56
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercita:on ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum. » Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercita:on ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum. » Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercita:on ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum." LA MYOSITE OSSIFIANTE POSTTRAUMATIQUE Pr Dr J.M. Crielaard, Dr D. Sanfilippo, Mr V. Couffignal, Mr G. Thèrer, Mr A. Samson Médecine de l’Appareil Locomoteur CHU de Liège

LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

LA  MYOSITE  OSSIFIANTE  POST-­‐TRAUMATIQUE  

Pr  Dr  J.-­‐M.  Crielaard,  Dr  D.  Sanfilippo,    Mr  V.  Couffignal,  Mr  G.  Thèrer,  Mr  A.  Samson  

 Médecine  de  l’Appareil  Locomoteur  -­‐  CHU  de  Liège  

Page 2: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

PLAN  INTRODUCTION:  classifica'on  –  défini'on  

EPIDEMIOLOGIE  

PHYSIOPATHOLOGIE  -­‐  HISTOLOGIE  

CLINIQUE  

EVOLUTION  NATURELLE  

EXAMENS  COMPLEMENTAIRES  

DIAGNOSTIC  DIFFERENTIEL  

CAS  PARTICULIERS  

TRAITEMENTS  

Page 3: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

INTRODUCTION  -­‐  CLASSIFICATION    

Myosite  ossifiante  (MO)    à  3  en:tés  cliniques  :  

 

1.   MO  non-­‐TraumaBque  circonscrite    Ø  Localisée,  bien  délimitée,  sans  no:on  trauma:que  

2.   MO  TraumaBque  circonscrite  (MOTC)  Ø  Localisée,  bien  délimitée,  trauma:sme  récent  

 3.   MO  Progressive  

Ø  Maladie  létale  héréditaire  Ø  Ossifica:on  progressive  muscles  et  :ssus  sous-­‐cutanés  

(1)  

Page 4: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

INTRODUCTION  -­‐  DEFINITION  Lésion  ossifiante  «  bénigne  »,  non-­‐évolu've,  survenant  au  sein  des  

'ssus  mous  suite  à  un  trauma'sme  musculaire  

«    Extra-­‐skeletal-­‐Osteosarcome  like  »  !  Sports  de    

contact  

Arrêt  sporBf    prolongé  

Traitement    non-­‐codifié  

LocalisaBons  préférenBelles:    -­‐  quadriceps    

-­‐  brachial  antérieur  

Nombreux    examens  

complémentaires  !  

(1)  

Page 5: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

5  

TRAUMATOLOGIE  MUSCULAIRE  :  CONTUSIONS  

  Choc  direct  unique  ou  répété  (coups  de  pied,  coups  de  genou,  …)    Applica:on  violente    

Page 6: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

6  

CONTUSION  MUSCULAIRE  

  Importance  impact    Direc:on  :  

•  Perpendiculaire  à  +++  à  myosite  ossifiante  

•  Tangen:elle  :  décollement  aponévro:que              Etat  de  contrac:on  :  •   Relâchement  :  moindre  vulnérabilité    •   Contrac:on  maximale  :  gravité  ++  

Dilacération musculaire… Hémorragie interstitielle!

Page 7: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

EPIDEMIOLOGIE       Complica:ons  :  4-­‐18%  des  contusions  musculaires  

   Risque  directement  propor:onnel  ßà  sévérité  contusion      

 

(2)  

(3)  

Page 8: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

PHYSIOPATHOLOGIE  (1)  

Page 9: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

9  

Echographie  sagiaale  loge  antérieure  cuisse  :    

hématome  expansif  secondaire  à  contusion  

Page 10: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

PHYSIOPATHOLOGIE  (2)  

CONTEXTE  INFLAMMATOIRE  

(2,4)  

Page 11: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

J0  –J7   J7  –J15  >  J15  

«  Phénomène  zonal  »  

Proliféra:on  Fibroblas:que       Osteoblastes      

Zone  calcifiée      

PHYSIOPATHOLOGIE  –  HISTOLOGIE  (3)   (3)  

F  

O  

M  C  

Page 12: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

PHYSIOPATHOLOGIE  –  HISTOLOGIE  (4)  «  Phénomène  zonal  »  

(3)  

F  

O  

M  

+  C  

Page 13: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

CLINIQUE  

             Cas  typique…  

   Trauma:sme  récent:  Contusion  ++     Homme  jeune  mélanoderme     Cuisse  (quadriceps)  ou  bras  (brachial  antérieur)     Sports  de  contact     Erreurs  thérapeu:ques:  Thermothérapie  –  massages     Evolu:on  défavorable:    

ü   Douleurs  persistantes  ü   Douleurs  NOCTURNES  ü   Perte  mobilité  (flexion  genou  -­‐  myosite  crurale)  

Page 14: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

CLINIQUE  Cas  atypiques:     Trauma:sme  quasi  inaperçu:  contusion  bénigne     Microtrauma:smes  répétés  !  

«  Shooter’s  bone  »  «  Rider’s  bone  »  

Mavrogenis  AF  et    al,  2011  (4)  

Page 15: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

CLINIQUE  

Cas  atypiques:    

   Paresthésies     Faiblesse  musculaire     Œdème  lympha:que  

      Thrombophlébite  veineuse    

profonde  du  membre  supérieur    suite  à  myosite  brachial  antérieur  

Page 16: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

EVOLUTION  NATURELLE    

Stades   PRECOCE    <  4  sem  

INTERMEDIAIRE  4  –  8  sem  

MATURE  >  8  sem  

Clinique  Perte  mobilité  

Douleur  Œdème  

Masse  circonscrite  palpable  

Majora:on  raideur  

Améliora:on  progressive  mobilité  

Histologie  Hypercellularité  

Appari:on  cellules  mésenchymateuse  

Ostéo/chondro-­‐blastes  Forma:on  :ssus  osseux  

Tissus  osseux  mature  lamellaire  

Rx   Néga:ve  Pas  de  calcifica:on  

Lésion  caractéris:que:    -­‐  périphérie  calcifiée    -­‐  centre  clair  

Masse  calcifiée    

(2,5)  

Page 17: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

EVOLUTION  DE  LA  LESION  

J0  –J7   J7  –J15   >  J15  

                                 US              SCINTI          CT  SCAN        IRM         Rx  

EVITER  BIOPSIE  :  TROP  DE  FAUX  +  OSTEOSARCOME  

Proliféra:on  Fibroblas:que      

Ostéoblastes       Zone  calcifiée      

Biopsie  (si  doute  diagnos:c)  

Histo  

Imagerie  

Biologie  

EVOLUTION  –  EXAMENS  COMPLEMENTAIRES    

Biologie  

Lacout  A,  Jarraya  M  et  al.  ,  2012.    (6)  

Page 18: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

IMAGERIE  MEDICALE  :  US  

Page 19: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

IMAGERIE  MEDICALE  :  ScinBgraphie    

Page 20: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

IMAGERIE  MEDICALE  :  CT-­‐SCAN    

Page 21: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

IMAGERIE  MEDICALE  :  IRM    

Page 22: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

IMAGERIE  MEDICALE  :  Radiographie  

Page 23: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

BIOLOGIE  CLINIQUE  

Beiner  JM  et  al,  2002  (7)  

Page 24: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

DIAGNOSTIC  DIFFERENTIEL     ComplicaBons  lésion  musculaire  

ü  Nodule  fibreux  ü  Hématome  enkysté*  ü  Epanchement  de  Morel  Lavallée**  

   ApposiBon  périostée  (fracture  de  stress)       Ostéosarcome     Ostéosarcome  extra-­‐squelekque  et  paraostéal  

 

* **  

Page 25: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

DIAGNOSTIC  DIFFERENTIEL  RADIOLOGIQUE  

FRACTURE  DE  STRESS   MYOSITE  OSSIFIANTE  

Page 26: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

DIAGNOSTIC  DIFFERENTIEL  RADIOLOGIQUE  OSTEOSARCOME  

Page 27: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

DIAGNOSTIC  DIFFERENTIEL  RADIOLOGIQUE  OSTEOSARCOME  EXTRA-­‐SQUELETTIQUE  

Page 28: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

DIAGNOSTIC  DIFFERENTIEL  RADIOLOGIQUE  OSTEOSARCOME  PARAOSTEAL  

Page 29: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

CAS  PARTICULIERS  

Myosites  ossifiantes:    localisaXons  inhabituelles  

   Muscle  pe:t  rond  

   Muscle  psoas  iliaque  

   Muscle  temporal  et  ptérygoïdien  médial  

   Muscle  triceps  brachial  

Page 30: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Myosite  ossifiante  peXt  rond  –  Pa'ent  13  ans  –  trauma'sme  mineur  épaule  –  impotence  fonc'onnelle  majeure  

Page 31: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Myosite  ossifiante  du  psoas  iliaque:  Pa'ent  de  56  ans  –  douleurs  lombaires  et  du  membre  inférieur  gauche  suite  à  une  chute  au  domicile.  

Myosi's  Ossificans  in  Psoas  Muscle  AOer  Lumbar  Spine  Fracture  a  case  report  Sang  Woo  Kim,  Joon  Hyuk  Choi,    

SPINE  Volume  34,  Number  10,  pp  E367–E370  

Page 32: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Myosite  ossifiante  muscle  temporal  et  ptérygoïdien  médial  –  Rugbyman  de  21  ans  –  trauma'sme  facial      

Myosi's  ossificans  trauma'ca  of  temporalis  and  medial  pterygoid  muscle  Reddy  SP,  Prakash  AP,  Keerthi  M,  Rao  BJ.  

J  Oral  Maxillofac  Pathol.  2014  May;18(2):271-­‐5  

Page 33: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Myosite  ossifiante  triceps  brachial  –  femme  de  32  ans,  nageuse  de  haut  niveau  –  Pas  de  trauma'sme  iden'fié  (microtrauma'smes  répétés)  

Myosi's  ossificans  circumscripta  of  the  triceps  due  to  overuse  in  a  female  swimmer  Defoort,  Saartje  ;  Arnout,  N  ;  Debeer,  P  

Interna:onal  Journal  of  Shoulder  Surgery,  2012,  Vol.6(1),  p.19-­‐22      

Page 34: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

TRAITEMENTS  :  CONTUSIONS  MUSCULAIRES  ET  MYOSITE  OSSIFIANTE  

1.   PHYSIQUES  EN  FONCTION  EVOLUTION    

2.   MEDICAMENTEUX  

3.   CHIRURGICAUX  

Page 35: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Prise  en  charge  classique  d’une  contusion  musculaire     URGENCE     URGENCE  RETARDEE     REPARATION   REGENERATION   RECUPERATION   REATHLETISATION  

           

1.   TRAITEMENTS  PHYSIQUES    

Page 36: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Prise  en  charge  classique  contusion  musculaire    URGENCE  J0  :  Limiter  épanchement  et  l’œdème  intersBBel    Cryothérapie  répétée,    Bandage  compressif,    Suréléva'on  membre,    Repos  obligatoire,    BREF  =  RICE              

               RICE    -­‐  -­‐  -­‐  -­‐-­‐>  POLICE      Protec:on  /  Op:mal    Loading    /    Ice  /    Compression    /      Eleva:on      Equilibre  entre  repos  et  charge  mécanique  propice  à  la  cicatrisa:on    Restaurer  caractéris:ques  physiologiques  :ssulaires    Quid  «  op:mal  »?  

                     C  M  Bleakley  et  Al.,  2012                      Glasgow  et  Al.  2015  

Page 37: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Cryothérapie    

 1/    Gameready      

Page 38: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Cryothérapie    

 2/  Hyperice      

Page 39: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Tape  de  compression  –  quadriceps    (1)  

Page 40: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Tape  de  compression  –  quadriceps    (2)  

Page 41: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Tape  de  compression  –  quadriceps    (3)  

Page 42: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Tape  de  compression  –  quadriceps    (4)  

Page 43: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Tape  de  compression  –  quadriceps    (5)  

Page 44: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Tape  de  compression  –  quadriceps    (6)  

Page 45: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Tape  de  compression  –  quadriceps    (7)  

Page 46: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Prise  en  charge  classique  contusion  musculaire    URGENCE  RETARDEE  J+2  :    Favoriser  écoulement  sanguin  et  éviter  organisaBon  Bssulaire.    RICE      Pronos:c  favorable:  Flexion  genou  ac:ve  à  90°  en  48h    Risque  de  MOT  :  Flexion  genou  <45°  après  2-­‐3  jours          

Page 47: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Prise  en  charge  classique  contusion  musculaire      REPARATION  J3  à  J7-­‐10  :    Evacuer  hématome  et  accélérer  phagocytose      Cryothérapie    Mobilisa'ons  ac'ves    Travail  musculaire  isométrique,      Electrothérapie  antalgique  et  excito-­‐motrice  pour  les  groupes  musculaires  sains  avoisinants.  

   Ne  pas  induire  de  saignements  supplémentaires  !!!  

Traitements  chauffants,    Massages,    Ultrasons,    Mobilisa:ons  passives  

   

Page 48: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Prise  en  charge  classique  contusion  musculaire    REGENERATION  J8  à  J15-­‐21  :    CicatrisaBon  Bssu  conjoncBf:  Améliorer  vascularisaBon,    Eviter  orientaBon  anarchique  et  cicatrisaBon  fibreuse      

  Rééduca'on  fonc'onnelle  vers  flexion  120°,      Renforcement  musculaire  progressif  :  isométriques  et  concentriques,  excentriques  sous  max,    

  Sollicita'ons  propriocep'ves  progressives,      Reprise  lente  marche  et  foo'ng.  

 

Page 49: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Prise  en  charge  classique  contusion  musculaire    REGENERATION  J8  à  J15-­‐21  :          Modalités  excentrique  sous  max:     Début  à  J8   Evalua:on  force  max  côté  sain  jusqu’à  30°/s   Début  à  5°/s,  amplitude  non  douloureuse  (+-­‐45%  amplitude  

max),  20%  MFM  groupe  musculaire  homologue   Indolence  !   Protocole  Stanish  appliqué  aux  lésions  musculaires   Intensifica:on:  5  à  10%  force  à  chaque  séance,  amplitude  

jusqu’à  course  externe  et  vitesse  jusque  30°/s.    

             Barthélémy,  Kaux,  Ferret,  2014    

Page 50: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Prise  en  charge  classique  contusion  musculaire    RECUPERATION  >J21  :    Améliorer  élasBcité  cicatricielle,    Renforcement  fibres  musculaires  saines,    AmélioraBon  du  contrôle  neuromusculaire      Intensifica'on  exercices  dynamiques  –amplitude  mouvements  indolores,  contre  résistances  progressives.  

  E'rements  progressifs,      Introduc'on  travail  excentrique  analy'que,      Coordina'on  musculaire  agonistes/antagonistes,      Améliora'on  processus  aérobie  (foo'ng  ++)  

 REATHLETISATION  >4  –  6  semaines  :  Reprise  sporBve      Travail  aérobie,      Anaérobie,      Reprogramma'on  neuromusculaire  spécifique,      Retour  aux  entrainements  et  compé''on  spor've  

 Eviter  contact  dans  un  premier  temps      

Page 51: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Brève  présenta:on  MOT  Prise  en  charge  contusion  musculaire  +  délais  À  faire  et  ne  pas  faire    

Eléments  de  rééducaXon  spécifique  de  la  MOT      Ondes  de  chocs  (ESWT)?      

•  Pas  de  fractures  de  MOT  mais  gain  fonc:onnel  •  87%  d’améliora:on  après  un  traitement  de  3  

sessions  ESWT  en  6  semaines.  Buselli  P  et  Al.  2010  

•  Effet  analgésique  en  24h  et  gain  d’amplitude.  D  A  Torrance  et  al.  2011  

   Thérapie  par  phonophorèse  (irriga'on  d’acide  acé'que)?  

•  Réduc:on  de  la  calcifica:on,  améliora:on  considérable  de  la  symptomatologie  en  4  semaines,  A  Bagnulo  et  al.  2014  

   

Page 52: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Brève  présenta:on  MOT  Prise  en  charge  contusion  musculaire  +  délais  À  faire  et  ne  pas  faire    

Quand  le  kinésithérapeute  doit-­‐il  évoquer  l’installa'on  d’une  myosite  ossifiante  du  quadriceps…  ?       Popula:on  15-­‐30  ans  

 Contusion  ++  

 Début  prise  en  charge  tardive  :  >  3  jours  

 Retard  évolu:on  clinique  globale  

 Epanchement/hématome  persistant  

 Augmenta:on  douleur  (nocturne!)  -­‐  température  

 Amplitude  flexion  genou  <  120°     Palpa:on  :  masse  ferme  

   

Page 53: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

2.  TRAITEMENTS  MEDICAMENTEUX    

 ANTALGIQUES  

 AINS  dès  les  premiers  jours  (indomethacine)    

 Cases  reports  concernant  BIPHOSPHONATES    

(8)  

(9)  

Page 54: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

   Volume  myosite  :  ü  Compression  structures  neurovasculaires  

ü  Perte  mobilité  significa:ve  

       Caractère  exostosant  :  ü  Douleurs  récurrentes  à  l’effort    

Lésion  mature  (délai  6  mois  à  1  an)    3.  TRAITEMENT  CHIRURGICAL    

(2)  

Page 55: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

Titre  de  la  page  1  

Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum.  »    Lorem  ipsum  dolor  sit  amet,  consectetur  adipiscing  elit,  sed  do  eiusmod  tempor  incididunt  ut  labore  et  dolore  magna  aliqua.  Ut  enim  ad  minim  veniam,  quis  nostrud  exercita:on  ullamco  laboris  nisi  ut  aliquip  ex  ea  commodo  consequat.  Duis  aute  irure  dolor  in  reprehenderit  in  voluptate  velit  esse  cillum  dolore  eu  fugiat  nulla  pariatur.  Excepteur  sint  occaecat  cupidatat  non  proident,  sunt  in  culpa  qui  officia  deserunt  mollit  anim  id  est  laborum."  

Myosite  ossifiante…  Take  Home  Message!  

  Lésion  ossifiante  bénigne!    Processus  inéluctable      DétecBon  précoce…  

   Prise  en  charge  rapide:  luser  ü  contre  hématome  !  ü  contre  inflamma:on  ü  contre  turnover  osseux  

  Challenge  diagnosBque…      Variabilité  clinique  et  radiologique…      Exclure  l’ostéosarcome!  

  Dialogue  médecin  -­‐  kiné  

Page 56: LA MYOSITE OSSIFIANTE POST-‐TRAUMATIQUE

REFERENCES      Myosi's  Ossificans  Walczak  BE,  Johnson  CN,  Howe  BM.  Journal  of  American  Academy  of  Orthopedic  Surgery.  2015  Oct;23(10):612-­‐22    Car'laginous  and  osseous  soO  'ssue  tumors.  Folpe  AL,  Gown  AM  Enzinger  &  Weiss’s  So�  Tissue  Tumors,  Edi:on  6,  Philadelphia,  Elsevier,  2014,  p.  917-­‐946.    Atlas  of  Musculoskeletal  Tumors  and  tumorlike  Lesions  P.  Picci  et  al.  5  ième  édi:on  –  2014    Heterotopic  ossifica'on  revisited  Mavrogenis  AF,  Soucacos  PN.  Orthopedics  2011;  34;  177    Heterotopic  Ossifica'on  Kaplan  FS,  Glaser  DL,  Hebela  N,  Shore  EM  Journal  American  academy  of  orthopedic  surgery  2004,  12;116-­‐125.    Myosi's  ossificans  imaging:  Keys  to  successfull  diagnosis  Lacout,  Alexis  ;  Jarraya,  Mohamed  ;  Marcy,  Pierre-­‐Yves  ;  Thariat,  Julieae  ;  Carlier,  Robert  Indian  Journal  of  Radiology  and  Imaging,  2012,  Vol.22(1),  p.35-­‐39      Muscle  contusion  injury  and  myosi's  ossificans  trauma'ca.  Beiner  JM,  Jokl  P.  Clin  Orthop  Relat  Res  2002,  S110-­‐S119.    Effect  of  some  an'-­‐inflammatory  agents  on  the  healing  of  ruptured  muscle  Järvinen  M,  Lehto  M,  Sorvari  T.  Journal  of  Sport  Traumatology,  1992;  14;  19-­‐28.    Quadriceps  trauma'c  myosi's  ossificans  in  a  football  player:  Management  with  intravenous  pamidronate.  Mani-­‐Babu  S,  Wolman  R,  Keen  R.  Clinical  Journal  of  Sport  Medicine,  2014;  24  (5):  e56-­‐e58.                    

(1)  

(2)  

(3)  

(4)  

(5)  

(6)  

(7)  

(9)  

(8)