บทที่ 3 ความยืดหยุ่นของอุปสงค์และอุปทาน (Elasticity of Demand and Supply

บทท�� บทท�� 33 ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�และความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�และอ�ปทานอ�ปทาน

(Elasticity of Demand and (Elasticity of Demand and SupplySupply

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค� (Elasticity of Demand)

ความยื�ดหยืนของอปสงค� ค�อ ปริ�มาณการิตอบสนองของความต�องการิซื้��อของผู้��

ซื้��อเม��อป จจ"ยืที่$�เก$�ยืวข�องเปลี่$�ยืนไป

ความยื�ดหยืนของอปสงค� = % การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิซื้��อส�นค�า

% การิเปลี่$�ยืนแปลี่งของป จจ"ยืที่$�เก$�ยืวข�อง


ตั๋��วรถเมล�ราคา 2 ร ป!คนใช้$เยือะมาก ตั๋��วรถเมล�ราคา 10 ร ป!

คนใช้$น$อยืเพราะแพงไป

ตั๋��วรถเมล�ข()นราคา

ความยื�ดหยืนของอปสงค� ค�อ ปริ�มาณการิตอบสนองของความต�องการิส�นค�าแลี่ะบริ�การิของผู้��บริ�โภคเม��อป จจ"ยืที่$�เก$�ยืวข�อง (ริาคาต"+วริถเมลี่�) เปลี่$�ยืนไป


ค�าใช้$ทางด�วน 20 บาท ค�าใช้$ทางด�วน 60 บาท

เก*บค�าผ่�านทางแพงข()น

ความยื�ดหยืนของอปสงค� ค�อ ปริ�มาณการิตอบสนองของความต�องการิส�นค�าแลี่ะบริ�การิของผู้��บริ�โภคเม��อป จจ"ยืที่$�เก$�ยืวข�อง (คาผู้านที่าง) เปลี่$�ยืนไป

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค� (Elasticity of Demand)ม� 3 ช้น,ด ค�อ ข()นอยื �ก�บช้น,ดของป-จจ�ยืท��

เปล��ยืนแปลง

1 .ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (Price Elasticity of Demand)

2. ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริายืได� (Income Elasticity of Demand)

3. ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคาส�นค�าอ��นที่$�เก$�ยืวข�อง (Cross Elasticity of Demand)

การิว"ดความยื�ดหยืนม$ 2 ว�ธี$ 1. Point Elasticity (แบบจ�ด)

ใช้�ในกริณ$ที่$�ป จจ"ยืที่$�เปลี่$�ยืนแปลี่ง (∆X) ม$การิเปลี่$�ยืนแปลี่งน�อยืมากจนยืากแกการิว"ด

Elasticity = % ∆Q = dQ/Q = dQ . X

2. AAA AAAAAAAAAA (แบบช้�วง)

ใช้�ในกริณ$ที่$�ป จจ"ยืที่$�เปลี่$�ยืนแปลี่ง (∆X) ม$การิเปลี่$�ยืนแปลี่งมาก

Elasticity = % ∆Q = dQ/[(Q1+Q2)/2] = dQ . (X1+X2)

% ∆X dX/X dX Q

% ∆XdX/[(X1+X2)/2]dX(Q1+Q2)

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ตั๋�อราคา (Ed)

(Price Elasticity of Demand)

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (Ed)(Price Elasticity of Demand)

Ed ค�อ เปอริ�เซื้นต�การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิซื้��อเม��อริาคาส�นค�าเปลี่$�ยืนแปลี่งไป 1 เปอริ�เซื้0นต�

Ed = % การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิซื้��อ

1. Point Elasticity (แบบจ�ด) Ed = ( -2Q Q1) . P

2. AAA AAAAAAAAAA (แบบช้�วง)Ed = (-2 Q1) . (P1+P2)

(P2-P1)Q

(P2-P1)(Q1+Q2)

% การิเปลี่$�ยืนแปลี่งของริาคาส�นค�า

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (Ed)

ซื้�)อยื�นส� 1 ตั๋�ว ถ$าราคาตั๋�วละ 2 , 500 บาท

ซื้�)อยื�นส� 4 ตั๋�ว ถ$าราคาตั๋�วละ 600 บาท

ซื้�)อยื�นส�หลายืตั๋�วถ$าราคาถ กลง

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ยื�นส�ตั๋�อราคาค�อ?

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (Ed)

ซื้�)อหล�ยืส� 1 ใบ ถ$าราคาใบละ 8 5,0 00 บาท

ซื้�)อหล�ยืส� 4 ใบ ถ$าราคาใบละ 1 5,0 00 บาท

ซื้�)อหล�ยืส�หลายืใบถ$าราคาถ กลง

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�หล�ยืส�ตั๋�อราคาค�อ?

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (ตอ)

ริาคา(P)

ปริ�มาณ (Q)0

240

10

200

A

B

D

Q1 Q2

P1

P28

Slope (-)

Ed ที่$�ริาคาเที่าก"บ 10 ค�อ - ( ) 1Ed ที่$�ริาคาเที่าก"บ 8 ค�อ - ( )0.67Ed เฉลี่$�ยืของช้วงริาคาริะหวาง 8ถ3ง 10 ค�อ - ( ) 0.81


เริาสามาริถจ"ดกลี่มอปสงค�ตอริาคาได�เป4น 5 กลี่มค�ออปสงค�ม$คาความยื�ดหยืนมาก (|Ed| > 1)

Elasticอปสงค�ม$คาความยื�ดหยืนน�อยื (|Ed| < 1)

Inelasticอปสงค�ม$คาความยื�ดหยืนเที่าก"บ หน3�ง (|Ed| =1)อปสงค�ม$คาความยื�ดหยืนอ�นฟิ6น�ต$� (|Ed| =∞)อปสงค�ไมม$ความยื�ดหยืน (|Ed| =0)

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (ตอ)ตั๋�วเลขความยื�ดหยื��นบอกอะไรเรา?

รถใช้$ทางด�วน 250,000 ค�น/ว�น รถใช้$ทางด�วน 10,000 ค�น/ว�น

รถใช้$ทางด�วน 250,000 ค�น/ว�น รถใช้$ทางด�วน 200,000 ค�น/ว�น

ค�าบ�ตั๋รทางด�วนแพงข()นจาก 40 บาท เป1น 60 บาท

ค�าบ�ตั๋รทางด�วนแพงข()นจาก 40 บาท เป1น 60 บาท

Ed - 42= .

Ed -= 0 .5 6


การิต$ความหมายืของอปสงค�ตอริาคา

ส,นค$าท��ม�ความยื�ดหยื��นมาก (|Ed| > 1) ส�วนมากจะเป1นส,นค$าฟุ่� 4มเฟุ่5อยื

ส,นค$าท��ม�ความยื�ดหยื��นน$อยื (|Ed| < 1) ส�วนมากจะเป1นส,นค$าจ6าเป1น


ถ$าอาหารราคาแพงข()น 50% เราจะยื�งคงทานอาหาร 3 ม�)อ/ว�นไหม?.Ed>1 หร�อ Ed<1

ถ$ากระเป7าหล�ยืส�ราคาแพงข()น 50% เราจะยื�งคงซื้�)อม�นท�)ง 4 ใบไหม?Ed>1 หร�อ Ed<1


ป-จจ�ยืท��ก6าหนดความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ตั๋�อราคา

1 )ความสามารถในการทดแทนก�นได$ของส,นค$า 2) ช้น,ดของส,นค$า 3) ม ลค�าส,นค$าค,ดเป1นส�ดส�วนของรายืได$ 4) ระยืะเวลาการปร�บตั๋�วน�บตั๋�)งแตั๋�ราคาเปล��ยืนแปลง

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (ตอ)ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ตั๋�อราคาและรายืร�บรวม

รายืร�บรวม (Total Revenue) = (ราคา).(ปร,มาณส,นค$า)

= P.Q

ผ่ $ผ่ล,ตั๋ตั๋$องปร�บราคาส,นค$าอยื�างไรเพ��อให$รายืร�บรวมเพ,�มข()น ?

(อยื�าล�ม ราคาส,นค$าก�บปร,มาณขายืจะแปรผ่กผ่�นก�น P Q หร�อ P Q )

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (ตอ)ล กค$า 5,000 คน/ว�น ล กค$า 50 คน/ว�น

ล กค$า 5,000 คน/ว�น ล กค$า 4,500 คน/ว�น

อาหารข()นราคาจากจานละ 100 บาท เป1น 120 บาท

อาหารข()นราคาจากจานละ 100 บาท เป1น 120 บาท

Ed = -10.78

Ed = -0.58

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (ตอ)ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ตั๋�อราคาและรายืร�บรวม

1. ถ$า Ed > 1 ริายืริ"บริวมเพิ่��มข3�นเม��อลี่ดริาคาลี่ง

หริ�อ TR P

2. ถ$า Ed < 1 ริายืริ"บริวมเพิ่��มข3�นเม��อเพิ่��มริาคาข3�น

หริ�อ TR P

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (กริณ$ศึ3กษา)การิต"�งริาคาข�าวริาดเน��อของริ�านแฟิรินส�ไช้น�อาหาริญี่$�ป;น “โยื

ช้�โนยืะ”

การิต"�งริาคาข�าวริาดเน��อของริ�านแฟิรินส�ไช้น�อาหาริญี่$�ป;น “โยืช้�โนยืะ”

ข$าวราดเน�)อจานละ 250 เยืน ข$าวราดเน�)อจานละ 400 เยืน

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (กริณ$ศึ3กษา)ริ�านแฟิรินส�ไช้น�อาหาริญี่$�ป;น “โยืช้�โนยืะ”

การตั๋�)งราคาข$าวราดเน�)อ•400 บาที่/จาน ลี่�กค�าน�อยืมาก•250 บาที่/จาน ลี่�กค�าตอค�วจนให�บริ�การิไมที่"น•270 และ 280 บาท/จาน ม�ล กค$ามากพอๆก�น•300 บาที่/จาน ลี่�กค�าน�อยืกวาการิต"�งริาคาที่$� 280 บาที่/จาน มาก

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริาคา (ตอ)ข$อควรระว�ง!!!

1 .ความยื�ดหยืน (Elasticity) ก"บความลี่าดช้"น (Slope) เป4นคนลี่ะส��งก"น

2. เส�นอปสงค�ที่$�ม$ความลี่าดช้"นมากอาจม$ความยื�ดหยืนมากกวาเส�นอปสงค�ที่$�ม$ความลี่าดช้"นน�อยืกวาได�


1 .ความยื�ดหยืน (Elasticity) ก"บความลี่าดช้"น (Slope) เป4นคนลี่ะส��งก"นริาคา(P)

ปริ�มาณ (Q)0 4

10

20

2

Ed > 1

Ed = 1

Ed < 1

Slope (-)

D


2. เส�นอปสงค�ที่$�ม$ความลี่าดช้"นมากอาจม$ความยื�ดหยืนมากกวาเส�นอปสงค�ที่$�ม$ความลี่าดช้"นน�อยืกวาได�ริาคา(P)


5

20

DA

DB

Slope = - 3, Ed = -0.67

Slope = - 2, Ed = -0.25


ความช้"นของเส�นอปสงค�สะที่�อนถ3งคาความยื�ดหยืนได�ก0ตอเม��อเปริ$ยืบเที่$ยืบที่$�ริะด"บ

ริาคาส�นค�าแลี่ะปริ�มาณการิซื้��อเด$ยืวก"นเที่าน"�น (ค�อ เส�นอปสงค�ที่$�ม$ความช้"นมากกวาจะ

ม$ความยื�ดหยืนน�อยืกวา)ริาคา(P)


10

DA

DB

Slope = - 2, Ed = -0.5

Slope = - 4, Ed = -0.25


ราคา

ปร,มาณ0

Ed = 0

Ed < 1

Ed = 1

Ed > 1

Ed = ∞∞

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ตั๋�อรายืได$ (Ey)

(Income Elasticity of Demand)

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริายืได� (Ey)(Income Elasticity of Demand)Ey ค�อ เปอริ�เซื้นต�การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิ

ซื้��อเม��อริะด"บริายืได�เปลี่$�ยืนแปลี่งไป 1 เปอริ�เซื้0นต�

Ey = % การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิซื้��อ% การิเปลี่$�ยืนแปลี่งริะด"บริายืได�ของผู้��ซื้��อ

1. Point Elasticity (แบบจ�ด) Ed = (-2 Q1) . Y

2. AAA AAAAAAAAAA (แบบช้�วง)Ed = (-2 Q1) . (Y1+Y2)

(Q1+Q2)(Y2-Y1)

(Y2-Y1)Q

ความยื�ดหยืนของอปสงค�ตอริายืได� (Ey) (ตอ)

รายืได$ 20,000 บาท/เด�อน ม�รถ 1 ค�นรายืได$ 100,000 บาท/เด�อน ม�รถ 4 ค�น

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�รถยืนตั๋�ตั๋�อรายืได$ค�อ?

รายืได$เพ,�ม


รายืได$ 10,000 บาท/เด�อน ม�มอเตั๋อร�ไซื้ค� 4 ค�น

รายืได$ 35,000 บาท/เด�อน ม�มอเตั๋อร�ไซื้ค� 1 ค�น

รายืได$เพ,�มข()น เล,กใช้$มอเตั๋อร�ไซื้ค�ห�นมาใช้$รถยืนตั๋�แทน

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�มอเตั๋อร�ไซื้ค�ตั๋�อรายืได$ค�อ?


Ey > 0 , ส�นค�าปกต� (Normal Goods ) ริ�ปที่$�1 Ey < 0 , ส�นค�าด�อยืคณภาพิ่(Inferior Goods ) ริ�ป

ที่$�2

Q0 0

D

Dริ�ปที่$�1 ความส"มพิ่"นธี�ของอปสงค�ตอริายืได�เป4นบวก

Y Y

Qริ�ปที่$�2 ความส"มพิ่"นธี�ของอปสงค�ตอริายืได�เป4นลี่บ


Ey > 0 , ส,นค$าปกตั๋, (Normal Goods)

ริายืได� (Y)

จ<านวนช้ามก=วยืเต$+ยืวที่$�ที่านในหน3�งเด�อน (Q)

0

D

2,0001,000

10

15

A

B

Ey ณ ริายืได�ริะหวาง 1,000-2,000 บาที่ = 0.6


Ey < 0 , ส�นค�าด�อยืคณภาพิ่(Inferior Goods)

ริายืได� (Y)

จ<านวนซื้องมามาที่$�ที่านในหน3�งเด�อน (Q)

0

D

Slope (-), Ey < 0

1,000

2,000

20 30

B

AEy ณ ริายืได�ริะหวาง 1,000-2,000 บาที่ = -0.6

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ไขว$ (Ec)

(Cross Elasticity of Demand)

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ไขว$ (Ec)(Cross Elasticity of Demand)

Ec ค�อ เปอริ�เซื้นต�การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิซื้��อส�นค�าช้น�ดหน3�งเม��อริาคาส�นค�าอ$กช้น�ดหน3�งเปลี่$�ยืนแปลี่งไป 1 เปอริ�เซื้0นต�

Ec = % การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิซื้��อส�นค�าช้น�ดหน3�ง

% การิเปลี่$�ยืนแปลี่งริะด"บริาคาส�นค�าช้น�ดอ��น

1. Point Elasticity (แบบจ�ด) Ed = (Qa -2 Qa1) . Pb

2. AAA AAAAAAAAAA (แบบช้�วง)Ed = (Qa2-Qa1) . (Pb1+Pb2)

(Pb2-Pb1)Qa

(Pb2-Pb1)(Qa1+Qa2)

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ไขว$ (Ec) (ตอ)

รถยืนตั๋�ค�นละ 5 แสนบาทมอเตั๋อร�ไซื้ค�ค�นละ 5 หม��นบาท

รถยืนตั๋�ค�นละ 5 แสนบาทมอเตั๋อร�ไซื้ค�ค�นละ 3 แสนบาท

คนห�นมาใช้$รถยืนตั๋�แทนมอเตั๋อร�ไซื้ค�ถ$าราคามอเตั๋อร�ไซื้ค�แพงข()น

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�รถยืนตั๋�ตั๋�อราคามอเตั๋อร�ไซื้ค�ค�อ?


ถ$าน6)าม�นล,ตั๋รละ 40 บาทม�รถประจ6าบ$านแค� 1 ค�น

ถ$าน6)าม�นล,ตั๋รละ 15 บาทม�รถประจ6าบ$าน 4 ค�น

น6)าม�นราคาถ ก คนจะซื้�)อรถก�นมากข()น

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�รถยืนตั๋�ตั๋�อราคาน6)าม�นค�อ?


เน��องจากส�นค�าม$ 2 ช้น�ด ค�อ1 .ส�นค�าที่$�ใช้�ที่ดแที่นก"น (Ec>0)2.ส�นค�าที่$�ใช้�ควบค�ก"น (Ec<0)

Pb

Qa0

Pb

0

D

Dริ�ปที่$�1 ความส"มพิ่"นธี�ของอปสงค�ส�นค�า a ตอริาคาส�นค�า b เป4นบวก

ริ�ปที่$�2 ความส"มพิ่"นธี�ของอปสงค�ส�นค�า a ตอริาคาส�นค�า b เป4นลี่บ

Qa

ส,นค$าท��ใช้$ทดแทนก�น

ส,นค$าท��ใช้$ควบค �ก�น

Ec>0 Ec<0

ความยื�ดหยื��นของอ�ปสงค�ไขว$ (Ec) (ตอ)1. ส�นค�าที่$�ใช้�ที่ดแที่นก"น (Ec>0)

ริาคาแก0ซื้LPG

ปริ�มาณน<�าม"น0

Dน<�าม"น

Slope (+), Ec > 0

1

0

1

5 M

N

5

0

7

0

Ec ของน<�าม"น ณ ริาคาแก0ซื้ LPG ริะหวาง 10-15 บาที่ = 0.83


2. ส�นค�าที่$�ใช้�ควบค�ก"น (Ec<0)

ริาคาน<�าม"น

ปริ�มาณการิใช้� ริถ

0

D การิใช้�ริถ

-Slope ( ), Ec < 0

6

0

8

0

1

0

1

5

M

N

Ec ของการิใช้�ริถ ณ ริาคาน<�าม"น ริะหวาง 10-15 บาที่ = -0.71

ความยื�ดหยื��นของอ�ปทาน (Es)(Elasticity of Supply)

ความยื�ดหยื��นของอ�ปทาน (Elasticity of Supply)

ความยื�ดหยืนของอปที่าน ค�อ ปริ�มาณการิตอบสนองของความต�องการิขายืของ

ผู้��ขายืเม��อป จจ"ยืที่$�เก$�ยืวข�องเปลี่$�ยืนไป

ความยื�ดหยืนของอปที่าน = % การิเปลี่$�ยืนแปลี่งของปริ�มาณความต�องการิขายื

% การิเปลี่$�ยืนแปลี่งของป จจ"ยืที่$�เก$�ยืวข�อง

ความยื�ดหยื��นของอ�ปทาน (Elasticity of Supply)ม� 1 ช้น,ด ค�อ

1 .ความยื�ดหยืนของอปที่านตอริาคา (Price Elasticity of Supply)

ความยื�ดหยืนของอปที่านตอริาคา (Es)(Price Elasticity of Supply)

Es ค�อ เปอริ�เซื้นต�การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิขายืเม��อริาคาส�นค�าเปลี่$�ยืนแปลี่งไป 1 เปอริ�เซื้0นต�

Es = % การิเปลี่$�ยืนแปลี่งปริ�มาณความต�องการิขายื

1. Point Elasticity (แบบจ�ด) Ed = ( -2Q Q1) . P

2. AAA AAAAAAAAAA (แบบช้�วง)Ed = (-2 Q1) . (P1+P2)

(P2-P1)Q

(P2-P1)(Q1+Q2)

% การิเปลี่$�ยืนแปลี่งของริาคาส�นค�า

ความยื�ดหยืนของอปที่านตอริาคา (Es) (ตอ)

ช้าวนาเอาข$าวสารออกขายื 100 กระสอบถ$าข$าวสารกระสอบละ 150 บาท

ช้าวนาเอาข$าวสารออกขายื 120 กระสอบถ$าข$าวสารกระสอบละ 300 บาท

ช้าวนาเอาข$าวสารออกขายืมากข()นเม��อราคาข$าวส งข()น

ความยื�ดหยื��นของอ�ปทานข$าวสารตั๋�อราคาค�อ?


โนเก�ยืน6าม�อถ�อออกขายื 1 เคร��องถ$าม�อถ�อเคร��องละ 2,000 บาท

โนเก�ยืน6าม�อถ�อออกขายื 5 เคร��องถ$าม�อถ�อเคร��องละ 4,000 บาท

โนเก�ยืน6าม�อถ�อออกขายืมากข()นเม��อราคาม�อถ�อส งข()น

ความยื�ดหยื��นของอ�ปทานม�อถ�อตั๋�อราคาค�อ?


ข$าวสารม� Es = 0.27ม�อถ�อม� Es = 2

สร�ปโดยืมากส,นค$าเกษตั๋รและห�ตั๋ถกรรมจะม�ความ

หยื�ดยื��นตั๋6�าโดยืมากส,นค$าอ�ตั๋สาหกรรมหร�อส,นค$าไฮเทค

จะม�ความหยื�ดยื��นส ง


เริาสามาริถจ"ดกลี่มอปที่านตอริาคาได�เป4น 5 กลี่มค�ออปที่านม$คาความยื�ดหยืนมาก (Ed > 1)

Elasticอปที่านม$คาความยื�ดหยืนน�อยื (Ed < 1)

Inelasticอปที่านม$คาความยื�ดหยืนเที่าก"บ หน3�ง (Ed =1)อปที่านม$คาความยื�ดหยืนอ�นฟิ6น�ต$� (Ed =∞)อปที่านไมม$ความยื�ดหยืน (Ed =0)


เน��องจากอปที่านจะแปริผู้"นตามริาคาของส�นค�าเสมอ ด"งน"�น ความยื�ดหยืนของอปที่าน

ตอริาคาจะเป4นบวกเสมอริาคา(P)

ปริ�มาณ (Q)

0

A

B

1

0

1

5

3

0

0

3

2

0

S

Slop e (+)

Es ณ ริาคา 15 บาที่ = 0.19Es ณ ช้วงริาคา 10 - 15 บาที่ = 0.16


P

Q0

Es = ∞∞

Es=1Es<1

Es>1

การแทรกแซื้งราคาโดยืร�ฐบาล

การิแที่ริกแซื้งริาคาโดยืริ"ฐบาลี่ (ตอ)ท6าไมร�ฐฯตั๋$องแทรกแซื้งกลไกราคา?

เพราะราคาด�ลยืภาพท��ตั๋ลาดเป1นผ่ $ก6าหนดก�อให$เก,ดความ

เด�อดร$อนแก�ผ่ $ผ่ล,ตั๋หร�อผ่ $บร,โภค

การิแที่ริกแซื้งริาคาโดยืริ"ฐบาลี่ (ตอ)ต"วอยืางที่$�กลี่ไกริาคาก<าหนดริาคาดลี่ยืภาพิ่ที่$�ไมเป4นธีริริมแกผู้��ผู้ลี่�ตหริ�อผู้��บริ�โภค

Ex. 1 ถ�าช้าวนาใช้�ต�นที่นในการิปลี่�กข�าวก�โลี่กริ"มลี่ะ 80 บาที่ แลี่ะปกต�ริาคาดลี่ยืภาพิ่จะอยื�ที่$� 150 บาที่/ก�โลี่กริ"ม แตถ�าอยื�ๆ คนไที่ยืเปลี่$�ยืนริสน�ยืมไปก�นขนมป ง

ที่<าให�ริาคาดลี่ยืภาพิ่ข�าวในตลี่าดถ�กลี่งมามาก อยื�ที่$� 50 บาที่/ก�โลี่กริ"ม ริ"ฐฯควริจะที่<า

อยืางไริ?

Ex. 2 ถ�าไที่ยืป6ดช้ายืแดนที่$�ต�ดก"บเขมริ ริาคามามาที่$�ช้าวเขมริเคยืซื้��ออยื�ที่$� 8 บาที่/ซื้อง

อาจจะเพิ่��มเป4น 20 บาที่/ซื้อง เน��องจากส�นค�าจากไที่ยืจะหายืากข3�น ฮุนเซื้นควริจะที่<าอะไริ?

การิแที่ริกแซื้งริาคาโดยืริ"ฐบาลี่

การแทรกแซื้งราคา 1 . การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor

Price ) เป4น มาตริการิเพิ่��อช้วยืเหลี่�อผู้��ผู้ลี่�ต

2 . การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Price Ceiling ) เป4นมาตริการิเพิ่��อช้วยืเหลี่�อผู้��บริ�โภค

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf)ศึ�นยื�ว�จ"ยืกส�กริไที่ยื คาดวา ที่างการิจะเข�ามาแที่ริกแซื้งริาคายืางด�วยื

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�าที่$�อ�งก"บต�นที่นการิผู้ลี่�ต เพิ่��อพิ่ยืงริาคา หลี่"งจากตลี่าดเก�ดความป � นป;วนจากริาคายืางที่$�ตกลี่งอยืางริวดเริ0วแลี่ะรินแริง

นายืปริะส�ที่ธี�B บญี่เฉยื นายืกสมาคมช้าวนาไที่ยื เป6ดเผู้ยืวา ได�ที่<าหน"งส�อถ3งนางพิ่ริที่�วา นาคาศึ"ยื ริมว.พิ่าณ�ช้ยื� เพิ่��อขอให�ริ"ฐบาลี่หามาตริการิช้วยืเหลี่�อ หลี่"งจากริาคาข�าวเปลี่�อกในตลี่าดตกต<�าลี่งอยืางมากเหลี่�อเพิ่$ยืงต"นลี่ะ7,500-7,800 บาที่ เหตถ�กโริงส$ป ดริ"บซื้��อข�าว อ�างโกด"งเต0ม

นาง พิ่ริที่�วา นาคาศึ"ยื เป6ดโคริงการิริ"บจ<าน<าข�าวเปลี่�อกนาปริ"ง จ<านวน 4 ลี่�านต"น โดยืก<าหนดริาคาริ"บจ<าน<าข" �นต<�าที่$�ต"นลี่ะ 13,000 บาที่ เพิ่ริาะเกริงวาหากถ3งเด�อน ม$.ค . เม��อม$ข�าวออกมามาก แลี่ะถ�าไมม$การิริ"บจ<าน<าจะที่<าให�ช้าวนาถ�กพิ่อค�าฉวยืโอกาสกดริาคาริ"บซื้��อได�

รองประธานสหกรณ�ผ่ $เล�)ยืงก�$งภ เก*ตั๋ วอนร�ฐบาลพยื�งราคาประก�นราคาข�)นตั๋6�า เน��องจากสภาพิ่ป ญี่หาก�งริาคาตกต<�าที่$�เก�ดข3�นมาโดยืตลี่อด

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf)เป4นมาตริการิช้วยืเหลี่�อผู้��ผู้ลี่�ต เน��องจากริาคาดลี่ยืภาพิ่ที่$�

เก�ดข3�นในตลี่าดต<�าเก�นไป ที่<าให�ริ"ฐบาลี่ต�องก<าหนดริาคาข"�นต<�า (หริ�อที่$�เริ$ยืก

วา “การิปริะก"นริาคา” หริ�อ “การิพิ่ยืงริาคา” ) ให�ส�งกวาริาคาดลี่ยืภาพิ่

อะไริจะเก�ดข3�นตามมาหลี่"งจากริ"ฐฯแที่ริกแซื้งกลี่ไกริาคา โดยืก<าหนดริาคาซื้��อขายื

ใหมให�ส�งกวาริาคาดลี่ยืภาพิ่?

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf ) (ตอ)ผู้ลี่ที่$�ตามมาค�อ เก�ดส�นค�าลี่�นตลี่าด (Excess Supply)Pe = ริาคาดลี่ยืภาพิ่, Pf = ริาคาข"�นต<�าที่$�ริ "ฐฯก<าหนด

P

0 Q

S

D

E

A B

Pe

QeQ1 Q2

Pf

Excess Supply

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf ) (ตอ)ริ"ฐฯจะแที่ริกแซื้งไมให�ริะด"บริาคาปริ"บต"วลี่งมาส�ริาคา

ดลี่ยืภาพิ่เด�ม (ไมให� Pf กลี่"บมาส� Pe ตามเด�ม) ด"งน"�นจะม$ส�นค�าลี่�นตลี่าด

มาตริการิแก�ไขส�นค�าลี่�นตลี่าดม$ 2 มาตริการิ1 .ริ"ฐฯริ"บซื้��ออปที่านสวนเก�น2 .ริ"ฐฯจายืเง�นอดหนนให�แกผู้��ผู้ลี่�ต

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf ) (ตอ)1 . ร�ฐฯร�บซื้�)ออ�ปทานส�วนเก,น

เป4นการิเพิ่��มริะด"บอปสงค�ในตลี่าดโดยืป จจ"ยืที่$�ไมใช้ริาคา ด"งน"�นเส�นอปสงค�จะเคลี่��อนไปที่างขวา

ริาคาอ�อยื(P)

ปริ�มาณอ�อยื(Q)

0

B

Dตลี่าด

Qe QF

Pe

Pf A

Sตลี่าด

ด�ลยืภาพเด,มของตั๋ลาด(Market

Equilibrium)

QD

ร�ฐบาลจ�ายืร�ฐบาลจ�ายื

Shiftข()น

D/ตลี่าด

8

0

07

0

0

8,0

0

0

1 0 ,00

0

12,00

0

Excess Supply

ด�ลยืภาพใหม�ของตั๋ลาด(Market

Equilibrium)E

E/

ร�ฐฯใช้$งบ 3,200,000

บาท

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf ) (ตอ)

1 . ร�ฐฯร�บซื้�)ออ�ปทานส�วนเก,นงบปริะมาณที่$�ริ "ฐฯใช้�ในการิปริะก"นริาคาจะมากหริ�อน�อยืข3�นอยื�

ก"บความยื�ดหยืนของเส�นอปสงค�

ริาคา(P)


E

B

1D ตลี่าด

Qe QF

Pe

PF A

Sตลี่าด

ด�ลยืภาพเด,มของตั๋ลาด

(Market Equilibrium)

QD

(Ed < 1)Dตลี่าด


D/1ตลี่าด

Shiftข()น

ร�ฐบาลจ�ายืร�ฐบาลจ�ายื

ด�ลยืภาพใหม�ของตั๋ลาด


ExcessSupply

C

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf ) (ตอ)

2. ริ"ฐฯจายืเง�นอดหนนให�แกผู้��ผู้ลี่�ตริ"ฐฯปลี่อยืให�กลี่ไกริาคาที่<างาน แตจะจายืช้ดเช้ยื (Subsidy)

ให�แกผู้��ผู้ลี่�ตเที่าก"บที่$�ริ "ฐฯ ปริะก"นริาคาไว� ริาคาอ�อยื (P)

ปริ�มาณอ�อยื (Q)0

E

Dตลี่าด

Pe

PF

S/ตลี่าด

ด�ลยืภาพของตั๋ลาด

(Market Equilibrium

)

(ES =0)

A

ร�ฐบาลจ�ายืร�ฐบาลจ�ายื8

0

07

0

0

1 0 ,00

0

B

Sตลี่าดสวนตาง

80,00

Fix ปริ�มาณตลี่าด

ExcessSupplyC

ร�ฐฯใช้$งบ 1,000,000

บาท

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf ) (ตอ)2. ริ"ฐฯจายืเง�นอดหนนให�แกผู้��ผู้ลี่�ตว�ธี$น$� ริ"ฐฯต�องริ� �ปริ�มาณดลี่ยืภาพิ่กอนที่$�จะที่<าการิแที่ริกแซื้ง

ริาคา (=10,000)

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf ) (ตอ)สร�ป1 .ริ"ฐฯก<าหนดริาคาข"�นต<�าส�งกวาริาคาตลี่าด (Pf>Pe)2.เม��อริาคาค�อ Pf ริ"ฐฯต�องแที่ริกแซื้งกลี่ไกริาคาเพิ่��อไม

ให�ริาคาปริ"บเข�าส�ดลี่ยืภาพิ่เด�ม ด"งน"�นจะเก�ดส�นค�าลี่�นตลี่าด ริ"ฐฯม$ 2 มาตริการิแก�ไข- ริ"บซื้��ออปที่านสวนเก�น (ส�นค�ามากกวาปริ�มาณดลี่ยืภาพิ่เด�ม)- จายืเง�นอดหนนแกผู้��ผู้ลี่�ต (ส�นค�าเที่าก"บปริ�มาณดลี่ยืภาพิ่เด�ม)

การิก<าหนดริาคาข"�นต<�า (Floor Price: Pf)ศึ�นยื�ว�จ"ยืกส�กริไที่ยื คาดวา ที่างการิจะเข�ามาแที่ริกแซื้ง

ริาคายืางด�วยืการิก<าหนดริาคาข"�นต<�าที่$�อ�งก"บต�นที่นการิผู้ลี่�ต เพิ่��อพิ่ยืงริาคา หลี่"งจากตลี่าดเก�ดความป � นป;วนจากริาคายืางที่$�ตกลี่งอยืางริวดเริ0วแลี่ะรินแริง

รองประธานสหกรณ�ผ่ $เล�)ยืงก�$งภ เก*ตั๋ วอนร�ฐบาลพยื�งราคาประก�นราคาข�)นตั๋6�า เน��องจากสภาพิ่ป ญี่หาก�งริาคาตกต<�าที่$�เก�ดข3�นมาโดยืตลี่อด

การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Price Ceiling: Pc)ส6าน�กข�าวอ�น,วส�:คณะกริริมการิก�จการิโที่ริคมนาคมแหงช้าต�

(กที่ช้ .) เป6ดเผู้ยืวา ที่$�ปริะช้มได�อนม"ต�ริางปริะกาศึ กที่ช้ . วาด�วยือ"ตริาข"�นส�งของคาบริ�การิแลี่ะการิเริ$ยืกเก0บเง�นคาบริ�การิลี่วงหน�าในก�จการิโที่ริคมนาคม เพิ่��อให�เก�ดการิค�ดคาบริ�การิที่$�สะที่�อนต�นที่นที่$�แที่�จริ�ง

การิจ<าหนายืน<�าตาลี่ที่ริายืขาวภายืในปริะเที่ศึเป4นไปอยืางเสริ$ ริ"ฐบาลี่ก<าหนดเพิ่$ยืงริาคาข"�นส�ง เพิ่��อค�มคริองผู้��บริ�โภคโดยือาศึ"ยืพิ่ริะริาช้บ"ญี่ญี่"ต�ปDองก"น การิค�าก<าไริเก�นควริ พิ่.ศึ.2509 สวนริาคาที่$�เก�ดข3�นจริ�ง แลี่ะปริ�มาณการิจ<าหนายืให�เป4นไปตามกลี่ไกของตลี่าด

กลี่มช้าต�สหภาพิ่อเมริ�กาใต� (Union of South American Nations-UNASUR ) 12 ปริะเที่ศึริวมลี่งนามข�อตกลี่งก<าหนดเพิ่ดานริาคาริ"บซื้��อว"คซื้$นปDองก"นไวริ"สเอช้ 1 เอ0น 1 เพิ่��อปDองก"นกลี่มธีริก�จเข�ามาต"กตวงผู้ลี่ปริะโยืช้น�

การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Price Ceiling: Pc)เป4นมาตริการิช้วยืเหลี่�อผู้��บริ�โภค เน��องจากริาคาดลี่ยืภาพิ่ที่$�เก�ดข3�น

ในตลี่าดส�งเก�นไป ที่<าให�ริ"ฐบาลี่ต�องก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Price Ceiling or Maximum

Price) ให�ต<�ากวาริาคาดลี่ยืภาพิ่

อะไริจะเก�ดข3�นตามมาหลี่"งจากริ"ฐฯแที่ริกแซื้งกลี่ไกริาคา โดยืก<าหนดริาคาซื้��อขายื

ใหมให�ต<�ากวาริาคาดลี่ยืภาพิ่?

การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Pc ) (ตอ)ผู้ลี่ที่$�ตามมาค�อ เก�ดส�นค�าขาดตลี่าด (Excess Demand

or Shortage)Pe = ริาคาดลี่ยืภาพิ่, Pc = ริาคาข"�นส�งที่$�ริ "ฐฯก<าหนดริาคา(P)


E

B

Dตลี่าดQM QC

PC

Pe

Excess Demand

Sตลี่าด


(Market Equilibrium

)

QD

A

การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Pc ) (ตอ)

ริ"ฐฯจะแที่ริกแซื้งไมให�ริะด"บริาคาปริ"บต"วข3�นไปส�ริาคาดลี่ยืภาพิ่เด�ม (ไมให� Pc กลี่"บ

ข3�นส� Pe ตามเด�ม) ด"งน"�นจะม$ส�นค�าขาดตลี่าด

มาตริการิแก�ไขส�นค�าขาดตลี่าดม$ 2 มาตริการิ1 .ริ"ฐฯยือมให�ส�นค�าขาดแคลี่น โดยืใช้�ว�ธี$ป นสวนส�นค�า (ลี่ด

ริะด"บอปสงค�ให�เที่าก"บอปที่านที่$�ม$)2 .ริ"ฐฯจ"ดหาส�นค�าเข�าส�ตลี่าดเพิ่��มข3�น (เพิ่��มริะด"บอปที่านให�

เที่าก"บอปสงค�ที่$�ม$)

การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Pc ) (ตอ)1. ร�ฐฯยือมให$ส,นค$าขาดแคลน โดยืใช้$ว,ธ�ป-นส�วนส,นค$า (ลด

ระด�บอ�ปสงค�ลงมา)ริ"ฐฯจะลี่ดริะด"บอปสงค�ของผู้��บริ�โภค (โดยืการิแจกค�ปองเที่าก"บ

จ<านวนส�นค�าที่$�ม$ให�ผู้��บริ�โภค ) ให�เที่าก"บปริ�มาณส�นค�าที่$�ผู้��ผู้ลี่�ตน<าออกมาขายื (Qd) ณ ริาคาข"�นส�งที่$�

ริ "ฐฯก<าหนด (Pc)

ริาคา(P)

ปริ�มาณ(Q)

0

E

Dตลี่าด

Qe

PC

Pe

Sตลี่าด

ด�ลยืภาพของตั๋ลาด(Market

Equilibrium)

Qd

A


Shiftลง

C

ลดอ�ปสงค�ลงมาให$เท�าก�บอ�ปทาน

การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Pc ) (ตอ)2. ร�ฐฯจ�ดหาส,นค$าเข$าส �ตั๋ลาดเพ,�มข()น (เพ,�มระด�บอ�ปทาน)การิเพิ่��มริะด"บอปที่าน (Qc – Qd) ที่<าได� 2 ว�ธี$ ค�อ (1) ริ"ฐฯน<าเข�าส�นค�า

จากตางปริะเที่ศึ แลี่ะ (2) สน"บสนนให�ม$การิผู้ลี่�ตส�นค�าข3�นภายืในปริะเที่ศึริาคา(P)


0

E

B

Dตลี่าด

Qe QC

PC

Pe

Sตลี่าด



Qd

A

S/ตลี่าด

(Qc – Qd)

เพ,�มอ�ปทานให$เท�าก�บอ�ปสงค�

การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Pc ) (ตอ)สร�ป1 .ริ"ฐฯก<าหนดริาคาข"�นส�งต<�ากวาริาคาดลี่ยืภาพิ่ตลี่าด (Pc<Pe)2. เม��อริาคาค�อ Pc ริ"ฐฯต�องแที่ริกแซื้งกลี่ไกริาคาเพิ่��อไมให�ริาคา

ปริ"บเข�าส�ดลี่ยืภาพิ่เด�ม ด"งน"�นจะเก�ดส�นค�าขาดตลี่าด ริ"ฐฯม$ 2 มาตริการิแก�ไข- ลี่ดริะด"บอปสงค�ของผู้��บริ�โภคให�เที่าก"บจ<านวนส�นค�าที่$�ผู้��ผู้ลี่�ตน<าออกขายืที่$�ริาคาข"�นส�ง (เส�นอปสงค�เคลี่��อนไปที่างซื้�ายื)- ริ"ฐฯจ"ดหาส�นค�าให�เพิ่$ยืงพิ่อความต�องการิโดยืการิน<าเข�าจากตางปริะเที่ศึ หริ�อสน"บสนนให�ม$การิผู้ลี่�ตในปริะเที่ศึ (เส�นอปที่านเคลี่��อนไปที่างขวา)

การิก<าหนดริาคาข"�นส�ง (Price Ceiling: Pc)ส6าน�กข�าวอ�น,วส�:คณะกริริมการิก�จการิโที่ริคมนาคมแหงช้าต�

(กที่ช้ .) เป6ดเผู้ยืวา ที่$�ปริะช้มได�อนม"ต�ริางปริะกาศึ กที่ช้ . วาด�วยือ"ตริาข"�นส�งของคาบริ�การิแลี่ะการิเริ$ยืกเก0บเง�นคาบริ�การิลี่วงหน�าในก�จการิโที่ริคมนาคม เพิ่��อให�เก�ดการิค�ดคาบริ�การิที่$�สะที่�อนต�นที่นที่$�แที่�จริ�ง

การิจ<าหนายืน<�าตาลี่ที่ริายืขาวภายืในปริะเที่ศึเป4นไปอยืางเสริ$ ริ"ฐบาลี่ก<าหนดเพิ่$ยืงริาคาข"�นส�ง เพิ่��อค�มคริองผู้��บริ�โภคโดยือาศึ"ยืพิ่ริะริาช้บ"ญี่ญี่"ต�ปDองก"น การิค�าก<าไริเก�นควริ พิ่.ศึ.2509 สวนริาคาที่$�เก�ดข3�นจริ�ง แลี่ะปริ�มาณการิจ<าหนายืให�เป4นไปตามกลี่ไกของตลี่าด

กลี่มช้าต�สหภาพิ่อเมริ�กาใต� (Union of South American Nations-UNASUR ) 12 ปริะเที่ศึริวมลี่งนามข�อตกลี่งก<าหนดเพิ่ดานริาคาริ"บซื้��อว"คซื้$นปDองก"นไวริ"สเอช้ 1 เอ0น 1 เพิ่��อปDองก"นกลี่มธีริก�จเข�ามาต"กตวงผู้ลี่ปริะโยืช้น�

การิแที่ริกแซื้งตลี่าดโดยืการิเก0บภาษ$ริ"ฐบาลี่สามาริถจ"ดเก0บได�จาก

ผู้��ผู้ลี่�ต (สงผู้ลี่กริะที่บตอเส�น Supply)ผู้��บริ�โภค (สงผู้ลี่กริะที่บตอเส�น Demand)

อ"ตริาภาษ$ที่$�จ"ดเก0บม$ 2 ลี่"กษณะการิเก0บภาษ$ตอหนวยืส�นค�า (Specific Tax)การิเก0บภาษ$ริ�อยืลี่ะของริาคา (Ad-valorem Tax)

การิเก0บภาษ$จากผู้��ขายืแลี่ะการิผู้ลี่"กภาริะภาษ$การิเก0บภาษ$จากผู้��ขายืที่<าให�ต�นที่นของผู้��ขายืส�งข3�น ด"งน"�น

เส�นอปที่านจะเคลี่��อนไปที่างซื้�ายื (ริะด"บอปที่านลี่ดลี่ง)

P

Q

P0

Pt S

St

Tax

0Q0

P

0 Q

S

St

Pt

p

Tax

Qo

ริ�ปที่$� 2 ภาษ$ค�ดเป4นริ�อยืลี่ะของริาคา (Ad-valorem Tax)

ริ�ปที่$� 1 ภาษ$ตอหนวยื (Specific Tax)

การิเก0บภาษ$จากผู้��ขายืแลี่ะการิผู้ลี่"กภาริะภาษ$ (ตอ)แม�วาริ"ฐฯเก0บภาษ$จากผู้��ขายื แตผู้��ขายืสามาริถผู้ลี่"กภาริะภาษ$

ไปให�ผู้��ซื้��อได�โดยืการิข3�นริาคาส�นค�า


0

Pe

S´

Sตลี่า

ด

Pb

Ps

E

E/

Dตลี่าด

B

ผ่ $ผ่ล,ตั๋จ�ายืผ่ $ผ่ล,ตั๋จ�ายื

ผ่ $บร,โภคจ�ายืผ่ $บร,โภคจ�ายื ด�ลยืภาพเด,มของตั๋ลาด




A

ExcessSupply

121

11

09

8

0

0

1,0

0

0

9

0

0

G(Tax 2 บาที่ตอ

หนวยื)

ริาคา(P)

ภาริะภาษ$ของผู้��บริ�โภค = 900ภาริะภาษ$ของผู้��ขายื = 900

การิเก0บภาษ$จากผู้��ขายืแลี่ะการิผู้ลี่"กภาริะภาษ$ (ตอ)ผู้��ขายืสามาริถผู้ลี่"กภาริะภาษ$ไปให�ผู้��ซื้��อได�มากหริ�อน�อยืข3�นอยื�

ก"บ “ความยื�ดหยื��นของเส$นอ�ปสงค�”


0 Qe

PS=Pe

Pb

STSตลี่า

ดTaxE

E/

Dตลี่า

ด

ผ่ $ผ่ $บร,โภคบร,โภค

จ�ายืจ�ายื


Equilibrium)

ด�ลยืภาพใหม�ของตั๋ลาด(Market

Equilibrium)

(Ed =0)


0 Qe

Pe =Pb

ST

Sตลี่าด

Tax

Ps

EE/ Dตลี่าดผ่ $ผ่ล,ตั๋ผ่ $ผ่ล,ตั๋จ�ายืจ�ายื


Equilibrium)



(Ed =∞)C

ริาคา(P)

ริาคา(P)

ริ�ปที่$� 1 ผู้��ผู้ลี่�ตสามาริถผู้ลี่"กภาริะภาษ$ไปให�ผู้��บริ�โภคได�หมดเต0มจ<านวนภาษ$

ริ�ปที่$� 2 ผู้��ผู้ลี่�ตไมสามาริถผู้ลี่"กภาริะภาษ$ไปให�ผู้��บริ�โภคได�

การิเก0บภาษ$จากผู้��ซื้��อแลี่ะการิผู้ลี่"กภาริะภาษ$การิเก0บภาษ$จากผู้��ซื้��อที่<าให�ริาคาส�นค�าแพิ่งข3�นในสายืตาของผู้��

ซื้��อ ด"งน"�นความต�องการิซื้��อจะลี่ดลี่งแลี่ะเส�นอปสงค�จะเคลี่��อนไปที่างซื้�ายื (ริะด"บ

อปสงค�ลี่ดลี่ง)

Dt

D

P0

P

Q0

Tax

Q1 Q0

D

Dt

Q

P

Q

Tax

Q1 Q0ริ�ปที่$� 1 ภาษ$ตอหนวยื

(Specific Tax) ริ�ปที่$� 2 ภาษ$ค�ดเป4นริ�อยืลี่ะของริาคา

(Ad-valorem Tax)

การิเก0บภาษ$จากผู้��ซื้��อแลี่ะการิผู้ลี่"กภาริะภาษ$ (ตอ)แม�วาริ"ฐฯเก0บภาษ$จากผู้��ซื้��อ แตผู้��ซื้��อสามาริถผู้ลี่"กภาริะภาษ$ไป

ให�ผู้��ขายืได�ริาคา(P)


PS

DT

Dตลี่าด

EE/

Pe

Pb

Sตลี่าด

ด�ลยืภาพเด,มของตั๋ลาด




ผ่ $ผ่ล,ตั๋ผ่ $ผ่ล,ตั๋จ�ายืจ�ายื

ผ่ $บร,โภคผ่ $บร,โภคจ�ายืจ�ายื

ExcessDemand

A

B1

08

1

2

6

1

0

0

0

8

0

0

6

0

0

G

(Tax 4 บาที่ตอหนวยื)

ภาริะภาษ$ของผู้��บริ�โภค = 1,600ภาริะภาษ$ของผู้��ขายื = 1,600

การิเก0บภาษ$จากผู้��ซื้��อแลี่ะการิผู้ลี่"กภาริะภาษ$ (ตอ)ผู้��ซื้��อสามาริถผู้ลี่"กภาริะภาษ$ไปให�ผู้��ขายืได�มากหริ�อน�อยืข3�นอยื�

ก"บ “ความยื�ดหยื��นของเส$นอ�ปทาน”ริาคา(P)


0 Qe

DT

Tax Dตลี่

าด

E

E/Ps

Pe

Sตลี่า

ด


Equilibrium)ด�ลยืภาพใหม�

ของตั๋ลาด(Market

Equilibrium)

ผ่ $ขายืผ่ $ขายืจ�ายืจ�ายื

(Es =0)

ริาคา(P)

ปริ�มาณ (Q)

0

Ps

DT

Tax

Dตลี่

าดQe

EE/

Pb

Sตลี่า

ด


Equilibrium)



ผ่ $บร,โภคผ่ $บร,โภคจ�ายืจ�ายื

A

(Es = ∞)

การิเก0บภาษ$แลี่ะการิผู้ลี่"กภาริะภาษ$ ถ�าภาษ$เป4นแบบริ�อยืลี่ะของริาคา (Ad-valorem Tax) ข" �น

ตอนการิค<านวณจะเหม�อนก"บภาษ$ตอหนวยื (Specific Tax) แตการิเปลี่$�ยืน

ริะด"บของเส�นอปสงค�แลี่ะเส�นอปที่านจะไมขนานก"บแนวเส�นเด�ม

ริาคา(P)


0 QM

PM

DT

Tax

Dตลี่าด

Tax

ช้วงหางริะหวาง เส�น2 เส�นค�อ

จ<านวนภาษ$ที่$�ถ�กเก0บ

Sตลี่าด

ริาคา(P)


0 QM

PM

ST

Tax

Sตลี่าด

ช้วงหางริะหวาง เส�น2 เส�นค�อ

จ<านวนภาษ$ที่$�ถ�กเก0บ

Tax

Dตลี่าด

ร ปท�� 1 การเก*บภาษ�จากผ่ $ขายื ร ปท�� 2 การเก*บภาษ�จากผ่ $ซื้�)อ

แบบฝึBกห�ดการิก<าหนดริาคาข"�นต<�า นายืปริะส�ที่ธี�B บญี่เฉยื นายืกสมาคมช้าวนาไที่ยื เป6ดเผู้ยืวา ได�ที่<าหน"งส�อถ3ง

นางพิ่ริที่�วา นาคาศึ"ยื ริมว.พิ่าณ�ช้ยื� เพิ่��อขอให�ริ"ฐบาลี่หามาตริการิช้วยืเหลี่�อ หลี่"งจากริาคาข�าวเปลี่�อกในตลี่าดตกต<�าลี่งอยืางมากเหลี่�อเพิ่$ยืงต"นลี่ะ7,500-7,800 บาที่ เหตถ�กโริงส$ป ดริ"บซื้��อข�าว อ�างโกด"งเต0ม

นาง พิ่ริที่�วา นาคาศึ"ยื เป6ดโคริงการิริ"บจ<าน<าข�าวเปลี่�อกนาปริ"ง จ<านวน 4 ลี่�านต"น โดยืก<าหนดริาคาริ"บจ<าน<าข"�นต<�าที่$�ต"นลี่ะ 13,000 บาที่ เพิ่ริาะเกริงวาหากถ3งเด�อน ม$.ค . เม��อม$ข�าวออกมามาก แลี่ะถ�าไมม$การิริ"บจ<าน<าจะที่<าให�ช้าวนาถ�กพิ่อค�าฉวยืโอกาสกดริาคาริ"บซื้��อได�

Documents

บทที่ 3 ความยืดหยุ่นของอุปสงค์และอุปทาน (Elasticity of Demand and Supply