Boletina 98. Julio 2011

8/6/2019 Boletina 98. Julio 2011

1/24

uztaila

2011

julio

98

ale

hon

etan

www.ekologistakmartx

an.org

Zentral nuklear guztiak itxi ditzaten 2020erako *Garoa contamina trmicamente el Ebro * Ms de dos

mil personas se manifiestan en Bilbo por el cierrede las nucleares * Pensando en otra movilidad en Li-zarra * INGURUMEN ERREFUXIATUAK * Biopiratera y pue-

blos indgenas: crnica del expolio del conocimien-to * Agua Mineral: NO ms Residuos Plsticos! * Ura?Pitxerrean, noski! * Contra la Contaminacin Electro-

magntica * BIZI!ren "GOAZEN DENAK TXIRRINDULAZ HI-RIAN" 2011ko edizioaren arrakasta!* Hondakinen erra-usketarik ez Cementos Portlanden *AHTren aurkako

mugimendua eta errepresioa * 2.500 lagun Arrasaten,

OOppoorrrraakkbbaaii,,

BBoorrrrookkaaeerreebbaaii!!


2/24

CCOPYLEFT

Estilo arauakNormas de estilo

Luzera: 4000 karaktere guztira.

Izenburua: ideia orokorra adierazten duen esaldia.Azpizenburua: Izenburuaren informazioa luzatzen duena.

Sarrera: ideia nagusiak azaltzen dituen textu laburra.

Irudi textua: irudia azaltzen duena.

Irudiak: 300 DTP resuloziokoak

Extensin: 4000 caracteres.Ttulo: frase que expresa la idea general.Subttulo: informacin extendida del titlo.Introduccin: texto breve que resume la idea

general.Pie de foto: texto que explica la fotografa.

Imagen: resolucin de 300 DPI

Sofware librezekoiztua

Kopia ta zabal zazu!

HUrrengo alerako epea: UZTAILAK 20

eman ta zabal zazu

boletinauztaila 2011

2


3/24

azkenordukoa

Rodriguez Zapateroren gobernuak 2004an eta 2008an eginiko promesa elektoralak ahaztu ditu

eta ez du nuklearrak bere bizitzaren bukaerara iristen direnean ixteko egutegirik egin; ezta esanzuen bezala Garoa itxi ere, erabakia hurrengo gobernuaren esku utzi du. Berriro ereFukushimako 1. erreaktorearen berdina den Garoako zentrala berehala ixtea exijitzen dugu.

Dagoeneko Fukushiman Chernobilen igorri zen erradioaktibitatearen bostena igorri da, 3000km2ko lur-zatia dago kutsatuta, eta 100.000 pertsona ebakuatu dira. Egoerak kontrolez kanpo jarraitzen du, eta enpresa jabearen arabera, gauzak ongi joanez gero gutxienez urtebete beharkodute urtu diren erreaktoreen nukleoak kontrolatzeko.

Beste elektrizitate hornidura eredu bat posible da, nahiz eta benetako aldaketa kontsumoagutxitzean eta energia aurreztean eman behar den. Epe ertainean kontsumoa %30-40 gutxitzeaposible da gure bizitza kalitatea funtsean aldatu gabe. Hobeto bizitzeko eta gutxiago kutsatzekoezinbesteko planteamendua da gutxiago kontsumitzea.

Beharrezkoa da Euskal Herrian energia berriztagarriei bultzada ematea, bereziki EuskalAutonomi Erkidegoan, elektrizitate ekoizpenaren %5era ez baita iristen, Nafarroan %81a denbitartean.

Ikatzaren erabilera elektrizitate ekoizpenean alde batera uztea eta Pasaiako zentral termikoaixtea eskatzen dugu, ikatzak asko kutsatu eta klima aldaketa indartsu bultzatzen duen faktore batdelako. Gas bidezko ziklo konbinatuko zentral berrien eraikuntzaren aurka gaude, horrek %100berriztagarria izango den elektrizitate ekoizpen sistema baten garapena kolokan jarriko lukelako.

Hau guztia dela eta zentral nuklearren mailakako ixte azkarra eskatzen dugu, zaharkituena etaarriskutsuena den Garoatik hasita, eta energia berriztagarrien aldeko aldarrikapena egiten dugu,klima aldaketa garaiz geratzeko gai den alternatiba garbi eta seguru bakarra direlako.

Ekologistak Marxan'ek zentral nuklearguztiak ixtea eskatzen du 2020erako

Diseinatu zenean aurreikusi zitzaion bizitza epea Garoakgainditu du. Guztiz amortizatuta dagoenez Iberdrolak etaEndesak irabazi handiak jasotzen dituzte: gure osasunarenkontura egiten den negozioa da. Egitura arazo larriakdituen instalazio nuklear zaharkitua da.

las aguas del Ebro se eleva de manera alarmante en las inmediaciones de Garoa.

La desconexin de la central de Garoa que paraliz su actividad en mayo

provoc una reduccin considerable de la contaminacin trmica del ro Ebro. La

temperatura de sus aguas, a su paso por la central, era 1,4 grados ms alta que en

Fras, localidad ubicada aguas arriba. Una cifra que pasa casi desapercibida si se

compara con la deferencia de 18 grados que se recogi en febrero.

azken ordukoa:


3

Garoa contamina trmicamente el Ebro

EUSKAL HERRIAN ETA MUNDO OSOAN, BESTE ELEKTRIZITATE EREDU ETA KONTSUMO BAT POSIBLE DA

kanpainak


4/24

Ms de dos mil personas semanifiestan en Bilbo por el

cierre de las nucleares.Ecologistas realizan un simulacro de accidente nuclearfrente a la torre de Iberdrola, donde ha terminado elacto con una treintena de activistas tumbadas en elsuelo con buzos blancos y caretas antigas, entre humonaranja, sirenas y bengalas.

Ekainaren 1ean, 16:00: leherketa bat gertatu da Muskizeko Petronor

eremuan, koke plantatik gertu. Inor ez da zauriturik izan.

azken ordukoa:

Convocados por mas de una veintena de organizaciones ecologistas ysindicales dos mil personas se han manifestado esta tarde por en centro deBilbao exigiendo el cierre inmediato de la nucleares advirtiendo del peligro quesuponen, y reclamando el impulso de las energas renovables.

Las portavoces han exigido el cierre urgente de todas las nucleares,empezando por Garoa, la ms vieja y peligrosa. En este sentido, hanexplicado que esta planta situada a slo cuatro kilmetros de Euskal Herriaha superado el tiempo para el que fue diseada. Al estar totalmenteamortizada desde hace tiempo, proporciona grandes beneficios a Iberdrolay Endesa, un negocio que se hace a costa de la seguridad de todas y todosnosotros, advierten. Porque, segn han remarcado, se trata de unainstalacin nuclear obsoleta con graves problemas de deterioro en suestructura. Puede ser considerada gemela del reactor nmero uno deFukushima y, por tanto, adolece de las mismas debilidades en caso deaccidente.Por otro lado, han subrayado que el verdadero cambio est en lareduccin y en el ahorro energtico. Abogan por abandonar el uso del

carbn y por cerrar centrales trmicas, graves problemas para el cambioclimtico. el camino esta en las renovables, y es urgente impulsarlas.Al finalizar el acto, frente a la torre de Iberdrola, copropietaria de la

central de Garoa, han denunciado como esta empresa habla de energaverde, mientras mantiene nucleares y trmicas como un gran negocio a cuentade la seguridad y el medio ambiente.

Las ecologistas han realizado un simulacro de accidente nuclear, con unatreintena de activistas tumbadas en el suelo con buzos blancos y caretas antigas,entre humo naranja, sirenas y bengalas, mientras sonaban por megafona lasrecomendaciones oficiales para caso de accidente nuclear.

4 boletinauztaila 2011

4 kanpainak


5/24

El 25 de junio se organiz en Lizarra una jornada para cuestionar el modelo de

movilidad. Esta jornada cont con diferentes actividades: charla sobre desobedien-cia civil, exposicin de las afecciones del TAV, kalejira, bici crtica (la bici comoalternativa a ese modelo y al TAV) y como no, una comidica en la Pea la Botaque tuvo como peculiaridad la implicacin directa de agricultores y ganaderoslocales a travs de EHNE que facilitaron productos eclogicos y locales con losque confeccionarla.

Durante todo el fin de semana se desmont el discurso oficial que promulga lahipermovilidad que destrozando el medio natural, despilfarrando millones o des-vertebrando el territorio nos acerca cada vez ms la ruina ecolgica y social y quetiene al TAV como punta de lanza de dicho discurso.

Los fondos recaudados autogestionadamente, con la comida y una rifa de pro-ductos eclogicos y locales, se han destinado a financiar un estudio en en torno alllamado Corredor Navarro de Alta Velocidad con el objeto de desmontar la propa-ganda oficial que apuesta por la construccin de esta infraestructura y cuya explo-

tacin, mantenimiento y construccinva a suponer un varapalo para las arcas pbli-cas navarras. Dicha infraestructura ser utilizada por una minora social,

Pensando en otra movilidaden Lizarra

azken ordukoa:Renfe elimina el AVEToledo-Albacete porqueslo lleva nueve pasajerosdiarios.

Portugal suspende elproyecto del AVE entreLisboa y Madrid dentro delas medidas de ajuste parareducir el gasto pblico.

Coincidiendo con la fiesta de la Euskal Eskola Publikoa cientos de per-sonas se acercan a las mesas informativas.

Las diferentes exposiciones sobre biodiversidad, peatonalizacin, com-

postaje y medio natural centran la atencin de los mayores mientras niosy nias juegan en el taller de emisiones de CO2.

Una treintena de activistas de ekologistak martxan, bajo un sol radian-te, explican a las numerosas personas congregadas el puente del Arenal laactividad realizada por las diferentes reas, comisiones y grupos de traba-jo.

El largo puente del Arenal sirve de escenario para la colocacin de va-rias exposiciones sobre ecologa y medio ambiente.

Ekologistak Martxan celebra el

Da del Medio Ambiente en Bilbo


5

El Salvadorreko meatzaritzaren aurkako ekintzaileazen 30 urteko Juan Francisco Durn zulo batean aurkituzuten ekainaren 2an desagertu ondoren. Juan Franciscodesagertu zen bere herri Cabaasekomeatzearen aurkako kartelak itsatsi eta

egun bat geroago. Gorputza San Salva-doretik gertu den Soyapango herrianaurkitu zen eta balen eraginak zeukan.Ingurumen erakundeak justizia aldarrikatudute eta kasua argitzea.

Meatzaritzaren aurkakoekintzailea eraila

*

*

kanpainak


6/24

El plstico en sus diversas variantes (bolsas o botellas) ocu-pa un lugar privilegiado en el escalafn de elemento contami-nante y consumidor de un alto grado de energa en su fabrica-cin.

La Comisin de Residuos de Ekologistak Martxan-Biz-kaia, creemos firmemente que es necesario reducir el consu-mo, generar menos residuos ya que el mejor residuo es aquelque no se produce. Por ello iniciamos esta campaa de sensibi-lizacin en torno a los efectos del consumo del agua embotella-

da, sobre todo en botellas de plstico y vemos la necesidad desensibilizar a las instituciones para que adopten medidas ten-dentes a incitar a la ciudadana al consumo de agua del grifo,preferentemente.

Esta campaa que iniciamos junto con la Federacin deAsociaciones Vecinales de Bilbao y las Asociaciones de Consu-midores, persigue reducir el consumo del agua en botella deplstico, pretende concienciar a las instituciones , sector de lahostelera y ciudadana en general, que el agua embotellada (ymas si es en botella de plstico) produce gran contaminaciny derroche innecesario de energa. No es sostenible ni justifica-ble.

El consumo de agua embotellada ha crecido de manera es-pectacular en los ltimos aos, incluso en zonas como la nues-

tra donde el suministro pblico garantiza agua potable de cali-dad. Segn un estudio del Earth Policy Institute, se bebieronen 2004 en todo el mundo unos 154.000 millones de litros deado espaol es el sexto pas del mundo que ms agua de este ti-po consume y el 4 de Europa, con 137 litros al ao por perso-na. Un metro cbico de agua envasada costaba en 2003 unos340 euros mientras que la misma cantidad de agua corrientecostaba no ms de un euro y medio.

El agua embotellada supone diversos impactos medioam-bientales relacionados con su extraccin, envasado, transportey posterior eliminacin de la botella. Todos elos evitables.

Cada ao se utilizan en todo el planeta unos 2,7 millonesde toneladas de plstico para embotellar agua

El plstico usado proviene del petrleo y es princiapalmen-te polietileno tereftalato (PET). Este tipo de plsticos con eltiempo acaba desprendiendo determinadas sustancias, como elantimonio o el bisfenol A, perjudiciales para la salud. Por ellose recomienda evitar el uso de estas botellas de forma prolon-gada.

Una vez con-sumido su conte-nido, gran partede estos envasesacaba en la basu-ra sin que lleguea reciclarse msde un 20%. Estetipo de plstico

puede tardar has-ta 1.000 aos enbiodegradarse.Muchas termi-nan en los oca-nos. Si el trata-miento elegidopara ese deshe-cho es la incine-radora estarprovocando emi-siones txicascomo el gas clo-rado, metales pe-

sados, etc.El comercio

del agua ambote-llada est bajoel dominio delos monopoliosalimentarios:Danone (FontVella y Lan- jarn), Nestl(Aquarel, Pe-rrier, Vitel y Vi-ladrau), Pascual

(Bezoya) y Vichy Cataln (Vichy, Mondariz y Malavella). Co-ca Cola comercializa Aquabona.

Agua Mineral:

NO ms Residuos Plsticos!

El problema de los RESIDUOS, se ha convertido en uno de los proble-mas mas graves a los que se enfrentan quienes gestionan nuestrasciudades. Miles y miles de toneladas se acumulan cada da: unasveces formando montaas de deshechos, otras incinerndolos y

vertiendo al aire emisiones txicas, las ms de las veces no sabien-do muy bien que hacer ni como reducir los residuos.

4

Ver "La historia del agua embotellada" (de los crea-dores (Annie Leonard) de "La historia de las cosas"("The Story of Stuff"): storyofstuff.org/bottledwater


6

Comisin de Residuos (Bilbo)

Ekologistak Martxan

kanpainak


7/24

Txorrota ireki eta ur garbia lortzea luxu bat da orain-dik ere, munduko biztanleriaren laurden batek ezin du,falta da. Lehen Munduan, ordea, ur mineralak borrokairabazi du. Kontsumoa % 80 igo egin da 1997 eta 2007urteen bitartean.

Euskadiko ur mineralaren kalitatea ez da iturrikoura baino hobea eta haren produkzioak alferrik kutsat-zen du. Urtero mundu osoan ur botilatuan xahutzen du-gun diruaz eta horrenbeste plastiko botatzeak sortzenduen gastu honekin, herri ur hobetu zitekeen. Horrelabehar ez diren plastikozko ur botilak ez genituzke erosiko.

Erabiltze txarra

Urtean 200 litro ur botilatu pertsonako kontsumitzen

dira. Handitu da marketing okerragatik, iturriko ura-ren ustezko osasun faltaren loturak direla eta. Zientziala-riek ukatu dute publizitateko mineral urarekin lotutakoabantailak. 450 milioi litro ur botila, urteko kontsumo ontziratze-ko, EAEan 4.000 petrolio tona erregai erabiltzen dira.Hamabi hilabetetan 3.000 ibilgailuk behar dutena..

Gainera urtero plastikozko 9.000 Tn hondakin eresortzen dira.Ingurumenerako hondakin kaltegarri horiek guztien

artean ken ditzakegu. Arrazoiak EZetz esateko ur botila-tuari Ingurumen kostuak Ekoizpen pausu guztiak, prozesatzea, ontziratzea, ba-naketa eta biltzen fasea energia-kontsumo handikoakdira.

Ontziratutako ur ekoizteak CO2 isuriak, 600 aldizgehiago da iturriko ura baino.

Botilak petrolioa dira, baliabide ez-berriztagarritzateta garestia da.

Litroko ontzi bat erabiltzen uraren bost gastatzen di-ra prozesuan, ura ia galduta botilen produkzioaren on-doren.

Beren birziklatzea gutxi da eta garestia. Gehienenamaiera errauskailua da. Eta bostetik baten amaieraazken egunetan gure ibaiak eta ubideak.

Haien fabrikazioa eta errausketa kutsatzen dute (dio-xinak, hidrogeno cyanide...) 400 urte hartzen dituztedeskonpo-

satzeko. Litro bat ur botilatuaren kostuak iturriko 200 ur litrobaino handiagoa da.

Osasun-gastuak. Botilako urak Bisphenol-A (BPA) ki-mikoaren eragina izan dezakete.

EAEko pertsonen batez besteko 200 l ur mineralkontsumitzen dute. Iturriko urez elikatzen, egunean130 ibilgailu (karga batez besteko 9,4 T / ibilgailuak)gutxiago errepidean. Gainera 1.200 tona petrolio ga-

rraioan aurreztuko litzateke.

Beraz hau proposatzen dugu:

1. Udalek, gizarte erakundeek, merkatarien eta kate-dendak elkarteek ahalegina egin kontsumitzaileak, ta-berna eta ja tetxeak sustatzeko txorrotako pitxer ura,botilakoen ordez. Udalerri batzuk ari dira dagoeneko,hala nola New York, Chicago, San Francisco, Erromaedo Donostia.

2. Errestaurazio sektorean ur botila ez saltzeko boron-datezko hitzarmenak. Diruz pitxerrena lagundu.

3. Eusko Jaurlaritzako elikagai likidoen ontziak arau-tu. Plastiko eta tetrabrick erabilera murriztea. Etaedukiontziaren itzulia (www.retorna.org) sarituz.

Gure zaborrak MURRIZTEN, ez bakarrik gutxiagokutsatzen dugu, eta bide batez Zabalgarbi Erraustegia-ren bezalako proiektuei bidegarritasuna kentzen diegu.

ZZaabbaallggaarrbbii GGEELLDDIITTUU!!!!!!


7

UUrraa?? PPiittxxeerrrreeaann,, nnoosskkii!!

kanpainak


8/24

El 9 de junio se reivindicaron las huertas de Arantzadi, con-tra el avance inapelable de ms cemento. Ekologistak Martxanparticip en esta reivindicacin que incluy una visita guiadaen el que se inform sobre el proyecto actual llevado a cabopor el Ayuntamiento de Iruea-Pamplona as como de la pro-puesta popular alternativa. Como en cualquier acto poltico-social que se precie no falt un bocado que compartir entre losasistentes, ni un poco de msica.

La propuesta alternativa consiste en una moratoria delplan, para conseguir que no se haga el bosque de crecida, ni seconstruyan nuevas edificaciones y en cambio se mantenganlas actuales huertas productivas. Esta propuesta alternativa yase present el 31 de mayo en una charla ofrecida en la bibliote-ca de la Txantrea. Los propulsores de la iniciativa promulganun debate ciudadano ms amplio que el dado hasta ahora.Arantzadi es uno de los mejores ejemplos de la Pennsula Ibri-

ca de integracin de un espacio natural y agrcola en un entor-no urbano-metropolitano. Adems, las huertas de Arantzadi,fundamentalmente las explotaciones de agricultura ecolgica -la de la familia Beroiz y en su da la de los Aldaia- han sidoun referente en esa materia y un ejemplo al alcance de la ma-no para muchos profesionales y estudiantes.

El 24 de junio se celebr el Da Mundial contra la

Contaminacin Electromagntica, en el que se celebrtambin la aprobacin de la resolucin 1815 del Consejo deEuropa y la clasificacin de la IARC/OMS de los camposelectromagnticos como posible cancergeno 2B. Aunqueesta decisin se ha quedado corta por la presin de loslobbies de la industria, es un paso adelante. Tanto desde laPlataforma Estatal como Sagarrak y Ekologistak Martxan sesiguen denunciando la actuacin de las autoridades y laagravacin de todos los parmetros de exposicin a estasradiaciones. En lo referente a la CAPV tambin se siguetrabajando desde la seccin especfica de contaminacinelectromagntica, COVACE, por lograr la aplicacin de laOrdenanza Municipal de Basauri sobre Instalaciones e In-fraestructuras de Radiocomunicacin aprobada por unanimi-

dad de todos los partidos. Y tambin por promover orde-nanzas garantistas similares en todo Euskal Herria.

Otro objetivo es el restringir estas nocivas radiacioneselectromagnticas en lugares pblicos como centros de ense-anza, parques, residencias de ancianas/os y otros lugaresms vulnerables, adems de en nuestros barrios y munici-pios. Sagarrak-Ekologistak Martxan sigue priorizando su la-bor de asesoramiento y apoyo a los grupos de madres y pa-dres que, a travs de las AMPAS, han creado un colectivo deresistencia a la imposicin del WiFi en las aulas de primariaen el marco del Programa Eskola 2.0. As espera que lacampaa por el cableado para el acceso a Internet en las aulasdespegue en el prximo curso.

La situacin es especialmente grave para aquellas perso-nas que viven demasiado cerca de estaciones base de antenas

y para aquellas diagnosticadas como electrohipersensibles

(EHS). Se ha creado una seccin de personas electrohipersen-sibles (EHS), que se rene y trabaja de forma autnoma, paraatender a la especial problemtica de sus integrantes. Laspersonas EHS se enfrentan a una situacin preocupante yaque se les somete a niveles continuos de radiacin por lageneralizacin de instalacin WiFi en todos los lugarespblicos y el uso indiscriminado y abusivo de los mviles enel transporte pblico y en recintos cerrados, la proliferacinde sistemas inalmbricos en las viviendas (telfonos fijosDECT, femtoceldas, WiFi, vigila bebs, etc.). El efecto deesta radiacin supone sndrome de insomnio, dolores de ca-beza, taquicardia, fatiga extrema, dolores articulares, doloresen ojos y odos, etc. Recientemente estn constatando unagravamiento progresivo de su dolencia que les hace temer

por afecciones ms graves (leucemias, cnceres diversos,ictus cardiacos y cerebrales, Alzheimer, etc.). Segn investi-ga-ciones realizadas en Suecia, si no reducimos los niveles decontaminacin electromagntica a que estamos sometidos ysu exponencial crecimiento, para el ao 2017 en Europa el50% de la poblacin ser EHS en algn grado. Lo que es msgrave es que el porcentaje mayor de personas EHS se darentre las que hoy son nias/os y adolescentes. Es crucial queprotejamos a nuestras/os menores de estas radiaciones,informndoles, reduciendo su exposicin ambiental y adop-tando prcticas de uso racional de los dispositivos caseros eindividuales (WiFi, mvil, inalmbricos DECT, juegos ina-lmbricos, etc.).

Ms informacin: web www.sagarrak.org o covace.org

contra la ContaminacinElectromagntica


8

iruea: PROPUESTA VECINALPARA EL PARQUE DE ARANTZADI

kanpainak


9/24

Parte hartzaileek nahi ukan dute hiriguneko herriko hautet-siei bai eta ere departamendukoei orroitarazi 2010an, mila pa-sa txirrindularirekin egina izan den txirrindulari buruzko herri-tar diagnostikoan BIZI!k egin dituen txirrindulentzat ibilbideegokitze proposamenak.

Txirrindula Martxariek BABko auto bide nagusia hartu du-te, karia hortarat Bizikletaren Aldeko Bidea bataiatua izanda: molde sinboliko bat gure bizi eta hirietan autoak duengehiegizko tokiari buruz galderak egiteko.

Txirrindulariek gaitzesten dituzte txirrindulariendako ibilbi-deen antolaketa eskasak zeren horrek oztopatzen du egunerotxirrindularen erabilpenaren garapena.

Txirrindularendako ibilgune eskasa, diren ibilbide egoki-tuetan etenaldiak, txirrindularen uzteko aparkaleku eskasak,etab.: anitz dira txirrindularen eguneroko erabilpena mugat-zen dituzten arazo gune eta arrazoinak. Haurrak dira gehienikzigortauak. 8 urte dituen Oihanek bere ikuspuntua aurkeztendigu GOAZEN DENAK HIRIAN TXIRRINDULAZ!aren abiapunduan: Hiriburun bizi naiz. Amak erran dit so-

bera arriskutsua dela Baionara etortzerat txirrindulaz. Orduan3 km-ren egiteko autoa hartzen dugu! Pena da, sustut gaur be-zala eguraldi ona egiten duelarik! Gehiago txirrindula ibilbi-de nahi nituzke lasaiki ibiltzeko.

Alta badira aurrerapen batzu hirian txirrindularen kon-duan hartzeari buruzko konzientzia hartzean azpimarratzen

du Camille-ek, Autoari Alternatiba Bizi!koLan Taldearen bozeramaileak -. Hortazkonturatu gira bereziki hitzorduak ukan di-tugularik Angeluko Herriko Etxearekin,Euskal Kosta Aturri Hirigunearekin etaKontseilu Orokorrarekin. Baina hori guzia

ez da aski eguneroko bizian Txirrindularen erabilpenari beharden bultzada emaiteko!

Geroari buruz, BIZI!k baieztatzen du txirrindularen aldeduen engaiamendua segituko duela.

Gaurko herritar mobilizazio ederra lagun, BIZI! engaiatuda, parte hartzaileen aitzinean, eramaiten duen lanaren jarrait-zerat, botere publikoak animatzeko laster gauzatzerat egiazkotxirrindula ibilbide segur batentzat baitezpadakoak diren ego-kitze eta antolaketak.

BIZI!ren "GOAZEN DENAK TXIRRINDULAZ

HIRIAN" 2011ko edizioaren arrakasta!


9

El 22 de junio se abri en el Reino Unido una investigacin aScottish Power, filial de Iberdrola, por supuesto mrketingengaoso (plantea a los consumidores el ahorro de 459 librasanuales bajo determinadas condiciones) tras encarecer la luzy el gas entre un 10% y un 19%. El regulador britnico de laenerga (OFGEM) intervino as en una decisin ya criticadapor polticos y asociaciones de consumidores de ese pas. Lasubida afecta a 2,4 millones de hogares britnicos. Algunosparlamentarios han planteado que Iberdrola utiliza el dinerobritnico para financiar otras partes del grupo. As han criti-cado el sueldo de su presidente Ignacio Snchez Galn elcual casi se ha duplicado alcanzando los 12 millones de eu-ros ms primas por cumplimientos de objetivos de 6 millo-nes. Tambin se critica un prstamo de 890 millones de eurosde Scottish Power entreg a otra filial de Iberdrola en Esta-dos Unidos hace dos aos. Tal ha sido la repercusin queSnchez Galn tuvo que viajar a Londres a entrevistarse conel primer ministro David Cameron. Iberdrola prev invertir

3.000 millones de libras en el pas entre 2010 y 2012. De es-tas parte se destinar a parques elicos y a un gran proyectonuclear en Sellafield (3,6 Gw).

Iberdrola investigada y criticada en

el Reino Unido por precios y sueldos

Hori da Nork Nori Zor? sareak urriaren 7 eta

8rako antolatutako konferentziaren izenbu-rua. Urriaren 9an sare honek bere estatumailako topaketa ospatuko du ere. Kon-ferentzian herri desberdinetako ger-tatutako egoerak aztertuko dira eta bai-ta han izandako proposamenak etaerresistentziak, besteak beste Irlanda,Islandia, Portugal eta Grezia. Hangoadituek parte hartuko dute konferen-tzian eta baita ere Hegoaldekoak (Brasil,Argentina).

www.quiendebeaquien.org

Zorkrazian bizitzen.Iparraldeko herrien zorra:Hegoaldetik ikasten

berriak kanpainak

BIZI! Mugimenduaren deiari erantzunez, larunbatan,ekainaren 25an, 120 txirrindularitik goitik desfilatudute. Egunero segurtasun baldintza onetan (ikastetxe-tara, lanera, erosketen egitera, zinemara, etab. joaite-ko) txirrindulaz ibiltzea DENERI ahalbidetuko duenegiazko txirrindula ibilbide sare baten sortzea giroalaitsuan aldarrikatu dute.


10/24

( Gara 2-6-11)

La decisin del Gobierno de Nafarroa de permitir a lacementera Portland de Olazti quemar biomasa como combusti-ble ha alertado a los vecinos de Sakana, que consideran quese ha permitido, por la puerta de atrs, la instalacin de la pri-mera incineradora de Nafarroa.

Sakana Bizirik, la plataforma surgida para denunciar lapuesta en marcha de la incineradora, considera que con el per-miso otorgado se ha puesto la primera piedra para que enNafarroa se quemen residuos y alertan de que son mltipleslos informes que advierten de los riesgos para la salud que pro-voca esta instalacin.

Destacan que la quema de biomasa es slo un primer pasopara introducir posteriormente otro tipo de residuos. As, re-

cuerdan que la empresa FCC es la principal accionista de la ce-mentera Portland y que dispone de numerosas concesiones pa-ra la recogida y tratamiento de basuras. En Iruerria, sin irms lejos.

Junto a ello, sealan que con la biomasa no se puede garan-tizar un suministro constante para alimentar las necesidadesde la cementera, por lo que el siguiente paso en este procesoes la quema de residuos urbanos. De esta forma se caera el ar-gumento medioambiental de que el uso de la biomasa permi-tir reducir el empleo de hidrocarburos, ya que la quema de es-tos residuos provoca emisiones nocivas para la salud.

Desde la empresa se ha insistido en que la fbrica de Olaz-ti es la nica de las ocho del grupo en las que no se queman re-siduos y se ha utilizado este argumento como amenaza de que

no se realizaran las inversiones previstas si no se aprobaba laincineradora y de que la propia viabilidad de la planta estabaen el aire. Todo ello en una comarca fuertemente castigadapor el paro y las deslocalizaciones.

El secretario general de UGT de Nafarroa, Juan Goyen,declar en Altsasu que los sindicatos nacionalistas y elAyuntamiento de Olazti estaban saboteando los planes dePortland y que el futuro de la planta estaba en entredicho.La propia Yolanda Barcina (UPN) tambin dijo en campaaelectoral en la planta de Portland que la crisis en Sakana eraculpa de los abertzales. Actualmente, la empresa emplea a160 trabajadores, de los que 49 residen en Olazti. Unaherramienta muy fuerte de presin.

Pero en las elecciones municipales, Bildu, que rechaza laincineradora, ha logrado mayora absoluta en Olazti con el49,93%. Una prueba de que no quieren malos humos.

La autorizacin del Gobierno de Nafarroa se ha aprobadosin el visto bueno del Ayuntamiento de Olazti, cuyo arquitec-to municipal emiti un informe totalmente negativo. A pesar

de que el permiso del Ayuntamiento es preceptivo para una au-torizacin de este tipo el Gobierno navarro ha decidido permi-tir que la empresa siguiera adelante con sus planes.

De hecho, segn relat ayer a GARA el alcalde de Olazti,Juan Zufiaurre, en el Ayuntamiento se han enterado de ello atravs de los medios de comunicacin. Zufiaurre critica el os-

curantismo con el que el Gobierno de Nafarroa ha actuado eneste caso, ya que a pesar de que han solicitado en repetidasocasiones que les facilitasen el expediente, no han recibidorespuesta. El alcalde de Olazti y la plataforma Sakana Bizirikcoinciden a la hora de sealar que la ubicacin de la planta dePortland es completamente inadecuada para instalar una inci-neradora. De hecho, con la ley actual la fbrica no podra es-tar ah, tan cerca de una poblacin, destaca Zufiaurre.

As, sealan que la planta se encuentra en un valle cerra-do, con unas condiciones meteorolgicas que provocan quemuchos das del ao las chimeneas no tengan tiro. Adems, seubica a escasos metros de una poblacin como Olazti, conunos 1.800 habitantes y situada al otro lado de la carretera A-I, y est rodeada por tres parques naturales. Junto a ello, se en-

cuentra a apenas cinco kilmetros del embalse de Urdalur,que abastece de agua a toda Sakana.

A todo ello, hay que aadirle los riesgos que suponen parala salud las incineradoras. Miles de mdicos han advertidode los peligros que entraa una actividad de este tipo por laconstatacin de cnceres y otras enfermedades que se dan cer-ca de las instalaciones de incineracin de residuos, destacaSakana Bizirik, que aade que la puesta en marcha de esta in-fraestructura supondra un golpe para otras actividades econ-micas de la zona basadas en los recursos naturales o el turis-mo. Es evidente que hay riesgos para la poblacin. No nostranquilizan los publirreportajes que elaboran el lobby de lascementeras y la prensa provincial. Nos fiamos ms de los in-

formes que han elaborado Greenpeace, Ecologistas en Accino Sakana Bizirik, destaca Zufiaurre.La puesta en marcha de la incineradora en Olazti es la his-

toria de numerosas presiones que desde el mbito poltico, sin-dical y empresarial han sufrido los habitantes de Sakana.

Portland consigue permisopara incinerar pese alrechazo en Sakana

NNaaffaarrrrooaakkoo GGoobbeerrnnuuaakk PPoorrttllaanndd eennpprreessaarrii hhoonnddaakki-i-

nnaakk eerrrraauusstteekkoo bbaaiimmeennaa eemmaann ddiioollaa ssaallaattuukkoo dduuttee..NNaaffaarrrrooaakkoo BBeerrddeeeekk eerree ggaaiittzzeettssii dduuttee eerraabbaakkiiaa,, eettaaeerrrraauusskkeettaakk ggaass kkaalltteeggaarrrrii uuggaarrii aaiirreerraattzzeenn ddiittuue-e-llaa oohhaarrttaarraazzii..

Hondakinen errausketarikez Cementos Portlanden


10


11/24

Estatu espainolak eta Eusko Jaurlaritzak abiada bizianekin diote Euskal Herrian AHTa eraikitzeari. Baina, abiada ho-ri moteldua izan da, munstro honek herri, bailara zein mendie-tan aurkitu dituen oztopoak direla eta. Herriak, makroazpiegi-tura honen izaera txikitzaile, antisozial eta sahutzaileaz jabe-

tuz, aurre egin dio hasieratik, ondorio errepresiboak berehala-koak izan direlarik: atxiloketak, identifikazioak, epaiketak, ji-poiak,... Proiektu honen legitimitate baxua dela eta, indarrezinposatu nahi izan digute. Baina, oposizioak, beste behin ere, jakin du egoera hauei aurre egiten eta erre-presialatuei elkartasuna adierazi die. Horrenadibide da, kAHTeak Txikitu ekimena, AH-Tren aurkako borrokak jasandako errepre-sioari aurre egiteko bilduriko pertsona etakolektiboak. Helburu nagusiak, azpiegiturahonen proiektuak eragindako gertakari erre-presiboak ezagutarazi eta salatzea da, erre-presaliatuen artean koordinazio minimo batsortzea eta isunei aurre egitea mekanismo

ezberdinen bitartez.kAHTeak Txikitu-k eginiko lehen ekime-

na, AHTren aurkako borrokan eman diren ka-su errepresibo (ia) guztiak biltzen dituen dos-sier bat burutzea izan da, hauei buruzko anali-si politiko bat egiteaz gain. Dossier hau, ekai-naren 18an aurkeztu zen Hernanin "kAHTeakTxikitu" lelopean. Aurkezpenarekin baterabertso-bazkaria, manifa eta kontzertua antola-tu zituzte egun horretan.

Txostenak gai batzu jorratzen ditu bes-taeak beste komunikabideetatik bultzatutakomanipulazioa eta kriminalizazioa, herrien era-

baki-ahalmena eta udalen autono-mia zapalkuntza, obren eta he-rrien militarizazioa eta ekintzeki-

ko errepresioa. Baita ere AHT ez ordaindu! kanpaina etaerrepresioaren mugarriak eta balorazio juridiko bat. Denaden, txostenaren zati nagusiena errepresio horren kronologiada, 1.998tik 2.011 arte aztertzen duena.

Egileek diotenez, "zoritxarrez txosten hau bukatugabeada, jakitun garelako kasu errepresibo gehiago izanen direlaeta gertatutako kasu askoren ondorioak oraindik kaleratzekedirela ( epaiketak, epaiak,...)". AHTren aurka jarraituko dugu-lako, gure aurka jarraituko dutelako.

AHTren aurkako mugimendua eta errepresioa:

ibilbide politikoa eta historikoa -- ttxxoosstteenn bbaatt


11

Hori da kAHTeak Txikitu ekimenak argitaratu duen txoste-naren izena. AHTren egitasmoaren inguruan izandako erre-presio eta kriminalizazioaren tamaina bere osoan ikustara-zi nahi du. Txostena jende askoren ahaleginez osatu da.

Beste baserri bat txikitua AHT trenbidea eraikitze-ko Tolosan, bere jabea ohartarazi gabe. Baserriabota baina ordu bat lehenago ordaindu egin zioten.

Ekainaren 28ean la Maddalena erresistentzia-guneakanporatu zuten Susa Aranean (Italia). Uztaila-ren3an 50000 pertsonek saiatu ziren berreskuratzen.


12/24

Abiadura handiko trena (AHT) geratzea posible dela, etahorretarako argudioak daudela aldarrikatu zuten milaka lagu-nek Arrasaten (Gipuzkoa), AHT Gelditu! Elkarlanak deituta.Lemoiz gelditu zen. Mobilizazio sozialari esker Nafarroakogoi tentsioko linea elektrikoen proiektuak berriz aztertzea lor-tu zuen. Epaitegiek behin baino gehiagotan esan dute Castejon-go zentra termikoak legez kanpokoak direla. Gaur egun Pasaia-ko superportuak inoiz baino zailtasun gehiago ditu. Beraz, zer-gatik ez da posible izango AHTa gelditzea?. MAnifestapenaAHTaren aurkako ez ezik, azpiegitura erraldoien kontrakoaere izan zen (Pasaiako Superpotua, Muskizeko Koke Planta,Ezkio Itsaso eta Guees arteko goi tentsioko linea, Castejon-go zentral termikoak, Zubietako errauste planta, harrobiak,eta abar). AHTak suposatzen duen diru xahutzea salatuzuen Elkarlanak manifestazio amaieran irakurritako agirianeta baita lanetan beharra egiten duten langileen lan baldintze-kin. Dagoeneko lau pertsona hil dira obretan. 10 ordu bainogehiagoko lan orduak eta lan istripuen prebentziorako neurri-rik eza gailentzen dira. Horren aurrean administrazioak be-giak ixten dituela nabarmendu zuten. AHTari loturiko lan-postuen sortzea, aberastasuna eta ongizatea gezurra besterikez dira. Gaur egun espainiar estatua da abiadura handiko trena-ren kilometro gehien dituen estatua, baina baita langabezi tasaaltuenak dituena ere. Are gehiago, Europan hazkunde ekonomi-korako aukera gutxien dituen estatua da Espainia. Inguru-men ikuspegitik naturgune eta ekosistemen txikitzea daka-

rrela ohartarazi zuten: AHTa lurraldearen antolakuntza oreka-

tuaren hondamena da. Izan ere, erdibidean dauden herri eta es-kualdeak izango dira, nekazaritza guneekin batera, obra izuga-rri honen ingurumenaren gaineko eragina jasango dutenak.Eta, nola ez, horrek nekazaritza eta abeltzaintza jardueren de-sagertzea ekarriko du. Hala, AHTa inposatutako eredu so-zioekonomikoaren ondorio zuzena dela dela ekarri zuten go-gora: Interes ekonomiko pribatua, ditugun baliabide naturalmugatuen gainetik jartzen dituzte.

2.500 lagun Arrasaten,AHT gelditzeko arrazoiak badaudelako

Ekainak 18ean Ibilaldi informatiboa antolatu zu-ten Lezo-Gaintxurizketan PTP-ak (Intermodalak)egingo lituzkeen erasoak gertutik ikusteko eta salat-zeko. PTP-ak Lezo-Gaintxurizketan aurreikusten

duen Plataforma Logistikoak 180 Ha nekazal lurokupatuko lituzke Lezo eta Oiartzungo udalerrie-tan. Lur erreserba honen barruan afektaturiko base-rri eta etxe hauek eraitsi nahi dituzte inbentarioaegiten ari den Etorlur enpresa publikoaren arabera:Errekaldezar, Sto Kristo, Abendao, Abendao be-rri, Itsuebekoa, Itsuerdikoa, Itsuegoikoa, Granadaeta Granada berri, guztira 22 etxebizitza. Errikoet-xea (bi etxebizitza), Martaetxea eta Bakarraztegi (4etxebizitza) Plataforma Logistikoaren barruan suer-tatzen dira, errepide, trenbide eta loturengatik kalte-tuak. Bakarraztegi, Patxilaborda, Arriaundi etaApaiziartzako errekak lurpean geratuko lirateke, It-sueko aztarnategi arkeologikoa suntsitua eta baita

ere, babes berezxia dituzten haitzadiak. Kalte itzule-zin eta konponezinak sortuko lituzke natur baliabi-deetan, eremu sentsibleetan, kultura eta paisaian, gi-zakien osasunean eta nekazal produktibitatean PTP-ren ECIA (Estudio de Evaluacin Conjunto de Im-pactos Ambientales) estudioaren arabera.

Gaintxurizketan plataforma logistikari ez


12


13/24

Neska Saharaui batek Suedian ikusi zuen, liluratua, elurraestreinakoz. Harrigarria iruditu zitzaion. Bertakoak ere harri-

dura handiz saiatzen ziren imajinatzen neskaren bizimodua be-re herrialde urrunean. Nola aurkitu dezakezue norabidea ba-samortuan, errepideak izan gabe? galdetu zioten neskari.Eta zuek, nola aurkitu dezakezue bidea hainbeste errepideizanda? galderantzun zien gazteak.

Euskal Herriak aspaldi galdu du iparra lurraren artifizializa-zioari dagokionez. Gure lurra, bereziki Bizkaian eta Gipuz-koan errepidez eta hormigoiez dago josita. Gure paisaiak de-sagertzen ari dira asfaltoak zanpatuak eta lurraren fisonomiaaldatzen ari da. Larre berdeak, baso mixtoak, errekak, ibaiak,akuiferoak eta mendi magalak biaduktoek, basamortu kolore-ko lubakiek, zubiek, tunelek eta hormigoi zutoin erraldoiekordezkatzen dituzte. Nola aurkituko dugu bada gurea hainbes-

te bideen artean?Baserri lurra abiadura handiz ari da desagertzen. Bailaraemankorrenak aspaldi izan ziren hormigonatuak industrial-deak eratzeko eta gaur bizirik geratzen den nekazal lur aberat-sa oso egoera larrian dago. Gaintxurizketan egin nahi dutenplataforma logistikoak, adibidez, 180 Ha. nekazal lurra desa-gerraraziko luke eta 22 etxalde eta etxebizitza betirako suntsi-tuko lituzke porlanak. Hau al da belaunaldiz belaunaldi lurrazaindu eta landatu dutenek merezi duten ordaina? Bertako ba-serritarrei ezker mantendu dira larreak, landak, bailarak, erre-kak, zuhaitzak, eta landare, sastraka eta mota guztietako ani-maliak bizi dira beraiek txukundutako ekosisteman. Hau denahormigoiz gainezka da etorkizunerako nahi dugun fisionomiaEuskal Herrirako? Halaxe bada, bihotzgabe bilakatu gara.

Baina herria esnatzen ari dela dirudi. Pasaiako kanpo kaia-ren mehatxua gainean duten herriek, superporturik ez osen-ki esatera ausartu zen formazio politiko bakarrari eman diotebotoa. Ausartuko al da Lucio Hernandok Pasaiako auzoki-

deen gehiengo bat superportuaren alde dago, baina aurkakoekzaratatsuagoak diraberriro esatera? Nola zurituko du demo-

kratikoki kanpo kaiaren alde egitea hemendik aurrera hautes-kundeen emaitzak ezagutuak?

Oso esanguratsua izan da alderdi demokraten erreak-zioa Bilduk Gipuzkoan eskuratu duen garaipen itzelaren au-rrean. BILDUrtuak daudela dirudi. Euskadi geldiarazi nahidute, erdi arora itzularazi nahi digute, Ezin dugu onartuGipuzkoarekiko estratejikoak diren egitasmoak kolokan jart-zea errepikatzen dute etengabe. Herriaren gehiengo esangu-ratsu batek bere onespena eman dio hormigoirik gabeko egi-tasmo erraldoiak aldarrikatu duen koalizioari. Ez al du uztenhonek agerian herria heldua dela eta gezur narkotikoen gaine-tik badakiela AHT, Superportua eta abar gutxi batzuen nego-zioetarako soilik direla estratejikoak?

Gelditzea ez da hain txarra daramagun norabidea okerradela kontutan hartuz. Orain arte hartutako bideak erretak dau-de, ezin dugu erepikatu huts egiten duen eredua. EstatuakAbiadura Handiko km. gehien duen estatua munduan izanarren langabetuen kopuru handiena ere badu Europan. Erdiarokoak dira AHTren tajoan lanean ari diren langile inmigran-teen lan baldintzak. Erdi Arokoa da 10.000.000 euro diru pu-blikoarekin ordaintzea pertsonen oinarrizko beharren lepo.Hauek bai, herrialde atzerakoi baten jokabideak!

Alba Ricoren ipuin batean familia batek bi urte eman zi-tuen M30 atrapatuta, ingurabidetik ateratzeko bidea aurkituezinik. Horrela bukatu nahi al dugu guk ere, aurrera baina no-ra goazen jakin gabe etengabe bueltak ematen ? Edo hobe du-gu bidegurutzean gaudelaz baliatu hausnarketa sakonak eta

jendarte eztabaida jukutsuak eramango gintuzkeen norabideahartzea? Arrasaten egonen gara larunbatean.

Por zierto, Suedian ez dago AHTrik.

Beatriz AranaTxingudiko AHTGelditu!-ren kideBide erreak, ingurabideak,

norabide eza eta bidegurutzea

Urtero bezala, aurten ere AHTaren Aurkako Asanbladak Akanpada antolatu du, XVI.AKANPADA, hain zuzen. Egun hauetan zehar elkarbizitza gune bat eraikitzen da, nonadin eta jatorri ezberdinetako jendeak bizipen interesgarriak partekatzeko aukera dutenaste batetan zehar. Aurtengo udan Hernanin (Gipuzkoa) izango da, Uztailaren 26tik 31ra.

Hernani hainbat azpiegiturek zigortzen duten herri bat da (papelera, planta elektroki-mikoa, beste zonalde industrialak, Urumeako autobia, harrobia, etab.), hala ere progre-soa ez da inoiz asetzen. AHTa beste hainbat altxorrekin batera datorkigu, hala nola,beharrezkoa duen subestazio elektriko berria (10 hektarea eta 400.000V) eta honekin da-torren Oso Tentsio Altuko linea. Gainera, inguruko eskualdetan ere egoera ez da oso ez-berdina, superportua, metroa, errauskailua, makrokartzela... bezalako proiektuetaz ingu-ratuta baikaude.

Azken hilabete hauetan, AHTa derrigorrezko desjabetzekin heldu zaigu Hernanira,hauei bidea oztopatuz erantzun badugu ere. Horretarako ezinbestekoa izan dira bai herri-tarrok egindako presioa mobilizazio ezberdinen bitartez, bai kaltetu zuzen batzuk hartuduten jarrera tinkoa. Nolanahi ere, kontuan hartu beharrekoa da hau hasi besterik ez delaegin. Obren hasiera edozein unetan iritsi lekiguke eta, orain inoiz baino gehiago, trabaegin eta beraien bidea oztopatuko dugu.

Martxan jarritako makroproiektu hauen atzean zein interes politiko eta ekonomikodaude? Zein aldaketa sozial dakartzate proiektu hauek? Noraino iristen da azkenaldianentzun dezakegun ingurumen jasangarritasuna delako hori? Zein momentu ari dazeharkatzen diskurtso antidesarrollista? Eta honek gizartean duen eragina?

Honekin guztiarekin loturiko eztabaidak, tailerrak, hitzaldiak, etab. burutuko diraAkanpadan zehar.

Informazio gehiago:http://sindominio.net/ahtez

AHTREN aurkako xvi akanpada

iritzia boletinauztaila 2011

13


14/24

AHTren Lapurdiko trenbide berriaren premiari buruz 2006an egindako eztabaida publikoan RFFk erabilitako aurreikuspe-

nak puztuta zeudela onartzen da -Frantziako trenbide sarea kudeatzen duen enpresa da RFF-. Hori da Akitaniako prefetarenprentsa-oharretik ateratzen den ondorio bat.

AHTren Lapurdiko burdinbide berriaren proiektua izoztuta geratuko da momentuz. Azterketak hemendik 25 urtera artetrenbidea ez dela beharrezkoa onartzen du. Baionako suprefeturan herenegun egindako ekitaldian, Patrick Stefaninik Ipar Eus-kal Herriko hogei bat hautetsiri Ingurumen eta Garapen Iraunkorrerako Kontseiluak egindako ikerketa bat aurkeztu zien. Ber-tan, tren trafikoari buruzko datuak biltzen dira, eta trenbide berria abian noiz ezarri beharko litzatekeen ere aztertzen da. Azter-ketaren arabera, merkantzia eta gaien garraiorako egungo trenbidearen saturazioa ez da aitzinatu bezain azkar gertatuko, eta,hortaz, trenbide berria ez litzateke beharrezkoa izango 2030-2035eraino. Horrenbestez, Atlantikoko ardatzeko zati batzuetandauden zailtasun eta kontrakotasunak ikusirik (Bordele-Tolosa eta Bordele-Hendaia zatiak), auziari, momentuz behintzat,trataera berezitua ematea deliberatu du Akitaniako prefektuak.

CADEk, bere aldetik, trafiko aurreikuspenen gaineko nora eza kritikatu zuen atzokoan. RFFn nehork ez daki ezer. 2006anzioen 2020rako eguneko 282 tren izango zirela. Aldiz, iaz Marie-Line Meaux bitartekariari igorritako txostenean, 196 aipatzenzituen. Aurreikuspenak urtzen ari dira, esan zuen Victor Pachonek. CADEk uztailaren 14ean Urdazubi eta Bidasoa artean ibi-

laldi bat antolatu du Urruan bukatzen.

Arquitectos, ingenieros, economistas, abogados, magistrados y profesores de la UPV han presentado un amplio documentosobre el puerto exterior de Pasaia. Abogan por abrir paso al debate, plantear el tema desde una perspectiva de pas y estudiar to-das las alternativas para la regeneracin de la baha. Entre los firmantes del informe se encuentran el ex responsable de operacio-nes portuarias de Pasaia Juan Gutirrez; el que fue director del Puerto entre 1978-1994, Francisco Miner; y el director culturalde Donostia 2016, Santiago Eraso. Apuntan que el Plan Director de Infraestructuras del Puerto de Pasaia (PDIPP) cuenta con de-ficiencias a nivel de financiacin, pretendiendo cubrir los costes a cambio de los terrenos e instalaciones del interior con la cons-truccin de 4.000 viviendas y una poblacin adicional de 10.000 personas, lo que enetienden como previsin demasiado opti-mista. Apuntan desacuerdos entre los datos aportadas por instituciones y personas implicadas en el proyecto. A nivel de empleo

segn la Autoridad Portuaria en el puerto trabajan 3.500 personas, mientras para fuentes sindicales son como mximo son 2.000.Lo mismo ocurre con los datos sobre la riqueza generada, el empleo que se prev en la explotacin del puerto, los trficos demercancas y su proyeccin en las prximas dcadas o el coste de la construccin. En tiempos en que se estn replanteando algu-nas inversiones de infraestructuras y recorte de gasto social, las autoridades deben ser especialmente cuidadosas a la hora deafrontar determinados proyectos, advierten. El informe se hace eco de otros estudios que subrayan el valor medioambiental dela zona: la condicin de Lugar de Importancia Comunitaria de la Red Natura 2000 de 2.434 hectreas de Jaizkibel, la propuestade inclusin de los fondos marinos en el Plan de Gestin de Jaizkibel o la de creacin de un rea marina protegida dentro de Na-tura 2000, configurando el corredor ecolgico Donostia-Biarritz de Oceana y el Colegio de Bilogos de la CAV. Tambin recogelos 290 posibles impactos, entre los cuales habra 46 perjudiciales severos y 8 perjudiciales crticos de la Universidad Po-litcnica de Madrid. Los firmantes del informe concluyen que parece temerario proseguir con un proyecto que destruir unaparte importante de nuestro patrimonio natural y que debern costear durante dcadas generaciones de guipuzcoanos.

Luis Santos es profesor del rea de Urbanstica y Ordenacin del Territorio en la Escuela de Arquitectura de la Universidadde donde se doctor con una tesis sobre el ferrocarril en la ciudad. Ferroviario de RENFE entre 1979 y 2000, y gegrafo profe-sional, especialista en ordenacin del territorio y diplomado en planeamiento urbano. Y dice que el ferrocarril no es un proble-ma urbano sino un servicio, y su soterramiento es costoso en exceso para todos e inconveniente para la explotacin ferroviaria.La partida ingente de dinero que exige el soterramiento la deben sufragar las plusvalas inmobiliarias obtenidas de la venta de pi-sos y locales en unos suelos urbanizados que antes eran pblicos. El plan urbanstico se ve forzado a introducir el mayor nme-ro de productos inmobiliarios con el mayor valor pecuniario, no la mejor ordenacin posible para la ciudad. Antes de la crisiseconmico-financiera y el pinchazo inmobiliario ya era insostenible, ahora es una loca huida hacia delante. Es un error que debeser corregido. El modelo ferroviario espaol se basa en la inversin gigantesca en nuevas lneas de gran velocidad y en ancho in-ternacional. Espaa ya es el pas europeo con ms lneas nuevas (ha superado a Francia). Es otra locura colectiva ms, como la

del soterramiento en las ciudades. La generalizacin de la alta velocidad es una innegable mejora en los tiempos de transportepara viajeros, pero concentra la inversin y genera una duplo-red con problemas. La necesaria interconexin de la red de alta ve-locidad y la ordinaria precisa decenas de intercambiadores de ancho y la duplicacin de flotas de trenes. Pero lo ms grave esque el grueso de la inversin estatal en transporte se dirige a los viajeros y, en especial, a un tipo de movilidad interurbana,mientras que los movimientos mercantes siguen marginales: apenas mueven el 4% o 5% del transporte terrestre de mercancas.Muchas (lneas nuevas) no tienen justificacin tcnica y son carsimas.

Lapurdiko AHT berria 2035era arte ez dela beharrezkoa onartu dute azterketek

Informe de expertos contrario al puerto exterior de Pasaia

El modelo ferroviario espaol y la moda delos soterramientos son locuras colectivas

aazzppiieeggiittuurreennaauurrkkaakkoo

ggeehhiiaaggooTTXXOOSSTTEENN



15/24

GGiizzaa EEsskkuubbiiddeeaakk1948ko Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalean,

eskubideak bost mailatan sailkatuta daude: eskubide zibi-lak, politikoak, ekonomikoak, sozialak eta kulturalak. Ho-ri gorabehera, Eskubide Ekonomikoak, Sozialak eta Kul-turalak (EESK) bigarren mailako eskubidetzat jo izandira historian, eskubide zibilen eta politikoen atzetik. Es-kubide zibilek eta politikoek lotura zuzenagoa dute bel-durrik gabe bizitzeko baldintzekin; aldiz, eskubide eko-nomikoak, sozialak, kulturalak eta ingurumenekoak zuze-nago lotzen zaizkie gabeziarik gabe bizitzeko baldin-tzei (elikatzeko edo lana izateko eskubidea), hau da, gureoinarrizko beharrak beteta izateari.

Aldarrikapena nazioarteko tresna ez-lotesle gisa sortuzen. Hala ere, nahitaez bete behar da, jendearen oinarriz-ko eskubideak babesten dituelako, hau da, estatuek ezindute Deklarazioaren kalterako araurik sortu. Gainera, Na-zioarteko Itunak (Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarte-ko Ituna eta Eskubide Ekonomiko, Sozial eta Kulturalen Na-zioarteko Ituna) lotesleak ziren.

Itun eta hitzarmen horiek Espainiako barne-zuzenbidearenzati dira. Estatuek, Giza Eskubideen Nazioarteko Itunak berres-ten dituztenean, beren gain hartzen dute nazioarteko komunita-tearen, bestelako estatuen eta herritarren eta beren lurraldeandauden bestelako pertsonen aurrean itunok betetzeko ardura.

EEsskkuubbiiddee EEkkoonnoommiikkooaakk,, SSoozziiaallaakk,, KKuullttuurraallaakk eettaa IIn-n-

gguurruummeenneekkooaakk ((EEEESSKKII)) uurrrraattzzeeaa

Giza Eskubideen Nazioarteko Zuzenbideak barnean har-tzen ditu eskubide ekonomikoak, sozialak eta kulturalak, etakanpo uzten ditu ingurumen-eskubideak. Dena den, gauregun, korronte teoriko eta gizarte zibileko korronte askok EES-

Ken barruan sartzen dituzte, gi-zartean injustizia eta ingurumena-ren hondatzea eragiten dituen glo-balizazio kapitalista neoliberala-ren eraginez.

EESKIak honela definitu ditza-kegu: giza eskubideak, pertsoneibizi-maila egokia izateko aukeraematen dietenak, banaka zein tal-dean. Hauen artean, Ingurumen-eskubideak izango lirateke ingu-rumena zaintzea eta babestea hel-

buru dutenak, bai eta kutsadurari aurre egitea ere. Gaur egun,herrialde gehienen agenda politikoetan sartuta daude, baina,egoera paradoxikoa da: munduko leku gehienetan alor horreta-ko lege-hauste larriak eta sistematikoak gertatzen dira. Gober-nuek hautatu dute baliabideak ustiatzeari lehentasuna ematea,epe laburreko errentagarritasuna lortzeko xedearekin. Hortaz,ez dute kontuan izan horrek ingurumenean izango duen kos-tua, ezta giza eskubideak babestea ere. Lehenespen horrek era-

gin du natura-baliabideak mugarik gabe gastatzea, eta, berezi-ki, herri indigenek eta nekazariek jasan dituzte horren eragi-nak eta ondorioak.

Gaur egungo nazioarteko sistema da giza eskubideak ba-besteko faltaren eragile nagusia, bai eta ordain-eskubidea ereez bermatzearen eragilea ere, eta urratze horiek sistematikoak

INGURUMEN

ERREFUXIATUAKLeire Lasa - Claudia Alejandra Seplveda

(CEAR-Euskadi)

Errefuxiatuen Laguntzarako Euskadiko Batzordearen (CEAR-Euskadi) EGINKIZUNA da honako hauek behar bezala aplika-tu eta egin daitezen sustatzea: 1951ko Genevako Hitzarmena;

pertsona errefuxiatuak, lekualdatuak eta aberrigabeak ba-besteko nazioarteko arauak; eta giza eskubideak defendatueta sustatzeko nazioarteko askotariko itunak, etorkinen al-dekoak. Egiteko horretan beti saiatu beharko da giza gara-pen osoa lortzen. Munduan hainbat pertsonak eta herrik ja-saten dituzten Eskubide Ekonomiko, Sozial, Kultural eta In-gurumenekoen (EESKI) urratzeen ondorio den lekualdaketabehartua, lekualdaketa horren kausak eta asilo-eskubi-dearekin duen lotura, nazioarteko babes-neurri gisa.


15


16/24

eta iraunkorrak izan dira historian. Sexuagatiko edo generoaga-tiko desberdintasunak, gehienbat, emakumeengan du eragina.

EEnnpprreessaa ttrraannssnnaazziioonnaalleenn aarrdduurraa

Pribatizazioari eta subiranotasun nazionalaren zati bat ema-teari esker, enpresa transnazionalek eragin-eremu eta botere po-litiko eta ekonomikoko handia lortu dute, eta horrek jardueragauzatzen duten herrialdeetako pertsona eta taldeengan eraginaduten mundu-mailako erabaki garrantzitsuen protagonista bihur-tu ditu. Estatuen konplizitatea dute, eta zigorgabetasuna ezauga-rri nagusi, sortzen dituzten eragin negatiboen aurrean.

Latinoamerikako eta Karibeko kasua: 2008ko Limako He-

rrien Auzitegi Iraunkorrak (HAI) gizarte- eta ingurumen-kal-te handiak eragitearen errudun jo zituen 24 enpresa transnazio-nal handi, besteak beste, Repsol, Santander bankua, Unin Fe-nosa, Aguas de Barcelona eta BBVA.

Enpresa horiek lan-esplotazio eta ezegonkortasun handiaekarri dute; gizarte-protestak kriminalizatu dituzte, errepresiobortitzen bitartez, bizitzeko eta banakoaren askatasunerako es-kubideak urratzeraino; lurzorua hondatu dute, ura kutsatu du-te eta basoak soildu dituzte, kasu batzuetan, basamortutzeraino.

Repsol petrolio-enpresak hidrokarburoak ustiatzen ditu Ko-lonbian Uwa eta Guahibo lurralde indigenetan, eta etekinaateratzen dute armadak indigenen gizarteko buruei egitendien jazarpenetik. Repsol enpresak hautsi egin ditu LanarenNazioarteko Erakundearen (LANE) eta Nazio Batuen Erakun-dearen (NBE) nazioarteko hitzarmenak, eta, era berean, Gizar-te Erantzukizun Korporatiboaren (RSC/GEK) irudia zabaltzendu 6 bestelako herrialdeetan.

Kongoko Errepublika Demokratikoko kasua: herrialde ho-bezina da enpresa transnazionalak eta merkatuak aberasteko,ingurumena suntsitzearen eta biztanle zibilen egoera ezegon-kortzearen lepotik. Negozioan parte hartzen dute Ruanda etaUgandako gobernuek, barne-miliziek, kanpoko tropek eta en-presa transnazionalek. Koltan minerala da gakoa, ordenagailu

eramangarrietan, telefono mugikorretan eta industria aeroes-pazialean eta nuklearrean erabiltzen dena. Kongon dago mine-ral horren munduko erreserben % 80. Mineral hori ustiatzekoeta merkaturatzeko esklabotasunaz baliatzen dira. Horrek guz-tiak 5 milioi heriotza eragin ditu 1998. urtetik hona, bai eta1,4 milioi lagun herrialde barruan lekualdatzea, alboko he-rrialdeetan 350.000 lagun errefuxiatzea eta 40.000 emakumeeta neskatila bortxatzea ere. Horrez gain, aipatzekoa da, Erre-fuxiatuentzako Nazio Batuen Goi Komisarioaren datuen ara-bera, 250.000 lagun baino gehiago lekualdatu dela (2009).

NNeekkaazzaarriittzzaakkoo eerrrreeggaaii eettaa ttrraannssggeenniikkooeenn eekkooiizzppeennaa

Nekazaritzako erregaiak ekoiztea baso-soiltze larria ari daeragiten, oihan tropikalen eta bestelako ekosistemen lekuanmonolaborantza jartzen ari direlako (zuhaitzak eta espezie ba-karreko bestelako landare-motak landatzea, azalera handie-

tan). Gainera, biztanleria elikagaien prezioengorakadaren mende geratzen da, oinarrizkoelikagaiak (artoa, garia edo azukrea) gero etagehiago erabiltzen direlako nekazaritzakoerregaiak ekoizteko.

Chiapaseko (Mexiko) kasua: Nekazaritza-ko Erregaitarako Espezieak Landatzeko PlanEstrategikoak palmondo afrikarra hazteko bimintegi jarri ditu Lacandona oihanaren he-

goaldean, Latinoamerikako mintegirik han-dienak. Megaproiektu hori ekozida eta etno-zida gisa sailkatu da, herri indigenen eta ne-kazari-komunitateen lurrak pribatizatzea bultza-tzen dutelako.

Mexiko ez-ezik, beste herrialde batzukere jasaten ari dira olio-palmondoaren mono-laborantzaren ondorio kaltegarriak: Kolon-bia, Ekuador, Peru, Brasil, Guatemala, Nika-ragua, Costa Rica, Indonesia, Malasia, Pa-pua Ginea Berria, Kamerun, Uganda, BoliKosta, Kanbodia, Thailandia...

Indigenen Gaietarako Forum Iraunkorra-ren arabera, munduan 60 milioi indigena da-

go lurrak eta bizitzeko baliabideak galtzeko arriskuan, planta-zio hauek zabaltzearen ondorioz. Gobernuko arduradunakbertako nahiz nazioarteko eragile pribatuen konplize dira.

Transgenikoak hazteak ere larriki urratzen du pertsoneneta herrien elikatzeko eta lurrak izateko eskubidea. Gauregun, batez ere artoa, soja eta kotoi transgenikoak lantzen di-tuzte konpainia bioteknologiko handiek, hala nola, Monsan-to, Syngenta, Dupont, Pioneer Hi-bred, Bayer eta Dow kon-painiek. Gainera, hazien, gai agrokimikoen eta produktu far-mazeutikoen merkatua kontrolatzen dute.

Hazi horiek Iparraldeko herrialdeetan diseinatzen dituzte,eta ez dira bateragarriak Hegoaldeko beharrekin, teknologia-mendetasuna sortzen eta landako eskulana kontrolatzen baitu-

te, mekanizazio handiko monolaborantza handietarako disei-natuta daudelako. Era berean, enpresek patenteen bitartezkontrolatzen dituzte teknologia horiek, eta horrek erabiltzekoeta merkaturatzeko eskubide bakarra beraiei ematen die. On-dorioz, arrisku handian jartzen da elikagai-subiranotasuna. Bi-zirauteko behar diren baliabideak pribatizatu egiten dira.


16


17/24

Argentinako kasua: Argentinak, gaur egun, 15 milioi hekta-rea soja transgeniko ditu. Eredu horrek krisi sakona eragin duArgentinako nekazaritzan, eta honako hauek ekarri ditu:oihan primarioak suntsitzea, lurrak esku gutxi batzuetan pila-tzea, nekazarien lekualdaketa behartua (160.000 familia bai-no gehiagok alde egin behar izan du bere lurretatik, eta landa-ko milioi bat langile baino gehiago lekualdatu da, azken ha-markadan), herbiziden erabilera areagotzea eta bertako kontsumo-rako elikagaien ekoizpena larriki galtzea, sojak ordezkatu baititu.

EEEESSKKIIaakk bbeetteettzzeeaa eettaa uurrrraattzzeeaa

Nazioarteko Ituna aplikatzeari buruzkoek, xedatu dute, al-

de batetik, EESKIen urratzeen biktima diren guztiek dutela es-kubidea ordain egokia jasotzeko, lehengoratze, ordain, birgai-tze eta gogobetetzearen bitartez, edo berriz gertatuko ez dela-ko bermearen bidez.

Estatuek EESKak urratu ditzakete beren gain hartutako be-tebeharrak betetzeko gaitasun faltagatik edo gogo faltagatik.Urratze horiek bi multzotan sailkatzen dira: egiteengatikourratzeak eta ez-egiteengatiko urratzeak.

Global Compact (edo Itun Orokorra) Nazio Batuen (NB)tresna bat da, borondatezkoa. Itun horren bitartez, atxikitakoenpresek hamar printzipio orokor sinatzen dituzte, giza eskubi-deak, ingurumena, lan-eskubideak eta ustelkeria arloetan. Ha-la ere, itun horretako edukiak ez daude zehaztuta, eta ez dago

kontrol-mekanismorik ere. Horrek aukera ematen die enpre-sei nahi duten informazioa eta aldebakarrekoa bidaltzeko.Global Compact enpresak bere jarduerak kontrolatzea

saihesteko tresna bihurtu du Gizarte Erantzukizun Korporati-boa (GEK). Horiek horrela, ingurumena suntsitzearen, sindika-tuen aurkako jardueren edo langileen lan-esplotazioaren ardu-ra duten enpresak buru izaten dira sozietateen gizarte-erantzu-kizuna saltzen, aurpegia garbitzeko mekanismo gisa.

Enpresa transnazionalen eskubideak babesten dira askotari-ko hitzarmenen bitartez. Hitzarmen horiek Merkataritza Zuzen-bide Orokorra osatzen dute, eta etikaren esku uzten dira gizaeskubideak errespetatzeko enpresek dituzten betebeharrak.

EESKIen ondorio larrienetako bat da biztanlegoaren lekual-daketa. Lekualdatzen diren pertsona guztiek ihes egiten du-

te, bizia babesteko, beren giza eskubideak behin eta berrizurratu direlako. Ihesaldiaren arrazoien artean globalizazioa-ren, neoliberalismoaren eta sistema kapitalista eta patriarkala-ren hedapenak dependentziazko eta mendetasunezko harrema-nak hasten ditu, hain zuzen, Hegoaldeko herrialde pobreakIparraldeko herrialde aberastuekiko mendetasun-harremanak.Gutxiengo indigena eta etnikoak jasaten dute oso eragin handia.

Errefuxiatuentzako Nazio Batuen Goi Komisarioaren ara-bera, herrialde barruan lekualdatutako eta errefuxiatutako per-tsonen kopuruak gora egin du bigarren urtez jarraian, eta37 milioi baino gehiago dira. Honen arabera 11,4 milioi pertso-na errefuxiatu eta 26 milioi lagun lekualdatu daudela. Gehitubehar zaizkie, Ekialde Ertainean UNRWAren mende dauden

4.618.000 pertsona errefuxiatuez gain, eta 5,8 milioi aberriga-beez gain, ingurumen-errefuxiatuak; ia 30 milioi pertsona.

EEssppaaiinniiaakkoo aassiilloo--ssiisstteemmaa,, EEEESSKKIIaakk uurrrraattzzeeaarreenn aauurrrreeaann

Lekualdaketa behartuak gertatzen badira, bi mota juridiko

sortuko dira: errefuxiatzea eta herrialde barruko lekualdaketa.Espainiako gobernuak Errefuxiatuen Estatutuari buruzko Ge-nevako 1951ko Hitzarmena (aurrerantzean Genevako Hitzar-mena) sinatu zuenez, aitortzen du asilo-eskubidea EspainiakoKonstituzioan, Asilo Legean eta hura garatzen duen araudian.

Zenbait enpresa transnazionalek EESKIen urratze larriakegiten dituzte, natura-baliabideen gainean zuzenean eragitendutelako, biztanleriaren lekualdaketa behartuen erantzule di-relako eta gobernu batzuen politika publikoetan eragina dute-lako, besteak beste.

Ingurumenaren pixkanakako hondatzea eragin du giza-kion jarduera ekonomikoa hedatzeak eta natura modu oldar-

korrean ustiatzeak, hein handi batean, enpresa transnaziona-lek sortua. Hondatze hori larritzen ari da, klima-aldaketareneragina dela eta. Klima aldaketak munduan milioika pertsonamehatxatzen dituen. Hondamendi naturalez eta gizakiak era-gindako hondamenez gain, azpiegituren eta nekazaritzako in-dustriako proiektu handiak ere hedatzen ari dira, bereziki mo-nolaborantza, edo natura-baliabideak gehiegi ustiatzea, bai it-sasokoak, bai lurrekoak.

LLeeggee eettaa aarraauueenn eeggooeerraa

Nazio Batuen Ingurumen Programa (NBIP) ingurumen-errefuxiatuak aipatzen hasi zen, iragan mendeko 1990ekohamarkadatik aurrera. Gaur egun, termino hori guztiz onar-

tzen dute gobernu-agentzia humanitarioek, askotariko auto-reek eta GKEek. Askotariko jurisprudentzia dago (nagusiki,anglosaxoia), EESKIen urratzeak asilo-eskubidearen espa-rruan sartzearen alde.

Bai Eusko Jaurlaritzak, ez-legezko proposamen baten bi-tartez, bai Bizkaiko Batzar Nagusiek, ez-arauzko proposamenbaten bitartez (biak CEAR-Euskadik eskatuta), eskatu dioteEspainiako gobernuari berma dezala asilo-eskubidea, jaza-rriak direlako beldur funtsatua dutelako () edo giza eskubi-deak (eskubide ekonomikoak, sozialak eta kulturalak barne)urratuta dituztelako ihes egin duten pertsona guztientzat.

Beren EESKIak urratuta dituztelako sorterritik ihes egitenduten pertsona errefuxiatuak errefuxiatutzat jotzea ez dagoonartuta nazioartean, oraindik; ACNURek berak ere ez du

onartzen.Espainiako Estatuak ez die babesik ematen beren EES-

KIen urratzeetatik ihesi Espainiara datozen pertsonei, ez etaurratzeak Espainiak ageriko erantzukizuna duen jardueren zu-zeneko edo zeharkako ondorio direnean ere, Espainiako en-presa transnazionalek (Repsol, Unin Fenosa, ENDESA, etaabar) edo banku handiek (BBVA, Santander eta abar) atzerri-ko lurretan egiten dituzten jardueretan.

Espainiako Asilo Legea aldatzeko gaur egungo proiektuanere ez da sartu bestelako jazarpen-motak aintzateste aldera le-gea zabaltzea, aukera bakarra izan arren ere. Bestelako jazar-pen-mota bat EESKIen urratzea da, esate baterako. Hori atze-ra-pausoa da, pertsona errefuxiatuak babesteko.

Ondorioz, egoera hori ikusita, Espainiako Estatuak EES-KIak onartu beharko lituzke eta Asilo Legea aldatu, etaEESKIak urratuta dituzten pertsona errefuxiatuak babestu. Es-painiako Estatuak esku hartu beharko luke ere enpresa trans-nazional espainiarren jardueretan, hauen jardueretan kaltetuta-koak babesten.

Kapitalismoa salatu behar da, zeina gober-nuen eta multinazionalen arteko itunetan oi-narritzen den, eta, geroz eta esplizituago gau-zatzen den, gizarte zibilaren aurkako jazar-

pena dakarten bestelako modu batzuetan.


17


18/24

Hablar de propiedad intelectual y de pueblos indgenas eshablar de mundos enfrentados, es pensar en un conflicto quese impone desde las altas esferas de poder y que supone un ata-que contra la vida y la cultura de unos pueblos que parecenno contar. La manera en que el llamado mundo desarrolladoest teniendo de acometer esta cuestin, lejos de responder acriterios basados en el respeto y la solidaridad, est favorecien-do el poder del capital monopolstico internacional, socavan-do el derecho de los pueblos indgenas a vivir segnsus propias costumbres y facilitando la usurpacin desus conocimientos colectivos por parte de unos pode-res econmicos exgenos que operan con total impu-nidad.

Hablamos de la Biopiratera, trmino que defineel empleo de los sistemas de propiedad intelectual pa-ra legitimar la propiedad y el control exclusivo de losrecursos biolgicos y de los productos y procesosbiolgicos que se han utilizado durante siglos en lasculturas no industrializadas [1].

De algn modo, el problema al que hacen frentelos pueblos indgenas al reclamar derechos sobre suconocimiento y cultura es muy parecido al que afron-tan cuando demandan el reconocimiento del derechoal medio ambiente y su relacin, en ambos casos, conel territorio que habitan. Es la insolencia de una legis-lacin impuesta desde el mundo occidental que reivin-dica para s la explotacin de esa riqueza basndose

en una particular concepcin de la humanidad y quedesde su estadio de poder, ignora y menosprecia aquienes plantean una vida alternativa. Amrica Latinalleva siglos sufriendo la codicia de quienes buscan mi-nerales, petrleo o madera y ahora, ante la nueva economadel conocimiento, sufre tambin la invasin de una industriafarmacutica que anda a la caza de nuevas fuentes de conoci-miento, en la bsqueda de desconocidas propiedades natura-les que la rica y extensa biodiversidad de la regin les puedaproporcionar.

Derechos Propiedad Intelectual (DPI): una legislacin aus-piciada desde la OMC. El conocimiento y su relacin con elcomercio internacional.

El 1 de enero de 1995 entr en vigor el tratado que dio vi-da a la Organizacin Mundial del Comercio. El acuerdo, dedi-cado a regular las normas que rigen el comercio internacio-nal, consagra una gran parte de su articulado a la ordenacinde un sistema internacional de propiedad intelectual. Son losllamados ADPIC (Aspectos de los Derechos de Propiedad Inte-lectual relacionados con el Comercio). Este es el impulso defi-

nitivo al paradigma de la liberalizacin co-mercial como vector hegemnico de las nue-vas relaciones internacionales, incluida ladistribucin y uso del conocimiento median-te los derechos de propiedad intelectual. Un

acuerdo que obliga a las partes a modificar sus legislacionesen el sentido de lo pactado. El tratado es, para muchos auto-res, consecuencia directa de las presiones ejercidas por lasmultinacionales dedicadas a la industria farmacutica y desoftware informtico residentes en Estados Unidos, Europa yJapn. Estamos ante los mayores proveedores de tecnologadel planeta y a pesar de contar con rigurosos sistemas de pro-teccin intelectual en los pases industrializados, considera-

ron la necesidad de extender esta proteccin al resto de pasesdel mundo. Resulta representativo que para 1995, las patentesen los Estados Unidos representaran ya ms del 50% de todassus exportaciones [2]. Vivimos tiempos en los que el poderdel conocimiento vinculado a las mencionadas industrias su-pone una fuente descomunal de riqueza. Grandes corporacio-nes transnacionales invierten ingentes cantidades de dineroen investigacin cientfica vinculada a la biotecnologa. Lagentica, la bioqumica, la ciencia de los alimentos, la medici-

na, la agricultura...configuran un potente conglomerado indus-trial monopolizado por un escaso nmero de multinacionalesque requerirn de un sistema de proteccin intelectual acordea sus necesidades. El acuerdo ADPIC supondr una respuestasatisfactoria a las demanda de sus promotores, al tiempo queevidencia la total condescendencia de unos gobiernos que no

BBiiooppiirraatteerraa yy ppuueebbllooss iinnddggeennaass::ccrrnniiccaa ddeell eexxppoolliioo ddeell ccoonnoocciimmiieennttoo

Nikolas de Laserna(OMAL _ Observatorio Multi-nacionales en America latina)


18

La biopiratera es un tema de enorme actualidad. Tra-tan de mutar su nombre; lo llaman prospeccin, progra-mas REDD, pero en el fondo nada cambia. Los interesesde las grandes corporaciones siguen siendo preponde-rantes en un mundo que premia a los poderosos y me-noscaba los intereses de los ms desfavorecidos.


19/24

dudarn en imponer legislacin y doctrina por todo el mundo.Resumir a continuacin algunos de los cambios que introdu-ce el acuerdo y que afectan de manera directa al tema que trata-mos:denso debate de marcado carcter tico que plantea serias du-das al respecto. Este nuevo conflicto alrededor de la indus-tria biotecnolgica mantiene como crtica principal que a pe-sar de que los cientficos hayan aprendido a remover ge-nes, no estn creando un organismo sino ms bien modi-ficndolo, afirmando en consecuencia que esta alteracinno debera ser motivo de una concesin de patente. La biodi-versidad y sus propiedades se ponen de este modoen un mercado de enorme magnitud que no dudaren acudir a la caza y captura de nuevas patentes portodo el mundo.

PPuueebbllooss IInnddggeennaass ddee AAmmrriiccaa LLaattiinnaayy ssuu rreellaacciinn ccoonn llooss AADDPPIICC

La regin latinoamericana concentra un alto por-centaje de la biodiversidad del planeta. Son tambinnumerosos los pueblos indgenas que la habitan y quea lo largo de los siglos, han podido generar todo un sis-tema de conocimiento tradicional y colectivo. Comoafirma el autor Fernando Antonio de Carvalho Dantas;la tierra es para los pueblos indgenas espacio de viday libertad. El espacio entendido como lugar de realiza-cin de la cultura. Las sociedades humanas, en este ca-so, las sociedades indgenas, construyen sus conoci-mientos a partir de cosmologas propias, elaboradascolectivamente con base a las experiencias sociales, loque demuestra visiones de mundo no compatibles conel modelo individualista occidental [3]. Esta concep-cin choca rotundamente con un sistema de DPI basa-do en el comercio que slo reconoce a los innovadoresformales como cientficos, horticultores y tecnlo-gos [4] y que se asienta en criterios como la aplicacinindustrial para la concesin de una patente. Los pue-blos indgenas nunca requirieron de un sistema parecido y aho-ra estn obligados a pelear bajo el marco de un sistema jurdi-co construido a la medida de occidente que adems, es absolu-tamente ajeno a su propia idiosincrasia. Ante este panorama,las multinacionales de la biotecnologa no estn teniendoningn problema en piratear unos conocimientos [5] que me-diante pequeas modificaciones son, a la postre, privatizadosal amparo de los DPI. El proceso es sencillo: las multinaciona-

les buscan informacin, libre de costo, de los pueblos que lashan acumulado durante siglos. Se trata de una informacin rela-tiva a los usos de las plantas, sus ubicaciones geogrficas, tiem-po y forma de cosecha, preparacin, frmulas... que luegosern modificadas para declarar lo novedoso del producto y pa-tentarlo [6].

Adems de usurpar el conocimiento de estos pueblos, lasgrandes corporaciones y sus mecanismos institucionales afi-nes estn imponiendo una nueva concepcin de la vida econ-mica y social basada en la privatizacin de las ideas y la biodi-versidad, que ataca de manera directa la raz de su cultura.

La cuestin de los DPI est en el epicentro de un abanicoenorme de conflictos que van desde la biopiratera, hasta el te-ma de los genricos, la agricultura industrial o la explotacinde los recursos naturales. Las patentes son ya un elemento fun-damental de los mercados y se han convertido en uno de losbienes exportables ms importantes de las economas desarro-

lladas. Esto se consagra en el momento en que la propiedad in-telectual pasa a formularse desde las instituciones dedicadasal comercio. Legislar es ya una necesidad para quienes nego-cian con sus innovaciones y, conscientes de que el comerciode hoy se ejerce a nivel global, habrn de exportar sus siste-mas de proteccin al mayor nmero de naciones posibles. Deesta forma, se obliga a los pases en desarrollo a crear unsistema frreo de patentes, convenciendo al mundo de que es

la nica manera, para, por ejemplo, proteger sus plantas yusos tradicionales. Los Tratados de Libre Comercio (TLC)que las grandes potencias firman con medio mundo llevansiempre consigo disposiciones referentes a DPI. Son los llama-dos ADPIC-plus que ahondan en las disposiciones firmadasen los ADPIC y menoscaban, ms si cabe, los intereses de los

NOTAS:

[1] Shiva, V. (2003). Proteger o expoliar? Los derechos depropiedad intelectual. Barcelona. Intermn Oxfam.[2] dem.[3] Snchez Rubio, D., Solrzano Alfaro, N. J., y LucenaCid, I. V. (2004). Nuevos colonialismos del capital. Propie-dad intelectual, biodiversidad y derechos de los pueblos.Barcelona. Icaria.[4] Shiva, V. (2008). Las nuevas guerras de la globaliza-cin; semillas, agua y formas de vida. Madrid. Ed. Popular.

[5] Segn un estudio realizado por el Programa de lasNaciones Unidas para el Desarrollo se calcula que el valorde las plantas medicinales del Sur utilizadas por la indus-tria farmacutica del norte es de 32.000 millones de dla-res al ao. Otro estudio calcula en 147.000 millones de d-lares el valor de los productos farmacuticos an no descu-biertos elaborados a partir de plantas que se encuentran enlos bosques tropicales. Dato obtenido en la web de TercerMundo Econmico.[6] Shiva, op. cit.


19


20/24

Adokinenazpian


20

Adokinen gainean, erreka bazterrean dauden tomatera etxegabeak,piperrkin batera abiatzen dira gorigori dagoen egiaren bila.Inorena ez eta guztiona den lur eremu txiki bat ulertzen hasteko.Bai artoarengandik eta indabarengandik eta euren egarria asetzenduen urarengandik tente ikasiz.Zeure fruituak inork batuko ote dituen jakin ezanik, umezurtz.

Zer egin geure bihotzean errotuta eta alde egin nahi ez duten basailen ho-riekin?Non landatu semervivum hauen maitasuna bertatik eta orainatik harata-go? EEskkeronaten lubeltzea. Edertasunaren usainera itzul gaitezen!Guri ere baratze ameslari honi zer gertatuko zaigun ez jakitearen oina-zean eta poesiarekin elkarbanatzearen plazerean.Hau ameskeria! Ia ximenduta dagoen letxugarekin eta bizia ixilixilikbesarkatzen duen xixare bakarti horrekin kidetasuna topatzeko minez.Udaberriak azalekoa kenduko digu eta argiaren soiltasunean elkarre-kin egingo dugu topo...Txinaurri itsuek ez dezatela biziaren baratzea alferrikaldu!Osasun osoa!

Eskerrik asko bihotz bihotzean lagundu duten guztioi.

Arriaga kanpaleku ko Asanblada, Bilbo, 2011.eko ekainaren 26an

Arriaga/M15 enparantzako baratzea

"Ezinaren hazia..." Jorge Riechmann

AA

dd

ookk

iinn

eenn

aazzppiiaann......

Baionako haserretuen akanpa-da. Uztailaren 5ean haserre-tuek lokal bat okupatu zutenBaionan.

mmaarrcchhaappooppuullaarriinnddiiggnnaaddaa..wwoorrddpprreessss..ccoomm

IPAR bidea Bilbo+Gasteiz-Madril) IPARRETAR BIDEA (Pamplona/Irua+Logroo-Madril)

Haserretuek zenbaitmaizter-kaleratze gelditu dituz-te azken egunotan, bi Madri-len, bat Mallorkan, beste batMurtzia eta azkena Orkoienen(Nafarroa). Haietariko bi (Ma-dril eta Orkoien) BBVAri ze-

gokizkion.

www.bbvagh.org


21/24

Ecofriendly

haubarregura!(ala negargura...)

txiste berdea

KONTUZ!Horrihonetakoz

enbaitberritxantxetakoak

dira!!

Bestebatzutxantxetakoakd

iruditebainaegiazkoakdir

a.

Besteedozeinkomunikabid

eetanbezala

"Bizkaia maite"(Hitza: Otxote Berdea/ Musika: Benito Lertxundi)Patxi Lpez, recibir este lunes en al director ejecutivo del Climate

Group, Mark Konber, visit Euskal Herria para entrevistarse con ellehendakari Patxi Lpez. Entendemos que el objetivo de la reunin fue

hablar sobre los avances de Gobierno Autnomo para combatir el cambioclimtico, que visto lo visto, lo poco que se ha hecho en materia, EuskoJaurlaritza ha decidido que Iberdrola les eche un capote. A ver si de lamisma forma que nos engaan diciendo toda la energa verde que producenescondiendo toda la nuclear y trmica, pueden hacer lo mismo con misterKobner y colar que aqu, por lo menos mediante Iberdrola, hacemos algopor el cambio climtico. Y esperando que no pregunte "pero no poseentrmicas ni de ciclo combinado, no?". Pero a mister Konber seguro que nole importar que Iberdrola sea uno de los interlocutores, porque pese a queThe Climate Group se las da de ser una organizacin independiente sinnimo de lucro, creada para impulsar y avanzar en polticas y tecnologaspara disminuir emisiones de CO2, esta organizacin en realidad estcompuesta por 80 de las mayores compaas del mundo!! En lo nico en loque podemos tener esperanzas es que por lo menos por cuestiones decompetencia financiera intenten presionarles, pero una vez ms, lasdecisiones las toma el gran capital.

El director ejecutivo del Climate Group visital lehendakari arropado por aquellos que mshan hecho por el cambio climtico: Iberdrola

Bizkaia maite

atzo egazkinatik ikusi zintudanLoiuko aireportura iristerakoanzure malda guziak pinuz betetakbioaniztasun eza.

Bizkaia maiterotondatik ikusi zintudanezin atera zorabilatuaautopistatik SuperSur-eraporlanean harrapatua.

Bizkaia maitezulo batetik ikusi zintudaneta ni ez naiz satorraabiadura handiko trenazeharkatzen zaituena.Zabortegi eta harrobiak.

Bizkaia maitegehiago maite zintudakelahorrenbeste porlana, asfalto,plastiko, titanioz

beteta egongo ez bazina.

Ecoterrorist

Ba al daukazu udarako bainu-jantzirik? Hauxe duzu egokie-na ondartzara joateko. BPjantziak ekoizten ere hasida, petrolioa horrenbeste ara-zoak eragiten dituela, eraba-ki du hori ere komertzialkierabiltzen.

Nudista ba zara, ez kexkatu:

seguroena gorputza antzekoageratuko zaizula.

Otx ote Berdea


21

"Ikusi duzu Garoako aginte-panela nolakoa den? 1960ko zientzia fikziozko pelikulabatekoa dirudi. Orduan oso dotorea izango zen, baina orain barre gurea ematen duBada hori, barre egiteko modukoa da."

(Javier Olaberriri elkarrizketa Argian, 2011-06-26)

"La energa ni se crea ni se destruye.

Slo se factura."(Karma 134)


22/24

"Decrecimiento: 10 preguntas para comprenderlo y debatirlo", Bayon, Denis (El Viejo Topo)

2 4 61 3

"Las voces del 15-M" (Los Libros del Lince)

EK DENDAazkenliburuakEK DENDA

"CHERNOBYL: 25 aos despus", Victor Nemcov (Abadir Ediciones)

"Los derechos de los pueblos indgenas a los recursos naturales y al territorio" Marco Aparicio (ed.) (Icaria)

"Cmo expropiar a los bancos", Nria Gell Serra (coord.) (Melusina)

ste es el libro del 15-M contado por sus protagonistas. Un volumen que recoge las voces y los manifiestos de quienes hanreclamado reformas urgentes desde las plazas de toda Espaa. NO SOMOS ANTISISTEMA, EL SISTEMA ES ANTINOSOTROS.Un sistema que condena al paro a un porcentaje inadmisible de sus ciudadanos, y al desahucio y la deuda de por vida a los queno pueden pagar la hipoteca. Un sistema que deja a su juventud sin futuro, y que no saba que sta es una juventud sin miedo.Sus protagonistas nos cuentan qu y cmo ha ocurrido, a dnde se ha llegado y hacia dnde se dirige este movimiento imparable.

Un libro que expone la tragedia de la central nuclear y sus consecuencias. Y una experiencia vital: la visin de los nios ante elapocalipsis de 1986 y el efecto en ellos de enfermedades derivadas de la radioactividad. Todo un testimonio vital.. Han pasado 25

aos del desastre de la central nuclear de Chernobyl y la sociedad mundial an se estremece con aquella tragedia , especialmentetras los sucesos de Fukushima (Japn). La historia oficial nos habla de miles de muertos, y sin embargo casi llegan al milln. Laexperiencia de los liquidadores, aquellos que arriesgaron sus vidas para sofocar las llamas radioactivas.

Libro sencillo, claro y directo. Qmunty, un colectivo que sabe mucho de economa , nos expone el como funciona todo el dineroque mueve el mundo y que tienes en tu cartera y tu banco. Arrancando con el apasionante concepto de dinero fiduciario. La se-

gunda parte la firma Enric Duran, aqul activista que pidi muchos prstamos a bancos y despus retir todo el dinero, par en pri-sin e invirti aquel dinero en colectivos para concienciar a la sociedad de los males de los bancos y la economa. La tercera partecorresponde al aspecto legal y la cuarta la escribe Lucio Urtubia, el famoso expropiador de bancos y falsificador de billetes.

2

3

4

5

La pelcula rastrea los orgenes de este capitalismo salvaje en las teoras radicales el Premio Nobel de Economa MiltonFriedman y su posterior implementacin en todo el mundo, desde las dictaduras en Chile o Argentina de los aos 70, a la

Gran Bretaa de Margaret Thatcher, la Rusia de Yeltsin, o las no tan lejanas invasiones neoconservadoras en Afganistn e Irak.Trata del auge del llamado capitalismo del desastre. ste insta a los gobiernos a aprovechar periodos de crisis econmicas,guerras, desastres naturales, ataques terroristas y epidemias, para saquear los intereses pblicos y llevar a cabo todo tipo dereformas a favor del libre mercado mediante el miedo, la fuerza y la represin.

El trmino 'decrecimiento' hace referencia a un movimiento intelectual y militante que estima que la crisis climtica y el callejn sinsalida del modelo capitalista slo podrn ser superados al precio de abandonar el actual modelo de desa-rrollo productivista y desus fundamentos: el culto fetichista del crecimiento y la creencia ciega en los inacabables beneficios del progreso tecno-cientfico.Un instrumento definitivo para comprender de qu se habla cuando se habla de decrecimiento, rompiendo malentendidos yprejuicios, es que responde con argumentos a una serie de cuestiones clave de forma difana, sencilla pero rigurosa.

6

Pilota kalea 5, Alde Zaharra, Bilbo

5

"Colonialismos del S XXI - Negocios extractivos y defensa del territorio en Amrica" , varios (Icaria / Entre Pueblos)

UEl motor de la demanda insaciable de extraccin de recursos no es otro que la necesidad de sostener infinitamente la avidez de

los mercados de materias primas para la obtencin de beneficios en base a promover un consumo supuestamente ilimitado. Enlos pases del Norte tradicional, as como en los llamados pases emergentes y en las lites consumidoras del "Sur" la demandade bienes y servicios convertida en negocio lucrativo no se ha detenido, sino todo lo contrario, con la crisis econmica global.Existe una carrera desenfrenada por el acaparamiento de tierras y recursos de todo tipo, la escasez de los cuales no hace sinoaumentar su avidez. No hay planes para el futuro. Los mercados ya han demostrado plenamente estar fuera de todo controlpoltico y parecen hacer suya la famosa frase de Luis XV: "Despus de m el diluvio".

6

Este libro ofrece una panormica de los derechos de los pueblos indgenas sobre los territorios y los recursos naturales endistintas regiones de Amrica Latina, precedida de una presentacin de cuestiones transversales que buscan promover laconsolidacin de la semntica de los derechos colectivos de dichos pueblos. Los incas formaban constelaciones no solo con lasestrellas sino con las zonas oscuras que las separan.Pretende ofrecer una forma de mirar, de entender el vnculo entre las luchasde los pueblos indgenas por la vida y el papel de los derechos como herramientas de resistencia y de transformacin.

"La doctrina del shock" (Michael Winterbottom - Mat Whitecross, basada en el libro de Naomi Klein) Karma Films1


22


23/24

Argitalpen honekin, Bilboalderako, hain urbanizatuta egonik, Ingurune berdeek

daukaten balio izugarria ezagutarazi nahi da. Balio hori ez datza solik paisaian etaestetikan, ekoizpen, kultura eta ekologia mailako balioa ere bai baitauka. Bilboaldearenkasuan, Ingurune berdea hiri inguruetan integratuta dauden eremu berde guztiekosatzen dute (lurzoru urbanizaezinek), mendiek, basoek, urtegiek, ibai eta errekek,hondartzek, padura eta dunek, itsaslabarrek, eta abar barne. Guztien ardatz nagusiaBilboko itsasadarra da eta 29 udalerri hauetako espazio libreen bidez (parke etalorategien bidez) lotzen dira. Orri hauetan, Bilboaldeko ingurune berdeak dauzkanbaliabide nagusiak azaldu dira

"La pesadilla de Darwin", 104 min.

[email protected] www.ekologistakmartxan.org/cdocbizizaleak.html

Astelehenetik ostegunera: 16:00etatik 20:00etara

Ostiraletan: 10:00etatik - 14:00etara

Lunes a jueves: de 16:00 a 20:00

Viernes: de 10:00 a 14:00

liburua

Yohn JauregiaPilota kalea 10, 248005 Bilbo

web

BIZIZALEAKBIZIZALEAKIngurumen Dokumentazio ZentruaCentro de Documentacin Medioambiental

bebesyespecias.wordpress.com

Dokumentuen katalogo osoa konsultatzeko:Consulta el catlogo completo de documentos en:

"Bilboaldeko ingurune berdea / Cinturn verdedel Bilbao Metropolitano" (BizkaikoIraunkortasunerako Institutua 250 orr.)

DVD

Este film, considerado el mejor documental europeo del 2004, empieza con la sombrade gigantescos aviones atravesando el lago Victoria, el lago tropical ms grande delmundo, -de 68.000 km2, dos veces la superficie de Catalua. El ruido ensordecedor de losmotores de los aviones de carga acompaa a los centenares de miles de pescadores quediariamente faenan entre redes las aguas del lago a la caza de la inmensa perca del Nilo.En los aos 50 y casi clandestinamente, un funcionario colonial relacionado con eldepartamento de pesca, introdujo esta especie en el lago Victoria que result ser ungigantesco y voraz depredador. A lo largo de miles de aos, los diferentes gneros depeces de las ms de 300 especies endmicas de cclidos catalogadas, se habanespecializado en los diferentes nichos ecolgicos del inmenso lago, muchos de ellosciclando los detritos manteniendo el equilibrio natural y la salud de las aguas. Aos despus, la perca se ha

multiplicado rpidamente, ha extinguido a ms de 210 especies de cclidos provocando la multiplicacin dealgas, la creciente eutrofizacin y la consiguiente anoxia en las profundidas del lago. Pero La pesadilla deDarwin no termina aqu; la perca se ha convertido en la especie ms capturada, impulsando el florecimientode una industria privada de procesado y comercializacin de filetes destinados, exclusivamente, a laexportacin hacia mercados extranjeros. En el ao 1970 el volumen de pescado capturado de otras especiesascenda a 100.000 toneladas, veinte aos despus el volumen de perca capturada alcanzaba las 325.000toneladas, representando el 65% del volumen total de pesca.

En este blog en castellano se analizan muchsimos aspectos relacionados con la maternidad en elapartado artculos de inters: crianza con apego, lactancia materna, alimentacin complementaria,portabebs, embarazo, colecho, pruebas diagnsticas durante el embarazo. No menos interesantes son losenlaces a webs y rela

Documents

Boletina 98. Julio 2011