20
สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต ฉบับที่ 6 : พฤศจิกายน พ.ศ. 2558 สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต

World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ฉบบท 6 : พฤศจกายน พ.ศ. 2558

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Page 2: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

บทบรรณาธการ

เดอนพฤศจกายน พ.ศ.2558 นบวาเปนเดอนทสถาบนวจยนโยบายเกอบทกแหงในสหรฐและยโรป ตางจบจองรายงานขอมลเรองราวเกยวกบภมภาคตะวนออกกลางมากเปนพเศษ โดยเฉพาะทเกยวของกลม ISIS สรางความหวาดหวนใหกบโลกอยางมากคอ เหตการณการโจมตทกรงปารสจนมผเสยชวตจ านวนมาก ในสวนยโรปเอง นอกจากเผชญกบปญหาเศรษฐกจทผานมา เวลานยงซ าเตมดวยปญหาความมนคง และปญหาวกฤตผล ภยจากซเรยอยางมหาศาล

นอกกจากน ในภมภาคตะวนออกกลาง พบวา สถาบน Carnegie Middle East ในกรงเบรต เปนสถาบนวจยนโยบายหนงทนาสนใจทเนน การศกษาวเคราะหสถานการณในตะวนออกกลาง ในเดอนน สถาบนคลงปญญาฯ กไดน าบทวเคราะหเรอง The Crisis of the Arab Nation-State มาน าเสนอ

ในภมภาคเอเชย มรายงานจาก CASS ทนาสนใจคอ จนเรมหนมาจดอนดบ Think Tank ของโลกดวยตนเอง ผลการประเมนพบวา จาก 31 ประเทศทวโลก 3 อนดบแรกตกเปนของ สถาบน The Carnegie Endowment for International Peace ของสหรฐอเมรกา สถาบน Bruegel จากเบลเยยม และสถาบน Heritage Foundation ของสหรฐ ตามล าดบ จะตางจากทมการจดอนดบโดยสถาบนในสหรฐอเมรกา โดยมหาวทยาลยเพนซลวาเนย กอนหนาน

ส าหรบผลงานของสถาบนคลงปญญาฯ เอง กใหน าหนกในเรองทเชอมโยงกบประเทศในตะวนออกกลางไมนอย รวมทงบทบาทของตรก และการท าความเขาใจเรองกลม ISIS

รายละเอยดตางๆ สามารถตดตามอานเนอหาสรปไดใน World Think Tank ฉบบเดอนพฤศจกายน 2558 น

ยวด คาดการณไกล

บรรณาธการ

Page 3: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

สารบญ

หนา บทบรรณาธการ

ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในภมภาคยโรป 1 CHATHAM HOUSE 1 EUROPEAN COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS 2

ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในภมภาคอเมรกา 4

RAND 4 BROOKINGS 5 ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ดานภมภาคตะวนออกกลาง 7 CARNEGIE MIDDLE EAST CENTER 7

ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในภมภาคเอเชย 11 CARNEGIE-TSINGHUA CENTER 11 CHINESE ACADEMY OF SOCIAL SCIENCES (CASS) 13

ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในประเทศไทย 14 สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต KLANGPANYA INSTITUTE FOR NATIONAL STRATEGIES DEVELOPMENT) 14

Page 4: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

1

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในภมภาคยโรป CHATHAM HOUSE

EUROPEAN COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS

เรยบเรยงโดย จฑามาศ พลสวสด ผ ชวยนกวจย

CHATHAM HOUSE

การโจมตปารส: ธรรมาภบาลคอหนทางในการโคนลมกลม ISIS เหตการณโศกนาฏกรรมทกลมผกอการราย ISIS ไดโจมตกรงปารส ประเทศฝรงเศสในวนท 13 พฤศจกายนทผานมาจนเปนเหตใหมผเสยชวตกวารอยรายนนไดสรางความโกรธแคนใหแกรฐบาลฝรงเศสรวมถงประเทศพนธมตรเปนอยางมาก โดยลาสดฝรงเศสไดตอบโตอยางทนควนดวยการสงเครองบนรบโจมตทางอากาศไปยงเมอง Raqqa ทางตอนเหนอของซเรยซงเปนฐานทต งของกลม ISIS อยางไรกตาม Dr. Neil Quilliam หวหนา Middle East and North Africa Programme ของสถาบน Chatham House กลบมความเหนวา การโจมตทางอากาศและท าลายทรพยากรในพนทเพอตดแหลงเงนทนของกลมผกอการรายอาจไมเพยงพอทจะท าใหสามารถโคนลมกลม ISIS ลงไดอยางถาวร ทงนการจะปราบปรามและปองกนภยคกคามจากการกอการรายตอภมภาคยโรปไดในระยะยาวจ าเปนตองอาศยธรรมาภบาลหรอการก ากบดและทด (Governance) เปนเครองมอหลกควบคกบการสนบสนนจากประชาคมระหวางประเทศอยางตอเนอง ผ น าโลกตะวนตกจะตองท าความเขาใจถงเงอนไขทกอใหเกดกลม ISIS รวมไปถงการด ารงอยของภาคประชาชนในพนทซเรยและอรกจ านวนมากทใหการสนบสนน ISIS เพอแลกกบความคมครองและบรการสาธารณะ โดยนอกจากการกอความไมสงบแลว ISIS ยงด าเนนกจกรรมทางการเมองอยางจรงจงในซเรยและอรกซงถอเปนฐานทม นของกลมโดยการโนมนาวใหประชาชนในพนทรสกวาการเมองและรฐบาลในปจจบนออนแอและเปราะบาง และ ISIS เปนเพยงทางเลอกเดยวทจะชวยคมครองประชาชนได จงไมนาแปลกใจทชาวมสลมซงใหการสนบสนนกลม ISIS มจ านวนเพมขนอยางตอเนอง ดงนน วธการเดยวทโลกตะวนตกจะสามารถบนทอนความมนคงของ ISIS ในซเรยและอรกลงไดคอการท าใหประชาชนซงอยภายใตการควบคมของ ISIS เลงเหนถงทางเลอกทนาเชอถอและมนคงกวาทเปนอยโดยการสงเสรมความเขมแขงของชมชนในระดบทองถนพรอมทงเสนอบรการสาธารณะทดกวา ซงโลกตะวนตกจะตองใหความส าคญกบการสงเสรมแนวคดทองถนปกครองตนเองควบคกบการเสรมพลงความเขมแขงของภาคประชาชนใหพงพากลม ISIS นอยลง

Page 5: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

2

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

EUROPEAN COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS การเดนหนาแกไขปญหาในยโรป

เหตการณกอการรายทเกดขนในกรงปารส ประเทศฝรงเศสเปนเสมอนจดแตกหกส าคญทน าไปสการเรมตนสงครามครงใหมระหวางโลกตะวนตกกบกบกลมกอการรายในรฐอสลามขนอยางจรงจง การโจมตกรงปารสครงลาสดทเกดขนแตกตางจากการกอการรายทเคยผานมาทเนนโจมตสถานทส าคญของรฐดงเชนเหตการณ 9/11 ทเคยเกดขนกบสหรฐอเมรกา แตครงนกลม ISIS กลบพงเปาหมายไปยงสนามฟตบอล รานกาแฟและเวทแสดงคอนเสรตซงลวนเปนสญลกษณทสะทอนถงวถชวตของชาวฝรงเศสแทน ซงวธการดงกลาวไดกระจายความหวาดกลวไปยงประชาชนไดมากขนเปนเทาทวคณ แตอยางไรกตาม การประกาศสงครามและตอบโตกลมกอการรายดวยวธทางการทหารซงฝรงเศสและประเทศพนธมตรเลอกใชมาตลอดอาจจะยงน าไปสความสญเสยทมากขน เนองจากในปจจบนกลม ISIS ซงไดขยายเครอขายไปอยางกวางขวางกมศกยภาพในการท าสงครามไมนอยไมนอยไปกวาประชาคมยโรปเชนกน ดงนนจงจ าเปนตองใชวธการทางการทตเปนหลกในเพอจดการปญหาดงกลาวและควบคมใหมการโจมตเทาทจ าเปนเพอเปนการรกษาสวสดภาพของประชาชนชาวซเรยอกจ านวนมากซงไมไดมสวนเกยวของในความขดแยง และการแทรกแซงทางการทหารของยโรปควรผานกระบวนการประนประนอมและความเหนชอบจากประเทศตางๆในภมภาค นอกจากนยงควรผลกดนให UN กลายเปนกลไกหลกทประชาคมระหวางประเทศสามารถใชคว าบาตรหรอด าเนนนโยบายโดดเดยวรฐบาลรฐอสลามซงใหการชวยเหลอแกกลม ISIS สงหนงทยโรปตองท าความเขาใจส าหรบกรณทเกดขนคอทาทของตวแสดงในระดบภมภาค ไมวาจะเปนอหรานและซาอดอาระเบยซงเปนรฐอสลามทมจดยนตรงขามกบยโรปอยางชดเจน รวมไปถงมหาอ านาจอยางสหรฐอเมรกาซงครอบครองก าลงทหารไวมหาศาล ในขณะทรสเซยกเปนอกหนงประเทศทพยายามเขามามบทบาทในเหตการณครงน ประชาคมยโรปตองพยายามสรางกฎเกณฑทางการทตใหมโดยสรางความรวมมอทเปนเอกภาพระหวางประเทศทมเครองมอทางการทหารทเขมแขงในขณะทประเทศอนๆ กตองรวมกนสรางกระบวนการประนประนอมใหเกดขนในซเรย ส าหรบปญหาผลภยทหลงไหลเขามาสเปนจ านวนมากในขณะนก าลงท าใหประชาคมยโรปตองเผชญกบวกฤตประชากรลนเกนกวาทศกยภาพของแตละประเทศจะรองรบได ยโรปจงควรแกปญหาดวยการกระจายผลภยไปยงพนทอน โดยสนบสนนใหประเทศทยงมขดความสามารถรองรบผล ภยไดเชนประเทศมสลมอยางเลบานอนรบผล ภยไปอยภายการดแลมากขน

Page 6: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

3

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

กลาวโดยสรป จากกรณปญหาทงหมดทเกดขน นกวชาการของ ECFR ตางมความเหนพองถงความจ าเปนในการก าหนดนโยบายทสามารถตอบสนองกบความทาทายทยโรปก าลงเผชญนนคอการรวมมอกนสรางมาตรการความปลอดภยควบคกบการเดนหนาทางการทตตามวถประชาธปไตยเพอยตปญหาซเรยและการกอการรายใหสนสด

เอกสารอางอง

ECFR Paris Staff. Forging a European resolve. European Council on Foreign Relations. ออนไลน: http://www.ecfr.eu/article/commentary_forging_a_european_resolve5014

Neil Quilliam. Paris Attacks: Governance, Not Airstrikes, Will Topple ISIS in Syria. Chathum House. ออนไลน: https://www.chathamhouse.org/expert/comment/paris-attacks- governance-not-airstrikes-will-topple-isis-syria

Page 7: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

4

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในภมภาคอเมรกา RAND BROOKINGS

เรยบเรยงโดย ปลายฟา บนนาค ผ ชวยนกวจย

RAND วดก ำลง จน : สหรฐ ใครแนกวำกน..?

กวา 2 ทศวรรษทผานมา ทกองทพปลดแอกประชาชนจน ไดท าการเปลยนตวเองจากกองทพทมความยงใหญแตลาหลงสกองทพทมความรวมสมยมากขน ถงแมจะยงลาหลงกวาสหรฐอเมรกา ทงในเรองของอปกรณและทกษะการด าเนนงาน แตกไดมการปรบปรงในพนทส าคญหลายพนท ซง RAND ไดประมวลดชนระหวางกองทพของสหรฐอเมรกาและจน ในดานกองก าลง ภมศาสตร และการพฒนาการถวงดลอ านาจไว โดยประเมนจากการโจมตทางอากาศของจนทไดมการพฒนาขปนาวธทมประสทธภาพและแขงแกรงมากขน การแขงขนกนเปนจาวทางอากาศระหวางจนและสหรฐอเมรกา ซงทงสองประเทศไดแขงกนปรบปรง พฒนากองทพอากาศและเครองบนรบของตน และความสามารถในการบกและโจมตนานฟาจนของสหรฐอเมรกา ในบรเวณขอพพาทไตหวนและหมเกาะสแปรตลย ทในชวงหลงมานจนแขงแกรงขน และกลายเปนอปสรรคทาทายสหรฐอเมรกา แตสหรฐอเมรกากไดมการพฒนาอยางตอเนองเพอใหตนยงเหนอกวาจน นอกจากนยงมเรองการตอตานการรบภาคพนดนของจน ทระหวางป 1996 – 2015 จ านวน

เรอด าน ารนใหมของจนไดพงทยานจาก 2 ล า เปน 41 ล า และในจ านวนน ม 37 ล าทตดตงเครองยง

จรวด หรอ ตอปโด ดานสหรฐอเมรกาทในชวงหลายปทผานมา กลบมาใหความสนใจในการพฒนา

ขปนาวธทมอานภาพท าลายลางสง ทสามารถท าลายศตรไดทงใตน าและบนบก และการตอบโตใน

อวกาศของสหรฐอเมรกาและจน ในเรองนสหรฐอเมรกามความไดเปรยบจน เนองจากมดาวเทยม

กวา 500 ดวงในขณะทจนมเพยง 100 กวาดวง แตจนกพยายามเรงเพอทจะตามใหทน นอกจากน

ยงมสงครามไซเบอรระหวางสองประเทศ ซงจนไดจดตงหนวยงานดานไซเบอรตงเเตชวงปลายป

1990 ขณะทสหรฐอเมรกานน ไดจดตงกองบญชาการไซเบอรในป 2009 อยางไรกตามภายใต

เงอนไขของชวงเวลาสงคราม สหรฐอเมรกานนอาจไมไดออนเเอดานไซเบอรอยางทหลายฝายคาด

กองบญชาการไซเบอรนนไดรวมมออยางใกลชดกบหนวยงานความมนคงอยางจรงจงดวยเครองมอ

อนทนสมยทมความซบซอนอยางยง และสดทายคอความมนคงดานนวเคลยร ทต งแตป 1996 เปน

ตนมา จนมการพฒนานวเคลยรของตนใหทนสมยอยางตอเนอง ทงในการเพมปรมาณและคณภาพ

Page 8: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

5

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

อยางไรกตาม มแนวโนมวาในป 2017 ทงจนและสหรฐอเมรกา จะสะสมอาวธนวเคลยรลดลง แตหวรบ

ของสหรฐกยงถอวามมากอยด แตถงอยางนนผน าในทกประเทศกไมควรทจะประมาทความสามารถ

ดานนวเคลยรของจน

BROOKINGS

กำรตอบโต ISIS ดวยพลงของโซเชยลมเดย Brookings ไดตงขอสงเกตวาทกครงกอนท ISIS จะกอการราย จะมการปลอยสอมลตมเดยทางโซเชยลมเดย ซงอาจเกยวของกบการกอการรายทเกดขน ดงตวอยาง เมอวนท 31 ตลาคม พ.ศ.2558 14 วนกอนการโจมตปารส ISIS ปลอยวดโอสนบสนนคนหนมสาวในฝรงเศสใหเขารวมกบกลมกอการราย คลายๆ กบสงทเกดขนเมอ 26 มถนายน พ.ศ.2558 ท ISIS โจมตเมองลยง หนงเดอนกอนหนานน ISIS ไดปลอยวดโอลงบนโซเชยลมเดยสนบสนนใหคนฝรงเศสรนใหมเขารวมกบการกอการราย และสดทาย หน งเดอนกอนเหตการณโจมตออฟฟศของ Charlie Hebdo เมอวนท 7 มกราคม พ.ศ.2558 ทผานมา ISIS ไดปลอยวดโอทกลมคนฝรงเศสรนใหมไดขอเขารวมกลมกอการราย ขอเทจจรงนมความส าคญมากกวาทเคย ในการวเคราะหและท าความเขาใจบทบาทของการใชสอมลตมเดยในการปลกระดมผกอการรายและเปนแนวทางตอบโตการกอการรายอยางมประสทธภาพ ในวนท 22 ตลาคม พ.ศ. 2558 หนวย Delta ของสหรฐอเมรกาถกฆาระหวางการโจมตเพอชวยเหลอตวประกนชาวเครด 70 คน จาก ISIS ในอรก การปฏบตการทางทหารครงนไดชวยชวตตวประกนได 70 คน ในเวลาเดยวกน การโจมตไดท าใหเหนถงแนวทางและกลยทธทมประสทธภาพมากขนในการเอาชนะ ISIS ซงไมเพยงแตในสมรภมรบแตยงหมายถงในทางโซเชยลมเดยและความคดเหนของประชาชนอกดวย การปฏบตการชวยเหลอถกถายท าผานกลองทตดไวบนหมวกทหารของทหารชาวเครดคนหนงทอยในกลมปฏบตการนนดวย สองวนหลงการปฏบตการ ภาพถกปลอยออกมาในโซเชยลมเดยของชาวเครดทชอวา Rudaw และวดโอนไดกลายเปนปรากฏการณทแพรไปอยางรวดเรวในโซเชยลมเดย มผเขาชมมากกวา 1.2 ลานครงในเวลาเพยง 5 วนเทานน ซงมากกวาจ านวนผเขาชมวดโอของกระทรวงการตางประเทศของสหรฐอเมรกาทท าไวเมอป 2557 เพอตอบโต ISIS ถง 10 เทา วดโอนไดแสดงภาพของการชวยเหลอโดยมองคประกอบหลกทท าใหถกเผยแพรไปอยาง

รวดเรวในโซเชยลมเดย คอ ความยาว 4 นาท เปนภาพทนาตกใจ สะทอนวฒนธรรม และเปนเรองจรง

ทสะเทอนอารมณ

ความส าเรจของแคมเปญน คอ วดโอดงกลาวถกโพสตผาน 6 ทวตเตอร โดยเฉพาะเพอการโตตอบกลม ISIS ในโซเชยลมเดย ซงมผเลนทวตเตอรกวา 711,313 คน ทเขาถงโพสตดงกลาวน

Page 9: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

6

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

การโจมตในอรก เปนบทเรยนส าคญส าหรบสหรฐอเมรกาและประเทศพนธมตรถงวธตอสกบ ISIS ดวยสอดจตอล ซงในอนาคตกองก าลงทหารตางๆ การเมองหรอ หนวยการสบราชการลบ ควรทจะน าวธนไปพจารณาใช โดยบทเรยนดงกลาว แบงออกเปน 4 ประการ ดงน 1. การปฏบตงานของกองทพในการตอสกบการกอการรายควรมาพรอมกบกลยทธการสอสารแบบดจตอล ทมการเผยแพรในโซเชยลมเดย 2. การเลาเรองควรอางองจากเรองของชาวอาหรบและชาวมสลมทเผชญกบความเจบปวดจาก ISIS 3. วดโอจะมคนสนใจมากยงขนเมอถกเผยแพรผานชองทไมใชของรฐบาล 4. วดโอและภาพ จากเหตการณจรงในปฏบตการตอบโต ISIS เปนทตองการอยางมาก นเปนครงแรกท ISIS ไดรบความพายแพจากโซเชยลมเดย ซงถอเปนการเตบโตทส าคญมาก

ของการสอสารและโซเชยลมเดยในการใชเปนกลยทธเพอเอาชนะการกอการราย

เอกสารอางอง

Eric Heginbotham, Michael Nixon, Forrest E. Morgan, Jacob Heim, Jeff Hagen, Sheng

Li, Jeffrey Engstrom, Martin C. Libicki, Paul DeLuca, David A. Shlapak, David R.

Frelinger, Burgess Laird, Kyle Brady, Lyle J. Morris, “An Interactive Look at the U.S.-

China Military Scorecard”. http://www.rand.org/paf/projects/us-china-scorecard.html

Javier Lesaca, “Fight against ISIS reveals power of social media”. http://www.brookings.edu/blogs/techtank/posts/2015/11/19-isis-social-media-power-lesaca

Jonah Blank, Jennifer D. P. Moroney, Angel Rabasa, Bonny Lin, “Look East, Cross Black Waters India's Interest in Southeast Asia”. http://www.rand.org/pubs/research_reports/RR1021.html

Page 10: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

7

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในภมภาคตะวนออกกลาง CARNEGIE MIDDLE EAST CENTER เรยบเรยงโดย ปาณท ทองพวง ผ ชวยนกวจย

CARNEGIE MIDDLE EAST CENTER

วกฤตของรฐชาตสมยใหมในอาหรบ “รฐอาหรบตามแบบแปลนเกานน ไมสามารถฟนฟขนมาไดอกแลว แมวามหาอ านาจ

ภายนอกพยายามจะท ามากแคไหนกตาม”

นเปนบทสรปท Yezid Sayigh นกวชาการชาวเลบานอน จากสถาบน Carnegie Middle East ในกรงเบรตบอกไวในบทความของเขาเรอง The Crisis of the Arab Nation-State

ใจความส าคญทเขาจะบอกคอ สงทบอนท าลายระบอบรฐชาตสมยใหมของอาหรบมากทสดในเวลาน ไมไดมเพยง IS หรอการเขามาแทรกแซงของสหรฐและยโรปเทานน แตคอ การพงทลายจากภายใน ของรปแบบการจดสงคมการเมองทเรยกวา “รฐชาต (nation-state)” เพราะไมอาจตอบสนองตอแรงกดดนทเพมมากขนในสงคม นเปนสงทก าลงเกดขนกบรฐชาตอาหรบแตละรฐเวลาน จากอยปต ถงตนเซย จากซเรยถงซาอดอาระเบย ทวไปทงดนแดนตะวนออกกลาง

ท าไม “รฐชาต” จงไมประสบความส าเรจ ไมส าเรจแบบถงขนก าลงจะพงทลายในสงคมอาหรบ? ตอบสนทสดในความหมายของผเขยนบทความนกคงจะเปนวา รฐชาตสมยใหม เปนของของตะวนตก ทเปนสงแปลกปลอม ไมสามารถอยในสงคมอาหรบไดอกตอไป

แลวท าไมรฐชาตในอาหรบตองมาพงในเวลาน ทงๆทอยมาไดกตงนานหลายทศวรรษ ตงแต

หลงสงครามโลกครงทหนงเปนตนมา หลงอาณาจกรกาหลบแหงออตโตมาน ซงอยในรปแบบจกรวรรด

อสลามไดลมสลายไป Yezid ไดใหค าตอบไววา เปนเพราะระยะราวสองทศวรรษทผานมาน ภายใต

สภาพท “เหลารฐชาต” ในตะวนออกกลาง เปนรฐชาตของเผดจการทหารนน มความเปลยนแปลงใน

สงคมสะสมกอตวขนจนเปนแรงกดดนทางสงคมอนมหาศาล ซงรฐชาตแตละรฐในอาหรบไมอาจแบกรบ

หรอปรบตวแกปญหาไดทนอกตอไปแลว

Yezid วเคราะหปญหาเหลานนไววามสามประการ อยางแรกทมผลกระทบใหญหลวงทสดกบ

รฐชาตคอ การเพมขนอยางมหาศาลของประชากรในแถบตะวนออกกลาง ทเขาใชค าวา “ระเบด” ขน

(explosion of population) เกดคนรนใหมขนจ านวนมาก ผลทตามมาในทางเศรษฐกจกคอจ านวน

แรงงานทมากขน อตราการวางงาน โอกาสในตลาดแรงงานทไมเทาเทยมกน ผลในทางการเมองกคอ

กลมคนรนใหมกมทศนคตทางการเมองแตกตางหลากหลาย ซงสวนหนงกเปนผลจากชองทางการรบ

Page 11: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

8

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

สอ ขาวสาร ขอมลทหลากหลายมากขนดวย เหลานรวมกนเปนแรงกดดนทางสงคม ปจจยตอมาคอ ชองวางทางรายไดในสงคม ซงมสงมากอยแลว จากระบบเศรษฐกจแบบ

ทนนยมอปถมภ (crony economic liberalization) ทความมงคงอยในมอของกลมชนชนน าจ านวนนอย กยงกวางขนอก ปญหาความไมเทาเทยมทางเศรษฐกจนยงถกซ าเตมลงเมอรายไดหลกของรฐเหลานทมาจากการขายน ามนลดลงอยางมากในชวงปสองปทผานมา

ขอสดทายคอ การเสอมสลายของสายสมพนธแบบจารตในสงคมอาหรบ จากสาเหตหลายๆประการรวมๆกน เชน ระบบเศรษฐกจทเปนทนนยมมากขน สงผลตอวถชวต ความไมสงบ ความรนแรง จากการสรบและสงครามนอยใหญในภมภาคตลอดทศวรรษทผานมากยอมสงผลเชนกน

ปญหาเหลานเกดจากหลายสาเหตและสะสมบมเพาะมาในระยะเวลาทยาวนาน เมอรฐ

อาหรบตางตกอยใตระบอบเผดจการทยากตอการเปดรบการเปลยนแปลงหรอเปลยนแปลงคอนขาง

ชา กเลยกลายเปนรฐทลมเหลวไปตามๆกน และเปดชองใหแกอ านาจอนเขามาอางความสามารถใน

การจดการสงคมทดกวาใหประชาชน รวมทงเสนออดมการณหลอมรวมภายใตศาสนาอสลาม ซง

ถงแมจะบดเบอน แตกเปนอะไรทเขาถงผคนและสงคมอาหรบอยางทรงพลงกวาแนวคดเรองรฐสมย

ใหม ประชาธปไตย ความทนสมย หรอคานยมอนๆแบบตะวนตก อลกออดะห และโดยเฉพาะอยาง

ยง IS คออ านาจอนทวานน

รากเหงาของวกฤตผลภยในยโรป ในบทความเรอง The Roots of Europe’s Refugee Crisis ของสถาบน Carnegie (Europe)

ทรวมความเหนจากนกวชาการของสถาบน Carnegie ทวโลก Maha Yahya นกวชาการจากสถาบน Carnegie Middle East ประจ ากรงเบรต ประเทศเลบานอน ไดใหความเหนทนาสนใจในเรองทเปนพนฐานของปญหา ดงน

ท าไมผอพยพจากตะวนออกกลางถงตองอพยพ? ท าไมตองอพยพไปยโรป? คลนผอพยพเปลยนแปลงหนาตาของตะวนออกกลางอยางไร?

ท าไมผอพยพจากตะวนออกกลางถงตองอพยพ? การอพยพระลอกนถอเปนปญหาผอพยพทใหญทสดทยโรปเจอหลงจากสงครามโลกครงท

สอง (ครงนนชาวยวอพยพหนนาซเยอรมน) สงครามในซเรยเปนตวกระตนหลก สปทผานมามผชาวซเรยอพยพออกจากประเทศของตนแลว 12 ลานคน คดเปนหนงในหาของผอพยพในโลกน สงคราม ทตอเนองมาถงสป นบแตป 2011 ทเรมจากการกบฏลมรฐบาลอซซาด มาถงตอนนกยงไมส าเรจ และนอกจากจะลมอซซาดไมไดแลว ยงม IS โผลขนมาอก ยงไมนบกองทพตางชาตทง สหรฐ ยโรป รสเซยทเขามาพวพนในสงคราม สงครามไมมททาจะจบเลยในเวลาอนใกล ไมมสญญาณทดทงดานการทหาร การทต หรอวธใดในการยตปญหาในซเรยเลย

Page 12: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

9

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

การอพยพนนมมากโดยเฉพาะในกลมชนชนกลางของซเรย ชายหนมซเรยกอพยพเพราะไมอยากถกบงคบเกณฑทหารเขากองทพซเรย ซงไมเคยมการบงคบกอนหนาน นอกจากชาวซเรย กยงมผอพยพจากชาตอนในแถบตะวนออกกลางและแอฟรกาเหนอ ทงชาวอรกกวา 4 ลานคน และจากอฟกานสถาน ลเบย ซดาน โซมาเลย เยเมน คนเหลานกอพยพหนการสรบการกอการราย ความรนแรง ในประเทศของตนมาเชนกน ท าไมตองอพยพไปยโรป?

ท าไมตองเปนยโรป นคอค าถามส าคญซงไมคอยมคนถามกนอยางจรงจง บทความนบอกวา การลภยไปทประเทศอนทดสงบ ปลอดภยกวาในภมภาค เชน เลบานอน จอรแดน ตรก ซงเปดรบผลภยนนกมจ านวนมาก นบเปนจ านวนถงหนงในสามของผอพยพในโลกน แตชวตของผอพยพในประเทศเหลานกไมดนก คอ ตองอาศยอยในคายผอพยพตามชายแดน ซงรฐบาลควบคมอยางเขมงวด ประมาณคายผอพยพชาวกะเหรยงตามชายแดนไทย-พมา ชวตคนในคายเหลาน “เหมอนคนพการ” คอ ไมสามารถหางานท าเองไดอยางอสระ ไมสามารถเดนทางไปไหนไดอยางอสระ ชวตตองขนอยกบความชวยเหลอจากผอน เพยงแคความชวยเหลอลดลงไปหรอขาดชวงกอาจสงผลกระทบตอชวตของผล ภยทอยในคายไดทนท สดทายจงเปนไปไมไดเลยส าหรบผอพยพทอาศยอยในคายเหลานทจะวางแผนเกยวกบอนาคตของตนหรอครอบครวของตน

สวนประเทศอนในตะวนออกกลางทดมศกยภาพ คอพวกประเทศอาวทร ารวย เชน ซาอดอาระเบย กาตาร คเวต กไมเตมใจทจะเปดรบประเทศแกผล ภยหรอแมแตใหเงนชวยเหลอทางมนษยธรรม

เมออพยพไปประเทศอนทดกวาในภมภาคไมได หรอไปแลวกมชวตทไมด ไมมอนาคต ไม

มนคง จงเปนเหตผลทผอพยพจงตดสนใจไปยโรป ซงนอกจากจะเปนทๆ ปลอดภย (โดยเฉพาะกอน

การโจมตในปารส) มเศรษฐกจทดกวา การเมองกมเสถยรภาพกวาแนๆแลว ยงไมไกลหรอแมแตใกล

กวาเดนทางไปประเทศอาวเปอรเซยดวยซ า เพราะจากซเรย ขนเหนอสตรก กตอไปยงกรซ ประตส

ยโรปไดแลว นอกจากนน ยงมขอมลวา คาเดนทางของการอพยพสยโรปกลดลงดวยจากประมาณ

5,000-6,000 เปน 2,000-3,000 ดอลลาร

คลนผอพยพเปลยนแปลงหนาตาของตะวนออกกลางอยางไร? Maha Yahya ชใหเหนตวอยางวา เมอมองในภาพรวมดๆ แลว วกฤตผอพยพกมมมทสราง

ปญหาในระดบสงคมดวย เชน การทมคนตะวนออกกลางในประเทศตางๆทกลาวมา โดยเฉพาะ

อยางยงชาวซเรยและอร ก อพยพยายถนฐานไปสประเทศอนในภมภาคหรอออกสยโรป กจะ

เปลยนแปลงภมทศนทางการเมอง (political landscape) ของซเรย อรก และแตละประเทศใน

ตะวนออกกลางอนๆ เชน เลบานอนจอรแดน และตรกซงเปนประเทศผรบผอพยพไปโดยสนเชง ทง

ในระยะสนและระยะยาว

Page 13: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

10

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

มองในทางเศรษฐกจ ปจจบนคนซเรยเกอบรอยละ 80 กลายเปนคนยากจน เทยบกบซเรยไมกปกอนหนานกอนสงครามกลางเมองและ IS ทถอวาร ารวยในภมภาค คนซเรยเกอบสบลานคนมอาหารไมพอประทงชวต และเดกราวสองลานคนไมไดไปโรงเรยน นอกจากน ส าหรบประเทศผรบในภมภาคตะวนออกกลาง ผอพยพทยากจนทหนสงครามมากยงไปแยงทรพยากรคนประเทศนนๆ ดวย

ปญหาเหลานไมคอยไดรบความสนใจจากผตดตามเรองภมภาคตะวนออกกลางสวนใหญใน

เวลาน ซงมงไปทปญหาเฉพาะหนา คอเรองการทหาร ความมนคง การเมองภายในและการเมอง

ระหวางประเทศเปนหลก แตมนเปนอกมมหนงของปญหาทไดเกดขนแลว และจะมผลกระทบใหญ

หลวงอยางแนนอนตอภมภาคตะวนกลางเอง รวมทงภมภาคอนทเกยวของในระยะยาว

เอกสารอางอง

Yezid Sayigh. The Crisis of the Arab Nation-State. Carnegie Middle East Center.ออนไลน: http://carnegie-mec.org/2015/11/19/crisis-of-arab-nation-state/im36 Maha Yahya. The Roots of Europe’s Refugee Crisis. Carnegie Europe ออนไลน: http:// carnegieeurope.eu/2015/10/01/roots-of-europe-s-refugee-crisis/iie3

Page 14: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

11

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในภมภาคเอเชย CARNEGIE-TSINGHUA CENTER

CHINESE ACADEMY OF SOCIAL SCIENCES เรยบเรยงโดย ปาณท ทองพวง ผชวยนกวจย

CARNEGIE-TSINGHUA CENTER

ปารส อย กบนโยบายตางประเทศของจน ในบทความเรอง Paris, The EU, and China’s Foreign Policy ของสถาบน Carnegie-Tsinghua ประจ ากรงปกกง ซงตพมพลงในวารสาร The diplomat ดวยนน ไดเสนอวา จนควรยนอยขางยโรปในเวลาทเปนชวง”รบกรรม”น และรวมถกเถยงเกยวกบอนาคตของยโรป

ป 2015 นเปนปทสภาพแวดลอมในการตางประเทศของจนซบซอนขนมาก หลายประเดนเกดขนทวโลกสงผลกระทบตอจน การแขงขนทางยทธศาสตรของจนกบสหรฐเขมขนขนในเอเชย โดยเฉพาะในทะเลจนใต วกฤตการเงนยโรโซนเมอชวงตนปถงกลางป กกระทบกบการสงออกสนคาของจนไปยโรป ความวนวายในตะวนออกกลาง ไดแกสงครามซเรยเปนหลก กอาจจะกอปญหาใหการเตบโตทางเศรษฐกจของจนได เพราะตะวนออกกลางเปนแหลงน าเขาน ามนหลกของจน และอยาลมวาระเบยบทางสงคมการเมองในจนปจจบนนน ยดโยงกบการมอตราเตบโตทางเศรษฐกจทตอเนอง เรองนจงไมใชวาจะไมสามารถสงผลมาถง “ความสงบสขในบานเมองจน” อกเรองทชดเจนกวากคอ การผงาดขนมาอยางเขมแขงของกลมอสลามหวรนแรงในโลกชวงสามสปมาน เปนภยโดยตรงตอความมนคงของปกกงในซนเจยง

การโจมตปารสเมอวนท 13 พ.ย.ทผานมายงเพมความซบซอนใหสภาพแวดลอมการ

ตางประเทศของจนขนไปอก บทความดงกลาวมองในมมทวา การโจมตปารสจะเปลยนโฉมยโรปหรออ

ยจากการเปนยโรปทเปดกวางยอมรบความแตกตาง เนนหลกความรวมมอ เดนทางเชอมกนโดยเสร

ใหเปนยโรปทเปนปอมปราการ ยโรปทหวาดระแวง ยโรปทมมาตรการตรวจสอบควบคมการเดนทาง

ของคนและสงของอยางเขมงวด ซงเปนสงทแนนอนวาจนไมไดคาดไว หรออยากใหเปนในโครงการ

เชอมตอจนผานเอเชยกลางเขาสยโรป หรอ One Belt, One Road ทรฐบาลสจนผงหวงจะสรางใหเปน

งานชนโบวแดงของตน

อยางไรกด บทความนชใหเหนอกดานวา ยโรปทออนก าลงลง ยโรปทตองทมเทสรรพก าลง

หวสมอง คนเกงไปกบการ “ก าราบ” ตะวนออกกลาง กอาจเปนผลดกบจน ประมาณวาถามองในดานท

ยโรปเปนคแขงกบจน ยโรปตอนนกตองไปจมปลกอยกบตะวนออกกลาง ตามๆสหรฐไป จนกจะ

สามารถเพมบทบาทตวเองขนมาในเวทโลกไดงายขน

Page 15: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

12

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ยโรป จาก “เศรษฐกจน า” ส “ความมนคงน า” นอกจากน บทความดงกลาวยงขยายความวายโรปหรออยทเคยขบเคลอนดวยการใช

“เศรษฐกจน า” ยโรปทสลายพรมแดนทางการเมองลง ยโรปทเปลยนอตลกษณของตนจากทวปทเคยกอก าเนดสงครามโลกมาสองครง มาเปนยโรปทรวมกนเปนหนงเดยว อยางสนต ภายใตการใชเศรษฐกจระบบตลาดเดยวเปนตวน า ยโรปแบบนไดกลายเปนอดต

ยโรปจากนคอ ยโรปทเศรษฐกจพง ชะงกงน ดวยนโยบายการเงนการคลงทผดพลาด อนเปนผลจากการรวมตลาดใหเปนหนงเดยว ระหวางประเทศศนยกลางทเศรษฐกจเตบโต กบประเทศชายขอบของยโรปทเศรษฐกจไมดเทา

และเปนยโรปทผดพลาดทางนโยบายการตางประเทศมาตลอด โดยเฉพาะกบตะวนออกกลาง ทไปเดนตามสหรฐ ไลลมระบอบเผดจการในยคอาหรบสปรง โดยไมระวงผลเรองเสถยรภาพของสงคมซงขบวนการประชาธปไตยยงไมเขมแขงและสดทายกถก “ปาดหนา” ไปดวยกลมหวรนแรง ในสวนของยโรปคอนโยบายทเปนตวน าหลกในการลมระบอบในลเบยและซเรย ซงไปสรางใหเกด “ชองวางทางอ านาจ” เมอระบอบเผดจการทเคยปกครองประเทศมาหลายทศวรรษถกอ านาจตางชาตลมไปอยางกะทนหน เปดโอกาสให IS เขามาเสยบแทน

ยโรปทกวนนจงเปนยโรปทใช “ความมนคงน า” ไมใช “เศรษฐกจน า” อกตอไป เปนยโรปท

ความส าคญล าดบแรกกลายเปนการหาทางเอาตวรอด รกษาความปลอดภยในชวต แทนทจะมงการ

เตบโตทางเศรษฐกจอกแลว ซงเปนสงทเกดขนทงระดบรฐบาลของชาตตางๆและระดบอยโดยรวม

ทาทเชงรกของจน ตอนทาย บทความนเสนอวาจนควรตอบสนองตอการเปลยนแปลงใดๆกตามในยโรปอยางใกลชด รอบคอบ มองผลในระยะยาว และโดยเฉพาะอยางยงควรตอบสนองดวยการทตแบบเชงรก เชน จนนาจะใชโอกาสทเศรษฐกจยโรปตกต า เขาไปลงทนเพอสรางงานใหคนยโรป อนจะเปนการไดทงสองฝาย จนจะไดทงผลประโยชนทางเศรษฐกจ กระชบความสมพนธกบยโรปใหแนนแฟน และไดใจคนยโรป คนยโรปกจะไดมงานท า อนจะชวยรกษาเสถยรภาพทางสงคม ลดโอกาสทยโรปจะถล าไปสสงคมขวาจด

ตอประเดนตะวนออกกลาง โดยเฉพาะความวนวายในซเรย บทความดงกลาวเสนอใหจน

รวมมอกบอยอยางใกลชดในการ “หาทางออก” ตอปญหาตะวนออกกลาง แตใหรวมมอโดยยด

หลกการทวา “ตะวนออกกลางทสงบสขและเจรญกาวหนาเปนสงทดตอโลกใบน และสงน

จะตองเปนความส าคญล าดบแรกของการเขาแทรกแซงใดๆในภมภาค ถาจนจะรวมดวย

Page 16: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

13

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

CHINESE ACADEMY OF SOCIAL SCIENCES (CASS) จนจดอนดบ Think Tank โลก

สถาบน The Chinese Evaluation Center for Humanities and Social Sciences (CECHSS) สงกด the Chinese Academy of Social Sciences (CASS) Think Tank ชนน าดานสงคมศาสตรของจน ไดประกาศการจดอนดบสถาบน Think Tank ชนน าของโลก 100 อนดบแรก โดยสถาบนทางวชาการของจนเปนครงแรก เมอวนท 10 พ.ย. 2558 ทกรงปกกง

ในการจดอนดบของ CASS น มสถาบน Think Tank ทตดอนดบจากประเทศตางๆทวโลก 31 ประเทศ 3 อนดบแรกตกเปนของ สถาบน The Carnegie Endowment for International Peace ของสหรฐอเมรกา สถาบน Bruegel จากเบลเยยม และสถาบน Heritage Foundation ของสหรฐ ตามล าดบ

ตามมาดวย สถาบน Chatham House (Royal Institute of International Affairs) ของประเทศองกฤษ the Stockholm International Peace Research Institute ของสวเดน และ Brookings ของสหรฐ สวนสถาบน Konrad-Adenauer-Stiftung ส านกงานปกกง ของประเทศเยอรมนน และ Development Research Center of the State Council of China (DRC) ของจน กตดอยใน 10 อนดบแรกดวย

ในการจดอนดบนไดตดสถาบน CASS ซงเปน Think Tank ดานสงคมศาสตร อนดบหนง

ของจนออก เพอแสดงความโปรงใส เกณฑหลกทใชในการประเมนม 3 ประการคอ ความนาดงดด

นาสนใจ การบรหารจดการองคกร และผลกระทบทสถาบนนนสรางขน (attraction power, man-

agement power and impact) วตถประสงคหลกของการจดอนดบ Think Tank โลกครงน Gao

Xiang เลขาธการของ CASS กลาววาคอ การแสดงออกวาวงวชาการจนใหความส าคญกบการ

ยกระดบระบบประเมน Think Tank โลกใหโปรงใสเปนธรรมมากขน และเปนการเพมพลงทางวาท

กรรมของวงวชาการจนในวงวชาการระดบระหวางประเทศ

เอกสารอางอง

Shi Zhiqin, Lai Suetyi, Vasilis Trigkas. Paris, The EU, and China’s Foreign Policy. Carne-gie-Tsinghua. ออนไลน: http://carnegietsinghua.org/2015/11/20/paris-eu-and-china-s-foreign-policy/im7d

Zhong Zhe. Rankings offer reference for global think tank construction.Chinese Acad-emy of Social Science. ออนไลน: http://casseng.cssn.cn/news_events/news_events_ news_briefing/201511/t20151123_2708801.html.

Page 17: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

14

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในประเทศไทย สถำบนคลงปญญำดำนยทธศำสตรชำต KLANGPANYA IN-STITUTE FOR NATIONAL STRATEGIES DEVELOPMENT เรยบเรยงโดย ปลายฟา บนนาค ผ ชวยนกวจย

สถำบนคลงปญญำดำนยทธศำสตรชำต การประชมเวท เครอขายนกวจยคลงปญญา

มผทรงคณวฒเขารวมเพอใหความคดเหน ดงน 1. ศาสตราจารย ดร.เอนก เหลาธรรมทศน 2. ศาสตราจารย ดร.จรญ มะลลม 3. รองศาสตราจารย ดร.จ านง สรพพฒน 4. อดตเอกอครราชทตสมปอง สงวนบรรพ

โดยมประเดนทนาสนใจดงน บทบำทของประเทศตรกในพนทสำมจงหวดชำยแดนภำคใต

นางสาวอสมะ ตนหยงดาโอะ จากสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต ไดลงพนทศกษาบทบาทของประเทศตรกในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต ในการใหความชวยเหลอและสนบสนนการพฒนาในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต และเปรยบเทยบบทบาทการใหความชวยเหลอของประเทศตรกในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใตกบประเทศมสลมอนๆ โดยขณะน ความกาวหนาของงานวจย พบวา มองคกรและหนวยงานจากตรกทเขามาใหความชวยเหลอในไทย ซงเขามาใหความชวยเหลอเรองการท ากรบาน สรางอาคารทพกและมสยดใหกบเดกก าพรา จดรถรบสงเดกก าพราเพอเดนทางไปโรงเรยน ใหถงยงชพแกผยากจน และการเลยงละศลอดในเดอนรอมฎอน รวมถงการสนบสนนทนการศกษาและการศกษาตอทประเทศตรก

ยทธศำสตรกำรพฒนำสป ค.ศ. 2030

ของออสเตรเลยและนวซแลนดในกระแสบรพำภวตน

อาจารยชาครต เทยบเธยรรตน รองคณบดฝายวเทศสมพนธ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต ภายใตการสนบสนนจากสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต ไดศกษานโยบายของออสเตรเลยและนวซแลนด พบวา ทงสองประเทศไดยอมรบในกระแสบรพาภวตน ทงทางการทต การคา นวตกรรมเมองและวฒนธรรม นวตกรรมการศกษา หรอแมแตนวตกรรมการเกษตร ลวนเปนไปตามกระแสบรพาภวตนและหนหนาเขาสเอเชย แมวาดานความมนคงจะองทางฝ งตะวนตกกตาม ยงเมอศกษานโยบายทางเศรษฐกจของออสเตรเลยและนวซแลนด ยงเหนชดวาทงสองประเทศ

Page 18: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

15

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ก าลงมงเขาสการเปนสวนหนงในเอเชย โดยรฐบาลออสเตรเลยไดประมาณการใน Australia in the Asian Century วาในป 2025 กระแสศตวรรษของเอเชยจะสมบรณและจะเปลยนเศรษฐกจโลก เมอดสถตการคาระหวางออสเตรเลยกบเอเชย พบวา ยอดการซอขายสนคาทางการเกษตรระหวางจนกบออสเตรเลยเพมจากปละ 800 ลานดอลลารออสเตรเลยในป 1990 เปน 2,500 ลานดอลลารออสเตรเลยในป 2000 และในป 2010 มยอดซอขายถง 4,800 ลานดอลลาร สวนอาเซยนในป 1990 ยอดซอขายอยท 1,400 ลานดอลลารออสเตรเลย และในป 2010 เพมขนเปน 7,000 ลานดอลลารออสเตรเลย และญปนเพมจาก 3,000 ลานดอลลารออสเตรเลยในป 1990 เปน 4,100 ลานดอลลารออสเตรเลยในป 2010 ในขณะทกบประเทศตะวนตกตางถดถอยอยางเหนไดชด สวนรฐบาลนวซแลนดทไดประมาณการใน Our Future with Asia วากระแสบรพาภวฒนจะสมบรณในป 2035 เมอพจารณาจากการคาระหวางเอเชยกบนวซแลนด พบวายอดน าเขาสนคาจาก จน ญปน เกาหลใต อนเดย อนโดนเซย ฟลลปปนส มาเลเซย สงคโปร และไทย เพมจากเดม 4,000 ลานดอลลารนวซแลนดในป 1990 เปน 15,000 ลานดอลลารนวซแลนดในป 2005 และยอดสงออกเพมจาก 4,100 ดอลลารนวซแลนดในป 1990 เปน 9,500 ลานดอลลารนวซแลนดในป 2005 ดานทองเทยว มนกทองเทยวจากจนเพมจาก 84,368 คน เปน 258,570 คน ในระยะเวลา 10 ป รวมถงมนกทองเทยวอนเดยเพมจาก 15,694 คน เปน 42,790 คน

ขบวนกำรรฐอสลำม (Islamic State ; IS) ในฐำนะตวแสดงระหวำงประเทศ : นยตอโลก เอเชยตะวนออกเฉยงใต และไทย

อาจารยอาทตย ทองอนทร อาจารยประจ าภาควชาสงคมศาสตร วทยาลยนวตกรรมสงคม มหาวทยาลยรงสต ภายใตการสนบสนนจากสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต ไดศกษาขบวนการรฐอสลาม หรอ IS ในฐานะตวแสดงระหวางประเทศ : นยตอโลก เอเชยตะวนออกเฉยงใต และไทย ซงตวแสดงระหวางประเทศแบงเปนตวแสดงทเปนรฐและไมใชรฐ โดยในโลกยคปจจบน ตวแสดงทมใชรฐไดเรมมบทบาทมากขนเรอยๆ ดวยสาเหตส าคญจากกระแสโลกาภวตน ซงโลกยคหลง 9/11 ตวแสดงทมใชรฐทมบทบาทโดดเดนขนมา คอ ขบวนการกอการราย โดยเฉพาะกลมอลกออดะห แตในชวงราวๆ 5 ปทผานมา (ค.ศ.2010-2015) ขบวนการกอการรายทกาวขนมามบทบาทและมผคนใหความสนใจอยางมากจากความโหดเหยมทสามารถเขยาขวญคนทวโลกไดกคอ ขบวนการรฐอสลาม ซงงานชนนไดกลาวถงความรพนฐานเกยวกบขบวนการรฐอสลาม เพอสรางความเขาใจเบองตนเกยวกบตวแสดงทก าลงมอทธพลส าคญในการเมองระหวางประเทศ โดยเฉพาะในภมภาคตะวนออกกลาง และก าลงไดรบความสนใจอยางกวางขวางอยในปจจบน ตลอดจนเพอสรางความเขาใจทถกตองตอความสมพนธระหวางแนวคดอดมการณของขบวนการรฐอสลาม กบแนวคดของศาสนาอสลามตามแกนแท อนจะชวยขจดทรรศนะคตทเหมารวม รวมถงมายาคตของการหวาดกลวอสลาม (Islamophobia) ทเปนปจจยขวางกนความสมพนธระหวางมนษยดวยกน ซงขณะนอยระหวางการเกบขอมลทงเชงเอกสารและสมภาษณเชงลก

Page 19: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

16

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

กำรเปลยนผำนไปสกำรเปน “อ ำนำจขนำดกลำง” กรณศกษำประเทศ อนโดนเซย ตรก และบรำซล

อาจารยจระโรจน มะหมดกล อาจารยประจ าสถาบนการทตและการตางประเทศ มหาวทยาลยรงสต ภายใตการสนบสนนจากสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต ไดศกษากรณประเทศตรก พบวา ตรกไดวางต าแหนงของตนภายใตกรอบประเทศอ านาจขนาดกลางมาตงแตหลงสงครามโลกครงท 2 แตอทธพลของตรกในฐานะประเทศอ านาจขนาดกลางผนผวนตามพลวตของการเมองภายในประเทศและการเมองระหวางประเทศ ซงปจจบนการเมองตรกมเสถยรภาพทางการเมองมากพอสมควร ไมสมเสยงตอการเกดรฐประหารแมจะมกองก าลงขนาดใหญและมอตสาหกรรมดานอาวธเปนของตวเอง โดยปจจบนตรกมศกยภาพดานการทหารอยในระดบแนวหนาของประเทศในตะวนออกกลางและยโรปตะวนออกโดยมทหารประจ าการทงหมดประมาณ 678,617 คน(Hürriyet, 2013, March 5) ทางดานเศรษฐกจ ตรกถอวาเปนประเทศมสลมทมสถานภาพและอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทดและมเสถยรภาพมาก จากขอมลของ CIA ตรกเปนประเทศมสลมหนงเดยวทถกยกระดบใหเปนประเทศทพฒนาแลว สวนดานการด าเนนนโยบายตางประเทศของตรก คอนขางมความเปนอสระ และไมมความเปนศตรถาวรในทกดาน หากแตถามความจ าเปนทจะตองรวมมอในประเดนใดกจะรวมมอ และประเดนใดทจ าเปนตองแสดงจดยนการตอตานกจะแสดงจดยนอยางแขงกราว แตถงแมตรกจะประสบกบความทาทายจากภาวะการเมองภายในและการเมองระหวางประเทศ แตกดเหมอนวาตรกจะสามารถกาวขามไปไดดวยพนฐานของสงคมทเปนประชาธปไตย

Page 20: World Think Tank Monitors ฉบับที่ 6 เดือน พฤศจิกายน พ.ศ.2558

17

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ผอ านวยการสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต : ศ.ดร.เอนก เหล าธรรมทศน บรรณาธการ: น.ส.ยวด คาดการณไกล เรยบเรยง: น.ส.จฑามาศ พลสวสด น.ส.ปลายฟา บนนาค นายปาณท ทองพวง ปทพมพ: พฤศจกายน 2558 ส านกพมพ: ม ลนธสรางสรรคปญญาสาธารณะ

ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.rsu-brain.com

ตดตอเรา วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต 52/347 พหลโยธน 87 ต าบลหลกหก อ าเภอเมอง จงหวด

ปทมธาน 12000 โทรศพท 02-997-2200 ตอ 1283 โทรสาร 02-997-2200 ตอ 1216

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต อาคารพรอมพนธ 1 ช น 4 637/1 ถนนลาดพราว เขตจตจกร กทม. 10900 โทรศพท 02-930-0026 โทรสาร 02-930-0064