30,D. D.

DIsPUTATIO PHYsICA,xie_.

MARI cjuscj; sAL-I 1 s ED I N E.

» Bini* Capitibus cortiprehensajji, Qyarru

JConsensu Ampltfix Facultati* Pbtlosoph,i in illustri Athenio Abhenst^\ sub|.l, T Praesidio 7I "

AMPLIssIMI FIRi, "'

: ~-

Dn-M-PETRI vHAHN,

PHYs. PROF. ORO►ln Auditorio sup: ad diem si DEO vi-I debitur 27. Junii, 1687.I,' Publico eruditorum examini, ,j"“_• Pro Grado Magisterii, s -

\ £k , quapar tst modeflia*AER AH A MUs L. MELLI IN,Jlegj* iiseerjs sartor Arcis Junecopensiv,& scho-| 1* ibidem Con • Rector designatus. ’'1

"0!0!0:0t-C*0* * * * *<=>»

A b 0 Ai, Exc. apud Jon.Wallium, U.T.

*

sACRA- REG. MAJEsTATIsVIRO

FIDE AC PRUDENTIAVERE NOBILIssIMO

DOMINO

Dn.THEOPHILOJE^rensstertia/

REGII AMMIRALITATIsCOLLEGII

AssEssOßl AMPLIssIMO, ;PATRUO MEO CARIssIMO,

PATRONO AC PROMOTORI,OMNI ANIMI OBsERVANTIA

AETERNUM DEVENE- uRANDO.

sALUTEM ET PROsPERA FATA.1

NOBILIssIME DN.Promoior Magne,

Cn minimum (limulumadsigebant animo meo,ilia quae;retulisti heri deTua in studiis tranfa-cta olim vita, alacri qvi-

dem illa pia, candida, honesta; sanevero jucundum effodere illos exalta-ri, qvi vel virtutempressis (cavutivestigiis , vel etiam quos ipla virtusrerum domina, femper in deliciis ha-bet, jucundius vero hoc, quod certocertius consiat hanc nec palam necclam suos defraudare amatores; sed &meritos honores in eos abunde cumu-lare. Verum enim vero N. D.Te,hoqprcemio vivere contentum vix ac nevixquidem mihi persvasum habeo, cumnovi dudum, generosumac illustre tu-um pectus, caduca illa sortiter sprevis-

se,&

se.& qvae alsiora ac sublimiora s sitplanielegiae, quibus nunc qvasi tetragonusfirmissimo inniteris talo. Tu enimcum primum in lucem hanc editus e-ras, mirum in modum placueras Mu-sis, & nec minus Tibi D. Nob. illae,Tead Parnassi culmen evexerunt Musae;Tu iterum cultorum illarum magnusPatronus <sc stella comscans, qua nosnunc nec parum illuminamur ac inela-rescimus. Qvapropter cum ira Te in-ter darissima posuir sidera fortuna, nemolestum ducas , Nobiliss: Dn. quodNobilissimo Tuo Nomini hoc meumqualecunque opus tribuam; Ut enimclaritas sidis, nebularum discutit spissi-tudinem, sio etiam Tuum». Nobiliss: N.Disputationem hanc rudi minerva e-laboratam clarem ac dilucidam reddit.Etiam hoca Nob; TuaDign: rogatumvolo, ut nec nimiae audaciae, nec te-meritati hoc meum proposirum im-putetur, sed potius, magnis ac ingen-tibus Tuis beneficiis erga me & Fra-trem meum hisce diebus praestitis,

quibus nos levasti tanquam a jugo a-gricola taumm, inque feliciorem sa-ne redigisti statum. serena itaquefronte aspice munus hoc chartaceum,non Tuam ipsius ennsiderans perso-nam quae multo illustrior est quamut haec disputacio insenbatur, sed ani-mum osserentis, qui nobiliora mune-ra nunc non habet. Vale^,

Nob; T. Dign;

Humiltmut ehem.Abrae: L. MelliiN.

»

A B R A M U s M E L LINUsely»y£Pl*[*4,Zlo'jXtto@*

Ramus illen» Aesum!

l££ts?etnat ;

Ab mellis trunco dulcissum,sva-. vis olivae, •'*

Ille nc ramus adhuc vividusccce (ene?

L. Mtj.ENEVALD. sVEN.

<^jG,A.ss.Th,D.

i Ptreximit DN. Candidat*Amice in paucis dilecta.

THales ille Milcsius splendidistimis doctri-na radiis sapientum Graeci* collustram

chorum, iarerroga tui, quid omnium eslet pul-cherrimum ? Mundus respondu : Eltenimflcopus Dei, quo nihil pulchrius, sc praeclara Deiimago,3t insigne homini» exemplar, ad rectamvir* inctitutioiiwn salotarcmq; homini» cumDeo conformationem, instar magni cujusdam& conspicui iiori arcanorum ac lapientis Deimirisice conducentis. Miraberis vero in me-dio ad humanae mentis & oculorum aciem ex-politum,lolis vere lapientibus aptum elsc,cae-cutientibus aliis, dam aut fd quincuncem ra-tionis lingula examinantes vitae jacturam sefacturos existimant dc stntentia semei conce-pta discessurt, aur Audio novitatis prurientessaaiorcm respuunt doctrinam, sc e veritatistramite in devia aberrant. Est arena ingeniiin qua dimicamus, ur inlciri* nebulis uilcustlssapientiae corollam consequamur. Coguiti.onisitaq; haud mediocris usuram illi facium ,

qui subtili judicio ,& alciori mentis indagine

considerandas aggrediunturrerum abditarumcausai & naturam,quae est tanquam sons per-ennis e quibus svaristitnus animi potus, co-gnitio veritatis hauriri potest, cujus solius hau-stu conceptam yisccribus sciendisitimscdemm

restinguamus. Verum cum re» sicpraeclara negotium vero eius arduum, ita ucrerum naturalium imagines Akxandum imi-tatae aegre serant se sculpi, singi aut pingi, quinsiat Apelli» aut Lysippi penicillo praevia quae-dam deiineatio,hoce(l optimorum inrcpublica

queis de meliore luto finxit prae-cordia Titan , facite dispalescit, quod ad soli-dam & genuinam ear'um scientiam viy regiasemita incedere liceat: ju*taillddtritum;No»datur ad Musas turrtre lita via. Quapro-pter eo magi» acstimanda sunt ingenis, qu* necfortunae versatili» minar,nec adblandiens indul-gentia,nec(ludiorum radices amarae deterrent,sed sensim crcscunc, florent, maturescunt, &

onustos fructus, überrimam mesFens colligunt.Tuam, Pereximic Domine Mellin, Phiioso-phiae Candidate dignissime, industriam quili-bet merito laudet,quem animi conflantis, stu-dia eximia (qus egregia hac dispmatione gra-duaii summa cura ac diligentia elaborata, cui-vis sese sidum) vita integra, multis quibussplendescerc solet lludiosa juventus, decorataornamentis, commendant. Icaq; Musat certa-

rim pratmia accelerarunt,mercedem contuleredignifiimam. Equidem Deum veneror,uti por<ro secundet labores Tuos, imo si & hoc sasestpetere in solarium operae & praemium aliquod,largiatur quae -merens desiderata aliis lautioracuavis mollius solitovivendi subsidia. Vale.

JOU. FOKTHELIUs.

r JgK F. F. £>. s.J.D. O. IMGap. Prius.

§. i.o ;'

Are dicitur qvibusdamPhilosophis qvasi ama*rum, forte amaritudi-nem illam esse ab ignesubterraneobituminoso

putantibus, quod etiam apud Poetasnonnullos vel nomine salis vel sali venit.______ -Ispumaspilis are ruebant.Fit finitus 'Jpumante silo. -

Graece vero vocatur s-aXaro-a,, «a?»*?(&>* Insert etiam; Hoc vocabu-

lum quandara affinitatem cum vocePeleo, rivus, vid. Pas Manual.p.m. 353., nisi quod sakim ab ea dissert,qvatenus secundum Graecam, originemaccipitur pro toto Oceano secundumHeb verosignificat rivum, svet:©qcs»Rivus enim est aqua ex fonte seu stumi-ne deducta. Hebraeis dicitur Jam. +-.

$. 11.. Mare nomen esse generaleneminem

latere existimaraus,variis nihilominus,ratione locorum, insigniri appellationi-

2 I

I

bns in aprico est,ut dicatimMare Indi-cum,Athlanticum, Thyrrenum, seu in-serum & Thureum, seu superum, velAdriaticum, Joniura, Mare Caspium,mare Medirerraneum,Mare violentum& valtum & jactabundum apud Geli:1. xix. c. i. quod & Hybernum appella-tur.Cui conrraruim placidum &stans.Virg:Ecl. i/, v. 26. Mare etiam pigrum& grave navigantibus, aliaque specia-lia nomina recipit.

111.Est igitur Mare vel universale ,

&

dicitur Oceanus, quam vocem scilicetOceani ab ejusvelocitate deductam ef-fo volumus, quippe Graecis dicitur ve-lox axus, quod etiam Mare torumterrae globum ambire putamus. Velparticulare, quod, ut in praecedenti pa-ragrapho innuimus, nomina sicta a sini-timis locis sortiri.

§. IV.sed dicat quis maris in universale &

particularia divisionem vix in naturarerum firmo sulcro superstructam,

1quod ab inductione exemplorum sioprobare conamur. si aqua, prout pu-rum sit elementum, quam etiam Deusin unum collegit locum, nullam admit-tat divisionem, utique unum est mare,quodin sacrisliteris Jam, & in pl. Jam-mim dicitur, per quod mare intelhgi-tur Oceanus. Nec aliquis sibi contra-rium statuere praesiumat ex mari !

- velHircano vel Caspio. sed ea. qua un-quam fieri poiest, brevitate responde-mus; dicendo aquam cohsideratamra-tione siliae essentia?,ubique eadem gau-dere, in silia vero impuritate spectatamdisserentias admittere plurimas. Qvodvero concernit Mare Hircanum &Ca-soium, seriendum nos hac in parte nonfacere cum Plinio & strabone , MareCasipium ex Oceano schytico erumpe-re statuentibus, sied hoc potiore jureMare Hircanum & Caspium licet nonmanifestis, tamen occultis meatibus ; inPontum Euxinum sicteexonerare asser-tum imus , qui etiamPontus Euxinusin Mare Mediterraneum erumpit. Ita

4 .

\

unus est hujus terrae globus, in variastamen eum secari posse partes, utpotein Europam, Asiam, Africa, & Americaquis negare potest, nisi qui vellet übicj;malo acindilpositoire ordine, omniaq;in indigestum redigere chaos; Inconve-niens ergo sore non arbitramur, parimodo dividi aquam vel Mare, cum hocquoq, ipsum conflat experientia, scili-cet quod ciiiqsmari silum proprium sitnomen. Haec suerunt, quae ad ivosta-TeAojhaM/,spect:ant: consequens est ut adtrpctystciTosoyMu pergamus.

§. V.Mare est aqua magna vel ahyssiu aqua~

rum, totum hunc globum terrenum, tam ma-nifestis quam occultis meatibus circumfluentin usum Creaturarum a Deo in ipsa creationeemditum-». Hanc definitionem si e-jus reprehenderent & exagitarentosores, cum forte, quod ad eorum pa-latum non sit formata ; illam tamentamdiu pressis retinere manibus nondubitamus, donec venerit quidam .se-liciori ac acutiori judicii gladio, nobis

5illam e manibus detorquens. Gene-ris loco posuimus aquam magnam velabyssum aquarum, quod quoq’; jurefacere possuraus, cum adaequatus ne-bis vix offendi potest. sonat enimcanon Logicorum hoc modo: Genur&'Definitum debent ejje ejusdem pridieanien-ti-, quod sane heic verum manet, cum,quivelprimis.quod ajunt, labris, degu-staverit doctrinam praedicamentorum,facile deprehendat utrumcj; effo in prae-dicamento substantiae. Aer & ignis,quamvis etiamtotum hunc globum cir-cumambiuns ac penetrant, hanc tamendisserentiam minime substernere que-unt. Quod sinem hujus Definitionisattinet, tum illum duplicem agnoscit;Glorum sc Dei, & Creaturarum ustim- O-mnia enim quae surit,in illius factasuntgloriam.Pisces etiam & ceterae amphi-biorum turmae, suam in aqvis habentescam, suam laetitiam, suumq; domi-cilium. Et nos quotj immensae hujusutilitatis participes voluit optimushujus univeiTi conditor Deus, cum haec

6omnia ad nostrum iterum apposuit vi-ctum ; quare pn pro tanto bei bene-ficio, immorta ef ipsi debent gratias,sibiqctpsi gratulari possunt, cum tamfertile ac copiosum ipsis suppeditave-rit promptuarium. Alias etiam ele-ganter describi solet Mare apud pro-fundae eruditionis viros, videi: quod sitAmplexus Mundi, Ternanus coronatus, colle•siis aquarum . Thesaurus & Promptuari-um earum, Hos/itium sinio:orum , Fons im-brium, & quasi Limbus Zonarum. Vid.

p. 13*. & quae plura fintmaris elegia, quae nunc amplius repe-tere angusta vetat temporis.

CsiP. Posterius*De Maris salxdinCs*

. s.l. :

Diu satis inter auctores Haec contro-> versia agitata su t, scilicet quaenam

sit salsedinis Maris vera ac genuinacausa, adeo ut si aliquid fuit in naturaearcanis ac repagulis, quod erudito?rum desatigaret membra, turbaret ce-

7rebrnm, canosq; efficeret capillos, hocsiane erat, quod nunquam convenirentPhilosophide

Etiam Aristotelesinhisiceperscru-tandis, prae taedio diem obusse dicitur,reserente Caelio Rhoding-

. 1b: 29.antiq. Lecti, cap. 8- sed in omni du-bitatione siquidem verum novsle ju-cundum est,idcirco quantam valuerintingenii vmes, cum ipsa quoq; tempo-ris brevitate' conflictantes,in apricumdabimus , dvpeo veritatis conjunctocum auctoritate seculi eruditi, contraprobabilia aliorum dogmata, ea, qvafieri potesl: prudentia, pugnaturi.

§ 11.Qyidam, quorum coryphaeus fuit A-

naxagoras, salsum hunc saporem limoadsenbunt terrae, quia cum fluvii, Tuanatura quidem dulces, deserant inmare limosium ac terrenum illum sia-porem, cui admixti, mare insiciunt,illudq; sialsinm reddunt; sed rem acu,ut didrur, Anaxagoras haud tetigit;quomodo enim limus tantam copiam

8

I

aquarum, quanta maris est, insicerepossct, cum nec proxime adjacentesfluvii, nec minimum exinde sentiuntsalsedinis? Mirum ergo non est, si eju>hacinre cadatopinio, cum firmioribusrationum momentis non sit munita_j.

•$. III. iQuidam mare terrae sudorem vo-cant, indeq; causam salsedinis proba-re volunt cum Empedocle; Putavit e-nim ille hunc sudorem, si alias sudorsit, ut humanum, salsedine essie inse-ctum ; Nos autem, quin Empedoclesmultis ureretur strophiolis, antequamsilum ipsius sudorem possiet abstergereex hoc non contemnendo labore ela-psum, nulli dubitamus; Nihilominus,ut ut hoc comparatum sit, deberet pri-us probare Mare essio terrae sudorem,quam asfirmaret aliquid de causa ejussalsedinis; quomodo vero tanta copiassidoris b terra produci pcssiet, cumterra aqua multo sit minor, qua super-/sidem, juxta certissimum experimen-tum Philolophorum ; etiam aqua

9elementum est,ergo non sudor, hic affe-ctio eft1

,& accidens , elementum v.

substantia, quae nunquam accidens si-eri potest. Hoc sic exploso, quid decaula ejus salsedinis sit dicendum,nonadeo dissicile erit dictu. Dicit enimille : quemadmodum sudor in corpo-re humano vel in ■ aliis animalibus sal-sus est, eodem quoq; modo terrenussalsus evadit. Ad hoc ita responderesaris esse putamus, illum interrogan-tes, cur non terrenus sudor omnis sal-sus sit, ut humanus &animalium. O-mnis similitudo, debet convenire in uno& eodem tertio, quod dum hic non sit,quin haec similitudo claudicet, neminemdubitare credimus.

$. IV.Contra Theophrastum,nosnon in-

gratos, nec male facturos sore consi-dimus, si omnium rerum Magistramexperientiam attulerimus, offendendoipsi, montibus sahsin terra contentisinans salsedinem minimegentium ad-judicandam esse: cum enim conflet

10vel aquae guttulam plurimum salis pos-se liquefacere , ignem vero e contraeum coagulare ac durum reddere, qna-to magis ergo resol verentur monti s i-sti,cum perpetuo ab hoc suo hcsse pre-mantur ac vexentur; Itaqve ut ad aliamcausam recurramus, necessum habe-mus, cum non adhuc (e vera illa causain aprico esse offendent; JenssDnusta-men p. 136. in sua Thaumatcgraphia,multis sane experimentis docuit ejus-modi montes urpote salis in rerum na-tura dari, cujus sententia cum a veronon sit aliena, sic quoq; eam eatenusassensu excipere voluimus, quatenusmontes hi sunt vel in desertis, velm a-liis locis sici /adeo ut securi jaceant abinjuriis ac incursionibus maris , cumnotum sit montes enam saxeos , quinaturae sunt & solidions & durioris,ni-miam aquae maris sentientes vim , inminores partes redigi ac diminui.

$. V.Recte Antonius LeGrand. p. m.460.

contra illos, qui hanc Maris saisedinem

11

salsis terra; venis in maris sundo lati-tantibus adsenbere solent, quanrnnnnbtsconstarepott.si:, dicit: Mareavenis quibusdam terrae salsis, siiur . mu*tuan salem non videtur probabile, ete-nim si diae venae ab aquis atring: ntur,recelle sit,ut tanto tempore jam dudumsolutae sint,cum videamus salem hurai-d rate hquiscere. Hanc tamen senten-tiam qui desendunt, certius certo sibipersvasum habent, quodcausam natu-ralem & particularem hujus salsedinishoc suo essato demonstrarunt,cum ta-men ipsa veritas rei, quamomnes sum*mo nisu eruere conantur, pallio vela-ta, altisqj naturae repagulis adhuc sub-mersa ac inclusa jacet. Proinde iraqjnon esse negandum aquas mannas, übivenas sahnas in sundo maris lutitantesoffenderint, non dulciores reddi, sedmagis saiseicere; Haec vero m mcau-sa sit namralis & particularis, adhuclub judice l-.s sit. lonst. Thaum. d. 4.can. 4. hanc salsedinem m ipso mariehe offendit; sai sit vel gignitur, in-

I

12quit: Fit e salsis fontibus, quorumaquadiu excocta, in salem vertitur.. Gigni-tur varie, siccatur in lacu Tarenti-no, aestivis temporibus; In Bactris duolacus vasti sunt, alter adschytasverius,alter ad Arios sale aestuantes; sed &indesertis Podoliae lacus est, cujus aquasereno sole in solidum sal concrescit,tantae crassitiei ut jumenta& hominessustineat, & in plura frusta dissectnmavehatur, Cons. Thuan. 1. 6. Hisce ra-tionibus sio adductis, facile concludipotest, terrae venas in sundo maris tan-tam vim vix habere salis, utpossint tamimmensam copiam salis ex semet pro-ducere, cum hocprobabiliter solum de-monstrari potest, non vero apodictice,num venae tales in sundo maris repe-riantur nec ne, quippe nullum adhucnovimus; qui in istis venis sepultus,resurrexit,nobis de venis hujusmodi a-liquid inculcans; Et cum haec nimislonge perita causa est , aliaq; propin-quior aderit, spero melius sore illaminvestigare, aliasq;,quamvis quibusdam

s 13Philosophis probabiles, veram senten-tiam forte ignorantibus, damnare.

§. VI.- Dictum fuit apud veteres: quot ca-pita tot sensus. Quemadmodum enimceteri quorum argumenta nunc re-petivimus, in materiae hujus majoremillustrationem, suam conantur desen-dere sententiam : sio quoq; Aristoteliplacuit, ut nemo hanc ejus, hac in reconvelleret opinionem. Maris natu-ram & solis esficaciam ille in auxiliumvocat, lib. 2. met. cap. i. Aqua enimmarina ob commistionem, quam ha-bet cum terra, crassior evadit; solisvero calor, partes tenuissimas in supre-ma maris parte, quam supersiciem vo-camus, educit, inq’; vapores resolvit,qui cum a calore adusti suerint, & aquaepermisti, mare salsum reddunt. HancTuam sententiamprolixi? probare vult,cum corpus humanum in exemplumadducit, cujus urina& excrementa sal-sa sunt, quippe quod sictile, tenue &

svave erat in poculentis vel elculentis,

14Itotum illud a'calore nativo est trans-rnissum ad membra nutrienda, quodigitur remanet, id incoctum sialsium &

crafflim sit, oportet. Ceterum sine prae-judicio tanti . philosiophi, dicere haudveremur, calorem sidis hujus rei causiam minime effo, nam si hoc verosi-mile esiet, posiet idipsium fieri & in a-qua dulci , quam si ad sidis radios ex-ponas quamdiu volueris, ne minimumquidem salis habebis. 1 sed dicas illamaquam cum teira esie comrr.isicendam,unde crassior quoqj siat, dicente Philo-sopho,& deinde operatione sidis salemsine omni dubio producendum esie,tum ad hoc ita resiponsium velimus, sici-licet ut nullum purum quoad existen-tiam elementum reperitur, sic quoquenec terra vel aqua siunt pura elementa,quamvis quoad esientiam, quinpurisii-ma sini nemo dubitare ausius fuerit; i-taque quidquid Calis vel in «qua vel interra repenatur, id non tribuendumesl: elementis, sied salis substantiae, quaeUt in omnibus aliis mixtis corporibus

15

\

*

ed indita, sio quoq; ejus non expers estaqua, quod probe noverunt chymici,illudq; pro primo principio chymiciunanimi consensu posiuerunt. In pro-patulo ergo est, quod vehementia ar-doris sidis non insert sialsiedinem mari,cum siubstantiam nullum gignat ac-cidens; Iracj; quin corruat & illud,quod exempli gratia, de corpore hu-mano , in majorem rei evidenprotulit Anstoteles , nemo dubitet,cum illa salsiedo, quae in excrementiscorporis humani est, non tam calori'naturali adsicribenda est, quod tamenputat Philosiophus, quam cibo, prout

, ille vel sialsius, vel dulcis sit, unde sper-ling: in siuis institutionibus p.583. dicit:Qualis humor talis cibus, non ob adu-stionera humorum , sed ob sialerm.cibo ac potui sed absittamen ut omnem virtutem detraha-mus soli, cum sit quasi causa concur-rens ad effectum , non vero ut effici-ens, quarrivis & sese multiplicer salisforma, prout mineralium ac aliarunu

6 16

rerum formae, \ut dentur novae gene-*rationes salis & sulphuris.mmn §. VII. .- Haec Aristotelis affectio sisit, quam_»ille dum viveret, sovebat; Nos autemaliam causam jamadhibuimuspromis-loque in superioribus ■ ut faciamus sa-tis, & etiamnum dicimus * Deum abinitio creationis mare salsum creasse,& hoc, ob sinem duplicem praecipue,scilicet ut quidam pilees, qui ea natu-

ra sunt, ut salsedinem in deliciis habe-ant, aptum commodumque naheisee-rentur habitaculum, natationi ac na-vigationi inserviret, cum exinde cor-pulentius, crassius densiusque evadit,adeo ut bae sua mediocri crassirie co-mode pondera ac navigia sustinereposset.

. $. VIII. . ■ v ...

. Ut antea in paragraphis snperiori-bus demonstratumsuit, ita & nunc as-

\ firmare non ' dubitamus salsedinemhanc, quod;ob majorem evidentiamgeminamus, non ab alio effo, quam

R

Ab ipsa salis substantia, quasin aqua ma-rina continetur. Übi enim adjunctura,ibi etiam subjcctum, at in aqua marinaest salsedo, E. ipsum sal vel ipsa salissubstantia. Hinc si vasculum vel pilaeconcavae, ex cera obturato orificio de-mittantur in mare, dulcem colligunthumorem. Aqua enim tenuior per ce-rae meatus angustos sese insinuat,crasssior autem salis substantia remanet, di-cente Cl. sperling; p. 583. Unde satisconstat, ut in omnibus aliis corporibusmixtispraeter ipsa elementa, etiam triailla principia enymica reperiri, ita neceorum exsors est: aqua marina, non ta-men dicimus ea adconstitusionem aquaeconcurrere,prout in generatione mix-torum faciunt. sed objici solet ab aliishoc: si Deus mari salsedincm suppe-ditaverit in prima creatione , cur nonomnes aquas, ut fontanas & lacustrescreavit salsas ? Ad hoc ita respon-demus, cum ex supra allatis cuilibetad oculumpatebat,saisae aquae suam esseutilitatem, etiam nunc constabit mino-rem usum nec esse dulcis, quin largi-

rr.r.r adversariis in omni aqna esse sa- 51

leni,modo in ea sit sapor,licet non aequa-li pondere & mensura, qui necesmmest ut de proprio suo subjecto nempesale testetur; Nam licetprincipia chy-mica. inter quae primas tenet sai, diver-sissimae ab elementis fint naturae, tamenab iis non seorsim existunt; cuhac scili-cet aqua dulci homines & cetera anima-lia delectentur, tum ad bibendum, tumetiam ad coquendum,quapropter Deoita placuit,ut quaedam sal(esceret,quae-dam vero dulcescerer. Quod vero at-tinet siumina, cur aeque illa salsa nonreddantur, ratio haec est, quia praecipi-ti lapsu per varios & angustissimoster- 'rae meatus stuunt, eoq; percolantur, a- (

suam amittunt, quam-vis e mari oriantur, unde &fontes, quosunt a mari remotiores, (vel etiam stu- jmina) eo etiam sunt dulciores, scalig:excer. 46, Verum enim vero, haecquamvis in se vera sunt, tamen scru-pulus adhuc haeret non exiguus, quomulti premuntur, qui naturae hoc arca-num investigare solent, sc. cum objici-

»

i

atur: si mare salsedinem hanc trahita natura vel substantia salis, uticj; certeconcludi potest, aquam marinam, insundo, medio ac supremo, aeq; vel parigradu sallam esse, at cura contrariumdemonstret scaliger Exer. 57. dum di-cit: Cura hoc pro comperto verotijhabeatur, in sundo maris aquas essedulces, supersiciem v. sallam. De ea,quae est in sundo qui scis, inqui-es ? Quia urinatores in vitreis valcu-lis extulerunt. E. salsedo haec aliis cau-sis tribuenda est, cum aqua dulcis inmaris sundo reperiarur. Hoc etiamstabilisur apud Plin. i. 2.nat. hist. c. 105,& Columb.qui in Oceano septentrionalidulces invenerat larices. Contra hostamen tantae auctoritatis viros,eodemutens instrumento, quo ipse scaliger ,

salsum demonstrat etiam maris sun-dum Franciscus Patricius 1.24. Pancos.de aqua Vernari. Earenus ergo expe-rimentum scaligeri approbat, quate-nus fluvii dulces, tam aperte, quam oc-culte per alveos subterraneos magnacopia ac impetu in quasdam maris ru-

entes partes, aquam alias salsisisimam,sua dulcedine, dulcem ac svavcm reci-dunt. Hoc enim non sicco pede estpraetereundum,quod, quamvis haecsal-ledo in ipsa creatione a Deo sit indita,excausis tamen adventitiis, quin incre-mentum ac decrementumrecipiar,nul-lum dubitare credimus, incrementum,tempore aestivali, decrementum hye-mali, nam aestate, soiis ardor aquammagis concoqvit, quam alias sit hye-me,ob rationes svadentes contrarium,vide coli. Conimb.Trast. !o. in lib. Arist.Met. cap. 5.

§. IX.Hisce sio tranfactus, postulat ratio me-

thodi, ut etiam, antequam sinem hujusdilbutationis faciam’, definitionem sal-sedinis maris exstruamus, quam ita sor-matam volumus: saKedo marinaeji qua-litas salisy in principio creationis a Deo, mari,in usiim infrenem hominum ac animaliumindita^t.

§. X.E re sane esser, hanc etiam definitio

%nem, ut rectae rationis lima poliremus,

verum cum id prohibet angustia tem-poris, non solum illud relinquimus in-tactum, cum alias satispublice, sub ipsuactum Disputationis excuti potest, ve-rum etiam vela laboris hujus contra-himus. Intenm L. quicunq; sue-

, ris, quamvis materia haec satis arduaac intricata sit, adeo ut postularet Ab-actius judicium,aetatemq; maturiorem;tamen levissima haec, quae pro moduloingenii mei apposiui. in mdiorem par-tem interpretare; Ego proinde nun-quam delinam precibus lupplex aeter-num satigare numen, quo velit etiamtuo honesto annuere proposito, cui

quoq; sithonor,gloria ac laus,nunc &

in seculorum secula^Amen_»,

Ad Eximium &ornatisimum Juvpnsm,Dk. ABRAsIAMUM LAURENTII

MEL L I Nsolercissimum Philosophiae Candidatum,D« salsedins muris isisputaturum, Praece-

ptorem olim meum perdiicctum, ami-cum honorandum-.,

s-jjtn s .

Q Visnonte laudet? quismn imitarter ausPergat (s optabit laurea serta tibi ?

Aurea nimirum tita ejl prasente Voluptasspinus lanisicus,serta corona dolor, (nys

ssu*propriis meliora bonis indet omnia frin-Cur, quasi mn videat, dicitur invidia?

An,quia,qudta Videt,nonsut, neci>elletut essiet,sisuod bene non Videat, diciturinvidi/t-3?

Tam prope eadem esi invidia committeretelo,Jsiudmvicina sibisimi (p Atsy

Invidia fatana mors essera penit in orbem-»,Inde Cain prima cadu origofuit.

Tres nos impugnant,mund9,caro,damonis asl9Ne nos expugnent,surgeler-uneDetts!

sternePater mundum,carnem compese rebelle,Filii Damomum spiritus almesuga-J.

Tusi pro nobis,

cujus facit omnia numen-»,sihtifuerit contrasientiet effo nihil.

Adjecit ksu <*iduxt, NICOLAUs sc. bVENONIUs.

*

QVid labor asidum praslat selers & a-cumesil>

Ingenis, incumbens de notie d/rq. CairavisiExemplo o slendis documen Dotliseime

Mklliin, ...v

Culmina Parnasei , duro snperando labore,

Ergo tibi pandis, medio de ponte Cathedra , ,Dumque seequi Patris pergas vejhgia trita.Entheus ardor Te tenuit florentibus asinis,Caslalidum , . petitu persundere Netiare■ . ■ 'largoi ; ,:Jam Vehet Aoniis, tibi prdhtia . Mus . qua*■ ' drigis , VvNesiet Apollo caput sertis, &poslera secla ,

Laudibus eximiis, celebrent conamina tanta.Gratulor ergo Tibi sobolei vera ut Proavo-

rum. !

£>ub patria in lauder vi))st claro Parentiistemmati ts.insegni! Rudium Deus tpse se-

cundet.Ita novos Clarissirao Domino

Candidatoallapssiros bre-vi honores, tenui quamvis

4ir crena, intimo tamen pe-• flore gratulari voluit.

JOHANNEs ROGBERGULs ,

smoland.

Mos apis tjl , lachrymae Nareisit corticiJL*.l gluten ICarpere lento, 'fundamen ponere nidis , ,‘Jndeisr mox crates disindere netiare dulci; . <Lambens hoccerapit studiosa (ssedula proles,]Excedensa globumsili teEi isaggerat inde ; |Candidus hictentat MelliiN yartire% mellaCarpserat hocce cibum, ducentemAbariastcdHaudsicus hic calamuspendens examineduro,-Dictitare Apicem siuperare AAdjuvat JsiripotensyMuJhru, proserat astsiuAUna subDivi as Athei clamoresionoro jIndsqtiesc rapiat sertum dePalladis ungitsi)yo caput Aonides mitra radiante coronentPonderi doctrinagravidus desendat ab ArctoAcceleret telo adpatrias erascsc Carinant', id iVitas sic sityes cum traduce siangtineorutn, *Edoce Christi cultores oraculaDiDrtl*, ’'

sinio tandem felix capias calesio, mellita. - sCiarissmio Dm. Candidato stsi rjuci

crena, animo tamen caknti gra»i w r

tulab»tac_* ' sIsRAEL T. MAsiMBECCHIUs|

Jane. smol. %