D, D. /

DIssERTATIO •

DIsTO IU C G-PO LITICADe

KAKonO A I T E I Aseu

VITIOsA RE*PUBLIC A,

QvstnjEx auctoritate A mpliss; Fac. Phil.

Jn_>

Florentissima ad Auram Academia,DIRIGENTE

CLARIssIMO rißO\M. PAN IsTE ACHRFLIO,Eloq. Prosessiore Ordinario &Regio,

7 Pro Magisterii GraduAd solennem literatosum cesisuram £

iV.i;-;- x,Cr.:.< .

. desertePETRUs EURE NlUs, Angerm»

In <LAudilorto MaximoAd diem 17 Maji Anni MDCLXXXVI:;'

Impr. ABOJE,apudRegiae Univ.Typ.J OHAN NEM Laurentii WaiTium.

sACRA REGIA! majestatisFidei Maximae Viro,

Cancellariae Consiliario,& ad Aulam Caesaris PlenipotentariO

lllustnQimo sxcellentijsimosy Domino

DN. gabrieliOXE NsTIERN A

THURONIs F.Comiti de

Libero Baroni deDomino in ©CssstVctlD/ ©senssdDb/

ffltnsl &

Domino et M.ecenati meo Magno

Q C. s. P.

ILLUsTRIssIME COMEs,Domine Gratiosissime.

on longa verborum serieVirtutum Tuarum ve-siigia ambitiosius hicpersequi studebo, illud

ut °pinor, non salso persvasus, ab illo-rum recitandis elogiis, tunc rectiuscellari, ubi deteri potius, quam brevi-bus illustrari, videri poliunt. Tamfelix non pridem sui, ut meritorumTuorum in Rempublica auritus & o-culatus testis essern, quam Regi Cle-

mentissimo charus, & quam dilectusPatriae charissimaesis. Inscriptionis i-taque hujus rationem dabo, memori-am Tuorum & in me beneficioru ma-ximorum gratissimam, qvae non modomecum tacite, verum etiam publicevenerari volebam; ac Tibi dissertatio-nem hanc graduale censendam subii-cflo , qui bonorum omnium suffragiovirgulam hanc censoriam tenes, & nontantum Prudentiam Civilem promereac diiudicare, sed alios etiam ad ean-dem adspirantes per trita vestigia ceumanu ducerepotes. Egregios in Histo-riarum Veterumque Politiarum cog-nitioneprogressus secisti, multas longa& varia peregrinatione perlustrastiRespublicas,<5c ed processisti in consilio-rum tractationefrequenti, ut s.*R.1 M.u

Reipubl. svecanae, & jam aliis prosis,ac sapientia Tua velut in illustri posi-ta monumento, Nulli non domi soris-que cognita sit, atque perspecta. Eaproinde, qva par est animi submissio-ne rogo, ut chartaceum hocm mente serena accipias, & in eo ani-mum meum generosisTuis virtutibusdevotum agnoscas, benignis oculisEx-ercitium hocAcademicumadspicias,&me promotione Tua dignum aesiimesulteriori: nam Tuum sic patrociniumstati& studiis suis quaerere voluit,qvjvirtutis fiducia ad spem beate viven-di nititur, seque prositeturUlustrissimae

sxcelUntix Tua

% Cultorem astiTtimP. E.

Vraslanlissimo DominoPETRO EURENIO,

Praeceptori suo veteri.

Erat in mundi primordio tantummodo Na-turali Libertate stpta conditio hominum-,hac propter quorundam improborum per-

vicacem malitiam, tum diutino statu non p»s~set persicere sarta $felix , ad corpus saenileconstituendum demum consenserat, legibus sesubtict pa/Ja ; cujus negotii adminislrationemtunc sub laxiore obsequti [pede sili injunstam .aliquamdiu sustinuit peculiatis Magislrattso x >donec alia necesjitaa sadrelicta sui}'dens ju-dicium illam meliori jure vindicarent. tosiadsertam Civitatem pra metu externo invi« i

elata sapiuo £5? sandior bae compages ; ast bel-li precium cum pax sit l ita eadem reddita ,

multorum male composila ingenia, quae endodsiolutionem Imperii,pro injuriis nonnuuquamtraducebant Regnantium fastat qvatale s minime esient-, tsi Jane haul paucis bae unica exta-

iat imago querelarum » quia ipst non regnarent: quo numero censenduo apud Vulcatta-num Avidius Castius, cui ejusmodi armorum jpraetextui : quod MarciAntonini Oh dijpli-Iceret imperium, ceu tantus Imperator maxi-

nmmt$ summumin *lsepubl t non possel serrenomen ; 'Falis Pescennius Niger adversumseptimium sevem ex si. spartiano: itrm

ClodiusAlbinus ex Jul.Capttolino.securijsunameo judicioPetilii Cerialisye»rm4 apudTacit.Htji.l,IK. adrebelles Trevirot: quomodo steri-litatem aut nimios imbres & cetera mala, italuxum & avaritiam dominantium tolerate. Tudum errorem Reipuhhcet retegis>arduum te

ingens sciis moliri opus , cjuod plenum etiampericultsa alex dixerim; mulla ac varia hucn>'scent Hifloriographi, nec d Fhtlosnphu quid-quam/uppressum invenio, ubi tamen hmccecuram in aliquibus tralatitiam suisse depre •

hensum tjl\ credo deterrebant illos Imperiorumseiret£ artet qua non prosunt ntji ignoran-tur, Istum vero conatum tuum tanto minus

nunc improba, quod sanioribus addiiius(ludiis,

como derecenses adfixii status incommoda,illis*que aberrationes, qvibus suprema (olet sine-scere communitatis Lex: esitibin tam opero-

so argumento manus in/iarHifloru.ej'is jipro-be d te evolvantur recejjus (

non facile sdiu-veniet, quod maligne rationibus tuti ohiiciatlitigantium livor. TausDab. Hoi- axelius Omstitxnalmiae d. iy, p T7A^ril.\686 U'

Gyro?, ac politeumatum'recessusArcanos; neq} gnaviorvetustasRimari potuit, nec inde nostraAEtas gnarior invenire plentVel dum quiverat, hic negotiola.Eureni, genitalis undefontisHarumprosiliant abunde rerumRivi primitus, & siliae scatebrae,Monstras, cum vitiosioris omnesExponis bolitae frequentioresLarvas, entheus arctiore silo,Rerum & quodvitium omnepublicani.Qyare aggratulorhisce valde captis,Pronus comprecor atqj sausta cuncta;

dissiertio docta per virorumLaudetur tua & explicetur ora,Magmentum capias simul petitiIn dulci patria dehinc honoris.Testis certior apprecationisHic est, denicp,prosipera sialute

_

Hinc Te quod rogo, perpetim va-lere..!

scripsit L.PETRUs LAURBECCHIUs,

dostijsme Dn. Candidate amiceslngularU,

Mihi mtuenti in orbis negotia, actionesRegnorum , & Rerumpublicarum mo-

limina; varios prosecto invenio animorummotus, certamina mentium, & in lingulissere casibus, immensa fragilitatis humana; ve-stigia, si placet intueri aulam Hebraeorum;ut nihil nunc dicam de minoribus consihis,quae raro conscientia, rarius ars, saepepastio,libido, stulciloquia, fremitus & suror guber-nant; deprathendes eam multis morbis labo,raise, quibus saiutari medicina vix mederipotuit prudentium sapientia. Idem in prin-cipiis Terrarum populi judiciis languidis,alia-rumq; civitatum propemodum omnium Pala-tiis,licebit observare.Quac omnia cu alto pecto-

re elset complexus Leo Boreus,ille Aquilae ter-ror, coram suo Cancellario,hos satoru lusus,o-Jim deploravit* Indenon mirum Apollinem exParnalTo,super Europae crurifragium,lugubreshodie emittere voces, dum clamac,Ht/pantd exnimiopartu jacere exanime-, Italiam sub horri-do jugo gemere; Angltam internis motibus gra-vari ; Hollandid adfortuna slatus vela expan-dere i Obligare vulnera qua mutuo instixeresveciam (s Ttania. Polonix slatum tjsle misera-bile, Principes Germania concordare ut buso (smustela ; Plarer eGalita,bellatricem continuam ,

inservientem siliis bastis altorum commodis, utsuapromoveat, Moscum pacem precari ab Ot-

tomanno,tsc. Ttaq; commendandi sunt prorsusTuide Republica irregulari doctistimi discur-(us,tanto magis,quanto copiostus illustranturimmenso exemploru profluvio.- res habent cu»riosas, sinceras, non alienas a scopo, nec percrines huc raptas, sed nativo genio accomo-datas. stilus comprcstus est,gravis,sententio*sus,qui a alia facie in publicum prodire non debuit matrona tam pia, honesta, casla,veritatisgermana conservatrix. Quonda Invidia,pallioscholasticograviter amicta&tot opinionibustumida, loquaci lingva,ut spuriu Ciceronis a-gaosceres, claros laceravit ingeniorum soetus;sed nuper ab Adsefloribus ParnallT valde est ca-stigata} justa quippe in conspcctum omniumexuere togam vulpinam , quia arctior e»rat, & rursus induere vestcm ursinam quiaaptistime conveniebat ejus corpori, hirlutaenim cum sit, alylum manet singulare puli-cibus ; Ipsum vero caput cum eslet luillummuitumq; haberet de cerebro a(ini, obtegi nonpatuit hoc tam dislformi pileo; qvare pende,banturacollo exuviae cranii ursini, ut tamenursam agnosceres, sicq; tradita in perpetuumcastigandaThracibusjUti nunc misera saltandiartem addiseit, &duristimis castigatur verbe-ribus. Ergo ipsius tnvidt£ non amplius ti-menda: sunt minae; Tu modo in honestis pro-positisperge Deo,Regi,patriae,inservire; Vale.

a Tuo

T amplissimacollusiratur scientiaegloria ac varietate PrudentiaRegnatrix, non obscure indi-

guat ClariJJ', Horni in Ulyss.\ Peregr.studium se. Politicum con si slere in tribuspartibus. Cognitione Orbis, Hominum,lsCasuum sive Eventuum $ hinc una cumamplitudine Intelligentiae .Politica: dispa.Jescit ejusdem ambiguitas & dissicultas.*huic vero adeo prolixo instituto non pa-

rum officit illud ex ad senione Taciti IV,H. j] pauciprudentia benefio ab deterio-ribus, utilia ab noxiis discernunt,pluresaliorum eventis docentur: sit tamen hiceventus non alius, nisi qui vel ab Hiflo-ria, vel ab usu dijudicetur; sed breviorvitaest; hifloria igiturpervolvenda,qvamnon solum ut reflem temporum & ma-gistram vita:, quin potius velut coacerva-tam ex omni parte sapientiam vel siliissuis impenle commendarunt summi Re-ges. sic Oven. /ibi 11. Epigr. , Histo-rias sando peritus id absque periclo,

2

I

J£uod dosti damnis experiuntur habet,Ne( tam multa gravis rerum experien-tia longo, Tempore quam parvo te docetbistoria. In publicis deliberationibusetiam prudentidimos viros utilitatis spe*cie sascinatosposse errare docet Cic.Ossic,ili. exemplo Romanorum: in Corinthi dii-turbatione mox Atheniensium: hi cum Au-derent maximamGraeciae partem comple-cti maritima sua potentia , AEginetis quiclade valebant, pollices praecidere animoagitaverant. Cui Atheniensiumpocclst tradit Racheliw ad eund. Ice. nondissimilis fuit barbari illius Regis postu-latio, qui dexteros Ifraelitis oculos vo-lebat erui, ne arcu poslent uti: neque da-tim quod utile cst, id licet mihi per vimalteri imponere , facile namque alii sibiin me eandem asserent licentiam, quamipse in eosdem sumo. Est haud raro Per-sona Civilis pro injuncto munere multi-plici imbuta rerum scientia , evenit ta-

men saepe, ut in omni negotio nesciat se.qui naturae igniculos, Prudenti* Duces,quin utilitatis occoecata imagine ad ma-lorum prolabatur consiliorum praecipitia;ceu ad prudentiam parum pertineret ho.nedum reipicere. Impudens ed quod apud

3

i

Thucydtd. bb. i. jactant Athenienses ;

aequitatem nemo unquam tanti secit,ut oblatam occasionem aliquid vi conse-tjuendi, ob eam c manibus dimitteret.Qui plus quo [ibi vult prosicere aut

frodejse, is injuriam facere dicitur, quiaexcedit modum, imo quia sutim commo-dum cum aliorum gravi injuria quarit,prout ex Baldo docet Alberic. l.m,de J.B, c. 2. Admittimus de facto, quodmajoribus est viribus, ad sc polle trahe-re quod minus est validum: sednonsem-per jure fieri, ut validior ad se rapiat remimbecillioris. Idcirco Boni Politici cha-racter ampla erudito atque subactum in-genium; ex arte enim sedere ad clavumReipubl.* est longe altioris scientia:,quamquicquid in scholis & per contemplatio-num anxia diductum acumen deprehen-dere valet. Moles illa gentium, quae adOrientem exciderat sceptro prioribus se-culis, & in pratsens usque sub barbaricagemit tyrannide , quam in sui exitiummansit potens, non testimato rationumpondere, quae insidam regni societatem &

barbarorum auxilia amoliri svadent. ‘Mul-ta primo adsjieUu levia, inquit Tacit. iv.A ji. ex quis magnarum sapererum motus

( A

4

)

oriuntur. statiusThebaid. i: sociis co-mes dtscordia regnis, q ivAtUsiuu,arapsst; Cautio servat omnia,ut reflepro-nunciae Aristoph anes Avibus. Nec dictorjudiciorum officina in vulgo , si con-servandi imperii vel constituendi quaesi-veris ideas, nepote cui minor saptentia (dex mediocritate fortuna pauciora peritu •

la.Tacit. XlF.An.so.s*. Janeruinosa valdecivitatibus fundamenta suh(scrnit,quimo-destise mortalium nimium tribuit, ac deprobitate sui animi alios omnes & praeci-pue secem vulgi metitstr. Regio per totdissula spatia &: tam diversis pullata flucti-bus, qute de se bene meritum Regem tamindigno plecti parricidio passa est, quan-tum videbatur pietatis & oblequii trans»

gressa gloriam* Mirum esl, ait Braebe-lius 'Eptt, Hisl,p,. m. p4. duravijse horumoculos in tam atrocis speUaculi immanita-tem , eum omnium nationum etiam maxi*.ml barbarorum animis inditus sit amortnReges Principes sups, ac ejuasi conge-nitusyCjuork non modo Majestatem inviola-bilem, sedetiam opibus &sangvine jubduo-rum sirenitepropugnata omnes omniu gen-tium hifloria testantur. Plura ex Introd:en Hist. Nob.Dn.Pusendorsc. /V.Hike non

5

)

distimiles Termones sub fabuloso qualischemate pandere creditur Poliarchus11, Part.Argenid. lib. IV. jj.

§. ir.Longo ordine percensere Historiarum

monumenta ad retegendos imperiorumerrores, quos antiqua vel recentior tulitaetas, cum curiosis oculis ultro se osserantper modernos annales & acta temporum,idcirco operae pretium nen est. Nobisautem, siquidem semel sedit animo, ma-nebit praecipuus labor, explorare inopina-tos rmnusque praevisos populorum' casus,statuum decrementa & aberrationes; opi-namur ergo nos incedere melius rectephilosophandi via, si succincta, & quamfieri potesl perspicua descriptione primi-serimus quiddi ta tem7£sKccKozfrots£e£:l,e.Reipubl prolapsa: seu aberrantis. Est au-tem haec consusio Civitatis, übi im-perantes parentesque posthabitalalute publica privatum bonum,cae-co quasi impetu, unice intendunt.

§. IIT.Überior in assata descriptione verbo»'rum antequam facta fuerit expositio,pau-

cis praemonitum volumus de promilcua

6

/

I

I

vocabulorum usurpatione, impetit &Rei.pubi. quae respectu substrata: materiae nuncaequipollentia ,

nunc distincte exhibentur.AJcuratioribus Politicis utrumque dicisvevit patesiatis exercitium, quam admi-nictrant,(sumtis vocibus imperii £s* Reip,formaliter non materialiter) cui rerumsumma vel independenter in ordine ad ho-mines, vel jure saltem delcgatorio com-rrusia est. Ars esi dissicilis, ait Cie. Ub-VIl ad Attie, Rempubt. gerere; quodxg/Ttjg/ov una quadrabit in ilios.,qui pra:-eminente honorum privilegio» loquendode statu Aristocratico, e subditorum exi-muntur, ut olim Consules & Praetores inRep. Romana, numero, & pro Reip. ve!imperii conservanda incolumitate singu-Jatim & unice salutem publicam respicount , juvant, ac tuentur. Quamvis Ma-gisiratuum auctoritas in oculos abunde in-currat, non tamen aliunde adminisirarioCivitatis prout egregie sentit Betel.Jnst. Polit j.t. c. 6.adeosoresl>ubl. ajlimaridebet, quam a, summa Potestatt, quamZ' xv£/ot adpellat Philosophtu. Circa o-muta corpora legitima observandum, di-cit Dn Pttsendors-Lib. Vll. c.i, de JN.£3*G. (gjiicqutd illa habeant, squic-

7quidpatesiatis in sua membra, id omne asua potestate definiri, (stnequaquam buitpojse praevalere aut opponi. sic quamvisin aliqua civitate capitalia judicia sini pe*res senatum, penes Regem tamen jus,quod vocant, aggratiandi manet,- mul-ta: actiones aliis committi polTunt quoadexercitium , quarum tamen vis & aucto-ritas ab illo, in quo radicaliter inhfret.solet porro imperium pro regimine mili-tari acceptum contradistingvi Magistra-tui; sic apud sveton: in vit. C<es c. rq..absiinentiam neque in imperiis, neque inMagislrattbus prostitu. Proposito de-niq; haud parum indulgec illa Boeti, ex-plicatio l.m.eit.cui forma civitatis nonalia .quam Resp. sieeialiter sit disla , feteconcisini imperium ; ut enim salva ac inte-gra republicae form a, (utpote qua: in ci-vitate idem, quod in corpore humanostructura £s* dispositio omnium membro-rum & partium) vigent valen impe-ria; ita eadem prolabente, quid detri-menti capiant necesle est, nisi aptissimoremedio periclitanti parti mat ure subve-niatur. Conlultum itaque i n prarsentiexistimamus non recedere a sententia CUJoh.Andr, Bosii, designando u traque vo-

8

i

)

ce coctum hominum sve Civitatem , suitlegibus ac judiciis, jureque belli , pacis,

soederum (!) utentem, nec alteriPrincipi populove subjeclam \ sive ut bre-vius dicam , Civitatem Majejlate pradi.tam. NB. Inscriptio ut breviter de ea me<morem, sub titulo xazozs-oXnescv;, cumhanc formulam gravilllmis Attica: gentisauctoribus placuilse conslet, ac de coeceronotabilem emphasia Ove denotandi vimimplicet, nullus ambigo, quin nos abambitioso exolvat novandi pruritu, vid,Lexicon scapulae in no'\ig & alios.

IV.Consundi civitatem , ac desicere pri-

scum Reipubl. robur,vix aiiunde plus cer-nitur,quam convulsis legibus, quibus in-nixa stat praecipua Communitatis salus.Qvemadmodum florentis imperii decor& gloria in concinno quodam imperan-tium & parentium ordine consistit, italiquet illius diminutionem inflare, quoti-ens hic seneseit. Conceptus igitur com-munis sive generis vicem supplere posleConsusionem, alia inter evincit eidem ad-juncta universalitas, non intra soliusRe-gni viscera terminabilis.sed & frequentiusOptimatum Populique accedit imperio:

_ _ sT.. „ *

9possunt enim utrobique consilia & machi-nationes extrui infra communem subdito-rum salutem, durn omisTo rerum capite,Civitatem vel libidine vel avaritia in par-tes abire ac trabi contingat. Ita nati suntimperantes, recte Tacit.IF.A: g. ut bonarnalaque eorum ad Rempnhl. pertineant.Fatendum omnino est incertam admo-dum esle hominum providentiam, cumvixde ullo eventu certi esse possumus, acnihil sit tam vanum, tam multiplex,taminflabile , quam homo ipse, circa quemomnis prudentia versatur; itaque in eomaxime elaborandum Principibus, ut me-dia sini aptentur, ne malis eventibusoc-casionem dent, (Libamus Rrogymn'- Ta

ryv axcte&xv-roti/ Aojav: id quodoecasionempnebuit con/cquentium ommu causam ha-buit) ut ex prajscripto legum & rationisquantum humanae res permittunt, agant;hanc viam qui in flicent,& prudenter aget,& con(santer,& moderate; ille contra pru*dens non habendus, qui casu quodam &

temere scopum adt/ngit. Ingenii magniest an Cic. pracipere cogitatione futura ,

ii aliquando ante constttuere, qutd acci-dere pojsu in utramque partem , quid

10

agendumsit tu quid evenerit,nee commit-tere ut aliquando dicendumsit : Non pu-taram. Recte quoque Isocrat, ad Nico-thm: Conslatquemadmodum ipst Reges a-«imos[nos excoluerunt , ita etiam eorumregna se habitura. €)uare nulli pugilitam convenit corpus exercere , quam Regi-bus ingeniumsilum.j.

s- V,Civile imperium ab herili eatenus dis-

junctum invenimus, quod Paterfamiliasin (ludia propriae utilitatis primario in-cumbar, servi vero res non nili per acci-dens curet. ContraModcratoiReipubl, pri-mo & praecipui sui muneris id ducit,quamsaluberrimaratione salutempublicam au-gere , ex consequenti autem occupatumcsie in adserenda re familiari; utut in Re-gibuselectis saepius sum® rei admin'strati-oncm aliter defacto suseipi compertum sit.

A.Barcl Argen.p.m pq. Praeclare Xe-nophon lib, in.de diß, &sili, socratis : 0

/3a.irt\(v(, inquit ydis&jai , s/si 'ira, eav]s

KahH; smueAv^i ,d,)ix "na, h ibo/ae-

ni fflgt, TUrsit (urr£pcx]is(n i. e. Rex eligi•tur, non ut sese molliter curet ,sed ut peripsum ii qui legerunt, bene beate que vi •

11pant. Contra ea naviter a Fesjtajtano Cte-la re tranfactum reperimus, utpotequi pertotum imperii temptu nihil habuit anti»quius, quam prope adfltdlam nutantem-

que Remptthl. jiabtltreprimo,dande or*nare. Vid.svetonVesaas e. vm. Hincejusmodi resultat disserentiae ratio, haudimmatura vel levia ibidem conspici indi»eia ipsvJapxloet , ubi dtspendio publicaesalutis ab imperantibus praetenditur com-modum proprium. Anelr. MaurocenmHist.Venet. hb. I* dum quiquesuurebu*consulit y commune bonum neglegitur:quippe illud ingeneratum mentibus mor-talium, ne ad novarum rerum molimi-na rapiantur,& incousuita: temeritatis at-Ilus, nin aliquam exinde spectaverint (ibidenuo profuturam utilitatem. Regnandilibido inextingvibilis in qua convicia nonrapitur, cum omnium semen sit & Causamalorum ? Nec illorum audacia minusinsamis, qui noxia same insurgunt in Rei*pubi, mala ; heic tamen promiseue multi-tudini, quid imponere velle , non con-venit , quod & sitres serme prater exetn •

pium, nec in ablentiaDemagogorum hanctantis ausibus satis idoneam facile praesu-muur; equidem ea ess apud plurimos per.

«

12ver sit as, ut quotiens majus bonum sibividetur prosecturum a violatione legum,«juam ab earundem observatione,volenteseasdem violent; contingunt itaque dis-sensiones ejusmodi & discordiae, non pro-pter dogmatisalicu jusprincipia sanae Poli-ticae convellentis salsitatem,seu quod con-trario ejus tanta incommoda inCivitatem sine redundatura ; sed propteringenium hominum qui sapientes sibi vi d»idem videri volunt aliis,& in dissentientesvehementillimeexasperantur, sic Zan-thius in Notis ad sallust, Quemadmo-dum usuventre [olet, ut quicquid humo-ris corrupto in corpore Jit , id totum ulcusad se trahat , quicqvid aqua in navi est ,

id ad sentinam constuat t ita in Civitatequotquot improbisunt, ad aliquem unumimprobitate inflgnem concurrunt .

5. VT.Modo n\emorarvt%Xenopho in Cyropad.

11. vTnpsxipiß-es Tpptv, %>Ka, up%{r,ingens opusbenepraejse: hincdesumtumstiparet illudLivhb. lt, c. adeoexcel»lentibus ingeniis citius defuerit ars', ejusrivem regant, quam qua bojlem superent.Causa bae esi, ait Nazianzenus in A-svhgetite', Hamo terte inter omnes ani-

13

t

mintes maxime &tnoribtu varitutsvolun-tate diversm, Accedit & hoc, quod inceleberrimo operet J.N. tsG.Lib.Vll.c.i, tradit Dn Pusendors.quod in quovi»genere brutorum inclinationum (s adpeti*tus sere ejl pmtlitudo

, asi inter hominesquot capita, tot [ensu , ($mplerisque ma-gna pervicacia ludium sutim extollendiquod velsotum [assicere potest ad pertur-bandam hominum multitudinem, qua munum cattum est jungenda. Add. £m*s-pid. Fhanijs. v goa. Veruntamen hoc*quicquid eil dissicultatis non alia re me-Jiussuperari certum esl, quam acere imaillo imperandi telo auctoritatis. singu-lari Numinis beneficio politioresßespuibLsibi indultum insuper habent, ut in siliconlervanonem illic potissimum vivamduo hominum genera, quorum alterumbenefactorum , alterum dicendi excellicgloria. Ltps. Polit, tui, in Vtm (s va*~tutem tribuit: hoc vel veteres inter sia®!neglexit sallust. Bell. Cat. cj, Pulchrumest benefacere Rtipubl, etiam benedrtershaudabsurdum. OlimGraecorum aequeLatinorum Principes sub optimis & cla-rissimis praeceptoribus instituti suerunt.lov. Pont an. lib.V. de Obed. p. j. Nara

14

I

Respubl. literis & armis regitur & conservatur. Utraque virtus dum incorruptotenore circumscribitur ; illa stat Re/puhli-ta opibus firma, topiis locuples, gloria am-pla , virtute honesta, ut scite Plato I . 1,

deßepubl. u: vero extra legem exerrat»quod praetextu boni publici ut maximeinstituitur, in clades, noxias declinationes& decrementa eandem tristi exemplo in-currere nunquam non deprehensum fuit.Unde Mitylenenses cum imperium maristenerent, sociis,qui deseiseebant, hanc pa-nam imposuerunt, ut liberos suos non do-cerent literas neque Muficam , omniumsuppliciorum hoc gravissimum judicantes,in inscitia & ignorantia artium liberali-um vitam consigere. Mltan, V. H. I.VII.e, i/. Noslrum verocum nunc non sit,omnes enumerare omniumPrincipatuumdesectus& vitia,quod nullatenus, nili pro-lixo sandi adparatu expediri potesl,in prae-senti ex unius alteriusve pictura plurimo-rum essingemus imagines.

s- VII.sicut Natura hominis, cor & voluntas

csl variabilis ; Itaipsae qvoque virtutes innaturis hominum etiam heroicisnon fem-per sunt stabiles& diuturnae i sed saepe in

15Vitia horribiliter degenerat.svcton.Claud.t.is.In cognoscedo at decernedomira varie-tate animi suit,modo circti/selius (ssagax,modo mconsulttu acpreceps■ nonnunqaamfrivolus amemtque simiUs. Ejusmodi in-genia frequentius sua mole pervertit nimiafortunae considentia,qua secundante mor-tales inconsideratiores sunt. ut loquitncC. Nepos insuit,Conon, c.ult. Vhn. Pancg*Trajan secunda silicis, advers.t magnosprobant. Cyrus instaurator MonarchiaePerficae, cum aliquamdiu multa rei bel-iicaemclaruilTet sama atque fortuna, ta-men novissime spreto Craesi consili©,quirebus humanis docuit cursum instarcsr-cini esse, qui rotatus semper eosdem sor-tunatos esie non finit, in expeditioneadversus Masssgetas, ipse una Cum totaexercitu ex ducentis millibus Persaruracostante misere trucidatus,adeo ut netan-t* quidem cladis nuncius superfuerit.sic-utsuse narrat Herodot. Clio: atque sic ve»rc dictum a seneca in Thyesie adverti-mus; G)uem dies vidit vemens stiperbum*Hunc dies vidit fugiens jacentem, Nem»considat nimium secundu. Huc quoqueadjungatur Pachymer Htsl.Bpzant II. iy*

Te urirts £{tipv%9is, 'vtu

16woAetur u<PvK)sr. Fatum ut animantibui ;

ita etiam Civitatibut inevitabile. Hincnon incommode quaeri potest; An Fortu-na ad conversiones Imperiorum quid conse-rat ? Fortuna nobis heic erit ex dictoBoecl, V.lnst.Polit, i. Divina providentiacirca respubhcai cura dijposuio. Quem-admodum gentium 3: familiarum v siturbium impenorumsa nuncfloretfortuna,nuncsenescic , nunc interit. Veli. Patere,Lib II. c. n. Rejicimus hoc loco stoicumsive Chaldaicum satum, ut & superstitio-nis Astrologicas opiniones Pcolemai Gau-rici, Leovitii & asiorum, qui exastrorummotu, siderum conversione planetarumq;inter se adspectu ruinam Rerumpubl. meti'untur. vid. ser. io,z. D. QJssillarsis tl©picdel, p. 252. £)ie £ci;ben stigen: £)<us©liics spieles mit bcm sKensdwi/ siber bets©lucs tsyute nicscs/ soiibem bie ZBttiljdt&ot'U$. His praesuppositis, neutiquam quaeq;,suum sic ordinem immutabili lege percur- 1rere dixerim, quin simul provida Dei AI-tiilimi cura libere respiciatad regnantiumbonas vel malas actiones, etiam illorumquibis subsunti piaculum insuper esset my-ilicam illam ecteniae mentis legem tam du-ro nodo velle conslringere, utposlhabita

17

1

Feriam mundanarum conditione, tanta:Vastitatis regna atque respubsi suo dejice-rentur sastigiohic autem ordo qUod stavtis vicibtls non redeat,nuncque eictus,nuncpost aliquam secuiorum seriem dissblvaotur,quis tum ignorat ha:c divinitus ob-tingere? Deus est qiii constituit periodos*qui adjicit annOs ad restpilcendum , aut

adimit propter peccata nesanda, qua: cau-sx harum periodorum. Ita exAr-chombroto&Cyrthdap.ziy.Juppitertum re-bus initiumlsnatur* /eges daret,tum seri-em rerum,causasqj, (deventa inter se tonver-

ttret, na» ignoravit,tsquedejsent mortalespeccaturi,(s quidsua udem en Deos pietatemerituri. Mortalium igitur pietate,reli-gione, sequitate tnitescunt decreta, quo-rum eventum jam ohm sapientissemum nu-menpranoverat. De otiolis Allrologo-rum aliquot praesagiis quid tenendum ul-tra, vide quae apud Mcleandrum siculo-rum Regem sub persona Nicopompi disle-rit erudite elegantilHmus scriptor Joh Bar-ci. Argen.l- ll c, /i Cordate Euripid.

Helena: yveisari ag/w ptasji s sjV 'io-(iaAlet: Optimus vates prudentia (£ bonatonsultatie.

18 §. VIII.

I

In recensendis illis, quae ab extra & sor-tuitis casibus Rempubl. infirmare solent,tanto minus e re duxerim , quanto haecmelius simplici narratione, quam anxie

disceptando innotescant ,• explicanda igi-tur in posierum natura illorum,quz ab in-

tra vitiis imperantium vel populi Rempu-blicam in avia errorum abducere valent.Heic juxtaRoer/. arbitrium V,Injl Polit,r. 4. talis substitui potesl regula: siCUsomnes virtutes, una tamen potiusquam alia conservant, firmant, am-plificantque Civitatem; ita omniavitia,unum altero magis efficiuntContrarium. Variant denique aberra-tiones proReipubl- speciebus, prout Mo-narchia aut status Polyarchicus emineat.Vitia porro aliter distingvuntur insummaPotestate, aliter in illis, qui hujus cbse<quio tenentur. Quantum ad praesens,praecipuus erit labor, compendioso ssylorepetere mutationes, quibus aut discipli-na,sivc ordo boni regiminishebescit,veldeliquiis inopiaque actionum intervertiturac demum plane exspirat.

§: IX.Tiberus Caesar cum a senatu juberetur

19succedere in getisRomanae imperium,bre*Vitate imperatoria rdpodrt- Principes mor-talesRerxpublicaw aternam effo. Hoc ideodicitur ait Dn.Pusend dej N. tsGl.Vlll.c, ult. non quod non popule violentoaliquo casu extingvi <rut dtjjipart queant ■,sed quia non uti singuhhomines certo de-tursoavi[patiope.r naturam desiciant ; siedmutatis licet singulisydljj cotinubsucceddtyidonei surrogatione exterorum in lotumdesicientium , velpropagatione[obolis, spuastucesiionis continJtatione idem femper po-pulus videturyiisdcsnque juribus [ruitur,utut sapius fingul.i cives suerint muta-ti, Haec ille. Conser. Ashl. Polit , Hesen-tbal, p. tps. Proinde gravissimo hocccdicteio offenditur quam sollicite, qvamintegrum prudentia: in illis exigatur ro-bur, qui publicae rerum admoventur ad-tniniffrationsi Propria virtus Principi-bus Prudentia i esl haec illis sax praelucensinter civilis vitae hujus Pyctes, qua extin-ctacollabascit omnis imperii vigor Kccle.jias}.c.ix.i%. Hujus non secus ac Philoso-phiae Moralis tres vulgo adseruntur speci-es; Privata, qua quisque suos mores mode-ratur, quacunque sit conditione, sivealiosregat, sive sibi ipsi tantum provideat: se-

20eunda Oeconomica, qua quis familiae cu»ram agit: aedemum Politica, sive ea sul>ditis, ut subsunt legibus, sive iis insu, quicuram habent Civitatis, sive ea sit praecopua qualis c st in legislatore, sive in ipsis re-ctoribus spectetur, quatenus juxta legumpraeseripta Civitatem moderantur, seu de-niqueTogata sit, seu Militaris. Pruden-tiam heic loci duntaxat Politicam adtingi-mus, spectaturi quantum desectus hujusipsis imperantibus, quive iis a consinisvei obsequio sunt, in promovendis studiisbonipublici officiat: solcrtilsimo namquegenio opuselt, ne sapientia abutamur adetfraenem morum licentiam-..

§. x.Potest hujusmodiImprudentia Vel N*-

tur*, vel Morum esse- Prior illa non tam

odium quam contemtum inducere solet»utpote cum illi qui praesunt, minus capace*imperii deprehenduntur : qualis est cha»radier \Weßritomandu apud Baycl.LlV.s.J* lquam etiam nonnulli debilitatemNatura:apud Conslantem suisle arbitrantur. Non-nullis namque hebetius ingenium quodmagis extra vitia quam cum virtutibus, ti<mida stupiditas, dejectus animus, & aliainulta, quae in egenarum mentium slerili*

21

I

tate contemnere solemus t moxposito inillis pectoribus quieseere vel tantillum be-neficii, pro natura» nunquamnon suas ex-plicantis vires industria, illud tum potiusumbratili vita intra meras speculationespallescere sinunt, quam ut praeclaris ausi-bus ,quid incommune sustineant trans-serre, non didimiles Aquilio Mergant*,cujus laboratoria AlchymilHca salse deri-det Euphormio satyr. Part. 11. Is. Plu-tirch. de educat. Libr. 0

' Btussinio; 7«■ugasiiKis 2l3s.uapravuv aruQtkq; , i stvytsintlg apiuptjm; QiXonQia; api*.n; hsh zrAqpisptkig: Contemplator si a-stionibus ahstineat inutilis,relue gerendi*deditus , Pbilo/ophia ignarusfacile errat.Quandoquidem ut recte judicat Theanderex Arcbdmbrot. CsCyrth.p, z\gw nemo ei-•vilibus negotiis par effopoteji

, nist qui inipsis natura divitiis conceptus sit. Quammulti enim in umbrisscholarum, (sin sic-sio quibus argutiis, inanis ac superstuinuminis ad laudem perveniunt, quorumingenia in exteris caligant. Causam con-temtus ex imprudentia Naturali,ut omni-um latissime patet offendit Georg.Horn.in Annot ad Ideam Polit, Burgersd. adeo

n 4

22arde paucistimifflegamus, quibus eapro.pter non abjecta 6c vilis manseric opinio,quae exurgere potest a quovis Tei levtllimovitio, ac saepenumero tali, cujus ne ipsiquidem imperantes per se compotes e (Te

polium. sic Alexander M. apud Curtium/.VI g queritur orbitatem luam esle con'

temtut Quocirca Augustus plures sibiadoptavit in silios, ut nimirum munimen-tU insijleret, Tadt l.A c. j. Exemplaillorum , qui ad Civitatis negotia vel diju*dicanda vel tractanda coecutiunt, tam an«tiqua quam recentia indiguae BaecL InsPolit. 5. V.c. 4,

§ XI.Imprudentia quae ratione Morum spe-

ctatur,oritur vel ex imperitia statui, veleximperitia Actionii. Heic probe notan-

da veristima illadistinctio inter statum,

modumgttiernandt statum, seu ut Nobil.dcConsultiss, Dn ©l)llsll(IolPs/ct»si H.inter Reipublica formam £5 administratio•m, modum. status hic sumitur ut est sor-male imperii,atque sic denotat ve\ab/ira-51b vel precise ipsam formam Reipubl. velconcrete involvit exercitium ejus & adisti-nistrationem alterius formae includit, quiduo a nobis nunc disitncte exhibenda...

23Imperitis statui sic intelligi debet, in qua-tum illi, qui vel regenda: vel curandae ci-vitati imponuntur, ignari sunt junumRc-gni > praesertim qua penitiorem adcuratio-temqueeorundem intellectum, quo inter-mitto nihil in publicis recte geri potest.Princeps licet sit solutus legibus, nihilo-minus leges debent ette norma Principi,secundum quam subditos regat. saluta-ris & piaest Evagrti admonitioHijior.sc-tleslq Imperatorem non exeo, q uoda-liis imperat, sjeElari debere, sedex eo quodse ipsum ita regere & moderari pojstt , utnullum absur dum voluptati* genus [inaein animum irrepere-, sed ita invictum seab intemperantia praslet, ut vita ejus sittanquam imago virtutis, quam £5*imiten-tur subditi, £5* ad virtutem erudiantur.Anstot. Pol■ l. L c,z. ooa-areg tiXeuBlyTirov ruv luuv oLus-sUTtcs i<tiv , 'itu HOjXug/cQ-iy yssi.it tgsii i\uiss Ttety/uv :

Utiperfestione /useepta, optimum cunila-rum animaltum ejl homo', itasi alienus si-at 4 lege £J*judiciis, pesimum ejl omniumanimalium •. heic tamen omnino inspicequa; habet Dn. Pusendors. de I N. &G. /.

VII /. in di"st.Imperii in absolutum & li-mitatumsinem in absolutum & summum:

24Add. D. Chrisi. Mattb , Theatr. Hiflor. inAntonio Caracalla.p.m, pgq. a. Hac im-peritia macula statu* sc. Cl. Bael. ioc.m,cit. Appios plerosque, quales a Livio de-scribuntur, insectos siliae existimat.putata inquit, hos satii intellexijsc velAri-Jlocraticat vel mixta ex AristocratiaDemocratia Reip.rationes? vii.Machiavell,l.i, deRepubl. t» de Decem vira-,tu. , Dc Galba memorat facit, i. H/st, 0-rnnium confinxi capax imperii, ni si impe-rajset, & mox*, non comtior illi apudsenatum quam militem oratio. Nervamdenique non sibi siabuisse perfectum,quidcssec regnare,non absurde opinantur quidicunt- Praedare Cicero de Orat, ad con-

silium derepttbl. dandum, capae esi nojstr.empubl, quod in kunc modum explicatsoranus in Lexic, p. m. ©cl lllslllctinl» uni» ime mi (suta rtusxn/ (b tss s*l?

sar|»/5i man umMst isire acte»gtnjjsls tscis (. Hinc non multum disere*pant sallustii,Vibii verba, monentis Livi*

,neTiberiu* vim principatus dijsulve-yet, curJla ad senatum vocando , eam con-

. ditione effo imperandi, ut non aliterrati)

Conslet,quam si unireddatur Tacit, i.A.6\cujus essati qualis Laberi mereatur ratio,

25pulchre docet.Forslnerut in N«t. Polit.Atitundent- p, j}. Perire sctl. siam Princi-si Majesatem , resolvi Principatus vim,si ststorum rationem reddere cogatur.Communi vero doctorum consenlu illudUsquequaque elaboratum nondum satisdispicimus .quo silum infirme ctrincipemMachiavell.c.xxm. Retia silia dqua-cunqueprosici scantur, d Principi» pruden-ita, non autem Principi prudentia d re-ili» eonsiliu derivetur \ certe eo ipso nimisjnguste habitarent Reges,& Princeps, siingenitae relinqvatur imperitiae, vix ul-lum esipejusinRcpubl. malumide ccete-

ro non impugnamus axiomatis certitudi-nem ; Quod Principi quiper se nonsapit%

retia ei cunsilia nonfacile daripojse. De-nique rebus cunctis orbis quidam velutiincst,acdissicilime eo recidunt, unde ini-tio digre sine. Lallant, InJl.Divin. I.VIT.Propinquante hujus seculi termino , hu-manarum rerum statum commutari neces-se ef, (3 in deterius invalesente nequitiaprolabi, ut in nostrd hac tempora , quibusiniquitas 13malitia adsummum usqgra-dum crevit,in illius tamen insitia bili» ma-li (utpote quod in futurum & posl illatempora insorget) comparatione felicia.

26&prope aurea pojsunt judicari. Quiditaque mirum, si Civitatum formae eodemscmper gradu, iisdem semper momentispensanda: ac aestimandae non veniant. Ex-emplum in multis non insimum ImperiumRomano «Germanicum: quis enim igno-rat, quantum vel illiusReipubl. vis labe-factata est post divisionem Monarchia:, acsubinde multo remiilius factum post Con-stitntiones A B, aCaroloIV, temere &

ad conciliandam nato potentiam introdu-ctas. sic adsecta negotiorum serie,quamnon dissiculter summa rei in diserimen ad-ducitur, si quorum interest in statu ipsorecte dijudicandi peritia destituantur, quaceu praesentissimo antidoto comprimi-tur, quod alias societatem Civilem haudindubiis malis multaret: Huic tamen le-vandee inopiae, haud parum conducit Ic-gisle toga & bello redditas imperii vices,quibus scil. consiliisRespubl. heic & nuncut maxime stererit. Elucet n. interdumsingularis quaedam ratio, cur immutatononnihil ordine, antiquata denuo repe-ti mercantur Quocirca non abscj-, in-genio censemus illud Vespastani institu-tum , qui undtsy invejiigatu exemplari-bm, inflrutneutum imperii pulcherrimum

27tc vetustissimum consecit ; quo contine-bamurpene ab exordioUrbU senattu cosi-sulta,plebiscitn de soetetate, 15sidere acprivilegio cuicunque concejsis: sveto».Vespas.c vir/. sic Augtistusex Tacit. IV.A. '6. quadam ex horrida illa antiqui-tate ad prasentem usum slexijse dicitur sHuic emanat, quod saepe non minus re-centes Civitates commode polline disponi,quam veteres, imo sortasle commodius,quod harum bona instituta ex penculosissaepe experimentis proveniant; illas au-tem optima quaeque ab aliis jam inventain usus suos posle transferre. Nec rati-one destitui existimandum, quod in Ver-dinando Arra gonio notatLaurent.Valla,de reb.gtsi illuu Regia I. III. In patrimo-nio regali tuendo tenax; quod qui ali-enarent , ajebat inimicos pottoa parare si -

bi , quam amicos, quia ex subditia illosquosdam regulos sacerent, semper solliei•tos ac stspicantes eorum jura licentiamsairi diminutum : Interjecta nunc longiorimora salutarem aliquam circa haec ten-

tare aleam, tanto minus placet, quod re-pentina solertia nunquam non periculosismotibus obnoxia esso soleat, ac aegrumdum Civitatis morbos, qui consilio egent

28ac tempore, cunctos curare adgreditur ,

incurrere, ut sit, in odia multorum; lat-pequpd antehac usiurpatio,factio aut con-tumacia erat, denique jus aut privilegi-um audit.

§ XII.Nunc de Imprudentia circa modum ad*

minislrandi statum , seu quae ad alitonem

resertur/ solet illud per Consiliarios ex-pediri,eo quod summa Potestashaud pau-ca vicaria magistratuum ope adminisiret;cum nec Princeps praesertim in graviori-bus sineconsilio quid sidus expediat, plusnamquevident oculi, quam oculus, necinimperandi ratione unum aliquem cunctasua sidentia complecti posiibile soret, inquam sententiam neminem Politicorumtransire memini, quin in levamentum cu-rarum administros adoptari summoperesuadeant Nam vix unquam ait Fetr.Gregor. Tholos l. XXIII. c.4 reperire li*tuitRempubl. aut Regnum sine consilioflo-rens', decere certe Principem heroica sa-pientia & consilio valere, ipsi tamen reli-giosie cavendum, ne opinione privatae sa-pientia: sibi «mpensius placeat, & adsiper-netur alienam. Recte Caminatu c. 44.princeps statile evertitur qui nullo »<sis . .

29suo ipsius utitur consitlio, & apud Capito•Itn, §.z. in Epistola Gordiani ///.ad so-cerum Misitheum'. miscr esl Imperator cuivera reticentur ; unde, patet, quod sidc-liaconsilia sine instar nervorum corpo-ris politici; etsi damnosa sit arcanorumnotitia, si divulgetur, carere tamen ca ne-que debent neque poliunt, qui ad clavumsedent Reipub!., heic solum observaslcconducit, quod praelustri quodam em-blemate exprelllt Gelanorus // Part.Ar-gen. lib. I. c.io. beteres Minotauri signoin legionibus usisunt , ut quemadmodumin latebris abditus erat Minotaurus-, itaDucis con silium semper ejsiet occultumAstionis autem, cujus jam sit mentio, er-ror inde prostuit, si illi quibus Civiliumrerum tractatio incumbit, in his obeundiscommuni dexteritate vacent,vel alias nongaudeantpromtitudine seu solertiacumi-ne excutiendi actionum recestus & ponde-ra vel in totum , vel qua partem, vel de-nique nesciant moderamine ac tempera-mento uti, o: ex usu praesenti ac naturarei actionum vim aut intendere aut re-mittere plane non compositi & adeom»modato animo ad Civilis vitae astus, vid.Job.Barcl i,Argen.desumm<t indolis viris.

30Caeterum temporibus quomodo sapi»enter utendum, eleganter exponit Case-litu TP&TTohiriK, c. 4. übi diseursui suoduo subjungit exempla prisea, Ulyssts &

Therameni* : cui unum addam ex Htsior.

Gallic. Gramondi Lib■ 11. de BruraldoGallia Cancellario ' Ei inquit , pro tem-

pore indoles mansveta , mox feroxt mens dlonginquo pravidens casustsprovidens ca •

sibtu,tlam magis,quam aperto Marte,astu.&arte magis quam vi, natum in utram

partem declivi , qua vita ratio optima inaulis Regum ,

übi receptijsimum dogmaest servirc tempori: hoc autem sophi-sma quomodo politicum audiat,distincteexprimit D.Loccenius in Not. Politi adCorn.Nepot.p.m /4. Cui adplicare licetexemplum Francisci soderiniCardinalisapud Clapmar, lib.t. de arcanis Rerum-pubi. Nam sape honejlas rerum tausasni judicium adhibeas , pernicioji exitusconseqvuntur ; monet Otho apud TacitA,Hist.B}. Equidem cernimus contra quamHobbes Leviath, c. ij. statuit, unum al-tero consequentias rerum adeuratius pro-spicere, & dexterius prius observata ad*plicare, casuumque similitudinem & dis-Cmilitudinem perspicerc, Unde salpae ex

31illis,qui iisdem negotiis aquali temporeoccupati suerint , alius dexteritate «ai-net, alterius stuporem .usus commendat,Jnsignis est locus sallu/l. ad Cesarem. O*rutt H. ,£go ita comperi omma regna

, ci-vitates, nationes usque eu procerum ha*ittijse imperium, dum .apud eot vera con-silia valuerint. Übicunque gratia, ti-mor , volup ea corrupere ; pojl pauloimmuta opes, deindeademi imperium,sostremo servitus imposta est. Asl ut musum Communitatis conveniens quid re-cta; administrationi agere vel consulere,haud immerito maxima censetur virtus;ita. barbarae inhumanitatis lex diceretur,a regia tam egregias ,velle arcere Consili-ariorum dotes. sic Ors», 11. syigr.iee.

Rex regnat jolus,cur non regit omniaso-lus? Qui regit &regitur meliusilleregit.

§■ XIII.Memoratus ante multis*in locis rerumRo»manarum gravisTimp scriptor.Civilis pru-denti* Magister C.Cornelnu Taeter tn vit .J- Agricola alia inter Gatgacum Hntan-norom Ducem in haec verba Joquentem in-troducit: Inter male parentes & injusteimperantes agra municipia & diseordan-na-, indicatum modo suit,quam multi-

32plici ratione imprudentia regentium pec*casur,cui menumeratione vitiorum Prin-cipatus subnectimus Injustitiam, susii-tia siabititur Principatu*, si nempe ma-gisiratus , inque aliis uejutatemser-vet Lips.il, Polit, io qua remota,regninihil aliudsunt,quam magna latrociniiAugustin. IV. de Civit. Dei, juxta illudsap.6. i. Orctroissa gct slll simi» j62>e- huicnonabsimiiiaapud schonborn, Lib.ll.P»-lit, 19. Conspicitur praecipue haec inju-silia in violatione rerum , quae ex bonaside sunt; Fracta side miscentscr utraq; ju-ra, invalescit seditio& omne stagitium inpropatulo, quo vel validissima imperii ro-bora concidunt : Emblema Neronis erat;

ferrum tuetur Principem i verum recte eirespondit seneca: sed melius sides. No 4men bonae fidei juxtascavolamsttQitCit,OJs. 111 Omnium Jatiisime manat,existimat versari in tutelis , facientibus,judiciis, mandatis, rebus emtis , venditis,

condullu, locatu quibus vitasocietas con-tinetur. Übi tamen juxta Rachet, Com-mentar. non eo sensu hi centralius bonasidet dici consueverunt,ac si reliqui pos-siunt effo sine bona side: sed quod in biseximie condicti a debeat effo bona sides,

33*> 'mqutsuam lanius explicare, Esl fidei stu-xa: character in Imperantibus tam malitio-sus; ut saepius eapropter multos in tyranni-dem prolapsos creditum sit. J^pia non so-him ut erudite prosert Dn.PusendttrsUW.de J. N. (si G.cap.z. Principum quum ma-xime interesl, sidem jacrosanllam haberi jsed etiam quia Majestatem eorum dede-cet si vel suflicio persidia aut mendaciifraudisve in ipsos cadere videatur. sicThucydides hb. •VI: bae esl Tyrannorumproprium ( nempe soedifragum elTe J quimagis astimant utilitatem , quam pieta-tem (sibonestatem , omnes nanusi illis ami-ti atque hosies siunt pro temporum oppor-tunitate Ita Pericles juramento incolu-mitatem promiserat bostibus,qui ferrumdeposuislent.quod cum illi secerunt, inter*secit omnes, quotquot ferreas in sagulis si-bulas habuerunt. Frontin. Lib. IV. 7.tantae soeditatis documenta alia in Anto-nio Caracalla advectum Parthos, item so-

-1 lymanni [Turearum Imperatoris in Ha-hraymum. vid. D. Chrisl. Mani. Theatr:tiist. p.m.yq Contra sides esl virtus ve-.m. /4- Contra sides esl virtus ve-re regia, omnium virtutum in Rege mati-ma & 'splendidissima. Hinc recte Fran-ii/i,Patrie, l, VIII, deßegno tit.io-p

34inquit, Fides tanto {jlendore prafulget*,ut sine ea omnes'Regum ac Principum vir-

tutes obsiurtores siant. Eleganti exem-plo, illud ipsutn ibidem declarat de sexto

,> Pompejo: Ccenantibus inquit ,in navi ad

33 Puteolos Antonio & Augusto apud sex*a tum Pompejum Pompeii M. silium , qui„ tunc conciliati societatem iniverant.Me*»i nodorus Pompejanae cladi Praesectus per'»> internuntium Pompejo significavit, nunc3* tempestivum esse Parentis acFratris inju-,> rias ulcisci.-quod si occasionem sumere vel*» let, se operam daturum, ut e navibus e*

33 vadat nemo. Cui Pompejus reserte in-quit, Menodord.ei id sine me facere licere,qui jam pejerare consvevit, mihi autem ne-sas esse, qui sidem sallere neseio. Quaequidem vox & decora fuit, & Competi Msilio digna. Puripid.Heraclid. ussjaipeo'$$ etecu Toitn ymaioig 90/0.0.: Oportet ge>nerusis verax os effo; st. quia neminire-ligiosius, quod juraverit custodiendum ,

quam cujus maxime interesi non pejera •

ri. Plin. panegyr. Hoc etiam probeintellexit laudatilsimus Germanorum Ca-sar Carolut V. cujus haec extant verba (

reserente Z enocarto invita ejus ; sidem re*

rumpromisisarum , etiamsi toto mundo ex

35silei apud Imperatorem consicere debe-

re. Add. Cornei. Nepae in v/t% Arcte c.ts.

Hinc collectu facile e st, actionem plane in-dignam existere, si cui adserendas JuJliti£quis est constitutus, eam ipse ultro pro-culcet-..

's XIV.Quousque Insitia per errorum

fractus in univerlum Reipubl corpus sesedisfundat, nimis operosum soret pervesti*gare, rellringimus nos illa intraiam aliquam Jurium Majejlatis , positoItatu controversiae.- Num tn admimjlran-do imperio circa tributorum exastionemudus Jit iniquitati lactis ? sic in multisomnium exempli instar, quod in varios u-sus pendi solet Principibus. Re perimus inbmni sere Historia gratisIimam vulgo su-isse vettigalium tributorum sa remitlio-hem ,

adeo ut nonnunquam a Nerone du-bitatum fuerit, procul dubio spe captandaaura: popularis, an cunila vestigalta o>mitti juberet, idque pulcherrimum do •

num generi mortalium daret, tmpetumejus attinuere senatores , dijsolutionemimperii docendo, stfrulliis quibus Re/suthl,susiineretur , diminuerentttr : & prosectoVenssimum esl illud Plinii in Paneg. ia-

36formantis Trajanum , judicium de Im*perantibus anteriorum seculorum gene*rose prolatum; neminem adhuc exttttjse ,

tujus virtutes vitiorum consinia non la-derentur: sit itaque ut Reges innocenti sisimum vitagenus vivendo de suo vestigaliomittant , aliudque insiituant praeda proximum', ut «rudite disient in argumentaad C. tg. lih. iy. Argen. Jo. Barii, p. m,480, Verum enimvero illud juris haudimmerito sibi vindicat summa potestas,ut Civium bona tributi nomine commo-di publici ergo, quantum par cst,expendan-tur: quippe cum tributa intra justutnmodum imperata , & recte impensa, nihilaliud sine atque merces,quam slnguli pen-dunt Civitati pro desensionesalutis ac bo*norum suorum, ac ad sublevandosquasheic requiruntur , sumtus. Concesiio-nem immunitatis vetligalium (si tributo-rum quod attinet, intelligenda est de tri-butu quotidianis (si anniversariis; nonautem de iis quae summa & praesens ne*

cesittas extra ordinem requirit, & quibuscarere non potest Respubl. vid. Oratio-nem Poliarehi oppositam Hyanisba apudHaec/, lib, cit. item Uobbes de Cive c. /t,

§, s Nec illud in quaestionc insuperha-

37bemlum , 3n in regendo imperio reverasit locus iniquitatibus, quod non insiciasimus, & num deviationibus (s obligatio-nibus, stagitante sic extraordinaria tem-porum necellitatc, procedere sas habea-tur/ quo probe aestimare non dissiten-dum, quin crebro nimis audaces, impu-dica; & iniqua: sine querula: illae vulgi vo-ces, ob visam illis tributorum gravitatem;cum speciose philosophari extra necesti-tatem constituto nunquam non in pro-clivi sit. Certe rarisiime valet illud M.Catonii apud Liv. lib, XXIV. c.p. Bellumseipsum alet i imo exacte determinarequantitatem sumtuum tanto dissicilius esl,quanto major esistit ignorantia casuuminopinatorum exurgentium frequentius a-pud vicinum malum,quam qui justc Rem*pubi, gerit; ad quod tamendispellendumpecunia rerum gerendarum& imperiiner-vtu nunquam non exigitur. Melius pro-cul dubio olimresponditArchidamusspar-lianae sociis quaerentibus: quanta pecu-nia ad bellum consiciendum opus esfeciBellum ordinata non quarit.Plutarch, a-popht. quod sic vertit. soran. p. m, jjs.*Die Unscslen bernae* IctssVn siet) nidu aus«{senm no* üborscblagen. Acta. Tatit. iv.

38Hist. j- Esl alias in hoc articulout perbene monet Dn.Pusendors.de JNx&G. Hb VII( c. s. prudentis Redoris.'hatlenus querulo vulgiingenio se attem-

perare ,ut quantum fieri pote si, minimo,quasi cum sensu & metu tributa colligan-tur, ne in illum ruat illud Livii lib, H. deCamillo, cui collatio ex praeda jam divisa,animos plebis alienavit: venustum est il-lud dictati emblema; Humano quodsiletisi corporis • in populi re Hoc Cefar siscumdixerat effo stiurr. % splene austo reliqui,tabesiunt corporis artus: sisco audio, ar-guitur Civica pauperies. Nam Ut cre-(cente in corporibus humanis liene, reliquiartas contabescun.tv ita-siscum yocat li-enem, quod turgente Principis siseo. reli-qua Civitatis membra marcescant atq^ ae-grotent. Comtior est Imp. .silii Perti*.nacis sermo, qui polselsionibus Imperato-riis nomen suum inseribi prohibuit , non

effo illas, dictitans Imperantium proprias-,sed communes Romanorum publicas.Herodian. I. 11. $.4. quod haud obscu-re innuit Plato Lib. I. de Repubi- Nemoin aLquo principatu imperans , quaternaPrinceps esi , quodsili conserat , cogitat ,

sici quodsabjecto conducat , qua dicit,

39quaque facit, euntia ad illitu utilita-tem decoremej, dicit &facit. Ceterum inimponendis vectigalibus sedulo cavendumede dicunt docti & prudentes, ne praetersas intendantur, unde solita commerciadiflolvi posiunt, deportatione mercium inalia loca, übi mitior horum impositio ha-betur. Observandum porro, an merceshujusmodi sine perquam necessariae adsupplendum communitatis usum, & an lu<xunam solum instruans, aut ex quarumtractatione non tam vitae sub sidium,quamlucrum exuberat , & alimenta avaritiaquaeruntur., L ibanisu Orae, 111, No» o-mnibiu partibus cunila impertivieDeiu; sedmunera juxta regiones divistt,ut adsode-tatem homines opis mutua indigentiaaddu-ceret , dnegotiationes patesecit, ut com-munem fruitionem eorum , que apud quos-dam nascuntur,ad omnes proserat, Insu-per&id attendenda dicunt Politici ut vecti-gal maritimum quod nescio qua rationelonge odiosius sit, quam quod pro terrestritransitu exigitur, moderate & citra mjuJu-dae cauterium tractetur, cum causae nun-quam non ab exteris adserri queant, qua-propter seal» ista pensione exermos praeten-dant, Ad modefliam denique Civium e-

40liciemsam, non absurdum heie soret repe--tereiliud Tacit. VI Ann s. Abditos Pnn-tcipis sensiu, £5*si quid occultiusparat ,

ex-,

qutrere inhcitum , ameps nec ideo adse>,quare. Cedere majori virtutis sama se-cunda esi. prudenter & bene monet Mar-tialis. Tributa ultro solvenda siunt, nonadtento sine,forma & materia, sicd solmpraecepti austortmce : prout recte asTericD Osianderin Gratium Ltb.\ p,\u. Po-testas praecipientis, ubi voluntatis suae de-cretum significavit,obligationem subditoadsert omnino juxta praeceptum suum sa-ciendi, etsi sors rationes praecepti non italiquido adpareant. Omnia ipsuper pri*vilegia hanc exceptionem habent ni salusaut necessitasReipubh i sia observari vetet.

Uberius super hac re disquisitum vid, et

Dn.Pusendors loc.m. cit. nec eaproptetquisMedicinam antiquandam d uxit, quodaconita aliquando misceantun_>,

§. XV.Ut Vcrsona Politica composta singulo»

rum vires & facultates ad pacem & securi»ratem communem adpiicare valeat, vo-

luntasejus aut per Persorutm simplicem re-praesentatur, aut per unicum Concilium,

|rQ,uc. in illam aut hoc summa rerum coi*

41satafuerit. Unusaugustissimo huic mu-neri ubi praeest, Civkas cuncta pro placitoillius Hominis, quem tamen sanae ratio-nis compotem existere praelumirur, velleintelligitur, & quidem in peragendis ne»getiis sinem Civitatis concernentibus; nonitem circa alia i nam utique omnia quaevult Civitas, vult per voluntatem Regis.Huc alludit illud F.uripid. supplicio. Isv

opcvwtu %qeoog A$p<t?o v,oov ■ara.ryg ootc yr]i os-

Kbstoset. i- e- jurare convenit Adrastum ,

UDommui Rex existens jurabitnomineUniversa terr-e Danaidum. Porro quan-docunque aliquis in societatem adscisci-tur, tale pactum aut expressc

, aut taciteinitur inter societatem & membrum reci-piendum, quod societas quidem velit huic;ratam partem tribuere de bonis, quae so-cietati ut tali competunt; membrum ve-ro promittit, quod pro rata parte velit ser-re onera quae ad societatem , qua talem.servandam faciunt. Ut enim inextruen-doatdificio lapis qui propter figuram an«gulosam & asperam plus loci caeteris au-sert, quam ipse impier, neque ob materiasduritiem comprimi vel secari facile potess,

42nec aedificium compaginari finit, tanquamincommodus abjicitur; ita homines srhet-resert, qui per ingenii asperitatem, retentis.sibi superstuis necessaria aliis adimunt, ne-,

que prae affectuum contumacia corrigi pos-sunt, molesti ac intolerabiles extstunt. A-pud Dionysium Halicam. l VII, ita Tri-bunus plebi*: Quod ad natura non seri-ptai necpromulgatas leges attinet , posiu-lamus P.C, ut plebi non plus nec minos

juri sit quam vobis. Magistratus sani,Principatus honoressa virtute ac factuminter Vos potioribu* deberi satemur: cae-terum ab injurii*effo liberum , sT si quisintulerit, tn eum jure vindicari omnibusin eadem Republ versantibu* ex aquo com-mune ducimus. Haec ille juxta formulamregiminis Democratici. Perperam tamenhinc mutuam aliquam Regis & populi uni-versi subjectionem ad feri liquidum ex Gro*tio de lß.ts P. 1.1, }, Equidem eo i-pio nimis angusta soret regnantium Pote-stas } precario quod obtinemus ,

id contraalterum desendere nobis non licet, undequi hac ratione imperat» impune potellcontemni:; illius Imperium contra firmostat talo, qui justum illius gerit titulum,& tantum, femper virium, adparatum ex

43BUtu suo pendentem habet, quo quosvisimmorigeros coercere potest; alias emmturba & consusioorietur, cui evitandae le-

sunt inventae. Quin de sa-cto nonnullis in locis alius obiervetur ne-gotiorum ordo, non dubitamus Pofrotertoslatu, summa ratio est,adptrsus quamnon valet di(putandi subhmitas. senePhilip, Melancht. in £pie. Phil.Mor. sci-endum esl dtjstnules ejse formas Regnorum,1$, alibi alios esso libertatis gradus, Alio*qui regulariter Lex obligat omnes legis-latori subjectos,, in quos ratio legis qua-drat,& ad quos materia legis potestadpli-cari; verum pleriqueprivatorum,utma-jor hominum pars cum depravatae exi-stunt opinionis, condictum publicorum& Imperii arcanorum ignari, Imperanti-um actiones, quas penetrare nequeunt,so-lent odisle, unde haud exiguus in Republ-error& incommodum invaieseit. Com-mune ait Tacit, in Agrti.parvis maonisscCivitatibus vitium, ignorantia re sii &in-vidia. Prudenter praeterea monet Clar.Dn. schejsor. in Epistola ad auctorem dis-sert. de Polit. Orbis Asiat Conservae, Naebet omne propemodum imperium suiu quas-,.d<tm taerl occultas seretasque anes, qui-

44bu* salutem incolumitatem% suam servat,incrementa promovet, pericula incommo-dare averti t,ba tamdiu artet sunt,quam-diu manent occulta,postquam intelligi cce-perunt, vis earum perit. Act post digrellio.

m viam redeundum ect Quemadmo-dum jamMonarcha vel senatus quotiensmalas leges sert , male jus dicit, ineptosMagistratus constitui:, injusta bella mo-vet , non tantum in imprudentia led &ininjustiti* dedecore reponi debet, ita illudenorme stagitium parentibus & sunimacuminjuria conjuncturorum pertinaxrum contumacia prorumpit in detrectan-dis muniis,qua? spectant ad incolumitatemstatus, ve! ipsunet ultro in contumeliamPdajesiatis iiliusque delegatorum Ordinumaudacter conipirant. Ex hoc ceu fonteexitiale provenit malum, ut subditi haudraro in propria saevierint viscera , & ali-quando non indubia clade ad mutuam

sui perniciem certaverint. Otho apud Ta-(it. s. Hc. %j. si übi jubeantur, quere-re Jingulu liceat, per eunte obsequio etiamImperium intercidit Et apud eundemmaligna laus est militis qui interpretari{usaDucum malit,quam exequUl.Hist.j9-

45In coctu hominum plurimi sunt , quiprae exteris lapere se existimantes pratsen-tem statum facticium, & res novare insti-tuunt. Ob diversitarem autem judicio*mm diversi novatores diversls modis no*vant,ex quo distractio Civitatis,& demuntBellum Civile oritur, quod Hobbes in proem,Leviatk. mortem adpellat. subdito*rum , in dislblvenda societatis catena , in-justitia quantitatem Apologo inter mem*

bra & ventrem instituto ingeniose depin-git Menenius Agrippa apudLivium IMemorabilis illa Imp. septim. severi voxadversum audacem nimis & impiam illamsilii suiBastiani & consortium conjurati-onem: sentitisne tandem Caput impera *

re, non pedes. Abi. spartian . §. s Equi-dem cum significatum fuerit quid velitsumma Potestas, slmulque quid voluntatiipsius parentes boni, renitemes mali ma-neat, necesTum est in facultate rationalisuboriri metum reverentia temperatum,quo intermisTo quantum detrimenti susti-neat Respubl. Historiae pene ad fastidiumexprimunt ac Annales: valetque saepenu-mero illud Tacit. I. Ann, 48 m pacecau*sas at merita sl>eßari> übi bellum ingruat

46innocentes ac noxios juxta 'caelere. Etiassipropter mutuam latsionetn parentium nortexiguam a justo postc fieri aberrationem*Vei inde collectu facile est ,quod inter ab-soluta hominis officia mento illi princi-dem deseramus locum: Ne quii alterumUdat, utque st quod damnum alteri de-derit, id reparet , Quin & maxime ne.Cellarium idem' est, quod citra illud socia-lis hominum vita , uipote cujus debitumnemo adhuc exhauserit, nisi praestatione a*

Jicujus prosicui , adeoque ipsa Resp. nullomodo consistere queat. Qui enim nihilboni in me consert,qui ne vulgaria quidemofficia mecum miscet,cum eo tamen tran-quille vivere possum, modo nulla rationeme laedat. sapienter senete de Ira hb 11,

qi . Nesas est nocere patria, ergo Civi quo-que i nam hic pars patria est. sansldpartes sunt , p universum venerabile est.Er%o & homini nam in majoretibi par-te Civis est. Jsiuid si nocere velint manuipedibus manibus oiult? Ut omnia in-ter se membra constntiuttt, quiafingulaservari totius interest , ira homines sin•gallisparcent,quia astum genitisumus.salva autem ejsesoetetas nisi amore &ton-

47

\

iordta partium nonpotesl. InuniverlumVero probe heic expendi meretur \W\iiPoecl.Inst. Polit. Ltb, V. 4. de Noxa tnjusiitiahanc ab initionon satis conspici, dum latetsub pratextu (5 praseriptione justiti£ y & abeventuum ad se invicem tonsecuttone pen-det. Nullum serrum tam deforme tamrubigino/um esl , cui inaurato /pectes ali-qua conciliari nequit, vid, Proscen. oit,hum, Cajp. Ens II. Pan. c. s.

$. XVI.De ratione status, quarundam Genti»

UmesTe ne diutinam quietem agant, passimresert Lucos de Ltnda in Descript. Orb.&cum illo alii, quod in casibusexceptisc*Parte tolerandum arbitror ,

cum nihilosecius ubi aequa: conditiones sperari pos-sunt, actionum proram puppimq; attol-lant prudentum vel consiliaseU industriaPrincipis cuncta Vel immediate Vel per a/i-os expediendi; etiam illud prudentis estpraeceptum omnia prius quam armis ex-periri sapientem decere \ eorum enim quiad pacem faciunt, major cst savor, quanaquae ad bellam, & belli desensivi quam os-sendi; ubi citra amicam diseeptationemstatim ad arma provolatur, ibi locum ha-

48bet illudOph/. Trist. V. fl.ro. Injhstum rigi-do jusdicitur snse vid .Grot de l B (fP l. [[.

c,zs, Franc, Lopez, de Gemara, Htsi. Occi-dent C'9s, tradi: incolae. insulae Borneoo ■

dijse bellum Regesque bellatores, eoque hosante primam aciem solent collocare■ Hisomnibus tamen non obstantibus, pruden-tia utique dictitat , ut non solum contraprostssam improborum malitiam maturenos muniamus, sed & quas apud reliquos se*se exerit probitatem mutabilem effo cogi-temus. Qui ratione ad meliora traducinon pojsuut, metu contineantur. Quintilian, Lib' XII. /• Novensiles MusasGemma ctyrrhi includere lubet, ac persun-ctorie tantum adtingere aberrationes,qui*bus Ignavia ac Intemperantia ceu sbedisti-mo veneno Rempubl. saepius insici, ac tan-

dem ad incitas extreme redactam iri procomperto fuit : quod aptiori titulo intralucem sidi nequit, quam si quis resectisambagibus percenseat relata Historiarum& quae identidem immiscent Moralilte»sardanapalus Regum Assyriorum ulti-mus, ob cssoeminatos mores & luxum To-nosconcoleros dictus, ut turpiter & miserehanc adflixit Monarchiam colum & lanam

49tractando,adeo mollissirao otio inter scor-torum gregem transigendovitam, ut nonamplius recordatus sit Imperii & cujusCausa sceptraAc sasccs acceperit. Memo-ria simul dignum est , quod tradit stra-bo de suctcssoribus Ptolemti Everget»aUstsjss ii sxssa /C/v>v n&htptuiov OzraIposq{ isiiCps-cisiptvei) xttgov imXntvmv]t :

Omnespost Ptolemaum 111. i luxu corru-pti Rempubl■ peius adminislrarunt ; cu-jus essati veritatem diligenter adstrukD, Cbrisly Matth. in Theatr < Histor. p.psi» seqq» Et infra pag,sj6< non minusabjeblam fuisse Reip- curam sub AurelioCommotio, cujus symbolum PedetentimVaulattm , notat’ Hic inquit, omnia perConsiliarios piosfraudulentos peragebat.In subscribendo ita neghgens eratut li-bellis una forma multis subscriberet • InEpistolii autem plurimis Vale tantumferiheret- Unde per ipsius negligentiae!jatq; Consiliariorum fraudulentiam ingensin Rempubl* damnum exundabat, Add,Herodian• in Commodo, item alios citante'Horae» Tursell Epit- Htsl, p

. 74, Quodamplisllma: Orientis vires Ottomannicaeservitutis jugo jam post tot annorum de-

50eursum premantur, aliud quid magis inculpa su i(Te vix reperio , quam illam e-nervem aliquot Catsarum mollitiem ,acignavisTirae traductam imperandi ratione,qua: ad supremum proiapsa omne illiid im-perium lubConctantino Palatologo exspi-rare secit* Ghando Princeps bellicoso Prin-cipi succedu , tpst tners Jibtdinosus &ebrio-stu,tUe tum a subdttu suit,tum ab exterissa-cile contemnitur,15periculis variis exponi-tur, Uluctre exemplum Ptolemat Philo-patoris, cujus Regis, ignaviam omnis se-cuta regio, de quo prolixe Po/yb.6. Glo-riosius regnum ect in coercendis libidini-bus, quam in Republ,gubernanda* Necin bello Imperantium hxc torpedo minusenormitatis habet, cum recte Tacit . IV.H/(i- 6p- sumi quidem pojstt bellum abignavis, Jlrenutssimi tamen cujusque pe-riculo geri. Lege quae narrat Herodot,Polymn. de Mardonio Xerxis consiliario,quem citra v: tium adpellare licet egre-gium ajsentatoris aulici exemplar < Prin-cipes certe curare debent, ne lateat, quoanimo ctar, qui bella conctituunt, ut illossanquam iubitflores & infldtatores tem*

51porum observent & caveant. Piatu ; Ma-siill- Act. i, e, /, Nam miserum esl opus,tunc demum sodere puteum , übi sttu sau-ces tenet- Insignis ell locus Cl. HorneiiDotir» CiviL Itb. IP. cap, 4 , Cerlepoji himines natos, ut gens aliqua pro.(ceteris exlttil just.i, continens , sru-gatu, sortis-i ita sines suos non tantumlutata esifacile-, sedpromovit insuper,ts or-bis universt imperium sapenumerofbi pa-ravit: contra vero si qua. in luxum $ignaviam se transdaret, $ injustum se-llaretur, convelli paulatim capit, donecplane periret, qua longe late que antedominatasuerat, turpisstmam servitutemsubiret. Dion Cosio* Auguflo. §, 15.Omnium Rerumpubhcarur» sles anli-qutsjim&y Inopia ef Inertia. Cum oti-um perniciosisHma res sit y antidotumejus , labor videlicet , commendatur ;

Quod veterum quidam, nescio quis, innu-ere voluit übi dicit : Virtutis ramos su-dore ac labore produci- Aii dudum me-minisse oportuit instituti, remeando ad

52portum Alitophili, übi in procinctu a»volandi ad superos, Astraea prope Reg-nantium aram dimisisle apographum vi*sa e Is.- I

Ubi non est PudorNec curajurus, sanctitas, Pietas,

Fides ,

Inslabile regnum esi. senec. Tbjesle,

DEO Laus, Honor et GloriaNUNQVAM TERMINANDA!