1. THE WORLD THROUGH OUR SENSES

2. DUNIA MELALUI DERIA KITA 3. The Sensory Organs and their Functions Humans have five sensory organs They are eye, ear, skin, tongue, and nose Each sensory organs is responsible for a certain sense The senses help humans to detect changes in thesurroundings the changes that can be detected by the senses are called stimuli. 4. ORGAN DERIA DAN FUNGSINYA Manusia mempunyai 5 deria Deria sentuhan, deria pendengaran, deria rasa, deriabau dan deria penglihatan 5 organ deria ialah kulit, telinga, lidah, hidung dan mata 5. Sensory organSenseType of stimuliSkinTouchPressure, pain, heat, cold, touchNoseSmellChemical substancesTongueTasteChemical substancesEarsHearingSoundEyesSightlight 6. Organ deriaDeriaJenis RangsanganKulitSentuhanTekanan, sakit, haba, sejuk dan sentuhanHidungBauBahan kimiaLidahRasaBahan kimiaTelingaPendengaranbunyiMataPenglihatanCahaya 7. Response to stimuli The reaction to a stimulus is called a response Receptors are structure in the sensory organs that aresensitive to stimuli When the receptors in a sensory organ detect a stimulus, it will produce electrical messages called nerve impulses StimulusResponseSensory organsNervesNervesBrain 8. Gerak balas terhadap rangsangan Tindak balas terhadap rangsangan disebut sebagaigerak balas Reseptor ialah struktur yang peka terhadap rangsangan Apabila reseptor dalam organ deria menerima rangsangan, impuls saraf akan dihasilkan dan di hantar ke otak Otak akan mentafsir impuls dan membuat keputusan terhap gerak balas yang perlu dilakukan 9. rangsanganGerak balasReseptor di dalam organ deriaSarafSarafOtak 10. Sense of touch The skin is the sensory organ of touch The skin consists of two layers a) Epidermis b) Dermis The sensitivity of the skin depends on:a) the thickness of the epidermis b) the number of receptors present The skin at the neck is more sensitive than the skin at the elbow. This is because the epidermis at the neck is thinner than that on the elbow The fingertips are more sensitive to touch than the back of the body, this is because there are more touch receptors at the fingertips compared to back of the body 11. Deria sentuh Organ deria sentuh ialah kulit Kulit terdiri daripada 3 lapisan Epidermis Dermis Lapisan lemak Epidermis merupakan lapisan paling luar dan berperanan sebagai pelindung seta kalis air Dermis mengandungi salur darah, kelenjar peluh dan reseptor Kepekaan kulit bergantung kepada 2 faktor a) Ketebalan lapisan epidermis b) Bilangan reseptor pada bahagian kulit Kulit pada bahagian leher lebih sensitif berbanding pada bahagian siku. Ini kerana lapisan epidermis pada bahagian leher lebih nipis berbanding siku Bahagian hujung jari lebih sensitif berbanding bahagian lain kerana terdapat banyak reseptor pada hujung jari 12. Terdapat 5 jenis reseptor pada kulit: ReseptorFungsi1. Haba 2. Sakit 3. SentuhanMengesan rasa panas Mengesan rasa sakit Mengesan sentuhan4. Sejuk 5. TekananMengesan rasa sejuk Mengesan tekanan seperti mengangkat kotak yang berat 13. Structure of skin 14. Functions of Different Receptors Touch and pressure receptors detect touch. Touch receptors detect very light touches Pressure receptors detect a heavy touch or the pressure of something pushing on our skin Touch receptors are more closely to the skins surface Heat and cold receptors detect temperature Heat receptors detect temperature that is hotter than normal Cold receptors detect temperature that is colder than normal Pain receptors are less in our skin 15. Sense of Smell The nose is the sensory organ of smell Smell receptors are located at the upper of the nosecavity The smell receptors are stimulated by chemicals, which dissolves in the mucus lining. The sensory cells then send out nerve impulses to the brain, which interpret them as a particular smell. 16. Deria bau Hidung merupakan organ deria bau Reseptor bau terletak pada bahagian atas rongga nasal Bau merupakan bahan kimia yang wujud dalam udara Reseptor bau dirangsang oleh bahan kimia yang larutdi dalam lapisan mukus Sel deria akan menghantar impuls saraf ke otak. Otak akan menterjemahkan impuls saraf kepada bau 17. Sense of taste The tongue is the sensory organ for taste. The tongue is lined with the taste bud that containmany receptors. the chemicals of the food or drink dissolve in the saliva. This stimulated the taste receptors, which produce the nerve impulses. The impulses are sent to the brain to be interpreted as taste. 18. Deria rasa Lidah merupakan organ deria rasa Lidah dilapisi oleh tunas rasa yang mengandungibanyak reseptor. Bahan kimia daripada makanan dan minuman larut dalam air liur dan merangsang deria rasa. Ini akan mencetuskan impuls saraf. Impuls saraf akan dihantar ke otak dan diterjemahkan kepada rasa. Reseptor rasa akan mengenalpasti rasa manis, masam, masin dan pahit 19. The structure of human tongue 20. Pendengaran Telinga ialah organ bagi pendengaran Telingan dibahagikan kepadaa)Telinga luar b)Telinga tengah c)Telinga dalam Telinga luar dan telinga tengah berisi udara Telinga dalam berisi bendalir 21. Sense of hearing and sound 22. The Hearing Mechanism 1. The pinna collects sound waves. It then direct the sound waves down the ear canal 2. The sound waves travel towards ear drum. 3. Vibrating of ear drum causes ossicles/ear bones to vibrate. 4. The vibrating of ossicles also cause the oval window to vibrate 5. The fluid in the cochlea also vibrate 6. The cochlea detects the vibration and responds by sending the message to the brain through the auditory nerves 7. Message sent through the auditory nerves reach the brain 23. Mekanisma pendengaran cuping telinga mengumpul gelombang bunyi gelombang bunyi bergerak ke arah gegendang telinga getaran gegendang telinga menyebabkan osikel bergetar getaran osikel menyebabkan tingkap bujur juga bergetar Cecair didalam koklea bergetar koklea mengenalpasti getaran dan bergerakbalas dengan menghantar maklumat ke otak melalui saraf auditori maklumat yang dihantar melalui saraf auditori sampai ke otak. 24. Gelombang bunyiJendela bujurkokleaCuping telinga osikelSaraf auditoriSalur telingaGegendang telinga otak 25. Fungsi setiap bahagian telinga Bahagian telingaCuping telinga Salur telingaGegendang telinga Osikel Jendela bujur koklea Saraf auditori Salur separuh bulat Tiub EustachioFungsi 26. Sound and Hearing Sound is a form of energy Bunyi merupakan satu bentuk tenaga Sound is produced by vibrations in which kinetic energy is converted to sound energy Bunyi dihasilkan melalui getaran. Tenaga kinetik ditukarkan kepada tenaga bunyi. Sound can be reflected or absorbed by a surface Bunyi boleh dipantulkan atau diserap Smooth and hard surfaces are good reflectors of sound. Examples of smooth and hard surfaces are concrete walls, metal and glass Objek licin dan keras boleh memantulkan bunyi dengan baik. Contoh: dinding konkrit, logam dan kaca. Rough and soft surfaces are good absorbers of sound. Examples of rough and soft surfaces are carpets, curtains, sponge, and rubber. Objek kasar dan lembut boleh menerap bunyi. Contohnya: permaidani, langsir, span dan getah. When a surface reflects sound, echo can be heard. Bila suatu permukaan memantulkan bunyi, gema akan terhasil Echoes occur in enclosed areas such as caves, tunnels, valleys and closed halls or in a big room. Gema terhasil di dalm kawasan tertutup seperti gua, terowong, lembah dan dewan yang tertutup atau di dalam sebuah bilik yang besar 27. Ciri- ciri bunyi Bunyi dihasilkan melalui getaran Bunyi tidak boleh bergerak melalui vakum Bunyi memerlukan medium untuk bergerak iaitupepejal, cecair atau gas Bunyi boleh dipantulkan atau diserap Bunyi bergerak pantas melalui pepejal diikuti cecair dan gas 28. Pantulan dan penyerapan bunyi 1. 2.3. 4.5.Bunyi boleh dipantulkan atau diserap Permukaan yang keras dan licin seperti logam, papan dan dinding konkrit ialah pemantul bunyi yang baik Permukaan yang lembut dan kasar seperti kain dan span adalah penyerap bunyi yang baik Apabila bunyi dipantulkan dari permukaan keras gema akan terhasil Gema berlaku didalam terowong, dewan yang tertutup, auditorium atau pawagam 29. The reflection of sound is used to: a) Determine the depth of the sea b) Detect fish in the seac) Guide the flight of bats and the movement ofdolphins d) Helps to see the internal organs or the development of foetus in the uterus through ultrasound scanning The absorption of sound is used to: a) Reduce echoes in theater and halls by using carpets, curtains and cushioned seat b) Reduce in recording rooms by using cotton and asbestos to line the walls 30. Pantulan bunyi digunakan untuk: a) Mengukur kedalaman lautan b) Mengenalpasti kedudukan ikan didalam laut c) Memberi panduan kepada kelawar untuk terbang d) Membolehkan kita melihat organ dalaman atauperkembangan bayi dalam kandungan melalui ultrasound scanning 31. Penyerapan bunyi digunakan untuk: Mengurangkan gema didalam dewan denganmenggunakan permaidani, langsir dan kusyen Mengurangkan gema di dalam bilik rekod menggunakan kapas dan asbestos sebagai lapisan pada dinding 32. Pendengaran Stereofonik Pendengaran menggunakan kedua-dua telinga Ini membolehkan kita membezakan arah bunyi yangdidengar Kita dapat menentukan kedudukan sumber bunyi selepas otak menterjemahkan arah bunyi. 33. Sense of sight Structure of eyesCharacteristicFunctionsclera strong, hard and white layerProtects the eye Maintain the shapeCornea transparent layer in front of sclera refracts light and helps to focus the light onto retinaChoroid black pigmented middle layer prevent the reflection of light in the eyeIrisLayer of the choroid that encircle the pupil control the size of pupilPupil opening in front of the eye controls the amount of light entering the eyeEye lensElastic biconcave transparent lensRefract and focuses light onto retinaCiliary musclesMuscular extension from choroid changes the thickness of the lensSuspensory ligamentsMembranes that connect the ciliary muscle to the lensHold the eye lens 34. Aqueous and vitreous humourTransparent liquidsMaintain the shape of the eye Helps to focus light onto the retinaRetina layer that has nerve receptors sensitive to light detects light stimulusOptic nerve nerve that connects the eye to the brainSends nerve impulses from the retina to the brain 35. Deria penglihatan Struktur mataCiri-cirifungsiskleraLapisan yangkuat dan berwarna putih-melindungi mata -mengekalkan bentuk mataKorneaLapisan lutsinar didepan sklera-membiaskan cahaya dan membantu untuk memfokuskan cahaya pada retinakoroidLapisan tengah yang berpigmen hitamMengelakkan pantulan cahaya di dalam mataIrisLapisan mata yang berunjuran daripada koroidMengawal saiz anak mata dan kuantiti cahaya yang memasuki matakanta mataKanta cembung yang lutsinar dan kenyalMembias dan memfokuskan cahaya pada retinaPupil/ anak mata Satu bukaan kecil ditengah irisMembenarkan cahaya memasuki mata 36. Otot siliaOtot yang berunjuran daripada koroidMenukar ketebalan kantaLigamen penggantungStruktur yang terdiri daripadaMenyokong dan memegang kanta pada kedudukannyaGelemacaBahan menyerupai jeli yang mengisi ruangan di dalam bebola mata-mengekalkan bentuk mata Membiaskan cahaya pada retina Menyerap getaranGelemairCecair tidak berwarna yang mengisi ruangan di depan mataMembiaskan cahaya yang memasuki mata Mengekalkan bentuk mataRetinaLapisan dalaman yang terbina dari sel yang peka cahayaMengesan cahaya dan menukarkannya pada impuls sarafSaraf optikSaraf yang berhubung dengan mataMenghantar impuls saraf dari retina ke otakBintik kuningTitik yang mempunyai banyak fotoreseptorPaling peka pada cahayaBintik butaTitik yang tidak mempunyai fotoreseptorTidak peka pada cahaya 37. How do we see? bagaimana kita melihat? When the light from the object enters the eye, it passes through the cornea where the light is slightly bent. Apabila cahaya dari objek memasuki mata ia akan melalui kornea dan dibiaskan The bent light then passes through a liquid behind the cornea and reaches the pupil. The pupil is the opening through which light enter the eye. Pembiasan (Pembengkokan) cahaya ini akan melalui cecair di belakang kornea(gelemair) dan sampai ke anak mata(pupil). Anak mata ialah bukaan yang membolehkan cahaya masuk ke dalam mata Light that passes through the pupil strikes the lens. Here the light is further bent to produce an upside down image that forms on the retina Cahaya yang masuk ini akan mengenai kanta mata(lens). Di sini cahaya akan dibiaskan untuk menghasilkan imej yang terbalik pada retina Imej yang terbentuk pada retina bersifat nyata, terbalik dan lebih kecil berbanding objek The light receptors on the retina detect the image that is made up of light. They produce a message. Reseptor cahaya pada retina akan mengenalpasti imej yang terbentuk dan menghasilkan mesej The message is sent to the brain along the optical nerve. The brain then interprets the message and we see the object the right way up. Mesej akan di hantar ke otak melalui saraf optik. Otak akan menterjemahkan mesej. 38. Object objekCornea korneaVitreous humour gelemacaEye lens Kanta mataRetinaOptic nerve Saraf optikAqueous humour gelemair Pupil Anak mataBrain otak 39. Light and sight Properties of light Light is form of energy Light travels in a straight line Light reflects Light refracts Reflection of light -reflection occurs when light bounces off the surface of an opaque object Refraction of light - Refraction is the bending of light when light travels from one medium to another medium with different density a) Light is refracted towards the normal when light travels from a medium of low density to a medium of high density b) Light is refracted away from the normal when light travels from a medium of high density to a medium of low density 40. Cahaya dan penglihatan Ciri-ciri cahaya - Cahaya merupakan satu bentuk tenaga - Cahaya bergerak dalam garis lurus - Cahaya dapat dipantulkan - Cahaya dapat dibiaskan Pembiasan cahaya -apabila cahaya memasuki suatu medium yang berlainan ketumpatan cahaya akan dipesongkan. Pemesongan ini dikenali sebagai pembiasan cahaya Halaju cahaya berkurang dari medium yang kurang tumpat ke medium yang lebih tumpat Halaju cahaya bertambah dari medium yang lebih tumpat ke medium yang kurang tumpat Pantulan cahaya apabila cahaya mengenai permukaaan objek cahaya akan diserap dansebahagiannya dipantulkan Kadar pantulan cahaya bergantung kepada warna dan jenis permukaan Permukaan cerah memantulkan lebih cahaya daripada permukaan gelap Permukaan rata dan licin memantulkan lebih banyak cahaya daripada permukaan kasar 41. Defects of vision and corrective measures Long sightednessShort sightednessDifferences BlurVision of nearby objectClearClearVision of distant objectBlurAt the back of retinaPosition of object imageIn front of the retinaToo shortSize of eye ballToo longToo thinLensToo thickWear spectacles with convex lensesCorrective measureWear spectacles with concave lenses 42. AspekRabun jauhRabun dekatKeaadaan penglihatanTidak dapat melihat objek jauh Tidak dapat melihat objek dengan jelas dekat dengan jelasPenyebabKanta mata terlalu tebal, bola mata terlalu panjangKanta mata terlalu nipis, bola mata terlalu pendekImej terbentuk di hadapan retinaImej tebentuk di belakang retinaMemakai cermin mata kanta cekungMemakai kanta mata kanta cembungKedudukan imej yang terbentukPembetulan 43. Astigmatism- Caused by irregular surface of the cornea -corrected by using spectacles made of cylindrical lens Presbyopia -long sightedness experienced old people -Corrected by wearing bifocal lens Blind spot - Does not contain receptors sensitive to light, hence cannot detect images Optical illusion -the limitation of the sense of sight where the brain cannot interpret accurately what is actually seen by the eye. 44. Astigmatisme Disebabkan oleh permukaan kornea yang tidak rata Seseorang tidak dapat melihat sesetengah bahagiansuatu objek lebih jelas daripada bahagian lain. Boleh dibetulkan dengan memakai cermin mata berkanta silinder atau pembedahan Ilusi optik -Objek yang dilihat kelihatan lain daripada yang sebenarnya -Otak tidak dapat mentafsir impuls yang diterima dengan tepat 45. Optical illusionFacevaseDice illussion 46. Triangle- which one look brighter?Straight 0r curve line? 47. How many legs do the elephant has?SaxaphoneWhich one the tallest soldier?Sphere size 48. Bintik buta -bahagian pada retina di mana saraf optik meninggalkan mata -ia tidak mempunyai sebarang reseptor cahaya -imej suatu objek yang terbentuk pada bintik buta tidak dapat dilihat 49. Devices to overcome limitations of sight 50. Differences between monocular vision and stereoscopic visionMonocular visionStereoscopic visionUses one eye to look at an objectUses both eyes to look at an objectThe eyes are located on the sides of the The eyes are located in front of the head headField of vision is wideField of vision is narrowFields of vision by both eyes do not overlapFields of vision by both eyes overlap each otherCannot estimate distances accuratelyAble to estimate distance accuratelyHelp prey to detect and escape from predatorsHelp predator to estimate distances accurately when hunting prey 51. Penglihatan stereoskopikPenglihatan monokularMenggunakan kedua-dua belah mata menggunakan satu mata sahajaKedua-dua mata terletak di hadapan kepala satu mata terletak pada satu sisi mata sahaja manusia dan kebanyakan pemangsa (harimau, singa)mempunyai mata jenis ini kebanyakan mangsa (ikan, arnab)mempunyai penglihatan jenis ini mempunyai medan penglihatan yang bertindih yang besar mempunyai medan bertindih yang sangat kecilMenghasilkan medan penglihatan yang kecil menghasilkan medan penglihatan yang luas memberikan pandangan 3 dimensi bagi suatu objek. Membolehkan organisma menganggarkan jarak dengan tepat tidak memberikan pandangan 3 dimensi bagi suatu objek organismatidak boleh menganggarkan jarak dengan tepat. 52. Stimuli and Responses in Plants. Positive and Negative Tropism Plants often react slowly to stimuli such as light, water, gravity, and touch Tropism is response of plants to a stimulus Tropism is divided into positive and negative tropism Positive tropism is movement or growth towards the stimulus. Negative tropism is movement or growth away from stimulus. 53. Rangsangan dan gerak balas bagi tumbuhan Tropism positif dan negatif Tumbuhan bergerak secara perlahan terhadap cahaya, air, graviti dan sentuhan Tropisme ialah gerak balas tumbuhan terhadap suatu rangsangan Tropisme terbahagi kepada tropisme positif dan tropisme negatif Tropisme positif ialah gerakbalas tumbuhan terhadap rangsangan Tropisme negatif ialah gerakbalas tumbuhan menjauhi rangsangan 54. Type of tropismStimulusresponsephototropismLightPlant leaves respond to light Plants respond to light by growing their stems and leaves towards light This help them to absorb light for photosynthesis.GeotropismGravityPlant roots respond to gravity The roots grow down into soil to hold the plant and to obtain water and mineralsHydrotropismWaterPlant roots respond to waterThigmotropismTouchMovement made by a plant in response to touch or contact Plant such as morning glory use their tendrils; twine around the object as a support for their climbingNastic movementTouchMovement made by plant in response to touch but it is not affected by the direction of stimulus 55. Jenis tropismeRangsanganGerak balasPhototropismeCahayaDaun tumbuhan bergerakbalas terhadap cahaya Pucuk tumbuh kearah cahaya Ini membolehkan tumbuhan menjalankan proses fotosintesisGeotropismeGravityAkar tumbuhan bergerakbalas terhadap graviti Akar tumbuh kedalam tanah untuk mendapatkan air dan mineralHidrotropismeAirAkar tumbuhan bergerakbalas terhadap airThigmotropismeSentuhanMembantu tumbuhan jenis memanjat mendapatkan sokongan dan cahaya matahari Pokok timun mempunyai sulur paut akan melilit objek yang bersentuhan dengannyaGerakkan nastiksentuhanPergerakkan tumbuhan apabila disentuh tanpa dipengaruhi arah sentuhan. Gerakkan nastik lebih cepat. contoh: pokok semalu