Bas Kruiswijk
Amersfoort2 november 2011
Enterprise Architectuur
2© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Enterprisearchitectuur
Enterprise-architectuu
r
Software-architectuu
rService-georiënteerdearchitectuur
Individuele systeemscope
Gericht op ontwerp, realisaties en specificatie
Organisatiebrede scope
Gericht op strategie en communicatie
Conceptuelebasis
3© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
EnterprisearchitectuurWaarom is het zo belangrijk? (1)
– Veel ICT-projecten mislukken
– Het merendeel (50% - 70%) van technologie-implementaties mislukt1
– 75% van alle pogingen om automatisering op de werkvloer te introduceren, is mislukt1
– Het gaat om meer dan ICT alleen
– Introductie van technologie vereist (belangrijke) veranderingen buiten het domein van de technologie, maar de introductie van technologie brengt die niet ‘automatisch’ teweeg2
– Door alleen naar technologie te kijken krijg je die technologie niet ‘werkend’2
– Meer financiële sturing helpt (meestal) niet
– Geen correlatie tussen ICT-investering en business success3
1. Rechting, E. – Systems Architecting of Organizations (2000)2. Scott Morton, M.S. – The Corporation of the 1990s (1991)3. Pisello, T., Strassmann, P. – IT Value Chain Management – Maximizing ROI from IT Investments
Bron: dr.ir. J.A.P. Hoogervorst
4© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
EnterprisearchitectuurWaarom is het zo belangrijk? (2)
– Een integrale architectuurbenadering helpt wel!
– Succes van ICT-implementaties kan worden verhoogd door bedrijfs- organisatie, informatievoorzienings- en technische aspecten in samenhang te ontwerpen
– Op organisatiebrede schaal
– ‘Operationaliseer’ business-IT alignment (dus waar draagt ICT bij, en hoe?)
– Dat is enterprisearchitectuur
5© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Enterprisearchitectuur Wat is het?
– Enterprisearchitectuur geeft inzicht in en een geïntegreerd overzicht van– Bedrijfsprocessen
– (Informatievoorzienings)functionaliteiten
– Informatiesystemen/applicaties
– Technische infrastructuur
in samenhang!
– Omvat ook de relaties met de omgeving
– Naast modellen omvat een enterprisearchitectuur ook de principes en uitgangspunten die het ontwerpen en de ontwikkeling door de tijd sturen
– Definieert het gemeenschappelijk ICT-platform, zoals middleware etc.
– Rechtvaardigt langetermijninvesteringen in ICT (bijvoorbeeld voor het gemeenschappelijk ICT-platform)
– Bewerkstelligt de gewenste flexibiliteit en integratie
– Is het belangrijkste, inhoudelijke communicatiemiddel in de ICT
6© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Definitie van ICT-architectuurIEEE 1471
– The fundamental organization of a system embodied in its components, their relationships to each other, and to the environment, and the principles guiding its design and development
– Dus:– Fundamentele inrichting van een complex systeem
– Opbouw in componenten
– Hun onderlinge relatie én de relatie met de omgeving
– Principes t.a.v. ontwerp en ontwikkeling in de tijd
IEEE 1471: Recommended Practice for Architectural Descriptions of Software-intensive Systems
IEEE: Institute of Electrical and Electronics Engineers – a non-profit, technical professional association
– a leading authority in technical areas ranging from computer engineering, biomedical technology and telecommunications, to electric power, aerospace and consumer electronics
7© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Centraal begrip in definitieViews and viewpoints
– Dé architectuur van een complex systeem kan niet worden beschreven op een eendimensionale manier
– Geen enkel gezichtspunt biedt uitzicht op de gehele architectuur
– Je moet verschillende inzichten bieden aan de verschillende belanghebbenden (concerns of stakeholders)
– Vandaar de begrippen
– Viewpoint (gezichtspunt)
– Een manier van kijken, gericht op het belang van een bepaalde stakeholder
– View
– Wat je ziet, als je vanuit een bepaald gezichtspunt (viewpoint) kijkt
8© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Views andviewpoints
View
View
ViewViewpoint
Bouwer
Viewpoint
Gebruiker
Viewpont
Beslisser
Architectuur
9© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Architectuurraamwerken
– Gebaseerd op het concept van views en viewpoints
– Keuze voor te onderscheiden viewpoints, gerelateerd aan belangen van stakeholders
– Architectuurraamwerken
– Definiëren een set (deel)architecturen
– Benoemen de deelaspecten die per architectuur worden belicht
– En op welke stakeholders ze zijn gericht
– Definiëren (soms) de schematechniek e.d.
– Definiëren (soms) het proces van totstandkoming
– Definiëren (soms) een verzameling tools die kunnen worden gebruikt
10© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Deelarchitecturen in een enterprise architectuur
TechnicalArchitecture
Information Architecture
Business Architecture
Application Architecture
Relationship
Relationship
Relationship
11© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Deelarchitecturen in een enterprise architectuur
TechnicalArchitecture
Information Architecture
Business Architecture
Application Architecture
Relationship
Relationship
Relationship
•Proposition and market•Products and services
•Business processes•Organization and governance
•Information-processing functionality•Functional areas / objects
•Datamodel and data dictionary
•Applications and interfaces•Common infrastructural facilities•Design principles and guidelines
•Data structure / databases
•Hardware•Network
•Physical locations•Technical standards
Mod
els
Ru
les – S
tan
dard
s – P
rincip
les - G
uid
elin
es
12© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Voorbeelden van architectuurraamwerken
– Theoretische raamwerken
– Zachman Architecture Framework (het ‘oerraamwerk’)
– TOGAF (The Open Group Architecture Framework)
– DYA (Sogeti)
– Praktische toepassingen
– Voorbeeld Centrum voor Werk en Inkomen
– Twynstra Gudde
13© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Zachman raamwerkA framework for information systems architecture
– Gepubliceerd in IBM Systems Journal, 1987
– Gebaseerd op hoe traditionele architectuur tot stand komt
– Toepassing van views en viewpoints ‘avant la lettre’
– Een generieke set van architectuurbeschrijving
– Een verschillende architectuurbeschrijving voor elke stakeholder
– Daarnaast onderscheid in de verschillende aspecten
– Verschillende architectuurbeschrijvingen die verschillen ‘by nature’, dus niet alleen in de mate van detaillering
14© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Some quotes...
– “The increased scope of design and levels of complexity of information systems implementations are forcing the use of some logical construct (or architecture) for defining and controlling the interfaces and the integration of all of the components of the system.”
– “Since the technology permits ‘distributing’ large amounts of computing facilities in small packages to remote locations, some kind of structure (or architecture) is imperative because decentralization without structure is chaos.”
– “What, in fact, is information systems architecture?” ... the words’ information systems architecture’ are already losing their meaning. ”
15© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Gebaseerd op het bouwen van een huis‘onder architectuur’
Representation Nature / purpose
Bubble charts Basic concepts for building
Gross sizing, shape, spatial relationships
Architect/owner mutual understanding
Initiate project
Architect’s drawing
Final building as seen by the owner
Floor plans, cutaways, pictures
Architect/owner agreement on building
Establish contract
Architect’s plans Final building as seen by the designer
Translation of an owner’s view of a product
Detailed drawings – 16 categories
Basis for negotiation with general contractor
Contractor’s plans Final building as seen by the builder
Architect’s plans constrained by laws of nature and available technology
“How to build it” description
Directs construction activities
Shop plans Subcontracter’s design of a part/section
Detailed stand-alone model
Specification of what is to be constructed
Pattern
Building Physical building
16© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Observations
– Three fundamental architectural representations, one for each “player in the game”
– Owner: A product that will serve some purpose
– Designer: A design of a physical product
– Builder: A producable product
– Preliminary actions: Establish the ball park where all of the ensuing architectural activities take place
– Subsequent actions: Detailed, out-of-context representations
– These architectural representations differ in nature, independent of the level of detail
17© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Zachman raamwerkDe views van de stakeholders
– Reikwijdte (Scope - Ballpark view)
– Definitie van het speelveld: de organisatie en zijn doelen – de context waarin de informatiebehoefte geplaats moet worden
– Bedrijfsmodel (Model of the business - Owner’s view)
– Modelering en definitie van de organisatie in termen van structuur, functie en organisatie
– Informatiesysteemmodel (Model of the information system - Architect’s view)
– Modelering en beschrijving van informatiebehoefte in formelere informatiesysteemtermen
– Technologiemodel (Technology model - Designer’s view)
– Vertaling van informatiebehoefte in concrete, technologische oplossingen
– Gedetailleerd ontwerp (Detailed representations - Builder’s view)
– Gedetailleerde specificaties en programmacode
– Werkend, gerealiseerd systeem (Functioning system)
18© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Zachman raamwerkDe aspecten
– Data (What)
– Function (How)
– Network (Where)
– People (Who)
– Time (When)
– Motivation (Why)
19© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
20© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
21© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
22© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
TOGAFThe Open Group1 Architecture Framework
– Architecture Development Method (ADM)
– An iterative sequence of steps to develop an enterprise-wide architecture
– The Enterprise Continuum
– During application of the ADM, assets are created or drawn from existing assets, used, modified and returned to the virtual repository that is the Enterprise Continuum
– Resource Base
– During application of the ADM, processes, templates, checklists and other items from the Resource Base are deployed as methods to develop the architecture
The Open Group is a vendor-neutral and technology-neutralconsortium, whose vision of Boundaryless Information Flow™will enable access to integrated information, within and among enterprises,based on open standards and global interoperability.
1)
23© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
TOGAFDe deelarchitecturen
– Business (or business process) architecture
– Defining the business strategy, governance, organization, and key business processes of the organization
– Applications architecture
– Providing a blueprint for the individual application systems to be deployed, the interactions between the application systems, and their relationships to the core business processes of the organization
– Data architecture
– Describing the structure of an organization's logical and physical data assets and the associated data management resources
– Technology architecture
– Describing the software infrastructure intended to support the deployment of core, mission-critical applications
24© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
TOGAFADM: Architecture Development Methodology
25© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
DYADynamische architectuur - het DYA-model
– Visie van Sogeti op het omgaan met architectuur
– DYA is dus in eerste plaats een methode
26© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
DYAHet DYA-architectuurraamwerk
Objecten
Abstractieniveaus
27© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
DYADe 10 principes
1. Architectuur is strategisch als ICT dat is
2. Architectuur moet snelheid dienen
3. Communicatie tussen business- en ICT-management staat centraal
4. Het ontwikkelen van architectuur wordt gestuurd door businessdoelen
5. Het architectuurniveau wordt verhoogd door mee te liften op de energiegolven van belangrijke veranderingstrajecten
6. Architectuur wordt ontwikkeld volgens het ‘just enough’ en ‘just in time’- principe
7. Een denk-/werkmodel ondersteunt het werken onder architectuur
8. Verbanden moeten inzichtelijk zijn
9. Er worden meerdere ontwikkelscenario's onderscheiden
10. De architectuurprincipes en -processen moeten ingebed zijn in de organisatie
28© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
NORAArchitectuurmatrix
– Kapstok van (deel)architecturen om best-practices aan op te hangen
29© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise ArchitectuurLo
gis
chC
once
ptu
eel
Fysi
ek
Bedrijf Informatie
Basisbedrijfs-model
Proces-simulatie
Proces-model
Informatie-systeem
architectuur
Technische
Infrastructuur
Conceptueletechnische
architectuur
Logischetechnische
architectuur
Applicatie
Conceptueleapplicatie-
architectuur
Logischeapplicatie-
architectuur
Conte
xtu
eel
SUWI-wet
BP2002
RWP(architectuur)
CWI- werkprocessen
Rapport business-
architectuur
Architectuurvan de bedrijfsondersteuning
WAAROM
HOE
WATGegevens- gebieden
architectuur
Contextueleapplicatie-
architectuur
Contextueletechnische
architectuur
WAARMEE
Voorbeeld: Architectuurraamwerk CWI
30© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Voorbeeld: Architectuurraamwerk TG
– 4 deelarchitecturen– Business, Informatie, Applicatie,
Techniek
– Onderlinge samenhang
1. Aplicaties ondersteunen bedrijfsprocessen
2. Bedrijfsprocessen worden ondersteund door informatievoorziening
3. Informatievoorziening wordt gerealiseerd door applicaties
4. Applicaties maken gebruik van technische infrastructuur
– 4 typen vraagstukken– Integratievraagstuk
– Functioneel vraagstuk
– Toekomstvisie
– Migratievraagstuk
31© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Voorbeelden van enterprisearchitecturen
– Uit de ervaringen van Twynstra Gudde met enterprise- architectuur, verzameld in het boek ‘Architectuur in beeld’
32© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
3 .B ewerken
ma rkt
2 .Ont wikkelen
(combina t ie va n)ver zeker ings /
vermogensprodukt
1.Onderzoeken
ma rkt /concurrent ie
4 .Ver kopen/
cont ra c t eren
• R is ico• Vermogen• G emak
• Ver zekerd r is ico• B eheerd vermogen• S ervice
M a rktmogelijk-
heden
Combina t ievan verzeker ings
produkt en
A anvragen • Overeenkoms t• Dekking
B eheerdecont ra ct enen polis s en
• B epa len "event s "• M arkt onderzoek• Concurrent ie- a na lys e• B eoordelen kans en/ bedreigingen• S egment eren pot ent iële doelgroepen• Port folio- a nalys e kla nt en/ produkt en• Va s t s t ellen r is icoprofielen
• Definiëren produkt inhoud• B epa len gronds lagen/ rekenregels• B epa len voor waa rden en t a r ieven• B epa len va r iat ie- mogelijkheden
• B epa len doelgroepen• Inkopen/ ont wikkelen bes t a nden• B epa len benader ing• B enaderen (pot ent iële) kla nt en
• B epa len/ ins pect eren (combina t ie va n) r is ico's• H erverzekeren• A ccept eren a angeboden r is ico's• B erekenen premie/ va s t s t ellen cond it ies• Vers t rekken off er t e• Onderha ndelen• S luit en overeenkoms t• Vers t rekken voor lopige dekking• R ela t iebeheer
• M ut eren• Prolongeren• B eëind igen• Vers t rekken polis / vermogens document en• In/E xca s s o• A rchiveren
• Port efeuille- a na lys e• R ela t iebeheer• A ct ua r iële a na lys e• A ct ua lis eren r is ico's• B eleggen• E xt erne vers la glegging
• Verwerken in/uit gaa nde gelds t romen• Verwerken onverplicht geld
6 .1.1
6 .1.2
6 .1.3
6 .1.46 .1.56 .1.6
6 .1.7
6 .2 .1
6 .2 .2
6 .2 .3
6 .2 .4
5 .2 .1
5 .2 .25 .2 .3
5 .2 .4
5 .2 .55 .2 .6
5 .3 .1
5 .3 .2
5 .1.15 .1.25 .1.35 .1.4
5 .1.55 .1.6
1.11.21.3
1.4
1.5
1.6
1.7
2 .1
2 .2
2 .3
2 .4
3 .1
3 .2
3 .3
3 .4
4 .1
4 .24 .3
4 .4
4 .54 .64 .7
4 .8
4 .9
• Opnemen s chade/ gebeurt enis• Va s t s t ellen recht en• Toekennen/ a fwijzen• A fwikkelen• Verha len• U it keren/ beëindigen• A rchiveren
• Ont vangen verzoek• Va s t s t ellen dekking• Zorgdragen voor s ervice/ lever ing• E va lueren
00
3PB
IT1a
6 .A fha nd elen
6 .1.C la im/
uit ker ing
5 .1.Ind ividueel/co llec t ief
beheer
6 .2 .S er vice/lever ing
5 .2 .Por t efeuille-
beheer
Verzekeren+
5 .3 .F ina nc ieel
beheer
5 .B eheren
Voorbeeld van een businessarchitectuur
33© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Kantoorautoma-tisering
Kennisbank MedewerkersRelaties
ObjectenProjecten
Kerngegevens
Scenarioplanning
Eindwaarde variant 2Eindwaarde variant 3
Risicocalculatie
Eindwaarde variant 1
Rekenmodel
Planning & control
Financiële administratie
Specifieke toepassingen
Objectenbeheer
Presentatie &Communicatielaag
Internet Extranet
Actueledocumenten
Post -registratie
Document-flow
Archief
Intranet e-mail
Gebouwen-exploitatie
Administratie
Plan-exploitatie
Administratie
Grond-exploitatie
Administratie
Erfpachtadministratie
Onroerend goedadministratie
Urenadministratie
Personeelsadministratie
Relatiebeheer
KartografieRepresenta-
vormen objectProject
administratieProject
planning
Voorbeeld van een informatie- architectuur (1)
34© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Voorbeeld van een informatie- architectuur (2)
35© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Voorbeeld van een informatie- architectuur (3)
36© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Relatie tussen business- en informatiearchitectuur
289GROT1f
Presentatie, kantoorautomatisering en communicatie
Object/medewerker/relaties
Projectadministratie Erfpacht adm.
Grondexploitatie Onr. goed adm.
Gewensteondersteunende functies:
Financiële administratiePlanning en controlPKL/RPE/271299
5.1Uitvoeren
economischeprojecten
5.1Uitvoeren
economischeprojecten
5.2Uitvoerenruimtelijkeprojecten
5.2Uitvoerenruimtelijkeprojecten
6.1Monitorenafgeronde
ruimtelijke eneconomische
projecten
6.1Monitorenafgeronde
ruimtelijke eneconomische
projecten
6.2Beherenerfpacht-
contracten
6.2Beherenerfpacht-
contracten
6.3Beheren
onroerendgoed *2
6.3Beheren
onroerendgoed *2
Kansen ter verbetering van het woon/werk-, verblijf- en leefklimaat
van de stad Rotterdam
Tevreden gebruikers van de stad Rotterdam
Goedgekeurdeprojecten(definitief)
Gerealiseerdeprojecten
3.1 Vertalen programma’s naar projecten (i.s.m. partners)3.2 Toetsen haalbaarheid: - financieel - politiek - mensen - middelen - maatschappelijk draagvlak - etc.3.3 Voorstel ter politieke besluitvorming uitwerken3.4 Go/No Go-besluit nemen
4.1 Fasering aanbrengen (i.s.m. partners)4.2 Uitwerken project- beheersing: - tijd - geld - kwaliteit - informatie - organisatie4.3 Voorstel ter politieke besluitvorming uitwerken4.4 Go/No Go-besluit nemen4.5 Partners en belang- hebbenden informeren over genomen besluit
5.2.1 Verwerven5.2.2 Ontwikkelen en planbegeleiding5.2.3 Tijdelijk beheren5.2.4 Markt bewerken5.2.5 Uitgeven/verhuren5.2.6 Evalueren5.2.7 Overdragen
5.1.1 Partners aanschakelen en binden5.1.2 Draagvlak creëren5.1.3 Verwerven & beheren middelen (geld, inspanning, ruimte, etc.) voor uitvoering5.1.4 Markt bewerken5.1.5 Uitvoeren geplande activiteiten5.1.5 Evalueren5.1.6 Overdragen
6.1.1 Nazorg verlenen6.1.2 Account- management uitvoeren
6.2.1 Registreren6.2.2 Factureren6.2.3 Indexeren6.2.4 Verwerken mutaties: - heroverwegingen - splitsing - wijzigen bestemmingen - etc.
6.3.1 Registreren6.3.2 Factureren6.2.3 Indexeren6.2.4 Verwerken mutaties
1.1 Signaleren kansen(antennefunctie)
1.2 Vertalen kansennaar beleid(i.s.m. partners)
1.3 Toetsen aan gemeentelijke kaders
(inclusief Rijks- enprovinciale overheid)
1.3 Voorstel ter politiekebesluitvorming (m.n.gemeenteraad)
1.4 Go/No Go
2.1 Vertalen beleid naarprogramma’s(i.s.m. partners)
2.2 Toetsen haalbaarheid:
- financieel - politiek - mensen (capaciteit) - middelen (bijvoorbeeld grond gebouwen) - maatschappelijk draagvlak - etc.2.3 Uitwerken
programma-beheersing:- tempo- haalbaarheid- efficiency- flexibiliteit- doelgerichtheid
2.4 Voorstel ter politiekebesluitvorminguitwerken
2.5 Go/No Go-besluit nemen
Goedgekeurdeprojecten(kaders)
Goedgekeurdeprogramma’s
OBR beleid
*1 Hoeft niet per definitie een gevolg te zijn van projecten
*2 BedrijfsruimteHuurcontractenVisrechtPachtenetc.
6.Beheren enmonitoren
resultaat *1
6.Beheren enmonitoren
resultaat *1
2.Ontwikkelenprogramma’s
2.Ontwikkelenprogramma’s
5.Uitvoerenprojecten
5.Uitvoerenprojecten
4.Voorbereiden
projecten
4.Voorbereiden
projecten
3.Onderzoeken
projecten
3.Onderzoeken
projecten
1.Beleids-
ontwikkeling
1.Beleids-
ontwikkeling
Stedelijkeontwikkelingop het gebiedvan ruimte en economie
Stedelijkeontwikkelingop het gebiedvan ruimte en economie
37© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Relatie tussen business- en applicatiearchitectuur
38© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Kennisbank
Kerngegevens
Scenarioplanning
Eindwaarde variant 2Eindwaarde variant 3
Risicocalculatie
Eindwaarde variant 1
Rekenmodel
Specifieke toepassingen
Presentatie &Communicatielaag
Actueledocumenten
Archief
Plan-exploitatie
Administratie
Representa-vormen object
Personeelsadministratie
Onroerend goedadministratie
Erfpachtadministratie
Gebouwen-exploitatie
Administratie
Grond-exploitatie
Administratie
Objectenbeheer
Projectadministratie
Projectplanning
Urenadministratie
Relatiebeheer
Kartografie
MedewerkersRelatiesObjectenProjecten
Kantoorautoma-tisering
Planning & control
Financiële administratie
Document-flow
Post -registratie
Internet e-mailIntranetExtranet
Relatie tussen informatie- en applicatie- architectuur
39© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Applicatiearchitectuur
40© Twynstra Gudde | Universiteit Leiden 2-11-2011
Enterprise Architectuur
Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde.
www.twynstragudde.nl