15
LINGVA LATĪNA PER SE ILLVSTRĀTA CAPITVLVM TERTIVM DECIMVM ANNVS ET MENSES

Cap 13 gramm

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Cap 13 gramm

LINGVA LATĪNA PER SE ILLVSTRĀTA

CAPITVLVM TERTIVM DECIMVM

ANNVS ET MENSES

Page 2: Cap 13 gramm

QUINTA DECLINACIÓN

Page 3: Cap 13 gramm

alalaa, gen. -ae, gen. -ae

equus, ovum (<equequus, ovum (<equoos, ovs, ovoom), m), gen. -īgen. -ī

sosoll, ov, oviis, gen. -iss, gen. -is

laclacuus, gen. -ūss, gen. -ūs

didiēēs, gen. -eīs, gen. -eī

Page 4: Cap 13 gramm

Recapitulación 5 declinaciones

Page 5: Cap 13 gramm

quintussextusseptimusoctāvusnonusdecimusundecimusduodecimustertius decimus…

undecim= XIduodecim= XIItredecim= XIII…triginta= XXXunus et triginta= XXXI…duodetriginta= XXVIIIundetriginta= XXIX…sexaginta= LX…ducenti, -ae, -a= CCtrecenti, -ae, -a= CCC

dimidia pars= ½tertia pars= ⅓quarta pars= ¼…

Page 6: Cap 13 gramm

aestas, aestātis f.ver, -is n.

IanuariusFebruariusMartiusAprīlisMaiusIuniusQuintīlis Iulius Sextīlis AugustusSeptemberOctōberNovemberDecember

Los nombres de los meses son adjetivos -de la 2ª (-us) o de la 3ª declinaciones (-ber, -bris, tema en –i)-, que complementan a la palabra ‘mensis’, pero se emplean a menudo solos.

hiems, -is f.autumnus, -i m.

Page 7: Cap 13 gramm

Unus annus duodecim menses vel trecentos sexaginta quinque dies habet.

Februarius duodetriginta aut undetriginta dies tantum habet.

indica libre elección

alternativa exclusiva

La conjunción vel es originariamente el imperativo de velle

vult / volunt

vel - le < vel - se

Page 8: Cap 13 gramm

Cum exigua pars lunae tantum vidētur, luna 'nova' esse dicitur.

Lunam ‘novam’ esse dicunt.acusativo

nominativo

‘dicen que… ’

‘se dice que… ‘

Page 9: Cap 13 gramm

• Eō tempore multi Romāni urbem relinquunt, neque enim totam aestātem in urbe vivere volunt.

• Antiquīs temporibus Martius non tertius, sed primus mensis erat; tunc igitur Quintīlis, qui nunc Iulius nominātur, mensis quintus erat.

=ergo

• Ante diem octāvum kalendas Octōbres aequinoctium dicitur, nam eō diē nox aequa est atque dies.

=‘igual que’

Page 10: Cap 13 gramm

longus, -a, -um brevis, -e

longior, -ius (gen. longiōris) brevior, -ius (gen. breviōris)

longissimus, -a, -um brevissimus, -a, -um

Via Appia longa est, longior quam ceterae viae Italiae: ea via Italiae longissima est.

Page 11: Cap 13 gramm

Tunc (=illō tempore) Martius mensis primus erat.

Nunc (=hōc tempore) Martius mensis tertius est.

est / sunt

erat / erant

Page 12: Cap 13 gramm

En el mes había tres días con nombres particulares:

Dies mensis primus ‘kalendae’ nominātur.

Dies tertius decimus post kalendas ‘idus’ nominātur (13) ;

Dies nonus ante idus dicitur ‘nonae’ (5 ó 7).

A estos nombres que son femeninos plurales (kalendae, -ārum; nonae, -ārum; idus, -uum), se añaden los nombres de los meses como adjetivos.

sed dies quintus decimus mense Martiō, Maiō, Iuliō et Octobrī (15) .

Nonae Ianuariae

ENERO

5

Idus Ianuariae

ENERO

13

Kalendae Ianuariae

ENERO

1

Page 13: Cap 13 gramm

Idibus

Ianuariīs

Las fechas se expresan en ablativo de tiempo:

El resto de las fechas se indican calculando el número de días antes de las kalendae, nonae o idus siguientes (contando el día de partida y llegada)

Dies undecimus ante kalendas Maias=

ante diem undecimum kalendas Maias=

Kalendīs

Ianuariīs Nonīs

Ianuariīs

a. d. XI kal. Mai.= (21 abril)

Page 14: Cap 13 gramm

1 KALENDIS

2 IVante nonas

3 III

4 Pridie nonas

5 NONIS

6 VIII

ante idus

7 VII

8 VI

9 V

10 IV

11 III

12 Pridie idus

13 IDIBUS

14 XVIII

ante kalendas15 XVII

16…

XVI…

1 KALENDIS

2 VI

ante nonas3 V

4 IV

5 III

6 Pridie nonas

7 NONIS

8 VIII

ante idus

9 VII

10 VI

11 V

12 IV

13 III

14 Pridie idus

15 IDIBUS

16… XVII…

ante kalendas

Martius, Maius, Iulius, OctoberMenses XXX dies longi

1 KALENDIS

2 IVante nonas

3 III

4 Pridie nonas

5 NONIS

6 VIII

ante idus

7 VII

8 VI

9 V

10 IV

11 III

12 Pridie idus

13 IDIBUS

14 XIX

ante kalendas15 XVIII

16…

XVII…

Menses XXXI dies longi

Page 15: Cap 13 gramm

Quī diēs est idūs mense Martiō, Maiō, Iuliō et

Octōbrī?

Quī diēs est idūs mense Martiō, Maiō, Iuliō et

Octōbrī?

Idūs quintus decimus diēs post kalendas

est.

Idūs quintus decimus diēs post kalendas

est.

Quī dicitur diēs tertius decimus mensis Aprīlis?

Quī dicitur diēs tertius decimus mensis Aprīlis?

Diēs tertius decimus

mensis Aprīlis idūs dicitur.

Diēs tertius decimus

mensis Aprīlis idūs dicitur.

Diēs es masculino, a diferencia del resto de los sustantivos de la 5ª declinación, que son femeninos. Pero con un significado diferenciado y en latín tardío, es también femenino.