Witte Hoogendijk

Pursuit of Digital

Happiness

13 juni 2017

Geluk versus depressie

• Wat is depressie eigenlijk? • En wat is geluk?• Zit het tussen de oren of is er een biologische verklaring?

Nothing in biology makes sense except in the light of evolution - Theodosius

Dobzhansky

The Big history project

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Wij

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Heelal

Wij

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Aarde

Heelal

Wij

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Begin leven op aarde, 1-celligen

Aarde

Heelal

Wij

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Begin leven op aarde, 1-celligen

Aarde

Heelal

Vissen

Wij

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Begin leven op aarde, 1-celligen

Aarde

Heelal

Reptielen

Vissen

Wij

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Begin leven op aarde, 1-celligen

Aarde

Heelal

Reptielen

Vissen

Wij

Zoogdieren

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Begin leven op aarde, 1-celligen

Aarde

Heelal

Reptielen

Vissen

WijAapachtigen

Zoogdieren

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Begin leven op aarde, 1-celligen

Heelal

Wij

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Einde leven op aarde

Wij

1 seconde = 1000 jaar1 uur = 3,5 miljoen jaar1 dag = ongeveer 100 miljoen jaar1 maand = 3 miljard jaar

Mensachtigen

Homo erectus, 9.20’ uur

Homo sapiens en het begin van de zoektocht naar geluk, 9.57 uurHomo sapiens sapiens, 9.59’.20’’

Agrarische revolutie, 9.59’.50’’ uur

Industriële revolutie, 9.59’.59’’,8 uur

Industriële revolutie, 9.59’.59’’,8 uur

Akkoord Parijs, 10.00’.00’’,1 uur

Vergelijkbare vroege ontogenese binnen de fylogenese

Haeckel

500 M jaar, 17 jaar

300 M jaar, 10 jaar

200 M jaar, 7 jaar

0,2 M jaar, 2,5 dgn

Proportioneel sociaal network

Voedselinname (vet en zoet)

BewegenDigitale revolutie (0,02 seconde)

Industriele revolutie: 200 jaar (0,2 seconde) zonder hersenevolutie

Is de humane stress- en beloningfysiology vergelijkbaar met dat van eerdere soorten?

Carr, 2015

LC

VTA

Humane locus coeruleus langs de 4e ventrikel

Wen et al, 2008

Locus coeruleus bij de vis

Wat gebeurt er bij chronische en onvermijdelijke stress bij een

knaagdier?

Chronische onvermijdelijke stress bij knaagdieren (CRH >)

1. .2. Verminderde interesse of anhaedonie3. Gewichtsverlies of verminderde eetlust4. Minder (of meer) slapen5. Psychomotore remming6. .7. .8. Verminderd vermogen om te concentreren9. .

Chronische onvermijdelijke stress bij knaagdieren

1. Depressieve stemming?2. Verminderde interesse of anhaedonie3. Gewichtsverlies of verminderde eetlust4. Minder (of meer) slapen5. Psychomotore remming of agitatie6. Vermoeidheid of verlies van energie?7. Gevoelens van schuld, waardeloosheid of

pessimisme over gezondheid of de toekomst?

8. Verminderd vermogen om te concentreren9. Terugkerende gedachten aan de dood?

1. .2. Verminderde interesse in de omgeving3. Gewichtsverlies of verminderde eetlust4. Minder (of meer) slapen5. Psychomotore remming6. .7. .

8. Verminderd vermogen om te concentreren9. .

Depressieve episode volgens DSM-5

Prefrontale hypoperfusie tijdens depressie waardoor het Prefrontale hypoperfusie tijdens depressie waardoor het initiatievencentrum wordt initiatievencentrum wordt geDEPRIMEERD (!)geDEPRIMEERD (!)

Mayberg et al.

Moderne stressoren dragen we met ons mee:Moderne stressoren dragen we met ons mee:

1.1.Geïnternaliseerd (strenge opvoeding)Geïnternaliseerd (strenge opvoeding)

2.2.Ingebeeld (jaloezie)Ingebeeld (jaloezie)

3.3.Onbewust (autoriteitsconflict)Onbewust (autoriteitsconflict)

4.4.Abstract (opwarming van de aarde, nucleaire Abstract (opwarming van de aarde, nucleaire dreiging, economische achteruitgang)dreiging, economische achteruitgang)

Chronisch en onvermijdelijk!Chronisch en onvermijdelijk!

Hoe verder met homo sapiens en onze zoektocht naar geluk (5 minuten)?

Hoe verder met homo sapiens en onze zoektocht naar geluk (5 minuten)?

• CRISPR-CAS en het localiseren van synthetische genomen?

Hoe verder met homo sapiens en onze zoektocht naar geluk (5 minuten)?

• CRISPR-CAS en het localiseren van synthetische genomen?

• VR en AR en het scheiden van lichaam en geest en van ons en onze partner (seksualiteit)?

Hoe verder met homo sapiens en onze zoektocht naar geluk (5 minuten)?

• CRISPR-CAS en het localiseren van synthetische genomen?

• VR en AR en het scheiden van lichaam en geest en van ons en onze partner (seksualiteit)?

• Zelflerende robots die ons domineren?

Hoe verder met homo sapiens en onze zoektocht naar geluk (5 minuten)?

• CRISPR-CAS en het localiseren van synthetische genomen?

• VR en AR en het scheiden van lichaam en geest en van ons en onze partner (seksualiteit)?

• Zelflerende robots die ons domineren?

• Het digitaliseren en uploaden van ons bewustzijn?

Hoe verder met homo sapiens en onze zoektocht naar geluk (5 minuten)?

• CRISPR-CAS en het localiseren van synthetische genomen?

• VR en AR en het scheiden van lichaam en geest en van ons en onze partner (seksualiteit)?

• Zelflerende robots die ons domineren?

• Het digitaliseren en uploaden van ons bewustzijn?• Is homo sapiens wetend genoeg om met zijn eigen

onwetendheid om te gaan?

Hoe verder met homo sapiens en onze zoektocht naar geluk (5 minuten)?

• CRISPR-CAS en het localiseren van synthetische genomen?

• VR en AR en het scheiden van lichaam en geest en van ons en onze partner (seksualiteit)?

• Zelflerende robots die ons domineren?

• Het digitaliseren en uploaden van ons bewustzijn?• Is homo sapiens wetend genoeg om met zijn eigen

onwetendheid om te gaan?• Of is de aarde beter af zonder ons en, zo ja, kunnen we

met deze gedachte nog gelukkig zijn?

Dank voor uw aandacht

Evolutietherapie ;-)

1. Psychoeducatiea. Angst en depressie zijn rotgevoelens!

b. Maar niet altijd een ziekte

c. En dus zijn antidepressiva niet altijd nodig

d. Boek: Van Big Bang tot Burn-out

Evolutietherapie ;-)

1. Psychoeducatiea. Angst en depressie zijn rotgevoelens!

b. Maar niet altijd een ziekte

c. En dus zijn antidepressiva niet altijd nodig

d. Boek: Van Big Bang tot Burn-out

2. Advies: Indien je blijkbaar aan de linker kant van de normale (!) verdeling zit, probeer dan het volgende:

a. Blijf een beetje uit de rat race, daar wordt je misschien niet gelukkig van

b. Handel liever wat meer zoals je voorvaderen - met het zelfde stresssysteem- al 200.000 jaar doen (geniet van de natuur, echte vrienden, lichaamsbeweging, goed voedsel en neem de tijd voor dingen)

c. Relativeer je emoties omdat ze deels voortkomen uit verouderde stressregulerende hersensystemen

Nature versus urbanisation

Retour a la terre

Evolutietherapie ;-)

1. Psychoeducatiea. Angst en depressie zijn rotgevoelens!

b. Maar niet altijd een ziekte

c. En dus zijn antidepressiva niet altijd nodig

d. Boek: Van Big Bang tot Burn-out

2. Advies: Indien je blijkbaar aan de linker kant van de normale (!) verdeling zit, probeer dan het volgende:

a. Blijf een beetje uit de rat race, daar wordt je misschien niet gelukkig van

b. Handel liever wat meer zoals je voorvaderen - met het zelfde stresssysteem- al 200.000 jaar doen (geniet van de natuur, echte vrienden, lichaamsbeweging, goed voedsel en neem de tijd voor dingen)

c. Relativeer je emoties omdat ze deels voortkomen uit verouderde stressregulerende hersensystemen

3. (Mindfulness-based) cognitieve therapie

Information overload:20x meer informatie dan 20 jaar geledenInternet, social media en de smartphone

Evolutietherapie ;-)

1. Psychoeducatiea. Angst en depressie zijn rotgevoelens!

b. Maar niet altijd een ziekte

c. En dus zijn antidepressiva niet altijd nodig

d. Boek: Van Big Bang tot Burn-out

2. Advies: Indien je blijkbaar aan de linker kant van de normale (!) verdeling zit, probeer dan het volgende:

a. Blijf een beetje uit de rat race, daar wordt je misschien niet gelukkig van

b. Handel liever wat meer zoals je voorvaderen - met het zelfde stresssysteem- al 200.000 jaar doen (geniet van de natuur, echte vrienden, lichaamsbeweging, goed voedsel en neem de tijd voor dingen)

c. Relativeer je emoties omdat ze deels voortkomen uit verouderde stressregulerende hersensystemen

3. (Mindfulness-based) cognitieve therapie

4. Neuro-feedback: probeer je autonome emotionele reflexen te controleren met je bewustzijn (ademhaling, hartslag, amygdala?, epigenetica?)

Taakeisen van het werk

• Tijdsdruk

• Werktempo

• Conflicterende eisen

Regelmogelijkheden in het werk

• Te weinig of te veel

• Autonomie

• Mogelijkheden vaardigheden te gebruiken

Sociale ondersteuning

• Van collega’s

• Van leidinggevenden

• Werksfeer

Behandeling

• Arbeidsinhoudanalyse

• Bedrijfsfitness

• Teambuilding

• Risico-inventarisatie

• Risico-evaluatie

• Outplacement