ค ำน ำ - krukird.com · แบบทดสอบ ... (aq) 4....

Preview:

Citation preview

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

1 | ห น า

ค ำน ำ

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training กจกรรมพฒนาผ เรยน: การพฒนาระบบดแล ชวยเหลอ เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาโดยยดถอภารกจและพนทเปนฐานดวยระบบ TEPE Online โดยความรวมมอของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training กจกรรมพฒนาผเรยน: การพฒนาระบบดแลชวยเหลอจะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

2 | ห น า

รำยละเอยดหลกสตร ค ำอธบำยรำยวชำ สาระส าคญของหลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนครอบคลมเนอหาเรอง ความหมาย วตถประสงค ประโยชนและคณคาของการดแลชวยเหลอนกเรยน กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เปนแผนผงแสดงถงขนตอนตาง ๆ ชวยใหเหนภาพรวมในแตละกระบวนการและขนตอน องคประกอบของผรบผดชอบ/ผเกยวของ แสดงบทบาทและหนาทตางๆ ในการดแลชวยเหลอนกเรยน แนวทางด าเนนการในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล วธการและเครองมอในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล โดยการใชน าเครองมอไปใชในชวงระยะเวลาทเหมาะสมความส าคญของการคดกรอง เปนวธการพจารณาขอมลเกยวกบนกเรยนเพอการจดกลมนกเรยนใหเหมาะสมในการดแลชวยเหลอใหตรงกบสภาพปญหา แนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนแตละดานนน มประเดนการพจารณาครอบคลมในดานตาง ๆ วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. สามารถอธบายเกยวกบความหมาย ความส าคญ กระบวนการและขนตอนของระบบ

ดแลชวยเหลอนกเรยนได 2. สามารถอธบายบทบาทหนาทของผรบผดชอบ/ผเกยวของในระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนได 3. สามารถอธบายบทบาทและแนวทางในการด าเนนการในการรจกนกเรยนเปน

รายบคคลได 4. สามารถวเคราะหและน าความรไปใชในการด าเนนการเพอรจกนกเรยนไดอยาง

มประสทธภาพ 5. สามารถบอกแนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนได 6. เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถอธบายขนตอนและแนวทางการสงเสรม

พฒนานกเรยนกลมตาง ๆ ทงการพฒนาศกยภาพดานตาง ๆ และการพฒนาพฤตกรรม

7. เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถจดกจกรรมสงเสรมพฒนาไดสอดคลองกบกลมเปาหมาย

8. สามารถอธบายความส าคญของการปองกน แกไข และชวยเหลอได 9. สามารถบอกแนวทางการปองกนแกไขปญหาทอาจเกดขนกบนกเรยนได 10. สามารถอธบายบทบาทและแนวทางในการสงตอนกเรยนได 11. สามารถว เคราะหและน าความร ไป ใช ในการส งต อนกเรยนไดอยางม

ประสทธภาพ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

3 | ห น า

สำระกำรอบรม ตอนท 5 การสงตอนกเรยน ตอนท 4 การปองกน แกไข ชวยเหลอ และการใหค าปรกษา

ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน ตอนท 1 หลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 2 การรจกและการคดกรองนกเรยน

กจกรรมกำรอบรม

1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบกำรอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

กำรวดผลและประเมนผลกำรอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา บรรณำนกรม กรมสขภาพจต. (2544), คมอทปรกษาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน, โรงพมพ ร.ส.พ. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2546), การบรหารจดการ ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เพอพฒนาคณภาพชวตและแกวกฤตสงคม, หางหนสวน จ ากดชวนพมพ กรงเทพมหานคร.

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

4 | ห น า

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2546), โลกของเรา ตวเรา เทาทน, หางหนสวนจ ากดชวนพมพ กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2546), ชวยศษยฝาวกฤตส อนาคต, หางหนสวนจ ากดชวนพมพ กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2551), สภาพความส าเรจและ แนวทางการเสรมสรางความเขมแขงระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน, โรงพมพชมนม สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ ากด กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กรมสขภาพจต กระทรวงศกษาธการ. (2546), คมอวทยากรการฝกอบรมเพอพฒนาความเขมแขงระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนใน โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา, โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ ากด กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2552), ระบบกำรดแล ชวยเหลอนกเรยน หลกการ แนวคดและทศทางการด าเนนงาน, กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2546), เอกสารแนวด าเนน การระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน, กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552), คมอคร ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเพอ พฒนาคณภาพชวตแกวกฤตสงคม. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552), สภาพความส าเรจและแนวทางเสรมสราง ความเขมแขง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน.

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

5 | ห น า

หลกสตร TEPE-220 กจกรรมพฒนาผเรยน: การพฒนาระบบดแลชวยเหลอ

เคาโครงเนอหา ตอนท 1 หลกกำรและแนวคดกำรพฒนำระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยน

เรองท 1.1 ความหมาย วตถประสงค ประโยชนและคณคาของการดแลชวยเหลอนกเรยน

เรองท 1.2 กระบวนการและขนตอนของแบบดแลชวยเหลอนกเรยน เรองท 1.3 บทบาทหนาทของผรบผดชอบ หรอ ผเกยวของในระบบการดแลชวยเหลอ

นกเรยน แนวคด

1. สาระส าคญของหลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนก เรยนครอบคลมเนอหาเรอง ความหมาย วตถประสงค ประโยชนและคณคาของการดแลชวยเหลอนกเรยน

2. กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เปนแผนผงแสดงถงขนตอนตาง ๆ ชวยใหเหนภาพรวมในแตละกระบวนการและขนตอน

3. องคประกอบของผรบผดชอบ/ผเกยวของ แสดงบทบาทและหนาทตาง ๆ ในการดแลชวยเหลอนกเรยน

วตถประสงค 1. สามารถอธบายเกยวกบความหมาย ความส าคญ กระบวนการและขนตอนของ

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนได 2. สามารถอธบายบทบาทหนาทของผรบผดชอบ/ผเกยวของในระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนได

ตอนท 1 หลกกำรและแนวคดกำรพฒนำระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยน เรองท 1.1 ความหมาย วตถประสงค ประโยชนและคณคาของการดแลชวยเหลอ นกเรยน

ในการพฒนาคณภาพชวตของนกเรยน ใหมความสมบรณพรอมอยางเปนองครวม ทงดานรางกาย สตปญญา ความรความสามารถ คณธรรมจรยธรรม ตลอดจนใหมทกษะในการด ารงชวต จงจ าเปนททกโรงเรยน ในฐานะหนวยงานทตองรบผดชอบในการสรางเสรมคณภาพชวตผเรยน และแกวกฤตสงคม จงควรน าระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมาประยกตใชและพฒนาใหเหมาะสมกบบรบทของแตละโรงเรยน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

6 | ห น า

ควำมหมำย การดแลชวยเหลอนกเรยน คอ การสงเสรมพฒนา การปองกนและการแกไขปญหาใหแกนกเรยน เพอใหนกเรยนมคณลกษณะทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจ มคณภาพชวตทด มลกษณะในการด ารงชวต และรอดพนจากสภาวะวกฤตตาง ๆ ไดอยางปลอดภย ระบบการชวยเหลอดแลนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนโดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและนอกสถานศกษา อนไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหาร และครทกคน มวธการและเครองมอชดเจน มมาตรฐานคณภาพและมหลกฐานการท างานทตรวจสอบได วตถประสงคของระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มวตถประสงค ดงน

1. เพอใหการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปปอยางมระบบมประสทธภาพ 2. เพอใหโรงเรยน กรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน องคกรและหนวยงานทเกยวของ ม

การท างานรวมกนโดยผานกระบวนการท างานทชดเจน มรองรอยหลกฐานการปฏบตงาน สามารถตรวจสอบและประเมนผลได ประโยชนและคณคาของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ดงน

1. นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา 2. สมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปไดดวยดและอบอน 3. นกเรยนรจกตนเอง ควบคมตนเองได มการพฒนาความฉลาดทางดานอารมณ (EQ) ซงเปน

รากฐานในการพฒนาความเกง (IQ) คณธรรม จรยธรรม (MQ) และความมงมนทจะเอาชนะอปสรรค (AQ)

4. นกเรยนเรยนรอยางมความสข และไดรบการสงเสรมพฒนาเตมศกยภาพอยางรอบดาน 5. ผเกยวของมสวนรวมในการพฒนาคณภาพนกเรยนอยางเขมแขงจรงจง ดวยความเสยสละ

เอาใจใส

สรป

การดแลชวยเหลอนกเรยน คอการสงเสรมพฒนา การปองกนและการแกไขปญหาใหแกนกเรยน โดยมครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน เพอใหนกเรยนมคณภาพชวตทด มลกษณะในการด ารงชวต และรอดพนจากสภาวะวกฤตตาง ๆ ไดอยางปลอดภย

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

7 | ห น า

ตอนท 1 หลกกำรและแนวคดกำรพฒนำระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยน เรองท 1.2 กระบวนการและขนตอนของแบบดแลชวยเหลอนกเรยน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนกระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายใน และนอกสถานศกษา ไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหาร และครทกคน มวธการและเครองมอทชดเจน มมาตรฐานคณภาพ และมหลกฐานการท างานทตรวจสอบได กระบวนการและขนตอนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มองคประกอบ 5 ประการ คอ

การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การปองกนและแกไขปญหา การพฒนาและสงเสรมนกเรยน การสงตอ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

8 | ห น า

สรป

กระบวนการและขนตอนของแบบดแลชวยเหลอนกเรยนนน ตองพจารณาจากนกเรยนเปนรายบคคล โดยการคดกรองนกเรยนวาอยในกลมลกษณะใด มวธการในการสงเสรมและพฒนา ปองกนและแกไขปญหาอยางไร และมการประเมนพฤตกรรมของนกเรยนวาดขนหรอไม เพอสงตอภายในใหกบครแนะแนว ครฝายปกครอง ภายในโรงเรยนตอไป

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

9 | ห น า

ตอนท 1 หลกกำรและแนวคดกำรพฒนำระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยน เรองท 1.3 บทบำทหนำทของผรบผดชอบหรอผเกยวของในระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยน

ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนจะด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ การท างานเปนทมในรปคณะกรรมการมความจ าเปนอยางมากตอความส าเรจของระบบ ดงนน โครงสรางคณะกรรมการ การประสานการท างานระหวางคณะกรรมการและบทบาทหนาทของบคลากรในแตละคณะ จงตองชดเจนและมประสทธภาพโดยปกตจะมกรรมการ 3 คณะ คอ คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า) คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน/ทมสนบสนน/ทมคณภาพ) และคณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า)

องคประกอบของผรบผดชอบ/ผเกยวของในแตละคณะกรรมการและบทบาทหนาท ดงตารางตอไปน

คณะกรรมกำร บคลำกร ต ำแหนง บทบำทหนำท

1.คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า)

1) ผอ านวยการโรงเรยน 2) รองผอ านวยการทกฝาย 3) หวหนาระดบชน 4) หวหนาแผนงานโรงเรยน 5) ผแทนปกครอง/ชมชน 6) หวหนางานแนะแนว 7) รองผอ านวยการฝายกจการนกเรยน

ประธานกรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการและเลขานการ

1) ก าหนดนโยบาย วตถประสงคในการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2) แตงตงคณะกรรมการ ประชมคณะกรรมการ อยางนอยภาคเรยนละ 2 ครง 3) นเทศ ตดตาม ก ากบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนและระดบชน 4) อน ๆ ทโรงเรยนก าหนดเพมเตม

2. คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน)

1) รองผอ านวยการฝายกจการนกเรยน 2) หวหนาระดบชน 3) หวหนางานพยาบาล – อนามย 4) ครงานแผนงานสารสนเทศ 5) บคลากรอน ๆ ตามความเหมาะสมของโรงเรยน 6) หวหนางานแนะแนวหรอโรงเรยนพจารณาบคคลตาม ความเหมาะสม

ประธานกรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการและเลขานการ

1) ปฏบตงานในฐานะเปนบคลากร ในการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2) ประสานงาน ระหวางคณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า) และคณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) และหนวยงานอน ๆ ทเกยวของ 3) จดเอกสาร เครองมอทใชในการด าเนนงานและรบผดชอบจดประชมชแจง และการฝกอบรมใหความรแกบคลากร 4) จดการประชมหรอคณะกรรมการในการดแลชวยเหลอนกเรยนรวมกนอยางนอยเดอนละ 2 ครง 5)รายงานสรปผลการด าเนนงาน 6) อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

10 | ห น า

คณะกรรมกำร บคลำกร ต ำแหนง บทบำทหนำท

3. คณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) แยกเปน 6 คณะตามระดบชน (หากระดบชนใดมจ านวนครมากใหจดแบงเปนกลมยอยไดอก)

1) หวหนาระดบชน 2) รองหวหนาระดบชน ครทปรกษาในระดบชน 3) ครประจ าวชาในระดบชนและครอน ๆ ทเกยวของ 5) ครแนะแนว 6) โรงเรยนพจารณาบคลากรตามความเหมาะสม

ประธาน กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการและเลขานการ

1) ประสานงานผทเกยวของประชมชแจงท าความเขาใจกบคณะกรรมการด าเนนงานในระดบชนของตน 2) บนทกหลกฐานการปฏบตงานประเมนผลและจดท ารายงานตามระดบชน 3) ศกษาขอมลเกยวกบความตองการของครทปรกษาเพอประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยนและน าเสนอทมประสาน 4) ประชมรวมกน อยางนอยสปดาหละ 1 ครง 5) ปฏบตตามบทบาทหนาทในงานประจ าของตน รายละเอยดหนาตอไป 6) อน ไ ตามทไดรบมอบหมาย

หมำยเหต คณะกรรมการ บคลากร และบทบาทหนาท โรงเรยนปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม

บทบาทหนาทของบคลการทเกยวของในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ดงตารางตอไปน

บคลำกร บทบำทหนำท

1.ผบรหำร 1.1 ก าหนดนโยบายการด าเนนงานตามโครงการ 1.2 แตงตงคณะกรรมการ ประชมคณะกรรมการอยางนอยภาคเรยนละ 1 ครงซงคณะกรรมการท าตามครมอระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของกระทรวงศกษาธการและกรมสขภาพจต 1.3 นเทศ ตดตาม ก ากบ การดแลของโรงเรยนในแตละระดบชนมการประเมนทบทวนตลอดปอยางนอยละ 1 ครง 1.4 อน ๆ ตามทรงเรยนก าหนด

2. หวหนำระดบ 2.1 ตดตามก ากบการดแลชวยเหลอนกเรยนของครทปรกษา 2.2 ประสานงานผเกยวของในการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.3 จดประชมครในระดบ เพอประสทธภาพในการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.4 จดประชมกลมเพอปรกษารายกรณ 2.5 บนทกหลกฐานการปฏบตงานและจดท ารายงานประเมนผลระดบชนสงผบรหาร 2.6 อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

3. ครทปรกษำ 3.1 ด าเนนการดแลชวยเหลอนกเรยน ทงการสงเสรมปองกนปญหาและการชวยเหลอ แกไขปญหาในดานความสามารถดานสขภาพและดานครอบครวหรออนๆ 3.2 ด าเนนการดแลชวยเหลอนกเรยน ตามแนวทางทก าหนด คอ การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การสงเสรมนกเรยน การปองกนและชวยเหลอนกเรยน การสงตอนกเรยน รวมประชมกลมปรกษาปญหารายกรณ บนทกหลกฐานการปฏบตงาน และแระเมนผลรายงานสงหวหนาระดบ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

11 | ห น า

บคลำกร บทบำทหนำท

อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย 4. ครประจ ำวชำและครอนๆ ทเกยวของ

4.1 ใหขอมลเกยวกบนกเรยนแกครทปรกษา 4.2 ใหความรวมมอกบครทปรกษาในการดแลชวยเหลอนกเรยนรวมกน 4.3 รวมประชมกลมปรกษารายกรณในกรณทเกยวของกบการดแลชวยเหลอ 4.4 บนทกทกหลกฐานการปฏบตงาน สรปผลและรายงานสงหวหนาระดบ 4.5 อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

5. ครแนะแนว 5.1 จดกจกรรมคาบแนะแนวเพอสนบสนนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 5.2 สนบสนนและเปนแกนหลกใหกบครทปรกษาในการดแลแลชวยเหลอนกเรยน 5.3 ใหการปรกษานกเรยนทมปญหาในกรณทครปรกษาไมสามารถแกไขหรอยากตอการชวยเหลอ 5.4 รวมประชมกลมปรกษาปญหารายกรณ 5.5 ในกรณทนกเรยนมปญหายากตอการชวยเหลอของครแนะแนวใหสงตอผเชยวชาญ ภายนอกและตดตามผลการชวยเหลอนน 5.6 บนทกหลกฐานการปฏบตงานและประเมนผลรายงานสงผบรหารหรอหวหนาระดบ 5.7 อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

6. นกเรยน 6.1 มสวนรวมในการก าหนดสาระการเรยนรในแตละรายวชาและกจกรรมเสรมหลกสตรรวมกบโรงเรยนและคร-อาจารย 6.2 รวมกลมด าเนนการกจกรรมในโรงเรยนและชมชนตามศกยภาพความสนใจของแตละกลม ทสอดคลองกบวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณทองถน 6.3 รวมเปนแกนน าอาสาสมครในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหเพอนนกเรยนไดเรยนรตามศกยภาพ 6.4 มความรบผดชอบตอตนเอง มระเบยบวนย เคารพสทธของผอน 6.5 ท าความเขาในในบทบาทและหนาทความรบผดชอบตอครอบครวโรงเรยน ชมชน และชนชมตอความส าเรจของตนเองและผอน 6.6 เรยนรกระบวนการสรางเครอขายและเหนความส าคญของเครอขาย 6.7 รวมกจกรรมสรางเครอขายและเสนอความคดเหนเชงสรางสรรค 6.8 มความร ความถนด ความสามารถ ความสนใจ มความมนคงในอารมณ สมพนธภาพทดกบผอน 6.9 สามารถหลกเลยง ปองกนตนเอง และผอนจากอนตรายตาง ๆ

7. ผปกครอง / ชมชน 7.1 มสวนรวมกบโรงเรยน ครและนกเรยนในการก าหนดสาระการเรยนรทสอดคลองกบความสนใจกบนกเรยน 7.2 ใหความคมครองดแลชวยเหลอนกเรยนใหสามารถด ารงชวตไดอยางมคณภาพตามความควรแกอตถภาพ 7.3 รวมมอสนบสนนก ากบ ตดตาม ดแลการจดกจกรรมตาง ๆ เพอการเรยนรกบโรงเรยนและชมชน 7.4 ใหความชวยเหลอนกเรยนในการปกครองเพอใหเกดการเรยนรและพฒนาไดเตมตามศกยภาพ 7.5 เปนแบบอยางทดในการด าเนนชวต 7.6 รบฟงความคดเหน ปญหา อปสรรค ใหโอกาสนกเรยนในการแสดงออกเปนอยาง

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

12 | ห น า

บคลำกร บทบำทหนำท

อสระ และอยางมวนย 7.7 ใหความรวมมอในการประชม สมมนา ท าความเขาใจ และรบทราบขอมล ขาวสาร ตามวนเวลา ทโรงเรยนก าหนด 7.8 รวมกลมสรางเครอขายผปกครอง ชมชน เพอรเรมสรางสรรคกจกรรม 7.9 ท าความรจก สรางความคนเคยกบผปกครองนกเรยนคนอน 7.10 รวมกนวางแผนหาแนวทางในการปองกน แกไขปญหา และพฒนานกเรยนซงกนและกน 7.11 ใหความรวมมอชวยเหลอผปกครองคนอน ๆ พรอมกบประสานงานกบครทปรกษา หรอคร- อาจารย อน ๆ ในโรงเรยน 7.12 รายงานการตดตอ ประสานงานการใหความชวยเหลอกบผแกครองนกเรยนใหโรงเรยนทราบโดยผานมากบนกเรยนในความปกครองของตน เพอสงมอบใหกบครทปรกษาและรายงานผลใหคณะกรรมการทราบ

ทมำ : หลกสตรพฒนำครจตวทยำแนะแนว โมดล 3 กำรพฒนำระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยน (2551)

สรป บาทบาทหนาทของผรบผดชอบหรอผเกยวของในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนนน ผรบผดชอบแตละคนนนยอมมบทบาทและหนาทของตนเองแตกตางกนไป ตงแตการวางแผนการด าเนนงาน และปฏบตงานตามขนตอนตาง ๆ เพอเขามาชวยเหลอและดแลนกเรยน ในการแกไขปญห การจดท ากจกรรมตาง ๆ เพอใหบรรลตามวตถประสงคตามทวางไว

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

13 | ห น า

ตอนท 2 กำรรจกและกำรคดกรองนกเรยน เรองท 2.1 เครองมอและแนวทำงกำรด ำเนนกำรในกำรรจกนกเรยนเปนรำยบคคล ดวยความแตกตางของนกเรยนแตละคนทมพนฐานความเปนมาของชวตทไมเหมอนกน อนหลอหลอมใหเกดพฤตกรรมหลากหลายรปแบบ ทงดานบวกและดานลบ ดงนน การรขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนจงเปนสงส าคญทจะชวยใหครทปรกษามความเขาใจนกเรยนมากขน สามารถรวบรวมขอมลมาวเคราะหเพอคดกรองนกเรยน เปนประโยชนในการสงเสรม การปองกนและแกไขปญหานกเรยนไดอยางถกทาง ซงเปนขอมลเชงประจกษมใชการใชประสบการณเดมหรอการคาดเดาโดยเฉพาะในการแกไขปญหานกเรยน ซงจะปองกนขอผดพลาดหรอเกดจดออนนอยทสดในการด าเนนการชวยเหลอนกเรยน เครองมอในกำรรจกนกเรยน

ในการศกษารวบรวมขอมลมแนวทางหลากหลาย ขนอยกบความจ าเปนและความเหมาะสม มทงวธการปฏบตทครตองวางแผนการใชเวลาในการด าเนนกจกรรม เชน การเยยมบาน การสมภาษณนกเรยนหรอเพอน และการใชเครองมอในการรจกนกเรยน ซงเครองมอรจกนกเรยนมหลากหลาย ดงตวอยางตอไปน

การใชเครองมอในการรจกนกเรยน นนเลอกใชเทาทจ าเปนและแหมาะสมกบนกเรยนแตละคน ซงเครองมอบางประเภท ครควรค านงถง ความร ความเขาใจอยางถองแทในการน าเครองมอไปใช ชวงระยะเวลาทเหมาะสม ตลอดจนการศกษาการตความจากรปภาพ สญลกษณ ค า ขอความ ทนกเรยนสอความ โดยอาจศกษาเพมเตมหรอทบทวนความรจากครแนะแนวหรอครทจบการศกษาดานจตวทยา

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

14 | ห น า

แนวทำงกำรด ำเนนกำรในกำรรจกนกเรยนเปนรำยบคคล

จากแนวทางดงกลาวขางตน เพอใหครไดเชอมโยงการท างานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ ขอใหครทบทวนบทบาทดงน 1. ศกษาและรวบรวมขอมลพนฐานของนกเรยนเปนรายบคคล โดยเลอกเครองมอหรอวธการทเหมาะสม 2. หาขอมลเพมเตม ในกรณทขอมลทไดมานนยงไมครบถวนหรอไมเพยงพอตอการวเคราะหโดยน าเครองมอทจ าเปนไปใชในการเกบขอมล และปรบปรงขอมลใหเปนปจจบน 3. น าขอมลทรวบรวมมา จดเกบอยางเปนระบบ 4. วเคราะหขอมลนกเรยนอยางรอบคอบ และรอบดาน เพอน าสการคดกรองและใหการชวยเหลอหรอพฒนาตามความตองการหรอจ าเปนของแตละคน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

15 | ห น า

หลงจำกศกษำเนอหำสำระเรองท 2.1 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 2.1

โดยสรปแนวทางในการด าเนนการในการรจกนกเรยนเปนรายบคคลนน ดวยความแตกตางของนกเรยนแตละคนทมพนฐานไมเหมอนกน ดงนนการรขอมลทจ าเปนเกยวกบนกเรยนจงเปนสงส าคญทชวยใหครมความเขาใจนกเรยนมากขน สามารถรวบรวมขอมลมาวเคราะหเพอคดกรองนกเรยน เปนประโยชนในการสงเสรม การปองกนและแกไขปญหานกเรยนไดอยางถกตอง

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

16 | ห น า

ตอนท 2 กำรรจกและกำรคดกรองนกเรยน เรองท 2.2 ควำมส ำคญของกำรคดกรอง

การคดกรองนกเรยนเปนการพจารณาขอมลเกยวกบนกเรยนเพอการจดกลม นกเรยนซงเปนประโยชนอยางยงในการหาวธการทเหมาะสมในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการจ าเปนดวยความรวดเรวและถกตองแมนย า

กำรจดกลมนกเรยนตำมผลกำรคดกรอง

ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน สามารถจดกลมนกเรยนตามผลการคดกรองเปน 2 , 3 หรอ 4 กลมกได ตามขอบขายและเกณฑการคดกรองทโรงเรยนก าหนดเชน ในกรณทแบงนกเรยน เปน 4 กลม อาจนยามกลมไดดงน

1. กลมปกต คอ นกเรยนทไดรบการวเคราะหขอมลตาง ๆ ตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยนอยในเกณฑของกลมปกต ซงควรไดรบการสรางเสรมภมคมกนและการสงเสรมพฒนา 2. กลมเสยง คอ นกเรยนทอยในเกณฑของกลมเสยงตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยน ซงโรงเรยนตองใหการปองกนและแกไขตามกรณ 3. กลมมปญหำ คอ นกเรยนทจดอยในเกณฑของกลมมปญหาตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยน ซงโรงเรยนตองชวยเหลอและแกปญหาโดยเรงดวน 4. กลมพเศษ คอ นกเรยนทมความสามารถพเศษ มความเปนอจฉรยะแสดงออกซงความสามารถอนโดนเดนดานใดดานหนงหรอหลายดานอยางเปนทประจกษเมอเทยบกบผมอายในระดบเดยวกนภายใตสภาพแวดลอมเดยวกน ซงโรงเรยนตองใหการสงเสรมใหนกเรยนไดพฒนาศกยภาพความสามารถพเศษนนจนถงขนสงสด

สรป

การคดกรองนกเรยนนนเปนประโยชนอยางยงในการหาวธทเหมาะสมในการชวยเหลอนกเรยนใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการ ดวยความรวดเรวและถกตองแมนย า ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอาจจดกลมนกเรยนตามผลการคดกรองออกเปน 4 กลม คอ กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา และกลมพเศษ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

17 | ห น า

ตอนท 2 กำรรจกและกำรคดกรองนกเรยน เรองท 2.3 แนวทำงกำรวเครำะหขอมลเพอกำรคดกรองนกเรยนและอยำงเกณฑบนทกกำรคดกรอง การวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนนน ใหอยในดลยพนจของครทปรกษา ครประจ าชนผทเกยวของ และยดหลกเกณฑการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนเปนหลกดวย ดงนนโรงเรยนจงควรมการประชมคร เพอการพจารณาเกณฑการจดกลมนกเรยนรวมกน เพอใหมมาตรฐานหรอแนวทางการคดกรองนกเรยนทเหมอนกน เปนทยอมรบของครในโรงเรยน รวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาความรนแรงหรอความดของพฤตกรรมมเทาใด จงจะจดอยในกลมเสยงหรอกลมทมปญหา

ขอมลนกเรยน ประเดนกำรพจำรณำ แหลงขอมล

1. ดำนควำมสำมำรถ 1) ผลการเรยนทไดและ - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) 1.1 ดานการเรยน ความเปลยนแปลงของผลการเรยน - วธการอน ๆ เชน 2) ความเอาใจใส ความพรอมในการเรยน สงเกตพฤตกรรมนกเรยนขอมลจากคร

3) ความสามารถในการเรยน ทเกยวของกบนกเรยน เปนตน 4) ความสม าเสมอในการมาโรงเรยน เวลาทมาโรงเรยน การเขาชนเรยน

2. ดานความ 1) การแสดงออกถงความ - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) สามารถอน ๆ สามารถพเศษทม - วธการอนๆ เชน การไดขอมลจาก 2) ความถนด ความสนใจ เพอนนกเรยน แฟมสะสมผลงาน

และผลงานในอดตทผานมา พฤตกรรมทแสดงออกของนกเรยน 3) บทบาทหนาทพเศษใน เปนตน

โรงเรยน 4) การเขารวมกจกรรมตาง ๆ

2. ดำนสขภำพ 2.1 ดานรางกาย 1) ความปกต ความพการ -ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) หรอความบกพรองทางรางกาย -วธการอน ๆ เชน การสงเกต เชน การมองเหน การไดยนเปนตน การตรวจสอบถามจากคร 2) โรคประจ าตว พยาบาลจากแบบบนทก 3) ความสมพนธระหวางน าหนก การตรวจสขภาพดวยตวเอง เปนตน กบสวนสง 4) ความสะอาดของรางกาย

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

18 | ห น า

โดยสรปแนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนและอยางเกณฑบนทกการคดกรองนน เปนดลพนจของครทปรกษา ครประจ าชนทเกยวของ และยดหลกเกณฑการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนเปนหลกดวย ดงนนโรงเรยนจงควรมการประชมครเพอพจารณาเกณฑการจดกลมนกเรยนรวมกน เพอใหมมาตรฐานและแนวทางการคดกรองนกเรยนทเหมอนกน รวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาพฤตกรรมของนกเรยนนน จดอยในกลมใด

ขอมลนกเรยน ประเดนพจำรณำ แหลงขอมล 2.2 ดานจตใจ สภาพอารมณทมตอการ - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8)

ด าเนนชวตประจ าวน เชน - แบบประเมนพฤตกรรม ความวตกกงวลหรอซมเศรา - แบบสงเกต

3. ดำนพฤตกรรม 1) ความประพฤต เชน - แบบประเมนพฤตกรรมนกเรยน การลกขโมย กาวราว - การสงเกตพฤตกรรม 2) พฤตกรรมตาง ๆ ทมผล - การไดขอมลจากเพอนนกเรยน กระทบตอการเรยน หรอการตอบแบบสอบถาม

ความสามารถพเศษและ การปรบตวของนกเรยน เชน พฤตกรรมทอยไมนงสมาธสน 3) การแสดงพฤตกรรมตอเพอน คร และผปกครอง การใชสารเสพตด การท ารายตนเอง พฤตกรรม ทางเพศทไมเหมาะสม เปนตน

4. ดำนครอบครว 4.1 ดานเศรษฐกจ 1) ผหารายไดใหครอบครว - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) 2) ฐานะเศรษฐกจของครอบครว - การไดขอมลจากเพอนนกเรยน ภาระหนสน - การไดขอมลจากนกเรยนโดยตรง 3) ความเพยงพอของรายรบ

กบรายจายในแตละวน

4.2 ดานการคมครอง 1) ความสามารถในการคม - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) ครองดแลนกเรยนไดอยางปลอดภย - การสงเกตพฤตกรรมนกเรยน และเหมาะสมของผปกครอง - การสอบถามนกเรยนโดยตรง 2) ความเหมาะสมของสภาพทอยอาศย หรอจากเพอน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

19 | ห น า

ขอมลนกเรยน ประเดนพจำรณำ แหลงขอมล

4.3 ดานการเลยงด 1) ความสมพนธของคนใน - การเยยมบาน ครอบครว เชน ครอบครว - การสงเกตพฤตกรรม อบอน หรอทะเลาะเบาะแวง - การสอบถามจาก การใชความรนแรงในการตดสน นกเรยนโดยตรงหรอ แกไขปญหาซงมผลกระทบตอ จากเพอน พฤตกรรมของนกเรยน เชน ซมเหมอลอย ไมอยากกลบ บาน เปนตน 2) สมาชกในครอบครวใช สารเสพตด สรา หรอเลน การพนน รวมถงการเจบ ปวยเรอรง 3) แบบอยางของครอบครว 5. ดำนสงคม 1) ครอบครวแยกตวจากสงคม - การเยยมบาน แวดลอมหรอถกกดกนจากสง - การสอบถามจากแหลง แวดลอม ขอมลตาง ๆ เชน 2) ความสมพนธของ เพอน นกเรยน

ครอบครวตอชมชน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

20 | ห น า

ตวอยำง เกณฑกำรคดกรองนกเรยน

การคดกรองนกเรยนเพอจดเปนกลมปกต กลมเสยง และกลมมปญหานน ครประจ าชนสามารถวเคราะหขอมลจากระเบยบสะสมและอนๆ ทจดท าเพมเตม แตทงนโรงเรยนแตละแหงจ าเปนตองประชมครเพอพจารณาการคดกรองนกเรยน เพอใหครประจ าชนมหลกในการคดกรองนกเรยน ตรงกนทงโรงเรยน ดงน

ขอมลนกเรยน กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหำ

1. ดำนควำมสำมำรถ

1.1 ดานการเรยน

- ผลการเรยนเฉลย 2.00 ขนไป - ไมม 0 ในทกวชา - ขาดเรยนในวชาตาง ๆ ไมเกน 3 ครงใน 1 วชา - มาโรงเรยนสายไมเกน 10 ครง ใน 1 ภาคเรยน - ถานกเรยนมความสามารถพเศษ จะเนนจดแขงของนกเรยนในทกกลม

- ผลการเรยนตงแต 1.5 ถง 2.00 - ขาดเรยนในวชาตาง ๆ 3-5 ครงตอ 1วชา - มาโรงเรยนสายมากกวา 10 ครง แตไมเกน 15 ครง ใน 1 ภาคเรยน

- ผลการเรยนต ากวา 1.5 - ขาดเรยนในวชาตาง ๆ มากกวา 5 ครง - มาโรงเรยนสายเกน 15 ครงใน 1 ภาคเรยน

ขอมลนกเรยน กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหำ

2. ดำนสขภำพ 2.1 ดานรางกาย

- อาย น าหนก และสวนสง สมพนธกน - รางกายแขงแรง - ไมมโรคประจ าตว

- น าหนกผดปกต และไมสมพนธกบสวนสง หรออาย - มโรคประจ าตวหรอเจบปวยบอย ๆ - มความพการทางกายหรอบกพรองดานการไดยน การฟง การมองเหน หรออน ๆ

- ปวยเปนโรคหรอความพการทางกายมความบกพรองทางการไดยน การมองเหน และความเจบปวย หรอบกพรองดงกลาวมผลกระทบตอความสามารถดานการเรยนในระดบมปญหา

3. ดำนพฤตกรรม มการแสดงพฤตกรรมเหมาะสมกบวยและพฒนาการ

มพฤตกรรมแสดงออกดงน

1. ความเฉอยชา 2. ชอบเกบตว 3. การลกขโมย

มพฤตกรรมทแสดงออกดงน 1. ความกาวราว 2. การหนโรงเรยน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

21 | ห น า

ขอมลนกเรยน กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหำ

4. การโกหก ฯลฯ ซงเปนพฤตกรรมทแสดงออกเปนครงคราว

3. ชอบรงแกคนอน / สตว4. การใชสารเสพตด ฯลฯ ซงเปนพฤตกรรมทแสดงออกเปนประจ า

4. ดำนอน ๆ 4.1 ดานยาเสพตด

ไมใชสารเสพตดทกชนด

มการทดลองดมเบยร สรา หรอสบบหรโดยตนเองหรอเพอนชกชวน

ใชสารเสพตด สารเสพตด ดมเบยร สรา หรอสบบหรเปนครงคราวและมแนวโนมวาจะเพมมากขนและเปนผชกชวนใหผอนปฏบตตาม

4.2 ดานเพศ - คบเพอนตางเพศตามวยและวฒภาวะ

- ตดตอเพอนตางวยในแนวชสาว - จบคชดเจนและแยกอยกนสองตอสองบอย ๆ - มพฤตกรรมเบยงเบนทางเพศ จนมผลกระทบตอการเรยน

ตดตอเพอนตางเพศในแนวชสาว หรอถงขนมความสมพนธทางเพศ

5. ดำนสงคม มทกษะชวตทด สามารถปรบตวรวมกบผอน มความรบผดชอบตอตนเอง ผอน และสงคม มระเบยบวนย ปฏบตตามกฎเกณฑและเคารพสทธของผอน ไดด

สามารถปรบตวไดในบางเรองบางกรณ และมกปฏบตตนขดแยงกบกฎเกณฑตาง ๆ ของโรงเรยน หองเรยนเมอไดรบการตกเตอนกเลกพฤตกรรมนนได

สามารถปรบตวไดในบางกรณ แตมขอขดแยงสม าเสมอ กอปญหาใหแกไข อยเสมอ เมอไดรบการตกเตอนกไมหยดพฤตกรรมตอตาน

สรป

แนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนและอยางเกณฑบนทกการคดกรองนน เปนดลพนจของครทปรกษา ครประจ าชนทเกยวของ และยดหลกเกณฑการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนเปนหลกดวย ดงนนโรงเรยนจงควรมการประชมครเพอพจารณาเกณฑการจดกลมนกเรยนรวมกน เพอใหมมาตรฐานและแนวทางการคดกรองนกเรยนทเหมอนกน รวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาพฤตกรรมของนกเรยนนน จดอยในกลมใด

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

22 | ห น า

ตอนท 3 กำรสงเสรมพฒนำนกเรยน เรองท 3.1 แนวทำงกำรสงเสรมพฒนำผเรยน การสงเสรมพฒนานกเรยนเปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนในกลมคดกรอง ไมวาจะเปนนกเรยนกลมปกตหรอกลมเสยง มปญหา กลมความสามารถพเศษ ใหมคณภาพมากขน ไดพฒนาเตมศกยภาพ มความภาคภมใจในตนเองในดานตาง ๆ ทจะชวยปองกนมใหนกเรยนทอยในกลมปกตและกลมพเศษกลายเปนนกเรยนกลมเสยง/มปญหา และเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยง/มปญหา กลบมาเปนนกเรยนกลมปกต และมคณภาพตามมาตรฐานทโรงเรยนหรอชมชนคาดหวงตอไป วธกำรสงเสรมพฒนำผเรยน การสงเสรมพฒนานกเรยนมหลายวธทโรงเรยนสามารถพจารณาด าเนนการได แตมกจกรรมหลกส าคญทโรงเรยนตองด าเนนการ คอ

1) การจดกจกรรมโฮมรม (Homeroom) หรอกจกรรมหบเหยา 2) การจดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Metting) 3) การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะการด ารงชวต กจกรรมพฒนาผเรยน 4) การพฒนาความสามารถพเศษ ถอเปนการสงเสรมพฒนาทค านงถงความสามารถ

พเศษของเดกเปนรายบคคลในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ซงครทปรกษาหรอครประจ าชนทใกลชดเดกจะมขอมลจากการคดกรองและขอมลเชงประจกษ

ในทน จะขอยกตวอยางการจดกจกรรมโฮมรม (Homeroom) หรอกจกรรมหบเหยา และ การจดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Metting) กำรจดกจกรรมโฮมรม การจดกจกรรมโฮมรม ครทปรกษาเปนผจดกจกรรมโฮมรม ดงน 1. รวมกนก าหนดหวขอการจดกจกรรมโฮมรมแตละระดบชนใหสอดคลองกบนโยบายโรงเรยน ความตองการของผปกครอง นกเรยน และสถานการณปจจบน 2. ก าหนดวตถประสงคการจดกจกรรมเพอใหคร-นกเรยนคนเคยกน สรางทกษะการด ารงชวต พฒนาศกยภาพ และการปองกน/แกไขปญหาของนกเรยน 3.ก าหนดแผนการจดกจกรรมโฮมรมโดยเนนกระบวนการทหลากหลาย เชน กลมสมพนธเรยนรแบบมสวนรวมสถานการจ าลอง กรณศกษา เปนตน 4. ด าเนนการจดกจกรรมโฮมรมดวยบรรยากาศทอบอน นกเรยนมสวนรวม มการเสรมแรงและปรบพฤตกรรมของนกเรยน 5. บนทกผลการจดกจกรรมโฮมรปดานพฤตกรรมนกเรยน สมพนธภาพของกลม และผลงานนกเรยนเปนรายครง

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

23 | ห น า

6. ประเมนผลการจดกจกรรมโฮมรมในดานคณลกษณะผเรยนและความพงพอใจตอการจดกจกรรมโฮมรม เมอสนภาคเรยน หรอปการศกษา 7. หากคณลกษณะใดของผเรยนยงไมบรรลวตถประสงคใหมการจดกจกรรมเสรมและประเมนใหม 8. สรปรายงานผลการจดกจกรรมโฮมรมตอผเกยวของ เพอการพฒนาการจดก จกรรมโฮมรมในภาคปการศกษาตอไป กำรจดประชมผปกครองชนเรยน บทบาทของครทปรกษาในการจดการประชมผปกครองชนเรยน มดงน 1. เตรยมการประชม โดยการจดเตรยมขอมลนกเรยน ส าหรบแจงผปกครอง วางแผนการจดกจกรรม จดเตรยมสถานท วสดอปกรณ เอกสาร สถานท และจดหมายเชญประชม 2. ก าหนดวตถประสงคการจดประชมผปกครองเนนการสรางสมพนธภาพระหวางครกบผปกครอง สรางความรวมมอระหวางบานและโรงเรยน และการสรางเครอขายผปกครอง 3. ก าหนดขนตอนการจดประชมผปกครองชนเรยน เรมตนดวยการสรางความคนเคย แจงจดประสงคการประชมและด าเนนการจดกจกรรมการประชมแบบมสวนรวม 4. ด าเนนการจดการประชมผปกครองชนเรยนดวยบรรยากาศทอบอน เปนกนเอง ผปกครองมสวนรวม พดคยถงพฤตกรรมของนกเรยนในดานดในภาพรวม ปรกษาปญหาเฉพาะของผเรยนเปนรายบคคล และรวมกนสรางเครอขายผปกครอง 5. บนทกผลการประชมผปกครองชนเรยน ดานความรวมมอในการจดกจกรรม ขอสรปการเสนอแนะ ความคดเหนในการรวมพฒนาปองกนและแกปญหานกเรยน การใหการสนบสนนการจดการศกษาของโรงเรยนและขอเสนอแนะอนๆ 6. ประเมนผลการจดประชมผปกครองชนเรยนในดานความพงพอใจตอการจดกจกรรมการประชมและขอเสนอแนะการจดประชมครงตอไป หากมความพงพอใจนอย ใหมการน าผลการเสนอแนะไปปรบปรงการจดประชมในครงตอไป 7. สรปรายงานผลการจดประชมผปกครองชนเรยนตอผเกยวของ เพอการพฒนาการจดประชมผปกครองชนเรยนภาคปการศกษาตอไป

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

24 | ห น า

หลงจำกศกษำเนอหำสำระเรองท 4.1 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 4.1

สรป

การสงเสรมและพฒนาผเรยน เปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนในกลมคดกรอง มคณภาพมากขน ไดพฒนาเตมศกยภาพ มความภาคภมใจในตนเองดานตาง ๆ และเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยง/มปญหากลบมาเปนนกเรยนกลมปกตและมคณภาพตามมาตรฐานทโรงเรยนคาดหวงตอไป กจกรรมหลกส าคญทโรงเรยนตองด าเนนการคอ 1) การจดกจกรรมโฮมรม (Homeroom) 2) การจดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Meeting) 3) การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะการด ารงชวต กจกรรมพฒนาผเรยน 4) การพฒนาความสามารถพเศษ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

25 | ห น า

ตอนท 3 กำรสงเสรมพฒนำนกเรยน เรองท 3.2 แนวทำงกำรจดกจกรรมโฮมรม กจกรรมโฮมรม เปนกจกรรมสงเสรมนกเรยนตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางทกษะการด ารงชวตใหแกนกเรยน เปนรายบคคล หรอเปนกลม เพอใหสามารถด ารงชวตในสงคมปจจบนและอนาคตไดอยางเปนสข มคณคา และประสบผลส าเรจตามศกยภาพ รวมทงมคณลกษณะอนพงประสงคของเยาวชนไทยในยคปฏรปการศกษา ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ซงท าใหครทปรกษามโอกาสคนเคยและรจกนกเรยนในความดแลมากขน ซงจะเอออ านวยใหการดแลชวยเหลอนกเรยนด าเนนไปอยางมประสทธภาพ มบรรยากาศเสมอนบานทมครทปรกษาและนกเรยนเปนสมาชกในครอบครวเดยวกน และมการท ากจกรรมทเปนประโยชนรวมกน ขนตอนในกำรจดกจกรรมโฮมรม การจดกจกรรมโฮมรม มขนตอนในการจดกจกรรมดงน

การจด

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

26 | ห น า

กจกรรมโฮมรม เนนนกเรยนเปนศนยกลาง (Child Centered) และกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวม (Participatory Learning) ใหนกเรยนรวมกนอภปรายและฝกทกษะตาง ๆ มากกวาการบรรยาย การออกค าสง หรอขใหกลว โดยจดใหครอบคลมสาระใน 5 ดาน คอ

1) ดานการเรยนและอาชพ 2) ดานการปรบตว 3) ดานเพศและการเปลยนแปลงดานรางกายทมผลกระทบตอจตใจ 4) ดานยาเสพตด 5) ดานคณธรรม จรยธรรม กจกรรมโฮมรม โดยทวไปแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1) กจกรรมโฮมรมระยะสน ใชเวลา 15 - 20 นาท 2) กจกรรมโฮมรมระยะยาว ใชเวลา 50 – 60 นาท ทงน การใชโฮมรปสนหรอโฮมรมยาวขนกบปญหา ความตองการ นโยบาย วตถประสงค

และความพรอมของโรงเรยน

ไดอะไรจำกกจกรรมโฮมรม

นกเรยน คร

1.รจกตนเองมากขน 2.คนหา/คนพบศกยภาพในตนเอง 3.รกและเหนคณคาในตนเอง 4.มภมคมกนทางจตใจทเขมแขง 5.รเทาทนและปรบตวได 6.ฝกทกษะทจ าเปนในการด ารงชวต ฯลฯ

1.รจกนกเรยนมากขน 2.มโอกาสไดพบปะพดคย สมภาษณ หรอใหค าปรกษานกเรยน 3.ทราบความตองการและปญหาของนกเรยน 4.จดกจกรรมปองกนแกไขและพฒนานกเรยนโดยการใชกระบวนการกลม 5.มทกษะในการใหค าปรกษา ฯลฯ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

27 | ห น า

ตวอยำงกำรจดกจกรรมโฮมรม

ตอนท 3 กำรสงเสรมพฒนำนกเรยน

สรป

แนวทางการจดกจกรรมโฮมรม เปนกจกรรมสงเสรมนกเรยนตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางทกษะการด ารงชวตใหนกเรยน เปนรายบคคล หรอรายกลม เพอใหสามารถด ารงชวตในสงคมปจจบนและอนาคตไดอยางเปนสข มคณคา และประสบผลส าเรจตามศกยภาพ การจดกจกรรมโฮมรม เนนผเรยนเปนศนยกลาง และกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวม มากกวาการบรรยาย หรอออกค าสง

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

28 | ห น า

ตอนท 3 กำรสงเสรมพฒนำนกเรยน เรองท 3.3 แนวทำงกำรจดกจกรรมประชมผปกครองชนเรยน (CLASSROOM MEETING) การจดประชมผปกครองชนเรยน เปนกระบวนการแลกเปลยนความคดและสรางสมพนธภาพทดของครทปรกษาและผปกครอง เปนการสรางเจตคตทดใหกบผปกครองในการใหความรวมมอกบโรงเรยนเพอการดแลชวยเหลอนกเรยนโดยครทปรกษามบทบาทส าคญในการด าเนนกจกรรมและเอออ านวยใหผปกครองไดพดคย แลกเปลยนความคด ความรสก และประสบการณในการเลยงดบตรหลาน ซงจะชวยใหผปกครองเหนพฤตกรรมของบตรหลานทงในดานบวกและดานลบสอดคลองกบความเปนจรงมากขน และยงท าใหเกดสมพนธภาพทดระหวางผปกครองดวยกน เกดเปนเครอขายผปกครองและชมชนทเขมแขง รจกการดแลชวยเหลอตนเองและชวยใหบตรหลานพนภยอนตราย กำรจดกจกรรมประชมผปกครองชนเรยน การจดประชมผปกครองชนเรยน ควรจดภาคเรยนละอยางนอย 1 ครง โดยใชเวลาประมาณครงละ 1 – 3 ชวโมง วตถประสงค

1) ผ ปกครองตระหน กถ งบทบาทหน าท ในการด แล เอาใจใสบ ต รหลานและเป นท พงของบตรหลาน

2) ผปกครองมความร ความเขาใจในเทคนควธการเลยงดบตรหลานในสงคมยคใหม 3) ผปกครองม เจตคตทดตอบตรหลาน มองในสวนทดของบตรหลาน ส าหรบสวนท

บกพรองกยนดรวมมอปรบปรงแกไข 4) ผปกครองมทกษะในการสอสารกบบตรหลาน รจกรบฟงบตรหลานเพอสมพนธภาพอนอบอน

ของครอบครว 5) ผปกครองยนดรวมมอกบโรงเรยนในการวางแนวทางอนาคตของบตรหลาน 6) ผปกครองรวมมอรวมใจกนสรางเครอขายผปกครองทเขมแขงเพอการดแลชวยเหลอนกเรยน

รวมกนระหวางผปกครองดวยกน และระหวางบานกบโรงเรยน แนวทำงด ำเนนกำร 1. เตรยมกำร ครทปรกษาควรมการเตรยมการตาง ๆ ดงน เพอใหเกดความพรอมกอนการจดประชมผปกครองชนเรยน 1) ก าหนดวตถประสงคการจดประชมแตละครง 2) ก าหนดรายละเอยดของกจกรรมทจะด าเนนการในระหวางประชม 3) จดเตรยมอปกรณ สอ และเอกสารทใช 4) จดเตรยมความพรอมของสถานท

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

29 | ห น า

2. กำรจดกจกรรม การจดกจกรรมประชมผปกครองชนเรยนแตละครง มกจกรรมทเปนกระบวนการ โดยครทปรกษาเปนผรบผดชอบดงน คอ 1) สรางความคนเคยระหวางครทปรกษากบผปกครอง และระหวางผปกครองดวยกนเอง 2) บอกวตถประสงคของการจดประชมผปกครอง 3) พดถงภาพรวมของนกเรยนในดานด ความประทบใจทงดานการเรยน ความประพฤต ความมน าใจ และอน ๆ 4) ด าเนนกจกรรมทโรงเรยนหรอครทปรกษาก าหนด เพอสงเสรม ปองกนและแกไขปญหานกเรยน โดยใชหลกการเรยนรแบบมสวนรวม ใหผปกครองไดแลกเปลยนเรยนรดวยกน 5) หากผปกครองมความพรอมในการน ากจกรรม กใหผปกครองเปนผด าเนนการ โดยครเปนผอ านวยการความสะดวกเออใหการประชมเปนไปตามวตถประสงคทก าหนดไว 6) ประเมนผลการจดกจกรรมสรปและบนทกหลกฐานการประชม ขอเสนอแนะในกำรจดประชมผปกครองชนเรยน ในการจดประชมผปกครองชนเรยนมขอเสนอแนะใน 2 สวน ดงน 1, ขอเสนอแนะทวไป

1. นยมจดในวนประชมผปกครองของโรงเรยน ภายหลงจากทผปกครองไดพบผบรหารโรงเรยนในหองประชมใหญแลว

2. จดแสดงผลงานนกเรยนแตละระดบชนใหผปกครองชมในหองประชมใหญ 3. จดนทรรศการแสดงผลงานนกเรยนในสถานททผปกครองลงทะเบยน 4. จดกจกรรมบรการผปกครองฟร เชน การวดสมรรถภาพทางกาย การตรวจวดสายตา -

ตรวจสขภาพ การตรวจสอบความเครยด

2. ขอเสนอแนะในกำรสอสำร ครทปรกษาควรใชภาษาและทาทางทเออตอความส าเรจในการจดประชม ใชภาษาเชงบวก สรางสรรค ดวยบรรยากาศทเปนกลยาณมตร สอสารใหผปกครองเขาใจบทบาทหนาทของครทปรกษาการดและ เอาใจใสนกเรยนดวย

ความรกและหวงใย สอสารใหผปกครองรวมมอในการดแลบตรหลาน ดวยการเปนทปรกษาของบตรหลานไดทก

เรอง และแมวาบตรหลานจะท าผดกควรใหอภย ใหโอกาส โดยใชความออนโยนในการแกไขปญหา

มทาทางใหเกยรต เปนมตร และจรงใจกบผปกครอง โดยระมดระวงค าพดทท าใหผปกครองรสกอบอาย บกพรอง ถกประจาน หรอรสกตอตานคร ไมวาจะโดยตรงทางตรงหรอทางออม

** ครทปรกษาอาจพบปะผปกครองเปนกลมยอย ๆ ไดอกในชวงเวลาอน ๆ โดยการนดหมายตามความจ าเปน **

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

30 | ห น า

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

31 | ห น า

สรป การจดประชมผปกครองชนเรยนนน เปนกระบวนการแลกเปลยนความคดและสรางสมพนธภาพทดของครทปรกษาและผปกครอง เปนการสรางเจตคตทดใหกบผปกครองในการใหความรวมมอกบโรงเรยนเพอการดแลชวยเหลอนกเรยนโดยครทปรกษามบทบาทส าคญในการด าเนนกจกรรมและเอออ านวยใหผปกครองไดพดคย แลกเปลยนความคด ความรสก และประสบการณในการเลยงดบตรหลาน ซงจะชวยใหผปกครองเหนพฤตกรรมของบตรหลานทงในดานบวกและดานลบสอดคลองกบความเปนจรงมากขน และยงท าใหเกดสมพนธภาพทดระหวางผปกครองดวยกน เกดเปนเครอขายผปกครองและชมชนทเขมแขง รจกการดแลชวยเหลอตนเองและชวยใหบตรหลานพนภยอนตราย

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

32 | ห น า

ตอนท 3 กำรสงเสรมพฒนำนกเรยน เรองท 3.4 แนวทำงกำรเสรมสรำงทกษะกำรด ำรงชวต การเสรมสรางทกษะการด ารงชวต ตองสอดคลองกบทกษะทง 4 ดาน 1) ดานการจดการดแลชวยเหลอตนเอง 2) ดานการเรยนร 3) ดานสงคม และ 4) การจดการสรางงานอาชพ มรายละเอยดดงน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

33 | ห น า

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

34 | ห น า

สรป

แนวทางการเสรมสรางทกษะการด ารงชวต โดยพจารณาทกษะทตองการ 4 ดาน คอ ดานการจดการดแลชวยเหลอตนเอง, ดานการเรยนร, ดานสงคม และการจดการสรางงานอาชพ และน ามาวเคราะหความตองการและทกษะ ก าหนดแนวทางการแสรมสรางพฒนาโดยการจดบรการ จดกจกรรม จดสงแวดลอม ขนตอนการด าเนนการ และประเมนผลพฒนาการ และรายผลการเสรมสรางและพฒนาทกษะในการด ารงชวต

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

35 | ห น า

ตอนท 3 กำรสงเสรมพฒนำนกเรยน เรองท 3.5 แนวทำงกำรพฒนำพหปญญำ พหปญญา เปนความสามารถทางปญญาของมนษยทแสดงออกมาในลกษณะท เปนความสามารถการคดแกปญหาและสรางสรรคผลงาน หรอองความรใหมๆ ทมประสทธภาพ มคณคาตอตนเองและเปนทยอมรบของสงคม จงจ าเปนอยางยงทจะตองมการพฒนาพหปญญา เพอคนหาศกยภาพของนกเรยนในดาน ๆ และเพอใหครสามารถจดการเรยนร เพอสงเสรมพฒนาปญญาทกดานของนกเรยน แนวคดพนฐำนของทฤษฎพหปญญำ (Multiple Intelligences Development) กำรคนหำและพฒนำพหปญญำ สตปญญาของมนษยไมไดมขอบเขตจ ากดอยเพยงแตเชาวปญญา (IQ) แตมดวยกน 8 ดาน คอ 1) ดานดนตร 2) ดานรางกายและการเคลอนไหว 3) ดานตรรกะคณตศาสตร 4) ดานภาษา 5) ดานมต 6) ดานมนษยสมพนธ 7) ดานการเขาใจตนเอง 8) ดานธรรมชาตแวดลอม บคคลแตละคนมปญญาครบทง 8 ดาน แตจะมมากนอยไมเทากนและคนสวนใหญจะมปญหาในระดบสงเพยงหนงหรอสองดาน สวนดานอนอาจไมสงนก เราจะทราบชนสงสดของปญญาแตละดานจากผลงานของบคคลนน และความงอกงามของปญญาแตละดานมชวงพฒนาทแตกตางกน ปญญาดานตาง ๆ ท างานสมพนธรวมกนและมลกษณะทซบซอน และบคคลทกคนสามารถพฒนาความฉลาดแตละดานใหสงขนได วตถประสงคของกำรประเมนพหปญญำ

1. เพอคนหาศกยภาพของนกเรยน 2. เพอใหครสามารถจดการเรยนร เพอสงเสรมพฒนาปญญาทกดานของนกเรยน

แนวทำงกำรคนหำศกยภำพดำนสตปญญำของนกเรยน

1. สงเกตและบนทกพฤตกรรมทนกเรยนชอบท าหรอพฤตกรรมทเดน ๆ ของเขา 2. พจารณาผลงานของนกเรยน 3. สมภาษณพดคยกบนกเรยนถงความชอบและความถนด 4. จดกจกรรมอยางหลากหลายเพอใหนกเรยนไดแสดงออกและคนหาความสามารถของ

ตนเอง 5. สนทนากบครผสอนคนอน ๆ และผปกครองเพอจะไดขอมลของนกเรยนทชดเจนขน 6. พจารณาผลการเรยนของนกเรยนในกลมสาระหรอรายวชาตาง ๆ 7. ใชแบบประเมนเพอคนหาพหปญญาของนกเรยน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

36 | ห น า

กำรพฒนำกำรเรยนรตำมศกยภำพ (พหปญญำ) การพฒนาผเรยนดวยทฤษฎพหปญญาเปนวธทางทจะสงเสรมใหผเรยนสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพเกดประสทธผล ซงสามรถพฒนาการเรยนรตามศกยภาพ (พหปญญา) ได ดงแผนภาพตอไปน

แนวทำงกำรน ำผลกำรประเมนพหปญญำไปใชในกำรสงเสรมศกยภำพดำนตำงๆ ของนกเรยน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

37 | ห น า

สรป

แนวทางการพฒนาพหปญญา เพอคนหาศกยภาพของนกเรยนในดาน ๆ และเพอใหครสามารถจดการเรยนร เพอสงเสรมพฒนาปญญาทกดานของนกเรยน โดยการสงเกตและบนทกพฤตกรรมทนกเรยนชอบ พจารณาจากผลงาน การพดคย การจดกจกรรมทหลากหลาย การสนทนากบครผสอนทานอน ๆ และผปกครองเพอจะไดขอมลของนกเรยนทชดเจนยงขน และพจารณาจากผลการเรยนของนกเรยนในกลมสาระหรอรายวชาตาง ๆ แลวใชแบบประเมนเพอคนหาพหปญญาของนกเรยน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

38 | ห น า

ตอนท 4 กำรปองกน แกไข ชวยเหลอ และกำรใหค ำปรกษำ เรองท 4.1 ควำมส ำคญของกำรปองกน แกไข ชวยเหลอ และกำรใหค ำปรกษำ ควำมส ำคญของกำรปองกนแกไขและชวยเหลอ ในการดแลชวยเหลอนกเรยน ครควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนอยางเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยง/มปญหานน จ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและหาวธการชวยเหลอทงปองกน และการแกไขปญหา โดยไมปลอยปะละเลยนกเรยนจนกลายเปนปญหาของสงคม การสรางภมคมกนและไขปญหาของนกเรยน จงเปนภาระงานทยงใหญและมคณคาอยางมากในการพฒนาใหนกเรยนเตบโต เปนบคคลทมคณภาพของสงคมตอไป การปองกนและการแกไขปญหาใหกบนกเรยนมหลายเทคนควธการ แตสงทครทปรกษาจ าเปนตองด าเนนการอยางนอย 2 ประการ คอ 1. การใหค าปรกษาเบองตน 2. การจดกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา

กำรใหค ำปรกษำ

การใหค าปรกษา เปนกระบวนการชวยเหลอผเรยนใหสามารถรจก เขาใจและยอมรบตนเองจนเกดความกระจางในปญหาของตนเอง สามารถวางแผนและหาแนวทางตดสนใจแกปญหาดวยตนเองได ในการใหค าปรกษาจะเปนกระบวนการทตอเนองกนไปเปนขนตอน เพอใหผใหค าปรกษาไดใหค าปรกษาไดอยางถกตอง รวดเรว และมประสทธภาพ ดงน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

39 | ห น า

สรป

ความส าคญของการปองกนแกไขและชวยเหลอ ในการดแลชวยเหลอนกเรยน ครควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนอยางเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยง/มปญหานน จ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและหาวธการชวยเหล อทงปองกน และการแกไขปญหา เพอการพฒนาใหนกเรยนเตบโตเปนบคคลทมคณภาพของสงคมตอไป

การใหค าปรกษา เปนกระบวนการชวยเหลอผเรยนใหสามารถรจก เขาใจและยอมรบตนเองจนเกดความกระจางในปญหาของตนเอง สามารถวางแผนและหาแนวทางตดสนใจแกปญหาดวยตนเองได ในการใหค าปรกษาจะเปนกระบวนการทตอเนองกนไปเปนขนตอน เพอใหผใหค าปรกษาไดใหค าปรกษาไดอยางถกตอง รวดเรว และมประสทธภ าพ ขนตอนในการใหค าปรกษา 1) สรางสมพนธภาพ 2) ส ารวจปญหา 3) เขาใจปญหา สาเหต และความตองการ 4) วางแผนและด าเนนการแกปญหา

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

40 | ห น า

ตอนท 4 กำรปองกน แกไข ชวยเหลอ และกำรใหค ำปรกษำ เรองท 4.2 แนวทำงกำรปองกน แกไขปญหำทเกดขนกบนกเรยน แนวทางการปองกน แกไขปญหาทเกดขนกบนกเรยนควรทราบถงปญหา และวธการด าเนนการแกไข และวางแผนในการปองกนและแกไขปญหานน ขอยกตวอยาง ดงตอไปน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

41 | ห น า

โดยสรปวธการหาคณภาพของเครองมอ สามารถจ าแนกได 2 ลกษณะ คอ 1) การหาคณภาพของเครองมอเปนรายขอ ไดแก คาความยาก คาอ านาจจ าแนก 2) การหาคณภาพของเครองมอทงฉบบ ไดแก ความเทยงตรง (Validity) ประกอบดวย ความเทยงตรงเชงเนอหา

โดยใหผ เชยวชาญวเคราะหสอดคลองระหวางขอค าถามกบวตถประสงค (IOC = Item Objective Congruence Index) ความเทยงตรงตามโครงสราง และความเทยงตรงตามเกณฑสมพนธ และความเชอมน (Reliability)

การชวยเหลอนกเรยนทถก

ทารณกรรมทางกาย อำกำรบงชเบองตน

- มรอยบาดแผล

- ทาทหวาดกลว

อำกำรบงช ตองรบชวยเหลอ - ตกใจงาย โกรธงาย - กลาวหาผอน - กาวราว - ซมเศรา

วเครำะหขอมล

- ศกษาขอมล ประวตครอบครว

- สอบถามเพอนนกเรยน ผใกลชด

- กระตน เปดโอกาสใหระบายความในใจ

ขำดเรยน หนเรยน ไมอยำกเรยน

มำโรงเรยนกอน

กลบบานชา

หนออกจำกบำนนอนบำนเพอน

อาจถกกระท าจาก

คนในโรงเรยน

อาจถกกระท าจากบคคลภายนอก

อาจถกกระท า

จากคนในบาน

แนวทางการชวยเหลอ - ปรกษาหารอกบผบรหาร - ประสานงานพอแมและผปกครองในกรณถกละเมดโดยผอน - ประสานงานโรงพยาบาล ต ารวจ สงคมสงเคราะห มลนธฯ - แยกเดกหรอยบยงการกระท าซ ากรณถกละเมดโดยคนในบาน

เยยมบำน

ใช

ด าเนนการตามกฎหมาย พ.ร.บ.

คมครองเดกฯและตามกฎหมายอาญา

ฯ เยยวยาฟนฟจตใจ ดแลและ

คมครองเดกตามหลกสหวทยาการ

แพทย นกจตวทยา

ใหการเยยวยาและ

ฟนฟจตใจ

สงตอ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

42 | ห น า

แนวทำงด ำเนนกำรแกปญหำสำรเสพตด สารเสพตด

4. กลมนำสงสย เปนผจ ำหนำย - เปนผตดยามากอนใชจาย

ฟมเฟอย ร ำรวยผดปกต

3. กลมตดสำรเสพตด ยงใชยาและเสพตดพฤตกรรม เบยงเบนเหนไดชด

1. กลมปลอดสำรเสพตด ไมมพฤตกรรมเบยงเบน

1. จดกจกรรมสรางภมคมกน กจกรรมแนะแนว กจกรรมโฮมรม

2. จดกจกรรมเรยนรเชงบรณาการ 3. จดกจกรรมทางเลอกหลากหลาย

กจกรรมชมนม/ชมชน จกกรรมคาย

4. ใชกระบวนการกลมเนนทกษะการปฏเสธ 5. รณรงค/ปลกจตส านก

ค าขวญ-บทความ ทศนศกษา ศกษาดงาน สอสารมวลชน

6. สรางปจจยบวก ลดปจจยลบ 7. จดบรรยากาศอบอนปลอดภย 8. จดระบบดแลเฝาระวง

เฝาระวง-ใกลชด - แนวทางเดยวกบกลม 1 จดบรรยากาศใหหางสงกระตนใหพ

เลยงดแด ปฏรปการจดประสบการณเรยนร ตรวจสขภาพ ตรวจปสสาวะ แนะแนวใหค าปรกษา ปรบพฤตกรรม

ฟนฟ เยยวยำ ใหก ำลงใจ 1. แนวทางเดยวกบกลม 1 และ 2 2. สอดสองดแลเฝาระวงอยางใกลชด 3. ตรวจสขภาพ 4. บ าบดรกษา เชน กลมจตสงคมบ าบด อาชวะบ าบด 5. ฟนฟ เชน กจกรรมทางเลอกหลากหลาย กระบวนการกลมปรบพฤตกรรม กจกรรม

คายเฉพาะการฟนฟ 6. ใหก าลงใจเสรมแรงทางบวก 7. พกกำรเรยนในกรณทนกเรยนไมพรอมจะเรยน

เฝำระวง – ตดตำม แนวทางเดยวกบกลม 1,2 และ 3 เฝาระวงและตดตามอยางใกลชด ตกเตอน/ทณฑบน แจงผปกครองใหจบตาดแล สรางภมคมกนใหเขมแขง เชน คายความด ใชมาตรการทางสงคม ใชมำตรกำรทำงกฎหมำย แจงต ำรวจ ปปส.

บทบำทครใน

Just Say No

2. กลมเสยงมประสบกำรณ ใชยาแตเลกแลว ม-ไมมพฤตกรรมเบยงเบน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

43 | ห น า

ปกปองคมภย

ตดเกม หลงใหลสอ

ตอบสนองอำรมณ

เพศ SexWeb,

Webcam,Chat Etc.

หมกมนสอสำร ออนไลน Chat,

Blog, SMS, MMS Communication Web Ect.

กลนแกลง ขมข ประจำน

ผำน Clip และ โทรศพทมอถอ

กอบโกยขำวสำร

ทวมหว

ตดพนนออนไลน

ถกลวง ละเมด ทำงเพศ

ถกลอลวง

ถกขมข/ ประจำน

เปน

หนสน เกนตว

ถกท ำรำย

สขภำพ

ทรดโทรม

บคลกภำพ แปรปรวน

มปญหำ สขภำพจต

กระท ำผด

กฎหมำย

เรยนไมจบ

อำกำรบงชเบองตน

ทโรงเรยน

- งวงซม –หลบในหองเรยน

- ไมสนใจเรยน-เหมอลอย

- ไมท า/ไมสงการบาน

- แยกตวจากเพอน

- หงดหงดงาย/โกรธงาย

ทบำน

- ลกลลกลนในการใช คอมพวเตอรเมอผอนเขาใกล - ไมรวมกจกรรมของครอบครว - กนอยไมเปนเวลา

- ไมสนใจสงรอบขาง

แพทย นกจตวทยาใหการเยยวยาและฟนฟจตใจ

- จดวางคอมพวเตอรในทซงเปดเผย - ใหความรความเขาใจทถกตองเหมาะสมเกยวกบเรองเพศ ดวยการสอสารอยางตรงไปตรงมา - ฝกการคดวเคราะหใหรเทาทนเกยวกบการบรโภคสอ - เสรมแรงทางบวกทนทเมอนกเรยนเขาถงแหลงเรยนรใน Website ทเหมาะสม - รวมวเคราะหขอเสยของการใชคอมพวเตอรและโทรศพทมอถอ อยางตอเนองยาวนาน

อาการบงชตองชวยเหลอทนท พอ-แมผปกครอง

- จดวางคอมพวเตอรในทซงเปดเผย

- รวมกนสรางขอตกลงเรองการใชเวลาและคาใชจายเกยวกบคอมพวเตอรและโทรศพทมอถอ

- ใหค าชมเมอนกเรยนปฏบตตามขอตกลง

- สงเสรมกจกรรมทตอบสนองความสนใจอยางอนใหมากขน

- ใชเวลาอยกบนกเรยนมากขน

- รวมมอแกปญหาโรงเรยนและเครอขายผปกครองแกปญหา

สงตอ

ชวยเหลอ

ทโรงเรยน

- ใชคอมพวเตอร/โทรศพทมอถอตอเนอง ยาวนาน ลบ ๆ ลอ ๆ

- ขาดเรยน

- หนเรยน

ทบำน

- นอนดก ตนสาย

- เกบตว อยล าพงกบคอมพวเตอร/โทรศพทมอถอตอเนองยาวนาน

- ออกนอกบานบอยขน

- หนออกจากบาน

โกหก ลกขโมย กาวราว ดอ พดจาหยาบคายมากขน ใชภาษาแปลก ๆ ซมเศรา ไมสนใจตวเอง มจดหมาย/พสดไมระบชอ-ทอยผสงมาถงนกเรยนประจ า ของมคาทเคยมหายไป รวยผดปกต ใชเงนเปลอง พกคมภรแทงบอลตดตว มคนแปลกหนามาตามหา ซมเศรา หวาดระแวง

กำรชวยเหลอนกเรยนทมพฤตกรรมกำรใช ICT ไมเหมำะสม

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

44 | ห น า

สรป

แนวทางการปองกน และแกไขปญหาทเกดขนจากนกเรยนนน ครควรทราบถงปญหา และวธการด าเนนการแกไข และวางแผนในการปองกนและแกไขปญหานน โดยการใหค าปรกษา ประสานงานกบผปกครอง เพอนรวมชนเรยน การจดกจกรรมตาง ๆ เพอสรางภมคมกน เพอสรางบรรยากาศใหอบอน ฟนฟ และใหก าลงใจเพอใหนกเรยนหลดพนจากปญหา และสามารถกลบมาใชชวตของตนเองอยางปกตไดเชนเดม

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

45 | ห น า

ตอนท 5 กำรสงตอนกเรยน เรองท 5.1 แนวทำงด ำเนนกำรในกำรสงตอนกเรยน ในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยน โดยครทปรกษาตามกระบวนการทผานมานนอาจมบางกรณทปญหาดงกลาวมความยากตอการชวยเหลอหรอชวยเหลอแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขน ครควรด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทาง และรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาทของครทปรกษาหรอครคนใดคนหนงเทานน ความยงยากของปญหาอาจมมากขนหรอลกลามกลายเปนปญหาใหญโตจนยากตอการแกไข

กำรสงตอนกเรยน

การสงตอ แบงออกเปน 2 แบบ คอ 1. การสงตอภายใน ครทปรกษาสงตอไปยงครทสามารถใหการชวยเหลอนกเรยนไดทงนขนอยกบลกษณะปญหา เชน ครแนะแนว ครพยาบาล ครประจ าวชาหรอฝายปกครอง เปนตน 2. การสงตอภายนอก ครแนะแนวหรอฝายปกครองเปนผด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญภายนอก ส าหรบการสงตอภายใน หากสงตอไปยงครแนะแนวหรอฝายปกครองจะเปนการแกไขปญหาทยากตอการชวยเหลอของครทปรกษา เชน ปญหาเกยวกบจตใจ ความรสก ปญหาพฤตกรรมทซบซอนหรอรนแรง หรอ เปนปญหาเฉพาะทางดานความบกพรองทางการเรยนร เปนตน ครทรบตอตองมการชวยเหลออยางเปนระบบ และประสานการท างานกบผเกยวของ เพอการชวยเหลอทมประสทธภาพ แตหากเกดกรณยากตอการชวยเหลออก กตองสงตอผเชยวชาญภายนอกเชนกน ในการด าเนนการหลงจากทครทปรกษา สงตอครแนะแนวหรอฝายปกครองแลวเพอเชอมโยงแนวด าเนนการในการสงตอภายนอก อธบายไดดงแผนภมแสดงกระบวนการด าเนนงานตอไปน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

46 | ห น า

แผนภม

แสดงกำรเชอมโยงกำรสงตอนกเรยนสครแนะแนว/ฝำยปกครองและสงตอภำยนอก

ไมดขน / ยากตอการชวยเหลอ

รบนกเรยนตอจากครทปรกษา

ใหการปรกษา/ชวยเหลอ

พฤตกรรมของนกเรยนดขน

หรอไม

สงกลบครทปรกษา

ประชมปรกษารายกรณ

(Case Conference)

พฤตกรรมของนกเรยนดขน

หรอไม

สงตอผเชยวชาญภายนอก

ดขน

ดขน

ไมดขน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

47 | ห น า

แนวทำงกำรพจำรณำในกำรสงตอโดยครทปรกษำ

การสงนกเรยนไปพบครอนๆ เชน ครแนะแนว ครฝายปกครอง ครการศกษาพเศษ(ถามเพอใหการชวยเหลอตอไปนน มแนวทางการพจารณาในการสงตอส าหรบครทปรกษา ดงน

เพอใหการชวยเหลอตอไปนน มแนวทางการพจารณาในการสงตอส าหรบครทปรกษา ดงน 1) นกเรยนมพฤตกรรมคงเดมหรอไมดขนหรอแยลง แมวาครทปรกษาจะด าเนนการชวยเหลอดวยวธการใด ๆ 2) นกเรยนไมใหความรวมมอในการชวยเหลอของครทปรกษา เชน นดใหมาพบแลวไมมาตามนดอยเสมอ ใหท ากจกรรมเพอการชวยเหลอกไมยนดรวมกจกรรมใดๆ เปนตน 3) ปญหาของนกเรยนทเปนเรองเฉพาะดาน เชน เกยวของกบความรสก ความซบซอนของสภาพจตใจทจ าเปนตองใหการชวยเหลออยางใกลชด 4) ปญหาของนกเรยนทมความตองการจ าเปนพเศษ เชน นกเรยนทครคดกรองเบองตนคนพบวามภาวะความบกพรองทางการเรยนร เขาขายเดกพเศษ ครควรศกษากระบวนการใหชดเจนและใหความสนใจตดตามเปนพเศษ

แนวด ำเนนกำรสงตอนกเรยนดำนพฤตกรรม

แนวทำงกำรสงตอนกเรยน จดประสงค

1. ครทปรกษาประสานงานกบครทจะชวยเหลอนกเรยนเพอใหทราบลวงหนากอน

2. สรปขอมลสวนตวของนกเรยนทเกยวของกบการชวยเหลอ และวธการชวยเหลอทผานมา รวมทงผลทเกดขนจากการชวยเหลอนนใหผทรบการชวยเหลอ

3. ครทปรกษาควรชแจงใหนกเรยนเขาใจถงความจ าเปนในการสงตอ โดยใชค าพดทสรางสรรค ระมดระวงมใหนกเรยนเกดความรสกผด แตใหนกเรยนมความรสกทดตอการสงตอ และยนดไปพบครทจะชวยเหลอตามแตกรณทครทปรกษาพจารณาวาเหมาะสม

4. ครทปรกษานดแนะวน เวลา สถานทนดพบกบครทรบชวยเหลอนกเรยน และสงตอใหเรยบรอย

5. ตดตามผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ

- เพอใหผรบนกเรยนตอไดเตรยมการในการชวยเหลอนกเรยน

- เพอใหผรบการชวยเหลอนกเรยนตอทราบขอมลเบองตนของนกเรยน และการด าเนนงานของครทปรกษาทผานมา ท าใหสะดวกในการวางแผนชวยเหลอนกเรยนอยางตอเนอง

- เพอใหนกเรยนเกดความสบายใจ ยนดรบการชวยเหลอจากครอนๆ เชน ครแนะแนว ครฝายปกครอง ครประจ าวชา เปนตน

- รบรวน เวลา สถานททพบกน

- เพอทราบความกาวหนาในการชวยเหลอนกเรยนและความเปลยนแปลงของนกเรยน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

48 | ห น า

แนวด ำเนนกำรสงตอนกเรยนทมควำมตองกำรจ ำเปนพเศษ

กรณนกเรยนทมความตองการพเศษ หากในโรงเรยนมบคลากรดานการศกษาพเศษ ครทปรกษาความรวมมอกนเพอคดกรองโดยละเอยดแลว ด าเนนการสงตอโดยดวน เนองจากปญหาพฒนาการของเดกกลมนหากพบปญหาเรวกสามารถสงเสรมชวยเหลอไดเรวและทนทวงท แตปญหาสถานศกษาทวไปมกขาดแคลนผเชยวชาญทางดานน เชน ขาดครแนะแนว และขาดครการศกษาพเศษ กรณน ครท ป ร ก ษ า ไ ม ส า ม า ร ถ ส ง ต อ ภ า ย ใ น ไ ด ห า ก ส ถ า น ศ ก ษ า ไม ไ ด ม อ บ ห ม า ย ใ ห มผรบผดชอบในดานนโดยตรง จ าเปนตองท าหนาทเชอมประสานกบเครอขายสหวชาชพภายนอกเอง สงตอใหหนวยงานทเกยวของ เชน ศนยการศกษาพเศษ โรงพยาบาลแผนกเดก โรงพยาบาลจตเวช สถาบนการศกษาทจดการเรยนการสอนเกยวกบเดกพเศษ เปนตน

โดยมกระบวนการทครทปรกษาควรทราบ มดงน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

49 | ห น า

รำยกำรอำงอง

สรป

แนวทางการสงตอนกเรยน การสงตอนกเรยน แบงเปน 2 ประเภท คอ การสงตอภายใน และการสงตอภายนอก ครผสอนควรด าเนนการชวยเหลอ แตถาในกรณทนกเรยนมพฤตกรรมทไมดขน ครควรด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทาง และรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาทของครทปรกษาหรอครคนใดคนหนงเทานน ความยงยากของปญหาอาจมมากขนหรอลกลามกลายเปนปญหาใหญโตจนยากตอการแกไขได

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

50 | ห น า

ใบงำนท 1.1

ชอหลกสตร TEPE-220 กจกรรมพฒนำผเรยน : กำรพฒนำระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 1 หลกกำรและแนวคดกำรพฒนำระบบกำรดแลชวยเหลอนกเรยน ค ำสง จงอธบายความหมาย ความส าคญ กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมาพอสงเขป

ความหมายของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

ความส าคญของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

51 | ห น า

ใบงำนท 2.1

ชอหลกสตร TEPE-220 กจกรรมพฒนำผเรยน : กำรพฒนำระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 2 กำรสงตอและกำรประสำนเครอขำย ค ำสง จงพจารณาวธการหรอเครองมอและท าเครองหมาย ในชองระดบการน าไปใชงาน ทตรงตามความเปนจรง ดงรายการตอไปน

แบบตรวจสอบตนเองในกำรรจกนกเรยนเปนรำยบคคล

ชอวธกำร/เครองมอ ใชประจ ำ เคยใช สนใจ ยงไมจ ำเปน

1. ระเบยนสะสม 2. ประวตนกเรยนใหม 3. อตชวประวต 4. แบบสอบถาม 5. แบบทดสอบ 6. แบบส ารวจตนเองดานตาง ๆ 7. เยยมบานนกเรยน 8. สมภาษณผปกครอง 9. สมภาษณเพอน 10. สมภาษณครผสอนคนอนๆ 11. สมภาษณผเกยวของ 12. ใชกลวธสงคมมต 13. ใชแบบสอบถามใครเอย 14. สงเกตพฤตกรรมและบนทกการสงเกต 15. บนทกสขภาพ 16. สมดรายงานประจ าตวนกเรยน 17. บนทกประจ าวน 18. ประชมปรกษารายกรณ 19. แฟมสะสมงาน

20. การเขยนเรยงความ

รวมคะแนน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

52 | ห น า

ระดบ ใชประจ ำ เคยใช สนใจ ยงไมจ ำเปน รวม คะแนนทได 3 2 1 0

กำรแปลผล

คะแนนรวม 0-15 16-30 31-45 46-60 เกณฑตดสน ครนำรก ครใจด ครจรงใจ ครคณภำพ กลองโตตอบ

คณครกลำยอมรบตวเองลองใชเครองมออน ๆ เพมอกนะคะ

คณครรจกเดกและรจกเครองมอหลำยอยำง ลองศกษำ/ใชเพมอกเพอเดก ๆนะคะ

คณครใสใจกบกำรใชเครองมอหลำยอยำง ตองเสยสละมำกขอใหก ำลงใจคะ

คณครมออำชพจรงๆ ครนำจะเปนครแนะแนวนะคะ ขอชนชมคะ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

53 | ห น า

ใบงำนท 2.2

ชอหลกสตร TEPE-220 กจกรรมพฒนำผเรยน : กำรพฒนำระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 2 กำรสงตอและกำรประสำนเครอขำย เดกชายนก(นามสมมต) เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท สอง รปรางสนทด ไดมาตรฐานน าหนกและสวนสงของเดกไทย บคลกภาพราเรง ชอบพดหยอกลอกบคร พดไมคอยชด ชอบเลนกบเพอนสนทตางหองและชอบเลนเหมอนเดก หวหนาหองเลาวานกมกถกเพอนผชายในหองรงแกหรอหยอกลอแรงๆ เพราะไมสคน เวลาเรยนท าทาเหมอนตงใจเรยน แตอานหนงสอไมคอยได มงานสงครแตสวนใหญลอกเพอนไมสามารถเขยนบรรยายดวยตวเอง เมอถกถามหรอใหอธบายจะไมสามารถตอบได แมเรองสวนตวกตอบไมตรงกบทค าถาม ครลองใหอานหนงสอออกเสยงจะกมหนาและเงยบ ทราบขอมลจากครคณตศาสตร วา สามารถท างานวชาคณตศาสตรทเปนสญลกษณหรอไมมโจทยปญหายาวๆ ได เดกชายนกมาโรงเรยนโดยรถประจ าทาง ผปกครองเอาใจใสเปนอยางด บดาเปนผรบเหมากอสราง มารดาเปนพนกงานบรษทต าแหนงงานระดบบรหาร มบตรสองคน คอ นกและนองสาว ฐานะครอบครวคอนขางด บานหลงใหญ สะอาดเปนระเบยบ มแมบานดแลและมกจการบานเชาดวย บดาไดน าชมผลงานการปลกดอกไมของนกในมมสวนหนาบาน สวยงามเหมอนมออาชพ

จากการประสานกบครแนะแนว ทราบขอมลวา ไดขออนญาตสงนกเขาประเมนความสามารถพนฐานกบหนวยงานศนยการศกษาพเศษ พบขอมลจากแบบทดสอบทางสตปญญามผลต ากวาเกณฑเฉลย และใหน าแนะน าในเรอง การจดการเรยนรดวยแผนการจดการเรยนรรายบคคล โดยใหพฒนาดานทกษะทางภาษาตามแนวทางเดกทมความตองการจ าเปนพเศษ ขณะนอยระหวางการสงตอไปยงแพทยเดกทโรงพยาบาลศนยเครอขายเพอตรวจสอบโดยละเอยดถงภาวะความบกพรองทางสมอง ผปกครองของนกยอมรบไดถงภาวะของลก ไดใหขอมลเพมเตมและรวมมอเปนอยางดเพอชวยใหลกพฒนา

คร สภาวไล นามเดน ผสอนประจ าวชาภาษาไทย ผบนทก

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

54 | ห น า

ค ำชแจง จงวเคราะหถงวธการหรอเครองมอทน ามาใชในการรจกนกเรยนของครสภาวไล ดงปรากฏจากการสรปผลกรณศกษาของนกวามการด าเนนการอยางไร โดยท าเครองหมาย เฉพาะชองทมการปฏบตการ ตามรายการดงตอไปน

ชอวธกำร/เครองมอ ครด ำเนนกำรเอง ประสำนผเกยวของ

1. ระเบยนสะสม 2. ประวตนกเรยนใหม 3. อตชวประวต 4. แบบสอบถาม 5. แบบทดสอบ 6. แบบส ารวจตนเองดานตาง ๆ 7. เยยมบานนกเรยน 8. สมภาษณผปกครอง 9. สมภาษณเพอน 10. สมภาษณครผสอนคนอนๆ 11. สมภาษณผเกยวของ 12. ใชกลวธสงคมมต 13. ใชแบบสอบถามใครเอย 14. สงเกตพฤตกรรมและบนทกการสงเกต 15. บนทกสขภาพ 16. สมดรายงานประจ าตวนกเรยน 17. บนทกประจ าวน 18. ประชมปรกษารายกรณ 19. แฟมสะสมงาน 20. การเขยนเรยงความ

รวมคะแนน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

55 | ห น า

ค ำตอบและกำรแปลผล

ครด ำเนนกำรเอง กำชอง 1 ได 1 คะแนน ประสำนผเกยวของ กำชอง 2 ได 1 คะแนน ขอไมมกำรกำ ได 1 คะแนน (ถำมผกำชองใดชองหนง ให 0 คะแนน)

ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เฉลย ชอง 1 ไมกำ ไมกำ ชอง 1 ไมกำ ไมกำ ชอง 1 ชอง 1 ชอง 1 ชอง 2 ขอ 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 เฉลย ชอง 2 ไมกำ ไมกำ ชอง 1 ชอง 1 ไมกำ ไมกำ ไมกำ ไมกำ ไมกำ กำรแปลผล คะแนนรวม 0-8 10-12 13-15 16-20 เกณฑตดสน ครนำรก ครใจด ครจรงใจ ครคณภำพ กลองโตตอบ คณครกลำยง

ไมแนใจในกำรวเครำะหลองดใหมนะคะ

คณครวเครำะหไดด พอควร ลองยอนกลบไปศกษำอกนดดไหมคะ

คณครเขำใจกำรท ำงำนไดดสำมำรถวเครำะหไดด มำกแสดงวำครมประสบกำรณ

คณครมออำชพจรงๆ ครผำนกำรท ำงำนครบวงจรจงสำมำรถวเครำะหไดดเยยม ขอชนชมคะ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

56 | ห น า

ใบงำนท 3.1

ชอหลกสตร TEPE-220 กจกรรมพฒนำผเรยน : กำรพฒนำระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 3 กำรสงเสรมพฒนำนกเรยน ค ำสง จงยกตวอยางวธการสงเสรมพฒนานกเรยนดวยกจกรรมตาง มาอยางนอย 1 กจกรรม

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

57 | ห น า

ใบงำนท 4.1

ชอหลกสตร “TEPE-220 กจกรรมพฒนำผเรยน : กำรพฒนำระบบดแลชวยเหลอนกเรยน” ตอนท 4 กำรสงเสรมพฒนำนกเรยน ค ำสง จงพจารณาบทบาทของตนในการพฒนาสงเสรมนกเรยนละท าเครองหมาย ในชองความเหนตามความเปนจรง ดงรายการตอไปน

กจกรรมกำรสงเสรมพฒนำนกเรยน เปนผจดกจกรรม

สง/เขำรวมกจกรรม

สงเสรมใหจด

ยงไมเคยจด

1. บรณาการการสงเสรมพฒนาในกลมสาระทรบผดชอบ 2. กจกรรมโฮมรม เพอพฒนาตามสภาพความจ าเปน 3. กจกรรมเสรมทกษะการด ารงชวต 4. การประสานครแนะแนวใหจดกจกรรมพฒนาในชนเรยน 5. กจกรรมพฒนาทกษะวชาการ :-ประกวด แขงขน 6. กจกรรมเพอเสรมสรางการอยรวมกนอยางสนต 7. จดบรรยากาศการเรยนรใหสงเสรมความคดสรางสรรค 8. การเสรมแรงนกเรยนเมอปฏบตด/ไดรบรางวล 9. กจกรรมพฒนาตน/สงคมกบองคกรอน 10. การเรยนรเรองคานยมทางเพศทเหมาะสม 11. จดกจกรรมปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด 12. สงเสรมใหนกเรยนจดกจกรรมเพอสาธารณประโยชน 13. ยกยองนกเรยนทสามารถพงตวเองไดดวยสมมาชพ 14. ยกยองนกเรยนทสรางความส าเรจโดดเดนตอเนอง 15. กจกรรมเสรมทกษะอาชพหลากหลาย 16. สงเสรมนกเรยนเขารวมแขงขนความสามารถพเศษ 17. สอนซอมเสรมใหกบนกเรยนทเรยนชา/ไมทนเพอน 18. การประชมผปกครองชนเรยน 19. กจกรรมพดแลนอง 20. คายเสรมทกษะความสามารถ เชน ดนตร กว ศลป รวมคะแนน

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

58 | ห น า

กำรใหคะแนน

ระดบ เปนผจดกจกรรม

สง/เขำรวมกจกรรม

สงเสรม ใหจด

ยงไมเคยจด

คะแนนทได 3 2 1 0 กำรแปลผล

คะแนนรวม 0-15 16-30 31-45 46-60 เกณฑตดสน ครนำรก ครใจด ครจรงใจ ครคณภำพ กลองโตตอบ

คณครกลำยอมรบตวเองในกำรสงเสรมพฒนำนกเรยนลองท ำงำนเพมอกนะคะ

คณครไดสงเสรมพฒนำนกเรยนในหลำยกจกรรมลองท ำงำนในดำนทครถนดเพมอกนะคะ

คณครใสใจกบกำรสงเสรมพฒนำนกเรยนตองเสยสละมำกขอใหก ำลงใจคะ

คณครมออำชพจรง ๆครจดกจกรรมสงเสรมพฒนำเดกรอบดำนขอชนชมคะ

T E P E - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

59 | ห น า

ใบงำนท 5.1

ชอหลกสตร “TEPE-220 กจกรรมพฒนำผเรยน : กำรพฒนำระบบดแลชวยเหลอนกเรยน” ตอนท 5 กำรสงตอนกเรยน ค ำสง

จงอธบายแนวทางการพจารณาในการสงตอส าหรบครทปรกษา อยางพอสงเขป

Recommended