แนวโน�มของการพั�ฒนาและผลกระทบสิ่��งแวดล�อมในอนาคต

TRENS of DEVELOPMENT and ENVIRONMENTAL IMPACTS in the FUTURE

• ประชากรโลกจะต�องเพั��มข !นอย่#างแน#นอน

• ความต�องการใช�ทร�พัย่ากรต�องม$มากข !น

• สิ่��งแวดล�อมท$�เราอาศั�ย่อย่&#ต�องเสิ่'�อมลง

• เทคโนโลย่$และความร&�ด�านว�ศัวกรรมช#วย่ได�เพั$ย่งไร?

• ไม#ม$ใครร&�แน#ว#าอนาคตของมน)ษย่ชาต�จะเป+นอย่#างไร?

ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมท$�เก�ดจากการพั�ฒนา

ò ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมจากการพั�ฒนา ò ความร&�เบ'!องต�นของการประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อม ò การม$สิ่#วนร#วมของประชาชนในกระบวนการ EIA

ผลกระทบ (Impact) หมายถึ ง การเปล��ยนแปลงสิ่��งแวดล�อมท��งด�านปร�มาณและคุ�ณภาพของระบบสิ่��งแวดล�อมเด�ม ท#าให�โคุรงสิ่ร�างและก�จกรรมต่(างๆ ของระบบสิ่��งแวดล�อมเด�มเปล��ยนไป

ผลกระทบสิ่��งแวดล�อม (Environmental Impact) คุ+อผลกระทบต่(อมน�ษยชาต่� ระบบน�เวศทางธรรมชาต่� และสิ่��งต่(าง ๆ ท��มน�ษย0สิ่ร�างข �นอ�นเป1นผลมาจากการเปล��ยนแปลงคุ�ณภาพสิ่��งแวดล�อม (องคุ0กรสิ่��งแวดล�อมย�โรป ;European Environment Agency : EEA)

ด�งน��น ผลกระทบสิ่��งแวดล�อม หมายถึ งผลกระทบท��ม�ต่(อทร�พยากรสิ่��งแวดล�อม หร+อคุ�ณคุ(าต่(างๆ อ�นเน+�องจากการกระท#าของมน�ษย0 หร+อปรากฏการณ0ต่ามธรรมชาต่� (พรบ. สิ่��งแวดล�อม พ.ศ.2535)

“

การประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อมหร'อท$�เร$ย่กก�นท��วไปว#า อ$ไอเอ (Environmental Impact Assessment : EIA) เป+นว�ธี$การอย่#างหน �งท$�ใช�เพั'�อจ/าแนกและคาดคะเนผลกระทบท$�คาดว#าจะเก�ดข !นจากโครงการ /ก�จกรรม ตลอดจนการเสิ่นอแนะมาตรการในการแก�ไขผลกระทบ (Mitigation Measure) และแผนการต�ดตามตรวจสิ่อบค)ณภาพัสิ่��งแวดล�อม (Monitoring Plan) ท�!งในระหว#างการก#อสิ่ร�างและด/าเน�นโครงการ

ความหมาย่ของผลกระทบสิ่��งแวดล�อม

ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมท$�เก�ดจากการพั�ฒนาท$�ไม#รอบคอบ

การพั�ฒนาในอด$ตท$�ผ#านมาสิ่#งผลกระทบต#อสิ่��ง แวดล�อมธีรรมชาต� โดย่

สิ่�งเกตได�จาก - การลดลงของทร�พัย่ากรท$�ใช�แล�วหมดไป - ความเสิ่'�อมโทรมของล�กษณะทางกาย่ภาพัทร�พัย่ากรธีรรมชาต�

การพั�ฒนาในอด$ตท$�ผ#านมาสิ่#งผลให�เก�ดความข�ด แย่�งในการใช� ทร�พัย่ากร

ผลกระทบต#อสิ่��งแวดล�อมจากการพั�ฒนาเศัรษฐก�จ การพ�ฒนาเศรษฐก�จ (Economic

Development) หมายถึ งการเพ��มผลผล�ต่ การจ#าหน(ายจ(ายแจกผล�ต่ และการบร�โภคุผลผล�ต่ โดยม�เป6าหมายสิ่#าคุ�ญอย8(ท��การพ�ฒนาคุ�ณภาพช�ว�ต่ท��ด� เพ+�อการก�นด�อย8(ด�ของประชาชน (แสิ่ดงให�เห9นถึ งคุวามเจร�ญเต่�บโต่ทางเศรษฐก�จ ) และการเปล��ยนแปลง หร+อปร�บปร�งโคุรงสิ่ร�างของระบบเศรษฐก�จ การเม+อง สิ่�งคุม การบร�หาร เพ+�อให�สิ่อดคุล�องก�บการพ�ฒนา

ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมท$�เก�ดจากการพั�ฒนาเศัรษฐก�จ

ภาคเกษตรกรรม

ภาคอ)ตสิ่าหกรรม

ภาคคมนาคมขนสิ่#ง

ภาคบร�การ

ผลกระทบต#อสิ่��งแวดล�อมท$�เก�ดจากการพั�ฒนาภาคเกษตร

การสิ่&ญเสิ่$ย่พัรรณพั'ชพั'!นเม'องนานาชน�ด เน'�องจากการปร�บท$�ด�นเพั'�อการเกษตร และ

ระบบชลประทาน การพั�งทลาย่หน�าด�น การเสิ่'�อมโทรมค)ณภาพัด�น การสิ่&ญเสิ่$ย่ความหลากหลาย่ทางช$วภาพั การปนเป4! อนของสิ่ารเคม$ เน'�องจากการใช�

ป)5ย่ ย่าฆ่#าแมลง ย่าก/าจ�ดว�ชพั'ช

ผลกระทบต#อสิ่��งแวดล�อมท$�เก�ดจากการพั�ฒนาภาคอ)ตสิ่าหกรรม การเปล$�ย่นแปลงการ

ใช�ประโย่ชน7 ท$�ด�น มลพั�ษทางน/!า มลพั�ษทางอากาศั มลพั�ษจากของเสิ่$ย่

อ�นตราย่

ผลกระทบต#อสิ่��งแวดล�อม ท$�เก�ดจากการ

พั�ฒนาภาคคมนาคม ขนสิ่#ง การสิ่&ญเสิ่$ย่พั'!นผ�ว

ด�น เน'�องจากการสิ่ร�างถนน

มลพั�ษทางอากาศั การลดลงของ

ทร�พัย่ากรประเภทใช�แล�วหมดไป

ผลกระทบต#อสิ่��งแวดล�อม ท$�เก�ดจากการพั�ฒนาต#อภาคบร�การด�าน

การท#องเท$�ย่ว ความเสิ่'�อมโทรมของค)ณภาพัสิ่��งแวดล�อม

การสิ่&ญเสิ่$ย่ท�ศัน$ย่ภาพั การสิ่ะสิ่มของขย่ะจากน�กท#องเท$�ย่ว การสิ่&ญเสิ่$ย่ความหลากทางช$วภาพั มลพั�ษด�านเสิ่$ย่ง

การประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อมจ งเป1นการศ กษาเพ+�อคุาดการณ0ผลท�� จะเก�ดข �นต่(อสิ่��งแวดล�อมจากการด#าเน�นการของโคุรงการ อ�กท��งเสิ่นอแนะ ว�ธ�ลดผลกระทบท��อาจเก�ดข �นจากการด#าเน�นการ เพ+�อให�โคุรงการสิ่ามารถึด#าเน�นการอย(างเหมาะสิ่มโดยไม(ท#าลายทร�พยากรสิ่��งแวดล�อม (องคุ0การสิ่��งแวดล�อมแห(งสิ่หประชาชาต่� ; UNEP)

1. ความหมาย่การประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อม การประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อม

(Environmental Impact Assessment : EIA) เป1นว�ธ�การอย(างหน �งท��ใช�เพ+�อจ#าแนกและคุาด คุะเนผลกระทบท��คุาดว(าจะเก�ดข �นจากโคุรงการ/ก�จกรรมต่ลอดจนการเสิ่นอแนะมาต่รการในการแก�ไขผลกระทบ (Mitigation Measure) และแผนการต่�ดต่ามต่รวจสิ่อบคุ�ณภาพสิ่��งแวดล�อม (Monitoring Plan)ท��งในระหว(างการก(อสิ่ร�างและด#าเน�นโคุรงการ

1. EIA เป+นการศั กษาป9ญหาท$�จะเก�ดข !นในอนาคตมากกว#าป9จจ)บ�น เพั'�อหาทางป:องก�นผลกระทบท$�จะเก�ดข !นระย่ะย่าว ณ ท$�ใดท$�หน �งโดย่เฉพัาะ

2. EIA เป+นการศั กษาป9ญหาหลาย่ๆ ป9ญหาร#วมก�น3 . การศั กษา EIA ต�องอาศั�ย่ 3 หล�กการ ค'อ

3.1 การวางแผนการใช�ท$�ด�น 3.2 การใช�ทร�พัย่ากรและการอน)ร�กษ7 3.3 การควบค)มมลพั�ษ

4. EIA เป+นการศั กษาก#อนการต�ดสิ่�นใจในการพั�ฒนา EIA เป+นการศั กษาเฉพัาะท$� เฉพัาะแห#ง และเฉพัาะกรณ$ เพั'�อใช�ในการต�ดสิ่�นใจพั�ฒนาโครงการ ซึ่ �งเน�นผล กระทบมากกว#าการศั กษาเก$�ย่วก�บสิ่��งแวดล�อม

5. EIA เป+นการแสิ่วงหาว�ถ$ทางร#วมก�น 3 ทาง ค'อ

5.1 ผลย่��งย่'น5.2 ความต�องการในการพั�ฒนา5.3 น�เวศัน7พั�ฒนา

6. โครงการพั�ฒนาหน �งๆ จะสิ่/าเร>จด�วย่เหต)ผล 4 ประการ ค'อ

1) ความเป+นไปได�ทางว�ชาการ 2 ) ผลก/าไรทางเศัรษฐศัาสิ่ตร7 3 ) ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมก#อให�เก�ด

ป9ญหาหร'อไม# 4 ) ป9ญหาการเม'องจะม$ตามมามาก

น�อย่เพั$ย่งใด

3. ความค�ดรวบย่อดในการประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อม เป1นการท#านาย (Prediction) อนาคุต่/สิ่��งท��ย�งไม(เก�ดข �นใน

ป:จจ�บ�น ใช�การศ กษาอย(างเป1นระบบ (System) โดยอาศ�ยหล�กการ

การวางแผนการใช�ท��ด�น (Land Use Planning) การใช�ทร�พยากรและการอน�ร�กษ0 (Resource Utilization and

Conservation) การคุวบคุ�มมลภาวะท��จะเก�ดข �น (Pollution Control)

เพ+�อให�ได�มาท��ง 3 แนวทาง ผลผล�ต่ย��งย+น (Sustained yield) เศรษฐศาสิ่ต่ร0 คุวามต่�องการในการพ�ฒนา/สิ่�งคุม สิ่�งคุม/การเม+อง น�เวศ/คุวามหลากหลายย��งย+น สิ่��งแวดล�อม

ด�งน��น ต่�องท#าคุวามเข�าใจ ระบบสิ่��งแวดล�อมบร�เวณท��จะม�โคุรงการ โดยต่�องท#าการว�เคุราะห0ระบบ ภาพรวมและรายละเอ�ยดของโคุรงการ ท��จะน#าเข�ามาในระบบสิ่��งแวดล�อมใน

ท��น� �น ๆ เพ+�อให�โคุรงการท��จะน#าเข�ามาในระบบสิ่��งแวดล�อมสิ่ามารถึอย8(ร(วมก�น/กลมกล+นก�นหร+อม�ผลกระทบน�อยท��สิ่�ด

4. ความสิ่/าค�ญของการประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อม เป+นเคร'�องม'อในการต�ดสิ่�นใจของผ&�บร�หาร เป+นการคาดการณ7ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมของท�!ง

โครงการในอนาคต เป+นแนวทาง/กรอบในการวางแผนป:องก�นไม#ให�เก�ดผลก

ระทบสิ่��งแวดล�อม เป+นแนวทาง/กรอบในการวางแผนแก�ไขผลกระทบท$�เก�ด

ข !นให�เหล'อน�อย่ท$�สิ่)ดหร'ออย่&#ในระด�บท$�ย่อมร�บได� เป+นแนวทาง/กรอบในการวางแผนต�ดตามตรวจสิ่อบ

แผน ป:องก�นและแก�ไขผลกระทบสิ่��งแวดล�อมท$�ได�ก/าหนดไว�

นโยบายด�านสิ่��งแวดล�อมของประเทศไทย เร��มม�คุร��งแรกในร�ฐธรรมน8ญ พ.ศ . 2517 โดยปรากฏอย8(ในมาต่รา 77 และ 97 ด�งน��

มาตรา 77 “ร�ฐพ งบ#าร�งร�กษาคุวามสิ่มด�ลของสิ่ภาพแวดล�อมและคุวามงามทางธรรมชาต่� รวมท��งป;าไม� ต่�นน#�าล#าธาร และน(านน#�า”

มาตรา 97 “ ร�ฐพ งบ#าร�งร�กษาสิ่��งแวดล�อมให�สิ่ะอาด และพ ง ” ขจ�ดสิ่��ง เป1นพ�ษซึ่ �งท#าลายสิ่�ขภาพและอนาม�ยของประชาชน

แต่(กฎหมายด�งกล(าว เป1นเพ�ยงแนวทางให�ฝ่;ายบร�หารก#าหนดนโยบายและให�ฝ่;ายน�ต่�บ�ญญ�ต่�ท��จะต่รากฏหมายออกมาในสิ่(วนท��

เก��ยวข�อง ก�บเร+�องน��เท(าน��น

5. ประว�ต�ความเป+นมาของการท/า EIA

ในป? 2535 ได�ม�การพ�ฒนาระบบ EIA อ�กคุร��ง ในสิ่ม�ยนายอาน�นท0 ป:นยารช�น เป1นนายกร�ฐมนต่ร� ม�การปร�บปร�งกฎหมายสิ่��งแวดล�อมและประกาศออกมาเป1น “พระราชบ�ญญ�ต่�สิ่(งเสิ่ร�มและ

ร�กษาคุ�ณภาพสิ่��งแวด ล�อมแห(งชาต่� พ.ศ. 2535” โดยสิ่(วนของการ จ�ดท#ารายงานการว�เคุราะห0ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมอย8(ในหมวดท�� 3 และ

สิ่(วนท�� 4 ต่��งแต่(มาต่รา 46 ถึ ง มาต่รา 51

ในสิ่ม�ยนายสิ่�ญญา ธรรมศ�กด�@ เป1นนายกร�ฐมนต่ร�ได�ม�การประกาศ ใช�กฎหมายสิ่��งแวดล�อมอย(างเป1นทางการฉบ�บแรก คุ+อพระราชบ�ญญ�ต่�สิ่(งเสิ่ร�มและร�กษาคุ�ณภาพสิ่��งแวดล�อมแห(งชาต่� พ.ศ .

2518 และก#าหนดให� ม�การจ�ดท#ารายงาน EIA แต่(ได�การด#าเน�นการจ�ดท#ารายงาน EIA ก�นอย(างจร�งจ�งในป? พ.ศ . 2524

6 . ล�กษณะการเก�ดผลกระทบสิ่��งแวดล�อม ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมม�มากมายหลายประเด9น ข �นอย8(ก�บผ8�

ศ กษาแต่(ละ สิ่าขา ซึ่ �งเป1นการเปล��ยนแปลงไปจากเด�มท��งขนาด (magnitude) และท�ศ ทาง (direction)

ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมท��เก�ดจากปรากฏการณ0ธรรมชาต่� เช(น อ�ทกภ�ย วาต่ภ�ย แผ(นด�นไหว คุวามแห�งแล�ง ไฟไหม�และอ+�น ๆ ม�กเป1นเหต่�การณ0 ท��นานๆ เก�ดข �น และเก�ดเป1นช(วงระยะเวลาสิ่��น ๆ และม�คุวามร�นแรงเป1น บางพ+�นท��

โคุรงการพ�ฒนาต่(างๆ จะก(อให�เก�ดผลกระทบสิ่��งแวดล�อมมากกว(าและ นานกว(า (ถึาวร)

การว�ดผลกระทบสิ่��งแวดล�อม จะต่�องว�ดจากผลรวมผลกระทบท��งหมด ของโคุรงการ ซึ่ �งหาได�จาก ผลต#างระหว#างผลกระทบท$�ไม#ม$โครงการก�บผลกระทบท$�ม$โครงการ

ล�กษณะการเก�ดผลกระทบ อาจเก�ดได�ท�!ง 3 กรณ$1) บางท$�บางสิ่#วน (spatial impact) : ภาวะเต่+อนภ�ย

: ภาวะเสิ่��ยงภ�ย2) กระจาย่ท��วไป3) ผลกระทบแบบล&กโซึ่# คุ+อเก�ดผลกระทบท��งทางต่รงและสิ่(ง

ผลกระทบทางอ�อม ต่ามมาเป1นล8กโซึ่(

5th impact

4th impact

tertiary impact

secondary impact

primary impact

ต�วอย่#าง :- ** โคุรงการต่�ดถึนนผ(านพ+�นท��ภ8เขา ก(อให�เก�ดผลกระทบล8กโซึ่( ด�งน��

การใช�น#�าของมน�ษย0คุ�ณภาพน#�าผ�วด�น

การพ�งทลายของด�น ต่�ดต่�นไม� (เปCดหน�าด�น)

ข�อสิ่�งเกต่ เก��ยวก�บล�กษณะการเก�ดผลกระทบผลกระทบสิ่��งแวดล�อมท��เก�ดข �น - อาจไม(เป1นไปในล�กษณะ

เร�ยงล#าด�บ - อาจสิ่ร�างป:ญหาล8กโซึ่(ได�เสิ่มอ - อาจแสิ่ดงผลให�เห9นในระยะสิ่��นหร+อระยะยาวก9ได�

- ม�การเปล��ยนแปลงเสิ่มอ - ต่�องว�ดได�ว(าม�ขนาดใหญ(มากน�อย

เท(าไหร( และม� ล�กษณะบวกหร+อลบ

7. 7. ข�อด$ข�อเสิ่$ย่ของการประเม�นผลกระทบสิ่��งข�อด$ข�อเสิ่$ย่ของการประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อมแวดล�อม ข�อด$ข�อด$

  ช(วยให�ต่�ดสิ่�นใจได�ถึ8กต่�อง  ประหย�ดเง�นและเวลาในการแก�ไขผลกระทบ  เก9บร�กษา/อน�ร�กษ0ทร�พยากรและสิ่��งแวดล�อม  ช(วยป6องก�นมลพ�ษ  ลดป:ญหาคุวามข�ดแย�งทางการเม+อง

ข�อเสิ่$ย่ข�อเสิ่$ย่ ท#าให�การพ�ฒนาล(าช�า ผลกระทบท��คุาดว(าจะเก�ดอาจไม(เก�ดข �นหร+อ

ร�นแรงกว(าท��ประเม�นไว� ม�คุวามล#าเอ�ยงในการประเม�น ว�ธ�การศ กษาต่ามใจผ8�ว�เคุราะห0 เป1นเพ�ยงการคุาดคุะเน อาจไม(ถึ8กต่�องท��งหมด

8 . การประเม�นสิ่ถานภาพัของระบบสิ่��งแวดล�อม8 1. เกณฑ์7ท$�ใช�ในการประเม�น

องค7ประกอบ/โครงสิ่ร�าง (Structure) ของระบบ ได�แก( ชน�ด (Species) ๏ ปร�มาณ

(Quantity) ของแต่(ละชน�ด * มาก (Abundant) *

ปร�มาณในธรรมชาต่� * หายาก (Rare) * คุวามหนาแน(น * ใกล�สิ่8ญพ�นธ�0 (Endaner) * จ#านวน * สิ่8ญพ�นธ�0 (Extinct)

สิ่�ดสิ่#วน (Proportion ) ๏ การกระจาย่ (Distribution)

* พ+ช * ท��วพ+�นท�� (Disperse)

* สิ่�ต่ว0 * บางจ�ด (Spot)

* มน�ษย0

มน)ษย่7

สิ่�ตว7พั'ช

หน�าท$�/การท/างาน (Function) ของระบบ ปกต่� (Normal) เปล��ยนแปลงไปอย(างเฉ�ยบพล�น (Acute Effect)

คุ(อย ๆ เปล��ยนแปลง (Chronically Effect)

การประเม�นสิ่ถึานภาพของระบบสิ่��ง แวดล�อม (ต่(อ)

88 2. 2. สิ่ถานภาพัของระบบสิ่��งแวดล�อมสิ่ถานภาพัของระบบสิ่��งแวดล�อม : : แบ(งออกเป1น 4 ระด�บ คุ+อ

1) สิ่มด)ลธีรรมชาต� (Nature) หมายถึ งองคุ0ประกอบม�คุวามหลากหลายชน�ดและม�ปร�มาณในแต่(ละชน�ดในอ�ต่ราสิ่(วนท��เหมาะสิ่ม และท#าหน�าท��ได�เหม+อนปกต่�ต่ามสิ่ภาพธรรมชาต่�

2 ) เต'อนภ�ย่ (Warning) หมายถึ ง องคุ0ประกอบบางสิ่(วนของระบบถึ8กรบกวน ท#าให�การ ท#าหน�าท��ของระบบไม(สิ่มบ8รณ0 สิ่ามารถึฟD� นต่�วกล�บสิ่8(สิ่ภาพเด�มได�ในเวลาไม(นาน

3 ) เสิ่$�ย่งภ�ย่ (Risky) หมายถึ ง ม�การรบกวนองคุ0ประกอบของระบบท#าให�บางสิ่(วนม�จ#านวนลดลง และม�ชน�ดอ+�นเพ��มข �นมาทดแทนหร+อบางอย(างม�จ#านวนมากเก�นไป ท#าให�การท#างาน/หน�าท��ของระบบเปล��ยนแปลงไปจากเด�ม ต่�องใช�เวลานานกว(าจะกล�บคุ+นสิ่8(สิ่ภาพเด�มได�

4 ) ว�กฤต (Crisis) หมายถึ งระบบน��น ๆ ถึ8กรบกวน ท#าให�องคุ0ประกอบบางชน�ดเหล+อน�อยหร+อสิ่8ญพ�นธ�0ไปจากระบบหร+อไม(ท#าหน�าท��ของต่นได� ท#าให�การท#างาน/หน�าท��ของระบบไม(คุรบวงจรหร+อม�ประสิ่�ทธ�ภาพลดลง และไม(สิ่ามารถึฟD� นคุ+นสิ่8(สิ่ภาพธรรมชาต่�ด�งเด�มได� และต่�องใช�เทคุโนโลย�เข�ามาช(วย จ งจะฟD� นคุ+นสิ่ภาพเด�มได�บ�าง

8 3. ประเภทและขนาดของโครงการท$�ต�องท/าการประเม�น

ผลกระทบสิ่��งแวดล�อม ต่ามบ�ญช�ประกาศกระทรวงว�ทยาศาสิ่ต่ร0 เทคุโนโลย�และสิ่��งแวดล�อม

ประกาศว�นท�� บ�งคุ�บใช� ฉบ�บท�� 1 24 สิ่�งหาคุม 2535 9

ต่�ลาคุม 2535 ฉบ�บท�� 2 9 ก�นยายน 2535 23

ต่�ลาคุม 2535 ฉบ�บท�� 3 22 มกราคุม 2539 9

ก�มภาพ�นธ�0 2539 โคุรงการอย8(ในเขต่พ+�นท��

ป;าอน�ร�กษ0 (C) ล�(มน#�าช��น 1 B, 2 ป;าชายเลน เขต่อน�ร�กษ0 พ+�นท��อ�ทยานแห(งชาต่�/เขต่ร�กษาพ�นธ�0สิ่�ต่ว0ป;า ต่าม พ.ร.บ.

ต่ามมต่�คุรม.

9. 9. ป9ญหาการท/าราย่งาน ป9ญหาการท/าราย่งาน EIAEIA

ข�อม8ลท��ศ กษาไม(พอเพ�ยง ข�อม8ลสิ่��งแวดล�อมบางประเด9นไม( ช�ดเจน ไม(ได�คุรอบคุล�มในการศ กษา ไม(ม�การเสิ่นอทางเล+อก

ของโคุรงการ งบประมาณท��ได�ร�บน�อย ท#าให�ไม(เพ�ยงพอในการศ กษาประเด9น

ต่(าง ๆ ได�คุรบถึ�วน เวลาการจ�ดท#ารายงานม�น�อย ท�กโคุรงการต่�องใช�ระยะเวลาสิ่��น

ในการจ�ดท#ารายงาน ท#าให�ไม(สิ่ามารถึเก9บข�อม8ลต่ามฤด8กาลได� ไม(ม�กฏเกณฑ์0/มาต่รฐานท��ช�ดเจนในการประเม�นม8ลคุ(าของระบบ

น�เวศ เช(น ประโยชน0ทางอ�อมของป;าในด�าน คุวามหลากหลายทางช�วภาพ พ+ชสิ่ม�นไพร การเป1นพ+�นท��อน�ร�กษ0 : ต่�นน#�าล#าธาร/อ�ทยานแห(งชาต่�

ป:ญหาการท#ารายงาน ป:ญหาการท#ารายงาน EIA (EIA (ต่(อต่(อ))

ประชาชนไม(ม�สิ่(วนร(วมต่(อโคุรงการพ�ฒนาต่(าง ๆ ป:จจ�บ�นม�มต่� คุรม. สิ่#าหร�บ โคุรงการท��คุาดว(าจะม� ผลกระทบสิ่8ง ให�จ�ดท#า ประชาพั�จารณ7 ก(อน

ผ8�ช#านาญการขาดคุวามเป1นกลาง ประเม�นผลกระทบเข�าข�างเจ�าของโคุรงการ ไม(ได�ให�ข�อม8ลท��แท�จร�ง เก9บต่�วอย(างน�อยกว(าท��คุวรจะเป1น ยกเมฆข�อม8ล

ด#าเน�นโคุรงการก(อนจ�ดท#ารายงาน EIA ไม(ทราบระเบ�ยบข��นต่อน หล�กเล��ยง เปล+องเง�น โคุรงการเร(งด(วน

ผ8�พ�จารณารายงาน EIA ไม(ม�มาต่รฐาน/กฎระเบ�ยบท��ช�ดเจน แต่กต่(างก�นไป ในแต่(ละบ�คุคุล

EIA

10. ประโย่ชน7ของการประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อม

• สิ่ามารถใช�ในการวางแผนการใช�ประโย่ชน7อย่#าง ม$ประสิ่�ทธี�ภาพัและจะช#วย่ในการมองป9ญหาต#างๆ

ได�กว�างขวางมากข !นกว#าเด�มท$�มองเพั$ย่งผลประโย่ชน7ทางเศัรษฐก�จเป+นประเด>นหล�กอ�นก#อให�เก�ดความเสิ่'�อมโทรมแก#ทร�พัย่ากรธีรรมชาต�ตามมา

• ช#วย่พั�จารณาผลกระทบต#อค)ณภาพัสิ่��งแวดล�อม และความร)นแรงจากการพั�ฒนาโครงการ เพั'�อให�

ผ&�ประกอบการสิ่ามารถหามาตรการ ในการป:องก�นและแก�ไขผลกระทบท$�อาจเก�ดข !นน�!นอย่#างเหมาะ

สิ่มก#อนด/าเน�นการ

• สิ่ามารถแน#ใจว#าได�คาดการณ7ประเด>นป9ญหาสิ่/าค�ญอ�นเก�ดข !นอย่#างถ&กต�องตามหล�กว�ชาการโดย่เล'อกมาตรการท$�เป+นไปได�ในทางปฎิ�บ�ต�และค#าใช�จ#าย่น�อย่ • ช#วย่เป+นข�อม&ลสิ่น�บสิ่น)นการต�ดสิ่�นใจในการลงท)นหร'อพั�ฒนาโครงการ การเตร$ย่มแผนงาน แผนการเง�นในการจ�ดการสิ่��งแวดล�อม และสิ่ามารถใช�ผลการ ศั กษาเป+นข�อม&ลท$�จะให�ความ กระจ#างต#อสิ่าธีารณชนและหน#วย่งานท$�เก$�ย่วข�องเพั'�อป:องก�นความข�ดแย่�งของการใช�ทร�พัย่ากรได� • แนวทางก/าหนดแผนการต�ดตามตรวจสิ่อบผลกระทบต#างๆ ท�!งท$�เก�ดข !นภาย่หล�งได� • เป+นหล�กประก�นในการใช�ทร�พัย่ากรท$�ย่าวนาน - ( long term sustainable ) )

ท$�ม$ก/าล�งผล�ตกระแสิ่ไฟฟ:าต�!งแต# 10 เมกกะ ว�ตต7ข !นไป8. โรงไฟฟ:าพัล�งความร�อน

สิ่ามารถร�บเร'อขนาดต�!งแต# 500 ต�นข !นไป7. ท#าเร'อพัาณ�ชย่7

ท)กขนาด6. น�คมอ)ตสิ่าหกรรมตามกฎิหมาย่ว#าด�วย่น�คมอ)ตสิ่าหกรรม

หร'อโครงการท$�ม$ล�กษณะเช#นเด$ย่วก�บน�คมอ)ตสิ่าหกรรม

ท)กขนาด5. การท/าเหม'องตามกฎิหมาย่ว#าด�วย่แร#

ท)กขนาด

4. ระบบทางพั�เศัษตามกฎิหมาย่ว#าด�วย่การทางพั�เศัษ หร'อโครงการท$�ม$

ล�กษณะเช#นเด$ย่วก�บการทางพั�เศัษ หร'อระบบขนสิ่#งมนชนท$�ใช�ราง

ท)กขนาด3. สิ่นามบ�นพัาณ�ชย่7

ท$�ม$พั'!นท$�การชลประทานต�!งแต# 80,000 ไร#ข !นไป2. การชลประทาน

ท$�ม$ปร�มาตรเก>บก�กน/!าต�!งแต# 100 ล�าน ลบ.ม .หร'อม$พั'!นท$�เก>บก�กน/!าต�!งแต# 15 ตารางก�โลเมตรข !นไป

1. เข'�อนเก>บน/!าหร'ออ#างเก>บน/!า

ขนาด โครงการหร'อก�จกรรม

โครงการหร'อก�จกรรมท$�ต�องการจ�ดท/าราย่งานการว�เคราะห7ผลกระทบสิ่��งแวดล�อม

ท)กขนาด11. การถมท$�ด�นในทะเล

ท)กขนาด10. โครงการท)กประเภทท$�อย่&#ในพั'!นท$�ท$�คณะ

ร�ฐมนตร$ได�ม$มต�เห>นชอบ ก/าหนดให�เป+นพั'!นท$�ล)#มน/!า ช�!น 1บ$

ต�!งแต# 100 ต�นต#อว�นข !นไป

ท)กขนาดท)กขนาดท$�ม$ก/าล�งผล�ตสิ่ารด�งกล#าวแต#ละชน�ดหร'อ

รวมก�นต�!งแต# 100 ต�นต#อว�นข !นไป

ท$�ม$ก/าล�งผล�ตต�!งแต# 100 ต�นต#อว�นข !นไป   ท)กขนาด

ท$�ม$ก/าล�งผล�ตต�!งแต# 50 ต�นต#อว�นข !นไป                     

ท$�ม$ก/าล�งผล�ตต�!งแต# 50 ต�นต#อว�นข !นไป

 9. การอ)ตสิ่าหกรรม     1( ) อ)ตสิ่าหกรรมปGโตรเคม$ท$�ใช�ว�ตถ)ด�บ :และ/หร'อการแย่กกHาซึ่ธีรรมชาต�ในกระบวน การผล�ต     (2) อ)ตสิ่าหกรรมกล��นน/าม�นปGโตรเล$ย่ม     (3) อ)ตสิ่าหกรรมแย่กหร'อแปรสิ่ภาพักHาซึ่ธีรรมชาต�    (4) อ)ตสิ่าหกรรมคลอแอลคาไลน7 ท$�ใช�โซึ่เด$ย่มคอลไรด7 เป+นว�ตถ)ด�บในการผล�ตโซึ่เด$ย่มคาร7บอเนต โซึ่เด$ย่มไฮดรอกไซึ่ด7 กรอไฮโดรคอลร�ค คลอร$น โซึ่เด$ย่มไฮโพัคลอไรด7 และป&นคลอร$น    (5) อ)ตสิ่าหกรรมเหล>กและ/หร'อเหล>กกล�า     (6) อ)ตสิ่าหกรรมผล�ตป&นซึ่�เมนต7      (7) อ)ตสิ่าหกรรมถล)งแร#หร'อหลอมโลหะ ซึ่ �งม�ใช#อ)ตสิ่าหกรรมเหล>กหร'อเหล>กกล�า         (8) อ)ตสิ่าหกรรมการผล�ตเย่'�อกระดาษ  

ขนาด โคุรงการหร+อก�จกรรม

ท)กขนาด16. อ)ตสิ่าหกรรมผล�ตป)5ย่เคม$โดย่กระบวนการทางเคม$

ท)กขนาด15. อ)ตสิ่าหกรรมผล�ตสิ่ารออกฤทธี�J หร'อ สิ่ารท$�ใช�ป:องก�นหร'อก/าจ�ดศั�ตร&พั'ชหร'อสิ่�ตว7โดย่กระบวนการทางเคม$

1. ท$�ม$เต$ย่งสิ่/าหร�บผ&�ปKวย่ไว�ค�างค'นต�!งแต# 30 เต$ย่งข !นไป2. ท$�ม$เต$ย่งสิ่/าหร�บผ&�ปKวย่ไว�ค�างค'นต�!งแต# 60 เต$ย่งข !นไป

14. โรงพัย่าบาลหร'อสิ่ถานพัย่าบาล1. กรณ$ต�!งอย่&#ร�มแม#น/!า ฝั่9� งทะเล ทะเลสิ่าบ หร'อชาย่หาด ซึ่ �งเป+นบร�เวณท$�อาจจะก#อให�เก�ดผลกระทบกระเท'อนต#อค)ณภาพัสิ่��งแวดล�อม2. กรณ$โครงการท$�ไม#อย่&#ในข�อ 1.

จ/านวนท$�ด�นแปลงย่#อย่ต�!งแต# 500 แปลงข !นไป หร'อเน'!อท$�เก�นกว#า 100 ไร#

13. การจ�ดสิ่รรท$�ด�นเพั'�อเป+นท$�อย่&#อาศั�ย่ หร'อเพั'�อประกอบการ พัาณ�ชย่7

อาคารท$�ม$ขนาด 1. ความสิ่&งต�!งแต# 23 เมตรข !นไป หร'อ 2. ท$�ม$พั'!นท$�รวมก�นท)กช�!นหร'อช�!นหน �งช�!นใด ใน

หล�งเด$ย่วก�น ต�!งแต# 1000 0 ตร.ม.ข !นไป

12. อาคารท$�ต�!งอย่&#ร�มแม#น/!า ฝั่9� งทะเล ทะเลสิ่าบ หร'อ ชาย่หาด หร'อท$�อย่&#ใกล� หร'อในอ)ทย่านแห#งชาต� หร'อ

อ)ทย่านประว�ต�ศัาสิ่ตร7 ซึ่ �งเป+นบร�เวณท$�อาจจะก#อให�เก�ดผลกระทบกระเท'อนต#อค)ณภาพัสิ่��งแวดล�อม

ขนาด โครงการหร'อก�จกรรม

ท$�ม$จ/านวนห�องพั�กต�!งแต# 80 ห�องข !นไป

19. อาคารอย่&#อาศั�ย่รวมตามกฎิหมาย่ว#าด�วย่การควบค)มอาคาร

ท$�ม$จ/านวนห�องพั�กต�!งแต# 80 ห�องข !นไป18. โรงแรมหร'อสิ่ถานท$�พั�กตากอากาศั

ท)กขนาดท$�เท$ย่บเท#าหร'อสิ่&งกว#า มาตรฐานต/�าสิ่)ดของทางหลวง

ชนบทข !นไป โดย่รวมความถ งการก#อสิ่ร�างค�นทางใหม#เพั��มเต�มจากค�นทางท$�ม$อย่&#

17. ทางหลวงหร'อถนน ซึ่ �งม$ความหมาย่ตามกฎิหมาย่ว#าด�วย่ทางหลวง ท$�ต�ดผ#านพั'!นท$�ด�งต#อไปน$!

1. พั'!นท$�เขตร�กษาพั�นธีสิ่�ตว7ปKาและเขตห�ามล#าสิ่�ตว7ปKาตามกฎิหมาย่ ว#า ด�วย่การสิ่งวนและค)�มครองสิ่�ตว7ปKา

2. พั'!นท$�เขตอ)ทย่านแห#งชาต�ตามกฎิหมาย่ว#าด�วย่อ)ทย่านแห#งชาต�

3. พั'!นท$�เขตล)#มน/!าช�!น 2 ตามท$�คณะร�ฐมนตร$ม$มต�เห>นชอบแล�ว

4. พั'!นท$�เขตปKาชาย่เลนท$�เป+นปKาสิ่งวนแห#งชาต�

5. พั'!นท$�เขตฝั่9� งทะเลในระย่ะ 50 เมตรห#างจากระด�บน/!าทะเลข !นสิ่&งสิ่)ด

ขนาด โครงการหร'อก�จกรรม

1. ท)กขนาด2. ท)กขนาด

22. การพั�ฒนาปGโตรเล$ย่ม1. การสิ่/ารวจและ/หร'อผล�ตปGโตรเล$ย่ม2. ระบบการขนสิ่#งปGโตรเล$ย่มและน/!าม�นเช'!อเพัล�งทางท#อ

1. ท)กขนาด2. ท$�ม$ก/าล�งการผล�ตต�!งแต# 20 ต�นต#อว�นข !นไป

21. อ)ตสิ่าหกรรมประกอบก�จการเก$�ย่วก�บน/!าตาลด�งต#อไปน$!

1. การท/าน/!าตาลทราย่ด�บ น/!าตาลทราย่ขาว น/!าตาลทราย่ขาวบร�สิ่)ทธี�J

2. การท/ากล&โคล เดกซึ่7โทรสิ่ ฟร�กโทสิ่ หร'อผล�ตภ�ณฑ์7อ'�นท$�คล�าย่คล งก�น

ท)กขนาด 20. โรงงานปร�บค)ณภาพัของเสิ่$ย่รวม เฉพัาะสิ่��งปฎิ�ก&ลหร'อว�สิ่ด)ท$�ไม#ใช�แล�วตามกฎิหมาย่ว#าด�วย่โรงงาน

ขนาด โครงการหร'อก�จกรรม

การม$สิ่#วนร#วมของประชาชนในกระบวนการว�เคราะห7ผลกระทบสิ่��งแวดล�อม

  สิ่ภาพัป9ญหาพัระราชบ�ญญ�ต�สิ่#งเสิ่ร�มและร�กษาค)ณภาพัสิ่��ง

แวดล�อมแห#งชาต� พั.ศั. 2535 ไม#ได�ระบ)เร'�องการม$สิ่#วนร#วมของประชาชนในกระบวนการว�เคราะห7ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมไว�โดย่ตรงว#าประชาชนจะสิ่ามารถเข�ามาม$สิ่#วนร#วมในข�!นตอนใดของกระบวนการว�เคราะห7ผลกระทบสิ่��ง

แวดล�อม และโดย่ร&ปแบบ ว�ธี$การใดร�ฐธีรรมน&ญแห#งราชอาณาจ�กรไทย่ พั)ทธีศั�กราช 2540

มาตรา 46 ร�บรองสิ่�ทธี�ของช)มชนท�องถ��นด�!งเด�มในการอน)ร�กษ7หร'อฟ4! นฟ&จาร$ต ประเพัณ$ ภ&ม�ป9ญญาท�องถ��น ศั�ลปะหร'อว�ฒนธีรรมอ�นด$ของท�องถ��นและของชาต� และการม$สิ่#วนร#วมในการจ�ดการบ/าร)งร�กษา และการใช�ประโย่ชน7จากทร�พัย่ากรธีรรมชาต�

มาตรา 56 ร�บรองสิ่�ทธ�ของบ�คุคุลท��จะม�สิ่(วนร(วมก�บร�ฐและช�มชนในการบ#าร�งร�กษาและการได�ประโยชน0จากทร�พยากรธรรมชาต่�และคุวามหลากหลายทางช�วภาพและในการคุ��มคุรอง สิ่(งเสิ่ร�มและร�กษาคุ�ณภาพสิ่��งแวดล�อม

มาตรา 59 ให�สิ่�ทธ�แก(ประชาชนท��จะร�บร8 �ข�อม8ลและม�สิ่�ทธ�แสิ่ดงคุวามคุ�ดเห9นก(อนการอน�ญาต่หร+อด#าเน�นโคุรงการท��อาจม�ผลกระทบต่(อคุ�ณภาพสิ่��งแวดล�อม สิ่�ขภาพอนาม�ย และคุ�ณภาพช�ว�ต่

มาตรา 290 ก#าหนดให�องคุ0กรปกคุรองสิ่(วนท�องถึ��นม�อ#านาจหน�าท��ในการจ�ดการ บ#าร�ง ร�กษา และการใช�ประโยชน0ทร�พยากรธรรมชาต่�และสิ่��งแวดล�อมในพ+�นท��และนอกเขต่พ+�นท��ในกรณ�ท��อาจม�ผลกระทบต่(อการด#ารงช�ว�ต่ของประชาชนในพ+�นท�� รวมท��งการม�สิ่(วนร(วมในการพ�จารณาเพ+�อร�เร��มโคุรงการหร+อก�จกรรมนอกเขต่พ+�นท��ซึ่ �งอาจม�ผลกระทบต่(อคุ�ณภาพสิ่��งแวดล�อมหร+อสิ่�ขภาพอนาม�ยของประชาชนในพ+�นท��

ข�อเสิ่นอหล�กการพั'!นฐานในเร'�องการม$สิ่#วนร#วมของประชาชนใน

กระบวนการว�เคราะห7ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมควรเป+นไปตาม หล�กการ ด�งน$!

1. ย่ ดหล�กประชาชนท)กคนม$สิ่�ทธี�เข�าร#วมในกระบวนการท�!งน$!การเข�าร#วมควรท$�จะเปGดโอกาสิ่ให�ประชาชนเข�ามาม$สิ่#วน

ร#วมต�!งแต#เร��มต�น และเน�นการม$สิ่#วนร#วมแบบไม#เป+นทางการ ด�วย่ อย่#างไรก>ตามการม$สิ่#วนร#วมจะอย่&#ในระด�บใดข !นอย่&#ก�บ

ข�!นตอนของการประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อม2. “เพั'�อท/าให�เก�ดความช�ดเจนถ งองค7ประกอบของ ผ&�ท$�

” ม$สิ่#วนเก$�ย่วข�อง ท�!งหมดในกระบวนการม$สิ่#วนร#วมในการ ประเม�นผลกระทบสิ่��งแวดล�อม จ งก/าหนดให�จ/าแนกผ&�ท$�ม$

สิ่#วนเก$�ย่วข�องออกเป+นด�งน$!

ผ&�ท$�ม$สิ่#วนเก$�ย่วข�องม$ด�งน$!1) ช)มชนท�องถ��น (ท$�คาดว#าจะได�ร�บผลกระทบโดย่ตรงในพั'!นท$�) 2) เจ�าของโครงการ3) สิ่/าน�กงานนโย่บาย่และแผนทร�พัย่ากรธีรรมชาต�และสิ่��งแวดล�อม (สิ่ผ.)4) หน#วย่งานอน)ญาต5) ผ&�จ�ดท/าราย่งานฯ6) คณะกรรมการผ&�ช/านาญการการว�เคราะห7ผลกระทบสิ่��งแวดล�อมสิ่#วนกลาง(คชก. สิ่#วนกลาง)7) คณะกรรมการผ&�ช/านาญการการว�เคราะห7ผลกระทบสิ่��งแวดล�อม จ�งหว�ด (คชก. จ�งหว�ด)8) สิ่/าน�กงานสิ่��งแวดล�อมภาค (สิ่สิ่ภ.) และหร'อทร�พัย่ากรธีรรมชาต�และสิ่��งแวดล�อมจ�งหว�ด (ทสิ่จ.)9) หน#วย่งานท$�ร�บผ�ดชอบด&แลทร�พัย่ากรหร'อหน#วย่งานในพั'!นท$�

10) หน(วยงานราชการสิ่(วนภ8ม�ภาคุ 11) องคุ0กรปกคุรองสิ่(วนท�องถึ��น เช(น เทศบาล ,

องคุ0การบร�หารสิ่(วนจ�งหว�ด (อบจ .),องคุ0การบร�หารสิ่(วนต่#าบล (อบต่.)

12) องคุ0การอ�สิ่ระด�านสิ่��งแวดล�อม (ต่ามร�ฐธรรมน8ญมาต่รา 56 วรรคุ 2)

13) สิ่ถึาบ�นการศ กษา 14) องคุ0กรภาคุประชาสิ่�งคุม ( Civil Society

Organizations ) อ�นอาจประกอบด�วย NGOs, NPOs, POs, CBOs และรวมถึ งองคุ0กร/การรวมต่�วใน

ร8ปแบบต่(างๆ เช(น หอการคุ�า สิ่ภาอ�ต่สิ่าหกรรม สิ่มาคุมธ�รก�จการคุ�าต่(างๆ สิ่มาคุมว�ชาช�พ ม8ลน�ธ� กล�(มสิ่นใจ/อาสิ่าสิ่ม�คุรต่(างๆ เป1นต่�น

15) สิ่+�อมวลชน 16) ประชาชนผ8�สิ่นใจ ( concerned people) 17) ประชาชนท��วไป 18) น�ต่�บ�คุคุล ผ8�ท#าหน�าท��ต่�ดต่ามต่รวจสิ่อบ 19) คุณะกรรมการสิ่��งแวดล�อมแห(งชาต่� 20) คุรม.

ช)มชนท�องถ��น

หมาย่ถ งช)มชนท�องถ��นท$�คาดว#าจะได�ร�บผลกระทบ โดย่ตรงในพั'!นท$� ซึ่ �งช)มชน

เหล#าน$!จะถ&กระบ)โดย่ผ&�เสิ่นอโครงการ ท�!งน$!ต�องค/าน งถ ง หล�กเกณฑ์7ต#างๆ ประกอบ

การก/าหนดว#าช)มชนท�องถ��นในท$�น$!หมาย่ถ งอะไรด�งน$!(1) พั'!นท$�หร'อท$�ต�!งโครงการ ก/าหนดจ/านวนช)มชนโดย่ใช�

ระย่ะทางเป+นเกณฑ์7 โดย่พั�จารณาว#าตามประเภทและ ขนาดของโครงการน�!นๆ ควรครอบคล)มพั'!นท$�ในร�ศัม$

เท#าใด(2) ผลกระทบของก�จกรรม ก/าหนดจ/านวนช)มชนท$�เข�า

ร#วมโดย่ประเม�นจาก ขนาดและล�กษณะของผลกระทบของโครงการท$�คาดว#าจะเก�ดข !น

(3) เง'�อนไขทางว�ฒนธีรรม ก/าหนดจ/านวนช)มชนท$�เข�า ร#วมโดย่ประเม�นจาก ล�กษณะและเง'�อนไขทาง

ว�ฒนธีรรมท$�ม$ความสิ่�มพั�นธี7ต#อเน'�องก�น

4. ประชาชนผ&�สิ่นใจ (concerned people) หมายถึ งบ�คุคุล/ องคุ0กรท��วไปท�� ม�คุวามสิ่นใจ

เข�าร(วม เป1นผ8�ท��ม�คุวามห(วงก�งวล ท��ไม(จ#าเป1นต่�อง เป1นผ8�ท��อย8(ในพ+�นท��โคุรงการ เช(น กล�(มเล��ยงนกเขา

กล�(มร�กช�าง เป1นต่�น5. ประชาชนท��วไป หมายถึ งประชาชนท��โคุรงการสิ่ามารถึสิ่(งข(าวสิ่ารข�อม8ลการร�บร8 �ไปถึ งได�ในทางสิ่+�อมวลชนด�านกว�าง6. การด#าเน�นการด�านการม�สิ่(วนร(วมของประชาชนต่�องวางอย8(บนพ+�นฐานของการคุ#าน งถึ งและให�คุวาม

สิ่#าคุ�ญเป1นพ�เศษก�บกล�(มคุนพ�การ คุนด�อยโอกาสิ่ ชนกล�(มน�อย ผ8�ด�อยการศ กษา และอ+�นๆ

(underprivileged people) และคุวามเท(าเท�ยม ทางเพศ (gender sensitivity)

7. การด/าเน�นการด�านการม$สิ่#วนร#วมของประชาชน พั ง ต�องให�ความสิ่/าค�ญ

เป+นพั�เศัษก�บกล)#มคน/ องค7กรท$�ได�ร�บผลกระทบทางลบสิ่&ง8. การด/าเน�นการด�านการม$สิ่#วนร#วมของประชาชนต�องย่ ดหล�กความย่)ต�ธีรรมและความถ&กต�องเป+นหล�ก 9. การด/าเน�นการด�านการม$สิ่#วนร#วมของประชาชน ไม#ว#าจะด/าเน�นการด�วย่ว�ธี$การ/ เทคน�คเช#นไร พั งด/าเน�นการ

โดย่ให�สิ่ามารถม$ผลล�พัธี7ท$�ม$ความหมาย่ อย่#างแท�จร�ง(meaningful participation)

10. ในกระบวนการม$สิ่#วนร#วมน�!น แบ#งเป+น 4 ระด�บ ค'อ

1. ร�บร&� 2. ปร กษาหาร'อ 3. ร#วมต�ดสิ่�นใจ 4. ประชามต�

ด�งน�!นในแต#ละข�!นตอนของการท/า EIA การม$สิ่#วนร#วมจะต#างก�น

11. ในด�านเทคน�คว�ธี$การน�!น ม$หลากหลาย่ว�ธี$ท$�ผ&�ด/าเน�นการจะต�องไปด/าเน�นการให�เป+นไปตามหล�กการ(โดย่เฉพัาะข�อ 9) จะต�องร�บร&�ความ เข�าใจและความช/านาญในด�านการม$สิ่#วนร#วม

12. ความร�บร&�ในด�านการม$สิ่#วนร#วมของสิ่�งคมไทย่น�!นย่�งม$ความจ/าก�ดอย่&# มาก ด�งน�!นการเพั��มข$ดความสิ่ามารถและศั�กย่ภาพัของท)กฝั่Kาย่ (capacity building) จ งม$ความสิ่/าค�ญและพั งสิ่#งเสิ่ร�มท�!งระย่ะสิ่�!นและระย่ะย่าว