40
เอกสารประกอบการสอน วิชานวัตกรรมการจัดการ (รหัส AM 212) (Innovation Management) ชื่อ จีรพรรณ์ จันทร์วิเชียร วุฒิ ศศ.บ. (สื่อสารมวลชน) (Mass Communication) มหาวิทยาลัยรามคาแหง ศศ.ม. (ผู้นาทางสังคม ธุรกิจ และการเมือง) (Master of Arts Program in Leadership in Society, Business and Politics) มหาวิทยาลัยรังสิต ตาแหน่ง อาจารย์ประจาสาขาวิชาศิลปการจัดการ สถาบันรัชต์ภาคย์

เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

เอกสารประกอบการสอน วชานวตกรรมการจดการ (รหส AM 212)

(Innovation Management)

ชอ จรพรรณ จนทรวเชยร วฒ ศศ.บ. (สอสารมวลชน) (Mass Communication) มหาวทยาลยรามค าแหง ศศ.ม. (ผน าทางสงคม ธรกจ และการเมอง) (Master of Arts Program in Leadership in Society, Business and Politics) มหาวทยาลยรงสต ต าแหนง อาจารยประจ าสาขาวชาศลปการจดการ สถาบนรชตภาคย

Page 2: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

2

ค าน า

การเรยบเรยงเอกสารประกอบการเรยนการสอน วชานวตกรรมการจดการ (Innovation Management) รหสวชา AM 212 มวตถประสงคเพอใหผศกษามความร ความเขาใจในความหมายของนวตกรรม การใชนวตกรรมเพอการจดการ แนวคดและทฤษฎการจดการ การสรางองคกรแหงนวตกรรม ทงน เพอเปนพนฐานในระดบการศกษาทสงขน หรอการน าไปประยกตใชตอตนเองหรอองคกร

ผเรยบเรยงไดมโอกาสสอนวชานในหลกสตรศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาศลปการจดการ สถาบนรชตภาคย และเพอใหนกศกษาไดมเอกสารประกอบการเรยนการสอนในวชาน ผเรยบเรยงจงไดรวบรวม คนควา เอกสารขอมลทเกยวของกบนวตกรรมการจดการจากต าราและเวบไซต มาเรยบเรยงเปนเอกสารประกอบการสอน เพอเปนทางเลอกใหแกนกศกษาและผสนใจไดน าไปใชประโยชน และหากทานใดมขอเสนอแนะเพมเตมทจะน ามาปรบปรงเอกสารฉบบนใหดยงขนตอไป ผเรยบเรยงยนดนอมรบและขอขอบคณในความอนเคราะหนนมา ณ โอกาสนดวย

จรพรรณ จนทรวเชยร 21 สงหาคม 2559

Page 3: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

3

สารบญ หนา

บทท 1 ความหมายของนวตกรรม 2

ลกษณะของนวตกรรม 5 ประเภทนวตกรรม 6 ขอบขายของนวตกรรม 10 กจกรรมท 1 11

บทท 2 การใชนวตกรรมเพอการจดการ 13

ประเภทนวตกรรมการจดการ 14 กรณศกษานวตกรรมจดการในประเทศไทยและตางประเทศ 16 กจกรรมท 2 18

บทท 3 แนวคดและทฤษฎการจดการ 20

กจกรรมท 3 27

บทท 4 การสรางองคกรแหงนวตกรรม 29 ความส าคญขององคกรแหงนวตกรรมในการแขงขนยคใหม 31 กจกรรมท 4 32

สรป นวตกรรมการจดการ 33

บทความอนทเกยวของ 34

Page 4: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

4

การจดการนวตกรรม (Innovation Management)

(AM 212)

กจกรรมระหวางเรยน 1. ศกษาเอกสารการสอนตอนท1-4 2. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมายในเอกสารการสอน 3. เขารบการสอนเสรมแบบเขมพเศษในวนเวลาและสถานททก าหนด (ถาม) 4. ฟงซดเสยงประจ าชดวชา (ถาม) 5. ชมดวดประกอบชดวชา (ถาม) 6. ท าแบบประเมนผลตนเองหลงเรยน

สอการสอน 1. เอกสารการสอน 2. แบบฝกปฏบต 3. คมอการสอนเสรมแบบเขมพเศษ (ถาม) 3. ซดเสยงประจ าชดวชา (ถาม) 4. ดวดประกอบชดวชา (ถาม)

การประเมนผล 1. ประเมนผลจากกจกรรมและแนวตอบทายเรอง 2. ประเมนผลจากกจกรรมกลม ประจ าชดวชา 3. ประเมนผลจากการสอบไลประจ าภาคการศกษา

บทท 1 ความหมายของนวตกรรม โปรดอานวตถประสงคของบทท 1 แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

Page 5: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

5

วตถประสงค เมอศกษาบทท 1 จบแลว นกศกษาสามารถ 1. อธบายความหมายและความส าคญของนวตกรรมได 2. ระบและอธบาย ลกษณะ ประเภท ของนวตกรรมได

Page 6: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

6

บทท 1 ความหมายของนวตกรรม

(Innovation Technology)

Page 7: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

7

Page 8: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

8

จากความหมายดงกลาวขางตนจะเหนไดวาความหมายของค าวานวตกรรมจะมทงสวนทคลายกนและแตกตางกนทงนเนองจากผใหค านยามของค าๆนมาจากพนฐานความรและวชาชพทแตกตางกนซงหากจดแบงกลมของค านยามของนวตกรรมจะไดเปน 3 กลมดงน กลมแรกนวตกรรม หมายถง สงใหมทพฒนาขนใหมทยงไมเคยมหรอปรากฏขนมากอนเลยเชนจกรยานท PierreLallemente ประดษฐขนใน ค.ศ.1886 หรอคอมพวเตอรท AlanTuringประดษฐขนใน ค.ศ.1945 หรอ World Wide Web ท Tim Bersner-Lee ประดษฐขนใน ค.ศ. 1989หรอนวตกรรมอาจเกดขนจากการปรบปรงจากของเดม ผใหค านยามในกลมนไดแก Utterback (2004) Tushman and Nadler (1986) Freeman and Soete (1977 )Betje (1988) Herkema (2003) และ Schilling (2008) เปนตน กลมท 2 Smits (2002) ประโยชนในเชงเศรษฐกจโดยทสงใหมหรอสงทปรบปรงใหมจากของเดมสามารถสรางความส าเรจในเชงพาณชย และสามารถท าใหเกดมลคาเพมไดจากการพฒนาสงใหมๆ นน แตทวามลคาเพมทเกดขนนนอาจวดมลคาออกมาเปนตวเงนหรอไมเปนตวเงนกไดเชน คาแหงกดวลล หรอ คาความนยม (Goodwill) คอคณคาทเกดขนภายในกจการนนเองส าหรบคณคาทเกดขนจนเปนคาความนยมทรจกกนดกคอความสามารถในการหารายไดตวอยาง เชน รายไดจากสวนตางของมลคากจการตามบญชกบมลคาทซอขายกนจรง โดยมากบรษททด าเนนธรกจมาเปนระยะเวลานาน และมผลประกอบการทดเมอขายกจการกยอมขายไดในราคาทสงกวามลคาตามบญชเนองจากทภาพลกษณทดเปน premium ของมลคากจการนนเองผใหความหมายของนวตกรรมในกลมนไดแก Utterback (2004) Drucker (1993)Smits (2002) และ Schilling (2008) เปนตน กลมสดทาย นวตกรรมจะหมายถง การใชความรและความคดสรางสรรค กลาวคอ สงใดจะเปน

นวตกรรมไดจะตองเกดจากการใชความรและความคดสรางสรรคเปนฐานในการพฒนาสงใหมเหลานน

ดงนน สงใดทเกดจากการท าซ า หรอการลอกเลยนแบบจงไมใชนวตกรรม ผใหค านยามกลมน ไดแก Evan

(1966) Drucker (1993) Rogers (1995) Perez-Bustmante (1999) Smits (2002) Herkema (2003) Lemaon

and Sahota (2003) DIT (2004) และ Schilling (2008) เปนตน

Page 9: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

9

นวตกรรมใหมอยางสนเชง (Radical Innovation)

Page 10: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

10

นวตกรรม ทมลกษณะคอยเปนคอยไป

3. นวตกรรมบรการ (Service innovation) เปนนวตกรรมทสรางขนเพอผใหและผรบบรการ ไดรบบรการทสะดวกรวดเรวและใชประโยชนไดกวางยงขน เชน เวบไซตเครอขายทางสงคม Facebook ของมารค ซคเคอรเบอรก

Page 11: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

11

ประเภทของนวตกรรม นวตกรรม ผสรางนวตกรรม และประเทศทสรางนวตกรรม

ประเภทนวตกรรม นวตกรรม ผสรางนวตกรรม ประเทศ

ผลตภณฑ - ไอพอด - ปากกาลกลน - เวลโคร (ตนตกแกทใชยดผา) - เมาสคอมพวเตอร

- สตฟ จอบส/แอปเปล - ลาสซโล บโล (Laszlo Biro) - จอรจ เดอ เมสทรล - ดกลาส องเจลบารท

- สหรฐอเมรการ - ฮงการ - สวสเซอรแลนด - สหรฐอเมรกา

บรการ - การประกนโทรศพท - เวบไซตเครอขายทางสงคม - เวลดไวดเวบ - สายการบนทตดสงฟมเฟอย (No Frills airline)

- ปเตอร วด - มารค ซคเคอรเบอรก - ทม เบอรเนอร-ล -เฮบ เคลเนอร/อารคง

- องกฤษ - สหรฐอเมรกา - องกฤษ - สหรฐอเมรกา

กระบวนการ - การประกอบรถยนตแบบสายการผลตแบบเคลอนท - กระจกโฟลท (FLOAT GLASS) - การรวมศนยเพอประสานระบบการขนสง (Hub+spoke delivery System) - การส ารองทนงเครองบนผานระบบคอมพวเตอร

- เฮนร ฟอรด - อลสแตร พลคงตน - เฟรด สมธ - IMB/American Airlines

- สหรฐอเมรกา - องกฤษ - สหรฐอเมรกา - สหรฐอเมรกา

ทมา : ดดแปลงจาก David Smith (2010) Exploring Innovation. 2nd ed. Berkshire, McGraw-Hill Education p. 29.

Page 12: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

12

Page 13: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

13

Page 14: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

14

ในการสรางนวตกรรมทางธรกจมขอบขายครอบคลมในสงใดบางนนจะเกดจากปจจยทส าคญ 2 ปจจย ไดแก 1) ปจจยดานความใหมของตลาด (newness to market) มความหมายวา เปนนวตกรรมของผลตภณฑหรอบรการทไมเคยมมากอนในตลาดเชนสมารทโฟนยหอ iPhone รนท1 จะยงไมมขายในตลาดกอนวนท 29 มถนายน 2550 จงถอวา iPhone เปนวตกรรมของสมารทโฟนในตลาดโทรศพทเคลอนท เปนตน และ 2) ปจจยดานความใหมขององคกรธรกจ (newnesstocompany) มความหมายวาการเกดขนใหมขององคการเชนบรษท AppleInc. (เดมชอApple Computer, Inc.) เกดจากการรวมตวกนของบรษททท าธรกจผลตเครองคอมพวเตอรและโปรแกรมตางๆทใชในเครองคอมพวเตอรขายเครองใชไฟฟาและจ าหนายอปกรณเกยวกบดจตลของชาวอเมรกนทเปดด าเนนการ ในวนท 3มกราคม 2520 เปนตน

ขอบขายของนวตกรรม

Page 15: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

15

กจกรรมท 1 1. นวตกรรมคออะไร มความส าคญอยางไร จงอธบาย 2. ลกษณะ ประเภทของนวตกรรมมกประเภท อะไรบาง จงอธบาย

Page 16: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

16

บทท 2 การใชนวตกรรมเพอการจดการ โปรดอานวตถประสงคของบทท 2 แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

วตถประสงค เมอศกษาบทท 2 จบแลว นกศกษาสามารถ 1. อธบายแนวทางการใชนวตกรรมเพอการจดการได 2. อธบายประเภทนวตกรรมเพอการจดการแตละประเภทได

Page 17: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

17

บทท 2 การใชนวตกรรมเพอการจดการ

Page 18: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

18

Page 19: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

19

Page 20: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

20

กรณศกษานวตกรรมการจดการในประเทศไทย องคกรธรกจ หรอหนวยงานสากล ซงในทนเราจะกลาวถง Organization Innovation หรอนวตกรรมองคกร ทมงเนนการเพมขดความสามารถในการจดการหรอการบรหารองคกร ซงเปนการน าเครองมอทางการจดการทมอยในปจจบนมาใชในการด าเนนธรกจ เชน TQM (Total Quality Management), Six Sigma, Balance Scorecard, Benchmarking เปนตน ตวอยางขององคกรในประเทศไทยทน าแนวคดทางการจดการมาสรางเปนนวตกรรม ในลกษณะ Organization Innovation ไดแก โรงพยาบาลพญาไท ทไดน าหลกของ Six Sigma (ซค ซคมา) มาใชลดขอบกพรองทเกดขนภายในองคกร เชน ในเรองของปญหาการท างานซ าซอนของเจาหนาท การวางระบบการเกบยาและเวชภณฑ ซงผลของการน าแนวคดดงกลาวมาใชกถออยในระดบทนาพงพอใจ หรอแมแตในระบบราชการในเมองไทย กมการสรางนวตกรรมในการบรหารเชนเดยวกน ตวอยาง ทไดมการปฏบตแลวกคอ ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (กพ.) โดยการสรางระบบ Public Service Management Standard and Outcome (PSO) ซงเปนระบบมาตรฐานสากลแหงประเทศไทยดานการจดการ และผลสมฤทธของหนวยงานภาครฐเรมด าเนนการตงแตป พ.ศ.2543 ทงหมด 11 ระบบ เชน ระบบขอมล ระบบการบรการประชาชน ระบบการวดผลสมฤทธของงานเปนตน หรอตวอยางขององคกรตางประเทศ ทเหนไดชดเจนทสด คอ กรณของบรษทยกษใหญของโลกอยาง General Electrics (GE : จอ อเลคทรอนค) กบการน า

Page 21: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

21

แนวคดของ Six Sigma มาใช ทในปจจบน GE ไดกลายเปนตนแบบในการน า Six Sigma มาใชใหกบองคกรอนทวโลก นอกจากนใน ธรกจดานฟาสตฟดอยาง McDonald กไดน าหลกการ TQM (Total Quality Management: การจดการคณภาพโดยรวม) มาใชในกระบวนการจดเตรยมอาหาร ท าใหสามารถใหบรการอาหารทสด รวมถงการจดการในดานการบรการลกคา วธการท าอาหารโดยการสรางมาตรฐานใหใกลเคยงกบเทคนคการปรบปรงคณภาพ ของธรกจอตสาหกรรม หรอ ธรกจบรการอยาง Federal Express, Disney World รวมถง เซเวน อเลฟเวน กยงใหความส าคญตอการน า TQM มาจดการโดยมงการจดการฝกอบรม เพอเพมประสทธภาพของพนกงาน และการพฒนาองคกร นอกจากน TQM ยงสามารถทจะน ามาใชในธรกจสายการบน และโรงแรมไดเชนเดยวกน ในสวนของ Balance Scorecard (BSC : เปนเครองมอ ในการแปรกลยทธมาสการปฏบต และเปนเครองมอประเมนผล) ตวอยาง บรษท Rockwater, Apple Computer (บรษท แอปเปล คอมพวเตอร), Advanced Micro Devices (AMD) ซงบรษทดงกลาวไดใช BSC มาใชในการวด Performance และก าหนดกลยทธ หรอตวอยางในเมองไทยทไดน าแนวคด BSC มาใช คอ เซเวน อเลฟเวน โดยน ามาใชในการวาง ระบบการท างานใหมความสอดคลองมากขน เปนตน ในสวนของ Benchmark แนวคดในเรองของการเทยบเคยงสมรรถนะ (Benchmarking) ตามมาตรฐานของ The Malcolm Baldrige National Quality Award แหงสหรฐอเมรกา ตวอยาง บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) หรอ Gas Transmission Pipeline – GTM เปนองคกรทมพนฐานการบรหารจดการทเปนระบบตงแตเรมเปดด าเนนการ (ดานสายงานระบบทอกาซธรรมชาต) GTM จงน าเอาเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award – TQA) มาเปนกรอบในการบรหารจดการในองคกร ท าใหเกดการปรบปรงอยางกาวกระโดดดวยการใช Benchmarking เปนหนงในเครองมอส าคญทท าใหน าไปสการพฒนาองคกรอยางชดเจน จนไดรบรางวลคณภาพแหงชาต และ รางวลการบรหารสความเป นเลศ ถอเป นรางวลอนทรงเกยรต ซงไดรบการยอมรบอยางกวางขวาง เปนเครองหมายแสดงถงความเปนเลศในการบรหารจดการขององคกรททดเทยมระดบมาตรฐานโลก โดยสถาบนเพมผลผลตแหงชาตน าแนวคดในเรองของการเทยบเคยงสมรรถนะ (Benchmarking) ตามมาตรฐานของ The Malcolm Baldrige National Quality Award แหงสหรฐอเมรกามาใชเปนแนวทางการด าเนนการ ผลกดนใหองคกรตางๆทงภาคการผลตและการบรการ น าเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตไปพฒนาขดความสามารถดานการบรหารจดการองคกรทมวธปฏบตและผลการด าเนนการในระดบมาตรฐานโลก จากตวอยางทไดยกมา พอจะสรปไดวา นวตกรรมองคกรหรอการน าแนวคดทางดานการจดการมาใชในองคกรธรกจ เรมจะเขามามบทบาทในการบรหารงานองคกรธรกจใหมประสทธภาพมากขน หลายๆ องคกรธรกจพยายามทจะเปลยนแปลงตวเอง เพอสรางใหเปนจดแขง และโอกาส ทจะสามารถจะน ามาสรางความไดเปรยบทางการแขงขน

Page 22: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

22

แตอยางไรกตามในการสรางนวตกรรมองคกร ใชวาทกองคกรจะท าแลวจะประสบความส าเรจ สาเหตส าคญเนองมาจากพฤตกรรมทปดกนความสามารถดานนวตกรรม กลาวคอ การไมยอมรบหรอกลวในสงทก าลงจะมการเปลยนแปลง ฉะนนสงทส าคญทองคกรธรกจจะตองจดการกอนทจะด าเนนการสรางนวตกรรมองคการนน องคกรธรกจจ าเปนทจะตองพจารณาในเรองดงตอไปน 1. ตองเขาใจถงสภาพแวดลอมโดยรวมทางธรกจ หรอกลมอตสาหกรรมทเปนอย ณ ปจจบน ซงจะพจารณาในดานของความเหมาะสมความจ าเปนในการเปลยนแปลง 2. ตองเขาใจสภาพแวดลอมภายในองคกรธรกจวามความพรอมในการทจะสรางนวตกรรมองคกรหรอไม ไมวาจะเปนในเรองของเงนทน และ ตวบคลากร 3. สรางความเขาใจ กบทกฝายในองคกรธรกจ ตงแตระดบผบรหารจนถงพนกงานระดบปฏบตการ เพอสรางแนวทางในการปฏบตใหเปนไปในทศทางเดยวกน และปองกนปญหาทอาจจะเกดขนจากคนบางกลมทไมสามารถยอมรบกบการเปลยนแปลงทเกดขน 4. นวตกรรมทจะท านนสามารถทจะท าไดในความเปนจรง และเปนประโยชนตอองคกรธรกจ ไมใชเปนเพยงแตความคด ซงความส าคญของความรทไดกลาวมานน อาจถอไดวาเปนปจจยพนฐานในการสรางนวตกรรมองคการ ซงถาน าปจจยพนฐานทงหมดมารวมกน คอ การเขาใจถงสภาพแวดลอมโดยรวมของธรกจ การเขาใจสภาพแวดลอมภายในขององคกร การสรางความเขาใจกบบคลากรในองคกร และน านวตกรรมนนมาใชใหเกดประโยชน กจะท าใหการจดการนวตกรรมองคกร สามารถทจะกระท าไดอยางมประสทธภาพและประสบผลส าเรจในทสด

กจกรรมท 2 1. ใหนกศกษาจงอธบาย แนวทางการใชนวตกรรมเพอการจดการ 2. ใหนกศกษาจงอธบาย ประเภทนวตกรรมเพอการจดการแตละประเภท พรอมยกกรณศกษามา ประเภทละ 1 ตวอยาง

Page 23: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

23

บทท 3 แนวคดและทฤษฎการจดการ โปรดอานวตถประสงคของบทท 3 แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

วตถประสงค เมอศกษาบทท 3 จบแลว นกศกษาสามารถ อธบายแนวคดและทฤษฎการจดการทเกยวของได

Page 24: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

24

บทท 3 แนวคดและทฤษฎการจดการ

นกวชาการทใหแนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการจดการ มดงน

Robert H.Waterman JR

Robert H.Waterman JR โรเบรต เอช วอเทอรแมน จเนยร เปนชาวอเมรกน จบการศกษา ปรญญาตร geophysics จาก Colorado School of Mines ปรญญาโท MBA จาก Stanford University ประวตการท างาน Waterman เปนทรจกเคยงคกนมากบ Tom Peters ทโดงดงมาจากผลงานวจยทเอามาเขยนเปนหนงสอ In Search of Excellence และยงเปนนกพดชนเยยม เคยเปนทปรกษาใหกบ McKinsey & Company ทเดยวกบ Tom Peters เปนเวลา 21 ป และมบรษททปรกษาของตนเองชอ The Waterman Group, Inc. Waterman ใชค าวา Adhocracy กบองคกร ทนบเปนจดเนน ค าวาองคกรทถอหลกการ adhocracy จะเปนองคกรทมโครงสรางเรยบงาย ไมสลบซบซอน ทานใหแนวคดวายคทมการเปลยนแปลงสง องคกรตองสามารถรบมอกบความเปลยนแปลงนนได สงส าคญทองคกรปจจบนตองการมากคอการสรางสภาพแวดลอมทเกอหนนการใชเทคนคตางๆในการแกปญหาในหนงสอAdhocracy: the Power to Change ทานไดใชทกษะจากการเปนทปรกษาดานการบรหารจดการมากวา 25 ป น าเสนอวธการในการทจะสรางองคกรแบบ adhocracy และผลกดนใหมนท างานได โดยเฉพาะอยางยงการสรางทมงานและการแยกกระจายหนวยงานทใหญและซบซอนออกเปนหนวยยอย สรางวฒนธรรมใหมงเนนการแกปญหาอยางเปนธรรมชาต

โธมส เจ ปเตอรส (Thomas J. Peters) และโรเบรต เอช วอเตอรแมน จเนยร (Robert H.Waterman,Jr.) ในการคนหาความเปนเลศ ในชวงตนป 1977 พบวา ปจจยทมผลตอความส าเรจในการด าเนนงานนอกจากกลยทธและโครงสราง ยงมปจจยอนทเกยวของสมพนธเชอมโยงกนทงหมด 7 ปจจยไดแก

Page 25: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

25

- โครงสราง(structure) - กลยทธ(strategy) - บคลากร(staff) - สไตลการจดการ(style) - ระบบ(systems) - คานยมรวม(shared value) - ทกษะ(skills)

ซงตวแปร 2 ตวแรก คอโครงสรางและกลยทธเปรยบเสมอนเปนสวนทเรยกวาฮารดแวร ซงผจดการในอดตใหความสนใจ สวนตวแปรอก 5 ตว ทคนพบใหม ในอดตผจดการมกไมใหความสนใจมากนก ซงเปรยบเสมอนซอฟทแวร แมคคนซย เรยกตวแปรเหลานวา กรอบ 7 – S

McKinsey 7-S Framework

ผลจากการศกษาดงกลาวไดถกน ามาตพมพในหนงสอ ชอ In Search of Excellence ป 1982 พอสรปไดดงน Structure เรยบงายธรรมดา พนกงานอ านวยการมจ ากด (simple form & lean staff) Strategy มความใกลชดกบลกคา (close to the customer) ท าธรกจทมความเชยวชาญและเกยวเนอง (stick to the knitting Staff มอสระในการท างานและความรสกเปนเจาของ (autonomy & entrepreneurship) เพมผลตภาพโดยพนกงาน (productivity through people) Style สมผสกบงานอยางใกลชด (hands-on)

Page 26: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

26

Shared value ความเชอมนในคานยมเปนแรงผลกดน (value driven) System มงเนนทการปฏบต Skill เขมงวดและผอนปรนในเวลา เดยวกน (simultaneous loose-tight properties)

การจดองคการใหมประสทธภาพ Thomas J. Peters & Robert H. Waterman, Jr. เขยนในหนงสอชอ In Search of lExcellence. เรยบ

เรยงเปนไทยโดย วรชย ตนตวระวทยา (กทม: ซเอดยเคชน, 2530) คณลกษณะ 8 ประการของเชงการบรหารของบรษทอเมรกนทประสบความส าเรจ คอ 1. มงเนนการปฏบต (a bias for action) 2. มความใกลชดกบลกคา (close to the customer) 3. มความอสระในการท างานและความรสกเปนเจาของกจการ (autonomy and entrepreneur-ship) 4. เพมผลผลตโดยอาศยพนกงาน (productivity through people) 5. สมผสกบงานอยางใกลชดและความเชอมนในคณคาเปนแรงผลกดน (hands-on and value driven) 6. ท าแตธรกจทมความเชยวชาญและเกยวเนอง (stick to the knitting) 7. รปแบบเรยบงายธรรมดา พนกงานอ านวยการหรอสวนกลางมจ ากด (simple form and lean staff) 8. เขมงวดและผอนปรนในเวลาเดยวกน (simultaneous loose-tight properties)

การน าทฤษฎมาประยกตใชกบสถานประกอบการและหนวยงานในประเทศไทย บรษทฯ ในกลมสมบรณไดใหโอกาสกบพนกงานในการพฒนางานอาสาสมครอยางตอเนองทกๆ สองหรอสามเดอน โดยพนกงานเปนผคนหาปญหาทอยรอบโรงงานและมาประชมเพอเลอกสถานทในการท ากจกรรมอาสา โดยทบรษทฯจะสนบสนนคารถ คาอาหารและใหเวลากบ พนกงานไปท ากจกรรมอาสาเหลานน เปนตนกจกรรมอาสาสมครขององคกรธรกจขางตน เกดจากความรวมมอระหวาง ผบรหารและพนกงาน ภายใตการสนบสนนขององคกรธรกจ มงานวจยจ านวนมาก ทศกษาถงผลประโยชนทเกดขนกบผเกยวของทกฝายเมอท ากจกรรมอาสาสมคร พนกงาน นบตงแตสงคมหรอชมชนทไดรบการชวยเหลอ

ประโยชนทไดรบจากการน าทฤษฎมาประยกตใช 1. องคกรธรกจทไดชอเสยง และการยอมรบ ตลอดจนความสมพนธทดจากสงคม 2. หนสวนหรอนกลงทน ไดรบผลประโยชนจากราคาหนทไมถกกระทบ(กรณทบรษทถกประทวง) หรอไดรบการจดล าดบใน Dow Jones Sustainability Index(เฉพาะในประเทศสหรฐอเมรกา)

Page 27: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

27

3. พนกงานมความสมพนธทดระหวางกน มทศนคตทดตอองคกร เกดความสามคค และการสราง (Team Building) ขวญ ก าลงใจและความภาคภมใจในองคกร และมความตงใจในการท างานมากขน 4. ลกคามทศนคตทดตอองคกรและสงผลตอการตดสนใจซอ และความภกดในสนคา และทส าคญมงานวจยจ านวนมากทสอบถามผบรโภค โดยสวนใหญตดสนใจเลอกซอสนคาทแสดงออกชดเจนในการท าด าเนนธรกจทรบผดชอบตอสงคม หากสนคามคณภาพใกลเคยงกน

Thomas J.Peters

แนวคดนกบรหารกบมตการจดการ : Thomas J. Peters ผลงานทยอดเยยม คอ Insearch of Excellence

คณสมบตทท าใหองคกรเปนเลศ 8 ประการ 1. การมงเนนทการปฏบต (Bias for Action) 2. การมความใกลชดกบลกคา (Close to the Customer) 3. การใหความอสระในการท างานและสรางความรสกเปนเจาของกจการ (Autonomy and Entrepreneurship) 4. การเพมผลผลตโดยพนกงาน (Productivity Through People) 5. การตดตามงานอยางใกลชดและการใชคานยมเปนแรงผลกดน (Hands-on and Value Driven) 6. การท าแตธรกจทมความเชยวชาญ (Stick to the Knitting) 7. การมรปแบบทเรยบงายและใชพนกงานอยางมประสทธภา (Simple Form and Lean Staff) 8. การเขมงวดและผอนปรนในเวลาเดยวกน (Simultaneous Loose tight Properties)

Page 28: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

28

องคประกอบองคการแหงความเปนเลศ

James Thompson

แนวคดและทฤษฎการจดการ

ทฤษฎเชงระบบ (systems theory) (ป 1960) เปนวธการจดการทผสมผสานหนาทในการจดการกจกรรมการจดการและการวางแผนเชงกลยทธเขาดวยกน โดยพจารณาถงสภาพแวดลอมภายนอก ทรรศนะทอธบายถงผลกระทบจากสภาพแวดลอมภายนอกทมตอองคการถกเสนอโดย แดเนยล แคทซ โรเบรต คาหน (Robert Kahn) และเจมส ธอมปสน (James Thompson) นกทฤษฎเหลานมมมมองวาองคการเปนระบบเปด (open system)ซงถอเปนระบบทองคการไดน าทรพยากรจากสภาพแวดลอมภายนอกมาแปรสภาพเปนสนคาและบรการ เพอสงกลบไปยงสภาพแวดลอมในทซงสนคาและบรการไดขายใหกบลกคา นอกจากนนผน าทางทฤษฎเชงระบบเชน รชารด จอรนสน (Richard Johnson) ฟรมอนด แคสท (Fremont Kast)และเจมส โรเซนซเวจ (James Rosenweig)

Page 29: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

29

องคการจะจดการกบความไมแนนอนโดยการแบงหนาทออกเปน 3 สวน คอ

1.องคการเปนระบบเปดทท างานในสภาพท ไมแนนอน

2.องคการพยายามด าเนนงานโดยใชความมเหตผล เพอเปนการสรางแนนอนในการท างาน

3.องคการจะตองคอยปรบตวเพอใหท างานไดดทสดในสภาพแวดลอมทไมแนนอน

- สวนเทคนค

- สวนจดการ

- สวนสถาบน

Franklin D. Roosevelt

ทฤษฎการจดการภาครฐ ประวตความเปนมา

เปนบคคลแหงศตวรรษท 20 เกดเมอวนท 13 มกราคม ค.ศ. 1882 และเสยชวต เมอวนท 12 เมษายน ค.ศ. 1945 ส าหรบประวตการท างาน ค.ศ. 1910 – 1912 ด ารงต าแหนงวฒสภาของรฐนวยอรก , ค.ศ. 1913 – 1920 ด ารงแหนง ผชวยเลขานการกองทพเรอ , ค.ศ. 1928 – 1930 ด ารงต าแหนงผวาการรฐนวยอรค และ ค.ศ. 1933 – 1945 ด ารงต าแหนงประธานาธบดคนท 32 แหงสหรฐอเมรกา และไดรบการเลอกตงเขาด ารงต าแหนงถง 4 วาระ มากทสดในประวตศาสตรสหรฐอเมรกา หลงจากเกดสงครามโลกครงท1 สงผลใหเกดวกฤตเศรษฐกจ ( The Great Depression) และหลงจาก Roosevelt ไดเขาด ารงต าแหนงเปนประธานาธบด ค.ศ. 1932 และไดเขามาแกปญหาวกฤตเศรษฐกจทรนแรงทสดในประวตศาสตรของ

Page 30: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

30

สหรฐอเมรกาทเรยกวา The Great Depression ดงกลาว โดยการเสนอนโยบาย “สความหวงใหม” (New Deal) ความหมายของ Deal ใกลเคยงกบสภาพการเมองในยคนน คอ “an arrangement for mutual advantage” หรอ การจดการทกอใหเกดประโยชนแกทกฝายและเปนการจดการใหมทใหความหวงแกคน นโยบาย New Deal ใชเพอ - ปฏรประบบเศรษฐกจและสงคมในชวงสภาวะวกฤตเศรษฐกจตกต า เพอแกไขปญหาดานเศรษฐกจและสภาพสงคมในขณะนนโดยท าใหแรงงานกบเจาของอตสาหกรรมอยดวยกนอยางกลมเกลยว

- ใหประชาชนทกชนชนอยดวยกนอยางกลมเกลยวและสนต เชน ใหชาวผวขาวและชาวแอฟรกนอเมรกนอยรวมกนไดอยางสนต และกลมคนแรงงานกบเจาของอตสาหรรมอยดวยกนอยางกลมเกลยว

- ผลกดนใหเกดองคการความรวมมอระหวางประเทศทเรยกวาองคกรสหประชาต 3. องคประกอบของ New Deal

ขอดและขอเสยของ New Deal

ขอด เปนมาตรการทชวยสรางงานใหประชาชนและผนเงนเขาสชนบท, มความยดหยนในการบรหารจดการ, เปนการจดการทกอใหเกดประโยชนแกทกฝาย และเปนการจดการใหมทใหความหวงแกคนทงประเทศใหสกบสภาวะเศรษฐกจตกต า ขอเสย เปนการรวมศนยอ านาจเขาสรฐบาลกลางมากเกนไปและนโยบายหลายๆโปรแกรม ไมใช แนวทางของอเมรกนตามกรอบของรฐธรรมนญ ขนตอนของการจดท า

· วเคราะหตามสภาวะเศรษฐกจ โดยเรงด าเนนการจดท าในกรณเรงดวนเปนอนดบแรก

Page 31: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

31

· ประชมคณะรฐบาล และทปรกษาผเชยวชาญแตละดาน · ก าหนดนโยบายการบรหารจดการตามวาระเรงดวน · น าเสนอนโยบายตางๆ เสนอตอสภา · น านโยบายสภาคปฏบตตามรฐตางๆ จากสวนกลาง ส ทองถน อยางทวถงและโปรงใส

ใครน าเครองมอนไปใชบาง ผน าของโลกหลายคน อาท นายกอรดอน บราวน นายกรฐมนตรขององกฤษ ประธานาธบดของ

ฝรงเศส นายนโคลส ซารโคซ นายบน ค มน เลขาธการสหประชาชาต รวมทงประธานาธบดสหรฐอเมรกา นายบารค โอบามา “กรนนวดล” หรอสรางงานใหมดวยธรกจเขยว สรางระบบเศรษฐกจใหม โดยลดการพ งพาพลงงานน ามนหนไปใชพลงงานสะอาดชวยสรางอตสาหกรรมและฟนฟ เศรษฐกจโลก (www.arip.co.th)

กจกรรมท 3 ใหนกศกษาจงอธบายแนวคดและทฤษฎการจดการมาอยางนอย 3 ทฤษฎ

Page 32: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

32

บทท 4 การสรางองคกรแหงนวตกรรม (Innovative Organization) โปรดอานวตถประสงคของบทท 4 แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

วตถประสงค เมอศกษาบทท 4 จบแลว นกศกษาสามารถ อธบายองคประกอบส าคญขององคกรแหงนวตกรรมได

Page 33: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

33

บทท 4 การสรางองคกรแหงนวตกรรม

การทผประกอบการจะสามารถพฒนาองคกรใหมลกษณะเปน Innovative Organization หรอองคกรแหงนวตกรรมอยางแทจรงนนผประกอบการตองมความรและความเขาใจคณลกษณะขององคกรแหงนวตกรรม (Innovative Organization) อกทงตองท าความเขาใจวาค าวา “องคกรแหงนวตกรรม” ในทนไมไดหมายถงการมหนวยงานทางดานการวจยและพฒนา (Research andDevelopment) แตเพยงอยางเดยวเทานน แตตองเกดขนจากความรวมมอของบคลากรในทกระดบองคกร ดงนน องคกรทจดวามลกษณะเปนองคกรแหงนวตกรรมควรประกอบดวยองคประกอบทส าคญดงตอไปน 1. มการก าหนดทศทาง วตถประสงค เปาหมาย และกลยทธทชดเจนทสามารถพฒนาองคกรใหมงสการเปนองคกรแหงนวตกรรม รวมถงความมงมนและทมเทของผบรหาร และเมอทศทางและความมงมนของผบรหารมความชดเจนแลว ตองมลกษณะโครงสรางองคกรทสามารถกระตน และกอใหเกดนวตกรรมภายในองคกร โดยเฉพาะอยางยงการมโครงสรางองคกรทมความยดหยนในระดบทเหมาะสมทจะกระตนใหเกดนวตกรรมภายในองคกรได ตวอยาง เชน บรษท3M ประเทศไทย จ ากด มการด าเนนการบรหารตามวสยทศนของผบรหารระดบสงจากประเทศสหรฐอเมรกาทตองการให3M เปนผน าทางดานนวตกรรม และเมอใดทลกคาตองการผลตภณฑใหมอะไรกตาม จะตองนกถง3Mกอนเปนอนดบแรก 2. ผบรหารควรมงเนนและผลกดนใหเกดการสรางวฒนธรรมภายในองคกร ดวยการเลงเหนคณคาของนวตกรรมเปนส าคญ และตองมบคลากรส าคญทจะท าหนาทตามบทบาทตางๆ ภายใตกระบวนการนวตกรรม ไมวาจะเปนการก าหนต าแหนงผน าการด าเนนโครงการนวตกรรมและผสนบสนน อกทงบคลากรภายในองคกรยงตองมงเนนการท างานรวมกนเปนทมมากกวาการมงเนนสวนบคคลทงนเนองจากนวตกรรมจะมโอกาสเกดขนไดจากการท างานรวมกนของบคคลทมพนฐานทหลากหลาย (Cross-functional) ในขณะเดยวกนกตองใหความส าคญกบการพฒนาบคลากร เนองจากการทบคลากรจะเปนผทสามารถคดคนสงใหมๆ ไดบคลากรเองจะตองมความรและทกษะทเหมาะสม ตวอยาง เชน บรษท ซมซง สามารถเขามาสการเปนหนงในผ น าดานตลาดของผลตภณฑอเลกทรอนกสระดบโลก และสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนไดอยางทดเทยมกบบรษทโซนไดนนเปนเพราะสาเหตมาจากการเปนองคกรทมความเชอมนตอการสรางนวตกรรมและใหความส าคญกบการปรบปรงและพฒนา“ทรพยากรมนษย” อยางตอเนอง ซงการสรางนวตกรรมในองคกรของ “ซมซง” นน เรมตนจากการท าใหการสรางนวตกรรม กลายเปนคานยมของพนกงานและเปนวฒนธรรมขององคกร

Page 34: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

34

ในทสดนอกจากนนยงมการจดต งทมพฒนานวตกรรมทประกอบไปดวยบคลากรทมลกษณะและแนวความคดทแตกตางกนขนมา 3. การใหความส าคญกบการสรางบรรยากาศและสภาพแวดลอมในทท างาน ทเออตอกระบวนการแหงการสรางสรรคโดยทการตกแตงและการวางแผนผงส านกงาน(Layout) แบบเหนหนาเหนตากนและพบปะกน(Interactive)ถอเปนเครองมอส าคญอยางหนงทชวยใหบคลากรมการสอสารพดคย สรางความไววางใจและน าเขาสการแลกเปลยนเพอการตอยอดแนวคดใหมๆ ตวอยาง เชน บรษท กเกล มการสรางสภาพแวดลอมในการท างานเพอสงเสรมบรรยากาศการแลกเปลยนทางแนวความคดเพอการสรางนวตกรรมโดยใน“กเกลเพลกซ”ซงเปนส านกงานใหญของกเกลในมลรฐแคลฟอรเนยไดสรางทท างานของบคลากรแตละคนในลกษณะ “เตนท” สวนตวทมขอบเขตของแตละคนแตใชว สดโปรงใสท าใหบคลากรแตละคนรสกถงความเปนอสระในการท างานและในขณะเดยวกนกชวยใหมการพบปะพดคยหรอการสบสายตาในลกษณะ “Eye Contact” ทท าใหบคลากรรสกเสมอนตนเองเปนสวนหนงของทมงานอยตลอดเวลา นอกจากนนการดไซนเครองตกแตงในส านกงานใหเปนลกษณะสตดโอทมผนงและประตเปนอะครลกโปรงใส ซงใหความรสกทงเปนสวนตวและเปดรบตอไอเดยภายนอกพรอมๆ กน กก าลงเปนทนยมอยางมากในปจจบนน 4. ผน าองคกรตองสรางองคกรใหเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) อยางแทจรง และการจะเปนองคกรแหงนวตกรรมไดนนความเชอมโยงกบปจจยภายนอกองคกรกจดวาเปนหนงในปจจยทส าคญ เนองจากหลายครงทนวตกรรมทส าคญภายในองคกรไมไดเกดขนจากภายในแตเปนการเชอมโยงแนวคดตางๆ จากภายนอกเขามาสองคกร ไมวาจะเปนจากนกวชากาผเชยวชาญ คคาและพนธมตรทางธรกจ รวมถงจากความตองการของผบรโภค ตวอยาง เชน บรษท พรอกเตอรแอนดแกมเบล (P&G) ทพฒนากลไกในการสรางเครอขายทางสงคม (Social NetworkMapping)ดวยการสรางเครอขายเสมอนจรงผานทางอนเทอรเนตและการสอสารแบบไรสาย ซงมกจะใชเวบไซตของกจการในการเชอมโยงการตดตอสอสารระหวางกน โดยการเชอมโยงกลมคลากรคณภาพของตนเพอท าการวจยและพฒนาในหวขอตางๆตามความตองการของกจการ ซงเครอขายของพแอนดจน ไมไดเพยงแตเชอมโยงระหวางบคลากรภายในองคกรเทานน แตยงรวมไปถงนกวชาการและผเชยวชาญจากภายนอกอกดวย เพอใหเกดการแลกเปลยนขอมลและเรยนรกนอยางกวางขวางมากขนนอกจากนนจะเหนไดจาก กจการโรงแรมสตารวดในสหรฐอเมรกา ไดออกแบบโรงแรมในรปแบบใหม ทมลกษณะแตกตางจากเดมซงไดมการน าเทคนคการจ าลองสถานการณมาใช โดยลองออกแบบโรงแรมรปแบบใหมนในโลกจ าลองบนระบบอนเทอรเนตและใหทงบคลากรของตน รวมถงผเขาเยยมชมทวไปเขามาใหความเหนและปรบเปลยนไปตามขอแนะน าตางๆ ไดจนกระทงไดรปแบบใหมทเปนทพงพอใจแกทงบคลากร ลกคาและ

Page 35: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

35

ผเขาเยยมชมแลวจงคอยพฒนาออกมาเปนสนคาตนแบบ (Prototype) ซงเทคนคดงกลาวเหลานจะชวยใหเกดการพฒนานวตกรรมทงในรปแบบของผลตภณฑและการด าเนนงาน มความเสยงทางดานการยอมรบของตลาดนอยลง รวมถงยงลดตนทนในการพฒนาและปรบปรงแนวคดใหมๆ ใหกบทางบรษทอกดวย

ความส าคญขององคกรแหงนวตกรรมในการแขงขนยคใหม การสรางองคกรแหงนวตกรรมนบวามความส าคญอยางมากตอการด าเนนธรกจและการสรางใหองคกรเกดความไดเปรยบทางการแขงขนในยคปจจบนเนองจากถาองคกรไมสามารถพฒนาและเปลยนแปลงตนเองดวยสงใหมๆ แลวยอมเปนการยากทจะท าใหองคกรนนประสบความส าเรจไดในระยะยาว โดยเฉพาะอยางยงจากความส าเรจขององคกรทเปนผน าดานตลาดนนมกเกดขนจากการน าเสนอรปแบบนวตกรรมไมทางใดกทางหนง ไมวาจะเปนนวตกรรมทางดานสนคา ดานกระบวนการท างานดานการใหบรการ ดานการจดการ หรอดานการตลาด

ดงนนความส าคญของนวตกรรมทมตอองคกรธรกจในยคปจจบนสามารถแบงออกไดตามรายละเอยดตอไปน 1. สรางความไดเปรยบทางการแขงขนนวตกรรมไมเพยงแตจะน ามาซงความเหนอกวาและแตกตางในดานของผลตภณฑและการบรการดวยรปแบบใหมๆ เทานน แตยงจะเปนการสรางต าแหนงทางการตลาดทแขงแกรงใหเกดขน อกทงยงจะเปนการสรางการด าเนนธรกจแบบใหมๆ ทเตมไปดวยการสรางมลคาเพมใหเกดขนเพอทดแทนรปแบบการด าเนนธรกจแบบเดมๆ ทมกจะเนนทางดานการผกขาดในดานนโยบายราคาของผลตภณฑทน าเสนอสตลาด ตวอยาง เชน เครอซเมนตไทย (SCG) องคกรเอกชนชนน าของประเทศไทยทมงเนนในการเพมศกยภาพทางดานการวจยและพฒนาเพอสรางคณคาทงดานผลตภณฑและบรการ รวมถงกระบวนการท างาน จงท าใหSCG สามารถสรางนวตกรรมไดหลากหลาย ไมวาจะเปนการผลตเคมภณฑทเปนมตรกบสงแวดลอมดวยกระบวนการน ากลบมาใชซ า (Green Process) หรอนวตกรรมกระดาษเพอสงแวดลอมภายใตแนวคด(Thinkforabetter environment) ดวยการใชเยอกระดาษจากปาปลก และEcoFiber ทผานกระบวนการคดสรรและมาตรฐานการผลต SCG PaperGreenProcess จงชวยลดการใชตนไมลงและยงไดกระดาษคณภาพดทขาวสะอาดอกดวย จะเหนไดวานวตกรรมเหลานน สามารถตอบสนองตอกระแสความนยมทางธรกจในยคปจจบนและสรางความพงพอใจสงสดใหกบลกคา อกทงยงสามารถสงผลใหอตสาหกรรมไทยมศกยภาพแขงขนบนเวทธรกจในระดบนานาชาตตอไป 2. เพมประสทธภาพของบรษทโดยการปรบปรงและเสนอทางเลอกเพมเตมใหกบลกคา อกทงยงเปนการลดคาใชจายในการสรางการรบรใหเกดขนกบผบรโภคอนเนองมาจากการน าเสนอถงความเปนผน าหรอผบกเบกในการน าเสนอรปแบบธรกจและผลตภณฑเขาสตลาดเปนรายแรกนน จะชวยใหเกดการเขาถงผบรโภคไดสะดวก งายดายและรวดเรวยงขน อกทงยงสามารถก าหนดราคาในระดบสงไดอกดวย

Page 36: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

36

ตวอยาง เชนโรงพยาบาลบ ารงราษฎรทมแนวนโยบายเพอการเปนศนยกลางสขภาพแหงเอเชย พรอมกบการน าเสนอนวตกรรมเพอสขภาพทผสมผสานแนวคดระหวางโรงพยาบาลและโรงแรมเขาไวดวยกนตลอดจนการพฒนาบรการอยางตอเนอง เชนการจดเตรยมบคลากรเพอการบรการดานภาษาทเหมาะสมกบกลมลกคาทมาจากประเทศตางๆ ทวโลกและการจดเตรยมเครองมอ ทางการแพทยททนสมยไวคอยบรการแกกลมลกคาเปาหมาย 3. การเจรญเตบโตของเศรษฐกจสมยใหมโดยภาพรวมประโยชนทเกดจากพฒนาใหเกดองคกรแหงนวตกรรมยงสามารถน าไปใชเพอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไดอยางย งยน อนเนองมาจากอตราการเพมคณคาในรปแบบธรกจและตวผลตภณฑไดกลายมาเปนอกหนงตวชวดของความไดเปรยบทางการแขงขนระดบองคกรและระดบประเทศในเวทการคาโลก ดงจะเหนไดจากการรายงานประจ าปทแสดงใหเหนถงความไดเปรยบทางการแขงขนของระดบภมภาคและระดบประเทศ หรอทเรยกวา The Global Competitiveness ของ WorldEconomic Forum (WEF) หรอ World Competitiveness Yearbook (WCY) ของ International Institute for Management Development ทน าปจจยทางดาน “ระดบนวตกรรม” มาเปนดชนชวดความเจรญเตบโตของเศรษฐกจ รวมถงความไดเปรยบทางการแขงของประเทศในเวทการคาโลก ท งนสามารถสรปไดวา กลไกในการสรางองคกรแหงนวตกรรมใหประสบความส าเรจนน องคประกอบทส าคญคอองคกรจะตองมการเชอมโยงระหวางทมงานและองคความรตางๆทงภายในและภายนอกองคกรเขาดวยกน พรอมท งตองมการก าหนดเปาหมายทศทาง รปแบบองคกรและวธการปฏบตงานขององคกรใหชดเจนและมประสทธภาพรวมถงตองมการกระตนและจงใจบคลากรในแตละสวนงานใหเกดความมงมนทจะท างานในสวนของตนใหสอดคลองและเกดกาประสานงานกบหนวยงานอนๆ ทงภายในและภายนอกองคกร เพอใหบรรลเปาหมายทางดานการสรางคณคาแกองคกรรวมกน รวมถงตองอาศยผน าทมวสยทศนทคอยใหการสนบสนนใหเกดการเปลยนแปลง มการวางแผนกลยทธทสอดคลองกบนวตกรรมและสนบสนนใหบคลากรของตนมความกลาคด กลาท า นอกจากนนผปฏบตงานเองกตองมการคดนอกกรอบทพรอมจะเรยนรและมการพฒนาอยางตอเนองและพรอมทจะรบฟงความคดเหนของบคคลอนอยเสมอ รวมถงมการประยกตใชเทคโนโลยตางๆ ใหเกดประโยชนและมคณคาสงสด

กจกรรมท 4 ใหนกศกษาจงอธบายองคประกอบส าคญขององคกรแหงนวตกรรม

Page 37: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

37

สรป

นวตกรรมการจดการ (Innovation Management)

จดการนวตกรรมมความส าคญเปนอยางยงในสภาวะแวดลอมอยางปจจบน ในทางพลเรอนและภาคเอกชนนนไดมการตนตวและใหความส าคญกบแนวคดในการน านวตกรรมมาใชใหเกดประโยชนและมศกยภาพในการแขงขน เมอนวตกรรมท าใหเกดสงทใหม ๆ ทเปนประโยชนมคณคาแลว การจดการนวตกรรมจงเปนเรองทมความจ าเปนตองด าเนนการ ดงนนเราอาจจะกลาวไดวา การจดการนวตกรรม คอ ศาสตรของการตอยอดและขยายผล โดยการรวมศาสตรในแขนงตาง ๆ เชน วทยาศาสตร สงคมศาสตร การออกแบบและการตลาด ทฤษฏทางธรกจ และ เศรษฐกจ เปนตน เพอใหไดมาซง การรกษาศกยภาพในการแขงขนและสรางสรรค ผลตภณฑ ความร แนวปฏบต และกระบวนการใหมใหดขน เมอการจดการนวตกรรมเปนศาสตรทน ามาซงศกยภาพในการแขงขนทย งยนแลว สงทกอใหเกดการเปลยนแปลงทมผลกบการจดการนวตกรรม ไดแก การเปลยนแปลงรปแบบการสรางองคความร เชน มความเปนสหวทยาการ (Multidisciplinary) มากกวาการสรางองคความรแบบเฉพาะสาขาอยางในรปแบบเดม เปนตน และการเปลยนแปลงรปแบบการจดการองคกร เชน การเนนใหเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) มากกวาเปนองคกรทเนนในกฎระเบยบ และทขาดไมไดคอการเรงสรางบคลากรทมความรความเขาใจในเรองของนวตกรรมและการจดการนวตกรรม

Page 38: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

38

บทความอนทเกยวของ

โลกใบน และจะกลายเปนสงทเขาเรยกวา “จกรยานส าหรบความคด…กบการ เปลยนแปลงของ โลก” (Bloomberg Business week Thailand, 2553: 51)

จากค ากลาวของ Steve jobs เจาพอแหงนวตกรรมดานเทคโนโลยสารสนเทศ สะทอนใหเหนวาคอมพวเตอรจะเขามามบทบาทตอมนษยมากขน จนกลายเปนสวนหนงในกระบวนการคดของมนษย และเปนตวผลกดนใหเกดการเปลยนแปลงของโลก ขณะเดยวกนสงทมาพรอมกบคอมพวเตอร นนคอนวตกรรม จากนยามของนวตกรรมและค ากลาวของ Steve jobs ขางตนชใหเหนวา นวตกรรม ถกพฒนาขนมาเพอตอบสนองความตองการของมนษย เพออ านวยความสะดวกสบายในการด ารงชวต พรอมทงยงเปนฟนเฟองทส าคญในการขบเคลอนใหเกดการเปลยนแปลงเศรษฐกจของประเทศ หลายประเทศใช นวตกรรม เปนหวใจส าคญในการบงชความเจรญกาวหนาดานเทคโนโลยของตน อาท ประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศญปน ประเทศเยอรมน นวตกรรมททวโลกก าลงใหความส าคญ นนคอ หนยนตแอนดรอยด หรอ หนยนตเหมอนมนษยของประเทศญปน ทมรปลกษณของหญงสาวหนยนตดงกลาวมลกษณะแตกตางจากหนยนตเหมอนมนษยทวไปเนองจากสามารถแสดงอารมณไดประหนงวาเปนมนษยจรง ๆ (สยามดารา, www. 2553) นวตกรรมดงกลาวถอวาเปนการทาทายธรรมชาต โดยการสรางสงทเหนอมนษย กลาวคอ ไมใชมนษยแตมลกษณะทางกายภาพทคลายคลงกนและมประสทธภาพมากกวาความกาวหนาของเทคโนโลยและนวตกรรมใหม ๆ ทเกดขนของประเทศญปน สงผลใหญปนกลายเปนประเทศมหาอ านาจของโลก แมในอดตประเทศญปนจะพายแพสงคราม และสรางความเสยหายมหาศาล จนหลายคนไมอาจคดวาญปนจะกลายจะเปนประเทศชนน าดานเทคโนโลยและนวตกรรมเฉกเชนปจจบน แมวาประเทศญปนจะมจะมขอจ ากดหลายดาน อาท พนทจ ากด การเกดภยธรรมชาตบอยครง ถงกระนน ประเทศญปนกยงสามารถยนหยดจนกลายเปนประเทศชนน าของโลกไดดวย นวตกรรม หากมองในมตสงคมไทยกบนวตกรรม พบวา สงคมไทยเปนประเทศก าลงพฒนา นนหมายความวา ก าลงพฒนาในทกดานหมายรวมถงดานนวตกรรมดวยเชนกน สงผลใหนวตกรรมทเกดขนในเมองไทยยงมนอยและไมโดดเดนมากนก แตขณะเดยวกนภาครฐและภาคเอกชนตางเลงเหนถงความส าคญของนวตกรรมจงใหการสนบสนนอยางตอเนอง โดยจดการแขงขนนวตกรรม เพอเปดโอกาสใหเยาวชนไดสรางสรรค นวตกรรม พรอมท งกระตนใหเกดการตนตวดาน นวตกรรม อยตลอดเวลา อาท แขงขนหนยนต Young Innovator 2011 เยาวชนนกประดษฐ ป 2554 จดโดยคณะวศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง รวมกบ ชมนมโรบอท คณะวศวกรรมศาสตร เปนตน

อยางไรกตามนวตกรรม กเปรยบไดกบดาบ 2 คม คอ มทงผลดและผลเสย ขนอยกบวตถประสงคของการใชงาน ผลด คอ การใชนวตกรรมเพอผลกดนประเทศใหเกดการพฒนา เพอชวยลดตนทนในการ

Page 39: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

39

ผลตของภาคอตสาหกรรม สวนผลเสย คอ การใชนวตกรรมเปนเครองมอในการยดครองอ านาจ อาทการผลตอาวธนวเคลยรเพอการท าลายลางมวลมนษยชาต เปนตน แมวานวตกรรมจะเปนกญแจดอกส าคญในการกาวเขาสการเปนผน าของโลก แตการใชประโยชนจากนวตกรรมควรค านงถงผลกระทบทอาจเกดขน ซงผลกระทบเหลานนอาจสงผลใหเกดการเปลยนแปลงของโลกได อาท นวตกรรมกบการเปลยนแปลงของมนษย นวตกรรมสงผลใหวถชวตของมนษยเปลยนแปลงไปจากอดต นวตกรรมท าใหชวตมนษยสะดวกสบายมากขน จนบางครงมนษยลมความยากล าบากไป มนษยอาศยนวตกรรมตอบสนองความตองการของตน แตมนษยไมไดอาศยนวตกรรมตอบสนองคนหมมาก นวตกรรมกบการเปลยนแปลงของประเทศ นวตกรรมกอเกดความเจรญภายในประเทศ เศรษฐกจของประเทศเตบโต ประเทศไดรบการยอมรบจากนานาอารยประเทศ นวตกรรมสามารถท าใหประเทศฟนตวจากสงครามได อาท ประเทศญปน เปนตน และนวตกรรมยงเปลยนแปลงประเทศใหกลายเปนประเทศมหาอ านาจมศกยภาพในการตอรองในทกดาน นวตกรรมกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม นวตกรรมสงผลใหธรรมชาตเกดการเปลยนแปลง นวตกรรมกอใหเกดสงทเรยกวา “เหนอธรรมชาต” อาท หนยนตแอนดรอยด ของประเทศญปน และนวตกรรมยงสงผลใหธรรมชาตขาดความสมดล กอเกดภยธรรมทวโลก ไมวาจะเปนน าแขงละลายในขวโลกเหนอ น าทวมในหลายประเทศทงเอเชยและยโรป ปรากฏการณเหลานลวนสะทอนใหเหนวาโลกก าลงขาดสมดล อนเนองจากการใชนวตกรรมในทางทมชอบนนเอง

แมวาความเปลยนแปลงของโลกทเกดขนในปจจบนอาจมปจจยหลายประการ แตประการหนงทส าคญนนคอ นวตกรรม แมวานวตกรรมจะถกตตราวาหมายถงความเจรญกาวหนาดานเทคโนโลยของประเทศนน ๆ แตการใชนวตกรรมใหบงเกดประโยชนสงสดตองอาศยจตส านกประกอบกน จงจะสงผลใหการด าเนนชวตอยบนโลกแหงการเปลยนแปลงตลอดเวลามความสขไดอยางแทจรง

นวตกรรมเปลยนแปลง คน นวตกรรมเปลยนแปลง ความคด นวตกรรมเปลยนแปลง วถชวต นวตกรรมเปลยนแปลง เศรษฐกจ แตจตส านกไมอาจเปลยนแปลงดวยนวตกรรม

Page 40: เอกสารประกอบการสอน วิชา ... · 2016-11-06 · 2 ค าน า การเรียบเรียงเอกสารประกอบการเรียนการสอน

40

รายการอางอง - ราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. (2554). นวตกรรม [ออนไลน]. ได

จาก : http://rirs3.royin.go.th/word19/word-19-a0.asp - Phanu Limmanont, Strategic Business Innovation Management'1st Edition - ผศ.ดร.พส เดชะรนทร กรงเทพธรกจ วนท 23 ธนวาคม 2546 - นตยสาร MBA ฉบบท 50 ปท 5 เดอนพฤษภาคม 2546 - นตยสาร MBA ฉบบท 43 ปท 4 เดอนตลาคม 2545 - เฉลมพงศ มสมนย (2556) “การสรางนวตกรรมเพอการพฒนาทรพยากรมนษยโดยการฝกอบรม :

Innovation Creation for Human Resource Development by Training” ใน วารสารวชาการ มหาวทยาลย เจาพระยา ปท 1 ฉบบท 1 เดอน กรกฎาคม-ธนวาคม หนา 116-134 - สมนก เออจระพงษพนธ พกตรผจง วฒนสนธ อจฉรา จนทรฉาย และประกอบ คปรตน (2553) “นวตกรรม: ความหมาย ประเภทและความส าคญตอการเปนผประกอบการ” ใน วารสารบรหารธรกจ ป ท 33 ฉบบท 128 ตลาคม – ธนวาคม 2553

- http://training.ftpi.or.th/skifi/th/content/gtm -benchmarking - http://www.bangkokbiznews.com/ - http://www.energysavingmedia.com/