gamomcemloba palitra LTbilisi

2014

74

Carlz di ken si Svidtomeuli

tomi V ni ko las nik l bi

UDC (uak) 821.111-31 d-472

© gamomcemloba palitra L, 2014mis.: Tbilisi, iosebiZis q. #49www.palitral.ge E-mail: book@palitra.ge; tel.: 238-38-71

ISSN 2233-3886ISBN 978-9941-21-792-0

mTargmneli vax tang We li Ze

redaqtori ma na na ba li aS vi li koreqtorebi: ma rex Ra ri baS vi li rusudan gelaSvili lika TavarTqilaZe nana antonova-iluriZe

garekanis dizaini laSa giorgaZe

kompiuteruliuzrunvelyofa rezo TxiliSvili

saredaqcio jgufi: zurab abaSiZe TinaTin asaTiani daviT oragveliZe manana janeliZe

ni ko las nik l bi

wigni I

Carlz di ken si

5

Ta vi pir ve li

da nar Ce ni Ta ve bis Se sa va li

de von Si ris sag ra fos erT miy ru e bul kuTxe Si odes Rac Rir se u li jen t l me ni cxov rob da, vin me mis ter god f ri nik l bi, ro mel mac sak ma od gvi an ga dawy vi ta da-qor wi ne ba da ra ki arc sa Ta na do sim did re hqon da da arc si Wa bu ke mos dev da, rom mdi da ri qa lis Ser T vas cdi li-yo, isev ub ra lo ga ta ce biT Se ir To Ta vi si Zve lis Z ve li trfi a li. qa lic, Ta vis mxriv, ama ve mi ze zis ga mo gah y va mas co lad. swo red ise, ro gorc zog jer xde ba xol me: ori ada mi a ni Tavs ne bas ver aZ levs ful ze iTa ma Sos qa-Ral di da ub ra lod, ga sar To bad, ban qos siy va ru liT Ca-uj de bi an Ta maSs.

zo gi er T ma ucol S vi lo kac ma, ro mel sac sa sa ci lod mi aC nia col q m ru li cxov re ba, Se saZ loa ga bed ni e re bu-li wyvi li or mok ri ves Se a da ros, rom le bic, ro ca be di ar swya lobT da sa naZ le o sac iS vi a Tad Tu vin me Ca mo dis, ra in du lad ga nag r Zo ben brZo las da ub ra lo si a mov ne-bis T vis das cxe ben er T ma neTs. er Ti mxriv, es Se da re ba mar T lac zed ga moW ri lia: ma yu re bel Ta gu lux vo bis mo-i me de fa iv s kor te li1 ma ma ci wyvi lis msgav sad, rom le bic qu diT Ca mo iv li an xol me Ta ma Sis dam Tav re bis Sem deg, mis ter god f ri nik l bim da mis ma par t ni or mac, ga u Tav-daT Tu ara Taf lo bis Tve, Se wu xe bu li sa xiT da iwyes

1 `faivsi~ Zveleburi TamaSia; `faivskorteli mamaci wyvili~ _ igulisxmeba `faivsis~ moTamaSeebi.

6

aqeT-iqiT yu re ba ar c Tu mci re ime diT, rom bed ni e ri Sem Tx ve vis wya lo biT mdgo ma re o bas ga i um jo be seb d nen. mis ter nik l bis wli u ri Se mo sa va li da qor wi ne bis dros sa moc-oTx moc gir van qa ster lings ar aRe ma te bo da.

ze cam xom icis, rom qvey nad sak ma od bev ri xal xia da lon don Sic (sa dac im xa nad mis ter nik l bi cxov rob-da) iS vi a Tad Tu vin me uCi vis mo sax le o bis nak le bo bas. TiT qos da u je re be lia _ ram den xans Se iZ le ba ace cos kac ma Tva le bi aqeT-iqiT da am brbo Si er Ti me gob ris sa-xec ver Se niS nos; mag ram es si mar T lea. mis ter nik l bim ic qi ra, sa nam Tva le bi ar et ki na, gu lic et ki na, Tum ca me go ba ri ma inc ar Can da. bo los, ro ca am den ma Zeb nam mo-qan ca, mib run da da Ta vis ke ras da aS ter da, mag ram daR-li li Tva le bis da sa a meb lad Za li an co ta ram na xa iq. mxat va ri, ro me lic Zal ze did xans uyu rebs brWyvi a la fe rebs, me re uf ro Sav da muq fer ze ga da i tans xol me mze ras, TiT q mis dav se bu li Tva le bis da sa a meb lad; mag-ram yve la fe ri, rac mis ter nik l bis mxed ve lo bis are-Si mox v da, ise Ti si Tal xi Ta da si quf riT ga mo ir Ce o da, rom sa pi ris pi ro fe re bis da nax va ax la mas ga nu zo mel Sve bas mi a ni Web da.

bo los, xu Ti wlis Sem deg, ro ca mi sis nik l bim wyvi li va JiS vi li aCu qa me uR les, xo lo Se wu xe bu li da oja xis T-vis luk ma pu ris mo po ve biT ga wa me bu li jen t l me ni pa ta-ra ko mer ci u li spe ku la ci is se ri o zul geg mebs awyob da, ra Ta mom dev no kvar ta lur dRes1 si cocx le da ezR via da Sem deg `Sem Tx ve viT~ mo nu men ti dan2 Ca mo var d ni li yo, uec rad, erT di las, fos tiT Sav ar Si a mov le bu li we ri-li mo vi da. iuwye bod nen bi Za mi sis, mis ter ralf nik l bis

1 kvartaluri dRe _ gadasaxadebis akrefisa da gasuli kvar-talis binis qiris gadaxdis dRe.

2 igulisxmeba didi kolona, romelic me-17 saukuneSi aRmar-Tes londonis `didi xanZris~ (1666 w.) aRsaniSnavad.

7

gar dac va le bas, ro mel sac mis T vis mTe li Ta vi si mci re qo ne ba _ xu Ti aTa si gir van qa ster lin gi da e to ve bi na.

gan s ve ne bu li si cocx le Si ara vi Tar yu radRe bas ar aq cev da Ta vis Zmis wuls, gar da imi sa, rom mis uf ros va-JiS vils (ro mel sac gam wa re bul ma mSob leb ma gan geb, ga-mor Ce nis miz niT, mi si sa xe li Se ar q ves) ver cx lis kov zi usax sov ra na tis bu diT. mag ram ra ki am kov ziT Se saW me-li bev ri ara fe ri hqon daT, ase Ti sa Cu qa ri kacs Se iZ le-ba da cin vad mos C ve ne bo da _ rad gan pir Si ver cx lis am me tad sa sar geb lo Wur W liT ar da ba de bu lao1. ami to mac, pir ve lad mis ter god f ri nik l bi Tva lebs ar uje reb da, mag ram kar gad rom Se a mow ma cno ba, yve la fe ri sav se biT sar w mu no aR moC n da. gul ke Til mo xuc jen t l mens, ro-gorc Cans, gan z rax va hqon da mTe li Ta vi si qo ne ba sa me fo saq vel moq me do sa zo ga do e bis T vis da e to ve bi na. an der-Zic ki hqon da Sed ge ni li; mag ram ram de ni me Tvis win am da-we se bu le bam, Ta vis da Wi rad, sik v dils ga da ar Ci na mo xu-ci jen t l me nis er Ti Ra ri bi na Te sa vi, ro mel sac mis ter nik l bi yo vel k vi re ul dax ma re bas aZ lev da _ sam Si lin g-sa da eqvs penss; ami tom ga cecx le bul ma jen t l men ma, ro-mel sac yo vel g va ri sa fuZ ve li hqon da gab ra ze bi sa, Ta-vi si pir ve li an der Zi ga a uq ma da zed mi a we ra, rom mTel qo ne bas mis ter god f ri nik l bis uto veb da. mi na wer Si man gan sa kuT re bu li gu lis wy ro ma ga mo xa ta ara mar to sa-zo ga do e bis mi marT, ro mel mac mi si Ra ri bi na Te sa vi sik-v dils ga da ar Ci na, ara med na Te sa vis mi mar Tac, ro mel mac Tavs ne ba mis ca ga dar Ce ni li yo.

mis ter god f ri nik l bim am fu lis er Ti na wi liT pa-ta ra fer ma Se i Zi na da u li Sis max lob lad, de von Sir Si da ga da sax l da ki dec iq co li Ta da ori Svi liT, ra Ta dar-

1 e.i. vercxlis kovziT ar dabadebulao. avtors mxedvelobaSi aqvs inglisuri andaza: To be with a silver spoon in one’s mouth. _ rac niSnavs _ mdidari daibadao.

8

Ce ni li Tan xis rac Se iZ le ba ma Ra li sar geb li Ta da im pa-ta ra Se mo sav liT ecxov ra, ra sac igi mi wis da mu Sa ve biT mi i Reb da. ori ve Ro nis Zi e bam ise ga u mar T la, rom ro ca kvde bo da (am am be bis Sem deg TxuT me ti we li icocx la, xo lo co lis sik v di lis Sem deg _ xu Ti we li), man SeZ lo uf ro si Svi lis, ral fis T vis sa mi aTa si gir van qa da e to-ve bi na fu lad, um c ro si Svi lis T vis ki, ni ko la sis T vis, _ aTa si gir van qa fu lad da fer ma, ro me lic, war mod ge-nac ki Zne lia, ise Ti pa wa wi na iyo.

ori ve Zma aR saz r de lad eq se te ris sko la Si iyo ga ba-re bu li da ro ca Sin mi di od nen, _ es xde bo da Cve u leb riv kvi ra Si er Txel, _ de da daw v ri le biT uam bob da xol me, ra sa Si nel tan j vas ga nic di da ma Ti ma ma si Ra ri bis pe ri-od Si da me re, bi Zis wya lo biT, ro gor gam did r d nen. de-dis na am bo bi er T ma ne Ti sa gan sav se biT gan s x va ve bul STa-beW di le bas ax den da Zmeb ze: Tu bu ne biT mok r Za le bul ma da wynar ma um c ros ma Zmam di di qvey nis gan gan d go mi sa da gan mar to e bu li sof lu ri cxov re bis siy va ru li Se iT vi-sa, ral f ma, uf ros ma Zmam, de dis xSi ri na am bo bi dan ori di di sib r Z ne ga mo i ta na _ rom sim did re bed ni e re bi sa da Za la uf le bis er Ta der Ti WeS ma ri ti wya roa, da rom mis mo sa po veb lad ka no ni e ri da ga mar T le bu li iq ne ba yo-vel g va ri sa Su a le ba, gar da bo rot moq me de bi sa. `mar Ta-lia, _ msje lob da ral fi Ta vis T vis, _ bi Za Ce mis fuls mis si cocx le Si ara fe ri si ke Te mo u ta nia, mag ram, sa ma-gi e rod, Za li an di di si ke Te mo i ta na mi si sik v di lis Sem-deg, rad gan gad mo e ca ma ma Cems, ro me lic mas Cem T vis zo-gavs da Za li an kar ga dac iq ce va. kac ma rom Tqvas, mo xuc jen t l men sac ki mo u ta na si ke Te, rad gan im ful ze fiq ri mas mTe li si cocx lis gan mav lo ba Si si a mov ne bas hgvri da, xo lo na Te sa vebs mis da mi Sur sa da mo wi we bas aRuZ rav da~. da Ta vis Tav Tan msje lo bas ral fi mu dam im das k v nam de mih yav da, rom fuls qvey nad ara fe ri Se ed re ba.

9

mar to Te o ri iT rom ar SezRu du li yo da Ta vi si ni Wi ar da eC lun ge bi na, es yrma, ro me lic Ta vi dan ve did ime-debs iZ le o da, wmin da, gan ye ne bu li fiq re bi dan jer ki-dev pa ta ra o bi dan ve ga da vi da saq mi a no ba ze da sko la Si ve mih yo xe li mci re mas S ta bis me vax Se o bas _ di di sar geb-liT aqi ra veb da xol me pa ta ra ka pi tals, ro me lic gri-fe le bi sa da mar ma ri los naW re bi sa gan1 Sed ge bo da; me re Tan da Tan ga a far To va Ta vi si ope ra ci e bi, sa xel m wi fo spi len Zis ful ze ga da vi da da mniS v ne lo van war ma te ba-sac mi aR wia. amas Tan, Ta vis me va le ebs igi ab s t raq tu li ga mo an ga ri Se be biT ro di awu xeb da, arc ariT me ti ku li cxri le bis xma re bas aiZu leb da; ub ra lo sar geb lis we-si mas Za li an mar ti vad hqon da ga mo xa tu li erT pa ta ra, oq ros wi na da de ba Si: `yo vel na xe var pen ze _ ori pe ni~, ro me lic sa oc rad aioleb da an ga ri Si a no bas da sul ub-ra lo ariT me ti kul wes ze ad vi li ga sa ge bi da da sa max-sov re be li iyo. al baT ami to mac ur Ce ven ka pi ta lis tebs, su ler Tia _ wvri leb sac da msxvi leb sac, gan sa kuT re biT ki bir Jis mak le reb sa da dis kon te rebs, mxed ve lo ba Si mi-i Ron es we si. da mar T lac, si mar T les ver da vu kar gavT am jen t l me nebs, bev ri maT ga ni dRe sac xSi rad iye nebs xol-me mas da, un da iT q vas, sa o ca ri war ma te bi Tac.

am g va rad ve ga ur bo da ralf nik l bi va da ze ga da So-re bu li dRe e bis wvril sa da dax lar Tul an ga ri Sebs, rac yve las Tav g zas ub nevs xol me, vinc ki Tav ni sa da ub ra lo sar geb lis an ga ri Si a no bas mis devs. mas er Ti sa er To we si hqon da dad ge ni li _ mTe li Tan xa, Tav ni ca da sar ge be-lic, erT dRes, vTqvaT Sa baTs, un da ga da e xa daT. amas Tan, mniS v ne lo ba ar hqon da, ro dis ga a ses xeb da fuls _ or-Sa baTs Tu pa ras kevs, sar ge be li ori ve Sem Tx ve va Si er Ti ra o de no bis iq ne bo da. saq me isaa, rom igi ase msje lob da, da sru li ad go niv ru la dac: erT dRe Si me tic ki un da ga-

1 aseTi naWrebiT bavSvebi TamaSobdnen xolme.

10

da ax de vi no, vid re xuT Si, rad gan un da vi fiq roT, rom mo-va le did ga Wir ve ba Sia Ca var d ni li, To rem aseT, mis T vis ara xel say rel pi ro beb ze ar da Tan x m de bo dao. es faq ti imiT aris sa in te re so, rom gvi su ra Tebs idu mal kav Sir sa da sim pa Ti as, ro me lic mu dam ar se bobs did mo az rov ne-ebs So ris. mar Ta lia, im xa nad es ar ico da mis ter ralf nik l bim, mag ram ze mox se ne bu li jen t l me ne bis kla si, Ta-vis saq mi a no ba Si mu dam am prin ci piT xel m ZR va ne lobs.

imis mi xed viT, rac am axal gaz r da jen t l men ze vi la-pa ra keT, ag reT ve im ueW ve li aR f r To va ne bis mi xed vi Tac, ro me lic mkiTx vels da u yov neb liv aReZ v re ba mis da mi, al baT ifiq rebT, rom swo red is iq ne ba gmi ri na war mo e bi-sa, ro mel sac es aris viwyebT. er Txel da sa mu da mod rom ga va qar wy loT es Se xe du le ba da motyu e bu li ar dag vir-Ces mkiTx ve li, Cven ve Su re biT Cqa ra da viwyoT es am ba vi.

ma mis gar dac va le bis Sem deg ralf nik l bim, ro me lic sul co ta xnis win mo awy ves lon do nis erT-erT sa vaW ro sax l Si, ga ta ce biT mih yo xe li Ta vis Zvel xe lo bas _ fu-lis ga ses xe bas, da ma le im g va rad Ca i Zi ra da Ca ef lo am saq mi a no ba Si, rom ram de ni me we li ise ga vi da, Zma er Txe-lac ar gax se ne bia. mag ram Tu zog jer Zmas Tan ga ta re bu-li bav S vo bis mo go ne ba ni ma inc ga mok r Te bo da im bu ru si-dan, ro me lic ralfs er tya ir g v liv (oq ro xom ada mi a nis gar Se mo yo vel g va ri Zve li grZno be bis STa nm T q mel bu-russ war moq m nis xol me, rac mxu Tav air ze uf ro me tad ub in davs mas grZno bebs), am mo go ne bas ma Sin ve aedev ne bo-da Si Si _ er T ma neT Tan ax los rom vi yoT, va i Tu, fuls me ses xo so. am dros mis ter ralf nik l bi mxrebs aiCeC da da ityo da: _ sjobs ise iyos, ro gorc aris.

rac Se e xe ba ni ko lass, igi kar ga xans cxov rob da mar-tod mar to ma mi se ul mi wa-wyal ze. xo lo mar to o ba rom mos wyin da, co lad Se ir To me zo be li jen t l me nis qa liS-vi li, ro mel sac mziT vad aTa si gir van qa ster lin gi moh-

11

y va. am saT no qal ma ni ko lass ori Svi li Ses Zi na: qal-va-Ji. ro ca va Ji cxra me tis gax da, xo lo qa li, Tu ar vcde bi, ToTx me tis (a xa li ka no nis ga ta re bam de Cvens qve ya na Si swo ri cno be bi axal gaz r da qa le bis da ba de bis Se sa xeb sa bu Te bis arc erT wig n Si ar Se na xu la), mis ter nik l-bim zrun va da iwyo Ta vi si ka pi ta lis Sev se ba ze, ro me lic oja xis zrdi Ta da bav S v Ta aR z r dis xar je bis ga mo sa va-la lod Sem cir da.

_ spe ku la cia da iwye, rac gvaqvs imiT, _ ur Cia mi sis nik l bim.

_ spe-ku-la cia, Ce mo Zvir fa so? _ TiT qos or Wo-fu lad hkiTxa mis ter nik l bim.

_ ra to mac ara? _ Tqva mi sis nik l bim._ va i Tu isic dav kar goT, rac gag vaC nia, Ce mo Zvir-

fa so?! _ upa su xa mis ter nik l bim, ro mel mac sa er Tod mZi me da ne li la pa ra ki ico da, _ va i Tu sul dav kar goT, me re ri Ra Ti vicxov roT, Ce mo Zvir fa so?!

_ si su le lea, _ ga nacxa da mi sis nik l bim._ sav se biT dar w mu ne bu li ar var, Ce mo Zvir fa so, _

Tqva mis ter nik l bim._ Cve ni ni ko la si, _ ga nag r Zob da qal ba to ni nik-

l bi, _ uk ve mom wi fe bu li Wa bu kia. gza ze un da da ye ne ba, ra me un da vi Ro noT mis T vis. ke it sac, sa co dav go gos, er-Ti pe ni ar aba dia. aba Se ni Zma mo i go ne, spe ku la cia rom ar da ewyo, ga na mi aR wev da am mdgo ma re o bas?!

_ es ki mar Ta lia, _ upa su xa mis ter nik l bim, _ Sens sity va ze iyos, Zvir fa so, ke Ti li, mec da viwyeb spe ku la-ci as, Ce mo kar go.

spe ku la cia ise Ti Ta ma Sia, ro de sac mo Ta ma Se e bi Tav da pir ve lad TiT q mis, an da su lac ver xe da ven Ta vi-anT kar tebs. mo ge ba Se saZ le be lia di di iyos, ase ve di-di Se iZ le ba iyos wa ge bac. be dis Car xi mis ter nik l bis wi na aR m deg dat ri al da. gzne bam da ga ta ce bam im Z lav ra,

12

sap nis buS ti gas k da, bir Jis oTx ma mak ler ma vi le bi aigo flo ren ci a Si, saT va lav Si arad Ca sag de bi oTxa si ka ci, da maT So ris mis ter nik l bic, ga kot r da.

_ xval iq neb am sax li da nac ga mag don, _ amo i ox ra sab ra lo jen t l men ma, _ aRa ra fe ri dar Ce ba Ce mi Zve li ave ji dan, vi Rac ga dam Ti e lebs mih yi di an.

amis ga fiq re bam ise at ki na gu li, rom ma Sin ve lo gin-Si Caw va, TiT qos ga dawy vi ta, sa wols ma inc ar dav T mo bo.

_ gam x nev diT, ser! _ Se mo u Za xa mkur nal ma._ su liT nu da e ce miT, ser, _ uTx ra mom v lel ma

qal ma._ ase Ti ra me e bi yo vel dRi u rad xde ba, _ Se niS na ve-

qil ma._ da cod vac iq ne ba, win rom aR vud geT, _ Ca i but bu-

ta mRvdel ma._ arc er Ti oja xis ka ci ar un da mo iq ces ase, _ das-

Zi nes me zob leb ma.mis ter nik l bim Ta vi ga aq nia, yve las aniS na oTa xi-

dan ga su liy v nen, rig ri go biT Ca ik ra col-Svi li sus tad mfeT qav gul Si da uRo nod da eS va ba liS ze; dam wux re-bu li Wi ri suf le bi mix v d nen, rom avad m yofs go ne ba da-eb ni da, rad gan igi did xans luR lu Reb da ra Ra cas Ta-vi si Zmis did su lov ne ba sa da gul ke Ti lo ba ze, gan v lil mxi a rul dRe eb ze, ro de sac isi ni er Tad iy v nen sko la Si. me re, bod vam rom ga u a ra, sa so e biT Se a ved ra col-Svi li mas, vinc ara so des gas wi ravs qvriv sa da obols, aler si-a nad ga u Ri ma sa mi ves, ga dab run da da Tqva, vgo neb da me-Zi no so.

13

Ta vi me o re

mis ter ralf nik l bis, mi si kan to ri sa da saq mi a no bis da ag reT ve, udi de si erov nu li mniS v ne lo bis mqo ne sa aq cio sa zo ga do e bis Se sa xeb

kac ma rom Tqvas, mis ter ralf nik l bi ar iyos is, vi-sac Tqven sov da gars uwo deb diT. arc ban ki ri yo fi la, arc ater ni, arc ve qi li, arc no ta ri u si. am ri gad, ar iyo va Wa ri da miT ume tes, nak le bi uf le ba hqon da sa ku Ta ri Ta vis T vis Ta vi su fa li pro fe si is ada mi a ni ewo de bi na, rad gan Se uZ le be lia ra i me xe lo ba Se var q vaT im saq mes, ra sac is mis dev da. mag ram igi cxov rob da gol den skver-ze, ve e ba sax l Si, da mTa var Se sas v lel kar ze gak ru li spi len Zis ab ris gar da, xel mar cx niv, ka ris wir Tx l ze, iq, sa dac spi len Zi sa ve ga mo sa xu le ba iyo bav S vis muS ti sa, ro mel Sic Sam fu ris na te xi hqon da CabRu ju li, gak ru li iyo ag reT ve me o re, or-na xe var jer uf ro mom c ro spi-len Zis ab ra, zed msxvi li war we riT _ `kan to ra~. ami tom aS ka ra iyo, rom igi ra Rac saq mi a no bas ewe o da, an Tavs aC-ve neb da ase. amas aT ke cad adas tu reb da _ Tu ki sa Wi ro iq ne bo da da das tu re ba _ is, rom yo vel dRi u rad, aTis na xev ri dan xuT sa a Tam de de ref nis bo lo Si, bu fe tis msgavs oTax Si, uC ve u lod ma gar ta bu ret ze ij da Jan gis-fer tan sac m li a ni, gay viT le bu li ka ci, ro mel sac yurs ukan mu dam kal mis ta ri hqon da gaC ri li, ro ca za ris xma-ze mis ter ral fis kars Se a Reb da.

mar Ta lia, ram de ni me ase Tu ise dar ba is lu ri xe lo-bis pi ri cxov robs gol den skve ris ir g v liv, mag ram igi ma inc ar war mo ad gens sa val gzas arc er Ti mxri dan. es aris erT-er Ti, odes Rac ar se bu li mo e da ni, am Ja mad uk-ve qa la qis Se fer Txi li uba ni, sa dac bi ne bis ga qi ra ve ba

14

da uwyi aT. ave jiT mor Tu li mra va li bi na aqvT da qi ra-ve bu li mar to xe la jen t l me nebs me o re da me sa me sar Tu-leb ze. aq vea pan si o ne bic. es aris ucxo el Ta say va re li ad gi li. gol den skver ze, an mis me zo bel qu Ceb ze cxov-ro ben ag reT ve ga bar d nil qil va Se bi a ni, Sav g v re ma ni jen-t l me ne bi, rom le bic na Su adRe vis oTxi dan xuT sa a Tam-de, kon t ra mar ke bis da ri ge bis dros, ope ris ko lo na dis qveS ik ri be bi an da rom leb sac sa a Te bi mZi me Zew k ve biT aqvT da mag re bu li, xo lo xel ze di di beW de bi uke Ti aT. aq ve max lob lad cxov robs ope ris or kes t ris ori-sa mi vi o li no da er Tic sa su le in s t ru men ti. aq mo Tav se bu-lia mu si ka lu ri pan si o ne bi da sa Ra mo o biT for te pi a no-sa da Can gis han ge bi ro ni niT ev le bi an Tavs mo ed nis ga ve-ra ne bul, buC qe biT da fa rul, cen t r Si aR mar Tul ima ve buC qe bis mfar ve li an ge lo zis daR v re mil qan da ke bas. zafxu lis Ra miT fan j re bi far Tod aris ga Re bu li da gam v lels Se uZ lia da i na xos ra feb ze gad moy r d no bi li Sa vul va Sa ma ma ka ce bi, rom le bic Se maZ r wu neb lad abo-le ben Tam ba qos. sa Ra mos myud ro e ba Si iW re ba vo ka lur mu si ka Si mo var ji Se Ta Cax rin wu li xme bi, xo lo Ci ne bu li Tu Tu nis bo li ha ers sa si a mov no sur ne le biT av sebs. aq ga ba to ne bu lia bur nu Ti da si ga re bi, ger ma nu li Ci bu-xe bi da fle i te bi, vi o li no e bi da vi o lon Ce le bi. aq sim-Re ri sa da Tam ba qos kvam lis sa me foa. qu Cis dam k v re le bi gol den skver ze gan sa kuT re biT ga a xu re ben xol me mu si-kas, xo lo mo xe ti a le, mxi a ru li mom Rer le bi Ta vis da u-ne bu rad aT r To le ben xmas.

TiT qos es ad gi li ma in c da ma inc Se sa fe ri si ar un da iyos saq mi a ni ope ra ci e bis T vis, mag ram mi u xe da vad ami sa, mra va li wlis gan mav lo ba Si cxov rob da aq mis ter ralf nik l bi da er Txe lac ar da u wu wu nia. ir g v liv ara vis ic-nob da da arc mas ic nob d nen, Tum ca di di sim did ris pat-ro nad iT v le bo da. vaW re bi iZax d nen, ve qi lis msgav si vin-

15

me un da iyo so, sxva me zob le bi ki am t ki ceb d nen _ ara, ra Ra cis agen ti ari so. ori ve mo saz re ba da va ra u di im-de nad iyo mar Ta li, ram de na dac mar Ta lia xol me xal xis va ra u de bi sxva Ta saq mi a no bis Se sa xeb.

erT di las mis ter ralf nik l bi Ta vis ka bi net Si ij-da, uk ve Cac mu li da qa laq Si ga sas v le lad gam za de bu li. lur ji fren Cis ze mo dan mom w va no boT lis fe ri spen se-ri1 da TeT ri Ji le ti ec va, xo lo ve lin g to nis Ceq meb Si mo nac ris f ro pan ta lo ni hqon da Ca ta ne bu li. mij riT na ke ci gu lis pi ris wve ri spen se ris sa ye los Ril sa da ni kaps So ris ga mos C ro da, TiT qos da Ji ne biT surs qve ya-nas da e nax vo so. spen se ri ki im de nad mok le iyo, rom ver fa rav da sa a Tis oq ros grZel Zewkvs, ro me lic wvri li rgo le bis gan Sed ge bo da da sa Ta ves mis ter nik l bis ji-be Si iReb da, oq ro sa ve sa aT Tan, da ori pa ta ra ga sa Re biT mTav r de bo da: er Ti maT ga ni sa a Tis iyo, me o re ki ra Rac pa ten ti a ni boq lo mis. mis ter nik l bis Ta vi Se pud ru li hqon da, TiT qos imis T vis, rom saT no ga mo Ce ni li yo. mag-ram Tu mar T lac es iyo mi si gan z rax va, ajo beb da cxvir-pi ric Se e pud ra, rad gan mis civ, mo us ve nar Tva leb sa da sa xis na o Web Sic ki ra Rac ise Ti ga mok r To da, rac une-bu rad ga iZ ve ro ba ze mety ve leb da. ase iyo Tu ise, faq ti isaa, rom mis ter nik l bi ax la aq ij da, da ra ki sxva ara vin yo fi la mis ka bi net Si, arc pudrs, arc sa xis na o Web sa da arc Tva lebs ara vi Ta ri STa beW di le bis mox de na ar Se eZ-loT _ arc cu dis, arc kar gis. ami tom am Ja mad Cvenc ara-fe ri gve saq me ba maT Tan.

mis ter nik l bim da xu ra sa an ga ri So wig ni, ro me lic iq ve ido ma gi da ze, ska mis zurgs mi ey r d no da dab ne u lad ga i xe da WuWyi an fan ja ra Si. lon don Si na xavT sax lebs

1 spenseri _ qurTuki, romelic pirvelad XIX saukuneSi lord spenseris mier iqna Semotanili modaSi da saxelic aqedan ewoda.

16

oTxi ve mxri dan TeT ri, ma Ra li ked le biT Se mo Ro bi li, sev dis mom g v re li pa ta ra uka na ezo e biT, ro mel Tac pir-qu Sad gad moh yu rebs sak vam le mi le bis mTe li mwkri vi. am ezo eb Si wli dan wlam de xme ba dab re ci li xe, ro me lic gvi an Se mod go ma ze ga mo i debs xol me Tavs, ro ca sxva mce na re ebs uk ve foT le bi scvi vaT, da mo saC ve neb lad cdi lobs ram de ni me fo To li ga Sa los: qancs iwy vets, da dam s k da ri da lo ri viT kvam l Si ga moy va ni li, me o re Se mod go mam de wva lobs, ra Ta xe lax la ga i me o ros igi ve pro ce si; xo lo Tu gan sa kuT re biT kar gi amin di da i Wi-ra, Wi ri an be Ru ra sac ki ac du nebs da Ta vis to teb Si aaJ-Rur tu lebs xol me. zo gi er Te bi am Cab ne le bul ezo ebs `ba Reb sac~ eZa xi an. ise ar un da ga vi goT, TiT qos odes me am mi wa ze mce na re e bi da er goT. uf ro sar w mu noa, rom es gam x ma ri mce na re u liT da fa ru li ad gi le bi im da u mu Sa-ve be li min d v re bis Ca mo naW rebs war mo ad ge nen, rom le bic Zve lad agu ris qar x nebs er tyaT gar Se mo. kacs ar mo a fiq-r de ba am upat ro nod mig de bul ezo Si Se i xe dos an ra med ga mo i ye nos igi. zog jer, ro ca axa li mdgmu ri mo dis, ram-de ni me ka laTs, eq v si o de ga te xil boT l sa da amis msgavs xa ra xu ras ga day ri an xol me im ezo eb Si, es aris da es. da ma nam mdgmu ri wa vi do des, iq ve yria es xa ra xu ra. sve li Ca-la iqam de lpe ba, vid re Tvi Ton ve CaT v lis sa Wi rod; aq ve Sex v de biT sa co da vad da le ul bzas, qon d ri so de na mu ra mce na re eb sa da dam t v re ul say va vi le qoT nebs, WuWyi Ta da Wvar t liT da fa ruls, er T ma neT Si are ul sa da gu lis mom wy v le lad mi mo fan tuls.

swo red aseT ad gils gah yu reb da fan j ri dan ji be-eb Si xe leb Cawyo bi li mis ter ralf nik l bi. man Tva le bi mi aS te ra da sa xiC re bul naZ vis xes, ro me lic Zve lad ro-me li Rac mdgmurs da er go mwva ne ge ja Si, mag ram wle bis gan mav lo ba Si sim w va ne dah kar go da da, upat ro nod mig-de bu li, Tan da Ta no biT lpe bo da. es sa ga ni araf riT gax-

17

l daT mim zid ve li, mag ram mis ter nik l bi Rrma fiq reb Si Caf lu li yo da ax la ga ci le biT me ti gu lis yu riT mis Ce-re bo da mas, vid re sxva pi ro beb Si myo fi eg zo ti kur mce-na res gax di da Ta vi si yu radRe bis Rir sad. bo los Tva li ga da i ta na mar cx niv, pa ta ra, WuWyi an fan ja ra Si, sa i da nac bun dov nad mo Can da kler kis sa xe da ra ki am Rir se ul ma jen t l men ma Sem Tx ve viT as wia Ta vi, mis ter nik l bim aniS-na, Cem Tan ga mocxad dio.

kler ki da e mor Ci la brZa ne bas, Ca mo vi da ma Ra li ta-bu re ti dan (ro me lic mas uT va la vi as v la-Ca mos v liT sa ucxo od ga ep ri a le bi na) da mis ter nik l bis oTax Si ga mocxad da. es iyo Su ax nis ma Ral-ma Ra li ka ci, gad mo-kar k lul T va le bi a ni (ro mel Ta gan er Ti umoZ rao iyo), cxvi ri wi Te li hqon da, sa xe _ mkvda ri viT ga fiT re bu li; tan sac me li (Tu ki Se iZ le ba es sity va ga mo vi ye noT imis aR sa niS na vad, rac mas ec va) _ me tis me tad pa ta ra da ise mci re ra o de no bis Ri le biT aR Wur vi li, rom pir da pir sa o ca ria, ro gor ar sZvre bo da, ro gor axer xeb da tan ze da mag re bas.

_ Tor me tis na xe va ri iyo, nogs? _ hkiTxa mis ter nik l b ma mkva xe, mCxa va na xmiT.

_ jer mxo lod oc da xu Ti wu Tia im... _ un do da eT q-va fun du kis sa a Tis dro i To, mag ram ma le mo vi da gons da da am Tav ra: _ nam d vi li dro iT.

_ Ce mi sa a Ti ga Ce re bu lia, _ Tqva mis ter nik l bim, _ ar vi ci, ra mo u vi da.

_ ar mo gi mar TavT, _ Tqva nog s ma._ ara, mov mar Te, _ upa su xa mis ter nik l bim._ maS, zed me tad mo gi mar TavT, _ da as k v na nog s ma._ ara mgo nia, ase iyos, _ Se niS na mis ter nik l bim._ ase un da iyos! _ Tqva nog s ma._ kar gi! _ uTx ra mis ter nik l bim da sa a Ti kvlav

ji be Si Ca i do, _ iq neb mar T lac asea.

18

nog s ma Ta vi se bu rad wa iR ru tu na. ase Ti Cve u le ba hqon da _ ba ton Tan yo vel g va ri da vis Sem deg wa iR ru tu-neb da xol me imis ga mo sa xa ta vad, rom is (nog si) ga mar j-ve bas ze i mob da. me re (ra ki Tvi Ton iS vi a Tad da uwyeb-da la pa raks vin mes, Tu sxve bi ar ga mo e la pa ra ke bod nen) pir quS si Cu mes mi e ca da din jad da iwyo xe le bis fSvne ta, rac Za la hqon da, xels uWer da Ti Tebs da sax s rebs at-ka cu neb da. es Cve u le ba, ro mel sac nog si yve la Se saZ lo Sem Tx ve va Si as ru leb da, da im gan sa kuT re bu li gaS te re-bu li ga mo mety ve le bis mi Re ba, ri Tac is cdi lob da sa Ri Tva li me o re Tva lis T vis da em s gav se bi na da ara vis T vis mi e ca sa Su a le ba mim x v da ri yo, sa iT ic qi re bo da an ras uyu reb da igi, war mo ad gen da or uc na ur Tvi se bas mis ter nog sis mra val axi re bul Tvi se ba Ta gan, ro mel Tac pir ve-li Se xed vis Ta na ve gan c vif re ba Si moh yav da ka ci.

_ `lon do nis ta ver na Si~1 miv di var am di las, _ Tqva mis ter nik l bim.

_ kre baa? _ ikiTxa nog s ma.mis ter nik l bim Ta vi da uq nia._ so li si to ris gan we rils ve lo de bi, ai, rad lis

gi ra os Se sa xeb. Tu mo sas v le lia, ori sa a Tis fos ta mo-i tans. im dro is T vis si ti dan un da ga vi de da Ca ring-kro-sis qu Cis mar cxe na mxa res gav y ve. we ri li Tu iq ne ba, wa mo-i Re da gza Si Se ma ge be.

nog s ma Ta vi da uq nia. am dros kan to ris za ris xma ga-is ma. ba ton ma qa Ral debs mo a So ra Tva li da Ta vi wa mos-wia, kler ki ki arc ga nZ re u la.

_ za ria, _ ise Tqva nog s ma, TiT qos gan mar te bas iZ-le vao, _ Sin xarT?

_ ho._ yve las T vis?_ ho.

1 saxli, sadac banqos TamaSobdnen xolme.

19

_ ga da sa xa de bis am k re fis T vi sac?_ ara! sxva dros mo vi des.nog s ma Cve u le bi sa mebr wa iR ru tu na, TiT qos un do-

da eT q va `mec ase vfiq rob di o~, xo lo ro ca me o re dac ga is ma za ris xma, ka ris ken ga e mar Ta da ma le mob run da, afus fu se bul, fer m k r Tal jen t l mens Se mo uZR va, ro-mel sac mis ter bo ni er q va. am kacs ga Ce Ci li Tma ise das-d go mo da yal y ze da sa oc rad viw ro, TeT ri yel sax ve vi ise moR re co da, ifiq reb diT Su a Ra mi sas wa mo ug di aT lo gi ni dan da mas Sem deg, ri gi a nad Cac ma ve Rar mo us w-riao.

_ Zvir fa so nik l bi, _ Tqva jen t l men ma da Ta vi si TeT ri qu di mo iS v li pa, ro me lic ise ga mo e te na qa Ral-de biT, rom Tav ze Zlivs umag r de bo da, _ wu Tis da kar-g va ar Se iZ le ba! kar Tan et li me lo de ba! ser me Tiu pop-ke ri Tav m j do ma re obs da par la men tis sa mi wev ri un da mo vi des. me Tvi Ton vna xe, rom ori maT ga ni mSvi do bi a-nad wa mod ga lo gi ni dan, xo lo me sa mem mTe li Ra me krok-for d Si1 ga a ta ra da es aris Si ni sa ken gas wia, ra Ta suf-Ta pe ran gi ga da ic vas da er Ti-ori boT li so di a ni wya li da li os. isic uTu od dro ze mo va, ra Ta kre bas sity viT mi mar Tos. co ta aR g z ne bu li kia wu xan de li Ra mis Sem deg, mag ram ra mox da, swo red amis wya lo biT la pa ra kobs xol-me mgzne ba red.

_ maS, kar gi pi ri uCans saq mes! _ Tqva mis ter nik l-bim, rom lis Ta vi su fa li ma ne re bi sru li ad gan s x vav de-bo da me o re saq mos nis fus fu si sa gan.

_ kar gi pi ri! _ ga i me o ra mis ter bo nim, _ es um S ve-ni e re si saq mea maT So ris, rac ki odes me wa mo uwyi aT. `de-da qa la qis ga er Ti a ne bu li kom pa nia cxe li fun Tu Se bi sa da Rvez le bis cxo bis ga um jo be se bi sa da dro u lad mi wo-de bi saT vis. ka pi ta li xu Ti mi li o ni xu Ta si aTas aq ci a Si,

1 krokfordi _ restorani londonis centralur nawilSi.

20

Ti To e u li aTi gir van qa!~ exum re bi! aTi dRis gan mav lo-ba Si mar to am sa xel wo de bis wya lo bi Tac ki aq ci e bi no mi-na lur Ri re bu le ba ze maR la aiwevs.

_ xo lo ro ca no mi na lur Ri re bu le ba ze maR la ai-wevs? _ Ri mi liT Tqva mis ter nik l bim.

_ ro ca aiwevs, Tqvenc mSve niv rad mo gex se ne baT, ise ve ro gorc yve la cocxal ada mi ans, Tu ro gor ga moZ-v reT uv neb lad dro ze, _ Tqva mis ter bo nim da ka pi ta-lists Si na u ru lad mo u Ta Tu na xe li mxar ze, _ ra ma gis pa su xia da, Se sa niS na vi ka cia es Tqve ni kler ki.

_ ho, sawya li! _ mi u go ral f ma da xel TaT m ne bis Cac ma da iwyo. _ iyo dro, ni u men nogss sa ku Ta ri cxe ne bi da mwev re bi hyav da.

_ ras am bobT? _ gul g ri lad ikiTxa me o re jen t l-men ma.

_ maS, _ ga nag r Zo ral f ma, _ da ar c Tu ise di di xnis win. mag ram Tan da Ta no biT fu li mi mo fan ta, ra Ra ca-Si da a ban da, vax SiT ises xa da, mok led rom mov W raT, jer nam d vi li su le li gax da, me re ki maTxov rad iq ca. xe li mih yo smas, dam b la da e ca da bo los me mo mad ga gir van qa ster lin gis sa ses xeb lad, ise ve, ro gorc mis T vis uf ro karg dRe eb Si me...

_ ro gorc Tqven awar mo eb diT mas Tan saq mi a no bas, _ mra val m niS v ne lov nad da as ru la mis ter bo nim.

_ mar Ta li xarT, _ da e Tan x ma ral fi, _ mag ram xom ver va ses xeb di.

_ ra Ra Tqma un da!_ im xa nad, swo red ka ris ga sa Re bad da sxva ase Ti

saq me e bis T vis kler ki mWir de bo da, Se me co da da aviy va-ne. mas Sem deg sul Cem Ta naa. mgo ni, co ta Ti SeS li lia, _ Tqva mis ter nik l bim da ise Ti sa xe mi i Ro, TiT qos Za li an eco de bo da, _ mag ram ma inc sak ma od ga mo sa de gia. sawya-li ka ci... sak ma od ga mo sa de gia.

21

gul C vil jen t l mens sul da a viwy da Ta vi si naT q-va mis T vis da e ma te bi na, rom uki du re si ga Wir ve bis ga-mo ni u men nog si iZu le bu li iyo ima ze nak leb xel fas ze em sa xu ra, ra sac Cve u leb riv ca me ti wlis bi Webs ux di an xol me. Ta vis sa xel da xe lod naT q vam gan mar te ba Si mis-ter nik l bis isic ga mor Ca, rom es ka ci, ra Rac uc na u ri ueno bis ga mo, fas da u de be li iyo swo red aseT ad gi las, sa dac bev ri saq me keT de bo da da sa sur ve li iyo, ga reT ara vis ga e ta na Si na u ri am be bi. Ta nac, me o re jen t l mens mar T lac ise eC qa re bo da, rom ad gil ze ve Rar is ve neb da, da ra ki isi ni da u yov neb liv ga e mar T nen da qi ra ve bu li et li sa ken, ra Ra ga sak vi ria, mis ter nik l bis ase Ti um niS-v ne lo ram da viwye bo da.

bi Sop s ge it-strit-uiTin ze maT di di ali a qo Ti dax v daT. qa ri a ni dRe iyo da eq v si ka ci fe xe bis blan-d viT mi aT rev da ve e ba gan cxa de bebs, rom leb zec uzar-ma za ri aso e biT iuwye bod nen, rom srul pir vel sa aT ze Sed ge bo da kre ba, ro mel sac un da ga ne xi la par la men t-Si war sad ge ni pe ti ci is mar Te bu lo ba imis Se sa xeb, rom mxa ri da e Wi raT `de da qa la qis ga er Ti a ne bu li kom pa ni-i saT vis cxe li fun Tu Se bi sa da Rvez le bis cxo bis ga-um jo be se bi sa da dro u lad mi wo de bis Ta o ba ze~. ka pi-ta li _ xu Ti mi li o ni xu Ta si aTas aq ci a Si, Ti To e u li aT-aTi gir van qa. es Tan xe bi, ro gorc we sia, ga mo xa tu-li iyo msxvi li da sak ma od grZe li, Sa vi cif re biT. mis-ter bo ni, ro mel sac fex da fex mis dev da mis ter nik l bi, iday ve biT mar j ved ik v lev da gzas ki be eb ze, Tan si a ru-lis dros mra val mda bal sa lams iReb da fa re Se bis gan, rom le bic ki bis baq neb ze id g nen da mom s v le lebs gzas uC ve neb d nen. isi ni er T ba Sad Se iW r nen er T ma ne Tis mi yo-le biT gan la ge bul oTa xeb Si, ro mel Tac di di dar ba zi ek ra. me o re oTax Si id ga ma gi da da ram de ni me saq mi a ni Se-sa xe da o bis ada mi a ni.

22

_ mo is mi neT! _ yvi ro da Ra ba bi a ni ka ci, ro ca oTax-Si mis ter bo ni war d ga. _ Tav m j do ma ris ad gil ze, jen t-l me ne bo, Tav m j do ma ris ad gil ze!

axal mo su lebs sa er To mo wo ne biT Sex v d nen. mis ter bo nim fa ca fu ciT da i Wi ra ad gi li ma gi dis Tav Si, qu di mo iS v li pa, Ti Te bi Tma Si Se a cu ra da ma gi da ze swo red ise dah k ra pa ta ra Ca qu Ci, ro gorc me et le eb ma ici an xol me kar ze da ka ku ne ba. pa su xad ram de ni me jen t l men ma wa mo-iy vi ra: `mo is mi neT!~ _ da er T ma neTs od nav da uq ni es Ta-vi, TiT qos amiT un da aRe niS naT, ra o den zeS Ta go ne bu li iyo mi si moq me de ba. ima ve wuT Si oTax Si ci eb-cxe le bi a ni-viT Se mo var da fa re Si, ka ri Se mo i ja xu na da da iy vi ra:

_ ser me Tiu pop ke ri!ko mi sia ze ze wa mod ga da si xa ru lis gan ta Sis ce mas

moh y va. ta Si ar ga e Ta ve bi naT, rom ga moC n da ser me Tiu pop ke ri, ro mel sac par la men tis ori cocxa li wev ri ax-l da _ er Ti ir lan di e li da er Tic Sot lan di e li; iRi-me bod nen, Tavs dab la xrid nen da ise Ti sa si a mov no Se sa-xe da o ba hqon daT, mar T lac udi de si sa oc re ba iq ne bo da, ar Cev neb Si vin mes maT wi na aR m deg rom mi e ca xma; gan sa-kuT re biT ser me Tiu pop kers, ro mel sac pa ta ra, mrgval Tav ze Ca lis fe ri pa ri ki da e ko se bi na, ise Ti Ta vis kan tu-ri auty da, rom pa riks yo vel wams gad mo var d nis saf r-Txe emuq re bo da. ro ca es sim p to me bi gar k ve u li xa ris-xiT Sem cir da, jen t l men Ta gan, ro mel Tac mo a xer xes ser me Tiu pop ker Tan da par la men tis im or wev r Tan sa ub ris gab ma, sa mi pa ta ra jgu fi Se iq m na. iq ve max lob lad ki jen-t l me ne bi, ro mel Tac ver mo a xer xes sa pa tio stum reb-Tan ga mo la pa ra ke ba, cmu kav d nen, iRi me bod nen, xe lebs if S v net d nen da ama od ime dov neb d nen, ra i me ise Ti mom-x da ri yo, rom isi nic qce u liy v nen yu radRe bis Rir sad. ama so ba Si ser me Tiu pop ke ri da ori sxva wev ri Ta vi anT

23

gan cal ke ve bul jguf Si id g nen da hyve bod nen, Tu ra az-ris iyo mTav ro ba am bi lis1 mi Re bis Se sa xeb. daw v ri le biT uam bob d nen, ra uTx ra Cur Cu liT, ro ca ese ni bo lo dros mas Tan sa di lob d nen da ro gor Ca uk ra Tva li maT mTav-ro bam. am wi na pi ro bi dan ki is das k v na ga moh qon daT, rom Tu ki mTav ro bas ra i me sa kiTxi yve la sxva sa kiTx ze ax los mi aqvs gul Tan, es aris ke Til dRe o ba da war ma te ba `de-da qa la qis Se er Te bu li kom pa ni i sa cxe li fun Tu Se bi sa da Rvez le bis cxo bis ga um jo be se bi sa da dro ze mi wo de-bi saT vis~.

ama so ba Si, vid re kre bis sam za dis sa da sity viT ga-mom s v lel Ta ri gis mo wes ri ge bas mor Ce bod nen, did dar-baz Si xal xi xan ca ri el es t ra da sa da xa nac sa mu si ko ga le re a ze myof man di los nebs Ses c qe ro da. dam s w re Ta um rav le so ba am saq miT uk ve mTe li ori sa a Tis gan mav-lo ba Si er To bo da, da ra ki yve la ze sa si a mov no ga sar To-bic ki mog v yir W de ba xol me swo red imis ga mo, rom amiT Za li an did xans vtkbe biT, Se da re biT pir quS ma pi reb ma iatak ze qus le bis ba kuns ux Si res, Ta nac, uk ma yo fi le-bis ga mo sa xa ta vad, sxva das x vag var Se Za xil sa da Cxa vi lis msgavs xmebs ga mos cem d nen. am da Za bul vo ka lur var jiSs yve la ze ad re mo su le bi mis dev d nen, rom le bic, bu neb ri-via, sxveb ze ax los id g nen es t ra das Tan da yve la ze da-So re bu li iy v nen mo ri ge po li ci e le bis gan, ro mel Tac ma in ca da ma inc di di sur vi li ar ga mo u Ce ni aT, brbo ga er-R vi aT. mag ram, mi u xe da vad ami sa, ali a qo Tis Se sawy ve tad ma inc sa qe ba ri gan z rax va mi i Res: _ ga sas v lel kar Tan ax-los mdgom mSvi do bi an xalxs qe Co sa da pal to e bis kal-Ta Si swvdnen da ga reT gaT re va da uwyes. Ta nac Ta vi an Ti xel jo xe biT kar ga mwa re da ma gar dar ty mebs age meb d nen,

1 bili _ sakanonmdeblo organoSi Sesatani kanonproeqti.

24

swo red im max vil go ni e ri msa xi o bis _ mis ter pen Cis1 msgav sad, rom lis brwyin va le ma ga liTs xSi rad mi mar-Tavs xol me aR mas ru le be li xe li suf le bis es Sto, iara-Ris Ser Ce va Sic da mi si mox ma re bis ma ne ra Sic.

es Sex la-Se mox la Tan da Tan Zli er de bo da, ro de sac uec rad xma ma Ral ma Se Za xil ma yve las yu radRe ba mi iq-cia, maT So ris me o ma ri mxa ris yu radRe bac, da er T ba Sad, gver di Ta ka ri dan es t ra da ze ga mo iw ki pa qud mox di li jen t l me ne bis grZe li mwkri vi. yve lam iqiT mi i xe da da si-xa ru lis mra val x mi a ni Se Za xi le bi amo uS va. amis mi ze zic sak ma od na Te li gax da, ro de sac yu ris wam Reb xma ur Si win war d g nen me Tiu pop ke ri da par la men tis ki dev ori nam d-vi li wev ri, rom le bic mun ju rad aniS neb d nen er T ma neTs, ase Ti brwyin va le sa na xa o ba mTe li Cve ni sa zo ga do eb ri vi moR va we o bis sar bi el ze ar gvi na xav so.

da bo los, asam b le am, ro gorc iq na, Sewy vi ta Rri a li, mag ram ro ca ser me Tiu pop ke ri Tav m j do ma red air Ci es, kvlav gam Zaf re biT ga na ax la da xuT wuTs ar dam cx ra la. ro ca es Rri a lic miwy nar da, la pa ra ki da iwyo ser me Tiu pop ker ma, ro me lic aR niS nav da, Tu ro go ri iyo mi si grZno-be bi am did mov le nas Tan da kav Si re biT, ro gor ga moC n de-bo da es mov le na mTe li msof li os Tval Si, ro go ri iyo mis wi na Se myo fi Ta na me ma mu le e bis Wkua, ro go ri iyo sim did-re da res peq ta be lo ba mis zurgs ukan mdgo mi di dad pa tiv-ce mu li jen t l me ne bi sa da sa bo lo od, ra mniS v ne lo ba eq-ne bo da di di da Ta vi su fa li eris sim did ris, bed ni e re bis, ke Til dRe o bis, Ta vi suf le bi sa da TviT ar se bo bi sT vi sac ki iseT da we se bu le bas, ro go ri caa ̀ de da qa la qis ga er Ti a-ne bu li kom pa nia cxe li fun Tu Se bi sa da Rvez le bis cxo bis ga um jo be se bi sa da dro ze mi wo de bi saT vis~.

amis Sem deg, pir ve li re zo lu ci is Se sa ta nad ga mo vi-

1 mister penCi _ mTel inglisSi cnobili Tojinebis Teatris gmiri.

25

da mis ter bo ni, ro mel mac mar j ve na xe li Tma ze ga da is va, mar cxe na Ti do in ji Se mo i ya ra, qu di Ra ba bi a ni jen t l me-nis mzrun ve lo bas mi an do (ro me lic boq si or Ta mom sa xu-re pi ris mag var rols as ru leb da ora tor Ta mi marT) da ga nacxa da, pir vel re zo lu ci as wa vi kiTxa vo. `kre ba Si-Si Ta da SeS fo Te biT Seh yu rebs de da qa laq sa da mis ga re-ub neb Si fun Tu Se biT vaW ro bis ar se bul mdgo ma re o bas. mas mi aC nia, rom fun Tu Se bis gam yid ve li bi We bi, ro gorc ase Te bi, sru li a dac ver im sa xu re ben sa zo ga do e bis ndo-bas. mas mi aC nia, rom fun Tu Se biT vaW ro bis mTe li sis te ma dam Rup ve lia xal xis jan m r Te lo bi sa da zne o bi saT vis da ga ma nad gu re bel gav le nas ax dens sa vaW ro da ko mer ci u-li sa zo ga do e bis in te re seb ze~.

pa tiv ce mu li jen t l me nis sity vam man di lo san Ta Tva lebs crem le bi mos wy vi ta da yve la dam s w res gul Si cxo ve li emo ci e bi ga uR vi Za. mas Ca mo uv lia Ra rib Ta sax-le bi lon do nis sxva das x va uban Si da fun Tu Se bis sul um-ci re si ni San wya lic ki ver aR mo u Ce nia, rac sa fuZ v li a ni mi ze zi iyo efiq raT, rom mra val Ra taks wli dan wlam de ar uge mia fun Tu Se bi. man aR mo a Ci na, rom fun Tu Se bis gam-yid vel Ta So ris ad gi li aqvs lo To bas, gar y v ni le ba sa da aR vi rax s ni lo bas, ra sac igi mi a wers maT mda bio bu ne bas. igi ve man ki e re ba ni aR mo a Ci na Ra rib Ta kla sis sxva fe neb-Sic, rom le bic, we siT, fun Tu Se bis mom x ma re bel ni un da iy v nen; amas ki igi mi a wers im ni a dag ze war mo So bil sa so-war k ve Ti le bas, rom maT T vis xel mi saw v do mi ar aris es no yi e ri saW me li da iZu le bu li xde bi an, sa ma gi e rod maT-ro be la sas me le bi eZe bon. mas un do da Tem Ta pa la tis ko-mi tet Si da em t ki ce bi na, rom ar se bobs ra Rac ga er Ti a ne ba, rom lis mi za nia fun Tu Se bis fa se bi as wi os da mo no po lia xel Si Ca ug dos za ri an mo vaW re ebs1, igi da am t ki ceb da ag-

1 igulisxmeba movaWreebi, romlebic patara zarebiT iqceven myidvelTa yuradRebas.

26

reT ve, rom es xal xi ur Ti er To bas awar mo ebs sa i dum lo niS ne bi Ta da sity ve biT, ro go ri caa `cru pen te la~, `gaq-ni li~, `fer gi u so ni~, `mor fi kar gad aris?~ da mra va li ase Ti. swo red am sa va la lo mdgo ma re o bis ga mos wo re ba hqon da miz nad sa zo ga do e bas. upir ve le sad sas ti ki sas-je lis mu qa riT un da aek r Za laT fun Tu Se biT ker Zo vaW-ro bis yo vel g va ri sa xe; me o re, Ta vis Tav ze aeRoT mTe li mo sax le o bis mo ma ra ge ba, maT So ris Ra ri be bi sT vi sac mi-e wo de bi naT sax leb Si pir ve li xa ris xis fun Tu Se bi dak-le bul fa seb Si. swo red am miz niT wa rad gi na par la men t Si bi li maT ma pat ri ot ma Tav m j do ma rem ser me Tiu pop ker ma, da swo red am bi lis mxar da sa We rad Se ik rib nen dRes. uW k-nob di de ba sa da brwyin va le bas moh fe nen in g liss am pe ti-ci is mom x re ni, sa xel wo de biT _ ̀ de da qa la qis ga er Ti a ne-bu li kom pa nia cxe li fun Tu Se bi sa da Rvez le bis cxo bis ga um jo be se bi sa da dro u lad mi wo de bi saT vis~. igi di di aso e biT da u ma teb da sity vebs: xu Ti mi li o ni xu Ta si aTas aq ci a Si, Ti To e u li aT-aTi gir van qa.

mis ter ralf nik l bim mxa ri da u Wi ra re zo lu ci as. xo lo ro ca er T ma jen t l men ma Ses wo re ba Se i ta na, sity va `fun Tu Se bis~ Sem deg yo vel T vis `an Rvez le bi~ iwe re bo-de so, re zo lu cia di di ze i miT iq na mi Re bu li. mxo lod er T ma kac ma da i Za xa brbo Si `a ra o~, mag ram is xe lad ga qa-Ces da wa a Ciq Ci qes.

me o re re zo lu cia, rom li Tac mi zan Se wo ni lad iyo miC ne u li da u yov neb liv Ta vi dan mo e So re bi naT fun Tu-Se bis (Tu Rvez le bis) yve la gam yid ve li, fun Tu Se biT (Tu Rvez le biT) yve la sa xis mwar mo e bel-mo vaW re ni, su-ler Tia, mded ro bi Ti Tu mam ro bi Ti sqe sis, bi Wi Tu ka-ci, za re biT gam yid vel ni Tu sxva sa xis, wa mo ye ne bul iq na pir qu Si jen t l me nis mi er, ro mel sac na xev rad kle-ri ka lu ri Se sa xe da o ba hqon da da ro mel mac Ta vi dan ve ise pa Te ti ku rad da iwyo sity va, rom pir ve li ora to ri

27

Tva lis da xam xa me ba Si ukan mo i to va. qin Zis Ta vis da var-d nas ga i go neb diT, _ qin Zis Ta vis? bum bu lis da var d nas, _ ro ca igi aR wer da, Tu ra sas ti kad eq ce od nen fun Tu-Se bis gam yid vel bi Webs Ta vi an Ti me pat ro ne e bi. es faq ti ki, ro gorc man brZnu lad gan mar ta, uk ve kma ra mi ze zad, ra Ta ase Ti fas da u de be li sa zo ga do e ba da ar s des. ube-dur yrmebs, Tur me, nes ti an qu Ceb Si ere ke bi an Ram Ra mo-bi Tac ki, we li wa dis yve la ze sus xi an dros, aiZu le ben sa a To biT ixe ti a lon sib ne le Si, wvi ma Si, _ zog jer Tov-l sa da sety va Si ac, _ yo vel g var Tav Se sa fars, saW mel-sa da siT bos mok le bu leb ma. de, xal xi nu da i viwyebs am uka nas k nel sa kiTxs! ma Sin, ro de sac fun Tu Se bi Tbil sab neb sa da Cvreb Sia Sex ve u li, bi Webs ara fe ri ga aC ni aT da sa ku Tar ubad ruk re sur seb ze ari an da mo ki de bul ni (sir cx vi li!). pa tiv ce mu li jen t l me ni moy va fun Tu Se-bis gam yid ve li er Ti bi Wis Tav ga da sa vals, ro mel sac xu-Ti we li Cag rav da es ara a da mi a nu ri da ul mo be li sis te-ma, bo los sur do Se e ya ra da Tan da Tan uare sad xde bo da, vid re of li ar mo i di na da ar mor Ca. es rom si mar T les Se e fe re bo da, ama ze Ta vad iyo pa su xis m ge be li Ta vi si sa ku Ta ri av to ri te tiT. mag ram mas ga e go na me o re Sem-Tx ve vac (da ara vi Ta ri sa fuZ ve li ar hqon da eW viT Se e-xe da am faq tis T vis), ki dev uf ro gu lis mom wy v le li da sa Si ne li: Tur me er Ti fun Tu Sis gam yid ve li obo li bi Wi et lis qveS moy va. sa a vad m yo fo Si fe xi moh k ve Tes, muxls qve moT, da ax lac ki, ya var j ne bi a ni, Ta vis Zvel xe lo bas mis devs. hoi, sa mar T lis wya rov, nu Tu bo lo ar un da mo-e Ros aseT am bebs!

ase Ti iyo sa ga ni, ro mel sac kre ba ar Cev da da ase Ti iyo la pa ra kis sti li, ri Tac sim pa Ti e bis mo po ve ba sur-daT. ma ma ka ce bi Rri a leb d nen, qa le bi cxvir sa xo ceb Si qvi Ti neb d nen, ma nam cxvir sa xo ci dal be bo da, me re ki ha-er Si aq nev d nen ga saS ro bad. aR g z ne bis xa ris xi ga nu zo me-

28

li iyo da mis ter nik l bim me go bars ga da u Cur Cu la, ami-e ri dan aq ci e bi no mi na lur Ri re bu le bas Tan Se da re biT oc da xu Ti pro cen tiT aiwev so.

re zo lu cia, ra Ra Tqma un da, mo wo ne bis gri al Si iq na mi Re bu li. pa ti vis ce mis niS nad, yo ve li ka ci or xels swev-da, mag ram aR f r To va ne ba ise Ti Zli e ri iyo, rom ori ve fex sac ki as wev da, mo sa xer xe be li rom yo fi li yo. amis Sem-deg wa kiTxul iq na war sad ge ni pe ti ci is pro eq ti. ro gorc sa er Tod yve la pe ti ci a Si xde ba xol me, mas Sic naT q va mi iyo, rom pe ti ci is war m d gen ni me tad mor Ci li xal xia, mim-Reb ni pe ti ci i sa _ uaR re sad pa tiv ce mul ni, xo lo mi za ni _ zed mi wev niT saT no. ami to mac (naT q va mi iyo pe ti ci a Si), in g li sis par la men t Si Sek re bil upa tiv ce mu les da ub r-wyin va les Tem Ta pa la tis di de bi sa da pa ti vis uk v dav sa-yo fad sa Wi roa bi li da u yov neb liv ka no nad ga tar de so.

Sem deg ga mo vi da is jen t l me ni, ro mel sac mTe li Ra me ga e ta re bi na krok for d Si, ra sac er T g va ri kva li da eC nia ki dec mis Tva leb ze; man Ta vis Ta na me ma mu le-ebs ga ac no, ro go ri sity viT api reb da igi par la men t Si ga mos v las pe ti ci is da sa ca vad, _ ro ca pe ti ci as gan-sa xil ve lad ga mo i tan d nen, _ da ra mwa red ga a mas xa ra-veb da par la ments, Tu is bils uar yof da. me re si na nu li ga moT q va, rom mis ma pa tiv ce mul ma me gob reb ma pe ti ci-a Si ar Se i ta nes mux li, rom li Tac sa zo ga do e bis yve la klass aiZu leb d nen fun Tu Se bi sa da Rvez le bis Se Ze nas. da rad gan igi wi na aR m de gia yo vel g va ri na xe var zo me bi sa da yo vel T vis uki du res zo mebs uWers mxars, ax la Ta vis mo va le o bad Tvlis ko mi tet Si ga i ta nos pe ti cia ken Wis say re lad. ga ac no ra kre bas Ta vi si ga dawy ve ti le ba, pa-tiv ce mu li jen t l me ni xum ro ba ze ga da vi da, xo lo ra ki la qis fex sac me le bi, Txis tya vis moy vi Ta lo-si min dis-fe ri xel TaT ma ne bi da pal tos bew vi a ni sa ye lo uzo mod uwyobs xels xum ro bis war ma te bas, dar baz Si ise Ti xar xa-

29

ri da Rri an ce li aty da, amas Tan, man di los neb mac ise Ti brwyin va le ga mo fe na mo awy ves Ta vi an Ti cxvir sa xo ce bi-sa, rom pir qu Si jen t l me ni ma Sin ve Crdil Si mo eq ca.

pe ti cia rom wa i kiTxes da is iyo, un da mi e RoT, par-la men tis ir lan di e li wev ri (es iyo me tis me tad mgzne ba-re axal gaz r da jen t l me ni) ga mo vi da ise Ti sity viT, ro-go ris war moT q mac mxo lod ir lan di el wevrs Se uZ lia, _ es WeS ma ri ti po e tu ri su liT gam s W va lu li sity va ise Ti mgzne ba re biT iyo war moT q mu li, rom am ka cis mxo lod Se mo xed vac ki ga gaT bob daT. man ga nacxa da, rom ana lo gi-ur si ke Tes igi mo iTxov da Ta vi si sam Sob los T vi sac, mo-iTxov da fun Tu Se bis ka no nis, ise ve ro gorc sxva ka no ne-bis, ga ta re bas; imeds ga moT q vam da, rom mo es w re bo da im dRes, ro de sac fun Tu Sebs mi si qvey nis ubad ruk qo xeb Sic ga mo acxob d nen, xo lo fun Tu Se bis gam yid vel Ta za ris xmas ir lan di is di de bul, zur mux to van ve leb ze ga i go-neb da. amis Sem deg ga mo vi da par la men tis Sot lan di e li wev ri, ro mel mac kre bas mra val na i ri sa sur ve li nar Ta-u li sity viT mi mar Ta mo sa lod ne li mo ge bis Se sa xeb. aman uf ro ga aZ li e ra wi na ga mom s v le lis mi er aR Z ru li mxi a-ru li gan wyo bi le ba. yve la sity vam, er Tad aRe bul ma, is gav le na mo ax di na, rac Ta vi dan ve iyo mo sa lod ne li: xalxs rwme na STa u ner ga, rom ar ar se bobs ima ze sa i me do da ama-ve dros Rir se u li wa mowye ba, ro gorc `de da qa la qis ga-er Ti a ne bu li kom pa nia cxe li fun Tu Se bi sa da Rvez le bis cxo bis ga um jo be se bi sa da dro u lad mi wo de bi saT vis~.

am ri gad, pe ti cia bi lis ga ta re bis Se sa xeb mi Re bul iq na. kre ba da i xu ra mo wo ne bis Se Za xi le biT. mis ter nik-l bi da sxva di req to re bi, ro gorc yo vel dRi u rad oris na xe var ze, ax lac sa sa uz mod kan to ri sa ken ga e mar T nen. Ta vis Se wu xe bis ga sam r je lod isi ni kre ba ze yo ve li ase-Ti das w re bi saT vis Ti To e u li ka cis gan mxo lod sam gi ne-as iReb d nen (rad gan kom pa nia jer ki dev nor Ci iyo).