ฉบับ 03 มีนาคม 2563 · 2020. 3. 11. · 6 แนวทางการเฝ้าระวังและสอบสวนโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา

1

แนวทางการเฝาระวงและสอบสวนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 _version 03 ม.ค. 2563

แนวทางการเฝาระวงและสอบสวนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

(Coronavirus Disease 2019: COVID-19)

ฉบบ 03 มนาคม 2563

2


การเฝาระวงโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 วตถประสงคของการเฝาระวง

1. เพอตรวจจบการระบาด สอบสวน และควบคมโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 2. เพอตดตามสถานการณและลกษณะทางระบาดวทยาของโรคโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

นยามผปวย (ณ วนท 2 มนาคม 2563)

1. ผปวยทเขาเกณฑสอบสวนโรค (Patients under investigation: PUI) พจารณาจากอาการ/อาการแสดง รวมกบปจจยเสยง ดงน กรณท 1 การเฝาระวงทดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ ผปวยมอาการ และอาการแสดง ดงน

อณหภมรางกายตงแต 37.5 องศาเซลเซยสขนไป รวมกบมอาการของระบบทางเดนหายใจอยางใดอยางหนง ดงตอไปน ไอ นำมก เจบคอ หายใจเหนอย หรอ หายใจลำบาก

กรณท 2 การเฝาระวงทสถานพยาบาล ผปวยมอาการ และอาการแสดง ดงน 2.1 อณหภมรางกายตงแต 37.5 องศาเซลเซยสขนไป หรอใหประวตวามไขในการปวยครงน

รวมกบมอาการของระบบทางเดนหายใจอยางใดอยางหนง ดงตอไปน ไอ นำมก เจบคอ หายใจเหนอย หรอหายใจลำบาก

2.2 ผปวยโรคปอดอกเสบ ทง 2 กรณ ให รวมกบ มประวตในชวงเวลา 14 วนกอนวนเรมปวย อยางใดอยางหนงตอไปน

1) มประวตเดนทางไปยง หรอ มาจาก หรออยอาศยในพนททมรายงานการระบาดตอเนองของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

2) มผทอยอาศยรวมบานเดนทางกลบมาจากพนททมรายงานการระบาดตอเนองของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

3) เปนผทประกอบอาชพทสมผสใกลชดกบนกทองเทยวตางชาต 4) มประวตใกลชดหรอสมผสกบผปวยเขาขายหรอยนยนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 5) เปนบคลากรทางการแพทยหรอสาธารณสข ทสมผสกบผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรคตดเชอ

ไวรสโคโรนา 2019 ขอสงเกต: พนททมรายงานการระบาดตอเนองของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 อางองตามทแสดงในหนาเวบ https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/index.php

กรณท 3 การเฝาระวงทสถานพยาบาล ผปวยมอาการ และอาการแสดง ดงน ผปวยโรคปอดอกเสบ กรณท 3 ให รวมกบ มประวตอยางใดอยางหนงตอไปน 1) ใกลชดผสงสยตดเชอ SARS-CoV-2 ในชวงเวลา 14 วนกอนวนเรมปวย 2) เปนบคลากรทางการแพทยหรอสาธารณสข 3) รกษาแลวอาการไมดขน 4) หาสาเหตไมได 5) มอาการรนแรง หรอ เสยชวตโดยหาสาเหตไมได

https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/index.php

3


กรณท 4 การปวยเปนกลมกอน กล มกอน (cluster) ของผ มอาการตดเช อระบบทางเดนหายใจ (Acute respiratory tract infection) ทตรวจ rapid test หรอ PCR ตอเชอไวรสไขหวดใหญแลวใหผลลบทกราย

4.1 กรณเปนบคลากรทางการแพทย ตงแต 3 รายข นไป ในแผนกเดยวกน ในชวงสปดาหเดยวกน (หากสถานพยาบาลขนาดเลก เชน คลนก ใชเกณฑ 3 รายขนไปในสถานพยาบาลนน )ๆ

4.2 กรณในสถานทแหงเดยวกน (ไมใชบคลากรทางการแพทย) ตงแต 5 รายขนไป ในชวงสปดาหเดยวกน

2. ผปวยเขาขาย (Probable) ผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรคทมผลตรวจทางหองปฏบตการพบสารพนธ กรรมของเช อไวร ส SARS-CoV-2 โดยว ธ PCR ยนย นจากหองปฏบ ต การ 1 แหง หรอ Sequencing หรอเพาะเชอ

3. ผปวยยนยน (Confirmed) ผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรคทมผลตรวจทางหองปฏบตการพบสารพนธ กรรมของเช อไวร ส SARS-CoV-2 โดยว ธ PCR ยนย นจากหองปฏบ ต การ 2 แหง หรอ Sequencing หรอเพาะเชอ

4. ผ ตดเช อไมมอาการ (Asymptomatic infection) ผ ท ม ผลตรวจทางหองปฏบตการพบสารพนธ กรรมของเช อไวร ส SARS-CoV-2 โดยว ธ PCR ยนย นจากหองปฏบ ต การ 2 แหง หรอ Sequencing หรอเพาะเชอ แตไมมอาการและอาการแสดง

ระบบการรายงานการระบาด ขนตอนการดำเนนงาน

1. หากพบผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรคใหพจารณาแยกผปวย* ตามแนวทางของกรมการแพทย 2. ใหโรงพยาบาล หรอ สถานบรการทางการแพทยและสาธารณสข แจงสำนกงานสาธารณสขจงหวด

หรอสำนกอนามย กรงเทพมหานคร ทนท 3. สำนกงานสาธารณสขจงหวด หรอสำนกอนามย กรงเทพมหานคร แจงสำนกงานปองกนควบคมโรคใน

เขตทรบผดชอบ/สถาบนปองกนควบคมโรคเขตเมอง ภายใน 3 ชวโมง หลงพบผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรค ตามแนวทางทกำหนด

4. สำนกงานปองกนควบคมโรคท 1-12 /สถาบนปองกนควบคมโรคเขตเมอง ใหรหสผปวยและบนทกขอมลในระบบออนไลน

หมายเหต *การแยกผปวย ในทน คอ การแยกกก (isolation) หมายถง การแยกผปวยใหอยในพนททกำหนดไมใหแพรเชอไปสบคคลอน

4


ทมปฏบตการสอบสวนโรคดำเนนการสอบสวนโรคโดยใชแบบฟอรม Novelcorona 2 (ภาคผนวก ข)

เกณฑการออกสอบสวนโรค และคนหาตดตามผสมผส

อำเภอ จงหวด สคร. สวนกลาง

เกณฑการออกสอบสวนโรคผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรค (PUI)

ทกราย

PUI เปนกลมกอนตงแต 2-4 ราย ใน 1 อำเภอ

- PUI เปนกลมกอนตงแต 5 รายขนไปจากแหลงเดยวกน - PUI ทมปอดอกเสบรนแรงรายแรกของจงหวด

PUI ทเขารบการรกษาทสถาบนบำราศนราดรทกราย

เกณฑการออกสอบสวนโรคกรณผปวยเขาขายและผปวยยนยน (Probable & Confirmed)

ทกราย ทกราย -รายแรกของจงหวด -ผปวยยนยนเปนกลมกอน 2-4 ราย

- ผปวยยนยนทเขารบรกษาทสถาบนบำราศนราดรทกราย - ผปวยยนยนทเปนกลมกอนตงแต 5 รายขนไป

เกณฑการคนหาและตดตามผสมผส

ทกราย ผสมผสของผปวยยนยนรายแรกของอำเภอ

- ผสมผสของผปวยยนยนรายแรกของจงหวด - เมอจงหวดรองขอ

- ผสมผสของผปวยยนยนทเขารบรกษาทสถาบนบำราศนราดร ทกราย - ผสมผสของผปวยยนยนทเปนกลมกอนตงแต 5 ราย ขนไป

กรณพนทกรงเทพมหานคร ใหใชการตกลงระหวาง ศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนฯ และ สถาบนปองกนควบคมโรคเขตเมอง กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข และ กองควบคมโรคตดตอ สำนกอนามย กรงเทพมหานคร หมายเหต – หากเปนรายแรกของพนทหรอประเมนความพรอมแลวพบวา ตองการใหทมสอบสวนระดบสงขนไปรวมสอบสวน สามารถประสานงานขอการสนบสนนได เกณฑการยตการสอบสวนผปวย

เมอผปวยไดรบการวนจฉยสดทายวาไมตดเชอ SARS-CoV-2 และ จำหนายออกจากโรงพยาบาล หรอกรณไมไดรบการรกษาในโรงพยาบาลแลวอาการหายเปนปกต เกณฑการออกสอบสวนโรคกรณเหตการณอาการตดเชอระบบทางเดนหายใจเปนกลมกอน

เพอใหการเฝาระวงมความไวสงขน สามารถตรวจจบโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ทอาจจะเกดการตดตอในพนทได จงกำหนดใหการสอบสวนเหตการณกลมกอน (cluster) ของผมอาการตดเชอ

การสอบสวนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

5


ระบบทางเดนหายใจ (Acute respiratory tract infection - ARI) ทตรวจ rapid test หรอ PCR ตอเชอไวรสไขหวดใหญแลวใหผลลบทกราย

อำเภอ/ศบส. จงหวด/กทม. สคร./สปคม. สวนกลาง - กลมกอน ARI ตงแต 5 รายขนไป

ทผลตรวจ rapid test Flu A & B ใหผลลบ

- กล มกอน ARI ในบคลากรทางการแพทยตงแต 3 รายขนไป ทผลตรวจ rapid test Flu A & B ใหผลลบ

กลมกอน ARI ทพบผปวยยนยน COVID-19

กลมกอน ARI ทพบผปวยยนยน COVID-19 กรณแรกของจงหวด

กลมกอน ARI ทพบผปวยยนยน COVID-19 กรณแรกของเขต

1. สมภาษณผ ปวย ญาต และทบทวนเวชระเบยนผ ปวย ถามฟลมเอกซเรยปอด ใหถายภาพฟลม

เอกซเรยดวย ในการสอบสวนโรค ใหผ สอบสวนปฏบตตามหลกการปองกนตนเอง ตามทระบใน ภาคผนวก ค นอกจากน มประเดนสำคญทพงดำเนนการ ดงน - ขอมลประวตสมผสในกรณของผทเดนทางมาจากพนทระบาด ขอใหเพมการซกประวตการสมผส

ผปวย ประวตการสมผสสตว และการเขาโรงพยาบาลในระหวางทอยในพนทระบาด ดวย - ในกรณของผทไมมประวตเดนทางมาจากพนทระบาด ใหเพมการซกประวตการไปโรงพยาบาล (หรอ

ทำงานทเกยวของกบโรงพยาบาลหรอคลนกทเกยวของกบผปวยโรคระบบทางเดนหายใจ) ในชวง 14 วนกอนปวย

- สวนประวตสมผสอน ๆ เชน การคลกคลใกลชดผปวยรายอน ๆ ใหบรรยายอยางละเอยด ตามวธการสอบสวนโรคทวไป (ไดแก ลกษณะของการมกจกรรมรวมกบผปวย ระยะเวลาของการมกจกรรมรวมกนในแตละครง ความถของการพบ/ ทำกจกรรม ในชวง 14 วนกอนปวย)

2. การเกบตวอยางสงตรวจ (ตามภาคผนวก ง)

2.1. ในกรณของผปวยทมอาการทางระบบทางเดนหายใจสวนบน (URI) : เก บ Nasopharyngeal swab ร วมก บ Throat swab/ Oropharyngeal swab ใส ใน

VTM/UTM 3 ml โดยรวมไว ในหลอดเด ยวกน หรอ Nasopharyngeal aspirate, Nasopharyngeal wash ใสในภาชนะเกบตวอยางปลอดเชอไมตองใส VTM/UTM สงตรวจ SARS-CoV-2 PCR

2.2. ในกรณของผปวยทมอาการทางระบบทางเดนหายใจสวนลาง (เชน pneumonia, ARDS) ใหเกบตวอยางในขอ 2.1 และ

2.2.1. ในกรณผปวยทไมไดใสทอชวยหายใจ เกบเสมหะใสในภาชนะเกบตวอยางปลอดเชอ (sterile container) (1) หรอ ใสใน VTM/UTM เพอตรวจ SARS-CoV-2 PCR

2.2.2. ในกรณผ ป วยทใส ท อช วยหายใจ เก บ tracheal suction secretion ใส ใน sterile container (2-3 ml) หากไมม secretion ตดปลาย suction ใส VTM/UTM เพ อตรวจ SARS-CoV-2 PCR

การสอบสวนโรคสำหรบผทเขานยามผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรค

6


2.2.3. ในกรณทผปวยเสยชวต ใหเกบตวอยาง และสงตรวจตามขอ 2.2.2 หากไมไดใสทอชวยหายใจใหเกบชนเนอปอดใสในภาชนะปลอดเชอทมนำเกลออย (saline)(2)

หมายเหต กรณทผลการตรวจผปวยเปนลบ และผปวยมอาการไมดขน อาจมสาเหตจากตวอยางทไมเหมาะสม หรอดอยคณภาพ ควรทบทวนวธเกบและนำสงตวอยาง แลวเกบตวอยางตรวจซำหลงจากเกบตวอยางครงแรก 24 ชวโมง

อางอง (1) CDC. Interim Guidelines for Collecting, Handling, and Testing Clinical Specimens from Persons Under Investigation

(PUIs) for 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV) Published on February 2, 2020. Available at https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-nCoV/lab/guidelines-clinical-specimens.html

(2) WHO. Interim Guidance on Laboratory testing of human suspected cases of novel coronavirus (nCoV) infection 10 January 2020. Available at https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/330374/WHO-2019-nCoV-laboratory-2020.1-eng.pdf

สถานทสงตรวจทางหองปฏบตการ

SARS-CoV-2 PCR สงตรวจไดท

- สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย (NIH) - ศนยวทยาศาสตรการแพทยทเปดใหบรการ - ศนยวทยาศาสตรสขภาพโรคอบตใหม สภากาชาดไทย (TRC-EID) - โรงพยาบาลบำรงราษฎร - หองปฏบตการอน ๆ ทกรมวทยาศาสตรการแพทยประกาศ

(อางองประกาศสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย 17 ก.พ. 2563 หากมประกาศหลงจากน ใหถอตามประกาศฉบบทเปนปจจบน)

การแยกกกผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรค 1. หากพบผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรค ใหผปวยแยกกกตามแนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษาฯ ของ

กรมการแพทย 2. จดเจาหนาทออกดำเนนการสอบสวนและควบคมการระบาดเบองตน

2.1. กรณผลการตรวจทางหองปฏบตการเปนลบในครงแรก 2.1.1. ประเมนอาการผปวย หากอาการไมดขน แพทยอาจพจารณาสงตวอยางตรวจซำ 2.1.2. เมอแพทยพจารณาจำหนายผปวยแลว ขอใหผปวยอยแตภายในทพกอาศยตอจนครบ 14

วน (home isolation) นบจากวนทเดนทางออกจากพนทเสยงหรอสมผสผปวยยนยนครงสดทาย และใสหนากากอนามยตลอดเวลา ถาหลง 14 วน อาการดขนใหใชชวตตามปกต หากอาการไมดขน หรอแยลงระหวางน ใหรบแจงเจาหนาททนท

2.2. กรณผลการตรวจทางหองปฏบตการเปนบวก ใหรบผปวยเพอแยกกกในสถานพยาบาลทกกรณ 3. สนสดการแยกกก

https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-nCoV/lab/guidelines-clinical-specimens.html

7


3.1. กรณผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรคมผลตรวจเปนลบตงแตครงแรก ใหมการแยกกกอยางนอย 14 วนนบจากวนทเดนทางออกจากพนทเสยงหรอสมผสผปวยยนยนครงสดทายหรอจนกวาอาการจะหายจนเปนปกต โดยอาจแยกกกทโรงพยาบาล (hospital isolation) หรอทพกอาศย (home isolation)

3.2. กรณผปวยเขาขาย/ยนยน ใหมการแยกกกทโรงพยาบาล (hospital isolation) เทานน จนกระทงอาการดขน และ มผลตรวจจากหองปฏบตการเปนลบจากหองปฏบตการอยางนอย 2 แหง และตดตามผลตรวจทางหองปฏบตการซำอกท 48 ชวโมงเปนลบ จากหองปฏบตการอยางนอย 1 แหง จงสนสดการแยกกก

นยามผสมผสใกลชดของผปวยเขาขาย/ยนยน (Closed contact definitions) หลกแนวคด: ผสมผส หมายถง ผทมกจกรรมรวมกบผปวยยนยนหรอผปวยเขาขาย โดยแบงได 2 กลม

1. ผสมผสทอาจเปนแหลงโรค ไดแก ผสมผสผปวยในชวง 14 วนกอนเรมปวย 2. ผสมผสทอาจรบเชอจากผปวย ไดแก ผสมผสผปวยนบแตวนเรมปวย

โดยผสมผสเสยงสง หมายถง ผสมผสทมโอกาสสงในการรบหรอแพรเชอกบผปวย ประกอบดวย - ผสมผสใกลชดหรอมการพดคยกบผปวยในระยะ 1 เมตร นานกวา 5 นาท หรอถกไอจามรดจาก

ผปวยโดยไมมการปองกน เชน ไมสวมหนากากอนามย - ผทอยในบรเวณทปด ไมมการถายเทอากาศ เชน ในรถปรบอากาศ หองปรบอากาศ รวมกบผปวย

และอยหางจากผปวยไมเกน 1 เมตร นานกวา 15 นาท โดยไมมการปองกน

ผสมผสเสยงตำ หมายถง ผสมผสทมโอกาสตำในการรบหรอแพรเชอกบผปวย ไดแกผสมผสทไมเขาเกณฑผสมผสเสยงสง

*หากเปนผตดเชอไมมอาการ ใหถอวนทพบเชอเสมอนเปนวนเรมปวย

การตดตามผสมผส (Contact tracing) – เมอพบผปวยยนยนหรอเขาขาย จะตดตามหาวา มผสมผสซงอาจจะไดรบเชอแลวเกดโรคหรอไม ทงนมกจกรรมสำคญคอ 1. หาขอมลจากผปวย บคคล (เชน ญาต) และแหลงขอมลทเกยวของ เชน ขอมลการเดนทาง ฯ 2. หาตวผสมผส – เพอแจงวาเขาอาจสมผสโรค ชวยใหเขาถงการวนจฉยและรกษา แนะนำการ quarantine

ทงนตองระมดระวงผลกระทบในลกษณะทเกดการแบงแยกตตรา บางกรณจะไมแจงวาผปวยเปนใคร การตดตามผสมผสถอเปนหนาทในการควบคมโรค บางประเทศมกฎหมายรองรบชดเจน และ

ดำเนนการโดยสอดคลองกบหลกจรยธรรม ใน พรบ.โรคตดตอ พ.ศ. 2558 ระบเรองการ quarantine ผสมผสไวเชนกน

Reverse contact tracing หรอ Source case investigation - เมอพบผปวยยนยนหรอเขาขาย จะสอบถามหาวา กอนปวย 1 ระยะฟกตวทยาวทสด ผปวยไปสมผสใกลชดกบบคคลใดซงอาจเปนผปวยหรอไม ซงอาจพบผปวยทวนจฉยอยเดม หรอผทยงไมเคยวนจฉย ซงควรพจารณาสงตรวจวนจฉย

8


แนวทางการจดกลมผสมผสตามระดบความเสยงตอการรบเชอ

ผสมผสทมความเสยงตอการรบเชอสง (High risk contact)

ผสมผสทมความเสยงตอการรบเชอตำ (Low risk contact)

ผสมผสในครวเรอน

1) สมาชกในครอบครว ญาต และผทดแลผปวยโรคตดเชอไวรส โคโรนา 2019 ขณะทมอาการปวย

2) ผทอยในบานเดยวกบผปวยโรคตดเชอไวรส โคโรนา 2019

ผสมผสในสถานพยาบาล

1) บคลากรทางการแพทย บคลากรอน ๆ ในแผนกทเกยวของ หรอผมาเยยมผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ในขณะทอยในโรงพยาบาลโดยไมไดใส Personal Protective Equipment (PPE) ตามมาตรฐาน

2) ผปวยรายอน ๆ (ปวยดวยโรคอน) ทรบการรกษาในชวงเวลาเดยว และอยในหองเดยวกนหรอแถวเดยวกนกบผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 และผทมาเยยมผปวยเหลานนในขณะทผปวยยงไมไดรบการรกษาในหองแยกโรค

3) เจาหนาททางหองปฏบตการทเกยวของกบสงสงตรวจจากผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 โดยไมไดใส PPE ตามมาตรฐาน

บคลากรในโรงพยาบาล เจาหนาททางหองปฏบตการทเกยวของกบผปวยโรคตดเช อไวรสโคโรนา 2019 หรอผ มาเย ยมผ ป วย PUI ในขณะท อย ใ นโรงพยาบาลทใส PPE ตามมาตรฐาน

ผสมผสในยานพาหนะ

1) ในกรณทผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 เดนทางโดยเครองบนในขณะทมอาการ - ผ ท ร วมเดนทางโดยเคร องบนกบผ ปวย ผ โดยสารท

นงใกลผปวยในแถวเดยวกน และในระยะ 2 แถวหนาและ 2 แถวหลง

- พนกงานบรการบนเครองบนทกรายในโซนเดยวกนกบทผปวยนง

- ผทรวมกลมเดนทางเดยวกน เชน กลมทวรเดยวกน 2) ในกรณทผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 เดนทางโดย

ยานพาหนะอน ๆ ในขณะทมอาการ - ผทรวมเดนทางกบผปวย - ผ โดยสาร หร อพนกงานท ส มผ สสารคดหล งจาก

ทางเดนหายใจ หรอโดนไอ จาม จากผปวย - ผโดยสารทอยในระยะหางไมเกน 1 เมตรจากผปวย

ผโดยสารทกรายในยานพาหนะเดยวกน (ยกเวนเครองบน) กบผปวยโรคตดเชอไวร สโคโรนา 2019 ท ไม เข าเกณฑ ผสมผสเสยงสง หมายเหต ในกรณของยานพาหนะขนาดใหญ เชน รถไฟ รถทวร 2 ชน เรอเฟอร ใหจำกดเฉพาะผทอยในตเดยวกนหรอในหองโดยสารชนเดยวกน

9


ผสมผสทมความเสยงตอการรบเชอสง (High risk contact)

ผสมผสทมความเสยงตอการรบเชอตำ (Low risk contact)

ผสมผสในโรงเรยน/ททำงาน และในชมชน

1) นกเรยนหรอผรวมงาน ไดแก กลมเพอนทพบปะกบผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ในขณะมอาการ และ มประวตอาจสมผสสารคดหลงจากทางเดนหายใจ หรอโดนไอ จาม จากผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

2) ผท อยในชมชนเดยวกนกบผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 หรอในชมชนอน ๆ และสมผสสารคดหลงจากทางเดนหายใจ หรอโดนไอ จาม จากผปวย

1) ผทเรยน หรอทำงาน อยในชน/หอง/แผนก เดยวกนกบผ ปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ในขณะทมอาการทไมเขาเกณฑผสมผสเสยงสง

2) ผทอยในชมชนเดยวกน และพบปะผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ในระยะหางไมเกน 1 เมตรจากผปวยในขณะทมอาการ แตไมเขาเกณฑผสมผสเสยงสง

เมอพบผปวยเขาขาย (Probable) หรอผปวยยนยน (Confirmed) โรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019จะตองมการตดตามผสมผสใกลชดเพอประเมนอาการและตรวจจบผปวยรายใหมใหไดอยางรวดเรว การตดตามผสมผสสามารถดำเนนการโดยเจาหนาทสาธารณสขในพนท ไดแก หนวยปฏบตการควบคมโรคตดตอ (CDCU) เจาหนาทงานระบาดวทยาของโรงพยาบาล สำนกงานสาธารณสขจงหวด/สำนกอนามย กทม. และหนวยงานในสงกดกรมควบคมโรค

กลมผสมผสทมความเสยงสง (ใหทำตามแนวทางภาคผนวก จ และใชแบบฟอรมตามภาคผนวก ฉ และ ช)

การตดตามผสมผสใกลชดตามระดบความเสยง

แนวทางการแยกผสมผสใกลชดของผปวยเขาขาย/ยนยนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 และกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของ

กจกรรม PPE ขนตำ

คดกรองไขดวยเครองวดอณหภม (Handheld thermometer) และอาการทางเดนหายใจ โดยดำเนนการดงตอไปน

- N95 - Goggle

1. หากมอาการตามนยามใหเขาสกระบวนการสอบสวนผปวย PUI* 1.1 รบเขารกษาในหองแยก หรอ ใหอยในพนทแยกกกชวคราว 1.2 เกบตวอยาง ตามแนวทางการดแลรกษาของกรมการแพทย

* หมายเหต ใหเจาหนาทใชแนวทางการจดการผปวย PUI โรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

Cover All (ชดหม)

10


กลมผสมผสทมความเสยงตำ

1. ใหดำเนนชวตตามปกต แตหลกเลยงการเดนทางไปในททมคนจำนวนมาก สงเกตอาการตนเอง (self-monitoring) เปนเวลา 14 วนหลงวนทสมผสผปวยยนยนครงสดทาย

2. หากมไขหรออาการของระบบทางเดนหายใจใหแจงเจาหนาทสาธารณสขทนท เพอเกบสงสงตรวจ ตดตามอาการและวดไข ตามแนวทางผสมผสทมความเสยงสง

เมอพบผปวยยนยนทไมสามารถหาแหลงโรคทมาจากพนทระบาดไดอยางชดเจน มความเปนไปไดสงทผปวยจะไดรบเชอมาจากภายในชมชนทผปวยอยอาศยหรอใชชวตอย ซงในชมชนนนอาจจะมผปวยรายอนหรอมการระบาดเกดขนอยในพนท ดงนน จงมความจำเปนทจะตองคนหาผปวยเพมเตมภายในชมชนนน ๆ เพอคนหาการระบาดทอาจเกดขนอยและดำเนนการแยกผปวยโดยเรว โดยจะการคนหาผปวยเพมเตมจะขยายวงใหครอบคลมชมชนทผปวยใชชวตหรออาศยอย โดยไมจำกดอยเพยงผทมาสมผสใกลชดกบผปวย

โดยขอบเขตการคนหาผปวยเพมเตมจะกวางเทาใดนน ใหพจารณาโดยใชหลกทวาจะคนหาผปวยรายอน ๆ ทมโอกาสไปสมผสแหลงโรคเดยวกน (common exposure) กบผปวยยนยน เชน หากม นกเรยน ป.6

2. หากไมมอาการตามนยาม PUI 2.1 แจงผสมผสทมความเสยงสง ดงน

- ใหผสมผสวดไขตนเองทกวน เปนระยะเวลา 14 วน นบจากวนทสมผสผปวยยนยนวนสดทาย หากพบวามไขใหแจงทมสอบสวนโรคทนท - ไมควรเดนทางออกจากบาน/ทพกโดยไมจำเปน โดยเฉพาะการเดนทางไปในทสาธารณะ หรอแหลงชมชน (home quarantine) - ใหปองกนตนเองและผใกลชด โดยหมนลางมออยางสมำเสมอ และใชหนากากอนามย - ทมสอบสวนโรคโทรศพทสอบถามอาการทกวน

2.2 เกบสงสงตรวจ Throat Swab ใสหลอด VTM 1 ตวอยาง โดยเกบในวนท 5 เปนตนไป นบจากวนทสมผสผปวยยนยนครงแรก สงตรวจ SARS-CoV-2 PCR ทหองปฏบตการอางอง หรอ หองปฏบตการทกรมวทยาศาสตรการแพทยประกาศ ตามทพนทกำหนด

- N95 - Goggle - กาวนกนนำชนดใชแลว

ทง - ถงมอ

การคนหาผปวยรายอนเพมเตม (Active case finding) กรณสอบสวนผปวยยนยนทตดเชอในประเทศไทยโดยไมสามารถหาแหลงแพรเชอไดชดเจน

11


เปนผปวยยนยน เวลาคนหาผสมผสมกจะจำกดวงเพอนสนท หรอ หองเรยนเดยวกน แตหากเปนการคนหาผปวยเพมเตมอาจจะตองขยายวงการคนหาใหครอบคลมทงโรงเรยน เน องจากผปวยรายนนอาจใช ลฟต โรงอาหาร โรงยม หองสมด หองคอมพวเตอร ฯลฯ ทถาหากผปวยไปรบเชอมาจากสถานทเหลาน อาจจะมนกเรยนหรอบคลากรคนอนไดรบเชอไปดวย

ขอบเขตในการคนหาผปวย

ผทอาศย ทำงาน เรยน หรอใชชวตประจำวน อยในชมชน หรอในบรเวณเดยวกบผปวย เชน แผนก/ชนททำงาน โรงเรยน ทพก (คายทหาร เรอนจำ) ตกคอนโดมเนยม

นยามการคนหาผปวยเพมเตม

ผปวยสงสย (suspected case) ไดแก ผ ปวยทมอณหภมรางกาย > 37.5 องศาเซลเซยส หรอมประวตไข รวมกบ อาการอยางนอยหนงอาการ ไดแก ไอ มนำมก เจบคอ หอบเหนอย ตงแต 14 วนกอนวนเรมปวยของผปวยยนยนทไดรบการรายงานรายแรก ( Index case) จนถง 28 วนหลงจากพบผปวยยนยนรายสดทาย

การดำเนนงานเมอพบผปวย

1) ผปวยสงสย (suspected case) ทกรายทยงมอาการ ณ วนสอบสวนโรค ใหตรวจหาเชอ SARS-CoV-2 (ทำการเกบตวอยางตามแนวทางเกบตวอยางผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรค ; PUI) สวนผปวยสงสยทไมมอาการแลวไมจำเปนตองเกบตวอยาง

2) ผปวยสงสย (suspected case) ทกรายไมวายงมอาการหรอไมมอาการ ใหแยกกก (ใหหยดงาน/หยดเรยน) อยางนอย 14 วน นบจากวนเร มมอาการ แมว าอาการจะหายแลวหรอมผลตรวจทางหองปฏบตการเปนลบ หากพบผปวยสงสยจำนวนมากอาจพจารณาจด cohort ward ในโรงพยาบาล หรอ กำหนดพนทรองรบผปวยจำนวนมาก เชน โรงพยาบาลสนามโดยรายงานผวาราชการจงหวด และประสานงานกบหนวยงานสนบสนน เชน คายทหาร องคกรปกครองสวนทองถน

3) ใหสถานททพบการระบาด งดกจกรรมทมการชมนม รวมคน ประชมหรอเคลอนยายคนจำนวนมาก จนถง 28 วนหลงจากพบผปวยยนยนรายสดทาย

4) ทำความสะอาดสถานททพบการระบาด หรอเกยวของกบการระบาดตามคำแนะนำของกระทรวงสาธารณสข

5) พจารณาปดสถานททตามความเหมาะสม หากมการระบาดตอเนองเกนกวา 14 วน นบจากวนทพบผปวยยนยนทไดรบการรายงานรายแรก (Index case)

6) ใหเฝาระวงไปขางหนาจนถง 28 วนหลงจากพบผปวยยนยนรายสดทาย ระหวางนนถามผปวยเขานยามผปวยสงสยใหเกบตวอยางสงตรวจหาเชอ SARS-CoV-2 ทกราย

7) หากพบการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 เปนกลมกอนในชมชน สามารถดแนวทางการสอบสวนโรคฯ แบบเปนกลมกอน

12


กรณตองการปรกษา ตดตอ

- เรอง การแจงผปวย PUI, สงตรวจทางหองปฏบตการของผปวย PUI

- เรอง การสอบสวนโรค, การตดตามผสมผส, และ การสงตวอยางผสมผส ตดตอเบอรโทรศพท 061-663-9232 (OPS DDC)

=====================

13


ภาคผนวก ก

แบบรายงานผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

14


ผรายงาน ........................................................ หนวยงาน ............................................... โทรศพท…………………………..

Novelcorona 1 แบบรายงานผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

1. ขอมลทวไป ชอ - นามสกล........................................................................................ เพศ ชาย หญง อาย ................... ป...............เดอน อาชพ (ระบลกษณะงานททำและหากเปนเจาหนาททางการแพทยหรอสาธารณสขตองระบใหชดเจนวาเปนบคลากรทางการแพทย) ........................................................................................................... สญชาต ................................... เชอชาต .................................. ทอยทตดตามไดในประเทศไทย บาน อน ๆ ระบ ................................................................................................................. เลขท ..................... หมท .................... หมบาน ........................................ ซอย ............................ ถนน .......................................... ตำบล ......................................................... อำเภอ ...................................................... จงหวด ......................................................... โทรศพทบาน ........................................................ ททำงาน ............................................... มอถอ ....................................................

2. ขอมลทางคลนก วนทเรมปวย (วน/เดอน/ป) ............................................... วนทเขารบการรกษาครงแรก (วน/เดอน/ป) ........................................... ชอสถานพยาบาลทเขารบการรกษาครงแรก ........................................................................... จงหวด ............................................... ชอสถานพยาบาลทเขารบการรกษาในปจจบน........................................................................ จงหวด ............................................... อาการและอาการแสดง ในวนพบผปวย : อณหภมรางกายแรกรบ .................................... องศาเซลเซยส ไอ เจบคอ ปวดกลามเนอ มนำมก มเสมหะ หายใจลำบาก (dyspnea) ปวดศรษะ ถายเหลว อนๆ ระบ ............................................................ ใสเครองชวยหายใจ

เอกซเรยปอด (ครงแรก) ไมไดทำ ทำ เมอวนท .......................................... ระบผล ............................................... CBC (ครงแรก) : วนท .............................................. ผล Hb ...…............… mg% Hct …..........……… % WBC ……..................…

Platelet count ………............... x103 N ……...………. % L ………...…….. % Atyp lymph ……….....……. % Mono ……………. % ผลการตรวจ Influenza test (ถาม) วธการตรวจ .............................................. Negative / Positive Flu A Flu B ชนดของตวอยางทสงตรวจ ................................................................................................. วนท ...................................................... ประเภทผปวย Admit วนท .............................................การวนจฉยเบองตน ............................................................................ การใหยาตานไวรส ไมให ให วนท ............................................................................................ สถานะผปวย หาย ยงรกษาอย เสยชวต สงตวไป รพ. ................................... อนๆ ระบ ......................

3. ประวตเสยง

• ชวง 14 วนกอนปวยไดอาศยอยหรอเดนทางมาจากพนททมการระบาด ระบ .............................................. ไมใช ใช เดนทางเขาประเทศเมอวนท................................ โดยสายการบน......................................... เทยวบนท.................... เลขทนง.....

• ชวง 14 วนกอนปวยไดดแลหรอสมผสใกลชดกบผปวยอาการคลายไขหวดใหญหรอปอดอกเสบ ไมใช ใช

• ชวง 14 วนกอนปวยไดเขารบการรกษาหรอเยยมผปวยในโรงพยาบาลของประเทศทมการระบาด ไมใช ใช

• เปนผปวยปอดอกเสบรนแรงหรอเสยชวตทหาสาเหตไมได ไมใช ใช

• เปนบคลากรทางการแพทยและสาธารณสขหรอเจาหนาทหองปฏบตการ ไมใช ใช

• เปนผปวยปอดอกเสบเปนกลมกอน ไมใช ใช

• อน ๆ ระบ ..........................................................................................................................................................................................

15


ภาคผนวก ข

แบบสอบสวนผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

16


แบบสอบสวนผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

สวนท 1 1. ขอมลทวไป

ชอ-นามสกล เพศ ชาย หญง อาย ป สญชาต เชอชาต อาชพ . (ระบลกษณะงานททำ เชน นกเรยน, นกบวช, ทหาร ,นกโทษ เปนตนและหากเปนเจาหนาททางการแพทยหรอสาธารณสขตองระบใหชดเจนวาลกษณะการทำงานทตองสมผสผปวยอยางไร) สถานททำงาน (ระบช อ) ตำบล . อำเภอ . จงหวด โทรศพทททำงาน . ทอยขณะปวย เลขท หมท หมบาน/ชมชน ซอย . ถนน .ตำบล อำเภอ . จงหวด โทรศพท บาน มอถอ . ผใหขอมล ผปวย ญาต ระบความสมพนธ อน ๆ ระบ .

2. ประวตเสยงตอการตดเชอ

2.1 ในชวง 14 วนกอนปวย ทานอาศยอย หรอ มการเดนทางมาจากพนททมการระบาด ไมม ม ถามระบรายละเอยดดงตอไปน ชอประเทศ เมอง/ จงหวด อำเภอ . วนทไปเดนทางไปถง เหตผลของการเดนทางไปประเทศดงกลาว . . กจกรรมททำในตางประเทศ ไปทำงาน ลกษณะงาน…………………………………….สถานท………………………………………………………………ระยะเวลา…………………. ประชม/อบรม .สถานท…………………………………………………………………………………….วนท………………………………………………… ไปศกษา โรงเรยน/มหาวทยาลย…………………………………………………………………………………ระยะเวลา………………………………… ไปเยยมญาต บานเลขท…………………………………………….………………………………………………ระยะเวลา………………………………… ไปเทยว กจกรรมททำ…………………..………………………สถานท……………………………………………………………………….วนท……………………………. กจกรรมททำ…………………..………………………สถานท……………………………………………………………………….วนท……………………………. กจกรรมททำ…………………..………………………สถานท……………………………………………………………………….วนท……………………………. กจกรรมททำ…………………..………………………สถานท……………………………………………………………………….วนท……………………………. กจกรรมททำ…………………..………………………สถานท……………………………………………………………………….วนท…………………………… อนๆ โปรดระบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. วนทเดนทางมาถงประเทศไทย……………………………สายการบน……………………………เทยวบนท…………………เลขทนง…………………

2.2 ทานมประวตเขารบการรกษาหรอเยยมผปวยในโรงพยาบาลขณะอยทประเทศดงกลาวหรอไม ไมม ม ระบวนทเขาโรงพยาบาล……………………………… ชอโรงพยาบาล…………………………………………………………

Novelcorona 2

17


2.3 ในชวง 14 วนกอนปวย ทานใหการดแลหรอสมผสใกลชดกบผปวยอาการคลายไขหวดใหญ/ ปอดอกเสบหรอไม ไมม ม ระบความสมพนธ…………………………… ชอ (หากสามารถระบได) …………………………………………………………

2.4 ในชวง 14 วนกอนปวย ทานประวตสมผสผปวยปอดอกเสบรนแรงเสยชวตทหาสาเหตไมได ไมใช ใช 2.5 ในชวง 14 วนกอนปวย ทานมบคคลใกลชดปวยอาการคลายไขหวดใหญ หรอมการระบาดของปอดอกเสบในชมชน

ไมใช ใช ระบรายละเอยดของผปวยปอดอกเสบรายอน ชอ-สกล ……………………………………………………………………… วนเรมปวย………………………………………………………………………… อาการ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… การวนจฉย…………………………………………………………………… โรงพยาบาลทวนจฉย…………………………………………………………… ความเกยวของกบผปวยรายน………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ขอมลการเจบปวย 3.1 วนเรมปวยวนท……… เดอน……………………………พ.ศ.……………… 3.2 สถานทรกษา (ครงแรก) ……………………………………………………………………………………… วนท…………………………………………………

เปน ผปวยนอก ผปวยใน สถานท Admit ……………………………………………… วนท………………………………………………… 3.3 ประวตการเจบปวยในอดตหรอโรคประจำตว ไมม ม (กรณาทำเครองหมาย ✓ ดานลาง) โรคปอดเรอรง เชน COPD, chronic bronchitis, chronic bronchiectasis, BPD หรอหอบ (asthma) ทกำลงรกษา โรคหวใจ เชน หวใจพการแตกำเนด, โรคหลอดเลอดหวใจ หรอ congestive heart failure โรคตบเรอรง เชน ตบแขง (cirrhosis) โรคไต, ไตวาย เบาหวาน ความดนโลหตสง ภมคมกนบกพรอง โลหตจาง (ธาลสซเมย, sickle cell anemia) พการทางสมองชวยเหลอตวเองไมได ตงครรภ อายครรภ…………………………… สปดาห อวน สวนสง…………………… เซนตเมตร นำหนก…………………… กโลกรม (BMI =……………………) มะเรงทกำลงรกษา ระบประเภท………………………………………………………… อน ๆ ……………………………………………………

ประวตการสบบหร ไมสบ สบ ถาสบ ยงสบ ปรมาณ………………………มวน/ซอง ตอ วน/สปดาห หยดสบ สบมานาน……………………………………………………… ประวตการดมสรา ไมดม ดม ถาดม ยงดม ปรมาณ……………………………………ตอ วน/สปดาห หยดดม ดมมานาน………………………………………………………

3.4 ประวตการไดรบวคซนไขหวดใหญ ไมเคยไดรบ เคยไดรบ ครงลาสดเมอ………………………………………………… 3.5 อาการสำคญททำใหมาโรงพยาบาล ………………………………………………………………………………………………………………………………

3.6 อาการผปวยตงแตวนเรมปวยจนถงวนสอบสวน

18


อาการและ

อาการแสดง

วนเรมปวย

วนท...................

วนทหลงวนเรมปวย

0 1 2 3 4 5 6 ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม

ไข (ระบ Temp oC) ไอ เจบคอ มนำมก มเสมหะ หายใจลำบาก หอบเหนอย ปวดกลามเนอ ปวดศรษะ ถายเหลว

อาการอน ๆ ระบ (ถาม) . ใสทอชวยหายใจ ไมใส ใส ระบวนทใส . การรกษา ไดรบยาตานไวรส ไมไดรบ ไดรบ ระบชอยา . ขนาดทไดรบ วนทเรมใหยา วนทหยดยา .

4. ขอมลการตรวจทางหองปฏบตการ

4.1 CBC ครงท 1 : วนท ผล Hb % Hct % WBC cell/ml Neutrophil % Lymphocyte % Atypical lymphocyte % Monocyte % Eosinophil % Platelet count cell/ml

ครงท 2 : วนท ผล Hb % Hct % WBC cell/ml Neutrophil % Lymphocyte % Atypical lymphocyte % Monocyte % Eosinophil % Platelet count cell/ml

4.2 Sputum gram stain: วนท ผล . 4.3 Sputum AFB ครงท 1: วนท ผล .

ครงท 2: วนท ผล . ครงท 3: วนท ผล .

4.4 Sputum culture: วนท ผล . 4.5 Hemo-culture: วนท ผล . 4.6 CXR ครงท 1: วนท ผล .

ครงท 2: วนท ผล . ครงท 3: วนท ผล .

4.7 Rapid test (สำหรบไขหวดใหญ): ระบชอชดทดสอบ . วนท ผล .

4.8 Renal function test: วนท ผล BUN Cr GFR .

19


4.9 Liver function test : วนท ผล SGOT SGPT ALP . Total Bilirubin Direct Bilirubin . Total Protein Albumin Globulin .

5. การเกบวตถตวอยางสงตรวจทางหองปฏบตการ ไมเกบ เกบ ระบตวอยางทเกบ Nasopharyngeal swab + Throat swab/ Oropharyngeal swab ใน VTM/UTM วนทเกบ . Nasopharyngeal aspirate ในภาชนะเกบตวอยางปลอดเชอ วนทเกบ . Nasopharyngeal wash ในภาชนะเกบตวอยางปลอดเชอ วนทเกบ . เสมหะในภาชนะเกบตวอยางปลอดเชอ วนทเกบ . Tracheal suction วนทเกบ . ตวอยาง clotted blood ครงท 1 วนทเกบ . ครงท 2 วนทเกบ . ผลการตรวจ 2019-nCoV PCR 1.ชนดตวอยาง............................................... วนทเกบ………………………………..สถานทสงตรวจ……………………………………………………….. ผลการตรวจ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2.ชนดตวอยาง............................................... วนทเกบ………………………………..สถานทสงตรวจ……………………………………………………….. ผลการตรวจ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ผลการตรวจหองปฏบตการอนๆ 1. การตรวจ ………………………………. ชนดตวอยาง............................................... วนทเกบ………………………………..สถานทสงตรวจ……………………………………………………….. ผลการตรวจ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…… 2. การตรวจ ………………………………. ชนดตวอยาง............................................... วนทเกบ………………………………..สถานทสงตรวจ……………………………………………………….. ผลการตรวจ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………

3. การตรวจ ………………………………. ชนดตวอยาง............................................... วนทเกบ………………………………..สถานทสงตรวจ……………………………………………………….. ผลการตรวจ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………

4. การตรวจ ………………………………. ชนดตวอยาง............................................... วนทเกบ………………………………..สถานทสงตรวจ……………………………………………………….. ผลการตรวจ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………

20


6. การวนจฉยเบองตน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………

การวนจฉยครงสดทาย . 7. กรณผปวยเสยชวต ไดทำการผาพสจนศพหรอไม ไมทำ ทำ ผล . .

ชอ-สกล ผสอบสวน หนวยงาน . หมายเลขโทรศพทตดตอ วนทสอบสวน .

สงรายงานสอบสวนใหกบสำนกงานปองกนควบคมโรคท /สปคม. เมอวนท . สงรายงานสอบสวนใหกบทมปฏบตการสอบสวนโรค กรมควบคมโรค เมอวนท . โทรศพท 061-6639232, 02-5903810 โทรสาร 02-5903810

21


8. การคนหาผสมผส (รายชอผสมผสใกลชดในระยะปวย ระบลกษณะการสมผสถามอาการปวยกรณาระบอาการดวย)

ท ชอ-สกล เพศ อาย ทอย/

เบอรโทรศพท วนทสมผส ลกษณะการสมผส

ปวย/ ไมปวย กรณปวย ระบวนเรมปวยและ

อาการ

การใสอปกรณปองกน

22


สวนท 2 การตดตามลกษณะอาการผปวยหลงการสอบสวน

อาการและ อาการแสดง

วนแรกรบ วนทหลงนอนโรงพยาบาล

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม ม ไมม

ไข (ระบ Temp oc)

ไอ

เจบคอ

มนำมก

มเสมหะ

หายใจลำบาก

หอบเหนอย

ปวดกลามเนอ

ปวดศรษะ

ถายเหลว

อณหภมรางกายสงสด

อณหภมรางกายตำสด

ชพจรสงสด

Oxygen sat ชอผสมภาษณ 0 หนวยงาน โทร................................................................

23


ภาคผนวก ค

การปองกนตนเองของผสอบสวนโรค

24


การปองกนตนเองของผสอบสวนโรค ใหผ ปวยใสหนากากอนามย ผสมภาษณตองสวมชดปองกนการตดเชอสวนบคคล (Personal Protective

Equipment: PPE) ดงตอไปนเปนระดบตำสดและตองยดหลกการปองกนโรคตดเชอระบบทางเดนหายใจและการตดเชอจากการสมผสอยางเครงครด ไดแก การลางมอทกครงหลงการสอบสวนผปวยแตละราย ระดบของอปกรณปองกนตนเองทใชขณะสอบสวนโรค ขนกบอาการของผปวย และกจกรรมทดำเนนการดงน

อปกรณปองกนตนเอง

สมภาษณผปวยโดยไมไดเกบตวอยางสงตรวจ เกบตวอยาง

สงตรวจจากระบบทางเดน

หายใจ

ผปวยไมมอาการไอ หรอ มอาการไอเพยงเลกนอย

ผปวยมอาการไอมาก

หมวกคลมผม - +/- + Goggle หรอ face shield - + + หนากากอนามย (Surgical mask) + - - หนากาก N95 ขนไป - + + ถงมอ (ใชแลวทง) +/- + + ชดกาวนผาแบบคลมเตมตว หรอ เส อผาป องกนชนดเน อผ าปองกนนำได แบบเสอกางเกงตดกน (ชดหม) มผาคลมศรษะ

+ + +

25


ภาคผนวก ง.

การเกบตวอยางและแนวทางการประสานงาน

26


วธการเกบตวอยางและอปกรณ 1. ทำ Label

ทำ Label จำนวน 2 ช น ตอ 1 ตวอยาง ช นท 1 ตดท หลอด Viral Transport Media (VTM) / Universal Transport Media (UTM) หรอ กระปก Sterile ชนท 2 ตดทถงซปลอค ชนท 2 ทงนควรใชปากกาหมกกนนำ ไมควรใชปากกาหมกซม ในการเขยน Label รายละเอยดบน Label ควรมรายละเอยด ดงน

1. ID CODE ของผปวย/ผถกเกบตวอยาง ซงกรมควบคมโรคมอบให 2. วน เดอน ป ทเกบตวอยาง 3. ชนดของตวอยางทเกบ เชน Nasopharyngeal Swab และ Throat Swab

ตวอยาง

Viral Transport Media (VTM) / Universal Transport Media (UTM)

ID CODE ________________________________วนทเกบตวอยาง 30 ตลาคม 2558 ชนดตวอยาง Nasopharyngeal Swab และ Throat Swab

ตด Label ทหลอด Viral Transport Media (VTM) หรอ Universal Transport Media (UTM) โดย หลอด VTM/UTM นจะเกบตวอยาง Nasopharyngeal Swab รวมกบ Throat Swab รวมไวในหลอดเดยวกน

Viral Transport Media (VTM) Universal Transport Media (UTM)

27


2. Nasopharyngeal Swab อปกรณ

1. Viral Transport Media (VTM) หรอ Universal Transport Media (UTM) 2. Dacron หรอ Rayon swab ทกานทำดวยลวดหรอพลาสตกออนและไมเคลอบสาร calcium alginate

เนองจากอาจรบกวนการอานผล PCR

จากภาพ แบบกานลวด (ภาพบน) และแบบกานพลาสตก (ภาพลาง)

วธการเกบ

28


ใช Dacron หรอ Rayon swab ทกานทำดวยลวดหรอพลาสตกออน ทไมม calcium alginate โดยสอดลวดปายเขาไปในโพรงจมกอยางชา ๆ ใหทศทางของลวดปลายออนตงฉากกบใบหนา (ดงรป) และ ชดผนงแผนกลางของ รจมก ไมใชขนานกบทศทางของรจมก เมอรสกวาไม swab สมผสดานหลงของบรเวณ Nasopharynges หมนลวด 5 วนาท แลวจงคอยๆ เลอน swab ออกมา จมลงในหลอด UTM สแดง หกปลาย swab และปดฝาหลอดไวกอนชวคราว จากนนเตรยมเกบตวอยาง Throat swab ตอ 3. Throat Swab

อปกรณ 1. Rayon Tipped Swab กานพลาสตก

2. ไมกดลน

วธการเกบ

ใชไมกดลนผปวย และใช swab ถบรเวณสองขางของ tonsil และ posterior pharynx แช swab ในหลอด UTM สแดง (หลอดเดยวกบทใสตวอยาง Nasopharyngeal swab) แลวหกปลายไมทง ปดหลอดใหสนท

www.rapidmicrobiology.com

29


กรณเกบตวอยาง Sputum อปกรณ: ขวด/กระปก/ภาชนะทผานการฆาเชอโรคมาแลว (container sterilized)

http://www.aviva.co.uk

วธการเกบ ใหผปวยขาก หรอไอลกๆ โดยการเกบตองปราศจากนำลาย เกบในภาชนะทผานการฆาเชอโรคมาแลว

http://lab.parkview.com/ViewAdditionalContent.aspx?UID=E1F0A1ED-C85F-47E0-8829-5D3CDD987C9B

30


การเกบรกษาตวอยาง

อปกรณ: แผน Parafilm วธการเกบ 1. นำหลอด VTM/UTM หรอกระปก sterile ท เก บตวอยางแลวพนดวย

Parafilm รอบๆตรงรอยตอของฝาปดเพอปองกนรวซม 2. นำตวอยางแชตเยน อณหภม 2-8 องศาเซลเซยสแลวสงตวอยางภายใน 72

ชวโมง กรณทไมสามารถสงตรวจภายใน 72 ชวโมง ใหเกบในตแชแขง -70 องศาเซลเซยส

การนำสงตวอยาง

อปกรณ 1. ถงซปลอค 2. กระปองพลาสตก 3. Ice Pack 4. กลองโฟมเกบความเยน 5. เทปกาวสนำตาล

วธทำ 1. ใสหลอด VTM/UTM ทเกบตวอยางแลวใสลงในถงซปลอคจำนวน 3 ชน โดยตด Label ทถงซปลอคชนท 2 และ

นำไปใสในกระปองพลาสตก

1 2

4

3

5

2. นำ Ice Pack ใสลงในกลองโฟมจดเรยงใหสามารถนำกระปองพลาสตกทบรรจตวอยางลงไปได วางกระปองแนวตง ไมเอยงกระปอง จากนนปดฝากล องโฟมให สน ท และพ นเทปกาวให เร ยบร อยป องกน ฝากลองโฟมเปดออกระหวางการขนสง

2

31


แนวทางการประสานงานเพอสงตรวจทางหองปฏบตการ

1. เมอพบผปวย PUI และแจงผเกยวของตามแนวทางทกำหนดไวภายในจงหวด และเมอแจงถง SAT สคร./

สปคม. มการสอบถามขอมล หากยนยนผปวยเขาเกณฑตามนยาม จะออกรหสผปวย (Code case) และออกหนงสอนำสงตวอยางพรอมเลขทหนงสอ

1.1. กรณสงตวอยางจากผปวยทรกษาตวในสถาบนบำราศนราดร ผสงตรวจ คอ Operation DDC (Ops DDC) โดย SAT DDC กำหนดรหสผปวย (Code case) เพอการสงตวอยาง และ ออกเลขทหนงสอนำสง

1.2. กรณสงตวอยางจากผปวยทรกษาตวในสถานพยาบาลในกรงเทพมหานคร ผสงตรวจรบรหสผปวย (Code case) และ ออกเลขทหนงสอนำสง จาก สปคม.

32


1.3. กรณสงตวอยางจากผปวยทรกษาตวในสถานพยาบาลในเขตบรการสขภาพท 1-12 ยกเวน สถาบนบำราศนราดร ผสงตรวจรบรหสผปวย (Code case) เพอการสงตวอยางและหนงสอนำสงพรอมเลขท จาก SAT สคร การออกหนงสอนำสง ใหออกหนงสอนำสง 1 ฉบบ สงไปยงหองปฏบตการทจะนำตวอยางสงตรวจ

2. การสงตวอยางผสมผสเสยงสงของผปวยยนยน สปคม./สคร. เปนผออกรหสผสมผสและออกเลขทหนงสอนำสง กรณผสมผสเสยงสง ออกหนงสอนำสง 1 ฉบบ ถงหองปฏบตการตามทพนทกำหนด หมายเหต สามารถดาวนโหลดแบบฟอรมหนงสอนำสงและใบนำสงสงสงตรวจไดทเวบไซตของกรมควบคมโรค (https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/guidelines.html) และใหส งตวอยางมาพรอมกบแบบสงตวอยางฯ ในกรณสงตวอยางหลายรายใหกรอกทะเบยนนำสงวตถตวอยาง (Sheet of sample’s list) ใสใบ นำสงและทะเบยนมาในกลองนำสงตวอยางดวย

3. เมอทำการตรวจสอบวาตวอยางมรหสผปวย (Code case) หรอรหสผสมผสแลว ใหทำการนำสงตวอยางทาง หองปฏบตการตามระบบภายในพนท เชน ฝากสงกบ ศนยวทยาศาสตรการแพทยหรอสงผานระบบขนสงสาธารณะ (รถโดยสาร)

• ใน กทม. ใหสถานพยาบาลดำเนนการสงตวอยางไปยงหองปฏบตการเอง • สถาบนบำราศนราดร: สงตวอยางจากสถาบนบำราศนราดรไปทสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

(NIH) โดย Operations DDC • หนวยบรการในเขตสขภาพ 1-12 สงตรวจทศนยวทยาศาสตรการแพทยในพนทตามระบบทมอยเดม

หรออาจสงไปตรวจทหองปฏบตการอนทสะดวกกวาโดยใชระบบทเคยปฏบตในพนท หากสงมาตรวจทสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย (NIH) ใหสงถง NIH ไดเลย ไมตองผานสถาบนบำราศนราดร

33


ภาคผนวก จ.

แนวทางการจดการผสมผสเสยงสงของผปวยเขาขาย/ยนยน โรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

34


35


ภาคผนวก ฉ.

แบบสรปผลคดกรองผสมผสของผปวยเขาขาย/ยนยน โรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

36


ผรายงาน ........................................................ หนวยงาน ............................................... โทรศพท…………………………..

แบบสรปผลคดกรองผสมผสของผปวยเขาขาย/ยนยนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

ลำดบ ชอ - สกล อาย (ป)

เพศ สญชาต อาชพ

อาการ

ความสมพนธกบผปวย (โปรดระบ

.....เชน ญาต อาศยอยบานเดยวกบผปวย อยในกรป

ทวรเดยวกบผปวย)

การเกบตวอยางสงตรวจ เบอร

โทรศพทตดตอ ไมม

อาการ วนเรมปวย

ไข ไอ เจบคอ

ปวดกลามเนอ

มนำมก มเสมหะ

หอบเหนอย

ปวดศรษะ

อนๆ (ระบ)

วนทเกบตวอยาง

ชนดตวอยาง

Novelcorona 3

37


ภาคผนวก ช.

แบบสมภาษณผสมผสทไมมอาการของผปวยเขาขาย/ยนยน โรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

38


Novelcorona 4

1. ขอมลทวไป ชอ-นามสกล เพศ ชาย หญง อาย ป สญชาต 0 เชอชาต ความสมพนธกบผปวย 0 อาชพ . กรณเปนบคลากรทางการแพทย ระบตำแหนง แผนก . ทอยทตดตามได เลขท 0 หมท 0 หมบาน/คอนโด 0 ซอย ถนน ตำบล 0 อำเภอ 0 จงหวด 0เบอรโทรศพทตดตอ 0 เมองทอยในประเทศจน เลขทหนงสอเดนทาง .

2. สมภาษณแผนการเดนทางในชวง 14 วนหลงสมผสผปวย

วนทสมผส 0

วนท แผนการเดนทาง ผรวมเดนทาง

ชอผสมภาษณ 0 หนวยงาน โทร. 0

แบบสมภาษณผสมผสทไมมอาการ ของผปวยเขาขาย/ยนยนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

39


ภาคผนวก ซ.

แนวทางการแยกกกหรอกกกนทบาน/ทพกอาศย Home isolation/Home quarantine

40


การแยกกก (Isolation) และ การกกกน (Quarantine)

หลกแนวคด

คำวา Isolation กบ Quarantine มกมความสบสนในการใชงาน เพราะมความเหมอนกนท เปนกจกรรมททำใหบคคลหางจากผอนในทางกายภาพ อยางไรกตาม ทงสองคำมการใชงาน วตถประสงค และกรอบเวลาทแตกตางกน สามารถสรปเปนตารางไดดงน

ใชกบใคร วตถประสงค ระยะเวลา การแยกกก (Isolation) ผปวย ผมอาการ ปองกนการแพรเชอ จนกวาจะพนระยะตดตอของโรค การกกกน (Quarantine) ผสมผสโรคทยงไมปวย สงเกตการเรมปวย จนกวาจะพนระยะฟกตว

ตวอยางการใชสองคำนในกรณโรค COVID 19 ไดแก

• แยกกกผปวยยนยน (isolation) • แยกกกผปวย PUI (isolation) • กกกนผสมผสเสยงสง (Quarantine) • การแยกกกทบานสำหรบผปวย PUI ผลตรวจไมพบเชอ (home isolation)

การกำหนดใหผสมผสอยทบาน พยายามไมออกไปทไหน โดยตดตามวาเรมมอาการปวยหรอไม จน

ครบระยะเวลาเทากบระยะฟกตวของโรค กจกรรมน เรยกวา self quarantine หรอ home quarantine หรอ self quarantine at home

แตถาผปวย PUI ทผลตรวจทางหองปฏบตการไมพบเชอ SARS-CoV-2 อาการไมรนแรง แพทย

อนญาตใหกลบบานได การกำหนดใหผปวยรายนอยทบาน ตดตามจนหายปวย หรอ 14 วนหลงจากการสมผสโรคครงสดทาย กจกรรมนเรยกวา self isolation หรอ home isolation หรอ self isolation at home

กรณบคคลทเปนพาหะ (carrier) นนหมายความวา มเชอในรางกาย สามารถแพรเชอไปยงผอนได โดย

ทบคคลนนไมมอาการ การแยกบคคลทเปนพาหะมวตถประสงคเพอไมใหแพรเช อไปยงผอ น ถอเปนการแยกกก (isolation) ซงตองทำจนกวาจะพนระยะแพรโรค ทงนในทางปฏบต ผเปนพาหะนนจะถกแยกกกเพอรบการรกษาใหการตดเชอหายขาดและไมแพรโรคนนเอง

41


คำแนะนำสำหรบการแยกกกทบาน (home isolation)

สำหรบ ผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ทมผลตรวจทางหองปฏบตการไมพบเชอ เหตผลทยงผปวยตองแยกกกทบานตออก 14 วน แมเคยตรวจทางหองปฏบตการครงแรกแลวไมพบเชอไวรสกอโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

เนองจากการเจบปวยในระยะแรก อาจยงมเชอไวรสปรมาณนอยมากซงทำใหมโอกาสตรวจไมพบเชอได ดงนนผปวยยงมโอกาสทจะปวยเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ไดอย จงแนะนำใหผปวยแยกตวทบานเพอสงเกตอาการตอ หากมอาการมากขนใน 48 ชวโมง เชน ไขสง เหนอยมากขน แนนหนาอก หอบ หายใจไมสะดวก กนไมไดใหรบมาโรงพยาบาลทนทโดยสามารถแจงท รพ............................. หมายเลขโทรศพท...................... หรอตดตอกรมควบคมโรคหมายเลข 1422 อยางไรกด โรคนอาจแสดงอาการชดเจนหรอมอาการรนแรงมากขนไดในชวงสปดาหท 2 ของความเจบปวย หากมอาการมากขนควรเรยกใหรถของโรงพยาบาลไปรบเพอปองกนการแพรเชอ หรอถาเดนทางดวยรถยนตสวนตวใหเปดหนาตางขณะเดนทาง ผปวยควรปฏบตดงน • ผปวยหยดเรยน หยดงาน และพกอยกบบานอยางนอย 14 วนนบจากวนทเดนทางออกจากพนทระบาดหรอวน

สดทายทสมผสผปวยยนยนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 หรอจนกวาอาการจะหายเปนปกตไมมไข ไอ นำมก อยางนอย 1 วน เพอลดการแพรเชอ

• เมอมไขใหรบประทานยาลดไข เชน พาราเซตามอล และยารกษาตามอาการ เชน ยาละลายเสมหะ ยาลดนำมก ตามคำแนะนำของแพทยหรอเภสชกร

• เชดตวลดไขดวยนำสะอาดอนเลกนอยเปนระยะ โดยการเชดแขนขายอนเขาหาลำตว เนนการเชด ลดไขบรเวณหนาผาก ซอกรกแร ขาหนบ ขอพบแขนขา และใชผาหมปดหนาอกระหวางเชดแขน ขา เพอไมใหหนาวเยนจนเสยงเกดปอดบวม หากผปวยมอาการหนาวสน ตองหยดเชดตวและหมผาใหอบอนทนท

• ดมนำสะอาดและนำผลไมมาก ๆ งดดมนำเยนจด • พยายามรบประทานอาหารออนๆ รสไมจด เชน โจก ขาวตม ไข ผก และผลไมใหพอเพยง • นอนพกผอนมาก ๆ ในหองทอากาศไมเยนเกนไป และมอากาศถายเทสะดวก

หากมขอสงสยใด ๆ สามารถโทรสอบถามไดท .....(เบอรโทรศพทโรงพยาบาล)..........

42


การปองกนการแพรเชอไปสบคคลอนในบาน

• ผปวยควรนอนแยกหอง ไมออกไปนอกบาน ไมเดนทางไปทชมชนหรอทสาธารณะจนกวาจะหายเปนปกตแลวอยางนอย 1 วน เพอใหพนระยะการแพรเชอ

• รบประทานอาหารแยกจากผอน จนกวาอาการจะหายเปนปกต • ไมใชของใชสวนตวรวมกบผอน เชน ผาเชดหนา ผาเชดตว แกวนำ หลอดดดนำ • ผปวยควรหลกเลยงการใกลชดบคคลอนในทพกอาศย โดยเฉพาะผสงอายผปวยโรคเรอรงตาง ๆ • เมออยกบผอ นตองสวมหนากากอนามย และอยหางจากคนอนในบานประมาณ 1 -2 เมตรหรออยางนอย

ประมาณหนงชวงแขน • หากมอาการไอใหสวมหนากากอนามยตลอดเวลา • หากไอขณะทไมไดสวมหนากากอนามยใหใชแขนเสอปดปากจมกเมอไอหรอจาม หรอใชกระดาษทชชโดยปดถงคาง • หนากากอนามย กระดาษทชชทใชแลวทงในถงพลาสตก ปดปากถงใหสนทกอนทง และทำความสะอาดมอดวย

แอลกอฮอลเจล หรอนำและสบทนท • ผดแลผปวยตองสวมหนากากอนามย เมอเสรจภารกจ ตองถอดหนากากอนามยลงในถงขยะ และทำความ

สะอาดมอดวยแอลกอฮอลเจล หรอนำและสบทนท • ทกคนในบานควรลางมอบอยครงทสด เพอลดการรบและแพรเชอ • ทำความสะอาดพนบรเวณทผปวยพก และเครองเรอนเครองใช เชน เตยง โตะ โทรศพท หรออปกรณตาง ๆ

ดวยนำยาฟอกขาว 5% โซเดยมไฮโปคลอไรท(นำยาฟอกขาว 1 สวนตอนำ 99 สวน) • ทำความสะอาดหองนำบรเวณโถสวมหรอพนทท อาจเปอนอจาระหรอสารคดหลง ดวยนำยาโซเดยมไฮโป

คลอไรทเขมขน 5000 ppm โดยผสมนำยาฟอกขาว 5% โซเดยมไฮโปคลอไรท(นำยาฟอกขาว 1 สวนตอนำ 9 สวน)

• ทำความสะอาดเสอผา ผาปเตยง ผาขนหนฯลฯ ดวยสบหรอผงซกฟอกธรรมดาและนำ หรอซกผาดวยนำรอนทอณหภมนำ 60-90 °C

• เฝาระวงอาการเจบปวยของผสมผสใกลชดหรอสมาชกในบาน ภายในระยะเวลา 14 วน หลงสมผสผปวย หมายเหต ในกรณทผปวยหรอผสมผสใกลชดเปนมารดาใหนมบตร ยงสามารถใหนมบตรไดเนองจากปรมาณไวรสทผานทางนำนมมนอยมาก แตมารดาควรสวมหนากากอนามยและลางมออยางเครงครดทกครงกอนสมผสหรอใหนมบตร

43


คำแนะนำสำหรบการกกกนผสมผสเสยงสงเพอสงเกตการเรมปวย ณ ทพกอาศย (Home quarantine) ใหผสมผสปฏบตดงน

• ผสมผสควรหยดเรยน หยดงาน และพกอยกบบานจนกวาจะครบ 14 วนหลงการสมผส • ผสมผสควรนอนแยกหอง ไมออกไปนอกบาน ไมเดนทางไปทชมชนหรอทสาธารณะ • รบประทานอาหารแยกจากผอน • ไมใชของใชสวนตว เชน ผาเชดหนา ผาเชดตว แกวนำ หลอดดดนำ รวมกบผอน • หากมอาการไอ ให

o สวมหนากากอนามย หรอ o ปดปากจมกดวยกระดาษทชชทกครงทไอจาม โดยปดถงคาง แลวทงทชชลงในถงพลาสตกและปดปาก

ถงใหสนทกอนทง หรอ o ใชแขนเสอปดปากจมกเมอไอหรอจาม o และ ทำความสะอาดมอดวยแอลกอฮอลเจล หรอนำและสบทนท

• เมออยกบผอนตองสวมหนากากอนามย และอยหางจากคนอน ๆ ในบานประมาณ 1-2 เมตรหรออยางนอยประมาณหนงชวงแขน

• หลกเลยงการใกลชดบคคลอนในทพกอาศย โดยเฉพาะผสงอาย ผปวยโรคเรอรงตาง ๆ • ทกคนในบานควรลางมอบอยครงทสด เพอลดการรบและแพรเชอ • ทำความสะอาดเสอผา ผาปเตยง ผาขนหน ฯลฯ ดวยสบหรอผงซกฟอกธรรมดาและนำ หรอซกผาดวยนำรอนท

อณหภมนำ 60-90 °C • เฝาระวงอาการเจบปวยของผสมผสใกลชดหรอสมาชกในบาน ภายในระยะเวลา 14 วน หลงสมผสผปวย โดย

วดไขและรายงานอาการตอทมสอบสวนโรคทกวน

หมายเหต ในกรณทผสมผสใกลชดเปนมารดาใหนมบตร ยงสามารถใหนมบตรไดเนองจากปรมาณไวรสทผานทางนานมมนอยมาก แตมารดาควรสวมหนากากอนามยและลางมออยางเครงครดทกครงกอนสมผสหรอใหนมบตร

ทางโรงพยาบาล/ทมสอบสวนโรค จะตดตามอาการของทานอยางใกลชด หากทานมอาการปวยหรอมขอสงสยใด ๆสามารถโทรสอบถามไดท .....(เบอรโทรศพทโรงพยาบาล)...........

44


ภาคผนวก ฌ.

แนวทางการตรวจจบและสอบสวน การระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 เปนกลมกอน

45


แนวทางการตรวจจบและสอบสวนการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 เปนกลมกอน

ทมา

จากสถานการณในตางประเทศ พบวาในระยะกอนมการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนาไวรส 2019 เปนวงกวาง จะมการระบาดเกดในเปนกลมกอนขนาดเลก ๆ กอน เชน ในครอบครว สถานททำงาน หรอชมชน หากตรวจจบและควบคมโรคไดไมทนทวงท จะทำใหผปวยจากกลมกอนเลก ๆ นน แพรเชอไปยงผสมผสคนอน ๆ และกระจายเปนวงกวางตอไป ดงนน การตรวจจบการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ทเปนกลมกอนขนาดเลกจงมความสำคญมากทจะปองกนไมใหเกดการระบาดในวงกวาง

เนองจากพบวาผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนาไวรส 2019 สวนใหญมอาการไมรนแรง ดงนน การเฝาระวงอาการตดเชอระบบทางเดนหายใจ จงมบทบาทสำคญในการตรวจจบผปวยทเรมมอาการไมมาก ดงนน เมอพบการระบาดของอาการตดเชอระบบทางเดนหายใจเปนกลมกอนทหาสาเหตไมได จงควรระวงวาจะมการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนาไวรส 2019 ดวยเสมอ

วตถประสงค

1) เพอตรวจจบการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 เปนกลมกอน 2) เพอควบคมการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 แตเนน ๆ และปองกนการระบาดในวงกวาง

นยามเฝาระวงเพอตรวจจบการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 เปนกลมกอน

กล มก อน (cluster) ของผ ม อาการตดเช อระบบทางเด นหายใจ (Acute respiratory tract

infection; ARI) ทตรวจ rapid test หรอ PCR ตอเชอไวรสไขหวดใหญแลวใหผลลบทกราย

• กรณเปนบคลากรทางการแพทย ต งแต 3 รายข นไป ในแผนกเดยวกน ในชวงสปดาหเดยวกน (หาก

สถานพยาบาลขนาดเลก เชน คลนก ตงแต 3 รายขนไปในสถานพยาบาลนน ๆ)

• กรณในสถานทแหงเดยวกน (ไมใชบคลากรทางการแพทย) ตงแต 5 รายขนไป ในชวงสปดาหเดยวกน

การเกบตวอยาง

เมอพบกลมกอน (cluster) ของอาการตดเชอระบบทางเดนหายใจ ตามจำนวนดงนยาม ใหดำเนนการสอบสวนโรคและใหตรวจ rapid test ตอเชอไขหวดใหญทนทขณะทดำเนนการสอบสวนโรค

o หากพบวามผปวยอยางนอย 1 รายใหผลบวกตอเชอไวรสไขหวดใหญ ใหดำเนนการสอบสวนไขหวดใหญตามปกต (เชน สงตรวจ PCR เพอยนยนสายพนธของเชอไวรสไขหวดใหญนน ๆ ) และดำเนนการควบคมโรคตามปกต

46


o หากพบวาไมมผปวยรายใดเลยใหผลบวกตอเชอไวรสไขหวดใหญ ใหเกบตวอยางจากผปวยทมอาการชดเจน ณ วนทสอบสวนโรค จำนวนรอยละ 10 ของจำนวนผปวยทงหมด (อยางนอย 3 รายแตไมเกน 10 ราย) จากกลมกอนนน ๆ สงตรวจ ▪ PCR ตอเชอไวรสไขหวดใหญ และ ▪ PCR ตอเชอไวรสโคโรนา 2019 (ตามแนวทางการสงตวอยางเมอพบผปวยเขาเกณฑ

สอบสวนโรคตดเชอโคโรนาไวรส 2019)

การแยกผปวยระหวางรอผล

1. ใหผปวยทมอาการตดเชอระบบทางเดนหายใจทกรายทพบหยดงาน หยดเรยน และใสหนากากอนามยตลอดเวลา (ผสอบสวนโรคแจกหนากากอนามยใหผปวย) แนะนำใหแยกตวจากบคคลอน (self-isolation) จนกวาทราบผลตรวจเชอไวรสโคโรนา 2019

2. หากเปนสถานททไมสามารถใหผปวยกลบบานได ใหทำพนทแยกโรคเฉพาะขนมาสำหรบแยกผปวยและใสหนากากอนามยตลอดเวลา แนะนำใหแยกตวจากบคคลอน (self-isolation) จนกวาทราบผลตรวจเชอไวรสโคโรนา 2019 หมายเหต การสงตรวจหาเชอไวรสโคโรนา 2019 ดวยวธ PCR ในปจจบนใชระยะเวลาไมเกน 12 ชวโมง นบจากทตวอยางสงถงหองปฏบตการ ทงนควรมการประสานงานภายในจงหวดและ สคร. เพอนำสงตวอยางตรวจใหไปถงหองปฏบตการอยางมคณภาพ และไดรบการตรวจอยางรวดเรว

การดำเนนการเมอผลตรวจทางหองปฏบตการ (PCR) ออกแลว

กรณท 1 ไมพบผปวยรายใดใหผลบวกตอเชอไวรสโคโรนา 2019 และ มอยางนอย 1 รายใหผลบวกตอเชอไวรสไขหวดใหญ ใหดำเนนการกบการระบาดกลมกอนนนตามแนวทางการสอบสวนควบคมโรคไขหวดใหญตามปกต

กรณท 2 พบผปวยอยางนอย 1 รายใหผลบวกตอเชอไวรสโคโรนา 2019 ใหดำเนนการตามแนวทางสอบสวนการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 แบบเปนกลมกอน

กรณท 3 ไมพบผปวยรายใดใหผลบวกตอเชอไวรสโคโรนา 2019 หรอเชอไวรสไขหวดใหญ ใหเกบตวอยางจากผปวยรายเดมทยงมอาการอย ซำท 48 ชวโมง และเกบตวอยางจากผปวยรายใหมทมอาการปวยชดเจนอก 3 – 5 ราย สงตรวจหาเชอไวรสโคโรนา 2019 ถายงใหผลเปนลบทกรายใหถอวาการระบาดกลมกอนนนไมไดเกดจากโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 และตรวจหาเชอกอโรคอน ๆ ตามปกต

47


แนวทางการสอบสวนการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 แบบเปนกลมกอน

เมอพบวาการระบาดเปนกลมกอนของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ใหดำเนนการดงตอไปน

8) ตดตามผ สมผสเส ยงสง และ เส ยงตำของผ ปวยเขาขายหรอยนยนทกราย (Contact tracing) และดำเนนการตามแนวทางตดตามผสมผสฯ (ดแนวทางการเฝาระวงและสอบสวนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019)

9) หากมผสมผสเสยงสงมจำนวนมาก และไมสามารถทำการกกกนทบาน (home quarantine) ไดอยางมประสทธภาพ อาจพจารณาใหมการกกกนผสมผสในททจดไวให (quarantine at designated areas) (ดแนวทางการบรหารจดการ กรณแยกกกเพอสงเกตอาการ)

10) คนหาผปวยเพมเตมในชมชน/บรเวณทพบการระบาด (Active case finding) ดงตอไปน • กลมประชากรทตองคนหาผปวยเพมเตม

ผทอาศย ทำงาน เรยน หรอใชชวตประจำวน อยในชมชน หรอในบรเวณเดยวกบผปวย เชน แผนก/ชนททำงาน โรงเรยน ทพก (คายทหาร เรอนจำ)

• นยามคนหาผปวย ผปวยสงสย (suspected case) ไดแก ผปวยทมอณหภมรางกาย > 37.5 C หรอมประวตไข รวมกบอาการอยางนอยหนงอาการ ไดแก ไอ มนำมก เจบคอ หอบเหนอย ตงแต 14 วนกอนวนเรมปวยของผปวยยนยนทไดรบการรายงานรายแรก (Index case) จนถง 28 วนหลงจากพบผปวยยนยนรายสดทาย

ขอสงเกต คำวา “ผปวยสงสย (suspected case)” จะใชกบผปวยทไดจากการคนหาผปวยเพมเตม(active case finding) ในชมชน (นอกเหนอไปจากวงผสมผส) หลงจากทพบผปวยยนยนในชมชนนน ๆแลว

11) ผปวยสงสย (suspected case) ทกรายทยงมอาการ ณ วนสอบสวนโรค ใหตรวจหาเชอไวรสโคโรนา 2019 (ทำการเกบตวอยางตามแนวทางเกบตวอยางผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรค; PUI) สวนผปวยสงสยทไมมอาการแลวไมจำเปนตองเกบตวอยาง

12) ผปวยสงสย (suspected case) ทกรายไมวายงมอาการหรอไมมอาการ ใหแยกกก (ใหหยดงาน/หยดเรยน) อยางนอย 14 วน นบจากวนเรมมอาการ แมวาอาการจะหายแลวหรอมผลตรวจทางหองปฏบตการเปนลบ หากพบผปวยสงสยจำนวนมากอาจพจารณาจด cohort ward ในโรงพยาบาล หรอ กำหนดพนทรองรบผปวยจำนวนมาก เชน โรงพยาบาลสนามโดยรายงานผวาราชการจงหวด และประสานงานกบหนวยงานสนบสนน เชน คายทหาร องคกรปกครองสวนทองถน

13) สำหรบผปวยสงสยทอาการหายเปนปกตกอนวนทสอบสวนโรคและไมไดรบการเกบตวอยางตรวจ ใหสอบถามอาการเจบปวยของผสมผสเสยงสงของผปวยสงสยเหลานน (เชน สมาชกในครอบครว เพอน

48


รวมงานทสมผสใกลชด) ถาพบผสมผสเหลานนมอาการใหเกบตวอยางสงตรวจหาเชอไวรสโคโรนา 2019 ดวย

14) ใหสถานททพบการระบาด งดกจกรรมทมการชมนม รวมคน ประชมหรอเคลอนยายคนจำนวนมาก จนถง 28 วนหลงจากพบผปวยยนยนรายสดทาย

15) ทำความสะอาดสถานทท พบการระบาด หรอเก ยวของกบการระบาดตามคำแนะนำของกระทรวงสาธารณสข

16) พจารณาปดสถานททตามความเหมาะสม หากมการระบาดตอเนองเกนกวา 14 วน นบจากวนทพบผปวยยนยนทไดรบการรายงานรายแรก (Index case)

17) ใหเฝาระวงไปขางหนาจนถง 28 วนหลงจากพบผปวยยนยนรายสดทาย ระหวางนนถามผปวยเขานยามผปวยสงสยใหเกบตวอยางสงตรวจหาเชอไวรสโคโรนา 2019 ทกราย

การเตรยมความพรอม

1) ประชาสมพนธมาตรการใหกบหนวยงานทเกยวของรบทราบ เพอชวยเฝาระวงการระบาดของอาการทางเดนหายใจเปนกลมกอน

• สำหรบตรวจจบการระบาดในสถานทปดหรอมขอบเขตชดเจน เชน สถานศกษา สถานพยาบาล สถานสงเคราะห คายทหาร เรอนจำ บานพกคนชรา บรษทหางราน (โรงแรม หางสรรพสนคา สถาบนกวดวชา และอน ๆ ทมลกษณะเปนสถานประกอบการ) อาจเชญประชมสวนราชการหรอภาคเอกชนทเกยวของ หรอสงหนงสอราชการ หรอขอใหมการประชาสมพนธในจงหวด หรอการใช social media และสำหรบสถานทปด (เชน เรอนจำ คายทหาร สถานสงเคราะห) ใหแตละแหงเตรยมแผนจดสรรพนทแยกโรคในกรณทพบผปวย

• สำหรบตรวจจบการระบาดในชมชน อาจเรยกประชม อสม. ชแจงการเฝาระวงเหต การณการระบาดเปนกลมกอนของโรคทางเดนหายใจในชมชน

2) อปกรณปองกนตวสวนบคคล (PPE) ของผสอบสวนการระบาดเปนกลมกอนของอาการตดเชอทางเดนหายใจ (ARI) โดยทยงไมทราบเชอสาเหต

1) เจาหนาทสอบสวนโรคทกราย ใหปองกนตวแบบ droplet และ contact precaution โดยใชหนากากอนามยเปนอยางนอย

2) เฉพาะผทำการเกบตวอยางใหใช PPE ตามแนวทางสอบสวนผปวยเขาเกณฑสอบสวนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

3) พยายามจำกดบคคลทเกยวของกบการสอบสวนโรคใหนอยทสด 3) หนากากอนามยแบบใชแลวทง สำหรบแจกผปวยทมอาการ 4) ใหแตละจงหวดมการสำรองชดตรวจ Rapid test ของโรคไขหวดใหญ ไวทระดบอำเภอหรอสามารถสงให

อำเภอไดทนท เพอตรวจคดกรองกรณพบการระบาดของอาการตดเชอทางเดนหายใจเปนกลมกอน 5) สำนกงานสาธารณสขจงหวดเตรยมหองแยกโรคหรอแผนกแยกโรค กรณพบผปวยสงสยเปนจำนวนมาก

หรอพจารณาจดตงจดรองรบผปวยนอกโรงพยาบาล เชน โรงพยาบาลสนาม โดยจดทำแผนรวมกบหนวยงานสนบสนนในจงหวด เชน คายทหาร สำนกงานจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน

49


6) เกณฑการปดสถานท ต าง ๆ ตามความเหมาะสมโดยใหมการพจารณารวมกนระหวางสำนกงานสาธารณสขในพนท หนวยงานปกครองในพนท และเจาของหนวยงาน/สถานประกอบการ ขอมลทอาจใชประกอบการพจารณา ไดแก จำนวนผปวยยนยนในพนท ความเชอมโยงของผปวยแตละราย และขอบเขตในการปดพนท

_______________________________

50


ดาวนโหลดไฟลเอกสารแนวทางไดท

https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/guidelines.php

https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/guidelines.php

Documents

ฉบับ 03 มีนาคม 2563 · 2020. 3. 11. · 6 แนวทางการเฝ้าระวังและสอบสวนโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา