52

A§Va§J - e-balbharatikishor.ebalbharati.in/Archive/include/pdf/2017_01.pdf · H$m¶©H$mar g§nmXH$ Vwåhm§, Amåhm§ gdmªMr bmS>H$s, _hmamîQ´>mÀ`m KamKam§V nmohMbobr "~mb^maVr

Embed Size (px)

Citation preview

OmZodmar> 2017 3

nÌì`dhmamMm nËVm -

A§Va§J

H$m¶©H$mar g§nmXH$, {H$emoa, _hmamîQ> amÁ` nmR>çnwñVH$ {Z{_©Vr d Aä`mgH«$_ g§emoYZ _§S>i, goZmnVr ~mnQ> _mJ©, nwUo-411004 ( g§nmXH$s` : 020 - 25716107 [dVaU d VH«$ma : 020 - 25716244 \°$Šg - 25656046. B©-_ob : [email protected].

dm{f©H$ dJ©UrMr aŠH$_ é. 80/- _{ZAm°S>©a AWdm H$moUË`mhr amîQ>>r`rH¥$V ~±Ho$À`m nwUo emIodarb S>r_m§S> S>mâQ>X²dmao g§MmbH$, _hmamîQ>> amÁ` nmR>çnwñVH$ _§S>i, ¶m ZmdmZo Imbr Z‘yX Ho$boë¶m nÌì¶dhmamÀ¶m nË˶mda nmR>dmdr. YZmXoe ñdrH$mabm OmUma Zmhr.

AjaOwiUr : ~mb^maVr S>rQ>rnr {d^mJ

{MÌm§H$Z : à^mH$a H$mQ>o, amOoe bdioH$a, aoí‘m ~d©o, YZlr _moH$mer, KZímm_ Xoe_wI, {Jare ghò~wX²Yo, A_mob dmK_moS>o, _Ywam n|S>go

àH$meH$ :

{ddoH$ CËV_ Jmogmdr, {Z`§ÌH$_hmamîQ´> amÁ` nmR>çnwñVH$ {Z{_©Vr _§S>i, à^mXodr, _w§~B©.

g§nmXH$ : S>m°. gwZrb ‘Ja, g§MmbH$_hmamîQ´> amÁ` nmR>çnwñVH$ {Z{_©Vrd Aä`mgH«$_ g§emoYZ _§S>i, nwUo.

H$m`©H$mar g§nmXH$ {H$aU H|$Ðo

{Z{_©Vr A{YH$marho_§V ~m~a

à. ghm`H$ H$m`©H$mar g§nmXH$ d {dVaU ì`dñWmnH$gm¡. e¡bOm gwadgo

_wIn¥îR : amOy am`^mZ, {O.n.àm. emim, R>|{JbdñVr, Vm. _§JidoT>m, [O. gmobmnya

OmZodmar 2017, A§H$ n{hbm,

df© 46 do, nm¡f/_mK>, eHo$ 1938

~mb^maVr (H${dVm) àm. gamoO Xoe_wI 2EH$m {\${ZŠgMr JmoîQ> S>m°. {demb Vm`S>o 6Zdg§H$ën (H${dVm) {dO`m dmS> 9{eënH$ma àm. {H$aU Xe_wIo 10^maV Anwbm KS>dy`m ! amîQ´>nmb ^m. gmd§V 12^rVr _¥Um{bZr dZmago 13AboŠPm§S>a ~obMr AZ_mob XoUJr a_oe Ho$. ghò~wX²Yo 14gH$mi (H${dVm) amO|Ð CJbo 18aS>m`Mo Zmhr; bT>m`Mo ! gw^mfM§Ð d¡îUd 19gm`brMr S>m`ar gm`br 22W§S>r (H${dVm) CËV_ gXmH$mi 24_mP§ Jmd (H${dVm) e§.b. ZmB©H$ 25Ioim Am{U dmT>m {edamO Jmob©o 26ho {dídMr _mPo Ka ! aoUy JmdñH$a 28Jm`~ hmoUma§ ZmU§ ! ho_§V bmJdUH$a 30Am{\«$Ho$À`m bmoH$H$Wm d§XZm ^mJdV 32a§Jm§Mo amOo Xrnm Xoe_wI/AÀ`wV JmoS>~mobo 34Hw$Vyhb e¡bOm gwadgo 36YyV© H$moëhm d _yI© KmoS>m eaX Ho$. MìhmU 38O§Jb_§Jb (H${dVm) ~miH¥$îU ~mMb 39~mb{d^mJ^mdr AmYmañV§^ 40C_bVr à{V^m 42\$gbob§ gmhg ! ({MÌH$Wm) KZem_ Xoe_wI 44English SectionWalking in someone else's shoes Pam Gandekar 46The Controller Umashankar Devdhe 48Be Active Reshma Barve 49

OmZodmar> 2017 4

Am‘À¶m emioVyZ {H$emoa ‘m{gH$

~mb{‘Ìm§Zm dmMZmgmR>r {Xbo OmVo. {H$emoa ‘m{gH$m‘Yrb H$Wm, JmUr, JmoîQ>r ~mb{d^mJmVrb

’$³V Vw‘À¶mgmR>r H$Wm, JmUr, JmoîQ>r, {MÌH$Wm, H${dVm B. ‘bm ’$ma AmdS>VmV. {M‘wH$ë¶m§À¶m {dñVrU© AmH$m§jm§Zm BÀN>m§Zm

{dñVrU© {j{VO XoUmao, ‘Zmg ‘mohdyZ Q>mH$Umao {H$emoa ‘m{gH$ IamoIaM EH$ gdm©oËV‘ ‘m{gH$ Amho. ’w$bm§à‘mUo gw§Xa Ago {H$emoa ‘m{gH$ Amåhm§ ~mb{‘Ìm§gmR>r kmZmMm I{OZm Amho. {H$emoa‘ܶo ‘mPr {MÌo, JmoîQ>r, JmUr, ˶m§Zm à{gX²Yr {Xë¶m~X²Xb {H$emoa g§nmXH$s¶ ‘§S>img YݶdmX! {H$emoa‘wio ‘bm {MÌH$boMr, boIZmMr AmdS> {Z‘m©U Pmbr Amho. {H$emoabm nwT>rb dmQ>Mmbrg hmXuH$ ew^oÀN>m !

Hw$. àkm amO|Ð qeXoOdmha ZdmoX¶ {dX¶mb¶, Q>mH$ir,

T>moHo$ída, Vm. nmaZoa, {Oëhm Ah‘XZJa

Am‘À¶m emioV {H$emoa ~mbdmMZmb¶ Amho. emioVrb

{dXçmWu, {dXçm{W©Zr§H$aVm ¶m {R>H$mUr {H$emoaMo A§H$ AmhoV. emioÀ¶m

‘Yë¶m doioÀ¶m gwQ²>Q>rV _wbo dmMZ H$aVmV. ‘wbm§Zm dmMZmMr AmdS> bmJbr Amho. ‘wbo Xa‘hm ¶oUmè¶m {H$emoa ‘m{gH$mMr dmQ> nmhVmV. BVH$m bim ˶m§Zm {H$emoaMm bmJbm Amho. emioVrb n[anmR>mV ˶mMo dmMZ hmoVo. ˶m‘wio n[anmR>mbm gd© ‘wbo-‘wbr CnpñWV amhVmV. H$Wm, JmoîQ>r B. Mo dmMZ emioVrb {ejH$ ‘moR>çmZo H$aVmV. emim Am{U {H$emoa Ago AVyQ> ZmVo {Z‘m©U Pmbo Amho. ‘amR>r {df¶mbm Adm§Va dmMZ, nyaH$ dmMZ gm{h˶ åhUyZ {H$emoa ‘hËËdmMm R>aV Amho.

{H$emoaÀ¶m ^a^amQ>rg hm{X©H$ ew^oÀN>m !

_w»`mÜ`mnH$, {Oëhm n[afX àmW{‘H$ emim H$Sy>dñVr (gmÌi), Vm. amhþar {O. A. ZJa.

~mbHw$‘mam§Mo {H$emoa ‘m{gH$

‘wbm‘wbtH$aVm kmZmMo ^m§S>ma, H$a‘UyH$, JmoîQ>rMm I{OZm Amho. Vo {H$emoaMr dmQ> nmhV

AgVmV. Am‘À¶m emioVrb ‘wbm§‘wbr§Mr {MÌo, H${dVm, ~moYH$Wm, AZw^d, gËH$m¶© boI à{gX²Yr Ho$ë¶m~X²Xb d _wbm§Zm àmoËgmhZ åhUyZ ‘mZYZ nmR>dë¶m~X²Xb YݶdmX! {H$emoaÀ¶m A§H$mMm bm^ Am‘À¶m {M‘wH$ë¶m§Zm hmoV Amho. nwT>rb dmQ>MmbrgmR>r {H$emoabm hm{X©H$ ew^oÀN>m !

lr. amO|Ð Zmam¶U qeXo {Oëhm n[afX àmW{‘H$ emim ‘miodmS>r (gmÌi)

nmo. gmoZJmd, Vm. amhþar, {O. A.ZJa

‘r {H$emoaMr {Z¶{‘V dmMH$ AgyZ OrdZmVrb EH$m Mm§Jë¶m ‘¡ÌrMr

CUrd ^ê$Z H$mT>Umam, ~moYna H$Wm gm§JyZ ‘Zmbm g§ñH$maj‘ ~ZdUmam ˶mM~amo~a gd© ~mbJmonmim§V ‘yë¶

{ejUmMo ‘hËËd éOdUmam EH$ Mm§Jbm gIm H$moUr Agob, Va Vmo ’$³V {H$emoa A§H$M Amho.

‘r d ‘mPr emim ¶m A§H$mMo dmMH$ AmhmoV, ¶mMm ‘bm gmW© A[^‘mZ Amho. ‘wbm§Mo Vab Ago ^md{díd {d{dYa§Jr AZw^dm§Zr g‘¥X²Y H$aUmè¶m gd© {H$emoa A§H$mÀ¶m boIH$m§g bmI-bmI

YݶdmX !

gmido ‘{Zfm ^mñH$a{O.n. àm. emim,gmÌi, Vm. amhþar, {O.A. ZJa.

Am|H$ma amO|Ð qeXoOdmha ZdmoX` {dXçmb`,Q>mH$ir T>moHo$ída,

Vm. nmaZoa, {O. Ah_XZJa

OmZodmar> 2017 5

{H$aU H|$ÐoH$m¶©H$mar g§nmXH$

Vwåhm§, Amåhm§ gdmªMr bmS>H$s, _hmamîQ´>mÀ`m KamKam§V nmohMbobr "~mb^maVr' `m _{hÝ`mV Amnbm gwdU©_hmoËgd gmOam H$aV Amho. 27 OmZodmar 1967 amoOr "_hmamîQ´> amÁ` nmR>çnwñVH$ _§S>i' `m ZmdmZo g§ñWoMr ñWmnZm Pmbr. AmOKS>rbm nÝZmg dfmªMr `eñdr dmQ>Mmb g§ñWoZo Ho$br Amho. {ejU ho g_mO n[adV©ZmMo _hËËdmMo _mÜ`_ Amho, Va nmR>çnwñVH$ ho kmZàmßVr d {ejUmMm àgma H$aÊ`mMo à_wI gmYZ Amho. nmR>çnwñVHo$ hm àË`oH$mÀ`mM {OìhmiçmMm {df` AgVmo. Amnë`m _ZmMm EH$ H$monam nmR>çnwñVH$m§gmR>r H$m`_ amIrd AgVmo. AmnU {eH$V Agboë`m H$Wm, H${dVm, {MÌo `m§Mm EH$$ {dbmo^Zr` R>gm _Zmda C_Q>bobm AgVmo. nmR>çnwñVH$m§VyZ ^mfoMo, gm{hË`m§Mo Am{U dmMZmMo g§ñH$ma Va hmoVmVM, {edm` OrdZmMo, OJÊ`mMo AZoH$ g§ñH$mahr `mM nmR>çnwñVH$m§VyZ hmoV AgVmV. Aer hr Am`wî`^a gmWg§JV H$aUmar, CËV_ g§ñH$mam§Mr {eXmoar XoUmar nmR>çnwñVHo$ ~mb^maVrV V`ma hmoVmV. Xadfu H$mhr H$moQ>r nwñVH$m§Mr N>nmB© H$ê$Z Ë`m§Mo {dVaU ~mb^maVr_m\©$V Ho$bo OmVo. nmR>çnwñVH$m§Mr {Z{_©Vr hr

IS>Va Am{U {dbjU à{H«$`m Amho. à{Vdfu EH$mM doir amÁ`mVrb bmIm§hÿZ A{YH$ emim§_Yrb {ejH$, H$moQ>çdYr {dXçmWu Am{U {VVHo$M nmbH$ `m§À`mer AmnwbH$sÀ`m Ym½`m§Zr ~mb^maVr OmoS>br Jobr Amho.

XO}Xma Am{U amñV {H$_Vr§_Yrb nwñVHo$ _wbm§Zm doioV {_imdr, `mgmR>r àË`oH$ amÁ`mZo ñdm`ËV g§ñWm {Z_m©U H$amdr, Aer {e\$mag H$moR>mar Am`moJmZo Ho$br. embo` nmR>çnwñVH$m§Mo amîQ´>r`rH$aU Pmbo. Ë`mZwgma ~mb^maVrMr ñWmnZm Pmbr. `mMo CX²KmQ>Z VËH$mbrZ _w»`_§Ìr "dg§Vamd ZmB©H$' `m§À`m hñVo Pmbo. _§S>imMo g§ñWmnH$-AÜ`j `m ZmË`mZo VËH$mbrZ {ejU_§Ìr "_YwH$aamd Mm¡Yar' `m§Mo g§ñWm C^maUrV Am{U _§S>imMo n{hbo g§MmbH$ "CËV_amd godboH$a' Am{U n{hbo {Z`§ÌH$ "~mnyamd ZmB©H$' `m§Mo g§ñWoÀ`m àma§^rÀ`m dmQ>MmbrV _mobmMo `moJXmZ am{hbo. gÜ`m embo` {ejU _§Ìr, "lr. {dZmoX VmdS>o' ho g§ñWoMo AÜ`j AmhoV, Va "S>m°. gwZrb _Ja' ho g§MmbH$ AmhoV.

~mb^maVrMr _mJrb nÝZmg dfmªMr dmQ>Mmb `eñdr AerM am{hbr Amho. ~mb^maVr AmR> ^mfm§V nwñVHo$ V`ma H$aVo. g§nyU© XoemV ~mb^maVrMr aMZm Am{U H$m`©nX²YVr AmXe©dV Amho. JwUdËVm d XOm© `m~m~VrVgwX²Ym _§S>imMr nmR>çnwñVHo$ gag AmhoV. amîQ´>r`, Am§VaamîQ´>r` ñVamda nmR>çnwñVH$m§Zm JwUdËVm d XOm© CËH¥$îQ> Agë`m~m~VMr à_mUnÌo {_imbr AmhoV. Vwåhm§ _wbm§Mo ho AmdS>Vo _m{gH$ "{H$emoa'XoIrb ~mb^maVr_m\©$V àH$m{eV Ho$bo OmVo. "{H$emoa' bm ^maV gaH$maMo JwUdËVm à_mUnÌ d _wÐU ñnY}Vrb nm[aVmo{fHo$ àmßV Pmbr AmhoV. ~mb^maVrMr hr XoXrß`_mZ na§nam Am{U {dXçmÏ`mªÀ`m _ZmVrb ñWmZ `mnwT>ohr H$m`_ amhrb, Agm {dídmg `m gwdU©_hmoËgdm{Z{_ËV ì`ŠV H$amdmgm dmQ>Vmo.

gwdU©_hmoËgdr ~mb^maVr

OmZodmar> 2017 6

Ë`m {Xder amÌ^a nmD$g gwê$ hmoVm. nhmQ>onhmQ>o nmdgmMm Omoa H$_r Pmbm, nU [an[an AOyZ gwê$M hmoVr. gJirH$S>o nmUrMnmUr. Og§ A»I eha EH$m _moR>çm VbmdmV ~wS>më`mgmaI§ dmQ>V hmoV§. añVo nmÊ`mV Jm`~ Pmbo hmoVo. EH$hr JmS>r añË`mdê$Z OmVmZm {XgV ZìhVr. nmdgmÀ`mAmYr OmoaXma dmXi `oD$Z Job§ hmoV§. `m dmXimZo Va AmYrM§ Iyn ZwH$gmZ H$ê$Z R>odb§ hmoV§. añË`mÀ`m ~mOyZo \w$Q>nmWda AZoH$ PmonS>çm hmoË`m. dmXimÀ`m EH$m \$Q>Š`mV Ë`m§Mo N>V CSy>Z Jobo hmoVo. H$mhr PmS>ohr O_rZXmoñV Pmbr hmoVr, Ë`mZ§Va Amboë`m nmdgmZo Va g§nyU© ehamMoM dmB©Q> hmb Pmbo hmoVo.

\w$Q>nmWdaÀ`m `m PmonS>çm§_Ü`o gdmªV eodQ>À`m PmonS>rV gyaO ~gbobm hmoVm. W§S>rZo Va Ogm Vmo JmaRy>Z Jobm hmoVm. ho dmXi Am{U nmD$g `oÊ`mnydu BW§ EH$ MhmM§ bhmZg§ hm°Q>ob Agm`M§. XmXm^mD$ Q>r g|Q>a. qb~mÀ`m EH$m _moR>çm PmS>mImbr EH$m bmH$S>r Q>o~bmda EH$ ñQ>moìh, gmIa, Mhm nmdS>a, XþYmMr H$mhr m§S>r Am{U H$mMoMo H$mhr ½bmg R>odbobo AgV. ~g! hoM§ Vo XþH$mZ. _mÌ AmVm gJi§ CX²ÜdñV Pmb§ hmoV§. PmS>mMr EH$ _moR>r \$m§Xr dmXimV VwQ>br Am{U Q>o~bmda nS>br. Pmb§, AdK§ XþH$mZ O_rZXmoñV Pmb§. gmIa, Mhm nmdS>a Am{U XÿY Ag§ gJi§ gyaOÀ`m S>moiçm§g_moa dmhÿZ Job§. H$mMoÀ`m ½bmgm§Mo VwH$S>o-VwH$S>o Pmbo. gyaO `m gJiçm§H$S>o hVmenUo nmhV hmoVm.

Joë`m H$mhr {Xdgm§nmgyZ XmXm^mD$ AmOmar hmoVo, Ë`m_wio Ë`m§À`m OmJr ~mam dfmª§§Mm gyaOM XþH$mZ gm§^mim`Mm. A§JmV EH$ Q>r-eQ>© Am{U hm\$ n°ÝQ>. hmM Ë`mÀ`m H$m`_Mm nmoemI.

Vg nmhrb§ Va gyaO XmXm^mD$Mm H$moUrM ZìhVm. Ë`mbmhr _mhrV ZìhV§, H$s Ë`mMo AmB©-~m~m H$moU hmoVo

Vo. nmM dfmªnydu Vmo XmXm^mD§$Zm aoëdo ñQ>oeZda gmnS>bm. {~Mmam EH$Q>mM {VWo aS>V ~gbm hmoVm. Ë`mbm nmhÿZ Ë`m§Zm X`m Ambr. eodQ>r Ë`mMr {dMmanyg H$ê$Z Vo gyaObm Amnë`m Kar KoD$Z Ambo.

VoìhmnmgyZ Vmo Ë`m§Zm MhmÀ`m hm°Q>ob_Ü`o _XV H$am`Mm Am{U amÌr {VWoM Pmonr Om`Mm. XmXm^mD§$ZrM Ë`mM§ Zmd gyaO R>odb§ hmoV§. Vo gyaObm ImD${nD$ KmbV Am{U Ë`m {edm` _{hÝ`mbm drg én`ohr XoV AgV. gyaOZo Vo n¡go H$YrM IM© Ho$bo Zmhr. PmonS>rVM XmXm^mD$Zr {Xboë`m EH$m bhmZem bmoI§S>r noQ>rV Vmo Vo n¡go O_m H$aV Ago. AmVmVa Vo Mmaeo én`o Pmbo hmoVo.

EH$m {\${ZŠgMr JmoîQ>S>m°. {demb Vm`S>o

OmZodmar> 2017 7

gyaO MhmÀ`m hm°Q>ob_Ü`o H$m_Va H$am`Mm, nU Ë`mM _Z H$YrM m H$m_mV a_V Zgo. añË`m§dê$Z emioV OmUmè`m _wbm§Zm nmhÿZ Ë`mbmhr emioV Omd§g dmQ>m`M§.

EH$ {Xdg Vmo XmXm^mD§$Zm åhUmbmhr, ""Aßnm, _bm emioV Om`M§,'' Vmo Ë`m§Zm Aßnm åhUm`Mm. Ë`mM§ ~mobU EoHy$Z Ë`m§Zm hgm`bm Amb§.

Vo åhUmbo, ""emioV OmD$Z H$m` H$aerb ~oQ>m! Amnë`mgma»`m J[a~m§Zr Va hoM H$m_ H$aV ahmd§.

Ë`mda gyaO H$mhrM ~mobbm Zmhr, nU Vmo Iyn Xþ…Ir Pmbm, _mÌ Ë`mÀ`m _ZmVyZ {eH$Ê`mMr BÀN>m H$YrM H$_r Pmbr Zmhr.

EH$ {Xdg Ë`mbm g_Ob§, H$s Ë`mÀ`mgmaIm ~mbH$m_Jma _wbm§gmR>r g§Ü`mH$miMr emim gwê$ H$aÊ`mV Ambr Amho. ho g_Oë`mda Ë`mÀ`m {eH$Ê`mÀ`m BÀN>oZo Zdm OÝ_ KoVbm.

Aßnm§Mr nadmZJr KoD$Z Vmo bJoM `m emioV XmIb Pmbm. emim g§Ü`mH$mir Agë`m_wio Aßnm§Zmhr H$mhrM AS>MU ZìhVr. Ë`m§Zr bJoM Ë`mbm emioV àdoe ¿`m`bm nadmZJr {Xbr.

n{hë`mM {Xder dJm©V ~gVmZm gyaObm Iyn AmZ§X Pmbm hmoVm. AJXr nmoQ> ^ê$Z Ë`mZo Zì`m nwñVH$m§Mm dmg KoVbm. dJm©V JwéOr H$m` gm§JVmhoV, ho Vmo H$miOrnyd©H$ EoH$V Ago. {Xdg^a MhmÀ`m hm°Q>ob_Ü`o H$m_ Am{U amÌr Aä`mg. gyaOM§ ZdrZ Am`wî` gwê$ Pmb§. Vmo Iyn AmZ§Xr hmoVm. Ë`mbm {eHy$Z nwT>o EImXçm Am°{\$g_Ü`o ZmoH$ar H$amdr Ag§ dmQy> bmJb§. añË`mÀ`m nbrH$S>o EH$ Am°\$sg hmoV§. amoO Ë`mbm {VWo Mhm KoD$Z Omd§ bmJV Ago. {VWë`m gmho~ bmoH$m§Zm nmhÿZ Ë`mbmhr EH$ {Xdg AmnU Ag§M gmho~ ìhmd§, Ag§ dmQ>m`M§, Ë`m_wio AmVm emioV OmD$ bmJë`mda Ë`mÀ`m ñdßZm§Zm Zdr nmbdr \w$Q>br hmoVr.

_mÌ AmOÀ`m nmdgmZo OUy Ë`mMr gmar ñdßZo nmÊ`mV dmhÿZ Jobr hmoVr. Ë`m§Mr PmonS>r VwQ>br hmoVr. q^VrMm AmS>mogm KoD$Z ñdV…bm nmdgmnmgyZ dmMdV Vmo H$gm~gm ~gbm hmoVm. Ë`mZo Amnbo XmoÝhr nm` N>mVrer KQ²>Q> Yabo

hmoVo. S>moiçm§VyZ Q>nH$Umao Aly§Mo W|~ nmdgmÀ`m nmÊ`mV {_giV hmoVo. Ë`mMo XßVa Am{U nwñVHo$ nmdgmÀ`m nmÊ`mZo AmobrqM~ Pmbr hmoVr, OUy nmdgmZoM nwñVH§$ dmMyZ H$mT>br AgmdrV. Ë`m§Mr nmZ§hr \$mQ>br hmoVr. H$monè`mVbr bmoI§S>r noQ>r VodT>r em~yV hmoVr.

gyaOZo añË`mda ZOa Q>mH$br. AOyZhr añË`mdê$Z nmUr dmhVM hmoV§. bmoH$ añË`mda `oD$Z dmXi Am{U nmdgm_wio Pmboë`m ZwH$gmZmMm A§XmO KoV hmoVo. àË`oH$mM H$mhr Zm H$mhr Var ZwH$gmZ ho PmbobM§ hmoV§. Vo _mooR>_moR>çmZo AmoaS>V {ZgJm©bm {eì`memn XoV hmoVo. dmXi Am{U nmdgmZo Amåhm§bm CX²ÜdñV H$ê$Z Q>mH$b§, Ag§ Ë`m§M§ åhUU§ hmoV§. _{hbm Am{U bhmZ _wb§ aS>V hmoVo. {ZgJm©Mm hm AmKmV Ë`m§Zm ghZ Pmbm ZìhVm. gwaOhr hVmenUo ho gJi§ nmhV hmoVm.

ghO§M Ë`mMr ZOa da qb~mÀ`m PmS>mda Jobr. PmS>hr CX²ÜdñV Pmë`mgmaI dmQ>V hmoV§. {VWo EH$m _moR>çmem \$m§Xrda H$~wVam§M§ EH$ KaQ>§ Agm`M§. {Xdg^a PmS>mda H$~wVam§Mm {H$b{~bmQ> Agm`Mm. H$m_mVyZ doi {_imbm, H$s gyaO Ë`m§Mr ^m§S>U§ Am{U Ë`m§Mo Ioi ~KV ~gm`Mm. Ë`mbm Vo Iyn AmdS>m`M§. nú`m§_wio dmVmdaUhr H$m`_ àgÝZ ahmV Ago. H$mhr H$~wVam§er Va Ë`mMr _¡{Ìhr Pmbr hmoVr.

_mÌ AmVm Ë`m PmS>mM§ hmoË`mM§ ZìhV Pmb§ hmoV§. PmS>mda EH$hr H$~wVa ZìhV§, H$s Ë`mM§ KaQ>hr ZìhV§. dmXi-nmdgmZo gJi§ COmS> Pmb§ hmoV§. PmS>mÀ`m H$mhr \$m§Xçmhr VwQ>ë`m hmoË`m, Vo nmhÿZ gyaObm Iyn Xþ…I Pmb§.

OmZodmar> 2017 8

Ë`mÀ`m {_ÌmM§ gd©ñd Job§ hmoV.

VodT>çmV Ë`mÀ`m bjmV Amb§, H$s EH$ H$~wVa hiyM CS>V qb~mÀ`m PmS>mda `oD$Z ~gb§. Ë`mÀ`m MmoMrV JdVmMo nmVo hmoVo. Ë`mZo PmS>mbm AZoH$ MH$am _maV ~arM nmhUr Ho$br, _J EH$ _O~yV \$m§Xr nmhV Ë`mda Ë`mZo Vo JdVmM§ nmV§ R>odb§. WmoS>çm doimZo AmUIr EH$ H$~wVa Amb§. Ë`mÀ`mhr MmoMrV H$mhr bhmZ H$mS>çm hmoË`m, Ë`mZo Ë`m H$mS>çm JdVmÀ`m nmË`mda R>odë`m Am{U Vmo CSy>Z

Jobm, Ë`mZ§Va EH$m nmR>monmR> Vo CS>V hmoVo Am{U JdVmMo nmVo-H$mS>çm AmUyZ \$m§Xrda R>odV hmoVo.

gyaOZo g§Ü`mH$miÀ`m emioV JwéOtH$Sy>Z {\${ZŠg nú`mMr JmoîQ> EoH$br hmoVr. hm njr amIoVyZ CRy>Z Zdm OÝ_ KoVmo Am{U Amnbo {dñVrU© n§I \$S>\$S>V nwÝhm AmH$memH$S>o Pon KoVmo. Ë`mMr OrdZ OJÊ`mMr BÀN>meŠVr Am[U Y¡`m©Mr H$Wm EoHy$Z Vmo ^mamdyZ Jobm hmoVm. gyaObm ho H$~wVahr {\${ZŠg nú`mgmaIoM dmQ>bo.

Ë`m§À`mH$S>o nmhÿZ hiyhiy Ë`mÀ`m _ZmdaMr _aJi Xÿa hmoV Jobr. {ZgJm©À`m àH$monmZo gJi§ Am`wî` CX²ÜdñV hmoD$Zhr ho H$~wVa Amnb§ ZdrZ Am`wî` nwÝhm gwê$ H$aÊ`mgmR>r YS>nS>V hmoVo. Ë`m§Zr {ZgJm©~X²Xb H$gbmhr amJ ì`ŠV Ho$bm ZìhVm, H$s ñdV…À`m Z{e~mbm Xmof {Xbm ZìhVm Am{U AmnU Va Oamg§ ZwH$gmZ Pmb§ Va hV~b hmoD$Z OmVmo.

hm {dMma _ZmV oVmM gyaOÀ`m earamV OUy Zdr D$Om© {Z_m©U Pmbr. _ZmVë`m_ZmV R>m_ {dMma H$aV Vmo C^m am{hbm, _J Amnbo S>moio nwgV Vmo H$monè`mVë`m bhmZem bmoI§S>r noQ>rH$S>o dibm. Ë`mZo noQ>r CKSy>Z nm{hbr. noQ>rVbo n¡go nmÊ`mZo {^Obobo ZìhVo. Ë`mbm hm`g§ dmQ>b§. Vo n¡go hmVmV KoV gyaOZo Amnbo S>moio nwgbo, _J Vmo MhmÀ`m hm°Q>obM§ gm_mZ Am{U nwñVH§$ IaoXr H$aÊ`mgmR>r ~mhoa nS>bm.

· g§nH©$ … 9422218198

OmZodmar> 2017 9

OmZodmar Ambm AmB©Ambm OmZodmar,

gXam Zìdm, MS²>S>r Zìdr_mPr Z`r gdmar.

ZìdoZìdo df© _bm J§dmQ>o hìdo hìdo,

Zd dfm©Zo _mÂ`mgmR>rZdo a§J CYimdo.

~mim, Vwbm gm§Jy H$m _rEH$ Zdm {dMma,

Zì`m dfu H$a g§H$ën,EH$ Zdm gwYma.

OJoZ _r `m XoemgmR>rR>odrZ n[aga ñdÀN>,

Q>rH$m, ^m§S>U Am{U dmXm§MogmoSy>Z XoB©Z nwÀN>.

Kmgm§_Ybm Kmg H$mTw>ZrXoB©Z J[a~m EH$Var,

àmUmhþZhr ào_ H$[aZ _r_mÂ`m {à` ^maVmdar.

hmo J§ AmB©, {H$ËVr gw§XaZddfm©Mr {Xbrg ^oQ>,

qhX qhX O`, qhX qhX O`H$miOm_Ü`o éVbo WoQ>.

Zdg§H$ën

{dO`m dmS> g§nH©$ …9820316697

OmZodmar> 2017 10

AmO gam§Zr dJm©V àdoe Ho$ë`m~amo~a H$m¡ebZo Amnë`m _ZmVrb àíZ {dMmabm. Vmo åhUmbm, ""ga _mPr AmB© åhUmbr, {ejH$ hm Iè`m AWm©Zo {eënH$ma AgVmo.'' g_OyZ gm§Jm Zm ga, AmB© åhUmbr Vo.

ga åhUmbo, ""hr JmoîQ> g_OyZ gm§JUo Ia§Va _mÂ`mgmR>r Iyn AdKS> JmoîQ> Amho, H$maU _rM _mÂ`m ì`dgm`mM§ _hËËd gm§JU§ åhUOo AmË_ñVwVrMm Xmof nËH$aÊ`mgmaI§ hmoB©b§, na§Vw AmVm H$m¡ebZo àíZ {dMmabmM Amho, Voìhm _bm Ë`mbm gm§{JVb§M nm{hOo. Ag§ gm§JyZ gam§Zr Ë`m§Zm EH$ JmoîQ> gm§Jm`bm gwadmV Ho$br.

EH$Xm EH$m {eënH$mamZo añË`mÀ`m H$S>obm nS>boë`m H$mhr XJS>m§Zm àíZ Ho$bm. _mÂ`mH$S>o `m`bm H$moU V`ma Amho? gmaoM XJS> {eënH$mamH$S>o Om`bm ZmIye hmooVo. Vo A m ng mV åhUmbo, "" ZH$mo ao ~m~m `mÀ`mH$S>o

Om`bm. hm Amnbm N>ÝZr-hmVmoS>m H$mTy>Z amoO Amnë`mbm R>moH$V ~gUma. Ë`mnojm ~a§` Amnb§ nS>bmo` EH$m {R>H$mUmda Vo. na§Vw Ë`mVrb EH$ XJS>, _mÌ g_OXma d ehmUm {ZKmbm. Vmo

{eënH$mambm åhUmbm, ""_r Vw_

À`mgmo~V `m`bm V`ma Amho. {eënH$mamZo Ë`mbm Amnë`m AQ>r g_OyZ gm§{JVë`m. Varhr Ë`m XJS>mMm {ZíM` nŠH$m hmoVm. Ë`mZo {eënH$mamgmo~V Om`Mo ZŠH$s Ho$bo hmoVo. {eënH$mamZo _J Ë`m XJS>mbm CMbyZ Amnë`m Kar AmUbo. Ë`mZo gd©àW_ Ë`mMr H$mhr _mno KoVbr Am{U amoO R>amdrH$ doir Vmo Ë`m XJS>mda N>ÝZr-hmVmoS>çmZo Kmd KmbV am{hbm. XJS>mbm doXZm hmoV hmoË`m, nU Vmo ghZ H$aV hmoVm. Ë`mbm _mhrV hmoVo nyd©Om§Zr gm§{JVbobr åhU, ""Q>mH$sMo Kmd gmogë`m{edm` XodnU `oV Zmhr.'' {eënH$ma amoO XJS>mMm H$mhr ^mJ {N>ÝZr hmVmoS>çmZo H$mT>V hmoVm. XJS> gmao Kmd _yH$nUmZo gmogV hmoVm Am{U EH$ {Xdg XJS>mMo Zer~ \$i\$ibo. EH$m JmdmVrb H$mhr à{VpîR>V Ym{_©H$ bmoH$ Ambo. Ë`m§Zr Vmo XJS> ~¡bJmS>rV Q>mH$bm. Ë`mbm ñdÀN> A§Kmoi KmVbr. A§Jmbm M§XZ bmdÊ`mV Ambo. gwJ§Yr Ðì`o nmÊ`mV Q>mH$bo hmoVo. _I_br dñÌ MT>dbr, nwînhma KmVbm. J§Y AjVm bmdë`m Joë`m. Jmd^a dmOVJmOV {_adUyH$ H$mT>Ê`mV Ambr. KamKam§VyZ gwdm{gZr AmaVrMo V~H$ KoD$Z nyOm H$aV hmoË`m. AmaVr AmodmiÊ`mV oV hmoVr, Zmai \$moS>bm OmV hmoVm. AmVm Ë`m XJS>mMm Xod Pmbm hmoVm. bmoH$ gmîQ>m§J Z_ñH$ma H$aV hmoVo. A{Ve` n{dÌ Agm ^md Ë`mÀ`m {R>H$mUr bmoH$m§_Ü`o {Z_m©U Pmbm hmoVm. XJS>mbmhr Iyn H¥$VH¥$Ë` Pmë`mMo dmQ>V hmoVoo. {eënH$mamMo gmao Kmd Vmo AmVm {dgabm hmoVm. na_oídamÀ`m ê$nmV Vmo AmVm EH$m _§{XamV ñWmZmnÝZ hmoUma hmoVm. AmVm XrK©H$mi Vmo `oWo amhUma hmoVm. Yyn, Xrn, Z¡doXç, nwîn `m gdmªMr Ë`mÀ`mda gXmoXrV CYiU hmoUma hmoVr. Ë`mbm AmR>dbo, AmnU {eënH$mamgmo~V Ambmo åhUyZ AmnU "KS>bmo' AÝ`Wm AmnUhr Amnë`m BVa ~m§Ydm§gmaIo añË`mÀ`m H$S>obm D$Z, dmam, nmD$g ghZ H$aV nSy>Z am{hbmo AgVmo

AZ² hiyhiy {POVm{POVm g§nbmo AgVmo, nU AmO AmnUmg A_aËd àmßV Pmbo Amho. hm Ho$di Ë`m

{eënH$mamMm JwU Amho. _r Va Ho$di Amo~S>Ymo~S> XJS> hmoVmo.

{eënH$mamZoM _bm gw§Xa ê$n {Xbo. _mÂ`mVrb ZH$mo Agbobm ^mJ

{eënH$maàm. {H$aU Xe_wIo

OmZodmar> 2017 11

H$mTy>Z Q>mH$bm. ZH$mo Agbobm ^mJ åhUOoM _mÂ`mVrb AdJwU Vo H$mTy>Z Q>mH$ë`m_wioM _bm AmO gw§Xa ê$n àmßV Pmbo. _r XJS>mMm Xod Pmbmo. nm`mZo bmWmS>bm OmUmam _r AmO XodnUmbm nmohMbmo hmoVmo. ga åhUmbo, gm§Jm H$moU loîR> Amho, XJS> H$s {eënH$ma? _wbo EH$m gwamV AmoaS>br {eënH$ma.

ga nwT>o åhUmbo, ""na§Vw _wbm§Zmo Ë`m _m`Ho$b EÝObmo ZmdmMm EH$ _moR²>R>m {eënH$ma hmoD$Z Jobm.

Ë`mZo S>oìhrS> ZmdmM§ EH$ OJ{d»`mV nwVim V`ma Ho$bm

Amho. Vmo nmhÊ`mgmR>r Iyn bm§~yZ bmoH$ oV. EH$Xm Hw$UrVar _m`Ho$b EÝObmo `m§Mo EdT>>§ gw§Xa {eën ~ZdÊ`m~X²Xb H$m¡VwH$ H$ê$ bmJbo, Voìhm Vo Z_«nUo Ë`m§Zm åhUmbo, "" _r H$mhrM Ho$bo Zmhr. AJmoXaM Ë`m XJS>m_Ü`o hr gw§Xa _yVu hmoVrM. _r \$ŠV Ë`m XJS>mVrb ZH$mo Agbobm ^mJ _mÂ`m N>ÝZr-hmVmoS>çmZo H$mTy>Z Q>mH$bm Am{U ho gw§Xa {eën V`ma Pmb§.

_wbm§Zm AmVm JmoîQ> Iè`m AWm©Zo H$ibr hmoVr. `mMm g§X^© Ë`m§Zm ~amo~a g_Obm hmoVm. Ë`m§À`m AmoR>m§da Amb§ hmoV§, nU ga, ZH$mo Agbobm ^mJ H$mTy>Z Q>mH$Uo hoM Ia§Va {eënH$mamM§ H$m¡eë` Amho, na§Vw Ë`m§Mo ~mob \w$Q>V ZìhVo. {eënH$mamÀ`m R>m`r Agboë`m àM§S> Z_« d¥ËVrZo Ë`m§À`m S>moiç§mV nmUr Ambo hmoVo. VodT>çmV Vmg g§në`mMr ~ob Pmbr. gam§Zr _wbm§Mm {Zamon KoVbm. gd© dJm©Zo gam§À`m nmR>_moè`m AmH¥$Vrbm H¥$Vk ^mdZoZo hmV OmoS>bo hmoVo.

· g§nH©$ … 9420889575

OmZodmar> 2017 12

EH$OwQ>rZo, EH$_VmZo{ZYm©a AmVm H$ê$`m,

Mbm-Mbm ao, ñdÀN> gw§Xa^maV Amnybm KS>dy`m.

KoD$Z IamQ>m, ñdÀN> dmQ>mHo$ë`m JmS>Jo~m~m§Zr,

dgm V`m§Mm, nwT>oM ZobmIoS>monmS>r VwH$S>moOr§Zr.Wmoa g§V AZ² _hmËå`m§M§

ñdßZ nyU© H$ê$`m,

gwIg_¥X²Yr, OrdZr `oVoñdÀN>VoÀ`m _mJmª©§Zr.amoJamB©bm Xÿa hQ>dygm§Jy OZm§Zm nQ>dyZr,

KamKam§V, dmS>çmdñË`m§VOZOmJ¥Vr H$ê$`m.

{dkmZmMr KoD$Zr gmWnmD$b nwT>o Q>mHy$`m,

"amOaËZ' ìhm amîQ´>mgmR>rA{^`mZ ho am~dy`m.

g_Vm, em§Vr, ~§YwËdmMmg§Xoe `mVyZ XoD$`m.

amîQ´>nmb ^m. gmd§V g§nH©$ … 9403144356

^maV Anybm KS>dy`m !

OmZodmar> 2017 13

Am_Mr _mdg~hrU Kar Ambr Amho, Vr gJiçmbm {^Vo. nmdgmV Hw$R>o Om`bm Vr {^Vo. gJirH$S>o {MIb Pmbm Amho. {MIbmbm Vr {^Vo. nadm Hw$Ry>Zgo {VÀ`m A§Jmda H$gê§$S> nS>bo, Va Vr Aer H$mhr ä`mbr ! OmoamZo AmoaS>m`bm bmJbr. H$gê§$S> Vo Ho$dT>o. Vr Km~ê$Z CS>çm _mam`bm bmJë`mda, Vo nSy>Z Jobo. Ë`mMo Ho$g _mÌ {VÀ`m hmVmV éVbo hmoVo. AmOrZo WmoS>o bmoUr Am{U hiX {VÀ`m hmVmbm bmdbo Am{U Vr åhUmbr, AmVm Zmhr ìhm`Mo Vwbm H$mhr. AJ§ EdT>rer Air Vr Vwbm H$m` H$aUma? Am{U Ë`mVyZ N>mZgo nV§J \w$bnmIê$ ~mhoa nS>bobo AmdS>ob Z§ Vwbm ~Km`bm? _J {VMo aS>o em§V Pmbo. AmVm Vr ä`m`br H$s _bm _OmM dmQ>Vo. nadm amÌr J§_V Pmbr. Amåhr Pmonm`À`m AmYr nmdgmÀ`m Am{U nwamÀ`m JmoîQ>r gm§JV hmoVmo. nmD$g Iyn dmT>bm hmoVm Am{U Jßnm _mam`bm _Om `oV hmoVr. AmOr Amåhm§bm AmoaS>br Am{U åhUmbr, Pmonm AmVm. AmYrM Vr Km~aVo, {Vbm AOyZ Km~ady$ ZH$m, nU {VbmgwX²Ym JmoîQ> EoH$m`Mr hmoVr. WmoS>çm doimZo Amåhr Pmonbmo. _Ü`oM AmoaS>m EoHy$ Ambm. ""{Xdm {Xdm. ~Km ~Km! AmB© J§! _bm ^rVr dmQ>Vo...'' _r OmJm Pmbmo, hr H$m AmoaS>Vo åhUyZ ~{KVbo. JÀM A§Yma hmoVm Am{U EH$ àH$memMm {R>nH$m A§YmamV Va§JV Mmbbm

^rVr_¥Um{bZr dZmago

hmoVm, CKS>{_Q> H$aV hmoVm. gJio hgV gwQ>bo. _mPr _mdg~hrU H$mOì`mbm Km~abr hmoVr. {VZo H$Yr H$mOdm nm{hbmM ZìhVm

Zm ! _J nwÝhm {Vbm AmB©Zo Odi KoD$Z H$mOdm XmIdbm, {VMo aS>o Wm§~bo. Xþgè`m {Xder {Vbm KoD$Z _r _mJo EoZmMo PmS> Amho Vo XmIdm`bm Zobo. gJio PmS> H$mOì`m§Zr abo hmoVo Am{U EH$mM doir gJio PmS> M_H$V hmoVo Am{U {_Q>V hmoVo. Amåhr ~KVM am{hbmo. H$mOdo \$ŠV nmdgmiçmVM H$m {XgVmV? nmdgmV C^o amhÿZ \$ma doi Ë`m§Mr OmXÿ ~KVm `oV Zmhr. df©^a M_M_Umao H$mOdo _bm \$ma AmdS>Vrb.

· g§nH©$ … 9822000862

OmZodmar> 2017 14

XiUdiUmÀ`m joÌmV Q>o{b\$moZ D$\©$ XÿaÜdZr `m N>moQçmem CnH$aUmZo OJ^a H«$m§Vr KS>dyZ AmUbr. `m `§ÌmZo OUy gmao OJ Odi AmUbo Amho. AmO jUmYm©V AmnU OJmV Hw$R>ohr Agboë`m Amnë`m {_Ìmer ^maVmVyZ XÿaÜdZrÀ`m gmhmæ`mZo WoQ> g§^mfU H$ê$ eH$Vmo. AZoH$ H$m_o Ka~gë`m {dZmgm`mg H$é eH$Vmo. AmOM `wJ ho _mo~mB©bMo Amho. _mÌ `m _mo~mB©bMo _yi én AgUmam hm XÿaÜdZr. AmO AmnU Ë`mMm a§OH$ B{Vhmg OmUyZ KoD$`m.

Q>o{b\$moZMm emoY AboŠPm§S>a J«mh_ ~ob `m d¡km{ZH$mZo bmdbm. `m `§ÌmÀ`m ZmdmMm CJ_ J«rH$ ^mfoVyZ Pmbm Agmdm. H$maU Q>o{b\$moZ hm J«rH$ eãX Amho. Q>o{b (Tele) åhUOo "Xÿa' Am{U \$moZ (phone) åhUOo "ÜdZr' åhUOoM EH$m ñWimnmgyZ XÿadaÀ`m Xþgè`m ñWimn`ªV Amnbm AmdmO nmoMdUmao `§Ì åhUOo Q>o{b\$moZ AWm©V XÿaÜdZr.

Q>o{b\$moZMo OZH$Ëd àmßV Pmbobm d¡km{ZH$ AboŠPm§S>a ~ob `mMm OÝ_ 3 _mM© 1847 amoOr ñH$m°Q>b§S>_Yrb EqS>~J© `m ehamV Pmbm hmoVm. Ë`mMo dS>rb ho _wH$~Yra _wbm§À`m emioV {ejH$ hmoVo, Va AmB© ~{har hmoVr.

AboŠPm§S>aZo S>m°ŠQ>aoQ> {_idë`mZ§Va VmamX²dmao AmdmOmMo dhZ `m~m~VÀ`m g§emoYZmg gwadmV Ho$br. Amnë`m d{S>bm§À`m _yH$~{Ya {ejUmÀ`m H$m`©H«$_mghr Vmo hmV^ma bmdy bmJbm.

AmdmO bhatMm Aä`mg àW_ Ë`mZo nyU© Ho$bm Am{U hm_m}{ZH$ Q>o{bJ«m\$ ho §Ì ~Zdbo, mZo _J _mZdr H$mZmMmnU ZrQ> Aä`mg Ho$bm. H$mZmVrb N>moQ>r MH$Vr Oa Amnbr H§$nZo eoOmaÀ`m hmS>mbm XoD$ eH$Vo, Va EImXçm bmoI§S>r MH$VrMr H§$nZo {dOoÀ`m gmhæ`mZo Xþgè`m MH$Vrg XoUo eŠ` hmoB©b. Aem MH$VrnwT>o ~mobë`mg Xþgè`m MH$VrV VerM H§$nZo {Z_m©U H$ê$Z AmdmO nwÝhm VgmM XþgarH$S>o EoH$Vm `oB©b. `m~m~V AboŠPm§S>aMr ImÌr nQ>br. n[aUm_r Ë`mZo XÿaÜdZrÀ`m {Z{_©Vrg Omo_mZo gwadmV H$ê$Z AIoa `e {_idbo.

_yH$ ~{Yam§À`m dJm©V {eH$dVmZm Hw$_mar _°~ob Ý`y~S>© m XoIÊ`m nU, _wŠ`m-~{hè`m _wbrer Ë`mMr AmoiI Pmbr. {VMo dS>rb Jm{S>©Za ho lr_§V hmoVo. Ë`m§ZrM AboŠPm§S>abm g§emoYZmgmR>r Am{W©H$ nmR>~i {Xbo. AboŠPm§S>a ~ob Am{U _°~ob `m§À`m AmoiIrMr Ë`m§À`m b½ZmV n[aUVr Pmbr. {ZOud Q>o{b\$moZ `§Ìmbm Ë`mZo à`ËZm§Zr ~mobHo$ Ho$bo Iao, nU AmnU Am`wî`mÀ`m OmoS>rXmaUrbm _mÌ Vmo AIoan`ªV

AboŠPm§S>a ~obMr AZ_mob XoUJr

a_oe Ho$. ghò~wX²Yo

OmZodmar> 2017 15

~mobVo H$ê$ eH$bm Zmhr.

Q>o{b\$moZMr OÝ_H$Wm _moR>r _Zmoa§OH$ Amho. AboŠPm§S>a ~ob Am{U Ë`mMm ghH$mar {_ñQ>a d°Q>gZ `m§Mo Amnë`m N>moQ>çmem à`moJemioV am̧{Xdg à`moJ Mmbbo hmoVo. EH$m nmViem YmVwnQ²>Q>rbm H§$nZo XoÊ`mg§~§YrMo ho à`moJ hmoVo. Mm¡H$Q>rbm KQ²>Q> {MH$Q>bobr hr nQ²>Q>r AbJ H$aÊ`mgmR>r d°Q>gZZo Vr Iyn VmH$X bmdyZ AmoT>br, Voìhm EH$X_ OmoamMm AmdmO Pmbm. `m nQ²>Q>rbm OmoS>boë`m Vmam§X²dmam hmM AmdmO nbrH$S>À`m ImobrV Agboë`m Z{bHo$X²mam VoWo H$m_ H$aUmè`m ~obbm ñnîQ>nUo EoHy$ Ambm hm AmdmO H$gbm Amho Vo nmhÊ`mgmR>r ~ob bJ~JrZo d°Q>À`m ImobrV Ambm.

""AmVm AmdmO H$gbm Pmbm?'' Ë`mZo ghH$mè`mbm {dMmabo.

AmdmO H$em_wio Pmbm ho ghH$mè`mH$Sy>Z g_Obo, Voìhm ~obZo AË`mZ§XmZo CS>rM _mabr, H$maU hm EH$m ImobrVrb AmdmO Xþgè`m ~§X ImobrV Ho$di Vmam§X²dmao Jobobm hmoVm Am{U ~obVa `mM H$ënZoMm nmR>nwamdm H$aUmao à`moJ H$aV hmoVm. Ë`mÀ`m S>moŠ`mVrb XÿaÜdZrg§~§YrMr H$ënZm OUy `m AmdmOmZo àË`jmV CVabr hmoVr. _mUgmMo àË`j ~mobUo `mMàH$mao EoHy$ `oÊ`mgmR>r _J `m OmoS>rZo ^JraW à`ËZ Ho$bo.

AboŠPm§S>a XÿaÜd{Zg§~§Yr à`moJ Amnë`m ImobrV H$aV AgVmZm AZdYmZmZo gëߊ`w[aH$ A°{gS>Mo H$mhr W|~ Ë`mÀ`m _m§S>rda nS>bo. Ë`mMr _m§S>r ^mOVmM _XVrgmR>r åhUyZ Amnë`m ghH$mè`mg hmH$m _mê$ bmJbm. ""{_ñQ>a d°Q>gZ bdH$a `o. _mÂ`m _m§S>rda A°{gS>Zo ^mObo.' dmñV{dH$ ~obÀ`m ImobrMm XadmOm ~§X hmoVm Am{U nbrH$S>o ImobrVhr d°Q>gZ XadmOm ~§X H$ê$ZM H$m_ H$aV hmoVm, Ë`m_wio hr _XVrMr hmH$ d°Q>gZbm EoHy$ OmUo AeŠ`M hmoVo. bJoM§M d°Q>gZ YmdVM `oD$Z AboŠPm§S>abm H$m` Pmbo, åhUyZ {dMmaVm Pmbm. Ë`mÀ`m ImobrVrb J«mhH$ `§ÌmVyZ "{_ñQ>a d°Q>, H¥$nm H$ê$Z BH$S>o `m' ho AboŠPm§S>aMo eãX Ë`mbm ñnîQ> EoHy$ Ambo hmoVo. AboŠPm§S>aZo Ooìhm Amnë`m ghH$mè`mg ~§X ImobrVyZ _XVrMr hmH$ {Xbr, Voìhm Ë`mÀ`m g_moaM àofH$ `§Ì hmoVo. `mM àofH$ `§ÌmZo

AboŠPm§S>aMm AmdmO Vmam§_m\©$V OgmÀ`mVgm nbrH$S>rb ImobrVrb J«hU `§ÌmV nmoMdbm hmoVm Am{U VmoM d°Q>gZZo Imobr ~§X AgyZhr ñnîQ>nUo EoH$bm hmoVm. Amnë`m XÿaÜdZrZo `mo½` H$m_{Jar ~OmdÊ`mMo bjmV `oVmM AË`mZ§XmZo ho XmoKo OU Ajae… ZmMy bmJbo. Ë`m§À`m à`ËZmbm `e `oD$Z Q>o{b\$moZMm OÝ_ Pmbm. XÿaÜdZr `§ÌmZo OJmVrb n{hbo dmŠ` EH$m {R>H$mUmhÿZ XþgarH$S>o {~ZMyH$nUo nmR>dbo Vo hoM.

Amnbm gmWrXma {_ñQ>a d°Q>gZ `mbm Amnbm AmdmO nbrH$S>À`m ImobrV EoHy$ OmÊ`mBVnV XÿaÜd{ZZo `e {_idVmM ~obZo Ë`mV AZoH$ gwYmaUm Ho$ë`m. _J `m XÿaÜdZr `§ÌmMo noQ>§Q> {_idÊ`mgmR>rMm AO© XmIb H$ê$Z arVga noQ>§Q> {_idbo. ~ob _J Amnbo ho `§Ì AZoH$m§Zm XmIdyZ àmË`{jH$ H$ê$ bmJbm, na§Vw `m emoYmMo _hËËd \$mago H$moUmÀ`m Ü`mZr `oB©Zm.

EdT>çmV g§`wŠV g§ñWmZMm ñdmV§Í` eVmãXr{Z{_ËV {\$bmS>opë\$`mV `§Ìgm_J«rMo EH$ _moR>§ àXe©Z ^adÊ`mMo R>abo. m àXe©ZmV Amnbo XÿaÜdZr §Ì R>odyZ Ë`mMo àmË`{jH$ bmoH$m§Zm XmIdmdo Aer ~obMr BÀN>m ZìhVr, na§Vw Ë`mgmR>r ~obZo OmUo Amdí`H$ Agë`mMo Ë`mMr nËZr _o~bMo _V hmoVo. {VZo Ë`mbm _moR>çm MmVw`m©Zo àXe©Zmbm nmR>dbo.

àXe©ZmVrb gdm}ËH¥$îQ> §Ì R>adÊ`mgmR>r narjH$ _§S>itMr àXe©Zmg ^oQ> R>abr. {Zå_o àXe©Z nmhÿZ Pmë`mda AmVm Cabobr XmbZo d `§Ìo Vo nmhUma ZmhrV, Ago AboŠPm§S>abm g_Obo. _moR>çm Xþ…ImZo Vmo XmbZ gmoSy>Z OmÊ`mgmR>r

OmZodmar> 2017 16

{ZKmbm. VmoM narjH$m§Vrb ~«mPrbÀ`m ~mXehmMo bj Ë`mÀ`mH$S>o Jobo. ~obÀ`m ~{hè`m-_wŠ`m§À`m emiog Ë`mZo `mnydu ^oQ> {Xbobr Agë`mZo ~mXehm ~obMo H$V¥©Ëd OmUyZ hmoVm. Ë`mZo _J narjH$ ghH$mè`m§Zm ~obMo `§Ì nmhÊ`mMr {dZ§Vr Ho$br.

MmbyZ Amboë`m `m g§YrMm nwaonya \$m`Xm KoÊ`mMo ~obZo R>adbo. Ë`mZo gdmªZm Q>o{b\$moZMr ZrQ> _m{hVr {Xbr. _J XÿaÜd{ZMo J«hU `§Ì Ë`mZo ~mXehmbm H$mZm§g bmdÊ`mg {Xbo, Ë`mZ§Va 150 _rQ>a A§Vamda Agboë`m àofH$ `§Ìmg_moa OmD$Z AboŠPm§S>a h°åboQ>_Yrb "Qy> ~r Am°a Zm°Q> Qy> ~r' ho ñdJV åhUy bmJbm. hm AmdmO ~mXehm S>m°Z noQ´>mo `mZo EoH$bm Am{U AmZ§XmZo CS>r _maV Vmo åhUmbm, ""~mn ao! ho §Ì MŠH$ ~mobV§` H$s' ~mXehmZo AboŠPm§S>aMo Vm|S >^ê$Z H$m¡VwH$ Ho$bo. `m Q>o{b\$moZ `§ÌmMm Ë`mZ§Va gd©Ì ~mob~mbm Pmbm. àXe©ZmÀ`m g_mamonmV àXe©ZmVrb gdmª§V _hËËdnyU© emoY åhUyZ XÿaÜdZr `§ÌmMm Jm¡ad H$aÊ`mV Ambm.

gmd©O{ZH$ OrdZmV Q>o{b\$moZMm dmna _moR>çm à_mUmV ìhmdm, åhUyZ _J ~obZo ~ob Q>o{b\$moZ H§$nZrMr ñWmnZm H$ê$Z gmo_apìhb oWrb {dë`_ em°H$Mo Ka Am{U ~obMo Ka `m§À`mV n{hbr XÿaÜdZr`§ÌUm H$m`m©pÝdV Ho$br. pìhŠQ>mo[a`m amUrg Q>o{b\$moZMo àmË`{jH$ XmIdyZ B§½b§S>§_Ü`onU _J Q>o{b\$moZ H§$nZr ñWmnÝ`mV Ambr.

H$ZopŠQ>~Q> `oWo OJmVrb n{hë`m Q>o{b\$moZ EŠgM|OMr M|OMr ñWmnZm H$aÊ`mV Pmbr.

Aem arVrZo ~è`mM ^mJmV XÿaÜdZr nmoMy eH$bm, Var Ë`mbm _hmgmJa nma H$aUo O_bobo ZìhVo. AIoa d¡km{ZH$m§Zr Ë`mVnU e {_idyZ B§½b§S> Am{U \«$mÝghr XÿaÜdZrZo OmoS>bo. ho H$m_ nyU© Pmë`mda Ë`mÀ`m CX²KmQ>ZmgmR>r AboŠPm§S>a ~obbm nmMmaU H$aÊ`mV Ambo. XÿaÜdZrÀ`m Xþgè`m Q>moH$mer Amnbm g§Xoe KoÊ`mgmR>r Amnbm ghH$mar d°Q>M Agmdm, Aer Ë`mZo BÀN>m àJQ> Ho$br, H$maU XÿaÜdZrX²dmam àW_ `mM OmoS>rZo g§dmX Ho$bobm hmoVm. 25 OmZodmar 1915 amoOr Ý`y`m°H©$_YyZ AboŠPm§S> gmZ\«$pÝggH$mo_Yrb d°Q>er XÿaÜdZrdê$Z CX²KmQ>Zna eãX ~mobbm, AboŠPm§S>a Ë`mbm åhUmbm, ""d°Q> Vm~S>Vmo~ BH$S>o `m ~a§'' àW_ ~mobVmZm gmYmaU AgoM dmŠ` EH$moUMmirg dfmªnydu ~obZo XÿaÜdZrda Ë`mbm CX²XoeyZ åhQ>bo hmoVo. Ë`m doir ho XmoKoOU eoOmaÀ`mM ImobrV Agë`m d°Q>bm bJoM `oUo eŠ` Pmbo hmoVo, nU AmVm `mdoir Ë`m§À`mVrb A§Va 3390 _¡b hmoVo. åhUyZ CËVamXmIb Q>o{b\$moZda d°Q> åhUmbm. ""{_ñQ>a ~ob, Amnë`m {Zamonm~X²Xb Am^mar ! Voìhm bJoM Ambmo hmoVmo, nU AmVm _bm {ZXmZ AmR>dS>m Var `oÊ`mg bmJob.''

XÿaÜd{Z`§ÌmÀ`m CnH$aUmg_moa AmnU ~mobVmo Ë`mbm àofH$ åhUOo g§Xoe nmR>dUmam Ago åhUVmV. Vmo g§Xoe J«hU H$aÊ`mgmR>r AmnU OoWo H$mZ bmdVmo, Ë`mbm J«hU CnH$aU Ago åhUVmV. àofH$ CnH$aUmÀ`m S>~rÀ`m nwT>À`m Q>moH$mbm YmVyMm nmVi nÌm AgVmo. `m nÍ`mg_moa AmnU ~mobbmo AWdm H$mhr AmdmO Ho$bm, Va Ë`mZwgma `m nÍ`mVhr H§$nZo {Z_m©U hmoVmV Am{U Vmo hby bmJVmo. CnH$aUmMm OmS>

OmZodmar> 2017 17

nS>Xm Am{U hm H§$n nmdUmam nS>Xm `m§_Ü`o H$m~©ZMo ~marH$ H$U ^abobo AgVmV. CnH$aUmÀ`m nwT>rb Am{U _mJrb Q>moH$m§Zm Q>o{b\$moZÀ`m Vmam OmoS>boë`m AgVmV.

AmnU ~moby bmJbmo åhUOo nmVi nÌm _mJo-nwT>o hmoVmo, Ë`m_wio H$m~©Z H$Um§MrnU hmbMmb hmoVo. Ë`m VmaoVrb àdmh H$_rOmñV hmoVmo. J«hU CnH$aUmV EH$ ZmbmÀ`m AmH$mamMm bmohMw§~H$ AgVmo Am{U Ë`mÀ`m g_moa nmVi nÍ`mMm nS>Xm AgVmo. H$_rOmñV hmoUmam àdmh `m nS>X`mV Ë`mZwgma H§$nZo {Z_m©U H$aVmo. n[aUm_r nS>X`mg_moarb hdm H§$n nmdyZ AmdmO CËnÝZ hmoVmo. åhUOoM àofH$ g_moa AmnU Ogm AmdmO H$aVmo VgmM AmdmO J«hU CnH$aUmV `oVmo. Ë`m_wio EH$_oH$m§Mo ~mobUo EoHy$ `oVo.

EH$m JmdmVrb XÿaÜdZr H|$ÐmnmgyZ Xþgè`m JmdmVrb XÿaÜdZr Q>o{b\$moZ dmnamgmR>r H|$Ðmn`ªV Vmam Q>mHy$Z hr H|$Ðo OmoS>mdr bmJVmV. m Vmam§Zm \$moZ Ho$~ëg åhUVmV. hr Ho$~b åhUOo eoH$S>mo bhmZ Vmam§Mm EH$ JR²>R>mM AgVmo, Ë`m§Zm AZoH$ Q>o{b\$moÝg OmoS>Vm `oVmV. `m Ho$~ëg gwa{jVogmR>r O{_ZrImbr nwaVmV. nmUr qH$dm BVa H$maUm§Zr Iam~ hmoD$ Z`oV, åhUyZ Ë`mda OmS>go AmdaU KmVbobo AgVo, Vo a~amMo, ßb°pñQ>H$Mo dm {eemMo AgVo,

1875 gmbr Q>o{b\$moZMm AmH$ma AJXr Amo~S>Ymo~S> Agm hmoVm. `m \$moZbm "J°bmoO Q>o{b\$moZ' Ago åhUV. gmYmaU EH$ \$bmªJ A§Vamn`ªV Ë`mX²dmam XiUdiU eŠ` hmoB©. ì`mnmar nX²YVrMm noQ>rÀ`m AmH$mamMm n{hbm \$moZ 1877 gmbr àdmhmV Ambm, _J àW_ h±S>b {\$adyZ Z§Va g§^mfU eŠ` H$aUmam _°½ZoQ>mo, Q>o{b\$moZ 1882 _Ü`o ApñVËdmV Ambm. 1897 _Ü`o {nVir ~«mg S>oñH$ goQ>> {Z_m©U H$aÊ`mV d¡km{ZH$m§Zr `e {_idbo.

1949 _Ü`o S>m`b XÿaÜdZr àdmhmV Ambo AmhoV. Ë`mV {N>Ðo Agbobr EH$ dVw©imH$ma V~H$S>r AgyZ {N>ÐmImbr eyÝ`nmgyZ ZD$n`ªV AmH$S>o AgVmV. XÿaÜdZr H|$ÐmVrb g§JUH$mX²dmao AmnmoAmn Ë`m Z§~aÀ`m Q>o{b\$moZer g§nH©$ gmYbm OmD$Z Ëd[aV g§^mfU H$aVm `oVo. `m XÿaÜdZr `§ÌmZo Iyn H$mi Amnbr gËVm JmOdbr. Ë`mZ§Va Z§~a {\$adÊ`mgmR>rÀ`m Jmob V~H$S>rEodOr {n`mZmo nX²YVrMr ~Q>Uo Agbobm gwYm[aV Q>o{b\$moZ {ZKmbm `mV AmdmO

{Z`§ÌUmMr gmo` AgVo.

{Q´>_bmBZ goQ> hr Q>o{b\$moZMr AmUIrZ gwYm[aV Amd¥ËVr 1965 gmbr ho XÿaÜdZr ~mOmamV Ambo. Q>o{b\$moZX²dmam g§^mfU H$aUmè`m ì`ŠVtZm EH$_oH$m§Mo Mohao nmhVm `oVmV. H$mhr XÿaÜdZrV Aer gmo` AgVo, H$s AmnUmer ~mobUmar ì`ŠVr H$moUË`m Q>o{b\$moZdê$Z ~mobVo` `mMm gwJmdm bmJVmo. nmo{bgm§Zm ho \$moZ A{YH$ Cn`wŠV AgVmV, Va {IemV KmbyZ H$moR>ohr ZoV `oÊ`mgmaIo gwQ>gwQ>rV Q>o{b\$moZhr AmVm CnbãY AmhoV.

Q>o{b\$moZÀ`m dmT>Ë`m _mJUrbm Vm|S> XoÊ`mÀ`m CX²XoemZo A_o[aHoo$À`m ~ob Q>o{b\$moZ g§emoYZ Ho|$ÐmV H$mMoÀ`m éimnmgyZ boga {H$aU àjo{nV H$aUmam Ho$gmEdT>çm OmS>rMm V§Vy_` H$mMoMm YmJm H$ê$Z Ë`mX²dmao bharEodOr àH$me{H$aU àgm[aV H$ê$Z Üd{ZjonUmg àma§^ Pmbm Amho. `m Ym½`mMo AZoH$ \$m`Xo AgyZ _moR>çm à_mUmda g§XoedhZ H$aVm `oV Agë`mZo XiUdiU joÌmV hm YmJm H«$m§{VH$mar R>abm Amho.

hm doi dmMdUmè`m Q>o{b\$moZMr bmoH${à`Vm dmT>VM Agbr Var "doi dmMdÊ`m' EodOr "doi KoUmam' Aer Q>o{b\$moZ~X²Xb IwX²X Ë`mÀ`m OZH$mMrM H$ënZm Pmbr hmoVr, ZmZm ì`ŠVr Ë`mbm \$moZ H$aV. n[aUm_r Ë`mMm \$moZ gVV KUKUV am{hë`mZo eodQ>reodQ>r Ë`mbm Q>o{b\$moZ~X²Xb Iyn amJ `oB©. EdT>m H$s Ë`mZo \$moZÀ`m g§emoYZmV ì`Ë`` `oD$ Z`o, åhUyZ Amnë`m ñdV…À`m KaMr Q>o{b\$moZ ì`dñWmM _wir ~§X Ho$br hmoVr.

2 Am°JñQ> 1922 amoOr Q>o{b\$moZMm OZH$ AboŠPm§S>a ~ob _aU nmdbm. Ë`mÀ`mda A§Ë`{dYr Mmby AgVmZm OJmV gd© Q>o{b\$moZMo H$m`© EH$ {_{ZQ>^a Wm§~dÊ`mV Ambo hmoVo. Ë`mbm lX²Ym§Obr dmhVmZm Ë`mMm {_Ì Wmoa d¡km{ZH$ "Wm°_g E{S>gZ' åhUmbm hmoVm. "~obZo Amnë`m Xÿa `§ÌmÀ`m gmhmæ`mZo _mUgmMm A_yë` doi dmMdbm. gmè`m _mZd OmVrbm Xÿa AgyZhr EH$_oH$m§Odi AmUbo. Amnë`m `m emoYmZo Ë`mZo OUy gmao OJ Jw§\$bo.'

· g§nH©$ : 9604516576

OmZodmar> 2017 18

a{damOmbm nmhÿZ Z`Zr gIr ~mdar Pmbr,Oam bmObr IwXH$Z hgbr JmbmdaVr bmbr.

A§YmamMm \o$Hy$Z eobm gm_moar Vmo Ambm,KmoS>XimÀ`m nm`Iwam§Zr Ywamim CS>{dV Jobm.

gS>m KmbwZr A§JU gObo am§JmoirMr Zjr,MmoM {M_wH$br \w$Ho$ VwVmar Bdbo Bdbo njr.

KS>o KoD$Z S>moB©daVr gwhm{gZr Amë`m,Xoìhmè`mVrb XodHw$imgh _§{Xa _yVu Ýhmë`m.

e§I \w§$H$bo, Q>mi dmObo _¥X§§J ZmMo ^mar,hfm}ëhm{gV KoD$Z _wÐm `o gy`m©Mr ñdmar.

aW gy`m©Mm nmhÿZ Xmar à^mhr {ndir Pmbr,Hw§$Hy$ ^aVm ^m§Jm§_Ü`o gH$mi CJdyZ Ambr.

gH$mi

amO|Ð ~mnyamd CJbo g§nH©$ … 9922994243

OmZodmar> 2017 19

E{àb _{hÝ`mMo Vo {Xdg hmoVo. Ë`m N>moQ>çmem JmdmV gy`© OUy AmJ AmoH$V hmoVm. gH$miMo AH$am dmObo hmoVo; Var Ago dmQ>V hmoVo, H$s ^a Xþnma Pmbr Agmdr. añË`mda gd©Ì ewH$ewH$mQ> hmoVm. XþîH$mim_wio eoVrdmS>rMr H$m_ohr ~§X hmoVr.

EH$m N>moQ>çmem KamV amhUmao {XZy Am{U Ë`mMo AmB©-dS>r>b hdmb{Xb hmoD$Z ~gbo hmoVo. eoVmV _mob_Owar H$ê$Z {XZyMo AmB©-dS>r>b nmoQ> ^aV hmoVo. nmoQ>mbm {M_Q>m KoD$Z Ë`m§Zr {XZyMo {ejU Ho$bo hmoVo. Xhmdrn`ªV Ë`m§Zr {XZyMo {ejU Ho$bo hmoVo, nU `§Xm n[apñWVr \$ma {~H$Q> hmoVr. XþîH$mim_wio hmVmbm H$m_ ZìhVo. nmD$g H$_r Pmë`m_wio ^rfU nmUrQ>§MmB© hmoVr.

Vo EH$ N>moQ>ogo Jmd hmoVo, JmdmV J«m_n§Mm`V hmoVr. eoVr hmM _w»` ì`dgm` hmoVm. bhmZ Jmd Agë`m_wio {dhra,

Vbmd Am{U J«m_n§Mm`VrÀ`m nmÊ`mÀ`m Q>mH$sVyZM nmUr {_iV Ago, nU `§XmVa {d{har, Vbmd AmQ>bo hmoVo. {VWoM nmUr Zgë`m_wio nmÊ`mÀ`m Q>mH$sV Var nmUr Hw$Ry>Z `oUma? n[aUm_r J«m_n§Mm`VrOdiMo Mmahr Zi H$moaS>o R>UR>UrV hmoVo.

Aem n[apñWVrV JmdÀ`m gan§Mm§Zr VmbwŠ`mÀ`m Jmdr n§Mm`V g{_VrV VgoM {OëhçmÀ`m Jmdr {Oëhm n[afXoV OmD$Z JmdMo JmèhmUo _m§S>bo hmoVo. nmÊ`mMm Q>±H$a nmR>dÊ`mMr {dZ§Vr Ho$br hmoVr. Ë`m§À`m à`ËZm§Zm `e `oD$Z VoWrb A{YH$mè`m§Zr AmR>dS>çmVyZ EH$Xm XmoZ nmÊ`mMo Q>±H$a gwê$ Ho$bo hmoVo. Ë`m Q>±H$aÀ`m nmÊ`mdaM JmdmMr VhmZ ^mJV hmoVr.

{XZybm VhmZ bmJbr hmoVr. Ë`mZo nmUr KoÊ`mgmR>r h§S>çmV nobm ~wS>dbm, nU Ë`mbm AYm© nobmhr nmUr {_imbo

aS>m`Mo Zmhr; bT>m`Mo !gw^mfM§Ð d¡îUd

OmZodmar> 2017 20

ZìhVo. VodT>çm nmÊ`mdaM Ë`mZo Amnbr VhmZ ^mJdbr hmoVr. `m AmR>dS>çmV nmÊ`mMm Q>±H$a JmdmV Ambm ZìhVm, Ë`m_wio gmR>dbobo nmUr g§nbo hmoVo. AmVm H$go hmoUma? Agm àíZ Ë`mÀ`m _ZmV Ambm. AmB©-d{S>bhr qM{VV _ZmZo hVmenUo ~gbo hmoVo. nmUr Hw$Ry>Z AmUmdo? `mMmM Vo {dMma H$aV hmoVo.

VodT>çmV ~mhoa "Q>±H$a Ambm, Q>±H$a Ambm' Agm bmoH$m§Mm JbH$m EoHy$ Ambm. Vmo JbH$m EoHy$Z {XZy Am{U Ë`mMo AmB©-dS>rb hmVmV h§S>o, ~mXë`m KoD$Z Q>±H$aH$S>o Ymdbo. Q>±H$a _¡XmZmV EH$m PmS>mImbr Wm§~bm hmoVm nU Q>±H$aÀ`m^modVr nmÊ`mgmR>r bmoH$m§Mr Vmo~m JXu Cgibr hmoVr. Vo gmao bmoH$ CÝhmZo ^mOV hmoVo.

nmUr gmoS>Umè`mZo gdmªZm am§J bmdm`bm gm§{JVbo, bmoH$m§Zr am§J bmdbr. am§JoV {XZyMm Z§~a Iyn bm§~ hmoVm, Ë`m_wio Ë`mbm AYm© Vmg CÝhmV VmQ>H$iV C^o amhmdo bmJbo.

AIoa nmUr KoD$Z {XZy Kar Ambm. Ë`mZo nmÊ`mMo h§S>o Imbr R>odbo Am{U Ë`mbm AMmZH$ ^modi Ambr. Ë`mbm JaJam`bm bmJbo. {XZyMo AmB©-dS>rb Km~abo, Ë`m§Zr VmVS>rZo {XZybm ~¡bJmS>rV KmbyZ XdmImÝ`mV Zobo. añË`mZo {XZybm CbQ>rhr Pmbr hmoVr.

XdmImÝ`mV Joë`mda {XZybm VnmgyZ S>m°ŠQ>am§Zr gm§{JVbo, H$s ""{XZybm D$Z bmJbo Amho, H$S>mŠ`mMo D$Z Am{U nmÊ`mgmR>r Ë`mZo Ho$bobr Ymdni Ë`mbm ghZ Pmbr Zmhr, Ë`m_wio Ë`mbm hm Ìmg Pmbm. Ë`mbm _r B§OoŠeZ d Am¡fYo {bhÿZ XoVmo. Vr ~mOmamVyZ AmUm Am{U Xçm. Ë`mbm XmoZ-VrZ {Xdg {dlm§VrMr JaO Amho.'' {XZybm _J Kar AmUÊ`mV Ambo. {XZybm D$Z bmJbo Am{U Vmo AmOmar nS>bm Amho, hr JmoîQ> {XZyÀ`m dJ©{_Ìm§Zm g_Obr. Voìhm gmao Ë`mbm ^oQ>m`bm Ambo. Ë`mÀ`m {_Ìm§Zr _moR>çm AmñWoZo Ë`mMr {dMmanyg Ho$br. {dlm§Vr Am{U Am¡fYo KoVë`m_wio {XZybm AmVm Iyn ~ao dmQ>V hmoVo. _mÌ WmoS>m AeŠVnUm OmUdV hmoVm.

Amnbo {_Ì ^oQ>m`bm Amë`mMo ~KyZ {XZybm Iyn ~ao dmQ>bo, Vmo gdmªer ~mobbm. VodT>çmV Xma dmObo. {XZyÀ`m AmB©Zo bJ~JrZo Xma CKS>bo. XmamV OmYdJwéOr C^o hmoVo. OmYdJéOr {XZyMo dJ©{ejH$ hmoVo. Vohr Ë`m§À`m JëbrVM ahmV hmoVo. Ë`m§Zmhr {XZybm D$Z bmJë`mMo g_Obo, åhUyZ

Vohr ^oQ>m`bm Ambo hmoVo.

{XZyÀ`m AmB©-~m~m§Zr hmV OmoSy>Z OmYdJwéOtMo ñdmJV Ho$bo. JwéOr Amnë`m N>moQ>çmem KamV Amë`mMo ~KyZ Ë`m§Zm Zdb dmQ>bo. Ë`m§Zr JwéOtgmR>r gVa§Or A§Wabr. JwéOr Ë`mda ~gbo. {XZyZo d Ë`mÀ`m {_Ìm§Zr JwéOtZm dmHy$Z Z_ñH$ma Ho$bm. JwéOtZr _moR>çm ào_mZo {XZyMr {dMmanyg Ho$br. ""H$mhr _XV bmJë`mg gm§J.'' Agohr Vo åhUmbo.

""H$m` H$amdo JwéOr?'' {XZyMo ~m~m åhUmbo, ""`§Xm Agm hm XþîH$mi ! Ë`mV H$m_Y§Xm Zmhr, ß`m`bm nmUr Zmhr. Aer AdñWm Amho Am_Mr ! nmoaJm CÝhmVmÝhmV nmUr AmUm`bm Jobm Am{U AmOmar nS>bm.''

{XZyMr AmB© åhUmbr, ""Xadfu nmD$g H$_r nS>Vmo, eoVr {nH$V Zmhr, ß`m`bm nmUr nwaV Zmhr. XodmMr H¥$nm hmoV Zmhr Am{U gaH$mahr _XV H$aV Zmhr. {d{har AmQ>ë`m, Vbmd gwH$bo AmVm H$m` H$amdo?''

Ë`mda OmYdJwéOr em§VnUo åhUmbo, ""Xadfu nmD$g H$_r nS>Vmo, `mV Xod H$m` H$aUma? AmnUM ho g§H$Q> ñdV…hÿZ AmoT>dyZ KoVbo Amho Am{U Imna \$moS>Vmo XodmÀ`m _mWr!''

JwéOtMo Vo ~mobUo EoHy$Z {XZyMo AmB©-~m~m ~wMH$miçmV nS>bo. Amnë`m_wio H$gm H$m` nmD$g H$_r nS>Vmo, ho Ë`m§Zm H$mhr g_Obo Zmhr. _wbohr Hw$VyhbmZo JwéOtÀ`mH$S>o nmhÿ bmJbr.

""Vo H$go H$m` JwéOr Amåhr H$mhr g_Obmo Zmhr?'' {XZyÀ`m ~m~m§Zr {dMmabo. Ë`mda JwéOr åhUmbo, ""AmVm _bm gm§Jm Amnbo Jmd Vgo bhmZgo Amho, nU `m JmdmV dZamB© Hw$R>o Amho? bmoH$ PmS>m§Mr gam©gnUo H$ËVb H$aVmV, S>m|Ja nmoIabo OmV AmhoV, PmS>o bmdÊ`mMo à_mU \$maM H$_r Amho. Amnë`mn¡H$s {H$Vr bmoH$m§Zr {H$Vr PmS>o bmdyZ OJdbr AmhoV gm§Jm ~ao!''

""eharH$aU dmT>bo Amho, H$maImZXmar dmT>br Amho.'' JwéOr åhUmbo, ""H$Mam, YwamMo àXÿfU `m§Mo àíZ {Z_m©U Pmbo AmhoV, Ë`m_wio n`m©daUmMm èhmg Pmbm, {ZgJ©MH«$ {~KS>bo Amho. `mbm O~m~Xma H$moU? gm§Jm ~ao!''

JwéOtÀ`m `m àíZm§Mo Hw$UmH$S>oM H$mhrM CËVa ZìhVo, _wbo J§^ranUo JwéOtMo åhUUo EoH$V hmoVr. JwéOr åhUmbo, ""{d{har gwH$ë`m, Vbmd AmQ>bo Ago AmnU \$ŠV åhUVmo, nU Xhm-Xhm df]§ Ë`m {d{harVbm Am{U VbmdmVbm Jmi

OmZodmar> 2017 21

H$mT>bm Jobm Zmhr hohr Iao Amho. Ë`mda Hw$Ur ~mobV Zmhr. nmdgmMo nmUr AS>dbo OmV Zmhr. nmUr AS>dm`bm hdo, nmUr gmR>dm`bm hdo, nmUr O{_ZrV {Oadm`bm hdo.''

""JwéOr, Amnë`mbm H$mhr H$aVm `oB©b H$m?'' {XZy àW_M ~mobbm.

""H$m Zmhr H$aVm `oUma?'' JwéOr åhUmbo, JmdmÀ`m H$ë`mUmgmR>r l_ H$aÊ`mMr gdmªMr V`mar Agob, Va Amnë`mbm ZŠH$sM H$mhrVar H$aVm `oB©b.''

gmao _J {dMmamV nS>bo, H$mhr doi Wm§~yZ JwéOr {ZKyZ Jobo. JwéOtZr Oo H$mhr gm§{JVbo Vo gd© Iao hmoVo. {dMma H$am`bm bmdUmao hmoVo.

nmM-ghm {Xdg AgoM {ZKyZ Jobo. {XZy AmVm nyU© ~am Pmbm hmoVm. Ë`mZo Am{U Ë`mÀ`m {_Ìm§Zr EH$m JmoîQ>rMm nŠH$m {ZíM` Ho$bm hmoVm.

EHo$ {Xder H$mhrVar R>adyZ {XZy Am{U Ë`mMo {_Ì OmYd JwéOtÀ`m Kar Jobo. Ë`m§Zm åhUmbo, ""JwéOr, hr gwQ²>Q>r Amåhr gËH$maUr bmdm`Mr Ago R>adbo Amho. Amåhr gmè`m {_Ìm§Zr l_XmZ H$ê$Z VbmdmMm Jmi H$mT>m`Mo R>adbo Amho.

OodT>o hmoB©b VodT>o H$m_ Amåhr H$aUma AmhmoV.''

{XZy Am{U Ë`mÀ`m {_Ìm§Mm {ZíM` EoHy$Z JwéOtZm \$ma AmZ§X Pmbm. JwéOr åhUmbo, ""nmdgmim gwê$ ìhm`bm AOyZ XrS> _{hZm AdYr Amho. VodT>çm doimV ^anya Jmi H$mTy>Z hmoB©b. AmnU gwédmV H$ê$`m.''

JwéOtZr _wbm§Mm {dMma gan§Mm§Zm ~mobyZ XmIdbm. Ë`m§Mr [aVga nadmZJr KoVbr Am{U Ë`m nmM-ghm _wbm§gh JwéOtZrhr VbmdmVbm Jmi IUm`bm gwédmV Ho$br.

H$mhr {Xdgm§Zr {XZyMo ~m~mhr _XVrbm Ambo. Ë`mMr AmB© gdmªgmR>r XþnmaMo OodU AmUm`Mr. hm hm åhUVm hr ~mV_r Jmd^a ngabr. gan§Mm§Zr g^m ~mobmdyZ _wbm§À`m Zì`m à`moJmMr gdmªZm _m{hVr {Xbr. l_XmZmMo _hËËd gm§{JVbo, _wbm§Mo H$m¡VwH$ Ho$bo, gdmªZm ghH$m`m©Mo AmdmhZ Ho$bo.

~KVm~KVm JmdmVbo gd© nwéf _wbm§À`m _XVrbm YmdyZ Jobo. H$m_mMr JVr dmT>br. AmVm aS>m`Mo Zmhr, bT>m`Mo Ago gd© JmdH$è`m§Zr R>adbo hmoVo.

· g§nH©$ … 9960994245

OmZodmar> 2017 22

_bm gH$mir bdH$a CR>m`Mm Iyn H§$Q>mim. OmJ Amë`mdagwX²Ym JmXrda nm` hbdV bmoiV nS>m`bm _bm Iyn AmdS>V§, nU ho _mÂ`m AmB©bm A{O~mV AmdS>V Zmhr. Vr amoO gH$mir _bm OmoaOmoamV hmH$m _ma-_mê$Z h¡amU H$aVo, VoìhmM _r H§$Q>miyZ CR>Vo. _J, ho Amda, Vo Amda, ho R>od, Vo CMb hm _§Ì Vr KUKUy bmJVo, VoìhmM _r S>moio MmoiV ~«e H$aVo.

nU AmO a{ddma AgyZhr _r bdH$a CR>bo. em§VnUo ~«e Ho$bm.

(nU Var _mP§ Hw$Ur H$m¡VwH$ Ho$b§ Zmhr)

AmO KamVbo gJioM bdH$a CR>bo hmoV, H$maU AmO _mPr _mder gH$mir gH$mir naXoemVyZ WoQ> Am_À`mH$S>oM `oUma hmoVr Am{U `oVmZm _mÂ`mgmR>r J§_

gm`brMr S>m`ar

VnU AmUUma hmoVr. (åhUyZ Va _r A{O~mV H$Q>H$Q> Z H$aVm bdH$a CR>bo hmoVr.)

gH$minmgyZ _r _mderMr Iyn åhUOo IynM dmQ> nm{hbr, nU Ty>ñg! H$maU gH$mir 5.41 dmOVm `oUmar _mder Xþnmar 11.39 dmOVm Ambr. H$m Va åhUo, {VM§ "{d_mZ C{eam' Amb§.

("{d_mZ C{eam' H$g§ `oB©b? {d_mZ H$Yr PmonV§ H$m Cera ìhm`bm? Pmonbm Agob Vmo nm`bQ>! _mderÀ`m {d_mZmMm nm`bQ> a{ddmar gH$mir Amam_mV CR>bm Agob, OmJ Ambr Var nm` hbdV bmoiV nS>bm Agob, AmB©Mr H$MH$MrV ~mobUr ImëëbmZ§Va gmdH$me ~«e Ho$bm Agob Am{U Z§Va C{eamM {d_mZ Mmbdm`bm Jobm Agob Zm...? ho H$m _bm g_OV Zmhr..? nU hr _moR>r _mUg§ bhmZ _wbm§Zm H$mhrhr Wmnm _maVmV.)

a{ddma 1 OmZodmar

OmZodmar> 2017 23

_mder _bm J§_V AmUUma Agë`mZo _r OmñVr H$mhr ~mobbo Zmhr.

_mderZo Kar Amë`m-Amë`m _bm Odi KoVb§. _mÂ`mH$S>o nmhV S>moio _moR>o H$aV Vr hiyM Hw$O~wObr, ""AmUbr h§ J§_V Vwbm. XoVo Vwbm _J.''

(_r _ZmVë`m_ZmV AmoaS>bo, "AJ§ _mdeo, _J~rJ H$embm? Xo Zm Vr J§_V AmËVmÀ`m AmËVmM. AmYrM Ë`m Amier nm`bQ>Zo Cera Ho$bm`. AmVm AmUIrZ Cera H$embm?)

_mderMr Ag§ Hw$O~wOVmM _r (ehmÊ`m _wbrgmaIr) JmoS> hgbo.

_mderZo A§Kmoiq~Kmoi Pmë`mda. OodU{~dU Pmë`mda Vr ^br_moR>r ~°J CKS>V åhUmbr, ""Mbm. AmVm _r gJiçm§Zm EHo$H$ ñnoeb J§_V XoUma Amho. `m BH$S>o gJio.''

(BVH$s _moR>r ~°J. åhUOo Amnë`mgmR>r Va anya anya J_VrO_Vr AgVrb, nU Tw>ñg! ~°J CKS>ë`mda nm{hb§ Va ~°JoV {VMoM H$nS>o H$m|~bobo hmoVo.)

{VZo AmB©bm Ho$gm§Zm bmdm`Mr a§Jr~oa§Jr Šbrn {Xbr. CÝhmV Job§, H$s {VMo a§J ~Xbm`Mo.

~m~m§Zm {VZo noZ {Xbo, nU Ë`m noZmVM KS>çmi Am{U

~°Q>arnU hmoVr.

_mderZo _bm S>~m^a Mm°H$boQ> {Xbr.

_bm amJM Ambm. _r åhUmbo, ""_bm ZH$mo Mm°H$boQ>{~H$boQ>.''

_mder _bm g_OmdV åhUmbr, ""VwP§ H$m` {~Zgb§`?''

dm J§ ìdm _mdeo. ~m~m Ë`m§Mr J§_V dmnaUma e§^a{Xdg. AmB© {VMr J§_V dmnaUma hÁOma {Xdg. nU _mPr J§_V _mÌ gJioM dmnaUma. Am{U Vr g§nUma EH$mM {XdgmV. _bm XhmhOma {Xdg nwaUmar J_Vrera J§_V nm{hOo. VrnU AmËVmM nm{hOo. AmVm VwÂ`mH$S>o Zgob, Va Vy bJoM§M naXoemV OmD$Z KoD$Z `o.

S>moio ~§X H$ê$Z Mm°H$boQ> MKiV _mder {dMma H$ê$ bmJbr Am{U EH$X_ em°H$ ~gë`mgmaIr AmoaS>br, ""Amho, Amho, Amho!''

({VÀ`m Aem {d{MÌ AmoaS>Ê`mZo AmB©~m~m XMH$bo, nU _r em§V hmoVo.)

_mÂ`mH$S>o Q>°ZJ«m_ Amho. Q>°ZJ«m_ åhUOo Mm¡agmMo Ho$bobo gmV VwH$S>o. `mnmgyZ hÁOmamo AmH$ma V`ma H$aVm `oVmV. hr J§_V Vwbm nÝZmg hOma {Xdg ghO dmnaVm `oB©b.

_J H$m` Q>°ZJ«m__Ü`o _r BVH$s ~wSy>Z Jobo, H$s _r Mm°H$boQ> Im`M§M {dgê$Z Jobo.

· g§nH©$ … [email protected]

OmZodmar> 2017 24

hþS>hþS> dmOV W§S>r ~Km Ambrnewnú`m§Mr \$ma Ym§Xb Pmbr.

~H$arbm Pmbm Imo Imo ImoH$bm,b~mS> bm§S>½`mZo XdmImZm Q>mH$bm.

W§S>rZo JmaR>bo haUmMo ~mi,_mH$S>mZo Ho$bm ^bm_moR²>R>m Omi.

H$moëhmo~m emoYVmo` C~Xma Jwhm,Añdb {nVo` Ja_mJa_ Mhm.

{M_UrÀ`m {nbm§Zm H$mngmMr JmXr,hËVrXmXm nm§Kam`m ãb±Ho$Q> emoYr.

W§S>rZo dmKmo~m d¡VmJbm \$ma,amJmZo S>aH$miçm \$moS>ë`m Mma.

dmKmo~mbm ~KwZ JmiU CS>mbr,gJi`m§Mr W§S>r Yy_ nimbr.

W§S>r

CËV_ gXmH$mi g§nH©$ … 9011016655

OmZodmar> 2017 25

S>m|Ja Hw$erV _mP§ JmdKa _mP§ H$m¡bmê$,{ZgJm©H$S>o Ymd KoVo

_mÂ`m _ZmM§ nmIê$ !

C§M-C§M H$S>o BWbo^dVmbr XmQ> PmS>r,

JmdmÀ`m hmo nyd© {XeobmViçmMr hmo Jmob H$S>r !

lmdU_mgr Ooìhm _rXodXe©Zm OmVmo,

Q>oH$S>rdaMm gw§Xa n[aganmhÿZ _r `oVmo !

C§Mmdê$Z n[aga gmam{MÌmgmaIm {XgVmo N>mZ,

{ZgJm©M§ ê$n nmhVmhanyZ OmVo _mP§ ^mZ !

e§.b. ZmB©H$ g§nH©$ … 9921241021

_mP§ Jmd !

OmZodmar> 2017 26

{edamO Jmob}

Vwåhm§bm "ì`pŠV_ËËd {dH$mg' gmYm`Mm Amho Zm?

_J Ë`mgmR>r EH$ CËV_ Cnm` Amho. Ia§Va _mJ© Amho.

^anya Ioim. hmo`, IoimVyZ Vw_Mm emar[aH$, _mZ{gH$,

~m¡X²{YH$, gm_m{OH$ Aem gd© A§Jm§Zr {dH$mg hmoV AgVmo.

IoimM§ ho BVH§$ _hËËd AgV§, ho Amnë`m Ü`mZmVM `oV

Zmhr.

Ioim`bm Va Vwåhm§bm AmdS>V§M. Ioië`m{edm`

Vwåhr amhÿM eH$V Zmhr. IoiVmZm Vwåhr VhmZ^yH$

{dgaVm. Vwåhm§bm Zm doioM§ ^mZ amhmV Zm CÝhmM§. `mM§

H$maU _m{hVr`o ! {_Ìhmo, IoiU§ hr Vw_Mr JaO AgVo,

hmbMmb H$aU§ hr Vw_Mr JaO AgVo. Vr Vw_À`m _|XÿMr

_mJUr AgVo, ho Oam g_OyZ ¿`m. Amnë`m _|XÿMo XmoZ

^mJ AgVmV. S>mdm _|Xÿ d COdm _|Xÿ. `m XmoZ ^mJm§_Ü`o

OwiUr hmoÊ`mgmR>r, XmoÝhr ^mJm§Mm g_Vmob gmYÊ`mgmR>r,

Vmo H$m`©j_ hmoÊ`mgmR>r hmbMmbr§Mr Amdí`H$Vm AgVo.

IoiÊ`m_wio ì`m`m_ Va hmoVmoM. ì`m`m_ d

hmbMmbt_wio _|Xÿbm àmUdm`yMm nwadR>m dmT>Vmo.

ì`m`m_m_wio _|XÿV Á`m noer AgVmV Ë`m gj_ hmoVmV.

Ë`m§M§ Am`wî` dmT>V§. Vw_À`m emar[aH$ j_Vo~amo~a

Vw_À`m _|XÿMr EHy$U j_Vmhr dmT>Vo. ~m¡X²{YH$ j_Vm

dmT>Vo, VerM VmU ghZ H$aÊ`mMr j_Vmhr dmT>Vo.

IoiVmZm Vwåhr earamVë`m ñZm`y§da {Z`§ÌU {_idV

AgVm. Amnbr Or kmZ|{Ð`o AmhoV, Ë`m§Mm EH$M dmna

H$aV AgVm Ioi hm ~m¡X²{YH$ H$m_m§Mmhr AmYma AgVmo,

AmVm {gX²Y Pmb§ Amho. Ioim_wio ~wX²Yr dmT>rg bmJVo.

ho {gX²Y Pmb§ Amho. IoiVmIoiVm Vwåhr Iyn H$mhr

{eH$Vhr AgVm. Ioi hm Vw_À`m {eH$Ê`mMm, dmT>Ê`mMm,

{dH$mgmMm EH$ A{d^mÁ` Agm ^mJ AgVmo.

{_Ìhmo, Vw_M§ aŠV gigiV AgV§. Vw_À`m A§JmV

àM§S> D$Om© AgVo. Vwåhr IoiVm, YmdVm, Km_mKy_ hmoVm

Ioim Am{U dmT>m

OmZodmar> 2017 26

OmZodmar> 2017 27

Voìhm Vr D$Om© dmnabr OmVo. Vr dmnabr Zmhr, Va _mÌ

ÌmgXm`H$ R>aVo. _J Vr BVa _mJmªZr ~mhoa nS>Ê`mMm à`ËZ

H$aVo. Vwåhr nm{hb§ Agob, Á`m _wbm§Zm Ioiy {Xb§ OmV

Zmhr, Vr _wb§ AmH«$ñVmir ~ZVmV. {MS>VmV, \o$H$m\o$H$,

AmXiAmnQ> H$aVmV. H$YrH$Yr Va W`W`mQ>hr. `m§VyZM

_wb§ nwT>o AmH«$_H$, qhgH$ hmoD$ eH$VmV. ho Q>mim`M§

Agob, Va EH$M H$am`M§. Ioim`M§, ^anya Ioim`M§.

AJXr X_on`ªV. AmUIr EH$ {ZarjU Amho. bhmZnUr

Or _wb§ IoiV ZmhrV, Vr AmH«$_H$ Pmbr ZmhrV, Var

Hw$Tçm ñd^mdmMr hmoVmV, `mVyZ Vr EH$bH$m|S>r ~ZVmV.

Vr Hw$UmV {_giV ZmhrV. `mVyZ Vr EH$bH$m|S>r ~ZVmV.

CXmg, {Zame amhVmV.

IoiU§ ho CËgmh Am{U C_oX dmT>dUma§ AgV§. Ioim_wio

VmU ghZ H$aÊ`mMr j_Vm dmT>Vo. IoiÊ`m_wio gH$mamË_H$,

d¥ËVrhr Omonmgbr OmVo. Ioim§_wio AmnU {Z`_/gyMZm

nmim`bm {eH$Vmo. Amnë`mbm {Z`_m§Mo _hËËd C_OV§ d

EH$ {eñVhr Amnë`m A§Jr ~mUVo. `mMm nwT>o Am`wî`^a

Amnë`mbm Cn`moJ hmoVmo.

IoiVmZm Amnë`mbm H$m`_ gmdY, gVH©$ ahmd§

bmJV§. EImXçm g_ñ`oda CËVa emoYU§, `mMmhr gamd

hmoVmo. IoimVhr Iyn {d{dYVm AgVo, Ë`mVyZ Amnë`mbm

Oo {d{dY AZw^d `oVmV, Ë`mVyZhr Amnb§ ì`pŠV_ËËd

{dH${gV d g_¥X²Y hmoV AgV§.

H$mhr Ioim§_Ü`o ñ_aU eŠVrMr narjm hmoVo, Va H$mhr

Ioi ho Vw_Mr {ZU©` KoÊ`mMr eŠVr/j_Vm dmT>dUmao

AgVmV. àg§JmdYmZ amIyZ VËH$mi {ZU©` H$gm ¿`m`Mm? ho

Vwåhr IoimVyZM {eH$Vm. Ë`m_wio Vwåhr MQ>nQ>rVnUm~amo~aM

VëbInUmhr {eH$V AgVm. ho Vw_À`m {dH$mgmMoM Va

n¡by AgVmV.

Ioim_wio Amnë`mbm EH$M AgÊ`mM§, g§KmM§/Q>r_M§

_hËËd H$iV§. Ë`m_wio Amnë`m "gm§{KH$ ^mdZm' {dH${gV

hmoVo. Ioim_wioM nañnam§Zm OmUdV amhV§. _hËËd AJXr

jUmojUr OmUdV amhV§.

Ioim_wioM Amnë`mbm `e/An`e nMdU§ eŠ`

hmoVo. `em_wio hþaiyZ OmD$Z, Jm\$sb amhÿZ MmbV Zmhr

hm _hËËdmMm YS>m {_iVmo. Ë`mMà_mUo "Ioi åhQ>bm H$s

hma-OrV' XmoÝhr hmoUmaM, hohr _Zmda R>gV§.' AmO habmo

Var haH$V Zmhr, CXçm qOHy$ eH$Vmo,' hr d¥ËVr {Z_m©U

hmoVo. à{VñnYu g§K qOH$bm Var Ë`mM§ H$m¡VwH$ H$aU§, Vmo

habm Var Ë`mbm H$_r Z boIU§ ho gJi§ IoimVyZM {eH$Vm

`oV§.

Ioi IoiÊ`mVbm gdmªV _hËËdmMm \$m`Xm åhUOo

A§Jr {IimSy> d¥ËVr `oVo. Amnbm nam^d d g_moaÀ`mMm

{dO` _mÝ` H$aUo åhUOo {IimSy> d¥ËVr. ñnY}V CVam`M§ Vo

qOH$Ê`mgmR>rM. ñnY}_wioM Amnb§ H$m¡eë` nUmg bmJV§,

Amnbr j_Vm dmT>Vo ho Og§ Ia§, Vg§M ñnYm©hr IoimnwaVr

AgVo, hohr g_OyZ `oV§.

hm Va \$maM _mobmMm YS>m Amho. Vwåhr dmMb§ Agob,

`wX²YmVhr nañnam§da VwQy>Z nS>Umao `moX²Yo. g§Ü`mH$mir `wX²Y

Wm§~ë`mZ§Va eÌy njmÀ`m amhþQ>çm§_Ü`o OmD$Z OI_m§Mr

{dMmanyg H$aV AgVmV. hr Iar {IimSy> d¥ËVr. hm Iam

C_XonUm.

{IimSy> d¥ËVr åhUOoM _ZmMm _moH$ionUm. Amnë`m

_`m©Xm _moH$ionUmZ§ _mÝ` H$aU§. g_moaÀ`mH$Sy>Z Oo {eH$Vm

`oB©b Vo {eH$Ê`mMr d¥ËVr åhUOo {IimSy> d¥ËVr.

IoimÀ`m _mÜ`_mVyZ A§Jr ~mUUmar {IimSy> d¥ËVr,

ì`pŠV_ËËdmbm C_X§ ~ZdUmar, Hw$R>ë`mhr n[apñWVrV

àgÝZ R>odUmar AgVo.

· g§nH©$ … 9657274920

OmZodmar> 2017 27

OmZodmar> 2017 28

‘m¶m emioM§ Zmd gmZoJwéOr {dXçmb¶. N>moQ>rer emim hmoVr ‘mPr. AmVm Iyn ‘moR>r Pmbr Amho åhUm! Va Zmdmà‘mUo "gmZoJwéOr' Am‘À¶m emioMo X¡dV hmoVo. Am‘À¶m emioMo ‘w»¶mܶmnH$ lr. àH$me^mB© ‘mohmS>rH$a Amåhm§bm JwéOtÀ¶m, JwéOtZr {b{hboë¶m Iyn JmoîQ>r gm§Jm¶Mo. ˶mVbr EH$ JmoîQ> ‘bm ’$ma AmdS>m¶Mr. AmdS>m¶Mr, åhUyZ n³H$s bjmV am{hbr.

Vr JmoîQ> hmoVr EH$m ‘wbmMr. JwéOtZr {b{hbr. EH$ hmoVm ‘wbJm, ’$ma Jar~ hmoVm Vmo. dS>r>b ZìhVo, ˶m‘wio AmB©M H$m‘ H$am¶Mr. Amnë¶m boH$am§Mm gm§^mi H$am¶Mr. Vo ~KyZ hm ‘wbJmhr H$m‘ H$ê$Z AmB©bm hmV^ma bmdy bmJbm. Vmo Mmì¶m H$am¶Mm. H$moUmMr Mmdr hadbr Agbr Va Xþgar Mmdr H$ê$Z Xçm¶Mm. Iyn {’$am¶Mm, KamKam§V Om¶Mm. ˶m AmoiIrVyZM EH$m ~mBªZr ˶mbm Amnë¶m ~§Jë¶mV H$m‘ XoD$ Ho$bo. ~§Jë¶mV amhm¶M§, H$m‘ H$am¶M§ Am{U Xþnmar emioV Om¶M§.

‘wbmbm ‘moh Pmbm ˶m H$m‘mMm. ¶mM§ H$maU Ag§ H$r MmdrM§ H$m‘ H$aVm H$aVm ˶mMr emim bmJbr hmoVr ~wS>m¶bm. BW§ am{hë¶mda amoO emiobm Om¶bm {‘iUma hmoV§, hrM Ho$dT>r ‘moR>r JmoîQ> hmoVr. ˶m ‘wbmbm {eH$m¶Mr Iyn hm¡g hmoVr.

Iyn à¶ËZmZ§ AmB©Mr nadmZJr KoD$Z Vmo ‘wbJm ~§Jë¶mV amhm¶bm Ambm. amoO emioV Om¶bm bmJbm ZdrZ KamV N>mZ éibm.

nU ‘J EH$Xm ˶m ~§Jbodmë¶m ~mBªÀ¶m JiçmVbm ZdrZ hma R>odboë¶m {R>H$mUr {XgoZm. Iyn emoYmemoY Pmbr. eodQ>r ~mBªZr nmo{bgmV VH«$ma Va Zm|XdbrM, nU ¶m ‘wbmdaMm g§e¶hr ~mobyZ XmIdbm. n[aUm‘r nmo{bgm§Zr emioVyZM ‘wbmbm nmobrg Mm¡H$sV Zob§ d {Xdg^a ~gdyZ R>odyZ ˶mMr Mm¡H$er Ama§^br.

‘mÌ gm¶§H$mir ~mBªMm Zdam naJmdmhÿZ Amë¶mda gd© Iwbmgm Pmbm. ˶m J¥hñWm§Zr nËZrbm Z gm§JVmM hmambm {VÀ¶m BÀN>oà‘mUo ZdrZ nXH$ bmdʶmgmR>r Vmo hma Zobm hmoVm. XmoKm§Zrhr nmo{bgMm¡H$sV OmD$Z ‘wbmbm gmoS>db§. ˶mMr ‘Z…nyd©H$, dma§dma j‘m ‘mJyZ ˶mbm nwÝhm Amnë¶m Kar ¶oʶmMr {dZ§Vr ˶m OmoS>߶mZ§ Ho$br, na§Vw ¶m doir ‘wbJm åhUmbm Zmhr. ˶mZo Amnë¶m Kar naV OmʶmMm R>m‘ {ZíM¶

ho {dídMr ‘mPo Ka !aoUy JmdñH$a

OmZodmar> 2017 28

OmZodmar> 2017 29

Ho$bm d Vmo A‘bmVhr AmUbm. Vmo ho H$ê$ eH$bm H$maU ˶mMr AmB© I§~ranUo ˶mÀ¶m nmR>rer C^r am{hbr.

lr. àH$me^mBªZr hr JmoîQ> Amåhm§bm gm§{JVë¶mda ‘bm Vr ’$ma AmdS>br åhUyZ bjmV am{hbr. nwT>o ‘moR>r Pmë¶mda JmoîQ>rVë¶m ‘wbmgmaIr AZoH$ ‘wb§ ‘bm ^oQ>br. añ˶mda {’$aUmar, H$mhr~mhr (JOao, ’w$Jo, IoiUr) {dHy$Z Amnb§ nmoQ> ^aUmar, àg§Jr ZmB©bmOmZ§ ^rH$ ‘mJUmar ‘wb§ hmoVr Vr. ˶m§Zm ˶m§À¶m Kar YS> nmoQ>^a Im¶bm {‘iV Zgo, H$s Kmbm¶bm H$nS>o. ‘J ‘m¶m bjmV Amb§ H$s JmoîQ>rVë¶m ‘wbmbm dS>rb ZìhVo. KaMr AJXr J[a~r hmoVr ho Oar Ia§ Agb§ Var ˶mbm AmB© hmoVr Am{U VrgwX²Ym I§~ra, ‘wbmbm nmqR>~m XoUmar. ‘bm ^oQ>boë¶m ‘wbm§Zm {H$VrVar doim AmB©M Zgm¶Mr. hmbAnoîQ>m§‘wio Vr ‘ê$Z Jobobr Agm¶Mr. Va {H$VrVar doim dS>rb Zgm¶Mo.

¶m añ˶mdaÀ¶m ‘wbm§Mm ‘r A{YH$m{YH$ emoY ¿¶m¶bm bmJbo, Voìhm ‘m¶m Ag§hr bjmV Amb§, H$s H$mhr doim nmobrg ¶m§Zm nH$S>VmV ¶m ‘wbm§Zm ~mb ݶm¶mb¶mg‘moa (‘wbm§M§ H$moQ>© doJi§ AgV§) ZoVmV Am{U ˶m§Zm Amgam {‘imdm åhUyZ ‘wbm§À¶m g§ñWoV H$mhr df© R>odVmV.

gmh{OH$M ‘wbm§Zm Á¶m g§ñWm§‘YyZ R>odb§ OmV§ {VW§ Omd§, ‘wbm§Zm ~Kmd§, ˶m§À¶mer ~mobmd§, Ag§ ‘bm dmQ>m¶bm bmJb§. ‘J ‘r Iyn g§ñWm§‘YyZ {’$abo. ‘w§~B©, nwUo, ZmJnya Aem eham§‘ܶo Agboë¶m g§ñWm§‘YyZ Jobo. ‘wbm§Zm oQ>bo, ‘wbtZmhr oQ>bo. (‘wbm‘wbtZm doJdoJiçm g§ñWm§VyZ R>odVmV.) Iyn Jßnm ‘mam¶Mmo Amåhr. gwadmVrbm Vr ‘wb§ ‘m¶mer ’$mag§ ~mobm¶Mr ZmhrV. ZwgVr g^modVmbr ~gm¶Mr. ‘J ‘r ˶m§Zm JmoîQ>r gm§Jm¶bm gwadmV Ho$br. Iyn JmoîQ>r. {gZo‘mÀ¶m JmoîQ>r ˶m§Zm Iyn AmdS>m¶À¶m Z§Va hiyhiy Iè¶mIè¶m, KS>Umè¶m, KS>boë¶m JmoîQ>r gm§Jm¶bm gwadmV Ho$br. ¶mVyZM Am‘Mr N>mZ ‘¡Ìr Pmbr. nwT>Mr {H$VrVar df© AJXr {Z¶{‘VnUo ‘r ‘wbm§À¶m g§ñWoV Jobo. ˶m§À¶mM JmoîQ>r ‘r Vwåhm§bm ¶mnwT>o gm§JUma Amho.

Vwåhr ¶m JmoîQ>r dmMë¶m Am{U ˶mVë¶m EImXçm ‘wbmbm ^oQ>md§g§ dmQ>b§ Vwåhm§bm Va ‘bm ’$ma AmZ§X hmoB©b. EImXm ‘wbJm qH$dm ‘wbJr Amnë¶m Zm˶m-Jmo˶mMr Zgbr Var Vmo/Vr Amnbm/Amnbr ^mD$-~hrU hmoD$ eH$VmV, hr H$ënZmM {H$Vr N>mZ Amho. AmnU åhUVmo Zm ho {dídMr ‘mPo Ka! ‘J Amnb§ Ka ‘moR>§ Agmd§, ˶mV AZoH$ OU AgmdoV, Ag§ Vwåhm§bm dmQ>md§ Ag§ ‘bm dmQ>V§. ˶mVhr ‘r gwadmVrbm åhQ>ë¶mà‘mUo ¶m ‘wbm§Zm H$Yr AmB© ZgVo Va ZgVmV H$Yr dS>rb. Ka nma Xÿa am{hbob§ Am{U EH$Q>onU dmQçmbm Ambob§ ˶m§Mo ho EH$Q>onU Xÿa H$aʶmgmR>r AmnU EH$Ì ¶oD$¶m?

· g§nH©$ … 9850894504

OmZodmar> 2017 29

OmZodmar> 2017 30

{‘Ìm§Zmo, Vw‘À¶mn¡H$s AZoH$ OUm§Zm H$mhrZm H$mhr IQ>nQ>r H$am¶bm AmdS>VmV. ˶m‘wio H$mhr OU Q>mH$mD$ dñVy§nmgyZ doJdoJiçm dñVy V¶ma H$aVmV. H$mhr OU H$mJXmÀ¶m dñVy ~ZdVmV, Va H$mhr OU M³H$ Amnë¶mOdi Agbobr IoiUr CKSy>Z ˶m‘ܶo H$m¶ Amho, Vr H$er MmbVmV ho ~KVmV. Ago gJio "CXçmoJ' qH$dm ‘moR>çm§À¶m ^mfoV gm§Jm¶M§ Va "CnX²ì¶mn' H$aVmZm Vwåhr KamVë¶m ‘§S>itMm AmoaS>mhr ImVm.

nU {‘Ìm§Zmo, Ago ho "CXçmoJ' H$aVmZm Vwåhm§bm ˶mVyZ H$mhrVar ZdrZ {eH$m¶bm {‘imb§ Va? åhUyZM ¶m ‘{hݶmnmgyZ Amåhr Vw‘À¶mgmR>r EH$ Img gXa KoD$Z ¶oV AmhmoV-"à¶moJ H$ê$, {dkmZ {eHy$' ^maV gaH$maV’}$ {dkmZ àgmamgmR>r XoʶmV ¶oUmam XoemVbm gdm©oÀM amîQ´>r¶ nwañH$ma {‘imbobo ho‘§V bmJdUH$a ho ¶m gXamMo boIZ H$aUma AmhoV. {deof åhUOo, ho gJio à¶moJ Vw‘À¶m KamV CnbãY Agbob§ gm{h˶ dmnê$Z Vwåhr H$ê$ eH$mb. ‘J H$m¶, H$aUma Zm ho à¶moJ?

Jm`~ hmoUma§ ZmU§ !ho‘§V bmJdUH$a

ho à¶moJ Vwåhr ñdV… H$ê$Z ~Km, Vw‘À¶m {‘Ì-‘¡{ÌUtZm H$ê$Z XmIdm Am{U ˶m‘mJM§ {dkmZ g‘OyZ ¿¶m. hm à`moJ åhUOo EImXçm OmXÿgmaIm Amho. {dkmZmda AmYm[aV

Agbobr hr OmXÿ XmIdyZ Vwåhr gJiçm§Zm M{H$V H$ê$ eH$bm. hr OmXÿ H$aÊ`mgmR>r PmH$U Agbobr EH$ é§X Vm|S>mMr nmaXe©H$ H$mMoMr ~mQ>br Am{U EH$ én`mM§ ZmU§

OmZodmar> 2017 31

¿`m. ZmU§ Q>o~bda R>odyZ Ë`mda PmH$U bmdbobr nmaXe©H$ ~mQ>br R>odm. ~mQ>br nmaXe©H$ Agë`m_wio {VÀ`mImbr R>odbob§ ZmU§ H$mMo_YyZ Vwåhm§bm {Xgob.

AmVm, ~mQ>brM§ PmH$U CKSy>Z ~mQ>br nmÊ`mZo nyU©nUo ^am. ~mQ>brM§ PmH$U ~§X H$am Am{U ~mQ>brImbr R>odbob§ ZmU§ {XgV§ H$m, Vo nhm. ~mQ>brMr H$mM Am{U nmUr XmoÝhrhr nXmW© nmaXe©H$ AgyZgwX²Ym ~mQ>brImbr R>odbobo ZmU§ {XgV Zmhr. nmÊ`mZo ^abobr ~mQ>br da CMbyZ ~Km. ~mQ>brImbr EH$ én`mM§ ZmU§ Agë`mM§ {Xgob nU nmÊ`mZo ^abobr ~mQ>br ZmÊ`mda R>odbr H$s, ZmU§ Jm`~ ! ~mQ>brImbr R>odbob§ ZmU§ {XgV H$g§ Zmhr? EImXr dñVy Amnë`mbm S>moiçm§Zr {XgÊ`mgmR>r Ë`m dñVwnmgyZ Pmbobo àH$me{H$aU Amnë`m S>moiçm§_Ü`o {eaU§ Amdí`H$ AgV§. dñVwnmgyZ namdVuV Pmbobm àH$me S>moiçmV {eaVmo Am{U Ë`m dñVyMr à{V_m S>moiçm§À`m ÑpîQ>nQ>bmda V`ma hmoD$Z Amnë`mbm Vr dñVy {XgVo.

namdV©Zmà_mUo nyU© Am§V[aH$ namdV©Z hmgwX²Ym àH$memMm EH$ _hËËdmMm JwUY_© Amho. nyU© Am§V[aH$ namdV©Z ho gd©gmYmaUnUo XmoZ nmaXe©H$ _mÜ`_m§À`m gr_maofoda KSy>Z `oV§. KZ _mÜ`_m_YyZ {dab _mÜ`_m_Ü`o àH$me{H$aU {eaVmZm hmoUmam AmnmVr H$moZ Oa EH$m {d{eîQ> {H$_Vrnojm OmñV Agob Va àH$memMo nyU© Am§V[aH$ namdV©Z KS>yZ `oV§. AmnmVr H$moZmÀ`m `m {d{eîQ> {H$_Vrbm H«$§m{VH$ H$moZ åhUVmV nmUr Am{U hdm `m XmoZ _mÜ`_m§Mm AmnU {dMma Ho$bm, Va àH$memM§ nyU© Am§V[aH$ namdV©Z KSy>Z `oÊ`mgmR>r

AmnmVr H$moZ hm 48.5 A§e qH$dm Ë`mnojm OmñV AgUo Amdí`H$ AgV§. åhUOoM, m {R>H$mUr H«$m§{VH$ H$moZ 48.5 A§e Amho.

nmÊ`mZo ^aboë`m ~mQ>brImbr R>odboë`m én`mÀ`m ZmÊ`mnmgyZ {ZKmboë`m àH$me{H$aUm§M§ nyU© Am§V[aH$ namdV©Z hmoV§. Ë`m_wio Vo ~mQ>br_YyZ ~mhoa `oD$ eH$V ZmhrV Am{U åhUyZ ~mQ>brImbr R>odbob§ ZmU§ Amnë`mbm {XgV Zmhr.

àH$memM§ nyU© Am§V[aH$ namdV©Z H$g§ hmoV§? ho nmhÊ`mgmR>r AmUIr EH$ N>moQ>mgm à`moJ H$am. nmaXe©H$ H$mMoMr EH$ MnQ>r ~mQ>br ¿`m. gmYmaU nmdyZ ~mQ>br ^aob BVH§$ nmUr Ë`m ~mQ>brV ¿`m. `m nmÊ`mV gm~UmÀ`m nmÊ`mMo nmM-ghm W|~ Q>mH$m Am{U ~mQ>brVb§ nmUr ZrQ> T>dim. AmVm ImbÀ`m ~mOyZo {MÌmV XmIdë`mà_mUo boPa Q>mM©À`m _XVrZo {VaŠ`m aofoV boPa àH$me {H$aU Q>mH$m. nmUr Am{U H$mM nmaXe©H$ AgyZhr àH$me{H$aU nmÊ`m_YyZ ~mhoa Z nS>Vm nmÊ`mÀ`m n¥îR>^mJmdê$Z naV nmÊ`mÀ`m {XeoZo åhUOoM ~mQ>brÀ`m VimÀ`m {XeoZo diVmo. nmÊ`mMm n¥îR>^mJ åhUOo OUy Amagm Agë`mà_mUo Ë`mdê$Z àH$memM§ namdV©Z Pmë`mM§ AmT>iV§. hoM nyU© Am§V[aH$ namdV©Z hmo`.

{ZgJm©V AmT>iUmè`m B§ÐYZwî`mgma»`m KQ>Zm§_Ü`o àH$memM§ Am§V[aH$ namdV©Z KSy>Z `oV§. àH$memÀ`m `m JwUY_m©Mm A{Ve` CËH¥$îQ> dmna àH$mer` V§Vy qH$dm Am°pßQ>H$b \$m`~a_Ü`o Ho$bm OmVmo.

· g§nH©$ … 9820138751

OmZodmar> 2017 32

Am{\«$H$m Amnë`mbm _m{hVr`o AZoH$ H$maUm§gmR>r. gJiçmV _hËdmM§ H$maU åhUOo VoWrb O¡dO¡{dÜ`. Ag§»` àH$maMo newnjr {VWë`m {dfwd¥ËVr` O§Jmbm§_YyZ amhV Ambo AmhoV. {dfwdd¥ËVr` àXoe åhQ>b§, H$s _bm _mÂ`m emioVë`m {Xdgm§Mr AmR>dU `oVo. gXmh[aV dZñnVtZr, C§MMC§M, KZXmQ> PmS>m§Zr ^abobr O§Jb§, _J Vo ghmam dmid§Q> Z§Va _J {VWbm Q>m§Pm{Z`mVbm ~\$m©À>N>m{XV {eIa Agbobm {H${b_m§Omamo nd©V {dfwdd¥ËVmda AgyZhr ~\$m©ÀN>m{XV! Ag§ AmíM`© dmQ>m`M§ _bm, Ho${Z`mVë`m O§Jbr àmÊ`m§Zm ~KÊ`mÀ`m g\$mar, Ho$n Am°\$ JwS> hmonbm digm KmbyZ ^maVmV nmohmoMbobo `wamo{nAÝg, nwT>o _J Jm§YrOtZr X{jU Am{\«$Ho$V Ho$bobm gË`mJ«h, ZoëgZ _§S>obm dJ¡ao nU _wimV Am{\«$H$m S>moiçm§g_moa `oVmo Vmo {VWë`m dÝ` àmÊ`m§gh amhUmè`m Am{\«$H$Z O_mVtMr. Am{\«$Ho$V

EHy$U 54 Xoe AmhoV. 17 ì`m eVH$mn`ªV Am{\«$Ho$À`m EHy$U {dñVmamMr H$ënZm H$moUmbm ZìhVr. B{OßVMm ì`mnma `wamon Am{U Am{e`mV hmoVm. nU g§nyU© Am{\«$H$m Am{U Am{\«$Ho$À`m O§Jbm§Mo {díd Iwbo ìhm`bm 17 do eVH$ COmS>bo. Ë`mZ§Va `wamo{nAZ Xoem§Zr Am{\«$Ho$Mm Vm~m KoVbm. `wamonMr g§ñH¥$Vr Am[U {¼íMZ Y_© Am{\«$Ho$V ngam`bm Voìhm gwédmV Pmbr. _wimV `wamon_Ü`o Pmboë`m Am¡Xçmo{JH$ H«$m§{V_wio OJ^a a~amMr _mJUr dmT>br. Vr a~amMr PmS>§ Am{\«$Ho$V hmoVr. hpñVX§VmMm ì`mnmahr àM§S> dmT>bm Ë`mgmR>r Am{\«$Ho$Vrb hËVr _mabo Jobo, AmOhr _mabo OmVmV. nwT>o _J Am{\«$H$Z bmoH$m§Zm Jwbm_ åhUyZ {dH$Ê`mMm ì`mnma \$mo\$mdbm. 15 ì`m eVH$mV `wamo{nAZ ì`mnma, dgmhVr {dñVmaV Mmbë`m Vgo Zì`m y_rda dñVr H$aVmZm Amdí`H$ AgUmao H$m_Jma åhUyZ Am{\«$Ho$VyZ

bmoH$m§Zm nH$Sy>Z AmUyZ Jwbm_ åhUyZ {dH$bo OmB©. A_o[aH$m Am{U `wamon_Ü`o eoVrda H$gÊ`mgmR>r, añVo, aoëdo ~m§YÊ`mgmR>r, a~a, H$moH$mo, H$mnyg `m§À`m àM§S> _moR>çm bmJdS>tda H$m_Jma åhUyZ, gmoÝ`mÀ`m Am{U Mm§XrÀ`m ImUt_Ü`o H$m_ H$aÊ`mgmR>r `m Jwbm_m§Zm am~dbo Jobo. Ë`m_wio `wamo{nAZ bmoH$m§À`m ÑpîQ>VyZ Am{\«$H$Z _mUgo åhUOo {Zìdi H$m~mS>H$îQ> H$aUmar OZmdam§gmaIr _mUgo hmoVr. Ë`m§Zm ñdV…Mo H$m¡Qw>§{~H$, gm_y{hH$, gm_m{OH$ OrdZ Agob, g§ñH¥$Vr Agob Aer H$ënZmhr Vo H$ê$ eH$V ZìhVo. 20 ì`m eVH$mV Am{\«$Ho$V amhUmè`m, nU B§J«Or emioV {eHy$Z _moR>çm Pmboë`m boIH$m§Zr Ooìhm ñdV…À`m g_Om~X²Xb, O_mVt_Yrb [aVr[admOm§~X²Xb, g§ñH¥${V~X²Xb B§J«OrVyZ {bhm`bm gwédmV Ho$br, Voìhm _J Am{\«$H$Z OrdZmMo ^mfm§Va OJmg_moa Ambo.

Am{\«$Ho$Vrb {d{dY O_mVtÀ`m AZoH$ JmoîQ>r

d§XZm ^mJdV

Am[\«$Ho$À`m bmoH$H$Wm

OmZodmar> 2017 33

AmVm {b{hë`m Joë`m AmhoV. B§J«OrVyZ {ejU KoUo An[ahm`© ~Zë`m_wio Ë`m§À`m ñdV…À`m ^mfm g§nV Mmbë`m AmhoV, nU AmVm Zì`mZo Ë`m mfm§_YyZ gm{hË`{Z{_©Vr Am{U _m¡{IH$ na§nam§_YyZ Amboë`m bmoH$gm{hË`m§Mo OVZ H$aÊ`mMo H$m_ Mmby Amho. _r Am{\«$H$Z bmoH$H$Wm§M§ nwñVH$ dmMb§ Ë`mV nyd© {H$Zmè`mdaM§ Pm§{O~ma _J X{jU Am{\«$H$m, Zm{_{~`m, H°$_ê$Z, KmZm, bm`~o[a`m, Zm`Oo[a`m, {gEam {bAmoZ `m àXoem§_Yë`m bmoH$H$Wm§M§ g§H$bZ Ë`mV hmoV§. AmnU AmYrM ~{KVb§ Amho, H$s bmoH$H$Wm åhUOo {nT>çmZ{nT>çm Vm|S>r gm§{JVë`m Joboë`m JmoîQ>r. gmh{OH$M EH$M JmoîQ> AZoH$ doim, AZoH$ àH$mao gm§{JVbr OmV AgVo. CXmhaUmW© H$mhr JmoîQ>r àíZ-CËVa ñdê$nmV AgVmV. åhUOo H$Wm gm§JUmam EoH$Umè`m§Zm àíZ {dMmaVmo Am{U EoH$Umao H$Wm bjmV KoD$Z CËVa XoVmV, {edm` JmoîQ>r EH$_oH$s§V {_giV AgVmV. Ë`mVë`m ì`pŠVaoIm doJdoJiçm g_yhm§H$Sy>Z CMbë`mhr OmVmV. CXmhaUmW© ~moH$moZmoZmo ZmdmMm EH$ ~wQ>H$m AZoH$ H$Wm§_YyZ `oVmo. Pwby§À`m H$Wm§_Ü`o Ë`mbm A§JwîR>rdra Ho$bo OmVo. H$Wm§_Ü`o gm§JUmè`mZwgma Am{U {OWo gm§{JVbr OmVo, {VWë`m n[apñWVrZwgma ~Xbhr hmoV amhVmV. Am{\«$Ho$À`m nyd© {H$Zmè`mda gmo_m{b`mnmgyZ Vo _moPm§{~H$n`ªV _yi Am{\«$H$Z d§emMo ~m§Qy> Am{U Aa~ àXoemVrb _wñbr_ `m§À`m g§H$amVyZ V`ma Pmbobr ñdm{hbr O_mV _J _wpñb_ g§ñH¥$VrMr H$mhr {MÝho gm§^miVmZm {XgVo, {edm` Ë`m H$mimV MrZer Agbobm ì`mnma, _ñH$VMr ^a^amQ>rbm Ambobr ~mOmanoR> honU Ë`m§À`m H$Wm§_YyZ {XgVo. hmnoZ{S>H$s Am{U q~Q>r~r~r ZmdmMr H$Wm Amho Ë`mV q~Q>r~r~rbm {VMm Zdam _ñH$V_YyZ gw§Xa H$nS>o AmUyZ XoVmo, nU Vo {Vbm AmdS>V ZmhrV. {Vbm AmUIr H$mhrVar ^mar nm{hOo AgV§, åhUyZ _J Vr hmnoZ{S>H$sbm n|~m _whmoar ZmdmÀ`m a§JrV gmnmMr H$mVS>r KoD$Z `m`bm gm§JVo. dJ¡ao. ho gJi§ \$maM amoMH$ AgV§. g_mO H$gm KS>V OmVmo, mMr dmQ>Mmb Ë`mVyZ Amnë`mg_moa oVo. JmoîQ> gm§JÊ`mMr H$WmH$WZmMr na§nam Am{\«$Ho$Vë`m O_mVt_Ü`o éObobr hmoVr. JmdmV H$WmH$WZ H$aUmam _mUyg Ago. JmdmoJmdr H$Wm gm§JV qhSy>Z Vmo Amnbo nmoQ> ^aV Ago. AZoH$Xm H$Wm gm§JV AgVmZm EoH$Umaohr H$mhr à{VgmX XoV Ë`mV gm_rb hmoV AgV, Ë`m_wio H$mhr JmoîQ>t_Ü`o

N>moQ>çmN>moQ>çm AmoitMr nwZamd¥ËVr hmoVo. Vr EoH$Umè`m§Zr H$Wm gm§JUmè`mÀ`m _mJyZ åhUUo Ano{jV Ago. m gJiçm H$Wm§_Ü`o àmUr AmhoV. àmÊ`m§~amo~a _mUgohr AmhoV. àmUr ~mobVmV. àmUr Am{U _mUgo `m§V gVV XodmUKodmU hmoV AgVo. àmUr AmnmngmVhr ~mobVmV. _J Ë`mVyZ gmYmaUnUo bmoH$ H$go OJV hmoVo, `mM§ {MÌ Amnë`mg_moa `oV§. `m gJiçm H$Wm AmYw{ZH$ OJ {VWo nmohmoMÊ`mÀ`m AmYrÀ`m H$Wm AmhoV. gmh{OH$M g_mOmVrb [aVr[admO Amho, Vgo ñdrH$mabo OmVmV. Ë`m§Zm àíZ Ho$bo OmV ZmhrV, {edm` Ë`m§À`m_Ü`o ÜdqZda Adb§~yZ AgUmao ~aoM eãX AmhoV. Vo _moR>çm§XmM åhUyZ ~Km`bm hdoV.

B§J«OrVyZ Ë`m H$Wm dmMVmZm _mÂ`m bjmV `oV hmoV§, H$s _yi ^mfoV Ë`m§Zm EH$ Vmb Am{U b` AgUma Amho. bmoH$JrV§ EoH$VmZmhr Amnë`m bjmV oV§, H$s Ë`m§À`m Mmbr IynM gwb^ AgVmV. H$moUmbmhr Vo EoH$ë`mda Ë`mMr Mmb MQ>H$Z CMbyZ JmÊ`mV gm_rb hmoVm `ooV§, Vg§M `m JmoîQ>tM§ Amho. eãX, dmŠ`§ naV naV åhQ>br OmVmV, Ë`m_wio Ë`m§Zm AmngyH$M EH$ b` {_iVo, {edm` Ë`mVyZ ghO åhUr Am{U dmŠàMmahr V`ma hmoVmZm {XgVmV. EH$m H$WoV AZmZgr ZmdmMm H$moir EH$Q>mM àdmg H$ê$Z doJdoJio àXoe {\$ê$Z naV Amnë`m Jmdr `oVmo, Voìhm Vmo H$m` gm§JVmo Ë`mda bmoH$m§Mm {dídmg ~gV Zmhr. _J {ZdoXH$ Amnë`mbm åhUVmo, H$s ""EH$Q>mM àdmg H$aVmo Vmo {H$Vrhr Wmnm _maVmo.'' hmnoZ{S>H$s Am{U q~Q>r~r~r Ooìhm EH$Ì `oVmV Voìhmhr {ZdoXH$ gm§JVmo, ""hmV EH$_oH$m§Zm YwVmV Voìhm XmoÝhr hmV ñdÀN> hmoVmV.'' gm_y{hH$ _Z åhUt_YyZ ì`ŠV hmoV§, Ag§ åhUVmV. Am{\«$H$Z bmoH$H$Wm§_Ü`o gm_y{hH$ _ZmMmM Am{dîH$ma àm_w»`mZo hmoVmZm {XgVmo. nwT>rb ^mJmV AmnU `m Am{\«$H$Z bmoH$H$Wm nmhÿ.

· g§nH©$ …9657558550

OmZodmar> 2017 34

{à` {_Ì-_¡{ÌUtZmo,

Aä`mg hm Va Amnë`m embo` Am{U Ë`mZ§Vahr doJiçm àH$mao OrdZmVbm _hËËdmMm mJ ~Zbm Amho, nU R>aboë`m Aä`mg H«$_m{edm` Amnë`m amoOÀ`m OJÊ`mV EH$ JmoîQ> gmVË`mZ§ Amnë`m~amo~a Amnë`mhr ZH$iV Amnë`mbmgmo~V H$aV AgVo Am{U Vr åhUOo H$bm!

EImXçm H${dVo gmaI§M Va AgV§H$bm {Z_m©U H$aVo AmË_r`Vm, H$bm Xÿa H$aVo naHo$nUmH$bm XoVo C_oXH$bm KmbdVo EH$bonU Am{U OnVo {ZIi _¡ÌH$bm ~ZVo {ejH$ AZ² AbJX gmoS>Vo ~moQ>,OJm`bm AZ² ídmg ¿`m`bm {eH$dVo ñdV§ÌnUoH$bm ngadVo AmZ§X Am{U gwJ§YH$bm PnmQy>Z Q>mH$Vo AZ²ì`mnyZ Q>mH$Vo Amnb§ AdK§ Amæmwî`!

H$boÀ`m _mÜ`_mVyZ ì`ŠV hmoU§ AgVmo EH$ {Od§V AZw^d d¡pídH$ gË`mMm !

H$bm åhUOo _J Zo_H§$ H$m`? H$bm åhUOo AJXr A§V_©ZmVyZ ñ\w$abobo g¥OZmË_H$ {dMma, H$bm åhUOo VëbrZ AdñWoV KS>bobr {dbjU H¥$Vr! Ë`m H$boZ§ PnmQy>Z Q>mH$md§ Amnë`mbm Am{U Ë`m PnmQ>bonUmV gJiçm AS>MUtMr Am{U AS>Wiçm§Mr \w$b§M ìhmdrV, Ag§M H$mhrVar! Amnë`m H$So>H$boMm n{hbm CëboI ^aV_wZtZr Ë`m§À`m "ZmQ>çemñÌ' `m J«§WmV Ho$ë`mMo CëboI gmnS>VmV. H$boMo 64 àH$ma Agë`mM§hr Ë`mV Zm|Xdb§ Amho.

H$bm åhUOo EImXr JmoîQ> {Z_m©U hmoÊ`mgmR>r Amnë`mbm AñdñW H$aUmar mdZm Am{U Ë`mMdoir Amnë`m AñdñW _Zmbm em§VrÀ`m _mJm©da ZoUmar JmoîQ> åhUOo hr H$bmM! H$bo~X²XbM§ ho {dYmZ OJà{gX²Y {MÌH$ma "{nH$mgmo' `mZ§ Ho$b§`. H$bm åhUOoM OJÊ`mVb§ gË`, åhUyZM Oo gË` Amho Vo gwX§a Amho Am{U Vo n{dÌ Amho. Vg§M Oo gË` Am{U n{dÌ Amho Vo gw§XaM AgV§. Aerhr H$bm!

H$boÀ`m AZoH$ ì`m»`m AZoH$ VÁkm§Zr Ho$ë`m Agë`m, Var AJXr ghOgmonm {dMma Ho$bmVa Amnë`mbm amoOÀ`m N>moQ>çmN>moQ>çm JmoîQ>t_YyZ H$boM§ Xe©Z KS>V AgV§. H$bm Am{U Amnb§ OJU§ EH$_oH$m§V {H$Vr {daKiyZ

OmZodmar> 2017 34

OmZodmar> 2017 35

Xrnm Xoe_wI/AÀæmwV JmoS>~mobo

Joboë`m AmhoV, ho Amnë`m bjmV `oB©b. AmVm hoM ~Km Zm, Am{Xdmgr ^mJmVbr Hw$S>mMr, eoUmZ§ gmadbobr PmonS>r Agmo, H$s AmB©Z§ Xmoarda EH$m am§JoV dmiV KmVbobo H$nSo >Agmo. Xmamg_moaMr gw~H$ am§Jmoir Agmo, dm ~marH$ {Mabobm H$m§Xm Agmo. VmQ>mV dmT>bobo à_mUera nXmW© Agmo, H$s emioV OmVmZm ZrQ>nUo ^abob§ XßVa Agmo, H§$nmg_Yë`m dñVy AgmoV. {OW§{OW§ gm¢X`m©Mm ñne© hmoVmo, {VW§{VW§ H$boMm OÝ_ hmoVmo.

H$bm Amnbm ñne© H$aVmZm H$YrM ^oX^md H$aV Zmhr. {VMm ñne© lr_§Vmbmhr hmoVmo, VgmM J[a~mbmhr! H$bm hr g_mOmVë`m {d{eîQ> bmoH$m§Mr _ŠVoXmar ZgyZ Vr gJiçm§gmR>r Iwbr Amho. àË`oH$ OU {VMm Am{dîH$ma H$ê$ eH$Vmo. åhUyZ Va Amnë`mbm AZoH$Xm añË`mÀ`m EImXçm Mm¡H$mV EImXçm H$bmH$mamZ§ H$moií`mMr nyS> qH$dm ISy> dmnê$Z ^maV _mVoMr H$mT>bobr ^maV_mVoMr Aà{V_ am§Jmoir ~Km`bm {_iVo.

{_Ìm§Zmo, H$boZ§ Amnb§ Am`wî` g_¥X²Y hmoV§. Vr OaZgob Va AmnU A{Ve` ê$j Am{U `§ÌmgmaIo hmoD$. H$bm Amnë`mbm OJÊ`mM§ ~i XoVo Am{U Amæmwî`mVë`m gw§Xa JmoîQ>tM§ Xe©Zhr KS>dVo. `m H$boÀ`m àdmgmV AmnU ~KUma AmhmoV, OJà{gX²Y H$bmH$mam§M§ OJU§. H$go hmoVo ho H$bmH$ma? Amæmwî`mV AZoH$ g§H$Q>§ `oD$Z hr Ho$di H$bmgmo~V Agë`mZ§ Ë`m§Zr Ë`m g§H$Q>m§Mr ndm© H$er Ho$br Zmhr? Ë`m§À`mVbr Amem Zoh_rM {Od§V H$er hmoVr? Ë`m§À`mH$boVyZ, {eënm§_YyZ, {MÌm§_YyZ Ë`m§Zr OJmbm

OmZodmar> 2017 35

H$m` {Xb§? ho gJi§gJi§ AmnU Amnë`m AmdS>Ë`m "{H$emoa'À`m àË`oH$ A§H$mV dmMUma AmhmoV.

nwT>ë`m A§H$mV Amnë`mbm ^oQ>Uma Amho, bhmZnUr Vw_À`m-Am_À`mgmaImM IQ>çmi, ImoS>H$a AgUmam, nU Z§Va OJmbm Amnë`m H$boZ§ hbdyZ gmoS>Umam "{nH$mgmo' hm OJà{gX²Y H$bmH$ma!

· g§nH©$ … 9545555540

OmZodmar> 2017 36

"{H$emoa' {_Ìm§Zmo, "{H$emoa' {S>g|~a 2016 À`m A§H$mVrb Hw$Vyhb d H$moS>çmMr {H$Vr CËVao Vwåhr ~amo~a {XbrV? `m A§H$mV {Xboë`m CËVam§er AmnU {Xbobr CËVao VmSy>Z nmhm. Vw_À`mgmR>r AmUIr H$mhr àíZ nwT>o {Xbo AmhoV. ñnY©H$m§Zr àíZm§Mr CËVao H$moUmMrhr _XV Z KoVm ñdV§ÌnUo {bhÿZ nmR>dÊ`mMo nÏ` H$mQ>oH$moanUo nmimdo. AMyH$ CËVao "{H$emoa'H$S>o 25 OmZodmar 2017 nydu AZwH«$_{UHo$Vrb nÌì`dhmamÀ`m nËË`mda nmR>dmdrV. gm¡. e¡bOm gwadgo

(1) Q>mQ>m {bQ>aoMa bmBìh 2016 "amOH$dr' m nwañH$mamZo

H$moUmbm Jm¡adÊ`mV Ambo?

(1) _Oê$h gwbVmZnwar (2) JwbOma

(3) H$_mb A_amohr (4) OmdoX ImZ

(2) {X. 8 Zmoìh§o~a 2016 amoOr n§VàYmZm§Zr H$moUVm

Eo{Vhm{gH$ {ZU©` Omhra Ho$bm?

(1) gmoZo IaoXrda ~§Xr KmbÊ`mV Ambr.

(2) 500,1000 À`m ZmoQ>m MbZmVyZ ~§X H$aÊ`mV Amë`m.

(3) J¥h IaoXrda ~§Xr KmbÊ`mV Ambr.

(4) H«o$S>rQ>, S>o~rQ> H$mS>© ~§X H$aÊ`mV Ambr.$

(3) A_o[aHo$Mo Zd{Zdm©{MV amîQ´>nVr H$moU AmhoV?

(1) S>moZmëS> Q´>§n (2) {hbar pŠb¨Q>Z

(3) {~b pŠb¨Q>Z (4) _obm{Z`m Q´>§n

(4) 19 Zmoìh|~a 2016 nmgyZ H$moUË`m amOH$s` ZoË`mÀ`m

OÝ_eVmãXr dfm©bm àma§^ Pmbm Amho?

(1) B§{Xam Jm§Yr (2) _hmË_m Jm§Yr

(3) H$_bm Zohê$ (4) {\$amoO Jm§Yr

(5) amîQ´>r` `wdH$ {XZ OmZodmar _{hÝ`mVrb H$moUË`m

VmaIog AgVmo?

(1) 15 (2) 26 (3)19 (4) 12

(6) 10 OmZodmar 1966 gmbr _¥Ë`y nmdbobo ^maVmMo

n§VàYmZ H$moU?

(1) n§{S>V Zohê$ (2) gaXma dëb^^mB© nQ>ob

(3) bmb~hmXþa emñÌr (4) S>m°. amO|Ð àgmX

(7) ^maVr` amÁ`KQ>ZoV {H$Vr n[a{eîQ>m§Mm g_mdoe Amho?

(1) 12 (2) 14 (3) 18 (4) 21

(8) ^maVr` g¡Ý`mÀ`m {VÝhr Xbm§Mo à_wI H$moU?

(1) n§VàYmZ (2) amîQ´>nVr

(3) CnamîQ´>nVr (4) Mr\$ _me©b

(9) dmid§Q>r àXoemVrb _w»` nrH$ H$moUVo?

(1) IOya (2) S>mqi~ (3) H$mo~r (4) ^wB©_wJ

(10) CîUVoMm gwdmhH$ H$moUË`m YmVybm åhUVmV?

(1) Vm§~o (2) A°ë`w{_{Z`_

(3) nmam (4) OñV

(11) ì`mnmarÑîQçm _hËËdmMm _hmgmJa H$moUVm?

(1) n°{g{\$H$ _hmgmJa

(2) qhXr _hmgmJa

(3) AQ>bm§{Q>H$ _hmgmJa

(4) A§Q>mpŠQ>©H$ _hmgmJa

(12) NH H$emMo g§{jßV ê$n Amho?

(1) Zm°W© qhXþñWmZ (2) Z°eZb hm`do

(3) Z°Mab hm°g© (4) ZmoES>m hmCqgJ

(13) Xÿadarb AWdm ~è`mM A§Vamdarb ^m¡{VH$ KQ>Zm§Mr

Zm|X H$moUË`m d¡km{ZH$ CnH$aUmX²dmao H$aVmV ?

(1) aS>ma (2) S>m`Zm_mo

(3) goñ`moJ«m\$ (4) Q>o{b_rQ>a

(14) "~' OrdZgËËdmÀ`m A^mdmZo H$moUVm amoJ hmoVmo?

(1) _wS>Xÿg (2) ñH$ìhu

(3) ~oar ~oar (4) amVm§YionUm

OmZodmar> 2017 37

Hw$. Am{XË` Xoe_wI - A_amdVr Hw$. A{g_ Q>mH$gmio - Am¡a§Jm~mXHw$. dY©_mZ nmQ>UH$a - aËZm{JarHw$. `e ImonS>o - ^moaHw$. A{^foH$ ImonS>o - ^moaHw$. à{Vjm dmZIS>o - AH$mobm

{Xdmir A§H$ Am°ŠQ>mo-Zmoìh| 2016 {MÌH$moS>o `eñdr ñnY©H$

{S>g|~a 2016 Hw$Vwhb CËVao

{S>g|~a 2016 {MÌH$moS>o CËVa

nV§J a§Jdm

Hw$. A§V[aj `odbo - Zm{eH$Hw$. {ZZmX H$a_aH$a - MmonS>mHw$. gmW© Omoer - R>mUoHw$. àmOŠVm {MZmdbH$a - Z§Xþa~maHw$. H¥$îUm VoZñH$a - ~wbT>mUmHw$. A{^am_ d¡Xç - nwUo

Hw$. à{Vjm S>Jio - B©JVnwarHw$. gmoh_ amD$V - ~wbT>mUmHw$. Jm¡V_r ghò~wX²Yo - R>mUoHw$. YZlr eoQ>do - _mbdUHw$. ew^Xm eoQ>do - _mbdU

1 - 22 - 13 - 14 - 25 - 16 - 27 - 38 - 1

9 - 210 - 311 - 412 - 313 - 114 - 315 - 3

OmZodmar> 2017 38

dZamO AmOmar hmoVo. Ë`m§Zm {eH$marbm OmU§ O_V ZìhV§. JwhoÀ`m Vm|S>mer nwT>À`m XmoÝhr n§Om§da S>moH§$ R>odyZ nSy>Z amhV. Ë`m§Mo nr.E. H$moëhmo~m åhUmbo, "" dZamO _r AmVm ImÊ`mMr H$mhrVar ì`dñWm H$aVmo.'' åhUyZ H$moëhmo~m dZmV {\$ê$ bmJbo. Vmo EH$ KmoS>m dmibob§ JdV ImV hmoVm. H$moëhmo~m Odi OmD$Z åhUmbo, ""Ag§ {H$Vr {Xdg dmibob§ JdV ImUma? Am_À`m amOm§Zr Vwåhm§bm _§Ìr H$am`M§ R>adb§`. Vw_À`mBVH$m Mni àmUr Ë`m§Zr nm{hbm Zmhr. _mÂ`m~amo~a Mbm ImÊ`m{nÊ`mMr qMVm ZH$mo.

KmoS>çmZ§ H$moëhmo~mda {dídmg R>odbm d Vmo H$moëhmo~m~amo~a JwhoOdi Jobo. VmoM ^wHo$ë`m {ghmZ§ CS>r KoD$Z Ë`m§Mr _mZJyQ> nH$S>br. KmoS>mo~m§Zr MnimB©Z§ _mZ gmoS>dbr d niyZ Jobo. naV nyduÀ`m {R>H$mUr Vo Mê$ bmJbo.

H$moëhmo~m dZamObm åhUmbo, ""Vw_Mr KmB© Vwåhm§bm _hmJmV nS>br. _r H$g§Var Wmnm _mê$Z KmoS>çmbm Vw_À`mH$S>§ AmUb§. WmoS>§ g~warZ§ KoVb§ AgV§, {dídmgmV KoVb§ AgV§, Va PH$mg _oOdmZr Pmbr AgVr. dZamObm níMmËVmn Pmbm.

H$moëhmo~m åhUmbo, ""R>rH$ Amho. nmhÿ H$m` H$am`M§ Vo!''

H$moëhmo~m naV KmoS>mo~mH$S>§ Jobo.

Vy _§{ÌnXmMm Mm§Jbm MmÝñm Kmbdbmg. H$gb§ _§{ÌnX Vmo dZamO _mÂ`mda hëbm H$ê$Z R>ma H$aUma hmoVm. Zmhr, Zmhr dZamO! H$merbm OmD$Z Amë`mnmgyZ Ë`m§Zr _m§gmhma dÁ`© Ho$bm Amho. Ë`m {Xder AmZ§XmZo Vw_Mr Jim^oQ> ¿`m`bm Ambo hmoVo. Vwåhr Mm§Jbr g§Yr J_mdbrV. dZamOm§Zm dmB©Q> dmQ>b§. níMmËVmn Pmbm Ë`m§Zm. åhUmbo, ""Om AZ² KmoS>mo~mMm J¡ag_O Xÿa H$ê$Z KoD$Z `o Ë`m§Zm. åhUyZ naV Vwåhm§bm ~mobdm`bm Ambmo. _r AmhoM {VWo.

_yI© KmoS>mo~mbm Ia§M dmQ>b§. Vmo naV H$moëhmo~m~amo~a JwhoH$S>o Jobm. dZamOmZ§ KmoSçmM§ ñdmJV Ho$b§. KmoS>mo~m JwhoÀ`m AmgnmgM§ {had§Jma JdV ImÊ`mV X§J hmoVo.

EH$ {Xdg g§Yr gmYyZ dZamOZ§ KmoS>çmbm R>ma Ho$b§. XmoKm§Zm Vr _oOdmZr ~aoM {Xdg nwabr.

(VmËn`© - b~mS> bmoH$m§da H$Yrhr {dídmg R>ody Z`o.)

YyV© H$moëhm d

_yI© KmoS>meaX Ho$. MìhmU

OmZodmar> 2017 39

gJiçm àmÊ`m§ZrR>amd Ho$bm Zdm,O§JbmVhr AmVm

~Xb ìhm`bm hdm !

_moamZo H$mT>brZ¥Ë`mMr emim,ZmM {eH$m`bm

Pmbo gJio Jmoim !

_mH$S>mZo H$mT>bmA°pŠQ>¨JMm Šbmg,Añdb åhUmbo

dm ao \$ñQ>© Šbmg !

H$moëhçmZo gwê$ Ho$boagmMo XþH$mZ !ggo^mD$ åhUmbodm! \$maM N>mZ !

qghmÀ`m JO©ZoZogmao O§Jb hmXabo,

O§JbMo _§JbñdßZ ^§J nmdbo !

O§Jb _§Jb !

~miH¥$îU ~mMb g§nH©$ …9373310929

OmZodmar> 2017 40

EH$Xm ‘r añ˶mZo Mmbbo hmoVo MmbVm MmbVm EH$ ‘wbJr {Xgbr Vr MmbVm MmbVm nS>br. {Vbm Iyn bmJbo. {Vbm Iyn ‘moR>r OI‘ Pmbr hmoVr. Vr Iyn aS>V hmoVr. ‘J ‘r {Vbm CMbbo. ‘J {Vbm Jßn Ho$br. {Vbm {VÀ¶m AmB©-~m~m§H$S>o Zobo. ‘J ˶m§Zr S>m°³Q>am§H$S>o Zobo ˶m§Zr CnMma Ho$ë¶mZ§Va Vr Mm§Jbr Pmbr. ‘bm

{VÀ¶m AmB© d{S>bm§Zr em~mgH$s {Xbr. JwéOtZm g‘Obo ˶m§Zr H$m¡VwH$ Ho$bo.

CÁÁdbm g§Vmof Ho$gH$a {O.n. àm. emim hZw‘mZ ZJa

(dZHw$S>o) Vm. nmaZoa, {O. A.ZJa

‘m¶m AmOrÀ¶m S>moiçm§Mo Am°naoeZ Pmbo. Am{U S>m°³Q>am§Zr AmOrbm XmoZ ‘{hZo Amam‘ gm§{JVbm, na§Vw {Xdgm AmB©-~m~m H$m‘mbm Om¶Mo Kar ’$³V AmOrM ! ˶m‘wio AmOrbm KamVyZ ~mhoa Om-¶o H$aʶmgmR>r Am{U g§S>mgbm OmʶmgmR>r EH$Qçm

AmOrbm Iyn Ìmg ìhm¶Mm. {Xdgm Kar Hw$UrM Zgë¶m‘wio ho gd© ÌmgmMoM ! åhUyZ emionmgyZ WmoS>çm A§Vamda Ka Agë¶m‘wio ‘Yë¶m gwQ>rV, OodUmÀ¶m gwQ>rV Kar ¶oD$Z AmOrbm g§S>mgbm Zo-AmU H$aʶmgmR>r, nmUr XoʶmgmR>r, OodU XoʶmgmR>r ‘r ñdV… ‘ZmnmgyZ

‘XV H$am¶Mmo, ˶m‘wio AmOr ‘mPo Iyn-Iyn H$m¡VwH$ H$am¶Mr, AmB©-~m~m§Zm gm§Jm¶Mr Zìho Va, Amåhr Á¶m doQ>miçmV amhmVmo, ˶m doQ>miçmVrb gdmªOdi AmOr AmOhr ‘moR>çm A{^‘mZmZo gm§JVo H$s, "‘mPm hf©y åhUOo ‘mPm AmYmadS>M !'

Hw$‘ma hf©dY©Z {dXçmZ§X Vm¶S>o{O.n. àmW{‘H$ emim, qhJUm

(qZ~m), Vm. ~mimnya, {O. AH$mobm

a{ddmaMm {Xdg hmoVm. emiobm gwQ²>Q>r Agë¶m‘wio ‘r d ‘mPr ~hrU Amåhr XmoKr OUr EH$m PmS>mImbr IoiV hmoVmoM. AMmZH$ PmS>mdarb

EH$ H$mdim H$mdH$md H$aV Imbr nS>bm, Vmo H$mdim VS>’$S>V hmoVm. ‘r niVniV OmD$Z {d{hardê$Z

EH$m dmQ>r‘ܶo nmUr AmUbo. ‘m¶m ~{hUrÀ¶m ‘XVrZo ‘r ˶mbm nmUr nmObo. nmUr nmOë¶mZ§Va Vmo H$mdim n§I ’$S>’$Sy> bmJbm. AmUIr WmoS>ogo nmUr Amåhr ˶mbm nmObo. AmVm Vmo H$mdim nwU©nUo ewX²{Yda Ambm. WmoS>çmM doimV Vmo H$mdim CSy>Z Jobm. ‘bm d ‘m¶m ~{hUrbm Iyn-Iyn AmZ§X Pmbm. g§Ü¶mH$mir ‘r hr gd© hH$sJV ‘m¶m AmB©d{S>bm§Zm gm§{JVbr. ˶m§Zr Amåhm§ XmoKr ~{hUtMo H$m¡VwH$ Ho$bo. Xþgè¶m {Xder emioV Joë¶mZ§Va ‘r hr hH$sJV gam§Zm gm§{JVbr. ˶m§Zr ‘bm em~mgH$s {Xbr d EH$ {H$emoa ‘m{gH$ ~jrg {Xbo, ˶m‘wio ‘bm A{Ve¶ AmZ§X Pmbm.

Hw$. H$ënZm g§{XnmZ hmdio{O.n. ‘m.em. nmoWam, Vm.{O.~rS>

_mUyg Ooìhm EImXr Mm§Jbr JmoîQ> H$aVmo, Voìhm AmnU Ë`mbm Mm§Jbm åhUVmo. Aem Mm§Jë`m JmoîQ>r Vwåhrhr ZŠH$sM Ho$ë`m AgVrb.· Xwgè`m§~X²Xb AmnwbH$s Am{U ghmZw^yVr Vwåhr XmIdVm H$m ?· Oo Vw_À`mnojm bhmZ Am{U Xw~©b AmhoV Ë`m§Mo ajU H$aVm H$m ?· Á`m§Zm _XVrMr JaO Amho Ë`m§Zm _XVrMm hmV XoD$ H$aUo åhUOo Mm§JwbnUm, Ago Vwåhm§bmhr dmQ>Vo Zm ? _J bmJm nmhÿ {bhm`bm. Ë`mgmR>r gXa Amho - "^mdr AmYmañV§^'. Vwåhm§bm _mZYZ d df©^a A§H$ {_iob. Vwåhr Ho$boë`m gËH¥$Ë`mMm 10 Vo 15 Amoir _OHy$a gwdmÀ` Ajam§V {bhm. Vw_Mo g§nyU© Zmd, nËVm ({nZH$moS> Z§~agh), emioMo Zmd, d`, B`ËVm BË`mXr Vnerb Xçm. nmgnmoQ>© AmH$mamMm \$moQ>mohr bmdm. nm{H$Q>mda é. 5/- Mo {VH$sQ> bmdyZ AZwH«$_{UHo$Vrb nÌì`dhmamÀ`m nËË`mda nmR>dm.

OmZodmar> 2017 41

Amåhm§bm a{ddmaMr gwQ²>Q>r hmoVr. ‘r d ‘mPo ^mD$-~hrU IoiV hmoVmo. Voìhm gmiw§H$s Am‘À¶m KamnwT>À¶m ZmaimÀ¶m PmS>mbm YS>H$br, ˶m‘wio {Vbm Iyn OmoamV bmJbo. Vr OmoamV AmoaS>br, Voìhm ‘r Vmo AmdmO EoH$bm. ~{KVbo Va Vr VS>’$S>V homVr. Z§Va ‘r {Vbm KamV AmUbo d nmUr nmObo.

Z§Va {VÀ¶m OI‘oda hiX bmdbr. WmoS>r VaVar Ambr. Z§Va {Vbm WmoS>o XmUo Q>mH$bo XmUo Imëë¶mZ§Va Vr WmoS>r CSy> bmJbr. Z§Va Vr ^wa©H$Z CSy>Z Jobr. g§Ü¶mH$mir AmB©-dS>r>b Kar Amë¶mZ§Va ‘m¶m ^mD$-~{hUrZo hr Pmbobr gd© h{H$H$V gm§{JVbr, ‘bm AmB©-d{S>bm§Zr em~mgH$s {Xbr. ‘bm åhUmbo H$s, AerM Xþgè¶m§Zm ‘XV H$aV Om.

AjXm ~mimgmho~ Mm¡Yar{O.n.àm. emim, qnniJmd {ZnmUr,

Vm. AH$mobo, {Oëhm, Ah‘XZJa

XoUmè¶mZo XoV OmdoKoUmè¶mZo KoV OmdoKoVm KoVm EH$ {Xdg

XoUmè¶mMo hmVhr ¿¶mdoV‘r B¶ËVm Mm¡WrVrb {dXçmWuZr

Amho. Am‘À¶m dJm©V EH$ Jar~ {dXçmWuZr Amho.

hf©XmMr n[apñWVr A{Ve¶ Jar~rMr na§Vy ¶m n[apñWVrda ‘mV H$aʶmMr

V¶mar Agbr Varhr AdñWm ‘mÌ ~XbV Zmhr. ~wYdma ¶m {Xder Am‘À¶m emi¡V a§JrV S´>og KmbyZ ¶oʶmMm {Xdg Amåhr ~wYdma Ambm H$s H$moUVm S´>og Kmbm¶Mm ¶mda MMm© H$amMr na§Vy hf©Xm em§V Agm¶Mr ‘r hr JmoîQ> dJm©Vrb ‘wbm§À¶m bjmV AmUyZ {Xbr. Am‘À¶m dJm©Vrb ‘wbm§Zr gd© Amnmnë¶m ~MV ~±Ho$VyZ noQ>r H$mTy>Z {VÀ¶mgmR>r EH$ S´>og IaoXr Ho$bm. ‘w»¶mܶmnH$ {ejH$m§Zr Am‘Mo H$m¡VwH$ H$ê$Z Amåhm§bm emã~mgH$s {Xbr.

Hw$‘mar gm{ZH$m g§Xrn Pm§Ooam¶JS> {Oëhm n[afX emim,

~magJm§d Vm. ‘hmS>, {O. am¶JS>

EH$Xm ‘r d ‘m¶m ‘¡{ÌUr emioVyZ ¶oV hmoVmo. WmoS>ogo nwT>o Amë¶mda EH$ AmOr Amåhm§bm åhUmbr, ""~mim§Zmo ‘m¶m hmVmbm Yam,'' Voìhm ‘m¶m gd© ‘¡{ÌUr nwT>o {ZKyZ Joë¶m, nU ‘r ˶m AmO§tMm hmV Yê$Z ˶m§Zm hiyhiy AmUbo.

WmoS>o A§Va Joë¶mda AmOr åhUmë¶m, H$s, ""~mi, AmVm ~g H$a ‘r MmbVo hiyhiy åhUyZ ˶m AmOtZr ‘bm em~mgH$s {Xbr. ‘bm Iyn ~ao dmQ>bo.

EH$m d¥X²Y ~mB©bm ‘XV Ho$ë¶mMo ‘bm g‘mYmZ bm^bo. ‘r Kar Amë¶mda ‘m¶m AmB©bm hr gd© hH$sH$V gm§{JVbr. Voìhm AmB©Zo ‘mPo Iyn H$m¡VwH$ Ho$bo.

Hw$. gm{X¶m ‘wZra ‘H$mZXma{dXçm ‘§{Xa gwio,

Vm. nÝhmim, {O. H$moëhmnya

Am‘À¶m emioMr ghb gy¶© ‘§{Xa, Mm§XdS>Mr Xodr, A§H$mB© {H$ëbm Aem AZoH$ {R>H$mUr Jobr hmoVr. Am‘Mm {‘Ìm§Mm J«wn hmoVm. ˶mVrb EH$m gyaO ZmdmÀ¶m ‘wbmbm AMmZH$ M³H$a ¶oD$ bmJbr. Vmo Amåhm§bm åhUmbm Aao ‘bm M³H$a ¶oV Amho.

Amåhr Voìhm {H$ëë¶mdaVr hmoVmo. Amåhmbm ^rVr dmQ>m¶bm bmJbr. H$s Vmo nS>ob H$s H$m¶? åhUyZ ˶mMm

hmV Yê$Z ˶mbm ~mOyZo Zobo d EH$m {R>H$mUr ~gdbo. Am{U Z§Va Am‘À¶m Jw«n {ejH$m§Zm ~mobmdyZ gm§{JVbo. Z§Va ˶mbm nmUr dJ¡ao XoD$Z WmoS>m doi em§V ~gm¶bm gm§{JVbo. ‘r doirM Ë`mbm ‘XV H$ê$Z {ejH$m§Zm gm§{JVbo, åhUyZ {ejH$m§Zrhr ‘mPo H$m¡VwH$ Ho$bo.

{Z{Ib {dbmg nJmadmKJwéOr ‘mܶ.{dXçmb¶,Zm{eH$

OmZodmar> 2017 42

nwñVH$ EH$

Mm§Jbm {_Ì

Ago H$go Pmbo _mÂ`m ñdßZmV nwñVH$M AmboåhUmbo _bm _mÂ`m{dZm

Zmhr H$m` Iao VwPoHw$R>o hr Omerb Var Vwbm

_mPr JaO bmJobM.{_Ìmer hmoVm ^m§S>U

_rM Vwbm gmo~V AgoZ{_Ì VwPo gmoS>Vrb gmW

nU _r H$Yr gmoS>Uma ZmhrCXmg hmoerb Zm Ooìhm_rM Vwbm Iye H$aoZ.

BVam§H$Sy>Z Vo Vwbm {_iUma ZmhrIyn H$mhr gm§JyZ Jobr

AmUr hmo _mPm Mm§Jbm {_Ì_bm hohr åhUmbm, H$sdmMmb Va dmMmb.

A_mob emhmXod KmS>Jo{O.n._m.em.nmoWam, Vm.{O. ~rS>

_mUwgH$sEH$m JmdmV EH$ åhmVmao AmOr-AmOmo~m amhV hmoVo.

Vo Iyn Jar~ hmoVo. Vo EH$m PmonS>rV amhV AgV na§Vw Vo Ë`mV g_mYmZr Agm`Mo. AmOr XaamoO H$mngmÀ¶m dmVr ~Zdm`Mr. Ë`mdaM Ë`m§Mm CXa{Zdm©h MmbV Ago. Vo lr_§V ZìhVo nU Ë`m§Mo _Z lr_§V hmoVo. EH$Xm EH$ _mUyg AmOrH$S>o XmoZ {Xdg amhÊ`mgmR>r Ambm. AmOr _ZmZo lr_§V hmoVr, Ë`m_wio {VZo Ë`m nmhþÊ`mg R>odyZ KoVbo. ~KVm~KVm XmoZ {Xdg {ZKyZ Jobo, Vmo _mUyg Kar Om`bm {ZKmbm, Voìhm Vmo åhUmbm Vwåhr _bm XmoZ {Xdg _wbmà_mUo g§^mib§ _r H¥$V¿Z Zmhr. _r Vwåhm§bm H$mhr Var XoD$ B{ÀN>Vmo Ago åhUyZ Ë`mZo Amnë`m {IemVyZ XmoZ hOma én`o H$mT>bo Am{U AmOrÀ`m hmVmV {Xbo. `mda AmOr åhUmbr Amåhr Vwbm _wbmà_mUo gm§^mib§ Agbo åhUyZ H$m` Pmb§ Amåhm§bm _wbJm Zmhr åhUyZ Amåhr VwÂ`mH$Sy>Z H$mhrhr KoUma Zmhr, na§Vw Vmo nmhþUm åhUmbm""AmOr Vwåhr `m n¡emMm dmna Mm§Jë`m H$m_mgmR>r H$am.'' Am{U Ë`mZo Vo n¡go AmOrH$S>o {Xbo Am{U Vmo {ZKyZ Jobm.

AmOrAmOmo~m§Zm Zdb dmQ>bo. Vo EH$_oH$m§Zm åhUmbo H$s, ""AmnUgwX²Ym Ë`m nmhþÊ`mMo dMZ nmibo nm{hOo.'' XmoZ {Xdgm§Zr AmOmo~m§Zr EH$ nm§T>arew^« Jm` AmUbr.

AmOmo~m XaamoO Jm` KoD$Z eoVmV Om`Mo JmB©bm Mmam ImD$ Kmbm`Mo. Jm¶ ^anya XÿY Xçm`Mr, AmOmo~m Vo XÿY Á`m§Zm XÿY KoUo eŠ` Zmhr, ˶m§Zm \w$H$Q> Xçm`Mo. JmdmVrb gd© bmoH$ Ë`m§Zm g§V åhUy bmJbo. Vo Xþgè`mÀ`m AS>rAS>MUr§Zm _XV H$ê$ bmJbo Ë`m_wio JmdmVrb gd© _mUgo Ë`m§À`mer OmoS>br Jobr.

Aem VèhooZo Vo AmOr-AmOmo~m Xþgè`m§À`m Cn`moJr nSy>Z gwImg‘mYmZmZo amhÿ bmJbo.

am_mZ§X ~miy nmQ>H$a{O.n.àmW{_H$ H|$Ðr` emim, nmQ>r

àrVr ndmaI§S>oída {dX²`mb` Hw$gi§~, Vm. nmQ>moXm {O. ~rS>

OmZodmar> 2017 43

{Va§½`mMo a§J !a§J, a§J {H$Vr ^ê$ _r a§J!AmhoV {hado, {ndio ho a§J.

nm§T>am a§J em§VVoMm àVrH$ Amho,KamoKar hmM a§J gmho.

{hadm a§J {dídmg, g_¥X²Yr AmUVmo,nmdgmiçmV {díd gw§Xa ~ZdVmo.

Ho$ear a§J em¡`m©Mo àVrH$ Amho,`mM em¡`m©_wio {dídmV ^maVmMm _mZ Amho.

Agm hm {VZ a§Jm§Mm {Va§Jm Amho,_mPm ^maV Xoe _hmZ Amho.

XoemÀ`m ajogmR>r g¡{ZH$ bT>VmV,bT>VmZm Vo ñdV…À`m àmUmZo OmVmV.

Ë`m§Mm A§Ë`{dYr {Va§½`mZo H$aVmV,Ë`m g¡{ZH$m§Zm XoemMo ehrX åhUVmV.

d¡îUdr JUoe XmUolram_ dmZIS>o {dXçmb`,

nmMwS>m© \$mQ>m, Vm. g§J«m_nya {O. ~wbT>mUm

_¥Jm§H$ AmbmoH$ A§~oH$aqg~m`mo{gg àmW{_H$ emim, nwUo

aoí_m ~miy ~JmS>{O.n.àmW{_H$ emim, H$a§Omio, Vm. OwÝZa. {O. nwUo

_mo{hZr nmoS>oM§Ðnya

OmZodmar> 2017 44

KZem_ Xoe_wI

\$gbob§ gmhg !

AmnU JmdmnmgyZ ~aoM bm§~ Ambmo`, M§Xçm AOyZ {H$Vr Xÿa Om`M§?

gH$mio gmV dmObo hmoVo.Jmdm~mhoarb O§JbmV XmoZ _wb§ H$mhrVar emoYV hmoVr.

BW§M Hw$R>oVar Amho Vo {R>H$mU _bm AmR>dV§`.

ZH$mo ! ZmhrVa Vwbm ^mg Pmbm Agob, gmaIm ahñ`_` H$Wm§Mr nwñVHo$ dmMV AgVmo Vy.

E ! ~~by $Vwbm ahñ`m§Mm emoY ¿`m`bm AmdS>V§ Zm, åhUyZ _r Vwbm eham-VyZ ~mobmdyZ KoVbo.

R>r>H$ Amho ao! nU Vwbm Vr OmJm AOyZhr {XgV Zmhr. {H$Vr doi ^Q>H$m`M§ AmnU `m O§JbmV !

OmZodmar> 2017 45

Wm§~ ! `m AmoT>çmMo W§S> nmUr nr. _J AmR>dob Vwbm Vr OmJm.

`m S>m|Jamda EH$ _moR²>R>§ nR>ma Amho Am{U {VWo H$mhr IS>H$ Amho Z§! _bm AmR>db§.

Mb _J. da MTy>Z ~Ky`m !

JmdH$è`m§Zm d H$mH$m§Zm Vy `m ahñ`m~X²Xb H$mhr gm§{JVbo Zmhr Zm?

Zmhr. H$mb _r Vo ~{KVbo Km~abmo hmoVmo.

AZ² Vwbm \$moZ Ho$bm.

Vy Oo gm§JVmo` Vo Ia§ Agob Zm, Va _ÁOm `oB©b M§Xçm. Amnb§ Zmd XoemVrb dV©_mZ nÌmV N>mnyZ `oB©b JS>çm.

hoM Vo nR>ma. MT> da!

Am{U Vo ~K VoM Vo.... ~mnao !! AeŠ`

H«$_e:

OmZodmar> 2017 46

My name is Milind. Viju is my best friend. We are pursuing our Diploma in Computer Engineering. We study in the same college. Viju comes from a village. His father is a farmer. He has lost his mother. Viju rarely talks about himself but he did tell me that his parents struggled for him to get good education. He walked miles to school, and he studied while helping his

father in the farm.. Viju is thin but very strong. He still goes home to help out at the farm during harvest and he manages the ST fare from his pocket money.

Viju is always smiling. I am serious. I like him because he makes me laugh. After my mother heard about Viju, she started giv-ing me extra snacks for him. Viju has few clothes. Just two cotton pants and some

Walking in someone else’s shoes

Pam Gandekar

OmZodmar> 2017 47

shirts. He said he wouldn’t attend the Cul-tural Day but he didn’t say why. I thought about it and then told him that I had two kurtas and I could only wear one of them. Initially he refused. I reminded him that we are best friends and I didn’t want to go alone.

Viju is very independent. He has always lived in the hostel. I lived at home and I travelled everywhere be car. I have weak legs hence I cannot balance my body. The driver helps me around. I use a walker. I cannot walk without it but in my heart I hate the walker because people stare. I wish I could walk normally. I never share my feelings about this stuff.

Viju is the first friend I have ever had. I live in a complex with many boys and girls, but I have always felt like I am an outsider, as I look at them enjoying their games and having fun. I can’t join in because my legs are weak and I can’t play sports. It’s hard to make friends because my time is taken up by therapy for walking and using a pen to write exams.

As I said, Viju is the first friend I have ever had. This is how we met. It was the first day of college and I was struggling to climb the steps to the impressive entrance.

Students were racing around, swerving to avoid me. Then one student suddenly stopped and came to me. “My name is Viju”, he said. “Let me carry your back-pack.” Now we meet up every day and Viju carries two back-packs, one on each shoul-der. We sit together in class. Viju lends me his notes because I write slowly. I share my laptop with him.

People wonder how Viju and I are bud-dies. We look different but that’s skin deep. If you look closely you can see that we have so much in common. The best way I can explain it is like this. You know that saying “You have to walk a mile in someone else’s shoes to know how it feels to be that per-son?” Well, me and Viju do that every day. On that day he first stopped to help me, we were wearing indentical chappals!

Contact - 7030168007

OmZodmar> 2017 48

Keeping my eyes wide open,I sit right in the middle of the square,Red I become to alert,Warn and caution everyone with care.

I go green and people rush with smiles,I control, I dictate my terms.You all are Paused at a blink.I assure safety, if you all pay heed.

It pains me when people rush,Reckless and honking in a hurry,Little do they know how much I worry!

Thousands of vehicles and people,Streets and squares full of commotion.I am helped by a policeman.We both are the controllers of the streets.Hope you all guessed who am I ?

Umashankar Devdhe9823541160

The Controller

OmZodmar> 2017 49

OmZodmar> 2017 50

‘hmZJanm{bH$m, {Oëhm n[afX d n§Mm¶V g{‘Vr {ZdS>UwH$m- 2017

amÁ¶ {ZdS>UyH$ Am¶moJ, ‘hmamï´>

‘mP§ ‘V Amho ~hþ‘mob... n¡emV Zmhr hmoUma ˶mM§ ‘mob

‘VXmZmgmR>r g‚m ìhm!

amÁ¶ {ZdS>UyH$ Am¶moJ, ‘hmamï´>