22

ขนท 1 กำ�หนดเป�หม�ยหลกของก�รเรยนร1.1 ม�ตรฐ�นก�รเรยนร / ตวชวด

ม�ตรฐ�น ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตางๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนำาความรไปใชประโยชน

ตวชวด1. มฐ.ว 2.1 ป.6/1 สำารวจและอภปรายความสมพนธของกลม

สงมชวตในแหลงทอยตาง ๆ 2. มฐ.ว 2.1 ป.6/2 อธบายความสมพนธของสงมชวตกบ

สงมชวตในรปของโซอาหาร และสายใยอาหาร 3. มฐ.ว 2.1 ป.6/3 สบคนขอมลและอธบายความสมพนธ

ระหวางการดำารงชวตของ สงมชวตกบสภาพแวดลอมในทองถน ม�ตรฐ�น ว 2.2 เขาใจความสำาคญของทรพยากรธรรมชาต การ

ใชทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลก นำาความรไปใชในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน

ตวชวด1. มฐ.ว 2.2 ป.6/1 สบคนขอมลและอภปรายแหลง

ทรพยากรธรรมชาตในแตละทองถนท เปนประโยชนตอการดำารงชวต 2. มฐ.ว 2.2 ป.6/2 วเคราะหผลของการเพมขนของ

ประชากรมนษยตอการใชทรพยากร

แผนก�รจดก�รเรยนรร�ย

ก�รออกแบบหนวยก�รเรยนรต�มแนวท�งของ Backward Designหนวยการเรยนรท 3 เรอง ชวตกบสงแวดลอมกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรชนประถมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 1

เวลา 14 ชวโมง

23

ธรรมชาต 3. มฐ.ว 2.2 ป.6/3 อภปรายผลตอสงมชวตจากการ

เปลยนแปลงสงแวดลอม ทงโดย ธรรมชาต และโดยมนษย 4. มฐ.ว 2.2 ป.6/4 อภปรายแนวทางในการดแลรกษา

ทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอม 5. มฐ.ว 2.2 ป.6/5 มสวนรวมในการดแลรกษาสงแวดลอม

ในทองถน

ม�ตรฐ�น ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวา วทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด1. มฐ.ว 8.1 ป.6/1 ตงคำาถามเกยวกบประเดนหรอเรอง

หรอสถานการณทจะศกษา ตามทกำาหนดใหและตามความสนใจ2. มฐ.ว 8.1 ป.6/2 วางแผนการสงเกต เสนอการสำารวจ

ตรวจสอบ หรอศกษาคนควา คาดการณ สงทจะพบจากการสำารวจตรวจสอบ3. มฐ.ว 8.1 ป.6/3 เลอกอปกรณ และวธการสำารวจตรวจ

สอบทถกตองเหมาะสมใหไดผลทครอบคลมและเชอถอได4. มฐ.ว 8.1 ป.6/4 บนทกขอมลในเชงปรมาณและคณภาพ

วเคราะห และตรวจสอบผลกบสงทคาดการณไว นำาเสนอผลและขอสรป

5. มฐ.ว 8.1 ป.6/5 สรางคำาถามใหมเพอการสำารวจตรวจสอบตอไป

24

6. มฐ.ว 8.1 ป.6/6 แสดงความคดเหนอยางอสระ อธบาย ลงความเหนและสรปสงทได

เรยนร7. มฐ.ว 8.1 ป.6/7 บนทกและอธบายผลการสำารวจตรวจ

สอบตามความเปนจรง มเหตผล และมประจกษพยานอางอง8. มฐ.ว 8.1 ป.6/8 นำาเสนอ จดแสดงผลงานโดยอธบาย

ดวยวาจา และเขยนรายงาน แสดงกระบวนการและผลของงานใหผอนเขาใจ

1.2 ส�ระสำ�คญผเรยนจะไดเรยนรเกยวกบความสมพนธของกลมสงมชวตกบสง

แวดลอม ไดแก กลมสงมชวตในแหลงทอยตางๆ โซอาหาร ความสมพนธระหวางสงมชวตในระบบนเวศ ความสมพนธระหวางการดำารงชวตของสงมชวตกบสภาพแวดลอมในทองถน และทรพยากรธรรมชาตในทองถน และการอนรกษ ไดแก ทรพยากรดน นำา ปาไม และแร ดวยการใชวธการสบสอบ รปแบบวงจรการเรยนร 5E เนนนกเรยนเปนศนยกลาง และการใชคำาถาม เพอพฒนาใหผเรยนฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลายทกษะ เชน ทกษะการสงเกต การจำาแนกประเภท การจดกระทำาขอมลและสอความหมายขอมล เปนตน เพอการหาคำาตอบของปญหาใหไดมาซงความร ความคด และความเขาใจทคงทนเกยวกบชวตและสงแวดลอม โดยการนำาขอมลมาทำาใหอยในแบบทนาสนใจและเขาใจงาย พรอมทงพฒนาใหผเรยนไดรบการพฒนาจตวทยาศาสตร เชน การเปนคนมเหตผล ไมดวนสรปโดยปราศจากขอมลหลกฐาน การเปนผมความพยายามอดทนในการศกษา คนควา ใฝรใฝเรยน เปนตน นอกจากนยงชวยใหนกเรยนมเจตคตทดตอวทยาศาสตรเพราะนกเรยนจะเหนถงความเชอมโยงระหวางสงทเรยนกบชวตประจำาวน

1.3 ส�ระก�รเรยนร 1. คว�มร

25

ความสมพนธทกลมสงมชวตในแหลงทอยอาศยเดยวกน มความสมพนธซงกนและกน และมความสมพนธกบสงไมมชวตในแหลงทอยนนเรยกวา ระบบนเวศ

สงมชวตทอาศยรวมกนในระบบนเวศมความสมพนธหลายดาน และเปนอาหารซงกน และกน

ผผลต คอ กลมพชและสงมชวตทสงเคราะหดวยแสง หรอสรางอาหารเองได

ผบรโภค คอ กลมสตวและสงมชวตทไมสามารถสรางอาหารเองได ตองอาศยกนสงมชวตอนเปนอาหาร แบงออกเปน 4 ประเภท คอ ผบรโภคพช ผบรโภคสตว ผบรโภคทงพชและสตว และผบรโภคซากพชซากสตว

ผยอยสลายอนทรยสาร คอ กลมจลนทรยตาง ๆ เหด รา ทำาหนาทยอยสลายอนทรยสารใหกลายเปนแรธาตลงสดน ซงผผลตจะดดไปใชตอไป

อาหาร นำา และอากาศ เปนสงสำาคญตอการดำารงชวตของสตว รปแบบความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวต มหลายรป

แบบคอ1. ความสมพนธแบบไดประโยชนรวมกน 2. ความสมพนธแบบพงพา 3. ความสมพนธแบบองอาศย 4. ความสมพนธแบบลาเหยอ และ 5. ความสมพนธแบบปรสต

ทรพยากรธรรมชาต คอ สงทเกดขนเองตามธรรมชาต ซงมนษยสามารถนำามาใช

ประโยชนในลกษณะตาง ๆ ได แนวทางในการอนรกษทรพยากรดน คอ ควรปลกพชหมนเวยนสลบกน และควรปลกพชตระกลถวเพอเพมธาตไนโตรเจนในดน ปลกพชคลมดนเพอปองกนหนาดนพงทลายลดการทงขยะมลฝอยและสารพษลงสดน และลดการใชยาฆาแมลงกำาจดศตรพช

แนวทางในการอนรกษปาไม เชน ปลกจตสำานกใหชวยกนดแลรกษาพนทปา ไมบกรกพนทปาเพอทำาไรเลอนลอย หรอสรางสถานทพก

26

ผอนตากอากาศ รวมกนเฝาระวงไฟปา ขยายพนทปาอนรกษใหครอบคลมพนทมากขน ปลกปาทดแทน เพอฟ นฟปาทถกทำาลาย เปนตน 2. ทกษะ / กระบวนก�ร / กระบวนก�รคด

2.1 ทกษะทวไป 1) ทกษะการจดระบบความคดเปนแผนภาพ 2) ทกษะการวาดภาพและระบายส

2.2 ทกษะเฉพ�ะ 1) ทกษะการสงเกต 2) ทกษะการสำารวจ3)การจำาแนกประเภท 4) ทกษะการเปรยบเทยบ 5) ทกษะการสอความหมาย6) ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 7) ทกษะกระบวนการสบคน

3. คณลกษณะอนพงประสงค 1) มความอยากรอยากเหน มความมงมนในการทำางาน2) ใฝเรยนร ชางสงเกต ชางคด ชางสงสย และเปนผทมความกระตอรอรนในการเสาะ

แสวงหาความร 3) มจตสาธารณะ

4) คำ�ถ�มท�ท�ย1. สงมชวตกบสงแวดลอมในทองถนมความสมพนธกนอยางไร 2. กลมสงมชวตมความสมพนธกบแหลงทอยในดานตาง ๆ อะไรบาง3. เพราะเหตใดสตวแตละชนดจงกนอาหารแตกตางกน4. โซอาหารและสายใยอาหารของสงมชวตมลกษณะอยางไร5. หากมสงมชวตบางชนดไดรบสารพษหรอสญพนธไปจะเกดผลตอโซอาหารและ

สายใยอาหารของสงมชวตอยางไร

27

6. สงมชวตกบสงมชวตมความสมพนธกนอยางไร 7. สงสำาคญในการดำารงชวตของสตวมอะไรบาง8. สตวมการปรบโครงสรางของรางกายเพอใหเหมาะสมตอการดำารงชวตอยางไรบาง9. นกเรยนมวธปองกนผวหนาดนไมใหถกทำาลายไดอยางไร10. นกเรยนจะมวธดแลรกษาทรพยากรปาไมอยางไร11. ทรพยากรแรมประโยชนอยางไรตอประชากรอยางไร12. นกเรยนมสวนรวมในการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตไดอยางไรบาง

ขนท 2 กำ�หนดหลกฐ�นหรอรองรอยของก�รเรยนร / คว�มเข�ใจ 2.1 ชนง�นหรอภ�ระง�น (หลกฐ�น รองรอยแสดงคว�มร)

1. แผนพบ องคประกอบของระบบนเวศ 2. สมดภาพความสมพนธของกลมสงมชวตกบแหลงทอยใน

ดานตาง ๆ 3. เกมจบคสงมชวตททำาหนาทเปนผผลต ผบรโภค และผยอย

สลาย4. แผนพบสงมชวตทสำาคญและแนวทางปองกนปญหาการ

สญพนธของสงมชวตนน 5. สมดภาพแสดงความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวต 6. แผนภาพความคดเกยวกบสงสำาคญตอการดำารงชวตของ

สตว7. นทานเพอการอนรกษทรพยากรธรรมชาต8. โปสเตอรพรอมคำาขวญเพอการอนรกษปา9. ปายนเทศประโยชนของทรพยากรธรรมชาตและการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาต

28

10. ผลการสบคนโครงการทเปนสวนเสรมสรางทรพยากรปาไม

2.2 ก�รประเมนผล ประเมนพฤตกรรมขณะเขารวมกจกรรม ประเมนตนเองดวยการเขยนบนทกหลงการเรยน ประเมนการทำากจกรรม ประเมนผลผลต / ชนงาน

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รจดกระทำ�และนำ�เสนอก�รเขยนแผนพบ

ตวบงชระดบคะแนน

3( 8-10 คะแนน)

2( 5-7

คะแนน)

1( ตำ�กว� 5 คะแนน)

การจดกระทำาและนำาเสนอแผนพบ

จดกระทำาและนำาเสนอแผนพบไดสมพนธกน และถกตองตามหวขอทกำาหนด มจนตนาการ และความคดสรางสรรค มการเชอมโยงใหเหนเปนภาพรวม

จดกระทำาและนำาเสนอแผนพบได มจดทำา แผนพบใหเหนถงความสมพนธกบหวขอทกำาหนด มความคดสรางสรรค

จดกระทำาและนำาเสนอแผนพบได แตไมสอดคลองกบหวขอทกำาหนด

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รจดกระทำ�และนำ�เสนอสมดภ�พ

ระดบคะแนน

29

ตวบงช 3( 8-10 คะแนน)

2( 5-7

คะแนน)

1( ตำ�กว� 5 คะแนน)

การจดกระทำาและนำาเสนอสมดภาพ

จดกระทำาสมดภาพอยางเปนระบบ และนำาเสนอดวยแบบทชดเจน ถกตอง

จดกระทำาสมดภาพอยางเปนระบบ แตนำาเสนอดวยแบบทไม ถกตอง

ไมมการจดกระทำาสมดภาพอยางเปนระบบ และนำาเสนอไมสอความหมาย และไมชดเจน

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รจดกระทำ�และนำ�เสนอเกมจบค

ตวบงชระดบคะแนน

3( 8-10 คะแนน)

2( 5-7 คะแนน)

1( ตำ�กว� 5 คะแนน)

การจดกระทำาและนำาเสนอเกมจบค

รวมรวมขอมลและทำาเกมจบคไดสมพนธกน และถกตองตามหวขอทกำาหนด มความสวยงาม มความคดสรางสรรค และมการเชอมโยงใหเหนเปนภาพรวม

รวมรวมขอมลและทำาเกมจบคได มการนำาเสนอขอมลใหเหนถงความสมพนธกบหวขอทกำาหนด มจนตนาการ

จดทำาเกมจบคไดแต ไมสอดคลองกบหวขอทกำาหนด

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รจดกระทำ�และนำ�เสนอแผนภ�พคว�มคด

ตวบงชระดบคะแนน

3( 8-10 คะแนน)

2( 5-7 คะแนน)

1( ตำ�กว� 5 คะแนน)

การจดกระทำาและนำาเสนอแผนภาพ

จดกระทำาแผนภาพความ

จดกระทำาแผนภาพความ

ไมมการจดกระทำาแผนภาพความ

30

ความคด คดอยางเปนระบบ และนำาเสนอดวยแบบทชดเจนถกตอง

คดอยางเปนระบบ แตนำาเสนอดวยแบบทไม ถกตอง

คด อยางเปนระบบ และนำาเสนอไมสอความหมาย และไมชดเจน

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รจดกระทำ�และนำ�เสนอก�รแตงนท�น

ตวบงชระดบคะแนน

3( 8-10 คะแนน)

2( 5-7 คะแนน)

1( ตำ�กว� 5 คะแนน)

การจดกระทำาและนำาเสนอนทาน

แตงนทานไดสมพนธกน และถกตองตามหวขอทกำาหนด มจนตนาการ และความคดสรางสรรค มการเชอมโยงใหเหนเปนภาพรวม

แตงนทานได มการเขยนนทานใหเหนถงความสมพนธกบหวขอทกำาหนด มความคดสรางสรรค

แตงนทานได แตไมสอดคลองกบหวขอทกำาหนด

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รจดกระทำ�และนำ�เสนอโปสเตอร

ตวบงชระดบคะแนน

3( 8-10 คะแนน)

2( 5-7

คะแนน)

1( ตำ�กว� 5 คะแนน)

การจดกระทำาและนำาเสนอโปสเตอร

จดกระทำาและนำาเสนอโปสเตอรไดสมพนธกน และถกตอง

จดกระทำาและนำาเสนอโปสเตอรได มจดทำาโปสเตอรใหเหนถงความ

จดกระทำาและนำาเสนอโปสเตอรได แตไมสอดคลองกบ

31

ตามหวขอทกำาหนด มจนตนาการ และความคดสรางสรรค มการเชอมโยงใหเหนเปนภาพรวม

สมพนธกบหวขอทกำาหนด มความคดสรางสรรค

หวขอทกำาหนด

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รจดกระทำ�และนำ�เสนอป�ยนเทศ

ตวบงชระดบคะแนน

3( 8-10 คะแนน)

2( 5-7

คะแนน)

1( ตำ�กว� 5 คะแนน)

การจดกระทำาและนำาเสนอปายนเทศ

รวมรวมขอมลและจดปายนเทศไดสมพนธกน และถกตองตามหวขอทกำาหนด มความสวยงาม มความคดสรางสรรค และมการเชอมโยงใหเหนเปนภาพรวม

รวมรวมขอมลและจดปายนเทศได มการนำาเสนอขอมลใหเหนถงความสมพนธกบหวขอทกำาหนด มจนตนาการ

จดปายนเทศไดแต ไมสอดคลองกบหวขอทกำาหนด

32

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รปฏบตก�รทดลองของนกเรยน

ตวบงชทกษะก�ร

ปฏบตก�รทดลอง

ระดบคะแนน3

(8-10 คะแนน)2

(5-7 คะแนน)1

(ตำ�กว� 5 คะแนน)

1. การทดลอง

ตามแผนทกำาหนด

ทดลองตามวธการและขนตอนทกำาหนดไวอยางถกตอง มการปรบปรงแกไขเปนระยะ

ทดลองตามวธการและขนตอนทกำาหนดไวโดยครเปนผแนะนำาในบางสวน มการปรบปรงแกไขบาง

ทดลองตามวธการและขนตอนทกำาหนดไวหรอดำาเนนการขามขนตอนทกำาหนดไวไมมการปรบปรงแกไข

2. การใชอปกรณและ/หรอเครองมอ

ใชอปกรณและ/หรอเครองมอในการทดลองไดอยางคลองแคลวและถกตอง ตามหลกการปฏบต

ใชอปกรณและ/หรอเครองมอในการทดลองไดอยางถกตองตามหลกการปฏบต แตไมคลองแคลว

ใชอปกรณและ/หรอเครองมอไมถกตอง

3. การบนทกผลการทดลอง

บนทกผลเปนระยะอยางถกตองมระเบยบและเปนไปตามการทดลอง

บนทกผลเปนระยะ ไมระบหนวยไมเปนระเบยบ และเปนไปตามการทดลอง

บนทกผลไมครบ ไมมการระบหนวยและไมเปนไปตามการทดลอง

4. การจดกระทำา ขอมลและ การนำาเสนอ

จดกระทำาขอมลอยางเปนระบบ และนำาเสนอดวยแบบตางๆ อยางชดเจนถกตอง

จดกระทำาขอมลอยางเปนระบบ นำาเสนอดวยแบบตางๆ แตยงไมถกตอง

ไมมการจดกระทำาขอมล และมการนำาเสนอไมสอความหมายและไมชดเจน

5. การสรปผล สรปผลการทดลอง สรปผลการทดลอง สรปผลการทดลอง

33

การทดลอง ไดอยางถกตอง กระชบ ชดเจน และครอบคลมขอมลจากการวเคราะหทงหมด

ไดถกตองแตยงไมครอบคลมขอมลจากการวเคราะหทงหมด

ไดตามความคดเหน โดยไมใชขอมลจากการทดลอง

6. การดแลและการ เกบอปกรณและ/ หรอเครองมอ

ดแลอปกรณและ/หรอเครองมอในการทดลองและมการทำาความสะอาดและเกบอยางถกตองตามหลกการ

ดแลอปกรณและ/หรอเครองมอในการทดลองและมการทำาความสะอาดแตเกบไมถกตอง

ไมดแลอปกรณและ/หรอเครองมอในการทดลองและไมสนใจทำาความสะอาดรวมทงเกบไมถกตอง

เกณฑก�รใหคะแนนแบบก�รประเมนต�มสภ�พจรงต�มตวบงชของพฤตกรรมก�รแสวงห�แหลงขอมลของนกเรยน

ตวบงชทกษะก�ร

แสวงห�แหลงขอมล

ระดบคะแนน3

(8-10 คะแนน)2

(5-7 คะแนน)1

(ตำ�กว� 5 คะแนน)

1. การวางแผน คนควา แหลงขอมล

มการวางแผนทจะคนควาแหลงขอมลจากแหลงการเรยนรทหลากหลายเชอถอได

มการวางแผนทจะคนควาแหลงขอมลจากแหลงการเรยนร ดวยหลากหลายวธ

มการวางแผนทจะคนควาแหลงขอมลเพยงแหลงเดยว และไดขอมลทตรงตามจดประสงค

2. การเกบ มการเกบรวบรวม มการคดเลอก มการบนทก

34

รวบรวม ขอมล

ขอมลตามแผนทกำาหนดทกประการ

และ/หรอประเมนขอมล

ขอมลเปนระยะ

3. การจดกระทำา ขอมล

มการจดกระทำาขอมลอยางเปนระบบ แยกแยะขอมล และจดกลมขอมลอยางถกตองชดเจน

มการจดเรยงลำาดบขอมลถกตอง

ไมมการจดกระทำาขอมล

4. การนำาเสนอขอมล

เสนอขอมลดวยแบบนำาเสนอตางๆ ไดถกตอง กะทดรด ชดเจน และสอความหมาย

เสนอขอมลดวยแบบนำาเสนอตางๆ แตยงไมถกตอง

เสนอขอมลทไมสอความหมาย ไมถกตอง และไมชดเจน

5. การสรปผล

สรปผลไดอยางถกตอง กระชบ และชดเจน มเหตผลทอางองจากการสบคนได

สรปผลไดกระชบ กะทดรด แตไมชดเจน

สรปผลโดยไมใชขอมล และไมถกตอง

6. การเขยนรายงาน

เขยนรายละเอยดตรงตามจดประสงคถกตองและชดเจน

เขยนรายงานโดยใชภาษาถกตอง

เขยนรายงานโดยสอความหมายได

ขนท 3 ก�รจดกจกรรมก�รเรยนก�รสอนหรอประสบก�รณก�รเรยนร

35

3.1 ก�รจดกจกรรมก�รเรยนร1. คว�มสมพนธของกลมสงมชวตกบสงแวดลอม (10

ชวโมง)1.1 สำ�รวจสงมชวตกบสงแวดลอมในโรงเรยนของเร� ( 2

ชวโมง) ครใหนกเรยนทำากจกรรมตอไปน ใหนกเรยนศกษาวดทศน และ

แผนภาพระบบนเวศแบบตางๆ จากนนแบงกลมทำากจกรรม สำารวจสงมชวตกบสงแวดลอมในโรงเรยนของเรา บนทกผลการสำารวจ สรปผลและนำาเสนอผลการสำารวจ สบคนขอมลเกยวกบองคประกอบของ ระบบนเวศและจดทำาเปนแผนพบ เขยนแผนภาพความคดสรปความสมพนธของสงมชวตในแหลงทอยตางๆ ในดานแหลงทอยอาศย แหลงอาหาร แหลงสบพนธ แหลงเลยงดลกออน สบคนขอมลและจดทำาสมดภาพความสมพนธของกลมสงมชวตกบแหลงทอยอาศย ในดานตางๆ จากนนครประเมนตามสภาพจรง จากการสงเกตพฤตกรรมขณะเขารวมกจกรรม จากการประเมนตนเองดวยการเขยนแสดงความรสกหลงการเรยน โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมนตามสภาพจรง

1.2 ใครกนใครเปนอ�ห�ร ( 4 ชวโมง) ครใหนกเรยนทำากจกรรมตอไปน สบคนขอมลเกยวกบ

ความหมายของโซอาหาร และสายใยอาหาร และความสมพนธของสงมชวตกบสงมชวตในรปของโซอาหารและสายใยอาหาร ความหมายของผลา เหยอ และความสมพนธของสตวทเปนเหยอ ผลา และเปนทงผลาและเหยอแบงกลมนกเรยนทำากจกรรม ใครกนใครเปนอาหาร บนทกผลการทำากจกรรม สรปผลและนำาเสนอผลการทำากจกรรม เกมจบคสงมชวตททำาหนาทเปน ผผลต ผบรโภค ผยอยสลาย ทำากจกรรมวาดภาพแสดงหวงสายใยอาหารของสงมชวตในทองถน ทำาแผนพบสงมชวตทสำาคญและแนวทางปองกนปญหาการสญพนธของสงมชวตนน ศกษาภาพ ความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวต ไดแก ความสมพนธแบบไดประโยชนรวมกน ความสมพนธแบบพงพา ความสมพนธแบบ

36

องอาศยความสมพนธแบบลาเหยอและความสมพนธแบบปรสต สบคนรปภาพทแสดงความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวต โดยจดทำาสมดภาพ พรอมบรรยายความสมพนธใตภาพ สบคนขอมลเกยวกบความสมพนธระหวางสงมชวตในระบบนเวศ ทำาแผนพบแสดงความสมพนธระหวางสงมชวตในระบบนเวศ จากนนครประเมนตามสภาพจรง จากการสงเกตพฤตกรรมขณะเขารวมกจกรรมกลม จากการสบคน จากแบบประเมนตนเองดวยการเขยนแสดงความรสกหลงการเรยน ประเมนแผนภาพ ประเมนเกมจบค ประเมนแผนพบ โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมนตามสภาพจรง

1.3 สงสำ�คญในก�รดำ�รงชวตของสตว ( 4 ชวโมง) ครใหนกเรยนทำากจกรรมตอไปน ศกษาความสมพนธระหวาง

พชกบสงแวดลอม และสตวกบสงแวดลอม สบคนขอมลเกยวกบสงสำาคญในการดำารงชวตของสตว จากนนแบงกลมนกเรยนทำากจกรรม สงสำาคญในการดำารงชวตของสตว บนทกผลการทำากจกรรม สรปผลและนำาเสนอผลการทำากจกรรม เขยนแผนภาพสรปสงสำาคญในการดำารงชวตของสตว สบคนขอมลเกยวกบโครงสรางทเหมาะสมตอการดำารงชวตและการปรบตวของสตว จากนนครประเมนตามสภาพจรง จากการสงเกตพฤตกรรมขณะเขารวมกจกรรมกลม จากแบบประเมนตนเองดวยการเขยนบนทกหลงการเรยน จากชนงาน โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมนตามสภาพจรง

2. ทรพย�กรธรรมช�ตในทองถน (4 ชวโมง)2.1 วธปองกนผวหน�ดนถกพดพ� ( 1 ชวโมง) ครใหนกเรยนทำากจกรรมตอไปน ศกษาวดทศนเกยวกบ

ทรพยากรธรรมชาตในทองถน สบคนขอมลและสำารวจปญหาเกยวกบทรพยากรธรรมชาตในทองถน แบงกลมทำากจกรรม วธปองกนผวหนาดนถกพดพา วางแผนการทำาโครงงานเพอแกไขปญหาผวหนาดนทถกทำาลายได แตงนทานเพอการอนรกษทรพยากรธรรมชาต จากนนครประเมนตามสภาพจรง จากการสงเกตพฤตกรรมขณะเขารวมกจกรรมกลม จากการสบคน จากแบบประเมนตนเองดวยการเขยน

37

แสดงความรสกหลงการเรยนจากแบบประเมนตนเองดวยการเขยนบนทกหลงการเรยน จากชนงาน โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมนตามสภาพจรง

2.2 โปสเตอรพรอมคำ�ขวญเพอก�รอนรกษป� ( 1 ชวโมง)

ครใหนกเรยนทำากจกรรมตอไปน ศกษาวดทศนเกยวกบทรพยากรปาไม แบงกลมทำากจกรรม โปสเตอรพรอมคำาขวญเพอการอนรกษปา ศกษากรณตวอยาง บนทกผลการทำากจกรรม สรปผลและนำาเสนอผลการทำากจกรรม จดทำาโปสเตอรพรอมคำาขวญเพอการอนรกษปา จากนนครประเมนตามสภาพจรง จากการสงเกตพฤตกรรมขณะเขารวมกจกรรมกลม จากการสบคน จากแบบประเมนตนเองดวยการพดแสดงความรสกหลงการเรยนจากแบบประเมนตนเองดวยการเขยนบนทกหลงการเรยน จากชนงาน โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมนตามสภาพจรง

2.3. ประโยชนของทรพย�กรแรตอประช�กร ( 2 ชวโมง)

ครใหนกเรยนทำากจกรรมตอไปน ศกษาวดทศนเกยวกบทรพยากรแร แบงกลมทำากจกรรม ประโยชนของทรพยากรแรตอประชากร ระดมสมองและอภปรายเกยวกบประโยชนของทรพยากรแร และประโยชนของทรพยากรแรในดานตางๆ จดทำาปายนเทศเกยวกบประโยชนของทรพยากรธรรมชาตและการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ใหนกเรยนสำารวจทรพยากรธรรมชาตในทองถน และสรปความรเกยวกบการมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต สบคนโครงการทเปนสวนเสรมสรางทรพยากรปาไม จากนนครประเมนตามสภาพจรง จากการสงเกตพฤตกรรมขณะเขารวมกจกรรมกลม จากการสบคน จากแบบประเมนตนเองดวยการพดแสดงความรสกหลงการเรยน จากแบบประเมนตนเองดวยการเขยนบนทกหลงการเรยน จากชนงาน โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมนตามสภาพจรง

38

3.2 สอ / แหลงก�รเรยนร1. วดทศนและแผนภาพระบบนเวศแบบตาง ๆ 2. วดทศนหวงโซและสายใยอาหาร ในระบบนเวศ 3. วดทศนเรองทรพยากรธรรมชาต 4. ภาพ

4.1 ภาพความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวต ดงน ผเสอกบดอกไม ไลเคน

กลวยไมกบตนไม กบกบแมลง กาฝากกบตนไม4.2 ภาพเสอกบกวาง4.3 ภาพววในทงหญา4.4 ภาพนกกบหนอน4.5 ภาพไสเดอนโผลขนมาเหนอผวดน4.6 ภาพเตาโผลขนมาเหนอผวนำา4.7 ภาพปลาโผลขนมาเหนอผวนำา

5. ใบงาน ใบงานท 10 สำารวจสงมชวตกบสงแวดลอมในโรงเรยนของเรา ใบงานท 11 ใครกนใครเปนอาหาร ใบงานท 12 สงสำาคญในการดำารงชวตของสตว ใบงานท 13 วธการปองกนผวหนาดนถกพดพา ใบงานท 14 โปสเตอรพรอมคำาขวญเพอการอนรกษปา ใบงานท 15 ประโยชนของทรพยากรแรตอประชากร

6. วสดอปกรณ กจกรรมท 3.1 การสำารวจสงมชวตกบสงแวดลอมในโรงเรยนของเรา 6.1 แวนขยาย 1 อน 6.2 ไมเมตร 1 อน 6.3 กระดาษ pH 1 กลอง 6.4 เทอรโมมเตอร 1 อน

39

7. แหลงเรยนรภายในและภายนอกชนเรยน

แบบทดสอบกอนเรยน (Pre - Test

ชอ ____________________ นามสกล_______________________ เลขท________ ชน ________

หนวยก�รเรยนรท 3 ชวตกบสงแวดลอมใหนกเรยนเขยน ลอมรอบตวอกษรหน�คำ�ตอบทถกตอง 1.

แผนภาพ หวงโซอาหาร จากแผนภาพหวงโซอาหารขางตน หมายถงขอใด ก. กวาง ข. นก ค. กระตาย ง. ชาง

2. ขอใดคอระบบนเวศบนบก ก. ทงหญา ทะเลทราย ข. ทะเลสาบ มหาสมทร ค. บอ บง ง. คลอง หวย

3. ขอใดเปนวธการแกไขปญหาการใชทรพยากรธรรมชาตทเหมาะสมทสด ก. รวมกลมกนตดตามขาวเกยวกบไฟปา ข. แยกขยะมลฝอยกอนทงลงสคลอง ค. สรางจตสำานกใหกบประชาชนทกคน ง. ตดไมเฉพาะในเขตอทยาน4. ตาราง สภาพอากาศและจำานวนหอยทากทสำารวจไดเปนเวลา 5 วน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ขาวโพด ตกแตน A

A

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

40

จากตารางขางตน สภาพอากาศมผลตอจำานวนหอยทากทสำารวจพบอยางไร ก. อากาศชน จะสำารวจพบหอยทากจำานวนมาก ข. อากาศแหง จะสำารวจพบหอยทากจำานวนมาก ค. อากาศรอน จะสำารวจพบหอยทากจำานวนมาก ง. สภาพอากาศไมมผลตอการสำารวจพบหอยทาก5. สายใยอาหารมความหมายตรงกบขอใด ก. สตวบางชนดเปนทงผลา และเหยอ ข. พชสามารถสรางอาหารเองได ค. ความสมพนธของสงมชวตทกนตอกนเปนทอดๆ ง. โซอาหารหลายๆ โซอาหารทมความสมพนธกน6. ขอใดไมใชประโยชนทไดจากทรพยากรธรรมชาต ก. ใชนำาเปนเสนทางคมนาคมขนสงสนคา ข. ใชแรเปนเชอเพลงในยานพาหนะเพอขนสง ค. ใชปาไมเปนทตงของโรงงานอตสาหกรรม ง. ใชดนเปนพนทในการเพาะปลกพชผก7. ขอใดจดวาเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตทดทสด ก. การนำาเศษกระดาษมาฉกเปนชนเลกๆ ข. การนำากระดาษทไมใชแลวไปขาย ค. การนำาเศษกระดาษมาทำาเปนแผนกระดาษใหม ง. การนำาเศษกระดาษมาเผาไฟ8. ระบบนเวศในขอใดทสงมชวตในภาพสามารถดำารงชวตและเจรญเตบโตตอไปได ก. ข.

วน สภ�พอ�ก�ศ วนจนทร มแดดแรง วนองคาร มเมฆมาก

วนพธ มฝนตก

วนพฤหสบด มแดดแรง วนศกร มแดดแรง

นำาในดน

พชนำา นำาในดน

อยในททบ

41

ค. ง.

9.

แผนภาพ สายใยอาหาร

จากแผนภาพ สายใยอาหารขางตน มจำานวนหวงโซอาหารทสนสดทนกจำานวนเทาใด ก. 3 ข. 4 ค. 5 ง. 6

10. ใครเปนสาเหตทสำาคญทสดของการเกดปญหาทรพยากรธรรมชาต ก. สตว ข. พช ค. ธรรมชาต ง.มนษย

กลวย

แมลงหว

ผง

หนอน

นก

แมงมม

พชนำา

นำาในดนปดทบดวยนำามน

นำาตม

42

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน (Pre -Test)1. ข 2. ก 3. ค 4. ก

5. ง6. ค 7. ค 8. ก 9. ข 10.ง

43

แบบทดสอบหลงเรยน (Post - Test

ชอ ____________________ นามสกล_______________________ เลขท________ ชน ________

หนวยก�รเรยนรท 3 ชวตกบสงแวดลอมใหนกเรยนเขยน ลอมรอบตวอกษรหน�คำ�ตอบทถกตอง1. ตาราง สภาพอากาศและจำานวนหอยทากทสำารวจไดเปนเวลา 5 วน

จากตารางขางตน สภาพอากาศมผลตอจำานวนหอยทากทสำารวจพบอยางไร ก. สภาพอากาศไมมผลตอการสำารวจพบหอยทาก ข. อากาศรอน จะสำารวจพบหอยทากจำานวนมาก ค. อากาศชน จะสำารวจพบหอยทากจำานวนมาก ง. อากาศแหง จะสำารวจพบหอยทากจำานวนมาก

ไดคะแนน________________

_คะแนน

วน สภ�พอ�ก�ศ วนจนทร มแดดแรง

วนองคาร มเมฆมาก วนพธ มฝนตก

วนพฤหสบด มแดดแรง วนศกร มแดดแรง

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

ไดคะแนน________________

_คะแนน

44

2. ขอใดคอระบบนเวศบนบก ก. บอ บง ข. คลอง หวย ค. ทงหญา ทะเลทราย ง. ทะเลสาบ มหาสมทร

3. ระบบนเวศในขอใดทสงมชวตในภาพสามารถดำารงชวตและเจรญเตบโตตอไปได ก. ข.

ค. ง.

4.

แผนภาพ หวงโซอาหาร จากแผนภาพ หวงโซอาหารขางตน หมายถงขอใด ก. นก ข. ชาง ค. กวาง ง. กระตาย

5.

ขาวโพด ตกแตน A

A

พชนำา

นำาในดน

นำาในดน

อยในททบ

พชนำา

นำาในดน

นำาตม

ปดทบดวยนำามน

แมงมม

นำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดนนำาในดน

45

แผนภาพ สายใยอาหาร

จากแผนภาพ สายใยอาหารขางตน มจำานวนหวงโซอาหารทสนสดทนกจำานวนเทาใด ก. 3 ข. 4 ค. 5 ง. 6

6. สายใยอาหารมความหมายตรงกบขอใด ก. พชสามารถสรางอาหารเองได ข. สตวบางชนดเปนทงผลา และเหยอ ค. โซอาหารหลายๆ โซอาหารทมความสมพนธกน ง. ความสมพนธของสงมชวตทกนตอกนเปนทอดๆ

7. ใครเปนสาเหตทสำาคญทสดของการเกดปญหาทรพยากรธรรมชาต ก. พช ข. สตว ค. มนษย ง. ธรรมชาต

8. ขอใดเปนวธการแกไขปญหาการใชทรพยากรธรรมชาตทเหมาะสมทสด ก. ตดไมเฉพาะในเขตอทยาน ข. แยกขยะมลฝอยกอนทงลงสคลอง ค. รวมกลมกนตดตามขาวเกยวกบไฟปา ง. สรางจตสำานกใหกบประชาชนทกคน

9. ขอใดจดวาเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตทดทสด ก. การนำาเศษกระดาษมาเผาไฟ ข. การนำาเศษกระดาษมาฉกเปนชนเลกๆ ค. การนำากระดาษทไมใชแลวไปขาย ง. การนำาเศษกระดาษมาทำาเปนแผนกระดาษใหม

กลวย

แมลงหว

ผง

หนอน

นก

46

10. ขอใดไมใชประโยชนทไดจากทรพยากรธรรมชาต ก. ใชนำาเปนเสนทางคมนาคมขนสงสนคา ข. ใชปาไมเปนทตงของโรงงานอตสาหกรรม ค. ใชแรเปนเชอเพลงในยานพาหนะเพอขนสง ง. ใชดนเปนพนทในการเพาะปลกพชผก

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน (Post -Test)1. ค 2. ค 3. ข 4. ก

5. ข6. ค 7. ค 8. ง 9. ง 10. ข

47

แบบบนทกสรปผลก�รเรยนรสำ�หรบผเรยน

ชอ-นามสกล ______________________________________เลขท ____________ ชน ____________________วนท ___________________________________ เดอน ______________________________ พ.ศ. _________คำ�ชแจง ใหนกเรยนบนทกสรปผลการเรยนรจากหนวยการเรยนรน

นกเรยนมความรสกอยางไร หลงจากทเรยนหนวยการเรยนรนแลว______________________________________

นกเรยนยงไมเขาใจเรองใดอกบางทเกยวกบหนวยการเรยนรน ซงตองการใหครอธบายเพมเตม____________________________________________________________

นกเรยนไดรบความรเรองใดบางจากหนวยการเรยนรน_________________________________________________________

นกเรยนจะสามารถนำาความร ความเขาใจจากหนวยการเรยนรนไปใชประโยชนในชวตประจำาวนไดอยางไรบาง นกเรยนไดทำากจกรรม

หนวยการเรยนรท 3

48

1. ครสามารถนำาแบบบนทกนไปใชเปนหลกฐานและขอมลเพอปรบปรง และพฒนากระบวนการเรยนรของผเรยน

นกเรยนจะสามารถนำาความร ความเขาใจจากหนวยการเรยนรนไปใชประโยชนในชวตประจำาวนไดอยางไรบาง นกเรยนไดทำากจกรรม

ผลงานทนกเรยนชอบและตองการคดเลอกเปนผลงานดเดนจากหนวยการเรยนรนคอผลงานใดบาง เพราะอะไร____________________________________________________________________________________________