Upload
others
View
8
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
70
บทท� 4
ผลการวเคราะหขอมล
การวจยเร� อง การสงเสรมการตลาดการพฒนาบรรจภณฑสมนไพร โดยชมชนมสวน
สาหรบ วสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย ตาบลรมเหนอ อาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม มวตถประสงค
เพ�อพฒนาบรรจภณฑสมนไพร ๙ อย และเพ�อประเมนความพงพอใจตอบรรจภณฑสมนไพร ๙ อย
รปแบบใหม โดยผวจยไดแบงการนาเสนอผลการวเคราะหขอมลในแตละชวงของการศกษาวจย
ออกเปน � ชวง ดงน�
ชวงท� � การศกษารปแบบบรรจภณฑท�มความเหมาะสมกบผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
ชวงท� � ข�นตอนการออกแบบ พฒนา และการนาบรรจภณฑผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
รปแบบใหมท�ไดไปใชงาน
ชวงท� � การเปรยบเทยบยอดขายและศกษาความพงพอใจของผบรโภคท�มตอบรรจภณฑ
ผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย รปแบบใหม
ชวงท� � การศกษารปแบบบรรจภณฑท�มความเหมาะสมกบผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
ผวจยไดทาการศกษาขอมลท�เก�ยวของ สารวจ และสมภาษณกลมวสาหกจชมชน ๙ อย โดย
ใหสมาชกในกลมทกคนมสวนรวมในการออกแบบ และเสนอแนวความคดในการพฒนาบรรจ
ภณฑสมนไพรในรปแบบใหม ซ� งจากการศกษารปแบบบรรจภณฑท�มความเหมาะสมกบผลตภณฑ
สมนไพรตรา ๙ อย ของกลมวสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย ตาบลรมเหนอ อาเภอแมรม จงหวด
เชยงใหม สามารถสรปขอมลจากการศกษาได ดงตอไปน�
1.1 ขอมลเก�ยวกบผลตภณฑหรอสนคา ผลตภณฑสมนไพร ๙ อย ประกอบดวย ยาหมอง
ครมสมนไพรเสลดพงพอน และยาดมสมนไพรไมหอม
ยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอน มขนาดบรรจ �� กรม สรรพคณเพ�อบรรเทา
อาการปวดเม�อยรางกาย ปวดกลามเน�อ ปวดขอ ปวดเสนเอน เคลดขดยอก ฟกช� าดาเขยว ใชถอนพษ
โดยเฉพาะพษแมลงสตวกดตอย ตะขาบ แมลงปอง รกษาอาการผวหนงอกเสบ โรคผวหนง งสวด
ลมพษ น�ารอนลวก เปนตน สวนประกอบท�สาคญ ไดแก
- ใบเสลดพงพอนตวผและตวเมย
- น�ามนงาหรอน�ามนมะพราว
- วาสลน
71
- ข�ผ�งบรสทธ�
- พมเสน
- เมนทอลเกลด
- การบร
- น�ามนยคาลปตส
- น�ามนลาเวนเดอร
- น�ามนสะระแหน
- น�ามนอบเชย
- น�ามนกานพล
- น�ามนเขยว
ภาพท� �.� ยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอนของวสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย
ยาดมสมนไพรไมหอม มขนาดบรรจ �� กรม สรรพคณเพ�อบรรเทาอาการหวด คด
จมก วงเวยน หนามด ตาลาย มกล�นหอมทาใหรสกผอนคลาย สวนประกอบท�สาคญ ไดแก
- เกลดสะระแหน
- พมเสน
- การบร
- ดอกจนทนเทศ
- โปยก�ก
- กานพล
- กระวาน
- พรกไทยดา
72
ภาพท� �.� ยาดมสมนไพรไมหอมของวสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย
1.2 ความตองการและความเหมาะสมของบรรจภณฑ จากการจดเวทในการอบรมให
ความรเก�ยวกบการพฒนาและออกแบบบรรจภณฑ และเพ�อระดมความคดของกลมวสาหกจชมชน
สมนไพร ๙ อย รวมกบผเช�ยวชาญดานการออกแบบบรรจภณฑพบวา กลมวสาหกจชมชนสมนไพร
๙ อย ตองการพฒนาบรรจภณฑรปแบบใหมใหมรปแบบ ดงตอไปน�
- สามารถคมครองปกปองตวผลตภณฑใหสามารถคงสภาพเดมไวได ชวยรกษา
คณภาพและตองการความสะดวกในการขนสงจากตวผผลตไปสผบรโภค เพ�อใหสามารถปองกน
ความเสยหายท�อาจเกดข�นระหวางการขนสง
- มความหลากหลายสวยงามมากข� น มความนาสนใจ สะดดตาผพบเหนท�งการ
ออกแบบ รปราง และชนดของวสดท�ใช มการคานงถงความสวยงาม ความสะดวกในการใชงาน
เน�องจากบรรจภณฑท�ทาจากวสดช�นด และการออกแบบสวยงามจะชวยใหผลตภณฑดมคณคา
หรหราและมระดบมากข�นทาใหผผลตสามารถท�จะกาหนดราคาผลตภณฑใหสงข�นได
1.3 ขอมลเก�ยวกบตราสนคา ผวจยไดทาความเขาใจกบกลมวสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย
เร�อง “ตราสนคา” พบวา ทางกลมอยากใหรปลกษณของตราสนคาท�ใหอารมณอบอน มองแลวม
ความอนใจ เสมอนไดกลบไปอยใกลๆกบ ผสงอาย เชน ป ยา ตา ยาย ท�บาน เน�องจากอยากให
สอดคลองกบช�อแบรนด “๙ อย” ท�คาวา “อย” ในภาษาเหนอ หมายถง ป ยาตายาย
1.4 ขอมลทางการคาและการผลต ตองการใหบรรจภณฑรปแบบใหมมรายละเอยดของ
กลมวสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย ไดแก ช�อและท�อยผผลตและจาหนาย ผใหการสนบสนน และ
เคร�องหมายรบรองท�ไดรบ
73
ภาพท� �.� บรรจภณฑของยาดมสมนไพรไมหอม และยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอนของ
วสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย (รปแบบกอนการพฒนา)
ชวงท� � ข�นตอนการออกแบบ พฒนา และการนาบรรจภณฑผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
รปแบบใหมท�ไดไปใชงาน
ภายหลงจากการศกษารปแบบและแนวทางการพฒนาบรรจภณฑสมนไพร ๙ อย จง
ดาเนนการออกแบบ “ตราสนคา” เปนอนดบแรก ซ� งมวธการออกแบบดงตอไปน�
1. การต�งช�อตราสนคา โดยกลมวสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย ตกลงกนใชช�อเดม ท�วา “๙
อย” ซ� งตรงกบแนวทางหลกท�ใชในการต�งช�อสนคา คอเปนช�อท�กระชบ จดจางาย ส�อความหมาย
และมความยาวไมเกน � พยางค
ตราสนคา “๙ อย” น� มท�มาจากการท� สมาชกของกลมวสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย ได
กอต�งข�นจากการรวมตวของ ผสงวยจานวน � คน เพ�อชวยกนผลตและจดทาผลตภณฑจากสมนไพร
โดยการใชเวลาวางใหเกดประโยชน และสรางรายไดใหแกตนเองและชมชน
2. การออกแบบตราสนคา หลงจากการต�งช�อตราสนคาแลว จงดาเนนการออกแบบตรา
สนคา โดยใชขอความประกอบเสนสายและรปภาพในการออกแบบ โดยใชตวหนงสอท�ส�อ และ
แสดงเอกลกษณความเปนไทย เน�องจากสมนไพรไทยเปนท�รจกไปท�วโลก และผลตภณฑน�ผลตมา
จากภมปญญาไทย ประกอบเสนสายกราฟก ท�จาลองลกษณะของ ลายไทย ส�อความหมายถง ความ
เปนไทย มท�มาจากประเทศไทย หรอเอกลกษณเดนของไทย การใชสเนน สทองและแดง ซ� งแสดง
74
ถงความเปนไทย และส�อถงผลตภณฑสมนไพรท�มความรอนแรง ดงแสดงในภาพท� �.�
ภาพท� �.� ตราสนคา
3. การออกแบบบรรจภณฑ
ภายหลงจากการสรปแบบตราสนคาแลว จงดาเนนการออกแบบบรรจภณฑ ตาม
แผนการออกแบบ โดยมวธการ ดงน�
3.1 กาหนดแนวทางในการออกแบบโดยใหบรรจภณฑทกช�น ออกแบบไปในทศทาง
เดยวกนและแสดงเอกลกษณของกลมวสาหกจชมชนสมนไพร ๙ อย
3.2 การออกแบบโครงสรางของบรรจภณฑ : ดาเนนการออกแบบโครงสรางของ
บรรจภณฑ ท�งในสวนของโครงสรางรปแบบสต�กเกอร และโครงสรางของกลองบรรจภณฑ ดวย
โปรแกรมคอมพวเตอร ดงแสดงตวอยางในภาพท� 4.5
ภาพท� �.� ออกแบบโครงสรางบรรจภณฑดวยโปรแกรมคอมพวเตอร
75
3.3 การออกแบบกราฟกบนบรรจภณฑ : ดาเนนการออกแบบกราฟกบนบรรจภณฑ
โดยคานงถงปจจยตางๆ ของการออกแบบ ดงตอไปน�
3.3.1 องคประกอบบนบรรจภณฑ ประกอบดวย ตราสนคา ช� อผลตภณฑ
รายละเอยดตางๆ ท�เก�ยวของผลตภณฑ เคร�องหมายรบรองตางๆ วธการใช คาเตอนหรอคาแนะนา
สวนประกอบสาคญโดยประมาณ เปนตน ซ� งองคประกอบบนบรรจภณฑน� จะตองปรากฏอยบน
สวนตางๆ ของบรรจภณฑ เพ�อทาหนาท�ของบรรจภณฑใหสมบรณ โดยเฉพาะอยางย�ง การเปน “นก
ขายไรเสยง” (Silent Salesman) ประชาสมพนธสนคาและใหขอมลท�ถกตองแกผบรโภค ตลอดจน
สอดคลองกบขอกาหนดกฎหมายท�เก�ยวของ อาท พ.ร.บ.ฉลากอาหาร เปนตน
3.3.2 โทนสท�เหมาะสมและส�อถงผลตภณฑ เน�องจากโทนสท�ใชบนบรรจภณฑ
จะชวยกาหนดทศทางในการออกแบบบรรจภณฑน�นๆ ได โดยการออกแบบบรรจภณฑยาหมอง
ครมเสลดพงพอนจะเนนการใชสโทนรอน (แดง) ในการออกแบบเพ�อใหรสกถงสรรพคณอน
รอนแรงของตวยาหมองสมนไพร สวนการออกแบบบรรจภณฑยาดมสมนไพรไมหอม จะเนนการ
ใชสโทนธรรมชาต (เขยว) ในการออกแบบเพ�อใหรสกถงความสดช�นซ� งสอดคลองกบสรรพคณ
ของตวผลตภณฑ
3.3.3 การออกแบบกราฟกบนบรรจภณฑ : ดาเนนการออกแบบกราฟกบนบรรจ
ภณฑท�งในสวนของตราสนคาของผลตภณฑ ฉลากสต�กเกอร กลองบรรจภณฑ ดงแสดงในตวอยาง
ในภาพท� �.� – �.�
ภาพท� �.� ออกแบบกราฟกตราสนคาของยา
ห ม อ ง ค ร ม เ ส ล ด พง พ อ น ก ล ม
วสาหกจชมชนสมนไพรตรา ๙ อย
ภาพท� �.� ออกแบบกราฟกตราสนคาของยาดม
สมนไพรไมหอม ก ลมวสาหกจ
ชมชนสมนไพรตรา ๙ อย
76
ภาพท� �.� ออกแบบกราฟกฉลากตดขางขวดของยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอน และยาดม
สมนไพรไมหอม
ภาพท� �.� แบบรางกลองบรรจภณฑยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอน กลมวสาหกจชมชน
สมนไพรตรา ๙ อย (รปแบบใหม)
77
ภาพท� �.�� แบบรางกลองบรรจภณฑยาดมสมนไพรไมหอม กลมวสาหกจชมชนสมนไพรตรา ๙
อย (รปแบบใหม)
78
ชวงท� 3 การเปรยบเทยบยอดขายและศกษาความพงพอใจของผบรโภคท�มตอบรรจภณฑ
ผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย รปแบบใหม
ยอดขายกอนและหลงการพฒนาบรรจภณฑผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
ตารางท� �.� การเปรยบเทยบยอดขายยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอน กอนและหลงการพฒนา
บรรจภณฑผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
ยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอน ขนาดบรรจ �� กรม
(กอนการพฒนาบรจจภณฑ)
ยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอน ขนาดบรรจ �� กรม
(หลงการพฒนาบรจจภณฑ)
ราคา �� บาท
ยอดขายเฉล�ย � เดอน (มกราคม – มนาคม ����)
เทากบ �� หนวย/เดอน
ราคา 40 บาท
ยอดขายเฉล�ย � เดอน (มถนายน – สงหาคม ����)
เทากบ 45 หนวย/เดอน
จากตารางท� �.� การเกบรวมรวบขอมลยอดขายยาหมองครมสมนไพรเสลดพงพอน ขนาด
บรรจ �� กรม กอนทาการพฒนาบรรจภณฑ ซ� งขายในราคาหนวยละ �� บาท ระหวางเดอนมกราคม
79
ถงเดอนมนาคม ���� ยอดขายโดยเฉล�ยตอเดอน เทากบ �� หนวยตอเดอน และหลงทาการพฒนา
บรรจภณฑ ซ� งขายในราคาหนวยละ �� บาท ไดทาการเกบยอดขายระหวางเดอนมถนายน ถงเดอน
สงหาคม ���� ยอดขายโดยเฉล�ยตอเดอน เทากบ �� หนวยตอเดอน จากการพฒนาบรรจภณฑยา
หมองครมสมนไพรเสลดพงพอนสามารถเพ�มราคาขายจากราคา �� บาทเปน �� บาทได และ
สามารถเพ�มยอดขายจากเดมท�เฉล�ยตอเดอนจาก �� หนวย เปน �� หนวย หรอคดเปนรอยละ ��
ตารางท� �.� การเปรยบเทยบยอดขายยาดมสมนไพรไมหอม กอนและหลงการพฒนาบรรจภณฑ
ผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
ยาดมสมนไพรไมหอม ขนาดบรรจ � กรม
(กอนการพฒนาบรจจภณฑ)
ยาดมสมนไพรไมหอม ขนาดบรรจ � กรม
(หลงการพฒนาบรจจภณฑ)
ราคา �� บาท
ยอดขายเฉล�ย � เดอน (มกราคม – มนาคม ����)
เทากบ �� หนวย/เดอน
ราคา �� บาท
ยอดขายเฉล�ย � เดอน (มถนายน – สงหาคม ����)
เทากบ 5� หนวย/เดอน
80
จากตารางท� �.� การเกบรวมรวบขอมลยอดขายยาดมสมนไพรไมหอม ขนาดบรรจ � กรม
กอนทาการพฒนาบรรจภณฑ ซ� งขายในราคาหนวยละ �� บาท ระหวางเดอนมกราคม ถงเดอน
มนาคม ���� ยอดขายโดยเฉล�ยตอเดอน เทากบ �� หนวยตอเดอน และหลงทาการพฒนาบรรจ
ภณฑ ซ� งขายในราคาหนวยละ �� บาท ไดทาการเกบยอดขายระหวางเดอนมถนายน ถงเดอน
สงหาคม ���� ยอดขายโดยเฉล�ยตอเดอน เทากบ �� หนวยตอเดอน จากการพฒนาบรรจภณฑยาดม
สมนไพรไมหอม สามารถเพ�มราคาขายจากราคา �� บาทเปน �� บาทได และสามารถเพ�มยอดขาย
จากเดมท�เฉล�ยตอเดอนจาก �� หนวย เปน �� หนวย หรอคดเปนรอยละ ��
การวเคราะหขอมลความพงพอใจของผบรโภคท�มตอบรรจภณฑผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
รปแบบใหม
โครงการวจยเร�อง “การสงเสรมการตลาดการพฒนาบรรจภณฑสมนไพร โดยชมชนมสวน
รวม” เปนการวจยเพ�อพฒนาบรรจภณฑผลตภณฑสมนไพร ๙ อย โดยภายหลงการพฒนาบรรจ
ภณฑและนาบรรจภณฑรปแบบใหมออกวางจาหนายในทองตลาดแลว ผวจยจะทาการเกบขอมล
ความพงพอใจของผบรโภคท�มตอบรรจภณฑรปแบบใหม โดยการเกบขอมลจากแบบสอบถาม
ความพงพอใจ จากกลมผบรโภคและนกทองเท�ยวท�ตดสนใจซ�อผลตภณฑสมนไพรตรา ๙ อย
จานวน ��� คน เพ�อประเมนผลความพงพอใจตอรปแบบบรรจภณฑสมนไพรตรา ๙ อย รปแบบ
ใหม ซ� งผวจยไดนาเสนอในรปแบบตารางประกอบ ดงน�
ตอนท� � แบบสอบถามเก�ยวสถานภาพท�วไปของผตอบแบบสอบถาม
ตอนท� � แบบประเมนความพงพอใจตอรปแบบบรรจภณฑสมนไพรตรา ๙ อย รปแบบ
ใหม
ตารางท� �.� แสดงขอมลความถ�และรอยละของสถานภาพท�วไปของผตอบแบบสอบถาม
สถานภาพ ความถ� รอยละ
1. สถานภาพ สถานประกอบการ 38 ��.00
ประชาชนท�วไป �� ��.00
นกทองเท�ยวตางถ�น 118 ��.00
รวม ��� ���
2. เพศ ชาย �� ��.00
หญง ��� ��.00
รวม ��� ���
81
ตารางท� �.� (ตอ)
สถานภาพ ความถ� รอยละ
3. อาย ต�ากวา �� ป �� ��.��
�� -�� ป �� ��.��
�� – �� ป �� ��.��
�� – �� ป �� ��.��
�� ปข�นไป �� �.��
รวม ��� ���
4. อาชพ นกเรยน/ นกศกษา �� ��.��
ขาราชการ �� �.��
พนกงานรฐวสาหกจ � �.��
รบจาง �� ��.��
คาขาย/ ธรกจสวนตว �� ��.��
อ�นๆ �� ��.��
รวม ��� ���
5. ระดบการศกษา ต�ากวาปรญญาตร �� ��.��
ปรญญาตร ��� ��.��
สงกวาปรญญาตร �� �.��
รวม ��� ���
จากตารางท� �.� สรปไดวา สถานภาพของกลมผบรโภคสวนใหญ คอ นกทองเท�ยวตางถ�น
(รอยละ ��.��) สวนใหญ คอ เพศหญง (รอยละ ��.��) มอายระหวางชวงอาย �� – �� ป (รอยละ
��.��) ประกอบอาชพ รบจางเปนสวนใหญ (รอยละ ��.��) และระดบการศกษา อนดบแรก คอ
ปรญญาตร (รอยละ ��.��)
82
ตารางท� �.� แสดงระดบการประเมนความพงพอใจตอบรรจภณฑรปแบบใหม
รายการประเมน ระดบคะแนน
ระดบความพงพอใจ �� SD
ดานการออกแบบโครงสรางบรรจภณฑ
1. รปแบบของโครงสรางบรรจภณฑโดยรวม มความ
เหมาะสมกบตวผลตภณฑ
�.�� �.�� มากท�สด
2. วสดของโครงสรางบรรจภณฑ มความเหมาะสม �.�� �.�� มากท�สด
3. บรรจภณฑมขนาดเหมาะสมตอปรมาณของสนคา �.�� �.�� มากท�สด
4. สามารถเปด-ปด และเกบรกษาสนคาไดด สะดวก �.�� �.�� มาก
5. สามารถห�ว หรอหยบจบไดสะดวก �.�� �.�� มาก
ดานการออกแบบกราฟกบรรจภณฑ
6. สสน มความสดใส สวยงาม �.�� �.�� มากท�สด
7. รปภาพ ลวดลายท�ตกแตง มความเหมาะสม
สวยงาม
�.�� �.�� มากท�สด
8. รปแบบตวอกษร มความสอดคลอง เหมาะสม �.�� �.�� มากท�สด
9. ขอมลแสดงรายละเอยดบนบรรจภณฑ มความ
เหมาะสม ครบถวน
�.�� �.�� มากท�สด
10. บรรจภณฑสามารถส�อถงจดเดน เอกลกษณกลม/
ชมชน ไดด
�.�� �.�� มาก
รวม �.�� �.�� มากท�สด
จากตารางท� �.� พบวาผลประเมนความพงพอใจตอบรรจภณฑสมนไพรรปแบบใหมของ
ผบรโภคน�น ทางดานการออกแบบโครงสรางบรรจภณฑ มความพงพอใจมากท�สด คอ ดานรปแบบ
ของโครงสรางบรรจภณฑโดยรวม มความเหมาะสมกบตวผลตภณฑ ในระดบมากท�สด มคาเฉล�ย
�.�� สวนดานการออกแบบกราฟกบรรจภณฑ มความพงพอใจมากท�สด คอ บรรจภณฑมสสน ม
ความสดใส สวยงาม ในระดบมากสด มคาเฉล�ย �.�� สภาพโดยรวมตอการประเมนความพงพอใจ
ตอบรรจภณฑสมนไพรรปแบบใหมของผบรโภค มความพงพอใจ ในระดบมากท�สด มคาเฉล�ย
�.��