Digitaal versie /Digital version 11/01/18

www.researchED.eu

contact@researchED.eu

WHERE RESEARCHMEETS EDUCATIONzaterdag 20 januari 2018 /Saturday January 20, 2018

Hermann Wesselink CollegeStartbaan 3 | 1185 XP Amstelveen

3www.researchED.eu

1. To raise the research literacy of educators, in order for them to possess the critical skills necessary to challenge and understand the quality of research they encounter.

2. To bring together as many parties affected by educational research - e.g. teachers, academics, researchers, policy makers, teacher-trainers - in order to establish healthy relationships where field-specific expertise is pooled usefully.

3. To promote collaboration between research-users and research-creators so that educators become more involved in the questions posed for re-search to answer, the data generated in that process, and in the consider-ation of the meaning of that data.

4. To help educators become as aware as possible of significant obstacles - e.g. biases - in their own understanding of learning and education, and to locate the best methods of empirical enquiry and analysis in those fields.

5. To promote, where possible, research of any discipline that has been shown to have significant evidence of impact in education, and to chal-lenge research that lacks integrity, or has been shown to be based on doubtful methodologies.

6. To explore ‘what works’ in the field of education, and to explore what the concepts contained in that statement might mean, as well as to consider the limitations of scientific enquiry in this area as well as the opportuni-ties.

ONS MISSIEOUR AIMS & VALUES

TIJDSCHEMAORDEROF THE DAY

9.00-9.45 Registratie /Registration

9.45-10.00 Welkom /Welcome

10.10-10.50 Ronde 1 /Session 1 p. 4

11.00-11.40 Ronde 2 /Session 2 p. 7

11.50- 12.30 Ronde 3 /Session 3 p. 10

12.30-13.10 Lunch

13.20-14.00 Ronde 4 /Session 4 p. 14

14.10-14.50 Ronde 5 /Session 5 p. 17

14.50-15.10 Pauze /Break

15.10-15.50 Ronde 6 /Session 6 p. 19

16.00-16.40 Ronde 7 /Session 7 p. 22

16.50-17.00 Afsluiting /Closing

Sprekers (Nederlands) p. 25

Speakers (English) p. 37

Tijdschema /Timetable p. 42

RESEARCHED AMSTERDAM WORDT MOGELIJK GEMAAKT DOOR RESEARCHED AMSTERDAM IS MADE POSSIBLE WITH ASSISTANCE FROM

WELCOMEIt’s been an extraordinary year for researchED. We took the concept to New York and Toronto, and we're excited to expand to South Africa in the fall.

And now, we’ve come together for our third conference in Amsterdam, and multilingual no less. I can’t tell you how proud this makes me; by that I mean proud of everyone who makes researchED happen: the volunteers, the speakers, the hosts, the sponsors, the donors and the attendees.

The appetite from within the teaching profession and the education sector to review its practices in line with current research shows no signs of slowing down. It is an exciting time to be working in education- but then, when is it not? Teachers have for too long laboured under policies and practices that are evidence-light, or heavily ideological. It is long overdue that we continue to re-examine what we do and how we do it, free from commercial or political pressure. Children deserve better. Teachers deserve better. In a world where truth matters more than ever, it falls to us to teach children using the best techniques we know. researchED is proud to be part of that, and we are thrilled to be part of the conversation here in The Netherlands.

I hope you have a fantastic day, and I hope it helps you have a few fantastic days because of it.

Tom Bennett Founder researchED

www.researchED.org.uk

54

WORKSHOPS/SESSIONS

Metacognitie - wat werkt (niet)?

Daniel MuijsMetacognitie en zelfregulerend leren zijn begrippen die de laatste decennia erg populair geworden zijn in het onderwijsveld, niet in het minst omdat er sterk onderzoek aan ten grondslag ligt, dat wijst op een relatie tussen metacognitie en leerprestaties. Veel scholen en onderwijzers beweren dat zij strategieën gebruiken on de matcognitie van hun leerlingen te bevorderen, maar onderzoek wijst uit dat dit vaak weinig effect heeft, en onder andere meta-analyses van Dignath & Buttner (2008) heeft aangetoond dat interventies beter blijken te werken als ze door de onderzoekers worden toegepast dan wanneer dat door de leraars zelf gebeurt.

In deze presentatie willen wij op basis van een uitgebreid systematisch literatuuronderzoek bekijken waarom dit zo is, en wat er gedaan kan worden om op meer effectieve wijze metacognitie te bevorderen. Zo blijkt dat de term vaak slecht begrepen wordt, en dat er veel misvattingen bestaan rond metacognitie. Het is bijvoorbeeld niet zo dat metacognitie best los van de vakinhoud onderwezen wordt, of dat het best enkel via onderzoekend leren gebeurt. In deze presentatie bekijken wij wat metacognitie nu precies is, hoe het best in de klas bevorderd kan worden.

De positionering van de academische leerkracht in het basisonderwijs

M. Keyser, G. de Groot, L. Litjens, S. Oudman, H. BijlsmaAcademische leerkrachten staan volop in de belangstelling. Door hun capaciteiten, vaardigheden en vooropleiding kunnen zij namelijk van grote meerwaarde zijn voor het onderwijs. Maar wat heeft deze leerkracht te bieden en waarin ligt het onderscheidend vermogen? Welke kwaliteiten kunnen op een positieve manier worden ingezet in het team en bij besturen om het onderwijs in Nederland te verbeteren? En wat hebben academische leerkrachten nodig om werkzaam te blijven en de meerwaarde te kunnen waarborgen in de toekomst?

In deze workshop willen we met elkaar nadenken over de positionering en meerwaarde van de academische leerkracht in het basisonderwijs. ‘Good practices’ worden uitgebreid besproken: voorbeelden van (positieve) ervaringen waarin academische leerkrachten goed tot hun recht komen en waarin kwaliteiten op een waardevolle manier ingezet worden. Bestuurders, schoolleiders en academische leerkrachten krijgen een podium om hun verhaal vanuit de praktijk te vertellen. Deelnemers worden zich daardoor bewust van de positionering van academici in het basisonderwijs en welke meerwaarde zij kunnen bieden aan het team, de school en/of het bestuur.

Kansen bieden...zo doe je dat!

Monique MarreveldWe willen alle leerlingen gelijke kansen bieden, maar lukt dat ook? De overgangen blijken de grootste knelpunten. Onderzoek leert hoe je leerlingen het beste kunt helpen: van groep 2 naar 3, van groep 8 naar de brugklas. Hoe je ze kunt stimuleren het beste uit zichzelf te halen, ook in de onderbouw vo. Geef ze dat extra zetje! In deze presentatie besteden we met name aandacht aan de overgang van groep 8 naar de brugklas.

Vroegtijdige aanpak van laaggeletterdheid en dyslexie: wat werkt?

Aryan van der LeijIemand is laaggeletterd als hij geen of onvoldoende gebruik kan maken van het geschreven of gedrukte woord. Dat betreft de techniek van lezen en spellen maar ook begrijpend lezen en begrijpelijk schrijven. Dyslexie is een specifieke leerstoornis in alleen technisch lezen en spellen. Zo maakt dyslexie dus deel uit van(extreme) laaggeletterdheid, maar omvat laaggeletterdheid meer. De definities verschillen echter op nog een belangrijk punt: bij dyslexie moet gebrek aan goed, aangepast, onderwijs als oorzaak worden uitgesloten en bij laaggeletterdheid wordt met geen woord gerept over de oorzaak. Het is echter evident dat laaggeletterdheid meestal samenhangt met de milieu-achtergrond en dat het onderwijs kennelijk onvoldoende in staat is om de achterstand die leerlingen van huis uit meekrijgen te compenseren. De achtergrond van laaggeletterdheid en dyslexie mag verschillen, wat betreft preventieve aanpak is er een duidelijke parallel: vroegtijdige inzet van gerichte, individuele programma’s. Mede dankzij de moderne digitale middelen, zijn er diverse programma’s ontwikkeld die effect hebben, in elk geval op korte termijn. Uit onderzoek blijkt ook dat er, mits langdurig toegepast, duurzame effecten kunnen zijn: het aantal laaggeletterden (zwakste 25 %), zittenblijvers en leerlingen met ‘ernstige enkelvoudige dyslexie (EED)’ (en voorverwijzing naar buitenschoolse zorg) neemt drastisch af. In de lezing komt aan de orde hoe het basisonderwijs dit voor elkaar kan krijgen.

Het NRO, wegwijzer voor onderwijsonderzoek

Jelle Kaldewaij, Stef SevertHeeft het nakijken van leerlingwerk zin? Hebben minder presterende leerlingen baat bij zittenblijven? Leren kinderen beter door het goede voorbeeld van de docent na te volgen, of door zelf onderzoekend en experimenterend tot kennis te komen? Wetenschappers onderzoeken wat (niet) werkt in het onderwijs, leraren ervaren dat dagelijks in de praktijk. Ze kunnen dus van elkaar leren, met als doel om het onderwijs

Ronde 1 /Session 1 10:10-10:50

76

in Nederland verder te verbeteren en bij de tijd te houden. Toch weten beide partijen elkaar nog onvoldoende te vinden. Met het doel dáár verandering in te brengen is het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) opgericht. In deze workshop maakt u kennis met tal van instrumenten die het NRO heeft ontwikkeld, zoals de Kennisrotonde en de Kennisportal Onderwijs. Daarnaast is er ruimte voor discussie over de vraag hoe onderwijspraktijk en -wetenschap elkaar kunnen versterken.

This is the new m*th!

Christian BokhoveIt’s good that education is talking about evidence and preventing myths to take hold. However, in the advent of this mythbusting naive adoption of counter-research is creating new myths. Use a maths formula, stick a ‘neuroscientific’ image on it or suggest it is all about cognitive science and you are ready to go! This talk will give examples how naive interpretations of educational (e.g. with PISA), econometric, neuroscientific and psychological (e.g. ‘less load is better’) research are creating new myths.

Graham Nuthall: The Hidden Lives of Learners

Jan TishauserThe work of Graham Nuthall, a educational researcher from New Zealand, is little known beyond an inner circle of educational researchers. Not a single researcher has ever observed the classroom experience of learners so closely over a period of forty years. As a true scientist Nuthall was rigorous in his methods and was only satisfied when he could replicate his results. In this session Jan Tishauser will discuss his research, the outcomes and the practical implications for the classroom.

Peer feedback als effectieve leeractiviteit in basis- en voortgezet onderwijs

Gerdineke van SilfhoutOm leerlingen actief te betrekken bij hun eigen leren is het van belang dat ze weten wat de doelen zijn waar naartoe ze werken, waar ze staan en hoe ze gestelde doelen bereiken. Feedback daarbij is essentieel, maar hoe geef je dat vorm in een klas met 30 leerlingen? Kunnen leerlingen daar zelf een rol in spelen, voor zichzelf en voor elkaar? Ja, is het antwoord. Peer feedback is een krachtig middel om een actieve en kritische leerhouding en zelfevaluatie te bewerkstelligen. In deze sessie ga je aan de slag met een aantal leeractiviteiten bij taal/Nederlands in het basisonderwijs (groep 6) en het voortgezet onderwijs (klas 1 en 2), die ook goed zijn in te zetten bij andere vakken waar leerlingen presenteren en schrijven. Centraal staat de vraag: wat zijn de voorwaarden voor het borgen dat peer feedback niet blijft bij 'leuke presentatie', 'spannend verhaal', maar het leerproces ondersteunt?

Ronde 2 /Session 2 11:00-11:4023rd century skills: lessen uit Star Trek

Casper HulshofStar Trek: een science-fictionserie die de afgelopen 50 jaar onafgebroken wereldwijd op televisie is uitgezonden. De serie, die zich in de toekomst afspeelt heeft door de tijd heen een grote schare liefhebbers opgebouwd: 'trekkies'. De reden van de aanhoudende populariteit van Star Trek zit onder andere in het brede palet aan thema's dat de serie behandelt. Economie, geschiedenis, rechtspraak, ethiek, filosofische vraagstukken: het zijn enkele voorbeelden van onderwerpen die in de serie aan bod komen. De serie is ook gewoon leuk, spannend, humoristisch, inspirerend, ambitieus, en soms baanbrekend.

In mijn workshop wil ik op twee relevante vragen ingaan. Ten eerste: welke rol spelen onderwijs en scholing in het Star Trek-universum. Hoe wordt over onderwijs gedacht? Welke vaardigheden worden van mensen verwacht in een samenleving waarin geld geen waarde meer heeft, oftewel: bestaat er zoiets als '23rd century skills'? Welke spiegel houdt het Star Trek-universum ons in dit opzicht voor, en kunnen we er iets van leren over en voor ons 21e-eeuwse onderwijs? Ten tweede: op welke manier kun je de onderwerpen die in Star Trek aan de orde komen gebruiken in je eigen onderwijs? Verslaving, milieu, religie, natuurkunde, enzovoort: bij elk thema zou een Star Trek-aflevering het uitgangspunt kunnen vormen. Ik wil u aan de hand van voorbeelden duidelijk maken hoe.

En ik hoop u, net als tijdens de vorige ResearchEDs, enigszins te vermaken tussen het stevige onderwijsonderzoek door.

Begrijpend lezen op de basisschool: een tussenbalans

Suzanne Bogaerds-HazenbergBegrijpend lezen is vaak een hoofdpijndossier, en niet onterecht. Nederlandse basisschoolleerlingen zijn weinig gemotiveerd om te lezen en ze maken in de middenbouw weinig ontwikkeling door in hun leesvaardigheid. In groep 8 kunnen veel leerlingen nauwelijks effectieve leesstrategieën opnoemen. Begrijpend lezen vormt dan vaak een struikelblok, terwijl er juist allerlei wetenschappelijke inzichten zijn ontwikkeld over effectief leesonderwijs. Tijd voor een tussenbalans en om de huidige praktijk van het Nederlandse begrijpend leesonderwijs te spiegelen aan enkele wetenschappelijke inzichten.

Tijdens deze lezing bespreek ik de resultaten van een materiaalanalyse van zeven lesmethodes en van een reeks interviews met basisschoolleerkrachten. Eerst laat ik zien welke kennis en vaardigheden leerlingen opdoen over tekststructuur en leesstrategieën. Ook bespreek ik welke didactieken de lesmethodes voor begrijpend lezen voorschrijven en hoe die lesinhoud en didactieken passen bij ingrediënten die volgens de wetenschap nuttig zijn. De interviews schetsen een levendig beeld van de wijze waarop deze inhoud en didactiek in de klas vorm krijgen en tonen samen met de materiaalanalyse de sterke, maar ook zwakke plekken van het huidige leesonderwijs. Tot slot doe ik enkele suggesties ter verbetering, zoals een geleidelijker didactische

Ronde 1 /Session 1 10:10-10:50

98

fasering en theorie over tekststructuur aanleren als betekenisvol kader voor het werken met leesstrategieën.

Leraren als change agents maken het verschil!

Monique (H.R.M.A.) van der HeijdenLeraren zijn sleutelfiguren in het realiseren van succesvolle veranderingen in het onderwijs. Van leraren wordt in toenemende mate gevraagd om in hun werk hun ‘professional agency’ te benutten en te functioneren als ‘change agents’. Professional agency is een centraal onderdeel van de professionaliteit van (aanstaande) leraren, maar de mate waarin leraren hun agency gebruiken varieert per persoon. Echte 'change agents' benutten hun agency om het onderwijs te veranderen, zowel op klas- als schoolniveau. Tevens gebruiken zij hun professional agency voor bevorderen van hun professionele ontwikkeling. Leraren als change agents zijn leraren die het verschil maken in de onderwijspraktijk, op zowel klas- als schoolniveau. Maar wie zijn dan deze leraren die het verschil maken? Wat kenmerkt hen? Tijdens deze workshop worden de belangrijkste resultaten en conclusies van mijn promotieonderzoek gepresenteerd en gaan de deelnemers met elkaar in gesprek over de betekenis hiervan voor het onderwijs (in de breedste zin van het woord). Met name wordt in gegaan op de vraag: hoe kunnen we de opgedane wetenschappelijke kennis transfereerbaar maken naar de opleidings- en onderwijspraktijk? Met andere woorden, hoe kunnen we aanstaande leraren al tijdens hun opleiding voorbereiden om change agent te worden en huidige leraren op scholen stimuleren om change agent te worden of te blijven?

Wat onze leraren (van de toekomst) moeten weten over leren

Tim Surma, Kristel VanhoyweghenMoeten onze leraren (en onze leraren van de toekomst) weten hoe hun leerlingen leren? De vraag lijkt retorisch, want als het de taak van leraren is om lessen in te richten in functie van het leren van hun leerlingen, dan mag je toch verwachten dat leraren zelf ook weten hoe leerlingen het beste leren. Honderd jaar cognitief wetenschappelijk onderzoek leverde een schat aan informatie op over effectieve en efficiënte strategieën die breed inzetbaar zijn om het leren van leerlingen te bevorderen. Ze zijn zeer effectief, kosten even veel of zelfs minder tijd dan strategieën die minder goed werken, zijn gemakkelijk implementeerbaar en zijn onmiddellijk toepasbaar, over verschillende vakken en leerjaren heen. Het voorbije jaar onderzochten we in hoeverre deze effectieve leerstrategieën gecovered werden in het schriftelijke studiemateriaal van lerarenopleidingen in Vlaanderen en Nederland. Tijdens deze sessie verduidelijken en nuanceren we de resultaten van dit onderzoek en brengen we een bondig, handig bruikbaar overzicht van deze leerstrategieën en hoe die in te zetten in de klaspraktijk.

Ronde 2 /Session 2 11:00-11:40De Rekentaalkaart

Ronald Keijzer, Fokke MunkRekenen-wiskunde is een talig vak. Het is daarom zaak leerlingen in de reken-wiskundeles te ondersteunen bij het verwerven van deze "taal van het vak". In het kader van het TRaP-project (Talig Rekenen als Professie), is door onderzoekers en leraren nagegaan hoe deze laatste het best ondersteund worden om leerlingen een passende talige ondersteuning te bieden. Dit leidde uiteindelijk tot de ontwikkeling van de zogenaamde Rekentaalkaart. Deze kaart is een hulpmiddel voor de leraar om methodelessen rekenen-wiskunde talig te doordenken. We geven achtergronden bij talige ondersteuning van kinderen in de reken-wiskundeles, schetsen het ontwikkeltraject van de Rekentaalkaart en laten we zien hoe leraren de Rekentaalkaart bij het voorbereiden van hun reken-wiskundelessen kunnen gebruiken.

Integrating formative assessment in daily teaching practice

Wilma Kippers, Christel WolterinckFormative assessment is about using information from tests to improve teaching practice. Both teachers and students play a role in this. By testing, we mean all the ways in which teachers and pupils can gather information about pupils' learning, for example pen-and-paper tests, (homework) assignments, observations during class and asking questions in the classroom.

In recent years, research has been done at the University of Twente on the application of formative assessment by teachers in secondary education. In this workshop we want to make our insights from research into formative assessment available and translate it into educational practice, with the intention of further developing it. In this workshop we want to reflect with you on the extent to which formative assessment is applied in your own teaching practice and we shall give examples of how you could apply formative assessment.

Does smartphone-assisted student feedback impact teaching quality?

Hannah BijlsmaFeedback can have a strong performance enhancing effect. In education, however, teachers do not receive much feedback on their functioning, because it is usually labor-intensive and expensive to provide such feedback (for example, based on lesson observations).

An efficient way for teachers to obtain feedback is to work with student perceptions of teaching quality. For this purpose, the Impact! tool was developed. By means of Impact!, teachers can obtain feedback from students about a lesson taught. Teachers could gain insight into the strengths and weaknesses of their lessons and they might conduct improvement-oriented actions in response to the student feedback. This way, teaching quality can be improved. The workshop allows participants to experience the use of the Impact! tool. Also, the results of the research done on the use of the Impact! tool will be presented.

1110

Kennis over onderwijs: feiten, verhalen en waarden

Hartger WassinkIedere onderwijskundige beslissing is altijd ook een normatief-pedagogische beslissing. In onderwijskundig onderzoek en ook in de lerarenopleiding blijven de normatieve uitgangspunten helaas vaak impliciet. Dit leidt ertoe, dat leraren het risico lopen hun beslissingen te baseren op een eenzijdig type onderwijskundige kennis: de feiten. Maar naast de feiten, doen de verhalen ertoe. De verhalen van de leerlingen om te beginnen, maar ook de verhalen van de leraren zelf. Deze geven context, en laten zien in welke gevallen welke feiten meer relevant zijn dan andere.

Tot slot zijn die verhalen een ingang op onderliggende waarden. Gelijkheid, ontplooiing, verbondenheid, vertrouwen zijn waarden die velen in het onderwijs onderschrijven. De vraag is of, en hoe we ze in het dagelijks werk als leraar als richtsnoer kunnen gebruiken.

Door feiten, verhalen en waarden te combineren, ontstaat er zicht op de breedte en diepte van de professionele afwegingen die leraren dagelijks maken. Door verhalen en waarden expliciet te betrekken, zijn leraren in staat zich ook op de morele dimensie van hun vak professioneel te ontwikkelen.

In deze workshop licht ik bovenstaande uitgangspunten toe, en oefenen we ermee aan de hand van concrete voorbeelden uit lessituaties.

Ronde 3 /Session 3 11:50-12:30Klaskit, tools voor topleraren

Pedro De BruyckereVeel - niet alles - werkt in onderwijs, maar niks werkt altijd. De vraag moet dus niet zijn: wat werkt? Maar wel: wat werkt wanneer en wanneer niet? En vooral weten waarom iets al dan niet werkt, is belangrijk om als leerkracht weloverwogen keuzes te maken. Deze vragen zijn het uitgangspunt voor het nieuwe boek Klaskit en voor deze lezing.

Effectieve interventies voor risicolezers

Kees VernooyTe veel leerlingen krijgen in Nederland onnodig leesproblemen en verlaten als zwakke lezer de basisschool. Deze leerlingen lopen een verhoogd risico om laaggeletterd te worden. Wetenschappelijk onderzoek laat echter zien dat vooral preventieve interventies lonen en een positief effect hebben voor de leesontwikkeling. Interventies veronderstellen dat door extra, meer intensieve ondersteuning risicolezers sneller vooruit moeten gaan dan normale lezers. Door intensieve ondersteuning en meer tijd moet als het ware hun leesontwikkeling worden versneld in de richting van de voor de groep gestelde doelen. In het bijzonder zal worden stilgestaan bij het belang van vroegtijdige interventies voor risicolezers.

Ronde 3 /Session 3 11:50-12:30Handen en voeten geven aan persoonsvorming

Alderik VisserVoor het landelijke curriculum is persoons- of identiteitsvorming van leerlingen geen thema meer. Op scholen – po, vo – is het vraagstuk, echter springlevend. Wat is het? Wat willen we - fundamenteel? Hoe moeten, kunnen we er op school en in de klas vorm aan geven?

Vorig jaar presenteerde ik op ResearchEd 2017 de uitkomsten van een conceptueel onderzoek naar 'persoonsvorming': hoe werd en wordt er over gesproken? Hoe gaven en geven scholen er min of meer gericht vorm aan? In het afgelopen jaar heb ik, gestut door een oude antropologische theorie, een vooral heel praktisch instrument willen ontwikkelen. Dat maakt het mogelijk om identiteitsontwikkeling – voorbij de warrige, vaak wollige woorden – niet alleen te denken, maar ook te doen, dat wil zeggen, er op een niet al te ingewikkelde manier handen en voeten aan te geven in je les of je leerplan.

Ik ga graag met jullie aan de slag om dit gereedschap uit te testen en te verfijnen. Na een korte inleiding over aanleiding, achtergrond en fundament van het instrument, gaan we dus praktisch aan de slag. Het doel is verlichtend en verluchtigend: na een aangename sessie vol samenwerking zul je zien dat het allemaal niet zo zwaar en moeilijk is…

Nieuwsgierigheid als stimulans om te leren

Hanke KorpershoekPiaget (1952) stelt dat kinderen van nature nieuwsgierig zijn. Zij verkennen de wereld om hen heen stap voor stap, vertonen explorerend gedrag vanuit hun eigen initiatief, maar worden ook door hun sociale omgeving hiertoe gestimuleerd. Deze stimulans, het oproepen van nieuwsgierigheid, krijgt aandacht vanuit het onderwijsveld, vanuit de gedachte dat een nieuwsgierige leerling een gemotiveerde leerling is. Een nieuwsgierige leerling stelt vragen, gaat op zoek naar antwoorden, en heeft daardoor een actievere werkhouding dan leerlingen die minder nieuwsgierig zijn. Nieuwsgierigheid speelt een belangrijke rol in het leerproces en draagt bij aan het vasthouden van aandacht en daarmee aan de motivatie van leerlingen. In deze workshop staan we stil bij de volgende vraagstukken: Wat is nieuwsgierigheid eigenlijk? Kun je nieuwsgierigheid opwekken bij leerlingen? En hoe doe je dat dan?

1312

Rekenproblemen of dyscalculie in het primair onderwijs

Hans van LuitEffectief rekenonderwijs is geen sinecure. We doen al jarenlang pogingen om het rekenonderwijs te verbeteren, maar uit de PPON-gegevens blijkt telkens weer dat dit niet echt lukt. Hoe komt dat? In deze lezing moet ik het antwoord deels schuldig blijven, maar we weten dat het fundament voor goed leren rekenen gelegd wordt in groep 1 en 2. Daarin moeten we vooral investeren, om er voor te zorgen dat het verdere rekenen op een sterke basis is gestoeld. Eén van de mogelijkheden om dat voor elkaar te krijgen is beter zicht krijgen op de individuele prestaties van jonge kinderen vanaf 4 jaar, die moeite hebben met voorbereidend rekenen. Zowel het signaleren als gerichte ondersteuning in het kleuteronderwijs komen aan bod.

Maar lang niet alle kinderen profiteren in dezelfde mate van goede voorbereidende rekenhulp in de kleutergroepen. Zwak presterende rekenaars zijn een blijvende uitdaging. Sommigen hebben zodanige problemen dat er zelfs sprake is van dyscalculie. Daarom ga ik ook in op het onderscheid tussen rekenproblemen en dyscalculie, op basis van het protocol DDG, en hoe we in ons rekenonderwijs het beste kunnen omgaan met kinderen die het rekenen niet onder de knie krijgen.

Comparative judgement

Eva HartellEva will present comparative judgement and findings from an ongoing international comparative study focusing on unpacking teachers' assessment practices in USA, UK and Sweden.

Virtual Reality, an added value in education?

Robin de LangeMany people are enthusiastic about the possibilities of Virtual Reality (VR) as a learning tool. But why? In this workshop Robin talks about the current state of research, indications why Virtual Reality can offer added value, but also about dangers, challenges and future research.

Participants will get to experience the latest in VR themselves, and together they will explore interesting applications!

Het motivatierecept

Mark van der VeenDe motivatie van Nederlandse leerlingen staat behoorlijk ter discussie. De Nederlandse leerling is niet gemotiveerd volgens verschillende media. Ook in de discussie rondom de curriculumvernieuwing en de Staat van het Onderwijs wordt regelmatig gewezen op de lage leerlingmotivatie. Wat moeten we daar als leraar nu mee? Hoe zorgen we voor intrinsiek gemotiveerde leerlingen? Moeten we überhaupt wel sterk inzetten

Ronde 3 /Session 3 11:50-12:30op intrinsieke motivatie? In mijn presentatie ga ik in op de wetenschappelijke achtergrond en discussie rondom motivatie en wat dit mogelijk betekent voor de praktijk. Aan de hand van onder meer verschillende wetenschappelijke motivatiemodellen en metaforen is het mijn doel u inzicht te geven in huidige theorie en discussie rondom motivatie, die u helpen om uw eigen standpunt te bepalen.

Lunch 12:30-13:20Congratulations to our t-shirt contest winners: Claire Ohlenschlager and Jos Reulen! This limited edition t-shirt is available on the day of the event and online for €20.

1514

Dual Coding: Get Going

Oliver CaviglioliAfter introducing dual coding via immersion activities and links to cognitive load theory, I move on to methods to improve personal practice. We will look at the fundamental building blocks of: napkin sketching, sketchnoting, graphic organisers, infographics and general design principles that can be applied to PowerPoint and Word documents.

This session should see you launch your own practice in dual coding, so come along with pencil and paper.

Cognitief hoogbegaafde leerlingen

Prof. Dr. Ton MooijSommige leerlingen hebben motivationele, sociale, emotionele en prestatieproblemen terwijl zij volgens hun ouders goed functioneren. Het gaat om cognitief hoogbegaafde (CHB) leerlingen die duidelijk onderpresteren. Wat gebeurt hier? Kunnen wij het recht op gelijke onderwijskansen ook voor deze leerlingen realiseren?

Ik bespreek ‘hoogbegaafdheid’ en mogelijke invloeden van school op de ontwikkeling hiervan. Wij weten uit onderzoek dat bij vierjarigen de ontwikkelingsniveaus al enkele jaren uiteen kunnen lopen. Ik maak duidelijk hoe scholen deze leerlingen soms ‘dwingen tot onderpresteren’. In het onderwijs is er al een eeuw sprake van systematische problemen voor leerlingen die vanaf het begin naar boven (of naar beneden) afwijken van het gemiddelde. Ook in het huidige ‘excellentiebeleid’ lijkt dit nog voor te komen.

Ik leg uit hoe deze leerlingen wèl gelijke onderwijskansen kunnen ervaren. Een eerste onderwijsvariant betreft een meer individuele ‘noodaanpak’ bij acute problemen. Een tweede variant is de systematische, effectieve preventie van mogelijke problemen van ‘afwijkende’ leerlingen. Ik verantwoord het ontwerp van dit ‘Optimaliserend Onderwijs’ (OO) voor elke leerling wordt aan de hand van ontwikkelingsonderzoeken in de praktijk van PO en VO. Tenslotte evalueer ik de stand van zaken bediscussiëren wij gezamenlijk de conclusies. De powerpoint-presentatie bevat informatie over relevante bronnen.

Differentiëren als complexe leerkrachtvaardigheid

Marieke van Geel, Trynke KeuningVerschillen tussen leerlingen in de klas worden steeds groter, het belang van differentiatie wordt meer benadrukt. Maar wat is differentiëren precies? Wat maakt het moeilijk? Welke kennis en vaardigheden heeft een leerkracht nodig? Maakt het uit of je 'traditioneel' lesgeeft uit een boek, waarna de leerlingen hun verwerkingsopgaven in een (werk)schrift maken, of dat je Snappet, GynzyKids of andere adaptieve software gebruikt? En hoe kun je je differentiatievaardigheid vergroten?

Ronde 4 /Session 4 13:20-14:00Door deze workshop bekijk je differentiëren vanuit verschillende perspectieven en krijg je meer inzicht in de complexiteit van differentiatie. Daarnaast geven we praktische handreikingen voor het verbeteren van je eigen differentiatievaardigheid.

De datateam® methode: van data naar betere leerprestaties

Kim SchildkampHoe krijgen we de toetsresultaten Engels omhoog? Hoe zorgen we ervoor dat er minder leerlingen blijven zitten? Hoe kunnen we de rekenprestaties van onze leerlingen verbeteren? Iedere dag worden er in het onderwijs vele beslissingen genomen om dit soort problemen aan te pakken. Veel van deze beslissingen worden ad hoc, te snel en op basis van onderbuikgevoelens genomen. Vaak blijven ze achteraf niet zo goed te zijn. Het gebruiken van data, zoals toetsresultaten, lesobservaties en vragenlijsten, kan helpen bij het nemen van deze beslissingen. Deze sessie richt zich op de datateam® methode. Een datateam doet grondig onderzoek naar problemen. Op basis van deze data worden mythes in de onderwijsorganisatie over de oorzaken van een probleem ontkracht en de werkelijke oorzaken van een probleem achterhaald. Vervolgens kan een team op basis van data maatregelen implementeren om hun probleem op te lossen en kwaliteit van onderwijs te verbeteren. Uit onderzoek blijkt dat de datateam® methode kan leiden tot betere leerprestaties. Tijdens deze sessie gaat u actief aan de slag in een datateam om samen het onderwijs te verbeteren.

“Mijn werk is gewoon normaal heel anders!” Over docenten die praktijkgericht onderzoek leren doen.

Amber WalravenPraktijkgericht onderzoek wordt steeds meer gezien als een belangrijk middel voor leerkrachten om hun eigen onderwijs op systematische en doordachte wijze te verbeteren. Het ontwikkelen van een zogenaamde onderzoekende houding en benodigde onderzoeksvaardigheden geldt als belangrijk doel in het opleiden en professionaliseren van leerkrachten omdat beide kunnen bijdragen aan het voortdurend en duurzaam vernieuwen van onderwijs. Toch is het absoluut niet vanzelfsprekend dat leerkrachten praktijkgericht onderzoek doen. In ons project hebben we op 1 school in 4 PLG's 3 keer een praktijkgericht onderzoek gedaan waarbij de verantwoordelijkheid voor het onderzoek steeds meer van onderzoekers naar leerkrachten schoof. In deze workshop wil ik de inzichten uit ons onderzoek, en vooral de (on)mogelijkheden van de school en leerkrachten bespreken. Benieuwd hoe 'ordinale data', 'significantie' en 'Cronbach's alfa' tot de standaard vocabulaire van leerkrachten zijn gaan horen en wat hen dat brengt? Kom langs!

1716

Basic Ingredients for Great Teaching

Pedro De BruyckereA lot works in education, but nothing works all of the time. In this session you’ll learn some basic ingredients for great teaching. But just like when you use salt and pepper in the kitchen, too much or too little can make a huge difference when working on feedback, metacognition, etc… Based on the new book with the same title.

Close Reading als aanpak voor begrijpend luisteren- en lezen in het basisonderwijs

Marita EskesClose Reading is een aanpak voor het begrijpend luisteren- en lezen in het basisonderwijs. De aanpak draagt bij aan beter tekstbegrip én de motivatie van leerlingen. Close Reading komt uit Amerika (Fisher & Frey) maar inmiddels zijn er ook scholen in Nederland die vanuit deze aanpak werken. Bij Close Reading staat de tekst centraal: dit kan een prentenboek zijn, maar ook een informatieve tekst, een reclametekst, verhalende tekst of interview. Middels herhaald lezen, goede instructie/modeling van de leerkracht én veel interactie tussen leerlingen krijgen leerlingen grip op diepere laag van de tekst. Niet enkel de leesstrategie, maar de inhoud staat centraal! Immers: begrijpend lezen betekent dat men betekenis kan verlenen aan de tekst. Strategieën kunnen een hulpmiddel zijn, er is meer voor nodig om tot goed tekstbegrip te komen. Nieuwsgierig? Kom dan naar deze workshop en krijg zicht op hoe theorie en praktijk met elkaar worden verbonden binnen Close Reading.

Vooraf nieuwsgierig en alvast iets lezen? http://expertis.nl/wp-content/uploads/2017/06/Blog-Close-Reading.pdf.

Lesson Study: effectief en bruikbaar om het leren in je school te stimuleren?

Siebrich de VriesLesson Study is een professionaliseringsaanpak die elders op de wereld veel potentieel heeft, maar hoe effectief en bruikbaar is Lesson Study in de Nederlandse onderwijscontext? Voor een NRO-studie hebben we alle kennis verzameld die momenteel beschikbaar is op het gebied van het leren van leraren via Lesson Study. Daarnaast hebben we ervaring opgedaan met Lesson Study in de Nederlandse context, waarbij leraren Nederlands en wiskunde van 12 vo-scholen Lesson Study hebben uitgevoerd. In deze interactieve lezing laten we zien wat Lesson Study is, welke opbrengsten het kan hebben, en onder welke voorwaarden je Lesson Study succesvol op je school kunt voeren.

Ronde 5 /Session 5 14:10-14:50Wat iedere leraar zou moeten weten van de executieve functies (en waarom)

Jelle JollesDe executieve functies ontwikkelen zich over de lange periode vanaf de vroege kindertijd tot ver na het twintigste jaar. De executieve functies zorgen dat we kunnen plannen en prioriteren, dat we begrijpen 'oh, gaat de leerstof hierover?', dat onze leerling zijn impulsen kan remmen, en dat hij niet alleen maar gericht is op wat er in het hier-en-nu gebeurt. Bijzonder belangrijk is dat de executieve functies zich niet 'zomaar vanzelf' ontwikkelen, ook al hangen ze sterk samen met het functioneren van netwerken in de hersenen. Nee: het is juist de gerichte input uit de omgeving (leraar, coach, ouder, mentor) die de vaardigheid van kind en tiener ontwikkelt. Daarom is gerichte sturing en inspiratie ('training') van de leraar nodig. In deze presentatie komen de tien belangrijkste executieve functies aan de orde. Maar ook onze lessenseries rond 'Leer de tiener kennen' en 'Breinlessen' die wij hebben ontwikkeld en hun gebruik in de schoolse praktijk.

Alles op een rij over...huiswerk

Winnifred JelierLeerlingen die huiswerk maken, presteren beter. Huiswerk opgeven heeft dus zin, maar het maakt een groot verschil hoe en wat voor huiswerk je opgeeft en aan wie. In deze lezing zetten we 15 jaar onderzoek uit binnen- en buitenland op een rij en vertalen dat voor gebruik in de klas. Je verlaat het lokaal met veel praktische tips.

Het maximaliseren van leerkrachtkwaliteiten

Adrie VisscherHoewel kreten als ''De leerkracht maakt het verschil'' en "De leerkracht doet ertoe" in onderwijsland regelmatig zijn te horen, hoort men opmerkelijk weinig over hoeveel de leerkracht er nu echt toe doet voor de prestaties van leerlingen. Ik zal daar in mijn presentatie op in gaan en de leerkrachtinvloed vergelijken met de impact van andere factoren. Daarna ga ik in op hoe de vaardigheden en de effectiviteit van leerkrachten zich ontwikkelen tijdens hun loopbaan en vertel ik wat we weten over hoe toppers in andere domeinen dan het onderwijs heel erg goed worden op hun terrein (deliberate practice). Tot slot sta ik stil bij de manieren waarop we die aanpak voor expertise-ontwikkeling zouden kunnen vertalen naar de opleding en nascholing van leerkrachten. Bij dat laatste ga ik ook in op wat geschikte en minder geschikte manieren zijn om het functioneren van leerkrachten te evalueren met het oog op professionalisering.

Ronde 4 /Session 4 13:20-14:00

1918

Fundamenten van effectieve én motiverende leerervaringen

Frank LeonéOnderwijs is idealiter effectief én motiverend. Deze twee kanten van de onderwijsmedaille zijn traditioneel in onderwijsonderzoek grotendeels gescheiden en motivatie krijgt slechts wisselende aandacht in zowel praktijk als onderzoek. In deze workshop, beschouw ik het ontwerpen van onderwijs als het ontwerpen van een leerervaring en wel vanuit twee perspectieven: neurowetenschappen en gamification. Neurowetenschappen omdat het het brein is die ervaringen creëert, gamification omdat deze goed is om in te haken op de bewuste en onbewuste voorkeuren en interesses van mensen. Zo vullen de twee elkaar aan. Het resultaat is een canvas die gebruikt kan worden bij het ontwerpen van onderwijs en de bouwblokken aangeeft van effectief én motiverend onderwijs. Het canvas krijgen de deelnemers mee naar huis, zodat zij het direct in de praktijk toe kunnen passen.

How do schools build a culture where all students can flourish?

Tom BennettIn this session, Tom Bennett, founder of researchED will discuss his recent report for the UK Department of Education that outlined in summary what the most effective schools in the UK did in order to create an environment that scaffolded optimal behaviour and habits, both for learning and for life.

Teachers as change agents make the difference!

Monique (H.R.M.A.) van der HeijdenTeachers are key figures in realising successful changes in education. Teachers are increasingly being asked to use their 'professional agency' in their work and to function as 'change agents'. Professional agency is a central part of the professionalism of (future) teachers, but the extent to which teachers use their agency varies per person. Real 'change agents' use their agency to change education, both at class and school level. They also use their professional agency to promote their professional development. Teachers as change agents are teachers who make a difference in educational practice at both class and school level. But which teachers make the difference? What characterises them? During this workshop the main results and conclusions of my doctoral research will be presented and the participants will discuss the meaning of this for education (in the broadest sense of the word). In particular, the question is asked: how can we make the acquired scientific knowledge transferable to educational and educational practice? In other words, how can we prepare future teachers during their training to become change agents and encourage current teachers in schools to become or remain change agents?

Ronde 5 /Session 5 14:10-14:50Hoe maken we het verschil? Op weg naar (nog) beter taalleesonderwijs.

Jos CöpHet onderwijs is voortdurend in ontwikkeling en zowel wetenschappers als praktijkdeskundigen zijn permanent bezig om vanuit hun perspectief te bepalen wat werkt en wat niet.

De kunst is om dit niet zozeer te doen vanuit wollige visiediscussies, maar het te baseren op waarneembaar effectief bestede leertijd. Uiteindelijk is dit namelijk het schaarse goed dat de belangrijkste voorspeller vormt van goede leerresultaten.

Uit onderzoek en praktijkervaringen ontstaat langzamerhand een goed beeld hoe leertijd effectiever besteed kan worden. In een interactieve presentatie zet Jos Cöp op basis van recent panelonderzoek, (review)studies en recent verschenen onderwijskundige artikelen de belangrijkste ideeën op een rijtje die het in zich hebben om het taalleesonderwijs de komende 5 jaar aanzienlijk te verbeteren. Veel aandacht zal hierbij uitgaan naar het gebruik van hedendaagse leermiddelen en de didactische inzet van ICT.

Pauze /Break 14:50-15:10

Ronde 6 /Session 6 15:10-15:50Onderwijs of Leren?

Panel Discussie onder leiding van Alderik Visser

Deelnemers: Pedro de Bruyckere, Jos Cöp, Casper Hulshof, Kees Vuyk, Hartger WassinkRousseau, Dewey, Illich en zeer recentelijk Claire Boonstra en Rutger Bregman sporen ons aan om gebruik te maken van de natuurlijke nieuwsgierigheid van leerlingen. Nog zeer recent getuigde professor Stevens tijdens een hoorzitting dat het onderwijs het natuurlijk leervermogen van leerlingen onvoldoende benut. Leerlingen die zelf de stof en manier van werken kiezen, zijn gemotiveerd en leren daardoor beter.

Maar, kunnen alle leerlingen even goed hun eigen leren sturen? Hoe verhoudt deze opvatting zich tot het gelijkheidsideaal? Wat verwachten wij als maatschappij van onze schoolverlaters? Een brede kennisbasis of het vermogen tot zelfsturing? Wat werkt voor welke kinderen in welke specifieke context? Of maakt het niet uit hoe je het onderwijs inricht; als je maar vanuit een consistente visie werkt.

Moeten wij onze eenzijdige focus op leren en opbrengsten loslaten en onderwijs inrichten voor de hele mens met de focus persoonsvorming?

Kortom: hoe richten wij ons onderwijs het best in?

2120

Ronde 6 /Session 6 15:10-15:50veilige relaties zijn in veel opzichten gunstig voor leerlingen en bevorderen de betrokkenheid in de klas en het leren van schoolse vaardigheden. Conflict in relaties, daarentegen, belemmert de schoolse ontwikkeling. Dit geldt voor jonge kinderen, maar ook voor leerlingen uit de bovenbouw en het voortgezet onderwijs. Aandacht voor de leerkracht-leerlingrelatie is daarom zowel relevant in primair als voortgezet onderwijs en blijkt in het bijzonder van belang voor risico- of zorgleerlingen. Daarnaast is de affectieve relatie met individuele leerlingen ook belangrijk voor het welbevinden van de leerkracht en de motivatie voor het leraarsvak. Toch wordt deze wetenschappelijke kennis maar weinig gebruikt in de onderwijspraktijk. In deze lezing wordt verondersteld dat dit onder meer te maken heeft met onbekendheid met het concept affectieve relatie en onzekerheid over hoe deze relatie kan worden gemeten, geïnterpreteerd en bespreekbaar gemaakt. Op deze onderwerpen zal nader worden ingaan in de presentatie.

Schools where teachers get better at teaching

Prof. Rebecca AllenExperience is a powerful performance enhancer for teachers. Most people know that teachers improve quickly in the first few years of their careers. But why does experience play such an important role in how teachers acquire skill? Why do the performance-enhancing effects of experience diminish over time? This session will help school leaders and teachers devise plans to ensure that all colleagues can keep improving the quality of their teaching instruction.

Formative Assessment & Feedback in practice

Sergej VisserGood feedback propels learning. And Formative Assessment is potentially powerful. But how can you provide effective feedback to 250 students, teaching 24 lessons a week? How can structural formative assessment be organized on a day to day basis? Is it even possible? And does it work?

Well, does it ever! And what is more: once you start working with structured feedback and organized formative assessment, you will realize: now this is education. It's like venturing out on educational adventures with your pupils.

Then again, it's not all that simple to install a completely new method of teaching like this. Our EFL teachers have been working on our program for fifteen years. We've built our own curriculum, with tests, assignments, activities and background materials. And one thing's for sure: there's no turning back. This is it.

This workshop could be the flying start for FA and FB at your school. You'll be presented with a complete and clear model for formative assessment education, which will give you more insight in the educational process. You'll learn about a set of practical tools that you can apply to your lessons directly and structurally. You will think about the principles that underpin good FB and FA. You will gain insight in what makes effective

Het aansluitingsvraagstuk PO-VO in historisch perspectief

Karen HeijHoe te zorgen voor een goede overgang van basis- naar voortgezet onderwijs is een meer dan 100-jarige zoektocht. Welke opties hebben we overwogen? Welke keuzes hebben we al eens gemaakt? Wat doen we nu? En wat zijn we er in termen van kansengelijkheid mee opgeschoten? Is het feit dat iedereen op hetzelfde moment dezelfde toets aflegt een passende invulling van het borgen van ‘gelijke kansen’? Om goed na te kunnen denken hoe het anders zou moeten en kunnen is het van belang dat we goed weten hoe het nu gaat en waar het vandaan komt. Dat is dan ook het onderwerp van mijn lezing.

Dialoog, betekenis en gedeeld eigenaarschap in een professionele leergemeenschap: op welke manier kunnen bepaalde objecten en activiteiten hieraan bijdragen?

Niels de Ruig, Inti Soeterik, Sonja de JongEen hoge mate van gedeeld eigenaarschap, betekenis en dialoog in een professionele leergemeenschap versterkt de ontwikkeling van nieuwe perspectieven (Snoek et al., 2016, 2017). Op basis van dit idee is de Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam (WOA) vormgegeven. In de Werkplaats werken actoren uit basisscholen en onderzoeksinstellingen samen aan praktijkgericht onderzoek. Het doel van WOA is de kloof verkleinen tussen theorie en praktijk en het door-ontwikkelen van de onderwijspraktijk d.m.v. het samenwerken aan onderzoek. Boundary crossing is essentieel in dit proces van verbinden van theorie en praktijk (Engeström, 2001; Akkerman & Bakker, 2011; Snoek et al., 2016, 2017). Boundary crossing is het proces waarin perspectieven uitgewisseld worden en samen gedeelde betekenissen geconstrueerd worden. In de beweging tussen verschillende systemen (basisschool, onderwijsbestuur, onderzoeksinstituut) spelen boundary objects een belangrijke rol. Deze objecten, zoals bijvoorbeeld instrumenten, formats, literatuur, ingezet tijdens boundary activities stimuleren interactie tussen actoren uit de verschillende systemen (Snoek et al., 2017: 3).

In deze workshop gaan we aan de hand van de werkvorm ‘vier vakken’ samen aan de slag aan de hand van de vraag: waar moeten boundary objecten en boundary activiteiten aan voldoen om eigenaarschap, dialoog en betekenis bij alle betrokken van een professionele leergemeenschap te stimuleren?

Aandacht voor leerkracht-leerlingrelaties: belangrijk voor leerling en leerkracht

Helma KoomenDat de affectieve kwaliteit van de relatie met de leerkracht van belang is voor het functioneren en de prestaties van leerlingen op school, weten we op grond van zowel alledaagse ervaring als een schat aan wetenschappelijke kennis. Warme,

2322

feedback. You can take home worked examples of a renewed curriculum. And you'll hear about the hurdles you'll have to take. Because FA and FB don't ease education - but they improve it. And make it more fun.

Huiswerk - een zinloze traditie?

René KneyberIn deze workshop bespreekt René Kneyber, docent wiskunde, auteur en lid van de Onderwijsraad, zijn perspectief op het thema huiswerk. Wat vertelt onderzoek ons over huiswerk en de effectiviteit ervan, en hoe kun je als leraar huiswerk effectief in (of eigenlijk) buiten de les inzetten?

Vier jaar onderzoek naar comparatief beoordelen: wat hebben we ontdekt?

Renske BouwerVier jaar onderzoek aan de Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent en imec laat zien: comparatief beoordelen werkt. Het paarsgewijs vergelijken van leerlingwerk blijkt een effectieve en eerlijke methode te zijn voor het beoordelen van complexe vaardigheden zoals schrijven en presenteren. Gekoppeld met individuele feedback geeft het leerlingen waardevolle informatie om hun prestaties te verbeteren. Ervaar in deze workshop zelf hoe comparatief beoordelen in D-PAC werkt en leer op basis van wetenschappelijke inzichten hoe het succesvol kan worden ingezet voor het beoordelen van leerlingwerk, peer assessment en docentprofessionalisering.

Virtual Reality, een meerwaarde in het onderwijs?

Robin de LangeVeel mensen zijn enthousiast over de mogelijkheden van Virtual Reality (VR) als leermiddel. Maar waarom eigenlijk? In deze workshop vertelt Robin over de huidige stand van het onderzoek, aanwijzingen waarom Virtual Reality meerwaarde kan bieden, maar ook over gevaren, uitdagingen en toekomstig onderzoek.

Deelnemers beleven de nieuwste VR ervaringen zelf en gaan samen op zoek naar interessante toepassingen!

Beoordelen van schrijfvaardigheid en het geven van feedback

Monica KosterHet beoordelen van schrijfproducten van leerlingen wordt door docenten vaak lastig en tijdrovend gevonden. Of een tekst geslaagd is of niet hangt van allerlei aspecten af, zoals de inhoud van de tekst, de structuur, de stijl en de woordkeuze. Maar ook aspecten zoals spelling, interpunctie en handschrift kunnen hierbij een rol spelen. Beoordelaars verschillen in welke aspecten zij belangrijk vinden bij het beoordelen van een tekst en kunnen daardoor enorm verschillen in hun oordeel over de tekst als geheel. Om tot een betrouwbaar oordeel te komen, is het belangrijk om beoordelaars houvast te bieden. De uitdaging is om een manier van beoordelen

Ronde 7 /Session 7 16:00-16:40

Ronde 7 /Session 7 16:00-16:40te vinden die niet al te tijdrovend is, recht doet aan de tekst als geheel, maar toch voldoende betrouwbaar is. Met dit doel voor ogen hebben wij voor het onderzoek naar de effectiviteit van Tekster (een lesmethode voor schrijfvaardigheid voor groep 6 t/m 8) beoordelingsschalen met ankerteksten ontwikkeld. Deze schalen bestaan uit vijf teksten, die oplopen in tekstkwaliteit. In de workshop ervaar je in de praktijk hoe dit werkt, hoe je de schaal kunt gebruiken voor formatieve evaluatie, bij het geven van effectieve feedback en hoe de schaal gebruikt kan worden om de schrijfontwikkeling van leerlingen over tijd inzichtelijk te maken.

Kennisrotonde: het online loket voor vragen uit het onderwijs

Veronique van der Perk Is het waar dat schrijven bijdraagt aan taalvaardigheidsontwikkeling? En hoe zit dat bij typen? Dit zijn vragen die een leerkracht aan de Kennisrotonde stelde. De Kennisrotonde beantwoordde deze vraag op snelle wijze en baseerde de antwoorden op wetenschappelijk onderzoek. De Kennisrotonde is gelanceerd door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) en is een initiatief van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de PO-Raad, VO-raad, MBO Raad en de Onderwijscoöperatie. Onderwijsprofessionals kunnen bij de Kennisrotonde terecht met al hun actuele kennisvragen over het onderwijs. Vanaf de oprichting twee jaar geleden beantwoordde de Kennisrotonde al ruim 200 vragen. Tijdens deze workshop ontdekt u hoe de Kennisrotonde te werk gaat en op welke manier het initiatief bijdraagt aan het leggen van verbinding tussen onderwijspraktijk en onderzoek. Bent u al nieuwsgierig naar het antwoord op de vragen over de invloed van schrijven en typen op de taalvaardigheidsontwikkeling bij kinderen? Neem hier vast een kijkje: http://bit.ly/2oR31sm

Metacognition - what works and what doesn’t?

Daniel MuijsMetacognition and self-regulated learning are concepts that have become very popular in the educational field in the past few decades, not least because of strong research indicating a relationship between metacognition and learning performance. Many schools and teachers claim to use strategies that promote the metacognition of their students, but research shows that this often has little effect, and meta-analyses by Dignath & Buttner (2008), among others, have shown that interventions work better when applied by the researchers than by the teachers themselves.

In this presentation, based on an extensive systematic literature review, we want to see why this is so, and what can be done to promote metacognition in a more effective way. For example, it appears that the term is often poorly understood, and that there are many misconceptions about metacognition. It is not the case, for example, that metacognition is best taught separately from the subject content, or that it is best to done only through investigative learning. In this presentation we look at exactly what metacognition is and how it can be promoted in the classroom.

2524

Yeah, I know the type. Implicit theories in gifted education

Lianne Hoogeveen‘So, you’re gifted?!’ How would you respond if you were to be addressed in this manner? Would you feel proud or shy? This will probably depend on your perception of the implicit message in the question. Research shows us that implicit theories can contain dysfunctional beliefs about one’s behaviour and potential. These beliefs can influence the self-regulated learning of a learner; they influence the sense of self-efficacy, motivation and the testing of new strategies. Lianne Hoogeveen will discuss research (i.e. research she is currently conducting in cooperation with others) on the effects of self-theories in relation to giftedness.

Effectief rekenonderwijs op de basisschool

Marcel SchmeierEr is iets vreemds aan de hand met het rekenonderwijs in Nederland. Kinderen leren geen vaste oplossingsprocedures meer, maar moeten zelf ontdekken hoe ze een som zouden kunnen oplossen of mogen kiezen uit vier verschillende manieren.

Rekenboeken bevatten opvallend weinig sommen, maar vooral veel verhaaltjes en plaatjes. De Onderwijsinspectie constateert dat bijna alle scholen daarom extra materialen aanschaffen om het optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen te oefenen.

Het staartdelen is vervangen door happendelen en het cijferen door kolomsgewijs rekenen. Ouders kunnen hierdoor hun kinderen niet meer helpen: ze leren op school op een andere manier rekenen dan zij vroeger zelf hebben geleerd.

Ondertussen daalt de rekenvaardigheid van Nederlandse kinderen al bijna twintig jaar. Is het rekenonderwijs nog wel van deze tijd? Hoe kan het beter? Wat kunnen we leren van de wetenschap? Maar vooral: hoe leren we onze kinderen weer rekenen?

Hannah BijlsmaOnderwijskundig onderzoeker, leerkracht, Universiteit Twente

Hannah is in 2014 afgestudeerd aan de Academische Opleiding tot Leraar Basisonderwijs in Groningen. Vervolgens heeft zij haar Master Onderwijskunde en de Research Master (Education & Development) afgerond. Ze werkt als onderzoeker (PhD) aan de Universiteit

Twente en doet onderzoek naar het gebruik van leerlingfeedback aan docenten voor verbetering van leskwaliteit. Daarnaast staat zij voor de klas als leerkracht van groep 7/8.

Suzanne Bogaerds-HazenbergPromovenda, Universiteit Utrecht

Suzanne Bogaerds-Hazenberg heeft bijzondere interesse voor de taalontwikkeling van kinderen, en dan vooral voor de ontwikkeling van hun geletterdheid. Sinds september 2016 werkt ze als promovenda onderwijskunde aan de Universiteit Utrecht. Haar

promotieonderzoek betreft begrijpend lezen op de basisschool en richt zich op de vraag of een expliciete focus op tekststructuur en observerend leren effectief kunnen worden ingezet om het tekstbegrip van leerlingen te vergroten.

Suzanne voltooide aan de Rijksuniversiteit Groningen de bachelors Pedagogische Wetenschappen (cum laude, 2013) en Franse taal en cultuur (summa cum laude, 2014) en de onderzoeksmaster Linguistics (summa cum laude, 2016).

Christian BokhoveUniversitair docent, Universiteit van Southampton

cbokhove www.bokhove.net

Bokhove is een specialist in het gebruik van ICT in het wiskunde onderwijs. Hij was wiskunde en ICT docent en hoofd van de ICT afdeling op een VO school van 1998-2012. In die tijd nam hij deel aan en leidde wiskunde en ICT projecten (wisweb, Galois, Sage). In 2011 verkreeg hij zijn doctorstite aan de Universiteit van Utrecht l met zijn promotieonderzoek ‘Use of ICT for acquiring, practicing and assessing algebraic expertise’ (ver RED: ‘Gebruik van ICT voor het verkrijgen, beoefenen en beoordelen van algebra kennis’). Vanaf 2012 is bij benoemd als universitair docent wiskundeonderwijs aan de Universiteit van Southhampton.

Renske Bouwerpostdoc onderzoeker, Universiteit Antwerpen

dpaccj http://www.d-pac.be

Renske Bouwer is als postdoc onderzoeker en onderzoekscoördinator van D-PAC verbonden aan het departement Opleidings- en Onderwijswetenschappen aan de Universiteit van Antwerpen. Hier doet zij onderzoek naar de betrouwbaarheid en validiteit van paarsgewijze vergelijking voor het beoordelen van complexe competenties zoals schrijven en presenteren. Ook onderzoekt ze hoe deze beoordelingsmethode ingezet kan worden voor peer feedback en docentprofessionalisering. In 2016 promoveerde zij cum laude aan de Universiteit Utrecht op een onderzoek naar de verbetering van schrijfvaardigheid van leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs.

SPREKERS

27www.researchED.eu

Pedro De BruyckerePedagoog en onderzoeker

thebandb xyofeinstein.be

Pedro De Bruyckere (PhD) is pedagoog en onderzoeker aan oa de Arteveldehogeschool in Gent. Hij is oa co-auteur van Jongens zijn Slimmer dan Meisjes en De Jeugd is

Tegenwoordig. Recent schreef hij het nieuwe book Klaskit.

Jos CöpLeer(middelen)specialist taal, lezen en ICT

@joscop www.leertijd.nl

Jos Cöp is leer(middelen)specialist taal, lezen en ICT bij Leertijd.nl en voert vanuit een onafhankelijke positie opdrachten uit voor een breed scala aan opdrachtgevers. Eerder was hij leerkracht basisonderwijs, schoolbegeleider, ICT-adviseur, leermiddelenontwikkelaar en uitgever. Jos publiceert veel in vooraanstaande onderwijsbladen en op websites. Verder is hij regelmatig spreker op onderwijsevenementen. In de sociale media vindt u hem ondermeer op Twitter en Linkedin. Daarnaast is hij actief met een eigen blog en veelgelezen onderwijsnieuwsbrief.

Marita EskesM SEN, Expertis Onderwijsadviseurs

@maritaeskes http://expertis.nl/adviseur/marita-eskes/

Marita Eskes (M SEN) heeft jaren gewerkt als leerkracht, leescoördinator en Remedial Teacher in het basisonderwijs. Inmiddels werkt zij als onderwijsadviseur taal/lezen en didactisch handelen bij Expertis Onderwijsadvies en daarnaast een dag per week voor stichting PCOU in Utrecht, waaronder 29 scholen vallen voor basis- en speciaal onderwijs. Door haar ervaring in de onderwijspraktijk weet zij de theorie te verbinden met het dagelijkse werken op de werkvloer.

Marieke van GeelUniversiteit Twente

www.matchproject.nl

Na de pabo volgde Marieke van Geel de master ‘Educational Science & Techonology’ aan de Universiteit Twente, en stond daarnaast drie dagen per week voor de klas. Na afronding van haar master begon ze aan haar promotieonderzoek waarin ze samen met Trynke Keuning de effecten van de Focus-interventie (een tweejarige teamtraining opbrengstgericht werken) heeft geëvalueerd. De nadruk in haar onderzoek ligt op het gebruik van (toets)gegevens, leiderschap en schoolcultuur. Sinds november 2015 werkt ze samen met Trynke als Postdoc-onderzoeker in en coördinator van het MATCH-project.

Gijs de GrootLeerkracht, BAB-lid, Beroepsvereniging Academici Basisonderwijs

"Als academische leerkracht coach ik leerkrachtenteams op het geven van lessen met coöperatieve werkvormen. Tijdens zijn opleiding heb ik onderzoek gedaan naar de implementatie van coöperatief leren, en het is fantastisch om deze theoretische kennis

te gebruiken in de praktijk ter verbetering van het onderwijs". Gijs is leerkracht van groep 7/8 van CBS De Rietzanger in Eeldepaterswolde. Hij is actief lid bij de Beroepsvereniging Academici Basisonderwijs en zet zich daarmee in voor de positionering van deze beroepsgroep.

Sonja de JongLeerkracht en leerteamcoördinator op de 5e Montessorischool in Amsterdam, STAIJ

Sonja de Jong. Toptalent. Afgestudeerd aan de Universitaire Pabo van Amsterdam (UPvA) en werkzaam als leerkracht en leerteamcoördinator op de 5e Montessorischool in Amsterdam. Via dat leerteam is zij verbonden met de Pilot Werkplaats Diversiteit van

Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam (WOA, zie:http://www.kohnstamminstituut.uva.nl/woa/). Sonja is genomineerd voor de landelijke scriptieprijs van de Academische Pabo’s 2017. Sonja geeft leiding aan eigen bouw, wat heeft geresulteerd in een steeds verdere implementatie van Onderzoekend en Ontwerpend leren.

Karen HeijParrhesia Onderwijs bv

Nadat ik in 1988 ben afgestudeerd als toegepast taalkundige heb ik me bij Bureau ICE verdiept in toetsing en examinering. Ik heb daar 26 jaar gewerkt waarvan ruim 14 jaar als directeur. Op dit moment werk ik als zelfstandige toetsexpert en geef ik lezingen over de

toetscultuur in Nederland. Het vraagstuk van de aansluiting PO-VO vormt de kern van het promotie-traject dat ik ben gestart.

Dr. Monique (H.R.M.A.) van der HeijdenHogeschool de Kempel

Van der Heijden is werkzaam als hogeschooldocent-onderzoeker op hogeschool De Kempel in Helmond (PABO). Ze heeft brede ervaring in verschillende facetten van het onderwijs. Van der Heijden heeft ruim 20 jaar ervaring in het opleiden en begeleiden

van (aanstaande) leraren. Ze is Academic director van de Master Leren en Innoveren (locatie Helmond) en (co)auteur van verscheidene wetenschappelijke- en vakpublicaties. In 2012 heeft ze de NWO Promotiebeurs Voor Leraren gewonnen. In juni 2017 is Van der Heijden gepromoveerd aan de TU/e. In haar promotieonderzoek staat het identificeren van leraren als change agents in het basisonderwijs centraal.

Lianne HoogeveenHoofdopleider ‘ECHA- Specialist in Gifted Education’ en ‘Schoolpsycholoog’, GZ-psycholoog, Radboud Universiteit en CBO Talent Development

Dr. Lianne Hoogeveen is hoofdopleider van de opleidingen tot ‘ECHA-Specialist in Gifted Education’ en ‘Schoolpsycholoog’ (Radboud Centrum Sociale Wetenschappen)

en werkzaam bij CBO Talent Development als GZ-psycholoog. Daarnaast is zij docent Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde (Radboud Universiteit). Ze is betrokken bij wetenschappelijk onderzoek op het gebied van hoogbegaafdheid, in samenwerking met collega’s van binnen- en buitenlandse universiteiten. Lianne Hoogeveen maakt deel uit van het bestuur van de European Council for High Ability (ECHA) en is vanuit ECHA voorzitter van de accreditatiecommissie van het European Talent Support Network.

29www.researchED.eu

Casper HulshofUniversiteit Utrecht

@casperhuls onderwijskunde.blogspot.com

Casper Hulshof is docent aan de opleiding Onderwijskunde aan de Universiteit Utrecht. Hij verzorgt onder andere onderwijs op het gebied van onderwijspsychologie, assessment, wetenschapsfilosofie en geschiedenis van het onderwijs. Verbinding met de actualiteit en humor zijn voor hem belangrijke elementen die onderwijs onderscheidend maken. Daarnaast is hij via verschillende sociale media actief deelnemer aan discussies over onderwijskwesties. Zijn doel is om de verbinding tussen theorie en praktijk te verstevigen, om het onderwijsveld daarvan te laten profiteren.

Winnifred JelierOnderwijsredacteur, Didactief

Winnifred Jelier (1979) is onderwijsredacteur. Voor het vaktijdschrift Didactief zet ze elke maand onderzoek binnen een onderwijsthema op een rij. Tijdens de ResearchED in Amsterdam presenteert ze praktische handreikingen van wetenschappers over huiswerk.

Huiswerk opgeven werkt, maar het maakt een groot verschil hoe en wat voor huiswerk je opgeeft en aan wie.

Jelle JollesProf, Vrije Universiteit

@jellejolles http://www.jellejolles.nl

Jelle Jolles is Universiteitshoogleraar Neuropsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en leidt het Centrum Brein & Leren. Tevens coördineert hij het landelijke koepelprogramma LEREN dat valt onder het Nationaal Initiatief Hersenen & Cognitie (NIHC) van NWO. Hij maakt zich sterk voor de dialoog tussen wetenschappelijk onderzoek en samenleving. Daarbij gaat het om onderwijs en opvoeding en om ‘levenlang leren’ bij kinderen, tieners, volwassenen, ouderen en patiënten met een hersendysfunctie. Jolles’ doel is om onderwijs en opvoeding te laten profiteren van de inzichten die de laatste jaren zijn verkregen over de hersenen en over het cognitief en neuropsychologisch functioneren. Zijn activiteiten richten zich op ‘de menselijke ontplooiing’ en de factoren die daar bepalend voor zijn.

Jelle Kaldewaijdirecteur NRO

Directeur NRO, sinds 2012

Ronald Keijzerlector, Hogeschool iPabo

Ronald Keijzer (1959) was tussen 1988 en 2008 lerarenopleider rekenen-wiskunde aan verschillende lerarenopleidingen basisonderwijs. Al vanaf het begin van zijn carrière heeft hij opleiden gecombineerd met het doen van onderzoek en het ontwikkelen van

(vernieuwende) onderwijsmaterialen. Sinds 2008 is hij lector rekenen-wiskunde. Verricht onderzoek in samenwerking met lerarenopleiders in de ELWIeR-onderzoeksgroep, is projectleider van de Grote Rekendag, hoofdredacteur van ‘Volgens Bartjens - ontwikkeling en onderzoek’ en was projectleider van het TRaP-project, dat zich richt op taal in de reken-wiskundeles. Keijzer heeft vele publicaties op zijn naam staan over het reken-wiskundeonderwijs.

Trynke KeuningUniversiteit van MaastrichtNa het afronden van de Master ‘Onderwijskunde’ en de research master ‘Behavioural and Social Sciences’ aan de Rijksuniversiteit Groningen is Trynke Keuning begonnen aan haar promotietraject. In dit promotietraject onderzocht ze samen met Marieke

van Geel de effecten van de Focus-interventie: een tweejarige training opbrengstgericht werken voor basisschoolteams, waarbij ze in het bijzonder geïnteresseerd was in de samenwerking binnen teams en het meten van leerkrachtkwaliteit. Voor de Universiteit Maastricht werkt Trynke als Postdoc samen met Marieke als coördinator en onderzoeker van het MATCH-project.

Mirjam KeyserLeerkracht, bestuurder BAB, Beroepsvereniging Academici BasisonderwijsMirjam Keyser is in 2013 afgestudeerd aan de Academische Lerarenopleiding Primair Onderwijs in Nijmegen. Daarna heeft zij haar master Onderwijskunde gehaald. Met drie oud-klasgenoten heeft Mirjam haar eigen bedrijf ‘Mes en vork – voeding voor onderwijs’

opgezet. Naast haar eigen bedrijf werkt Mirjam als groepsleerkracht.

Wilma KippersOnderzoeker, Universiteit Twente@KippersWilma

Wilma Kippers, MSc is werkzaam als promovenda binnen het project Datateams van ELAN, de vakgroep Docentontwikkeling van de Universiteit Twente. Zij doet onderzoek naar het

formatieve gebruik van data in het voortgezet onderwijs. Vragen die centraal staan in haar onderzoek zijn: In welke mate en hoe wordt formatief toetsen toegepast, volgens docenten? In hoeverre ontwikkelen docenten en schoolleiders kennis en vaardigheden tijdens de datateam interventie? Hoe interpreteren docenten en leerlingen de Diagnostische Tussentijdse Toets rapportages en welke vervolgstappen besluiten zij te nemen? Kippers is medeauteur van een aantal artikelen op het gebied van formatief toetsen.

René KneyberDocent wiskunde, DS Pierson college rkneyber www.renekneyber.nl

René Kneyber is docent wiskunde en schreef diverse boeken over orde houden, gezag en onderwijsbeleid. Ook was hij betrokken bij de vertaling van Cijfers geven werkt

niet van Dylan Wiliam en Het prachtige risico van onderwijs van Gert Biesta. Sinds 2015 is hij lid van de Onderwijsraad en onderwijscolumnist in Trouw. Door Scienceguide werd hij in 2015 uitgeroepen tot nummer 7 in de top-10 innovators en bepalers in de kennissector.

Helma KoomenUniversitair hoofddocent, Universiteit van AmsterdamHelma Koomen is Universitair Hoofddocent aan de Universiteit van Amsterdam, afdeling Pedagogische en Onderwijskundige Wetenschappen. Zij studeerde orthopedagogiek en onderwijskunde en promoveerde in de ontwikkelingspsychologie op een proefschrift

over vroege moeder-kindinteractie en gehechtheid. Haar onderzoek gaat over de rol van leerkracht-leerlinginteracties en -relaties in primair en voortgezet onderwijs. Dit thema wordt zowel in verband gebracht met het sociaal-emotioneel functioneren en schools leren van leerlingen, als met emoties, stress, welbevinden en effectiviteit van handelen van leraren. Zij ontwikkelt tevens meetinstrumenten en leerkrachtinterventies voor leerkracht-leerlingrelaties.

31www.researchED.eu

Dr. Hanke KorpershoekGION Onderwijs/Onderzoek, Rijksuniversiteit Groningen

Hanke Korpershoek (1982) volgde de Pabo aan de Hanzehogeschool Groningen en studeerde Onderwijskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Momenteel is zij als universitair hoofddocent verbonden aan het GION Onderwijs/Onderzoek instituut van de

Rijksuniversiteit Groningen. Zij is programmacoördinator van de Academische Pabo en verzorgt tevens onderwijs voor de Academische Pabo, de Master Onderwijskunde en de Research Master. Haar onderzoek richt zich op de motivatie, betrokkenheid, talentbenutting en het studiekeuzegedrag van leerlingen, de aansluiting tussen basis- en voortgezet onderwijs en de inrichting van de onderbouw in het voortgezet onderwijs.

Monica KosterOnderzoeker/ontwikkelaar, Tekster

@teksterNL

Monica Koster is zelfstandig onderzoeker, ontwikkelaar, adviseur en trainer op het gebied van taalonderwijs, en schrijfvaardigheid in het bijzonder. Zij is tevens uitgever

van Tekster, de lesmethode voor schrijfvaardigheid die zij tijdens haar promotietraject aan de Universiteit Utrecht heeft ontwikkeld en op effectiviteit beproefd. Zij is vorig jaar cum laude gepromoveerd op dit onderzoek.

Robin de LangePhD onderzoeker Universiteit Leiden | Oprichter Virtual Reality Learning Lab

@robindelange http://vrlearninglab.nl/blog/

Robin is de oprichter van het Virtual Reality Learning Lab en PhD onderzoeker aan de Universiteit Leiden onder supervisie van prof. dr. Bas Haring. Hij onderzoekt de mogelijke meerwaarde van Virtual en Augmented Reality als leermiddel.

Robin heeft een bachelor in natuurkunde en filosofie afgerond en een master in Media Technology. Voor het VR Learning lab was hij o.a. de eigenaar van een huiswerkinstituut en de oprichter van Lyceo CodeLab.

Aryan van der LeijEm hoogleraar Orthopedagogiek

Prof. dr. Aryan van der Leij (1946) is als emeritus-hoogleraar Orthopedagogiek verbonden aan het Research Institute Child Development and Education van de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek richt zich op lees- en gedragsproblemen op school, de rol van

de leerkracht, diagnostiek en interventies. In 2003 verscheen zijn standaardwerk over Leesproblemen en dyslexie bij Lemniscaat. Hij participeert vanaf 1998 in het langlopende Dutch Dyslexia Programme dat de invloed van biologische, cognitieve en omgevingsfactoren op de ontwikkeling van dyslexie in de periode van 0 tot 9 jaar en verder onderzoekt, alsmede de genetische achtergrond en de mogelijkheid tot vroege interventie en preventie. In 2016 verscheen Dit is dyslexie bij LannoCampus dat de kennis omtrent dyslexie en de relatie met laaggeletterdheid voor een breder publiek samenvat. Na zijn emeritaat heeft hij zijn werkterrein verbreed tot de moderne maatschappelijke problematiek rond opvoeden en opgroeien. In april 2013 verscheen De pretparkgeneratie bij Nijgh & Van Ditmar.

Frank LeonéUniversitair Docent, Radboud Universiteit Nijmegen: Donders Instituut voor Brein, Cognitie en Gedrag

Frank Leoné onderzoekt de kruisbestuiving tussen neurowetenschappen, onderwijs en technologie: hoe kan kennis over het brein het onderwijs en onderwijstechnologie

helpen? Hij is verbonden aan het Donders Instituut in Nijmegen en doceert bij de opleiding Kunstmatige Intelligentie. Hij richt zich in zijn werk sterk op maatschappelijke impact, o.a. door het geven en organiseren van publiekslezingen en de Donders Education Hackathon, een weekend waarin docenten, wetenschappers en programmeurs samen innovative onderwijssoftware bouwen. Naast onderzoeker, heeft Frank een startup Marbelous Minds, waarin hij games ontwerpt en workshops verzorgt.

Linda LitjensLeerkracht, BAB-lid, Beroepsvereniging Academici Basisonderwijs

Linda Litjens is academische leerkracht bij de Katholieke Scholenstichting Utrecht. Vanaf september 2017 werkt zij, naast haar baan als leerkracht, mee aan het landelijke traject van curriculumvernieuwing in het PO en VO van Curriculum.nu. Zij is actief lid bij

de Beroepsvereniging Academici Basisonderwijs en zet zich daarmee in voor de positionering van deze beroepsgroep.

Hans van LuitHoogleraar Educatie & Pedagogiek - Orthopedagogiek CMO, Universiteit Utrecht

De orthopedagoog Hans van Luit promoveerde op het onderwerp ‘Rekenproblemen in het speciaal onderwijs’. Nu is hij hoogleraar diagnostiek en behandeling van kinderen met dyscalculie aan de Universiteit Utrecht. Hij is onder andere opleidingsdirecteur

Pedagogische wetenschappen, hoofd Dyscalculie Expertisecentrum Nederland (Ambulatorium) en voorzitter van de Stichting Kwaliteitsinstituut Dyscalculie.

Hans van Luit is sterk praktijk gericht en doet klinisch onderzoek naar voorkomen van rekenproblemen en diagnostiek van dyscalculie bij kinderen, adolescenten en volwassenen. Verder verzorgt hij post academisch onderwijs tbv professionals op het terrein van diagnostiek en behandeling van mensen met dyscalculie.

Monique MarreveldHoofdredacteur Didactief

@DidactiefOnline www.didactiefonline.nl

Prof. Dr. Ton MooijEmeritus Hoogleraar Radboud en Open Universiteit

Prof. dr. Ton Mooij (1948) was tot 2016 hoogleraar aan de OU en sectorhoofd onderwijsonderzoek, onderzoeker en adviseur schoolontwikkeling aan de Radboud Universiteit. Zijn specialisaties betreffen: hoogbegaafdheid; sociaal leerlinggedrag

(pesten, geweld); ICT-ontwikkeling in relatie tot leren, curriculum en school; multiniveau optimalisering van cognitieve en sociale curriculum- en schoolkenmerken; multiniveau onderzoek en monitoring van cognitieve en sociale effecten op leerlingen; advisering bij schoolontwikkeling; en training van schoolteams. In zijn onderzoek maakt Ton Mooij gebruik van (quasi-)experimentele designs, surveys, praktijkobservatie en complementaire multiniveau technieken voor dataverzameling.

33www.researchED.eu

Daniel MuijsHead of Research, Office for Standards in Education (Ofsted)

@ProfDanielMuijs

Daniel Muijs is sinds 3 Januari 2018 Hoofd Onderzoek bij Ofsted, de nationale inspectie voor onderwijs en sociale zorg in Engeland. Hiervoor was hij Professor in het departement

onderwijskunde en assistent decaan onderzoek aan de faculteit sociale, gedrags- en wiskundige wetenschappen aan de Universiteit van Southampton (Engeland). Voordien werkte hij o.m. aan de universiteiten van Manchester, Newcastle, Warwick en Leuven. Daniel is met Roel Bosker editor van ‘School Effectiveness and School Improvement’ en is een specialist in onderwijseffectiviteitsonderzoek.

Fokke MunkLerarenopleider, Hogeschool iPabo

Docent rekenen-wiskunde&didactiek op de hogeschool iPabo (Amsterdam) sinds 1990. Sinds 2005 betrokken bij ontwikkeling en uitvoering van de post-HBO opleiding coördinator rekenen. Medewerker bij diverse ontwikkel-en onderzoeksprojecten van

de Universiteit Utrecht (Freudenthal Instituut), en de hogeschool iPabo, o.a. Talentenkracht, Grote Rekendag, succes rekenen voor laag gecijferden, opleiding rekendocent op het mbo, en versterken van het rekenonderwijs in Indonesië. Medeauteur van diverse publicaties, zowel op het terrein van de lerarenopleiding, de nascholing van leraren, als voor het basisonderwijs en vve.

Sophie Oudmanleerkracht in het basisonderwijs, Dr. Bosschool

Sophie Oudman werkt twee dagen in de week als leerkracht in het basisonderwijs aan de Dr. Bosschool in Utrecht. Drie dagen in de week werkt zij op de Universiteit Utrecht aan haar PhD-onderzoek, getiteld: “Improving Teacher Judgment Accuracy and Support

Adaptivity: What Cues are Good Clues?”. Zij is actief lid van BAB en zet zich in om de academische leerkracht een duidelijke positie te geven.

Veronique van der PerkCoördinator Kennisrotonde, NRO

@kennisrotonde

Coördinator Kennisrotonde NRO

Niels de RuigBruggenbouwer in WOA/ Projectleider Onderzoekend en Ontwerpend leren 5e Montessorischool Amsterdam, STAIJ

Niels de Ruig. Bruggenbouwer. Sinds 2014 is Niels Projectleider Onderzoekend en Ontwerpend leren op de 5e Montessorischool van STAIJ. Daarnaast heeft hij de Research

Master Child Development en Education aan de Universiteit van Amsterdam afgerond. Ook is hij leerkracht in groep 5-6. Niels is bruggenbouwer in de Pilot Werkplaats Diversiteit van Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam (WOA, zie:http://www.kohnstamminstituut.uva.nl/woa/).

Kim SchildkampUniversiteit Hoofddocent, Universiteit Twente

@SchildkampKim

Dr. Kim Schildkamp is universitair hoofddocent bij de lerarenopleiding ELAN van de Universiteit Twente. Het onderzoek van Kim richt zich op datagebruik en formatief

toetsen. Ze heeft verschillende prijzen gewonnen voor haar werk, waaronder voor haar werk rondom de datateam® methode. Deze interventie heeft Kim ontwikkeld en uitgebreid onderzocht. Het boek hierover, getiteld “De datateam® methode: Een concrete aanpak voor onderwijsverbetering”, is verschenen in het Nederlands, Zweeds en Engels. Kim is de president-elect van ICSEI (International Congress on School Effectiveness and Improvement) en ze is de oprichter en de voorzitter van het ICSEI data use netwerk.

Marcel SchmeierOnderwijsadviseur, Expertis Onderwijsadviseurs

@Onderwijsgek www.onderwijsgek.nl

Marcel Schmeier is adviseur taal en rekenen bij Expertis Onderwijsadviseurs en heeft ruime ervaring als leerkracht en intern begeleider in het speciaal en regulier basisonderwijs. Hij weet als geen ander de theorie op een inspirerende wijze te vertalen naar de dagelijkse praktijk in de klas: “Werken aan onderwijskwaliteit doe je door het primaire proces te verbeteren: het lesgeven, en dan met name de instructie.” Marcel is bekend van de boeken ‘Expliciete Directe Instructie: tips en technieken voor een goede les’ en ‘Effectief rekenonderwijs op de basisschool’.

Stef Severtmedewerker kennisbenutting NRO

medewerker kennisbenutting NRO sinds 2017.

Daarvoor leerkracht basisonderwijs, dagbladjournalist, (pers)historicus.

Inti SoeterikDocent en onderzoeker aan de UvA/ Universitaore Pabo van Amsterdam, projectleider Pilot Werkplaats Diversiteit, UvA

Inti Soeterik. Docent en onderzoeker die gaat voor ontwikkeling en verandering. Werkzaam als docent en onderzoeker op de Universitaire Pabo van Amsterdam en de

afdeling onderwijswetenschappen van de UvA. Projectleider van de pilot werkplaats diversiteit van Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam (WOA, zie: http://www.kohnstamminstituut.uva.nl/woa/).

Gerdineke van SilfhoutTaalexpert, SLO

@gerdinekesilfh www.schrijfgemak.nl

Gerdineke van Silfhout is taalexpert en leerplanontwikkelaar bij SLO, afdeling voortgezet onderwijs. Haar expertise ligt op het gebied van taal in studiematerialen, geïntegreerd taalonderwijs en toetsing & evaluatie. Zij deed in opdracht van Stichting Lezen promotie-onderzoek naar de begrijpelijkheid van schoolboekteksten in het voortgezet onderwijs. Momenteel houdt zij zich o.a. bezig met het inbedden van formatieve evalutie in de schoolpraktijk.

35www.researchED.eu

Tim SurmaMSc in the Learning Sciences - PhD onderzoeker, Welten-Instituut van de Open Universiteit / Berkenboom Humaniora

@timsurma www.adesignfor.education

Tim geeft vijftien jaar wiskunde (and still counting) aan een Vlaamse secundaire school en gaf ook algemeen-didactische vakken aan een lerarenopleiding. Na het behalen van zijn master in de Learning Sciences promoveert hij op dit moment aan het Welten-Instituut van de Open Universiteit. Hij bouwt er expertise op over effectieve leerstrategieën en hoe deze leerstrategieën te gebruiken voor de klas. Hij gaf in Vlaanderen al vaker gesmaakte workshops en lezingen over hoe de wetenschap van het leren en de klaspraktijk elkaar kunnen versterken en beïnvloeden.

Kristel VanhoyweghenMSc in the Learning Sciences - Lerarenopleider, Specifieke Lerarenopleiding Het Perspectief / Berkenboom Humaniora

@krvanhoyweghen www.adesignfor.education

Kristel Vanhoyweghen is MSc in the Learning Sciences. Daarnaast doceert ze vakdidactiek wiskunde aan een Vlaamse lerarenopleiding en geeft ze wiskunde in het secundair onderwijs. Ze vertaalde ‘the science of learning’ naar de klaspraktijk, waardoor ze regelmatig gevraagd wordt om workshops of lezingen te geven voor lerarenteams, ouders of leerlingen. Voor haar masterthesis ging ze op zoek naar effectieve leerstrategieën in handboeken die gebruikt worden in de vakken algemene didactiek en onderwijskunde aan lerarenopleidingen.

Mark van der Veenleraar/lerarenbegeleider, Primair Onderwijs

Mark van der Veen is al geruime tijd leraar in het primair onderwijs. Ook heeft hij binnen zijn school de functie als lerarenbegeleider, waarbij hij zich onder andere buigt over het professionaliseringsbeleid en workshops organiseert voor collega’s. Hij studeerde af

aan de Open Universiteit, waarbij hij zich o.a. richtte op het onderwerp motivatie. Mark vindt het enorm belangrijk dat de kloof tussen de wetenschap en de onderwijspraktijk kleiner wordt. Hier draagt hij dan ook graag zijn steentje aan bij. Op twitter is hij te volgen onder de naam @markonderwijzer.

Kees VernooyEmiritus Hoogleraar

Dr. Kees Vernooy was als lector op het gebied van E ectief taal- en leesonderwijs verbonden aan de hogeschool Edith Stein in Hengelo. Daarnaast werkte hij o.a. bij de Universiteit van Utrecht, de schoolbegeleidingsdienst Tilburg, CPS onderwijsontwikkeling

en advies en Expertis Onderwijsadviseurs. Op het gebied van lezen was hij als wetenschappelijk projectleider betrokken bij diverse bekende leesprojecten. Zijn laatste project was Stap voor Stap beter begrijpend lezen dat gericht was op het verbeteren van de resultaten in groep 7 en 8 op het gebied van begrijpend lezen. De projecten – ook die in het SBO – hadden sterk verbeterde leesprestaties van de leerlingen tot gevolg.

Vernooy is een pleitbezorger voor op wetenschappelijke kennis gebaseerde onderwijsvernieuwingen.

Adrie Visscherprofessor, Universiteit Twente en Universiteit Groningen

Adrie Visscher is full professor aan de Universiteit Twente en daar voorzitter van ELAN, de vakgroep Docentontwikkeling. Hij bekleedt bovendien een bijzondere leerstoel aan de RUG. In zijn werk is de bevordering van de effectieve benutting van feedback een

centraal thema. De feedback aan leerkrachten kan bijvoorbeeld gaan over de prestaties van leerlingen, maar ook over de didactische vaardigheden van leerkrachten (beoordeeld door een extern expert, of door leerlingen). Aangezien differentiatie hierbij ook ook vaak een belangrijke rol speelt, doet hij de laatste jaren ook steeds meer onderzoek naar wat de complexe differentiatietaak inhoudt en hoe leerkrachten zich deze eigen kunnen maken.

Alderik VisserCurriculum Developer, SLO

@alderikvisser http://alderikvisser.blogspot.nl/

Alderik Visser is historicus en onderwijskundige en werkt als curriculum ontwikkelaar bij het SLO. Hij schrijft op eigen titel blogs en artikelen over onderwijs, pedagogiek, filosofie en beleid. Daarover publiceerde hij o.a. In Het Alternatief I en II en de Engelstalige editie Flip the System.

Sergej VisserDocent / Spreker, Griftland College, Soest

@sergej_visser

He who chases two rabbits, catches none, luidt een Oosters gezegde. Daar trek ik me weinig van aan. De Uomo universale, die leeft om te leren en leert om te leven, die past meer bij mij. En bij het onderwijs van nu.

Als docent Engels (en CKV) ontwerp ik met collega’s het complete lesprogramma voor de bovenbouwklassen HAVO en VWO op mijn school. Een brede interesse en een flinke dosis creativiteit komen daarbij goed van pas.

Siebrich de Vriesdr, Rijksuniversiteit Groningen

Siebrich de Vries is universitair docent aan de universitaire lerarenopleiding van de Rijksuniversiteit Groningen, en is projectleider Lesson Study.

Kees VuykKees Vuyk studeerde psychologie aan de Vrije Universiteit (VU) en filosofie (UvA). Hij promoveerde op 'Homo Volens; Beschouwingen over de moderne mens als willende mens naar aanleiding van Nietzsche en Heidegger ‘. In 2001 werd hij directeur van het Nederlands Theater Instituut Nederland. In 2006 werd hij universitair hoofddocent

kunstbeleid en kunstmanagement in Utrecht.

Hij publiceerde drie boeken en co-redigeerde vier boeken. Hij is auteur van talloze artikelen over culturele filosofie, cultuurbeleid en theater. In zijn boek, ‘Oude en nieuwe ongelijkheid - Over het failliet van he verheffingsideaal’, gaat hij diep in op de relatie tussen onderwijs en (on)gelijkheid.

37www.researchED.eu

Amber Walravenuniversitair docent, Radboud Docenten Academie, Radboud Universiteit Nijmegen

amberwalraven amberwalraven.edublogs.org

Als onderzoeker ben ik geïnteresseerd in zowel leerlingen als docenten en hoe zij het meeste uit leren en onderwijs kunnen halen. Wat is de rol van een leraar of een leerling, hoe beïnvloedt hun visie op het leren hun onderwijs en hun leren, wat is de rol van het curriculum? Hoe helpen we leerlingen en docenten om een blik op ‘vandaag’ te nemen en deze te gebruiken bij het vorm te geven van hun volgende les, cursus, project? Ik ben ervan overtuigd dat onderwijs continu in beweging is en we het steeds kunnen verbeteren door het stellen en beantwoorden van de juiste vragen. Ik heb een extra belangstelling voor de rol van ICT in dit hele proces.

Hartger WassinkCoördinator NIVOZ Denktank, NIVOZ

hartgerwassink www.nivoz.nl

Hartger Wassink is onderzoeker en adviseur in het onderwijs. Hij werkt voor Stichting NIVOZ, waar hij zich als coördinator van de NIVOZ Denktank richt op het faciliteren van de dialoog tussen onderzoekers en professionals over betekenisvol onderwijsonderzoek.

Christel WolterinckConrector/onderzoeker, Stichting Carmelcollege

@ChristelWol

Drs. Christel Wolterinck is teamleider Onderzoek en Onderwijsontwikkeling op het Marianum, een brede scholengemeenschap voor vmbo, havo, vwo, en gymnasium (Stichting Carmelcollege) in Groenlo en Lichtenvoorde. Daarnaast is ze werkzaam op de Universiteit Twente als promovenda bij het project Datateams van ELAN, de vakgroep Docentontwikkeling. Haar onderzoek richt zich op het toepassen van formatief toetsen in de lespraktijk van het voortgezet onderwijs. Hierbij ligt de focus op de vragen hoe we docenten kunnen professionaliseren in het toepassen van formatief toetsen in de les, en hoe we leerlingen kunnen betrekken bij het proces van formatief toetsen.

Rebecca Allen Director, Education Datalab

Rebecca Allen is Director of Education Datalab and an expert in the analysis of large scale administrative and survey datasets, including the National Pupil Database and School Workforce Census. Her research explores the impact of government reforms on school

behaviour, with a particular focus on accountability and teacher labour markets.

drbeckyallen educationdatalab.org.uk

Tom BennettFounder, researchED

tombennett71 behaviourguru.blogspot.co.uk

Tom Bennett is the founder of researchED, a grass-roots organisation that raises research literacy in education. Since 2013 researchED has visited three continents and six countries, attracting thousands of followers. In 2015 he became the UK government’s school ‘Behaviour Czar’, advising on behaviour policy. He has written four books about teacher training, and in 2015 he was long listed as one of the world's top teachers in the GEMS Global Teacher Prize. In the same year he made the Huffington Post's 'Top Ten Global Bloggers' list. His online resources have been viewed over 1,200,000 times. He currently lives in London where he keeps bees and solves crimes that Scotland yard can't crack.

Hannah BijlsmaEducational researcher and teacher, University of Twente

Hannah graduated in 2014 from the Groningen University, after which she completed her Masters in Education and a Research Master (Education & Development). She works as a researcher (PhD) at the University of Twente and conducts research into the use of

student feedback for teachers to improve the quality of teaching. Furthermore she teaches year 7 and 8 in primary school.

Christian BokhoveUniversity of Southampton

cbokhove www.bokhove.net

Dr. Christian Bokhove is a lecturer at the University of Southampton, specialised in mathematics education, technology use, large-scale assessment and research methods. He is very active on Social Media and has been dubbed the “Simon Cowell of commentators”. Of course, Simon Cowell is a very nice man.

SPEAKERS

Nederland 2019Al enthousiast voor de volgende editie? Boek een kaartje met €10 korting met code EARLYBIRD2019 (geldig van 20 jan t/m 28 feb 2018)

39www.researchED.eu

Pedro De BruyckereArteveldehogeschool, Belgium

thebandb xyofeinstein.be

Pedro De Bruyckere holds a position as educational scientist at Arteveldehogeschool in Ghent, Belgium, since 2001. He is the co-author of several books on youth and education in Dutch and is an often asked international public speaker on education. One of his strongest points is that he is funny when explaining serious stuff. In 2015 Pedro co-wrote the popular book “Urban Myths about Learning and Education” with Paul Kirschner and Casper Hulshof. He is also an avid blogger on new research in education, do check www.theeconomyofmeaning.com.

Oliver Caviglioliillustrator, teachinghow2s.com, illustrate books, and undertake a variety of visual commissions.

olivercavigliol teachinghow2s.com

Son of an architect, former special school head teacher and professionally brought up on the behaviourism of educational psychologists, it’s no surprise I combined those influences in my visualising educational concepts and processes. I am thrilled to be able to contribute to this most exciting period in education.

Eva HartellPhD, STEM teacher / Haninge municipality and KTH Royal Institute of Technology, Sweden

@evahartell http://evahartell.blogspot.se

Dr Eva Hartell is an experienced STEM teacher and holds a PhD in the area of classroom assessment in STEM. She has extensive experience in school-based research working directly with teachers, schools, and municipalities to conduct significant practice-based research. Currently working with research and development in Haninge municipality and at KTH Royal Institute of Technology in Sweden.

Monique (H.R.M.A.) van der HeijdenKempel University in Helmond

Van der Heijden works as teacher-researcher at Kempel University in Helmond. She has broad experience in different aspects of education, including 20 years of experience in training and supervising (future) teachers. She is Academic Director of the Master

in Learning and Innovation (Helmond Location) and (co-) author of several scientific and professional publications. In 2012, she won the NWO PhD Scholarship. In June 2017, Van der Heijden obtained her doctorate at the TU Eindhoven. Her PhD research discusses the identification of teachers as change agents in primary education.

Lianne HoogeveenDirector of the Radboud Center for the Study of Giftedness

Dr. Lianne Hoogeveen is a developmental psychologist and director of the Radboud Center for the Study of Giftedness of the Radboud University, board member of the Internationales Centrum für Begabungsforschung and member of the Executive

Committee of the European Council for High Ability. She teaches at Radboud University and is a guest lecturer at other universities, in and outside of the Netherlands. She is involved in continuing academic education for psychologists and teachers, and in individual counseling of gifted children. She conducts research on giftedness and education, and wrote a PhD-thesis on academic acceleration. In her research she cooperates with colleagues of universities.

Wilma Kippersresearcher, University of Twente

Wilma Kippers is a PhD student within the ELAN Data Teams project at the University of Twente. She conducts research into the formative use of data in secondary education. Questions central to her research are: To what extent and how is formative assessment

applied, according to teachers? To what extent do teachers and school leaders develop knowledge and skills during the data team intervention? How do lecturers and students interpret the Diagnostic Interim Assessment Reports and which follow-up steps do they decide to take? Kippers is co-author of a number of articles in the field of formative assessment.

Robin de LangePhD researcher at Leiden University & Founder Virtual Reality Learning Lab

@robindelange http://vrlearninglab.nl/blog/

Robin is the founder of the Virtual Reality Learning Lab and PhD researcher at Leiden University under the supervision of Prof. Dr. Bas Haring. He researches the potential added value of Virtual and Augmented Reality as a learning tool.

Robin has completed a bachelor in physics and philosophy and a masters in Media Technology. For the VR Learning lab he was, among other things, the owner of a homework institute and the founder of Lyceo CodeLab.

Daniel MuijsHead of Research, Office for Standards in Education (Ofsted)

@ProfDanielMuijs

Daniel Muijs is upcoming Head of Research at Ofsted, and Professor of Education at the University of Southampton. Previously he worked as a Professor at the Universities of Manchester, Newcastle and the Warwick Institute of Education.

He is an expert in Educational and Teacher Effectiveness and quantitative research methods. He is co-editor of the journal 'School Effectiveness and School Improvement and has held advisory posts in a range of academic and professional organisations, including currently the executive council of EARLI and the Expert Group for the OECD TALIS survey. Daniel holds a PhD in Social Sciences from the University of Leuven.

41www.researchED.eu

Jan TishauserProgram director of researchED Amsterdam, Educational consultant

JanTishauser www.goedonderwijs.in-nederland.nl/

Jan Tishauser is a former teacher, in 1998 he developed the first 360º feedback tool for teachers which enabled him to set out questionnaires for 15000+ teachers (and counting)

in order to support them in their professional development. Jan has been vocal about evidence-informed education for more than a decade and brought researchED to Amsterdam for the first time in 2016. He does the programming for researchED Amsterdam.

Sergej VisserEFL teacher / Speaker, Griftland College, Soest, The Netherlands

Sergej Visser is an EFL teacher at his Dutch secondary school, Griftland College in Soest. With two colleagues, he has developed the complete English curriculum for the senior years. It’s a set of activity-based, open-end, 8-week projects, in which students work on

challenging and inspiring tasks, both individually and in groups.

Sergej is writing a book on formative evaluation in a culture of feedback. He also conducts workshops on FE and FB.

Apart from that, he is a songwriter and a performing artist. As singer / multi-instrumentalist, he does 20 shows a year.

Sergej lives in Hilversum, The Netherlands, with his wife and six children.

Christel WolterinckVice principle, Stichting Carmelcollege

Christel Wolterinck is Research and Education Development team leader at the Marianum, a secondary school (Stichting Carmelcollege) in Groenlo and Lichtenvoorde. She also works at the University of Twente as a PhD student in the ELAN Data Teams project.

Her research focuses on the application of formative assessment in the teaching practice of secondary education. The focus here is on how we can professionalise teachers in applying formative assessment in class, and how we can involve pupils in the process of formative assessment.

Nederland 2019Already excited for the next one? Book a ticket and get €10 off with the code EARLYBIRD2019 (ticket sales start 20 Jan. Coupon expires 28 Feb 2018)

QUICK LINKS

Amsterdam 2018

Multipass€67.50

Lunch-standard

Amsterdam 2018

€7.50

Lunch-vegetarisch

Amsterdam

2018

€7.50

€20.00

WORKSHOPS

STEUN RESEARCHEDResearchED levert een wezenlijke bijdrage aan de professionalisering van leraren. Het biedt leraren de kans om 1 op 1 in contact te komen met de beste (internationale) onderwijs onderzoekers en hun onderzoek en maakt ze onderdeel van een internationaal netwerk van leraren met een drang naar beter onderwijs.

ResearchED heeft de komende jaren (charitatieve) financiering nodig, om haar onafhankelijk te kunnen behouden, een professionaliseringsslag te kunnen maken en om te kunnen groeien naar meerdere thematische- en verdiepings- conferenties. Daarnaast hebben Stichting Gemma en researchED de ambitie om een gebruiksvriendelijk archief van alle lezingen en workshops te ontwikkelen en scholen te kunnen ondersteunen bij het toepassen van interventies op basis van nieuwe onderwijskundige inzichten.

We gaan graag in gesprek over sponsormogelijkheden en de kansen die u dit biedt.

Afhankelijk van in welke mate u wilt participeren en wat bij u past kunt denken aan de volgende mogelijkheden: Publiciteit of advertentiemogelijkheden op onze site, evenementen en nieuwsbrieven, stand tijdens researchED evenenmenten, uw promotiematerialen in onze “goodie bags” voor rED evenementen, etc.

Neem contact met ons op via sponsoring@researchED.eu, of bel 0518 48 21 22

multipass + t-shirt €92.50

43www.researchED.eu

Aula/Theatre 101 102 105

9:45 Welkom /Welcome

10:10-10:50

Metacognitie - wat werkt (niet)? Daniel Muijs

De positionering van de academische leer-kracht in het PO M. Keyser, G. de Groot, L. Litjens, S. Oudman, H. Bijlsma

Kansen bieden...zo doe je dat!Monique Marreveld

Vroegtijdige aanpak van laaggeletterd-heid en dyslexie: wat werkt?Aryan van der Leij

11:00-11:40

23rd century skills: lessen uit Star TrekCasper Hulshof

Begrijpend lezen op de basisschool: een tussenbalans Suzanne Bogaerds-Hazenberg

Leraren als change agents maken het verschil!Monique (H.R.M.A.) van der Heijden

Wat onze leraren (v.d toekomst) moeten weten over lerenTim Surma, Kristel Vanhoyweghen

11:50-12:30

Klaskit, tools voor toplerarenPedro De Bruyckere

Effectieve interventies voor risicolezersKees Vernooy

Handen en voeten geven aan persoonsvorming Alderik Visser

Nieuwsgierigheid als stimulans om te lerenHanke Korpershoek

12:30 Lunch - Kantine (begane grond)

13:20-14:00

Dual Coding: Get Going Oliver Caviglioli

Cognitief hoogbe-gaafde leerlingenProf. Dr. Ton Mooij

Differentiëren als complexe leerkracht-vaardigheid Marieke van Geel, Trynke Keuning

De datateam® meth-ode: van data naar betere leerprestatiesKim Schildkamp

14:10-14:50

Wat iedere leraar zou moeten weten van de executieve functies (en waarom)Jelle Jolles

Alles op een rij over...huiswerkWinnifred Jelier

Het maximaliseren van leerkrachtkwal-iteitenAdrie Visscher

14:50 Pauze

15:10-15:50

Onderwijs of leren?Panel-DiscussieA. Visser, P. De Bruyckere, J. Cöp, C. Hulshof, K. Vuyk, H. Wassink

Het aansluit-ingsvraagstuk PO-VO in historisch perspectief Karen Heij

Dialoog, betekenis en [...] in een professionele leergemeenschapN. de Ruig, I. Soeterik, S. de Jong

16:00-16:40

Vier jaar onderzoek naar comparatief beoordelen: wat hebben we ontdekt?Renske Bouwer

Virtual Reality, een meerwaarde in het onderwijs?Robin de Lange

Beoordelen van schrijfvaardigheid en het geven van feedbackMonica Koster

16:45 Afsluiting /Closing

TIJDSCHEMA /TIMETABLE

106 107 108 109

Het NRO, wegwijzer voor onderwijsonder-zoekJelle Kaldewaij, Stef Severt

This is the new m*th!Christian Bokhove

Graham Nuthall: The Hidden Lives of Learners Jan Tishauser

Peer feedback als effectieve leeractiviteit in PO & VO Gerdineke van Silfhout

De Rekentaalkaart Ronald Keijzer, Fokke Munk

Integrating formative assessment in daily teachingWilma Kippers, Christel Wolterinck

Does smartphone- assisted student feedback impact teaching quality?Hannah Bijlsma

Kennis over onderwijs: feiten, verhalen en waardenHartger Wassink

Rekenproblemen of dyscalculie in het primair onderwijsHans van Luit

Comparative judge-mentEva Hartell

Virtual Reality, an added value in edu-cation?Robin de Lange

Het motivatiereceptMark van der Veen

/Lunch - Canteen (ground floor)

Over docenten die praktijkgericht onderzoek leren doen.Amber Walraven

Basic Ingredients for Great TeachingPedro De Bruyckere

Close Reading als aanpak voor begri-jpend luisteren- en lezen in het POMarita Eskes

Lesson Study: effec-tief en bruikbaar om het leren in je school te stimuleren?Siebrich de Vries

Fundamenten van ef-fectieve én motiver-ende leerervaringenFrank Leoné

How do schools build a culture where all students can flourish? Tom Bennett

Teachers as change agents make the difference!Monique (H.R.M.A.) van der Heijden

Hoe maken we het verschil? Op weg naar (nog) beter taalleesonderwijs.Jos Cöp

/Break

Aandacht voor leerkracht-leerlingrelatiesHelma Koomen

Schools where teachers get better at teachingRebecca Allen

Formative Assessment & Feedback in practiceSergej Visser

Huiswerk - een zinloze traditie?René Kneyber

Kennisrotonde: het online loket voor vra-gen uit het onderwijsVeronique van der Perk

Metacognition - what works and what doesn’t?Daniel Muijs

Yeah, I know the type. Implicit theories in gifted educationLianne Hoogeveen

Effectief rekenonderwijs op de basisschoolMarcel Schmeier

English sessions

www.researchED.eu

EERSTE VERDIEPINGFIRST FLOOR