The library in the modern university

4o Εθνικό Συνέδριο Ε.Ε.Σ.Μ. , Ιωάννινα, 29 - 31 Μαΐου 2008

1

H Βιβλιοθήκη στο Σύγχρονο Πανεπιστήμιο:

Ένα Σύστημα σε Μετασχηματισμό.

Δρ. Γεώργιος Κ. Ζάχος

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης

http://[email protected]


2

Η Βιβλιοθήκη ως Σύστημα

Εισερχόμενα Διαδικασίες Εξερχόμενα

Ανάδραση (Feedback)


3

ΔιαδικασίεςΕισερχόμενα Εξερχόμενα

Αποτελέσματα

Η Βιβλιοθήκη ως Σύστημα

•Χρήματα•Προσωπικό•Υλικό•Χώροι•Εξοπλισμοί

•Δραστηριότητες προσωπικού•Δραστηριότητες εξοπλισμών•Δραστηριότητες Συλλογών •Δραστηριότητες κτιρίου

•Δανεισμοί•Διαδανεισμοί•Πληροφορικά ερωτήματα•Εγγραφές καταλόγου•Ψηφιοποιημένα τεκμήρια,•Θεματικοί Όροι κ.α.


4

Αλλαγές στο Περιβάλλον ( Τριτοβάθμια Εκπαίδευση)

Μεγαλύτερος ανταγωνισμός μεταξύ Ιδρυμάτων για προσέλκυση πόρων, φοιτητών, ερευνητικών προγραμμάτων.

Νέα εκπαιδευτικά παραδείγματα (Μάθηση από απόσταση, Ανεξάρτητη μάθηση κ.α.)

Νέα ψηφιακά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα: Blackboard (WebCT) κ.α.

Αξιολόγηση και συγκρίσεις μεταξύ Ιδρυμάτων


5

Οι φοιτητές επιλέγουν και μετατρέπονται σε «καταναλωτές» εκπαιδευτικών υπηρεσιών.

Μεγαλύτερη κινητικότητα: φοιτητών, διδασκόντων, ερευνητών.

Μεγαλύτερη συνεργασία σε

εκπαιδευτικά και ερευνητικά θέματα.

Αλλαγές στο Περιβάλλον ( Τριτοβάθμια Εκπαίδευση)


6

Αλλαγές στη συμπεριφορά των αναγνωστών-χρηστών

Οι Φοιτητές: Προτιμούν να χρησιμοποιούν το Internet

πριν να ερευνήσουν στη Βιβλιοθήκη. Προτιμούν την χρήση μηχανών αναζήτησης

παρά το Website της Βιβλιοθήκης. Χρησιμοποιούν την Βιβλιοθήκη ως χώρο

κοινωνικής επαφής και μελέτης. Ξοδεύουν τον περισσότερο χώρο στην

Βιβλιοθήκη για πλοήγηση στο Web, στο chatting, e-mail κλπ.

80% των φοιτητών χρησιμοποιούν την Βιβλιοθήκη λιγότερο από 3 ώρες την Εβδομάδα.

(2002 PEW Report Internet Goes to College)


7

Αλλαγή : Συλλογές

Αυξανόμενος αριθμός ερευνητικής παραγωγής είναι σε ηλεκτρονική μορφή (θετικές αλλά και θεωρητικές επιστήμες).

Αύξηση στην πρόσβαση υλικού με υπογραφή σύμβασης (licensed information)

Ενσωμάτωση των ψηφιακών με άλλες πληροφοριακές πηγές.

Πρόσβαση σε πρωτογενή ερευνητικά δεδομένα


8

Αλλαγή:Συλλογές

Αύξηση των πηγών πληροφόρησης που προσφέρονται μέσω αδειών πρόσβασης

Η σημασία των παραδοσιακών πληροφοριακών συστημάτων των Βιβλιοθηκών θα μειώνεται σημαντικά.

Η διαχείριση των ηλεκτρονικών πηγών, η διασύνδεσή τους, η ασφάλεια, η ταυτοποίηση κ.α. θα γίνονται περισσότερα σημαντικά.

Οι Βιβλιοθήκες μετατρέπονται σε “Information Commons”


9

Αλλαγή:Συλλογές

Απόκτηση e-books Ανάγκη για διατήρηση,

χρησιμοποίηση και συντήρηση των ηλεκτρονικών πηγών

Δημιουργία και η πρόσκτηση ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου.


10

Αλλαγή: Εισερχόμενα

Μεγαλύτερη επιβάρυνση του προϋπολογισμού για αγορά:

Ηλεκτρονικού υλικού (η-περιοδικά, Βάσεις δεδομένων, κ.α.)

Ηλεκτρονικού εξοπλισμού

Ανάγκη για καταρτισμένους Βιβλιοθηκαρίους αλλά και ειδικούς πληροφορικής


11

Αλλαγή:Διαδικασίες

Ανάγκη για οργάνωση του υλικού με χρήση νέων προτύπων.

Ο κατάλογος θα πάψει να είναι η καρδιά της Βιβλιοθήκης ή ακόμη και το Web-Site της

Τα interface του OPAC και του web-site της Βιβλιοθήκης θα μιμούνται τις μηχανές αναζήτησης

Παραγωγή μεταδεδομένων περιγραφής Ψηφιακών Τεκμηρίων.


12

Αλλαγή:Διαδικασίες

Τα μεταδεδομένα θα έρχονται μαζί με τα ψηφιακά αντικείμενα, γεγονός που θα επηρεάσει τις προσκτήσεις και την καταλογογράφηση.

Η σημασία του παραδοσιακού συστήματος της Βιβλιοθήκης θα περιορίζεται συνεχώς.

Η διαχείριση των ηλεκτρονικών πηγών, η διαλειτουργικότητα, ασφάλεια, η πιστοποίηση των χρηστών, οι εξουσιοδοτήσεις πρόσβασης θα γίνονται περισσότερες σημαντικές.


13

Αλλαγή: Υπηρεσίες

Η επόμενη γενιά των χρηστών: Αυτάρκεις στην αναζήτηση πληροφοριών. Προτίμηση στις μηχανές αναζήτησης

(OCLC report) Προτίμηση στην πληροφόρηση μέσω Web

(αναζήτηση και διάθεση) Πρόσβαση σε πληροφόρηση οποιαδήποτε

στιγμή από οπουδήποτε και με οποιονδήποτε τρόπο.

Ανάγκη για γρήγορη, ασφαλή, προσωποποιημένη και ανοιχτή πρόσβαση σε πληροφορίες και πληροφοριακά εργαλεία.


14

Αλλαγή:Υπηρεσίες Ένταξη των πληροφοριακών Υπηρεσιών

και της ηλεκτρονικής πληροφόρησης στην καθημερινότητα των ερευνητών, φοιτητές και διδασκόντων.

Υποστήριξη της μάθησης, διδασκαλίας και έρευνας με διαθέσιμα πληροφοριακά εργαλεία και υπηρεσίες.

Εξειδίκευση της πρόσβασης στην πληροφόρηση: εξειδικευμένα portals για συγκεκριμένες κατηγορίες χρηστών.


15

Η Νέα Ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη

Να προσφέρει βοήθεια στην εύρεση και αξιολόγηση των πληροφοριακών πηγών.

Να συνεργάζεται με τα Πανεπιστημιακά Τμήματα για τη δημιουργία, την οργάνωση και την παρουσίαση ηλεκτρονικών μαθημάτων.

Τα αναγνωστήρια της να μετατρέπονται σταδιακά σε κέντρα μάθησης.


16


Να προσφέρει πρόσβαση σε μεγαλύτερο αριθμό ηλεκτρονικών πηγών

Να χρησιμοποιείται χωρίς να γίνεται επίσκεψη στους χώρους της

Να συμμετέχει σε προγράμματα μαζικής ψηφιοποίησης.


17

Αλλαγή: Χώροι της Βιβλιοθήκης

Αναμορφωμένοι Χώροι Βιβλιοθήκης που θα: Διατίθενται για ενεργή και

συνεργατική μάθηση Έχουν τη μέγιστη δυνατή

πολυμορφία: Περιοχές παραγωγής και χρήσης πολυμέσων, Θέσεις ομαδικής εργασίας ομάδων, αίθουσες πρόσβασης και χρήσης πληροφορικών πηγών κ.α.


18

Ερωτήματα

Πόσο έτοιμοι είμαστε να ανταποκριθούμε στις μεταβαλλόμενες προσδοκίες των χρηστών μας;

Ποια θα είναι η προστιθέμενη αξία της Βιβλιοθήκης μας στην εποχή του Διαδικτύου και των μηχανών Αναζήτησης;

Πως θα ανταποκριθεί και ποια είναι η θέση της Βιβλιοθήκης στις μεταβολές που συντελούνται στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση;


19


Κύριοι ρόλοι των Βιβλιοθηκών στο μέλλον θα αναδειχθούν: Η δημιουργία, χρήση και διατήρηση,

ψηφιακών ερευνητικών δεδομένων. Η προσθήκη μεταδεδομένων στις

ψηφιακές πηγές τους. Η Ενοποίηση των έντυπων συλλογών με

άλλες Ψηφιακές πηγές. Η άμεση πρόσβαση σε πρωταρχικά

δεδομένα επιστημονικών δημοσιεύσεων


20


Αναδιοργάνωση των υπηρεσιών, της εσωτερικής οργάνωσης και των δεξιοτήτων του προσωπικού.

Συνεργασία σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο για καλύτερες και οικονομικότερες υπηρεσίες.

Σύνδεση με το Κέντρο Η/Υ.


21


Η Σύγχρονη Ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη καλείται: Να μάθει περισσότερα για την

πραγματική χρήση των υπηρεσιών της καθώς και την συμπεριφορά των χρηστών τους.

Να βελτιώσει τη χρήση των πληροφοριακών πηγών που αποκτά.

Να εργάζεται περισσότερο αποδοτικά και αποτελεσματικά.


22


Να διαθέτει τη τελευταία τεχνολογία στις πληροφορικές υπηρεσίες και υποδομές για υποστήριξη της διδασκαλίας, μάθησης και έρευνας.

Η ενσωμάτωση των νέων μέσων μάθησης με την ψηφιακή Βιβλιοθήκη θα είναι από τις μεγαλύτερες προκλήσεις τόσο για την Βιβλιοθήκη όσο και για τα Ιδρύματα.


23

Στρατηγικός Στόχος

Η Βιβλιοθήκη να:Προσφέρει πρόσβαση στην

πληροφόρηση που ζητούν οι κύριοι χρήστες της.

Είναι κύριος φορέας προβολής του Πανεπιστημίου.

Ενσωματωθεί στα συστήματα διαχείρισης των Μαθημάτων.


24

Σας ευχαριστώ

Education

The library in the modern university