Download pdf - เล่าปี่ คนต้นแบบผู้พนมมือให้แก่ชนทุกชั้น

Executive Journal 107

เมอราว2,000ปทแลวมมหาบรษผหนงนามวา“เลาป”ผสบเชอสายมาจากราชวงศฮนแตตองตกทกขไดยากมอาชพทอเสอขายณเมองตนกวน เมอแผนดนจนเกดกลยคขนนางกงฉนกอการกบฏตอพระเจาเหยนเตอาณาประชาราษฎรไดรบความเดอนรอนเลาปไดกอบกราชวงศฮนดบทกขเขญของแผนดนปราบกกตางๆแลวสถาปนาตนเองเปนเลายวนเตปครอบครองแผนดนจนเปนหนงสามกก เคลดลบความส�าเรจในการรวบรวมคนดมฝมอใหมารวมงานรบใชเลาปทส�าคญขอหนงคอ“ความออนนอมถอมตน”ซงยาขอบผเขยนเรองสามกกฉบบวณพกไดยกยองเลาปวาเปนผพนมมอใหแกชนทกชน

เลาปคารวะชซทกลางตลาด

เลาปไดพยายามเสาะหาคนดมฝมอมารวมงานตามค�าท�านายของอาจารยสมาเตกโชวาถาไดชซขงเบงหรอบงทองคนใดคนหนงมาเปนกนซอแลวการกอบกแผนดนนนกจะไมยากวนหนง ในขณะทเลาปขมาไปตามถนนพบชซแกลงท�าเปนคนบา เดนรองเพลงทกลางตลาดเลาปไมรจก แตในเนอเพลงทรองมวรรคหนงกลาววา “มคนปญญาไวคอยดวาใครจะมาเปนหวหนาใชความมปญญาของตน....”เสยงรองของเนอเพลงนท�าใหเลาปตองหยดมาเพราะเฉลยวใจวาผทเดนรองเพลงนอาจจะเปนขงเบงหรอบงทองกไดจงลงจากหลงมา ตรงเขาไปค�านบใหการคารวะคนบาทกลางตลาด กนกนยมในน�าใจ จงยอมเสวนาดวย แตกแกลงท�าเปนบาบอกอกวนโทสะเลาปอยนานกวาจะยอมแสดงตววาเปนใครและยนดสมครใจไปท�างานกบเลาป ชซไดแตงกลศกชวยเลาปรบชนะกองทพทมจ�านวนมากกวาของโจโฉท�าใหโจโฉคดหาทางก�าจดชซดวยการจบตวมารดาของชซเปนตวประกนท�าใหชซตองออกจากส�านกของเลาปแตกอนไปไดแนะน�าใหเลาปไปหาขงเบงเพอเชญขงเบงใหมาเปนทปรกษาแทนตนชซแนะน�าวาขงเบงไดชอวา“มงกรผซอนกาย”เพราะมนสยใฝสนโดษไมสนใจลาภยศเลาปตองไป“ค�านบโดยสจรตจงจะควร”

เลาปไปเชญขงเบงทเทอกเขาโงลงกง

ในฤดหนาวทเมองซนเอยขาวโพลนไปดวยหมะ แมในเวลาเทยงยงแลไมเหนดวงอาทตย มาสามตวถกแตงเครองอาน เลาปกบนองรวมสาบานอกสองคนคอกวนอและเตยวหยกออกเดนทางไปยงเทอกเขาโงลงกงเพอเสาะหาขงเบงตามค�าแนะน�าของชซระหวางเดนทางเตยวหยแมเคยตรากตร�าตอความยากล�าบากในสงครามยงบนกบเลาปวาในฤดหนาวเชนนควรแตจะนอนอยบานแมจะคดอานท�าสงครามเพอเอาบานเอาเมองกยงตองงดควรแลวหรอทพวกเราจะฝาพายอนเหนบหนาวเพอไปค�านบขงเบงผเปนไอบานนอกคนหนงซงเราไมรจกหวนอนปลายเทา เลาปผเปนพใหญจงตดบทวา“อนธรรมดาปรารถนาของดกยอมประกอบดวยอตสาหะจงจะได”แลวเลาปกยกค�าของเมงจอกลาวแกนองชายวาการจะไดพบคนดมวชานนถาไมอตสาหะไปดวยตนเองกเทากบปดหนทางแหงการไดพบการเดนทางฝาพายหมะมาเชนนจะเปนเครองพสจนความตงใจจรงของตนทมตอขงเบงหากเตยวหยกลวพายหมะกขอใหแยกกลบตามล�าพงไดเตยวหยถกเลาปดเชนนกไดแตบนอบอบกบกวนอในยามทดวงใจของทกผคนบนแผนดนจนระยอตอความหนาวแตในใจของเลาปกลบรอนรนมใชเลาปจะไมฟงค�าทกทวงของนองรวมสาบานแตบคคลทเลาปก�าลงดนดนไปหานชซทปรกษาซงยอดกวาบรรดาทปรกษาทงปวงอนเลาปเคยมมาพดย�าเปนหนกหนาวาถาไดขงเบงมาอยดวยการกอบกราชวงศกจะส�าเรจไดโดยงายเพราะขงเบงเปนเอกบรษยงกวาทกผในพภพน เมอสามพนองเดนทางมาถงเมองซงหยงมองเหนเนนเขาตอนหนงดจพญานาคทอดกายนทรากรไดทนทวาเปนเทอกเขามงกรหลบอนเปนทพ�านกของขงเบงอกทงไดยนเสยงเพลงขบขานจากชาวนากลมหนงล�าน�านนไพเราะกนใจเลาปจงหยดมาถามชาวนาผหนงท�าใหทราบวาเปนบทเพลงทแตงโดยขงเบงแสดงวาคณะของตนมาถกทางแลวทงสามเดนทางตอไปอกเลกนอยกถงกระทอมแหงหนงภมประเทศสงบเงยบตรงตามค�าบอกเลาของชาวนาวาเปนนวาสสถานของขงเบงเลาปจงเคาะประตมเดกรบใชออกมาตอนรบแตเมอ

บรชย ศรมหาสาคร

นกทรพยากรบคคลช�านาญการพเศษสถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา

เลาป คนตนแบบผพนมมอใหแกชนทกชน

107-112.indd 107 19/8/2553 10:10:04

Executive Journal108

ถามถงขงเบงเลาปกตองผดหวงเพราะขงเบงออกไปตงแตเชาตรและไมมก�าหนดกลบทแนนอนวาจะไป5วนหรอ10วนเลาปจงตองเดนทางกลบ การคารวะ ครงท 1

ระหวางเดนทางมาไดเลกนอย พบคนผหนงเดนผานมาทาทางสงามภมรเลาปคดวาอาจจะเปนขงเบงจงรบลงจากหลงมาตรงเขาไปนอมกายค�านบ แมในภายหลงจะทราบวา มใชขงเบงแตเปนเพยงเพอนเลาปกตองยงเลอมใสถงกบเชอเชญใหอยกบตน แตกไดรบการปฏเสธแลวชายผนนกรบเดนจากไปโดยเรวไมอยใหเลาปออนวอนเปนค�ารบสองเลาปจงตองเดนทางกลบอกหลายวนตอมาทงสามไดเดนทางไปหาขงเบงอกครงหนงทามกลางดนฟาอากาศทเลวรายกวาเดม ขณะทผานรานขายสราแหงหนง เลาปแววยนเสยงเพลง ซงมเนอรองแสดงถงสตปญญาอนเจดจาของผแตงทนยมความสนโดษ

การคารวะ ครงท 2

เมอเนอเพลงนนจบลงเลาปเดนเขาไปในรานสราพบบรษ2คนตางมหนาอมเอบทาทางคงแกเรยนเลาปไมอาจคาดเดาไดถกวา ผใดคอขงเบง ดวยความกระหายใครร ท�าใหเลาปมไดกระดากอายและเพอไมใหเปนการทกผดคน เลาปจงตรงเขาไปนอมค�านบทงสองคนพรอมกน แลวเอยขนวา ในทนตองมทานผใดผหนงเปนขงเบงอยางแนนอน ทงสองคนตางใหการปฏเสธวาตนทงสองมใชขงเบงแตเปนเพยงเพอนสนทกระนนกตามเลาปกยงใหเกยรตคนทงสองขอเชญใหเปนกนซอของตนแตไดรบการปฏเสธแขงขนอกเชนเคยทงสองคนกลาววา เรองนหนกเกนกวาทจะเจรจาตอรองกนได ทานอยาเสยเวลากบผใฝหาสนโดษอยางพวกเราเลยใหรบไปหาขงเบงเถดเพราะทราบมาวาวนนขงเบงพ�านกอยบาน ผอานจะเหนวาแมสหายของขงเบงถกเลาปชวนไปรบราฆาฟนแสวงหาอ�านาจถงกบเอามอปดหไมขอรบรดวยหรอถาเดนหนไดกผละหนไปใหไกลจากเลาป หากเปนขงเบงซงเปนหวหนาพรรคสนโดษนยมจะรสกชงชงการมาของเลาปมากเพยงใด ยงกวานนขงเบงรดวาวาสนาเลาปนนเปนคนอาภพการทจะชวยคนไรวาสนาใหมวาสนาไดเปนฮองเตกเทากบตองสกบโองการสวรรคคอตองใชความพยายามมากกวาธรรมดาเพอฝนดวงความยากล�าบากทงปวงกจะตกอยกบขงเบงผเดยว


เลาปรบลาชายทงสอง เพอตรงไปยงบานของขงเบง ไดทราบจากเดกรบใชวา ขงเบงอยบานกยนดยงนก เมอมองผานประตบานเขาไป เหนชายผหนง ก�าลงขะมกเขมนกบการทองทบทวนกาพยกลอนทเพงแตงเสรจเลาปสอดใจรอจนกระทงชายผนนเสรจภารกจแลวจงเขาไปในหองคกเขาลงค�านบแตปรากฏวาชายผนนเปนเพยงนองชายของขงเบงสวนขงเบงนนมคนชวนออกไปขางนอกตงแตเชา การคกเขาค�านบของเลาป ถาจะเปรยบกบกรยาอยางไรไทยกคอการนงลงกราบเมอเลาปซงเปนเจาเมองซนเอยมผคนนบถอมากมายกราบคนผดตวครงแลวครงเลาถง3คราดงนหากรถงไหนกอายถงนน ดงนนกวนอและเตยวหยซงอยในเหตการณกรสกอายจนแทบจะแทรกแผนดนหนแตเลาปผนบถอขงเบงอยางจรงใจกลบมไดแสดงอาการผดปกตตอความผดพลาดเปนค�ารบสาม เลาปลองถามไถนองชายขงเบงวา ผเปนพชายนนเจนจดในเรองใด ผเปนนองตอบวาขงเบงเปนผคงแกเรยนนนถกตองแลวแตเจนจดในทางยทธศาสตรหรอไมนนตนเองไมกลารบรองเตยวหยนงฟงอยดวย กนกหมนในใจวา แมแตนองของขงเบง ยงบายเบยงไมกลารบรองคณสมบตของพชาย แลวเลาปจะมวเสยเวลาตามหาขงเบงท�าไม จงเรงใหเลาปรบเดนทางกลบ กอนทพายหมะจะตกหนกกวาน กอนจะกลบ เลาปไดเขยนจดหมายเพอแจงจดประสงคของตนใหขงเบงทราบวาตนปรารถนาทจะปดเปาทกขของราษฎรในแผนดนจงสเสยสละความสขสวนตน เดนทางฝาพายหมะมากราบคารวะทาน รทงรวาตนเองนน ดอยสตปญญาและความสามารถมคควรกบภารกจอนยงใหญนจง“อตสาหมาหาอาจารยฮกหลงดวยขาพเจาแจงกตตศพทเลองลอไปวาทานมปญญาวชาคณอนประเสรฐหาผใดเสมอเหมอนมไดอตสาหทรมานมาหาทานถงสองครงแลวกมพบ...ถาเมตตาตอขาพเจาแลวกขอใหพบสกครงหนงเถด”ตอจากนน กกลาวขอความในเชงฝากตวอกหลายประการซงถอยค�านนเปยมไปดวยกลนอายของความคารวะทงสน


จากนนทงสามกเดนทางกลบระหวางทางไดพบชายผหนงลกษณะทาทางดเลาปคดวาเปนขงเบงอกเชนเคยกลงนอมคารวะอยขางทาง พรอมกบละล�าละลกดวยความดใจ บอกใหรวา ตนคอยอยนานแลว การกระท�าในครงนแมบคคลผนนจะเปนขงเบงจรงกตามกวนอกบเตยวหยกรสกวาเปนการอปยศสนด ทเจาเมองซนเอย

107-112.indd 108 19/8/2553 10:10:04


อยางเลาป จะเทยวคารวะพวกชาวปาชาวดอยอยางไมค�านงถงศกดของตนเองยงตอมาทราบวาชายชรานนมใชขงเบงแตเปนพอตาของขงเบง ยงท�าใหกวนอและเตยวหยหนารอนผาวไปดวยความอาย แตเลาปมไดรสกเชนนนแมแตนอยทงทกราบคนผดตวมาแลวถง4ครงซงในแตละครงเลาปคดเพยงแตวาบคคลใดกตามทเกยวของกบขงเบง ไมวาในฐานะใด ลวนคควรทตนจะใหการเคารพ นคอความศรทธาทเลาปมตอขงเบง ยากทจะมใครเสมอเหมอนในครงสดทายกอนทเลาปจะเดนทางไปหาขงเบงไดตงใจถอศลกนเจ ท�าพธส�ารวมกายใจใหเปนสรมงคลอย3 วน แลวจดแจงเปลยนเสอใหมกอนออกเดนทางในเรองการเปลยนเสอใหมน คนไทยทอยในเขตรอนอาจถอเปนเรองธรรมดา เพราะเปลยนเสอผาแลวซกเปนประจ�าทกวนแตเสอของคนจนกคลายกบเสอสทหรอเสอกนหนาวของฝรงซงใสกนเปนปจงจะเปลยนครงหนง ดงนนการเปลยนเสอคลมของคนจนจงเปนธรรมเนยมทใหเกยรตแกคนทจะไปหาอยางยง ซงการกระท�าดงกลาวของเลาปท�าใหกวนอแมจะมความเกรงใจเลาปมากกวาเตยวหยกยงนกหมนไส ถงกบพดเปรยๆ กบเตยวหยวา “พทานมความนบถอขงเบงดงหนงอาจารยผเฒาอนใหญหลวงอตสาหทรมานไปถง2ครงบดนจะไปอกเลาหาตองการไมแลวขงเบงนนถามปญญาจรงดงเขาเลาลอจะหลบเสยไย”เตยวหยไดยนกวนอกลาวเชนนนกส�าทบกบเลาปวาเรองจะดนดนซมซานไปหาขงเบงนนขอใหเลกคดเถด ถาตองการไดตวขงเบงแลว “ขาพเจาจะเอาแตเชอกเสนเดยวไปผกจงมาใหกทานพใหญอยาไปเลย” แตเลาปกยงคงมนใจในตวขงเบงพรอมกบวากลาวใหนองชายทงสองระลกถงความทวา“ส�ามะหาพระเจาบนอองเปนกษตรยอนประเสรฐยงอตสาหไปรบเกงเสงถงนอกพระนคร”สวนองคชายแหงจกวาจะไดผวเศษ ซงอยนอกเมองทางตะวนออก กตองเดนทางไปหาถง5ครงจงไดพบหนา ฉะนนถานองทงสองเหนแกการของพแลวกขอจงรวมมอกนใหเตมทอยาท�าสงหนงประการใดเพอขดขวางเลยถอยค�าของเลาปทกลาวกลอมโดยชอบน ท�าใหกวนอกบเตยวหยตองทนรอนแรมทางไปกบเลาปโดยดเหมอนเมอสองครงทผานมา นบวาการถอศลกนเจของเลาปนนไดผลเพราะเมอมาถงบานของขงเบง กไดรบรายงานจากเดกรบใชวา “อาจารยของขาพเจาอยบานกจรงแตนอนหลบอยมรทจะปลกได”เพราะขงเบงผททกคนเชอวาฉลาดทสดในสามกกรดวาการจะพดจาตดรอนเลาปดวยค�าพดใดๆคงไมสามารถท�าใหเลาปเลกลมความตงใจเดมได

ดงนนวธการเดยวทจะท�าใหเลาปลาถอยไปโดยดกคอการแกลงนอนหลบท�าเปนทองไมรรอนตงแตเชาจรดเยน เพอใหเลาปเกดความเดอดดาลหมดสนความอดทนหรอความศรทธาเชอมนในตวขงเบงอยางทกวนอกบเตยวหยเปน ดวยเหตทเลาปนนยงศกดและยงวยกวาขงเบงผเปนชาวปาคอเปนถงเจาเมองซงมศกดเปนพระเจาอาของพระเจาเหยนเตอกทงมอายรนราวคราวพอของขงเบง(เลาปอาย46สวนขงเบงอาย26 ป) เมอตองมานงคอยขงเบงซงก�าลงนอนและหามปลกเชนนเปนผใดกตองสนความอดทนแตเลาปหาเปนเชนนนไมกลบยนส�ารวมกรยา ดวยลกษณาการแหงศษยทพงกระท�าตออาจารยอยเบองปลายเทาของเจาหนมบานนอกซงอายนอยกวาตน20ปดวยความอดทนเชอมนและรอคอย การตอสระหวางเลาปกบขงเบงจงกอตวขนอยางเงยบๆ โดยตางฝายตางใชความนงหรอความอดทนเปนอาวธ ใครนงไดหรออดทนไดนานกวาเปนฝายชนะ ขงเบงนอนพลกไปพลกมาตงแตเชาจนถงหาโมงเยนเลาปกยนคอยตงแตเชาจนถงหาโมงเยนเชนกนแลวในทสดฝายนอนหลบสบายอยางขงเบงกหมดความอดทนทจะนอนอกตอไปนนคอนอนจนเบอแลวแตเลาปกไมมททาวาจะไป “อดมคตแบบสนโดษนยมของขงเบง ถกมอทพนมใหแกชนทกชน

ทลายลง”

เราทงหลายจะปฏเสธไดอยางไรวา นมใชชยชนะทมหศจรรยทสดของเลาปในเรองสามกกขงเบงไดชอวาอจฉรยบรษแหงยคแมในคราวทเลาปไปเชญนนยงมไดแสดงฝมอใหปรากฏกตามแตกาลตอมาขงเบงไดพสจนใหทกคนเหนวาตนคอผหยงรดนฟามหาสมทรและคนผนหากรบเมอใดกมแตชนะหรออยางนอยในคราวทตองเพลยงพล�า กสามารถกลบแพกลายเปนเสมอไมเคยมการตอสครงใดของขงเบงทพายแพอยางราบคาบเหมอนกบการตอสกบเลาปในกระทอมโงลงกงเมอครงนน ตามทบอกตงแตตนแลววา ขงเบงเปนผใฝสนโดษตามนกายเตามากกวาสหายทกผจงท�าตวเปนมงกรผซอนกายตามปาเขาแตเมอไดรบการเคารพอยางบรสทธใจจากเลาปถงกบทฐออนยอมละวางอดมคตของตนและยอมตนเพอประโยชนแหงทานคงไมมมอททรงอานภาพของบคคลใด ทจะบบบงคบใหมงกรผยงใหญตนขนและเลอยลงจากเทอกเขามงกรหลบไดนอกจากมอทออนนอมถอมตนของเลาปและมงกรตวนไดกวาดเอาดนแดนหนงในสามของจนอยภายใตราชบลลงกของเลาป

107-112.indd 109 19/8/2553 10:10:04


เคลดลบอนส�าคญแหงชยชนะของเลาปนน ไดถกขงเบงเปดเผยในสาสนฉบบหนง ทเขยนถง เลาเสยนผเปนลกชายของเลาป หลงจากทเลาป ไดเสยชวตไปแลว ซงมระยะหางจากเหตการณทเลาปพบขงเบงในกระทอมโงลงกงถง21ปความในสาสนนนมอยวา....“หมอมฉนพนเพเดมเปนสามญชนคนหนงชาวนาในนานหยางสาละวนแตความปลอดภยใหตวเองในสมยทแผนดนจลาจลวนวายมไดไปแสวสาสะสนทนาดวยผเรองศกดทงหลาย ทขบเคยวชงชยกนนนเลย พระราชบดา(หมายถงเลาป)ของใตฝาบาททอดพระเนตรขามพนเพเดมของหมอมฉนไปเสยสถอมพระองคเสดจไปเยอนหมอมฉน... พระราชอธยาศยอนโอบออมอารของเลาปกอใหหมอมฉนซาบซงหาทเปรยบมได”

ขอคดปดทาย

1. จงใชความออนซอนไวในความแขง และใชความแขงแฝงไวในความออน เลาปผพนมมอใหแกทกคนเปนตวอยางอนดชใหเราแลเหนคณประโยชนของความออนนอมถอมตน ทสงผลดตอการท�างานเลาปเปนชาวเมองตนกวนลกษณะรปรางเปนผมบญแตเดมเปนคนเขญใจไรทรพยทอเสอขายไดกอรางสรางตนจากฐานะอนต�าตอยจนไดเปนกษตรย อาวธส�าคญทชวยอ�านวยประโยชนใหแกเลาปกคอความออนนอมถอมตนซงเลาปยดถอไวอยางเครงครดเลาปท�าใหคนทมสตปญญามากกวามก�าลงมากกวามอ�านาจมากกวามารบใชไดโดยกศโลบายเพยงอยางเดยวคอความออนนอมถอมตน ดวยความออนนอมของเลาปท�าใหทหารยอมท�าสงครามใหแกตนดวยความรกเลาปไมเคยดหมนทหารของตนเลาปเคารพความคดเหนของนายทพนายกองเสมอบรรดาทหารจงรสกวาอยกบเลาปนน เหมอนกบอยกบญาตมากกวาอยกบนาย จงตางตงหนาท�าการโดยเตมก�าลงและสดความสามารถ อนความออนนอมน เปนดงถนนทองทน�าเลาปไปพบกบขงเบง พระกฤษณะแหงมหาภารตยทธสามกก และน�าตวขงเบงมาไวเปนทปรกษาไดแมเลาปจะมอ�านาจวาสนากยงกมศรษะใหกบนกปราชญผมปญญาเสมอ เลาปไดรบความเอนดรกใครจากชซและสมาเตกโชผมสตปญญากเพราะความออมนอม เมอเลาปไปหาขงเบงณเขาโงลงกงนนเลาปเหนใครนกวาเปนขงเบง กลงจากมาค�านบทกครงไป การกระท�าเชนน ผดจอมปลอมอาจจะเหนเปนเรองนาอายและเสอมเสยเกยรตยศ ถาเรามองดธรรมชาตทอยรอบตว จะแลเหนวา กงไมทมผลดกนนยอมโนมกงลงสพนดนสวนกงไมทใบโกรนจะสงเดนเหมาะส�าหรบจะใหคนตดไปท�าฟนเลาปพากเพยรไปถง3ครงจงไดพบขงเบง

และตองยนรออยเปนเวลานานเพราะขงเบงแกลงท�าเปนนอนหลบอาการทเลาปแสดงแกขงเบงนนเตมไปดวยความออนนอมถอมตนท�าใหขงเบงตองนกชมอยในใจเพราะในทสดขงเบงกตกลงใจยอมอยรบใชเลาป เลาปไดพนมมอออกตอสกบความเยอหยงหลายครง ในทสดกมชยและผเยอหยงกกลบเปนบาวใหเลาปใชโดยไมรตว ขอยอนรอยถอยหลงขามไปฝงยโรปคอ เมองเมซโดเนยสมยพระเจาอเลกซานเดอรมหาราชในสมยนน มนกปราชญคนหนงชอไดโอกะนสซงพระเจาอเลกซานเดอรโปรดจะใหเขาไปอยรบใชในวงของพระองค แตพระเจาอเลกซานเดอรทรงปฏบตกบไดโอกะนสอยางผทรงอ�านาจ และไวพระยศมากเกนไป ไดโอกะนสจงไมรบค�าเชญผเขยนเชอวาถาเลาปไดไปเชญไดโอกะนสบางคงไดตวมาแนนอน เลาป เกดในฐานะอนต�าตอย แตตายในฐานะกษตรยพระเจาเลาปสนพระชนมทามกลางความรกใครของญาตวงศทามกลางความซอสตยของอ�ามาตยและทามกลางความภกดของทหาร อะไรเลาทเกาะกมใจของมนษยทกเหลาใหสนทมนอยกบพระเจาเลาปไมมอะไรอน นอกจากความออนนอมถอมตนเพยงประการเดยว

“...ความออนนอมเปนคณลกษณะอนแชมชอย ยงความชนใจใหแกผทไดพบเหน ความถอมตนเปนบอเกดแหงความรกความเมตตาจากผคนรอบขาง...”

ความออนนอมกบความออนแอความแขงแกรงกบความแขงกระดาง มลกษณะผดกนราวฟากบดน แตยงมคนไมเขาใจเพราะโมหคตมาบดบงโดยมความยโสเปนเจาเรอนเขาจงพากนเหนวาการแสดงความรขมขผอนเปนเครองสอความมปญญาการตงหวไวใหตรง แลวมองลงไปบนกระหมอมของผอน เปนเครองแสดงความมยศมอ�านาจซงลวนเปนความเหนผดทงสน วสยของมนษยทกผทกนามตางนยมความออนนอมทานประสงคอะไรจากใครเอาความออนนอมถอมตนมอบใหแกเขาเถดอยาวาแตทานจะไดเปนถงกษตรยอยางพระเจาเลาปเลยแมอยากเปนเทวดากยอมได

“อนเถาวลยทงหลายเปนไมออน ใชมดทอนซงใหญทงหลายได ความออนนอมถอมตนยอมดลใจ ผกมดใหคนรวมกจสมฤทธเอย”

(บรชยศรมหาสาคร)

107-112.indd 110 19/8/2553 10:10:04


2. พลงความส�าเรจจาก 3 Q (IQ - EQ - AQ) ในอดตเรามความเชอวา ผน�าทประสบความส�าเรจ คอผน�าทชาญฉลาดหรอมIQสง(IntelligenceQuotient:IQ)แตในปจจบนพบวานอกจากIQ(ความฉลาดทางปญญา)แลวยงมปจจยทส�าคญอก2ประการทชวยท�าใหผน�าประสบความส�าเรจนนคอEQและAQ 2.1 EQ ยอมาจากค�าวาEmotionQuotientแปลวาความฉลาดทางอารมณคอการรจกบรหารจดการอารมณของตนเองและผอนในกรณของเลาปคอการใชความอดทนใจเยน และความสภาพออนนอมเพอท�าใหสงทตองการบรรลเปาหมายดวยการใชความสงบสยบความเคลอนไหว ซงตองใชความอดทนอดกลนอยางสงยากทคนทวไปจะท�าได

พระทานจงสอนวา ถานงไมเปนกเปนอะไรไมไดนงสงบจะพบแตชยชนะ สวนสภาษตองกฤษกลาววา... “IQgetsyouhired,EQgetsyoupromoted” “IQชวยใหไดงานท�าแตEQชวยใหกาวหนาในการงาน” ดงนนในการตอสกนระหวางเลาปกบขงเบงในกระทอมโงลงกงขงเบงยอมแพแกเลาปเพราะEQทดของเลาปนนเอง 2.2 AQ ยอมาจากค�าAversityQuotientหมายถงความไมยอทอตอความยากล�าบากพรอมทจะเผชญกบความยงยากซงแบงคนเปน3ประเภทคอ -พวกใจไมส -พวกสไมสด -พวกสสดๆ ผคดค�าวาAQไดเปรยบประเภทของคนทมAQตางกนเปน3ระดบโดยเปรยบเทยบกบนกไตเขา3พวกคอ 1)Quitten(พวกใจไมส) คนพวกนเมอเดนไปถงตนเขา พอเหนภเขาสงใหญตงอยตรงหนา กทอถอย รสกวาภเขาสงเหลอเกน เราคงขามไปไดแนปนไปกเหนอยเปลากลบบานนอนดกวา 2)Camper(พวกสไมสดหรอสไมเตมท) คนพวกนเมอปนขนถงกลางภเขา ไดพบเหนววทวทศนทสวยงามกหยดพกพอใจเพยงแคนกางเตนทนอนไมคดจะปนตอจงไปไมถงยอดเขาซงมววทวทศนทสวยงามกวา

3)Climber(พวกสสดๆหรอสไมถอย) คนพวกนไมกลวความยากล�าบาก มงหนาไปใหถงเปาหมายหรอชยชนะ ชอบท�าในสงททาทาย เมอปนถงยอดเขาแลวบอกวาแคนเองมภเขาสงกวานใหปนอกไหม ดงนนนอกจากผน�าจะตองมIQและEQแลวจ�าเปนตองมAQ ดวย เพอชวยผลกดนใหงานส�าเรจไมทอถอยเลกลมกลางคนในกรณตวอยางของเลาปเราจะเหนวาเลาปนนมEQและAQ สงมาก จงท�าใหประสบความส�าเรจ ไดขงเบงมาเปนกนซอ

ความโดดเดนดาน AQ และ EQ ของเลาป

การทกวนอและเตยวหยไดรวมเดนทางไปหาขงเบงพรอมกบเลาป ท�าใหเรามองเหนภาพความโดดเดนดานEQและAQของเลาปไดชดเจนมากยงขน ในดาน AQ เลาปตองผจญกบความยากล�าบากในการเดนทางฝาพายหมะอนเหนบหนาวแมแตเตยวหยขนพลทเคยตรากตร�าท�าศกในสงคราม ยงบนกบเลาปวา ในฤดหนาวเชนน แมจะคดอานท�าสงคราม เพอเอาบานเอาเมองยงตองงดควรแลวหรอทพวกเราจะฝาพายหมะอนเหนบหนาว เพอไปค�านบขงเบง ผเปนไอบานนอกคนหนง แมเลาปจะเดนทางไปหาขงเบงหลายครง แลวยงไมพบกไมละความพยายาม จดเปนคนประเภทClimber หรอ พวกสสดๆตวจรงคอถาไดลงมอท�าแลวกกดไมปลอย(Stickwithit)คนเปนผน�าจะตองมAQมากกวาคนทวไปในขณะทคนอนทอแตผน�าจะถอยไมไดตองยนหยดยนยนในสงทถกตองจนกวาจะบรรลเปาหมายขอเรยกลกษณาการนวา“ดอในทางด” ตอใหเกง สดเกง ตองเกงกวา ตอใหกลา สดกลา ตองกลาเหมอน ตอใหดอ สดดอ ตองดอเตอน ตอใหเถอน สดเถอน ตองเถอนทน (สรพลศขอจฉะสกล) ในดาน EQ ตองยอมรบวาเลาปเปนคนทมEQสงมากมอจฉรยะในการบรหารจดการอารมณของตนเองและผอนไดอยางยอดเยยมซงคนธรรมดาทวไปยากทจะท�าได เรมตงแตถกเตยวหยพดจากอกวนขดขวางการไปเชญขงเบงซงตอมากวนอกผสมโรงดวยได

107-112.indd 111 19/8/2553 10:10:04


พดจากอกวนอารมณเลาปเพมขนอกคน เลาปกยงควบคมตนเองได ไมโกรธตอบ แตกลบพดจาเกลยกลอมใหนอง2 คนยอมท�าตามแตโดยด นอกจากนการกราบคารวะผดคนของเลาปถง4ครง4คราซงสรางความอบอายขายหนาแกกวนอและเตยวหยวาการทเจาเมองซนเอยอยางเลาปไดเทยวกราบไหวชาวปาชาวดอยโดยไมค�านงถงศกดศรของตนเองนนเปนการอปยศสนดแตเลาปกลบมสหนาเปนปกต ไมรสกวาเสยหนาแตอยางใด เพราะมความศรทธาในตวขงเบงอยางเตมเปยม ผเขยนมความเหนวาการกราบผดตวของเลาปนใชวาจะไรประโยชนเสยทเดยวเพราะบคคลทเลาปกราบผดตวนไมวาจะเปนเพอนนองหรอพอตาลวนแตเปนคนใกลชดกบขงเบงอาจจะน�าเรองนไปเลาใหขงเบงฟง และอาจจะชวยพดเกลยกลอมขอรองใหขงเบงไปชวยท�างานใหแกเลาปกเปนไดเพราะประทบใจในความสภาพออนนอมของเลาปท�าใหอยากชวยเหลอโดยเฉพาะในตอนสดทายทขงเบงแกลงนอนไมยอมตนปลอยใหเลาปยนคอยตงแตเชาจรดเยนเพอใหเลาปเกดความเดอดดาลจนหมดสนความอดทนตอนนท�าใหเรามองเหนEQทมอยในตวเลาปเปนอยางด ในตอนทายของเรอง ขงเบงตองตนขน และยอมลงจากเขาตามเลาปไปท�าศก เพอกอบกราชวงศฮนตามทเลาปตองการดวยความสมครใจดงนสภาษตบรหารจงกลาววา... “ผน�ามใชผทอยากจะเดนน�าคนอน แตผน�าคอผทคนอนอยากจะเดนตาม” ในดาน IQ สวน IQ ของเลาปนน แมจะไมฉลาดมาก กไมเปนไรเพราะผน�าไมจ�าเปนตองฉลาดทสดในองคกร เพยงแตตองม IQเหนอเกณฑเฉลยของทกคนในองคกรมารวมกน เพอใหรเทาทนความคดของลกนอง และรจกใชความฉลาดของลกนองใหเปนประโยชนตอการท�างาน อยางไรกตาม ถาผอานสามกกเชอวา ขงเบง คอ คนทฉลาดทสดในเรองสามกกแตเลาปสามารถใชขงเบงใหท�างานเพอประโยชนของตนเองไดแสดงวาเลาปตองฉลาดกวาขงเบงใชหรอไม

บทสรป

ทงหมดนมเงอนไขแหงความส�าเรจมาจากEQและAQของเลาปเปนประการส�าคญมากกวาIQ

บรรณานกรม

นายต�าราณเมองใตและส.พลายนอยบคคลภาษตใน สามกก.สามกกอนและเรองเสรมใหมกรงเทพฯ: ดอกหญา,2543.บรชยศรมหาสาคร.กลนสามกก ฉบบนกบรหาร. พมพครงท2.กรงเทพฯ:แสงดาว,2551.เรงชยจงพพฒนสข.คมอผปกครองและคร: การเรยน การสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต. กรงเทพฯ:พฒนาพานช,2546.

107-112.indd 112 19/8/2553 10:10:04