บทที่ 14 - SSRUบทท 14 HOME STAY – FARM STAY ความเป นมาของ...

บทท 14

HOME STAY – FARM STAY

ความเปนมาของ “ โฮมสเตย ” และ “ ฟารมสเตย ”

การจดกจกรรมทองเทยวโฮม สเตย และ ฟารม สเตย พบมากในประเทศออสเตรเลย

นวซแลนด สหรฐอเมรกา มาเลเซย และองกฤษ โดยความหมายของโฮม สเตย ทหนวยงาน HOMESTAY WORLDWIDE : Sydney bades agency ใหไว หมายถง การไปพกผอนกบครอบครวในบานเขา และรวมประสบการณอยางมากทางดานวฒนธรรม ประเพณทแตกตางออกไปจากผเขาไปพก ( Homestay is where you get to stay with families ,in other cultures and customs different from your own )

ส าหรบ “ฟารม สเตย” มจดเรมตนทความสนใจการท าฟารมแบบตะวนตก เปนฟารม

ขนาดใหญและตงอยในภมประเทศทสวยงามประกอบกบ เปนแหลงวฒนธรรมเฉพาะทเปนทสนใจและอยากเหน จงสามารถน ามาจดใหมทพกและใหบรการทเกยวของกบการทองเทยว นอกจากน ในบางประเทศยงขยายแนวคดการด าเนนการออกไปเปน Ruralstay ซงเปนการจดใหมทพกผอนและสมผสชวตในชนบทเขา เปนรปแบบการทองเทยวอยางหนง

ดงนน หากจะเปรยบเทยบความหมายและขอบเขตของทง “โฮม สเตย” และ “ฟารม

สเตย” จงมสาระส าคญดงน 1. ทงโฮม สเตย และฟารม สเตย มความหมายมากกวาเปนทพกเนองจากเปนรปแบบ

การทองเทยวอยางหนง โดยยดเอารปแบบทพกเปนศนยกลางและจดใหมกจกรรมในดานตางๆ ทเปนทตองการของนกทองเทยว

2. ทงโฮม สเตย และฟารม สเตย เนนการเผยแพร หรอมจดขายทางดานวฒนธรรมโดยเฉพาะ สวนฟารม สเตย มงเนนเผยแพรวฒนธรรมทเกยวของกบการท าอาชพและขยายออกไปถงธรรมชาตถนทอย

3. โฮม สเตย ใชกบการทองเทยวและการศกษา สวน ฟารม สเตย เปนรปแบบทเนนใช

กบการทองเทยว โดยใหโอกาสความเปนสวนตวมากพอสมควร

แนวคดพนฐานเกยวกบกจกรรม “โฮม สเตย” ในประเทศไทย เนองจากประเทศไทยมความอดมสมบรณดวยทรพยากรทางการทองเทยว มทงทาง

ธรรมชาตและวฒนธรรม กจกรรมประเพณ จงท าใหไดรบความสนใจจากนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางประเทศมาเทยวในไทยเปนจ านวนมากในแตละป โดยเฉพาะอยางยงการทองเทยวเชงนเวศ ทนอกจากธรรมชาตทยงสมบรณ คงความสวยงามแลว ในดานวถชวตความเปนอยทเรยบงายแลว อยไดดวยภมปญญาของตนเองทสงสมมาตงแตครงบรรพชน กเปนทสนใจของนกทองเทยวชาวตางชาตทอยากเขามาสมผส ศกษาอยางใกลชด จงท าใหเกดแหลงทองเทยวชมชนขนมา

ความหมายของค าวา “โฮม สเตย”

ทพกสมผสวฒนธรรมชนบท (Homestay) หมายถง การจดสรรพนทบานทพกเพอบรการ

นกทองเทยวโดยคงความเปนเอกลกษณ วฒนธรรมประจ าถน ภายใตศกยภาพและการยอมรบของชมชนเพอใหนกทองเทยวไดเรยนรวถชวตและวฒนธรรมของชมชน

ขอมลพนฐานวถชวตวฒนธรรมไทย

ขอมลพนฐานทมตอนกทองเทยว คอทพกสมผสวฒนธรรมชนบท รวมถงการใหบรการดาน

อนๆอาท อาหาร การน าเทยว กจกรรมทางวฒนธรรม การศกษาวถชวตของชมชน ทพกจะเปนบานทความพรอมส าหรบการแบงปนพนทของบานพกอาศยใหบรการกบนกทองเทยว เสมอนสมาชกหรอญาตของเจาบานและศกยภาพดานการทองเทยวของชมชนจะตองมความพรอมภายใตการบรหารจดการของชมชน การมวถชวตทเรยบงายแบบสงคมชนบทจงเปนจดขายทส าคญทจะเปนแรงจงใจใหนกทองเทยวเกดความสนใจ การด าเนนกจกรรมทพก จงเปนเพยงสงอ านวยความสะดวกใหกบนกทองเทยวในแหลงทองเทยวชมชน เปนทางเลอกในตลาดทองถน จงไมใชเปนคแขงในเชงพาณชยในพนททมโรงแรม หรอรสอรท การด าเนนกจกรรมดงกลาว จงไมเปนการประกอบการทพกในเชงธรกจ แตจะตองอยภายใตศกยภาพและความพรอมของชมชนเปนหลก บรการทเสนอใหแกนกทองเทยวมดงน

1. วถการด าเนนชวตทเรยบงายแบบสงคมชนบท 2. วฒนธรรมทมเอกลกษณเฉพาะตว 3. ความปลอดภย 4. หองพกพรอมอาหาร 5. กจกรรมทางการทองเทยว

การจดการ

มการรวมกลมจดตงในรปของกลม หรอ ชมรม หรอสหกรณ ซงสมาชกและคนในชมชนจะตองมความรความเขาใจและมสวนรวมในดานการจดการ บานพก

1. ความเตมใจของสมาชกในครอบครวตอการรบผมาเยอน 2. บานพก มโครงสรางทด 3. ไมไกลจากเมองหรอพนททมเทศกาลหรอสถานททองเทยว 4. ชมชนมสภาพแวดลอมทด 5. ควรมสงตางๆเปนพนฐาน เชน ทนอนหรอเตยงหมอน น าประปาหรอแหลงน าและหองน าทสะอาด

การก าหนดระเบยบและขอปฏบตส าหรบนกทองเทยว

วฒนธรรม จารต ประเพณ และความเชอของแตละคนอาจแตกตางกน การก าหนด

ระเบยบและขอปฏบตส าหรบนกทองเทยว อาท การแตงกาย การนอน การก าหนดเวลาเขา เวลาออกจากบานพก จงเปนสงส าคญเพอมใหเกดปญหาทขดตอวฒนธรรม จารต ประเพณ และความเชอของชมชน นกทองเทยวจะตองยอมรบและปฏบตตาม ทงน ควรมการชแจงในขนตอนและการจองหรอการลงทะเบยนการเขาพก กรณทนกทองเทยวไมสามารถปฏบตตามไดกสามารถทจะปฏเสธการเขาพกไดเชนกน

การตอนรบ

คนไทยเปนผมจตใจโอบออมอาร เออเฟอเผอแผ ดงส านวนไทยทวา “ เปนธรรมเนยมไทย

แทแตโบราณใครมาถงเรอนชานตองตอนรบ ” การตอนรบนกทองเทยวดจญาตมตรดวยวฒนธรรมประจ าถน เชน ภาคเหนอหรอภาคอสาน ตอนรบดวยการบายศรสขวญ หรออาจจะเปนชอดอกไม พวงมาลยเลกๆ ทสามารถหาไดจากทองถนมอบใหแกนกทองเทยว กจะเปนการสรางความประทบใจเมอเรมเขาสชมชน

การจองทพก

สามารถท าไดหลายวธ เชน จองทางไปรษณย ทางโทรศพท จองผานเครอขายอนเทอรเนต

การจองทพกควรไดรบการตอบยนยนการเขาพก อาจจะมการเรยกเกบคาบรการบางสวนเพอเปนการปองกนการไมเขาพกตามก าหนดเวลา

การบรการอาการ

เนองจากนกทองเทยวตองการพกกบเจาของบาน อาหารจงมความจ าเปนส าหรบ

นกทองเทยว การน าเสนอรายการอาหารทองถนนบวาเปน เสนหท าใหนกทองเทยวประทบใจมากกวาการน าเสนอรายการอาหารเชนเดยวกบโรงแรมหรอรสอรท ดงนน การเตรยมอาหารจงมความจ าเปน โดยอาศยปจจยตางๆประกอบการพจารณา เชน จ านวนนกทองเทยว เชอชาต ศาสนา และคาใชจาย

กจกรรมการทองเทยวแบบ “โฮม สเตย” เปนเรองละเอยดออน มผลกระทบอยทงดาน

บวกและดานลบทผประสงคจะด าเนนการตองค านงถง เปนเบองตนมดงน ผลกระทบในเชงบวก

กอใหเกดการกระจายรายไดเขาสทองถน เปนการเผยแพรวฒนธรรมของชมชน นกทองเทยวมโอกาสเรยนรและศกษาวถการด าเนนชวต วฒนธรรมของชมชน อนจะกอใหเกดการอนรกษ

หวงแหนและภมใจในวฒนธรรม

ผลกระทบในเชงลบ

วฒนธรรมชมชนมโอกาสเปลยนแปลงไดงายหากชมชนไมเขมแขง ชมชนจะมงหวงรายได อนจะกอใหเกดการประกอบการดานทพกในเชงธรกจ

เกดการพฒนาสภาพแวดลอมชมชนเกนขอบเขตวถชวต ความเปนอยและวฒนธรรมดงเดม เพอมงอ านวยความสะดวกใหกบนกทองเทยว

การทองเทยวแบบ “โฮม สเตย” ยงไมมกฏหมายหรอมาตรการมารองรบ

จากผลการศกษาแหลงทองเทยวเชงเกษตรทใหบรการดานทองเทยวโดยจดใหมการท าโฮม สเตย ในประเทศไทยยงอยในระยะเรมตน และแหลงเกษตรบางประเภทไมจดบรการโดยตรงแกนกทองเทยวแตเปนสวนหนง ของการด าเนนกจกรรม เชน การศกษาดงานจงจดทพกไวในการจดอบรม สมมนา ซงจากผลการส ารวจพบวา มแหลงเกษตรประมาณ 7 แหง ใหบรการดานทพกดวยดงน

โฮมสเตยเปนการทองเทยวทเนนการศกษาแลกเปลยนวฒนธรรม ระหวางนกทองเทยวซงเปรยบเสมอนกบแขกทมาพกกบเจาของบาน หรอผประกอบการโฮมสเตย โดยสวนใหญผประกอบการโฮมสเตยมอาชพหลกของตนเองอยแลว โฮมสเตยนนเปนเพยงอาชพเสรมเพอสรางรายไดเสรมใหกบครอบครว หรอชมชนนนๆ รวมทงเปนการชวยเผยแพรวฒนธรรมไทยในรปแบบตางๆออกสสายตาชาวตางชาต การจดการโฮมสเตยใหไดมาตรฐานสามารถสรางความพงพอใจ และสรางความประทบใจใหกบแขกผทมาพก ดงนนการไดรบตรารบรองมาตรฐานและประกาศนยบตรจากกรมการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬามสวนส าคญเปนอยางยง ทนกทองเทยวจะใชเปนเกณฑในการตดสนใจเลอกพกโฮมสเตย การบรหารจดการโฮมสเตย ใหไดมาตรฐานตามเกณฑททางกรมการทองเทยวไดสรางขนมานน ตองสามารถตดตามและประเมนผลไดอยางเปนรปธรรม ดงนนจงตองมการแตงตงกรรมการตรวจประเมนขน เพอด าเนนการตรวจประเมนตามเกณฑของคมอคดสรรโฮมสเตยมาตรฐานไทย โฮมสเตยทผานเกณฑมาตรฐานระดบตางๆ จะไดตราสญลกษณและประกาศนยบตรจากทางกรมการทองเทยวตอไปดงทกลาวมาแลวขางตนวา โฮมสเตยสวนใหญเปนเพยงอาชพเสรมของผประกอบการ ทางส านกงานการทองเทยวและกฬาซงเปนผแทนกระทรวงการทองเทยวและกฬาในการประสานงานและด าเนนงานดานการทองเทยวในระดบจงหวดเหนส าคญเปนอยางยง ทจะสรางความร ความเขาใจในเรองการทองเทยวแบบโฮมสเตยใหแกชมชนและผทสนใจดานการทองเทยวในพนท เพอเปนแนวทางการบรหารจดการโฮมสเตยอยางไรใหถกวธ รวมทงชวยใหค าปรกษา ค าแนะน าใหกบผประกอบการ หรอผทสนใจจะด าเนนการโฮมสเตยตอไปในอนาคต

ประวตความเปนมาในประเทศไทย ชดเรมตนความเปนมาของโฮมสเตยในทวปยโรปชวง 50 ปทผานมาซงเปนชวง หลงสงครามโลกครงท 2 ผคนเรมแสวงหาแหลงทองเทยวและทพกทหางไกลชมชนเมองและ รองรอยความกดดนของสงครามไปสพนทชนบททเตมไปดวยความสงบรมรน ธรรมชาตทสวยงาม กอใหเกดทพกแรมนกทองเทยวใหม ๆ ขนไดแก Bed & Breakfast บานพกในฟารม (Farmhouse) เกสดเฮาท (Guest houses) และโฮมสเตยซงมลกษณะคลาย ๆ กนเรยกชอแตกตางกนไป แต ทงหมดด าเนนการ

ภายใตแนวคดเดยวกนคอ ถอวาผทมาเปนแขกของบานไมใชนกทองเทยว (Be a guest, not just a tourist) และภายใตการพฒนาแบบทองเทยวชนบท (Rural Tourism) ดงนน แนวความคดในการพกแรมกบเจาของบานในพนทชนบทและเพลดเพลนกบสภาพธรรมชาต เรม กอตวขนและไตรบความสนใจเปนอนมาก

ประเทศออสเตรเลยเปนประเทศแรกในภมภาคยโรปทมการเทยวพกแรมกบ บานพกในฟารม (Farmhouse) ซงทงอยในชนบททหางไกล หลงจากนนประเทศอน ๆ กเรม ด าเนนการบาง อาท องกฤษ เยอรมนน ไอรแลนดนบจากจดนนกไตเกดการเรยกชอทแตกตางกน ออกไป Bed & Breakfast Houses บานพกในฟารม (Farmhouse) เกสตเฮา (Guesthouses) และ Home stay ซงขนอยกบแตละประเทศ วฒนธรรมและขนบธรรมเนยมทแตกตางกนออกไป อยางไร กตาม ไมวาจะเรยกทพกประเภทนวาอะไร ทพกทงหมดนจะตองทงอยในชนบททหางไกลออกไป จากเมองและแหลงชมชนทมประชากรหนาแนน 3.3.1 โฮมสเตยในตางประเทศ

โฮมสเตยและการทองเทยวชนบทของประเทศไอรแลนด ประเทศ ไอรแลนดเปนประเทศทมเนอทสวนใหญเปนพนทชนบท โดยการกสกรรมยงคงมบทบาทส าคญ จากแผนพฒนาฯ ฉบบท 8 ทเนนบทบาทการพฒนาชมชน และการทรฐบาลออกกฎหมาย การกระจาย อ านาจส ทองถน เปนแรงผลกดนใหองคกร ทองถน และ หนวยงานตางๆ ใหความส าคญกบ การสรางรายได ใหกบชมชนโดยใช การทองเทยวเปนจดขาย จงท าใหเกดกจกรรม การทองเทยว หลายรปแบบในชมชน ซงการจดกจกรรม Home Stay กเปนรปแบบ การทองเทยวทไดรบ ความสนใจมาก ทงจากองคกรทองถน องคกรเอกชน และหนวยงานภาครฐจากการตดตามความเปนมา พบวา Home Stay ภายในประเทศไทย เกดขนมานาน แตรปแบบและกจกรรมอาจแตกตางหลายหลาก หากวเคราะหจากอดตทผานมา สามารถสรปไดตามยคสมย ดงน ยคเรมตน ( ป 2503-2525 ) • กระจายอยในกลมนสต นกศกษา กลมออกคายอาสาพฒนาชนบท ตองเรยนรวถชวต รบทราบปญหาในชนบท เพอน ามาพฒนาสงคมตามอดมคต • กระจายอยในกลมนกทองเทยวชาวตางชาต ทนยมทวรปา โดยเฉพาะในแถบภาคเหนอ ของประเทศไทย นกทองเทยว จะพกตามบานชาวเขา โดยจดพกนนจะขนอยกบเสนทางการเดนปา ยคกลาง ( ป 2526-2536 ) • กลมนกทองเทยวชาวตางชาตทนยมทวรปา เรมไดรบความนยมมากขน การพกคางในรปแบบ Home Stay ไดรบการพฒนารปแบบและกจกรรม โดยกระจายไปยงหมบานชาวเขา ทกวางขวางมากขน ในระยะน มการทองเทยวในรปแบบทวรปาทมการจด Home Stay เรมสรางปญหาสงคม อาท ปญหายาเสพตด ปญหาโสเภณ ปญหาการปลน ขโมย ปญหาการฆาชงทรพย

ยคตงแตป 2537 - ปจจบน • ยคนเปนการเนนกระแส การพฒนาสงคมสงแวดลอม ดงนนจะพบไดวา การทองเทยว จะมแนวโนมท จะเปนการทองเทยวเชงอนรกษ • ในระยะประมาณป 2537-2539 ในกลมนกทองเทยวชาวไทย เรมมการทองเทยวในรปแบบ Home Stay โดยกลมน ารองคอ กลมทเปนนกกจกรรมสงคม ทงรนเกา และ รนใหม เทาทสบคนพบวา พนททด าเนนการเรอง Home Stay กจะเปนพนท ทองคกรพฒนาเอกชนไทย เขาไปด าเนนการ เชน เกาะยาว จ.พงงา ( กลมประมงชายผง/อวนลาก อวนลน) หลงจากพนทเกาะยาว จ.พงงา ไดมพนทอนเพมขน อาท หมบานครวง จ.นครศรธรรมราช บานแมทา จ.เชยงใหม (กลมเกษตรทางเลอก)บานผใหญวบลย เชยเฉลม (เกษตรยงยน) • ป 2539 เปนตนมา ไดมการเคลอนไหวขนในกลมนกธรกจ ผประกอบการ ดานการทองเทยว โดยน าเสนอรปแบบ การทองเทยวผสมผสานระหวาง Adventure Ecotourism และ Home Stay • จากการทรฐบาลไดประกาศใหป 2541-2542 เปนปทองเทยวไทย (Amazing Thailand) ทกหนวยงาน ของภาครฐมนโยบาย สนบสนนกจกรรมทางการทองเทยว ท าใหเกดการจดการทองเทยว ในแหลงชมชน และขยายกจกรรม Home Stay เพมมากขน เชน หมบานวฒนธรรมผไทยบานโคกโกง อ.กฉนารายณ จ.กาฬสนธ บานทรงไทยปลายโพงพาง อ.อมพวา จ.สมทรสงคราม รวมท งพนทชนกลมนอย หมบานชาวเขากมการสนบสนนการจดกจกรรม Home Stay ดวยเชนกน ในปจจบน การทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism) ไดรบความนยมเพมมากขน ทงในกลมชาวไทยและ ชาวตางประเทศ มการจดกจกรรม การทองเทยวในแหลงชมชน เพอศกษาเรยนรวถชวต วฒนธรรม หตถกรรมของทองถน โดยม Home Stay ทมความหมายมากกวา เปนทพก เนองจากเปนรปแบบการทองเทยวอยางหนง ซงยดเอารปแบบ ทพกเปนศนยกลางและจดใหมกจกรรมในดานตางๆ ตามความตองการของ นกทองเทยว อยางหนง ซงยดเอารปแบบทพกเปนศนยกลาง และจดใหมกจกรรมในดานตางๆ ตามความตองการของนกทองเทยว รวมอยดวย การมวถชวตทเรยบงายแบบสงคมชนบท เปนจดขายทส าคญ ทนกทองเทยว ใหความสนใจ การจดกจกรรม ทพกสมผส วฒนธรรมชนบท จงเปนสงอ านวยความสะดวก ใหกบนกทองเทยวในแหลงทองเทยวชมชน และเปนทางเลอกในตลาดทองถน ทไมใชคแขงในเชงพาณชย ในพนททมโรงแรม หรอรสอรท จงไมถอเปนการประกอบการทพกในเชงธรกจ บรการทมเสนอให กบนกทองเทยว และ เปนสงทควรพจารณาในการพฒนาโฮมสเตย มดงน

วถการด าเนนชวตทเรยบงายแบบสงคมชนบท วฒนธรรมทองถนทมเอกลกษณเฉพาะ ความปลอดภย ความสะอาด หองพกพรอมอาหาร กจกรรมทางการทองเทยว

การจดการ (Management) การจดกจกรรมทพกสมผสวฒนธรรมชนบท ควรทจะมการรวมกลมจดตงในรปของกลม/ชมรม/สหกรณ ซงสมาชกและคนใจชมชนจะตองมความเขาใจ และมสวนรวมในดานการจดการ

บานพก (Accommodation) แบบทพกส าหรบนกทองเทยว (Provision of Accommodation for Tourist)

ความเตมใจของสมาชกในครอบครวตอการรบผมาเยอน บานพกมโครงสรางทด ชมชนมสภาพแวดลอมทด ไมไกลจากเมองหรอพนทเทศกาลหรอสถานททองเทยว ควรมสงตาง ๆ เหลานเปนพนฐาน อาท

ทนอน หรอเตยงนอน หมอน น าประปาหรอถาไมมควรมแหลงน าอน ๆ หองน าสะอาด มความปลอดภย

ขนตอนการดแลทพก (Home Keeping Produce) ความสะอาดเปนสงส าคญมากส าหรบนกทองเทยว ควรมการท าความสะอาดทพกและบรเวณโดย รอบบานพกอยเสมอ อาท เปลยนผาปทนอน อปกรณส าหรบการนอนสวนตวทกครงเมอมนกทองเทยวเขาพก เปนตน ความสะอาดของบาน บานพกควรมอากาศทสามารถถายเทไดสะดวก แสงสวางสามารถสองเขามาถงปราศจากความชนไมมกลนอบ มหลงคาทสามารถกนน าไดด ภายในหองพกตองไดรบการท าความสะอาดเปนประจ า ตองมการเปลยนผาปทนอน และอปกรณสวนตวส าหรบผมาเยอนทกครงหรอมผมายอนใหมเขามาพก ตองหมนก าจดแมลงทเปนอนตรายตอสขภาพอยเสมอ เนองจากหองน าจะเปนหองทผมาเยอนจะมารวมใชดวย ดงนนตองเตรยมอปกรณท าความสะอาดสวนตวส าหรบ ผมาเยอน (กรณทแขกมไดมการเตยมมา) และจะตองมการท าความสะอาดเปนประจ า ตองหมนดแลสภาพแวดลอมของบานพกอยเสมอ

หองน า (The Bathroom) หองน าจะเปนท ๆ ใชรวมกนทงครอบครวและนกทองเทยว สงส าคญกคอ ความสะอาด จะตองมการท าความสะอาดอยเปนประจ าและสม าเสมอ ความปลอดภย ความปลอดภยถอวาเปนสงส าคญอกประการหนงทนกทองเทยวใชเปนองคประกอบในการตดสนใจเดนทาง เขารวมกจกรรมทพกเชงวฒนธรรมลกษณะสมผสชนบท ดงนน ชมรม/กลม มวลสมาชก ควรมการจดมาตรการรกษาความปลอดภย ส าหรบเหตการณทไมพงประสงคเกดขน เชน การจดอบรมใหกบสมาชกของชมชนในการใหการปองกนอบตเหตตาง ๆ หรอการแกไขหากเกดอบตเหต การขอความรวมมอจากเจาหนาทต ารวจ หรอองคการบรหาร

ทองถนทรบผดชอบในพนท การจดตงเวรยาม ของชมชน เปนตน ทงนเจาของบานจงจะตองมหนาทในการรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสน ของผมาเยอนดวย ทรพยสนของนกทองเทยว

ตองมการดแลและซอมแซมลอคตาง ๆ อยตลอดเวลา อาท ประต หนาตาง ถาเหนนกทองเทยวไมเกบทรพยสนไวในททปลอดภย ตองเขาไปเตอน ถานกทองเทยวลมทรพยสนไวในบานพกหรอทอน ๆ ภายหลงการเดนทางกลบ เจาของบานควรเกบไวในท

ปลอดภยและพยายามตดตอเจาของเพอมารบคน

ความปลอดภยของทพก สมาชกในบานตองสรางความคนเคยกบผมาเยอน เสมอนญาตสนท และมความรเรองสถานทในบานและ

ชมชนเปนอยางด สมาชกในบานตองหมนตรวจตรา ดแลความเปนระเบยบเรยบรอยภายในบานวามความปลอดภยหรอไม กญแจทส าคญตองไดรบการเกบรกษาและดแลเปนอยาด ทรพยสน เงนสดตาง ๆ ตองเกบไวในททปลอดภย สมาชกทกคนตองค านงถงเรองความส าคญของความปลอดภยตลอดเวลา

การก าหนดระเบยบและขอปฏบตส าหรบนกทองเทยว วฒนธรรม จารต ประเพณ และความเชอ ของแตละชมชนอาจแตกตางกน การก าหนดระเบยบและขอปฏบตส าหรบนกทองเทยว อาท การแตงกาย การนอน การก าหนดเวลาการเขาออกบานพก จงเปนสงส าคญเพอมกอใหเกดปญหาทขดตอวฒนธรรม จารต ประเพณและความเชอของชมชน นกทองเทยวจะตองยอมรบและปฎบตตาม ทงนควรมการชแจงในขนตอนการจองหรอลงทะเบยนการเขาพก กรณทนกทองเทยวไมสามารถปฎบตได กสามารถทจะปฏเสธการเขาพกไดเชนเดยวกน

การตอนรบ (Reception) คนไทยเปนผมจตใจโอบออมอาร เออเฟอเผอแผ ดงส านวนสภาษตไทยทวา "เปนธรรมเนยมไทยแทแตโบราณ ใครมาถงเรอนชานตองตอนรบ" การตอนรบนกทองเทยวดจญาตมตรจะท าใหนกทองเทยวเกดความรสกอบอน ควรมการจดพนทตอนรบในลกษณะจดศนยกลางของชมชน เพอด าเนนการตอนรบ ลงทะเบยนการเขาพก หรอการใหขอมลดานการทองเทยว การตอนรบ อาจใหการตอนรบนกทองเทยวดวยวฒนธรรมประจ าถน เชน ภาคอสาน/เหนอ ตอนรบดวยการบายศรสขวญ หรออาจจะเปนชอดอกไม พวงมาลยเลก ๆ ทสามารถหาไดจากทองถนมอบใหกบนกทองเทยว กจะเปนการสรางความประทบใจไดเมอเรมเขาสชมชน

การจองทพก (Reservation) การจองทพกสามารถท าไดหลายวธ อาท การจองทางไปรษณย การจองทางโทรศพท การจองผานเครอขาย internet การจองทพกควรไดรบการตอบสนองโดยทนท เพอเปนการยนยนการเขาพกของนกทองเทยว และถามเวลา ผประสานงานควรจะสงรายละเอยดใหกบนกทองเทยวเพอศกษากอนการเขาพก ทงนควรแจงขอมลรายละเอยด ใหส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดหรอการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ส านกงานใน

ประเทศทรบผดชอบพนท ไดรบทราบเพอเปนชองทางการตลาดในการเผยแพร และประชาสมพนธขาวสารใหนกทองเทยวและผสนใจทวไปรบทราบได ขนตอนการจองหองพก มดงน

จดบานพกตามล าดบ ตอบรบการจอง อาจจะมการใชระบบการเรยกเกบคาบรการบางสวน เพอเปนการปองกนการไมเขาพกของ

นกทองเทยวตามก าหนดเวลา ดงนนควรชแจงระยะการยกเลกเขาพกใหกบนกทองเทยวไดรบทราบดวย เกบรกษาขอมลการจองส าหรบการลงทะเบยนเขาพกตอไป การลงทะเบยน (Registration) ในธรกจโรงแรมทพก ผเขาพกตองลงทะเบยนเพอเปนหลกฐานและอางองในอนาคต สวนในลกษณะทพกสมผสวฒนธรรมชนบท การลงทะเบยนอาจไมตองเปนรปแบบเหมอนธรกจโรงแรม แตควรเปนรปแบบการเกบขอมลแบบงาย ๆ

ความส าคญของการลงทะเบยน ท าใหเจาของบานทราบขอมลเกยวกบนกทองเทยว ชวยในการจดเตรยมบานพก ท าใหทราบวนออกจากทพกของนกทองเทยวแตละคน ขอมลนมความจ าเปนเพราะจะท าให

กลม/ชมรม สามารถวางแผนการเขาพกของแขกในล าดบตอ ๆ ไปได เปนขอมลการเขาพกใหผดแลรกษาความปลอดภย สามารถตรวจสอบความเคลอนไหวของผประพฤตม

ชอบหรอการหลบซอนของอาชญากรได ขนตอนการตอนรบและลงทะเบยน

ตอนรบดวยรอยยมดจญาตมตร แจงรายละเอยดคาธรรมเนยมการเขาพกและบรการตาง ๆ ใหนกทองเทยวทราบ

ใหนกทองเทยวกรอกรายละเอยดและลงชอในใบลงทะเบยนการเขาพก แจงรายละเอยดทเปนประโยชนเกยวกบขอมลของชมชนและสภาพทวไป น านกทองเทยวไปยงบานพก

การบรการอาหาร เนองจากนกทองเทยวตองพกกบเจาของบาน อาหารมอใดมอหนงจงมความจ าเปนส าหรบนกทองเทยว การน าเสนอรายการอาหารทองถนจงเปนเสนหและจะท าใหนกทองเทยวเกดความประทบใจ มากกวาการน าเสนอรายการอาหาร เชนเดยวกบโรงแรมหรอรสอรท ดงนนการวางแผนจดเตรยมอาหารจงมความจ าเปนเพอปองกนขอผดพลาดระหวางปรมาณอาหารและจ านวนนกทองเทยว การวางแผนจดเตรยมอาหารจงจ าเปนตองพจารณาจากปจจยหลาย ๆ ประการ

ขอมลของนกทองเทยว เชน เชอชาต ศาสนา งบประมาณในการจดท าอาหาร ปจจยดานฤดกาล

อาหารประจ าทองถน จ านวนนกทองเทยว

เกณฑมาตรฐานโฮมสเตยไทย

เกณฑมาตรฐาน ตวชวด วธการวด/ ประเมน 1. ทพก 1.1 ลกษณะบานพกท เปน

สดสวน 1. เปนบานทมลกษณะมนคง 2. เปนบานทเจาของบานแบงปนทนอน หรอหองนอน

อยางเปนสดสวนหรออาจปรบปรงตอเตมทพกทตดกบบานเดมเพอใชเปนทนอน หรอหองนอน

1.2 ท พ ก ท

นอน สะอาด และสบาย

1. มทนอนและเครองนอนส าหรบนกทองเทยว เชนเตยง ฟก ผาป หมอน ผาหม หรอเสอ

2. ทนอนและเครองนอน ไดรบการท าความสะอาดอยเสมอ มการเปลยนเครองนอนส าหรบนกทองเทยวเขาพกใหมทกครง หรอตามความเหมาะสมมมง หรอมงลวดเพอปองกนยง และแมลง

3. มราวตากผาหรอทเกบเสอผา 4. ในหมบานเดยวกนควรมสภาพของการใหบรการเครอง

นอนทไมมความแตกตางกนมากนก

1.3 หองสขาและ หอง

อาบน าทสะอาด 1. มความมดชดปลอดภย 2. มทลอคประตในสภาพใชงานไดด มอากาศถายเทได

สะดวก 3. มขนาดของหองน าทเหมาะสมไมคบแคบหรอมหลงคาต า

เกนไปจน กอใหเกดอนตรายแกนกทองเทยว 4. มการแยกขนส าหรบตกอาบน า 5. น าทใชมความสะอาดอาจเปนประปาหมบาน ประปา

ภเขา หรอน าดบทปลอยไวระยะหนง 6. มถงขยะในหองน า 7. มทแขวน หรอราวตากผาในบรเวณหองน า

1.4 สถานทพกผอนภายใน

บานหรอบรเวณชมชน 1. มพนทพกผอนภายในบานหรอบรเวณโดยรอบ ทสามารถ

นงหรอนอน และมบรรยากาศผอนคลาย เชน ลานบาน ใตตนไม ศาลาหนาบาน

2. ม ก าร ร กษาคว ามสะอาดบร เ วณรอบบ าน สวนครว ตนไม ไมดอกไมประดบ รองน า อยเสมอ

2. ดานอาหาร 2.1 ชนดของอาหาร และวตถดบทใชประกอบอาหาร

1. มปรมาณ และประเภทอาหารทเหมาะสม 2. มการปรงอาหารอยางถกสขลกษณะโดยใชวตถดบสวน

ใหญจากทองถน

2.2 น าดมทสะอาด 1. มภาชนะทสะอาดไวเกบน า มฝาปดมดชด 2. มน าดมทสะอาด ผานกระบวนการท าความสะอาด

มาแลวและไมมตะกอน

2.3 ภาชนะทบรรจอาหารท

สะอาด 1. มภาชนะใสอาหาร เชนถวย ชาม จาน ชอน ชอนกลาง

ทพพ โถขาวหรออาจเปนวสดธรรมชาต เปนตน อยในสภาพทสะอาดและปลอดภย ไมมคราบ กลนคาว และกลนอบ

2.4 หองครว และอปกรณท

ใชในครวถกสขลกษณะ 1. ครวอาจอยในบาน หรอแยกจากตวบานกได และมการ

ดแลความสะอาดอยเสมอ 2. มภาชนะหรออปกรณการเกบ เครองปรง วตถดบ ท

สะอาดสามารถปองกนเชอโรคและสงสกปรก เชน มทเกบมดชด ทแขวน หรอมฝาชครอบ หรอคลมผาสะอาด

3. มการจดการขยะทถกสขลกษณะ

3.ดานความปลอดภย 3.1 การเตรยมความพรอมเกยวกบการปฐมพยาบาลเบองตน

1. มการอบรมการปฐมพยาบาลเพอชวยเหลอนกทองเทยวในกรณทเกดเจบปวย หรอไดรบอบตเหต

2. มยาสามญประจ าบาน ทอยในสภาพพรอมใช(ยงไมหมดอาย)

3. มขอมลสขภาพของนกทองเทยว เชน โรคประจ าตว หรอภมแพ มขอมลการประกนสขภาพ และญาตหรอผดแล

3.2 การจดระบบ ดแลความปลอดภย

1. มการแจงใหผ ใหญบานหรอก านน รบทราบ ขณะมนกทองเทยวในบาน

2. มการจดระบบการดแลรกษาความปลอดภย ในชวตและทรพยสนส าหรบนกทองเทยว

3. มเครองมอสอสารทสามารถตดตอกบหนวยงาน ทรบผดชอบไดในกรณฉกเฉน

4. อธยาศยไมตรของเ จ า ข อ ง บ า น แ ล ะสมาชกในครวเรอน

4.1 การตอนรบและสรางความคนเคย

1. มการแนะน านกทองเทยวเกยวกบสมาชกในครวเรอนทกคน เพอรจกและเรยนรวถชวตของเจาของบานผานกจกรรมตาง ๆ เชน เกบผกสวนครวรวมกน ท ากบขาว

รวมกน รบประทานอาหารรวมกน เปนตน

4.2 การสรางกจกรรมแลกเปลยนเรยนรในวถชวตของชมชน

1. เจาของบานมการใชรปภาพหรอกจกรรมตาง ๆ เชน การไปไร-นา ออกทะเล เกบใบชา ทอผา จกสาน เปนตน เพอน าไปสการแลกเปลยนเรยนรในวถชวต ประวตศาสตร ประเพณ วฒนธรรม กบนกทองเทยว อยางเหมาะสม

5. รายการน าเทยว 5.1 มรายการน าเทยว ทช ด เจนซ งต องผ าน การยอมรบจากชมชน

1. มการวางแผนโปรแกรมและกจกรรมการทองเทยวของกลมโฮมสเตยรวมกบกลมอนของชมชนเพอการกระจายรายไดอยางเปนธรรม สชมชนและกลมกจกรรมอน

2. มรายการน าเทยวทสามารเผยแพรใหแกนกทองเทยวไดอยางชดเจน และสอดคลองกบสภาพความเปนจรงของชมชน

5.2 ขอมลกจกรรมการทองเทยว

1. มขอมลรายละเอยดกจกรรมในรายการทองเทยวท หลากหลายแตกตางกนตามภมศาสตร ฤดกาล และสภาพสงคมวฒนธรรม ของทองถน เพอใหนกทองเทยวตดสนใจเลอกได

5.3 เจาของบานเปนม ค ค เ ท ศ ก ท อ ง ถ น ห ร อป ร ะ ส า น ใ ห ม ค ค เ ท ศ ก ทองถนน าเทยว

1. กลมหรอเจาของบานเปนผน าเทยวเพอใหความรความเขาใจเกยวกบทรพยากรสงแวดลอม วฒนธรรม ศลปะ สถาปตยกรรม การแสดง ความเชอ ภายในชมชนแกนกทองเทยว

6. ดานทรพยากรและสงแวดลอม

6.1 แหลงทองเทยวภาย ในชมชน หรอบรเวณใกลเคยง

1. มแหลงทองเทยว กจกรรม หรอวถชวตทดงดดความสนใจของนกทองเทยวซงอาจเปนแมน า ภเขา วด เจดย สวนผลไม แปลงผก การท านา เปนตน

6.2 การดแลรกษา แหลงทองเทยว

1. มกฎกตกาการใชทรพยากรการทองเทยวทชดเจนเพอให การใชประโยชน เปนไปอยางย งยน เชน ปรมาณนกทองเทยวท ชมชนรองรบได การไมน าเอาพนธพช สตวปาและของปาออก จากพนท ตามกฎหมายรฐ และตามขอตกลงของชมชน

2. กจกรรมทเกยวของกบงานการฟนฟ การอนรกษแหลงทองเทยว เชน การปลกปา การจดคายอนรกษส าหรบเยาวชน เปนตน

6.3 แผนงานหรอมาตรการลดผลกระทบดาน

1. ขอก าหนดและแนวทางปฏบตในการลดผลกระทบดานลบ ทางการทองเทยวอยางถกวธ เชน การแยก

ลบทางสงแวดลอม ขยะ ไมเผาขยะ เปนตน

7. ดานวฒนธรรม 7.1 การด ารงรกษาไวซง

ว ฒ น ธ ร ร ม ป ร ะ เ พ ณ ทองถน

1. มสถาปตยกรรม หรอ สงทบงบอกถงเอกลกษณของวฒนธรรม วถชวตดงเดม เชน เรอนพนถน ครกกระเดอง บอน า เปนตน

2. มการรวบรวมองคความรดานวฒนธรรมทองถน เพอน าสการเผยแพร แกนกทองเทยว

3. ม แน วทา ง ใน กา ร ฟ น ฟ อน ร ก ษ แ ล ะถ า ย ทอดวฒนธรรม ศลปะ และ การละเลนพนบาน

4. ผแสดงทางวฒนธรรม และผเกยวของเขาใจ และรบรในกระบวนการการน าเสนอ หรอรปแบบมสวนรวมในการวางแผน และน าเสนออยางภาคภมใจ

7.2 การรกษาวถชวต ชมชนคงไวเปนกจวตรปรกต

1. เปนการด าเนนวถชวตทเปนปกต เชน การประกอบอาชพ การท ากจกรรม ทางศาสนาหรอตามความเชอ ไมมการดดแปลง หรอจดท าขนใหม เพอตอบสนองความตองการของนกทองเทยว

8. ดานรายไดเสรม และการเชอมโยงกบธรกจชมชน

8.1 การทองเทยวใหเปนเ พยงรายได เสร มโดยไมกระทบตออาชพหลกของตนเอง

1. มความรความเขาใจวาการทองเทยวเปนรายไดเสรม โดยไมมงเนนจ านวนนกทองเทยวเพอเพมผลก าไร หรอม การลงทนเพอตอบสนองความตองการของนกทองเทยวฝายเดยว

8.2 ผลผลต/ผลตภณฑจากชมชน เพอเปนของทระลก หรอของฝาก

1. มผลผลตหรอผลตภณฑชมชนหรอชมชนใกลเคยงน ามาจ าหนายแกนกทองเท ยวได ท ง เปนของบรโภค สงประดษฐ สงทอ ของทระลก โดยใชวสด และวตถดบทองถนเปนหลก

9. การบรหารของกลมโฮมสเตย

9.1 การรวมกลมของชาวบาน

1. การบรหารจดการ ตองเปนการรวมกลม โดยการมสวนรวม ของชมชน สมาชกกลม และชมชน ตองมความร ความเขาใจ แนวคด หลกการ วตถประสงค วธการของโฮมสเตย

9.2 คณะกรรมการกลม

โฮมสเตย 1. มการเลอกตงคณะกรรมการบรหารงาน ไดแก ประธาน

รองประธาน เหรญญก และกรรมการฝายตางๆ ตามความเหมาะสมของแตละชมชน

2. คณะกรรมการทกคน ตองมความร ความเขาใจใน

ปรชญาหลกการ ขนตอน วธการท างานของโฮมสเตย ตามบทบาทหนาททแตละคนไดรบมอบหมาย

9.3 กฎ กตการท างาน ของ

คณะกรรมการ 1. มกฎ กตกา วาระการท างาน การท างานรวมกนของ

คณะกรรมการ เชน การจดประชมอยางตอเนองกอนจะรบนกทองเทยว และหลงรบนกทองเทยว หรอจดประชมประจ าเดอน

2. มการจดสรรเงนรายไดเขากองทนสวนกลางของชมชนเพอสาธารณประโยชนของชมชน

3. มแนวทางในการท างานของคณะกรรมการตามหลกเกณฑตอไปน

1. มหลกเกณฑการเปดรบสมาชก โฮมสเตย 2. มการก าหนดขดความสามารถในการรองรบ

นกทองเทยว 3. มแนวปฏบตในหมนเวยนการใหบรการ เชน

บาน รถ เรอ มคคเทศก เปนตน 4. มแนวปฏบตในการคดราคาทเปนทยอมรบของ

กลม

9.4 ระบบการจอง การลงทะเบยน และการมดจ าลวงหนา

1. มแนวปฏบตในการจองลวงหนา 2. มขอปฏบตตวส าหรบนกทองเทยว 3. มการลงทะเบยนนกทองเทยวเพอเปนขอมลส าหรบการ

เตรยมการ และใหบรการแกนกทองเทยว 4. มการช าระเงนลวงหนาในอตราสวนททางกลมเปนผ

ก าหนด 5. มการจดท าสถตนกทองเทยว

9.5 รายละเอยดของคา ธรรมเนยมและบรการตางๆ

1. มการระบคาธรรมเนยมและคาบรการตางๆทชดเจน และเปนปจจบน ไวในขอมลการประชาสมพนธ เชน คาทพก คาอาหาร คาน าเทยว ซงอาจคดเปนรายหวหรอคดในลกษณะเหมาจาย เปนตน

10.ด า นประชาสมพนธ

10.1 เอกสาร สอสงพมพ การทองเทยว

1. มละเอยดแหลงทองเทยวในชมชนหรอบรเวณใกลเคยง และกจกรรมการ ทองเทยวผลตออกเปนเอกสาร เชน แผนพบ แผนทการเดนทาง คาใชจายและสถานทตดตอ

10.2 แผนการเผยแพรประชาสมพนธ

1. ม เป าหมาย แผนงานและการประสานงานการเผยแพร ประชาสมพนธ

มาตรฐานโฮมสเตยไทย มาตรฐานโฮมสเตยไทย หรอทพกสมผสวฒนธรรมชนบทมาตรฐานไทย หมายถง บานทอยในชมชนชนบททมประชาชนในชมชนเปนเจาของ และเจาของบานหรอสมาชกในครอบครวอาศยอยประจ า หรอใชชวต ประจ าวนอยในบานดงกลาว นอกจากน บานดงกลาวตองมความพรอมในการเปนโฮมสเตย โดยมคณสมบตโฮมสเตยเบองตน 6 ประการ ดงน 1. เจาของบานและสมาชกในครอบครวตองถอวาการท าโฮมสเตยเปนเพยงรายไดเสรมนอกเหนอรายไดจากอาชพหลกของครอบครวเทานน 2. มหองพกหรอพนทใชสอยภายในบานเหลอและไมไดใชประโยชน สามารถน ามาดดแปลงใหนกทองเทยวเขาพกได 3. นกทองเทยวตองเขาพกคางแรมในชายคาเดยวกบทเจาของบานอาศยอย โดยมโอกาสแลกเปลยนเรยนรวฒนธรรมและวถชวตระหวางกน 4. สมาชกในครอบครวตองมความยนดและเตมใจทจะรบนกทองเทยวใหเขามาพกคางแรมในชายคา เดยวกบเจาของบาน พรอมทงถายทอดวฒนธรรมอนดงามของทองถนนนแกนกทองเทยว 5. เจาของบานและสมาชกในครอบครวใหความรวมมอกบชมชนในการจดการโฮมสเตยเปนอยางด 6. บานนนตองเปนสมาชกของกลม ชมรม หรอสหกรณ ทรวมกนจดการโฮมสเตยของชมชนนน มตหลกเกณฑการพจารณาโฮมสเตยของคณะกรรมการมาตรฐานโฮมสเตยไทย 1. ตองมคณสมบตโฮมสเตยเบองตน 6 ประการ ครบถวน 2. จ านวนหลงคาเรอนทเปนสมาชกของกลม/ชมรม/สหกรณโฮมสเตยอยางนอย 3 หลงคาเรอนขนไป 3. บานทขอรบการประเมนทกหลงตองมเลขทบานทออกใหโดยสวนราชการ 4. ทตงของชมชนหรอกลมโฮมสเตยหรอบานพกตองไมอยในพนทอนรกษ เชน อทยานแหงชาต เขตรกษาพนธสตวปา เปนตน ยกเวนไดรบอนญาตจากเจาของพนทเปนลายลกษณอกษรแลว 5. ด าเนนการจดท าโฮมสเตยตามขอก าหนดมาตรฐานโฮมสเตยไทยของกรมการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา ไมต ากวา 6 เดอน การใชตราสญลกษณและระยะเวลาการใช 1. การตดตงตราสญลกษณในโฮมสเตย จะตองตดตงในจดทสามารถมองเหนไดชดเจน 2. ตราสญลกษณทโฮมสเตยไดรบการรบรองมาตรฐาน มอายคราวละ 2 ป เมอหมดอายจะตองยน ใบสมครขอรบการประเมนโฮมสเตยใหม 3. หากผประกอบการโฮมสเตยรายใดใชตราสญลกษณไมเปนไปตามวตถประสงค หรอจดท าขนใชเองโดยไมผานความเหนชอบของกรมการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา จะมความผดตามกฎหมาย

โรงแรมทเปนมตรกบสงแวดลอม (Green Hotel) - ความเปนมา

โรงแรมเปนสถานประกอบการ ทใหบรการแกผใชบรการเพอใหความสะดวกสบายและสรางความพงพอใจแกผใชบรการซงในการด าเนนกจกรรมตางๆ ลวนตองใชทรพยากรพลงงานและกอใหเกดมลภาวะทงขยะและน าเสย จงมสวนในการปลอยกาซเรอนกระจกสชนบรรยากาศอนเปนสาเหตหลกของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและปรากฏการณโลกรอนทก าลงกายเปนวกฤตดานสงแวดลอมทส าคญ กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม ด าเนนโครงการ “การบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม ประเภทโรงแรม (Green Hotel)”เพอสงเสรมศกยภาพโรงแรมใหมการใชทรพยากร พลงงานอยางคมคาและมประสทธภาพ มการจดการสงแวดลอมทด และยกระดบมาตรฐานการบรการใหเปนมตรกบสงแวดลอมมากขน เกณฑการบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมของโรงแรมครอบคลม 6 ประเดนดงน นโยบายดานการบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนงานดานการบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม โดยผบรหาร และพนกงานรวมด าเนนการใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไว การพฒนาบคลากร เพอเพมพนใหบคลากรในสถานประกอบการ เกดความร ความสามารถ และทกษะในการท างานดานบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม การรณรงคประชาสมพนธ เพอสอสารขอมล และขาวสารดานการบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม เพอเสรมสรางความเขาใจ ความรวมมอ และสนบสนนจากกลมเปาหมาย การจดซอจดจางทเปนมตรกบสงแวดลอม การจดซอผลตภณฑ ซงค านงถงความเหมาะสมดานคณภาพ ราคา ระยะทาง การสงมอบสนคา หรอบรการตามทก าหนด และการลดผลกระทบตอสงแวดลอมทเกดจากกระบวนการผลต การจดการสงแวดลอมและพลงงาน เนนการด าเนนงานใดๆ ทสามารถใชทรพยากรไดแบบยงยน หรอมการก าจดของเสยและมลพษใหหมดไป หรอเสอมสภาพไป หรอไมสงผลกระทบตอสภาพแวดลอมโดยรอบ การมสวนรวมกบทองถนและชมชน เนนการมสวนรวมของสานประกอบการกบทองถนและชมชนในพนททสถานประกอบการตงอย ทงการรวมรบร รวมคด รวมด าเนนการในกจกรรมดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม