136
i g§ñH¥ Vapí‘…-3 V¥Vr¶^mfm - g§ñH¥ V‘² Aï_r H ú`m SAMSKRITHA RASHMI-3 EIGHTH STANDARD THIRD LANGUAGE - SANSKRIT KARNATAKA TEXTBOOK SOCIETY (R) 100 Feet Ring Road, Banashankari 3rd stage, Bengaluru- 560 085. (Revised) 8 H Zm©QH àemgZ‘² ©KTBS Not to be re published

H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

i

g§ñH¥$Vapí‘…-3V¥Vr¶^mfm - g§ñH¥$V‘²

Aï>_r H$ú`m

SAMSKRITHA RASHMI-3EIGHTH STANDARD

THIRD LANGUAGE - SANSKRIT

KARNATAKA TEXTBOOK SOCIETY (R)100 Feet Ring Road, Banashankari 3rd stage,

Bengaluru- 560 085.

(Revised)

8

H$Zm©Q>H$àemgZ‘²

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 2: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

ii

AÜ`j…

S>m. E_²>.Ho$.lrYa:, Hw$bg{Md…, H$Zm©Q>H$g§ñH¥$V{díd{dÚmb`…, Mm_amOnoQ>o, ~o“byé

gXñ`m:

S>m. EZ²>. Eg²>. gwaoe…, g§ñH¥$VmonÝ`mgH$…, {gpÝY_hm{dÚmb`…, ~o“byé &

{dÛmZ² {O. E_²>. Jwé_y{V©…, g§ñH¥$VmÜ`mnH$…,nX{dnyd©{dÚmb`…, _„m{S>hp„, {MÌXwJ©…&

lr_Vr `emoXm, g§ñH¥$VmÜ`m{nH$m, g.~m.n.ny. {dÚmb`…, MÞnÎm>Z_², am_ZJa_² &

lr_Vr _yH$mpå~H$m hoJS>o, g§ñH¥$VmÜ`m{nH$m, g.n.ny. {dÚmb`…, _mJ{S>, am_ZJa_² &

lr_mZ² gVre… {n. {~amXma², {MÌH$bm{ejH$…, {~.B©.Eb² àm¡T>embm, Ombhp„, ~o“byé &

n[aerbH$:

{dÛmZ² E_². e‘>a^Å>…, {Zd¥Îm… g§ñH¥$VmÜ`mnH$…, Hw$_ma nmH©$ àm¡T>embm, ~o“byé> &

gånmXH$$…

S>m. H$moQ>o_Zo am_MÝÐ^Å>…, {ZX©oeH$…, doX{dkmZemoYg§ñWmZ_²>, ~o“byé &

à_wIg§`moOH$…

àmo. {O. Eg²>. _wSå~{S>Îmm`, >H$.n.nw.g”…, ~o“byé &

_mJ©Xe©H$m¡

lr ZmJ|ÐHw$_ma…, ì`dñWmnH${ZX©oeH$…, H$.n.nw.g”…, ([a) ~o“byé &

lr_Vr {g. ZmJ_Ur, Cn[ZX©oeH$m, H$.n.nw.g”…, ([a) ~o“byé &

g§`mo{OH$m

lr_Vr Eg². EZ². brbmdVr, Á`oð> ghm`H${ZX}[eH$m, H$.n.nw.g”…, ([a) ~o“byé &

nmR²>`nwñVH$aMZmg{_{V…

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 3: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

iii

PREFACE The Textbook Society, Karnataka has been engaged in producing new textbooks according to the new syllabi prepared which in turn are designed based on NCF – 2005 since June 2010. Textbooks are prepared in 11 languages; seven of them serve as the media of instruction. From standard 1 to 4 there is the EVS and 5th to 10th there are three core subjects namely mathematics, science and social science.NCF – 2005 has a number of special features and they are:• Connecting knowledge to life activities • Learning to shift from rote methods• Enriching the curriculum beyond textbooks• Learning experiences for the construction of knowledge• Making examinations flexible and integrating them with classroom experiences• Caring concerns within the democratic policy of the country• Make education relevant to the present and future needs.• Softening the subject boundaries integrated knowledge and the joy of learning.• The child is the constructor of knowledge The new books are produced based on three fundamental approaches namely, Constructive approach, Spiral approach and Integrated approach. The learner is encouraged to think, engage in activities, masters skills and competencies. The materials presented in these books are integrated with values. The new books are not examination oriented in their nature. On the other hand they help the learner in the total development of his/her personality, thus help him/her become a healthy member of a healthy society and a productive citizen of this great country India. Language textbooks are designed to help learners master communicative competencies, excellent comprehension, meaningful expression and efficient reference skills. Schools in Karnataka offer seven languages as media of instruction and eight as first languages and ten languages are offered as third language. The objective is to help the learners to use these languages efficiently at the communicative level. It is hoped that at least a cross section of learners achieve competencies to use these languages at the creative level. Teachers are expected to adapt their teaching methods not to make these textbooks just feed materials for examinations, but help learners master language competencies such as communication, comprehension, expression in writing and necessary reference skills. The Textbook Society expresses grateful thanks to the chairpersons, writers, scrutinisers, artists, staff of DIETs and CTEs and the members of the Editorial Board and printers in helping the Text Book Society in producing these textbooks. Prof.G. S. Mudambadithaya Nagendra Kumar Co-ordinator Managing Director Curriculum Revision Karnataka Textbook Society and Textbook Preparation Bengaluru. Karnataka Textbook Society Bengaluru.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 4: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

iv

g§ñH¥$V^mfm AË`ÝV§ gwÝXa^mfm b{bVm ^mfm _Ywam ^mfm B{V M à{gÕm ApñVŸ& {doe^mfmgw g§ñH¥$V_²> Ed àmMrZ ^mfmŸ& ^mfm`m… H$m¡eb§ ldU^mfUnRZboIZÛmam ^{dî`{V B{V ^mfm{dkm{ZZ… dXpÝVŸ& AV Ed eãXê$nmUm§ {H«$`mnXê$nmUm§ gw^m{fVmZm§ M H$ÊR>nmR>mW©²> AÌ AdH$me… XÎm…Ÿ& {ejH$m… H$ú`mgw {dÚm{W©[^… _m¡{IH$mä`mg§ H$ma`o`w… B{V Añ_mH$_² Anojm dV©VoŸ&

2005 am{ï´>`nmR²>`H«$_{Z`_mZwgma§ (NCF - 2005) nR²>`nwñVH${_X§ {da{MV_² ApñVŸ& AV … {ejH$m… ^mfm`m… MVwa… A§emZ² n[aJUæ` N>mÌmZ² ~moY`ÝVw B{V Amemñ_hoŸ&

nwñVH$aMZm`m§ H¥$Vgmhmæ`oä`… H$Zm©Q>H$nR²>`nwñVH$g”ñ` A{YH$m[aä`… _wÐU{MÌboIZm{XH$m`}fw àË`jnamojénoU H¥$V^y[an[al_oä`…

YÝ`dmXm…Ÿ&

~o“byé S>m. E_²>.Ho$. lrYa: AÜ`j… nR²>`nwñVH$aMZmg{_{V…

AÜ`mnHo$ä`… gyMZm1. AdYo`m§e… {H«$`mH$bmn… B{V {d^mJV… narjm`m§ àíZm… Z ^do`w…Ÿ&2. H¥$n`m AmH$aJ«ÝWmZm§ n[aerbZ§ Hw$`©w…Ÿ &3. JÚnmR>mÝVJ©Vm… H$ÊR>nmR>mWª {Z{X©ï>míM ûcmoH$m… VmËn`©boIZmWª àíZê$noU Z ^do`w…Ÿ&4. nyaH$nmR>oä`: XrKm}ÎmaàíZm… Ed narjm`m§ ^do`w…&5. nmR>`nwñVH$ñ`mXm¡ XÎm§ ñVmo̧ N>mÌmUm§ JmZmW©od Z Vw narjmW©² &

àm¸$WZ_²

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 5: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

v

About the Revision of TextbooksHonourable Chief Minister Sri Siddaramaiah who is also the Finance Minister of

Karnataka, in his response to the public opinion about the New Textbooks from standard one to ten, announced, in his 2014-15 budget speech of constituting an expert-committee, to look into the matter. He also spoke of the basic expectations there in, which the Textbook experts should follow: “ The Textbooks should aim at inculcating social equality, moral values, development of personality, scientific temper, critical acumen, secularism and the sense of national commitment”, he said.

Later, for the production of the Textbooks from class one to tenth, the Department of Education constituted twenty seven committees and passed an order on 24-11-2014. The committees so constituted were subject and class-wise and were in accordance with the standards prescribed. Teachers who are experts in matters of subjects and syllabi were in the committees.

There were already many complaints, and analyses about the Textbooks. So, a freehand was given in the order dated 24-11-2014 to the responsible committees to examine and review text and even to prepare new text and review if necessary. Afterwards, a new order was passed on 19-9-2015 which also give freedom even to re-write the Textbooks if necessary. In the same order, it was said that the completely reviewed Textbooks could be put to force from 2017-18 instead of 2016-17.

Many self inspired individuals and institutions, listing out the wrong information and mistakes there in the text, had send them to the Education Minister and to the ‘ Textbook Society’. They were rectified. Before rectification we had exchanged ideas by arranging debates. Discussions had taken place with Primary and Secondary Education ‘ Teacher Associations’. Questionnaires were administered among teachers to pool up opinions. Separate meeting were held with teachers, subject inspectors and DIET Principals. Analytical opinions had been collected. To the subject experts of science, social science, mathematics and languages, textbooks were sent in advance and later meeting were held for discussions. Women associations and science related organistation were also invited for discussions. Thus, on the basis of all inputs received from various sources, the textbooks have been reviewed where ever necessary.

Another very important thing has to be shared here. We constituted three expert committees. They were constituted to make suggestions after making a critical study of the text of science, mathematics and social science subjects of central schools (N.C.E.R.T), along with state textbooks. Thus, the state text books have been enriched basing on the critical analysis and suggestions made by the experts. The state textbooks have been guarded not to go lower in standards than the textbooks of central school. Besides, these textbooks have been examined along side with the textbooks of Andhra, Kerala, Tamil Nadu and Maharashtra states.

Another clarification has to be given here. Whatever we have done in the committees is only review, it is not the total preparation of the textbooks. Therefore, the structure of already prepared textbooks have in no way been affected or distorted. They have only been reviewed in the background of gender equality, regional representation, national integrity, equality and social harmony. While doing so, the curriculum frames of both central and state have not been transgressed. Besides, the aspirations of the constitution are incorporated carefully. Further, the reviews of the committees were once given to higher expert committees for examination and their opinions have been effected into the textbooks.

Finally, we express our grateful thanks to those who strived in all those 27 committees with complete dedication and also to those who served in higher committees. At the same time, we thank all the supervising officers of the ‘Textbook Society’ who sincerely worked hard in forming the committees and managed to see the task reach it’s logical completion. We thank all the members of the staff who co-operated in this venture. Our thanks are also due to the subject experts and to the associations who gave valuable suggestions.

H.N. GopalakrishnaMangaging Director

Karnataka Textbook SocietyBengaluru.

Prof. Baraguru RamachandrappaChairman-in-Chief

State Textbook Revision CommitteeBengaluru.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 6: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

vi

n[aîH$aUg[_[V:

1. àmo. ~aJyé am_MÝÐßn, gdm©Ü`j…, amÁ`nR>çnwñVH$n[aîH$aUg{_{V…, ~o“byé&

2. lr. Ho$.Eb². kmZàgmX amd², AÜ`j…, nR>çnwñVH$n[aîH$aUg{_{V…, g§ñH¥$VmonÝ`mgH$…, [dÚmdY©H$g”>: Á`y[Z`a² H$mboO², amOm[OZJa_², ~o“byé&

gXñ`m…1. lr lrYa^Å>: EoZH¡$, [ZX}eH$…, doXmÝV^maVrg§emoYZg§ñWm, Ho$.Ama². ZJa_²,

_¡gyé [O„m&

2. S>m. g§Vmof h>mZJb², Cn{ZX}eH$…, H$Zm©Q>H$g§ñH¥$V[dœ[dÚmb`:, ~o“byé&

3. S>m. Eg². à^w[b“> Xodé, à^mar àmÜ`mnH$…, gd©H$mar`lrMm_amOoÝÐg§ñH¥$V H$mboO², ~o“byé&

4. lr_Vr gw_“>bm ho>JSo>, g§ñH¥$V[e{jH$m, gd©H$mar`~[bH$m n.ny.H$mboO², 13 H«$mg², _„oœa§, ~o“byé&

5. lr h>OaV² Abr. `w, CnÝ`mgH$…, b[bVH$bm[d^mJ. Vw_Hy$é [dœ[dÚmb`:, Vw_Hy$é&

n[aîH$aUmoÞVg[_[V:

1. S>m.EM².[d.doUwJmonmb…, [Zd¥Îmàm§ewnmb…, g§ñH¥$VàmÜ`mnH$…, Ý`mfZb² H$mboO² ~gdZJw[S>, ~o“byé&

2. S>m. Oo.lr[Zdmg_y[V©…, [Zd¥Îmàm§ewnmb… E_².B.Eg².H$mboO², _„oœa§, ~o“byé&à_wI_mJ©Xe©H$m¡-lr hoM².EZ². JmonmbH¥$îU…, ì`dñWmnH${ZX}eH$:, H$.n.nw.g”:([a), ~o“byé&lr Eg².{O. ZmJoe…, Cn{ZX}eH$:, H$.n.nw. g”: ([a) ~o“byé&g§`mo{OH$mlr_Vr Eg².EZ².brbmdVr, Á`oð>>ghm`H${ZX}{eH$m, H$.n.nw.g”:([a), ~o“byé&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 7: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

vii

nmR>mZwH«$_{UH$m

H«$.g§. nmR>… {df`… n¥ð>g§»`m

01. àW_… nmR>… àmW©Zm (nÚ_²>) (H$ÊR>nmR>… H$aUr`…) 1

02. {ÛVr`… nmR>… Ajam{U 5

03. V¥Vr`… nmR>… n[aM`… - {eï>>mMma… 14

04. MVwW©… nmR>… Zm_nX_² 16

05. n#m_… nmR>… F$Vwndm©{U 38

06. fð>… nmR>… g§»`m 45

07. gá_… nmR>… J{VñËd§ ^dm{Z 52

08. Aï>_… nmR>… gpÝY… 56

09. Zd_… nmR>… A{V{WXodmo ^d 60

10. Xe_… nmR>… {H«$`mnXàH$aU_² (AmË_Zon[X) 66

11. EH$mXe… nmR>… CngJm©… Aì``m{Z M 71

12. ÛmXe… nmR>… AmXe©… A_mË`… 76

13. Ì`moXe… nmR>… g_mg… 79

14. MVwX©e… nmR>… gw^m{fVm{Z 83

15. n#m>Xe… nmR>… nwéfmoÎm_… 87

16. fmoS>e… nmR>… ~w{Û… g“mZwgm[aUr 94

17. gáXe… nmR>… Yra… Jwé^º$… 106

18. Aï>mXe… nmR>… AZwdmX… 111

19. ZdXe… nmR>… nÌm{U 113

20. qde… nmR>… à~ÝYm… 115

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 8: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

viii

nyaH$nmR>m…

01. àW_… nmR>… _h{f©… nm{U{Z… 116

02. {ÛVr`… nmR>… Ë`mJm‚mJ{V nyÁ`ÝVo 118

n[a{eï>_²

01. {MÌH$Wm 120

02. JÚmdJmhZ_² 122

03. nXH$mof… 123

04. AmH$aJ«ÝWm… 128

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 9: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

ix

AYa§ _Ywa§ dXZ§ _Ywa§Z`Z§ _Ywa§ h{gV§ _Ywa§ &öX`§ _Ywa§ J_Z§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&1&&

dMZ§ _Ywa§ M[aV§ _Ywa§dgZ§ _Ywa§ d{bV§ _Ywa§&M{bV§ _Ywa§ ^«{_V§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&2&&

doUw_©Ywamo aoUw_©Ywa…nm{U_©Ywa… nmXm¡ _Ywam¡&Z¥Ë`§ _Ywa§ g»`§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&3&&

JrV§ _Ywa§ nrV§ _Ywa§^wº§$ _Ywa§ gw᧠_Ywa§ &ê$n§ _Ywa§ {VbH§$ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&4&&

H$aU§ _Ywa§ MaU§ _Ywa§haU§ _Ywa§ ñ_aU§ _Ywa§&d{_V§ _Ywa§ e{_V§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&5&&

JwÄOm _Ywam _mbm _Ywam`_wZm _Ywam drMr _Ywam &g{bb§ _Ywa§ H$_b§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&6&&

Jmonr _Ywam brbm _Ywam`wº§$ _Ywa§ ^wº§$ _Ywa§ &Ñï>§ _Ywa§ {eï>§ _Ywa§_Ywam{YnVo{Ib§ _Ywa_² &&7&&

Jmonm _Ywam Jmdmo _Ywam`{ï>_©Ywam g¥{ï>_©Ywam &X{bV§ _Ywa§ \${bV§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&8&&

_Ywamï>H$_²

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 10: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

x

nmR>`moOZm

_mgm: nmR>m:OyZ² goVwnmR>… & àmW©Zm & Ajam{U &Owb¡ n[aM`… & Zm_nX_²& G$Vwndm©{U&AmJñQ²> gL²>»`m & J{VñËd§ ^dm{Z& gpÝY…&goßQ>oå~a² A{V{WXodmo ^d & CngJm©… Aì``m{Z M& _h{f©…nm{U{Z…&AŠQ>mo~a² à~ÝYm… & AZwdmX…&Zdoå~a² g_mg… & AmXe©… A_mË`…& gw^m{fVm{Z&[S>goå~a² {H«$`mnX_²& nwéfmoÎm_…& ~w{Õ… g“mZwgm[aUr&OZd[a Yra… Jwé^º$…& nÌm{U& Ë`mJm‚mJ{V nyÁ`ÝVo&\o$~«d[a {MÌH$Wm & JÚmdJmhZ_²&_mM©² nwZamdV©Z_²

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 11: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

1

àW_… nmR>…

àmW©Zm(H$ÊR>nmR>… H$aUr`…)

^maVr`m… XodVmàmW©Z`m {dZm {H$_{n H$m`ª Z àma^ÝVoŸ& àmW©Z`m Z

Ho$db§ XodVmZm§ n[aVmof… {H$ÝVw Añ_mH§$ _Zg… empÝV… A{n bä`VoŸ&

àmW©ZnÚmZm§ gwðw JmZoZ AmZÝX: Om`Vo&

2. gm _o dgVw {Oˆm`m§ drUmnwñVH$Ym[aUrŸ& {d[a{#md„^m Xodr gd©ewŠbm gañdVr &&

3. H¥$îUm` dmgwXodm` XodH$sZÝXZm` MŸ& ZÝXJmonHw$_mam` Jmo{dÝXm` Z_mo Z_…Ÿ&&

1. àUå` {eagm Xod§ Jm¡arnw̧ {dZm`H$_²>Ÿ& ^ŠVmdmg§ ñ_ao{ÞË`_² Am`wîH$m_mW©{gÕ`oŸ&&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 12: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

2

4. _¥Ë`wÄO`m` éÐm`

ZrbH$ÊR>m` eå^doŸ&

A_¥Voem` edm©`

_hmXodm` Vo Z_…Ÿ&&

5. Jwéam{XaZm{XíM

Jwé: na_X>¡dV_²Ÿ &

Jwamo: naVa§ Zm[ñVŸ

Vñ_¡ lrJwado Z_…Ÿ&&

*********

AÝd`mW©…

1. ^ŠVmdmg_² = ^ŠVmZm§ öX`o pñWV_², Jm¡arnwÌ_² = C_m`m… nwÌ_², {dZm`H$_²=JUoe§ Xod_², {eagm àUå` = _ñVHo$Z ZËdm, Am`wîH$mW©{gÕ`o = Am`wfo BÀN>mnyaUm` M, {ZË`_² = à{V{XZ_², ñ_aoV² = ^OoV²Ÿ&VmËn`©_² - ^ŠVmZm§ öX`o pñWV_² C_m`m… gwV§ JUoe§ ^ŠË`m ZËdm Añ_mH$_² Am`wfo A^rï>{gÜ`Wª M à{V{XZ§ ñ_aoV²Ÿ&2. drUmnwñVH$Ym[aUr = hñV`mo: drUm§ nwñVH§$ M Y¥VdVr, {d[a{#md„^m = ~«÷U: nËZr, gd©ewŠbm = œoVdgZm gm, gañdVr Xodr = emaXmXodr, _o = __, {Oˆm`m_² = agZm`m_² (dm{M), dgVw = {ZdgVwŸ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 13: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

3

VmËn`©_² - hñVo drUm§ nwñVH§$ M Y¥VdVr gañdVr Xodr ~«÷U:{à`nËZr M ApñVŸ& œoVdgZm gm emaXm Xodr __ {Oˆm`m§ {ZdgVwŸ&3. dmgwXodm` = dgwXodñ` nwÌm`, XodH$sZÝXZm` = XodH$sn[aVmofUm` gwVm`, ZÝXJmonHw$_mam` = ZÝXJmonñ` gwVm`, Jmo{dÝXm` = Jmonmbm` (H¥$îUm`) Z_ñH$ma…Ÿ&VmËn`©_² - lrH¥$îUm` dgwXod nwÌm` XodH$sn[aVmofUm` ZÝXJmonVZ`m` Jmonmbm` Z_… &4. _¥Ë`wÄO`m` = {edm`, éÐm` = e‘>am`, ZrbH$ÊR>m` = {dfH$ÊR>m`, eå^do = ham`, A_¥Voem` = XodVmZm_²> B©em`, edm©` = B©œam`, _hmXodm` = Xodl>oîR>m`, Z_… = Z_ñH$ma…&VmËn`©_² - _¥Ë`wÄO`§ éЧ {dfH$ÊR>_² A_amUm_²> B©e§ _hmXod§ {ed§ eå^w_² Ah§ Z_m{_Ÿ& 5. Jwé… = AmMm`©…, Am{X… = OJXm{XH$maU…, AZm{X… M = OZZa{hV… ({ZË`…), Jwé… = CnmÜ`m`…, na_X>¡dV_²Ÿ = Ÿl>oîR>X>¡dV_²Ÿ, Jwamo… = AmMm`m©V², naVa_² = l>oîRVa§ ZŸ ApñV, Vñ_>¡>= VmÑem` (na_mË_ñdê$nm`), lrJwado = AmMm`m©`, Z_… = Z_ñH$ma… &VmËn`©_² - Jwé… OJXm{XH$maU… OZZa{hV… l>oîR>X>¡dV_² & Vñ` Anoj`m l>oîRVa§ ZŸ ApñV & Vñ_>¡> na_mË_ñdê$nm` AmMm`m©`

Z_ñH$ma… &

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ&

1. Jm¡arnwÌ… H$… ?

2. {Oˆm`m§ H$m dg{V?

3. ZÝXHw$_ma… H$… ?

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 14: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

4

4. _¥Ë`wÄO`… H$…?

5. H$: Am{X: ?

2. EVofm§ nXmZm§ AÝ`{b“ê$n§ nmR>mV² {MËdm {bIVŸ&

1. Xodr - .............. 2. nwÌ…- ............

3. Hw$_mar - ............ 4. g… - .............

3. _ÄOyfm`m§ XÎmm{Z nXm{Z Cn`wÁ` [aŠVñWmZ§ nya`V &

(ñ_aoV², dmgwXodm`, l>rJwado, naVa_²Ÿ)

1. H¥$îUm` .............. XodH$sZÝXZm` M Z_…Ÿ&

2. ^ŠVmdmg§ ............................. {ZË`_²Ÿ&

3. Jwamo: ................................... ZmpñV &

4. Vñ_¡ ..................................... Z_: &

4. EVofm§ nXmZm§ n`m©`nXm{Z {bIV &

1. {dZm`H$… ............ 2. {Oˆm ..............

3. Jmo{dÝX… ............ 4. Jwé… ..............

5. g§`moÁ` {bIV &

A Am

1. Jm¡arnwÌ… gañdVr

2. dmgwXod… {ed…

3. ed©… H¥$îU…

4. drUmYm[aUr JUoe…

*********

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 15: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

5

{ÛVr`… nmR>…

Ajam{U

^mfm`m… bKwV_… KQ>H$… Aja_² & AjamUm§ dUm©… BË`{n Zm_ dV©Vo& Vofw Ajaofw ñdam… ì`ÄOZm{Z A`moJdmhm… B{V àYmZV`m Ì`… ^oXm… dV©ÝVo& g§ñH¥$V^mfm`m§ bmoH$ì`dhmao Aï>MËdm[a¨eV² Ajam{U gpÝV &

AÌ Vofm§ n[aM`… àXÎm… &

g§ñH¥$V^mfm`m… {b{n… XodZmJar& Añ`m§ ^mfm`m_² Aï>MËdm[a¨eV²

(48) Ajam{U ì`dhmao dV©ÝVo& Vm{Z Ajam{U ÌoYm {d^º$m{Z & `Wm-

Ajam{U48

ñdam…13

A`moJdmhm¡ 02

ì`ÄOZm{Z33

s ñdam… - ñd`§ amOÝVo B{V ñdam… & ñdVÝÌV`m Cƒm`©_mUm… dUm©… Ed

ñdam…& Vo AmhË` Ì`moXe (13) gpÝV & `Wm-

ñdam… - 13 A Am B B© C D$ F$ G$ b¥ E Eo Amo Am¡ g

s ñda^oXm… - ñdamUm_² CƒmaUH$mb_² AZwg¥Ë` ñdam… ÛoYm {d^º$m…& `Wm-

ñdam…

öñdñdam… - 05 XrK©ñdam… - 08A B C F$ b¥ Am B© D$ G$ E Eo Amo Am¡

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 16: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

6

s A`moJdmhm¡ - _mhoœagyÌofw `moJ§ Z àmám¡ {H$ÝVw ì`dhmao à`wº$m¡ AV

Ed A`moJdmhm¡ & Vm¡ Ûm¡ ñV… &

`Wm-

A`moJdmhm¡ - 02

AZwñdma… =

{dgJ©… =

s ì`ÄOZm{Z - AY©_mÌmH$mboZ Cƒm`©_mUm… dUm©… Ed ì`ÄOmZm{Z&

Vm{Z AmhË` Ì`qóeV² (33) gpÝV & Vm{Z M àmYmÝ`oZ ÛoYm

{d^º$m{Z & `Wm-

ì`ÄOZm{Z - 33

dJu`ì`ÄOZm{Z - 25

AdJu`ì`ÄOZm{Z-08

H²$ I² J² K² L>²

M² N²> O² P² Äm²

Q²> R²> S²> T²> U²

V² W² X² Y² Z²

n² \²$ ~² ^² _²

`² a² b² d² e² f² g² h²

s ì`ÄOZ^oXm… - ì`ÄOZmZm_² CƒmaUà`ËZ_² AZwg¥Ë` ì`ÄOZm{Z

nwZ… ÌoYm {d^º$m{Z & VWm -

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 17: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

7

ì`ÄOZm{Z

AënàmUm… - 14 _hmàmUm… - 14 AZwZm{gH$m… - 05 H²$ J² I² K² L²> M² O² N²> P² Äm² Q²> S²> R²> T²> U² V² X² W² Y² Z² n² ~² \²$ ^² _² `² a² b² d² e² f² g² h²

Jw{UVmjam{U

s Jw{UVmjam{U - ñdaì`ÄOZ`mo… g§`moJoZ CËnÞm{Z Ajam{U Jw{UVmjam{U B{V CÀ`ÝVo & `Wm -

ì`ÄOZ_² ñda… Jw{UVmja_² {M•_²H²$ + A H$H²$ + Am H$m mH²$ + B {H$ {H²$ + B© H$s sH²$ + C Hw$ mwH²$ + D$ Hy$ myH²$ + F$ H¥$ m¥H²$ + G$ H¦$ m¦H²$ + b¥ Šb¥ b¥H²$ + E Ho$ oH²$ + Eo H¡$ ¡H²$ + Amo H$mo moH²$ + Am¡ H$m¡ m¡

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 18: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

8

Ed_² BVam{U Jw{UVmjam{U ^dpÝV & `Wm -

I Im {I Ir Iw Iy I¥ I¦ »b¥ Io I¡ Imo Im¡

J Jm {J Jr Jw Jy J¥ J¦ ½b¥ Jo J¡ Jmo Jm¡

K Km [K Kr Kw Ky K¥ K¦ ¿b¥ Ko K¡ Kmo Km¡

L> L>m [L> L>r L>w L>y L>¥ L>¦ L²>b¥ L>o L>¡ L>mo L>m¡

VW¡d A`moJdmhì`ÄOZ`mo… g§`moJoZ A{n Jw{UVmjam{U ^dpÝV & VWm -

ì`ÄOZ_² A`moJdmh… Jw{UVmja_² {M•_² ì`ÄOZ_² A`moJdmh… Jw{UVmja_² {M•_²

H²$ + A§ H§$ § H²$ + A… H$… :

H²$ + Am§ H$m§ m§ H²$ + Am… H$m… m:H²$ + B§ qH$ { § H²$ + B… {H$… { :H²$ + Bª H$s¨ s§ H²$ + B©… H$s… s:H²$ + C§ Hw§$ m§w H²$ + C… Hw$… mw:H²$ + D§$ Hy§$ m§y H²$ + D$… Hy$… my:H²$ + F§$ H¥§$ m§¥ H²$ + F$… H¥$… m¥: H²$ + G§$ H¦§$ m§¦ H²$ + G$… H¦$… m¦:H²$ + b¥§ Šb¥§ b¥§ H²$ + b¥… Šb¦… b¥:H²$ + E§ H| §o H²$ + E… Ho$… o:H²$ + E| H¡$§ ¢ H²$ + Eo… H¡$… ¡: H²$ + Am| H$m| mo§ H²$ + Amo… H$mo… mo:H²$ + Am¢ H$m¢ m¡§ H²$ + Am¡… H$m¡… m¡:

AYwZm H$m{ZMZ g§ñH¥$VnXm{Z aM{`Vw§ eŠ`ÝVo& `Wm-AJ…, AmIw…, B^…,

B©e… BË`mXr{Z&sg§`wº$mjam{U - `Xm ì`ÄOZ_² AÝ`oZ ì`ÄOZoZ gh g§`wÁ`Vo VXm

g§`wº$mjam{U ^dpÝV& `Wm-

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 19: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

9

1. H²$ + `² - Š`² - dmŠ`_² 2. a² + _² = _²© - Y_©…

sdU©g§`moJ… sA+Y²+`²+Am+n²+A+H²$+A… = AÜ`mnH$…sb²+B+I²+A+V²+B={bI{V

sdU©{Z^mJ… sàm¡T>embm = n²+a²+Am¡+T²>+A+e²+Am+b²+Am

sgwYmIÊS>… = g²+C+Y²+Am+I²+A+U²+S²>+A…

AdYo`m§e…g§`wº$mjam{U

g§`wº$mjagÝX^©o ì`ÄOZmZm§ g§`moJ… MVw{^©… àH$ma¡… ^d{V& `Wm-1. àW_… - A{YH$V`m g§`wº$mjaofw àW_§ AYm©ja§ {ÛVr`§ M nyUm©ja§ ^d{V& CXm - Š` = H²$+`, J²+Z²=¾² n²+g = ßg, _²+b = åbdmŠ`§, b¾…, ßgm{V Amåb… MoË`mXr{Z&2. {ÛVr`… - `Ì g§`moJo àW__² AYm©ja§ ^{dVw§ Zmh©{V VÌ àW_§ nyUm©ja§ {ÛVr`§ M Vñ`mYmo^mJo ^d{V&CXm - L²>+H$ = >L²>H$ X + d = Û Q²>+Q> = Å> S²>+J =S²>J AL²>H$, D$Ûm, AÅ>…, IS²>J… MoË`mXr{Z &

3. V¥Vr`… - aH$mag§`moJ{df`o àH$maÛ>`§ {dÚVo& 2. a Aja§ g§`moJo àW_§ ^d{V MoV² [ÛVr`mja§ nyU©V`m {d{b»` VXþn[a "�©'B{V {M•§ {b»`Vo& CXm : a + n = n©, a²+H$ = H©$ a² + J = J©…, a²=_ = _© An©`{V, AH©$:, dJ©:, Y_©:

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 20: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

10

4. "a²' Aja§ g§`moJo {ÛVr`§ ^d{V MoV² àW_mja§ nyU©V`m {d{b»` {M•§ {b»`Vo `Wm n² + a = à, J² + a = J« O² + a = O«, _² + a = _« {dà…, ì`J«…, dO«_², Am_«_²

5. ¹${MV² g§`wº$mja§ ZyVZ_² Aja{_d ê$n§ àmßZmo{V& `Wm- H²$ + f = j, V² + a = Ì, O² + Äm = k X² + ` = Ú, X² + _ = Ù nj…, N>mÌ…, àmk…, AÚ, nÙ_² ^d{V & `Wm Ed_od AZoH$ì`ÄOZg§`moJmo@{n V² + g² + Z² + `² = ËñÝ`, J² + a² + ` = ½Œ` H$mËñÝ`©_², EoH$m½Œ`_² MoË`mXr{Z &

{H«$`mH$bmn…

Jw{UVmja§ V{Û^mJ`wV_ÄOyf`m gh aÁÁdm `moO`V :

H$m¡ {H$ H$… H¥$Hy$ H¡$

H²$+A… H²$+Eo H$²+Am¡ H²$+F$ H²$+B H²$+D$

ì`ÄOZm{Z g§`moÁ` VËg§`wº$mja`wV_ÄOyf`m aoI`m `moO`V& H$² + f² nÌ_² n² + a nd© V² + a² àH$me… X² + d² {dÚm X² + `² Aj… a² + d² gÛm

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 21: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

11

B_m{Z Ajam{U VËgå~ÕH$ÊS>mobo ñWmn`V& A, j, nm¡, _², é, B, C, H¡$, »`, _©, Zr, G$, Eo, Û Jw{UVmjam{U ì`ÄOZm{Z g§`wº$mjam{U ñdam…

Aä`mg:1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ&

1. g§ñH¥$V^mfm`m§ H${V dUm©… gpÝV ? 2. dUm©… H${V àH$mam… gpÝV ? 3. Jw{UVmja§ H$W§ ^d{V ? 4. g§`wŠVmja§ H$W§ ^d{V ?

2. g§`moÁ` {bIV & A Am 1. n²> \$² ~² ^² _² H$ÊR>Vmby 2. Äm² _² L>² U² Z² XÝVm… 3. E Eo A`moJdmhm¡ 4. V² W² X² Y² Z² Amoð>m¡

5. A§ A… Zm{gH$m

3. nXmZm§ dU©{d^mJ§ Hw$éVŸ& 1. A_aH$mof… = ............................................

2. AOw©Z… = ................................................

3. _ÊS>moXar = ..............................................

4. H¡$Ho$`r = ................................................

5. OZmX©Z… = ...............................................

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 22: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

12

.

4. dU©g§`moOZoZ nX§ aM`V &

1. H$²> + C + _² + Am + a² + A + d² >+ `² + Am + g² + A…

= ......................................................................

2. ^$²> + Am + g² + H$²> + A + a²> + Am >+ M² + Am + a² + ² +

>A… = ..................................................................

5. AYmo{Z{X©ï>dUm©Z²> `Wm`mo½`§ dJuH¥$Ë` {bIVŸ&

A, B©, G$, C, d, `, V, \$, I, O, _, g, E, Am¡

ñdam… dJu`ì`ÄOZm{Z AdJu`ì`ÄOZm{Z

6. XodZmJar{bß`m {bIVŸ&

1. ÓÜÊÜìgn@ 2. ÍÜñÜáÅZ°@

Sarvajnaha Shatrughnah

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 23: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

13

3. ÆPÜÒ$¾|@ 4. ÍÝÓÜ÷ÊÜå…

Lakshmanah Shastram Aä`mg§ Hw$éVŸ

H$ H$m {H$ H$s Hw$ Hy$ H¥$ H¦$ Šb¥ Ho$ H¡$ H$mo H$m¡ H§$ H$…

I Im [I$ ... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ....

J Jm .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ....

K .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .....

...

AdJÀN>VZ¥ÎmmdgmZo ZQ>amOamOmo ZZmX T>¸$m§ Zdn#mdma_²>Ÿ&

CÕVw©H$m_… gZH$m{X{gÕmZ²> EV{Û_e} {edgyÌOmb_²Ÿ&&

_mhoídagyÌm{U

ABCU²>Ÿ& F$b¥H$²>Ÿ& EAmoL>²Ÿ& EoAm¡M²Ÿ&

h`daQ>²Ÿ& bU²Ÿ& Äm_L>UZ_²Ÿ& P^Äm²Ÿ& KT>Yf²Ÿ&

O~JS>Xe²Ÿ& I\$N>R>WMQ>Vd²Ÿ& H$n`²Ÿ& efga²Ÿ&

hb²Ÿ&

*********

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 24: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

14

V¥Vr` nmR>…

n[aM`…

^mfmà`moJo gå^mfU§ à_wI_² & gå^mfUo àýmoÎmam{U A{n

^dpÝV& g§ñH¥$Vo àýH$aUm` H$H$mam{XeãXm… A{YH$V`m à`wÁ`ÝVo&

CXmhaUê$noU EH$_² AmYw{ZH§$ g§ñH¥$Vgå^mfU_² AÌ àXÎm_² &

àýmW©H$eãXm…H$… Hw$Ì {H$_W©_² Hw$V…{H$_² H${V H$W_² {H$`V²

(embmn[agao JUoe: YraOoZ {_b{V)

JUoe… - A{` ^mo… ! ew^moX`… &

YraO… - A{` ^mo… ! ew^moX`… & ^dmZ² H$…?

JUoe… - Ah_² AÚ ZyVZV`m embm§ à{dï>…& ^dV… Zm_ {H$_²?

YraO… - __ Zm_ YraO… & ^dV… Zm_?

JUoe… - __ Zm_ JUoe…&

YraO… - ^dmZ² Hw$V… AmJVdmZ²?

JUoe… - Ah§ _¡gyéZJamV² AmJVdmZ² & ^dmZ² AÌ N>mÌ… dm?

YraO… - A_²! Ah_² AÌ N>mÌ… & AÌ ZJao ^dV… J¥h§ Hw$Ì A[ñV?

JUoe… - __ J¥h§ O`ZJao ApñV& ^dmZ² H$Xm embm§ à{dï>dmZ²?

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 25: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

15

YraO… - Ah§ JVdËgao à{dï>dmZ²& {H$_Wª ^dmZ² ZJa_² AmJVdmZ²?

JUoe… - __ {nVm AÌ CÚmoJ§ àmádmZ²& AV… Ah_² AÌ AmJV…&

YraO… - ^dV… J¥ho H${V OZm… gpÝV?

JUoe… - __ J¥ho MËdma OZm… gpÝV& ^dV…?

YraO… - __ J¥ho Ah§ ^{JZr AZwO… {nVam¡ Mo{V nÄM OZm… ñ_…&

JUoe… - H$W_² ApñV Efm embm?

YraO… - CÎm_m ApñV& AÜ`mnH$m… gwðw> nmR> pÝV&

JUoe… - {H$`ÝV… N>mÌm… AÜ`mnH$m… M gpÝV?

YraO… - embm m_² AmhË {ÌeV§ N>mÌm… gpÝV& Xe AÜ mnH$m… M gpÝV&

JUoe… - nmR>çnwñVH$mZm§ _yë § {H$`V² ApñV?

YraO… - AÌ nR>çnwñVH$m{Z {ZíewëH$ê$noU Xr`ÝVo&

JUoe… - Ed§ dm? ^dV… n[aM`mV² gÝVmof… OmV… & qH$ _m§ {_ÌËdoZ

ñdrH$amo{V?

YraO… - Adí`_²& AÚ Amaä` ^dmZ² A{n __ {_Ì_² & AmJÀN>Vw

embm§ JÀN>m_…

JUoe… - Am_² & JÀN>m_… & YÝ`dmX… &

(C^m¡ J{_î`V…)

* * * *

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 26: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

16

MVwW©… nmR>…

Zm_nX_²AW© wVoZ Ajag_yhoZ nXm{Z Om`ÝVo & nXm{Z H$ñ`{MV² dñVwZ…, Or{dZ…, JwU{deofñ` dm A{^YmZ§ Hw$d©pÝV& AV… Vm{Z Zm_nXm{Z BË wÀ`ÝVo & Zm_nXm{Z Ed ^mfm`m… _yb yVm{Z à_wIm{Z KQ>H$m{Z& ^mfmÜ``Zñ` AmXm¡ Zm_nXm{Z kmVì`m{Z B{V {Y`m Vofm§ bKw… n[aM`… AÌ àXÎm…&

Zm_~moYH$m{Z nX{Z Zm_nXm{Z& g§ñH¥$Vo {ÛdMZ_{n dV©Vo& AV… Zm_nXm{Z {Ìfw dMZofw gágw {d^{º$fw M ^dpÝV& EVm{Z {Ìfw {b“ofw nwZ… {d^º$m{Z& Zm_nXmZm§ _ybê$n§ àm{Vn{XH$_² B{V H$Ï`Vo& `Wm- am_…BË`ñ` am_, a{d… BË`ñ` a{d, {nVm BË`ñ` {nV¥ MoË`mXr{Z àm{Vn{XH$m{Z& àË oH§$ àm{Vn{XH$ñ` {d^ŠË`ZwgmaoU dMZmZwgmaoU M {d{^Þê$nm{U ^dpÝV& VW¡d àm{Vn{XH$ñ` AÝË o `Xja§ ^d{V VXÝVËdoZ Vñ` nXñ` ì`dhma… {H«$`Vo& `Wm - am_ BË oVV² AH$mamÝV§ nX_²& a{d BË oVV² BH$mamÝV§ nX_² BË`mXr{Z& H$m{ZMZ CXmhaUm{Z {XL²>_mÌm{U Bh X{e©Vm{Z&

AH$maÝV… nw§{b“… “am‘” eãX…

{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²

PÀ£ÀßqÀzÀ°è

«¨sÀQÛ

¥ÀævÀåAiÀÄUÀ¼ÀÄ

CxÀð Meaning

àW_m am_… am_m¡ am_m… G gÁªÀÄ£ÀÄ Rama

{ÛVr`m am__² am_m¡ am_mZ² C£ÀÄß gÁªÀÄ£À£ÀÄß To Rama

V¥Vr`m am_oU am_mä`m_² am_¡… EAzÀ gÁªÀĤAzÀ By/with Rama

MVwWu am_m` am_mä`m_² am_oä`… UÉ gÁªÀĤUÉ For Rama

n#m_r am_mV² am_mä`m_² am_oä`… zɸɬÄAzÀ gÁªÀÄ£À

zɸɬÄAzÀFrom Rama

fð>r am_ñ` am_`mo… am_mUm_² C gÁªÀÄ£À Of Rama

gá_r am_o am_`mo… am_ofw C°è gÁªÀÄ£À°è In/on Rama

g§.à ho! am_ ho! am_m¡ ho! am_m… J¯ÉÊ J¯ÉÊ gÁªÀÄ£Éà O! Rama

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 27: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

17

Ed_² Ed AÝ`o gmo_^r_ewH$JOd¥jJmo{dÝXmX`… AH$mamÝVm… nw§{b“eãXm…

ko`m… &

AmH$mamÝV… ór{b‹“… "JrVm' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²àW_m JrVm JrVo JrVm…{ÛVr`m JrVm_² JrVo JrVm…V¥Vr`m JrV`m JrVmä`m_² JrVm{^…MVwWu JrVm`¡ JrVmä`m_² JrVmä`…

nÄM_r JrVm`m… JrVmä`m_² JrVmä`…fîR>r JrVm`m… JrV`mo… JrVmZm_²gá_r JrVm`m_² JrV`mo… JrVmgwgå~moYZ_² ho JrVo! ho JrVo! ho JrVm…!

Ed_² Ed _mbmbVmgrVma_m_{hbmX`… AmH$mamÝVm… ór{b“eãXm… ko m…&

AH$mamÝV… Znw§gH${b‹“… "dZ' eãX…{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²àW_m dZ_² dZo dZm{Z{ÛVr`m dZ_² dZo dZm{ZV¥Vr`m dZoZ dZmä`m_² dZ¡…MVwWu dZm` dZmä`m_² dZoä`…nÄM_r dZmV² dZmä`m_² dZoä`…fð>r dZñ` dZ`mo… dZmZm_²gá_r dZo dZ`mo… dZofwgå~moYZ_² ho dZ! ho dZo ! ho dZm{Z!

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 28: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

18

Ed_² Ed kmZ\$bZJaObH$_bmX`: AH$mamÝVm… Znw§gH${b“eãXm… ko m…&

BH$mamÝV… nw§{b‹“… "H${d' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²àW_m H${d… H$dr H$d`…{ÛVr`m H${d_² H$dr H$drZ²V¥Vr`m H${dZm H${dä`m_² H${d{^…MVwWu H$d`o H${dä`m_² H${dä`…nÄM_r H$do… H${dä`m_² H${dä`…fð>r H$do… H$ì`mo… H$drZm_²gá_r H$dm¡ H$ì`mo… H${dfwgå~moYZ_² ho H$do! ho H$dr! ho H$d`…!Ed_² Ed a{de{eH$ß`mX`… BH$mamÝVm… nw{b“eãXm… ko`m…&

BH$mamÝV… ór{b‹“… "_{V' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²àW_m _{V… _Vr _V`…{ÛVr`m _{V_² _Vr _Vr…V¥Vr`m _Ë`m _{Vä`m_² _{V{^…MVwWu _Ë`¡/_V`o _{Vä`m_² _{Vä`…nÄM_r _Ë`m…/_Vo… _{Vä`m_² _{Vä`…fð>r _Ë`m…/_Vo… _Ë`mo… _VrZm_²gá_r _Ë`m_²/_Vm¡ _Ë`mo… _{Vfwgå~moYZ_² ho _Vo! ho _Vr! ho _V`…!

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 29: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

19

Ed_² Ed H$mpÝV~w{Õ{gÜÚmX`… BH$mamÝVm… ór{b“eãXm… ko`m…&

BH$mamÝV… Znw§gH${b‹“… "dm[a' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m dm[a dm[aUr dmar{U{ÛVr`m dm[a dm[aUr dmarUrV¥Vr`m d[aUm dm[aä`m_² dm[a{^…MVwWu dm[aUo dm[aä`m_² dm[aä`…nÄM_r dm[aU… dm{aä`m_² dm[aä`…fð>r dm[aU… dm[aUmo… dmarUm_²gá_r dm[a{U dm[aUmo… dm[afwgå~moYZ_² ho dm[a! ho dmao ho dm[aUr! ho dmar{U!Ed_² Ed A{jXÜ`mX`… BH$mamÝVm… Znw§gH${b“eãXm… ko`m…&

CH$mamÝV… nw§{b‹“… "Jwé' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m Jwé… Jwê$ Jwad…{ÛVr`m Jwé_² Jwê$ Jwê$Z²V¥Vr`m JwéUm Jwéä`m_² Jwé{^…MVwWu Jwado Jwéä`m_² Jwéä`…nÄM_r Jwamo… Jwéä`m_² Jwéä`…fð>r Jwamo… Jwdmo©… Jwê$Um_²

gá_r Jwam¡ Jwdm}… Jwéfwgå~moYZ_² ho Jwamo! ho Jwê$! ho Jwad…!Ed_od ^mZweå^w_ZwgmYwYmËdmX`… CH$mamÝVm… nw§{ëm“e×m… ko`m…&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 30: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

20

CH$mamÝV… ór{b‹“… "YoZw' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m YoZw… YoZy YoZd…{ÛVr`m YoZw_² YoZy YoZy…V¥Vr`m YoÝdm YoZwä`m_² YoZw{^…MVwWu YoÝd¡/YoZdo YoZwä`m_² YoZwä`…nÄM_r YoÝdm…/YoZmo… YoZwä`m_² YoZwä`…fð>r YoÝdm…/YoZmo… YoÝdmo… YoZyZm_²gá_r YoÝdm_²/YoZm¡ YoÝdmo… YoZwfwgå~moYZ_² ho YoZmo! ho YoZy! ho YoZd…!

Ed_od VZwH$aoÊdmX`… CH$mamÝVm… ór{ëm“eãXm… ko`m…&

CH$mamÝV… Znw§gH${b‹“… "_Yw' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²

àW_m _Yw _YwZr _Yy{Z{ÛVr`m _Yw _YwZr _Yy{ZV¥Vr`m _YwZm _Ywä`m_² _Yw{^…MVwWu _YwZo _Ywä`m_² _Ywä`…nÄM_r _YwZ… _Ywä`m_² _Ywä`…fð>r _YwZ… _YwZmo… _YyZm_²gá_r _Yw{Z _YwZmo… _Ywfwgå~moYZ_² ho _Ymo! ho _Yw ho _YwZr! ho _Yy{Z!

Ed_od Aå~wí_lw BË`mX`… CH$mamÝVm… Znw§gH${ëm“eãXm… ko`m…&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 31: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

21

_H$mamÝV… {Ì{b‹“H$… "{H$_²' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²

{b“_² nw/ór/Znw§ nw/ór/Znw§ nw/ór/Znw§

àW_m H$…/H$m/{H$_² H$m¡/Ho$/Ho$ Ho$/H$m…/H$m{Z

{ÛVr`m H$_²/H$m_²/{H$_² H$m¡/Ho$/Ho$ H$mZ²/H$m…/H$m{Z

V¥Vr`m Ho$Z/H$`m/Ho$Z H$mä`m_²/H$mä`m_²/H$mä`m_² H¡$…/H$m{^…/H¡$…

MVwWu H$ñ_¡/H$ñ`¡/H$ñ_¡ H$mä`m_²/H$mä`m_²/H$mä`m_² Ho$ä`…/H$mä`…/Ho$ä`…

nÄM_r H$ñ_mV²/H$ñ`m…/H$ñ_mV² H$mä`m_²/H$mä`m_²/H$mä`m_² Ho$ä`…/H$mä`…/Ho$ä`

fð>r H$ñ`/H$ñ`m…/H$ñ` H$`mo…/H$`mo…/H$`mo… Ho$fm_²/H$mgm_²/Ho$fm_²

gá_r H$pñ_Z²/H$ñ`m_²/H$pñ_Z² H$`mo…/H$`mo…/H$`mo… Ho$fw/H$mgw/Ho$fw

gd©Zm_ {Ì{b‹“H$… VH$mamÝV…"VV²' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²

{b“_² nw/ór/Znw§ nw/ór/Znw§ nw/ór/Znw§

àW_m g…/gm/VV² Vm¡/Vo/Vo Vo/Vm…/Vm{Z

{ÛVr`m V_²/Vm_²/VV² Vm¡/Vo/Vo VmZ²/Vm…/Vm{Z

V¥Vr`m VoZ/V`m/VoZ Vmä`m_²/Vmä`m_²/Vmä`m_² V¡$…/Vm{^…/V¡$…

MVwWu Vñ_¡/Vñ`¡/Vñ_¡ V$mä`m_²/Vmä`m_²/Vmä`m_² Voä`…/Vmä`…/Voä`…

nÄM_r Vñ_mV²/Vñ`m…/Vñ_mV² Vmä`m_²/Vmä`m_²/Vmä`m_² Voo$ä`…/Vmä`…/Vo$ä`

fð>r Vñ`/Vñ`m…/Vñ` V`mo…/V`mo…/V`mo… Vofm_²/Vmgm_²/Vo$fm_²

gá_r Vpñ_Z²/Vñ`m_²/Vpñ_Z² V`mo…/V`mo…/V`mo… Vo$fw/Vmgw/Vofw

Ed_od `V² EVV² eãXm¡ ^dV…&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 32: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

22

XH$mamÝV… {Ìfw {b“ofw g_mZ… "Añ_X²' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m Ah_² Amdm_² d`_²{ÛVr`m _m_²/_m Adm_²/Zm¡ Añ_mZ²/Z…V¥Vr`m _`m Admä`m_² Añ_m{^…MVwWu _ø_²/_o Admä`m_²/Zm¡ Añ_ä`_²/Z…nÄM_r _V² Admä`m_² Añ_V²fð>r __/_o Amd`mo…/Zm¡ Añ_mH$_²/Z…gá_r _{` Amd`mo… Añ_mgw

XH$mamÝV… {Ìfw {b“ofw g_mZ… "`wî_X²' eãX…

{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m Ëd_² `wdm_² `y`_²{ÛVr`m Ëdm_²/Ëdm `wdm_²/dm_² `wî_mZ²/d…V¥Vr`m Ëd`m `wdmä`m_² `wî_m{^…MVwWu Vwä`_²/Vo `wdmä`m_²/dm_² `wî_ä`_²/d…nÄM_r ËdV² `wdmä`m_² `wî_V²fð>r Vd/Vo `wd`mo…/dm_² `wî_mH$_²/d…gá_r Ëd{` `wd`mo… `wî_mgw

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 33: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

23

{H«$`mH$bmn…àW_m{d^{º$…

CXmhaU_² - (ì`mY)..................... Omb§ àgma`{V&(ì`mY… Omb§ àgma`{V&)

1) (dmë_r{H$) .................................. am_m`U§ a{MVdmZ²&

2) (_w{Z) .................................... Aml__² AmJÀN>{V&

3) (bVm) ......................................... àdmg§ JÀN>{V&

4) (Jm¡ar) .......................................... nm`g§ H$amo{V&

5) (\$b§) ......................................... é{MH$a§ ^d{V&

6) (ZQ>) ..........................................A{^Z`§ H$amo{V&

7) (grVm) ............................................JrV§ Jm`{V&

8) (H${n) .........................................d¥j_² Amamoh{V&

9) (JO) .......................................BjwXÊS>mZ² ImX{V&

{Zññmmañ` nXmW©ñ` àm`oUmS>å~amo _hmZ² &

Z {h ñdU} Üd{ZñVmÔH²$ H§$go `mÔH$² àOm`Vo &&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 34: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

24

{ÛVr`m{d^{º$…

CXmhaU_² - AmMm`©… .................. (embm) JÀN>{V&

(AmMm`©… embm§ JÀN>{V&)

1) ^º$… ........................................(Jm¡arnwÌ…) Z_{V&

2) gañdVr hñVo ................................... (drUm) Ya{V&

3) {eî`… Jwamo… ................................. (dMZ_²) lwUmo{V&

4) àVmnqgh… ............................ (^`moËnmXH$m…) A_ma`Z²&

5) H$nmoVm ................................... (n{V…) Cº$dVr&

6) VoOpñdZr ................................. (ZJa) JÀN>{V&

7) ndZ… .................................... ({dÚmb`…) JÀN>{V&

8) aoIm ............................. (nwîn_m{bH$m) a_m`¡ `ÀN>{V&

9) nmMH$… ................................... (nmH$…) H$amo{V&

10) {eew… .................................. (no{Q>H$m) CX²KmQ>`{V&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 35: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

25

V¥Vr`m{d^{º$…

CXmhaU_² - AmajH$… .............. (XÊS>…) VmS>`{V&

(AmajH$… XÊS>oZ VmS>`{V&)

1) Cn_Ý`w… Ym¡å`ñ` ......................(AZwJ«h…) kmZr A^dV²&

2) g¡{ZH$… ................................ (Am`wY_²) `wÕ§ H$amo{V&

3) ^maVXoe… .............................. (Aqhgm) {dœ§ O`{V&

4) CÚmZ§ ............................ (\$bnwînm{U) emo^Vo&

5) am_m`U§ .................................. (dmë_r{H$…) a{MV_²&

6) Ah_² ................................ (CîUOb§) ñZmZ§ H$amo{_&

7) ~m{bH$m… ................................... (H$ÝXþH§$) H«$sS>pÝV&

8) a_m ......................................... (boIZr) {bI{V&

9) {dZ`… .................................. (MfH$…) jra§ {n~{V&

10) nwîn§ .................................. (gwJÝY…) emo^Vo&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 36: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

26

MVwWu{d^{º$…

CXmhaU_² - Cn_Ý`w… ........ (Ym¡å`…) {^jmÞ§ g_n©`{V&

(Cn_Ý`w… Ym¡å`m` {^jmÞ§ g_n©`{V&)

1) H$nmoV… ......................(ì`mY…) ñd_m§g§ `ÀN>{V&

2) Vmngr ........................... (gd©X_Z…) H«$sS>ZH§$ `ÀN>{V&

3) gmYw… .......................... ({H$amV…) Xeê$ß`H$m{U XXm{V&

4) .............. (AmYw{ZH${dkmZ§) G$frUm§ `moJXmZ_² An[a{_V_²&

5) Aa{dÝX…................................. (godH$…) YZ§ `ÀN>{V&

6) _mVm .................................... (nwÌr) nwñVH§$ XXm{V&

7) ~m{bH$m ............................ (_{hbm) H$L²>H$U§ Xmñ`{V&

8) {MXmZÝX… ............................... ({_̧) boIZt XXm{V&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 37: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

27

n#m_r{d^{º$…

CXmhaU_² - ì`mY… H$nmoVm§ ....... (nÄOa) {d_mo{MVdmZ²&

(ì`mY… H$nmoVm§ nÄOamV²-{d_mo{MVdmZ²&)

1) N>mÌm… ......................(J¥h…) H«$sS>m“U§ JÀN>mpÝV&

2) Cn_Ý`w…................................ (dZ§) Z AmJVdmZ²&

3) A{œZrHw$_mam¡ ......................... (XodbmoH$…) AmJVdÝVm¡&

4) nUª ............................ (d¥j…) nV{V&

5) ^`moËnmXH$m… ............................ ({dXoe…) AmJÀN>pÝV&

6) N>mÌm… .............................. ({dÚmb`…) J¥h§ JÀN>pÝV&

7) godH$… ............................. (dm{Q>H$m) nwîn_² AmZ`{V&

8) Jm`Ìr ...................... (ZXr) Ob_² AmZr` nmH§$ H$amo{V&

9) __ {_̧ ................................... (Jm«_…) AmJÀN>{V&

10) Ëd_² ................................ (_pÝXa§) erK«_² AmJÀN>&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 38: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

28

fð>>r{d^{º$…

CXmhaU_² - Amé{U….............. (Ym¡å`…) {eî`…&

(Amé{U… Ym¡å`ñ` {eî`…&)

1) ................................(àVmnqgh…) _mVwb… Xoe^º$… &

2) ............................... (M¡Ì_mg…) AZÝVa§ d¡emI_mg…&

3) bVm .......................................... (gwOmVm) gIr&

4) ì`mYoZ ................................ (H$nmoVm) n{V… J¥hrV…&

5) am_ñ` AmXe©JwUm… .............. (am_m`U_²) ~mbH$mÊS>o gpÝV&

6) am_ñ`.................................. (OZZr) Zm_ H$m¡gë`m&

7) __ ({_Ì_²) ...................................... Zm_ gwaoe…&

8) __ (AL²>H$Zr) ................................... Zm_ Aßgam&

9) ............................ (g§ñH¥$V_²) AZwam{JU… gd©Ì gpÝV&

10) .................................... (a_m) n{V… ^JdmZ² {dîUw&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 39: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

29

gá_r{d^{º$…

CXmhaU_² - Cn_Ý`w… ................ (Hy$n…) nV{V&

(Cn_Ý`w… Hy$no nV{V&)

1) am_Zd_r ................................(M¡Ì_mg…) ^{dî`{V&

2) H$nmoV… ...................................... (Omb_²) n{VV…&

3) _rZ… ............................................ (ZXr) ApñV&

4) XeaW… .......................... (A`moÜ`m) emgZ§ H$amo{V ñ_&

5) {eî`… ................................. (Jwé…) ^{º$§ àXe©`{V&

6) gwYmIÊS>… ................................. (CËnr{R>H$m) ApñV&

7) nwñVH§$ .......................................... (ñ`yV…) dV©Vo&

8) ^«_a… ....................................... (nwîn§) Cn{de{V&

9) AÜ`mnH$… ............................... (H¥$îU\$bH§$) {bI{V&

10) N>mÌm… ........................................ (embm) gpÝV&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 40: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

30

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎmaV&

1. Zm_nX§ Zm_ {H$_²?

2. Zm_nXñ` _ybê$n§ {H$_²?

3. am_… BË`ñ` àm{Vn{XH§$ {H$_²?

4. Jwé… BË`oVV² nX_² H$pñ_Z² {b“o dV©Vo?

2. BVadMZê$nm{U {bIV&

1. am_… _________ _________ 2. ad`o _________ _________ 3. H$ñ` _________ _________ 4. Ah_² _________ _________3. {b“{d^{º$dMZm{Z {bIV&

1. am_o 2. bVm`¡ 3. \$bofw 4. Jwéä`: 5. H$`m o:

6. _Vr

4. MVwWª nX§ {bIV &

1. _Yw - Znw§gH${b“: $ YoZw… - ________ 2. _`m - Añ_m{^… $ H$`m - ________ 3. Ëdm_² - {ÛVr`m{d^{º$… $ _{` - ________ 5. Vmä`m_² - [ÛdMZ_² $ Vofw - ________

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 41: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

31

g_w{MVnXoZ [aº$ñWmZ§ nya`V&

1. nX_² àm{Vn{XH$_² AÝV: Cn_Ý`w: Cn_Ý`w CH$mamÝV: àmW©Zm Jm¡ar{eî`: ^`moËnmXH$: H${d:Jwé: >_{V: am_ñ`

2. nX_² dMZ_²

N>mÌ¡: ~hþdMZ_² ZmaX: AaÊ`_² G$Vd:

H${dä`m_² Jm¡ar:

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 42: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

32

3. nX_² {d^{º$: {eî`ñ` fð>r {d^{ŠV:N>mÌofwJmo{dÝXm`Vñ_¡

H$nmoVm`m: nmR>embm_²

4. EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² H$ñ_mV² H$mä`m_² Ho$ä`:

Vofm_² {eî`¡:

H$do: ì`mYmä`m_²

gd©X_Zñ`

AdYo`m§e:

gd©Zm_eãXm:

XH$maÝV: nw§{b“: "VX²' eãX: _H$maÝV: nw§{b“:

"{H$_²' eãX: {d^{º$: EH$ {Û ~hþ EH$ {Û ~hþ àW_m g: Vm¡ Vo H$: H$m¡ Ho$ {ÛVr`m V_² Vm¡ VmZ² H$_² H$m¡ H$mZ²V¥Vr`m VoZ Vmä`m_² V¡: Ho$Z H$mä`m_² H¡$:

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 43: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

33

MVwWu Vñ_¡ Vmä`m_² Voä`: H$ñ_¡ H$mä`m_² Ho$ä`: n#m_r Vñ_mV² Vmä`m_² Voä`: H$ñ_mV² H$mä`m_² Ho$ä`:fð>r Vñ` V`mo: Vofm_² H$ñ` H$`mo: Ho$fm_² gá_r Vpñ_Z² V`mo: Vofw H$pñ_Z² H$`mo: Ho$fw

XH$maÝV: ór{b“ "VX²' eãX: _H$maÝV: ór{b“ "{H$_²' eãX:

{d^{º$: EH$ {Û ~hþ EH$ {Û ~hþ àW_m gm Vo Vm: H$m Ho$ H$m: {ÛVr`m Vm_² Vo Vm: H$m_² Ho$ H$m: V¥Vr`m V`m Vmä`m_² Vm{^: H$`m H$mä`m_² H$m{^: MVwW©r Vñ`¡ Vmä`m_² Vmä`: H$ñ`¡ H$mä`m_² H$mä`: n#m_r Vñ`m: Vmä`m_² Vmä`: H$ñ`m: H$mä`m_² H$mä`:fð>r Vñ`m: V`mo: Vmgm_² H$ñ`m: H$`mo: H$mgm_² gá_r Vñ`m_² V`mo: Vmgw H$ñ`m_² H$`mo: H$mgw

XH$maÝV: Znw§gH${b“: "VX²'eãX: _H$maÝV: Znw§gH${b“: "{H$_²' eãX:

{d^{º$: EH$ {Û ~hþ EH$ {Û ~hþ àW_m VV² Vo Vm{Z [H$_² Ho$ H$m{Z{ÛVr`m VV² Vo Vm{Z [H$_² Ho$ H$m{ZV¥Vr`m VoZ Vmä`m_² V¡: Ho$Z H$mä`m_² H¡$: MVwW©r Vñ_¡ Vmä`m_² Voä`: H$ñ_¡ H$mä`m_² Ho$ä`:

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 44: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

34

n#m_r Vñ_mV² Vmä`m_² Voä`: H$ñ_mV² H$mä`m_² Ho$ä`:fð>r Vñ` V`mo: Vofm_² H$ñ` H$`mo: Ho$fm_² gá_r Vpñ_Z² V`mo: Vofw H$pñ_Z² H$`mo: Ho$fw

XH$mamÝV: {Ìfw {b“ofw g_mZ: "Añ_X²' eãX:

EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² Ah_² £Á£ÀÄ I

Amdm_² £Á«§âgÀÄ we both

d`_² £ÁªÀÅ we all

_m_² (_m) £À£ÀߣÀÄß me

Amdm_², (Zm¡) £À«Ää§âgÀ£ÀÄß we both

Ag_mZ² (Z:)£ÀªÀÄä£ÀÄß we all

_`m£À¤ßAzÀ By me

Amdmä`m_² £À«Ää§âjAzÀ By both of

us

Añ_m{^: £À«ÄäAzÀ By us

_ø_² (_o) £À£ÀUÉ For me

Amdmä`m_² (Zm¡) £À«Ää§âjUÉ For both of

us

Añ_ä`_² (Z:) £ÀªÀÄUÉ For all of us

_V² £À£Àß zɸɬÄAzÀ From me

Amdmä`m_² £À«Ää§âgÀ zɸɬÄAzÀ

From both of us

Añ_V² £ÀªÀÄä zɸɬÄAzÀ

From all of us

__², (_o) £À£Àß of me/mine/my

Amd`mo:, (Zm¡) £À«Ää§âgÀ of both of us

Añ_mH$_² (Z:) £ÀªÀÄä ours

_{` £À£Àß°è in me

Amd`mo: £À«Ää§âgÀ°è in both of us

Añ_mgw £ÀªÀÄä°è in all of us

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 45: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

35

XH$mamÝV: {Ìfw {b“ofw g_mZ: "`wî_X²' eãX:

EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² Ëd_²

¤Ã£ÀÄ You`wdm_²

¤Ã«§âgÀÄ You both`y`_²

¤ÃªÀÅ you all

Ëdm_², (Ëdm) ¤£ÀߣÀÄß You

`wdm_², (dm_²) ¤«Ää§âgÀ£ÀÄß You both

`wî_mZ² (d:)¤ªÀÄä£ÀÄß You all

Ëd`m¤¤ßAzÀ By You

`wdmä`m_² ¤«Ää§âjAzÀ By You

both

`wî_m{^:¤«ÄäAzÀ By You all

Vwä`_² (Vo) ¤£ÀUÉ For You

`wdmä`m_² (dm_²) ¤«Ää§âjUÉ For both of

You

`wî_ä`_², (d:) ¤ªÀÄUÉ For You all

ËdV² ¤£Àß zɸɬÄAzÀ From You

`wdmä`m_² ¤«Ää§âgÀ zɸɬÄAzÀ

From both of You

`î_V² ¤ªÀÄä zɸɬÄAzÀ

From all of You Vd, (Vo) ¤£Àß of You

(Yours)

`wd`mo: (dm_²) ¤«Ää§âgÀ of You both

`wî_mH$_² (d:) ¤ªÀÄä You all

(Yours)

Ëd{` ¤£Àß°è in You

`wd`mo: ¤«Ää§âgÀ°è in both of

You

`wî_mgw ¤ªÀÄä°è in You all

* AmdaUo XÎm§ nX_² Cn`wÁ` dmŠ`§ Hw$d©ÝVw &

1. Ah§ Z_m{_ & (Jwé…)

2. {H$aUm: àIam: & (^mZw:)

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 46: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

36

3. jra§ _Ywa_² ApñV & (YoZw:)

4. Ah§ ñdrH$amo{_ & (_Yw)

5. H$m`ª {H«$`Vo & (Ah_²)

6. Zm_ Jmonmb: & (Ah_²)

7. Jwé: bmoIZt XXm{V ? ({H$_²)

8. Zm_ {H$_²? (Ëd_²)

9. ñdgm J¥h§ JÀN>{V & (_mVm)

10. g: YZ§ `ÀN>{V & ({nVm)

* CXmhaUmZwgma§ dmŠ`m{Z {bIÝVw &

1. Ah§ N>mÌ: Apñ_ & Amdm§ N>mÌm¡ ñd: & d`§ N>mÌm: ñ_: &

2. Ah§ ~m{bH$m Apñ_ &

................................................................&

................................................................&

3. Ah§ Jwé: Apñ_ &

................................................................&

................................................................&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 47: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

37

4. Ah§ ^«mVm Apñ_ &

...............................................................&

................................................................&

* `mo½`{d^{º$ê$nmUm§ `moOZoZ dmŠ`m{Z aM{`Ëdm, [aº$ñWmZo {bIVw &

`Wm- __ YZ§ ñdrH$amoVw &

1. .........................................................&

2. ........................................................>Ÿ&

3. .....................................................>....&

4. .....................................................>....&

5. .....................................................>....&

6. .....................................................>....&

7. .....................................................>....&

G$Vwì`©VrV: n[adV©Vo nwZ:

j`§ à`mVm nwZao{V MÝÐ_m&

JV§ JV§ Z¡d Vw g§{ZdV©Vo

Ob§ ZXrZm§ M Z¥Um§M `m¡dZ_²&&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 48: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

38

n#m_… nmR>… F$Vwndm©{U

^maVr`H$mbJUZm`m§ AmhË` ÛmXe _mgm… gpÝV& àË oH§$ _mgÛ`ñ`

EH$… G$Vw… d{V& Vofw F$Vwfw AmM`©_mUmZm§ à_wInd©{XZmZm§ n[aM`…

AÌ àXÎm…&

(AÜ`m{nH$m H$ú`m§ à{de{V& N>mÌm… gd} C{Îmð>pÝV&)

N>mÌm… - gwà^mV§ _hmoX`o&

AÜ`m{nH$m - gwà^mV_²& Cn{deÝVw& AÚ Ah§ ZdrZ{df`_² EH§$

nmR>`m{_& ^dV… gdm©Z² CÚmZ§ Z`m{_& VÌ àH¥$Vo…

emo^m§ Xe©`m{_&

N>mÌm… - ^dVw _hmoX`o! d`_² A{n ~{h… JÝVw_² BÀN>m_…&

AÜ`m{nH$m - gd} AmJÀN>ÝVw&

(gd} CÚmZ§ JÀN>pÝV)

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 49: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

39

amOoe… - ní`! ní` ! VÌ dU©am{ÄOVm{Z nwînm{U gpÝV&

g_ra… - Am_²& dm`w… A{n _ÝX§ _ÝX§ dm{V&

Hw$_ma… - Ah§ {MÝV`m{_ gm`L²>H$mbo d¥{ï>… ^{dî`{V B{V&

Omogo\²$ - BXmZt df©V©w… {H$_² ?

AÜ`m{nH$m - Z, Z& BXmZt dgÝVVw©…& qH$ ^dmZ² G$VyZm§ {df`o Z

OmZm{V?

~mXb² - Am_² _hmoX`o! BXmZt ñ_am{_& __ _mVm Cº$dVr

AmgrV²&

bVm - _hmoX`o! EVofm_² G$VyZm§ {df`o kmVw_² BÀN>m{_&

N>mÌm… - d`_² A{n BÀN>m_…&

AÜ`m{nH$m - AñVw H«$_e… dXm{_& gd©ñ`mXm¡ ^d{V dgÝVVw©…&

Ef… F$$VyZm§ amOm B{V H$Ï`Vo& Añ` AmJ_ZoZ

àH¥${V… \$bnwîn¡… emo^Vo& JJZ§ {Z_©b§ ^d{V&

VQ>mHo$fw ewÕ§ Ob§ {damOVo& AV… A`_² G$Vw…

loð>V_…& ^maVr`mZm_² EVV² ZyVZdfm©aå^{XZ_²&

gbr_² - AV… Ed EVV² CÚmZ§ emo^Vo Ibw?

AÜ`m{nH$m - qH$ {dñ_¥V§ dm? A{J«_… F$$Vw… J«rî_…& J«rî_o

AmVn… àIa… ^d{V& A`§§ K_©H$mb…& J«rî_Vm}…

AÝË`g_`o AmH$meo _oKm… ^dpÝV& Apñ_Z² G$Vm¡

{deofnd©{XZm{Z Z gpÝV&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 50: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

40

bVm - Am_²& VXm K_©H$mb{dam_… ^d{V&

AÜ`m{nH$m - ho N>mÌm…! A{J«_… F$Vw… H$…?

Hw$_ma… - Ah§ dXm{_& df©V©w… {H$b&

AÜ`m{nH$m - Am_²& J«rî_mZÝVa§ df©V©w…& EVpñ_Z² F$Vm¡ _oKm…

JO©pÝV df©pÝV M& d¥îQ>çm gd©Ì Ob§ Ñí`Vo& ZÚ…

ObnyUm©… àdhpÝV M& df©Vm£ {deof… dV©Vo& OmZpÝV

dm?

N>mÌm… - Z, Z& dXVw _hmoX`o&

AÜ`m{nH$m - lmdUny{U©_m`m§ g§ñH¥$V{XZ§ gd©Ì AmM`©Vo&

N>mÌm… - _hmZ² gÝVmof…& d`_² A{n embm`m§ g§ñH¥$V{XZ_² AmMam_…&

AÜ`m{nH$m - A{J«_… F$Vw… eaV²& Apñ_Z² d¥{ï>H$mb… g_má… ^d{V& gdÌ h[aVdU©gñ`m{Z Ñí`ÝVo& amÌm¡ MÝÐ… gå`H²$ àH$meVo&

eaÑVmo… g_ÝVa§ ho_ÝVV©w… ^d{V& A`§ e¡Ë`H$mb…& àmV… amÌm¡ M AË`{YH§$ e¡Ë`§ ^d{V& VW¡d Apñ_Z² G$Vm¡ _H$agL²>H«$mpÝV… AmM`©Vo&

g_ra… - _H$agL²>H«$_U_² Añ_mH§$ J«m_o AË`ÝV§ d¡^doZ AmMapÝV& ApÝV_… {e{ea… Ibw?

AÜ`m{nH$m - gË`_²& A`§ e¡Ë`ñ` AÝË`H$mb…& d¥jm… nU©{dhrZm… Ñí`ÝVo& dm`w… _hVm doJoZ dm{V& Apñ_Z² {edam{Ìnd© AmM`©Vo&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 51: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

41

à{V_m - Ed§ dm? ^maVo G$VyZm_² AmYmaoU nd©{XZm{Z AmMapÝV dm?

AÜ`m{nH$m - gË`_²& Bñbm§ Y_u`m… H«¡$ñVY_u`m… A{n H$mbmZwgmaoU Vofm§ ndm©{U AmMapÝV&

N>mÌm… - AÚ d`_² F$VyZ² M kmVdÝV…& YÝ`dmXm…&

AÜ`m{nH$m - AñVw& g_`… AVrV…& embm§ JÀN>m_…&

({ZîH«$mÝVm… gd})

eãXmWm©…

emo^m - H$mpÝV…, Úw{V… VQ>mH$_²> - H$mgma…CÚmZ_²> - CndZ_²> ga… - gamoda…nwîn_²> - gw__²>, Hw$gw__²> Ob_²> - Vmo`_²>, CXH$_²>, g{bb_²>g_ra… - dm`w… ^«_a… - ^¥“…, fQ²>nX…df©_²> - d¥{ï>… Am_«d¥j… - ghH$mad¥j…BXmZr_²> - AYwZm {nH$… - H$mo{H$b…, na^¥V²>loð>… - CÎm_… Aä`“ñZmZ_²>- V¡bñZmZ_²>

{Z_©b_²> - ewÕ_²>, ñdÀN>_²> ñdm{Xï>_²> - é{MH$a_²>

AmH$me… - JJZ_²> à{V`mo{JVm - ñnYm©

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV Ÿ&

1. N>mÌm… gd} Hw$Ì JÀN>pÝV ? 2. F$Vd… H${V ^dpÝV ?

3. F$VyZm§ amOm H$… ?

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 52: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

42

2. H$moï>Ho$ XÎm§ nX§ {MËdm [aŠVñWmZm{Z nya`VŸ&

(\$bnwîn¡…, dmVm©bmn…, _ÝX§ _ÝX§)

1. nañna§ ................................. Ed gå^mfU_²Ÿ&

2. CÚmZo dm`w: ............................ dm{V&

3. dgÝVVm}… AmJ_ZoZ àH¥${V… ......................emo^VoŸ&

3. {dbmo_nX§ nmR>mV²> {MËdm {bIV & `Wm - àmMrZ_² X ZdrZ_²

1. AÝV… X ...............

2. Xw…I_² >X ...............

3. {ZéËgmh… X ...............

4. AnÏ`_²> X ...............

5. AgË`_²> X ...............

4. gpÝY¨ {d^Á` Zm_ {bIVŸ&

`Wm - df©V©w… = dfm© + F$Vw… = JwUgpÝY…Ÿ&

1. àdmgmW©_²> = ............ + ............ = ............Ÿ&

2. gdm}Îm_… = ............. + ............. = .............Ÿ&

3. dgÝVVw©… = .............. + ............. = ............Ÿ&

4. {d^mJmo@pñV = ........... + ............ = ............Ÿ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 53: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

43

6. `Wm{ZX}e§ {bIVŸ&

1. dm`w… A{n _ÝX§ _ÝX§ dm{VŸ&

H$: nmR>: ? H$: dX{V? H§$ dX{V?

2. _ø§ df©Vw©… amoMVoŸ&

H$: nmR>: ? H$: dX{V? H$m§ dX{V?

3. ^maVr`mZm_²> EVV²> ZyVZdf©maå^{XZ_²>&

H$: nmR>: ? H$m dX{V? H§$ dX{V?

4. d`_{n embm`m§ g§ñH¥$V{XZ_² AmMam_:&

H$: nmR>: ? H$Xm g§ñH¥$V{XZ§ ^d{V?

7. Am_²> dm Z B{V {bIVŸ&

CXm- F$Vd… gá gpÝVŸ& Z 1. gd©ñ`mXm¡ ^d{V dg§VV©w:Ÿ&

2. J«rî_mZÝVa§ eaÑVw: ^d{VŸ&

3. eaX¥Vmo g_ZÝVa§ ho_ÝVV©w: ^d{V&

4. {e{ea F$Vm¡ d¥jm: nU©{dhrZm Ñí`ÝVo&

8. Xe{ … dmŠ ¡… CÎma§ H$Um©Q>H$ mf m Am“²>b mf m dm {bIVŸ& 1. fS²> F$Vd… Ho$ ? dgÝV>F$Vw§ dU©`VŸ&

*******

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 54: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

44

{H«$`mH$bmn…`Wm- M¡Ìd¡emIm¡-dgÝVV©w…

_mgm¡ F$Vw…

1) Á`oðmfmT>m¡ .........................

2) lmdU^mÐnXm¡ .........................

3) Amœ`wOH$m{V©H$m¡ .........................

4) _mJ©{eanwî`m¡ .........................

5) _mK\$mëJwUm¡ .........................

nX~ÝY§ nya`V &

2 _ {Ì:_

1

5 Ì_²34

nm6 n #m

1) lram_ñ` OÝ_{XZ_²>Ÿ& 2) Efm am[Ì: {edñ` AmamYZm` ApñVŸ& 3) dU©a{ÄOV§ nd© EVV²>Ÿ& 4) XrnmZm_²>Ÿ Amd{b…Ÿ& 5) BX§ nd© Zd{XZn`©ÝV§ àMb{VŸ& 6) M¡Ì_mgñ` n#må`m§ {VWm¡ EVV²> nd© ^d{V&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 55: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

45

fð>… nmR>…g§»`m

^mfmà`moJo gL²>»`meãXmZm§ ñWmZ§ à_wI_²& g§ñH¥$V^mfm`m§ gL²>»`m… nÄMYm à wÁ`ÝVo& Vo gL²>»`màH$mam… AÌ àXÎmm…&

01. g§»`mdmMH$m…

`o M eãXm… g§»`m§ dXpÝV Vo g§»`mdmMH$m…&

1. EH$_²

2. Ûo

3. Ìr{U

4. MËdm[a

5. n#m

6. fQ²>

7. gá

8. Aï>/Aï>m¡

9. Zd

10. Xe

11. EH$mXe

12. ÛmXe

13. Ì`moXe

14. MVwX©e

15. n#mXe

16. fmoS>e

17. gáXe

18. Aï>mXe

19. ZdXe/EH$moZqde{V:

20. qde{V…

21. EH$qde{V:

22. Ûmqde{V:

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 56: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

46

23. Ì`moqde{V:

24. MVw{dªe{V:

25. n#mqde{V:

26. fS²>qde{V:

27. gáqde{V:

28. Aï>mqde{V:

29. Zdqde{V:/EH$moZqÌeV²

30. qÌeV²

31. EH$qÌeV²

32. ÛmqÌeV²

33. Ì`qóeV²

34. MVwqóeV²

35. n#mqÌeV²

36. fQ²>qÌeV²

37. gáqÌeV²

38. Aï>mqÌeV²

39. ZdqÌeV²/EH$moZMËdm[a¨eV²

40.MËdm[a¨eV²

41. EH$MËdm[aeV²

42. {ÛMËdm[a¨eV²

43. {ÌMËdm[a¨eV²

44. MVwíMËdm[a¨eV²

45. n#mMËdm[a¨eV²

56. fQ²>MËdm[a¨eV²

47. gáMËdm[a¨eV²

48. Aï>MËdm[a¨eV²

49. ZdMËdm[a¨eV²/EH$moZn#mmeV²

50. n#mmeV²

60. f{ð>:

70. gá{V:

80. Aer{V:

90. Zd{V:

100. eV_²

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 57: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

47

02. g§»`o`dmMH$m…

`o M g§»`mdmMH$m… H$_{n dñVw{deof§ dXpÝV Vo g§»`o`dmMH$m…& EVo {Ìfw {b“ofw ^dpÝV&

nw§{b“… ór{b“… Znw§gH${b“…EH$… EH$m EH$_²Ûm¡ Ûo ÛoÌ`… {Vó… ÌrUrMËMma… MVò… MËdm[a

VXZÝVa§ {b“ ^oX… ZmpñV

nw§{b“… ór{b“… Znw§gH${b“…n#m n#m n#mfQ²> fQ²> fQ²>gá gá gá

CXmhaUdmŠ`m{Z

nw§{b“… ór{b“… Znw§gH${b“…

01. EH$… ~mbH$: ApñV& EH$m ~m{bH$m ApñV& EH§$ \$b_² ApñV

02. Ûm¡ ~mbH$m¡ ñV…& Ûo ~m{bHo$ ñV…& Ûo \$bo ñV…&

03. Ì`… ~mbmH$m: gpÝV& {Vó: ~m{bH$m… gpÝV& Ìr{U \$bm{Z gpÝV&

04. MËdma… ~mbH$m… gpÝV& MVó… ~m{bH$m…gpÝV& MËdm[a \$bm{Z gpÝV&

AV… na§ {b“^oX… ZmpñV&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 58: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

48

03. H«$_dmMH$m…

- `o M eãXm… g§»`mZwgma§ H«$_§ dXpÝV Vo H«$_dmMH$m…& EVo@{n {Ìfw {b“ofw ^dpÝV&

nw§{b“o ór{b“o Znw§gH${b“o1. àW_: àW_m àW__² 2. {ÛVr`: {ÛVr`m {ÛVr`_² 3. V¥Vr`: V¥Vr`m V¥Vr`_² 4. MVwW©: MVwWu MVwW©_² 5. n#m_: n#m_r n#m__² 6. fð>: fð>r fð>_²7. gá_: gá_r gá__² 8. Aï>_: Aï>_r Aï>__² 9. Zd_: Zd_r Zd__² 10. Xe_: Xe_r Xe__² 11. EH$mXe: EH$mXer EH$mXe_² 12. ÛmXe: ÛmXer ÛmXe_² 13. Ì`moXe: Ì`moXer Ì`moXe_² 14. MVwX©e: MVwX©er MVwX©e_² 15. n#mXe: n#mXer n#mXe_² 16. fmoS>e: fmoS>er fmoS>e_² 17. gáXe: gáXer gáXe_² 18. Aï>mXe: Aï>mXer Aï>mXe_² 19. ZdXe: ZdXer ZdXe_² 20. qde{VV_: qde{VV_r qde{VV__²

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 59: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

49

04. g_`dmMH$m:

`o M g§»`meãXm… g_`§ {Z{X©epÝV Vo g_`dmMH$m… & CXm

01. n#mdmXZ_² - 5.00

02. gnmXn#mdmXZ_² - 05.15

03. gmY©n#mdmXZ_² - 05.30

04. nmXmoZ fQ²>dmXZ_² - 04-45

05. n#m-D$Z n#mdmXZ_² - 05-55

06. n#m-A{YH$-n#mdmXZ_² - 05-05

Ed_od EH$dmXZ{ÛdmXZ{ÌdmXZmX`… kmVì`m…&

05.n[a_mUdmMH$m…

`o g§»`m… dñVw{deofñ` n[a_mU§ dXpÝV Vo n[a_mUdmMH$m…

01. AY©_² = 12

02. nyU©_² = 01

01. nmX_² =14 02. nmXmoZmEH$_² =

34

{H«$`mH$bmn…

EVm{Z g§»`mdmMH$m{Z nXê$noU {bIV&

`Wm - 15 g n#mXe &

1. 40 ........................ 2. 48 ........................

3. 35 ........................ 4. 21 ........................

5. 18 ........................ 6. 08 ........................

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 60: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

50

7. 27 ........................ 8. 39 ........................

9. 12 ........................ 10. 43 ........................

CXmhaUmZwJwU§ g_`_² Aja¡… {bIÝVw &

CXmhaU_² - {ÌdmXZ_² ................... ...................

CXmhaU_² - gnmX{ÌdmXZ_² ................... ...................

CXmhaU_² - gmY©{ÌdmXZ_² ................... ...................

{MÌmZwJwU§ g_`_² Aja¡… {bIÝVw&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 61: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

51

Aä`mg§ Hw$éV Ÿ

ànaø… f naø… f ø… f AÚ g œ…g naœ…g ànaœ…

AÚ gmo_dmga…ø… ^mZwdmga…

naø… .....ànaø… .....

œ… _“bdmga:naœ… .....

ànaœ… .....

* * * *

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 62: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

52

gá_… nmR>…

J{VñËd§ ^dm{Zg§ñH¥$V^mfm`m§ JmZ`mo½`m{Z ñVmoÌm{U ~hÿ{Z gpÝV& gabm ^mfm e¡br M

EVofm§ d¡{eîQ>ç_²& EVmÑemZm§ ñVmoÌmUm§ Jm`ZoZ {MÎmew[Õ… ^JdØ{º$…

H$Um©ZÝX… _Zmo„mg… M bä`ÝVo& Vofw ñVmoÌofw à{gÕ_² EH§$ ñVmoÌmï>H$_²

AÌ àXÎm_²&

Z VmVmo Z _mVm Z ~ÝYwZ© XmVmZ nwÌmo Z nwÌr Z ¥Ë`mo Z ^Vm© &Z Om`m Z {dÚm Z d¥{Îm_©_¡d

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&1&&

^dmãYmdnmao _hmXþ…I^ré… ànmV… àH$m_r àbmo r à_Îm…&

Hw$g§gmanmeà~ÕñgXmh§J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&2&&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 63: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

53

àOoe§ a_oe§ _hoe§ gwaoe§{XZoe§ {ZerWoœa§ dm H$Xm{MV² &Z OmZm{_ MmÝ`V² gXmh§ eaÊ o

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&3&&

Hw$H$_u Hw$g“r Hw$~w{Õ… Hw$Xmg…Hw$bmMmahrZ… H$XmMmabrZ… &Hw$Ñ{ï>… Hw$dmŠ`à~ÝYñgXmh§

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&4&&

Z OmZm{_ XmZ§ Z M Ü`mZ`moJ§Z OmZm{_ VÝ̧ Z M ñVmoÌ_Ý̧&Z OmZm{_ nyOm§ Z g§Ý`mg`moJ§

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&5&&

Z OmZm{_ nwÊ § Z OmZm{_ VrWªZ OmZm{_ _w{º$… b § dm H$Xm{MV² &Z OmZm{_ ^qº$ d«V§ dm{n _mV…

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&6&&

{ddmXo {dfmXo à_mXo àdmgoObo MmZbo nd©Vo eÌw_Ü o &AaÊ o eaÊ o gXm _m§ ànm{h

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&7&&

AZmWmo X{aÐmo OamamoJ wº$mo_hm{IÞXrZñgXmOmS>çdŠÌ$: &{dnÎmm¡ à{dï>… àUï>ñgXmh§

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&8&&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 64: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

54

Aä`mg…

1. [aŠVñWmZm{Z nya`VŸ&

1. ànmV: àH$m_r ................... à_Îm: &

2. Z nwÌmo Z nwÌr ................... Z ^Vm©

3. Z ................... MmÝ`V² gXmh§ eaÊ`o &

4. Z OmZm{_ ................... d«V§ dm{n _mV: &

5. J{VñËd§ J{VñËd§ ................... ^dm{Z &

2. n`m©`nX§ {bIVm &

1. ApãY… 2. {ZerWoída… 3. Ob_² 4. AaÊ`_² 5. AZb…

3. {déÕnX§ {bIV & 1. ^ré… 2. à_Îm… 3. Hw$~w{Õ… 4. eÌw… 5. {dn{Îm…

4. ñÌr{b“én§ {bIV & 1. nwÌ… 2. ^Vm© 3. VmV… 4. XmVm5. g§`moO`V & A Am 1. nwÌ… A) {ÛVr`m {d^{º$ 2. gwaoe_² Am) àW_m {d^{º$: 3. {dnVm¡ B) gä~moYZ àW_m {d^{º$… 4. ^dm{Z B©) gá_r {d^{º$…

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 65: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

55

6. íbmoH$mZm§ VmËn ª H$ÞS> mf`m AmL²>½b^mf`m dm {bIV &

^dmãYmdnmao _hmXþ…I^ré…

ànmV… àH$m_r àbmo r à_Îm…&

Hw$g§gmanmeà~ÕñgXmh§

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&

Hw$H$_u Hw$g“r Hw$~w{Õ… Hw$Xmg…

Hw$bmMmahrZ… H$XmMmabrZ… &

Hw$Ñ{ï>… Hw$dmŠ`à~ÝYñgXmh§

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&

AZmWmo X{aÐmo OamamoJ wº$mo

_hm{IÞXrZñgXmOmS>çdŠÌ$: &

{dnÎmm¡ à{dï>… àUï>ñgXmh§

J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&

1.

2.

3.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 66: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

56

Aï>_… nmR>…

gpÝY…

dUm©Zm_² AË`ÝV§ gm_rß § gpÝY… BË wÀ`Vo & gÝYm¡ ¹${MV²

dU©ì`Ë`mg… dU©bmon… dm Om`Vo& gpÝYJVdUm©Zm_² AmYmaoU gÝY`… {ÌYm

{d^º$m…&

gpÝY…

ñdagpÝY… ì`ÄOZgpÝY… {dgJ©gpÝY…

ñdagpÝY…

Apñ_Z² df} nmR>mWª ñdagÝY`… àXÎmm… & ñdadUm©Zm§ ñWmZo Om`_mZ… ì`Ë`mg… bmonmo dm ñdagpÝY… B{V H$Ï`Vo&

ñdagpÝY…

gdU©XrK©gpÝY… JwUgpÝY… d¥{ÕgÝpÝY… `U²gpÝY…

01. gdU©XrK©gpÝY… : A, B, C, F$, EVofm§ dUm©Zm§ g_mZdU©o nao XrK©… EH$mXoe… ^d{V& Ef… gdU©XrK©gpÝY…&

A/Am + A/Am = Am

B/B© + B/B© = B©

C/D$ + C/D$ = D$

F$/G$ + F$/G$ = G

CXm- ~mb + AnamY… = ~mbmnamY…

A + A = Am

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 67: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

57

{dÚm+Amb`… = [dÚmb`… _w{Z+BÝÐ… = _wZrÝÐ…

Jm¡ar+B©e… = Jm¡are… Jwé+CnXoe… = Jwê$nXoe…

gmYw+CdmM = gmYydmM _mV¥+F$U_² = _mV¦U_²

02. JwUgpÝY… - A. Am BË oV`mo… dU© mo… B/B©, C/D$, F$/G$ BË oVofw naofw H«$_mV², E, Amo, Aa² Mo{V dUm©… EH$mXoem ^dpÝV& Ef… JwUgpÝY…&

B/B©=E

A/Am + C/D$=Amo

F$/G$=Aa²

CXm : Xod + BÝÐ… = XodoÝÐ…

A + B = E

JU+B©e… = JUoe… gy © + CX`… = gy m}X`…

Mbm + D${_©… = Mbmo{_©… gá+F$f`… = gáf© …

_hm + F${f… = _h{f©…

03. d¥{ÕgpÝY… -

A/Am BË oV`mo… dU© mo… E/Eo, Amo/Am¡ MoË ofw dU}fw naofw H«$_mV² Eoo, Am¡ dUm¡ © AmXoem¡ ^dV… Ef… d¥{ÕgpÝY… &

E / Eo = EoA/Am +

Amo+Am¡ = Am¡

CXm… - EH$ + EH$_² = EH¡$H$_²

A + E = Eo

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 68: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

58

^md + EoŠ`_² = ^md¡Š`_² {dÚm + EH$m = {dÚ¡H$m

{Xd + AmoH$g… = {Xdm¡H$g… ~mbm + Amoð>… = ~mbm¡ð>…

{Xì` + Am¡fY_² = {Xì`m¡fY_²

04. `U² gpÝY…-

B/B©, C/D$ F$/G$, b¥ M¡Vofm§ dUm©Zm§ Ag_mZdU©o nao H«$_mV² ², d², a², b² dUm©… AmXoem… ^dpÝV& Ef… `Êm²gpÝY…&

B / B© = ²

C/D$ =d²

+ } Ag_mZdU©…

F$/G$ =a²

b¥ =b²

CXm - A{V + Aën… = AË`ën… B + A ²1. dmUr + EH$m = dmÊ oH$m 2. _Zw + AÝVa_² = _ÝdÝVa_²3. dYw + AbL²>H$ma… = dÜdbL²>H$ma… 4. {nV¥ + Amkm ={nÌmkm5. b¥ + AmH¥${V… = bmH¥${V…

AdYo m§e…`mÝVmXoedmÝVmXoegpÝY…

E, Eo, Amo, Am¡ EVofm§ dUm©Zm§ ñdaZUm©Zm§ ñdadU} nao A ², Am ², Ad², Amd² EVo AmXoem… H«$_e… ^dpÝV& A`_od `mÝVmXoe - dmÝVmXoegpÝY…& `Wm - E + ñdadU©… = A ² g hao + E = ha² + Am ² + E = ha o &Eo + ñdadU©… = Am ² g Z¡ + AH$… = Z²+ A ² + AH$… = Zm`H$… &Amo + ñdadU©… = Ad² g {dîUmo+ E = {dîU²+ Ad² + E = {dîUdo&

Am¡ + ñdadU©… = Amd² g nm¡ + AH$… = n² + Amd² + AH$…= nmdH$…&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 69: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

59

nyd©ê$ngpÝY…

nXmÝVñ` E H$mañ` Amo H$maañ` M õñdo AH$mao nao nyd©ê$n… EH$mXoe…

^d{V& A`_od nyd©ê$ngpÝY… & `Wm -

E + A = E g am_o + A{n = am_o@{n&

Amo + A = Amo g H$mo + A{n = H$mo@{n&

* * * *

Aä`mg…

1. EH$dmŠ oZ CÎma§ {bIV &

1. gpÝY… Zm_ H$…?

2. gÝYo… H${V àH$mam… gpÝV?

3. ñdagÝYo… {Z`_… H$…?

2. AYmo{b{IVmZm§ eãXmZm§ gpÝY {d^Á` gpÝYZm_ {bIV&

H«$.g§. nXm{Z g[ÝY{d^mJ… g{ÝYZm_

1. MamMa_²

2. ^`moËnmXH$m…

3. EH¡$H$_²

4. AË`ën…

3. gpÝY§ H¥$Ëdm gpÝYZm_ {bIV &

1. Mbm + D${_©: , 2. _w{Z+BÝÐ, 3. {dÚm+EH$m, 4. _Zw+AÝVa_²

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 70: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

60

Zd_… nmR>…

A{V{WXodmo ^d

g§ñH¥$Vgm{hË`o {eewH$WmàH$mao n#mVÝ̧ gwà{gÕ_²>Ÿ& n#mVÝÌñ`

aM{`Vm {dîUwe_m©Ÿ& _{hbmamoß`ZJam{Ynñ` A_aeŠVo… _yI©nwÌmZ²>

amOVÝÌ{ZnwUmZ²> H$Vªw {dîUwe_m© àm{Un{jU… gå^mfUê$noU EVV²>

H$WmJwÀN>§ a{MVdmZ²>Ÿ& AÌ n#mVÝÌñ` H$m{MV² gabm H$Wm àXÎmmŸ&

n#mVÝÌñ` H$Wm§ gab`m ^mf`m {Zê${nVdmZ²> S>m. EM². Ama². {dœmg…Ÿ&

H${dH¥${Vn[aM`…Ÿ

H${d… - {dîUwe_m© &

H¥${V… - n#mVÝÌ_²²> &

H$mb… - {H«$.e. {ÛVr`eVH$_² &

Xoe… - X{jUmnW… &

Aml`XmVm - _{hbmamoß`m[Yn… A_ae{ŠV…&

n#mVÝÌñ` n[aM`…

Apñ_Z²> H$WmJ«ÝWo n#mVÝÌm{U gpÝVŸ&

* {_Ìbm^… & * bãYàUme… &

* {_Ì^oX… & * Anar{jVH$maH$_²> &

* H$mH$mobyH$s`_²> &

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 71: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

61

H$íMZ ì`mY… AmgrV²Ÿ& g… AVrd Xwï>… {ZîH$éU… MŸ& EH$Xm g… dZ§ JVdmZ²Ÿ& VÌ Omb§ àgm[aVdmZ²Ÿ& EH$m H$nmoVm Ombo n{VVmŸ& Vm§ H$nmoVm§ nÄOao ñWmn{`Ëdm ì`mY… AJo« JVdmZ²Ÿ& VXm AH$ñ_mV² _hVr d¥{ï>… AmaãYmŸ& _hVm doJoZ dm`w… A{nŸ dm{V ñ_& ^rV… ì`mY… Aml`_² ApÝdî`Z² H$ñ`{MV² _hmd¥jñ` AY… AmJVdmZ²Ÿ& g… CŠVdmZ² ""^mo… AÌ `… dg{V V_h§ eaU§ JV… Apñ_Ÿ& g… _m§ ajVw'' B{VŸ& Vpñ_Z² d¥jo H$íMZ H$nmoV… dmg§ H$amo{V ñ_Ÿ& g… Ed ì`mYoZ J¥hrVm`m… H$nmoVm`m… n{V… AmgrV²Ÿ& H$nmoV… ì`mYñ` nÄOao pñWVm§ nËZt Ñï>dmZ²>Ÿ& VXm gm H$nmoVm n{V_² CŠVdVr ""^mo…, H$mÝVŸ! BXmZr_² Ef… ì`mY… erVmV©… jwYmV©… M gZ² Añ_mH§$ J¥h_² AmJVdmZ² & ì`mY… _m§ ~ÕdmZ² B{V ^dmZ² _m {MÝV`VwŸŸ& EVñ` gËH$ma§ H$amoVw'' B{VŸ& nËÝ`m… dMZ§ H$nmoV… A“rH¥$VdmZ²Ÿ& g… A“maH$_² AmZr` ewîH¡$… nU£… Aq¾ Ádm{bVdmZ²Ÿ& ì`mY_² CŠVdmZ² ""^mo… ì`mY! EVoZ A{¾Zm ^dmZ² ñdñ` erV~mYm§ XyarH$amoVw'' B{VŸ& AZÝVa§ H$nmoV… {MÝV`{V ""Ef… ì`mY… __ A{V{W… ApñVŸ& Ef… BXmZt ~w^w{jV… & EVñ_¡ XmVw§ H$mo@{n Amhma… AÌ ZmpñVŸ& qH$ H$amo{_?'' B{VŸ& Ed§ {MÝV{`Ëdm g… ì`mY_²> CŠVdmZ²Ÿ& ""^mo… A{V{W_hme` ! ^dmZ² EH§$ jU§ {Vð>VwŸ& BXmZt ^dVo Amhma§ {gÕ§ H¥$Ëdm XXm{_ & __ _m§g_² Ed ImXVw '' B{V CŠËdm ñd`§ Aq¾ à{dï>dmZ²Ÿ& H$nmoVñ` Ë`mJ§ ÑîQ‰>m ì`mYñ` bÁOm OmVmŸ& g… H$éU`m H$nmoVm§ nÄOaV… ~ÝY{d_wŠVm§ H¥$VdmZ²Ÿ& VXm n{V{dahnr{S>Vm gm H$nmoVm A{n Aq¾ à{dï>dVrŸ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 72: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

62

EVV²> ÑîQ‰>m ì`mYñ` _Zg… n[adV©Z§ OmV_²Ÿ& ""EVmÑem… n{jU… A{n

Y_m©MaU§ Hw$d©pÝVŸ& Ah§ Vw AÝ`ofm§ àm{UZm§ àmUmZm_nhaU§ Hw$d©Z² AY_}U

Ordm{_Ÿ& EVV² AZw{MV_²'' B{V {MpÝVVdmZ²Ÿ&

Ed§ g… ì`mY… H«y$aH$_m©{U n[aË`ŠVdmZ²>Ÿ& VXmaä` g… ì`mY… eof§ Or{dV_²

AmZÝXoZ Aqhg`m M `m{nVdmZ²Ÿ&

*********

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 73: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

63

eãXmWm©…

ì`mY… = {H$amV…, e~a… = bwãYH$…, {ZîH$éU… = H«y$ar, dZ_²

= H$mZZ_², {d{nZ_², H$nmoV… = nmamdV…, d¥{ï>… = df©_², n{V… =

^Vm©, nËZr = ^m`m©, gVr, Om`m, jwV²> = ~w^wjm, nU©_² = nÌ_²,

A{¾… = AZb…, d{•…, bÁOm = d«rS>m, n[adV©Z_² = n[aXmZ_²

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV &

1. ì`mY… H$sÑe… AmgrV² ?

2. ì`mY… H$nmoVm§ Hw$Ì ñWm{nVdmZ² ?

3. H$nmoV… {H$_² AmZr` Aq¾ Ádm{bVdmZ² ?

4. ì`mY…$ H$ñ` A{V{W…?

6. H$nmoV`mo… _aU§ ÑîQ²>dm ì`mY… qH$ H¥$VdmZ² ?

2. _ÄOyfmV… g_mZmW©H$nXm{Z {MËdm {bIVŸ&

(e~a…, d¥{ï>…, dmV…, nU©_², A{¾…)

1. dm`w… = ..................................

2. nÌ_² = ..................................

3. ì`mY… = ..................................

4. AZb… = ..................................

5. dfm© = ..................................

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 74: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

64

3. EVofm§ eãXmZm§ BVaénm{U {bIV &

EH$dMZ_² {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>

ì`mY… ì`mYm¡ ì`mYm…

H$nmoVm

nU©_²>

Ombo

AY_}U

4. `Wm{ZX}e§ {bIV &

1. EVñ` gËH$ma§ H$amoVw&

H$… nmR>… ? H$m dX[V ? H§$$ dX[V ?

2. Ef… ì`mY… __ A{V{W… ApñV&

H$… nmR>… ? H$: dX{V? H$ñ` A{V{W… ì`mY…?

3. EVmÑem… n{jU… A{n Y_m©MaU§ Hw$d©pÝV&

H$… nmR>… ? H$… Ed§ {MÝV`{V? Ho$ Y_m©MaU§ Hw$d©pÝV?

5. KQ>ZmZwH«$_oU {bIV &

1. H$nmoV… nÄOao pñWVm§ nËZt Ñï>dmZ²>Ÿ &

2. AZÝVa§ H$nmoV… ñd`_² Aq¾ à{dï>dmZ²Ÿ &

3. ì`mY… Omb§ àgm[aVdmZ²Ÿ &

4. H$nmoVm A{n Aq¾ à{dï>dVr &

5. ì`mYñ` _Zg… n[adV©Z§ OmV_²Ÿ &

6. EH$m H$nmoVm Ombo n{VVm &

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 75: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

65

6. Xe{^… dmŠ`¡… CÎma§ H$Um©Q>H$^mf`m Am“²b^mf`m dm {bIVŸ&

1. H$nmoVñ` A{V{WgËH$ma§ {dd¥UwVŸ&

******

{H«$`mH$bmn…

H$moï>H$ñ` gmhmæ`oZ XedmŠ`{Z aM`VŸ&

CXmhaU_² - g… MVwa… AmgrV²> &

{ZîH$éU…

g… erVmV©… AmgrV²>

ì`mY… jwYmV©…

Xwï>…

^rV…

1)

2)

3)

4)

5)

6)

7)

8)

9)

10)

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 76: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

66

Xe_… nmR>…

{H«$`mnX_²

{H«$`mnXñ` {VL>ÝV_²> BË`{n ì`dhma… ApñVŸ& {VL²> àË``mÝV§ nX§

{VL>ÝV_²Ÿ& {H«$`mnXñ` _ybê$n§ "YmVw…' B{V H$Ï`VoŸ& YmVw…- nR²>, J_²>

BË`mX`…&

YmVw… + {dH$aUàË``… + {VL²>àË``… = {H«$`mnX_²Ÿ&

nR>² + A + {V = nR>{VŸ&

g§ñH¥$V^mfm`m§ àm`… 2000 YmVd… gpÝVŸ& Vo XeJUofw {d^ŠVm… gpÝVŸ& {H«$`m`m… H$mbmZwgma_² AWm©Zwgma§ M XebH$mam… gpÝVŸ& bQ>² dV©_mZo boQ>² doXo ^yVo bL²> bwL²> {bQ>ñVWmŸ& {dÜ`m{efmoíM {bL²>bmoQ>m¡ bwQ²> b¥Q>² b¥L²> M ^{dî`{VŸ&& 1. bQ>² 4. b¥Q>² 7. bL²> 2. {bQ>² 5. boQ>² 8. {bL²> ({d{Y, Amer…) 3. bwQ>² 6. bmoQ>² 9. bwL²> 10. b¥L²>YmVd… {ÌYm {d^ŠVm… &

1. nañ_¡n{XZ…g nR>{V, {bI{V BË`mX`… & 2. AmË_Zon{XZ…g b^Vo, dY©Vo BË`mX`… & 3. C^`n{XZ…g `mM{V / `mMVo H$amo{V / Hw$éVo BË`mX`… &Ì`… nwéfm… ^dpÝV & 1. àW_nwéf… g dX{V 2. _Ü`_nwéf… g dX{g

3. CÎm_nwéf… g dXm{_

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 77: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

67

Ìr{U dMZm{Z ^dpÝV &

1. EH$dMZ_²> - dX{V

2. {ÛdMZ_² - dXV…

3. ~hþdMZ_²> - dXpÝV

dV©_mZH$mb…

nR>{V - nR>²> YmVw… bQ²> bH$ma… nañ_¡nXr &

nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>

àW_nwéf… nR>{V nR>V… nR>pÝV

_Ü`_nwéf… nR>{g nR>W… nR>W

CÎm_nwéf… nR>m{_ nR>md… nR>m_…

dV©Vo - d¥Vw YmVw:> bQ²> bH$ma… AmË_ZonXr &

nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>

àW_nwéf… dV©Vo dV©oVo dV©ÝVo

_Ü`_nwéf… dV©go> dV©oWo dV©Üdo

CÎm_nwéf… dV©o dV©mdho dV©m_ho

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 78: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

68

^yV>H$mb…

AnR>V²> - nR>²> YmVw… bL²> bH$ma… nañ_¡nXr &

nwéf… EH$dMZ_² {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>

àW_nwéf… AnR>>V²> AnRVm_²> AnRZ²>

_Ü`_nwéf… AnR>… AnR>V_²> AnR>V

CÎm_nwéf… AnR_²> AnR>md AnRm_

AdV©V> - d¥Vw YmVw: bL²> bH$ma… AmË_ZonXr &

nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>

àW_nwéf… AdV©V AdV©oVm_² AdV©ÝV

_Ü`_nwéf… AdV©Wm: AdV©oWm_²> AdV©Üd_²

CÎm_nwéf… AdV©o AdV©md[h AdV©m_[h

^{dî`ËH$mb…

n[R>î`{V - nR>²> YmVw… b¥Q²> bH$ma… nañ_¡nXr &

nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>

àW_nwéf… n[R>î`{V n[R>î`V… n[R>î`pÝV

_Ü`_nwéf… n[R>î`{g n[R>î`W… n[R>î`W

CÎm_nwéf… n[R>î`m{_ n[R>î`md… n[R>î`m_…

©

KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 79: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

69

d{V©î`Vo - d¥V² YmVw: b¥Q²> bH$ma… AmË_ZonXr &

nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>àW_nwéf… d{V©î`Vo d{V©î`oVo d{V©î`ÝVo_Ü`_nwéf… d{V©î`go d{V©î`oWo d{V©î`ÜdoCÎm_nwéf… d{V©î`o d{V©î`mdho d{V©î`m_ho

*********

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ&

1. {H«$`mnXñ` _ybê$n§ {H$_²> ?

2. g§ñH¥$V^mfm`m§ H${V YmVd… gpÝV ?

3. YmVd… H${V JUofw {d^ŠVm… ?

4. bQ²> bH$ma… H§$ H$mb§ gyM`{V ?

5. H${V bH$mam… gpÝV ?

2. g_w[MVnXoZ [aº$ñWmZ§ nya`V &

{H«$`mnX_²> bH$ma… nwéf… dMZ_²>Z`m{_ bQ²> CÎm_nwéf… EH$dMZ_²>{n~{g

AnR>_²>

_o{bî`{V

AJÀN>Z²>Ÿ

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 80: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

70

AdJÀN>V

ädmÚXmXr OwhmoË`mXr {Xdm{Xññdm{Xaod MŸ&

éYm{XíM VwXm{XíM VZŠ«`m{XMwamX`…Ÿ&&

1. ädm{X… 6. éYm{X…

2. AXm{X… 7. VwXm{X…

3. OwhmoË`m{X… 8. VZm{X…

4. {Xdm{X… 9. Š«`m{X…

5. ñdm{X… 10. Mwam{X…

nR>Vw - nR>²> YmVw… bmoQ²> bH$ma… nañ_¡nXr>Ÿ&

nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>àW_nwéf… nR>Vw/nR>VmV²> nR>Vm_²> nR>ÝVw_Ü`_nwéf… nR>/ nR>VmV²> nR>V_²> nR>V

CÎm_nwéf… nR>m{Z nR>md nR>m_

dV©Vm_²> - d¥Vw YmVw: bmoQ²> bH$ma… AmË_ZonXr &

nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>àW_nwéf… dV©Vm_²> dV©oVm_²> dV©ÝVm_²>

_Ü`_nwéf… dV©ñd> dV©oWm_²> dV©Üd_²>CÎm_nwéf… dV©¡> dV©mdh¡> dV©m_h¡>

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 81: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

71

EH$mXe… nmR>…

CngJm©… Aì``m{Z M ^mfmà`moJkmZm` ^mfmKQ>H$kmZ_² AË`mdí`H$_²& CngJm©…

Aì``m{Z M g§ñH¥$V^mfmKQ>Ho$fw àYmZV`m AÝV^©dpÝV& EVofm§

^mfmà`moJ…& AV… AÌ CngJm©Zm_² Aì``mZm§ M n[aM`… àXÎm…&

CngJm©…

{H«$`mnXmZm_² AmXm¡ V¡… gh¡d à`wÁ`_mZm… eãXm… CngJm©… BË`wÀ`ÝVo&

Vo M CngJm©… Ûm{de§{V: (22) gpÝV & `Wm-

CngJm©… - 22

01. à 07. {Zg² 13. {Z 19. A{^02. nam 08. {Za 14. A{Y 20. à{V03. An 09. Xþg² 15. A{n 21. n[a04. g_² 10. Xþa² 16. A{V 22. Cn05. AZw 11. {d 17. gw

06. Ad 12. AmL² 18. CV²

CngJ©J{V…YmËdWª ~mYVo H$píMV² H$píMV² V_ZwdV©Vo&

V_od {d{eZîQ>çÝ`… CngJ©J{V{óYm &&

CngJ}U {H«$`mnXñ` AW©… ¹${MV² VW¡d {Vð>{V ¹${MV² ñdënV`m

n[adV©Vo ¹${MV² nyU©V`m n[adV©Vo&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 82: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

72

01. {H«$`mnXmW©n[adV©H$m… {H«$`mnX_² CngJ©… {H«$`mnXê$n_²

JÀN>{V CV² CÒÀN>{V

ha{V g_² g§ha{V

Z`{V An AnZ`{V

Añ`{V {Za² {Zañ`{V

^d{V nam nam^d{V

^O{V {d {d^O{V

02. {H«$`mnXmW©nmofH$m… {H«$`mnX_² CngJ©… {H«$`mnXê$n_²

Ymd{V à àYmd{V emå`{V Cn Cnemå`{V dY©Vo g§ g§dY©Vo

Z`{V gw gwZ`{V

ní`{V à àní`{V

03. {H«$`mnXmW©{damoYH$m…

{H«$`mnX_² CngJ©… {H«$`mnXê$n_²

JÀN>{V AmL²> AmJÀN>{V

Z`{V AmL²> AmZ`{V

`m{V AL²> Am`m{V

XXm{V AmL²> AmXXm{V

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 83: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

73

Aì``m{Z

Zm_nXofw Aì``m{Z A{n AÝ`V_m{Z& {H$ÝVw gd©{b“{d^{º$dMZofw

EVofm§ ê$nm{U g_mZm{Z& VXþº$_² -

gÑe§ {Ìfw {b“ofw gdm©gw M {d^{º$fw &

dMZofw M gd}fw `Þì`o{V VXì``_² &&

Aì``m{Z

gm_mÝ`mì``m{Z H¥$XÝVmì``m{Z V{ÕVmÝVmì``m{Z

Apñ_Z² df} gm_mÝ`mì``m{Z nmR>mWª XÎmm{Z&

gm_mÝ`mì``m{Z :- g§ñH¥$V^mfmà`moJo {d{dYmW©ofw ~hÿ{Z Aì``m{Z

Cn`wÁ`ÝVo& EVm{Z {dZm ^mfmà`moJ… XþîH$a… & à{gÕm{Z B_m{Z -

M, Ed, Ed§, A{n, B{V, AW, {H$ÝVw, AWdm, CV, {H$ÝVw, Ibw, gwðw>,

AmhmopñdV², na§, gH¥$V², Cƒo…, ZrM¡…, AY…, Cn[a, gß`H²$, C^`V…,

gd©V… -

EVofw Ho$fm#mZ à`moJ… AÌ àXÎm…&

Aì``_² CXmhaUdmŠ`_²

M am_… H¥$îU… M nR>{V&

A{n JUoe… CÎm_…& a_oe… A{n CÎm_…&

Cƒ¡… JrVm Cƒ¡… Jm`{V&

AY… d¥jñ` AY… _yb_pñV&

Cn[a nd©Vñ` Cn[a Xodmb` ApñV&

gå`H²$ AÜ`mnH$… gå`H²$ nmR>`{V&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 84: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

74

gH¥$V² gd}@{n OrdZo gH$¥V² g§ñH¥$V§ nR>ÝVw&

gwðw> g{MZ… gwðw> H«$sS>{V&

Ed am_… Ed eya…&

Ibw g§ñH¥$V§ gwÝXa§ Ibw&

AÌ H$m{ZMZ gm_mÝ`mì``m{Z àXÎmm{Z

M (and, ÊÜáñÜá¤), B{V (thus, Gí¨Üá), gH¥$V² (once, JÊæá¾),

Cƒ¡… (Loudly, hæãàÃÝX), Cn[a (top, ÊæáàÇæ), AYwZm (now, DWÜ),

AY… (down, PæÙÜWæ)

Aä`mg…

C{MVoZ Aì``oZ [aº$ñWmZ§ nya`V&

1. {edñ` _ñVH$ñ` ................................ J§Jm {damOVoŸ&

2. am_… bú_U… grVm ...................... A`moÜ`m_²> AmJÀN>Z²>Ÿ&

3. {eew… ........................................ amoXZ_² >AH$amoV²>Ÿ&

4. Ah§ embm§ JÀN>m{_ .................. nwÌr OZZr_²> AdXV²>Ÿ&

5. Ah§ ........................................... AmnU§ JÀN>m{_Ÿ&

6. XodXÎm… à{V{XZ§ ................................ ^moOZ§ H$amo{VŸ&

7. CËnr{R>H$m`m… ......................... {~S>mb… Cn{dï>… ApñVŸ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 85: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

75

{H«$`mH$bmn…

Aì``m{Z Cn`wÁ` dmŠ`m[Z aM`V Ÿ&

`Wm - AmgÝXñ` Cn[a ì`OZ_² ApñVŸ&

nwaV…, n¥ð>V…, dm_V…, X{jUV…, Cn[a, AY…

................................................................

................................................................

................................................................

................................................................

................................................................

................................................................

................................................................

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 86: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

76

ÛmXe… nmR>…

AmXe©… A_mË`:

B`§ ^aV^y{_… nwÊ`^y[_… B{V à{gÕm& AÌ Z¡H$m… _w{Znw“dm…

Xme©{ZH$m… M AdV©ÝV& Vofw AÝ`V_ñ` _hmnwéfñ` OrdZo >àd¥Îmm EH$m

KQ>Zm àñVwVm ApñV&

lr_Z²! Ah§ H$íMZ d¡Xo{eH$…& àdmgmW©_² AÌmJV…& Xoeñ`mñ` àYmZm_mË`… gÒþUgånÞ… B{V _`m lwV_²& AV… V§ Ðïw>_² BÀN>m{_& H¥$n`m V§ Xe©`Vw B{V H$ÄMZ d¥Õ§ d¡Xo{eH$… An¥ÀN>V²& AñVw! Adí`§ Xe©{`î`m{_& _m_² AZwgaVw ^dmZ² B{V dXÝV§ d¥Õ§ d¡Xo{eH$… AÝdgaV²&

J“mVra_² àpñWVm¡ Vm¡ ZJa^mJ_² A{VH«$å` CndZ§ àm{deVm_²& VXm d¡Xo{eH$ñ` _Z{g gÝXoh… g_wËnÞ…& Ef… _m§ Hw$Ì dm Zoî`{V? B{V& AWm{n VyîUr_² AÝdgaV²& A{MamXod C^md{n EH$ñ` Hw$Q>rañ` g_rn§ JVm¡& d¥Õ… Ûma_² CÕmQ>ç AÝV… àm{deV²& d¡Xo{eH$ñVw CQ>OmV² ~{haod A{Vð>V²& {MamXZmJVo Vpñ_Z² d¥Õo ^mo…! qH$ __ àmW©Zm {dñ_¥Vm? BË`wƒ¡… An¥ÀN>V²&

VXm d¥Õ… ~{hamJË` AdXV² - ~ÝYwd`©! Z _`m {dñ_¥Vm àmW©Zm& MmUŠ`mo@h§& Ah_od _m¡`©gm_«mÁ`ñ` àYmZm_mË`…& ñdmJV§ ^dVo& H¥$n`m à{deVw B{V&

d¡Xo{eH$… gH$m¡VwH§$ à{dí` n[aV… ní`Z² {MÝV`{V - H¥$îUdU©…, H¥$eH$m`…, {eImYmar M Ef… d¥Õ…& Hw$Q>rao VmdV² EH$Ì ObH$be…, AnaÌ g{_Y…, H$mð>m{Z M, AÝ`Ì H$Q>…, boIZgmåJ«`…, J«ÝWm… M Ñí`ÝVo& A`_² AmË_mZ_² A_mË`… B{V H$W`{V& na_² A_mË`{d^dm… Z bú`ÝVo& Ahmo! {H$_oVV² AmíM`©_² B{V&

V[ñ_Þod g_`o _JYXoeñ` Z¥n… MÝÐJwá… g_mJV…& V§ ÑîQ‰>m A_mË`… AdXV² - dËg! Ef… Añ_mH$_² A{V{W…& d¡Xo{eH$ñ` EVñ` dmgm{X

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 87: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

77

ì`dñWm H$ëß`Vm_²& œ… dmVm©bmn§ H$[aî`m_… B{V&

naoÚw… gm`§ MÝÐJwáoZ gh d¡Xo{eH$… Hw$Q>ra_² AmJÀN>V²& A_mË`… boIZo {Z_¾… AmgrV²& V`moamJ_Z§ {dkm` nwaV… pñWV§ Xrn§ {Zdm©ß` Ana§ Xrn_² AÁdmb`V²& VV… d¡Xo{eH$_² An¥ÀN>V² - {_Ìda! Hw$V… AmJV…? B{V& MrZmXoemV² AmJV…& B{V g… àË`dXV²& A_mË`… nwZan¥ÀN>V² - Añ_mH§$ Xoeñ` {df`o dV… A{^àm`… H$…? B{V AÌ gdª {d{M̧, {dbjU§ M Ñí`Vo BË`H$W`V²& qH$ {d{M̧, qH$ {dbjUÄM Ñï>_² B{V gH$m¡VwH$_² A_mË`… An¥ÀN>V²&

""_hV… Xoeñ` àYmZm_mË`ñ` OrdZnÕ{V… gabm BË`oVV² {d{MÌ_²? ÁdbÝV§ Xrn§ {Zdm©ß` XrnmÝVaÁdmbZ_² BË`oVV² {dbjU_²& ñ`mÞm_ gab§ OrdZ_²& XrnmÝVaÁdmbZ§ H$m¡VwH§$ OZ`{V'' B{V d¡Xo{eH$… AdXV²&

pñ_VdXZ… A_mË`… àmh - ""_hmoX`! {H$_Ì d¡bjÊ`_²? gdª Ý`m`mo{MV_²& amOH$m`©g_`o amOH$moeYZoZ H«$sV§ V¡b_² Cn`wÁ` Xrn… àÁdmë`Vo& ñdr`o H$m`} _Xr`… Xrn… Ádmë`Vo& ^dVm gh gå^mfU§ ñdr`§ H$m`©_²''B{V&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 88: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

78

Ahmo àYmZm_mË`ñ` MmUŠ`ñ` OrdZ{dYmZ_², gyú_X{e©Vm M& ^aVIÊS>o@pñ_Z² EVmÑem… _hmÝV… {H$`ÝV… ñ`w… YÝ`o`§ nwÊ`^y{_…& AÌmJVmo@h_² AmË_mZ§ YÝ`§ _Ý`o& Ahmo __ gm¡^m½`_²& d¡Xo{eH$… MmUŠ`§ gmï>m“_² AZ_V²&

Aä`mg…1. EH$dmŠ`oZ CÎmaV& 1. d¡Xo{eH$… H$_² AÝdgaV²? 2. _JYXoeñ` Z¥n… H$…? 3. CQ>OmV² ~{h… H$… A{Vð>V²? 4. A_mË`ñ` Zm_ {H$_²?

2. [aº$ñWmZ§ nya`V& 1. Xoeñ`mñ` àYmZm_mË`…____________ B{V lwV_²& 2. Ah_od ____________ gm_«mÁ`ñ` àYmZm_mË`…& 3. àYmZm_mË`ñ` OrdZnÕ{V… ____________ & 4. ñdr`o H$m`© ____________ Xrn… àÁdmë`Vo&

3. g_mZmW©H$nX§ {bIV&1. ZJa_² 2. CndZ_² 3. gÝXoh… 4. Hw$Q>ra…

4. {déÕmW©H$nX§ {bIV &1. H¥$îU… 2. H¥$e… 3. gab_² 4. {_Ì_²

5. {ZX}emZwgma_² CÎma§ {bIV &

1. qH$ __ àmW©Zm {dñ_¥Vm? 1. H$… nmR>…? 2. H$… AdXV²? 3. H$_² AdXV²?2. na_² A_mË`{d^dm… Z bú`ÝVo 1. H$… nmR>…? 2. H$… AdXV²? 3. H$_² AdXV²?

******

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 89: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

79

Ì`moXe… nmR>…

g_mg…

g_mg… Zm_ g¬on…& g_mgo AWm©ZwJwU§ nXmZm§ g§`moOZoZ EH§$ nX_² CËnÚVo& g_mgH$aUoZ Aën¡… nX¡… Ed ~hd… {df`m… g§ñH¥$V^mf`m dºw§$ eŠ`ÝVo& AÌ Û§Ûg_mgñ` n[aM`… {H«$`Vo&

g_mgo {dJ«hdmŠ`§ g_ñVnX_² B{V A§eÛ`§ ^d{V& nXmZm§ `moOZoZ `V² EH§$ nX_² CËnÚVo VV² g_ñVnX_² BË`wÀ`Vo& g_ñVnXñ` AW©~moYH§$ dmŠ`§ {dJ«hdmŠ`_² BË`wÀ`Vo& VW¡d g_ñVnXo {dJ«hdmŠ`o dm AmXm¡ {dÚ_mZ§ nX§ nyd©nX_² B{V VËnümV² {dÚ_mZ§ nX_² CÎmanX_² B{V M H$Ï`Vo&

g_mg…

{dJ«hdmŠ`_² d¥jñ` _yb_²

i i nyd©nX_² CÎmanX_²

g_ñVnX_²i

d¥j_yb_²

g_mgo MËdma… ^oXm… gpÝV&g_mg…

ÛÝÛ… VËnwéf… Aì``r^md… ~hþd«r{h… àm`… àm`… àm`… àm`…

C^`nXmW©àYmZ… CÎmanXmW©àYmZ… nyd©nXmW©àYmZ… AÝ`nXmW©àYmZ…

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 90: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

80

C^`nXmW©àYmZ… ÛÝÛg_mg…

`pñ_Z² g_mgo g_mgK{Q>VnXmZm_² AW©… n¥WH²$V`m g_yhê$noU dm

{dd{jV… g… ÛÝÛg_mg… B{V H$Ï`Vo& AÌ àH$maÛ`_² ApñV&ÛÝÛg_mg…

BVaoVa… g_mhma…

01. BVaoVaÛÝÛ… - ÛÝÛg_mgo g_ñVnXo pñWVmZm_² AW©… `Xm n¥WH²$V`m

{d{d{jV… ^d{V VXm BVaoVaÛÝÛ… B{V H$Ï`Vo& AÌ g_ñVnX§ {ÛdMZo

~hþdMZo dm ^d{V& VW¡d CÎmanXñ` `{„“§ VXod g_ñVnXñ`m{n ^d{V&

CXm:- am_íM H¥$îUíM am_H¥$îUm¡

am_H¥$îUm¡ embm§ JÀN>V…&

{dJ«hdmŠ`_² g_ñVnX_² dmŠ`_²

ho_ÝVíM {e{eaü dgÝVíM

ho_ÝV{e{eadgÝVm… ho_ÝV{e{eadgÝVm… Añ_mH$_² F$Vd…&

Hw$¸w$Q>íM _`yaíM Hw$¸w$Q>_`yam¡ Hw$¸w$Q>_`yam¡ dZo dgV…&

ņ M nwîn§ M \$b§ M nÌnwîn\$bm{Z Ah§ Xodm` nÌnwîn\$bm{Z An©`m{_ &

02. g_mhmaÛÝÛ… - g_ñVnXo pñWVmZm§ nXmZm§ g_yhmW©: `Xm {dd{jV:

VXm g_mhmaÛÝÛ… ^d{V AÌ g_ñVnX§ Znw§gH${b“o, EH$dMZo M ^d{V&

CXm - nmUr M nXm¡ M EVofm§ g_mhma… = nm{UnmX_²

Ah§ nm{UnmX§ àjmb`m{_&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 91: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

81

{dJ«hdmŠ`_² g_ñVnX_² dmŠ`_²

nwÌíM nm¡ÌíM AZ`mo g_mhma…

nwÌnm¡Ì_² J¥hñ` `O_mZ… nwÌnm¡Ì§ aj{V &

a{WH$míM AœmamohmíM EVofm§ g_mhma…

a{WH$mídmamoh>_² a{WH$mídamoh§ goZm `m A“§ ^d{V &

Aä`mg…1. EH$dmŠ`oZ CÎmaV&

1. g_mg… Zm_ {H$_²?

2. {dJ«hdmŠ`§ Zm_ {H$_²?

3. g_ñVnX§ Zm_ {H$_²?

4. ÛÝÛg_mg… H${V{dY…?

5. ÛÝÛg_mgñ` Ûm¡ àH$mam¡ H$m¡?

2. [aº$ñWmZ§ nya`V&

1. g_mgo ____________ B{V A§eÛ`§ ^d{V&

2. g_mgo ____________ ^oXm… gpÝV&

3. g_mgo AmXm¡ {dÚ_mZ§ nX§ __________ B{V CÀ`Vo&

4. g_mgo AÝVo {dÚ_mZ§ nX§ ___________ B{V H$Ï`Voo&

4. Û§Û�g_mgo ___________ B{V àH$maÛ`§ ApñV&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 92: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

82

3. g_ñVnXmZm§ {dJ«hdmŠ`§ {d{b»` g_mgZm_ {bIV&

H«$.g§. g_ñVnX§ {dJ«hdmŠ`_² g_mg…

1. Hw$¸w$Q>_`yam¡

2. nwÌnm¡Ì_²

3. nÌnwîn\$bm{Z

4. a{WH$mídmamoh_²

5. ho_ÝV{e{eadgÝVm…

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 93: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

83

MVwX©e… nmR>…

gw^m{fVm{ZH$ÊR>nmR>… H$aUr`…

g§ñH¥$Vgm{hË o gw m{fVmZm§ _hÎdnyUª ñWmZ§ dV©VoŸ& ‘gw m{fV_²>’ BË`ñ` AW©… ‘gwðw> ^m{fV_²>’, ‘emo Z§ ^m{fV_²’, ‘gå`H$² ^m{fV_²‘ B{VŸ& Añ` gwdMZ_², gXw{º$… BË`mXr{Z Zm_mÝVam{U A{n dV©ÝVoŸ&

gw m{fVaËZ^mÊS>mJma_², gy{º$_wº$md{b…, gXw{ŠVH$Um©_¥V_² BË`mX`… gw m{fVg“«hm… Cnbä`ÝVoŸ& gw m{fVofw g‚mZXwO©ZJwUm…, kmZñ` _hÎd§,

bm¡{H$H$ì`dhma… BË`m{X{df`m… {Zê${nVm… & gw m{fVm{Z gÝ_mJª ~moY`pÝVŸ&

1. gd©VrW©_`r _mVm gd©Xod_`… {nVmŸ&

_mVa§ {nVa§ Vñ_mV² gd©`ËZoZ nyO`oV² Ÿ&&1Ÿ&&

2. gË`§ ~«y`mV² {à`§ ~«y`mV² Z ~«y`mV² gË`_{à`_²Ÿ&

{à`§ M ZmZ¥V§ ~«y`mV² Ef Y_©… gZmVZ… Ÿ&&2Ÿ&&

3. j_m eņ̃ H$ao `ñ` XwO©Z… qH$ H$[aî`{VŸ&

AV¥Uo n{VVmo d{•… ñd`_odmonemå`VoŸ&&3Ÿ&&

4. Ñ{ï>nyV§ Ý`goV² nmX§ dñÌnyV§ {n~o‚mb_²Ÿ&

gË`nyVm§ dXoÛmM§ _Z…nyV§ g_mMaoV² Ÿ&&4Ÿ&&

5. H$m_YoZwJwUm {dÚm gd©Xm \$bXm{`ZrŸ&

àdmgo _mV¥gÑer {dÚm Jw᧠YZ§ ñ_¥V_²Ÿ&&5Ÿ&&

*********

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 94: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

84

AÝd`mW©…

1) gd©VrW©_`r = gd©VrW©dVr, _mVm = OZZr, Aå~m, gd©Xod_`… = gd©Xodg_mZ…, {nVm = OZH$…, Vñ_mV² = AV…, _mVa§ {nVa§ M = OZZt OZH§$ M, gd©`ËZoZ = gd©à`ËZoZ, nyO`oV² = AM©`oV²Ÿ &

VmËn`©_² - _mVm{nVam¡ XodgÑem¡Ÿ& AV… d`§ gd} Vm¡ nyÁ`^mdoZ ní`o_Ÿ&

2) gË`_² = VÏ`_²>², {à`_²> = [hVH$a_², ~«y`mV² = H$W`oV²², gË`_{à`_²= gË`§ MoX{n A[hVH$a§ dMZ§ Z dXoV²², {à`§ M AZ¥V§ = [hVH$a§ MoX{n AgË`_²², Z ~«y`mV² = Z dXoV²², Ef… gZmVZ… Y_©… = ŸàMrZna§nam &

VmËn`©_² - gXm gË`§ H$W`oV² {à`§ M H$W`oV² gË`§ MoX{n A{à`§ Z H$W`oV² {à`§ MoX{n AgË`§ Z dXoV² Ef… gZmVZ… Y_©…Ÿ&

3. `ñ` = `ñ` _mZdñ`, H$ao = hñVo, j_m = j_mJwU…, eñÌ_² = Am wY_², ApñV = {dÚVo, XwO©Z… = Xwï>OZ…, qH$ H$[aî`{V = qH$ H$Vªw eŠZmo{V, AV¥Uo = V¥Ua{hVñWbo, n{VV… = pñWV…, d{•… = A{¾…, ñd`_od = ñd`_², Cnemå`Vo = CnemÝV… ^d{VŸ&

VmËn`©_² - `Wm V¥Ua{hVñWbo n{VV… A{¾… ñd`_od CnemÝV… ^d{V VWm ñd^mdV… ghZerb§ XwO©Z… {H$_{n H$Vªw Z eŠZmo{VŸ&

4. _mZd… = _Zwî`…, Za…, nmX_² = MaU_², Ñ{ï>nyV_² = gå`H$² AdbmoŠ`, {dMm`©, Ý`goV²> = ñWmn`oV², dñÌnyV§ => dñÌoU g§emoÜ`, ewÕrH¥$Ë`, Ob_² = Zra_², {n~oV²= ñdrHw$`m©V², gË`nyVm_² = gË`ewÕm_², dmM_² = dMZ_², dXoV² = H$W`oV², _Z…nyV_² = _Z{g gå`H$² {dMm`©, glÕ_²², g_mMaoV² = H$m`ª Hw$`m©V²Ÿ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 95: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

85

VmËn`©_² - _mZd… gå`H$² AdbmoŠ` MaU§ ñWmn`oV²Ÿ& ewÕrH¥$V§ Ob§ {n~oV²Ÿ& gË`ewÕm§ dmM§ dXoV²Ÿ& _Z{g gw{dMm`© H$m`ª Hw$`m©V²Ÿ& àË`oH$_{n H$m`ª n{ḑ ^doV²&

5. H$m_YoZwJwUm{dÚm = H$m_YoZwdV² {dÚm Bï>mWª nya {V,Ÿgd©Xm = gXm, \$bXm{`Zr = \$bXmÌr, _Z…H$m_Zm§ nya`{V, àdmgo = `mÌmàg“o, _mV¥gÑer = OZZrg_mZm, Jwá_² = àÀN>Þ_², YZ_² = {dÎm_²Ÿ, ñ_¥V_² = {dkmV_² &

VmËn`©_ -{dÚm H$m_YoZwdV² gXm CÎm_\$bXm{`Zr àdmgo _mVm Bd

aj{VŸ& Efm {dÚm Jw᧠YZ_²Ÿ B{V {dkmV_² &

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ& 1. gw^m{fVñ` Zm_mÝVa§ {H$_² ?

2. gd©Xm \$bXm{`Zr H$m ?

3. qH$ Z ~«y`mV² ?

4. gd©VrW©_`r H$m ?

5. qH$ g_mMaoV²?

2. g§`moÁ` {bIVŸ& A Am 1. H$m_YoZwJwUm _mVm

2. gZmVZ… eó_²

3. Ñ{ï>nyV§ {dÚm

4. j_m Y_©…

5. gd©VrW©_`r nmX>§

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 96: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

86

3. g_mZmW©H$nX§ {bIVŸ&

CXmhaU_²> - {dÎm_² = YZ_² Ÿ&

1. Mjw: = ............. 2. _mVm = .............

3. gË`_²> = ............. 4. nmX… = .............

4. {déÕmW©H$nX§ {bIVŸ&

1. g_¥V_² x 2. gË`_²> x

3. A{à`_² >x 4. XwO©Z… x

5. [aŠVñWmZ§ nya`VŸ&

1. Ñ{ï>nyV§ ......................... nmX_²>Ÿ &

2. dñÌnyV§ ......................... {n~oV²Ÿ &

3. _mVa§ {nVa§ Vñ_mV² ............. nyO`oV²Ÿ &

4. Ef Y_©…..........................Ÿ &

6. Xe{^… dmŠ ¡…> CÎma§ H$Um©Q>H$ mf`m Am“²b^mf`m dm {bIVŸ&

1. {dÚm_² A{YH¥$Ë` {bIVŸ&

2. _mVm{nVam¡ A{YH¥$Ë` {bIVŸ&

*******

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 97: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

87

n#mXe… nmR>…

nwéfmoÎm_…lr_Ðm_m`U_² Am{XH$mì`_² B{V à{gÕ_² & Añ` H$Vm© Am{XH${d… dmë_r{H$…Ÿ& am_m`Uo gy`©d§eñ` H$Wm MVw{dªe{VghòíbmoH¡$… d{U©VmŸ& am_m`Uñ` ~mbH$mÊS>ñ` àW_gJm©V² Ho$MZ íbmoH$m… AÌ CÕ¥Vm… gpÝVŸ& EH$Xm dmë_r{H$… ZmaX_² An¥ÀN>V² ""Apñ_Z² bmoHo$ H$mo@{n AmXe©JwUmonoV… nwéf… dV©Vo {H$_²>? Vñ` bjUm{Z H$m{Z?'' B{VŸ& VXm ZmaX… BúdmHw$d§eñ` XeaWH$m¡gë``mo… nwÌñ` lram_ñ` AmXe©JwUmZ² dU©`{VŸ&

H${dH$mì`n[aM`…Ÿ

H${d… - dmë_r{H$…Ÿ&

H$mb… - n#mghòdf}ä`… nyd©_²Ÿ&

Xoe… - ^maVXoe… V_gmZXrVrao &

H¥${V… - am_m`U_² &

íbmoH$m…

VnññdmÜ`m`{ZaV§ Vnñdr dmp½dXm§ da_²Ÿ&

ZmaX§ n[anàÀN> dmë_r{H$_©w{Znw“d_² Ÿ&&1Ÿ&&

H$mo@Ýdpñ_Z² gmåàV§ bmoHo$ JwUdmZ² H$íM dr`©dmZ²Ÿ&

Y_©©kíM H¥$VkíM gË`dmŠ`mo ÑT>d«V…Ÿ&&2Ÿ&&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 98: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

88

Mm[aÌoU M H$mo `wŠÎm… gd©^yVofw H$mo {hV…Ÿ&{dÛmZ² H$… H$ñg_W©íM H$íM¡H${à`Xe©Z… &&3Ÿ&&

AmË_dmZ² H$mo {OVH«$moYmo Úw{V_mZ² H$mo@Zgy`H$…Ÿ&H$ñ` {~ä`{V XodmíM OmVamofñ` g§`wJo Ÿ&&4Ÿ&&

lwËdm M¡VpËÌbmoH$kmo dmë_rHo$Zm©aXmo dM…Ÿ&ly`Vm{_{V Mm_ÝÍ` àöï>mo dmŠ`_~«drV² Ÿ&&5Ÿ&&

BúdmHw$d§eà^dmo am_mo Zm_ OZ¡… lwV…&{Z`VmË_m _hmdr`m} Úw{V_mZ² Y¥{V_mZ² der &&6Ÿ&&

~w{Õ_mZ² Zr{V_mZ² dm½_r lr_mÄN>Ìw{Z~h©U…Ÿ&{dnwbm§gmo _hm~mhþ… H$å~wJ«rdmo _hmhZw… Ÿ&&7Ÿ&&

_hmoañH$mo _hoîdmgmo JyT>OÌwa[aÝX_…Ÿ&AmOmZw~mhþ… gw{eam… gwbbmQ>… gw{dH«$_… Ÿ&&8Ÿ&&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 99: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

89

Y_©k… gË`gÝYíM àOmZm§ M {hVo aV…Ÿ&

`eñdr kmZgånÞ… ew{Md©í`… g_m{Y_mZ² Ÿ&&9Ÿ&&

àOmn{Vg_… lr_mZ² YmVm [anw{ZfyXZ…Ÿ&

a{jVm OrdbmoH$ñ` Y_©ñ` n[aa{jVm &&10Ÿ&&

*******

AÝd`mW©…

1. Vnñdr = _w{Z… dmë_r{H$… Vn… = X¡{hH$_mZgd«VñW_²> ;

ñdmÜ`m`{ZaV_²> = ñdmÜ``Zo _½Z_²; dmp½dXm§ da_² = km{ZZm§ loð>_²;

_ww{Znw“d_²> = _w{Zloð>_²> = ZmaX§ ; n[anàÀN> = n¥ï>dmZ²>>&

VmËn`©_² - Vnñdr dmpë_{H$_w{Z… Vn… ñdmÜ`m`{ZaV§ _w{Zloð>§ {dÛ‚mZofw

CÎm_§ ZmaX§ n¥ï>dmZ²>Ÿ&

2. gmåàV§ = AYwZm ; Apñ_Z² bmoHo$ = EVpñ_Z² OJ{V ; H$… JwUdmZ²

= gÒþUr ; dr`©dmZ² = em¡`©dmZ² ; Y_©k… = Y_©{df`o npÊS>V… ;

H¥$Vk… = CnH$mañ_aUerb… ; gË`dmH$² = gË`^mfr ; ÑT>d«V… =

{ZíMbà{Vk…; ApñV = dV©VoŸ&

VmËn`©_² - EVpñ_Z² OJ{V H$… nwéf… gÒþUdmZ², em¡`©dmZ², Y_©{dV²,

CnH$mar, gË`dMZo {Zð>…, {ZíMbà{Vk… M dV©VoŸ?

3. H$… = H$… nwéf… ; Mm[aÌoU = gXmMmaoU ; `wŠV… = gånÞ… ;

gd©^yVofw = g_ñVàm{Ufw ; {hV… = lo`ñgmYH$… ; {dÛmZ² = npÊS>V…;

{à`Xe©Z… = gwÝXa… ApñV &

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 100: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

90

VmËn`©_² - gXmMmagånÞ…, g_ñVàm{UZm§ {hVgmYH$…, _hmZ² npÊS>V…,

gwÝXam“… M H$mo@{n nwéf… ApñV dm?

4. H$… = H$… nwéf… ; AmË_dmZ² = ñdmË_{Z ÑT>…, {OVH«$moY… =

H«$moYñ` {dOoVm ; Úw{V_mZ² = H$mpÝV_mZ², AZgy`H$… = _mËg`©a{hV…

; g§`wJo = `wÕo ; OmVamofñ` = OmVH«$moYñ` ; Xodm… = gwam… A{n;

{~ä`{V = ^rVm… ^dpÝVŸ&

VmËn`©_² - ñdmË_{Z ÑT>{ZíM`…, {OVH$mon…, H$mpÝV_mZ², _mËg`©a{hV…,

`wÕo Hw${nV… MoV² Xodm… A{n ^`^rVm… ^dpÝV VmÑe… Za… H$… ApñVŸ?

5. dmë_rHo$… dM… lwËdm = dmë_rHo$… dMZ§ lwËdm; Am_ÝÍ`

= {d{MÝË`; àöï>… = gÝVwï>… ; {ÌbmoH$k… = {ÌbmoH${df`o A{n

kmZdmZ²>…, ZmaX…; ly`Vm§ = lwUmoVw ; EVX² = B_§ {df`_² ; A~«drV²

= B{V AdXV²Ÿ&

VmËn`©_² - {ÌbmoH$gÄMmar ZmaX… dmë_rHo$… dMZ§ lwËdm {d{MÝË`

_Z{g AmZÝX_² AZw^y` EVpñ_Z² {df`o dXm{_ lwUmoVw B{V

AdXV²Ÿ&

6. BúdmHw$d§eà^d… = BúdmHw$d§eo OmV…; {Z`VmË_m = {OVopÝÐ`…;

_hmdr`©… = _hme{ŠVembr; Úw{V_mZ² = H$mpÝV_mZ²; Y¥{V_mZ² =

Y¡`©dmZ²; der = g§`_r; B{V M OZ¡… = àOm{^…; lwV… = {d{XV…;

am_mo Zm_ = am_… B{V nwéf… ApñVŸ&

VmËn`©_² - BúdmHw$d§eo OmV… {OVopÝÐ`… e{ŠV_mZ² H$mpÝV_mZ² g§`_r

B{V M OZ¡… {d{XV… am_mo Zm_ _hmnwéf… ApñVŸ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 101: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

91

7. am_… ~w{Õ_mZ²> = ~w{Õembr ; Zr{V_mZ²> = Zr{V{dV²> ; dm½_r = MVwa… dŠVm ; lr_mZ²> = gÒþUdmZ²> ; eÌw{Z~h©U… = [anyUm§ {dZmeH$… ; {dnwbm§g… = {dembñH$ÝX… ; _hm~mhw… = {demb^wO`wV…; H$å~wJ«rd… = e’_²> Bd Üd{Z`wŠVH$ÊR>… ; _hmhZw… = _hmH$nmobdmZ²>Ÿ&

VmËn`©_² - lram_… ~w{Õ_mZ²> Zr{V_mZ²> MVwadŠVm gÒþUgånÞ… eÌyUm§ ZmeH$… {dembñH$ÝY`wŠV… e’Üd{Z[ad H$ÊR>`wŠV… M ApñVŸ&

8. lram_… _hmoañH$… = {dembdjñWb`wŠV… ; _hoîdmg… = loð>… YZwY©a…; JyT>OÌw… = Amd¥Îmm§g…; A[aÝX_… = eÌwX_ZH$mar ; AmOmZw~mhþ… = XrK©~mhþ`wŠV…; gw{eam… = gwÝXa_ñVH$`wŠV… ; gwbbmQ>… = gwÝXabbmQ>`wŠV…; gw{dH«$_… = namH«$_rŸ&

VmËn`©_² - lram_… {dembdjñWb`wŠV… loð>YZwY©a… gwÝXa_ñVH$`wŠV… gwÝXa bbmQ>`wŠV… _hmnamH«$_embr eÌwg§hmao _hmZ²> g_W©… M ApñVŸ&

9. am_… Y_©©k… = Y_©{dV²> ; gË`gÝY… = gË`à{Vk…; àOmZm§ {hVo aV… = àOmZm§ {hVo {ZaV…; `eñdr = H$s{V©_mZ²> ; kmZgånÞ… = kmZr ; ew{M… = n{dÌmË_m ; dí`… = {OVopÝÐ`…; g_m{Y_mZ²> = EH$mJ«{MÎm…Ÿ&

VmËn`©_² - lram_… Y_©{dV²> gË`à{Vk… pñWa_ZñH$… àOm{hVo {ZaV… H$s{V©_mZ²> kmZr n{dÌmË_m {OVopÝÐ`… EH$mJ«{MÎm… M ApñVŸ&

10. lram_… àOmn{Vg_… = {d[a{#mgÑe… ; lr_mZ²> = bú_r`wV… ; YmVm = nmofH$… ; [anw{ZfyXZ… = eÌw{dZmeH$… ; OrdbmoH$ñ` = g_ñVàm{UdJ©ñ` a{jVm = ajH$… ; Y_©ñ` = gZmVZ Y_©ñ`;

n[aa{jVm = ajUo {ZaV… &

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 102: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

92

VmËn`©_² - lram_… àOmn{Vg_… Eoœ`©dmZ²> gd}fm§ nmofH$…

g_ñVàm{UdJ©ñ` ajH$… eÌwZmeH$… gZmVZY_©ñ` ajUo gXm {ZaV… M

ApñVŸ&

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ&

1. Am{XH$mì`§ {H$_²> ?

2. “am_m`U§” {H$_²> B{V à{gÕ_²>?

3. lram_… H$`mo… nwÌ… ?

4. bmoHo$ H$… JwUdmZ²> AmgrV²> ?

5. lram_… j_`m H$`m g_… AmgrV²> ?

2. [aº$ñWmZ§ nya`VŸ&

1. ZmaX§ .............. dmë_r{H$_©w{Znw“d_²>Ÿ&

2. Y_©kíM H¥$VkíM .............. ÑT>d«V…Ÿ&

3. {dnwbm§gmo _hm~mhþ… ........................ _hmhZw…Ÿ&

4. a[jVm … ............................ Y_©ñ` n[aa{jVmŸ&

3. n`m©`nXm{Z {bIVŸ&

1. Vnñdr 2. {dÛmZ²> 3. Xodm… 4. àOmn{V… 5. OZ…

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 103: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

93

4. nw§{b“ - ñÌr{b“ - Znw§gH${b“ - nXm{Z n¥WH$²> H¥$Ëdm {bIVŸ&

Y_©k…, dM…, gmåàV_²>, g§ñH¥${V…, am_m`U_², dmë_r{H$…, ZmQ>H$m{ZŸ&

5. Xe{^… dmŠ`¡… CÎma§ H$Um©Q>H$^mf`m AmL²>½b^mf`m dm {bIVŸ&

1. am_m`U{df`o {bIVŸ&

2. am_ñ` AmXe©JwUmZ²> dU©`VŸ&

{H«$`mH$bmn…

am_ñ` AmXe©JwUofw H${Vn`JwUmZ²> {bIV&

1. ~w{Õ

_mZ²>

2.

3.4. 5.

6.

7.

am_ñ`JwUm…

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 104: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

94

fmoS>e… nmR>…

~w{Õ: g“mZwgm[aUr

H${íMV²> {H$amV… ewH$emdH$Û`§ {dH«o$Vw§ {dn{U_²> AmJÀN>{VŸ& VXm EH$…

gmYw… VÌ AmJÀN>{VŸ& EH$… gm¡{ZH$… A{n VÌ AmJÀN>{VŸ&

ho {H$amV, EH$ñ` ewH$ñ`

{H$`V²> _yë`_²> ?

^mo… gmYmo,EH$ñ` ewH$ñ` Xe ê$ß`H$m{U&

©

KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 105: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

95

gmYw… ewH§$ ñdrH$amo{V, Aml_§ à{V JÀN>{V MŸ&

ho nwéf, EH$ñ`

ewH$ñ` Xe ê$ß`H$m{UŸ&

Xeê$ß`H$m{U ñdrH$amoVw ^dmZ²>Ÿ& EH§$ ewH§$ `ÀN>VwŸ&

ho {H$amV, _ø_²> A{n EH§$ ewH§$ `ÀN>Ÿ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 106: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

96

Xeê$ß`H$m{U ñdrHw$éŸ&

gm¡{ZH$… ewH§$ ñdrH$amo{V, ñdJ¥h§ à{V JÀN>{V MŸ&

gm¡{ZH$ñ` J¥ho -

Amhag§ha

H$ÊR>§ {^ÚoV

_m§g§^jm_

aº§$ {n~m_

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 107: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

97

gmYmo… Aml_o -

EH$Xm EH$… lmÝV… n{WH$…

\$bm{Z ^j`Vw

AmJÀN>Vw, Cn{deVw

Ob§ {n~Vw {dlmpÝV¨ ñdrH$amoVw&

hm hm hm ! AVrd Vmn…Ÿ& H$ñ`m{n J¥h_²> Bd ApñVŸ& VÌ {H${#mV²> H$mb§ Cn{dem{_Ÿ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 108: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

98

g… n{WH$… gm¡{ZH$J¥hñ` g_rn_²> AmJÀN>{VŸ&

^rV… n{WH$… VV… Ymd{VŸ&

Amha g§ha......

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 109: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

99

lmÝV… n{WH$… {H${#mV²> Xya§ JËdm gmYmo… Aml_§ à{de{VŸ&

VÌ -

AmJÀN>Vw, Cn{deVw, Ob§ {n~Vw,

\$bm{Z ^j`Vw, {dlmpÝV¨H$amoVw ^dmZ²>Ÿ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 110: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

100

lmÝV… AmíM`©M{H$V… M n{WH$…

VÌ¡d {dlmpÝV¨ H$amo{VŸ&

gmYw… Aml__²> AmJÀN>{VŸ&

nyÁ` ! VÌ EH$… ewH$… _m§ ÑîQ‰>m ‘àha’, g§ha, aŠV§$ {n~m_ B{V

H$Qw>dMZm{Z AdXV²>Ÿ& naÝVw AÌ Ef… ewH$… _¥XwdMZm{Z dX{VŸ& {H$_W©_²> Ed_²>?

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 111: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

101

{à`m… N>mÌm…Ÿ& gmYw… {H$_²> CÎma§ XXm{V ?

B{V {dMma§ Hw$_©…Ÿ&

AZÝVa§ [aº$ñWmZm{Z C{MVnX¡… nya{`Ëdm H$Wm`m… g_mqá Hw$_©…Ÿ&

g… ewH$…........ J¥ho qhò§ H$_© Aní`V²&.......................dMZm{Z M Al¥UmoV²>Ÿ& AV… Ed_²> AdXV²>Ÿ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 112: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

102

A ` § ewH$… AÌ ........ gmYw H$_© ní`{VŸ&........ dMZm{Z e¥Umo{V MŸ& AV… Ed§ dX{VŸ&

g“mZwgm[aUr ~w{Õ… ^d{VŸ& AV… ...... ghdmg… Amdí`H$…Ÿ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 113: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

103

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎmaV &

1. EH$ñ` ewH$ñ` {H$`V²> _m¡ë`_²?

2. ewH$… gm¡{ZH$ñ` J¥ho H$sÑe§ H$_© Aní`V² ? 3. ewH$… H$ñ` J¥ho _¥XwdMZm{Z l¥Umo{V ? 4. g“mZwgm[aUr H$m ^d{V ? 5. H$ñ` ghdmg… Amdí`H$… ?2. `Wm{ZX©oe§ {bIV &

1. ‘EH$ñ` ewH$ñ` Xeê$ß`H$m{U’ & H$: nmR>: ? H$: dX{V ? H§$ dX{V ? 2. ‘{dlmpÝV¨ ñdrH$amoVw’& H$: nmR>: ? H$: dX{V ? H§$ dX{V ? 3. ‘g… ewH$… qhò§ H$_© Aní`V²’& H$: nmR>: ? H$: dX{V ? H§$ dX{V ? 3. BVadMZÛ`§ {bIV &

1. ................... ................... ê$ß`H$m{U 2. ewH$ñ` ................... ................... 3. Aml__²> ................... ................... 4. ................... ................... g‚mZmZm_²>4. EVofm§ nXmZm§ g_mZmW©H$nX§ nmR>mV²> {MËdm {bIV &

1. e~a…> = .............. 2. ApÝVH$_²> = .............. 3. H$m`©_²> = .............. 4. gmYw: = .................

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 114: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

104

5. EVofm§ nXmZm§ {déÕmW©H$nX§ nmR>mV²> {MËdm {bIV &

1. XwO©Z… x ........... 2. _¥Xw x ............

3. gmYwH$_© x ........... 4. lmÝV: x ...........

6. gpÝYnX§ {d^Á` g§`moÁ` dm {bIV &

1. VÌ¡d = ............. + ......................

2. H$ñ`m{n = ............. + ......................

3. A{n + EH$_²> = .................................

4. g“ + AZwgma_²> = ...........................

7. AZ`mo… nX`mo… {deofU§ {deoî`§ M {MËdm {bIVŸ&

{deofU_² > {deoî`_²>

CXmhaU_² - gwÝXa… ~mbH$… - gwÝXa… ~mbH$…

1. EH$ñ` ewH$ñ` -

2. lmÝV… n{WH$… -

3. _¥Xy{Z dMZm{Z -

4. qhò§ H$_© -

5. ^rV… n{WH$… -

********

AdYo`m§e…

ì`mH$aU{deof… - ‘^dÚmoJo Z _Ü`_…’ B{V gyÌoU ^dV²> AWdm ^dVr

B{V eãXñ` `moJo {H«$`mnX§ àW_nwéfo Ed ^d{VŸ Z Vw _Ü`_nwéfo&

CXmhaU_² - ^dmZ²> nmR>§ nR>VwŸ& ^dVr JrV§ Jm`VwŸ&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 115: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

105

gyº${H«$`mnXê$noU [aº$ñWmZ§ nya`VŸ&

1. ^dVr _ø§ nwñVH§$ ................................. & (Xm) Ÿ

2. ^dmZ²> íbmoH§$ ...................................... &({bI²>)Ÿ

3. ^dVr _`m gh ................................... & (H«$sS²>)Ÿ

4. ^dmZ²> nmR>§ ....................................... & (nR²>)Ÿ

{H«$`mH$bmn…

AYmo{b{IV§ ícmoH§$ n{R>Ëdm BpÝÐ`§ gyŠVH$_©Um gh _ob`VŸ&

{Oˆo H$sV©` Ho$ed§ _wa[anw§ MoVmo ^O lrYa_²>

nm{UÛÝÛ g_M©`mÀ`wVH$Wm… lmoÌÛ` Ëd§ lwUwŸ&

H¥$îU§ bmoH$` bmoMZÛ` haoJ©ÀN>m{”« `w½_mb`§

{OK« K«mU _wHw$ÝXnmXVwbgt _yY©Þ_mYmojO_²>Ÿ&&

(lrdoXmÝVXo{eH${da{MV§ _wHw$ÝX_mbmñVmoÌ_²>)

1. {Oˆm`m… AÀ`wVH$WmZm§ ldU_²> .......................

2. MoVg… H¥$îUmdbmoH$Z_²> ......................

3. nm{UÛÝÛñ` _wHw$ÝXnmXVwbgrK«mUZ_²> ......................

4. lmoÌÛ`ñ` Ho$edñ` H$sV©Z_²> ......................

5. bmoMZÛ`ñ` AYmojOZ_Z_²> ......................

6. K«mUñ` _wa[anmo… ^OZ_²> ......................

7. _yÜZ©… lrYañ` g_M©Z_²> ......................

********

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 116: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

106

gáXe… nmR>…

Yra… Jwé^º$…àmMrZH$mbo JwéHw$bo AYr`mZm… Jwé^º$m… Yram… M {eî`m…

AmgZ²& VmÑeofw Amé{U… A{n AÝ`V_…& _hm^maVo {dÚ_mZ_² AméÊ`wnm»`mZ_² AméUo… Jwé^{º$§ Y¡Wª M Xe©`{V& VXþnm»`mZ_² AÌ g“¥ø àXÎm_²&

Ym¡å`mo Zm_ à{gÕ… Jwé… AmgrV²& Vñ`ml_… ZÚm… ñdÀN>o gwÝXao Vrao AmgrV²& AZoHo$ N>mÌm… AÜ``ZmWª V_² Aml__² AmJÀN>pÝV ñ_& VoîdÝ`V_… Amé{U…& Ym¡å`… Voä`… AeZ-dg{V-dóm{XH§$ XËdm ~moYZH$m`ª H$amo{V ñ_&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 117: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

107

Aml_o à{V{XZ§ empÝVnmR>nyd©H§$ AÜ``Z§ àmaä`Vo& gd} N>mÌm… Aml_{Z`_mZwgmaoU H$m`©nam… ^dpÝV& H«$sS>m `moJmä`mgm{X nmR>çoVa {df`oîd{n Amgº$m… ^dpÝV& EH$pñ_Z² {Xdgo {ZerWo _hVr d¥{ï>… A^dV²& {dÚwVm§ àIaàH$meoZ, OÄPmdmVoZ M gmH§$ Kmoa§ JO©ÝV… _oKm… Adf©Z²& Aml_mV² AZ{VXÿao Ym¡å`ñ` em{bjoÌmÊ`mgZ²& Vm{Z M A{Vd¥îQ>çm Obny[aVmÝ`mgZ²& ObàdmhoZ Ho$XmaIÊS>§ H${#mV² ^¾_²& ^¾mV² IÊS>mV² Obàdmh… doJoZ ~{h… {ZJ©V…& gd} N>mÌm… gwám… AmgZ²& gwá… Ym¡å`… CËWm` JdmjoU ~{h… Aní`V²& _hË`m d¥îQ>çm gd©Ì Obàdmh… AmgrV²& àdmhñ` eãX§ lwËdm {MÝVm_¾… Jwé… Ym¡å`… qH$H$V©ì`Vm_yT>… A^dV²& VXmZr_od Amé{U: OmJ¥V… Jwég_rn§ AmJÀN>V²& Jwé… AdXV² - AméUo, ní` ~{h… A{Vd¥îQ>çm Ho$XmaIÊS>§ ^¾_² Bd ^m{V& Aml_§ n[aV… Obàdmh… Ñí`Vo& qH$ H$amo{_? B{V& Amé{UadXV² AmMm`© _mñVw {MÝVm& ~{hJ©Ëdm ní`m{_ qH$ OmV_²? B{V&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 118: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

108

Ym¡å`ñ` Amé{U{df`o _hmZ² AmXa… AmgrV²& `V… g… Jwégodm§

lÕ`m H$amo{V ñ_& AÜ``Zo@{n {ZnwU… AmgrV²&

AW Amé{U… Aml_Ûma§ CÕmQ>ç ~{haJÀN>V²& JËdm M Ho$XmaIÊS>§

^¾§ ÑîQ‰>m A[MÝV`V² qH$ H$m`ª BXmZr_²? B{V& VÌ Z B[ï>H$m… AmgZ² Z

dm {ebmü& {H$#mV² {dMm`© Amé{U… ^¾ñ` Ho$XmaIÊS>ñ` _Ü`o AñdnV²&

VoZ Obàdmh… AdéÕ…& H«$_oU d¥{ï>a{n emÝVm&

à^mVo gÄOmVo@{n Amé{U_² AZmJV§ drú` Jwé… gVrÏ`m©ü gå^«mÝVm…

A^dZ²& gd} {_{bËdm AméqU AÝdoïw>§ àd¥Îmm…& `Xm Vo em{bjoÌñ`

g_rn_² AmJVm… VXm Ho$XmaIÊS>_Ü`o e`mZ_² AméqU ÑîQ²>dm M{H$Vm…

A^dZ²& Jwé… gå^«mÝV… dËg AméUo, dËg AméUo B{V Amˆ`V²& VV² lwËdm

Amé{U… Ho$XmaIÊS>mV² CX{Vï>V²& g M e¡Ë`m{YŠ`mV² OS>… AmgrV²&

Jwé… gIm`ü V§ _ÝX§ _ÝX_² Aml__² AZ`Z²& Am¡fYmonMmaoU M

ñdñW_² AHw$d©Z²&

AW Ym¡å`… Amé{U_² Amqb½`, {eañ`mK«m` Am{efmo XÎmdmZ²& dËg

Vd Jwégod`m Ah§ gÝVwï>mo@pñ_& Vwä`§ gd} doXm… ñd`§ ñ\w$aÝVw B{V&

Jwd©ZwJ«hoU Amé{U… A{MaoU¡d H$mboZ gd©kmo@^dV²& AZoZ¡d Amé{U…

CÔmbH$ B{V à{gÕ…& VXþº$_²-

A{^dmXZerbñ` {ZË`§ d¥Õmongo{dZ…&

MËdm[a Vñ` dY©ÝVo Am`w{d©Úm `emo ~b_²&&

* * * *

©

KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 119: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

109

Aä`mg…

1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&

1. Ym¡å`ñ` Aml_… Hw$Ì AmgrV²?

2. N>mÌm… {H$_Wª Ym¡å`ñ` Aml__² AmJÀN>pÝV ñ_?

3. H$`m em{bjoÌmUr Obny[aVmÝ`mgZ²?

4. H$ñ` AZwJ«hoU Amê${U… gd©kmo@^º$?

2. [aº$ñWmZ§ nya`V&

1. Aml_mV² ....... Ym¡å`ñ` em{bjoÌmÊ`mgZ²&

2. Aê${U… OmJ¥V… .... g_rn_² AmJÀN>V²&

3. Ym¡å`ñ` Amê${U{df`o _hmZ² ..... AmgrV²&

4. H«$_oU .... emÝVm&

3. g_mZmW©H$nX§ {bIV&

1. d¥{ï>… 2. Jwé… 3. N>mÌ… 4. à^mV…4. {déÕmW©H$nX§ {bIV&

1. OmJ¥V… 2. AmXa… 3. _ÝX§-_ÝX_² 4. e¡Ë`_²5. {ZX}emZwgma_² CÎma§ {bIV&

1. AmMm`©, _mñVw {MÝVm& H$… nmR>…? H$… AdXV²? H$_² AdXV²?2. dËg, Vd god`m Ah§ gÝVwï>mo@pñ_& H$… nmR>…? H$… AdXV²? H$_² AdXV²?

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 120: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

110

6. gpÝY§ {d^Á` Zm_ {bIV&

1. VoîdÝ`V_… 2. em{bjoÌmÊ`mgZ²

3. Am¡fYmonMmaoU 4. Jwd©ZwJ«hoU

7. Xe{^… dmŠ`¡… CÎma§ _mV¥^mf`m {bIVŸ&

1. Cn_Ý`mo… Jwé^{ŠV§ {dd¥UwVŸ&

2. Ym¡å`_h{f©… H$W_²> Cn_Ý`mo… Jwé^{ŠV§ narjVo?

* * * *

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 121: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

111

Aï>mXe… nmR>…

AZwdmX…

D PæÙÜX®Ü ÊÝPÜÂWÜÙÜ®Üá° ÓÜíÓÜ¢ñÜ »ÝÐæWæ A®ÜáÊÝ©ÔÄ.

Translate the following Sentences into Samskrit.1. ÖÜÓÜáÊÜâ ±Üäg¯à¿áÊÝX¨æ.A¨Üá ®ÜÊÜáWæ ÖÝÆ®Üá° PæãvÜáñܤ¨æ.

ñÝÀá¿áíñæ®ÜÊÜá¾®Üá°±ÝÈÓÜáñܤ¨æ.

The Cow is a sacred animal. It gives milk to us. It protects us like a mother.

2. ®Ü®Ü° ±ÜâÓܤPÜ¨Ü ÖæÓÜÃÜá “ÓÜíÓÜ¢ñÜ ÃÜξ”. C¨ÜÃÜÈÉ JÙæÛ¿á PÜ¥æWÜÚÊæ.

ÊÜá«ÜáÃÜÊݨܱܨÜÂWÜÙÜãCÊæ.

The name of my book is ‘Samskrita Rashmi’. It contains very good stories and lovely poems also.

3. ©à±ÝÊÜÚÖÜŸºÊÜ®Üá°BÍÜÌ¿áágÊÜÞÓܨÜÈÉBaÜÄÓÜÇÝWÜáñܤ¨æ. ÝÆPÜ

¸ÝÆQ¿áÃÜá®ÜãñÜ®ÜÊÜÓÜ÷WÜÙÜ®Üá°«ÜÄÓÜáñݤÃæ.

Deepavali festival is celabrated in Aashwayuja month. Boys and girls wear new clothes.

4. ÓÜíÓÜ¢ñÜ ¨sÁµÉAiÀÄÄAñÜÂíñÜÓÜÃÜÙÜÊÜä,ÓÜáÆ»ÜÊÜäÊÜáñÜá¤ÊÜá«ÜáÃÜÊÜä

BVzÉ.®ÝÊæÆÉÃÜãD»ÝÐæ¿á®Üá°PÜÈñÜáA»ÜÂÔÓæãà|.

Samskrit is very simple, easy and pleasant language. Let us learn and practise this language.

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 122: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

112

DPæÙÜX®ÜÊÝPÜÂWÜÙÜ®Üá°PܮܰvÜA¥ÜÊÝBíWÜÉ»ÝÐæWæA®ÜáÊÝ©ÔÄ.

Translate the following Sentences into Kannada or English

1. gd}fw YZofw {dÚmYZ_²> Ed CÎm_§ YZ_²Ÿ B{V _Ý`VoŸ& {dÚm Ed

Añ_mZ² gÝ_mJ} ñWmn`{VŸ&

2. dgÝV… G$VyZm§ amOm ApñVŸ& Apñ_Z²> Ed G$Vm¡ `wJmaå^… ^d{VŸ&

gd©Ì d¥jm… bVmíM nwpînVm… ^dpÝVŸ& àH¥${V… AË`ÝV_Zmohm[aUr

^d{VŸ&

3. ^mo… N>mÌm…! _mVm{nVam¡ Jwé§ M Z_VŸ& gËàOm… ^yËdm ^maVñ`

A{^d¥Õ`o à`ËZerbm… ^dVŸ&

4. Añ_mH§$ embm`m… N>mÌm… _¥Jmb`§ Ðïw>§ _¡gyé ZJa_²Ÿ AJÀN>Z²Ÿ& Vo VÌ

JOmZ², ì`mK«mZ², ^„ÿH$mZ², _`yamZ², gnm©Z², h§gmZ² M Aní`Z²Ÿ&

*****

g§ñH¥$V^mfmgå~ÝYr{Z OmbñWmZm{Z

a www.jnu.ac.ina www.sanskritjagat.coma http://www.speaksanskrit.orga http://sudharma.epapertoday.coma http://www.sanskritvartmanpatram.coma http://www.bookbox.coma http://www.sambhashanasandesha.ina http://www.spokensanskrit.dea http://www.sanskrit.safire.com

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 123: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

113

ZdXe… nmR>…

nÌm{U{dam_nÌ_²

gH$memV²> - ..................am{ï´>`àm¡T>embm,{ZÅz>éŸ&g{dYo - ..................am{ï´>`àm¡T>embm,{ZÅz>é &

_mÝ`m…, {df`… - {dam_ñ` àmW©Zm Ah§................{Z{_Îm§..................{dam__² BÀN>m{_& AV… H¥$n`m XXVw B{V àmW©`m{_&

dÝXZm{ZñWb_² : ^dV N>mÌ…& N>mÌm{XZm‘:

g{dYo

dJm}nmÜ`m`…H$ú`monmÜ`m`… _w»`monmÜ`m`…

{Z{_Îmm{ZAZmamo½`{Z{_Îm_²J«m_J_Z{Z{_Îm_² XodXe©Z{Z{_Îm_²CËgd{Z{_Îm_² nd©{Z{_Îm_²

{XZm{ZEH§$ {XZ_²{XZÛ`_²{XZÌ`_²{XZMVwï>`_²{XZn#mH$_²

nÌo [aº$ñWmZofw _ÄOyfmñWm{Z nXm{Z `Wmo{MV_² Cn`moÁ`{Z&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 124: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

114

{_̧ à{V nÌ_²

&& lr… &&

jo__² _¡gyé

14-10-2018

{à` {_Ì! Z_ñVo &

AÌmh§ Hw$eb/Hw$e{bZr & Ëd_{n Hw$ebr / Hw$e{bZr{V ^md`m{_ &

Añ_mH§$ embm`m… dm{f©H$moËgd… 20-11-2018 {XZo àM{bî`{V& VXm

gm§ñH¥${VH$H$m`©H«$_m… ^{dî`pÝV& Vpñ_Z² H$m`©H«$_o Ah_{n ^mJ§ dhm{_&

^dmZ²/^dVr A{n H$m`©H«$_mW©_² Adí`_² AmJMN>Vw & AÝ`… {deof…

ZmpñV& ņ {bIVw &

B{V ^dXr`/`m {à`gI…/gIr

na_oe/n{dÌm

nÌg‘>oV…

gH$memV²,

––––––––––––––––––––––––––––––––––––

g{dYo,

––––––––––––––––––––––––––––––––––––

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 125: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

115

qde… nmR>…

n«~ÝYm…

JUamÁ`moËgd…

^maVo n#mmeX{YH$ZdXeeVV_o (1950) df} àOmà wËdarË`m àemgZ_²> AmaãY_²>& à{Vdfª OZd[a _mgñ` 26 V_o {XZmL²>Ho$ JUamÁ`moËgd… am[ï> _hmoËgdê$noU AmM ©VoŸ& Apñ_Z²> {XZo ñdVÝÌ^maVñ` ZyVZg§{dYmZ_² AZwð>mZnW_² AmJV_²Ÿ& Vñ` ñ_aUmWª gd} {_{bËdm AmZÝXoZ CËgd_²> AmMapÝVŸ& à{VamÁ § amOYmÝ`m§ ~¥hV² JUamÁ`moËgdnWg#mbZ_² AmH$f©H$V`m àMb{VŸ& {d{dYjoÌofw {d{eï>godm§ H¥$VdX²ä`… JÊ oä`… àepñV… àXr`VoŸ& gd©Ì ÜdOmamohU§ H¥$Ëdm ÜdOdÝXZ§ gJm¡ad§ Hw$d©pÝVŸ& AZoZ gd}fm§ _Z{g d § gd} maVr`m… B{V ^mdZm CËnÚVoŸ&

ór{ejU_² {ejU§ VmdV² gd}fm§ _mZdmZm§ _yb yV… A{YH$ma…& nwéfm… `Wm CÞVmÜ``Z§ Hw$d©pÝV VW¡d _{hbm… A{n AÜ oVw_² Ah©pÝV& àmMrZH$mbo A{n {ó`… {deofmÜ`m`Z§ Hw$d©pÝV ñ_& doXH$mbo JmJu, _¡Ìo r, dmMŠZdr BË`mÚm… {ó`… ñdofm§ kmZd¡ doZ {dÛËg^mgw {damOÝVo ñ_& EVV² gd©_{n {ejUñ ¡d à^md…& gw{e{jVm ór AÝ`mZ² A{n {ejUmWª àoa`{V& H$mbmÝVao d¡Xo{eH¡$… Añ_mH§$ Xoe… AmH«$mÝV…& VXm órUm§ {ejU§ ñW{JVàm § gÄOmV_²& AYwZm gd©Ì _{hbmZm§ {ejUmoËgmh§ ní`m_… {d{^ÞjoÌofw A{n gm ñdgm_Ï ª àXe© {V& gm {d_mZMmbZo, Yy_eH$Q>MmbZo, AmajH$joÌo, VÝÌkmZo, amOZr{VjoÌo A{n nX§ ñWm{nVdVr& gd©H$mamo@{n _{hbmä`m… {ZíewëH${dÚmä`mg…, CÚmoJmdH$meo AmajU_² BË`m{Xê$noU àmoËgmh§ XXm{V& `Ì Zm ©ñVw nyÁ`ÝVo a_ÝVo VÌ XodVm… BË w{º$_² AZwg¥Ë` gdm©… _{hbm… `mo½`{ejU§ g§ñH$ma§ M àmß` ^maVñ` J[a_mU§ dY© o w…&

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 126: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

116

nyaH$nmR>: - 1

_h{f©: nm{U{Z:

AmgrV² {h_mb`gmZm¡ EH§$ JwéHw$b_² & Vpñ_Z² dfm}nmÜ`m`: Zm_ AmMm`©: AmgrV² & daéÀ`mX`: ~w{Õ_ÝV: N>mÌm: VÌ Aä`ñ`pÝV ñ_ & Vofw {eî`ofw H${üV² OS>~w{Õa{n AmgrV² & EV_² AÝ`o N>mÌm: VXm VXm AnhgpÝV ñ_& EVoZ gmd_mZ: Ef: {ZVam§ pIÞ: &

AV: {dÚ`m Ed `e: Jm¡ad#m B{V {d{Z{üË` g: {dÚmH$m_: Vw{hZmMb_² AJÀN>V² & VÌ {Züb_Zgm AVnV²& Vngm gÝVwîQ>>: {ed: H¡$bmgo ñdT>¸$m§ dmX`Z² AZ¥Ë`V² & T>¸$m{ZJ©Vmo _“b_`mo ZmX: EVñ` kmZmo×moYH$: A^dV² & dU©Ombm{^ì`ÄOH$mo@`§ ZmX: ì`mH$aUgyÌJ«WZo H$maU_^dV² &

VXZw gmo@ § N>mÌ: à»`mV: d¡æ`mH$aU: A^dV² & g: Ed Að>mÜ`m`ràUoVm nm{U{Z:& "n{UZ²' B{V JmoÌo CËnÞ: B{V H$maUmV² nm{U{Z:

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 127: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

117

B{V Vñ` Zm_ A^dV² & "AmhrH$:' B{V nm{UZo: _yb§ Zm_Yo _² & Vñ` _mVm Xmjr {nVm ebL²>Iw: & Vñ` J«m_: ebmVwa: & g: {H«$ñVmãXmV² àmH²$ MVwW©eVHo$ AmgrV² &

nm{U{ZZm {da{MVñ` Að>mÜ`m`rZm_H$ñ` ì`mH$aUgyÌJ«ÝWñ` _ybm{Z _mhoœam{U gyÌm{U & EVm{Z _hoœamV² AmJVm{Z BË`V: _mhoœam{U gyÌm{U B{V kmVm{Z & Að>mÜ`mæ`m_² Að>m¡ AÜ`m`m: gpÝV & àË`Ü`m § MËdma: nmXm: gpÝV & àË oH$_{n nmXo ~hy{Z gyÌm{U dV©ÝVo & AmhË` CnMVwñghògyÌm{U {dbgpÝV & B©œamZwJ«hoU ì`mH$aUJ«ÝW§ àUrVdÝV§ nm{U{Z_od§ ñ_a{V bmoH$:&

`oZmjag_måZm`_² A{YJå` _hoœamV² &H¥$ËñZ§ ì`mH$aU§ àmoº§$ Vñ_¡ nm{UZ`o Z_: &&

Z¥ÎmmdgmZo ZQ>amOamOmo ZZmX T>¸$m§ Zdn#mdma_² &CÕVw©H$m_ñgZH$m{X{gÕmZoV{Û_e} {edgyÌOmb_² &&

ñdm{YJ_narjU§ ñdV… Hw$éV

1.nm{UZo: JwéHw$b§ Hw$Ì AmgrV² ? .....................................

2.nm{UZo: JwéHw$bñ` AmMm`©: H$: ? ..................................

3.{ed: Hw$Ì AZ¥Ë`V² ? ..............................................

4.nm{U{ZàUrV: J«ÝW: H$: ? .........................................

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 128: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

118

nyaH$nmR>… - 2

g§ñH¥$Vgm{hË`o H$Wmgm{hË`ñ` d¡{eîQ>ç_² ApñV& `V… H$WmÛmam

OrdZZrqV ~moY{`Vw§ eŠ`Vo& n#mVÝ̧ {hVmonXoe… H$Wmg{aËgmJa…

BË`mX`… à»`mVm… Zr{VH$WmJ«ÝWm… dV©ÝVo& AÌ Ë`mJñ` _hÎd~mo{YH$m

AmYw{ZH$s H$Wm àXÎmm dV©Vo&

H$üZ {eënr AmgrV²& g… `m§ `m§ {eënm§ ní`{V ñ_ V`m {eb`m gwÝXat _y{Vª {Z_m©` {dH«$sUrVo ñ_& EH$Xm g… H$m{#mV² _hVt {ebm§ Ñï²>dm - Ahmo Efm {ebm AVrd CÎm_m ApñV& EV`m CÎm_§ {dJ«h§ H$Vªw eŠZmo{_ B{V {MÝV{`Ëdm Vm§ {ebm§ IÊS>{`Ëdm ^mJÛ § H¥$VdmZ²& V`mo… EH§$ ^mJ§ ñdrH¥$Ë` VÌ {dJ«h{Z_m©Uo CÚwº$… A^dV²& na§ g… {ebm^mJ… {epënZ… àhma§ Z ghVo ñ_& VV… Xÿa§ JÝVw§ à`ËZ§ H$amo{V ñ_& {eënr ~hþYm à`ËZ§ H¥$VdmZ²& AÝVo M {Zame… ^yËdm

Ë`mJm‚mJ{V nyÁ`ÝVo

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 129: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

119

g… V§ n{aË`Á` AÝ`§ ^mJ§ ñdrH¥$VdmZ² & _hVm n{al_oU VÌ {dJ«h {Z_m©UH$m`ª H¥$VdmZ² & AZoH$m{Z {XZm{Z JVm{Z& Vñ`m§ {ebm`m§ gwÝXa… JUoe{dJ«h… {Z{_©V…& g M JUoe{dJ«h… Xodmb`o à{Vð>m{nV… A^dV²& nydª [dJ«h§ H$Vªw VoZ `m {ebm Cn`wº$m gm Xodmb`ñ` ~{h^m©Jo {Zn{VVm AmgrV²& OZm… Vm_² AÝV… AmZr` Zm[aHo$b\$bñ` ^ÄOZmWª Vñ`m… Cn`moJ§ Hw$d©pÝV ñ_& EH$Xm gm {ebm Xodmb o _y{V©ê$noU pñWVm§ {ebm_² AdXV² - ""^dVr Ed ^m½`em{bZr& Ho$ä`{üV² {XZoä`… nyd©_² Amdm_² A{n EH$ñ`m… Ed _hm{ebm`m… ^mJ yVo Amñd na§ ^dVr AYwZm Xodmb`ñ` AÝV… _y{V©ê$noU {dbg{V& à{V{XZ§ ^dË`m… Ed A{^foH$… ^d{V& hmam… A{n ^dË`m… H$ÊR>o {damOÝVo& na§ __ J{V… B©Ñer& àmV… Ed _Xw>n[a Zm[aHo$b^ÄOZ_² Ama^ÝVo OZm…& EVm§ doXZm_² AZw dÝVr A{VH$ï>oZ Ah§ {XZ§ `mn`m{_'' B{V& VXm _y{V©ê$noU pñWVm {ebm AdXV² - ""g{I! {eënr nydª _y{Vª H$Vªw ^dVr_od J¥hrVdmZ²& V{ÔZo Vñ` àhma_² ^dVr Agh_mZm B{V {ZpíMË` g {eënr ^dVt n[aË`Á` _m§ J¥hrVdmZ²& Ah§ Vw doXZm§ gh_mZm {V{Vj`m VyîUr_² A{Vð>_²& Vm… doXZm… __ {hVm` Ed B{V A{MÝV`_²& AV… AYwZm EVmÑe_² AÑï>§ àmnV_²& __ Ë`mJñ` \$b_oVV²'' B{V& Vñ`m… dMZ§ lwËdm gm {ebm kmVdVr `V² OrdZo VmÑe_² AÑï>§ àmáì`§ MoV² VXWª H$üZ Ë`mJ… H$aUr`… Ed ^d{V B{V& ñdñ` _yI©Vm`m… {df`o gm b{‚mVm A^dV² &

ñdm{YJ_narjU§ ñdV… Hw$éV

1. JUoe{dJ«h… {epënZm H$`m {Z{_©V…?2. H$ñ_mV² OJ{V nyÁ`ÝVo ?

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 130: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

120

n[a{eï>_² {MÌH$Wm

embm

* {M̧ Ñï²>dm dmŠ`m{Z aM`V &

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 131: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

121

Xrnmd{b:

* {M̧ Ñï²>dm dmŠ`m{Z aM`V &

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

____________________________________

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 132: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

122

JÚmdJmhZ_²

_hm^maVñ` H$Vm© doXì`mg…& _hm^maVo Aï>mXendm©{U gpÝV& EH$moÎmaeV§ H$m¡adm… n#mnmÊS>dm… à{gÕm…& nmÊS>dmZm§ {nVm nmÊSw>_hmamO… AmgrV²& Hw$ÝVr nmÊS>dmZm§ _mVm AmgrV²& H$m¡admUm§ OZH$… Y¥Vamï´>… hpñVZmnwañ` MH«$dVu AmgrV²&

Aä`mg…

1. _hm^maVñ` H$Vm© H$…? 2. _hm^maVo H${V ndm©{U gpÝV? 3. nmÊS>dmZm§ {nVm H$…? 4. Y¥Vamï´>… Ho$fm§ OZH$…?

*****

AmÄOZo`… lram_ñ` ^º$… AmgrV²& amdU… EH$Xm grVm`m… AnhaU§ H¥$VdmZ²& VXm AmÄOZo`… grVm`m… AÝdofU§ H¥$VdmZ²& lram_oU XÎm_² A“xbr`H§$ grVm`¡ XÎmdmZ²& VXm grVm AVrd gÝVwï>m& AmÄOZo`ñ` _mé{V… B{V Zm_mÝVa_{n ApñV&

Aä`mg…

1. AmÄOZo`… H$ñ` ^º$… AmgrV²? 2. EH$Xm amdU… H$ñ`m… AnhaU§ H¥$VdmZ²? 3. AmÄOZo`… grVm`¡ qH$ XÎmdmZ²? 4. AmÄOZo`ñ` qH$ Zm_mÝVa_² ApñV?

*****

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 133: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

123

nXH$mof…

A“ma… PæívÜ Charcoal

AnX… PÝÈÆÉ¨Ü feet less

A~w©XamoJ… AŸáì¨ÜÃæãàWÜ Cancer

Aä`mg… ÃÜã{ practice, exercise

A_wI… ¸ÝÀáÆÉ¨Ü mouthless

Ag{hîUwVm AÓÜÖÜ®æ intolerance

Aqhgm A×íÓæ non-injury

AdJå`Vo £Ú¿áƳvÜáñܤ¨æ being known

AmË_dV² Ed ñܮܰíñæÁáà like oneself

AmH«$mÝV_² BÊÜÄÓÜƳqrñÜᤠfilled

Am{dîH$mam… ÖæãÓܨÝX PÜívÜá×w¨Ü inventions

AmgÝX… BÓÜ®Ü chair

Amha ñæWæ¨ÜáPæãívÜá¸Ý bring

BpÝÐ`{ZJ«h… Cí©Å¿áWÜÙÜ ¯¿áíñÜÅ| control of sencess

C{ŠV: ÊÜÞñÜá, ÊÜaÜ®Ü saying, statement

D${_©… AÇæ, ñÜÃÜíWÜ, wave

D${_©H$m EíWÜáÃÜ finger-ring

H$Qw> JÃÜoá, TÝÃÜ harsh, hot

H$m_YwH$² ¨æàÊÜÖÜÓÜá, PÝÊÜá«æà®Üá divine cow,

{H$amV… ¸æàpæWÝÃÜ hunter

Hw$ë`m… PÝÆáÊæ¿á of a canal

H¥$frdb… ÃæçñÜ farmer

{H$`V²> GÐÜár how much

MH«$`wŠV… AmgÝX… WÝÈPÜábì wheel chair

{M{H$ËgH$: Êæç¨Ü doctor

{Oˆm ®ÝÈWæ tongue

OoÌr Wæ¨ÜªÊÜÙÜá victorious (f)

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 134: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

124

X_… ÓÜí¿áÊÜá control of the mind

X`m PÜÃÜáOæ compassion

{Û{Oˆm GÃÜvÜá ®ÝÈWæ¿ááÙÜÛ two tongued

Üd{Zno{Q>H$m «Ü̯ ±æqrWæ sound box

{Z…ewëH$_²> ÍÜáÆRËÆɨæ without fee

{Z…ewëH$_² EbñÜÊÝX ree of cost

n{WH$… ¨ÝÄÖæãàPÜ traveller

na… ÊæçÄ, ¨ÜãÃÜ, A®Ü enemy, far, other

n¥ð>a‚mw… ¸æ®Üá°ÖÜáÄ Spinal cord

àH$moð>… PæãàOæ room

àMmo{XVm ±ÜÅaæãà©ÓÜƳor motivated

àha Öæãw beat

n[anmë` ±ÜıÝÈÔ having followed

{^Îdm ÔX¨Üá, PÜñܤÄÔ having slit

_mOm©ar Öæ|ᡸæPÜáR female cat

_mVwb… Óæãà¨ÜÃÜÊÜÞÊÜ maternal uncle

{_ÌVm WæÙæñÜ®Ü friendship

`moJXmZ_² PæãvÜáWæ contribution

ê$ß`H$_²> ÃÜá±ÝÀá rupee

bÁOm ®ÝbPæ sense of shame

bmo^… ¨ÜáÃÝÓæ greed

dM… ÊÜÞñÜá speech

dËg… ÊÜáWÜá, PÜÃÜá child, calf

dV©wbmH$ma_²> WæãàÙÝPÝÃÜ circular

d¡ê$ß`_² ËÃÜã±Üñæ disfigurement

{dH«o$Vw_² ÊÜÞÃÜÆá to sell

d{•… ¸æíQ fire

dmVmQ>… WÝÚ±Üo kite

{dÎm_²> ÖÜ|, «Ü®Ü wealth

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 135: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

125

{dn{U… AíWÜw shop

erV… ñÜí±Üâ cool

ewîH$… J|X¨Ü dried

emoH$_²> ÍæãàQÓÜáÊÜâ¨Üá feel sad

emo^m PÝí£, PÜÙæ splendour

eë`{M{H$Ëgm ÍÜÓÜ÷ bQñæÕ surgery

íbmKZr`_² ±ÜÅÍÜíÓÝÖÜì praiseworthy

gm¡{ZH$… PÜoáPÜ butcher

g{n©Ur Öæ|á¡ÖÝÊÜâ female snake

gå^y` JqrWæ ÓæàÄ having united

ñ`yV… bàÆ bag

òwV_²> ÓæãàĨÜ, ÓÜáÄ¨Ü Oozing, exuding

ghdmg… ÓÜÖÜÊÝÓÜ company

g§ha PæãÆáÉ kill

g_¥Õ… ÓÜÊÜáê¨ÜœÊÝ¨Ü prosperous

qhò_²> PÜãÅÃÜ cruel

jwYm ÖÜÔÊÜâ hunger

lmÝV… B¿ÞÓÜWæãívÜ exhausted

©KTBS

Not to

be re

publi

shed

Page 136: H$Zm©Q>H$àemgZ‘² g§ñH¥$Vapí‘…-3 published - Karktbs.kar.nic.in/new/website textbooks/class8/8th... · to 10 there are three core subjects namely mathematics, science

126

AmH$aJ«ÝWm…

1. S>m. {dœmg… - n#mVÝÌH$Wm…, g§ñH¥$V^maVr, ~o“byé Aï>_§

_wÐU_²>-2010, ISBN 978-81, 88220-22-1, nwQ> 72-77.

2. M._y. H¥$îUemór - n[adV©Z_²>, g§ñH¥$V^maVr, ~o“byé, àW_

_wÐU_²> 2003. ISBN 81-88220 - 44 - 2 nwQ> 32-34.

3. {O. _hm~boœa^Å>… - gpÝY… g_mg… & g§ñH¥$V^maVr ~o“byé -2010

ISBN 978-81-88220-19-1

1. ¨ÜáWÜìÔíÖÜ - ±ÜíaÜñÜíñÜÅÊÜå…

2. ˨ÝÌ®… G®…. ÃÜíWÜ®Ý¥Ü ÍÜÊÜáì - AÊÜáÃÜÔíÖÜ®Ü "®ÝÊÜáÈíWÝ®Üá ÍÝÓÜ®ÜÊÜå…'

A¥ÜÊÝ AÊÜáÃÜPæãàÍÜ, PÝÊÝÂÆ¿á, ±ÜÅPÝÍÜPÜÃÜá, g¿á®ÜWÜÃÜ, ÊæáçÓÜãÃÜá, Êæã¨ÜÆ

ÊÜáá¨ÜÅ| 1975.

1. Timmannachar G.K., Kalidasa’s Abhijanana Shakuntalam, Bangalore Press, Bangalore, 1935.

2. Pride of India, Samskrit Bharathi, New Delhi 2006 ISBN 81-87276-27-4.

3. APTE V.S. Samskrit - English Dictonary, Motilal Banarasidas, New Delhi.

©

KTBS

Not to

be re

publi

shed