44
Juridische aspecten voor de CIO en ICT manager CONTACT drs.ir. Jan Devos, MBA . Electronics and IT Lab University College West-Flanders Ghent University Association Graaf Karel De Goedelaan 5 BE-8500 KORTRIJK - BELGIUM T: +32 56 24 12 72 F: +32 56 24 12 24 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] linkedIn: www.linkedin.com /in/ jangdevos website: http://elit.howest.be/jdevos

Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Presentatie gegeven op 26-10-2011 in Syntra.ICT en recht voor CIOs

Citation preview

Page 1: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Juridische aspecten voor de

CIO en ICT manager

CONTACT

drs.ir. Jan Devos, MBA

.Electronics and IT Lab

University College West-FlandersGhent University AssociationGraaf Karel De Goedelaan 5

BE-8500 KORTRIJK - BELGIUMT: +32 56 24 12 72F: +32 56 24 12 24

e-mail: [email protected][email protected]

linkedIn: www.linkedin.com/in/jangdevos website: http://elit.howest.be/jdevos

Page 2: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

1. Project mislukkingen

2. Project traject

3. Tools

4. Geschillen oplossen

Agenda

© Jan Devos - 2

Page 3: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project mislukkingen

© Jan Devos - 3

Wat is een Engineering Failure?

Page 4: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project mislukkingen

© Jan Devos - 4

Wat is een IS Failure?

An IS Failure is an outcome of a human process

Page 5: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

- Best bewaarde publiek geheim wereldwijd?

- Veel onderzoek sinds meer dan 40 jaar 1967, Management misinformation systems, (Ackoff)2006, Health information systems: failure, success and

improvisation, (Heeks)

- Veel is geweten, maar wordt er iets aan gedaan? - The mythical Man-Month (Brooks)

- (te) Sterk positief perspectief op IT projecten en de waarde creërende kracht van IT

Project mislukkingen

© Jan Devos - 5

Page 6: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project mislukkingen

© Jan Devos - 6

1994 1996 1998 2000 2004Mislukte projecten 31% 40% 28% 23% 18%

“Challenged” projecten

53% 33% 46% 49% 53%

Succesvolle projecten

16% 27% 26% 28% 29%

Source: Standish Group

Page 7: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project mislukkingen

© Jan Devos - 7© Jan Devos - 7

Page 8: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project mislukkingen

© Jan Devos - 8

Page 9: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project mislukkingen

© Jan Devos - 9

Page 10: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project mislukkingen

© Jan Devos - 10

Page 11: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project risico’s

© Jan Devos - 11

1. 1) Lack of top management commitment to the project2. 2) Failure to gain user commitment3. 3) Misunderstanding the requirements4. 4) Lack of adequate user involvement5. 5) Lack of required knowledge/skills in the project personnel6. 6) Lack of frozen requirement 7. 7) Changing scope/objective8. 8) Introduction of new technology9. 9) Failure to manage end user expectations10.10) Insufficient/appropriate staffing11.11) Conflict between user departments

• Source: Schmidt, Lyytinen, Keil & Cule; • Identifying Software Project Risks, 2001

Page 12: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project risico’s

© Jan Devos - 12

de verwachtingsfout (expectation failure)

= de onmogelijkheid van een informatiesysteem om te voldoen aan de specifieke verwachtingen van een stakeholdersgroep.

Stakeholders: elke groep van mensen die een aantal waarden delen die mee bepalen wat de wenselijke eigenschappen behoren te zijn van een informatiesysteem en hoe die moeten behaald worden

Types van verwachtingsfouten: Correspondentie mislukkingProces mislukkingInteractie mislukking

Page 13: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project mislukkingen

© Jan Devos - 13

(Inter)organizational trust

Written Contract

Psychological Contract

Unexpected Changes

Structural Controls Trust

R. Sabherwal

Page 14: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

1. Project mislukkingen

2. Project traject

3. Tools

4. Geschillen oplossen

Agenda

© Jan Devos - 14

Page 15: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project traject

© Jan Devos - 15

Doelstelling (definitiestudie)ProjectstructuurCondities

LeverancierselectieLong listRFI

Leverancier-selectieShort listRFP

Contract

AnalyseOntwikkelingImplementatieOpleidingConversie

AcceptatieVoorlopige oplevering

3 – 6 m 1 – 1,5 m 3 – 6 m 6m – 1j 6m – 1j 1 jaar

Waarborgperiode

Definitieve oplevering

Onderhoud

Page 16: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project traject

© Jan Devos - 16

•Precontractuele fase (rechten en plichten bestaan ook hier!)▫ definitiestudie▫ projectstructuur opzetten▫ voorcontracten (MOU, LOI, …)▫ lastenboek▫ onderhandelen

•Contractuele fase▫ contracteren▫ uitvoeringsfase (analyse / programmatie / testen) ▫ opleveren: voorlopig – definitief▫ garantie / waarborg▫ onderhoud

Page 17: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project traject

© Jan Devos - 17

- Informatieplicht van de leverancier▫ de klant waarschuwen voor technologische veranderingen of

koerswijzigingen▫ de klant informeren over de interne keuken (personeelswissels,

Chapter 11, fusies, …)▫ zichzelf informeren bij de constructeurs▫ zichzelf informeren bij de klant▫ de plicht tot bijstand (indien de klant daar nood aan heeft)▫ de klant waarschuwen en desnoods ontraden te automatiseren

- Informatieplicht van de klant▫ verregaande onderhandelingen niet afbreken▫ zorgvuldig te werk gaan▫ zich desnoods laten bijstaan door een consultant

Page 18: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project traject

© Jan Devos - 18

- Plichten van de leverancier (Informatieplicht)▫ de klant waarschuwen voor technologische veranderingen of

koerswijzigingen▫ de klant informeren over de interne keuken (personeelswissels,

Chapter 11, fusies, …)▫ zichzelf informeren bij de constructeurs▫ zichzelf informeren bij de klant▫ de plicht tot bijstand (indien de klant daar nood aan heeft)▫ de klant waarschuwen en desnoods ontraden te automatiseren

- Plichten van de klant (Plicht tot samenwerking)▫ verregaande onderhandelingen niet afbreken▫ zorgvuldig te werk gaan▫ zich desnoods laten bijstaan door een consultant▫ samenwerken

Page 19: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Project traject

© Jan Devos - 19

Rechten en plichten klant

Rechten en plichten leverancier

?

?

Page 20: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

1. Project mislukkingen

2. Project traject

3. Tools

4. Geschillen oplossen

Agenda

© Jan Devos - 20

Page 21: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools

© Jan Devos - 21

- Het lastenboek

- De projectstructuur

- De overeenkomst (contract)

- De oplevering

- Garantie en Onderhoud

- Escow

Page 22: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Lastenboek

© Jan Devos - 22

- Definitiestudie (haalbaarheidstudie)▫ Impactstudie ▫ Risicoanalyse ▫ Kosten/baten of waarde/risico analyse▫ Systeemconcept▫ Plan(nen) van aanpak: exploitatieplan, capaciteitenplan, uitwijkplan,

…- Diverse bepalingen▫ Opdrachtgever: wie zijn wij? wat doen we? wat zijn onze producten?

wat is onze missie? ▫ Doelstellingen voor de nieuwe website▫ Beschrijving van het bestaande systeem/website▫ Beschrijving van het nieuwe systeem/website

- Randvoorwaarden (administratieve bepalingen)▫ Verzekeringen▫ Arbeidsvoorwaarden ▫ BIN / ISO▫ AREI ▫ Wet op Privacy (bv. gebruik van E-mail)

Page 23: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Projectstructuur opzetten

© Jan Devos - 23

▫ Stuurgroep / projectgroep / werkgroepen / gebruikersgroepen: gemengde samenstelling Belangrijkste is dat CEO in stuurgroep zit

▫ Duidelijke taakomschrijving voor iedereen

▫ Planning van de vergaderingen Vaste dagen op vaste tijdstippen (nooit wijzigingen!)

▫ Eventueel risicomanagement introduceren:Hoe omgaan met: gebrekkige kwaliteit, vertragingen, budgetoverschrijdingen, gebruikersontevredenheid, faillissement leverancier, weggaan van ontwikkelaars, onvoldoende performance,….

▫ Arbeidsovereenkomsten (tijdelijk/vast personeel) – bodyshopping - wetgeving op de uitzendkantoren!

▫ Formeel te werk gaan (= schriftelijk)

Page 24: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Contract

© Jan Devos - 24

Wat is een overeenkomst?

‘meeting of the minds’

elementen: wilsautonomie van de contracterende partijen

bindend karakter

schriftelijk hoeft niet !

voorbeelden huurovereenkomst arbeidsovereenkomst (aparte rechtspraak) busticket licentie overeenkomst (shrink wrap) overeenkomst tot de bouw van een website technische interventie

Page 25: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Contract

© Jan Devos - 25

Angelsaksisch recht Belgisch recht

Uitgebreidere contracten

Ruimere exoneratie mogelijkheden

Grotere schadevergoedingen

Burgerlijk wetboek Algemene bepalingen (bv. overdracht van eigendom bij levering) Onrechtmatige daad:art. 1382 -1386bisBeperktere exoneratie

Beperktere schadevergoedingen(opgelet: resultaat- versus middelenverbintenis)

Page 26: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Contract

© Jan Devos - 26

• voorstelling van partijen: naam vennootschap (identificatiegegevens: BTW-nr, handelsregister, ondernemingsnummer), bevoegde mandataris (zaakvoerder, gedelegeerd bestuurder), correcte adresgegevens (correspondentiegegevens)

• doel van de overeenkomst: eventueel verwijzen naar offertes,

lastenboek, en voorcontracten

• definitie van gebruikte terminologie: bv. dagen: kalenderdag of werkdag? Software: besturingssoftware of applicatiesoftware?

• algemene bepalingen: datum van uitvoering, afstand van verkoopsvoorwaarden leverancier of bestelvoorwaarden van klant,

• voorrangsregeling: raamcontract, bijlagen, offerte, lastenboek -

Page 27: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Contract

© Jan Devos - 27

• de betalingsvoorwaarden: standaard 30 dagen, prijsherzieningsformule

• de leveringsvoorwaarden: voorlopige en definitieve aanvaarding, testen en acceptatie, garantie

• vertrouwelijkheid van informatie: wet op privacy,

• intellectuele eigendom: basis is de Auteurswet van 30/6/1994, Escrow, overdracht van eigendomsrecht, ….

• Handtekening

• Bijlagen of annexen

Page 28: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Contract

© Jan Devos - 28

• Paper Trail: verslaggeving (schriftelijk – tegensprekelijk)

• Afspraken over de (gevraagde) kwaliteit van de dienstverlening

• SLA’s

– Helpdesk – call center (Call nr) – Duurtijd van de dienst (werkdagen, 24/24 -7/7, …)– Responstijden (“within one business day”, binnen de 4 uren,

kalenderdagen, werkdagen, …)– Herstelling vs opname van een call – Telemaintenance

Page 29: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Oplevering

© Jan Devos - 29

Voorlopige oplevering

Definitieve oplevering

Waarborg

Page 30: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: waarborg en onderhoud

© Jan Devos - 30

• Standpunt van de websitebouwer:• een vaste inkomstenstroom • fouten oplossen• levenscyclus: nieuwe versies / nieuwe functies

• Standpunt van de klant• gedurende bepaalde periode werken met dezelfde

software• verzekering tegen wettelijk aanpassingen (boekhouding)• ondersteuning?

Page 31: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: waarborg en onderhoud

© Jan Devos - 31

Vaak voorkomende punten van discussie:

recht op nieuwe versies vs installatie van een nieuwe versie onbeperkte helpdesk technologie wijziging (adaptief onderhoud): wat met de

onderliggende constructeurs? verplichting prijssetting soorten onderhoud

correctief onderhoudadaptief onderhoudevolutief onderhoud

begripsverwarring: upgrade / update / mayor update / patch / version / point-version / release / fix / ptf ….

Page 32: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Tools: Escrow

© Jan Devos - 32

CompilerenBroncode Objectcode

Gebruiker:Objectcode

Escrowagent :Bronprogramma’s + Objectcode

Softwarebouwer:

Bronprogramma’s

Licentie-overeenkomst

Escrow-overeenkomst

Page 33: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

1. Project mislukkingen

2. Project traject

3. Tools

4. Geschillen oplossen

Agenda

© Jan Devos - 33

Page 34: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 34

Welcome

To The

Matrix

Page 35: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 35

In the matrix or out of the matrix?

Page 36: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 36

TIME COST

RELATION

OUTCOME

Control square

Page 37: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 37|37

00,20,40,60,8

1Relation

Cost

Outcome

Time

Your ideal situation

Page 38: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 38|38|38

00,20,40,60,8

1Relation

Cost

Outcome

Time

Worst case

Page 39: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 39|39|39

Outcome? Opposite or Divergence

Relation? Long term value

Time? Time is money for everybody

Cost? There is no such thing as a free lunch

Page 40: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

•Mogelijkheden tot oplossingenregeling:

- Onderhandelen tussen partijen (Negociation)

- Alternative Dispute Resolution – ADR

- Arbitratie (Arbritration - private justice)

- Rechtbank: Deskundige – Deskundigen verslag

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 40

Page 41: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 41

Above parties Court Arbitrage Minitrial/Minitrage

Between parties Mediation Negotiation ADR

Party A Lawyer Expert

Party B Lawyer Expert

Page 42: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen

© Jan Devos - 42

Negotiation ADR Arbitrage Court / EO

Third party

No Yes Yes Yes

Control Parties PartiesDRB

Third party Third party

Execution Deliberately Deliberately Court order Court order

Proof ad hoc ad hoc Flexible Strictly Ruled

Liability Secondary Tertiary Primary Primary

Contract Yes Yes Yes No

Page 43: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Geschillen oplossen: tarieven

© Jan Devos - 43

from 0,00 to 12.500,00 162,50     625,00    

from 12.501,00 to 50.000,00 625,00 + 0,50% 625,00  + 2,50%

            otae 12.500     otae 12.500

from 50.001,00 to 100.000,00 750,00 + 1,50% 1.500,00 + 2,00%

      otae 50.000   otae 50.000

from 100.001,00 to 500.000,00 1.500,00 + 0,75% 3.000,00  + 0,75%

            otae 100.000     otae 100.000

from 500.001,00 to 1.000.000,00 5.000,00 + 0,375% 6.250,00 + 0,75%

      otae 500.000   otae 500.000

from 1.000.001,00 to 5.000.000,00 8.500,00 + 0,35% 10.000,00  + 0,375%

          otae 1.000.000     otae 1.000.000

from 5.000.001,00 to 10.000.000,00 22.500,00 + 0,15% 30.000,00 + 0,15%

      otae 5.000.000   otae 5.000.000

from 10.000.001,00 to 50.000.000,00 35.000,00 + 0,0125% 40.000,00 +  0,0125%

          otae 10.000.000     otae 10.000.000

Above   50.000.000,00 45.000,00 +0,006%otae 50.000  70.000,00  +

0,006%otae 50.000.000

Page 44: Syntra Sint-Niklaas 26 10-2011

Vragen ?

CONTACT

drs.ir. Jan Devos, MBA

.Electronics and IT Lab

University College West-FlandersGhent University AssociationGraaf Karel De Goedelaan 5

BE-8500 KORTRIJK - BELGIUMT: +32 56 24 12 72F: +32 56 24 12 24

e-mail: [email protected][email protected]

linkedIn: www.linkedin.com/in/jangdevos website: http://elit.howest.be/jdevos