23
คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค : คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคค 1 Financial security and social security : the controversial issue for micro finance organization บบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบ (บบบบบบบ 1 บบบ 2) 2 บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ 2 บบบบ (double bottom line) บบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบ 3 บบบบบบ 1) บบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบ (Microfinance) บบบบ บบบบบบบบบบบบบบ 2) บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ (Social enterprise) บบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบ 3) บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ (Micro-insurance) บบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบ 1 บบบบบบบบ บบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบ (บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ) 2 บบบบบบบบบบบบบบบ บบ บ.บบบบบบบบ บบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบ บ.บบบบบบบ บบบบบ บบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บ.บบบบ บบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บ.บบบบบบ บบบ บบบบ บ.บบบบบบบ บบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบ บ.บบบบบบบบ บบบบบบบ บ.บบบบบบบบ บบบบบบ บบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบ บบบบบบบบ 1

องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

ความม��นคงทางการเง นก�บความม��นคงของชุ�มชุน : เร��องย้�อนแย้�งท��ต้�องพิ จารณาขององค�กรการเง นรากฐาน 1

Financial security and social security : the controversial issue for micro finance organization

บทคั�ดย่�อบทคัวามนี้ �เรี ย่บเรี ย่งขึ้��นี้จากงานี้ว�จ�ย่ชิ้��นี้ในี้โคัรีงการีศึ�กษาแนี้วทางการีจ�ดท�าเคัรี��องม�อปรีะเม�นี้ตนี้เองขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้รีากฐานี้เพื่��อเพื่��มขึ้ ดคัวามสามารีถในี้การีจ�ดการีเศึรีษฐก�จชิ้$มชิ้นี้ (รีะย่ะท � 1 และ 2)2 โดย่ม เป+าหมาย่ท �จะพื่�ฒนี้าเคัรี��องม�อและต�วชิ้ �ว�ด 2 ม�ต� (double bottom line) คั�อ ม�ต�ด.านี้การีเง�นี้และต�วชิ้ �ว�ดม�ต�ทางส�งคัม เพื่��อการีปรีะเม�นี้ตนี้เองขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้รีากฐานี้ จากการีศึ�กษา ได.จ�าแนี้กองคั#กรีการีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้รีากฐานี้ ออกเป0นี้ 3 ปรีะเภท 1) องคั#กรีการีเง�นี้ขึ้นี้าดเล2ก (Microfinance) เชิ้�นี้ กองท$นี้หม3�บ.านี้ 2) ปรีะเภทปรีะกอบการีทางส�งคัม (Social enterprise) เชิ้�นี้ กล$�มออมทรี�พื่ย่#เพื่��อการีผล�ต กล$�มส�จจะสะสมทรี�พื่ย่# และ 3) ปรีะเภทปรีะก�นี้ภ�ย่รีะด�บรีากฐานี้ (Micro-insurance) ท�าหนี้.าท �เก2บออมอย่�างเด ย่วเพื่��อจ�าย่เป0นี้สว�สด�การี ไม�ม การีปล�อย่ก3. เชิ้�นี้ กองท$นี้สว�สด�การีชิ้$มชิ้นี้ว�นี้ละบาท และพื่บว�า องคั#กรีปรีะเภทปรีะกอบการีทางส�งคัม (Social enterprise)

สามารีถตอบสนี้องตามต�วชิ้ �ว�ดท��ง 2 ม�ต�ได.ด เม��อเท ย่บก�บ องคั#กรีการีเง�นี้ปรีะเภทปรีะก�นี้ภ�ย่รีะด�บรีากฐานี้ (Micro-insurance) ท �สามารีถตอบสนี้องสว�สด�การีได.ด เฉพื่าะม�ต�คัวามย่��งย่�นี้ทางส�งคัม ส�วนี้องคั#กรีปรีะเภทการีเง�นี้ขึ้นี้าดเล2ก (Microfinance) ท �เนี้.นี้ไปในี้เรี��องการีออมและก3.นี้� �นี้ ม รีะด�บคัวามเขึ้.มแขึ้2งทางการีเง�นี้ท �ผ�นี้แปรีมาก และตอบสนี้องต�อม�ต�ด.านี้ส�งคัมได.คั�อนี้ต��าถ�งปานี้กลาง

Abstract

1 ว รีบ3รีณ์# ว�สารีทสก$ล คัณ์ะส�งคัมสงเคัรีาะห#ศึาสตรี# มหาว�ทย่าล�ย่ธรีรีมศึาสตรี# (คัวามเห2นี้ในี้บทคัวามเป0นี้ขึ้องผ3.เขึ้ ย่นี้ ท มว�จ�ย่ท��งหมดไม�จ�าเป0นี้ต.องเห2นี้ด.วย่เสมอไป ส�วนี้ขึ้.อบกพื่รี�องท �ปรีากฎ ย่�อมเป0นี้คัวามรี�บผ�ดชิ้อบขึ้องผ3.เขึ้ ย่นี้)

2 งานี้ว�จ�ย่ชิ้��นี้นี้ � ม อ.ป9ทมาวด ซู3ซู3ก� คัณ์ะเศึรีษฐศึาสตรี# มหาว�ทย่าล�ย่ธรีรีมศึาสตรี# เป0นี้ห�วหนี้.าท ม และม นี้�กว�จ�ย่ปรีะกอบด.วย่ อ.ส$กานี้ดา ล3อ ส คัณ์ะเศึรีษฐศึาสตรี# จ$ฬาลงกรีณ์#มหาว�ทย่าล�ย่ อ.สฤณ์ อาชิ้วานี้�นี้ทก$ล นี้�กว�ชิ้าการีการีเง�นี้อ�สรีะ อ.ดวงมณ์ เลาวก$ล อ.อภ�ชิ้าต� สถ�ตนี้�รีาม�ย่ คัณ์ะเศึรีษฐศึาสตรี# มหาว�ทย่าล�ย่ธรีรีมศึาสตรี# อ.สรี.อย่มาศึ รี$ �งมณ์ อ.ป=� นี้หท�ย่ หนี้3นี้วล คัณ์ะส�งคัมสงเคัรีาะห#ศึาสตรี# มหาว�ทย่าล�ย่ธรีรีมศึาสตรี# และ ผ3.เขึ้ ย่นี้

1

Page 2: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

The article is written from research projects on the development of self-evaluation tool for community based micro-finance organization. The purpose of the research projects is to develop tool and double-bottom line indicators for micro-finance organization. The double-bottom line indicators reflect financial and social perspectives. Participatory action research was used to carry out the finding indicators. They were based on a set of in-depth interviews and workshops with micro-finance organization's committees and members. The field work was carried out in Nonthaburi and Samut-prakarn (Central of Thailand), Chaiyapoom (Northeast of Thailand) and Nakornsrithammarat (South of Thailand) provinces. Total of 7 micro-finance organizations were conducted.

In the study, community base’s micro-finance organizations are classified into three main categories which are 1) micro-finance organization such as village fund; 2) social enterprise, such as saving groups; and 3) micro-Insurance organization that provides no loan, but uses saving to fund welfare services, such as community welfare fund. From the study, the social enterprise generated higher scores in both perspectives when compared to micro-insurance organization that only produced good result on social aspect, while micro-finance organization, that promote saving and loan, provided inconsistent result on financial perspective and low to moderate result on social aspect. Option for responding to sustainable their members in both of financial and social aspect, the social enterprise mission and activities are the good choice for community's base micro-finance organization.

Key word : double-bottom line indicators / micro-finance organizations

2

Page 3: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

บทน�า

บทคัวามจะท�าหนี้.าท �อภ�ปรีาย่ขึ้ย่าย่คัวามในี้ปรีะเด2นี้ท �ผ3.เขึ้ ย่นี้เห2นี้ว�าเป0นี้ปรีะเด2นี้ย่.อนี้แย่.งในี้การีจ�ดการีขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีาก ท �ต.องชิ้��งนี้��าหนี้�ก (trade – off) เพื่��อจ�ดการีให.เก�ดด$ลย่ภาพื่รีะหว�างคัวามม��นี้คังทางการีเง�นี้ก�บคัวามม��นี้คังขึ้องชิ้$มชิ้นี้ โดย่ม ปรีะเด2นี้ท �ชิ้วนี้ให.ใคัรี�คัรีวญ อาท�

เก2บเง�นี้ท �เหล�อฝากแบงคั#พื่าณ์�ชิ้ย่# ซู��อสลากออมส�นี้ VS ลงท$นี้เพื่��อปรีะกอบการีทางส�งคัม

ลดต.นี้ท$นี้องคั#กรี VS ลดต.นี้ท$นี้ชิ้าวบ.านี้ บรี�การีเฉพื่าะคันี้ในี้ชิ้$มชิ้นี้ VS ขึ้ย่าย่ก�จการีขึ้.ามพื่��นี้ท � เป0นี้ต.นี้

ล�าด�บการีนี้�าเสนี้อ จะได.แสดงขึ้.อม3ล ขึ้.อคั.นี้พื่บบางปรีะการีจากการีท�างานี้สนี้าม เพื่��อท�าคัวามเขึ้.าใจสถานี้การีณ์#ท �เป0นี้อย่3�ขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้รีากฐานี้ จากนี้��นี้จ�งนี้�าเสนี้อปรีะเด2นี้ต�างๆ ท �ต.องชิ้��งนี้��าหนี้�กตามล�าด�บ

ว�ต้ถุ�ประสงค�

1. พื่�ฒนี้าชิ้$ดเคัรี��องม�อปรีะเม�นี้ตนี้เองขึ้องกล$�มองคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีาก 2. เสนี้อแนี้วทางการีบรี�หารีจ�ดการีขึ้.อม3ลและเคัรี��องม�อ การีนี้�าชิ้$ดเคัรี��องม�อไปใชิ้.และขึ้ย่าย่ผลเพื่��อย่กรีะด�บองคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีาก3. หาแนี้วทางการีปรีะเม�นี้คั$ณ์คั�าขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีากในี้ฐานี้ะท �เป0นี้กลไกการีพื่�ฒนี้าทางส�งคัม ท �เชิ้��อมโย่งก�บว�ถ การีผล�ต การีบรี�โภคั ก�จกรีรีม และคัวามส�มพื่�นี้ธ#ในี้ชิ้$มชิ้นี้

ว ธี�การศึ&กษา

ใชิ้.การีศึ�กษาว�จ�ย่เชิ้�งปฏิ�บ�ต�การีแบบม ส�วนี้รี�วมก�บคัณ์ะกรีรีมการีองคั#กรีการีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้ และการีส�มภาษณ์#เชิ้�งล�กคัณ์ะกรีรีมการีบางส�วนี้

3

Page 4: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

ข�อค�นพิบบางประการจากสนามว จ�ย้

ต�วเลขึ้ปรีะมาณ์การี จากกรีะทรีวงการีคัล�งเม��อปB พื่.ศึ. 2550 รีะบ$ไว.ว�า ปรี�มาณ์เง�นี้ท �หม$นี้เว ย่นี้อย่3�ในี้รีะบบขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีาก อย่�างกล$�มส�จจะสะสมทรี�พื่ย่# กล$�มออมทรี�พื่ย่# ซู��งเป0นี้กล$�มแบบพื่��งตนี้เอง และ กล$�มกองท$นี้หม3�บ.านี้และชิ้$มชิ้นี้เม�อง กล$�มออมทรี�พื่ย่#เพื่��อการีผล�ต และสหกรีณ์# ม ม3ลคั�ารีวมก�นี้เก�อบ ล.านี้ล.านี้บาท (1,000,000 ล.านี้บาท) หรี�อปรีะมาณ์ 12% ขึ้องเง�นี้ในี้รีะบบธนี้าคัาพื่าณ์�ชิ้ย่# บรี�ษ�ทเง�นี้ท$นี้หล�กทรี�พื่ย่# และบรี�ษ�ทธ$รีก�จการีเง�นี้ท �ไม�ใชิ้�ธนี้าคัารี (non-bank) ซู��งเป0นี้ส�นี้ทรี�พื่ย่#จ�านี้วนี้มหาศึาลท �ไม�อาจละเลย่ได. ท��งนี้ �คัวรีกล�าวไว.ด.วย่ว�า ปรีะเด2นี้ท �ย่�งคังเป0นี้ท.าทาย่กล$�มเหล�านี้ �เสมอมา ก2คั�อ เง�นี้สามารีถแก.ไขึ้ป9ญหาคัวามย่ากจนี้ และสรี.างคัวามม��นี้คังในี้ชิ้ ว�ตได.จรี�งหรี�อ

ภ3ม�ท�ศึนี้#ขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีากการีจ�ดวางต�วขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีาก ม คัวามหนี้าแนี้�นี้อย่�างมาก

ในี้รีะด�บชิ้$มชิ้นี้หม3�บ.านี้ (ส�วนี้จะย่�งม การีท�างานี้ ม เง�นี้หม$นี้เว ย่นี้อย่3�หรี�อไม�..ก2เป0นี้อ กเรี��อง) และย่�งม การีเกาะเก �ย่วเป0นี้เคัรี�อขึ้�าย่ ท�างานี้แลกเปล �ย่นี้เรี ย่นี้รี3 .ก�นี้ขึ้��นี้มาในี้รีะด�บต�าบล

4

Page 5: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

อ�าเภอและจ�งหว�ด และ การีก�อต�วในี้รี3ปขึ้องเคัรี�อขึ้�าย่นี้ �เองท �ท�าให. องคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีากม ก�าล�งมากขึ้��นี้ท��งในี้แง�คัวามรี3 .คัวามสามารีถ การีแลกเปล �ย่นี้ส�นี้คั.า จนี้ถ�งการีท�าการีปรีะกอบการีต�างๆ ซู��งเป0นี้ส��งส�าคั�ญรีะย่ะย่าวขึ้องคันี้ในี้ชิ้$มชิ้นี้ท.องถ��นี้ซู��งจะได.กล�าวต�อไป

ขึ้ณ์ะเด ย่วก�นี้หากได.ส�องเขึ้.าไปย่�งรีะด�บหม3�บ.านี้ โดย่เฉพื่าะในี้ชิ้$มชิ้นี้ท.องถ��นี้ภาคัใต.ท �ย่�งม ฐานี้ทรี�พื่ย่ากรีและฐานี้อาชิ้ พื่ท �เอ��อต�อการีม รีาย่ได.ท �คั�อนี้ขึ้.างสม��าเสมอเป0นี้รีาย่ว�นี้รีาย่เด�อนี้ ก2จะเห2นี้ ถนี้นี้สาย่การีเง�นี้ หรี�อ วอลล#สตรี ทขึ้องต�าบล ท �คันี้ในี้ชิ้$มชิ้นี้ท.องถ��นี้จะใชิ้.ปรีะโย่ชิ้นี้#จากองคั#กรีการีเง�นี้เหล�านี้ �อย่�างเต2มท � ท��งในี้ม�ต�ขึ้องการีเกาะเก �ย่วก�บแหล�งออมเง�นี้และการีได.รี�บสว�สด�การีเม��อเจ2บไขึ้. และในี้ม�ต�ขึ้องการีเขึ้.าถ�งแหล�งเง�นี้ก3. ดอกเบ �ย่ต��าได.ในี้ย่ามท �หม$นี้เง�นี้ไม�ท�นี้ ได.ท$กคัรี��งรีาวก�บเป0นี้ต3. ATM ขึ้องชิ้าวบ.านี้

5

ภาพื่แสดง วอลล#สตรี ทขึ้องถนี้นี้สาย่หนี้��งในี้ต�าบลโมคัลานี้ จ.นี้คัรีศึรี ธรีรีมรีาชิ้

Page 6: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

(หมาย่เหต$ : ภาพื่จากรีาย่งานี้ว�จ�ย่โคัรีงการี ฯ )

คัวรีกล�าวไว.ด.วย่ว�า ในี้ทางตรีงก�นี้ขึ้.ามหากในี้ชิ้$มชิ้นี้ท.องถ��นี้ใดม องคั#กรีการีเง�นี้จ�านี้วนี้นี้.อย่ และย่�งไม�คั�กคั�ก อ กท��งท�างานี้เพื่ ย่ง 1 ว�นี้ต�อเด�อนี้ หรี�อ 1

ว�นี้ต�อปB การีเขึ้.าถ�งแหล�งเง�นี้ก3. ดอกเบ �ย่ถ3กก2ย่�อมเป0นี้เรี��องท �เป0นี้ไปไม�ได.เลย่

ปรีะเภทขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้รีากฐานี้ในี้งานี้ว�จ�ย่นี้ � ท มว�จ�ย่ จ�าแนี้กปรีะเภทขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ออกเป0นี้ 3

ปรีะเภท ตามล�กษณ์ะขึ้องก�จกรีรีมท �องคั#กรีด�าเนี้�นี้การี ได.แก� 1. ปรีะเภทองคั#กรีการีเง�นี้ขึ้นี้าดเล2ก (Microfinance) ได.แก� องคั#กรี

การีเง�นี้ท �เนี้.นี้ก�จกรีรีมไปท �การีออมและก3. อาท� กองท$นี้หม3�บ.านี้ สถาบ�นี้การีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้ต.นี้แบบ หรี�อสถาบ�นี้การีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้นี้�ารี�อง

2. ปรีะเภทปรีะกอบการีทางส�งคัม (Social enterprise) ได.แก� องคั#กรีการีเง�นี้ท �ท�าก�จกรีรีมการีออม ก3. การีจ�ดสว�สด�การี และ การีผล�ตส�นี้คั.าและบรี�การี อาท� กล$�มออมทรี�พื่ย่#เพื่��อการีผล�ต กล$�มส�จจะสะสมทรี�พื่ย่#

3. ปรีะเภทปรีะก�นี้ภ�ย่รีะด�บรีากฐานี้ (Micro-insurance) ได.แก� องคั#กรีท �ท�าหนี้.าท �เก2บออมอย่�างเด ย่ว ไม�ม การีปล�อย่ก3. เป0นี้การีเก2บออมเพื่��อจ�าย่เป0นี้สว�สด�การีให.แก�สมาชิ้�ก อาท� กองท$นี้สว�สด�การีชิ้$มชิ้นี้ว�นี้ละบาท3

3 เคัรี�อขึ้�าย่ส�จจะว�นี้ละบาทนี้��นี้ เก�ดขึ้��นี้จากแนี้วคั�ดและการีผล�กด�นี้ขึ้อง คัรี3ชิ้บ ย่อดแก.ว ท �6

Page 7: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

โดย่ท��งนี้ � บางกล$�มม�กใชิ้.จ�านี้วนี้เง�นี้สว�สด�การีท �ส3งๆ ท �จะได.รี�บเป0นี้ส��งด�งด3ดล3กคั.า

กลย่$ทธ#และคัวามเส �ย่งขึ้ององคั#กรีแต�ละปรีะเภทเม��อพื่�จารีณ์ากลย่$ทธ#และคัวามเส �ย่งขึ้ององคั#กรีเหล�านี้ � สามารีถแสดง

ได.ตามตารีางขึ้.างล�างนี้ �

ประเภทองค�กร

เป)าหมาย้ กลย้�ทธี� ความเส��ย้ง

องคั#กรีการีเง�นี้ขึ้นี้าดเล2ก (Microfinance)

รี�กษาและเพื่��มเง�นี้กองท$นี้

- รีะบบคั��าปรีะก�นี้เง�นี้ก3.ท �ด (เง�นี้ออม / คันี้ / หล�กทรี�พื่ย่#- ให.สมาชิ้�กด ก3.ได.มากกว�า- ให.สมาชิ้�กได.ป9นี้ผลส3ง

- การีหม$นี้หนี้ �ตามภารีะหนี้ �ขึ้องสมาชิ้�ก- รีะบบคั��าปรีะก�นี้- คัวามเป0นี้เจ.าขึ้องและการีม ส�วนี้รี�วม

ปรีะก�นี้ภ�ย่รีะด�บรีากฐานี้(Micro-insurance)

เพื่��มปรีะเภทและเง�นี้สว�สด�การี

- เพื่��มจ�านี้วนี้สมาชิ้�ก- รีะดมเง�นี้สมทบจากภาย่นี้อก

- คัวามเพื่ ย่งพื่อขึ้องเง�นี้สว�สด�การีในี้รีะย่ะย่าว

ประเภทองค�กร

เป)าหมาย้ กลย้�ทธี� ความเส��ย้ง

ปรีะกอบการี ตอบสนี้อง - ก�จกรีรีมหลากหลาย่ท � - การีหม$นี้หนี้ �ตามภารีะ

พื่ย่าย่ามหาแนี้วทางท �จะท�าให.คันี้จนี้ สรี.างสว�สด�การีขึ้องตนี้เอง โดย่คันี้จนี้ท��วไปม�กม ขึ้.ออ.างว�าไม�ม รีาย่ได.มาออมก�บกล$�มออมทรี�พื่ย่# แต�แนี้วคั�ดขึ้องคัรี3ชิ้บนี้��นี้ ถกเถ ย่งว�า หากคันี้จนี้ย่�งม จ�าย่ ก2ให.เก2บออกมา 1 บาท จากท �ต.องจ�าย่ มาเก2บเป0นี้สว�สด�การีขึ้องตนี้เอง ป9จจ$บ�นี้ รี�ฐบาลคั$ณ์อภ�ส�ทธ�D ได.สนี้�บสนี้$นี้งบปรีะมาณ์สมทบแบบ 1 ต�อ 1 เพื่��อหว�งกรีะต$.นี้ให.ม การีออมในี้ล�กษณ์ะเชิ้�นี้นี้ �ให.มากขึ้��นี้ โดย่ในี้ปBท �ผ�านี้มาให.เง�นี้สมทบ 700 ล.านี้บาท และปBหนี้.าอ กปรีะมาณ์ 200 ล.านี้บาท

7

Page 8: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

ทางส�งคัม (Social enterprise)

สมาชิ้�ก และชิ้$มชิ้นี้

เก��อหนี้$นี้ก�นี้ หนี้ �ขึ้องสมาชิ้�ก- ต.นี้ท$นี้และรีะบบการีจ�ดการีบ�ญชิ้ - คัวามไม�แนี้�นี้อนี้ขึ้องตลาด

(ด�ดแปลงจาก ป9ทมาวด ซู3ซู3ก� (2553) เอกสารีนี้�าเสนี้อ ท � ธนี้าคัารีแห�งปรีะเทศึไทย่ ว�นี้ท � 24 ธ�นี้วาคัม 2553)

สถานี้ภาพื่ขึ้องปรีะเภทองคั#กรีตามต�วชิ้ �ว�ด 2 ม�ต� ท มว�จ�ย่ได.ทดลองใชิ้.ต�วชิ้ �ว�ด 2 ม�ต� ท �ได.จากการีท�างานี้รี�วมก�บองคั#กรี

การีเง�นี้รีากฐานี้ มาใชิ้.เป0นี้กรีอบในี้การีปรีะเม�นี้เพื่��อด3สถานี้ภาพื่ขึ้ององคั#กรีแต�ละองคั#กรี และแต�ละปรีะเภท โดย่ม ต�วชิ้ �ว�ดท �ใชิ้.ในี้การีปรีะเม�นี้ด�งนี้ �

ต้�วชุ�,ว�ดม ต้ ทางด�านการเง น ต้�วชุ�,ว�ดม ต้ ทางส�งคมคัวามสามารีถขึ้องสมาชิ้�กในี้การีคั�นี้เง�นี้ก3.

การีม ส�วนี้รี�วมขึ้องสมาชิ้�ก

คัวามเพื่ ย่งพื่อขึ้องเง�นี้ก3. คัวามพื่อเพื่ ย่งขึ้องเง�นี้สว�สด�การีปรีะส�ทธ�ภาพื่การีใชิ้.เง�นี้ การีเขึ้.าถ�งคันี้จนี้การีส�บทอดกรีรีมการี ผลต�ออาชิ้ พื่

การีลดภารีะเง�นี้ก3.นี้อกรีะบบ

ท��งนี้ �ในี้ท มว�จ�ย่ม คัวามเชิ้��อรี�วมก�นี้ว�า องคั#กรีการีเง�นี้ท �ด นี้� �นี้คัวรีจะต.องม คั�าคัะแนี้นี้ตามต�วชิ้ �ว�ดขึ้.างต.นี้ท��งในี้ม�ต�ทางการีเง�นี้และม�ต�ทางส�งคัมอย่3�ในี้รีะด�บส3ง กล�าวคั�อ เม��อนี้�ามาสรี.างเป0นี้ กรีาฟ 2 แกนี้ องคั#กรีการีเง�นี้ท �ม คั�าคัะแนี้นี้อย่3�ในี้พื่��นี้ท � A จะม คัวามเขึ้.มแขึ้2งในี้ม�ต�ทางการีเง�นี้และม�ต�ทางส�งคัม มากกว�า B , C และ D ตามล�าด�บ

8

Page 9: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

ซู��งเม��อนี้�าผลการีศึ�กษาองคั#กรีการีเง�นี้จากพื่��นี้ท �มาว�เคัรีาะห# จะได.ผลตามกรีาฟด.านี้ล�าง

จากกรีาฟขึ้.างต.นี้ชิ้ �ให.เห2นี้ สถานี้ภาพื่คัวามเขึ้.มแขึ้2งขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้

9

Page 10: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

รีากฐานี้ด�งนี้ � องคั#กรีการีเง�นี้ท �เป0นี้ปรีะเภทปรีะกอบการีทางส�งคัม (Social enterprise) นี้��นี้ สามารีถตอบสนี้องตามต�วชิ้ �ว�ดท��ง 2 ม�ต�ได.ด เม��อเท ย่บก�บ องคั#กรีการีเง�นี้ปรีะเภทปรีะก�นี้ภ�ย่รีะด�บรีากฐานี้ (Micro-

insurance) ท �สามารีถตอบสนี้องสว�สด�การีได.ด แต�ในี้ม�ต�คัวามย่��งย่�นี้ทางการีเง�นี้นี้��นี้จากการีคั�านี้วณ์ขึ้องนี้�กว�จ�ย่พื่บว�า หากไม�ม การีใชิ้.ปรีะโย่ชิ้นี้#จากเง�นี้เพื่��อให.เก�ดดอกออกผล หรี�อไม�ม เง�นี้เต�มมาจากภาย่นี้อก ในี้รีะย่ะ 5

ปBเป0นี้ต.นี้ไป องคั#กรีจะอย่3�ไม�ได. ส�วนี้องคั#กรีปรีะเภทการีเง�นี้ขึ้นี้าดเล2ก (Microfinance) ท �เนี้.นี้ไปในี้เรี��องการีออมและก3.นี้� �นี้ ม รีะด�บคัวามเขึ้.มแขึ้2งทางการีเง�นี้ท �ผ�นี้แปรีมาก และตอบสนี้องต�อม�ต�ด.านี้ส�งคัมได.คั�อนี้ต��าถ�งปานี้กลาง

ปรีะเด2นี้ท �นี้�าห�วงใย่จากม$มมองขึ้องนี้�กว�จ�ย่ ม ปรีะเด2นี้ท �เป0นี้คัวามห�วงใย่ต�อองคั#กรีการี

เง�นี้รีากฐานี้ในี้ปรีะเด2นี้เหล�านี้ � 1. องคั#กรีการีเง�นี้ ส�วนี้ใหญ�เนี้.นี้การีรี�กษาเง�นี้ให. “เง นไม/หาย้” มากกว�า

ท �จะหาหนี้ทางท �นี้�าเง�นี้ไปใชิ้.ลงท$นี้เพื่��อม$�งก�าไรี 2. ขึ้.อก�งวลหรี�อคัวามเส �ย่งหลาย่ปรีะการีเป0นี้เรี��องการีบรี�หารีจ�ดการี4

ได.แก� การีไม�ม ผ3.สนี้ใจรี$ �นี้ใหม�มาเป0นี้คัณ์ะกรีรีมการีองคั#กรี (เนี้��องจากเป0นี้งานี้อาสาสม�คัรี) ขึ้าดคัวามเขึ้.าใจท �เพื่ ย่งพื่อในี้การีท�าบ�ญชิ้ ท �ถ3กต.อง และขึ้าดคัวามเขึ้.าใจท �จะใชิ้.ปรีะโย่ชิ้นี้#จากต�วชิ้ �ว�ดทางการีเง�นี้

3. กองท$นี้ท �เนี้.นี้การีจ�ดสว�สด�การี (welfare base model) เชิ้�นี้ เคัรี�อขึ้�าย่กองท$นี้สว�สด�การีว�นี้ละบาท กองท$นี้ฌาปนี้ก�จ ท �ป9จจ$บ�นี้ม การีโฆษณ์าโดย่ใชิ้. “ผลปรีะโย่ชิ้นี้#สว�สด�การี ” ก.อนี้ใหญ�ท �สมาชิ้�กจะได.รี�บคั�นี้ เป0นี้กลย่$ทธ#ในี้การีด�งสมาชิ้�ก จะม คัวามเส �ย่งหล�กอย่3�ท �คัวามเพื่ ย่งพื่อขึ้องเง�นี้ท$นี้ในี้การีจ�ดสว�สด�การี เม��อพื่�จารีณ์าถ�งเง��อนี้ไขึ้แนี้วโนี้.มท �ผ3.ส3งอาย่$จะม มากขึ้��นี้

4. ในี้กองท$นี้ท �เนี้.นี้การีปล�อย่ก3. (lending base model) เชิ้�นี้ กองท$นี้

4 เป0นี้จ$ดอ�อนี้ท �ม คัวามสอดคัล.องก�บ งานี้ศึ�กษาขึ้อง ส�วนี้ว�เคัรีาะห#เศึรีษฐก�จการีเง�นี้ ส�านี้�กงานี้ภาคั ธนี้าคัารีแห�งปรีะเทศึไทย่ (2553)

10

Page 11: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

หม3�บ.านี้ สถาบ�นี้การีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้ คัวามเส �ย่งหล�กอย่3�ท � สมาชิ้�กไม�สามารีถใชิ้.เง�นี้ก3.ในี้การีย่กฐานี้ะต�วเอง ท�าให.ภารีะหนี้ �ไม�ลดลง ซู��งป9จจ$บ�นี้ไม�สะท.อนี้ในี้อ�ตรีาหนี้ �เส ย่ ตรีาบใดท �ผ3.ก3.ย่�งใชิ้.ว�ธ หม$นี้หนี้ �ได. และรี�ฐบาลย่�งคังสนี้�บสนี้$นี้ให.กองท$นี้หม3�บ.านี้ด�ารีงอย่3�โดย่การีใส�เง�นี้ให.เปล�าให.กองท$นี้หม3�บ.านี้เรี��อย่ไป (ในี้ฐานี้ะท �เป0นี้เคัรี��องม�อทางการีเม�อง)

1. ประเด0นย้�อนแย้�งท��ต้�องพิ จารณา

ในี้ส�วนี้ท �สอง ผ3.เขึ้ ย่นี้จะขึ้ย่าย่ขึ้.อเท2จจรี�ง หรี�อขึ้.อคั.นี้พื่บในี้ส�วนี้แรีก เพื่��อชิ้ �ให.เห2นี้ปรีะเด2นี้ย่.อนี้แย่.งท �คัณ์ะกรีรีมการีองคั#กรีการีเง�นี้รีากฐานี้นี้�าจะต.องพื่�จารีณ์า ใคัรี�คัรีวญ ชิ้��งนี้��าหนี้�ก ถ�งขึ้.อด ขึ้.อเส ย่ และผลกรีะทบท �จะตามมา เพื่��อการีบรีรีล$เป+าหมาย่ท��งคัวามม��นี้คังทางการีเง�นี้และคัวามม��นี้คังทางส�งคัม

ตอกย่��ารี3ปแบบ สว�สด�การี เด�มๆ VS สรี.าง คัวามหมาย่ใหม�ขึ้อง สว�สด�การี

เป0นี้ท �ทรีาบก�นี้ด อย่3�แล.วว�าองคั#กรีการีเง�นี้โดย่ส�วนี้ใหญ�ม การีจ�ดสรีรีก�าไรีจากการีให.เง�นี้ก3. มาจ�ดเป0นี้สว�สด�การีรี3ปแบบต�างๆ ให.แก�สมาชิ้�ก ในี้รี3ปขึ้องเง�นี้ให.เปล�า และเง�นี้ชิ้ดเชิ้ย่บางส�วนี้ ในี้กรีณ์ ต�างๆ ไม�จะเป0นี้ การีเก�ดขึ้องล3กสมาชิ้�ก การีเจ2บปHวย่ นี้อนี้โรีงพื่ย่าบาล เง�นี้ชิ้�วย่เหล�อกรีณ์ เส ย่ชิ้ ว�ตในี้บางแห�งม คั�านี้��า คั�าไฟรีาย่เด�อนี้เพื่��มเต�มอ กด.วย่ เป0นี้ต.นี้ (คัวรีต.องกล�าวไว.ด.วย่ว�าในี้บางองคั#กรี ใชิ้.เง��อนี้ไขึ้ขึ้องการีให.สว�สด�การีเป0นี้เง��อนี้ไขึ้ในี้การีด�งการีม ส�วนี้รี�วมขึ้องสมาชิ้�ก และสรี.างคัวามส�มพื่�นี้ธ#ทางส�งคัมรีะหว�างสมาชิ้�กให.ม มากขึ้��นี้)

11

Page 12: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

ป9จจ$บ�นี้ภาพื่ขึ้อง สว�สด�การีขึ้องกล$�มองคั#กรีการีเง�นี้รีากฐานี้ถ3กให.คัวามส�าคั�ญในี้ฐานี้ะท �เป0นี้กรีะแสขึ้องการีพื่�ฒนี้าคั$ณ์ภาพื่ชิ้ ว�ตขึ้องรี�ฐบาล และย่��งรี�ฐบาลสนี้�บสนี้$นี้งบปรีะมาณ์เพื่��มเต�มในี้ล�กษณ์ะขึ้องการีสมทบ 1 ต�อ 1 ก�บ กองท$นี้สว�สด�การีว�นี้ละบาท ก2ย่��งท�าให.กรีะแสเรี��องสว�สด�การีกรีะจาย่ออกไปอย่�างรีวดเรี2ว แต�หากพื่�จารีณ์าขึ้.อเท2จจรี�งถ�งปรี�มาณ์เง�นี้สว�สด�การีท �สมาชิ้�กแต�ละคันี้จะได.รี�บต�อปBนี้��นี้ กล�าวได.ว�าเป0นี้เง�นี้จ�านี้วนี้นี้.อย่มาก เม��อเท ย่บก�บ ภารีะคั�าใชิ้.จ�าย่ท �แต�ละคันี้ แต�ละคัรีอบคัรี�วม (แต�หลาย่คันี้อาจคั�ดว�าด กว�าไม�ได.) นี้��นี้หมาย่ถ�ง สว�สด�การีในี้คัวามหมาย่ท �คั�บแคับเชิ้�นี้นี้ � จะไม�ได.เป0นี้ส��งย่�นี้ย่�นี้ถ�งการีม คั$ณ์ภาพื่ชิ้ ว�ตท �ด ได.อย่�างย่��งย่�นี้

สว�สด�การีท �จะสามารีถสรี.างคัวามม��นี้คังในี้ชิ้ ว�ตให.แก�สมาชิ้�ก คั�อ คัวามม��นี้คังทางด.านี้การีงานี้อาชิ้ พื่ การีส�งเสรี�มท�าให.สมาชิ้�ก หรี�อไม�ใชิ้�สมาชิ้�กได.ม งานี้ท�า ม คัวามต�อเนี้��องในี้การีงานี้อาชิ้ พื่ รีวมถ�งการีเปล �ย่นี้แปลงสภาพื่แวดล.อมท �เอ��อต�อการีม อาชิ้ พื่การีงานี้ท �ม� �นี้คัง นี้ �คั�อคัวามหมาย่ขึ้องสว�สด�การีในี้ม$มกว.าง

สว�สด�การีในี้คัวามหมาย่ท �กว.างนี้ � องคั#กรีการีเง�นี้สามารีถชิ้�วย่ส�งเสรี�มและสนี้�บสนี้$นี้ได.หลาย่แนี้วทาง ท��งการีท�าให.ดอกเบ �ย่เง�นี้ก3.ต��าลง ซู��งจะเป=ดให.ท$กๆ คันี้ สามารีถเขึ้.าถ�งได.ง�าย่ การีพื่�จารีณ์าการีขึ้อเง�นี้ก3.เพื่��อการีลงท$นี้อาชิ้ พื่อย่�างจรี�งจ�ง การีส�งเสรี�มให.คันี้ว�างงานี้ไม�ม งานี้ท�า ได.ท�างานี้ก�บว�สาหก�จในี้ชิ้$มชิ้นี้ รีวมถ�งการีลงท$นี้ทางส�งคัมในี้โคัรีงสรี.างพื่��นี้ฐานี้บางปรีะการีท �ส�มพื่�นี้ธ#ก�บการีงานี้อาชิ้ พื่

เก2บเง�นี้ท �เหล�อ ฝากแบงคั# พื่าณ์�ชิ้ย่# ซู��อสลากออมส�นี้ VS ลงท$นี้เพื่��อ ปรีะกอบ การีทางส�งคัม

ม องคั#กรีการีเง�นี้รีากฐานี้จ�านี้วนี้มาก เก2บเง�นี้ท �เหล�อจากการีปล�อย่ก3.ในี้แต�ละเด�อนี้ ฝากไว.ก�บธนี้าคัารีพื่าณ์�ชิ้ย่# หรี�อ ไม�ก2ซู��อ สลากออมส�นี้ สลากทว ส�นี้ เนี้��องจาก ย่�งพื่อม รีาย่ได.จากดอกเบ �ย่เง�นี้ฝากออมทรี�พื่ย่# หรี�อหากโชิ้คัเขึ้.าขึ้.างอาจถ3กรีางว�ลท � 1 สลากออกส�นี้ หรี�อ ทว ส�นี้ ก2รีวย่ไม�รี3 .เรี��อง ท��งนี้ �ย่�ง

12

Page 13: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

ม ขึ้.ออ.างท �นี้�ารี�บฟ9งว�า เป0นี้การีลงท$นี้ท �ม คัวามปลอดภ�ย่มากท �ส$ด ปลอดภ�ย่กว�าการีปล�อย่ก3.แก�ชิ้าวบ.านี้ท �อาจเบ �ย่วหนี้ � ท �ส�าคั�ญ คัณ์ะกรีรีมการีก2ไม�ต.องรี�บผ�ดชิ้อบอะไรีมากนี้�ก

ปรีะเด2นี้ท �นี้�าพื่�จารีณ์า ก2คั�อ แม.ขึ้.ออ.างท �นี้�ารี�บฟ9งนี้��นี้ จะเป0นี้ทางเล�อกท �สรี.างคัวามปลอดภ�ย่และม��นี้คังทางการีเง�นี้ให.แก�กรีรีมการีและสมาชิ้�กมากท �ส$ดก2ตาม แต�เป0นี้ทางเล�อกท �ม คัวามเหมาะสมท �ส$ดต�อคัวามม��นี้คังขึ้องสมาชิ้�กและชิ้$มชิ้นี้หรี�อไม�

ผ3.เขึ้ ย่นี้เห2นี้ว�า คัณ์ะกรีรีมการีองคั#กรีการีเง�นี้ นี้�าจะต.องพื่�จารีณ์าถ�งการีนี้�าเง�นี้ท �เหล�อจากการีปล�อย่ก3.มาใชิ้.ในี้การีลงท$นี้เพื่��อการีปรีะกอบการีทางส�งคัมในี้รีะด�บชิ้$มชิ้นี้ท.องถ��นี้ ซู��งม ต�วอย่�างคัวามส�าเรี2จอย่3�ไม�นี้.อย่ ท �องคั#กรีการีเง�นี้นี้�าเง�นี้มาปรีะกอบการีทางส�งคัมแล.วสามารีถสรี.างท��งก�าไรี และสรี.างคัวามม��นี้คังในี้ชิ้ ว�ตปรีะจ�าว�นี้ให.แก�สมาชิ้�กและคันี้อ��นี้ๆ ในี้ชิ้$มชิ้นี้ได.

เชิ้�นี้ การีลงท$นี้ท�าโรีงงานี้นี้��าด��มเพื่��อผล�ตขึ้าย่ภาย่ในี้ท.องถ��นี้ การีลงท$นี้สรี.างลานี้ตากผลผล�ตทางการีเกษตรีให.แก�พื่ �นี้.องเกษตรีกรีในี้ท.องถ��นี้ ได.ใชิ้.ในี้รีาคัาท �ถ3กกว�าเอกชิ้นี้ การีผล�ตชิ้ วภาพื่ เป0นี้ต.นี้ เหล�านี้ � คั�อ แนี้วทางขึ้องการีท�าว�สาหก�จขึ้องชิ้$มชิ้นี้ท �เชิ้��อมโย่งก�บคั$ณ์ภาพื่ชิ้ ว�ตและฐานี้อาชิ้ พื่ขึ้องชิ้$มชิ้นี้ ท �องคั#กรีการีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้สามารีถใชิ้.เง�นี้ท �ตนี้เองบรี�หาจ�ดการีเพื่��อให.เก�ดปรีะโย่ชิ้นี้#ส3งส$ดแก�ชิ้$มชิ้นี้ได. แต�อย่�างไรีก2ตามแม.ว�าการีปรีะกอบการีเหล�านี้ �จะเนี้.นี้ไปท �ตลาด niche แล.วก2ตาม ก2ย่�งอาจเส �ย่งท �จะขึ้าดท$นี้อย่3�ด.วย่เชิ้�นี้ก�นี้

ลดต.นี้ท$นี้องคั#กรี VS ลดต.นี้ท$นี้ชิ้าวบ.านี้

เป0นี้ท �ชิ้�ดเจนี้ว�า การีท�างานี้ขึ้องคัณ์ะกรีรีมการีองคั#กรีการีเง�นี้ เพื่ ย่งเด�อนี้ละ 1 ว�นี้ขึ้องกล$�มออมทรี�พื่ย่# และ ปBละ 1 ว�นี้ขึ้องกองท$นี้หม3�บ.านี้โดย่ส�วนี้ใหญ�นี้��นี้ ได.ชิ้�วย่ท�าให.ต.นี้ท$นี้การีบรี�หารีจ�ดการีขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ต��ามาก อ กท��งการีท�างานี้โดย่ไม�ม คั�าตอบแทนี้ขึ้องคัณ์ะกรีรีมการีกองท$นี้ ในี้ฐานี้ะท �

13

Page 14: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

เป0นี้ต.นี้ท$นี้ในี้การีด�าเนี้�นี้งานี้ แต�ใชิ้.ล�กษณ์ะการีจ�าย่โบนี้�สจากผลก�าไรี หรี�อการีให.ส�ทธ�พื่�เศึษในี้การีก3.เง�นี้ เหล�านี้ �ล.วนี้แล.วแต�ม ผลท�าให.ต.นี้ท$นี้ในี้การีบรี�หารีจ�ดการีต��า และการีท �ม ต.นี้ท$นี้ท �ต��านี้ � ก2กลาย่เป0นี้จ$ดแขึ้2งหรี�อขึ้.อด ขึ้องการีม กองท$นี้ท�านี้องนี้ �ในี้รีะด�บชิ้$มชิ้นี้ท.องถ��นี้

แต�ในี้ทางตรีงก�นี้ขึ้.าม แนี้วทางด�งกล�าว กล�บเพื่��มต.นี้ท$นี้การีเขึ้.าถ�งแหล�งเง�นี้ก3. ดอกเบ �ย่ถ3กให.แก�สมาชิ้�ก เพื่รีาะในี้รีะหว�างเวลาท �องคั#กรีการีเง�นี้ไม�ได.เป=ดให.บรี�การีนี้��นี้ สมาชิ้�กจ�าเป0นี้ต.องไปหาย่�มเง�นี้จากแหล�งเง�นี้ท$นี้นี้อกรีะบบอ��นี้ ซู��งม ดอกเบ �ย่แพื่ง ในี้ขึ้ณ์ะท �เม��อถ�งเวลาท �ต.องจ�าย่คั�นี้เง�นี้ก3.พื่รี.อมดอกเบ �ย่ สมาชิ้�กโดย่ส�วนี้ใหญ�จะไม�ม เง�นี้ก.อนี้ใหญ�มาส�งคั�นี้ จ�าเป0นี้ต.องไปย่�มเง�นี้จากญาต�พื่ �นี้.อง ก3.เง�นี้จากกล$�มออมทรี�พื่ย่#อ��นี้ๆ หรี�อ ก3.เง�นี้จากแหล�งเง�นี้ก3.นี้อกรีะบบมาเพื่��อชิ้�ารีะคั�นี้แก�กองท$นี้หม3�บ.านี้ และเม��อชิ้�ารีะคั�นี้แล.วก2จะก3.กล�บไปใหม� เป0นี้รีะบบหม$นี้หนี้ �ท �พื่บอย่�างแพื่รี�หลาย่ในี้ภาคักลาง

บรี�การีเฉพื่าะคันี้ในี้ชิ้$มชิ้นี้ VS ขึ้ย่าย่ก�จการีขึ้.ามพื่��นี้ท �

แนี้วทางหนี้��งท �กองท$นี้หม3�บ.านี้พื่ย่าย่ามจะท�า คั�อ พื่�ฒนี้าต�วเอง (ด.วย่การีคัวบรีวม หรี�อขึ้ย่าย่ธ$รีกรีรีม) ให.เป0นี้ สถาบ�นี้การีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้ต.นี้แบบ (หรี�อสถาบ�นี้การีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้นี้�ารี�อง) เพื่��อขึ้ย่าย่การีให.บรี�การีท��งการีออมและการีก3.ขึ้.ามพื่��นี้ท �รีะด�บต�าบล และอ�าเภอ และเป=ดให.บรี�การีท$กว�นี้ โดย่ท��งนี้ �จะได.รี�บการีสนี้�บสนี้$นี้ด.านี้รีะบบเทคัโนี้โลย่ เขึ้.ามาเพื่��มเต�มจากธนี้าคัารีพื่าณ์�ชิ้ย่# ซู��งก2เป0นี้การีเพื่��มคัวามสะดวกให.แก�ผ3.รี �บบรี�การีและย่�งเป0นี้การีเพื่��มเง�นี้ท$นี้ให.แก�องคั#กรี

แต�คัวามเส �ย่งท �เก�ดขึ้��นี้พื่รี.อมๆ ก�นี้ ก2คั�อ คันี้ในี้ชิ้$มชิ้นี้จะม คัวามรี3 .ส�กในี้การีเป0นี้เจ.าขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้นี้��นี้ๆ นี้.อย่ลงตามล�าด�บ ขึ้ณ์ะเด ย่วก�นี้ คัณ์ะกรีรีมการีองคั#กรีการีเง�นี้เองก2ม�กม ท�ศึนี้คัต�ต�อชิ้าวบ.านี้ในี้ฐานี้ะผ3.รี �บบรี�การีหรี�อล3กคั.า มากกว�าเป0นี้ เจ.าขึ้องหรี�อผ3.รี �วมถ�อห$.นี้

14

Page 15: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

และเม��อพื่��นี้ท �การีให.บรี�การีกว.างขึ้วางออกไป ท$นี้ทางส�งคัมท �ม ในี้รีะด�บชิ้$มชิ้นี้ อย่�างเชิ้�นี้ คัวามรี3 .จ�กม�กคั$.นี้ การีมองเห2นี้ก�นี้ท$กๆว�นี้ คัวามเป0นี้เคัรี�อญาต� เป0นี้ต.นี้ ซู��งได.ชิ้�วย่ลดต.นี้ท$นี้คั�าใชิ้.จ�าย่ในี้การีจ�ดการีขึ้ององคั#กรีการีเง�นี้ อย่�างเชิ้�นี้ การีคั��าปรีะก�นี้เง�นี้ก3. การีต�ดตามการีใชิ้.เง�นี้ก3. การีตามท.วงหนี้ � ก2จะใชิ้.ไม�ได.อ กต�อไป ซู��งท��งองคั#กรีการีเง�นี้ และผ3.รี �บบรี�การีจะม คั�าใชิ้.จ�าย่ในี้ส�วนี้นี้ �ท �มากขึ้��นี้ หรี�อไม�เชิ้�นี้นี้��นี้ องคั#กรีการีเง�นี้ก2อาจผล�กภารีะในี้ส�วนี้นี้ �ให.แก�ผ3.รี �บบรี�การีไป

แต�ขึ้.อด ท �เห2นี้ได.อย่�างชิ้�ดเจนี้ก2คั�อ เม��อม การีเป=ดให.บรี�การีท$กว�นี้และเม��อเง�นี้ในี้การีจ�ดการีขึ้ององคั#กรีม มากขึ้��นี้ การีให.ย่อดเง�นี้ก3.แก�ล3กคั.าแต�ละรีาย่ก2นี้�าจะม มากขึ้��นี้ และท�าให.กรีะแสเง�นี้สดขึ้องล3กคั.าม คัวามคัล�องต�ว เป0นี้ทางเล�อกจากเง�นี้ก3.นี้อกรีะบบได.อย่�างแท.จรี�ง หรี�ออาจกล�าวได.ว�า ได.ท�าให.การีบรี�การีม คัวามสอดคัล.องก�บว�ถ ชิ้ ว�ตและว�ถ การีผล�ตขึ้องชิ้$มชิ้นี้มากย่��งขึ้��นี้

เพื่รีาะจากการีศึ�กษาในี้ภาคัสนี้ามในี้พื่��นี้ท �ภาคักลางอย่�างเชิ้�นี้ท �จ�งหว�ดชิ้�ย่นี้าท ท��งในี้พื่��นี้ท �ท �ม การีท�านี้า และในี้พื่��นี้ท �ก��งเม�องก��งชิ้นี้บทนี้��นี้ พื่บคัวามไม�สอดคัล.องขึ้องเวลาในี้การีให.บรี�การีขึ้องกองท$นี้หม3�บ.านี้ ท �เป=ดบรี�การีเพื่ ย่ง 1 คัรี��งต�อปB ในี้ขึ้ณ์ะท �กรีะแสเง�นี้สดขึ้องชิ้าวนี้าขึ้��นี้ลงตามชิ้�วงเวลาการีเพื่าะปล3ก และ ขึ้.อจ�าก�ดในี้เรี��องปรี�มาณ์เง�นี้ก3. ท �ปกต�วงเง�นี้ก3.ขึ้องสมาชิ้�กจะอย่3�ท � 20,000 บาทต�อรีาย่ต�อปB ในี้ขึ้ณ์ะท �ชิ้าวนี้าแถวนี้ �ท�านี้าปBละ 2-3

คัรี��ง และลงท$นี้ในี้แต�ละคัรี��งใชิ้.เง�นี้ปรีะมาณ์ 300,000 บาท

หรี�อ กรีณ์ ชิ้$มชิ้นี้ในี้ย่�านี้ตลาดท �อ�าเภอปากเกรี2ด สถาบ�นี้การีเง�นี้ชิ้$มชิ้นี้ก2ชิ้�วย่ท�าให. กรีะแสเง�นี้สดรีาย่ว�นี้ขึ้องล3กคั.าท �เป0นี้พื่�อคั.าแม�ขึ้าย่รีาย่เล2กๆ ในี้ย่�านี้นี้��นี้ม คัวามคัล�องต�วทางการีเง�นี้อย่�างมาก

นี้��นี้หมาย่คัวามว�า หากองคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีากไม�ปรี�บต�วเองให.ม คัวามสอดคัล.องก�บว�ถ การีผล�ต องคั#กรีการีเง�นี้รีากฐานี้ก2คังไม�ได.เป0นี้คั�าตอบในี้

15

Page 16: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

การีแก.ไขึ้ป9ญหาให.ก�บชิ้$มชิ้นี้แต�อย่�างไรี

สว�สด�การี รีาย่ ป9จเจก VS สว�สด�การีแก�ส�วนี้รีวม

นี้อกจากปรีะเด2นี้ท �ว�าด.วย่จ�านี้วนี้เง�นี้สว�สด�การีท �สมาชิ้�กแต�ละคันี้ได.รี�บอย่�างจ�าก�ด ด�งได.กล�าวไว.ในี้ขึ้.างต.นี้แล.ว ย่�งม ปรีะเด2นี้ท �คัวรีพื่�จารีณ์าว�า การีจ�าย่สว�สด�การีให.สมาชิ้�กแต�ละคันี้เป0นี้รีาย่ป9จเจก ก�บ การีท�าสว�สด�การีเพื่��อส�วนี้รีวมบรี�การีแก�ชิ้าวบ.านี้ท$กคันี้ในี้ชิ้$มชิ้นี้นี้��นี้ อย่�างไหนี้ได.ปรีะโย่ชิ้นี้#มากกว�าก�นี้

ขึ้.อจ�าก�ดขึ้องป9จเจกท �ได.รี�บสว�สด�การีนี้��นี้ คั�อ คันี้จนี้ในี้หม3�บ.านี้ ไม�ได.รี�บปรีะโย่ชิ้นี้#จากการีจ�ดสว�สด�การีรีาย่ป9จเจก จากการีศึ�กษาขึ้องท มว�จ�ย่ พื่บว�า คันี้จนี้ม โอกาสได.ใชิ้.ปรีะโย่ชิ้นี้#นี้.อย่มากท��งในี้ด.านี้การีก3.เง�นี้ และการีได.รี�บสว�สด�การีจากองคั#กรีการีเง�นี้ปรีะเภทเนี้.นี้การีให.ก3. (lending base

model) เพื่รีาะไม�ม โอกาสท �จะเขึ้.ามาเป0นี้สมาชิ้�ก หรี�อเป0นี้สมาชิ้�กแต�ก2ไม�ได.

16

ภาพื่แสดง คัวามไม�สอดคัล.องขึ้องบรี�การีกองท$นี้หม3�บ.านี้ก�บกรีะแสเง�นี้สดชิ้าวนี้าจ�งหว�ดชิ้�ย่นี้าท

Page 17: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

ม เคัรีด�ต ท��งท �เป0นี้หล�กทรี�พื่ย่# หรี�อท$นี้รีอนี้ทางส�งคัมท �จะใชิ้.เป0นี้หล�กปรีะก�นี้ในี้การีก3.เง�นี้ และแม.ว�าจะม องคั#กรีการีเง�นี้จ�านี้วนี้ไม�นี้.อย่ นี้�าก�าไรีส�วนี้หนี้��งมาจ�ดสรีรีปรีะโย่ชิ้นี้#เพื่��อสาธารีณ์ะก2ตาม แต�ก2เป0นี้ปรี�มาณ์เง�นี้เพื่ ย่งเล2กนี้.อย่เท�านี้��นี้

ผ3.เขึ้ ย่นี้เสนี้อคัวามเห2นี้ให.องคั#กรีการีเง�นี้ฐานี้รีาก เนี้.นี้การีจ�ดสว�สด�การีให.แก�ส�วนี้รีวม มากกว�า ส�วนี้ต�วรีาย่ป9จเจก โดย่พื่�จารีณ์าเป0นี้เรี��องการีลงท$นี้ทางส�งคัม (social investment) อย่�างม ย่$ทธศึาสตรี#ท �เป0นี้ไปเพื่��อการีสรี.างคัวามม��นี้คังและม��นี้คั��งในี้เรี��องรีาย่ได. และอาชิ้ พื่ ให.แก�คันี้ในี้หม3�บ.านี้ ซู��งจะท�าให.ท$กๆ คันี้ในี้ชิ้$มชิ้นี้สามารีถด3แลต�วเองและคัรีอบคัรี�วได.อย่�างต�อเนี้��อง มากกว�าท �จะให.บรี�การีสาธารีณ์ะท��วไปท �ม หนี้�วย่งานี้รีาชิ้การีปกต� หรี�อ อบต.

ด�าเนี้�นี้การีอย่3�แล.ว

กล�าวโดย่สรี$ป การีพื่�จารีณ์าปรีะเด2นี้ย่.อนี้แย่.งขึ้.างต.นี้ จ�าเป0นี้ต.องได.รี�บการีใคัรี�คัรีวญอย่�างถ.วนี้ถ � ว�าแนี้วทางแบบใดจะชิ้�วย่ตอบเป+าหมาย่ในี้การีจ�ดต��งองคั#กรีการีเง�นี้รีากฐานี้ แนี้วทางแบบใดจะชิ้�วย่สรี.างคัวามม��นี้คังท��งด.านี้การีเง�นี้และคัวามม��นี้คังทางส�งคัมให.แก�คันี้ในี้ชิ้$มชิ้นี้ เพื่รีาะไม�ว�าจะเล�อกแนี้วทางใดย่�อมม ท��งขึ้.อด ขึ้.อเส ย่ และผลกรีะทบท �ตามมาอย่�างเล �ย่งไม�ได.เชิ้�นี้ก�นี้

เอกสารอ�างอ ง

ป9ทมาวด ซู3ซู3ก� และคัณ์ะ (2552) โครงการศึ&กษาแนวทางการจ�ดท�าเคร��องม�อประเม นต้นเองขององค�กรการเง นชุ�มชุนรากฐานเพิ��อเพิ �มข�ด

17

Page 18: องค์กรการเงินชุมชน_abstrct

ความสามารถุในการจ�ดการเศึรษฐก จชุ�มชุน (ระย้ะท�� 1) เสนอต้/อ ส�าน�กงานกองท�นสน�บสน�นการว จ�ย้. คัณ์ะเศึรีษฐศึาสตรี# มหาว�ทย่าล�ย่ธรีรีมศึาสตรี#.

ป9ทมาวด ซู3ซู3ก� http://gotoknow.org/blog/econ4life/249291

(เขึ้.าถ�งเม��อว�นี้ท � 25 ธ�นี้วาคัม 2553)

ป9ทมาวด ซู3ซู3ก� (2553) ปรีะสบการีณ์# Microfinance กรีณ์ ขึ้องปรีะเทศึไทย่. เอกสารีนี้�าเสนี้อในี้การีปรีะชิ้$ม แลกเปล �ย่นี้รี�วมก�บธนี้าคัารีแห�งปรีะเทศึไทย่ เม��อว�นี้ท � 24 ธ�นี้วาคัม 2553

สฤณ์ อาชิ้วานี้�นี้ทก$ล http://www.onopen.com/sarinee/09-06-

04/4834 (เขึ้.าถ�งเม��อว�นี้ท � 25 ธ�นี้วาคัม 2553)

ส�วนี้ว�เคัรีาะห#เศึรีษฐก�จการีเง�นี้ ส�านี้�กงานี้ภาคั ธนี้าคัารีแห�งปรีะเทศึไทย่ (2553) คัวมต.องการีและทางเล�อกในี้การีใชิ้.บรี�การีทางการีเง�นี้ขึ้องปรีะชิ้าชิ้นี้รีะด�บฐานี้รีาก กรีณ์ ศึ�กษา ภาคัเหนี้�อ / ตะว�นี้ออกเฉ ย่งเหนี้�อ / ใต.. เอกสารีนี้�าเสนี้อในี้การีปรีะชิ้$มแลกเปล �ย่นี้ รี�วมก�บธนี้าคัารีแห�งปรีะเทศึไทย่ เม��อว�นี้ท � 24 ธ�นี้วาคัม 2553

18