1

CanCourier

MAGAZYN DLA KLIENTÓW BALL PACKAGING EUROPE

2/2014

Mobilność MOBILNOŚć

SPOŁECZEŃSTWA W HARMONII Z OCHRONĄ

KLIMATU

2

METRYCZKA

CAn CouRiER wydawany jest przez Ball Packaging Europe, Public Relations Georg-von-Boeselager-Straße 25 / 53117 Bonn, niemcy. Telefon: +49 228 50 216-0, Fax: +49 228 50 216-900

Redaktor naczelny Anneliese Bertelsmeier Realizacja dn,media, Düsseldorf; Q-HAuS31 creative direction Langenberg, niemcy

Druk Heider Druck GmbH, Bergisch Gladbach, niemcy Fotografie André Walther, Christian Müller, Coca-Cola, DiS, EMS&P, Enactus, Fotolia, Frank Reinhold, Getty images

Ilustracje Karl Addison

04 NAJNOWSZE INFORMACJE Z EUROPEJSKIEGO RYNKU PuSZKA Do nAPoJÓW nADAL ZYSKuJE

06 W BLASKU ŚWIATEŁ BALL nA BRAuBEViALE 08 WSPANIAŁY TYDZIEŃ

ZDOBYWCÓW TYTUŁU MISTRZA ŚWIATA DWA MiLion Y PuSZEK W SPECJALnYM WZoRZE

10 CUT / 4 CARBON DuŻY KRoK Do MniEJSZEGo

ŚLADu WĘGLoWEGo 14 TRWAŁE MATERIAŁY noWA KATEGoRiA 16 CZYSTA INSPIRACJA

NA CANSPIRATION PiĘĆ MinuT Z JoHAnnĄ MERCiER

18 SPOŁECZNY ZNAK TOWAROWY

oSoBA JAKo MARKA 20 TEMAT GŁÓWNY

ZRÓWNOWAŻONA MOBILNOŚć innoWACYJnE PoDEJŚCiE

26 UKŁADANKA EFEKTYWNOŚCI W DRoDZE Z DZiAŁEM CTS

FiRMY BALL 31 AKTUALNOŚCI

nA ZiELonYM PoDiuM 32 DUCH NASZYCH PREKUR-

SORÓW EnACTuS ZMiEniA ŚWiAT

34 W TRZECIM WYMIARZE JAK DZiAŁAJĄ DRuKARKi 3D

innoWACJE

/34

/8

/10-15

/20

3

Drodzy Czytelnicy!Dzisiejszy rynek jest stale zmieniającym się otoczeniem, pełnym nowych wyzwań i możliwości, które wymagają szybkiej i adekwatnej reakcji. nowe technologie, globalizacja, wahania koniunktury gospodarczej oraz kwestie regulacyjne to tylko niektóre z aspektów, z którymi firmy zmierzą się u progu 2015 roku, jak i w kolejnych latach. W firmie Ball jesteśmy świadomi tego, że zdolność adaptacji wymaga nie tylko wysokiego poziomu elastyczności, ale także sporej dawki kreatywności. Jako prekursor myśli innowacyjnej dbamy o to, aby zarówno teraz i w przyszłości pozostawać liderem rynku opakowań.W tym numerze Can Courier z przyjemnością przedstawimy czytelnikom detale, które sprawiają, że firma Ball jest wyjątkowa i jak owa wyjątkowość wyróżnia nas na tle konkurencji. Weźmy na przykład naszą drukarkę 3-D do prototypów.To najnowocześniejsze urządzenie wytwarza nowe narzędzia i produkty z tworzyw sztucznych, które odzwierciedlają funkcjonalność swoich drogich odpowiedników metalowych. Z myślą o oszczędzaniu czasu i pieniędzy nadal będziemy inwestować w takie rewolucyjne technologie, aby dalej podejmować wyzwania, jakie pojawiają się na drodze naszej działalności.nasze inwestycje wykraczają poza świat maszyn – dotyczą także naszych ludzi. Znakomitym przykładem jest nasz serwis Technicznej obsługi Klienta (CTS). na podstawie swoich wieloletnich, specjalistycznych doświadczeń eksperci z obsługi technicznej nadal rozwijają nowe sposoby optymalizacji wydajności i zmniejszenia ogólnych kosztów operacyjnych naszych klientów. Gorliwy profesjonalizm, wiedza praktyczna i dostosowywanie do potrzeb użytkownika stanowią prawdziwą wartość wnoszoną dla nas i naszych klientów przez Dział CTS.Mimo że nasza działalność jest mocno osadzona w relacjach B2B, jesteśmy znani z tego, że wychodzimy z naszej strefy komfortu i zadajemy sobie pytanie ... czy mamy jakieś propozycje dla klienta finalnego? Poprzez rozwój takich witryn, jak dosionair.com i canspiration.com opracowaliśmy platformę dostępną dla konsumentów, będącą centrum kreatywności dla miłośników napojów w puszkach z całego świata. W bieżącej edycji naszego magazynu mamy okazję zapoznać czytelników z naszym nowym ekspertem ds. mediów, Johanną Mercier, która potrafi pobudzić ich historie do życia. Historie wciągające, nowatorskie i inspirujące: cieszymy się z możliwości zaangażowania fanów puszek w tak wyjątkowy sposób.Mamy silne relacje z naszymi klientami, rynkiem i ostatecznie konsumentem finalnym – firma Ball nie tylko reaguje na potrzeby tych dynamicznych grup, ale również je przewiduje. To właśnie jest dla nas ważne.To, kim jesteśmy jest we wszystkim, co robimy.

Thomas haensChWiCEPREZES DS. SPRZEDAŻY, MARKETinGu oRAZ innoWACJiBALL EuRoPE GMBH

AKTYWni i ELASTYCZni W DYnAMiCZnEJ KoniunKTuRZE GoSPoDARCZEJ

oD REDAKCJi

4

SOLIDNY KURS ZWYŻKOWY, POZYTYWNE NASTROJE KONSUMENTÓWW pierwszej połowie 2014 roku Europa doświadczyła ożywienia gospodarczego, które zaowocowało zarówno wzrostem produktu krajowego brutto (PKB), jak i dochodów gospodarstw domowych. Zaufanie konsumentów osiągnęło najwyższy poziom od 2007 roku. Trend wzrostowy pobudził również rynek pracy, dzięki czemu eksperci przewidują niewielki spadek bezrobocia i dalsze stymulowanie nastrojów konsumentów.oczekiwania europejskiej branży napojów odzwierciedlają nieznaczną poprawę koniunktury, aczkolwiek towarzyszy jej spora niepewność polityczna i gospodarcza. Kryzys ukraiński i zacięte konflikty szalejące na Bliskim Wschodzie spowodowały wzrost niepewności w drugiej połowie roku. Wszystkie informacje na tej stronie powinny być traktowane jako migawki z obecnej sytuacji.

RÓWNIEŻ W 2014 ROKU

PUSZKA DO NAPOJÓW

WZMOCNIŁA SWOJĄ

POZYCJĘ RYNKOWĄ

naJnoWsZeinFormaCJe Z rynku euro-PeJskieGo

OCZEKIWANIA W BRANŻY NAPOJÓW

Wielka Brytania, Polska (optymistyczne, „powyżej przeciętnej”)

Niemcy (bez zmian, „zgodnie z trendami”)

Francja (sceptycznie, „poniżej przeciętnej”) ➜➜

➜

5

PUSZKA DO NAPOJÓWWYGRYWAWŚRÓD OPAKOWAŃW porównaniu z innymi rodzajami opakowań, puszka do napojów wyróżnia się niezwykłą wytrzymałością. udział puszek w ogólnym spożyciu w segmencie piwa (ok. 25%) i napojów energetyzujących (66%) jest nadal znaczny z lekko zwyżkową tendencją.

NAPOJE GAZOWANE (CSD): STABILNIE W EUROPIE ZACHODNIEJ Europejski rynek napojów gazowanych ustabilizował się na wyso- kim poziom. W Wielkiej Brytanii utrzymany został wysoki poziomie, natomiast Francja wykazała wzrost o 2,4%.

PROGNOZA NA ROK 2014:Europa Zachodnia - 0,3%Europa Wschodnia - 1%

Łącznie - 0,5%

NAPOJE ENERGETYZUJĄCE: BOOM NA NAPOJE POBUDZAJĄCESprzedaż napojów energetyzujących w Europie wzrosła w ogólnym ujęciu o 6,5%, po 7,4% wzroście w ubiegłym okresie. Segment ten radził sobie zdecydowanie najlepiej wśród wszystkich rynków napojowych.

PROGNOZA NA ROK 2014:Europa Zachodnia 5,7%Europa Wschodnia 9%

Łącznie: 6,5 Prozent

PIWO: DUZI GRACZE NOTUJA SPADKI PIWA RZEMIEŚLNICZE ZYSKUJETendencja zniżkowa – podobnie jak w poprzednich okresach – zauważalna jest głównie na rynku piwa. na trend ten znacząco wpłynęły kraje Europy Zachodniej, takie jak Wielka Brytania (-0,2%), Francja (0,8%) i niemcy (-1,7%)

PROGNOZA NA ROK 2014:Europa Zachodnia 0,5%Europa Wschodnia -2,8%

Łącznie: -1,6%

6

WiTamy W ŚWieCie PusZek: BALL PACKAGinG EuRoPE PREZEnTuJE SZERoKĄ PALETĘ PRoDuKTÓW i uSŁuG PoDCZAS TARGÓW BRAuBEViALE

PODCZAs TEGOROCZNYCh BRAUBEvIALE, sTOIsKO BALL PACKAGING EUROPE O POWIERZChNI 150 M2 sTANIE sIę PRAWDZIWYM WsZEChśWIATEM PUsZEK. GOśCIE ODWIEDZAjąCY sTOIsKO 111 W hALI NR 4 BęDą MIELI MOżLIWOść POZNANIA OGROMNEj RÓżNORODNOśCI PUsZEK OFEROWANYCh PRZEZ BALL, OMÓWIENIA ICh ZALET W BEZPOśREDNIEj ROZMOWIE ZE sPECjALIsTAMI, sZCZEGÓŁOWEGO ZAPOZNANIA sIę Z ZAAWANsOWANYMI UsŁUGAMI BALL, KTÓRE ZAPEWNIą KAżDEj PUsZCE NAjLEPsZE WYNIKI NA RYNKU.

Aluminium czy stal, małe czy bardzo duże rozmiary, slim czy sleek, waga standardowa czy zredukowana: Szeroki wybór opcji puszek do napojów może czasem sprawiać kłopot. Firma Ball jednak zadbała o to, aby zapewnić pomoc odpowiedniego eksperta, który potrafi dobrać odpowiednią opcję do potrzeb danej marki. Przyciągająca wzrok ścianka sprzedażowa z migawkami filmowymi z działu sprzedaży Ball pomoże gościom targów Brau w szybkim znalezieniu właściwej osoby.

Wśród wielu różnych wystawionych puszek z pewnością wyróżniać się będzie nadruk fluores-cencyjny w przekonującej żółtej stylizacji: zastosowane specjalne pigmenty atramentowe dają uderzający efekt. W barze czy klubie nocnym, w świetle uV lub w świetle dyskoteki: puszki z wykończeniem fluorescencyjnym zwiększą widoczność marki i przyciągną uwagę. Same naładowane energią, stanowią stosowną cechę designu przeznaczonego do kanału on-trade.

Goście, którzy poszukują wyspecjalizowanych usług, powinni zapoznać się z nową broszurą technicznej obsługi klienta (CTS) firmy Ball. Ten poręczny poradnik zawiera przegląd kluczowych usług świadczonych przez zespół obsługi technicznej oraz wskazuje punkty kontaktowe, służąc pomocą już po zakończeniu BrauBeviale.

11–13 LiSToPADA 2014 R. noRYMBERGA / niEMCYHALA 4 / SToiSKo 111

7

innoWACJE

W BLaskuŚWiaTeŁ noWA PuSZKA Z FLuoRESCEnCYJnYM WYKoŃCZEniEM PRZYKuWA WZRoK

8

9 lipca, cztery dni przed finałem Mistrzostw Świata w Piłce nożnej 2014 w Brazylii, dzwoni telefon Daniela Etchemendy’ego. Daniel Etchemendy jest kierownikiem sprzedaży w Ball Pack-aging Europe, odpowiedzialnym za rynek niemiecki,. Po drugiej stronie linii telefonicznej pracownik centralnego działu zakupów koncernu Coca-Cola. „Czy dacie radę– jeśli będzie taka potr-zeba – w krótkim czasie wyprodukować specjalną edycję puszek honorującą zwycięzców Mistrzostw Świata?” Tak, to jest możliwe!A potem rzeczywiście to się stało – niemcy wygrały najważniejszy mecz i Coca-Cola zamówiła dwa miliony puszek 0,33 l z napisem „FiFA Weltmeister 2014 DAS SinD WiR ALLE!” [Zwycięzcy Mistrzostw Świata FiFA 2014 – To MY WSZYSCY!] oraz wizerunkiem zdobytego trofeum. W rekordowym czasie 24 godzin firma Ball wyprodukowała puszki w swojej fabryce w Weißenthurm, a następnie natychmiast wysłała je do zamawiającego. Trafiły one do rozlewni w Dorsten, oddalonej o 180 km, gdzie Coca-Cola napełniła kolekcjonerskie puszki

DWA MILIONY SPECJALNIE ZAPROJEKTOWANYCH PUSZEK W SIEDEM DNI – CZY TO MOŻLIWE? NA TEN MONUMENTALNY WYCZYN ZAPLANOWANO TYLKO JEDEN TYDZIEŃ PO ZDOBYCIU PRZEZ NIEMIECKĄ

REPREZENTACJĘ PUCHARU ŚWIATA 2014. JEŻELI ONI TEGO DOKONALI, MY TEŻ DAMY RADĘ!

WSPAniAŁY

TYDZiEŃ DLA

ZDOBYWCÓW TYTUŁU

MIsTRZA śWIATA

9

swoim napojem w ciągu zaledwie 36 godzin. Godzina „0” do rozpoczęcia sprzedaży detalicznej została ustalona na 21 lipca – zaledwie tydzień po finale.jak to się udałoAby zrealizować to mistrzowskie osiągnięcie, Daniel Etchemendy utworzył własny, wyselekcjonowany „pucharowy” zespół. Christina Häring i jej koledzy z działu graficznego przystąpili do tworzenia puszki Pucharu Świata, która miała wyróżniać się nieodpartym urokiem. Werner Rehfisch z fabryki puszek Weißenthurm odegrał kluczową rolę zapewniając, że produkcja przebiegnie możliwie płynnie, a Holger Bless, Gudrun Raab i Thomas Equit z działu logistycznego zadbali o transport do klienta.W piątek przed meczem finałowym, planista produkcji w firmie Ball Achim ihrlich zapala zielone światło ... jeśli niemcy sięgną po zwycięstwo, my też będziemy od razu gotowi do produkcji puszek!Niedziela, 13 lipca 2014 roku, dzień wielkiego finału. W 113 minucie Mario Götze otrzymuje podanie od André Schürrle i lewą nogą strzela w światło bramki – GoL! niemcy świętują zdobyty tytuł, puchar, czwartą gwiazdkę zwycięstwa na koszulkach drużyny – a w Weißenthurm rusza produkcja dla projektu Coca-Coli i limitowanej puszki dla zwycięzców Mistrzostw Świata.Poniedziałek, 14 lipca: oczywiście, każdy w niemczech świę-tuje to wspaniałego zwycięstwo swojego zespołu! Mistrzowska puszka Coca-Coli pojawia się w samą porę. Po zapakowaniu pierwszej palety puszek w Weißenthurm, natychmiast następuje jej załadunek i transport do Dorsten. Produkcja i wysyłka działają jak w zegarku.Czwartek, 17 lipca: Linie rozlewnicze w Dorsten pracują pełną parą, praca realizowana jest na trzy zmiany przez całą dobę, aby sprostać wymaganiom. nie potrzeba żadnych specjalnych rozmów zachęcających – sam produkt daje wystarczającą motywację.Piątek, 18 lipca: Początek dostaw do punktów sprzedaży detalicznej, supermarketów, hurtowni, małych sklepików: sprzedaż startuje w ten weekend.Chociaż nikt nie nadał nam oficjalnego tytułu, to jednak osiągnięcie osób z koncernów Coca-Cola i Ball, które zrealizowały ten niewiarygodny projekt, był zdecydowanie przykładem pracy zespołowej na miarę mistrzostwa świata!

10

/4CuT

DuŻy krok Do manieJsZeGo ŚLaDu WĘGLoWeGo DO ROKU 2020 FIRMA BALL PLANUJE ZREDUKOWAć EMISJĘ DWUTLENKU WĘGLA ZWIĄZANĄ Z PROCESEM PRODUKCYJNYM PUSZEK DO NAPOJÓW O 25%. FIRMA BALL JEST PIERWSZYM PRODUCENTEM PUSZEK, KTÓRY ZOBOWIĄZAŁ SIĘ OSIĄGNĄć TEN KONKRETNY CEL.

ZRÓWnoWAŻonY RoZWÓJ

11

Carbon/4

12

inicjatywa nosi nazwę „Cut /4 CARBon”. Jej urzeczy-wistnienie wymaga starań wzdłuż całego łańcucha wartości, od wydobycia surowca do produkcji puszki, jej użytkowania i zakończenia cyklu życia. inicjatywa Cut /4 CARBon firmy Ball zmniejszy emisję gazów cieplarnianych związanych z wytwarzaniem produktu, co również przyczyni się do real-izacji własnych celów naszych klientów w zakresie ochrony klimatu. Poprzez publiczne zobowiązanie do osiągnięcia redukcji na poziomie 25% i aktywne pozyskanie zewnętrznego potwierdzenia naszej emisji w zakresie 1 i 2, będziemy mogli zagwarantować odpowiedzialność i przejrzystość naszych działań związanych z działaniami wynikającymi z inicjatywy Cut /4 CARBon. innowacje produktowe, skuteczniejsze działania i współpraca z naszymi partnerami z branży to kluczowe punkty inicjatywy firmy Ball.

„Jesteśmy pierwszym producentem puszek, który opracował i opublikował docelowy plan redukcji emisji dwut-lenku węgla w swoim procesie produkcji. Po raz kolejny firma Ball uplasowała się na pozycji lidera zrównoważonego rozwoju w branży opakowań. To pokazuje nasze zaangażowanie na rzecz zrównoważonego rozwoju i pow-oduje, że dopasowujemy nasze plany do ambitnych celów naszych klientów w zakresie redukcji emisji dwutlenku węgla”, mówi Björn Kulmann, dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w Ball Corporation.

JeDen ProGram, DWie DroGiInicjatywa Cut/4 CArboN została ukierunkowana na

podejście dwutorowe:

– Po pierwsze, firma Ball zamierza zredukować w każdym regionie o 10% tzw. ślad ekologiczny, związany z proce-sem produkcyjnym puszek do napojów o najpopular-niejszych rozmiarach. Cel ten ma zostać osiągnięty w okresie od 2010 do 2020 roku. Kulmann wyjaśnia: „Działania sprzyjające osiągnięciu tego celu należą do bezpośredniej strefy wpływów i decyzji podejmowanych przez firmę Ball”. jednym z przykładów jest obniżanie ilości surowca wymaganego do produkcji puszki. Kole-jnym: wprowadzenie rygorystycznej kontroli oraz dalszej optymalizacji w zakresie zużycia gazu i energii elektryc-

i

13

CZYM JEST ŚLAD WĘGLOWY?

Ślad węglowy określa całkowitą ilość wszystkich pośrednich i bezpośrednich emisji gazów cieplarnianych (głównie Co2), generowanych w trakcie cyklu życia produktu – miara wpływu na klimat, wynikająca z wydobycia surowców, produkcji, użytkowania i utylizacji. Termin „cykl życia” odnosi się do wszystkich etapów wzdłuż łańcucha wartości danego produktu, od jego narodzin aż po utylizację.

znej we wszystkich zakładach Ball. Do tych działań należy stały system monitorowania, zabieganie o wdrażanie najnowszych osiągnięć techniki, tak aby ograniczyć zużycie, a tym samym zmniejszyć emisję. Doświadczeni inżynierowie zamieniają się w detektywów śledzących energię, których misją jest głęboka, sukcesy-wna analiza zużycia w różnych zakładach, poszukiwanie niewydajnych pomp, systemów grzewczych, sprężarek powietrza czy urządzeń chłodzących celem ich wymiany na sprzęt nowoczesny lub poprawy istniejących pro-cesów. Dzięki temu nastąpi stopniowe zmniejszenie zużycia energii, a wraz z nim redukcja emisji gazów cieplarnianych.

– Po drugie: będziemy robić wszystko, również we współpracy z naszymi partnerami z branży – dostawcami materiałów wsadowych – a także z klientami z branży napojów, aby doprowadzić do dalszych ulepszeń. Wspól-nie pracujemy nad obniżeniem zużycia energii potrzebnej w produkcji aluminium. Ponownie, w ramach wielopod-miotowej sieci, firma Ball wspiera inicjatywy uki-erunkowane na zwiększenie poziomu recyklingu wszyst-kich puszek do napojów wprowadzonych na rynek. Na przykład kampania „Każda puszka się liczy” została wdrożona jak dotąd w siedmiu krajach Europy, pomagając zwiększyć współczynnik recyklingu dla puszek w Europie do poziomu 73 na każde 100 sztuk. Zaangażowanie konsumenta jest bardzo istotne, ponieważ aluminium i stal, z których wytwarzane są puszki na napoje, mogą być poddawane recyklingowi nieskończoną ilość razy bez pogorszenia jakości materiału.

Celem jest zgodne współdziałanie z ukierunkowaniem na osiągnięcie planu Cut/4 CArbon: Do roku 2020 należy zredukować ślad węglowy związany z procesem produk-cyjnym naszych puszek do napojów o 25% w porównaniu z poziomem z roku 2010.

Jeśli nadal wszyscy będziemy zmierzać w tym samym kierunku, to z pewnością firma Ball osiągnie do 2020 roku swój cel w postaci redukcji śladu węglowego, twierdzi Björn Kulmann. Cut/4 CArbon rzeczywiście stanowi ogromny krok w kierunku zmniejszenia emisji dwutlenku węgla.

LINK www.ball.com/cut-4-carbon

14

UWAŻA SIĘ, ŻE PRAWIE WSZYSTKIE PRODUKTY

POSIADAJĄ PEWNĄ OKREŚLONĄ ŻYWOTNOŚć.

JEDNAKŻE JEŚLI SĄ WYKONANE Z METALU, TA

TEORIA NIE MUSI ICH DOTYCZYć. PONIEWAŻ

METALE SĄ „MATERIAŁEM TRWAŁYM”.

Ta nowa kategoria materiału jest znacznie więcej niż tylko wymyśloną nazwą, wyjaśnia Johanna Klewitz, kierownik ds. zrównoważonego rozwoju w Ball Packaging Europe: „Podstawą jest stwierdzenie, że metale mogą być używane bez ich zużywania”. W danym lub innym momencie produkty wykonane z aluminium lub stali rzeczywiście docierają do końca cyklu życia (w rozumieniu używania produktów), a następnie są wycofywane z obiegu. Jednakże metal, z którego są wykonane, nie znika.

Dlatego „Materiał trwały” należy uplasować jako kolejną kategorię pomiędzy „odnawialnymi” a „nieodnawialnymi źródłami energii”. na przykładzie aluminium przyczyny powyższego są szczególnie wyraźne: Boksyt, czyli ruda, z której jest wytwarzane aluminium, wydobywany jest w kopal-niach specjalnie przeznaczonych do tego celu. Jego zasób jest ograniczony i pewnego dnia zasoby naturalne zostaną wycz-erpane. Ale czy to oznacza, że stracimy również materiały lub produkty wytworzone z tego surowca? najnowsze teorie zdecydowanie zaprzeczają w odpowiedzi na to pytanie! W przeciwieństwie do innych „nieodnawialnych” źródeł, metal pozostaje dostępny jako materiał wyjściowy do wszystkich rodzajów nowych produktów. Aluminium pozyskane z odpadów metalowych może być wielokrotnie użyte w procesie produk-cyjnym, co pozwala na jego ponowne wykorzystywanie bez utraty jakości.

Bilans energetyczny dostarcza przekonujących dowodów potwierdzających zasadność tego twierdzenia: recykling puszek do napojów pozwala zaoszczędzić do 95 procent ener-

gii, która zazwyczaj jest wymagana do produkcji nowego metalu z rudy, a ponadto umożliwia redukcję emisji Co2. inżynierowie chętnie podkreślają znaczenie tych często ignorowanych zależności. To nowe podejście do ekologicznej oceny materiału zostało uznane przez Parlament Europejski w 2012 roku. Pojawiła się obecnie propozycja wprowadzenia nowej kategorii „Trwałych materiałów”. Biorąc pod uwagę, że przemysł ma również sporo do powiedzenia w tej kwestii, „trwały materiał” był głównym tematem rozmów podczas tegorocznych targów interpack w Düsseldorfie (niemcy). naukowcy przedstawili szczegółową analizę cyklu życia, a znani przedstawiciele sektora handlowego i przemysłowego wypowiadali swoje poparcie dla przyjęcia definicji „trwałego materiału”. oprócz znanych zalet opakowań metalowych – przykładowo najlepsza możliwa ochrona przed tlenem i światłem – puszki do napojów z aluminium lub stali są niezniszczalne, ustawne, umożliwiają szybkie chłodzenie i mogą być w sposób nieskończony i całkowity poddawane recyklingowi bez żadnych strat na jakości. nie tylko ilość, ale również jakość możliwych zalet sprawia, że coraz więcej osób przekonuje się do tego sposobu myślenia.

To nie jest już tylko teoria. idea ta przekształca się w niezliczoną ilość sprawdzonych praktyk w całej Europie, a sama firma Ball Packaging aktywnie wdraża szereg inicjatyw recyklingu. Suma wszystkich wybitnych właściwości dostępnych trwałych materiałów stanowi bardzo przekonujący argument – przemawiający zwłaszcza za używaniem puszek do napojów.

noWA KATEGoRiAProDukTu

15

ZRÓWnoWAŻonY RoZWÓJ

95 procent ENERGII WYMAGANEJ DO

PRODUKCJI ALUMINIUM Z RUDY MOŻNA ZAOSZCZĘDZIć POPRZEZ

RECYKLING PRODUKTÓW Z ALUMINIUM. ANALOGICZNE

WARTOŚCI DLA ŻELAZA SĄ NIECO NIŻSZE.

(ŹRÓDŁO: EMPAC)

NA CAŁYM ŚWIECIE PODDAWANYCH JEST RECYKLINGOWI 9 MILIONÓW

PUSZEK DO NAPOJÓW.

Co godzinę

WSZYSTKICH PUSZEK DO NAPOJÓW SPRZEDAWANYCH W EUROPIE PODDANO

RECYKLINGOWI W 2011 R. TO NAJNOWSZE DOSTĘPNE DANE.

73 procent

16

CZysTainsPiraCJa na CansPiraTion

17

BIURO FIRMY BALL W BONN.KIEROWNIK DS. NOWYCH MEDIÓW W EUROPIE, JOHANNA MERCIER,

CO ONA TAM ROBI?DOWIEMY SIĘ W CIĄGU NAJBLIŻSZYCH PIĘCIU MINUT.

Zatem Twoja praca polega na całodziennym surfowaniu w sieci...Tak niektórzy myślą i ciągle walczę z tą opinią – że po prostu spędzam moje dni głównie na Facebooku i że moja praca to bułka z masłem. nic bardziej mylnego. Efektem mojej pracy jest to, co ostatecznie pojawia się na ekranie. Kim jest mój odbiorca? Jakie jest moje przesłanie? Który kanał daje mi najlepszy dostęp do grupy docelowej i rozpowszechniania mojej koncepcji, w jakim czasie? Moja funkcja wymaga ogromnej elastyczności, ponieważ świat nowych Mediów zmienia się z minuty na minutę, występuje stały przepływ nowych rozwiązań i innowacji, które muszę dostrzegać i uwzględniać w mojej pracy. Ponadto użytkownicy oczekują natychmiastowej reakcji na ich sugestie, wiadomości i komentarze. To całodobowa praca.

Załóżmy na chwilę, że nie korzystam z Internetu lub kanałów mediów społecznościowych. Jak byś mnie przekonała, że potrzebuję tego w moim życiu?To nie jest coś, z czym firma Ball lub nasi klienci często się spotykają. Ale oczywiście to się zdarza. Takim osobom pokazałabym nasze strony ze zdjęciami na Pinterest. W ciągu kilku sekund wiele zdjęć, zapewniających wyjątkowo barwną panoramę wykorzystania puszek. i niezliczone elementy wykraczające poza wszelką kreatywność, jakie konsumenci tworzą z metalowych opakowań. Do tej pory to zawsze wystarczało, aby przekonać każdego sceptyka internetu.

Ok, dziękuję. Zostawiam Cię z rockiem. Wszystkiego dobrego, Johanno.

KONTAKTjohanna.mercier@ball.com

LINKIwww.dosionair.de

www.canspiration.com

„Wejdź, proszę!”

Witaj Johanno. Jeśli się nie mylę, z komputera słychać muzykę rockową. Masz przerwę?

(Johanna się śmieje.) nie, pracuję obecnie nad blogiem „niegrzeczny jak Eddie lub fajny jak Bob” wraz z naszym klientem Rockstar Energy. Kluczowym przesłaniem jest:

Każdy może być gwiazdą rocka – także Ty ...

O nie, nie ja. Kiedy gram na gitarze elektrycznej, nawet koty skrywają się w mysich dziurach. Ale nadal nie rozumiem...Ten blog jest przede wszystkim o największym koncercie

rockowym w niemczech - „Rock am Ring” na torze wyścigowym nürburgring. Podczas czterech dni sto

zespołów gra na ośmiu scenach dla ponad 80 000 ludzi, którzy przychodzą, aby przez długi weekend żyć tylko

czystym rock ‘n’ rollem. Celem projektu „niegrzeczny jak Eddie lub fajny jak Bob” jest zachęcenie społeczności

miłośników puszek do wcielenia się w rolę gwiazdy rocka i podzielenia się z nami swoimi doświadczeniami.

I tego wszystkiego można się dowiedzieć na „canspiration.com” ...

Właśnie tak. obecnie pracuję nad tą platformą w interne-cie. Platforma ma inspirować klientów i konsumentów, ma

zaowocować przemyśleniami: Co konsumenci myślą o puszce? W jaki sposób puszka może zaistnieć w pewnych

środowiskach, np. na imprezach muzycznych czy spor-towych? Jakie korzyści puszka może przynieść mojej

firmie, jak mogę wykorzystać puszkę, aby uzyskać optymalny efekt? Coraz większe grono społeczności

rozwija się wokół www.canspiration.com (wersja niemiecka: www.dosionair.de); jest to bardzo kreatywne i

regularne źródło nowych pomysłów.

Na przykład?ostatnio grupa studentów zaproponowała nam

wykorzystanie naszych butelek aluminiowych do wina, bo wyglądają interesująco i są postrzegane przez młodych

ludzi m.in. jako „nowe” i „wyróżniające się”. Kilku głównych producentów wina i butelek uznało ten pomysł za bardzo

interesujący. Korzystając z Facebooka, Twittera, YouTube i Pinterest, upewniam się, że takie pomysły

popularyzują się z dnia na dzień.

PiĘĆ MinuT Z… JOhANNA MerCIer

18

SPOŁECZNY ZNAK TOWAROWY ZAMIENIA LUDZI W MARKI A EKSPERTÓW W AMBASADORÓW – Z KORZYŚCIĄ DLA WSZYSTKICH. KLASYCZNA SYTUACJA WIN-WIN.

oSoBA JAKo marka

19

innoWACJA

oSoBA JAKo marka

Autentyczna, obiektywna i z pewnym punktem widze-nia – taka musi być komunikacja potrafiąca przekonać społeczność. A może nawet stać się spójną siłą. Większość zwolenników sieci społecznościowych wydaje się pokładać swoje zaufanie bardziej w ludziach, a nie instytucjach, dlatego firmy powinny poważnie zastanowić się nad transformacją swoich zakładowych ekspertów w „społeczne znaki towarowe!”.

Ale co to jest społeczny znak towarowy i z czym on jest związany? Pojęcie stworzył ibo Evsan z Kolonii, założyciel szeregu firm dot.com, popularyzujących świat cyfrowy.

Jego teoria brzmi mniej więcej tak: Każdy, kto jest ekspertem w danej dziedzinie, powinien zwrócić większą uwagę na swoją obecność wirtualną na platformach mediów społecznościowych. Wpływ, a co za tym idzie i sukces w danych społecznościach znacznie wzrasta, gdy takie osoby stosują świadomą strategię komunikowania się na platformach sieci społecznościowych z wykorzysta-niem swojej wiedzy i kontrolują sposób, w jaki są postrze-gane. To właśnie tutaj, w internecie, odbywa się ewolucja od osoby do marki lub „społecznego znaku towarowego.”

Prawdą jest, że nigdy wcześniej nie było tak proste wykreowanie i / lub podniesienie wartości własnego pro-filu za pośrednictwem platform takich jak Facebook, Twitter czy Google+ lub poprzez pisanie bloga. Zgodnie z opinią ibo Evsan, dlatego właśnie należy zachować szczególną ostrożność w budowaniu „marki Selfie”:

„nie wystarczy skupić się tylko na jednej platformie mediów społecznościowych. W tej chwili nikt nie może powiedzieć, która z nich przetrwa wraz z rozwojem rynku”. Dlatego też zaleca on w wersji minimum prow-adzenie regularnego bloga i zaznaczenia obecności na Facebooku, Twitterze i Google Plus.

OBECNOść NA WIELU PLATFORMACh CYFROWYCh

Jest jeszcze inny bardzo ważny powód tej aktywności: Trzeba zapełniać algorytmy wyszukiwarek spójnymi, sto-sownymi i istotnymi informacjami, jeśli chcemy, aby w wiarygodny sposób pojawiały się one w trafieniach jednej z pierwszych stron generowanych w momencie prz-eszukiwania przez kogoś Twojej dziedziny wiedzy.

To wymaga znacznej obecności wirtualnej na tak wielu platformach i w jak wielu godnych uwagi społecznoś-ciach, jak to możliwe. Tylko wtedy „społeczny znak towarowy” zacznie wywierać pożądany wpływ.

Dobrym początkiem jest zawsze przyciągnięcie jak największej liczby fanów i zwolenników, ponieważ masa krytyczna ma zasadnicze znaczenie w sieciach społecznościowych. Jakość wirtualnej publiczności odgrywa jednak także sporą rolę. Kluczowe pytanie brzmi: Czy wokół Ciebie występują naprawdę ważni w swojej dziedzinie opiniotwórcy, którzy zwracają uwagę? Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba najpierw zrozumieć, kim te osoby są i przyciągnąć ich uwagę poprzez działania, które obejmują konferencje online lub seminaria oraz / lub blogi filmowe, dźwiękowe lub tekstowe.

KORZYśCI Z OBECNOśCI W INTERNECIEBiorąc pod uwagę czas potrzebny na efektywne

wdrożenie powyższego, zalecane jest, aby firmy przeznaczyły odpowiednie zasoby celem wsparcia swoich zakładowych ekspertów w działaniach operacyjnych, dzięki czemu również będą mogły korzystać z zalet obecności online. ibo Evsan szacuje, że czas potrzebny na podtrzymywanie stałej, wiarygodnej obecności w mediach społecznościowych wynosi od dwóch do czter-ech godzin dziennie. Prowadzi to zatem do nowego obszaru działalności, jaki otwiera się przed działami komunikacji nowoczesnych przedsiębiorstw. Działy te powinny zidentyfikować ekspertów w swoich pionach operacyjnych, np. w zakresie finansów, HR i / lub iT, którzy zostaną zaangażowani w program ich rozwoju jako społecznego znaku towarowego, a następnie asystować i wspierać ich w tym przedsięwzięciu. Przy obopólnych staraniach, krok za krokiem zostanie wykreowana auten-tyczna obecność wirtualna.

Jeżeli program wymaga pomocy z zewnątrz, istnieje obecnie wielu usługodawców, którzy chętnie zaangażują się budowanie reputacji wirtualnej oraz w przyciąganie społeczności. Sam ibo Evsan, pionier koncepcji „społecznego znaku towarowego”, już założył kolejną firmę. Dzięki jej uruchomieniu ibo Evsan może zaproponować pomoc dowolnej osoby, od kadry kierown-iczej, nauczycieli akademickich po wybitnych naukow-ców, doprawdy wszechstronny pakiet ekspertów. Jednak posiadając pulpit komputera umożliwiający kon-trolowanie działań w ramach mediów społecznościowych oraz znawcę komputerów i mediów na wyciągnięcie ręki, nie trzeba być ekspertem internetu, aby rozpocząć proces tworzenia społecznego znaku towarowego.

20

TEM

AT G

ŁÓW

nY

ŚWieTLanaPrZysZŁoŚć

DLamoBiLnoŚCi

21

moBiLnoŚCi JEŚLI COŚ ROBIMY WSPÓLNIE, OKAZUJE SIĘ, ŻE NIE MA RZECZY NIEMOŻLIWYCH. PRZYKŁAD: WARSTWA OZONOWA. PO TYCH WSPÓLNYCH WYSIŁKACH PRZEDSIĘBIORSTW, INICJATYWACH PRYWATNYCH I RZĄDOWYCH NA CAŁYM ŚWIECIE OKAZUJE SIĘ, ŻE STRASZĄCA PRZEZ LATA DZIURA OZONOWA ZAMYKA SIĘ I ZGODNIE Z PRZEWIDYWANIAMI MOŻE CAŁKOWICIE ZNIKNĄć W CIĄGU NAJBLIŻSZYCH LAT. OGROMNY GLOBALNY SUKCES. TERAZ ZWRACAMY SWOJĄ UWAGĘ NA TEMAT „ZRÓWNOWAŻONEJ MOBILNOŚCI”. W ISTOCIE SPOŁECZEŃSTWO MUSI POZOSTAć MOBILNE W JAK NAJMNIEJ SZKODLIWY SPOSÓB DLA KLIMATU. DLATEGO POŻĄDANE SĄ INTELIGENTNE ROZWIĄZANIA.

22

To fakt – miasta stale rosną. Coraz więcej ludzi przeprowadza się do miast, wybierając je jako swoje miejsce życia i pracy, co z kolei wymaga skutecznych środków mobilności w ramach środowiska miejskiego. Tym osobom trzeba również dostarczać na bieżąco wystarczające ilości żywności i innych dóbr materialnych. Związane z tym wezwanie do „zrównoważonej mobil-ności” doprowadziło zatem do sojuszu w ramach wielu dziedzin i do zgodnego współdziałania urbanistów, naukow-ców infrastruktury, inżynierów i badaczy klimatu.

Stoją oni przed poważnym wyz-waniem: transport z wykorzystaniem pojazdów silnikowych jest jedną z głównych przyczyn zmian klimatu. W przeciwieństwie do innych sektorów, które skutecznie redukują emisję dwutlenku węgla od 1990 roku, poziom Co² generowany przez komunikację stale rośnie – a odpowiedzialność za to ponoszą zarówno kraje rozwijające się, jak i uprzemysłowione. Przykładowo jedna piąta emisji dwutlenku węgla w niemczech pochodzi z ruchu drogowego. To musi się zmienić. Ludzie muszą pozostać mobilni, lecz przy znacznie zmniejszonej emisji dwutlenku węgla. naukowcy już znaleźli kilka inteligentnych rozwiązań, aby osiągnąć ten cel.

Jak można poradzić sobie z przepływem ruchu w wielkich miast-ach? Jedna koncepcja pochodzi z samego sektora samochodowego. Branża ta pracuje nad rozwojem pojaz-dów, które nie powodują żadnej emisji w ruchu drogowym. nadal rozb-rzmiewają różne opinie i nie wiadomo, czy energia elektryczna przechowywana

w akumulatorach czy też wodór produ-kowany w sposób neutralny dla środowiska, ostatecznie wygra w walce o napęd dla bezemisyjnego pojazdu. Jednakże już wkrótce czeka nas koniec ery wewnętrznego silnika spalinowego.

W wywiadzie dla brytyjskiej gazety The Guardian, Barb Samardzich, wiceprezes ds. rozwoju produktu w Ford Europe, dodała swoją cegiełkę do dyskusji na temat przyszłej mobilności. Według jej wizji, samochody przyszłości będą prawdopodobnie czymś znacznie więcej niż tylko zestawem kół umożliwiających przemieszczenie ludzkich ładunków z punktu A do punktu B; będą one inteligentnymi pojazdami z możliwością komunikacji między sobą na niezwykle zaawanso-wanym poziomie. Zdaniem Samardzich, samochody podłączone do jednej sieci będą w stanie wymieniać informacje np. na temat płynności ruchu drogowego i występujących zatorów oraz możliwości najbliższego parkowania. Pół żartem Samardzich dodaje: „Kiedy dojdziemy do momentu, kiedy nasz własny samochód doradzi nam opuszczenie jego wnętrza i skorzystanie z metra, będziemy wiedzieli, że osiągnęliśmy doskonałość w połączeniu sieciowym z naszym komputerem pokładowym i w tech-nologii komunikacji mobilnej”.

Prognostycy spoza sektora moto-ryzacyjnego również chętnie wypowiadają się na ten temat. Jeśli inteligentny samochód, czyli całkowicie podłączony do sieci, stanie się naszym doradcą w ruchu drogowym, trzeba będzie wypracować trzy alternatywy dla komunikacji własnym autem:

> WsPÓLNE PRZEjAZDY,> LOKALNY TRANsPORT

PUBLICZNY, > ORAZ sIEć śCIEżEK

ROWEROWYCh.

SAMoCHoDY PoDŁĄCZonE Do SiECi DoRADZAJĄ W KoMuniKACJi

23

idea korzystania nie z własnego samochodu, lecz dzielenia się zaso-bami mobilności z innymi, czyli korzystanie z auta wyłącznie wtedy, kiedy wystąpi taka potrzeba, pojawiła się w różnych odmianach na całym świecie. najbardziej zaawansowany program tworzy „Autolib” w Paryżu. W ramach tego programu kilkadziesiąt tysięcy ludzi korzysta z 2 000 samo-chodów elektrycznych. Są one zapar-kowane w specjalnych miejscach z możliwością ładowania, zloka-lizowanych wokół metropolii nad Sekwaną. Członkowie programu płacą tylko za kilometry faktycznie prze-jechane i oszczędzają koszty zakupu własnego samochodu elektrycznego. Ta nowa technologia mobilności może być efektywnie wykorzystywana przez wiele osób, a miasta korzystają bezpośrednio z obniżenia zarówno poziomu zatłoczenia i zanieczyszcze-nia. 2000 elektrycznych samochodów ma jeszcze inne zalety: przemierzają paryskie ulice w sposób bardzo cichy i bezemisyjny.

Londyn jest uważany za paradyg-mat usług lokalnego transportu pub-licznego. Każdego dnia gęsta sieć podziemnych linii metra i autobusów przewozi miliony osób dojeżdżających do miasta, w którym osoby prywatne mogą korzystać ze swoich samo-chodów tylko wtedy, jeśli zapłacą stosunkowo wysoką „opłatę konges-tyjną”. Chociaż rozwiązanie takie tylko częściowo zmniejsza zasięg wystę-

WSPÓLnE PRZEJAZDY:KiLKA SAMoCHoDÓWWYKoRZYSTYWAnYCHPRZEZ WiĘKSZĄ GRuPĘ LuDZi

LonDYŃSKi TRAnSPoRT: uWAGA nA oDSTĘP

3,5 miliarda ludzi mieszka w miastach, prawie połowa światowej populacji

Ponad

24

powania zatorów w stolicy Wielkiej Brytanii, liczba samochodów czeka-jących w kolejce wokół bardziej popu-larnych atrakcji turystycznych w ciągu roku znacząco zmalała. Sieć regular-nie kursujących autobusów i linii metra jest naprawdę gęsta, dlatego są one uznawane przez Londyńczyków za realne i opłacalne alternatywy. A kto nie zdąży przed odjazdem, ten się nie martwi, ponieważ kolejne połączenie będzie już za kilka minut.

Ho Chi Minh City w pełni wykorzys-tuje doświadczenia i wiedzę zdobytą dzięki brytyjskiej metropolii. To największe miasto w dynamicznie rozwijającym się Wietnamie w szybkim tempie buduje swoje systemy lokal-nego transportu publicznego. Dlac-zego? Ponieważ wietnamska klasa średnia niezwykle chętnie przechodzi z dwóch na cztery koła. udział mieszkańców w Ho Chi Minh City, korzystających obecnie z motocykli, wynosi od 60 do 65%. Zanim więc zbyt wielu przesiądzie się do bardziej kom-fortowego samochodu i doprowadzi do totalnego zatoru, władze miasta chcą stworzyć bardziej atrakcyjną opcję w postaci lokalnego transportu publicz-nego. inne aglomeracje Dalekiego Wschody, np. Szanghaj czy Tokio, kopiują trend budowania gęstszej sieci transportu publicznego jako alter-natywy dla samochodowej mobilności.

W Kopenhadze możemy być świad- kiem niesamowitej,nakręcanej peda-łami ekologicznej przyszłości, będącej częścią zwykłego życia w mieście. W rzeczywistości stolica Danii uznawana jest przez wielu ekspertów za miejskiego lidera dwukołowej mobil-ności. W okresie od 1996 do 2004 liczba kierowców samochodów spadła z 42 do

DoSTĘP Do RoWERÓW W CEnTRuM KoPEnHAGi

25

zadziwiającego poziomu 26%. Tymcza-sem liczba rowerzystów w Kopenhadze wzrosła do 36%, wyprzedzając liczeb-ność użytkowników samochodów.

urbaniści osiągnęli taki wynik dzięki odważnej wizji, umożliwiającej im skuteczne przewidywanie przestr-zennej ewolucji Kopenhagi i odpowied-niego modelowania swojej koncepcji planowania ruchu drogowego. Specjaliści od infrastruktury osiągnęli duży sukces w zorganizowaniu wszyst-kich potrzebnych dróg, ścieżek row-erowych i traktów kolejowych. W sposób przypominający położenie pięciu palców dłoni główne arterie ruchu drogowego są prowadzone z centrum miasta. System zapewnia skuteczne unikanie zatorów, a miasto nadal rośnie według tego upor-ządkowanego planu. Badania prz-eprowadzone przez Bank Światowy zwróciły uwagę na naśladowców modelu kopenhaskiego, np. w Singa-purze, mieście, w którym problem związany z brakiem miejsca jest faktem życia codziennego.

Mimo tych wszystkich pozytywnych i zachęcających przykładów, nie możemy polegać wyłącznie na wład-zach, politykach, rządach i tylko im powierzać rozwiązanie problemów kli-matycznych spowodowanych mobil-nością. Konsumenci i firmy również muszą się angażować w osiągnięcie docelowej poprawy w ramach ochrony klimatu. Firma Ball przyłącza się w znaczny sposób tych starań. W naszej holenderskiej fabryce w oss bardzo duże ciężarówki zwane gigaliners zastąpiły standardowe pojazdy trans-portowe, wykorzystywane wcześniej do przewozu naszych puszek. Gigaliners mogą przewieźć o 56% więcej puszek niż tradycyjne zestawy. Wykorzystanie pojazdów typu gigaliner pozwala na coroczną oszczędność w zużyciu oleju

na pędowego na poziomie ok. 30%. nie mniejsze znaczenie ma

właściciel tego małego biznesu, który wdraża w życie wiele różnych nowator-skich pomysłów. Takie inicjatywy powstają każdego dnia, w każdym mieście, w każdym kraju na całym świecie – często są związane z niewiel-kimi nakładami, a przynoszą naprawdę wymierne korzyści. Co jest potrzebne? Czasami jest to po prostu ochota i gotowość do zmiany swoich nawyków ... choćby trochę. Amerykańska firma specjalizująca się w czyszczeniu chem-icznym My Fresh Shirt daje codziennie mądre przykłady takiego działania. Pralnia odbiera brudne rzeczy z domów swoich klientów i dostarcza je po wypraniu z powrotem. inni też to robią. Jednak w przypadku My Fresh Shirt klienci, którzy zdecydują się na dostawę pokrywającą się z dostawami sąsiadów otrzymują w nagrodę ekopunkty, które można wykorzystać w ramach specjal-nych zniżek i promocji. Firma z kolei obniża emisję dwutlenku węgla poprzez ograniczenie czasu, w jakim ciężarówka przemierza swoją trasę. Sytuacja korzystna dla wszystkich. Klienci otrzymują swoją odzież w odpowiednim czasie, a miasto korzysta z mniejszego zagęszczenia na dro-gach. Każdy jest zadowolony, a wspaniałe rozwiązanie zostało osiągnięte bez jakiejkolwiek inter-wencji ze strony władz czy rządu.

> MIAsTA ZAjMUją ZALEDWIE 3% NAsZEj PLANETY, ALE WYKORZYsTUją 80% WsZYsTKICh śWIATOWYCh ZAsOBÓW

> MIAsTA WYPRACOWUją OD 55 DO 73% PRODUKTU KRAj-OWEGO BRUTTO

> NA śWIECIE WYsTęPUjE PRAWIE 30 MEGAMIAsT LICZąCYCh PONAD 10 MLN MIEsZKAńCÓW ORAZ 50 MIAsT ZAMIEsZKIWANYCh PRZEZ PONAD 5 MLN OsÓB

GiGALinER JEŻDŻĄCY DLA BALL oSZCZĘDZA 30% oLEJu nAPĘDoWEGo

26

27

ŚWiAT PuSZEK

TRZECH INŻYNIERÓW, T

RZY DNI,

JEDNA ROZLEWNIA:

WRAZ Z PRACOWNIKAMI

OBSŁUGI TECHNICZNEJ (C

TS)

WYRUSZYLIŚMY NA AUDYT OEE

uKŁADAnKA

EFEKTYWNOśCI

28

Wszystko zaczyna się od wypełniania formularza dla gości. Jest 6.30 rano.

Do recepcji holenderskiego zakładu rozlewniczego przybywają Helmut Doetsch, Maril Kamp i Wim Sedee – członkowie technicznej obsługi klienta firmy Ball (CTS). W zakładzie przeprowadzać będą drobiazgowy audyt oEE. oEE jest skrótem pojęcia „overall Equipment Effectiveness”, oznaczającego ogólną Efektywność urządzeń Linii Rozlewnic-zej. na koniec będą musieli sporządzić szczegółowy raport, zawierający bardzo obszerne zalecenia dotyczące poprawy i ponownego badania planowanego w ciągu następnych sześciu miesięcy.

Cała trójka witana jest w zakładzie z zarówno z sza-cunkiem, jak i z nutą sceptycyzmu. Przecież każdy tutaj dokładnie wie, na czym polega jego praca – nikt nie musi przychodzić z zewnątrz i mówić im, co mają robić. „od samego początku wyjaśniamy, że nie mamy automatycznych odpow-iedzi na wszystkie pytania. Wyjaśniamy, że naszym celem jest wsparcie zatrudnionych w zakładzie pracowników i wypra-cowanie najlepszych rozwiązań dla zwiększenia efektywności linii rozlewniczej”, mówi Maril Kamp. Każdy członek zespołu CTS firmy Ball może poszczycić się co wieloletnim doświadczeniem zawodowym i wybitnymi kwalifikacjami inżynierskimi.

Podczas przetwarzania wstępnej oferty audytu, kon-troler finansowy klienta z zadowoleniem zapoznał się z wyjątkowymi kompetencjami tego zespołu, ale wciąż czuł się w obowiązku, aby zadać „pytanie za milion dolarów”: „Jaką korzyść da nam audyt oEE? Dlaczego mamy płacić spore pieniądze Waszym ludziom, żeby go przeprowadzili? Bez względu na to, jak bardzo są kompetentni...” Ale Helmut Doetsch miał gotową odpowiedź:

„Jesteśmy pewni, że będziemy w stanie zwiększyć wydajność i obniżyć koszty eksploatacji”. na potwierdzenie tych słów Doetsch przypiął na tablicy wykres ilustrujący kalkulację modelową. Załóżmy, że eksploatacja linii rozlewniczej kosztuje 1 400 € za godzinę. Linia pracuje przez 6 000 godzin rocznie, co daje 8,4 mln € kosztów operacyjnych. „Jeśli zwiększymy wydajność o jeden procent, pozwoli to na zaoszczędzenie dodatkowych 84 000 € każdego roku, a nie zapominajmy o możliwości dodatkowego napełnienia jed-nego procenta puszek!”.

Audyt OEE przeprowadzany przez Ball zwykle znajduje obszary z możliwością poprawy efektywności linii na poziomie 5 do 10%. Jest to wartość empiryczna z ostatnich dwóch lat, różniąca się w zależności od wielu zmiennych. W porównaniu z tym koszt audytu oEE jest relatywnie niski. Doetsch wyjaśnia: „Korzyści, jakie przedstawiamy i oferujemy są zaz-wyczaj wystarczające, aby przekonać nawet najbardziej kon-serwatywnych menadżerów”. Firma Ball uznaje audyty oEE

za szczególnego rodzaju usługi – bardzo wyjątkowe, ponieważ żadna inna firma nie oferuje ich w tej formie.

Ale wróćmy do holenderskiego zadania, którym mamy się dziś zająć. Teraz Doetsch, Sedee i Kamp rozchodzą się po zakładzie, aby skontrolować bardzo szczegółowo każdy real-izowany proces. Specjalny program komputerowy do audytów oEE, opracowany przez firmę Ball, pomaga precyzyjnie określić wyniki zakładu. Wim Sedee jest inżynierem CTS z ponad 30-letnim doświadczeniem: „W przeciwieństwie do innych, przyglądamy się nawet najmniejszej przerwie w pro-cesie napełniania. nawet te rzekomo krótkie przestoje zsu-mowane w ciągu dnia prowadzą do zmniejszenia wydajności linii”.

szczególnie ważnym aspektem podejścia przyjętego przez specjalistów CTs jest ich nacisk na prowadzenie rozmów ze wszystkimi osobami pracującymi w kon-trolowanym zakładzie. Raz za razem pracownicy wyjaśniają im wszystkie procesy, szczególnie te, których nie rozumieją. Tylko w taki sposób będzie można zaproponować zalecenia poprawy indywidualnie dostosowane do konkretnej firmy i jej linii rozlewniczej.

Ważne jest również, aby podczas opracowywania spra-wozdania końcowego, zachować właściwy ton mówi helmut Doetsch. „ostatnią rzeczą, jaką chcemy zrobić, jest pokaza-nie załogi zakładu w złym świetle”.

W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy zespół CTs odwiedził około 400 lokalizacji i jest autorem ponad 1200 raportów – audyty OEE część z nich. Roczne oszczędności uzyskiwane przez klientów Ball w wyniku tych działań można liczyć w milionach euro.

MArCO VOsseN

„AUDYT OEE PRZEPROWADZONY PRZEZ ZESPÓŁ BALL CTS WYKROCZYŁ POZA MOJE

OCZEKIWANIA I POMÓGŁ NAM ZNACZNIE POPRAWIć WYDAJNOŚć LINII I ZWIĘKSZYć

NASZĄ EFEKTYWNOŚć”.

29

WYKAZ UsŁUG W PORTFOLIO:

KLAsA KOD NAZWA UsŁUGI UsŁUGI UsŁUGI

Wsparcie ogólne G1 Wizyta regularna Trening T1 Trening z zakresu zamknięcia puszek T2 Can school/Akademia Puszki serwis E1 Kontrola parametrów szwu i regulacja wyposażenia linii E2 Asysta przy uruchomieniu zamykarki

Audyt A1 Kompleksowy audyt linii rozlewniczej A2 Audyt OEE A3 Audyt obsługi napełnionych puszek Projekty serwisowe P1 Usprawnienie i poprawa działania linii rozlewniczej Analizy laboratoryjne L1 Quick test L2 Test pack L3 Ocena parametrów ryzyka L4 jakość wody L5 jakość napełnionych puszek L6 szczegółowa analiza przyczyn wad

JESTEŚMY PRZEKONANI, ŻE MOŻEMYZWIĘKSZYć WYDAJNOŚć W TWOIM ZAKŁADZIEI OBNIŻYć KOSZTY OPERACYJNE

nasZe usŁuGi

30

Wyraź to w prostych słowach, jeśli możesz: Jakie korzyści wynikają z audytu Oee dla producenta napojów lub rozlewni usługowej?To zawsze zależy od bardzo wielu czynników: Czy mamy do czynienia z producentem markowych napojów, który konwertuje linię stosunkowo rzadko? Albo z rozlewnią usługową, w których konwersje występować mogą kilka razy dziennie. i oczywiście dużo zależy od tego, co ma się znaleźć w opakowaniu. Jeśli produkt wymaga pasteryzacji w puszce, zachodzą naturalnie dodatkowe procesy produk-cyjne, które wpływają na całokształt. Zgodnie z naszymi doświadczeniami audyt oEE pozwala zazwyczaj wykryć obszary z możliwością poprawy na poziomie 5 do 10%. Czasem nawet więcej.

Jaką wiedzą i kompetencjami dysponuje zespół CTs, a które umożliwiają zdefiniowanie i wdrożenie takich korekt?nasi pracownicy są znakomicie przeszkoleni i mogą poszczycić się wieloletnim doświadczeniem praktycznym. Dzięki naszemu systemowi „champion” mamy pewność, że mamy wśród nas specjalistów, znających doskonale poszczególne etapy procesów rozlewniczych. Każdy „cham-pion” jest zobowiązany do stałego nabywania kompetencji w swojej dziedzinie. Takie założenie gwarantuje, że zawsze mamy pod ręką prawdziwego eksperta w zakresie danego segmentu. Ponadto każdego roku widzimy bardzo wiele różnych systemów rozlewu eksploatowanych przez naszych klientów, dzięki czemu jesteśmy w stanie szybko zidentyfikować potencjał poprawy.

Kalkulacje modelowe są zazwyczaj wystarczające, aby przekonać księgowych o potrzebie audytu Oee. Ale w jaki sposób pozyskujecie pion operacyjny zakładu?nigdy nie traktujemy ludzi protekcjonalnie. Zgodnie z naszym podejściem pracujemy ze specjalistami takimi jak my. Lokalny personel szybko zdaje sobie sprawę, że ma do czynienia z bardzo kompetentnym zespołem CTS firmy Ball. Jeśli uda nam się przedstawić w wiarygodny sposób kwestię współpracy w poszukiwaniu poprawy, zwykle uzyskujemy wsparcie prawie wszystkich pracujących w rozlewni.

MiSTRZoSTWoTAKToWnEGo STYLu

TrZy PyTania DO HELMUTA DOETSCHA

Z CTS – OBSŁUGI TECHNICZNEJ

KLIENTA FIRMY BALL

OVER

ALL

EQU

IPM

ENT

EFFE

CTIV

ENES

S (O

EE)

– CO

TO

ZNAC

ZY?

Sprawność parku maszynowego zależy od czasu pracy, prędkości i jakości produkcji danych urządzeń. Wszystkie te trzy parametry są podlegają dokładnej kontroli w ramach audytu oEE. oEE jest skrótem pojęcia „overall Equipment Effectiveness”, oznaczającego ogólną Efektywność urządzeń Linii Rozlewniczej. Techniczna obsługa klienta firmy Ball (CTS) deleguje zespoły składające się z 3-4 inżynierów, którzy następnie przeprowadzają audyt oEE, trwający z reguły trzy dni. W przeciwieństwie do innych usługodawców, specjaliści CTS firmy Ball badają nawet na-jkrótsze przestoje. usługa ta obejmuje również sporządzenie szczegółowego sprawozdania końcowego i przeprowadzenie ponownego badania w okresie kolejnych trzech do sześciu miesięcy.

Europa Centralna i Wschodnia Helmut DoetschKierownik CTSBall Packaging Europe Holding GmbH & Co. KG+49 2637 607 527Helmut.Doetsch@ball.com

KONTAKTEuropa Zachodnia

Stephen ClarkeKierownik CTS

Ball Trading uK Ltd.+44 1244 68 4552

Stephen.Clarke@ball.com

31

Firma Ball ogłosiła rozbudowę swojego zakładu produkcji puszek do napojów, zlokalizowanego w holenderskiej mie-jscowości oss. obecnie działający zakład wzbogaci się o nową linię produk-cyjną do puszek aluminiowych o pojemności 500 ml.. Rozruch linii pla-nowany jest na maj 2015 r. „Coraz większa liczba producentów piwa w krajach Beneluksu decyduje się na ser-wowanie swojego napoju w puszkach”, stwierdza Colin Gillis, prezes Ball Packaging Europe. „Zakład w oss jest jedynym zakładem produkcji puszek do napojów w Holandii, a planowana roz-budowa umocni jego pozycję jako naszego centrum logistycznego, obsługującego rynki krajów Beneluksu, ale również Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej”. Rozwój zakładu Ball, będącego głównym pracodawcą w oss, związany będzie z utworzeniem dodatkowych miejsc pracy w regionie. Firma będzie nadal inwestować w szko-lenia i edukację pracowników oraz wspierać różne projekty społeczne.

PRODUKCjA PUsZEK W Oss

1953 Thomassen & Drijver uruchamiają fabrykę puszek stalowych

1971 uruchomienie pierwszej w Europie linii do produkcji dwuczęściowych puszek do napojów

1997 instalacja pierwszej linii do produkcji puszek aluminiowych

2005 Zakład przechodzi wyłącznie na produkcję puszek aluminiowych

2012 Pierwsza seria puszek aluminiowych typu sleek o pojemności 200 ml slim i 330 ml sleek

2013 60-lecie istnienia jedynej holenderskiej fabryki puszek do napojów

2014 uruchomienie rozwojowego projektu budowy trzeciej linii produkcyjnej i nowego magazynu

noWa LiniA PRoDuKCYJnA PuSZEK W oSS

AKTuALnoŚCi

NIEMIECKIE ZAKŁADY PUsZKOWE FIRMY BALLOTRZYMUją CERTYFIKAT ZGODNOśCI Z IsO 50001Niemieckie zakłady firmy Ball produkujące puszki napojowe zrobiły w roku 2014 kolejny, ważny krok w ich rozwoju w postaci implementacji Zintegrowanego systemu Zarządzania (IMs). Certyfikaty przyznano dla zarządzania jakością (iSo 9001); zarządzania śro-dowiskowego (iSo 14001); BHP (oHSAS 18001); bezpieczeństwa żywn-ości (FSSC 22000) oraz za nowy standard: certy-fikat iSo 50001. „Dzięki temu, że nasze niemieckie zakłady uzyskały certyfi-kat zgodności iSo 50001, jesteśmy pewni, że wdrożenie iMS zakończyło się powodzeniem”, mówi Siva Laksh-manan, kierownik ds. energii w Ball Packaging Europe. „To z kolei umożliwia komunikację w zakresie zarządzania naszymi zasobami ener-gii i zwiększa jego przejrzystość. Pozostałe zakłady europejskie są na etapie przygotowania do certyfikacji iSo 50001”. Zarządzanie energią po-lega na pomiarze przepływu energii w

firmie, w tym źródeł energii, jej wykorzystania, odbiorników oraz oceny efektywności energetycznej i zużycia energii we wszystkich europejskich obiektach i procesach.Zarejestrowane dane stanowią podstawę dla kierowników ds. energii – Siva Lakshmanana i Jensa Gerberta, w zakresie wdrożenia środków technic-znych w celu poprawy efektywności energetycznej. Stanowią również pomoc w tworzeniu koncepcji strategic-znych i organizacyjnych w celu poprawy wydajności związanych z energią.We współpracy z kierownikami zakła-dów zespoły ds. energii uzgodniły wymi-erne cele i przedstawiły plany działania w celu dalszej redukcji emisji dwutlenku węgla.Według oficjalnych szacunków, takie normy jak iSo 50001 mogą mieć wpływ nawet na 60% światowego zapotrze-bowania na energię i pomóc wprowadzić nowe, energooszczędne technologie.

BALL CoRPoRATion: ZIELONE PODIUMNewsweek we współpracy z Corporate Knights Capital i czołowymi ekspertami w zakresie zrównoważonego rozwoju przyznał firmie Ball Corporation (NYsE: BLL) trzecie miejsce wśród 500 największych firm amerykańskich za ogólne działania ekologiczne.Jeden z najbardziej znanych i renomowanych rankingów korporacyjnego oddziaływania na środowisko, newsweek Green Ranking, dokonał oceny 500 największych pod względem kapitalizacji rynkowej giełdowych spółek w Stanach Zjednoczonych i przyznał im punkty na podstawie wyników z ośmiu kluczowych wskaźników, w tym: wydajności energetycznej, emisji gazu cieplarnianego, wody i ścieków; reputacji; zrównoważonego rozwoju; weryfikacji wskaźników środowiskowych przez niezależny podmiot.Firma Ball opublikowała niedawno raport zrównoważonego rozwoju 2014, opisujący wyniki ekologiczne firmy za okres 2012–2013, jak również cele zrównoważonego rozwoju na lata 2014, 2015 i dalsze. Więcej informacji można uzys-kać na stronie. www.ball.com/sustainability

32

ICH CEL: UCZYNIć ŚWIAT LEPSZYM MIEJSCEM DZIĘKI LOKALNYM AKCJOM, KTÓRE, MIMO NIEWIELKICH ROZMIARÓW, TWORZĄ ZNACZĄCY EFEKT.

W DZIAŁANIA TE ZAANGAŻOWAŁO SIĘ PONAD 62 000 STUDENTÓW Z 1 600 UNIWERSYTETÓW ORAZ PONAD 440 FIRM NA CAŁYM ŚWIECIE. JEDNĄ Z NICH JEST

BALL PACKAGING EUROPE.

Każdy, kto chce rozszyfrować kod „Enactus” – sekret sukcesu – musi jedynie wziąć udział w jednym z coroc-znych konkursów, w których dziesiątki przedstawicieli firm zapoznaje się z wytworami umysłów kilkuset stu-dentów. nigdzie indziej duch Enactus nie pojawia się w tak bezpośredni i wyraźny sposób: En (Entrepreneur-ship – przedsiębiorca), ACT (Action – działanie) i uS (my) – czyli ludzie oddani idei tego ruchu.

Ta wyjątkowa i stale rozwijająca się sieć studentów, absolwentów, uczelni i firm, powstała w uSA w 1975 roku pod nazwą „SiFE” – „Studenci dla Przedsiębiorczości”. Pomysł był bana-lnie prosty, a zarazem niezwykle zaraźliwy: zaangażowanie świeżo naby- tych umiejętności i wiedzy młodych studentów na potrzeby czegoś małego, ale skutecznego, a jednocześnie pozwalającego na stałe uczenie się – na przykład w ramach inicjatyw społecznych lub rozwiązania lokal-nego problemu.

W kolejnych latach ta koncepcja przenoszenia nauki z sal uczelni w świat w celu zdobycia praktycznego doświadczenia przekroczyła granice, podbijając nowe kraje, a nawet nowe kontynenty. inicjatywa została podjęta przez studentów, profesorów i kadrę kierowniczą w Polsce w 1996 roku, następnie objęła swoim zasięgiem Wielką Brytanię w 2001 r., Francję w 2002 r., a niemcy w 2003 r. obecnie działa 37 organizacji krajowych, ustanowionych na całym świecie.

ChÓR KU ChWALE INICjATYWYZ inicjatywy, która w 2005 roku

zmieniła nazwę na „Enactus”, powstała prosta idea „czynienia dobra”, która otrzymała niezbędny bodziec w postaci współzawodnictwa. Każdego roku zespoły studentów są zobowiązane do jak najlepszego przedstawienia swoich projektów przed jury składającym się z doświadczonych menedżerów. Zwyc-ięzcy z każdego regionu zostają zak-walifikowani do rozgrywek na płaszczyźnie krajowej. Zwycięzcy z każdego kraju biorą udział w Światowym Finale, który w tym roku odbywa się w Pekinie. Dążenie do właściwego zaprezentowania swoich koncepcji i promowania swoich pro-jektów również wiąże się z korzyścią dla studentów: uczą się, jak przekazać swoje pomysły i swoje zaangażowanie, aby przekonać, a nawet zachwycić grono ekspertów – w tym przypadku, doświadczonych i krytycznych członków jury.

Sposób przedstawiania pomysłów przez zespoły obejmuje całe spektrum możliwości. niektórzy decydują się na zastosowanie choreografii, natomiast inni stawiają na użycie środków multi-medialnych. niektóre zespoły promują swoją inicjatywę nawet śpiewem. Jednakże jeżeli sam projekt nie jest przekonujący, na nic się nie zda nawet najwspanialsza jego oprawa.

Ball Packaging wspiera Enactus zarówno ideowo, jak i finansowo. Środki finansowe, które przekazujemy

DUCh DnASZYCH PREKuRSoRÓW

jako sponsorzy, odgrywają oczywiście dużą rolę. Jednakże nie bez znaczenia jest również przydzielenie pra-cownikom firmy Ball funkcji Doradców Biznesowych zespołów studenckich w niemczech, na przykład członków Enactus z uniwersytetu w Wuppertalu. Zarówno studenci, jak i firma Ball mają wiele korzyści z tego kontaktu, ponieważ wielu potencjalnych stu-dentów z sieci Enactus wybiera firmę Ball, czyniąc pierwsze kroki na ścieżce swojej kariery już po pomyślnym zakończeniu swoich studiów.

www.enactus.com

33

... oRAZ ZAPREZEnToWAniA SWoiCH PRoJEKTÓW

ZE SPoRĄ DoZĄ HuMoRu i

KREATYWnoŚCi.

KonKuRS W niEMCZECH W 2014 RoKu: 20

ZESPoŁÓW SPoTKAŁo SiĘ nA uniWERSYTECiE W MAnnHEiM.

DuCH RYWALiZACJi AŻ Do oSTATniEJ MinuTY.

WYKoRZYSTAŁY onE TĘ

MoŻLiWoŚĆ Do nAWiĄZAniA

KonTAKTÓW...

34

NOWE PROTOTYPY PUSZEK I SPECJALNE CZĘŚCI MASZYN

MOGĄ BYć TERAZ TWORZONE W BŁYSKAWICZNYM CZASIE.

BALL MA MASZYNĘ DRUKARSKĄ 3D.

innoWACJE

Brzęczy i warkocze. Dysza rysuje równą, gęstą białą linię na tablicy – jak artysta malujący farbami olejnymi. Podczas kolejnego cyklu następuje precyzyjne skopiowanie pierwszej operacji. A potem powtórka. Stopniowo, przesuwając się co ćwierć milimetra, głowica drukarki przesuwa się warstwa po warstwie przez materiał. Każdy, oglądając to po raz pierwszy, sprawdza mijające minuty. „Ta część trwa około godziny”, mówi Markus Dettlaff, co daje mnóstwo czasu, aby przejść do biura inżyniera ds. Rozwoju Produktu.

Z tego miejsca, Dettlaff kontroluje drukarkę 3D zaledwie kilkoma kliknięciami myszy. od prawie czter-ech lat to urządzenie, przypominające wielkogabarytową mikrofalówkę, wspiera wysiłki inżynierów pracujących w Dziale innowacji. W tym czasie Dettlaff i jego współpracownik udo Joebges obdarzyli maszynę uznaniem, nadając jej status członka zespołu o nazwie „Hans-Peter” - imię zain-spirowane logo HP, widniejącym z przodu drukarki.

SPoTKAniE WTRZECIM

WYMIARZE

„Czy nakarmiłeś Hansa-Petera?” To popularne i żartobliwe pytanie często pada między Dettlaffem i Joeb-gesem. należy dbać o drukarkę 3D, ponieważ pomaga inżynierom zaoszczędzić czas i pieniądze. „Weźmy przykładowo to ramię chwytaka: zanim Hans-Peter znalazł się w naszym zes-pole, musielibyśmy przesłać je w post-aci rysunku technicznego do firmy specjalistycznej”. oni zrobiliby z proto-typ metalu za około 150 EuR i dostarc-zyli w ciągu trzech tygodni. Część

35

zostałaby zamocowana wówczas do urządzenia do napełniania na zasadzie „prób i błędów”. Jeśli działanie nie byłoby właściwe za pierwszym razem, należałoby odesłać część z powrotem do tej samej firmy w celu modyfikacji – kolejne trzy tygodnie i większe koszty.

„Z pomocą Hansa-Petera jesteśmy w stanie znacznie skrócić nasze działania rozwojowe” przyznaje Dettlaff. W maszynie drukarskiej 3D potrzebne części maszyn są for-mowane z twardego białego tworzywa sztucznego w temperaturze około 100 stopni Celsjusza. Pozostaje tylko kwestia ich wypróbowania, ulepszenia w wymaganym zakresie, a następnie ponownego wydrukowania. Każda część kosztuje 5 EuR zamiast 150 EuR i jest gotowa w ciągu kilku godzin. nic dziwnego, że w ostatnich latach coraz więcej zadań w Ball wykorzys-tuje tańszą i szybszą opcję druku 3D. niezależnie od tego, czy chcemy otrzymać prototypy zupełnie nowych formatów puszek, komponenty do kolejnej innowacji Ball, przekładnię do sekcji przenośnika pewnej maszyny lub narzędzia umożliwiające układanie

jedna na drugiej specjalnych części do produkcji: do tej pory drukarka perfek-cyjnie wywiązywała się z każdego zadania. Tylko raz w ciągu czterech lat wzywano serwisantów do naprawy maszyny.

Słychać sygnał. Ramię chwytaka jest już gotowe. Podczas gdy Dettlaff wyjmuje część montażową z drukarki, Hans-Peter otrzymuje już kolejny zestaw danych CAD z sieci. „Dzięki temu jesteśmy w stanie modyfikować części bezpośrednio przesyłane z zakładu klienta, a nawet części już zmodernizowane wysyłane są do nas, jeżeli czas nagli”, mówi Dettlaff. Tymc-zasem jego „współpracownik” został załadowany materiałem do następnego wydruku: bęben został nawinięty cienkim paskiem plastiku.

i Hans-Peter znowu przystępuje do pracy. najpierw głowica drukująca jest ustawiana z laserowo sterowaną precyzją. następnie pojawia się brzęczenie i warkot. Cienka biała linia powstaje na tablicy. Tym razem Hans-Peter pracuje na nocnej zmianie. Pozostały czas na ekranie pokazuje jeszcze osiem godzin i 25 minut do końca procesu.

DRuKARKA 3D WYGLĄDA JAK

WiELKA KuCHEnKA

MiKRoFALoWA. inŻYniER FiRMY

BALL uDo JoEBGES TWoRZY

PRoJEKTY KoMPuTERoWE, A uRZĄDZEniE

DRuKuJE KAŻDY PoTRZEBnY ELEMEnT.

36

BAL

L Eu

Ro

PE

GM

BH

LEu

TSC

HEn

BAC

HST

RAS

SE 5

2C

H –

805

0 Zü

RiC

H

WW

W.B

ALL-

EUR

OPE

.CO

M

PoRTALE MEDiÓW SPoŁECZnoŚCioWYCH

www.facebook.com/ballpackagingeurope

www.twitter.com/ballpackagingeu

www.youtube.com/ballpackagingeurope

www.linkedin.com/company/ball-packaging-europe

www.pinterest.com/canspirational

ZnAJDŹ inSPiRACJĘ nA nASZYM BLoGu:www.canspiration.com