d. d.

QUAM,DISSERTATIONΕ MEDICA,

VENIA EXPER. FACULT. MED. ADREG. ACAD. UPSAL.

PR^ESIDEVIRO GENEROSIS

C A R O L Ovon LINNE,

M, D. EQJJITE AURATO de STELLA POLARI,Medicin, et Botan. PROFESSORE Reg. et Ord.Agad. SciENf. Paris. Upsal. Holm. Petropol.

Berol. Bernens.Imper. Londin. Anglic. Edinb.Monspel. Tgjlos. etFlorent. MEMBRO,

PRO GRADU DOCTORIS,PUBLICO EXAMINE SUBMITTIT,

ISACUS UDDMAN,OSTROBOTNIENSIS.

IN AUDIT. CAROL. MAJ. DIE XVII. JUNH,Anni MDCCLXV.

HORIS,ANTE POST MERIDIEM, SOLITIS.bi'salia:.

Optant! mlhimet de arguroentoquo lam tnedico, fpeciminis Aca-demici inflar edendo, atque in-gentcm juxta perluilranfi morbo-rum aciem Medicis dudum co-

, quaecunque fere ie obtu-it hujus generis materies, eam ad

varias eruditi orbis Academiasto*ties deprehendi difcufTam vexafamque, ut vix niStritiiTima 5 vel, quod ajunt, crambem bis Sc vcl centies,recoilam oiFenderem. Quid? quod nihil fere in veni¬re licet, quod non rnultis ex Aucloribus eil compdatum,transfufumque; unde non potuit non repetita ifta ac con-tinuara exfcribendi opera, perinde ac löngioribüs mean«dris rivus a ronte profluens, turbida provenire ac im-pura. Accedit huc (umma Aukamm in (cdbendo in-conilantia, quin & non minor experientiar difparitäs, qui-bus faclum eil, utalia ex aliis bona fide tranilulerint, u-bi proprio uniuscujusque ceilarint obiervafiones. Ver-bo: de morbis novi quidquam aut fatis maiculi pro-dere juvenilis nequaquam conatus eil, ac vix niß

co-

}

& ) * ( $

eprum, qui longo medendi ufu confcnuerunt. Intereatamcn quidquam cum icribendum erit, animum inpri-mis adverti in morbum quendam popularibus meis inBothnia Orieniali iatis familiärem, iedqui reliquis regniprovinciis non perinde innotuit,quique comniuniter LE¬PRA. vcl ELEPHANTIASIS vocitatur. Eft ea morbihujus ibidem vis ac frequentia, maxirne in boreali pro-vincix parte, ut in paroecia Cronobyenii boc malo la-borantibus Noiodochium exftruere necefte fuerit, anno1631. quo fic a communi höroihum commercio arce-rentur, ne aiios contaminent: vulgo enim creditur mor¬bum hunc, perinde ac Scabiem quamvis aliam, non pos-fe non efte contagiofum. Atque eo magis morbus bic-ce animum in ie raeum convertit, quo eft origine ob-feurior, quo forma variantior, atque difFicilior curatu.Vel perTe intclligis L. B. mearum non eile virium nequeexperientiap argumentum hoc fumme arduum atque huedum vix iatis extricabile ad liquidum perducere .* ielegitamen illud, eo potiftimum anirno, ut non tantum, ceudigniftimuns, inb inftituenda, ft iors tulerit praxi, ob ο·cuios mihi proponerem, fed & ut aliorum faltim men-tem ac curam intenderem, quo fic vel olim fatis obfer-vatus cognitusque morbus hicce certa tandem poterit ra-tione debellari*

f. II.LEPRA. Puftulae efebnra ßcca colorata, cum nodis

immerßs fnobilibus indolenti'bus fufeis rbagadibusque.Qua: in hoc ftatim argurrsento occurrunt, Auflornm

de Lepra ac Elephantiafi lites, utrum icilicet ejusdemgeneris funt vel diverli, noftras non facinaus: boc faltemmonuiile contenti,|Morborum parcius fngenda eile Ge¬nera , ac nunquam praeter neceffitatem multiplicanda,Species vero, üeufei fieri poteft, quam accuratiflime de-fiöiendas. LE-

ST) ι. ( JK■Lepra véterum., apud judasos·praecipue olim frequem

tiftlma, atque iacris in litteris V. T. toties coramemo-rata, adeo per Dei gratiam dudum gradar i' defiit, utnobis nunc vix niii nomine ampiius cognita permanfe-rit: Lepram loquor iilam usque adeo eontagioiam, ut& ipios muros ac parietes infeeiflec. Levit. cap. 13, Sr 7^.A Lepra vero noitratium omnino didinguendahi cqn-femus Timain, externo, quod omnino fatemur, habituLeprte haud abfimilem, led qua;, vix ultra caput pro-grediens, corporis potiilimum fuperficiei, ipfis capilio-rumbulbis itfhacret; cum econtrario hsec noftra, per u-niverium le difFunctens corpus, illud & interne & externeoccupat, atque ad pifi aut avellanse niicis magnitudinemimplet nodis & tumoribus, qui fuhlnde aut macula qua-dam vel caerulea vei badia aut fuica, aut etiam efcnaraficca fquamofa e cute prominent. Morbus maxime cliro-nicus, naturs benibcio vix unquam curatus,

§. III.SPECIES hujus morbi complures ab AüäoribuS re?

cenfentur. Eorum vero defcriptiones propius contuen-tes, fymtomatibus vei iignis cliagnoiticis collecHs atqueinter ie collatis, nihil omnino depraehendimus veri & con-ftantis diferiminis, quo a fe mutuo hx fpecies diitinguan-tur. Qui vel aliquantulum accuratius hunc obferva-vit tnorbum, fa tis intelligit quam parvi omnino raomen*ti Γι t divido in Lepram Jen Eiepbantiafin fictam & humi-dam, quod nemini non conftat evadere Lepram quam-J.ibet plerumque humidam, tubereu la dum rumpuntur.Vox nafalis 6° rauca, deformitas faciei, nigas frentis, na'res fcotidas , dyjpneea, cutis corincea^ flupor "fijfura &c. vixniii pro a;tate & gradu differunt. Quapropter facil© Au-£tor iim, utjfuo quivis loco raedici moroum de inte-gro Tub examen revocent, deicribentque, quo^iic cer-A 3 tius

& ) 4 C &tius quid obtineatur, quam quod ha&enus vago aufocornmentati Tunt Auåores. Sed ne hoc temerc omni-no propofuifie videar, quam pofTim breviffime indiciaexhibeam, qua? ha&enus in tegiis obfervare licuit.

:§v IV.In fiibie£tis a nobis obiervatis inträ Oilrobotmam,iequentia inprimis fuere iigna .-Tubercula mobilia indo-

lenria, lividq rubentia, jfolidis infixa, praefertim in fronte,genis, cubitis, femqribus, manibus. At tubercula fubik-vefcentia Leu iubiivida in ore, palato, faucibus, & cir¬ca iinguae radicem. Ulcera nares depaicentia. Tumö¬res in ambitu auricularura. Labia erafféfeentia. Pedesmanusque valde inflamrnat<e & tumidae. At vero in qui-busdam, non autem in ornnibus, ulcera ieu fifllirac ipiam,cutera penetrantia, lata, ferpentia , labils tumidis callo-iis, ta^u faepe cruentis, ceterum -indolentia. In ornni¬bus quotquot vidi, tubercula feu nodi fenfu carebant,fed vicina pruriginofä.

4 v.LOCUS ubi hic gradatur morbus endemice, apudnos potiftimum funt ora maritima Bothnix Orientalis &Finiandiae, acque prxcipuc borealis Oelandix Gottlandise-que regio, quam vis baud diffiteamur etjam nonnuljosalibi hoc malo fuiile correptos, Interiit icilicet ante ali¬quot ab hinc annos ad Elfkarleby quidam lepra infeclus,quo mortuo, etjam alios in confinio aggreilä eft morbivis, qui ad Nofocomium Holmienfe tranilati, nulio ta¬rnen potuere negotio emendari. Ipfi nuper vidimus emorihic Upiaüa; Leproiam, cui nihil non etiam fortifllmiadmotum eil medicamiois, fed frudra. In Norvegiamorbus vulgarior ed, quam hic: ne commemoremus ter-ras Europx alias, in cujus prseeipue regionibus auilralio-

ribus

» ) 5 ( »rifeus conflrucla funt hunc in finem Nofocomia, qus dl*cunitur incwrabilium aut vulgo Lozarea (Lazaretter ),quod communker creditur Lazarunn hoc cum malo con-fiivSlailc, unde Areiah morbus Sf. Lazarl audit. ExtraEuropam prarcipue obiervafus eft in jfcgypto, nomina-tim ad Alexandriam markimam tirbem. Videfis LepramAvabum apud Pro/p. Alpin, de morbis cegypf* r) vel E*lephantiafin Orientalem. Sauvages: nofol. metbod. III.p. fjo. in locis maritimis Indias Orientalis quoquc no¬tas eft. Vid. Eleph. pivanenfem. Sauvages. L c p.^jy. de*fcriptam a Cleyero in Ephem; Μ C. decad. IL ann. 2.

1683. 2) kl America itiderrr fub nomine Jmpetiginis a-mericana, defcriptx a Pifone braß. cup. XVIII. 3) vid»Lepram indicam: Bocrhav: confult. IV. Sauvages... /. c. p.

4) Hare vero tria Leprse genera , JEgyptiacam pu-__ . ra|>

1) Ita ejus verba fonant;·,ϊ:ο Cutis elephantira, dura,.un£luofa> rugofa, rimofa, afpera, anferina,.,rigricans.a:o Artuum ihipor, manibus tibüsque vix acns punQuram fent-i*entibus.

3:0 Deformitas faciei: geure atro rubrar, frontis rugae y nafus reihmus feetidus, men.tum; complanatum.

4:0 Vox raiKa, corpus grave, mores dolofi.5:0 Ε Hille erat! o dum morbus ibveterafeet, & caro digitique cadimt,6:0 Inier figiia effentialia refert fuperciJiorum depilatkmem Sc crafli·tiem, rotunditatem oeuiorum , afpeciutn terribilem fix ο inruitu..

2) Lepra javaiienfis tribuituv α Cleyero pifeibus falitis, ab anno 1760»rota indigenis fub fequentibus fignis:1:0 tumör gravis digitorum, rhanuum, pedum, demum faciei,2:0 tumöres demum fuppurantnr oflibus cariofis»3:0 Ptlorum omnium cafus.·4:0 Anaefthefia 11t acus non fentiant pun&uratm

3) Cutis fquamofa praefertim ad genicula & in capite· pafiTmque Γη cu*te. Nodi fealpti ichorem album fundunt» Dolores vagi corpo¬ris. η o fies inquietar.4) Letpra Mdfcarienfis in mafearina infula frequens Sc incurabilis: glan-dul» tumidae» Nodi maeülis rubellis flaris lividis», Tubercu-1

38 ) 6 C 38

ta, bidieam Si A'mericanam, utrura intcr fe aut cum no-(ha ex alle coincidant vel iesus, vix quisquam fatis affir-rnabit, antequam occuratius fuerint excuila atque de»icripfa, & ne fic quidem niil uni illa eodemque in regio-nibus hifee ihmmc diilltis ftmul intueri licuerit, quod o-ptatu omnino quam obtentu faciiius. Ed namquc mor¬bus hic polymorphus adeo ut nihil variantius, utpoiequi, pro atate mali atque asgrorum habitu fumme dif-fert. Quapropter mifiis illis, de quibus parum con-ibat, naorbi formis, iilam noftrara tantummodo con-fidcratiom fubjicimus, quc apud noftrates obtinet.

§. VI.CAUSSA. Nihil difficiiius juxfa ac magis neceila-

rium, quam morborum in cauilas inquixerc, maximequod raro malum toliitur, nifi cagiTa lublata, atque ar-te nihil proficiiur, durn inftillatur, clanculum morbi ma-teries errore dixtx. Credidere veteres carnem Afino-rum ferorum comeftam in Africa morbum hunc excitare.*pro qua Afmina carne fubilituere alii alias, ut iuillamaut animalis cujnsque fcabie ac niorbo infedli. DoB.Speering., Aboénfium dum vixitMedicina? Profeflor Cele-berrimus, quod inBochnié Orientalis maritimis oris prae«cipue obvenit malum hoc, efui illud Phocarum adtribu-it, idqne non iine magna veri fpecie, cum phocarum,quas venantur, carnibus incolse hcpius victitent. In iE-gypto ab efu Pifcium lutulcntorum Se falitorum oriri'Alpinas exiibimat, qu©d idem de India Orientali Clcye-ro creditur :j quid ? quod Audtorum quam pluri-

mis

■ la dura indolentia fcre cancroffl« Coryza, nali radix incrafiatacarioia. Labia craife. Cilla & palpebr® elevated Facies in lår-vain korridäm nuitatå. Digltorum phalanges intümefcaires, ma-cies fuimna. Cutis maculofa, nodofa. Ukera copioiiffima. A-arypapa. detnum mors mifera.

& ) 7 ( $mis firma eil perfvafio provenire hoc ab efu pifcium,quod maris potillimum accolas occupat, Quidquid eil,hoc lakim expericntia novimus, cibos crudos naturxindigeilos obiüpationes gianduiarum cauilari, prout inpueris obfervare licet, dum acrodrya vi nimia devora-runt, atque in iis, _ qui nimio lardi .efu varos fibi con-trahunt. Fuit ifta communis veterum opinio, proveni-xeScabiem ex fanguinex mafix fordibus, qux vcl imbe-ciMitate naturx vel deiidia fubigi non poilint: piicibusvero cum plus propemodum crudi iniit, quam cibo cui-vis alio, nihil mirurn-, quod in hane incidere conjeåu-ram veteres inquinamenta ejusmodi in ianguine genera-ri, unde morbus hicce oriatur, féd iiio illa loco relin-quimus.

§· Vir.Condonabit facile xflimator hujus caufTx xquiffi-

mus quisque, ii in re adeo obfeura communem iénteivtiam liberius deferentes de nova quadam circumfpicia-mus ratione, q*ua hujus origo morbi commodius expli-cetur. Hoc vero faxum volventes, enixe rogamus,quidquid id eil nobis quod in mentem veniat, per Le-Aoris id benevoli humanitatem liceat.pfoblematice tan-tum proponere; quippe nihil cuiquam nondum iatis e-viftum obtrudimus, iubjicimus tantum ut rem altiorisindaginis peritiorum judieio, auc ulteriori futuri tempo¬ris experientix.

Putavere , ut in fuperioribus monuimus communi-ter Veteres Scabiem ianguinex mailx iordibus originemdebere. Jam vero nemini non conilat oririjillam nonnili ab Acarisfub cute nidulantibus, quod non fine infl-gni oculorum injuria negari potefl.· poifunt enim, quoJoco quove placuerit tempore, acu protrahi, protra&iobreptantj videt hxc ©mnia ianus cujusque oculus vcl

B non

& ) 8 ( ■$ιίοη arms tus, armatus vero infuper formarn intcgrarflanimaLculorum. Hifce ubi iniéclis nidificare atque ar-rocicre licuerit, cxiurgunc puftulse atque exanthemata,vel fcabies omnino contagiofa. Et febres»quidem ex-anthematicas divérfäs curatius penfitantes, ex analogiajpüikilarum & exanthematum, cxmultiplicatione per ea-lorem, ex repulfione frlgoris vi, atque ex ipfis demumroedicamentis vix aliud quidquam concludere pöflumusquam quod febrium iftarum euilibet e. g. Peß'i, Fario-lis, Morhiüis, Sipbyli, Herpeti>Serpigim, Jineatkc; fua fintanimalcula propriå fubtiütatis propemodum infinit&vNon-uzDr. Schreiber exercitum Ru florum Noyiffimo belloTur-eico mercurii dulcis ope a peile liberavit? Nonne quoti-die fere, dum inocuiationi variolarum aptantur inian-tes, a mercurio iflio Medici incipiunt? atque Mercuriusille quid contra icabicm atque infedia valeat optime con-fpicifur ab Un^vento Neapolitano, cujus auxilio pedicuiipucrorum obiidentes capita, ad internefionem'dantui.Et quid magis verofirnile, quam quod malo venereb vivåeiusmodi animalcula immixta fmt,quas mereunalibus tarafortiter e mcdio tolluntur? Hi£c ii non admittimus, dif-ficiliimum omnino explicatu eil, qua-aliöquin ratione a-deo ierpat & diyaget-ur. contagio, nifi per Viva ejusmo-di animalcula, nfpxirpé cum exanthematicorum morbo-rum quam plurimi fint contagioii. Haud ignorare equi-dem/etiam Phthifm fubiqde contagioie ρ ropa ga ri; ubitarnen nulla unquam de animakulis ejusemodi obtinukfufpicio. Eftquidem fcilicet!,. ubi oritur Ptihiiis vel exipia ilrqctura corporis, vel ex contufiombiis, harmo-pthyfi, peripneumonia &g. Sed nec defiint öteaflones a*lix, ubi vei valentifiimis ingruit malum hoc, fine cäus-fa omni praevia faltim nequaquam perfpedla. Notum eftexemplura manicae villoia ex peile confecfce, quam abano hedlica relidtam feptem deinceps ppfiSderunt alke,

qu«

SK ) ? ( SK

qux om-nes He$ica occubuere. Studiofus gothoburgen-iis omnia ianus ante aliquot ab hinc annos hecbico cui*.dam in contubernium iucceifit, qui &. ipie intra annidecurium bellica exipiravlt

\ §· VIILSed ad morbus contagiofos ut revertamur tirgeé,

quidem vulgus hominum , ü Acari ejusmodi in mortiscontagiofis %ac exanthematicis adfuerint, neceileeile, uevel a mortaiium aliquo conipicerentur. At nurane Mi~cographi in aceto & glutine ingentemvim vermium de-tegun'j angvis in formam efiictos, qui otnnium confen-fu viva iunt animalcula, licet ob excilitatem fummamnudo ocuio videri nequeant? conf. de bis, Backeri mi-eo 'Zr. IL cap Iii. 0\ L Needbarn rnicogr. ιηψη ρ. yy.Hos ejusmodi in aceto & glutine conipicere non nifi ar-mati ocuii.eil, led utcumque ärmatus fruiira tarnen e-os ianguinea in maba deteget, utpote non pellucida, Tedopaca» Atque eos in glutine obvenientes quod attinet,memoratu dignumeil, gluten e)usroodi vel per dimi-dium anni exiiccatum aqua rurfus dum diluätur, revi-vifcere animalcula, perinde ac Hydra Polypi vulgo di3<syqua?, exficcatis folFis emoriuntur velut Lichenes, adflu-entibus vero aquis autumnalibus fpiritus refumunt. Ver-nies vero iflos angviiiformes dum miramur, ejus qui-dem fubtilitatis, ut inermem quemvis oculorum aciemfugiant, quotusquisque mortaiium taniae eil vefaniae,ut in iis tarnen omnino fubfiflendum certus credat natu¬

ra ad parva declivi. Numne dentur animalcula his mi-nora ? quis negaverit · aut quis definiet ubi gradatimprocedens mira illa natura? ad maxima & ad minima in-finito propemodum ordine icala incipiat aut cfefinat ?in regno ialtjm vegetabili contagionis ejusmodi fatis lu·c^icmum offendimus analogon; novit nimirum rürico-

- larum

& ) to C &larum Te! infimus Ufiilagfoiimt\ confvetam' hörde i comi-tem, adeo eile contagjofom, ut gra ηtim alias integrumvel utiico fub trituratione b igro ejusmodi in&&um pul-vifculp, il ferrte committitur, non niii uflilaginem ferat.Hic dum pulvis aqua mifcecur, videre licet animalculatantum non innnmera itibtilitfiraa * que ipen te fe mo>veant, prout clariilime hoc indicavit lihifiv. Baro a Münch-häufen in libello qui Hausvater infcribitur ρ. 149. bedhax in transcuriu.

§. IX.Vermes & iniecla veteribus una fub claiTi natura·

11 comprehenfa fuere, qua* toto tamen coelo diffenmt,non minus ac aves & mammalia: ex inde vero conclu-ferunt, iniectis qute officiunt > eadem & vermibus 110-citura·, quam veronullo id hat fundarhento nemini

Ληοη per ie jam patet. Vermes varii generis humanacorpora obildent, quorum in tuba inteftinali tria convmuniter numerantur, i c. Tama, Lumlrécus & Ajcaris.q ups praeter ctimn animalia alia inftomachum fubinde de-icendunt. Namque, Angvesj Ranas & Lacertas ut ta«ceam, de quibus confuli poßunt cbiervationes BartboL& alioruro* Noh. Dn. Prafes ibidem larvam animacfver-tit cujinsdam mufcar, nec non D. D. Ef Adlefs. Wahlbom'Oniicos atque larvas Phalafnarum, de quibus vidcanrur

R. Ac* Se.Holmens. i~$2.p. 1. C«terqm vermis quidam edGordii ipectes, quem Fenam medinenfem nuncupant, utra-

que in India notidimus , qui, feta: hand a b ii milis, uni-verium fxpe corpus fme graviori quodam doloris fen-fii permeat, atque nonnünquanri median te tuberculo Ca¬put iuum cuti in fig it.. Praeter humanuni corpus etiamanimalirum aiiorum confiderantes, inprimis pi!cium ma¬rinorum, videmus illa tubereulis fubinde infecfa; cujus-mod.i obveniuntj in jecinore Lucär piiccipue vero intu: ..... C/a»

& ) " ( $

Clupeß (& Ν· ί$θ. 7.) noftrx partibus tantum noη firigulis, fe-cinore, inteftinis inträ peritonaium, in carne, ipfaque de-nium ad ofla quam proxime. Vermicub ifti nuper innotue-re. Norvcgis vero Qveife iub nomine vulgo cogniti;funt vero quaii raedii Gordios inter & Aicarides, fetasad cralTitudinem , albi, atque quo deraumcumque ac-cedunt tubercula-oriuntur, inträ qua;, fp i ras informamquiefcentes, tranquilli fe continent. Ipfo in mari gene-ratos oportet, ubi piices occuparint, ac proinde aquaefaife tanquam iui iunt erementi patientes, quam tarnenaegre ferunt vermium quamplurimi alii.

§. X«Dn. Martin, Med. Cand,ex Norvegm redux, Academke

Sc: Reg. Stockholmienii 1760. p. 4. hypothefm iniinuavie,.qua pfobare conniius eil:, Lepram maritimls Norvegisexitiofam adeo, huic vermiculo originem debere. 'Ε·vulgavit deinde eruditus D, Stvoem, ac fumme honorifieusin Norvegia Théologus, Hiiloriam Naturalem Smidmor&Norvcgi^s, ubi vermicuium bunc non modo comme·rnorat,fed& iua fitie adviruk neminem eile eorum, quimare aecolunt, cui non perfvafiiTimum fit ab eo unicevermiculo Lepram iilana provenire, Et ad nos quoelattinet, quantum quidem nobis videre datum eil:, nul-lam fane peripiGimus morbi hujus cauiiam magis pro-bahilem aut re i ad indolem. propius accedentem. Quiderit enim eventu facilius, quam commigratio vermkuliin hominem crebriori Palecis eiu? quod ut credamus eoßrmius, fequentibos podilimum quinque rationibus in-dufti furous: 1:0 quod ab hoc vermiculo rariiEnme eitimmirais. 2:0 quod experientia feile, vermes animan-tium tantum non omnium vitas iunt tenaciffimi, usquea ko, ut in Cyprino jam coilo Si oppofito, inventa fitFäjciola viva.& fe motitans. vid, Jllußr,. Arch, Eqv\

B 5 Aur0

S > 32 C ÄAur« λ Rofinfiein, underrätt. om Barn - Sinkdomar

pag. 27<f.3:0 quod vermiculus hicce, pr&fer'morem'a: is

vermibus familiärem, non tubo intelbnali, fei ipus.yi*fceribus ipiique mufculofis piicium partibus fe iaiigat.

4:0 Übicumque reiidet tubetculuro enslcitur, u-bi fine loci commutatione in ipiram contortus coptinuoacquiefcit, quod tamen non videtur obiiare, q υ ominusflu propagaverit iimiles. Htec omnia cum Lepra ejusquetubercuiis compluribus rite coilata miram certe connci-unt fimilitudinis & veri ipecieiii, max i me quod.

5:0 uno fere cré confiteantur Auftores morbuminlocis potiffimum maritimis grailari, qua propter iilum pi-fcium efu adtribuunt. iive igitur eadem ubiquaque fueritvermium ipecics, five diverfis in locis diveriå , qute prodiverfitat-e indolis, diverlas quoque morbi formas indu-cant, res tamen videtur minime abibna,

Interea tarnen cum· deficientibus veris obfervatio-nibus non fit huc dum nid ad fummum probabiiis, nonpoilumus fatis Medicorum cordatiilimum quemque adid excitare ftudii, ut, quo tandem tanti res momenti adliquidum perducatur, ficubi Leprofi cadaveris copia fa-£la fuerit, tubercula aperiae, atque accurate perluftret anejusmodi invenientur vermiculi. Sic fiet ut de naya accertiori quam haåenus medendi ratione cogitari queat.

§. XI.CURA. Lepram propuliuri adhibuere veteres co-

åum ex viperis jujctilum, quod tamen noftro temporeparum fuccedit.Sed oblervandiim juxta fuiile Fiperamvz-terum ColubrumS, Ν.14.Φ, cum e contrario utuntur nofira-tes Colubro Bero. Novimus fciiicet vems olim viperasexfiCcatas plenis navibusex Aigypto Venetiam fuiile trans-latas: jam vero Pharruaeopolae Berum noltrum vulgarem■. -b '

. iub-

3K ) η C -K

lubftituunt, pferinde habcntes ouid propinent, dumma-do iit ierpéns. Hem vero nequaquam eadem reeedere ia-tis oflendit velodorin divcrfis ferpendbus diverius, necnoη teque diipaf ex morfu efiodus.

Hydrargyrunt, quantum quidem ha&enus novimus,infc&is omnißus necem accelérat: Igitur veteres Cua pro-hypothefi, qua vermes cum infc&is confuridunt, etiämvermes mercurialibus externa in are conati funt, quod i-dem etiamnum conantur haud pauci. Equidem hon ne-gaverim Mercurhim dukem, qualenus purgantem, ver¬mes in tubo rnteilinali djilurbare; quamvis, quod inge-nue fatear, quod mercurialiurn unicc vermibus oßice-re mihi conftat, dt JEihiops minerχ tis inprimis cum i-ghe prieparatus, quem iamen ut piuriroum jara deferue-runt Medici, obtendéhfés eile iliuin aliud nihil quam fu-

~

liginem Mercurio fervo ejus fugitivo Chemiftarum i-gnis vi evaporato, refiduam; at ipia fuiigo graviiTi->mum vermibus eil toxicum, quod iåtis patet ejus,dum pulvere confperguntur, Experimentum BagZvcii,quo lumbricos iftjeck rherturio vivo cum aqua mixtoprobeque agitato, in quo tarnen, per dierti ac nodemvixere integram , iatis cqmmonftrat eos mercurio baudfatis cpmmode necari,, rUnde nihil rnirum, toties inun-dtionibus ialivationibusque· mercuriaiibus Lepram ne-quicquam fuifle tentaiam.

Supericribus jam annis Londinenfes cum erudito or-be communicarunr, quem in modum Lepram Aqua ma-tina felicitcr aggreifi funt. Scilicet dum aquam hane ma¬jori doii prepinarunt, externe fimul tegra corpora oleis"éäfläis , acribus & penetrantiillmis obunxerunt, purgari-tia juXta irrgérentes, quibus pluries malum alias imme-dioabile habitnm ex voto debellarunt.

CL Rujfelii metbodus curahdi JLepram hacc fuit:

3K ) '4 ( $ι:ο Rc. Merc. Dulc. gr. VT.

Camph. gr. I.f. c. GonicrV. Rofar. q. f.

^ Bolus, iexta quavis no£te iumendus, fuperbibendopotionem catharticam. ,

2:0 diebus ab hac doil vacuis:Rc. Carnis viper. fcr. I·

Camph. gr. I,Conferv. Roiar. q. f.

m» f. Boks hora fomni fumendus.3:0 Sequenti mane hauriatur: Λ

Rc. sj:x marin« lbis.Hjec cnra continuetur per integrum meniem.At quamvis hac fub cura, dg GorBis fpiralibus, quo-

rum in fuperioribus mentionem injecimu*, ne fbrnniariquidem potuerint, noitram tamen hoc hypothefm mi-rifice confirmat. Quid enim eflr fufpkatu facilius, quamvermiGuium inunctionibus ejusmodi externis vexatum,infeflaturnque aquam marinam,ceu elementum Tibi pro¬prium, in tubo inteftiaali repeters, atque exinde pur-gantibus ejici.

§. xir.Hifce igitur in fummam coilatis, ex iimilitudine ex-

anthematum, in locis maritimis; ex eiu pifcium com-muniter agnito; ex tuberculorum in pifeibus & leprofisanalogia; ex ioco endemico; ex fruflraneo mercurialiumufu; ex cura denique aqua? marina, probabiliter faltimconcludere nos poite videmur Lepram ex Gordio fpiralicnafci .* atque hoc qualecunque eft. quod eruditi praeci-

pue Mcdici orbis ulteriori examini modeltefubmittimus.

S. D. G.

# &