8/14/2019 Doi ngheo

1/12

8/14/2019 Doi ngheo

2/12

th gii c mc thu nhp di 1 la/ ngy trn mt u ngi v khong 2,7 t ngi c thu nhp bnhqun di 2 la cho mt ngy.

Chng ta c th thy rng tnh trng ngho i khng phi ch l mt ni lo lc a en, cc nc Nambn cu hay mt s khu vc ring l m l mt hin tng ph bin gn nh tt c cc khu vc.

Khng ch vy, s ngi cht trong chin tranh th gii th II c l l mt con s khng l, nhng huqu ca n s tht khng ng k nu chng ta bit rng, c mi ngy c hn 50.000 ngi cht v i v

phn ln trong s l tr em. Nu lm mt php tnh n gin, th s d dng nhn ra i ngho chnh lk th dit vong ln nht ca loi ngi trong thin nin k va qua.

Cc t chc quc t cng nh cc quc gia trn th gii u ang thc hin, pht trin rt nhiu nhng dn hnh ng khc nhau ci thin tnh hnh i ngho trn hnh tinh ca chng ta.

1. Cuc chin chng i ngho - thc trng ng bo ng.

1.2 Tnh trng thiu lng thc trn th gii v ti nhng khu vc in hnh

Nm 1996, ti hi ngh Thng nh th gii v lng thc Rome, cc nh lnh o hn 180 nc trnth gii tho lun si ni xung quanh vn v cuc chin chng i ngho - mt trong nhng cn tr

ln nht i vi s pht trin ton cu. Kt thc cuc hp, bn Chng trnh hnh ng ca hi nghThng nh th gii v lng thc c thng qua vi mc tiu quan trng: ti nm 2015 s gim mtna s ngi ngho trn th gii. Tuy nhin, 10 nm sau, nhng g t c trn thc t lm cho nhiungi nghi ng. Nhng thng tin di y c tng hp da trn bo co 2006 v Tnh hnh an ninhlng thc th gii. chng ta c th thy khong thi gian 1990-92 ti 2001-02 l mt thp k b nhmt trong vic xo s s ngho i trn tri t:

Hn 800 triu ngi trn th gii vn ang phi sng trong tnh trng thiu lng thc. Ch trong mtnm 2005, hn 146 triu ngi ri vo hon cnh ny bi hu qu ca cc thm ho thin nhin (bo lt,sng thn, ng t...) v cc hot ng ca con ngi. C 8 giy tri qua li c thm mt trng hp tvong tr em do thiu lng thc. c bit, a s l cng dn ca nhng nc ang pht trin m ch

yu ti chu Phi v chu . 75% b phn ny c tr ti cc vng nng thn. 156 triu tr em di 5 tuiv 90% s tr tui n trng, ph n c thai cc nc ang pht trin b cc bnh lin quan tithiu dinh dng. Cn phi mt thi gian di na mi c th thay i tnh trng ny khi mi nm, kt quca vic gim s lng ngi i ch mc khim tn 6 triu ngi so vi 20 triu cn phi t c.

im ng ch trong tnh trng thiu lng thc trn th gii l tnh hnh ca mi vng rt khcnhau. Ngay bn thn cc nc tng khu vc cng c s chnh lch v s ngi b i:

Ti khu vc Cn ng v Bc Phi, khu vc chu M - Latinh v Caribe, tnh trng thiu lng thc ti

cc vng ny c nh gi l thp nht trong cc nc ang pht trin: s ngi i trn tng dn stng vng ln lt l 9% v 10 % (2002-03) v chim 11% (2002-03) tng s ngi b thiu lng thc cc nc ang pht trin trong khi tng dn s chim 1/5.

2

8/14/2019 Doi ngheo

3/12

Cuc u tranh xo i tng nc ti cc khu vc trn rt khc nhau. Trong khi ti Cn ng, BcPhi v nhiu nc nh cc Tiu vng quc rp thng nht, Syrie hay Ai Cp gim c mt phn tl ngho i th n vn rt cao Jordanie, Maroc v c bit l Yemen vi khong 1/3 dn s thiu lngthc. Tnh trng tng t M Latinh v Caribe: Chil, Uruguay, Braxin, Surinam t c mt s ktqu kh quan v cc nc Cuba, Guyan, Peru hon thnh mc tiu ca hi ngh Thng nh lngthc 1996 nhng ti mt s nc khc nh Haiti, c ti mt na dn s khng n mi ngy.

Cn ti chu Thi Bnh Dng, khu vc chim ti 68% (2002-03) dn s cc nc ang pht trinv ang s hu mt nn kinh t nng ng nht trn th gii vn cn 524 triu ngi i (2002-03), tngng 16% tng s ngi b i ti cc nc ang pht trin.

S ngi b i trong khu vc tp trung ch yu ti Trung Quc d nc ny gim c ti 44 triungi i so vi thi k 1990-92. n vn l ni tnh trng thiu lng thc honh hnh khi vn cn ti212 triu ngi i. S ngi b i ti khu vc tp trung nhiu ti Bangladesh v Pakistan. Ch ring hainc ny chim ti 17% tng s ngi thiu lng thc ca chu Thi Bnh Dng.

Khu vc tm im ca cuc chin chng nn i t nhiu thp k nay vn l vng chu Phi da en, chchim 13% s dn cc nc ang pht trin nhng 25% s ngi i sng ti khu vc ny. S ngi i tng t 169 triu nm 1990-92 ln con s bo ng 206 triu 2002-03. Mc d vy, vi tc gia tng

dn s 2,5 %, t l ngi i khu vc gim t 35% xung cn 32%. Tnh trng thiu lng thc din rakh ph bin ti lc a en. 14 quc gia trong khu vc c 35% dn s khng c cung cp dinhdng hng ngy. 5 nc c s ngi i nhiu nht bao gm Burundi, Erythree, Liberia, Congo vSirealeone. Ch ring cc quc gia ny ng gp thm 29 triu ngi thiu lng thc cho khu vcch trong 10 nm.

3

8/14/2019 Doi ngheo

4/12

Nhng n lc gii quyt tnh trng thiu lng thc ti y ch em li vi du hiu kh quan him hoi ticc nc nh tiopia, Ghana v Mozambique. Ghana l quc gia gy n tng nht khi gim hn mtna s ngi i t 5,8 triu nm 1990-92 xung 2,4 triu nm 2002-03. tiopia cng gim c 17% sngi i cn con s ny l 10% ti Mozambique. Nhng nhng im sng ny ch rt him hoi trongcuc chin chng nn i ti khu vc ni ting v tc pht trin chm chp khi m a s cc quc giakhc u dm chn ti ch hay thm ch tnh hnh cn trm trng hn.

Khng dng cc nc i ngho, chnh cc nc cng nghip pht trin cng c ti 9 triu ngi khng

c cung cp dinh dng mi ngy mc d y l ni tp trung phn ln ca ci trn th gii.

1.2 S lc bc tranh ngho kh ton cu

Thng k v s lng ngi ngho trn th gii cng rt ng bo ng khi hn 1 t ngi mc rtngho (nhng ngi thu nhp di 1 USD/ngy) v 50% dn s th gii chp nhn thu nhp khong 2USD mi ngy1. i v ngho l nguyn nhn 9 triu ca t vong mi nm. Trong , mi ngy 50 000ngi cht do cc nguyn nhn lin quan ti tnh trng ngho kh. Ngay c ti cc nc cng nghip phttrin, vn c khng t ngi ngho: 1995, con s ny vo khong 100 triu. Nm 2007, theo Trung tmKim sot v Ngn nga bnh tt M (CDC) hn 40 triu ngi M khng th khm, cha cc bnh vmt v rng; s tr ngho c chm sc rng, ming rt t.

Bn : T l dn s sng di mc 2 $ / ngy cc vng trn th gii

iu ny tht s l nghch l khi hn bao gi ht nn kinh t ang tng trng mc cao, to ra slng ca ci nhiu hn so vi bt k thi gian no trc y. Tuy nhin vic vn c rt nhiu ngi angsng trong cnh ngho kh trong khi mt b phn khc ang hng th cuc sng sung tc tn ti thng thp k v ang ngy cng ni rng:

Trong bo co ca PNUD nm 1990, thu nhp ca 77% dn s trn th gii ch chim c 15% tng thunhp ton cu. Thu nhp quc dn bnh qun u ngi ca cc nc phng Bc ln ti 12.510 USD,gp ti 18 ln cc nc phng Nam (710 USD). Mt na s ngi ngho thi k ny sng ti chu ,30% khc l ngi dn chu Phi.

Theo bo co th gii v pht trin con ngi nm 1998, 228 ngi giu nht th gii s hu khi lngti sn ln ti 1000 t USD, tng ng vi tng thu nhp hng nm ca 2,5 t ngi ngho nht. 3ngi giu nht th gii c ti sn ln hn thu nhp quc dn ca 48 nc pht trin chm nht. Bo cotrn a ra nhn xt rng: s giu c ca mt s c nhn tng phn nng n vi tnh trng cng cc ca1 L'tat de la pauvret dans le monde: un bilan controvers http://www.mondialisation.ca

4

8/14/2019 Doi ngheo

5/12

mt b phn kh ln dn c ti cc nc ang pht trin. Mt nh gi khc cng khin ngi ta gitmnh: trong tng s 5 t ngi trn tri t, ch c 500 triu ngi ang c sng trong s giu c, cnnhng ngi khc ang phi sng trong cnh ngho.

Nm 2002, PNUE tip tc a ra nhng thng tin ng lu tm: GDP trn th gii t 14 300 t USD nm1970 ln ti 29 995 t USD nm 19992 nhng s gia tng ny ch yu ti cc khu vc nh chu u, BcM.. cn i b phn cn li ch thay i rt t. Cng vi n l khong cch gia cc nc pht trin vang pht trin cng ln dn ln. Thu nhp ca 3,5 t ngi ngho nht ch chim c 20% tng thu nhp

ton cu trong khi 60% thuc v 1 t ngi thuc cc nc pht trin. Nu thu nhp gia cc nc c 20%ngi giu nht v cc nc c 20% ngi ngho nht sinh sng l 30 ln vo nm 1960 th con s ny l60 ln vo nm 1990 v 74 ln nm 19973.

Nhng thng k trn cho thy s m m ng bo ng trong bc tranh i ngho trn th gii hinnay. Bng ma i ngho hin din khp mi ni trn th gii t cc cng quc nh M, Anh, Php vtr thnh thm ho ti cc nc nh Haiti, Pakistan... Thc trng ny ang l vt cn ln ca nhn loitrn con ng tin ti mt th gii hin i, giu c ca tt c mi ngi.

2. i ngho xut pht t u?Nguyn nhn i ngho ton cu c chia thnh hai nguyn nhn ln chnh: nguyn nhn t nhin vnguyn nhn con ngi.

2.1Nguyn nhn t nhin:Thin nhin lun l yu t quan trng, c nh hng nht nh n hot ng sn xut ca mt quc gia,c bit l nng nghip. Khng phi quc gia no cng c cc iu kin t nhin thun li nh kh hu,t ai, ngun nc pht trin nng nghip. Ngoi ra cc loi thin tai nh hn hn, l lt, dch cntrng, v.v gy ra cc thit hi dng k v ngi v ca, lm nh tr cc hot ng sn xut. Tt cnhng iu ny khng ph thuc vo mun ca con ngi v kh d on chnh xc. Mc d nhn loi c gng rt nhiu nhng vn phi tha nhn l cuc sng con ngi vn ph thuc t nhiu vo thinnhin.

2.2 Nguyn nhn con ngi:

2.2.1 Cp c nhn:

Ti cc nc ngho, khng c ngn sch dnh cho gio dc. Tr em khng c n trng, cng khngc cc chng trnh ph bin kin thc cng cng, dn n vic trnh dn tr ca ngi dn thp km.H khng c trang b cc k nng sng c bn, cht lng cuc sng ngho nn. Khng c kin thc,ngi dn cc nc ngho cng ch quanh qun vi cng vic sn xut lc hu, khng thot ra c khivng i ngho. nhng nc ngho i nht nh chu Phi l ni c nhiu dch bnh nguy him ly lan

nht. S thui cht c v th xc ln tinh thn l nguyn nhn lm suy yu ngun nhn lc ca quc gia.Tnh trng ngho i ko di lin tc lm cho ngi dn cc nc ngho t bng lng vi s phn camnh. Vi h, c c lng thc l kh, ch chu ni n y t, gio dc, v.v T gy ra tm l

bt lc trong cc n lc c nhn trong vic thot khi ngho i. S ngho i ca mi c th, to thnhs ngho i ca c mt quc gia.

2.2.2 cp quc gia:

Cc iu tra cho thy, nhng khu vc c tc tng dn s cao nht l nhng khu vc c t l ingho cao nht. cc nc vn nn kinh t km pht trin, nay li thm mt s lng dn ln, ngngha vi vic nhu cu tiu dng tng cao, c bit l v lng thc. iu gii thch ti sao ngho itp trung chu Phi v chu Thi Bnh Dng.

2 http://vnexpress.net/Vietnam/The-gioi/Tu-lieu/3 http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon

5

8/14/2019 Doi ngheo

6/12

S bt cng trong phn phi thu nhp cng l mt trong nhng nguyn nhn dn n i ngho. ccnc pht trin, mc sng ngy cng cao, ng ngha vi vic nhng ngi c thu nhp thp sng cngkh khn hn. l l do ti sao ngho i khng ch tn ti nhng nn kinh t km pht trin m ngayc nhng cng quc nh Hoa K.

Sau chin tranh th gii th hai, nn kinh t cc nc tham gia u b tn ph, c bit l cc nc thuca. khi phc nn kinh t, cc nc ngho cn n nhng khon vay t cc nc pht trin. Tuynhin vic cc cp lnh o s dng cc khon vay khng hiu qu, cng thm nn tham nhng, ct xn

cng qu, khin cc nc ngho khng nhng khng ci thin dc nn kinh t m cn phi gnhthm gnh nng n nc ngoi.

2.2.3 Cp quc t:

Trong lch s, i ngho do chin tranh bt ngun t khi cc nc ln tin hnh chin tranh xm lc ccnc yu hn, sau thc hin cc chnh sch v vt, bc lt hoc p t cc chnh sch c li cho mnh.Khng tnh n yu t chnh tr, lm sng li nn kinh t ca cc nc ny l rt kh khn v thng phthuc vo chnh quc. Trong giai on hin nay, chin tranh thng n ra do cc nguyn nhn tranh ginhquyn li kinh t, hoc do cc xung t v sc tc, tn gio l ch yu. Vi trnh pht trin v khoahc k thut v qun s nh hin nay, chin tranh n ra tt yu s dn n tn tht nng n v ngi v

ca ca cc nc lin quan. Cng c th thy iu qua cc cuc chin ca M chng Afghanistan vIraq hay cc xung t tn gio ti Trung ng.

Quan h quc t lun c iu khin theo mun ca cc cng quc. Vi vic t li ch dn tc camnh ln trn ht, cc nc ln khng ngn ngi dng chiu bi nhn quyn, chng khng b tmkim li ch cho mnh. Tuy nhin trong xu th a s cc nc u mun pht trin trong ho bnh, cccng quc li c cc nc c khc. Trong vng 30 nm tr li y, cc nc pht trin gim dng klng vin tr khng hon li v cho vay u i cho cc nc km pht trin. Cn nu c nhng nc cthin ch gip cc nc ngho pht trin th cng ch che du tham vng v nhng li ch kinh thay chnh tr ln hn.

3. Tc ng ca vn i ngho trn cc kha cnh quc gia v quan h quc t

Vi mt thc trng c th v nhng con s bit ni v i ngho nu trn, chng ti mun xem xt tcng ca i ngho-mt vn ton cu kh cp bch trn hai kha cnh ln: tc ng trc tip n miquc gia v tc ng ti quan h quc t.

3.1. Tc ng trc tip ti mi quc gia: s sng cn, tn vong v pht trin.

Bt k mt quc gia no trn th gii, khng k giu ngho, ln nh, i ngho lun l vn quan trnge do n s sng, tn vong v s pht trin ca quc gia .

Trong mt t nc, mi chnh sch c a ra ng nhin u mun c s ng h, quan tm thchin ca ton dn mi giai cp. Nhng nhng ng li chnh sch i ni, i ngoi c c squan tm ca nhng con ngi ngho i - nhng ngi m n cm o go tin, nhng nhu cu ti thiuca chnh h,h cn khng c kh nng lo ti!? Vi h, chnh tr l ci khng n c, do n ngngha vi s xa hoa, ph phim. Ngc li, chnh tr khng dnh cho h, nhng ngi bn cng b gtsang bn l x hi. Cng chnh nhng iu ny khin h vn d mc cm t ti li cng t tch mnh rangoi x hi. Ging nh mt vng trn c tnh ca s pht trin: chnh ni y li l ngn ngun ca xungt, bo lc v t nn. Nhng iu ny li quay tr li, gh st nhng con ngi khn cng vo bng mca s ngho i km pht trin m khng cch no thot ra c. Ngho kh m bt ngun t s btcng s l ngun gc dn n nhng xung t: xung t tc ngi, xung t tn gio, dn tc v l trung

tm ny sinh cc t nn x hi. iu ny khin i ngho c tc ng khng nh ti s tn vong, sngcn ca khng ch ring mt quc gia no. N thc s nh hng n mi trng sng ca c nhn loi.Khi con ngi b bn cng ho cng l lc h phi tm mi cch kim tin, k c l nhng vic tri

php lut v o c. V d v mt thc trng Cali (Clmbia), ngi ta thy rng nhng khu dn cngho nht cng chnh l nhng ni c t l git ngi cao nht; cc thnh ph t tr vi iu kin sng

6

8/14/2019 Doi ngheo

7/12

bp bnh c t l bo lc cao nht. Ngoi ra, i ngho cn gy ra xu hng dn di c km theo l ccvn ngi t nn hoc vt bin tri php.

V kinh t, i ngho v ang tn ph nn kinh t, hay ni cch khc n chnh l gnh nng ca nnkinh t: ta c th thy nn kinh t ca nhng nc chu hu qu nng n nht ca tnh trng i ngho nhcc nc Chu Phi lun trong tnh trng yu km v b tn ph nng n bn cnh cc khon n chngcht; nn kinh t ph thuc nhiu, ch yu vo cc khon vin tr nc ngoi. Bn cnh n cng kmhm, gin tip ngn chn cc c hi pht trin ca nn kinh t. Vi mt thc trng nh vy, t nc km

pht trin, lc hu, i ngho, bnh dch honh hnh, chnh tr x hi khng n nhhim c nh u tno mun u t hay pht trin . Nn kinh t b km hm, km pht trin biu hin qua tng ngnh cth. V d nh nng nghip th cng mi ch tp trung quy m nh, hnh thc n gin, du canh duc m nh vy ch phc v cuc sng hng ngy ca h, sao c th gp phn vo pht trin kinht. Cng nghip c th ni l mt ngnh ch cht pht trin kinh t nhng pht trin mnh n cngi hi mt i ng nhn cng c tay ngh, chuyn mn m y li l mt vn nan gii cc ncngho_hn hp v kin thc. Thc trng thiu ht mt phn ln i ng nhn cng nh vy cng l mtnhn t km hm s pht trin ca kinh t. Nh vy, mt nn kinh t chm pht trin, km hiu qu sem li cuc sng kh khn, bn hn cho ngi dn v nh vy th tnh trng i ngho l iu tt yu.Song, t ch i ngho nh vy, nn kinh t li cng b km hm, khng c iu kin pht trin, lingy cng tt hu, km hiu qu hn. Do ta c th thy tnh trng i ngho cng t n quay li, tcng li n nn kinh t, em theo nhng kh khn, tr ngi ma n phi gnh chu n nn kinh t. Hayni cch khc, nn kinh t yu km dn n tnh trng i ngho, v tnh trng ny khng c gii quyts tip tc km hm s pht trin ca nn kinh t. nh mt vng trn lun qun m nu khng thot rac th chng s t tng tc, km hm ln nhau.

Tm li, ngho i v ang tr thnh gnh nng ca nn kinh t, n khng ch lm gim kh nng phchi ca nhng nn kinh t vn yu km m nu c kh nng pht trin th n cng km hm s phttrin .

3.2 Tc ng ti quan h quc t trong c tc ng ti cc vn ton cu khc

3.2.1 Tc ng ti quc tV mt tch cc, i ngho cng ging nhng vn ton cu khc, n thc y qu trnh hnh thnh "Tduy ton cu" v cc c ch quc t bi mt vn nu c coi l ton cu th gii quyt n cn cn lc khng ch n thun ca mt hay hai quc gia m l ton nhn loi, to n th gii! C th coi chnh l cht keo dnh nhn loi. Thng qua cc khon vin tr cng nhng hnh thc gip , tng trkhc khin cc nc dng nh xch li gn nhau hn, on kt vi nhau hn trong cng cuc giiquyt vn chung. Hn na, cho d l khng thin ch gip xo i gim ngho cho mt quc giano song tm l lo s nhng vn ton cu khc ny sinh t i ngho m cc nc phi bt tay vogip v c trch nhim, bn phn phi cng gii quyt. T cc c ch quc t cng s hnh thnh.Tuy nhin, c th thy rng, dng nh cc quc gia cng hp tc vi nhau, cc mu thun li cng xut

hin nhiu hn. Do , phi chng l mt tiu cc m i ngho gin tip tc ng ti trong quan hquc t. C nhng nc giu, h li dng vic vin tr, gip thao tng hoc thc hin mt mcch khc. V d nh M, vic M vin tr cho cc nc ngho thc cht ch l nhng cng c thc ycc mc tiu trong chnh sch i ngoi cu M (Theo li pht biu ca Weden - ph gim c c quanvin tr pht trin quc t ca M). i vi khng ch ring M m cn c nhng nc t bn giu ckhc, h coi rng vin tr ng ngha vi vic to ra mi trng cho cc th trng xut khu. Nhvy, r rng, khng phi l s gip v t, gip xo i gim ngho hay p ng nhng yu cu c

bn nht ca con ngi nh h thng ni m mc ch ca vin tr trc ht l phi c li cho ncvin tr cho d l li ch thng mi, kinh t hay chnh tr, vn ha. Bi vy mt cu hi quen thuclun lun c t ra m cha bao gi c cu tr li "Ti sao vin tr hng trm t USD m cnh ingho trn th gii khng gim?". Vn i ngho cng t ra nhng thch thc mi cho h thng php

lut quc t hin nay. Bi ngi ta c th s dng l do gip , vin tr xo i gim ngho p tchnh sch, thao tng hoc can thip vo ni b ca nhng nc ngho nhn vin tr. Do , cn thit

phi c nhng c ch kim sot tnh minh bch trong mc ch ca nc vin tr cng nh qun lvic s dng ng n v c hiu qu ca nc nhn vin tr.

7

8/14/2019 Doi ngheo

8/12

3.2.2 Cc vn ton cu khc

Dch bnhi ngho nh hng trc tip v mt sc kho con ngi v cng ng. chnh l nguyn nhn dnn s lan trn ca dch bnh. Cc nc Chu Phi l mt trong nhng ni m bnh tt lun honh hnh, cp i hng nghn sinh mng ca ngi dn. Nhng cn bnh him ngho nht cng pht sinh t tnhtrng i ngho nh ci xng, suy dinh dng, AIDS, HIV Gn 50 triu ngi lc a en nhimHIV, 80% trong 1 triu ngi cht v bnh st rt cng l chu Phi. Theo UNAIDS, HIV v st rt s

lm cn kit ngun nhn lc ca lc a ny. Nhng nh mt hong lon, nhng thn hnh gy g, ci ccv i kht v bnh tt... l hnh nh khng xa l g khi ni v tr em chu Phi - mt th h bt hnh, nnnhn thng tm nht ca tn thm kch chu Phi. HIV/AIDS tip tc hnh h chu Phi , ni ch chim11% dn s th gii nhng li chim 60% s ngi sng chung vi virus HIV. T chc WTO cho bittrong bn thng bo Sc kho khu vc ny, t l tr em (tr s sinh - tr 1 thng tui) c t l t vong caonht trn ton th gii, gp 4 ln t l t vong chu u. Bn cnh , t l t vong tr em cc h gianh ngho cao gp 3 ln hoc hn so vi t l ny nhng h gia nh c thu nhp bnh thng. Vy cuhi t ra l: ti sao bnh tt li mc sc honh hnh v ly nhim nhiu nht, nhanh chng nht nhngkhu vc chm pht trin, nhng khu vc ngho trn th gii? Nu nh trc kia i sng kh khn, nhucu ca con ngi l an no mc m th gi y, khi cuc sng c ci thin th nhu cu ca con ngi lil an ngon mc p. Nhng nhu cu ti thiu l no m c p ng th h mi ngh n nhng nhucu cao hn. Nhng nhng nc i ngho, chm pht trin th h cha cht v bnh cht v i. l l do ti sao h khng my quan tm n bnh tt, thiu kin thc v vic phng v cha bnh lmcho t l ngi mc bnh nhng nc ny tng cao.

nhim mi trngV mi trng, mi trng y l mi trng t nhin khc vi mi trng sng ca s tn vong mchng ti ni trn. Dng nh tc ng qua li gia mi trng v i ngho nh mt vng trnlun qun. i ngho gy nhim mi trng v mi trng b nhim s li e do cuc sng conngi bng nhng him ho sinh thi v ngi b nh hng ln nht cng li chnh l nhng ngingho i. S gia tng i ngho s lm tng nhim mi trng v khi l lt, hn hn, nhng thay ica kh hu s khin hn 600 triu ngi na i mt vi nn suy dinh dng.Mt trong nhng e doln cho mi trng th gii l vic mt s lng ln ngi ngho nng thn chuyn sang sinh sng nhng khu vc c rng nhit i bi iu ny p ng nhu cu c tr v thc phm ca h. T chc nnglm th gii FAO ch ra rng nhu cu v dinh dng, thc phm s tng 1,8% t nay cho n nm 2010v i hi ny s ko theo 90 triu hecta rng b ph hu. Bn cnh , nhng hot ng nng lm nghipm phn ln con s 2 t ngi lao ng trong ngnh ny l ngi ngho, gy nhiu tc hi n hiu ngnh knh. Theo nghin cu, nhng hot ng nng nghip v ti s dng t gy ra 1/3 lng dioxitcacbon v dioxit nitr hng nm. Mi trng t nhin b tc ng tt yu s pht trin ca loi ngicng b nh hng.

Bng n dn sBng n dn s cng l mt trong nhng yu t km hm s pht trin m i ngho li l nguyn nhntrc tip dn n vic dn s gia tng mt cch chng mt.Vo gia thp k 80, ngi ta nhn thy t ltng dn s u gim mi ni, ngoi tr Chu Phi v vi nc Nam . Cu hi t ra l ti sao li ctnh trng nh vy? C th d dng nhn thy, dn s tng nhiu nht li l nhng quc gia ngho nht,nhng nc m c s vt cht cn qu ngho nn chm lo, tha mn nhu cu ca nhng cng dn miv u t cho tng lai. Bn cnh , trong tnh trng ngho kh, thiu thn, ngi dn nhng ncny lun c nhng t tng lc hu, tiu cc nh: nhiu nhm tng thm lao ng hay trng namkhinh n..v.v.. Ngoi ra, vi vn kin thc hn hp, h khng nhn thc c hu qu ca vic bng ndn s, khng bit rng li chnh l mt trong nhng nguyn nhn gy ra i ngho. Hay ni cchkhc, i ngho v bng n dn s nh mt vng trn c tnh, chng t tng tc, nh hng ln nhau,tnh trng i ngho khng c gii quyt lm tng s lng ngi ngho kh hoc gy thm kh khn

cho vic gii quyt tnh trng ngho kh cc nc.Khng bMt kha cnh khc, khng ln nhng cng nn c xem xt. i ngho c tc ng n khng b?Khng phi nhng ai ngho v i u l khng b, cng khng phi nhng ni ngho nht l ni c

8

8/14/2019 Doi ngheo

9/12

nhiu khng b nht nhng cng khng th ph nhn hon ton c rng i ngho cng l nhn t tora nhng phn t khng b. Nhng ngi ngho i n cng cc nht, h b gt sang l x hi, honton b phn bit thm ch l ty chay trong cuc sng x hi, h bt mn, bc xc c th khng ch vigii cm quyn lc m thm ch l vi cc nc phng Ty, cc nc t bn giu c, t hnhthnh nhng t tng cc oan-nguyn nhn dn n khng b v cc cuc nh bom liu cht.

4. Gii php cho cuc chin chng i nghoVi thc trng v hu qu ng bo ng m chng ti va trnh by th u l hng gii quyt ca vn ton cu c xem nh l ngun gc ca nhiu vn ton cu khc ny. Trc ht chng ti munni n nhng gii php m cc ch th s dng trong cuc chin chng ngho i v tc ng canhng gii php ny ti quan h quc t.

4.1 Nhng gii php c p dng trong thc t

Cc t chc quc t

y c th coi nh mt c ch a phng, mt trong nhng ch th u tin xem i ngho nh mt vn

ton cu v tha nhn tnh nghim trng ca n. Theo bo co ca ngn hng th gii v chin lctrong nhng nm ti gii quyt vn ny th cuc chin chng ngho i phi c pht trin songsong trn 2 mt: th nht v ngn hn, nu khng mun ni l phi ngay lp tc cung cp lng thc m

bo nhu cu ti thiu v lng thc ca con ngi. Trong di hn, l mt k hoch nng cao chtlng trnh cng nh cht lng cuc sng ca ngi ngho. Bi bn cht ca chin lc xa igim ngho khng phi l mang thc n n cho h m cung cp cho h nhng cng c v k nng cngnh mi trng h c th t m bo cho cuc sng ca mnh. Thc hin c iu ny mi m bogii quyt mt cch trit nn ngho i. Nu khng h s ri vo vng xoy ca vng trn c tnh; i

nng sut thp thu nhp thp km pht trin i. Trong thi gian qua, cc t chc nh WB, FAO,UNDP gp phn rt ln trong cuc chin chng ngho i. Hng nm h u a ra nhng bn boco v tnh hnh ngho i trn th gii cng nh nhng nhng nghin cu,pht hin mi trong vn ny. C th ni cc t chc ny nh mt chic cu ni Bc-Nam gp phn pht trin quan h quc t ngycng tt p hn, thnh mt ngi lng ton cu. Song cc t chc ny vn cha thc s ng vai tr chcht v quyt nh trong vic gii quyt vn i ngho. Nhng gii php m h a ra ch mang tnhkin ngh v khng c gi tr php l. Vi vy nu khng thc hin s khng b trng pht g.

ng thi cng khng th khng nhc ti vai tr ca cc NGOs. Khi mt thin tai nh sng thn, ngt xy ra lm tng t bin s lng ngi ngho, i th h s l nhng ngi c mt u tin vlng ti chnh m h huy ng gip l khng h nh. Tuy nhin nhiu trng hp cho thy sgip ca cc NGOs ch mang tnh nht thi. iu ny c ngha l h ch cung cp v gip trong lcngi ta i nht v kh khn nht. V nh vy vn i ngho s khng c gii quyt tn gc. Vinm sau khi chng ta quay li nhng ni m cc NGOs n gip khi c thin tai xy ra, ngi dn y vn rt ngho, rt i v h chng cn g c th nui mnh: c s h tng b tn ph, t ai khcn v khng ai gip h khi cn.

Cc nc phng BcNgun ODA m cc nc ny hng nm vin tr cho cc nc ang v km pht trin gp phn quantrng trong vic nng cao cht lng cuc sng ca ngi dn ni y v y mnh vic tip cn vinhng dch v c bn nh nc sch, in Song nhng g m cc nc giu lm cha gii quytvn . Bi s phn ca GDP m thc t h dnh cho vic vin tr ny cn thua xa so vi mc cam kt.Hin nay hu ht cc nc trong khi G7 (tr Nht Bn) ch dnh 0,2% GDP cho cung cp ODA trongkhi mc cam kt l 0,7%. Cc nc ny cng cam kt xa n song phng v tr h cho nhng nckm pht trin nhng khon n khng l ti Ngn hng th gii (Dn chng). Tuy nhin bin php ny c

mt mt tri rt ln khin nhng khon tin khng l ny tr nn v ch i vi nhng ngi ngho.Chnh v l nhng ngi vin tr nn nhiu nc t cho mnh quyn p t cc bin php chnh schi vi nhng nc m mnh rt tin vo v khng quan tm xem chnh sch c ph hp khng. Nhng cha ta ni : mi cy mi hoa, mi nh mi cnh, khng phi nc no cng c iu kin ging

9

8/14/2019 Doi ngheo

10/12

nhau. Do cn phi tm hiu trc khi a ra chnh sch nh vy mi c hiu qu. Cn c nhng trnghp, h qun l c vic s dng nhng khon tin ny th no? Nhiu lc chng c s dng xydng c s h tng v ch cng trnh chnh l doanh nghip ca nc h, hay pht trin th v nhngvng ngoi , ni m tnh trng ngho i khng ng bo ng. Nhiu lc li nhun t s tin vin trli quay tr v nc gip . Tt c nhng iu ny gp phn lm mi quan h Bc-Nam tr nn cngthng, ny sinh nhiu mu thun. ng thi cng gy tm l ght ngi giu phng Bc cc nc thgii th ba v cha k cc sn phm vn ha phng Ty, thi quen phng Ty du nhp vo nhngnc ngho trong qu trnh gip ny gy nn mt cuc xung t vn ha vn rt c nguy c xy ratrong thi i ngy nay.

Cc nc phng Nam

H rt c gng m mong mun thot khi tnh trng ngho i nhng hoc do lc bt tng tm, hocdo trin khai k hoch khng ng hng nn khng gii quyt c tn gc vn . Mt thiu st na lcng tc gio dc t tng ca h i vi nhng ngi ngho y cha thc s tt. Nhng ngi nylun mc cm s phn, c tm l ght ngi giu v khng ai c th chc rng khng phi l ngungc ca xung t.

4.2 Nhng gii php kin ngh

Trn c s nhng phn tch trn v hn ch ca nhng gii php chng ti c mt s kin ngh vhng gii php nh sau: V c bn nhng gii php m chng ta thc hin l rt ng n, chng tich mun nhn mnh thm n mt vi nhn t m in hnh l lng tm con ngi.

Trc ht chng ti mun nhn mnh n tiu ch cho vic gii quyt vn i ngho ca cc th chquc t, cc nc pht trin cng nh cc nc ang pht trc y XX l tp trung pht trin kinh t(development economic). V mt l do rt n gin v cng c v hp l l tc kinh t tng trngnhanh th thu nhp bnh qun u ngi tng ln. Do s ngi ngho s gim i. Tuy nhin khng cmt ai ng ra m bo chc chn rng liu nhng ngi ngho c c hng u i t s pht trinkinh t nhanh chng ca nc mnh. Thc t trong nhng nm qua chng t o l mt bin php phin

din. M, cng quc kinh t s 1 ca th gii vn l ni c tr ca 10-15 triu ngi ngho hng nm.Ti Trung Quc, cng quc ang tri dy ca th gii vi tng trng kinh t hng nm trn 8%, hn150 triu ngi vn ang sng vi mc thu nhp di 2$ mt ngy. Chnh v nhng l do nh vy mtrong nhng thi gian ti tiu ch gii quyt vn ny phi l l pht trin con ngi (developmenthumain). Con ngi khng ch cn c ci n m cn cn c tip cn vi nhng dch v c bn khcnh gio dc, in, nc, trng, trmM mt quc gia ang hay km pht trin th khng th t xoays. V vy, tiu ch ny i hi mt gii php ton din, vi s hp tc cht ch ca nhiu cp bc quc tcng nh ti cc quc gia.

Cp c nhnNhng ngi ngho cn c ci nhn lc quan, n lc pht trin bn thn ch khng nn t ti v ph mc

cho s phn. Cng khng nn li vo s gip hay li dng lng thng ca ngi khc. K th lnnht ca cuc i chnh l bn thn mnh. Cn vt qua sc ca bn thn v tn dng c hi sng vcuc i ch c mt.

Nhng ngi giu cng cn xem xt li thc cng nh hiu qu ca vic s dng ti chnh hay tiu thlng thc ca mnh. C ngun tin cho rng, hng nm lng lng thc tha m ngi M i cnln hn so vi lng lng thc m cc nc chu Phi cn m bo nhu cu lng thc ti thiu cacon ngi. Bn ngh th no khi mt a thc n tha trong khi c ngi li khng c d ch mt htgo n. Nu bn theo o pht th hy nh ly iu ny: nu bn mt bt cm, mt ming tht i thsau ny chnh bn kip sau hay con chu ca bn s phi nht chnh nhng n y ln n.

Cp quc gia

Trc ht cn tin hnh mt cuc ci cch v vai tr ca chnh ph ca nhng nc ny trong vic thoch nh nhng chnh sch, t ra nhng k hoch xa i gim ngho v chnh h mi l ngi hiur nht t nc mnh ang cn g. Vic xc nh ny cn m bo cc tiu ch sau:

10

8/14/2019 Doi ngheo

11/12

Accountability: Nh nc khi thc hin chnh sch phi tnh n hiu qu ca nhng hnh ng i vi cng dn. V mt vn li t ra l s xut hin ca nhng nn tham nhng, bin thcng qu hay vic s dng vin tr khng hiu qu khin n khng n c tn tay tng ngidn.

Ownership: Tt c cc thnh phn ca x hi: chnh ph n x hi dn s u c tham gia vochnh sch mi.

Empowerment: m bo cho nhng ngi ngho tham gia vo qu trnh pht trin ca t nc,c trao quyn x l mt s vn , l mt b phn ca qu trnh ny ch khng b gt ra ngoil.

y khng ch l tiu ch m cc nc ang pht trin cn hng ti m c nhng nc pht trin cngcn quan tm. Bi thc hin c nhng iu ny s gp phn lm gim bt bnh ng x hi, l mttrong nhng nguyn nhn ch yu gy ra tnh trng ngho i ti cc nc pht trin.

Cn c mt ngnh m chng ta phi c bit ch quan tm: l nng nghip nng thn. Bi v 70% sngi ngho sng nng thn. Hn na theo cc chuyn gia: ch pht trin nng thn mi gii quytc i ngho c thnh th v nng thn. Nu pht trin thnh th th ch gii quyt c vn ny

cc thnh ph ln m thi. V vy m chnh ph cn c s u t thch ng cho khu vc nng thn.Tuy nhin u t v pht trin y khng phi l nhp hng lot cc my mc hin i to v s vch cc chuyn gia mi s dng c chng. Nh vy s khng c ch g cho nhng ngi nng dn bncng y. Ni nh vy cng khng c ngha l t b mi s tip cn vi khoa hc cng ngh hin i.Song cn p dng mt cch va phi, nhng cng ngh khng qu phc tp tng nng sut. Do vynng dn y mi tng thu nhp. T mc thu nhp tng ny, sc mua ca h cng tng ln v do kch thch c nhng ngnh cng nghip nh chnh ti y pht trin. Vi s quan tm thch ng ca

Nh nc i vi nhng vn thit yu ca con ngi nh in, nc, gio dc th trong tng lai khuvc ny hon ton c th vc dy c. Mt iu na l cn tm u ra cho nhng sn phm trong nc,tng sc cnh tranh ca cc sn phm trong nc c nh vy mi m bo c mc thu nhp cho ngidn.

s pht trin ny tn ti lu di cn phi kt hp pht trin v bo v mi trng. C nhiu kin chorng nhng nc ngho cha cn phi quan tm n vn mi trng v cn phi tp trung pht trinkinh t. H hon ton c th lm vy nu nh mun gii quyt song mt vn ton cu ny li tip tc

bt tay vo mt vn mi. Nh ni trn vic gii quyt vn ton cu i hi mt gii php tondin.

Cui cng, mt mi trng ha bnh, mt ch chnh tr x hi n nh l khng th thiu v l tin cho mt cuc chin xa i gim ngho lu di. C l cc nc d ln hay nh u rt thm tha tmquan trng ca nn ha bnh, an ninh quc gia. An ninh l th m khi ngi ta thiu n ngi ta khngngh g khc ngoi n.

Cp quc t

Cc t chc quc t cn tch cc v n lc hn na trong vic tm nhng ngun cung cp ti chnh mi va ra nhng xut vi cc quc gia nh: vic nh thu vic mua bn nng lng. ng thi hcng l ni cn tin hnh nghin cu v tm kim nhng vng ang kh khn nht v ku gi s gip t mi ni trn th gii. V thc t, trong nhng nm qua khu vc Chu v M La tinh l ni c trgip nhiu hn c trong khi lc a en Chu Phi ni tnh tranh ngho i nghim trng hn li khngc ch trng ng mc cn thit.

Trong tng lai, nhng thit ch nh ngn hng th gii, t chc nng lng cn xy dng mt c ch,nhng khun kh v lut chi buc cc nc phng Bc thc hin nhng cam kt. C nhiu t cu hi

ti sao phi bt buc ngi khc gip mt ai ? Thc t l mt s bt buc song khng phi btbuc gip m bt buc thc hin cam kt. H t nguyn cam kt gip , nh trong vn ODAsong h li khng thc hin ng nh vy. V vy khng c l do g trong thi gian ti chng ta li khng

11

8/14/2019 Doi ngheo

12/12

xc tin cho vic gi li ha ca h. ng l h giu, h c quyn song khng phi mun lm g cngc.

Cc nc G7 cn thc hin ng mc cam kt ODA. Theo c tnh phi tng gp i, t 50 ln 100 tUSD hng nm ( Courrier international N763 du 16 au 22 juin 2005). Nu cc nc ny gim bt mt

phn ngn sch quc phng th hon ton c th p ng c con s trn. i i vi vic ny, cc ncgiu cng khng t iu kin khng thc t v khng kh thi i vi cc nc ngho. Bn cnh vicxa b tr cp v cc hng ro thu quan hng ha ca nhng nc ang pht trin vo cc nc pht

trin cng l mt con ng dn h ra khi cnh ngho i. Tuy nhin y l mt bin php kh thchin v ip khc ca ngi M qu ni ting Traid not aid.

L trnh xa n song phng ca nhng nc nay i vi cc nc ang v km pht trin cng ht scc ngha. Thay v dng tin kim ra c cho vic tr n, cc nc phng Nam c th s dng s tin vo nhng k hoch pht trin cho t nc mnh. Cn tip tc pht huy bin php ny. Tt c nhngg m chng ti mong mun nhng nc ny l mt s gip tht lng khng v li. C kin chorng, nu khng c li ch g th cc quc gia s khng gip nh vy. Xin nu ra mt vi l do y thy rng s gip ny cng rt tt i vi nc h. Th nht, n to nn mt ting vang tt trong dlun quc t, nhng nc ny s c mt tm nh hng ln hn. Th hai, ngho i l ngun gc cadch bch, ca di dn, ti phm Rt nhiu kh nng nhng vn ny s xut khu sang nhng nc

giu. Th ba, nu nhng nc km pht trin thot khi tnh trng ngho i, th y chng phi l mtth trng y ha hn i vi nhng nc cng nghip pht trin hay sau. V cui cng, l vn lng tm. ng cha ta ni, thng ngi nh th thng thn hay ngi vi ngi sng yunhau. t nc l g? Xt mt kha cnh nht nh t nc chng phi c xy dng nn bi nhngcon ngi hay sao? Vy th ti sao chng ta li khng th thng nhau?

12