MVO in het MKB.Symposium Finance & Sustainability
11 September 2014
Voorstellen
Jan Peters
Docent bedrijfseconomie/
Financiering
Onderzoeker/lid Kenniskring
René-Pascal van den Boom
Docent bedrijfseconomie/
Financiering
Onderzoeker/lid kenniskring
MVO in het MKBAgenda
Nut en noodzaak
Aanpak
Hypothese
Literatuur
Methodologie
Model en enquête
Dataset
Resultaten
Discussie
Nut en noodzaak
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (M.V.O.)
People, Planet, Profit
M.V.O. in het M.K.B.:
hoe de MKB ondernemer ervan te overtuigen dat M.V.O. loont?
Aantonen link tussen mate van M.V.O. en financiële prestaties
(Aanpak:) Hypothese
Hogere inspanningen van MKB-ondernemingen op terrein van duurzaamheid leiden tot betere financiële prestaties van diezelfde MKB-ondernemingen.
(Aanpak:) Literatuur over de relatie tussen maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en financiële prestaties.
“looking backward at the last thirty years of empirical research , the business for social responsibility and the related link between corporate social performance(CSP) and corporate financial performance(CFP) remain the most controversial areas in the business –in-society field” (Barnett ,2007) (zo ook Perrini, 2009)
Versus:
Een studie van R. van Dijk (R. van Dijk en A. Wong, 2007) waarin geconcludeerd wordt dat duurzaam ondernemen een positieve invloed heeft op de winstgevendheid.
S. Vijfwinkel (Vijfwinkel e.a., 2011) constateert een significante relatie tussen milieumaatregelen en de ontwikkeling van omzet en winstgevendheid.
Een uitgebreide recente studie van Eccles ( Eccles e.a., 2011) komt met dezelfde conclusie.
In de literatuur zijn veel argumenten te vinden vóór een positief effect van MVO op het resultaat van ondernemingen. De meest voorkomende zijn:
Duurzame ondernemingen slagen er beter in om een duurzame relatie op te bouwen met de werknemers die daardoor gemotiveerder zijn om maximaal te presteren (Eccles, 2011);
Duurzame ondernemingen vermijden kostbare conflicten met de maatschappij en vermijden daardoor de kosten van rechtszittingen en schikkingen (Eccles ,2011);
Duurzame bedrijven die relatief veel grondstoffen gebruiken zijn meer geneigd om efficiënter met de grondstoffen om te gaan ( Ambec and Lanoie,2008);
Consumenten laten duurzaamheid in hun aankoopgedrag zwaar meetellen en zijn bereid meer te betalen voor duurzame producten;
Duurzaam ondernemen verbetert het risicoprofiel van de onderneming met als gevolg lagere vermogenskosten (Stratman, 2000).
Ook argumenten voor een negatief verband zijn in de literatuur te vinden:
Duurzame ondernemingen hebben relatief hoge arbeidskosten omdat zij arbeid excessief belonen;
Duurzame ondernemingen missen aantrekkelijke nieuwe markten omdat zij hogere duurzaamheidseisen stellen aan producten, productieprocessen en leveranciers dan concurrenten die zich aan de minimumeis van de wetgeving houden;
Duurzame ondernemingen vermijden het produceren van “wegwerp” producten en profiteren minder van herhaal inkopen (Hirschman and Holbrook, 1992);
Duurzame ondernemingen weigeren steekpenningen te betalen in landen waar dat wel de norm is (Healey and Safarein, 2011) en missen daardoor omzet en winst;
Duurzame ondernemingen steken veel geld en tijd om een dialoog te onderhouden met belangengroepen met mogelijk weinig succes voor de korte termijn ( Chang and Wong , 2002).
The Impact of a Corporate Culture of Sustainability on Corporate Behavior and Performance. (Robert G. Eccles e.a., 2011)
In deze studie werden 180 beursgenoteerde bedrijven gedurende de periode 1993-2010 gevolgd. De ene helft werd op basis van een duurzaamheidscore ingedeeld bij “hoog duurzaam” en de andere helft bij “laag duurzaam”.
Zowel gemeten naar rendement op basis van marktwaarde (koersrendement + dividend) als rendement op het boekhoudkundig vermogen scoren de “hoog duurzame” bedrijven het best.
(Aanpak:) MethodologieHogere inspanningen van MKB-ondernemingen op terrein van duurzaamheid leiden tot betere financiële prestaties van diezelfde MKB-ondernemingen.
Hoe maken we duurzaam meetbaar?
Geen/niet altijd jaarverslagen etc. beschikbaar.
Oplossing: stage studenten
Basis vragenlijst: GRI.
Toevoegingen managementcyclus: is er beleid en wordt erop gestuurd en wordt het gemeten?
Bepalen duurzaamheidscore:
We bepalen de duurzaamheidscore van een individuele organisatie door 5 duurzaamheidsthema’s mee te nemen in de berekening. Deze thema’s zijn:
Planet [8]
HRM [9]
Keten [3]
Internationale MVO [3]
Productverantwoordelijkheid [2]
vraag 1Onderwerp A vraag 2
vraag 3Duurzaamheids-
thema Avraag 1
Onderwerp B vraag 2vraag 3
vraag 1Onderwerp A vraag 2
vraag 3Duurzaamheids-
thema Avraag 1
Onderwerp B vraag 2vraag 3
Mate van duurzaamheid
Bepalen duurzaamheidscore:
Financiële prestaties
Financial performance wordt in dit onderzoek bepaald aan de hand van de volgende variabelen:
Groei van de omzet
Groei van de EBIT
Vragen
Gericht op actief management
Voorbeeld
26. Bevorderen efficiënt gebruik van water. (meerdere antwoorden mogelijk)
Er is beleid
Resultaten worden gemeten
Hier wordt op gestuurd
Niet van toepassing
Financieel
Voorbeeld
Hoe groot was de jaarlijkse groei (in procenten) van de EBIT gemiddeld over de afgelopen twee jaar?
EBIT Score
Minder dan 0% 0
0% to 2% 1
2% to 5% 2
5% to 10 % 3
10% to 15% 4
Meer dan 15% 5
Data verzamelen
Periode 2012-2014
Enquête o.b.v interview
Studenten
Verslag
Filter op:
betrouwbare en volledige invoer
“onbekend”
grootte
95 bedrijven (profit met 11-250 FTE)
Data
Alle sectoren FTE11-50 51-100 101-250 Eindtotaal
B2B 35 7 18 60B2C 21 10 4 35Eindtotaal 56 17 22 95
Alle sectoren RegioEuropa NL Rest Eindtotaal
Co-operation 2 2Family (owned) business 10 6 4 20Foundation or association 1 1More than one owner/shareholders 15 27 9 51One owner 2 8 9 19One owner of family business combined with an inverstor 1 1 2Eindtotaal 29 44 22 95
auditing/consulting/training
construction
engineering
Information technology
trade/service/logistics
0 10 20 30 40 50
11
3
26
9
46
N per sector
Duurzaamheidsthema’s
Aantal duurzame bedrijven per duurzame thema’s
Milieu HRM Keten International CSR Klanten Totaal
27 56 13 67 56 95
Aantal bedrijven met aantal thema’s
0 1 2 3 4 5
8 25 22 18 14 8
Vnl NL, B2B, Trade & grootVnl Eur, B2C, klein
0.00 1.00 2.00 3.00 4.00 5.00 6.00 7.00 8.00 9.00 10.000
1
2
3
4
5
6
MVO gerelateerd aan EBIT-groei“Alle sectoren”
X
EBIT-groei
MV
O-s
core
Scores per sector
Sector n Gemiddelde MVO_score Gemiddelde FP_score
Trade/service/logistics 46 2,94 1,54
Auditing/consulting/training 11 3,06 2,45
Engineering 26 4,55 2,08
Information technology 9 2,05 1,33
Construction 3 4,93 3,00
Totaal 95 3,37 1,82
Gemiddelden per sector gerelateerd aan duurzaamheidGemiddelde van SCORE_MVO DuurzaamSector 0 1 Eindtotaal nAuditing/consulting/training 1,9 5,1 3,1 46Construction 1,9 6,4 4,9 11Engineering 1,8 6,0 4,5 26Information technology 1,8 3,8 2,0 9Trade/service/logistics 1,7 4,8 2,9 3Eindtotaal 1,7 5,3 3,4 95
Gemiddelde van EBIT-groei DuurzaamSector 0 1 Eindtotaal nAuditing/consulting/training 3,0 1,5 2,5 46Construction 4,0 2,5 3,0 11Engineering 1,7 2,3 2,1 26Information technology 1,0 4,0 1,3 9Trade/service/logistics 1,6 1,5 1,5 3Eindtotaal 1,8 1,9 1,8 95
Duurzaamheid per … [1]
Duurzaamheid per … [2]
Duurzaamheid per … [3]
Interessante factoren
GrootteSectorPlaats in de ketenRegio
B2B nader bekeken [1]
Sector (Alle)
FTEDuurzaam 11-50 51-150 150-250 Eindtotaal1 12 3 18 33
0 23 4 27
Eindtotaal 35 7 18 60
FTEDuurzaam 11-50 51-150 151-250 Eindtotaal1 34% 43% 100% 55%0 66% 57% 0% 45%Eindtotaal 100% 100% 100% 100%
B2B nader bekeken [1]
Sector (Alle)
FTEDuurzaam 11-50 51-150 150-250 Eindtotaal1 12 3 18 33
0 23 4 27
Eindtotaal 35 7 18 60
FTEDuurzaam 11-50 51-150 151-250 Eindtotaal1 34% 43% 100% 55%0 66% 57% 0% 45%Eindtotaal 100% 100% 100% 100%
Verdeling naar control/management onderdeel
Beleid Meten Sturen
7,9 4 5,4
Beleid Meten SturenMilieu 2,8 1,3 1,9HRM 4,6 2,4 3,1Keten 0,8 0,3 0,5
Discussie
Uitkomsten herkenbaar?
Waar loopt u tegenaan?
Inhoudelijk
Vraagstelling
Model
Data-analyse
Vervolgstappen