คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 547

มาตรการทางกฎหมายในการแกไขปญหาการใชอปกรณสอสาร

ขณะขบขยานพาหนะLegal Measures for Solving The Problems

Using of Communication DevicesWhile Driving or Riding Vehicles

สกญญา ยพาพนท*อทย อาทเวช**

* นสตหลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต กลมวชากฎหมายอาญาและอาชญาวทยา คณะรฐศาสตร และนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา** ทปรกษาวทยานพนธหลก

C H A P T E R

17

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2548

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

บทคดยอการศกษาเรอง มาตรการทางกฎหมายในการแกไขปญหาการใชอปกรณ

สอสารขณะขบขยานพาหนะ เปนการวจยเชงเอกสารทมวตถประสงค เพอศกษา

ถงมาตรการลงโทษและการด�าเนนคดความผดเกยวกบกฎหมายหามใชอปกรณ

สอสารในขณะขบขยานพาหนะตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522

แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551 ตลอดจนสภาพปญหาและขอบกพรอง

ทเกดขน เพอหาแนวทางมาตรการตางๆ ทจะน�ามาปรบปรงแกไขใหมความ

สอดคลองเหมาะสมกบวตถประสงคของกฎหมาย และมความทนสมยตอสภาพ

สงคมในปจจบน อกทงยงเปนการปองกนการกระท�าความผดทอาจจะเกดขนใน

อนาคตได ในการวจยไดรวบรวมเอกสารตางๆ ทเกยวของกบกฎหมายจราจร

ทางบก โดยเฉพาะบทบญญตกฎหมายหรอขอบงคบทเกยวของกบการใชอปกรณ

สอสารขบขยานพาหนะ จากนนจงวเคราะหปญหาแลวน�าเสนอความคดเบองตน

ในการแกไขปญหาการใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ โดยมการศกษา

กฎหมายตางประเทศ เพอใหเกดความชดเจนในประเดนดงกลาวอกดวย

ผลการวจย พบวา ความผดส�าหรบการใชอปกรณสอสารขณะขบข

ยานพาหนะ ตามพระราชบญญตจราจรพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522

น เปนความผดลหโทษซงสามารถยตไดในชนเจาพนกงานโดยการลงโทษปรบ

ซงการปรบตามความผดนนน มจ�านวนคาปรบทนอยเกนไป จงไมสามารถชวย

ปรบเปลยนพฤตกรรมของผขบขได ประกอบกบเนอหาของบทบญญตน ยงไมม

ความชดเจนและมความครอบคลมเพยงพอถงเทคโนโลยทมความทนสมยขนใน

ปจจบน เนองจากในบทบญญตดงกลาวไดระบไวเฉพาะโทรศพทเคลอนทเทานน

โดยไมไดกลาวถงอปกรณสอสารชนดอนๆ เอาไวดวย ซงตองยอมรบวาการตดตอ

สอสารในสงคมปจจบนนไมเปนแตเพยงแคการสนทนาผานโทรศพทเคลอนท

เพยงอยางเดยว ยงมการสนทนาดวยการสนทนา (แชท) เปนขอความผาน

โปรแกรมตางๆ ของอปกรณสอสารบนอนเตอรเนตความเรวสงอกดวย

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 549

C h a p t e r 17

นอกจากนยงมมาตรการลงโทษทบญญตไวในพระราชบญญตจราจร

ทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 161 วรรคสอง แตไมไดมการน�ามาใชบงคบแต

อยางใด คอ วธการบนทกคะแนนใบอนญาตขบข ซงหากมการน�ามาตรการ

ดงกลาวมาใชอยางจรงจงกจะสามารถชวยลดปญหาการละเมดกฎหมายหามใช

โทรศพทเคลอนทและอปกรณสอสารชนดอนๆ ในขณะขบขยานพาหนะได

มากขน นบจนถงปจจบนเปนเวลากวา 20 ปแลว ทมการบญญตมาตรการลงโทษ

โดยการบนทกคะแนนใบอนญาตขบขดงกลาวขนมา อกทงยงไมมการน�ามาใช

บงคบแตอยางใด

ค�าส�าคญ: อปกรณสอสาร/ การขบข/ ยานพาหนะ/ การแกไขปญหา

AbstractA study legal measures for solving the issue using of

communications devices while driving or riding vehicles. This

research documents That aims to study the sanctions and

prosecut ion of offenses against the law prohibits use of

communications equipment while driving under Road Traffic Act,

B.E. 2552. Amendment (No.8) B.E. 2551. As well as the problems

and defects that occur. To find ways measures that take be revised

to be consistent with the purposes of the law. And modern to the

condition society today. It also prevents the offense may occur in

the future. In the research has compiled documents. Related to

traffic laws. The legal provisions or regulations relating to the use of

communication devices while driving or riding. Then, analyze the

problem, and then offer preliminary ideas on how to fix the use of

communication devices while driving or riding. A comparative study

of foreign law in order to achieve clarity on such issues as well.

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2550

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

The research found that Offense for the use communication

devices while driving under the Road Traffic Act, B.E. 2552 this is a

petty offense. Which can terminate up in the officer punishment by

fine. Which is then adjustment under fault amounted fines is too

low, it can not be help change the behavior of the driver. The

content of this provision There is no clear and adequate coverage

of the technology are modern of the current. Because of such

provision was stated just the mobile phone only. By the do not

mention other devices with it. Which must accept that the

communication in today’s society, but this is not a just a chat via

mobile phone only. To have a conversation with a chat message

through various programs communications devices, high-speed

Internet access as well.

There are also punitive measures provided for in the Road

Traffic Act, B.E. 2552 section 161 paragraph 2 but not be used but

somehow force. How to Save scores Driving License is If such

measures are adopting to be taken seriously, it can help reduce

abuse laws prohibiting cell phone use while driving has increased.

To date, more than 20 years ago, with enactment punitive

measures by recording the license is up. But it has not been

enforced at all.

Keywords: Communication devices/ Driving or riding/ Vehicles/

Solving the problems

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 551

C h a p t e r 17

บทน�านบตงแตอดตจนถงปจจบน มพฤตกรรมอาชญากรรมหลากหลายรปแบบ

ทเกดขนแตกตางกนไป ตงแตการกระท�าทสงคมเหนวา เปนการกระท�าทไม

ร ายแรงหรอท เรยกว าลหโทษ จนไปถงความผดทร ายแรงหรอท เรยกว า

อกฉกรรจ โดยการกระท�าความผดทไมรายแรง ไดแก การกระท�าความผดท

เกยวกบกฎหมายจราจร เปนตน ซงถอเปนสวนหนงของการกระท�าความผดตาม

ทฤษฎอาชญาวทยา โดยจากการศกษาพบวา ทกประเทศในโลกทมกฎหมาย

จราจรทเขมงวดไดน�าหลกการตามทฤษฎอาชญาวทยามาปรบใชกบผขบขหรอ

ผทใชรถใชถนนดวย และในขณะนไดมสาเหตใหมทก�าลงแพรหลายไปทวโลก

ทเปนสาเหตล�าดบตนๆ ของการเกดอบตเหตทางถนน นนกคอ การใชอปกรณ

สอสารขณะขบขยานพาหนะ

ตองยอมรบวาการใชอปกรณสอสารนนเปนสงส�าคญมาก เพราะใน

ปจจบนนไมวาจะเปนบคคลในฐานะใด อาชพใด เพศใด หรอชวงอายใดกตาม

ในทกชวงเวลาหรอทกๆ สถานท ตางกมความจ�าเปนทจะตองใชโทรศพทเคลอนท

หรออปกรณสอสารชนดอนๆ ในการตดตอสอสารกนทงสน (เอกวชย ณรงค,

2544) อาจสรปไดวา ประชาชนสวนใหญของประเทศไทยมพฤตกรรมในการใช

ชวตประจ�าวนทตองเกยวของกบการสอสารโดยใชโทรศพทเคลอนทหรออปกรณ

สอสารชนดอนๆ ตลอดเวลา ไมเวนแมขณะก�าลงขบขยานพาหนะกตาม พฤตกรรม

ดงกลาว จงสงผลใหมการใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะดวย ซงการใช

อปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะนนจะท�าใหผขบขเสยสมาธ เสยการรบร

อนจะสงผลถงประสทธภาพในการขบขและเสยงตอการเกดอบตเหตมากกวา

คนปกตทไมโทรศพทขณะขบรถมากถง 4 เทา โดยพบวา อบตเหตมกเกดขน

ภายใน 10 นาท หลงการโทรแลวขบ (โทรแลวขบ ปจจยเสยง, 2555) เปน 10

นาท ของความเปน ความตาย และความพการ ทเปนผลพวงมาจากความ

ประมาท ท�าใหการพดคยโทรศพทเคลอนทหรอใชอปกรณสอสารชนดอนๆ ขณะ

ขบรถอาจน�าไปสอนตรายทเกดจากอบตเหตบนทองถนนได

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2552

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

การใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะนนถอวาเปนการฝาฝน

กฎหมายจราจร ซงจดเปนรปแบบของอาชญากรรมชนดหนง ถงแมวาจะมการ

กระท�ากนอยางแพรหลายและสงผลเสยหายมาก แตประชาชนทวไปกไมสนใจ

และยงคงเพกเฉยตอพฤตกรรมดงกลาว จงไดมการยกรางการแกไขเพมเตม

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 43 เพอใหครอบคลมถง

การหามใชโทรศพทเคลอนทในขณะขบรถดวย ซงไดเพมบทบญญตทก�าหนด

หามผขบขใชโทรศพทขณะขบรถ โดยการเพมเตม (9) ของมาตรา 43 เปนการ

ปรบปรงบทก�าหนดโทษของผขบขใหมความชดเจนมากขน

นบตงแตมการบงคบใชพระราชบญญตจราจรทางบก แกไขเพมเตม

(ฉบบท 8) พ.ศ. 2551 ซงไดบญญตไวในมาตรา 43(9) วาในขณะขบรถเคลอนท

หามมการสนทนาหรอใชโทรศพทเคลอนท เวนแตโทรศพทเคลอนทนนจะม

อปกรณเสรมส�าหรบการสนทนา ซงผ ขบขจะสามารถสนทนาหรอรบฟงการ

สนทนาไดโดยไมตองใชมอจบหรอใชมอถอโทรศพทไวขณะสนทนาหรอรบฟงการ

สนทนา ถาหากฝาฝนมโทษปรบ 400 ถง 1,000 บาทตามมาตรา 157 (พระราช

บญญตจราจรทางบก, 2551) เปนตนมา พบวา ยงเกดปญหาทมาจากการใช

อปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะของผใชรถในทางสญจรจนสงผลท�าใหเกด

อบตเหตในประเทศดวยสาเหตดงกลาวอยเปนจ�านวนมาก ซงจากการทกฎหมาย

หามใชโทรศพทเคลอนทขณะขบรถนมออกมาใชกวา 40 ประเทศทวโลก

แตส�าหรบประเทศไทยถอวาเปนเรองใหมซงน�าออกมาใชไดไมนาน หลายคนจง

ยงไมมความเขาใจในเรองนกนมากนกเพราะผขบขในปจจบนมพฤตกรรมการใช

โทรศพทเคลอนทอนหลากหลายและแตกตางกน ผขบขบางคนอาจมความเขาใจ

วาสามารถท�าไดโดยไมผดกฎหมาย ซงอาจท�าใหมปญหาทเกดจากการใชอปกรณ

สอสารขณะขบขยานพาหนะ สงผลใหเกดการสญเสยและสรางความเสยหาย

อยางรายแรง นบตงแตป พ.ศ.2551 เปนตนมา

นอกจากน บทลงโทษส�าหรบผทใชโทรศพทเคลอนทขณะขบขยานพาหนะ

ในประเทศไทยมโทษปรบเพยง 400 ถง 1,000 บาท ซงถอเปนโทษทนอยมาก

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 553

C h a p t e r 17

หากเปรยบเทยบกบความสญเสยทเกดขนตอชวตและทรพยสนของผประสบ

อบตเหต อกทงการน�ามาบงคบใชจรงกลบเปนกฎหมายทน�ามาบงคบใชนอยมาก

อาจเนองมาจากการขบขยานพาหนะหามโทรศพทเคลอนทนนจะจบแบบซงหนา

โดยเจาหนาทต�ารวจจะใชกลองถายภาพผ กระท�าผด จงมหลกฐานยนยน

คอภาพถาย แมจะมกลองแตกตองใชเวลาในการเปดกลอง ท�าใหบางครงถายภาพ

ไมทน ซงตองมคนคอยชเปา และบางครงกลองไมมสมรรถภาพถายไดหลายๆ

ภาพในคราวเดยวกนเพอใหเหนวาเปนภาพเคลอนไหว กลองไมสามารถจบภาพ

รถทขบความเรวสงได กลองซซทวทตดอยตามแยกกใชไดนอย เพราะเปนการ

จบภาพระยะไกล ยานพาหนะบางคนตดฟลมฉาบปรอท บางคนตดฟลมด�า

กลองจบภาพไมเหน ตลอดจนในชวงเวลา 17.30 น.ไปนน เปนเวลาใกลค�า ท�าให

กลองเรมจบภาพไมชดเจนหรออาจกลาวหาวาเจาพนกงานต�ารวจเลอกปฏบต

ในปจจบนยงพบอกวา นอกจากโทรศพทเคลอนทแลวยงมการใชอปกรณ

สอสารทมความทนสมยชนดอนๆ เชน PDA สมารทโฟน แทบแลต นาฬกาขอมอ

เปนตน เปนผลใหปจจบนเกดชองวางทางกฎหมายกบผทใชอปกรณสอสารชนด

อนๆ กจะอางกบผบงคบใชกฎหมายเวลาถกจบวาอปกรณนนไมใชโทรศพท

เคลอนท แตเปนอปกรณอยางอนซงกฎหมายไมไดก�าหนดไว โดยตามทฤษฎของ

กฎหมายอาญา พบวา การจะบงคบใชกฎหมายไดนนตองเปนกฎหมายทม

ลกษณะตามทฤษฎ คอ 1. ตองเปนลายลกษณอกษร 2. มการก�าหนดการกระท�า

ความผด 3. มการก�าหนดโทษจากมาตรการทางกฎหมายทมอยอยางไมเพยงพอ

ดงทกล าวไว แล ว จงเหนได ว ากฎหมายหามโทรศพทเคลอนทขณะขบข

ยานพาหนะนนอาจไมท�าใหประชาชนผทขบขยานพาหนะเกดความเกรงกลว

ตอกฎหมายดงกลาวได ไมวาจะเปนคาปรบทไมมากนก อกทงหลกฐานการจบกม

ทไมมประสทธภาพ ดงนน ผ เขยนเหนวา จงควรมการเพมโทษในกฎหมาย

ดงกลาว เพอทวาเมอมการจบกมผกระท�าความผดเกดขนแลวจะไดเปนตวอยาง

ใหกบผอนได และไมกลาทจะฝาฝนกฎหมาย เพราะผทขบขยานพาหนะจะได

เกดความเกรงกลว เนองจากบคคลนนไมสามารถรไดวาเมอใดทคนผนนอาจจะ

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2554

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

เปนผทถกจบกมเสยเอง แตถาโทษนนเปนเพยงแคโทษเลกนอย บคคลนนกอาจ

จะไมสนใจวาจะถกจบกมหรอไม เพยงแตแคจายเงนคาปรบเทานน การบงคบใช

กฎหมายและเนอหาของกฎหมายตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522

แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551 มาตรา 43(9) จงกอใหเกดผลตอสงคม

เศรษฐกจ และความสงบสขและศลธรรมอนดของประชาชน จากการฝาฝน

กฎขอบงคบ และจากการทขอกฎหมายไมสามารถบงคบใชไดตามเจตนารมณ

ของนตบญญตในการตรากฎหมายขนมา

แนวคดและทฤษฎการลงโทษและการบงคบโทษส�าหรบผใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ

แนวคดพนฐานเกยวกบการลงโทษในทางกฎหมายอาญา

กฎหมาย คอ กฎเกณฑแบบแผนทควบคมความประพฤตของคนในสงคม

ซงเกดมาจากเหตผลอนถกตองทมาจากมโนธรรมของสงคมอนสอดคลองกบ

ศาสนา ศลธรรม จารตประเพณ วฒนธรรม จตวทยา แนวความคดทางสงคม

เศรษฐกจ การเมอง ฯลฯ จนท�าให คนในสงคมยอมรบนบถอปฏบตตาม

เนองจากกฎหมายไมใชสงทคนสรางขนมาตามอ�าเภอใจ แตเปนสงทเกดขนมา

จากจตใจของประชาชาตรวมกน (Volksgeist) ซงเชอมโยงใหคนในชาตเดยวกน

มความคด ความเชอ ความเหนถกผดรวมกน ทงนเพราะกฎหมายถกสรางขนมา

เพอประโยชนสขของคนในสงคม ดงนน จงอาจกลาวไดวา กฎหมายของกลม

ชนใดกฎหมายกเปนสวนหนงของวฒนธรรมของกลมชนนน (ประสทธ โฆวไลกล

และคณะ, 2540)

เมอบคคลไดมารวมกลมกนเปนสงคมแลว การทจะตองอยรวมกนเปน

จ�านวนมาก ความตองการของแตละคนกตางกน ความประพฤตและภมหลงการ

ศกษา ฐานะทางเศรษฐกจ ความเชอทางศาสนา การประกอบอาชพของแตละคน

กแตกตางกน หากปลอยใหแตละคนกระท�าการตามความตองการ ตามอ�าเภอใจ

แลว กคงจะเกดความวนวายยงเหยงขนในสงคมอยางหลกเลยงไมได สงคมจง

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 555

C h a p t e r 17

จ�าเปนตองมระเบยบ กฎเกณฑ ใหสมาชกทกคนไดปฏบตอยางเสมอภาค คอ

การออกกฎหมายเปนกฎเกณฑในการปฏบตนนเอง

วตถประสงคของการลงโทษ

การลงโทษ คอ การปฏบตการอยางใดอยางหนงทท�าใหผ ทไดรบการ

ปฏบตนนตองไดรบผลราย เนองมาจากการทบคคลผนนไดฝาฝนแนวปฏบต

อนเปนกตกาของสงคม โดยทรฐจะเปนผท�าหนาทจดการใหผกระท�าผดไดรบ

ผลรายนนๆ การลงโทษเปนรปแบบหนงของการปองกนสงคมจากผ กระท�า

ความผด ทงนการปองกนแบงออกเปน “การปองกนทวไป” และ “การปองกน

พเศษ” มาตรการบงคบทางอาญาทมวตถประสงคเป นการปองกนทวไป

(General Prevention/ Generalprävention) คอ การลงโทษตามบทบญญต

มาตรา 18 แหงประมวลกฎหมายอาญา ไดแก ประหารชวต จ�าคก กกขง ปรบ

รบทรพยสน เนองจากเปนมาตรการบงคบทางอาญาทใชขมขมใหบคคลอน

กระท�าความผดในทางเดยวกน หรอเปนแบบอยาง ซงบงคบจตใจของบคคล

ทวไปทคดจะกระท�าความผดอยางเดยวกนใหงดความคดนนๆ ในขณะทวธการ

เพอความปลอดภย เปนมาตรการบงคบทางอาญาซงมวตถประสงคเปนการ

ปองกนพเศษ (Special Prevention/ Spezialprävention) เนองจากวธการ

ปลอดภยใชเพอปองกนมใหผกระท�าความผดกลบมากระท�าความผดเดยวกน

ซ�าอก และเพอปองกนมใหมการกระท�าความผดทอาจกอใหเกดความเดอดรอน

แกชวตและทรพยสนของผอนอนอาจจะเกดขนในอนาคต วธการเพอความ

ปลอดภยเปนทางเลอกทศาลสามารถมค�าสงใชควบคไปกบการลงโทษ ทงนกเพอ

ตอบสนองตอภารกจหลกในการคมครองสงคม และปองกนการกระท�าความผด

ของกฎหมายอาญา (ธาน วรภทร, 2555)

การกระท�าผดตามหลกกฎหมายอาญา

การกระท�าผดตามหลกกฎหมายอาญานนแบงไดเปน 2 ประการ คอ

1. การกระท�าผดทเปนความผดในตวเอง (Mala in Se) และ 2. การกระท�าผดท

กฎหมายบญญตเปนขอหาม (Mala Probihita) โดยการใชอปกรณสอสารใน

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2556

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

ขณะขบขยานพาหนะน เปนความผดในลกษณะของ Mala Probihita ซงจะ

ตรงกนขามกบ Mala In Se เนองจากความผดทเปน Mala Probihita มกจะ

เปนความผดทไมผดตอกฎเกณฑอนของสงคม แตรฐก�าหนดเอาวาเปนความผด

อาญา เพอประโยชนของรฐเอง (นายธรยทธ โลหะเลศกจ, 2553) ความผด

ประเภท Mala In Se นน เปนความผดทรายแรง ไดแก ฆาคนตาย ท�าราย

ร างกาย ลกทรพย ชงทรพย หรอปลนทรพย (จฬาลงกรณมหาวทยาลย

คณะนตศาสตร, 2551) เปนตน ซงแตเดมมองวาเปนความผดทมความรายแรง

สมควรตองไดรบการลงโทษใหสาสมกบความผดทไดกระท�าลงไป แตเมอ

พจารณาแลว ความผดประเภท Mala In Se น ไมไดเกดขนเปนประจ�าในชวต

ประจ�าวน แตเมอเปรยบเทยบกบความผดประเภท Mala Probihita ทถอกนวา

เปนความผดเลกๆ นอยๆ แลว กลบเปนความผดทเกดขนอยเปนประจ�า อกทง

จะยงทวจ�านวนและความรนแรงมากขนเรอยๆ มากกวาความผดประเภท Mala

In Se เสยอก เนองจากเปนการกระท�าทปฏบตกนเปนประจ�าในชวตประจ�าวน

เช น การใชอปกรณสอสารในขณะทขบขยานพาหนะ โดยความจรงแลว

การกระท�านไมผดศลธรรม หรอมขอหามทางศาสนาหรอจารตประเพณแต

อยางใด ความผดนจงไมใชความผดชวรายในตวของมนเองอยาง Mala In Se

แตเปนความผดเพราะกฎหมายหามมใหกระท�า เพราะการใชอปกรณสอสารใน

ขณะทขบขยานพาหนะ อาจเปนสาเหตของการเกดอบตเหตบนทองถนน

จนท�าใหเกดความเสยหายรายแรงทงตอตนเองและผอนได ดงนน กฎหมายท

บญญตเปนขอหามในทกวนนสวนใหญหรอทงหมดจงอย ในประเภท Mala

Probihita และความผดประเภทนกจะยงเพมทวความรนแรงมากขน ตราบใดท

ผกระท�าความผดยงคงเพกเฉยและฝาฝนกฎหมาย

หลกการส�าคญทถอวาเปนหลกประกนในกฎหมายอาญา เปนพเศษอย

ประการหนง หลกนเรยกวา “Nullum crimen, Nulla poena sine lege”

ซงแปลไดวา “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” หมายความวา เฉพาะ

กฎหมายท เกดจากการบญญตกฎหมายเท านน ทจะสามารถก�าหนดว า

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 557

C h a p t e r 17

การกระท�าใดการกระท�าหนง เปนการกระท�าทเปนความผดอาญาได และตอง

เปนกฎหมายทเกดจากการบญญตกฎหมายเทานนทสามารถก�าหนดโทษส�าหรบ

การกระท�าใดการกระท�าหนงได ซงทงสองประการตองมอยแลวกอนการกระท�า

นนๆ รฐจงตองบญญตกฎหมายอาญาใหมความชดเจนแนนอนโดยปราศจาก

ขอสงสย และหลกการนไดปรากฏอยในมาตรา 39 วรรคหนง แหงรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 บญญตรบรองไวเช นเดยวกน

(ทวเกยรต มนะกนษฐ, 2556)

ทฤษฎปองกนหรอทฤษฎยบยงขมข

ทฤษฎปองกนหรอทฤษฎยบยงขมขในทางอาญา มรากฐานมาจากแนวคด

ของส�านกอาชญาวทยาดงเดม ตามหลกสมมตฐานเกยวกบประสทธภาพของ

การลงโทษตามกฎหมายทวา “ความรนแรง ความรวดเรว และความแนนอนใน

การลงโทษนนเปนหวใจส�าคญในการปองกนอาชญากรรม” จงนบไดวาเปน

ทฤษฎอาชญาวทยาทม งอธบายถงผลหรออทธพลของกฎหมายทใชปกครอง

ประชาชนในสงคมมากกว าท จะอธบายสาเหตของการเกดพฤตกรรม

อาชญากรรม ทฤษฎนเชอวามนษยเปนสตวประเสรฐและจะมการค�านงถง

ผลลพธของการกระท�ากอนทจะมพฤตกรรมใด ดงนน จงสามารถปองกนไมให

บคคลกระท�าผดไดหากมกฎหมายทมประสทธภาพและเหมาะสม ซงหมายความ

ถงมอตราโทษรนแรง มการลงโทษทรวดเรวและผกระท�าผดกฎหมายมโอกาส

ถกจบกมสง ซงจะเหนไดวา ทฤษฎนเปนรากฐานในการบญญตกฎหมายและเปน

หลกปรชญาในการบรหารงานยตธรรมทางอาญาของหลายประเทศ ตวอยาง

เชน การก�าหนดอตราโทษทรนแรงส�าหรบอาชญากรรมบางประเภท การเพม

ก�าลงต�ารวจเพอเพมโอกาสในการจบกมผกระท�าผดกฎหมายฯลฯ (พรชย ขนท,

2553)

เหตผลส�าคญทสดในการบงคบใชกฎหมายอาญา คอ การใชกฎหมาย

เพอการยบยงมใหบคคลอนเอาเปนเยยงอยางโดยการกระท�าผดเชนเดยวกบผทถก

ลงโทษ กฎหมายสนนษฐานวาบคคลปกตยอมรกฎหมายและสนนษฐานตอไป

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2558

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

โดยมกฎหมายสนบสนนวา เมอผประพฤตฝาฝนกฎหมายถกลงโทษยงรนแรง

เทาใด กจะยงมผลในการยบยงหรอขมขผอนมใหกระท�าผด ในกรณทบคคลใด

กตามจะกระท�าความผดอยางเดยวกนหรอคลายคลงกนผนนจะมความยบยง

เพราะไดรบบทเรยนจากตวอยางของผทถกลงโทษไดประสบมาแลว (ประธาน

วฒนวาณชย, 2546) ดงนน บคคลนนจงตองรบผดชอบตอการกระท�าของตน

เมอบคคลนนกระท�าความผดนนกเพราะเกดจากการกระท�าของเขาเอง

การลงโทษจงควรมขนเพอปองกนการกระท�าผด โดยการท�าใหผกระท�าความผด

รสกวาผลของการกระท�าความผดนนกอใหเกดความเจบปวด และไมกอใหเกด

ผลดเลย เมอเขาไดรบความเจบปวดจากการกระท�าความผดมากกวาไดรบ

ความพอใจ เขากจะหลกเลยงทจะกระท�าความผดครงตอไป การลงโทษตาม

วตถประสงคในขอนจงเปนการมงเนนทการปองกนโดยค�านงถงผลทจะตามมา

มากกวาการลงโทษเพอยบยงไมใหเกดการกระท�าผดขนในอนาคต

ดงนน การลงโทษเพอการขมขจงเปนวตถประสงค เพอเปนการยบยง

การกระท�าความผด อนเปนผลมาจากแนวความคดของส�านกอาชญาวทยา

ดงเดม ซงเชอวา การกระท�าความผดเกดขนจากความไมเกรงกลวตอกฎหมาย

หรอการบงคบใชกฎหมายไมมประสทธภาพ คอ ไมสามารถบงคบใชไดจรง

ฉะนน การทยงมคนฝาฝนกฎหมายหามใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ

อยอกเปนจ�านวนมาก สะทอนใหเหนวากฎหมายดงกลาวนนยงไมสามารถบรรล

วตถประสงคในการบงคบใชได

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 559

C h a p t e r 17

มาตรการทางกฎหมาย และวธการด�าเนนคดส�าหรบผ ใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ ของตางประเทศและประเทศไทย

มาตรการทางกฎหมาย และวธการด�าเนนคดส�าหรบผ ใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะของตางประเทศ

1. สาธารณรฐฝรงเศส ปจจบนไดเพมความเขมงวดในการลงโทษผกระท�าผดกฎหมายดานการจราจร ตงแตเมอเดอน มกราคม ค.ศ. 2012 ไดออกมาตรการใหมในการลงโทษการกระท�าผดกฎหมายดานการจราจร เนนเพมจ�านวนเงนปรบส�าหรบพฤตกรรมฝาฝนกฎจราจรหลายประเภท โดย Code de la route (2003) มาตรา R 412-6-1 ระบวา พฤตกรรมคยโทรศพทมอถอขณะขบรถจะถกปรบเปนเงน 135 ยโร และหก 3 คะแนน สวนความผดตามมาตรา R 412-6-2 เปนกรณขบรถไปพรอมกบเปดใชเครองอเลกทรอนกสแบบหนาจอ ทไมใชจอแสดงสญญาณจพเอส ซงหมายถงโทรทศนส�าหรบใชในรถ เครองเลนเกมอเลกทรอนกสและโทรศพทมอถออจฉรยะทสามารถเปดดวดโอได จะถกปรบเปนเงน 1,500 ยโร และหก 3 คะแนน และเครองไฟฟาดงกลาวอาจจะถกต�ารวจจราจรยดอกดวย (ฝรงเศสเพมความเขมงวดในการลงโทษการกระท�าผดกฎหมายดานการจราจร, 2555)

กฎหมายการหามใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะนนถอไดวา เปนความผดลหโทษ ซงความผดลหโทษตามกฎหมายฝรงเศสนไดก�าหนดขนมา โดย มวตถประสงคเพอเปนการรกษาความมวนยของสวนรวม หรอเพอสนบสนนการปราบปรามทรวดเรวทสดและรกษาความมนคงของการบรหารราชการทดของประเทศ ไมใชเรองของการปราบปรามการละเมดโดยตรงทกระทบตอสทธของผอน แตเปนเรองของการรกษาความสงบเรยบรอยเกยวกบความประพฤตประจ�าวนของผใชบรการสาธารณะ หากผใดฝาฝนจะถกลงโทษสถานเบา และ ไมน�าไปส การต�าหนทางศลธรรม หากผกระท�าความผดใสใจและปฏบตตาม กฎระเบยบของทางราชการทวางไวส�าหรบการอยรวมกนของสงคม กจะไมตองถกลงโทษ โดยไดมการก�าหนดชนโทษส�าหรบความผดลหโทษไวประมวล

กฎหมายฝรงเศส (อทย อาทเวช, 2554)

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2560

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

ส�าหรบระบบการหกแตมในใบอนญาตขบรถยนตในสาธารณรฐฝรงเศสนมขนเพอลดอบตเหตบนทองถนน โดยมแตมในใบอนญาตขบรถจ�านวน 12 แตม และแตมจะถกหกเมอมการกระท�าผดตามประมวลกฎหมายวาดวยการจราจร ซงพบวาอบตเหตทท�าใหเสยชวต 9 ใน 10 นน เกดจากการละเมดกฎหมาย การจราจร ดงนน สาธารณรฐฝรงเศสจงใชระบบใบอนญาตขบรถยนตแบบมแตม ซงเมอมการกระท�าผดกฎหมายจราจรจะมการตดหรอหกแตมออก เชน กรณทใชโทรศพทมอถอ (โดยใชมอจบ) ขณะขบรถยนตจะถกหกแตม 2 แตม หรอกรณทขบขโดยไมไดเวนระยะหางจากรถคนขางหนาตามทกฎหมายก�าหนดไว หรอกรณไมคาดเขมขดนรภยจะตองถกหกแตม 3 แตม เปนตน และการหกแตมหรอค�าสงนสามารถน�ามาฟองตอศาลปกครองได เมอแตมถกหกจนหมดจะท�าให ใบอนญาตขบรถยนตสนสภาพบงคบ และผขบขจะถกหามมใหขบรถยนตอก อยางไรกตาม หลงจาก 6 เดอนผานไป ผขบขสามารถทจะขอท�าใบอนญาตขบรถยนตใหมไดอก โดยตองผานการสอบทฤษฎหรอประมวลกฎหมายวาดวยการจราจรอกครง แตในกรณทผขบขกระท�าผดซ�าหรอเคยไดรบใบอนญาตขบรถยนตใบใหมแลวกระท�าผดอก จะสามารถขออนญาตใหมไดเมอเวลาผานไป 1 ป โดยตองสอบทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตใหมดวย (กรรณกา สทธประสทธ, 2556)

2. ประเทศญปน ไดมกฎหมายเกยวกบการหามใชโทรศพทเคลอนทขณะขบขยานพาหนะออกใชบงคบดวย โดยรฐสภาญปนไดมมตแกไขกฎหมายจราจรเมอเดอนกรกฎาคม ค.ศ. 1999 และมผลบงคบใชเมอเดอนธนวาคม ค.ศ. 2000 โดยในกฎหมายมขอความวา (สถานกงสลใหญ ณ นครโอซากา, 2544)

“มาตรา 71 ผขบขยานยนตตองรกษากฎเกณฑ ดงนวรรค 5-5 ในระหวางขบขรถยนตหรอรถจกรยานยนต ผขบขไมสามารถ

ใชเครองโทรศพทมอถอ เครองโทรศพทในรถยนต หรอเครองมอสอสารตางๆ ทตองถอดวยมอเพอการสอสาร หรอไมสามารถจองมองโทรทศน ยกเวน กรณฉกเฉนเพอชวยเหลอผ เจบปวยหรอเพอรกษาความปลอดภยสาธารณะ และยกเวนในระหวางทหยดขบรถยนตหรอรถจกรยานยนต ผใดฝาฝน ตองรบโทษ จ�าคกไมเกน 3 เดอน หรอปรบไมเกน 5 หมนเยน”

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 561

C h a p t e r 17

กฎหมายหามใชโทรศพทเคลอนทขณะขบขยานพาหนะในประเทศญปนน ถอไดวาเปนตวอยางของกฎหมายทมลกษณะเขมงวด เนองจากมการหามใชโทรศพทเคลอนทขณะขบรถอยางเครงครด ไมวาจะมการใชอปกรณเสรมหรอไมกตาม นนเปนเพราะประเทศดงกลาว มระบบการจราจรทด ไมหนาแนน และมระบบขนสงมวลชนทงรถไฟฟา รถขนสงมวลชน และรถไฟฟาใตดนทดมาก ในกรณทตองใชโทรศพทเคลอนทขณะขบขยานพาหนะจงสามารถหาทจอดรถเพอพดโทรศพทได

3. ประเทศสหรฐอเมรกา มกฎหมายหรอระเบยบขอบงคบเกยวกบ การหามใชโทรศพทมอถอขณะขบขยานพาหนะ (สถานเอกอครราชทต ณ กรงวอชงตน, 2544) โดยมการบญญตกฎหมายเปนของแตละมลรฐเองวาจะ ออกกฎหมายหรอระเบยบขอบงคบออกมาอยางไร ใหมผลบงคบใชในมลรฐ ของตน มไดมผลการบงคบใชทวประเทศเหมอนกบประเทศไทยแตอยางใด โดยในทนจะกลาวถง มลรฐนวยอรก ซงเปนมลรฐแรกในสหรฐอเมรกาทหามมการใชโทรศพทมอถอในระหวางขบรถ ปจจบน รฐบาลทองถนของนครนวยอรก ประเทศสหรฐอเมรกามมาตรการลงโทษผ ทขบรถโดยประมาทจากการคยโทรศพทอยแลว โดยปรบเปนเงนไมเกน 150 ดอลลาร หรอ 4,500 บาท และ ตดแตมใบขบขอก 5 แตมส�าหรบการท�าผดครงแรก แตเมอเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2556 ไดมกฎหมายใหมซงเรมบงคบใชแลว คอ ไดมการเพมโทษของผ ทสงขอความและตอบเมลลในขณะขบข โดยจะถกเพกถอนใบขบขชวคราว 60 วน ส�าหรบการกระท�าผดครงแรก และถาเปนการท�าผดซ�าซอนกจะโดนระงบใบขบขนานถง 6 เดอน และทส�าคญ กฎหมายนเจาะจงลงโทษเฉพาะกลมวยรนทอาย ต�ากวา 20 ปเทานน เนองจากรฐบาลสหรฐอเมรกาท�าการเกบสถต พบวา คนกลมนเปนตนเหตของการเกดอบตเหต อนเนองมาจากการขบรถโดยประมาทถง 16 เปอรเซนต นอกจากนยงพบวา วยร นกวา 45 เปอรเซนต ยอมรบวา ชอบสงขอความขณะขบรถเปนประจ�าอกดวย (รฐบาลทองถนนครนวยอรก ประเทศสหรฐฯ ไดออกกฎหมายใหมเพมโทษผทสง SMS รวมถงพมพอเมลลใน

ขณะทขบรถ, 2556)

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2562

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

4. สหราชอาณาจกร กฎหมายหามใชโทรศพทขณะขบรถของสหราช

อาณาจกร ระบวา... “ผขบขไมสามารถรบโทรศพทไดขณะขบรถ ถาโทรศพท

ดงขนขณะรถขบเคลอนอย ผขบขจะตองหยดรถขางทางกอนจงจะสามารถรบ

โทรศพทได ขอหามนรวมถงการขบรถขณะหยดรอสญญาณไฟจราจร หรอใน

ขณะทการจราจรตดขด ขณะทรถอยในการควบคมของผขบข ผขบขไมสามารถ

ใชโทรศพทได...”

การบงคบใชระเบยบใหมมผลตงแตเมอวนท 1 ธนวาคม ค.ศ. 2003

เปนความผดเฉพาะเจาะจงส�าหรบการใชโทรศพทมอถอหรออปกรณสอสารชนด

อนๆ ในขณะขบขยานพาหนะ ผขบขจะไดรบใบสงโดยอตโนมตถาถกจบไดวา

มการใชโทรศพทมอถอขณะขบขยานพาหนะ ผขบขจะถกหกคะแนนจ�านวน

3 คะแนนในใบอนญาตขบข และถกปรบเปนเงนจ�านวน 30 ปอนด ถาเปนกรณ

ถกด�าเนนคดในศาล ผขบขอาจจะถกสงหามไมใหขบขยานพาหนะ และถกปรบ

สงสดเปนเงนจ�านวน 1,000 ปอนด สวนกรณใชโทรศพทมอถอหรออปกรณ

สอสารชนดอนๆ ในขณะขบรถหรอยานพาหนะขนสงสนคา หรอรบสงผโดยสาร

จะถกปรบสงสดเปนเงนจ�านวน 2,500 ปอนด ตอมาไดมการปรบปรงกฎหมายท

เกยวของกบการใชโทรศพทมอถอในขณะขบรถ ตงแตวนท 27 กมภาพนธ ค.ศ.

2007 โดยผขบขจะถกปรบเปนเงนจ�านวน 60 ปอนด ถาเปนกรณถกด�าเนนคด

ในศาล ผขบขอาจจะถกสงหามไมใหขบขยานพาหนะ และถกปรบสงสดเปนเงน

จ�านวน 1,000 ปอนด สวนกรณใชโทรศพทมอถอหรออปกรณสอสารชนดอนๆ

ในขณะขบรถหรอยานพาหนะขนสงสนคา หรอรบสงผโดยสาร จะถกปรบสงสด

เปนเงนจ�านวน 2,500 ปอนด โดยจะโดนหกคะแนนเปนจ�านวน 3 คะแนน

เทาเดม แตในกฎหมายใหมนอนญาตใหสามารถใชอปกรณเสรมส�าหรบโทรศพท

แบบแฮนดฟรได ภายใตมาตรา 104 (The Road Vehicles, 2003) ซงถาผขบข

ใชโทรศพทมอปกรณเสรมแบบแฮนดฟรในขณะขบขยานพาหนะ หากมอบตเหต

เกดขนในขณะการใชงานอปกรณดงกลาว อาจถกตงขอหาขบรถโดยประมาท

หรอเปนการกระท�าทกอใหเกดอนตรายได

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 563

C h a p t e r 17

มาตรการทางกฎหมาย และวธการด�าเนนคดส�าหรบผ ใชอปกรณ

สอสารขณะขบขยานพาหนะในประเทศไทย

กฎหมายและมาตรการทเกยวของกบการบงคบใชอปกรณสอสารขณะ

ขบขยานพาหนะในประเทศไทย เปนการใชมาตรการทางกฎหมายเพอบงคบให

ผขบขหามมการใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ ซงในหลายประเทศไดม

บทบญญตของกฎหมายหามใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะไวโดยตรง

และมความเขมงวดในเรองของการฝาฝนเปนอยางมาก สวนประเทศไทยไดมการ

แกไขเพมเตมพระราชบญญตจราจรทางบก เพอก�าหนดหามไมใหผขบขพดหรอ

ใชโทรศพทในขณะทรถเคลอนท เวนแตโทรศพท เคลอนทนนจะมอปกรณ

ซงผ ขบขสามารถพดหรอใชไดโดยไมตองจบหรอถอโทรศพทไว เพอเปนการ

ควบคมการใชโทรศพทเคลอนทขณะขบรถ

ปจจบนกฎหมายทบงคบใชถงเรอง การหามใชโทรศพทเคลอนทในขณะ

ขบรถไดมบญญตไวโดยตรงในพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 แกไข

เพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ.2551 มาตรา 43(9) ดงน

มาตรา 43 “หามมใหผขบขขบรถ (9) ในขณะใชโทรศพทเคลอนท เวนแต

การใชโทรศพทเคลอนทโดยใชอปกรณเสรมส�าหรบการสนทนาโดยผขบขไมตอง

ถอหรอจบโทรศพทเคลอนทนน”

หากฝาฝนกจะตองถกปรบ 400 ถง 1,000 บาท ตามมาตรา 157 ตาม

รายละเอยดทไดกลาวไวกอนหนา แตตามมาตรา 43(9) นไดบญญตเนอหาของ

กฎหมายไวอยางแคบๆ เพยงแคการใชโทรศพทเคลอนทในขณะขบรถเทานน

ไมไดระบครอบคลมถงอปกรณสอสารชนดอนๆ ทสามารถท�ากจกรรมตางๆ ได

นอกเหนอจากการใชเพอการสนทนาทเปนคณสมบตพนฐานของโทรศพทเคลอนท

เชน การสงขอความสนเอสเอมเอส เอมเอมเอส รบ-สง อานเอกสารทางอเมล

ปฏทน ตารางนดหมาย เกมส การใชงานอนเทอรเนต บลทธ อนฟราเรด กลองถายภาพ

วทย เครองเลนเพลง และจพเอส ทกลาวมานเพอน�ามาวเคราะหเปรยบเทยบ

ใหเหนถงความไมชดเจนและครอบคลมของขอกฎหมายทบงคบใชอย

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2564

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

ส�าหรบการใช อปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะนนถอว าเป น

การฝาฝนกฎหมายจราจร ซงจดวาเปนรปแบบของอาชญากรรมชนดหนง

ถงแมวาจะมการกระท�ากนอยางแพรหลายและสงผลเสยหายมาก แตประชาชน

ทวไปกยงไมสนใจและยงคงเพกเฉยตอพฤตกรรมดงกลาว จากการศกษาทาง

อาชญาวทยา การฝาฝนกฎหมายจราจรนนไมเพยงแตจะท�าใหเกดปญหาจราจร

ตดขดเทานนแตยงท�าใหเกดอบตเหตตางๆ ไดมากอกดวย ซงเมอพจารณาถงการ

ลงโทษตอผทกระท�าผดทางอาญาทเกยวกบกฎหมายจราจรทใชอยในปจจบน

ถอไดวาเปนกฎหมายทมวตถประสงคของการลงโทษ เพอเปนการยบยงและ

ปองกนสงคม ไมใหผใชรถใชถนนคดทจะกระท�าความผดหรอผ ทเคยกระท�า

ความผดแลวคดจะกระท�าผดซ�าอก และเพอไมใหคนอนเอาเปนเยยงอยาง

ทงน กเพอความสงบเรยบรอยของประชาชนในสงคมนนเอง แตเนองจาก

ผกระท�าผดกฎหมายจราจรนนมลกษณะเปนการเฉพาะตว คอ เปนผทสามารถ

แกไขปรบเปลยนพฤตกรรมไมใหกระท�าผดซ�าได โดยการใหความร เกยวกบ

กฎหมายและวธการขบขทถกตองเหมาะสม ดงนน จงควรน�ามาตรการทสามารถ

ปรบเปลยนพฤตกรรมของผ กระท�าผดกฎหมายจราจร เพอใชลงโทษตาม

แนวทางการลงโทษเพอแกไขผกระท�าความผดตอไป

การทจะอ�านวยความยตธรรมใหแกสงคมไดอยางเตมท นอกจากจะตอง

ประกอบดวยกฎหมายทมความถกตองชอบธรรมและเหมาะสมแลว การบงคบใช

กฎหมายผานกระบวนการยตธรรมของรฐกจะตองมความสมพนธสอดคลองกบ

หลกความถกตองตามหลกนตธรรม สามารถรกษาความสงบเรยบรอยภายใน

สงคมโดยการปองกน และปราบปรามการกระท�าผด ไดอยางมประสทธภาพอก

ดวย กระบวนการยตธรรมทมประสทธภาพ สามารถเหนไดจากสถตการจบกม

และการลงโทษผกระท�าผดสงเมอเทยบกบการเกดการกระท�าความผด ทงนโดย

การใชทรพยากรอยางจ�ากดโดยการด�าเนนการตามขนตอนตางๆ ในกระบวนการ

ยตธรรมจะตองมความรวดเรวและแนนอน มวธปฏบตทมแบบแผน แตในขณะ

เดยวกนกยดหยนไดบาง และจะตองลดโอกาสใหผกระท�าผดรอดพนจากการ

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 565

C h a p t e r 17

พจารณาในกระบวนการยตธรรมใหนอยทสด (ประธาน วฒนวาณชย, 2522)

ดงนน หากกระบวนการยตธรรมไมมประสทธภาพ เจาหนาทของรฐไมสามารถ

จบกมผกระท�าความผดมาลงโทษไดแลวเกดการละเลยตอกฎหมายเพมจ�านวน

มากขน รฐจงตองใหหลกประกนตอสงคม เพอใหบรรลวตถประสงคของ

กระบวนการยตธรรมทางอาญาดงกลาว ทงนโดยการปรบปรงตวบทกฎหมาย

ทงกฎหมายสารบญญต และกฎหมายวธสบญญต ตลอดจนเพมพนประสทธภาพ

ของกระบวนการย ตธรรมให มความเหมาะสมย งขน อนจะเป นผลต อ

ประสทธภาพการบงคบใชกฎหมายของรฐอกดวย

วเคราะหมาตรการทางกฎหมายในการแกไขปญหาการใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ

1. มาตรการทางกฎหมายทลาสมยของกฎหมาย เพอปองกนการใช

อปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ ซงไมสามารถครอบคลมถงเทคโนโลยใน

การสอสารทมใชอยในปจจบน

นบตงแตอดตจนถงปจจบนประเทศไทย ไดมการก�าหนดกฎหมายใน

เรองการหามใชโทรศพทเคลอนทขณะขบขยานพาหนะ ตามพระราชบญญต

จราจรทางบก พ.ศ. 2522 แตในกฎหมายฉบบดงกลาว แตเดมไมไดมการบญญต

ไวเปนขอหามโดยเฉพาะเจาะจง ท�าใหเจาพนกงานจราจรหรอพนกงานเจาหนาท

มปญหาในทางปฏบตเกยวกบการจบกมและด�าเนนคด เนองจากไมสามารถชชด

ไดวา การทผ ขบขพดหรอใชโทรศพทมอถอในขณะขบขยานพาหนะนนเปน

ความผดฐานใด ในปจจบนจงไดมการแกไขเพมเตม มาตรา 43 แหงพระราชบญญต

จราจรทางบก พ.ศ. 2522 ทไดมการบญญตเพมเตมขนมาเพอหามใชโทรศพท

เคลอนทขณะขบขยานพาหนะโดยเฉพาะ ตามพระราชบญญตจราจรทางบก

พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ.2551 มาตรา 43(9) เปนการบงคบใช

กบรถทกประเภทตามมาตรา 4(15) แหงพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.

2522 ทไดใหค�านยามของค�าวา “รถ” ไววาหมายความรวมถง ยานพาหนะ

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2566

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

ทางบกทกชนด เว นแตรถไฟและรถราง ซงหมายความรวมถง รถบรรทก

รถจกรยานยนต หรอแมกระทงรถจกรยาน ถาหากมการฝาฝนบทบญญต

ดงกลาว จะมโทษปรบ 400 บาท ถง 1,000 บาท ตามมาตรา 157 แหง

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522

จากการศกษาขอเทจจรง พบวา การเกดอบตเหตบนทองถนนมหลาย

ปจจยเขามาเกยวของ โดยทปจจยดานความพรอมของผขบขเปนปจจยประการ

ส�าคญนอกเหนอจากปจจยดานสภาพของรถและสภาวะแวดลอม ซงสามารถ

เหนไดจากขาวการเกดอบตเหต เชน ผ ขบขทสภาพอยในอาการเมา หลบใน

หรอไมช�านาญเสนทาง แตผ ขบขทงหลายกไมเคยตระหนกถงสาเหตทส�าคญ

ประการหนงทท�าใหเกดอบตเหตบนทองถนนกนวา เปนเพราะเกดจากการท

ผ ขบขนนสญเสยสมาธในขณะขบรถ โดยพฤตกรรมทท�าใหผ ขบขเสยสมาธ

ไดแกการคยกบผ อน ไมวาจะคยโทรศพทหรอคยกบผ โดยสารคนอนในรถ

การปรบเครองเสยงหรอวทย การรบประทานอาหารหรอดมเครองดม

การแตงหนา แตงตว จดทรงผม และการมกจกรรมกบเดกเลกทนงอยเบาะหลง

การฝาฝนกฎหมายจราจรในประเทศไทยนนยงคงมใหพบเหนอยมากมาย ซงกอง

บญชาการต�ารวจนครบาล ไดใหขอมลวา ส�าหรบกฎหมายจราจรทมสถตการ

ฝาฝนมากทสดนน มดงตอไปน คอ 1) จอดรถในทหามจอด 2) จอดรถซอนคน

3) จอดรถบนทางเทา 4) ขบรถบนทางเทา 5) แซงรถในทสาธารณะ 6) ขบรถ

ยอนศร 7) ขบรถฝาฝนสนญาณไฟแดง 8) เมาแลวขบ 9) ไมคาดเขมขดนรภย

และไมสวมหมวกกนนอก 10) ใชโทรศพทมอถอขณะขบรถ 11) แซงรถใน

ทคบขน 12) ไมมใบอนญาตขบข และ 13) ขบรถเรวเกนกวาทกฎหมายก�าหนด

ดงนน จะเหนได ว า การทประเทศไทยมการบงคบใช กฎหมาย

คอ พระราชบญญตจราจร ทางบก พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ.

2551 เปนการกระท�าทขดตอหลกทฤษฎปองกนหรอทฤษฎยบยงขมขในทาง

อาญา เนองจากกฎหมายทบงคบใชในปจจบนไมสามารถทจะปองกนหรอยบยง

ประชาชนใหปราศจากการกระท�าความผดไดอยางสมบรณ ตามเจตนารมณและ

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 567

C h a p t e r 17

วตถประสงคของกฎหมาย อกทงของความหรอเนอหาของบทบญญตใน

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551

ทเกยวกบการหามใชอปกรณสอสารในขณะขบขยานพาหนะ กมขอความหรอ

เนอหาทไมสอดคลองกบสถานการณปจจบน กลาวคอ ในปจจบนเทคโนโลย

เกยวกบการสอสารและอปกรณสอสารมความกาวหนาอยางสง จากความ

กาวหนาทางเทคโนโลยดงกลาว จงสงผลท�าใหประชาชนน�าเทคโนโลยดานการ

สอสารมาใชในขณะขบขรถยนตหรอรถจกรยานยนต และเปนผลท�าใหประชาชน

ทใชอปกรณสอสารสมยใหมเกดอบตเหตในทองถนนเปนจ�านวนมาก ดงนน

มาตรการทางกฎหมายทเกยวกบการปองกนการใชอปกรณสอสารขณะขบข

ยานพาหนะ ซงไมสามารถครอบคลมถงเทคโนโลยในการสอสารทมใชอย ใน

ปจจบน จงเกดจากความลาสมยของเนอหาหรอขอความในกฎหมาย คอ

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551

ไมสามารถบงคบใชไดตามวตถประสงคของกฎหมาย คอการก�าหนดใหประชาชน

หามใชอปกรณสอสารในประเภทตางๆ ไดอยางสมบรณ สงผลท�าใหประชาชน

ฝาฝนกฎหมาย กฎหมายไมสามารถบงคบใชไดตามวตถประสงค ตลอดจนเกด

ปญหาเกยวกบอบตเหตทเกดจากการใชอปกรณสอสารในขณะขบขยานพาหนะ

ทมผลตอความสงบเรยบรอยทางสงคม และยงเกดปญหาตอประชาชนสวนใหญ

ของประเทศ อกทงยงท�าใหไดรบผลกระทบจากผลเสยของการสญเสยบคลากร

หรอทรพยากรจากการเกดอบต เหตสดท ายผลกระทบทงหมดจงตกกบ

ประเทศไทยทจะขาดก�าลงของประชาชนทจะพฒนาประเทศใหมความเจรญ

อยางยงยนตอไป

2. ปญหาการบงคบใชมาตรการทางกฎหมายเพอการปองกนการใช

อปกรณสอสารในขณะขบขยานพาหนะตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.

2522

ในปจจบนเกดปญหาทางกฎหมายเกยวกบการใชอ�านาจของพนกงาน

เจาหนาท ตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 เนองจากกฎหมายไมได

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2568

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

บญญต ให มความครอบคลมป องกนการใช อปกรณ สอสารในขณะขบข

ยานพาหนะไวอยางชดเจน ท�าใหอาจเกดการโตแยงอ�านาจในการเรยกตรวจจบ

การกระท�าความผดดงกลาวของพนกงานเจาหนาทไดวา เจาหนาทของรฐจะ

กระท�าการใดอนมผลกระทบต อสทธและเสรภาพของประชาชนตามท

รฐธรรมนญรบรองนน จะตองมกฎหมายใหอ�านาจไวโดยชดแจง อนเปนหลกการ

ทางกฎหมายดงน อาจจะมผขบขโตแยงวาพระราชบญญตจราจรทางบกไมได

มบทบญญตใหจบกมผทใชอปกรณสอสารชนดอนๆ เพราะผขบขนนไมไดใช

โทรศพทเคลอนทตามทบญญตไวในกฎหมาย ดงนน จงท�าใหพนกงานเจาหนาท

ไมสามารถจบกมผขบขทกระท�าความผดดงกลาวได เปนตน จากเหตนท�าให

ผ เขยนเหนมาตรการทางกฎหมายส�าหรบการใชโทรศพทเคลอนทขณะขบข

ยานพาหนะตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ทมอยในขณะน ท�าให

พนกงานเจาหนาทไมอาจปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพในเรองดงจะกลาว

ตอไปน

1. การจบกมผกระท�าความผด เมอผรกษากฎหมายไมสามารถทจะน�า

บทบญญตกฎหมายตางๆ ไมวาเรองใดมาใชในการควบคมหรอปองกนการ

กระท�าความผดไดแลว ยอมแสดงใหเหนวากฎหมายนนไมสามารถบรรล

วตถประสงคตามเปาหมายทวางไวได ซงในเรองนจงเหนไดวา ตงแตมการออก

กฎหมายเพมเตม พระราชบญญตจราจรทางบก (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551 มาตรา

43(9) นมาใชจนถงปจจบนนบเปนเวลาถง 7 ปแลว กไมท�าใหผ ทจะกระท�า

ความผดเกดความเกรงกลวและปฏบตตามบทบญญตกฎหมายนแตอยางใด

แมเจาหนาทต�ารวจมการพบเหนการกระท�าความผดขน กไมอาจทจะสามารถ

จบกมหรอตดตามผกระท�าความผดไดทนททนใด เนองดวยผกระท�าความผดสวน

ใหญนนไดกระท�าผดในขณะทก�าลงขบรถอย หรอเกดจากการขาดแคลนอปกรณ

ทเปนเครองมอชวยในการตรวจสอบการกระท�าความผด แตอยางไรกตาม

ถาผรกษากฎหมายสามารถตดตามหรอควบคมการกระท�าผดไดตลอดเวลา กจะ

ท�าใหผทจะกระท�าความผดเกดความเกรงกลวและไมกลาทจะฝาฝนกฎหมาย

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 569

C h a p t e r 17

2. การพสจนการกระท�าความผด ซงถอไดวาเปนปญหาใหญส�าหรบ

พนกงานเจาหนาท ในการพสจนตรวจสอบวาผกระท�าความผดไดกระท�าผดตาม

ทตนกลาวหาหรอไม และแนนอนทผกระท�าความผดสวนใหญกจะใหการปฏเสธ

วาตนนนไมไดพดหรอใชอปกรณสอสารในขณะขบขยานพาหนะตามทพนกงาน

เจาหนาทกลาวหา เมอผขบขตางมขออางตางๆ เชน ผขบขยงไมไดพดโทรศพท

เพยงแตแคจบเทานน หรอตนไมไดพดคยหรอใชโทรศพทเคลอนท เพราะ

อปกรณนน คอ แทบเลต ไมใชโทรศพท จงไมเปนความผด เปนตน เพราะ

เนองจากกฎหมายนไดระบไวเพยงแคโทรศพทเคลอนทเทานน มไดกลาวถง

อปกรณชนดตางๆ ทสามารถใชสอสารดวยวธอนๆ ได เพราะในปจจบนการ

สอสารไมไดเปนเพยงแคการคยสนทนากนเทานน แตยงมอกหลากหลายวธทจะ

สามารถใชสอสารถงกนไดและเปนทแพรหลายอยางมากในปจจบนอกดวย

ตวอยางเชน การสนทนาดวยขอความผานโปรแกรมไลน หรอผานโซเชยลเนต

เวรกตางๆ เชน เฟซบก อนสตาแกรม หรอทวตเตอร ซงท�าใหเกดเปนภาระแก

พนกงานเจาหนาทไดในการทจะพสจนวา ผขบขกระท�าความผดหรอไม นนเอง

3. มาตรการในการลงโทษตามพระราชบญญตการจราจรทางบก พ.ศ.

2522 จากกรณการใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ

เมอพจารณาถงสดสวนของการลงโทษกบภยนตรายทอาจเกดขน ตาม

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551

ผเขยนเหนวายงมความผดบางฐานทยงไมมความเหมาะสม ซงไดแก ความผด

ตามมาตรา 43(9) โดยก�าหนดวา ในขณะขบขยานพาหนะเคลอนทหามมการ

สนทนาหรอใชโทรศพท เวนแตโทรศพทเคลอนทนนจะมอปกรณเสรมส�าหรบ

การสนทนา ซงผขบขจะสามารถสนทนาหรอรบฟงการสนทนาไดโดยไมตองใช

มอจบหรอใชมอถอโทรศพทไวขณะสนทนาหรอรบฟงการสนทนา ถาหากฝาฝน

มโทษปรบ 400 บาท ถง 1,000 บาทตามมาตรา 157 การฝาฝนขอบญญตนถอ

เปนเรองเกยวกบความสงบเรยบรอยของประชาชนผใชรถใชถนน เพราะผลราย

หรออบตเหตทอาจจะเกดขนจากการฝาฝนกฎหมายขอนไมเพยงแตจะเกดขนกบ

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2570

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

ตนเองเทานน ยงอาจสงผลกระทบรายแรงตอผทใชรถใชถนนคนอนๆ จนถง

ขนพการ บาดเจบสาหส หรอเสยชวตได ดไดจากสถตอบตเหตทเกดขนนนไมได

มการลดจ�านวนลงแตอยางใด

จากการศกษาพบวา ปญหามาตรการทางกฎหมายเกยวกบการบงคบโทษ

ตามพระราชบญญตการจราจรทางบก พ.ศ. 2522 จากกรณการใชอปกรณ

สอสารขณะขบขยานพาหนะ แบงไดเปนหลายกรณ ดงน

กรณแรก มาตรการทางกฎหมายเกยวกบความเหมาะสมของบทลงโทษ

กบการกระท�าความผด กลาวคอ เมอพจารณาสดสวนของการลงโทษกบ

ภยนตรายทอาจเกดขนจากการฝาฝนกฎหมายตามพระราชบญญตจราจรทางบก

พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551 มาตรา 43(9) แลวนน ผเขยน

เหนวายงไมมความเหมาะสม เพราะถาหากฝาฝน มบทลงโทษ คอ ถกปรบ

400 บาท ถง 1,000 บาทเทานน ตามมาตรา 157 ซงถอเปนโทษทนอยมากเมอ

เปรยบเทยบกบความเสยหายทอาจเกดขนได เชน ผขบขอานขอความในโซเชยล

เนตเวรกและสงตอบขอความในขณะขบรถ ท�าใหคนขบเสยสมาธเพราะตอง

ละสายตาจากทองถนนนานหลายวนาทเพอมาจดจอทอปกรณสอสาร จนเปน

สาเหตของการเกดอบตเหตทไมใชแคเฉพาะตนเองเทานนทจะไดรบความเสยหาย

แตอาจสรางความเสยหายใหกบผ ใชรถใชถนนคนอนๆ ดวย ซงเชอไดว า

เหตการณเชนน เคยเกดขนมาแลวหลายตอหลายครงตามทองถนน และนอกจาก

จะสร างความเสยหายแลว ยงท�าให การจราจรบนทองถนนตดขดสร าง

ความเดอดรอนร�าคาญใหกบผใชรถใชถนนคนอนๆ อกดวย

กรณทสอง มาตรการทางกฎหมายท เกดจากเนอหาของกฎหมาย

คอ พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ไมมการน�ามาตรการการบนทก

คะแนนใบอนญาตขบขและการสงพกใชใบอนญาตขบขมาบงคบใชอยางจรงจง

ซงตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 161 มการก�าหนดทจะ

ใหอ�านาจแกเจาพนกงานจราจรสามารถยดใบอนญาตขบขไดแลว ยงใหอ�านาจ

แกผสงยดใบอนญาตขบขบนทกการยดและคะแนนไวดานหลงใบอนญาตขบข

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 571

C h a p t e r 17

ทถกยด และด�าเนนการอบรมทดสอบผขบขทกระท�าผดซ�าตงแตสองครงภายใน

หนงป รวมทงสงพกใชใบอนญาตขบขทเสยคะแนนมากของผขบขนนมก�าหนด

ครงละไมเกนเกาสบวนอกดวย ซงการลงโทษโดยการบนทกคะแนนใบอนญาต

ขบข ซงมาตรานความเดมไดถกยกเลกไป และมการเพมเตมขอความใหมเขาไป

โดยพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตม (ฉบบท 4) พ.ศ.

2535 มาตรา 32 นบถงปจจบนเปนเวลา 20 กวาปแลว แตกยงไมไดมการน�า

มาตรการดงกลาวมาบงคบใชกนอยางจรงจง

กรณทสาม มาตรการทางกฎหมายเกยวกบการลงโทษโดยการเปรยบเทยบ

ปรบ ตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 145 ไดมการก�าหนด

ใหอ�านาจแกพนกงานสอบสวนในการเปรยบเทยบปรบผกระท�าความผด โดยเปด

โอกาสใหเจาพนกงานมอ�านาจในการใชดลยพนจอยางกวางขวางในการวากลาว

ตกเตอน และเปรยบเทยบปรบ จงเหนไดวาการใชดลยพนจของเจาหนาทใน

การก�าหนดเงนคาปรบจงมหลกเกณฑทส�าคญสองประการ คอ ฐานะผกระท�า

ความผดและความรายแรงของความผด เหตทเจาหนาทตองค�านงถงฐานะของ

ผกระท�าความผดเนองจากวตถประสงคของการลงโทษปรบนนเกดจากพนฐาน

ความคดทวาโทษปรบมขนเพอใหเกดความเสยหาย หรอเกดผลกระทบตอความ

เปนอยทางเศรษฐกจของผกระท�าความผด การลงโทษปรบจงตองท�าใหเหมาะสม

กบความสามารถในการช�าระคาปรบตามภาระทางเศรษฐกจและฐานะทางการ

เงนของผ กระท�าความผด แตในทางปฏบตในการก�าหนดอตราคาปรบนน

เจาหนาทมไดค�านงถงฐานะของผกระท�าความผด เพราะมการก�าหนดจ�านวน

คาปรบทเปนมาตรฐานเอาไวแลว จงท�าใหเกดปญหาชองวางหรอเกดความไม

ยตธรรมในการลงโทษผกระท�าความผดทมฐานะตางกน แตถกปรบเปนเงน

จ�านวนเทากน ซงผกระท�าความผดทมฐานะทางการเงนทดกวา ยอมไดรบผล

กระทบนอยกวาผกระท�าความผดทมฐานะยากจน ท�าใหผกระท�าความผดทม

ฐานะดไมเกดความเกรงกลวตอการกระท�าความผด เปนสาเหตหนงทท�าใหการ

บงคบใชกฎหมายไมมประสทธภาพ

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2572

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

จากท กล าวมาข า งต น จะ เหน ได ว ามาตรการบ งคบ โทษตาม

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 จากกรณการใชอปกรณสอสารขณะ

ขบขยานพาหนะของประเทศไทย นอกจากจะขดตอแนวความคดเกยวกบ

การลงโทษส�าหรบผทใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะแลวนน ยงเปน

การบงคบใชกฎหมายทขดตอวตถประสงคของกฎหมาย คอ พระราชบญญต

จราจรทางบก พ.ศ. 2522 ทมวตถประสงคเพอปองกนการฝาฝนกฎจราจร

ตลอดจนการทกฎหมายก�าหนดการลงโทษทนอยกวาความเปนจรงจะสงผลท�าให

เกดการอนตรายในการใชรถของประชาชนในการสญจรทางบก เนองจาก

ประชาชนบางสวนจะไมเกรงกลวตอกฎหมายและฝาฝนกฎหมายอนเปนเหตให

เกดอบตเหตรายแรงบนทองถนน อกทงผลของมาตรการทางกฎหมายดงกลาว

ยงสงผลกระทบตอความสงบสขทางสงคมและประชาชนทกคนของประเทศไทย

ทจะตองใชชวตบนทองถนนสญจรเพอการด�าเนนชวตในแตละวนนนเอง

บทสรปขอเสนอแนะปญหาการใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะนน นบวนจะยงเปน

ปญหาทเพมจ�านวนมากขนเรอยๆ เปนผลมาจากทมผ ใชอปกรณสอสารตางๆ

เพมมากขน อกทงเทคโนโลยทพฒนาขนมาในหลากหลายรปแบบ เมอผขบขยง

คงใชอปกรณสอสารในขณะขบขยานพาหนะนนถอวาเปนการฝาฝนกฎหมาย

จราจร ซงจดวาเปนรปแบบของอาชญากรรมชนดหนง ถงแมวาจะมการกระท�า

กนอยางแพรหลายและสงผลเสยหายมาก แตประชาชนทวไปกยงไมสนใจ

และยงคงเพกเฉยตอพฤตกรรมดงกลาว สวนหนงมสาเหต มาจากกระบวนการ

บงคบใชกฎหมายและมาตรการลงโทษผกระท�าความผดในเรองดงกลาวยงไมม

ประสทธภาพ และเนอหาของบทบญญตในเรองนกยงไมมความเหมาะสมกบ

สงคมในปจจบน จงไดเสนอแนะวาควรทจะมการเพมบทลงโทษในความผดตาม

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ.2551

มาตรา 43(9) และเพมเตมเนอหาของบทบญญตใหมความทนสมย ชดเจน

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 573

C h a p t e r 17

ครอบคลมอปกรณสอสารชนดอนๆ ทงน ควรมมาตรการในการปรบเปลยนพฤตกรรมผกระท�าผด ดวยการก�าหนดเงอนไขการคมประพฤตหรอเขารบการอบรมกฎหมายจราจร อกทงมาตรการยด พกใช เพกถอนใบอนญาตใบขบข หรอหามขบขยานพาหนะ มากกวาทจะใชโทษปรบเพยงอยางเดยว โดยทวธพจารณาคดจะตองสะดวก และรวดเรว ซงจะท�าใหมาตรการลงโทษผกระท�าผดกฎหมายการใชอปกรณสอสารทกชนดขณะขบขยานพาหนะ ใหมประสทธภาพ ยตธรรม และชวยแกไขปญหาการใชอปกรณสอสารทกชนดขณะขบขยานพาหนะได

ส�าหรบมาตรการทางกฎหมายในการแกไขปญหาการใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะนน ผ เขยนขอเสนอแนะแนวทางแกไขปญหาดงกลาว โดยใหมการก�าหนดเนอหาหรอขอความในกฎหมายใหมความชดเจนครอบคลม รวมทงมการก�าหนดบทลงโทษใหมความเขมงวดมากขน ดงน

1. การบญญตเพมเตมในเนอหาของกฎหมาย พระราชบญญตจราจร ทางบก แกไขเพมเตม (ฉบบท 8) พ.ศ. 2551 ซงไดบญญตเพมขอหามไวในมาตรา 43(9) “หามมใหผ ขบข ในขณะใชโทรศพทเคลอนท เวนแตการใชโทรศพทเคลอนทโดยใชอปกรณเสรมส�าหรบการสนทนาโดยผขบขไมตองถอหรอจบโทรศพทเคลอนทนน” โดยเพมเตมเนอความวา “รวมทงอปกรณสอสารชนดอนๆ” ไวในมาตราดงกลาวเพอใหเกดความชดเจนครอบคลมในบทบญญตกฎหมาย ท�าใหเกดความชดเจน และมความครอบคลมถงการใชเทคโนโลยสมยใหมทไมใชเปนแคโทรศพทเคลอนทส�าหรบการสนทนาทมมาแตเดม

2. ควรใหมการเพมโทษปรบส�าหรบการฝาฝนความผดการใชโทรศพทเคลอนทขณะขบขยานพาหนะ ในมาตรา 157 แหงพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ทระวางโทษปรบตงแตสรอยบาทถงหนงพนบาท ซงถอเปนคาปรบจ�านวนนอย ไมท�าใหผกระท�าความผดเกดความเกรงกลวแตอยางใด จงเหนควรแกไขใหมใหมจ�านวนคาปรบทมากขนโดย “ปรบตงแตหนงพนบาทถงสามพนบาท” เพอใหผทคดจะกระท�าความผดนนเกดความเกรงกลวไมกลาทจะปฏบตฝาฝนกฎหมายดงกลาว อกทงยงเปนการปองกนความเสยหายทจะเกดขนใน

อนาคต ไมวาจะเปนผขบขเองหรอสงคมกตาม

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2574

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

3. น�ามาตรการเสรมมาใชบงคบนอกจากมาตรการจบกมและเปรยบเทยบ

ปรบอยางจรงจง ซงตามพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ไดมการ

ก�าหนดใหพนกงานเจาหนาทมอ�านาจบนทกการยดและคะแนนไวดานหลง

ใบอนญาตขบขทถกยด และด�าเนนการอบรม ทดสอบ ผ ขบขทกระท�าผดซ�า

ตงแตสองครงภายในหนงป รวมทงสงพกใชใบอนญาตขบขอกดวย ซงนบวาเปน

มาตรการลงโทษอกมาตรการหนงทก�าหนดใหน�ามาใชกบผกระท�าผด โดยทผาน

มาไมไดมการน�ามาตรการดงกลาวมาใชกบผกระท�าความผดแตอยางใด

4. ในกรณทการกระท�าความผดเกดจากผขบขยานพาหนะใชอปกรณ

สอสารในขณะขบขยานพาหนะ ผเขยนเหนควรใหมการก�าหนดบทบญญตใน

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 วาผขบขยานพาหนะผใดใชอปกรณ

สอสารในขณะขบขยานพาหนะสงผลใหเกดอนตรายตอบคคลอนหรอการกระท�า

ดงกลาวกอใหเกดการกระท�าความผดตามทบญญตไวในพระราชบญญตจราจร

ทางบก พ.ศ. 2522 ใหมโทษเปนการหามขบขยานพาหนะทกชนดเปนเวลา 2 ป

นบจากวนทมค�าพพากษาถงทสด

5. มาตรการแกไขในระยะสนและระยะยาว

มาตรการแกไขในระยะสน ควรบงคบใชกฎหมายอยางเดดขาด รนแรง

รวดเรว และมความแนนอน ตามหลกทฤษฎการปองกน (Deterrance Theory)

เนองจากความรนแรงของการลงโทษจะชวยปองกนไมใหบคคลกระท�าผด

กฎหมายได โดยทความรนแรงตองมมากกวา ขอไดเปรยบหรอผลประโยชนทจะ

ไดรบจากฝาฝนกฎหมาย การลงโทษทรวดเรวและเปนเวลาใกลเคยงกบ

การกระท�าผด จะเปนการลงโทษทเหมาะสมและมประโยชนมากทสด เพราะ

จะท�าใหกฎหมายมความศกดสทธมากขน และสงทจะปองกนการใชอปกรณ

สอสารขณะขบขยานพาหนะใหไดผลมากทสด คอ ความแนนอนในการลงโทษ

ซงหมายถงการทจบกมผกระท�าผดมาลงโทษได จะท�าใหผอนเกดความเกรงกลว

และไมกลากระท�าผด

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 575

C h a p t e r 17

เหตผลส�าคญทสดในการบงคบใชกฎหมายอาญา ไดแก การใชกฎหมาย

เพอการยบยงมใหบคคลอนเอาเปนเยยงอยางโดยการกระท�าผดเชนเดยวกบ

ผทถกลงโทษ กฎหมายสนนษฐานวาบคคลปกตยอมรกฎหมายและสนนษฐาน

ตอไปโดยมกฎหมายสนบสนนวา เมอผ ประพฤตฝาฝนกฎหมายถกลงโทษยง

รนแรงเทาใด กจะยงมผลในการยบยงหรอขมขผ อนมใหกระท�าผด ในกรณ

ทบคคลใดกตามจะกระท�าความผดอยางเดยวกนหรอคลายคลงกนผนนจะม

ความยบยงเพราะไดรบบทเรยนจากตวอยางของผทถกลงโทษไดประสบมาแลว

มาตรการแกไขในระยะยาว หนวยงานทงภาครฐและเอกชน ควรมการจด

กจกรรมรณรงคใหเหนถงอนตรายและความเสยหายทอาจเกดขนจากการ

ใชอปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะ และรณรงคใหเหนถงโทษทจะไดรบหาก

มการฝาฝนกฎหมายดงกลาว เพอใหเกดผลเปนการปองกนการกระท�าความผด

ในระยะยาว อกทงประชาชนตองมสวนรวมในการชวยกนปองกนการกระท�า

ความผด โดยอยาเหนพฤตกรรมเชนนเปนเรองปกต แตควรเหนวาเปนพฤตกรรม

ทสมควรถกประณามและตองไดรบการลงโทษ ใหสงคมสวนรวมเหนวาการใช

อปกรณสอสารขณะขบขยานพาหนะน เปนเรองทนาอายและไมสมควรกระท�า

เปนอยางยง อกทงหนวยงานทเกยวของตองน�าเสนอใหเหนถงมาตรการทาง

กฎหมายทน�ามาใชบงคบใหประชาชนทราบอยางแพรหลาย จงจะท�าใหการใช

มาตรการทางกฎหมายส�าหรบแกไขปญหาการใชอปกรณสอสารขณะขบข

ยานพาหนะมประสทธภาพยงยนสบไป

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2576

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

รายการอางอง

กรรณกา สทธประสทธ. (2556). ทนขาวสาร สวว. เกบสาระมารวมเลม (เลม 4).

กรงเทพฯ: ส�านกวจยและวชาการ ส�านกงานศาลปกครอง.

คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2551) รายงานการวจยฉบบสมบรณ

โครงการพฒนามาตรการยดทรพยสนใชคาปรบและมาตรการกกขง

แทนคาปรบตามประมวลกฎหมายอาญา. กรงเทพฯ: คณะนตศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ทวเกยรต มนะกนษฐ. (2556). หลกกฎหมายอาญา ภาคทวไป (พมพครงท 13).

กรงเทพฯ: วญญชน.

โทรแลวขบ ปจจยเสยง. (2555). จลสารเพอสงเสรมการเรยนร ดานจดการ

ภยพบต, 10(85), 3.

ธาน วรภทร. (2555). หลกกฎหมายวาดวยการบงคบโทษจ�าคก (พมพครงท 2).

กรงเทพฯ: วญญชน.

ธรยทธ โลหะเลศกจ. (2553). ปญหาในการเปรยบเทยบคด: ศกษาเปรยบเทยบ

ระหวางประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญากบกฎหมายอน.

สารนพนธ นตศาสตรมหาบณฑต, คณะนตศาสตร , มหาวทยาลย

ธรรมศาสตร.

ประธาน วฒนวาณชย. (2546). ความรเบองตนเกยวกบอาชญาวทยา. กรงเทพฯ:

ประกายพรก.

ประสทธ โฆวไลกล และคณะ. (2540). การศกษากลยทธในการบงคบใช

กฎหมายเกยวกบการจราจร เพอใหเกดผลในทางปฏบต. กรงเทพฯ:

โรงพมพเลขาธการคณะรฐมนตร.

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 577

C h a p t e r 17

China Radio International. (2555). ฝรงเศสเพมความเขมงวดในการลงโทษ

การกระท�าผดกฎหมายดานการจราจร. วนทคนขอมล 19 กรกฎาคม

2557, เขาถงไดจาก http://thai.cri.cn/247/2012/01/05/62s193

573.htm

พรชย ขนท. (2553). ทฤษฎอาชญาวทยา: หลกการ งานวจย และนโยบาย

ประยกต. กรงเทพฯ: สเนตรฟลม.

พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2551: โทรไมขบ “ฉบบพนกงานเจาหนาท-

ประชาชน”. (2551). กรงเทพฯ: สตรไพศาล.

สถานกงสลใหญ ณ นครโอซากา. (2544). หนงสอ กระทรวงการตางประเทศ

ท 25301/1074 เรองขอหารอกรณบงคบใชกฎหมายโทรศพทมอถอขณะ

ขบรถ. โอซากา: สถานกงสลใหญ ณ นครโอซากา.

สถานเอกอครราชทต ณ กรงวอชงตน. (2544). หนงสอ กระทรวงการตางประเทศ

ท 56001/07/2274 เรอง ขอหารอกรณบงคบใชกฎหมายโทรศพทมอถอ

ขณะขบรถ. วอชงตน: สถานเอกอครราชทต ณ กรงวอชงตน.

อทย อาทเวช. (2554). รวมบทความกฎหมายวธพจารณาความอาญาฝรงเศส.

กรงเทพฯ: วเจ พรนตง.

เอกวชย ณรงค. (2544). มาตรการทางกฎหมายเกยวกบการบงคบใชโทรศพท

มอถอขณะขบรถ. วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต, คณะนตศาสตร,

มหาวทยาลยรามค�าแหง.

Code de la route. (2003). Article R412-6-1. Retrieved 22 July, 2014,

from http://www.codes-et-lois.fr/code-de-la-route/article-

r412-6-1

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 8 ฉบบท 2578

สกญญา ยพาพนท/ อทย อาทเวช

The legislation is available. (Ed.). Statutory Instrument No 2695 -

The Road Vehicles (Construction and Use) (Amendment) (No

4) Regulations 2003. Retrieved 22 July, 2014, from

http://www.legislation.hmso.gov.uk/si/si2003/20032695.htm

Tnews Online. (2556). รฐบาลทองถนนครนวยอรก ประเทศสหรฐฯ ไดออก

กฎหมายใหม เพมโทษผทสง SMS รวมถงพมพอเมลลในขณะทขบรถ.

วนทคนขอมล 19 กรกฎาคม 2557, เขาถงไดจาก http://www.tnews.

co.th/html/news/html