15
Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry Vol. 6/ No. 2/ 2019 Page: 1-15 Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On modifying maladaptive schemas in patients16 to 23 years Bulimia nervosa considering the parental bonding Tahereh Mahmoudiyandastnaee 1 , Sholeh Amiri 2 , Hamidtaher Neshatdoost 3 , Gholamreza Manshaei 4 1-Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Behshahr Branch, Behshahr, Iran (Corresponding Author). ORCID: 0000-0002-6833-6462 E-mail: [email protected] 2- Professor, Department of Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran. ORCID: 0000-0002-9906-5802 3- Professor, Department of Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran. ORCID: 0000-0001-6368-0769 4- Associate Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University,Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran. ORCID: 0000-0002-9486-9713 Received: 14/11/2018 Accepted: 20/02/2019 Abstract Introduction: According to the World Health Organization eating disorder is one of the most challenging diseases of adolescents with a developing prevalence. Aim: The present study was aimed at comparing the effect of schema therapy and CBT on modifying early maladaptive schemas in patients with bulimia nervosa considering parental bonding. Method: The study had an experimental method was used in this study with pretest-posttest design and followed-up with control group. The study population included all patients from 16 to 23 years of age with eating disorders who had referred to psychiatry centers of in Tehran. Purposive sampling was used in this study in which, by performing psychological screening, 39 patients were diagnosed to have Bulimia nervosa. Finally, the selected patients were matched in two experimental groups and one control group. The data was collected through two questionnaires (Parental Bonding Questionnaire and Young Schema) and diagnostic interviews based on diagnostic criteria for eating disorders and psychiatric diagnosis. Results: The main problems of the patients included having cuts, being rejected, autonomy, and impaired performance. However, they were less vulnerable in other areas including orientation and violating restrictions. Conclusion: The findings of this study can be helpful in the etiology of bulimia nervosa disorder based on the systematic approach and pave the way for further research in this area. Keywords: Schema therapy, CBT, Bulimia nervosa, Early maladaptive schemas, Parental bonding How to cite this article : Mahmoudiyandastnaee T, Amiri Sh, Neshatdoost H, Manshaei Gh. Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On modifying maladaptive schemas in patients16 to 23 years Bulimia nervosa considering the parental bonding. Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry. 2019; 6 (2): 1-15 .URL :http://shenakht.muk.ac.ir/article-1-340-fa.pdf Copyright © 2018 the Author (s). Published by Kurdistan University of Medical Sciences. This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-Non Commercial License 4.0 (CCBY-NC), where it is permissible to download, share, remix, transform, and buildup the work provided it is properly cited. The work cannot be used commercially without permission from the journal. Downloaded from shenakht.muk.ac.ir at 21:56 +0330 on Thursday September 30th 2021 [ DOI: 10.29252/shenakht.6.2.1 ]

Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry

Vol. 6/ No. 2/ 2019

Page: 1-15

Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

modifying maladaptive schemas in patients16 to 23 years Bulimia

nervosa considering the parental bonding

Tahereh Mahmoudiyandastnaee1, Sholeh Amiri

2, Hamidtaher Neshatdoost

3, Gholamreza

Manshaei4

1-Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Behshahr Branch, Behshahr, Iran

(Corresponding Author). ORCID: 0000-0002-6833-6462 E-mail: [email protected]

2- Professor, Department of Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran. ORCID: 0000-0002-9906-5802

3- Professor, Department of Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran. ORCID: 0000-0001-6368-0769

4- Associate Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University,Isfahan (Khorasgan) Branch,

Isfahan, Iran. ORCID: 0000-0002-9486-9713

Received: 14/11/2018 Accepted: 20/02/2019

Abstract

Introduction: According to the World Health Organization eating disorder is one of the most

challenging diseases of adolescents with a developing prevalence.

Aim: The present study was aimed at comparing the effect of schema therapy and CBT on

modifying early maladaptive schemas in patients with bulimia nervosa considering parental

bonding.

Method: The study had an experimental method was used in this study with pretest-posttest

design and followed-up with control group. The study population included all patients from

16 to 23 years of age with eating disorders who had referred to psychiatry centers of in

Tehran. Purposive sampling was used in this study in which, by performing psychological

screening, 39 patients were diagnosed to have Bulimia nervosa. Finally, the selected patients

were matched in two experimental groups and one control group. The data was collected

through two questionnaires (Parental Bonding Questionnaire and Young Schema) and

diagnostic interviews based on diagnostic criteria for eating disorders and psychiatric

diagnosis.

Results: The main problems of the patients included having cuts, being rejected, autonomy,

and impaired performance. However, they were less vulnerable in other areas including

orientation and violating restrictions.

Conclusion: The findings of this study can be helpful in the etiology of bulimia nervosa

disorder based on the systematic approach and pave the way for further research in this area.

Keywords: Schema therapy, CBT, Bulimia nervosa, Early maladaptive schemas, Parental

bonding

How to cite this article : Mahmoudiyandastnaee T, Amiri Sh, Neshatdoost H, Manshaei Gh. Comparing the effectiveness of schema

therapy and CBT On modifying maladaptive schemas in patients16 to 23 years Bulimia nervosa considering the parental bonding. Shenakht

Journal of Psychology and Psychiatry. 2019; 6 (2): 1-15 .URL : http://shenakht.muk.ac.ir/article-1-340-fa.pdf

Copyright © 2018 the Author (s). Published by Kurdistan University of Medical Sciences. This is an open access article distributed under

the terms of the Creative Commons Attribution-Non Commercial License 4.0 (CCBY-NC), where it is permissible to download, share, remix, transform, and buildup the work provided it is properly cited. The work cannot be used commercially without permission from the

journal.

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 2: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

مجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت

9318، 2، شماره مششسال

9-91: صفحات

طرحواره های ناسازگار تعدیلمقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر

اشتهای عصبی با توجه به پيوند والدینیپر سال مبتلا به 32تا 61 اوليه در بيماران

4، غلامرضا منشئی3، حمید طاهر نشاط دوست2، شعله امیری1طاهره محمودیان دستنایی

[email protected]: ایمیل (.مولف مسئول) نشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بهشهر، بهشهر، ایراناستادیار، گروه روا.9

.استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. 2

.اناستاد، گروه روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایر. 3

. ، اصفهان، ایران(خوراسگان)دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان . 4

89/92/9311 :تاریخ پذیرش مقاله 23/88/9311 :تاریخ دریافت مقاله

چکیده

با شیوع رو به لش برانگیزترین بیماری های دوران نوجوانی برطبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، اختلال خوردن از چا: مقدمه

.گسترش است

مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر بهبود طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران مطالعه حاضر :دفه

. با توجه به پیوند والدینی بوده استعصبی پراشتهای

جامعه آماری شامل بیماران دارای اختلال . پس آزمون ، پیگیری با گروه كنترل می باشد -زمونآزمایشی با طرح پیش آ :روش

روش نمونه گیری به صورت هدفمند . سال می باشد 23تا 91خوردن مراجعه كننده به مراكز روانپزشکی شهر تهران در رده سنی

ص داده شد، در نهایت بیماران در دو گروه آزمایش و نشخی عصبیبیمار پراشتهای 31در غربالگری صورت گرفته . بوده است

و مصاحبه تشخیصی بر (پیوند والدینی و طرحواره یانگ)ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه. یک گروه كنترل همتا سازی شده اند

.اساس ملاک های تشخیص اختلال خوردن و تشخیص روان پزشک می باشد

گوش به ، اما در حوزه.دارای بیشترین مشکل بوده اند و طرد، خود گردانی و عملکرد مختلحوزه بریدگی بیماران در : یافته ها

درمان طرحواره نسبت به درمان شناختی همچنین . دیگر جهت مندی و محدودیت های مختل آسیب پذیری كمتری داشتند زنگی،

.بوده استنی بیش حمایت گر رفتاری دارای اثر بخشی و ماندگاری بالاتری در بیماران دارای پیوند والدی

خانواده در نقشاشتهایی عصبی مبتنی بر پریافته های بدست آمده از پژوهش می تواند در سبب شناسی اختلال :نتیجه گیری

.بزنیماین اختلال مهر تایید

، پیوند والدینی عصبی اشتهایی پرطرحواره درمانی، درمان شناختی رفتاری، :کلید واژه ها

.است محفوظ کردستان پزشکی علوم دانشگاه براي نشر حقوق تمامی

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 3: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

....سال مبتلا به 23تا 91مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران 3

9-91، 9318، 2م، شماره ششسی و روان پزشکی شناخت، سال مجله روانشنا

مقدمه اختلالات خوردن یکی از اختلالات روانی به شمار می

بالارود كه آمار مرگ و میر ناشی از آن بسیار

بر طبق ویراست (.2881، 9مور و بالکاستریگل)است

شامل ، این اختلالاختلالات روانی تشخیص پنجم

/ ، اختلال نشخوار، اختلال اجتناب2ریهرزه خوااختلال

، پراشتهایی 4عصبیاشتهایی ، بی3محدودیت غذا

و اختلال خوردن نامشخص 1، اختلال پرخوری1عصبی

راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی)است

اختلالی است كه در آن فرد عصبی پراشتهای (.2893،

ت از افزایش وزن می ترسد و درباره اندام خود تصورا

عصبیویژگی های اصلی پراشتهایی .غیر واقعی دارد

خوردن با ولع و روش های جبرانی نامناسب برای شامل

پیشگیری از افزایش وزن است به علاوه، خودسنجی

فرد مبتلا به شدت تحت تأثیر شکل و وزن بدن قرار

ایجاد استفراغ پس از ،ینمتداولترین روش جبرا. دارد

این روش تخلیه از . ع استیک دوره ی خوردن با ول

درصد از مبتلایان به این اختلال كه به 18تا 88سوی

قرار می استفادهمراكز درمانی مراجعه كرده اند مورد

مصرف نابجای : سایر رفتارهای تخلیه ای شامل. گرفت

عصبی ماهه پراشتهایی 92یوع ش. ملینّ ها و مدّرهاست

ت آن در زنان درصد است و نسب 1/9تا 9در زنان جوان

انجمن روانپزشکی امریکا، . )نسبت به مردان بالاتر است

2893.)

برای تأیید این تشخیص، خوردن با ولع و رفتارهای

جبرانی نامناسب باید بطور متوسط دست كم دوبار در

تعریف خوردن با . هفته و به مدت سه ماه روی دهند

ره ولع عبارت است از خوردن میزانی از غذا در یک دو

بیش از آن چیزی است كه بیشتر ،ی زمانی مشخص

1 . Striegel-Moore, R. H., & Bulik, 2 . pica(pronunciation: pay-kaa) 3 . avoidant restrictive food intake disorder(ARFID) 4 . anorexia Nevosa 5 . bulimia Nevosa 6 . binge eating

مبتلایان به این . افراد تحت شرایط مشابه خواهد خورد

اختلال معمولا در قبال مشکلات مربوط به خوردن

و درصدد پنهان ساختن می كننداحساس شرمندگی

این دوره با احساس عدم . نشانه های خود برمی آیند

.(1،2891كولمن)كنترل نیز همراه است

دارای سبب شناسی چند فاكتوری خوردن اختلال

عوامل متعدد زیست شناختی، روانشناختی، روان . است

، و همکاران 8استیک)پویشی،محیطی دخیل است

نقش های (. 2888؛ سادوک و سادوک، 2882

خانوادگی یا الگوهای تثبیت شده رفتار برای انجام

دن در كاركردهای اصلی خانواده نیز با رفتار خور

و ، محمودیان2888، و همکاران 1رلاتیمو)ارتباط هستند

شیوه های رژیم غذایی كودكان، (. 9314، همکاران

فعالیت های جسمی، رضایتمندی بدنی به وسیله والدین

(. 98،2881اینتن و گولن)تحت تاثیر قرار می گیرد

برخی پژوهش ها نشان داده اند مراقبت های

ه با حمایت والدینی كم و ناكافی همرا

مفرط در میان ( 2891) و همکاران 99كروگ)مادرانه

بسیار شایع گزارش عصبیمادران مبتلا به پراشتهای

بر طبق (. 2898، و همکاران 92اسوانسون)شده است

پژوهش های پاركر سهم والدینی در فضای پیوند

والد مورد غفلت واقع شده و یا در بهترین -كودک

در . ی لحاظ شده استحالت فقط در تئوری دلبستگ

تبیین رابطه كودک و مادر و استفاده از راهکار های

یانگ (مانند اختلال خوردن) ناسازگار بوسیله كودک

های یک سازه سودمند تحت عنوان طرحواره( 9118)

او بیان داشت كه طرحواره . ناسازگار اولیه مطرح كرد

های ناسازگار اولیه، نتیجه تجارب بین فردی منفی

7 . Colman, A. M. 8 . Stice E. 9 . Lattimore, P. J. 10 . Enten, R. S., & Golan, M.

11 . Krug, I. 12 . Swanson H.

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 4: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

4 و همکاران طاهره محمودیان دستنایی

9-91، 9318، 2م، شماره ششمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال

تین سال های زندگی در درون و بیرون خانواده نخس

در مورد اختلالات مربوط به غذا (. 9118یانگ،) است

خوردن، بیان شده كه تجارب زود هنگام منفی و آسیب

زا منجر به تشکیل الگوهای ناسازگارانه می شود

كه اغلب با مقاومت در ( 9314، و همکاران محمودیان)

ه عنوان مثال كودكی كه ب .برابر تغییر گره خورده است

مراقبت مادرانه كمی دریافت می كند ممکن است

نتیجه بگیرد به این دلیل است كه او ذاتا دارای نقص و

(. 2894،و همکاران 9كلا)عیب است

،(2893) 2لایک و ماتسن ،(2893) و همکارانمیچل

،(2891)و همکاران كروگ ، (2894)تتلی و همکاران

؛ تیم 2888؛ گانتی 2881 3ارانف؛ اوحی ب2881موریس،

بین تأثیر والدینارتباط در پژوهش های خود 2898تیم

4هاینس. كردندرا تایید مرتبط با خوردن رفتارهای بر

كیفیت روابط مادر با در پژوهشی (2891) و همکاران

. تایید قرار داده انددر اختلال خوردن را كودک

واره ها در در خصوص نقش باور های هسته ای و طرح

تاكیدات عصبی پراشتهاییتوسعه و تداوم اختلال

(2884،كوپر و همکاران) زیادی صورت گرفته است

این باورها كه از تجارب اولیه و یا در مراحل بعدی

( 2883، همکاران یانگ و)زندگی رشد می كنند

ممکن است در حوزه های متفاوتی وجود داشته باشند،

به خود هستند، اغلب فرض اما باورهایی كه مربوط

1شده نقش تعیین كننده ای در آسیب شناسی روانی

، 2898، 1؛ فیرچایلد و كوپر9118، 1بک و فریمن)دارند

(. 2893 ودرهولز و همکاران، 2898

بررسی در پژوهشی به (9318) و همکاران شایقیان

ها و پیوند والدینی در دختران نوجوان چاق و واره طرح

1 . Cella 2 . Lyke Jennifer; Masten Julie. 3 . Oei, T. P., & Baranoff, J. 4 . Haines, J. 5 . Psychopatology 6 . Beck, A. T., & Freeman, A. 7 . Fairchild, H., & Cooper, M.

دختران نوجوان دارای این پژوهش در. نرمال پرداختند

، دارای وزن نرمال وزن بالا، درمقایسه با دختران

گزارش بالاتری از باورهای ناسازگار اولیه به خصوص

بون، همچنین در نتایج پژوهش . نقص داشتند/ نوع شرم

وجود (2891)كوپر و یانگ ، (2893) و همکاران 8بن

عصبیپراشتهایی طرحواره های ناسازگار اولیه در افراد

. تایید گردید

نیز برای نشان دادن مركز ( 2882) و همکاران 1والر

شناخت های آسیب شناسی پرخوری از مفهوم باورهای

مركزی استفاده كرده اند، عموما فرض شده است كه

باورهای ناسازگار اولیه به استقلال و عملکرد آسیب

ر دیده مربوط است كه سبب آسیب پذیری شناختی د

كه این خود سبب ،كودک می شود -روابط والد

افزایش ادراک مشکلات تغذیه در دریافت روابط

.نامناسب و تقویت باورهای ناسازگار اولیه می شود

عملکرد مختل خانواده با آسیب شناسی در واقع

روانی اختلال های خوردن ارتباط دارد و در این رابطه،

عال می كند به عنوان باورهایی را كه روان بنه ها را ف

مثلاً روان بنه ی شرم به عنوان . میانجی مطرح می شوند

یک میانجی در رابطه ی ناكارآمدی خانواده و آسیب

ناكارآمدی خانواده به عنوان . شناسی خوردن می باشد

یک عامل اثرگذار بر تحول و مسیر آسیب شناسی

(.9181استروبر و هامفرِی، )رواین پرخوری می باشد

پیشنهاد می دهد كه این ( 9181)اسن و همکارانش م

شرم درونی شده ممکن است ناشی از بروز شرم در

به 9181گزارش ماسن ) ارتباط با محیط خانواده باشد

وقتی روابط پیوند والدینی با (. 2881نقل از پاتریس

نشانه های اختلال خوردن مورد بررسی قرار می گیرد،

هستند كه نقش میانجی را در باورها ناسازگار هسته ای

این رابطه ایفا می كنند و جهت بررسی و اثر روابط

8 . Boone, L.

9 . Waller, G

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 5: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

....سال مبتلا به 23تا 91مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران 1

9-91، 9318، 2م، شماره ششسی و روان پزشکی شناخت، سال مجله روانشنا

والدی بر اختلال های خوردن باید باورهای هسته ای

، مایر 2881 و همکاران جونز)مورد بررسی قرار بگیرند

(.2881، و همکاران ، ترنر2884و گیلیگز،

بر اساس تئوری الگویی پیشنهاد شده توسط یانگ

واره ها در دوران كودكی توسعه می یابند و به طرح

صورت قالب هایی برای پردازش تجارب بعدی به كار

با انعکاس طرح واره های ناسازگار . گرفته می شوند

اغلب باورهای بی قید و شرطی درباره خود شخص

تحقیقات نشان (.2894تتلی و همکاران،)ایجاد می شود

؛ 2881، و همکاران والر)داده اند طرحواره درمانی

و درمان ( 2،2891پوگ ،2898و همکاران،9اسوانسون

و ؛ ترنر 2894،همکارانو 3فیشر) شناختی و رفتاری

در ( 2891، همکارانو 4؛ دال گراوا2891همکاران ،

. كاهش علائم اختلال خوردن نقش بسزایی دارد

اثر ،همچنین پژوهشگران دیگر نیز در یافته های خود

در كاهش نشانه ،مركز بر طرحواره رابخشی درمان مت

1سکرو) های مرضی اختلالات خوردن تایید كرده اند

درمان (. 2881، همکاران و ؛ والر2889و یانگ،

اختلالات خوردن یک چالش قابل توجه و كار با این

جمعیت بسیار دشوار است، بررسی ادبیات درمانی

د پیشنهاد می كنن( 2882) و همکاران 1توسط ویلسون

درمان شناختی و رفتاری برای بیماران پراشتهای روانی

این رویکرد تغییرات قابل توجه در . امیدوار كننده است

رفتار خوردن، پاكسازی، و نگرش های غیر طبیعی در

مورد شکل بدن و وزن نشان داده است و نسبت به سایر

-اما در دراز مدت نیاز به پی. درمان ها موثرتر است

این مسئله نشان می دهد كه درمانگر باید بر . گیری دارد

شناسایی متغیرهای زمینه ای كه منجر بازگشت به

رفتارهای جبرانی مانند محدودیت غذایی و پاكسازی 1 . Swanson, H. 2 . Pugh, M. 3 . Fischer, S. 4 . Dalle Grave, R. 5 . Cecero, J. J., & Young, J. E.. 6 . Wilson

با توجه به نقش شناخت در . باشد است، متمركز

اختلالات خوردن شناسایی باورهای هسته ای و

. اشدطرحواره های شناختی از مفاهیم قابل بحث می ب

بر همین اساس باتوجه به مطالعات انجام شده و نظریه

و درمان اثر بخشی طرحواره درمانیهای مطرح شده

ر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیهب شناختی رفتاری

به دنبال حاضر قرار گرفت لذا پژوهش بررسیمورد

پاسخ به این سوال است كه آیا بکار گیری طرحواره

شکل طرحواره های ناسازگار اولیه تعدیل بردرمانی

پرگرفته توسط پیوند والدینی ضعیف در بیماران

اثربخش است؟ درمان شناختی و رفتاری عصبیشتهای ا

با توجه اثربخشی این دو روش درمانی چطور؟ آیا بین

؟تفاوت وجود داردوالدینی ضعیف به پیوند

روش

روش پژوهش حاضر به صورت آزمایشی با طرح پیش

در .پس آزمون ، پیگیری با گروه كنترل است -آزمون

این طرح پیش از مداخله پیش آزمون برای آزمودنی ها

اجرا گردید كه طرحواره های ناسازگار بیماران

مشخص گردید، سپس درمان انجام شد و پس از پایان

، پس آزمون اجرا شد در (جلسه 92) جلسات درمانی

پیگیری ،یان درمانماه از پا 3نهایت پس از گذشت

ی طرح درمان. انجام گردید( اجرای مجدد آزمون)

استفاده شده برای طرحواره درمانی الگویی برگرفته از

می باشد و( 2883) و همکاران الگوی پیشنهادی یانگ

برای اختلال خوردن طرح درمان شناختی رفتاری

طراحی شده است،( 2898) همکارانتوسط مورفی و

لعه از تركیب پروتکل طراحی شده در این مطا كه

و تکنیک های شناختی و رفتاری مورفی و همکاران

در واقع . استفاده گردید( 2898) و همکاران لهی

پروتکل درمانی اختلال خوردن شبیه به پرتکل درمانی

فایربون، كوپر و سفران و ) بیماران اضطرابی است

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 6: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

1 و همکاران طاهره محمودیان دستنایی

9-91، 9318، 2م، شماره ششمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال

به با توجه بعد از استخراج نتایج . (2888 ویلسون،

برقرار بودن شرط آزمون های پارامتریک از آماره

spssتحلیل واریانس عاملی با استفاده از نرم افزار

. استفاده گردید

جامعه آماری پژوهش شامل بیماران دارای اختلال

خوردن مراجعه كننده به مراكز روانپزشکی، روان

درمانی بالینی و مراكز درمانی چاقی و لاغری شهر

روش .سال است 23تا 91از نظر سنی بین تهران كه

نمونه گیری به صورت هدفمند می باشد، به این صورت

كه با مراجعه به مراكز درمانی و روانپزشکی و دریافت

اشتهایی پرپرونده بیماران، افرادی كه دارای اختلال

عصبی بودند و با توجه به تشخیص روانپزشک بر

ی آماری حسب ویراست پنجم راهنمای تشخیص

اختلالات روانی، علائم اختلال در آنها مشخص شد و

لازم به ذكر است . به عنوان افراد نمونه انتخاب شدند

همه بیماران مورد مطالعه از داروهای آرام بخش و

برای كاهش SSRISو SSRIداروهای خانواده

.علائم اختلال استفاده می كردند

ضر بیمارانی مد همچنین با توجه به اینکه در پژوهش حا

نظر بوده است كه دارای پیوند ضعیف والدینی می

باشند ابتدا آزمودنی ها پس از اینکه تشخصی اختلال

عصبی در آنها تایید گردید، پرسشنامه پیوند اشتهایی پر

والدینی را تکمیل كردند و آزمودنی هایی كه دارای

مراقبت كم و كنترل كننده بیش )پیوند ضعیف والدین

بیمار 31بیمار 12از . بوده اند، انتخاب شدند( از حد

درصد % 18پراشتهای روانی بود كه از این تعداد تقریبا

دارای پیوند ضعیف % 98دارای پیوند ضعیف مادری و

پدری و مادری بودند، به همین منظور در پژوهش

در . حاضر بیماران دارای پیوند ضعیف مادری می باشند

نتخاب شده در دو گروه آزمایش و یک نهایت بیماران ا

(. بیمار 93هر گروه ) گروه كنترل همتا سازی شده اند

لازم به ذكر است، سه گروه از نظر معیار های ورودی

می DSM-Vدارای اختلال خوردن با توجه به )

( سال است 23الی 91باشند، و محدوده سنی برای آنها

ده است كه و معیارخروجی مطالعه شامل بیمارانی بو

دارای سایر اختلالات روانپزشکی همراه با اختلال )

در گروه (. سال بوده اند 23خوردن، سن بالاتر از

آزمایش اول مداخله طرحواره درمانی ، در گروه

آزمایش دوم مداخله درمان شناختی و رفتاری صورت

در گروه كنترل نیز هیج مداخله ای صورت . گرفت

شدت با توجه به ملاک های بیماران از نظر. نگرفت

تشخیص و طبقه بندی اختلالات روانی ویراست پنجم

دوره رفتار 9-3به طور متوسط )در گروه خفیف

. قرار داشتند( جبرانی نامناسب در هفته

ابزار ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و مصاحبه تشخیصی

بر اساس ملاک های تشخیص اختلال بی اشتهایی

و تشخیص روان پزشک می ( DSM-5)ی بر روانی مبتن

: در این پژوهش از دو پرسشنامه استفاده گردید. باشد

و 2این ابزار، كه پاركر ( :PBI) 1ابزار پیوند والدینی

ساختند، سبک های پیوند 9111در سال همکاران

این مقیاس، ابزاری گذشته نگر . والدینی را می سنجد

برای . ال كاربرد داردس 91است و برای نوجوانان بالای

سوال چهارگزینه ای و 21استفاده از این ابزار كه دارای

سه زیرمقیاس مراقبت، حمایت كنندگی بیش از حد و

به نقل از مایر و گیلنگز ، )تشویق آزادی رفتاری است

، آزمودنی باید سبک پیوند والدینی را در طی (2884

بالا در نمرات . سال اول زندگی اش به خاطر آورد 91

مقیاس مراقبت، بازتاب والدینی گرم، مهربان و همدلی

نمرات پایین در مقیاس مراقبت، بازتاب . می باشد

نمرات پایین . والدینی گرم، مهربان و همدل می باشد

1 . Parental Bonding Instrument 2 .Parker G.

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 7: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

....سال مبتلا به 23تا 91مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران 1

9-91، 9318، 2م، شماره ششسی و روان پزشکی شناخت، سال مجله روانشنا

در مقیاس مراقبت، نشانگر والدینی سرد و طردكننده و

نمرات بالا در مقیاس حمایت كنندگی . بی توجه است

بیانگر والدین كنترل كننده و مزاحم است بیش از حد،

از سوی . كه تمایل دارند كودكشان همیشه بچه بماند

دیگر، نمرات پایین در مقیاس حمایت كنندگی بیش از

حد، منعکس كننده ی والدینی است كه به كودک

آزادی می دهند و اسباب استقلال آنها را فراهم می

های اولیه ی بررسی(. 2888، و همکاران كانتی)آورند

آلفای از طریق( 9183)پایایی آزمون به وسیله ی پاركر

، و برای 12/8تا 13/8كرونباخ برای زیرمقیاس مراقبت

به 11/8تا 81/8كنندگی بیش از حد مقیاس حمایت

نمرات بالا در بعد حمایت كنندگی بیش از . دست آمد

حد و نمرات پایین در بعد مراقبت به پیوند مشکل دار

( 2881) 9لوئیس(. 2884مایر و گیلنگز، )شاره دارد ا

پایایی آزمون را از طریق آلفای كرونباخ برای

و برای زیرمقیاس حمایت 12/8زیرمقیاس مراقبت

پاركر، )به دست آورد 81/8كنندگی بیش از حد

9183 .)

این ابزار :2فرم کوتاه پرسشنامه ی طرحواره های یانگ

یا طرحواره های ناسازگار به بررسی باورهای مركزی

نسخه ی اصلی پرسشنامه طرحواره ها . اولیه می پردازد

برای اندازه گیری طرحواره ( 9114)را یانگ و براون

های ناسازگار اولیه ساختند، اما فرم كوتاه آن در سال

طرحواره 91به وسیله ی یانگ برای اندازه گیری 9118

این ابزار (. 9381آهی، )ی ناسازگار اولیه ساخته شده

سوال شش گزینه ای 11خود توصیفی است و شامل

درمورد »)« یک»نمره گذاری این پرسشنامه از . می باشد

در مورد من كاملاً »)تا شش ( «من كاملاً نادرست است

نمرات بالا در هریک از . می باشد( «درست است

1 . Lewis, J. A. 2 .Young Schema Questionnaire-Short Form (YQ-S)

باورهای ذكر شده، بیانگر استفاده بیشتر فرد از باورها و

(.9381یانگ، )اره های ناسازگار می باشد طرحو

برای هر 11/8تا 83/8ضریب آلفای پرسشنامه از

3بازآزمون -طرحواره ناسازگار اولیه و ضریب آزمون

به دست آمده 82/8تا 18/8در جمعیت غیربالینی بین

در این تحقیق، پایایی پرسشنامه (. 9318شایقیان، )است

د كل پرسشنامه دارای محاسبه گردید نتایج نشان دا

تا 89/8می باشد و ضریب آلفای كرنباخ 812/8پایایی

.برای هر طرحواره ناسازگار اولیه بدست آمد 14/8

یافته ها

میانگین )برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی

و آمار استنباطی آزمون تحلیل كوواریانس ( و میانه

گی های نتایج توصیف ویژ. عاملی استفاده شد

.نمایش داده شده است 9دموگرافی در جدول

3 . test- retest relibility

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 8: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

8 و همکاران طاهره محمودیان دستنایی

9-91، 9318، 2م، شماره ششمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال

(n BN=39)توصیف آماری متغیرهای دموگرافی 1جدول

کمترین بیشترین انحراف معیار میانه میانگین

91 22 11/9 18/98 19/98 سن

82/21 11/34 18/9 41/38 81/38 توده ی بدنی

توصیف آماری سن و توده بدنی 9منطبق با جدول

میانگین سن بیماران . ان نمایش داده شده استبیمار

است و حدود سن 81/38و توده بدنی 19/98برابر با

همانطور كه . سال می باشد 22تا 91بیماران بین

مشاهده می شود شدت اختلال بیماران منطبق با

DSM-5 در رده خفیف می باشد .

در بخش استنباط آماری از آزمون كوواریانس عاملی

رح اندازه مکرر استفاده شد برای اجرای این آزمون با ط

نتایج حاكی از . لازم است مفروضات آزمون گردد

برقرار بودن مفروضات و تشخیص شاخص های آماری

همگنی ماتریس كوواریانس با استفاده از . بوده است

M نتایج بیانگر مساوی بودن . باكس بررسی گردید

متغیرهای وابسته شده مشاهدهی كواریانس ها سیماتر

حوزه بریدگی و طرد، حوزه محدودیت های مختل، )

حوزه دیگر جهت مندی و حوزه گوش بزنگی و

اما در . بوده است ها گروهدر ( بازداری بیش از حد

حوزه خودگردانی و عملکرد مختل همگنی ماتریس

كوواریانس برقرار نیست، باتوجه به نتایج بدست آمده

وواریانس مشاهده شده در و مساوی بودن ماتریس ك

تحلیل واریانس چند متغیره برای متغیرهای كه شرط

و برای متغیری 9همسانی دارند شاخص لاندای ویلکز

حوزه خودگردانی و عملکرد )كه شرط همسانی ندارد

. در نظر گرفته می شود2از پیلاترانس( مختل

، =88/1Box s M= ،311/8F) بریدگی و طرد

92=df1 ،11/9122=df2 ،111/8 P=.)

1 . Wilks' Lambda 2 . Pillai's Trace

، =11/18Box s M) خودگردانی و عملکرد مختل

14/3F= ،91=df1 ،13/848=df2 ،889/8 P=.)

، =32/28Box s M) محدودیت های مختل

81/9F= ،92=df1 ،11/118=df2 ،234/8 P=.)

، =31/91Box s M= ،98/2F) دیگر جهت مندی

91=df1 ،13/848=df2 ،382/8 P=.)

، =11/91Box s M) یگوش به زنگی و بازدار

93/2F= ،91=df1 ،13/848=df2 ،113/8 P=.)

همچنین همگنی واریانس ها نیز با استفاده از آزمون

لوین مورد بررسی قرار گرفت كه نتایج نشان داده شده

حوزه طرحواره ها بزرگتر از 1در هر Fاحتمال آماره

است به عبارتی در همه حوزه های طرحواره 81/8

درهمه مقیاس ها یانس خطای متغیر وابستهتساوی وار

.باشد یم برقرار

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 9: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

....سال مبتلا به 23تا 91مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران 1

9-91، 9318، 2م، شماره ششسی و روان پزشکی شناخت، سال مجله روانشنا

آزمون کواریانس عاملی مربوط به اثر فاکتور های بین گروهی 2 جدول

حوزه

طرحواره

مجموع منبع تغییرات

مجذورات

درجه

آزادی

میانگین

مجذورات

سطح فراوانی

معناداری

ضریب اتا

بردگی و

طرد

231/8 884/8 12/1 83/1 9 83/1 پیش آزمون

921/8 831/8 12/4 31/2 9 31/2 پیوند

199/8 889/8 41/913 11/82 2 1/911 گروه

241/8 899/8 23/1 11/2 2 39/1 گروه و پیوند

- - - 181/8 32 24/91 خطا

خودگردانی

و عملکرد

مختل

291/8 881/8 83/8 81/4 9 81/4 پیش آزمون

312/8 889/8 19/28 31/99 9 31/99 پیوند

812/8 889/8 29/932 81/12 2 1/941 گروه

281/8 884/8 19/1 11/3 2 98/1 گروه و پیوند

- - - 119/8 32 13/91 خطا

محدودیت

های مختل

141/8 889/8 42/18 18/21 9 18/21 پیش آزمون

844/8 231/8 41/9 114/8 9 114/8 پیوند

891/8 889/8 19/12 48/34 2 11/18 گروه

988/8 981/8 11/9 849/8 2 18/9 گروه و پیوند

- - - 411/8 32 29/91 خطا

دیگر جهت

مندی

112/8 889/8 11/19 33/23 9 33/23 پیش آزمون

942/8 828/8 28/1 19/9 9 12/9 پیوند

881/8 889/8 89/921 14/48 2 21/89 گروه

211/8 881/8 81/1 12/9 2 83/3 گروه و پیوند

- - - 321/8 32 48/98 خطا

گوش

بزنگی و

بازداری

431/8 889/8 11/24 38/28 9 38/28 پیش آزمون

882/8 829/8 812/8 818/8 9 818/8 پیوند

181/8 889/8 81/11 13/11 2 21/931 گروه

814/8 341/8 81/9 21/9 2 18/2 گروه و پیوند

- - - 94/9 32 13/31 خطا

شود در همه حوزه ها متغیر همانطور كه مشاهده می

معنادار است، یعنی پیش (پیش آزمون) تصادفی كمکی

در . آزمون به طور معناداری با متغیر وابسته رابطه دارد

ردیف سوم جدول فوق برای همه حوزه ها اثر گروه

نشان داده شده است، پس از تعدیل نمرات پیش

آزمودن، اثر معنی دار عامل بین آزمودنی های گروه

وجود داشته است، بدین صورت كه در بریدگی و طرد

(199/8partial 2 ،81/8>889/8:p 41/913؛ =f) ،

812/8partial)خودگردانی و عملکرد مختل در حوزه

2 ،81/8>889/8:p 29/932؛ =f) در حوزه ،

، 891/8partial 2)محدودیت های مختل

81/8>889/8:p 19/12؛ =f) دیگر جهت ، در حوزه

881/8partial 2 ،81/8>889/8:p) مندی

گوش بزنگی و بازداری، و در حوزه (f= 89/921؛

(181/8partial 2 ،81/8>889/8:p 88/11؛ =f )

در همه تایج حاصل شدهمنطبق با ن. معنادار می باشد

بنابراین برای مولفه ها بین گروهها تفاوت وجود دارد

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 10: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

98 و همکاران طاهره محمودیان دستنایی

9-91، 9318، 2م، شماره ششمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال

.بیان شده است 2استفاده شد كه نتایج آن در جدول بنفرنی تعقیبیبررسی اثر گروههای درمانی از آزمون

ران پراشتهای روانیمربوط به مقایسه اثربخشی درمان بر طرحواره های ناسازگار اولیه در بیمابنفرنی آزمون 3جدول

حوزه

طرحواره

تفاوت (درمان)گروه ها میانگین

میانگین ها

سطح معناداریI J

رد ط

وی

دگبر

889/8 18/2* طرحواره رفتاری-شناختی 43/91

889/8- 18/2* رفتاری-شناختی طرحواره درمانی 11/91

رفتاری-شناختی كنترل 21/28

طرحواره درمانی

831/8

*12/3

992/8

889/8

و ی

دانگر

ودخ

لخت

د مکر

ملع

889/8 11/9* طرحواره رفتاری-شناختی 81/91

/889- 11/9* رفتاری-شناختی طرحواره درمانی 49/94

رفتاری-شناختی كنترل 11/91

طرحواره درمانی

*88/9

*14/3

889/8

889/8

ی ها

ت دی

دوح

م

لخت

م

889/8 13/9* طرحواره درمانی رفتاری-شناختی 81/91

889/8- 13/9 رفتاری-شناختی طرحواره درمانی 92/93

رفتاری-شناختی كنترل 38/91

طرحواره درمانی

338/8

21/2

949/8

889/8

ید

منت

جهر

یگد

889/8 99/2* طرحواره درمانی رفتاری-شناختی 23/91

889/8- 99/2* رفتاری-شناختی طرحواره درمانی 92/94

رفتاری-شناختی كنترل 11/91

حواره درمانیطر

321/8

*43/2

888/8

889/8

و ی

نگبز

ش گو

یار

زدبا

889/8 81/9* طرحواره درمانی رفتاری-شناختی 84/91

889/8- 81/9* رفتاری-شناختی طرحواره درمانی 14/93

رفتاری-شناختی كنترل 38/91

طرحواره درمانی

*14/9

*43/3

889/8

889/8

اختلاف بین عدمبه فرض صفر بنفرنی، در آزمون

و فرض خلاف گفته می شود گروه كنترل و آزمایش

اختلاف بین گروه كنترل و آزمایش و اختلاف بین

، گفته می شودهای آزمایش با یک دیگر گروه

همانطور كه مشاهده می شود، در حوزه بریدگی و

طرد، محدودیت های مختل و دیگر جهت مندی فقط

یعنی بین گروه واره درمانی اثر بخش بوده استحطر

تفاوت ها از ( طرحواره درمانی)م كنترل و آزمایش دو

نظر آماری معنادار بوده است، همچنین بین گروه

و آزمایش دوم ( طرحواره درمانی)آزمایش اول

میزان تفاوت ها معنادار بوده است به ( شناختی رفتاری)

طوری كه طرحواره درمانی دارای اثر بخشی بالاتری

.بوده است

خودگردانی و عملکرد مختل و گوش بزنگی و ر د

هم طرحواره درمانی و هم درمان شناختی بازداری

رفتاری اثر بخش بوده است یعنی بین گروه كنترل و

و آزمایش دوم( رفتاری شناختی) اول آزمایش

تفاوت ها از نظر آماری معنادار بوده (طرحواره درمانی)

رحواره ط)است، همچنین بین گروه آزمایش اول

میزان تفاوت ( شناختی رفتاری)و آزمایش دوم ( درمانی

ها معنادار بوده است به طوری كه طرحواره درمانی

.دارای اثر بخشی بالاتری بوده است

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 11: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

....سال مبتلا به 23تا 91مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران 99

9-91، 9318، 2م، شماره ششسی و روان پزشکی شناخت، سال مجله روانشنا

آزمون مقایسه زوجی مربوط به ماندگاری اثر بخشی درمان با توجه به پیوند والدینی 4جدول

های محدودیت خودگردانی بریدگی و طرد متغیر

مختل

گوش به زنگی دیگر جهت مندی

بعد از زمان

مداخله

بعد از پیگیری

مداخله

بعد از پیگیری

مداخله

بعد از پیگیری

مداخله

بعد از پیگیری

مداخله

پیگیری

درمان

شناختی

رفتاری

مراقبت كم

بیش حمایتگر

11/98

92/91

81/91

11/91

91/91

19/91

19/91

13/91

19/94

13/94

49/91

93/91

11/91

81/91

11/91

42/91

11/91

18/91

81/91

88/91

81/91 13/91 13/91 13/91 21/91 82/94 21/91 11/91 82/91 83/91 كل

طرحواره

درمانی

مراقبت كم

بیش حمایتگر

81/91

18/91

31/91

19/91

42/94

11/93

11/91

38/93

84/93

88/93

84/93

19/92

88/94

88/94

43/94

98/93

14/93

81/93

88/94

41/93

93/94 11/93 89/93 44/94 98/93 81/93 13/94 91/94 41/91 88/91 كل

81/91 14/94 91/91 91/91 23/94 14/93 41/91 81/91 91/98 12/91 مجموع

- 913/8*- بعد از مداخله

849/8

-*238/8 -

844/8

-942/8 -

911/8

-238/8

881/8

-911/8 -

923/8

913/8* پیگیری

849/8

-*238/8

844/8

-942/8

911/8

-238/8 -

881/8

-911/8

923/8

-

در خصوص، بنفورنیمربوط به آزمون 4جدول

ماندگاری اثر بخشی درمان شناختی رفتاری و طرحواره

درمانی در بیماران پراشتهای روانی با توجه به پیوند

بردگیحوزه والدینی می باشد، نتایج نشان می دهد در

و طرد در بیماران دارای پیوند والدینی بیش حمایت

گری، طرحواره درمانی دارای ماندگاری بیشتری بوده

است، در حوزه خودگردانی و عملکرد مختل طرحواره

درمانی و درمان شناختی رفتاری در بیماران دارای پیوند

والدینی بیش حمایت گری دارای ماندگاری بیشتری

دودیت های مختل و گوش بوده است، در حوزه مح

بدون طرحواره درمانی دیگر جهت مندی و بزنگی

. نقش پیوند والدینی دارای اثر بخشی بالاتری بوده است

بحث

مقایسه اثربخشی دو روش درمانیهدف مطالعه حاضر

بر بهبود ( طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری)

شتهای طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران پرا

یافته های .عصبی با توجه به پیوند والدینی بوده است

این گروه از بیماراننشان داده حاصل از تحلیل نتایج

نقص و شرم، ) طرحواره های حوزه بریدگی و طرد در

و ( رها شدگی، محرومیت هیجانی و انزوای اجتماعی

بی كفایتی،گرفتار و ) خودگردانی و عملکرد مختل

و در سایرحوزه ها یب آس بیشترین( شکست

محدودیت های مختل،دیگر جهت مندی و حوزه )

به نسبت آسیب كمتری (گوش بزنگی بیش ازحد

والر و نتیجه بدست آمده همراستا با پژوهش . دارند

با توجه به پیوند والدینی . می باشد (2882) همکارانش

نیز نشان داده شد در حوزه بریدگی و طرد، خودگردانی

پیوند نقش ،تل و دیگرجهت مندیو عملکرد مخ

والدینی در مداخله اثر بخش بوده است و بیماران دارای

، پیوند والدینی بیش حمایت گر نسبت به مراقبت كم

طرحواره در آنها اثر بخشی بالاتری داشته است درمان

اما درمان شناختی رفتاری تحت تاثیر پیوند والدینی قرار

راستا به پژوهش، از پژوهش های هم . نگرفته است

؛ گانتی (2881)؛ اوحی بارانف (2881) موریس

.می شود اشاره( 2898)؛ تیم (2888)

در بررسی تعامل منطبق با نتایج حاصل شده، همچنین

ی بیماراندر كودک اینگونه برداشت می شود،-والد

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 12: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

92 و همکاران طاهره محمودیان دستنایی

9-91، 9318، 2م، شماره ششمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال

كه در حوزه خود گردانی و عملکرد مختل مشکل

ینشان برای رفا و در روند رشد اولیه شان والددارند،

و اجازه رشد انجام داده اندآزایش آنها همه كار

در نتیجه نیازهای . مستقل به كودک داده نشده است

هیجانی كودک به دلیل درگیری بیش از حد والدین در

مسائل كودک به خودگردانی و محدودیت های واقع

در این خصوص می توان به .نگردید استبینانه ارضا

. اشاره داشت( 2893) ولز و همکارانودرهپژوهش

بیمارانی كه در حوزه بریدگی و طرد مشکل همچنین

دارند نیاز به امنیت در آنها برآورده نشده است و آنها

چیزی تحت عنوان ثبات هیجانی از جانب مادر دریافت

هم راستا با نتیجه بدست آمده می توان اشاره . نکرده اند

و لانگ، (9312) داشت به پژوهش دشت بزرگی

و ترنر ،(2898) همکارانآنوكاف و ، (9111) همکاران

اشاره ( 2881) تامر و همکاران ،(2881) همکاران

.داشت

نتیجه گیری

مدل : نتیجه بدست آمده اینگونه تبیین می شود كه

باعث اجتناب طرحواره نسبت به مدل شناختی رفتاری

راحت تر بیمار از عواطف آسیب زای مربوط به

از آنجا كه در درمان شناختی .طرحواره می شود

رفتاری در ابتدای درمان از بیماران انتظار می رود افکار

این و احساسات خود را مشاهده و ثبت كنند، ولی

شدت مشکلی كه دارند قادر به ،بدلیل گروه از بیماران

به نظر می رسد همچنین . انجام این تکالیف نیستند

بیماران گروه از جان های این واره ها و هی شناخت

صاویر ذهنی و دارد آنها تخارج از دسترس شان قرار

آشفته ساز خود را بلوكه می كنند و نمی خواهند ریشه

مشکلات خود را بیابند، بیماران از طریق رفتارهای

رژیم گرفتن، روزه گرفتن و یا جبران و اجتناب نظیر

سیاری از از ب پاكسازی/ پرخوری و ورزش بیش از حد

موقعیت ها و رفتارهای اضطراب زا اجتناب می كنند،

این الگوی اجتنابی كه نوعی پاسخ ابزاری است با

هیجان های . كاهش عواطف منفی، تقویت می شود

منفی مثل اضطراب از طریق محرک های مرتبط با

برانگیخته می شوند و بیمار ،خاطرات دوران كودكی

ا، سعی می كند، هیجان برای اجتناب از این محرک ه

های منفی را تجربه نکند، از آنجا كه این اجتناب در

طی زمان به صورت عادت در می آیند، بنابراین تغییر

راهبرد مقابله با عواطف منفی، بی نهایت مشکل و

طاقت فرسا می شود در نتیجه طرحواره درمانی از آنجا

تركیبی از درمان وكه رویکردی یکپارچه است

ختی رفتاری، گشتالت، مدل های درمانی روان شنا

پویشی و بین فردی است و تاثیر قابل توجهی بر روابط

و یانگ) درمانی، هیجانات و تجارب اولیه زندگی

دارد نسبت به درمان شناختی رفتاری ( 2883،همکاران

از . برای این گروه از بیماران اثر بخشی بالاتری دارد

توان با درمان طرحواره میدیگر علل اثر بخشی بالاتر

یانگ بر طبق دیدگاهتوجه به دیدگاه یانگ بیان كرد،

فعال شدن طرحواره رهاشدگی، به افزایش (2883)

مصرف غذا به عنوان روشی برای اجتناب از هیجانات

منفی ناشی از آن منجر می شود، در واقع رفتارهای

پرخوری، ممکن است به منظور كاهش خودآگاهی

ت به هیجانات غیر قابل تحمل مربوط به الگوها فرد نسب

اشاره داشته اند، ( 2881) چنانچه والر و همکاران .باشد

فرآیندهای تداوم طرحواره می توان اختلالاز طریق

می در نتیجه طرحواره درمانیپرخوری را تشخیص داد

ی سیکل معیوب تواند با اصلاح طرحواره های آسیب زا

را حواره های ناسازگار می شودكه منجر به تداوم طر

. شود خوردن مرتبط بابشکند و باعث كاهش رفتاری

همانطور كه اثر به درمانگران توصیه می شود در انتها

بخشی درمان مهم می باشد، ماندگاری درمان مهمتر و

این گروه از درمان برای اساسی تر است به همین منظور

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 13: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

....سال مبتلا به 23تا 91مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران 93

9-91، 9318، 2م، شماره ششسی و روان پزشکی شناخت، سال مجله روانشنا

در جلسات بیشتر رویکرد طرحواره درمانی را، بیماران

با توجه به همچنین .و روند طولانی تر بکار بگیرند

پراشتهای نقش بالای پیوند والدینی در علل و تداوم

توصیه می شود به خانواده ها آموزش های لازم عصبی

سبک دلبستگی اولیه كودک در در خصوص تاثیر

یا توجه به . اختلالات بعدی رشد كودكان ارائه شود

از مهمترین ... ص و شرم، بریدگی و طرد و اینکه نق

های خوردن شناخته شده است به عوامل تداوم اختلال

پژوهش گران آتی پیشنهاد می شود در خصوص ارتباط

های شناسایی و تشریح یعنی دشواری)تایمیا بین آلکسی

های خوردن پژوهش انجام دهند، و اختلال( هاهیجان

سته از پژوهش ها بتوانید به امید است كه با انجام این د

كمکی به جامعه پزشکی نماییم و گرهی از مشکلات

. بیماران مزمن بگشایم

اریزسپاسگ

بدین وسیله از زحمات مسئولین مراكز درمانی بالاخص

بیمارستان های روانپزشکی شهر تهران و از كمک های

بی دریغ جناب دكتر محمد علی همتی در تشخیص

ب دكتر حسن حمید پور به خاطر بیماران و از جنا

كمک ایشان در تدوین پروتکل طرحواره درمانی

. ارمكمال تشکر و قدردانی د

Refrences Ahi, GH. (2006). Standardization of a short version

of the Young Schema Questionnaire

(Unpublished Master's Thesis). Allameh

Tabatabaei University. (In Persian)

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic

Manual for Psychiatric Disorders, Fifth

Edition. (In Persian)

Boone, L., Braet, C., Vandereycken, W., & Claes, L.

(2013). Are maladaptive schema domains

and perfectionism related to body image

concerns in eating disorder patients?

European Eating Disorders Review, 21(1),

45-51.

Cella S; Lannaccone M; Cotrufo P. (2014).

How perceived parental bonding

affects self- coneptand drive for

thinness : A community- based study.

Eating Behaviors 25. 110-115.

Canetti, L., Kanyas, K., Lerer, B., Latzer, Y., &

Bachar, E. (2008). Anorexia nervosa and

parental bonding: the contribution of parent–

grandparent relationships to eating disorder

psychopathology. Journal of Clinical

Psychology, 64(6), 703-716.

Cecero, J. J., & Young, J. E. (2001). Case of Silvia:

A schema-focused approach. Journal of

Psychotherapy Integration, 11(2), 217-229.

Colman, A. M. (2015). A dictionary of psychology.

Oxford University Press, USA.

Cooper, M. J., & Young, E. (2016). Parental Bonding

and Body Mass Index in a Female

Community Sample: The Mediating Role

of Eating Disorder Thoughts and Core

Beliefs. Behavioural and cognitive

psychotherapy, 44(01), 123-127.

Cooper, P. J., Whelan, E., Woolgar, M., Morrell, J., &

Murray, L. (2004). Association between

childhood feeding problems and maternal

eating disorder: role of the family

environment. The British Journal of

Psychiatry, 184(3), 210-215.

Dalle Grave, R., Calugi, S., Sartirana, M., & Fairburn,

C. G. (2015). Transdiagnostic cognitive

behaviour therapy for adolescents with an

eating disorder who are not

underweight. Behaviour research and

therapy, 73, 79-82.

Dashtbozorgi, Z., Amiri, SH., Mazaheri A., &

Talebi, H. (2013). The effect of intervention

on attachment to overeating and obesity in

Girls (Unpublished Ph.D dissertation).

Isfahan University. (In Persian)

Enten, R. S., & Golan, M. (2009). Parenting styles

and eating disorder pathology.

Appetite, 52(3), 784-787.

Fairburn, C. G., Cooper, Z., Shafran, R., & Wilson, G.

T. (2008). Eating disorders: A trans

diagnostic protocol.

Fairchild, H., & Cooper, M. (2010). A

multidimensional measure of core beliefs

relevant to eating disorders: Preliminary

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 14: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

94 و همکاران طاهره محمودیان دستنایی

9-91، 9318، 2م، شماره ششمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال

development and validation. Eating

behaviors, 11(4), 239-246.

Gunty, A. L., & Buri, J. R. (2008). Parental Practices

and the Development of Maladaptive

Schemas. Online Submission.

Haines, J., Rifas-Shiman, S. L., Horton, N. J.,

Kleinman, K., Bauer, K. W., Davison, K.

K., ... & Gillman, M. W. (2016). Family

functioning and quality of parent-adolescent

relationship: cross-sectional associations

with adolescent weight-related behaviors

and weight status. International Journal of

Behavioral Nutrition and Physical

Activity, 13(1), 1.

Jones, C. J., Leung, N., & Harris, G. (2006).

Father‐daughter relationship and eating

psychopathology: The mediating role of

core beliefs. British Journal of Clinical

Psychology, 45(3), 319-330.

Krug, I., King, R. M., Youssef, G. J., Sorabji, A.,

Wertheim, E. H., Le Grange, D., ... &

Olsson, C. A. (2016). The effect of low

parental warmth and low monitoring on

disordered eating in mid-adolescence:

Findings from the Australian Temperament

Project. Appetite, 105, 232-241.

Lattimore, P. J., Wagner, H. L., & Gowers, S. (2000).

Conflict avoidance in anorexia nervosa: An

observational study of mothers and

daughters. European Eating Disorders

Review, 8(5), 355-368.

Leahi, R. L. (2015). Cognitive-behavioral techniques

for depression and anxiety disorders. (In

Persian)

Leung, N., Waller, G., & Thomas, G. (1999). Core

beliefs in anorexic and bulimic women. The

Journal of nervous and mental

disease, 187(12), 736-741.

Lewis, J. A. (2005). Early maladaptive schemas and

personality dysfunction in adolescence: An

investigation of the moderating effects of

coping styles. ETD Collection for Fordham

University.

Lyke Jennifer; Masten Julie. (2013). Family

functioning and risk foutors for disordered

eating. Eating Behaviors 14. 497-499.

Mahmoudiandastnaee, T., Amiri, SH., Neshat

Hossein, H., & Manshei, GH. (2015). The

comparison of the effectiveness of schema

therapy and cognitive-behavioral therapy on

eating disorder symptoms in patients

between the ages of 16-23 with bulimia

Nervosa regarding parental bonding.

Quarterly Journal of Applied and

Psychological Research, 6 (3), 169-186. (In

Persian)

Meyer C, Gillings K (.4002) Parental bonding and

bulimic psychopathology: The mediating

role of mistrust/abuse beliefs. Int J Eat

Disord;35(2):229-33.

Muris, P. (2006). Maladaptive schemas in

non‐clinical adolescents: Relations to

perceived parental rearing behaviours, big

five personality factors and

psychopathological symptoms. Clinical

Psychology & Psychotherapy, 13(6), 405-

413.

Murphy, R., Straebler, S., Cooper, Z., & Fairburn, C.

G. (2010). Cognitive behavioral therapy for

eating disorders. Psychiatric Clinics of North

America,33(3), 611-627.

Nicholls, D., & Grindrod, C. (2013). Behavioural

eating disorders. Paediatrics and Child

Health, 23(1), 11-17.

Oei, T. P., & Baranoff, J. (2007). Young Schema

Questionnaire: Review of psychometric and

measurement issues. Australian Journal of

Psychology,59(2), 78-86.

Parker, G. (1983). Parental overprotection: A risk

factor in psychosocial development. Grune

& Stratton.

Patrick, H., & Nicklas, T. A. (2005). A review of

family and social determinants of children’s

eating patterns and diet quality. Journal of the

American College of Nutrition, 24(2), 83-

92. Pugh, M. (2015). A narrative review of schemas and

schema therapy outcomes in the eating

disorders. Clinical psychology review, 39,

30-41.

Sadock, B. J., & Sadock, V. A. (2008). Kaplan &

Sadock's concise textbook of clinical

psychiatry. Lippincott Williams & Wilkins.

Shayeghian, Z., Agilard Vafaei, M., & Rasoulzadeh

Tabatabaei, S.K. (2011). Study of schemas

and parental bonding in normal, obese, or

adolescent girls with symptoms of bulimia

Nervosa. Scientific Journal of Shahid

Beheshti University of Medical Sciences, 16

(1), 30-38. (In Persian)

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]

Page 15: Comparing the effectiveness of schema therapy and CBT On

....سال مبتلا به 23تا 91مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در بیماران 91

9-91، 9318، 2م، شماره ششسی و روان پزشکی شناخت، سال مجله روانشنا

Stice, E., Presnell, K., & Spangler, D. (2002). Risk

factors for binge eating onset in adolescent

girls: a 2-year prospective

investigation. Health Psychology, 21(2),

131.

Striegel-Moore, R. H., & Bulik, C. M. (2007). Risk

factors for eating disorders.American

Psychologist, 62(3), 181.

Strober, M., & Humphrey, L. L. (1987). Familial

contributions to the etiology and course of

anorexia nervosa and bulimia. Journal of

Consulting and Clinical Psychology, 55(5),

654. Swanson, H., Power, K., Collin, P., Deas, S., Paterson,

G., Grierson, D., ... & Taylor, L. (2010). The

relationship between parental bonding,

social problem solving and eating pathology

in an anorexic inpatient sample.European

Eating Disorders Review, 18(1), 22-32.

Tetley, A., Moghaddam, N. G., Dawson,

D. L., & Rennoldson, M. (2014).

Parental bonding and eating disorders:

A systematic review. Eating behaviors

,15(1), 49-59.

Thimm, J. C. (2010). Mediation of early maladaptive

schemas between perceptions of parental

rearing style and personality disorder

symptoms.Journal of behavior therapy and

experimental psychiatry, 41(1), 52-59.

Turner, H. M., Rose, K. S., & Cooper, M. J. (2005).

Parental bonding and eating disorder

symptoms in adolescents: The meditating

role of core beliefs. Eating Behaviors, 6(2),

113-118.

Turner, H., Marshall, E., Stopa, L., & Waller, G.

(2015). Cognitive-behavioural therapy for

outpatients with eating disorders:

Effectiveness for a transdiagnostic group in a

routine clinical setting. Behaviour research

and therapy, 68, 70-75.

Unoka, Z., Tölgyes, T., Czobor, P., & Simon, L.

(2010). Eating disorder behavior and early

maladaptive schemas in subgroups of eating

disorders.The Journal of nervous and mental

disease, 198(6), 425-431.

Voderholzer, U., Schwartz, C., Thiel, N., Kuelz, A.

K., Hartmann, A., Scheidt, C. E., ... &

Zeeck, A. (2013). A comparison of

schemas, schema modes and childhood

traumas in obsessive-compulsive disorder,

chronic pain disorder and eating

disorders. Psychopathology, 47(1), 24-31.

Waller, G., Kennerley, H., & Ohanian, V. (2007).

Schema-Focused Cognitive-Behavioral

Therapy for Eating Disorders. Book Chapter

Selected

Waller, G., Ohanian, V., Meyer, C., & Osman, S.

(2002). Cognitive content among bulimic

women: The role of core

beliefs. International Journal of Eating

Disorders, 28(2), 235-241.

Wilson, G. T., Fairburn, C. C., Agras, W. S., Walsh,

B. T., & Kraemer, H. (2002). Cognitive-

behavioral therapy for bulimia nervosa:

Time course and mechanisms of

change. Journal of consulting and clinical

psychology, 70(2), 267.

Yang, C. (1999). Cognitive therapy for personal

disorders: Schematic approach.

Young, J. E. (1994). Cognitive therapy for personality

disorders: A schema-focused approach (rev.

Professional Resource Press/Professional

Resource Exchange.

Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E.

(2003). Schema therapy: A practitioner's

guide.. Journal of psychosomatic research,

57, 113-116.

Dow

nloa

ded

from

she

nakh

t.muk

.ac.

ir at

21:

56 +

0330

on

Thu

rsda

y S

epte

mbe

r 30

th 2

021

[ D

OI:

10.2

9252

/she

nakh

t.6.2

.1 ]