Download pdf - PELAKSANAAN TERAPI BERMAIN KE ATAS KANAK-KANAK …worldconferences.net/proceedings/wcik2016/fullpapers/WCIK2016_97... · Bagi kanak-kanak peringkat awal, keluarga merupakan sumber

E-PROCEEDING OF THE 3RD WORLD CONFERENCE ON

INTEGRATION OF KNOWLEDGE 2016

E-PROCEEDING OF THE 3RD WORLD CONFERENCE ON INTEGRATION OF KNOWLEDGE 2016 (WCIK 2016) |e-ISBN 978-967-0792-12-5 | 28th & 29th November 2016 | Adya Hotel,Langkawi, Malaysia| Organized by http://worldconferences.net

261

PELAKSANAAN TERAPI BERMAIN KE ATAS KANAK-KANAK

PERINGKAT AWAL YANG MENGALAMI STRES

1*Mariani Mansor

Fakulti Ekologi Manusia

Universiti Putra Malaysia

[email protected]

Asnarulkhadi Abu Samah

Institut Pengajian Sains Sosial

Universiti Putra Malaysia.

[email protected]

ABSTRAK

Kertas ini meneliti sejauhmana ‘bermain’ berkesan bagi menangani masalah stres dalam kalangan

kanak-kanak peringkat awal. Langkah intervensi awal perlu diambil bagi membantu kanak-kanak

yang mengalami stres supaya ia tidak berpanjangan dan meninggalkan kesan psikologikal dan

tingkah laku negatif. Kajian ini bertujuan untuk mengkaji sejauhmana kaedah terapi bermain

berkesan untuk membantu kanak-kanak dua hingga empat tahun yang mengalami stres.

Berdasarkan saringan awal menggunakan Caregiver-Teacher Report Form ke atas 299 kanak-kanak

taska secara rawak, seramai 63 orang kanak-kanak telah dikenalpasti menunjukkan simptom stres.

Kanak-kanak ini kemudiannya dibahagikan secara rawak kepada kumpulan eksperimen dan

kumpulan kawalan untuk perlaksanaan fasa intervensi terapi bermain. Hasil penilaian di peringkat

pasca penilaian mendapati telah berlaku penurunan yang signifikan kepada tahap stres kanak-

kanak dalam kumpulan eksperimen. Kajian juga mendapati berlakunya penurunan tahap stres yang

ketara pada kanak-kanak berusia tiga dan empat tahun daripada kumpulan eksperimen. Hasil kajian

juga menunjukkan wujud perbezaan dalam penurunan tahap stres mengikut jantina yang signifikan

bagi kanak-kanak dalam kumpulan eksperimen. Justeru itu, kajian ini mendapati kaedah terapi

bermain sesuai dan berpotensi untuk membantu menangani masalah stres dalam kalangan

kanak-kanak peringkat awal.

Katakunci: Stres, Tekanan Emosi, Kanak-Kanak, Terapi Bermain

http://worldconferences.net/




262

1. Pengenalan

Stres atau tekanan emosi merupakan tindak balas tubuh kepada pelbagai stressors yang boleh

menyebabkan ketidakseimbangan dalam kehidupan seseorang. Stres boleh berlaku kepada sesiapa

sahaja, termasuk kanak-kanak peringkat awal. Sejak kebelakangan ini ramai kanak-kanak dan

golongan muda telah mempamirkan tanda-tanda tekanan emosi dan gangguan kesihatan mental

seperti kebimbangan, kemurungan, masalah kesihatan serta terlibat dengan masalah tingkah laku

atau gejala sosial. Menurut Rockhill, Kodish, DiBattisto, Macias, Varley & Ryan (2010), kanak-

kanak yang mengalami simptom stres yang melampau boleh menyebabkan kesan jangka panjang

kepada perkembangan kanak-kanak berkenaan. Kebanyakan daripada sumber stres ini wujud

daripada interaksi kanak-kanak dengan orang-orang dalam persekitaran mereka, termasuk

keluarga dan orang luar.

Bagi kanak-kanak peringkat awal, keluarga merupakan sumber pelindung dan sosialisasi

utama kanak-kanak. Maka sekiranya berlaku sesuatu peristiwa dalam keluarga, ia boleh

meninggalkan kesan ke atas kanak-kanak. Misalnya, perceraian ibu bapa, dimarahi, kematian

orang/haiwan tersayang, kelahiran ahli keluarga baru, pergaduhan ibu bapa, penderaan dan

seumpamanya boleh menyebabkan tekanan kepada kanak-kanak. Persekitaran sekolah dan guru

baru juga boleh mempengaruhi keadaan sosioemosi kanak-kanak. Malah peristiwa yang positif

seperti kelahiran adik baru atau perkahwinan ahli keluarga boleh menimbulkan tekanan emosi

kepada kanak-kanak sekiranya keadaan tersebut menggugat atau menimbulkan

ketidakseimbangan emosi, dan memerlukan kanak-kanak mengadaptasi dan mengubahsuai kepada

situasi yang baru.

Manifestasi yang dijelmakan daripada stres ini adalah berbeza-beza mengikut tahap

perkembangan dan usia kanak-kanak. Tahap keseriusan stres yang dialami juga boleh

meninggalkan kesan tertentu kepada kanak-kanak. Misalnya, menurut Middlebrooks & Andage

(2008), stres yang sedikit (mild stress) perlu ada bagi setiap kanak-kanak kerana ia mampu

membantu kanak-kanak yang sedang berkembang membentuk kemahiran diri yang diperlukan

untuk membolehkannya mengadaptasi kepada situasi dan persekitaran yang baru. Namun

begitu, sebaliknya stres yang melampau dan berterusan akan meninggalkan kesan yang negatif ke

atas perkembangan fizikal, kognitif dan sosioemosi kanak-kanak, serta boleh menggugat masa

depan mereka. Stres yang berlaku tanpa dirawat boleh meninggalkan kesan negatif kepada

kehidupan zaman kanak-kanak, serta menyebabkan ketidakfungsian dalam kehidupan seharian

mereka. Maki (2012) juga mendapati bahawa antara kesan negatif stres yang mungkin boleh berlaku

adalah ketidakupayaan membuat keputusan dan kelemahan memberi tumpuan, khusunya dalam

pembelajaran. Stress juga boleh mempengaruhi keadaan fizikal kanak-kanak seperti meningkatkan

tekanan darah dan menyebabkan loya, muntah, sakit perut, ulser, cirit-birit, sesak nafas, sukar tidur

malam, kencing malam, menggigit kuku dan seumpamanya. Kanak-kanak yang mengalami

stressering mempamirkan simptom dan tingkah laku tersebut kerana mereka masih kecil dan

belum boleh menzahirkan dan menyuarakan masalah mereka secara verbal seperti orang

dewasa. Kanak-kanak ini juga cenderung hilang selera makan dan ini menjejaskan berat badan

mereka (Kaneshiro, 2010)

Menurut Pollack (2009), kanak-kanak yang mengalami stres lazimnya berkecenderungan

tinggi untuk mengalami gangguan tingkah laku dan mental apabila mereka remaja dan dewasa

kelak, yang mana akan menjejaskan pembelajaran dan pembangunan sosioemosi mereka. Jika

masalah berlarutan, ia boleh membawa kepada kemurungan, penyalahgunaan dadah dan tingkah laku

anti sosial. Ford, Clark & Stansfeld (2011) juga telah membuktikan bahawa jika kanak-kanak ini

tidak dirawat, maka ia boleh membawa kepada kemurungan dan gangguan psikiatri di kemudian hari

sehingga boleh terjerumus kepada penyalahgunaan dadah dan alkohol. Walaupun banyak kajian

telah membuktikan bahawa masalah kesihatan mental seperti tekanan emosi bermula daripada





263

zaman kanak-kanak, namun ia masih boleh dirawat. Ketika keadaan emosi, mental dan tingkah laku

kanak-kanak masih boleh dibentuk, pengesanan awal dan langkah intervensi pemulihan yang

efektif dapat membantu kanak-kanak berkenaan. Apa yang penting ialah perlunya bentuk rawatan

yang tepat dan sesuai bagi membantu kanak-kanak ini menangani masalah mereka.

Salah satu kaedah terkini yang telah dikenalpasti berkesan dan sesuai untuk membantu

kanak-kanak peringkat awal yang mengalami masalah kesihatan mental ialah penggunaan Terapi

Bermain. Penggunaan terapi bermain telah digunakan secara meluas di Barat sejak tahun 1990an,

dengan mengapplikasikan kaedah psikoterapi perkembangan bagi memenuhi keperluan sosio-emosi

kanak-kanak. Terapi bermain merupakan satu bentuk kaedah terapeutik yang bertujuan untuk

membantu klien (kanak-kanak) memahami dan menangani sendiri masalah psikososial yang

mereka alami. Menurut Axline (1969), kanak-kanak tidak boleh meluahkan masalah dan

ketidakpuasan mereka secara verbal, tetapi sebaliknya menzahirkannya ketika bermain. Landreth

(2002) juga mengatakan bahawa semasa bermain kanak-kanak boleh melakunkan perasaan

mereka, malah lebih hebat daripada keadaan sebenar. Ini kerana semasa bermain, kanak-kanak rasa

lebih yakin dan mampu mengawal kehidupan mereka, dan melalui bermain kanak-kanak secara

beransur-ansur akan melepaskan emosi negatif mereka dan sebaliknya membentuk rasa kebanggaan

kendiri (self worthiness), yang mana sangat penting untuk perkembangan diri yang positif.

Secara saintifik juga, terapi permainan telah terbukti berkesan dalam merawat masalah

tingkah laku dan emosi kanak-kanak. Bratton, Ray, Rhine, & Jones (2005) mendapati bahawa terapi

bermain berkesan diapplikasikan dalam pelbagai situasi, peringkat umur, jantina, populasi dan

dalam pelbagai situasi klinikal dan bukan klinikal. Mereka juga mendapati terapi bermain berkesan

untuk membentuk tingkah laku kanak-kanak serta penyesuaian sosial dan personaliti kanak-kanak,

yang dianggap penting untuk perkembangan holistik mereka. Di samping itu, kajian oleh Ray (2006)

telah membuktikan bahawa terapi bermain merupakan satu kaedah intervensi yang berkesan untuk

kanak-kanak yang mengalami tekanan emosi, termasuk kanak-kanak mangsa penderaan.

Sungguhpun, kaedah terapi bermain ini telah lama dilaksanakan di Barat, namun di Malaysia

penggunaannya masih terbatas dan maklumat mengenai keberkesanan kaedah ini dalam merawat

kanak-kanak peringkat awal yang mengalami masalah tekanan emosi kurang diperkatakan. Justeru

itu kertas ini memaparkan sejauhmana terapi bermain berkesan dalam menangani masalah stres

dalam kalangan kanak-kanak lelaki dan perempuan yang berumur 2-4 tahun.

2. Metodologi

Kajian ini menggunakan rekabentuk kajian kuasi eksperimen. Kerja lapangan dan pengumpulan

data telah dibahagikan kepada tiga peringkat, iaitu fasa pertama- peringkat saringan dan pra-

penilaian, fasa kedua – peringkat intervensi dan fasa ketiga – peringkat pasca penilaian. Caregiver

Teacher Report form 1.5-5 (CTRF 1.5-5) (Achenbach & Rescorla, 2000) yang diisi oleh guru, telah

digunakan untuk menyaring dan menilaian tahap stres kanak-kanak di peringkat pra dan pasca

penilaian. Dalam fasa pertama, seramai 299 kanak-kanak berusia 2-4 tahun daripada 11 buah taska

yang menggunakan pendekatan “belajar melalui bermain” telah dipilih secara rawak melalui

proses saringan dan pra penilaian. Berdasarkan hasil saringan, 63 orang kanak-kanak yang telah

dikenalpasti mempunyai simptom stres telah dipilih untuk ke fasa kedua. Bagi fasa kedua, 30 orang

kanak-kanak telah dibahagikan kepada kumpulan eksperimen dan 33 kanak-kanak untuk kumpulan

kawalan secara rawak. Dalam kumpulan eksperimen, kanak-kanak yang didiagnosis dengan skor T-

sama dengan atau lebih daripada 65 (kes sempadan) dalam penilaian simptom stres telah menjalani

enam (6) sesi intervensi terapi permainan, manakala kanak-kanak dengan skor T-sama dengan atau

lebih daripada 70 (kes klinikal) akan menjalani 10 sesi terapi bermain. Fasa ketiga atau peringkat

pasca penilaian bermula sebaik sahaja semua kanak-kanak dalam kumpulan eksperimen telah





264

menjalani semua sesi terapi bermain. Pada masa yang sama pasca penilaian akan turut dijalankan ke

atas kanak-kanak kumpulan kawalan.

3. Hasil Kajian dan Perbincangan

Latar Belakang Responden

Seramai 63 orang kanak-kanak telah terlibat dalam peringkat intervensi. Purata umur responden

adalah 3.03 tahun (sisihan piawai= 0.70). 60.3% daripada responden adalah lelaki dan 39.7%

perempuan. Selain itu, lebih daripada separuh (61.9%) merupakan anak bongsu, 15.9% anak sulung

dan yang selebihya adalah anak pertengahan. Di samping itu, kira-kira 70% daripada responden

mempunyai 2 – 4 orang adik-beradik, diikuti oleh 19% anak tunggal, dan 11% mempunyai adik

beradik lima orang dan lebih.

Keberkesanan Terapi Bermain

Secara deskriptifnya Jadual 1 menunjukkan tahap stres bagi kumpulan kawalan dan eksperimen.

Hasil analisis pasca ujian menunjukkan kedua-dua kumpulan telah mengalami penurunan dalam

tahap stres mereka. Walau bagaimanapun tahap penurunan stres kanak-kanak kumpulan

eksperimen adalah lebih banyak berbanding kumpulan kawalan [kumpulan eksperimen - purata

3.73, s.p.= 1.72 kepada 2.17, s.p.= 1.91; kumpulan kawalan - purata 3.00, s.p.= 1.58 kepada 2.83,

s.p.= 1.34]. Jadual 2 menunjukkan wujud penurunan yang signifikan bagi kumpulan eksperimen

(F1, 29 = 15.78, p <0.00) (lihat Jadual 2).

Jadual 1: Tahap Stres Responden, Sebelum Dan Selepas Intervensi Terapi Bermain (N=63)

_________________________________________________________________________________

Laporan Guru Kumpulan Purata s.p N

_________________________________________________________________________________

Sebelum Intervensi Eksperimen 3.73 1.72 30

Kawalan 3.00 1.58 33

Jumlah 63

Selepas Intervensi Eksperimen 2.17 1.91 30

Kawalan 2.83 1.34 33

Jumlah 63

_________________________________________________________________________________

Nota: s.p.: sisihan piawai





265

Jadual 2: Ujian Perbezaan Tahap Stres Dalam Kumpulan Eksperimen Selepas Intervensi (N=63)

_________________________________________________________________________________

Kumpulan Sumber Faktor 1 Type III sum df Mean F Sig

of square Square

_________________________________________________________________________________

Eksperimen faktor1 linear 36.82 1 36.82 15.78

0.000

Ralat

(faktor1) linear 67.68 29 2.33

_________________________________________________________________________________

Perbezaan Tahap Stres Mengikut Umur

Jadual 3 berikut memaparkan perbezaan tahap stres mengikut umur bagi kumpulan eksperimen dan

kawalan, di peringkat pra dan pasca penilaian. Sungguhpun dari segi deskriptif kedua-dua

kumpulan (kawalan dan eksperimen) menunjukkan penurunan tahap stres, namun hasil analisis

ujian-t menunjukkan perbezaan adalah lebih signifikan bagi kumpulan eksperimen. Kajian

mendapati bagi kumpulan eksperiman, kanak-kanak yang berumur 3 dan 4 tahun menunjukkan

penurunan yang signifikan (t = 4.56, p <0.00 dan t =2.11, p <0.05). Purata skor tahap stres bagi

kanak-kanak 4 tahun kumpulan eksperimen menurun daripada 3.30 (s.p.= 1.63) kepada 1.05 (s.p.=

1.01), dan bagi kanak-kanak 3 tahun purata skor menurun daripada 4.19 (s.p.= 1.52) kepada

1.69 (s.p.= 1.85).

Jadual 3: Perbezaan Tahap Stres Mengikut Umur Bagi Kumpulan Eksperimen Dan Kawalan

_________________________________________________________________________________

Umur Kawalan Eksperimen

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Pra Pasca t Sig Pra Pasca t Sig _________________________________________________________________________________

2 2.00 1.75 3.90 3.50

(1.41) (.96) 0.23 0.84 (1.60) (1.58) 0.77 0

.42

3 2.65 2.47 4.19 1.69

(1.27) (1.63) 0.42 0.68 (1.52) (1.85) 4.56** 0.00

4 4.11 3.92 3.30 1.05

(1.69) (1.20) 0.50 0.58 (1.63) (1.01) 2.11* 0.04

_________________________________________________________________________________

Nota: s.p.: sisihan piawai, *p<0.05; ** p<0.00





266

Perbezaan Tahap Stres Mengikut Jantina

Jadual 4 menunjukkan perbezaan tahap stres kanak-kanak mengikut jantina bagi kumpulan kajian dan

kumpulan kawalan yang dikaji. Daripada laporan guru, kajian mendapati wujud perbezaan yang

signifikan pada tahap stres bagi kumpulan eksperimen (t = 3.16, p <0.05). Manakala Jadual 5 pula

memaparkan hasil analisis lanjutan yang membandingkan tahap stres mengikut jantina bagi kumpulan

kawalan dan eksperimen, sebelum dan selepas intervensi dilaksanakan. Kajian mendapati keputusan

ujian-t menunjukkan penurunan yang ketara dan signifikan pada tahap stres bagi kedua-dua responden

lelaki (t = 2.57, p <0.05) dan perempuan (t = 3.27, p <0.00) dalam kumpulan eksperimen, dengan

perubahan skor purata daripada 3.84 (s.p.= 1.6) kepada 2.84 (s.p.= 1.92) bagi responden lelaki.

Manakala bagi kanak-kanak perempuan kumpulan eksperimen pula, penurunan skor purata adalah

daripada 3.55 (s.p.= 1.97) kepada 1.00 (s.p.= 1.27).

Jadual 4: Perbezaan Tahap Stres Antara Jantina Bagi Kumpulan Eksperimen Dan Kawalan (N=63)

_________________________________________________________________________________

Kawalan Eksperimen

Variabel ___________________________________

t Sig t Sig

________________________________________________________________________________

Persepsi guru taska 0.59 0.56 3.16* 0.04

_________________________________________________________________________________

Nota: *p<.05

Jadual 5: Perbezaan Tahap Stres Mengikut Jantina (dalam kumpulan) Bagi Kumpulan Eksperimen

Dan Kawalan

_________________________________________________________________________________

Jantina Kawalan Eksperimen

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Pra Pasca t Sig Pra Pasca t Sig

_________________________________________________________________________________

Lelaki 2.62 2.44 3.84 2.84

(1.67) (1.37) 0.41 0.69 (1.61) (1.92) 2.57* 0

.02

Perempuan 3.43 3.29 3.55 1.00

(1.40) (1.35) 0.76 0.30 (1.97) (1.27 3.27** 0.00

_________________________________________________________________________________

Nota: s.p.: sisihan piawai, *p<0.05; ** p<0.00





267

4. Kesimpulan & Perbincangan

Kajian ini bertujuan untuk mengkaji keberkesanan kaedah terapi bermain ke atas kanak-kanak taska

di Malaysia. Responden yang terlibat dalam fasa intervensi terdiri daripada 63 orang kanak-kanak

yang berusia antara 2- 4 tahun yang mempamirkan simptom stres, berdasarkan saringan di fasa

pertama atau peringkat pra penilaian. Hasil kajian telah membuktikan bahawa terapi bermain boleh

digunakan sebagai satu kaedah intervensi terapeutik untuk membantu kanak-kanak yang

mempunyai masalah stres. Dapatan kajian ini adalah selaras dengan kajian-kajian lepas yang telah

melihat keberkesanan kaedah terapi bermain dalam merawat masalah emosi dan tingkah laku kanak-

kanak. Misalnya kajian-kajian lepas oleh Reyes & Asbrand (2005) dan Snow, Hudspeth, Gore &

Seale (2007) jelas menunjukkan bahawa kaedah terapi bermain ini sesuai dan berkesan digunakan ke

atas kanak-kanak peringkat awal.

Sungguhpun kajian mendapati wujudnya penurunan tahap stres pada kanak-kanak taska

dalam kumpulan kawalan, namun penurunan tersebut adalah kecil dan tidak signifikan,

berbanding dengan perubahan dan penurunan pada tahap stress kanak-kanak dalam kumpulan

kawalan. Sebenarnya, penurunan tahap stres pada kumpulan kawalan adalah dipengaruhi oleh faktor

kurikulum dan pendekatan Pengajaran dan Pembelajaran berpusatkan “belajar melalui bermain"

yang dilaksanaka di taska-taska berkenaan. Tambahan pula kurikulum PERMATA yang

digunapakai oleh kesemua Taska di Malaysia adalah berasaskan kepada aspek 3E, iaitu

eksperimen, eksplorasi dan pengalaman (experience). Keadaan persekitaran bermain yang kondusif

di taska telah menyumbang kepada penyediaan satu platform untuk kanak-kanak bermain dan

seterusnya menyumbang kepada perkembangan holistik mereka.

Kesimpulannya, tidak dapat dinafikan bahawa terapi bermain merupakan satu kaedah yang

berkesan untuk merawat masalah stres dalam kalangan kanak-kanak kerana bermain itu sendiri

berkait erat dengan keupayaan semulajadi kanak-kanak itu sendiri dalam proses penyembuhan diri.

Pendek kata, kanak-kanak sendiri yang akan dapat menyelesaikan konflik emosi mereka apabila

mereka meluahkan perasaan melalui bermain. Perlaksanaan terapi bermain ke atas kanak-kanak

peringkat awal ini sangat bermanafaat kerana dalam usaha untuk membantu kanak-kanak ini

mengatasi masalah emosi dan tingkah laku mereka, pada masa yang sama juga ia dapat untuk

membantu kanak-kanak ini mencapai potensi yang menyeluruh sepanjang perkembangan mereka.

Jelasnya, hasil kajian ini telah menunjukkan kesan yang boleh diperolehi daripada terapi bermain.





268

RUJUKAN

Achenbach T.M. & Rescorla L.A. 2000. Manual for the ASEBA Preschool Forms & Profiles.

Burlington, VT: University of Vermont, Research Center for Children, Youth and Families.

Axline, V. M. 1969. Play Therapy. New York: Ballantine Books.

Bratton, S., Ray, D., Rhine, T., & Jones, L. 2005. The Efficacy of Play Therapy With Children: A

Meta-Analytic Review of Treatment Outcomes. Professional Psychology: Research and

Practice, 36(4), 376-390.

Ford, E., Clark, C., Stansfeld, S.A. 2011. The influence of childhood adversity on social relations

and mental health at mid-life. Journal of Affect Disorder. Sep;133(1-2):320-7.

Landreth, G. L. 2002. Play Therapy: The Art of the Relationship (2nd ed.). New York: Psychology

Press.

Kaneshiro, N. K. 2010. Stress in Childhood- Overview. Retrieved Augusr 4, 2012, from

University of Maryland Medical Centre: http://www.umm.edu/ency/article/002059.html

Maki, A. 2012. Advocates warns about stress in Childhood. Retrieved August 4, 2012, from the

Daily News.: http://www.memphisdailynews.com/editorial/Article.aspx?id=66541

Middlebrooks, J. & Audage, N. 2008. The Effect of Childhood Stress on Health Across the

Lifespan. Atlanta (GA): Centres for Disease Control and Prevention, National Centre for

Injury Prevention and Control.

Ray, D. C. 2006. Evidence-Based Play Therapy. In S.C.E & K.H.G., Contemporary Play

Therapy: Theory Research and Practice (pp 136-157). London: The Guilford Press.

Pollack. 2009. Early childhood stress has lingering effects on health. Retrieved September 16, 2010,

from: www.medicalnewstoday.com/articles/136733.php

Rockhill, C., Kodish, I., DiBattisto, C., Macias, M., Varley, C., & Ryan, S. 2010. Stress Disorders in

Children and Adolescents. Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care, 40(4),

66-99.

Roza, S., Hofstra, M., Ende, J., & Verhulst, F. 2003. Stable Prediction of Mood and Stress Disorders

Based on Behavioral and Emotional Problmes in Childhood: A 14-Year-Follow-Up During

Childhood, Adolescence, and Young Adulthood. The American Journal of Psychiatry, 160(12),

2116-2121.

Snow, M. S., Hudspeth, E. F., Gore, B., & Seale, H. A. 2007. A Comparison of Behaviors and Play

Themes Over Six-Week Period: Two Case Studies in Play Therapy. International Journal of

Play Therapy, 16(2), 147-159.


https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Ford%20E%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=21482436

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Clark%20C%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=21482436

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Stansfeld%20SA%5BAuthor%5D&cauthor=true&cauthor_uid=21482436

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21482436

http://www.memphisdaily/