Morsecode

“Still alive and kicking”

Jacques Verleijen ON4AVJ

Telecommunicatie

• Al een eeuwenoude nood:

− Koeriers

− Vuurtorens

• Telegrafie

− Optische

− Telegrafen

− Draadloos

Morsecode

• Ontwikkeld in 1835 door Samuel Morse

− Codering van letters/cijfers/tekens via punten en strepen

• Snelheid

• Q code

Gebruik morsecode• Voornaamste gebruikers:

− Spoorwegen

− Post (telegrammen)

− Zeevaart

− Pers

− Beurs

− Militairen

• In onbruik geraakt door de komst van andere technieken

• Laatst professioneel gebruikt in 1999

• Wordt nog steeds gebruikt door radio amateurs

Wat zijn radioamateurs?• Experimenteren met radiogolven en

communicatie

• Technische hobby

• Officieel erkend door de ITU

• Vergunning (examen)

• Nationaal en internationale georganiseerd:

− UBA en IARU

Radioamateurs en morsecode

• Bijna de enigen die dit nog gebruiken.

• Waarom:

− Is universeel (via de Q code)

− Performant

− Verre afstanden

− Omgevingsvriendelijk

− Goedkoop

− Voor de fun

Erfgoedwerking

• IARU R1 conferentie 08/2011: − International Radio Amateur Union− R1: Europa en Afrika− Sun City

• Resolutie:

− “To safeguard Morse Code as an Intangible Heritage”

Hoe het begon:

Doel• Erkenning Immaterieel

Cultureel Erfgoed

Hoe?

• Coördinatie door DARC (Duitsland)

• Ook de UBA zal deelnemen, naast

− Italië, Polen, Nederland, Namibië, Finland

− Ook belangstelling vanuit andere continenten (R2 en R3)

2012

• Uitzoeken hoe men te werk moet gaan:

− Opzoeken van contacten

− Contact met FARO

− Haalbaarheidsonderzoek

− Contacten met de andere gemeenschappen

• Opstellen projectplan (intern)

• Goedkeuring project door RvB UBA

2013

• Studiedag FARO

• Contact met ETWIE

• Opstellen van ons eerste dossier

• Indienen dossier 15/11/2013

Resultaat 2013

• Voorlopig niet goedgekeurd, omdat:

− Ambachtelijke praktijken ipv taal

− Te veel nadruk op verleden

− Borgingsmaatregelen moeten uitgewerkt worden

− Erfgoedgemeenschap is te beperkt

• Normaal, gezien het dossier in een vroege fase zit.

Borgingsactiviteiten

Documentatie en onderzoek

• Documentatie:

− Eerste concrete stap: brochure

− Verder:

• Tentoonstellingen

• WO I :100 jaar vergeten communicatie

• Onderzoek

− Contacten zoeken

− Morsecode als communicatiemiddel

− Verder opzoeken in archieven

Ronde tafel: 23/04/2014

• Open voor iedereen (28 aanwezigen)

• Resultaten brainstormsessie:

− Samenwerken met onderwijs

− Morsecode loskoppelen van telegrafie

− Erfgoedgemeenschap uitbreiden

− Intern ook interesse opwekken

− Wat met het roerend erfgoed (telegrafen, zenders,…)

− …

Erfgoedgemeenschap -internationaal

• Internationale samenwerking:

− Duitsland

− Italië

− Polen

− Namibië

− Finland

• Nederland: erkenning is een feit

Erfgoedgemeenschap – nationaal• Stappen ondernemen bij de Franstalige en

Duitstalige gemeenschappen

• Met andere (ex) gebruikers, zoals:

− Koopvaardij,

− leger,

− radiomaritieme diensten,

− Scouts

• Andere geïnteresseerden:

− Verzamelaars

− Musea

− Individuen

− …

Overdracht: morse cursussen• Vroeger een verplichting voor korte golf

licentie

• Nu vrijwillig

− Uitdaging

− Verbindingen zijn gemakkelijker

• Bandbreedte

• Minder vermogen

• Plezierig

Morse cursussen

• On-line: http://www.uba.be/nl/actueel/uba-cw-cursus

• Lokale afdelingen, bvb:

− Oostende: iedere dinsdag en donderdag

− Eeklo

− Aalter

− Lier

− Via radio of ter plaatse

Examens

• Is nog verplicht in sommige landen om op korte golf te mogen zenden

• Erkende verenigingen mogen deze examens afnemen van het BIPT

Interne communicatie en sensibilisering

• Via artikels in ons tijdschrift “CQ-QSO”

• Lezingen in de plaatselijke afdelingen

Interne communicatie en sensibilisering

• Wedstrijden

− Internationaal: bijna wekelijks zijn er wedstijden

• Duren 24 of 48u

• Individueel of in clubverband

− UBA CW contest (laatste weekend van februari):

• 843 buitenlandse stations en 56 Belgische in 2013

• Velddagen

− Eerste weekend van juni (19 lokale afdelingen)

Externe communicatie en sensibilisering• Lezingen:

− eerste radioverbinding tussen Brussel en Belgisch Congo (Boma)

− 100 jaar vergeten communicatie

− Betekenis draadloze telegrafie

− High speed telegraphy

• Demonstraties en open deurdagen

− Focus op jeugd en 50 plus

− Bvb scholen, hobbybeurzen,…

Externe communicatie en sensibilisering

• Dag van de wetenschap

− Gent (Vooruit), Grimbergen (Mira) en Pepingen(museum Ter Kamme)

− Kennismaking Morse via demonstraties en Samuel”

− Signaalzoeker, morsesleutel

• Erfgoeddagen (zie fimpje)

− 2013: Noorderkempen

Mogelijke acties

• Demonstraties en tentoonstellingen

• Schoolactiviteiten

• Deelname aan andere erfgoedactiviteiten

• …

Een case:

Erfgoeddag 2014

Met punten en strepen

Waar?• Op 9 plaatsen in Vlaanderen:

− Baarle (Zonder Eigen)

− Mechelen (Lamot centrum)

− Nevele (ontmoetingscentrum)

− Merelbeke (station)

− Grimbergen (Mira)

− Raversijde (domein)

− Sinaai (St Catharina school)

− Kortijk(erfgoedhuis)

− Sint Truiden (Scouts St Augustinus)

• andere activiteiten.− Meulebeke

− Heist op den Berg

− Eeklo

− Erpe- Mere

Activiteiten voor radioamateurs

• Speciale callsing OS10M tot OS19M

− Wereldwijde contacten

− Speciale QSL Kaart

• Speciaal Diploma

Voor het publiek• Tentoonstelling:

− Panelen

− Op sommige plaatsen: oude telegrafen

• Demonstraties:

− Stations OS1xM zijn operationeel

• Berichtenspel

− Het publiek kan op sommige plaatsen een bericht laten doorsturen

Voor de jeugd

• Maken van een seinsleutel

• Samuel

Resultaat • Media aandacht (kranten, Klara)

• Tentoonstelling: +/- 2.500 bezoekers

• Jeugdactiviteiten: 400 kitjes gemaakt

• Special roeptekens: meer dan 21.587 verbindingen gemaakt op 1 maand

• 603 diploma’s aangevraagd, o.a. :

− USA (12), Japan(11), Rusland(49+14), Ukraine(96),..

Last but not least

• Brochurein samenwerking met ETWIE

• 2500 exemplaren

De toekomst…

• Nieuw dossier ingediend

• Blijven de morse code gebruiken en promoten:

− Lokaal:

• Promoten van radioamateurisme

• In de publieke belangstelling plaatsen

− Internationaal:

• door het gebruik van de morse om verbindingen te maken

Vragen ?