22
The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in Dealing with Banking System Crisis Mohammad Hosein Safarzadeh *Corresponding author, Assistant Prof., Department of Accounting, Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. E-mail: [email protected] Ibrahim Jafarimanesh Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. E-mail: [email protected] Abstract Objective: The main goal of this research is to examine managerial discretion in estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is applied for opportunistic or efficiency causes. Methods: The research sample consists of 15 Iranian banks listed in the Tehran Stock Exchange during the period of 2006-2017. Panel data and logistic regressions are used in a two-step approach to answer research questions. At first, abnormal loan loss provision (ALLP) is estimated and then 3 relationships have been assessed using three distinct models. Results: The results show that 1) there is a non-significant positive relationship between crisis index and ALLP; 2) there is a significant positive relationship between ALLP and bank risk-taking; and 3) there is a negative relationship between ALLP and loss avoidance behavior. Conclusion: The results indicate that the current model for calculating loan loss provision (set by Central Bank of the Islamic Republic of Iran) is not effective for preventing banks from engaging in destructive behaviors. We also find that Iranian banks' managers are using their discretion in a constructive manner. Positive (negative) relationship between ALLP and risk-taking (loss avoidance) support this notion. Keywords: Financial reporting quality, Bank stability, Risk taking, Earnings management, Loan loss provision calculating Model. Citation: Safarzadeh, M.H., & Jafarimanesh, I. (2019). The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in Dealing with Banking System Crisis. Journal of Accounting and Auditing Review, 26(3), 435-455. (in Persian) ------------------------------------------------------------ Journal of Accounting and Auditing Review, 2019, Vol. 26, No.3, pp. 435-455 DOI: 10.22059/acctgrev.2019.275816.1008122 Received: February 17, 2019; Accepted: May 26, 2019 © Faculty of Management, University of Tehran

The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in Dealing with Banking System Crisis

Mohammad Hosein Safarzadeh *Corresponding author, Assistant Prof., Department of Accounting, Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. E-mail: [email protected]

Ibrahim Jafarimanesh Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. E-mail: [email protected]

Abstract

Objective: The main goal of this research is to examine managerial discretion in estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is applied for opportunistic or efficiency causes.

Methods: The research sample consists of 15 Iranian banks listed in the Tehran Stock Exchange during the period of 2006-2017. Panel data and logistic regressions are used in a two-step approach to answer research questions. At first, abnormal loan loss provision (ALLP) is estimated and then 3 relationships have been assessed using three distinct models.

Results: The results show that 1) there is a non-significant positive relationship between crisis index and ALLP; 2) there is a significant positive relationship between ALLP and bank risk-taking; and 3) there is a negative relationship between ALLP and loss avoidance behavior.

Conclusion: The results indicate that the current model for calculating loan loss provision (set by Central Bank of the Islamic Republic of Iran) is not effective for preventing banks from engaging in destructive behaviors. We also find that Iranian banks' managers are using their discretion in a constructive manner. Positive (negative) relationship between ALLP and risk-taking (loss avoidance) support this notion.

Keywords: Financial reporting quality, Bank stability, Risk taking, Earnings management, Loan loss provision calculating Model.

Citation: Safarzadeh, M.H., & Jafarimanesh, I. (2019). The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in Dealing with Banking System Crisis. Journal of Accounting and Auditing Review, 26(3), 435-455. (in Persian)

------------------------------------------------------------ Journal of Accounting and Auditing Review, 2019, Vol. 26, No.3, pp. 435-455 DOI: 10.22059/acctgrev.2019.275816.1008122 Received: February 17, 2019; Accepted: May 26, 2019 © Faculty of Management, University of Tehran

Page 2: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوك رهيذخ تيفينقش ك يبانك ستميس هاي بحران

صفرزاده نيمحمدحس [email protected]: رايانامه. رانيتهران، ا ،يبهشت ديدانشگاه شه ،يحسابدار ، گروهارياستاد، نويسنده مسئول*

منش يجعفر ميابراه [email protected]: رايانامه. رانيتهران، ا ،يبهشت ديدانشگاه شه ،يحسابدار ، گروهيدكتر يدانشجو

چكيدههمچنـين ايـن . الوصـول اسـت ها در برآورد ذخيره مطالبات مشـكوك بررسي اختيار مديران بانك ،هدف اصلي پژوهش حاضر :هدف

.طلبانه يا اعمال اين اختيار در جهت كارايي است انگيزه فرصت در خصوصموجود در متون پژوهشي پژوهش در پي رفع خأل

و روش برآورد مدل تشكيل شده 1396 تا 1385 هاي طي سالشده در بورس اوراق بهادار پذيرفته بانك 15 ، ازنمونه پژوهش: روشو شـد الوصول، بـرآورد جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك ست،نخدر گام . صورت رگرسيون تابلويي و لجستيك است به ،پژوهش .دست آمد بهارتباط آن با هر يك از گروه متغيرهاي پژوهش ،هاي بعدي در گام

الوصول ارتبـاط مثبـت غيرمعنـادار بين شاخص بحران و جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك .1 :بر اساس نتايج پژوهش: ها يافتهبـين رفتـار .3الوصول ارتباط مثبت معنادار وجود دارد؛ پذيري بانك و جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك ن ريسكبي .2وجود دارد؛

.الوصول ارتباط منفي معنادار وجود دارد اجتناب از زيان بانك و جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك

يم بين شـاخص بحـران و جـزء غيرعـادي ذخيـره مطالبـات با مشاهده ارتباط مستق نخستنتايج كلي پژوهش در گام : گيري نتيجهرا كـارايي الزم كرده اسـت، معرفيبرآورد ذخاير بانك مركزي جمهوري اسالمي ايران براي ي كهمدل دهد نشان ميالوصول مشكوك

پذيري بانك ا ريسكالوصول ب ضمن ثبت ارتباط مستقيم بين متغير جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك ،پژوهش در گام دوم. ندارديعني امكان ارتقـاي ؛ال اصلي خودؤبه س ،شدن سرمايهدر بستر تئوري خرد ،آنها از طريقهاي رفتارهاي سازنده كردن نشانه و منعكس

مشاهده ارتباط معكوس بين رفتار اجتناب از زيان با جزء غيرعـادي . دهد پاسخ مثبت مي ،نگر هاي آينده ثبات نظام بانكي از طريق مدل .دليلي بر اعمال اختيار سازنده توسط مديران است ،الوصول نيز ذخيره مطالبات مشكوك

.الوصول پذيري، مديريت سود، مدل محاسبه ذخيره مطالبات مشكوك كيفيت گزارشگري مالي، ثبات بانك، ريسك :ها كليدواژه

ـ يا هـاي بانـك الوصول مطالبات مشكوك رهيذخ تيفينقش ك). 1398( صفرزاده، محمدحسين؛ جعفري منش، ابراهيم :استناد در يران .455 -435، )3(26هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي .يبانك ستميس هاي مواجهه با بحران

------------------------------------------------------------------------------------- 455 -435. صص ،3ماره ش، 26 هر، دو1398، هاي حسابداري و حسابرسي بررسي

DOI: 10.22059/acctgrev.2019.275816.1008122

05/03/1398 :رشيپذ، 28/11/1397 :افتيدر

دانشكده مديريت دانشگاه تهران ©

Page 3: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

436 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

مقدمهذخيـره . در اقتصاد هر كشور دارنـد اي كننده نقش تعيين ،ها و نحوه عمل آنها در حوزه حسابداري و گزارشگري مالي بانكشود و ارتباط اعمال اختيار در ها محسوب مي از عناصر مهم و تخصصي گزارشگري مالي بانك ،الوصول ات مشكوكمطالب

از جملـه ،هـا پذيري، عملكرد و مديريت سـود در بانـك ها با ريسك الوصول توسط مديران بانك ذخيره مطالبات مشكوكهمـواره از ،الوصـول يگـر، ذخيـره مطالبـات مشـكوك د بيـان به . برانگيز حوزه حسابداري اين صنعت است مضامين بحث

در محاسـبه شـود، چـون هاي اعمال اختيار مديريت در صنعت بانكداري محسوب مـي هاي جالب براي مطالعه جنبه زمينه وضـعيت و در مواجهـه بـا زيـان اعتبـاري يـا دهـد ميها را تشكيل توجهي از سرمايه بانك شاياندرصد ،كفايت سرمايه

همواره در حال مجادلـه و بررسـي نهادهاي نظارتي و استانداردگذاراما . كند گير عمل مي ضربههمانند ،مناسباقتصادي نا ). 2016، 1جين، كاناگرتنام و لوبو( هستند ها الوصول بانك هاي محاسبه ذخيره مطالبات مشكوك رويه

قسمتي از اين تغيير در .تغيير كرده استها الوصول بانك هاي محاسبه ذخيره مطالبات مشكوك تمركز رويهتازگي بههايي بود كه از طريـق زيـان آشـكار بيني زيان براي پيش ،2009تا 2007ها در دوره قبل از بحران پاسخ به ناكامي بانك

بـا ) 2011(هيئت اسـتانداردهاي حسـابداري مـالي آمريكـا ). 2013، 2داهل( نددش داده نميشده در زمان حاضر تشخيص نشـيني صـريح از موضـع قبلـي اجرايي و در يك عقب هاي شده از سوي پژوهشگران و مقام هاي اعالم كاستيواكنش به

.در جهت منظور كردن زيان مزبـور اصـالح كـرد را الوصول خود، استانداردهاي پيشنهادي براي ذخيره مطالبات مشكوكبايـد ،با اين اوصـاف . گيري كردندپي را ين اصالحاتجريان ا، المللي حسابداري نيز و هيئت استانداردهاي بين 3كميته بال

تا چه حد در دسـتيابي بـه ،سو و بانك مركزي جمهوري اسالمي ايران از سوي ديگر آيا سازمان حسابرسي از يك كه ديدديگـر، كيفيـت ذخيـره مطالبـات بيانبه . اند الوصول موفق بوده كيفيت ذخيره مطالبات مشكوك ييعني ارتقا ،هدف فوق

در چه سطحي قرار دارد؟ ،هاي ايراني كننده كيفيت گزارشگري مالي بانك عنوان شاخص تعيين الوصول به كوكمش

يـا تحديدگذاري در جدال سياست ديدگاههايي از ارائه بينش ،ها شاخص اصلي اين مقاله در مقايسه با ساير پژوهش بيانبه . دانست) الوصول از جمله ذخيره مطالبات مشكوك(اعمال اختيار مديران بانكي در برآوردهاي حسابداري گسترش

آيا اعمـال اختيـار بيشـتر در مـدل كه كند تا دريابند گذار كمك مي ن نظارتي و قانونديگر، نتايج اين پژوهش به مسئوالبـر پيچيـدگي يا اينكـه عـالوه استسازنده ) مثل، مدل زيان مورد انتظار(المللي گزارشگري مالي جديد استانداردهاي بين

بودن رفتار مـديران از ، سازنده يا مخرب در اين پژوهش. طلبانه مديران را نيز فراهم خواهد آورد رفتار فرصت زمينهبيشتر، )2016( 5يـا آچاريـا ) 2012( 4گونه كه در مطالعاتي همچون بوشمن و ويليـامز همان. ها مدنظر است ثبات مالي بانكجنبه

هاي اعتباري در براي زيانرا يگير ضربه ،ها پذيري بيشتر بانك موقع زيان اعتباري و ريسك بهاست، شناسايي اشاره شدهاز سوي ديگر، تمركز مدل . شود مي) بابت ارائه تسهيالت(شدن سيستم بانكي قفل مانعو كند ميايجاد زمان وقوع بحران

بـا توجـه بـه اينكـه . هاسـت م تعهدي عمده بانـك عنوان يكي از اقال به ،الوصول مقاله حاضر بر ذخيره مطالبات مشكوكاز مدل (الوصول مدل محاسبه ذخيره مطالبات مشكوك درالمللي حسابداري هيئت استانداردهاي بينپيشنهادي هايتغيير

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Jin, Kanagaretnam & Lobo 2. Dahl 3. Basel Committee 4. Bushman and Williams 5. Acharya

Page 4: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 437

تمامي كشورها را دربرخواهد گرفت و ايران نيـز همچـون سـاير كشـورهاي ) 2به مدل زيان مورد انتظار 1يافته زيان تحقق

، بررسي)1396فخاريان، (قرار دارد 3المللي گزارشگري مالي كارگيري استانداردهاي بين هآسيا و اقيانوسيه در شرف ب حوزهتواند راهگشـا و مي ،مركزي جمهوري اسالمي ايران بر رفتار مديران در مواجهه با بحران نحوه اثرگذاري مدل فعلي بانك

.باشدتغيير مهم ي براي اينرهنمون

نظري پژوهشمباني الوصل اعمال اختيار در برآورد ذخيره مطالبات مشكوك

كـه بيـان كردنـد مشـترك صـورت به نظارتي هاي مقام و پژوهشگران ،2009تا 2007هاي در سال مالي بحران شروع باـ بـه از طريـق كـه را دهـي وام ادواري شـكل ،الوصـول حسابداري در برآورد ذخيره مطالبات مشكوك موجود قواعد أخيرت

شناسـايي زيـان باالي حدود« گيري تأخير به شكلاين . ، بدتر كرده استدهد مي رخ اعتباري هايزيان شناسايي انداختن ايـن در .اسـت شـده بيـان صريح صورت به مالي ثبات انجمن 2009 سال گزارش نظريه در اين. خواهد شد منجر »نشده

كـاهش را موجـود بحـران در ادواري هـاي حركت توانست مي ،يالتهاي تسهزيان زودتر شناسايي كه آمده است گزارش كـه كندمي بينيپيش تئوري مزبور .دهدمي تشكيل را نظريه اين زيربنايي برهان ،در واقع تئوري خرد شدن سرمايه. دهد

مـؤثر بانك دهي امو روي اجباري سرمايه كفايت كانال طريق از ،بحران پيش دوره در اعتباري زيان كمتر از واقعِ شناسايي شناسـايي از نـاگريز ،اقتصـادي ركود دوره آغاز نشده در شناسايي زيان بسيار زياد حد با هابانك در واقع،. شد خواهد واقع كفايـت الزامـات كننـد مـي تـالش و بوده) سرمايه تأمين در بيشتر دشواري رويارويي با دوره( ركود دوره طي هازيان اين

). 2019 ،4ويلر(كنند مينأت دهي وام كاهش نهايت در و خود هاي دارايي هشكا طريق از را سرمايهالوصول در نظـر گرفتـه دو رويكرد عمده براي مدل برآورد ذخيره مطالبات مشكوك ،در طول تاريخ حرفه حسابداري

ت اسـتانداردهاي مـدل مـدنظر هيئـ . شـود مـي بندي طبقهنگر نگر و آينده كه در اينجا به دو دسته كلي گذشتهاست شده و گيرنـد مـي نگر قرار هاي گذشته مدلطبقه در ،هاي ايراني بانك شده در استفاده حسابداري مالي آمريكا و همچنين مدل

هـاي حـوزه حسـابداري البته پـژوهش . دنشو نگر محسوب مي هاي آينده از جمله مدل ،اسالمي هاي همدل نهادها و مؤسسالوصول نيز به آزادي از بابت ذخيره مطالبات مشكوك ،يافته اياالت متحده زيان تحقق دهد كه حتي مدل ها نشان مي بانك

اعمـال اختيـار فـوق در . خواهـد شـد منجر الوصول عمال اختياري مديريت در برآورد زيان مطالبات مشكوكعمل براي اكـردن آنهـا از ل تسـهيالت و خـارج ن با اسـتمها هاي ايراني نيز مسئوال هاي ايراني هم مصداق دارد، چون در بانك بانك ).1392موسويان و غالمي، (كنند مياقدام عمال اختيار در اين زمينه به ا ،مركزي ابالغي بانك هاي هطبق

انمدير رختياا در للوصوا كمشكو تمطالبا هخيرذ آوردبر نچو ان،يرا در كـه باورنـد ايـن بر پژوهشگران برخي البته للوصوا كمشكو تمطالبا يگيرهخيرذ و يطبقهبند هنحو صخصو در يمركز بانك لعملراوستد بـر اسـاس و نيست بانكها كند دهستفاا داران مسها به سانير مپيا ركازوسا وسرمايه د،سو مديريت ايبر اريبزا انبهعنوآن از ندانميتو مديريت ،است

الوصـول در خيـره مطالبـات مشـكوك كـه محاسـبه ذ گفتتوان اما در مقابل مي ؛)1395 يگانه، كوهي و عبدي، حساس( ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. Incurred Loss Model 2. Expected Loss Model 3. International Financial Reporting Standards 4. Wheeler

Page 5: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

438 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

جاري، معـوق هاي هو بر مبناي انتقال تسهيالت به طبق 1بر اساس دستورالعمل ابالغي بانك مركزي ،سيستم بانكي ايران

و تعلق درصد ذخيره اختصاصي ها ههرچند مأخذ انتقال تسهيالت به هر يك از اين طبق. گيرد و سررسيد گذشته انجام مييعنـي (شده از اولين تأخير در پرداخت اقساط تسهيالت اسـت در اصل مدت زمان سپري ،ر آن تسهيالتمربوط به طبقه ب هـاي شـاخص «نيز تصريح شده است كـه چنانچـه ) الوصول طبقه مشكوك( 2-4، اما در بند ب بخش )زمان رخداد زيان

عملكـرد تحليـل و تجزيـه و كنـد حكايت مشتري نامطلوب وضعيت مالي از ،نقدينگي و قبيل سودآوري از مشتري ماليهـا در ارزيـابي وثـايق و حتـي اگـر بانـك » باشـد مشـتري هايتعهد تمام ايفاي عدم احتمال از وي حاكي مالي وضعيت

تمام يا قسمتي از اين تسـهيالت را بـه طبقـه توانند ميتسهيالت به اين نتيجه برسند كه وثيقه حائز كيفيت الزم نيست، هـاي ايرانـي بانك ،بنابراين. نرخ ذخيره اختصاصي به آن اختصاص يابد بيشترينانتقال دهند تا الوصول مطالبات مشكوك

گرايانه واقع) ويژه در زمان پيش از بحران به(خصوص مواجهه با مشكالت اعتباري توانند در ها مي نيز همچون ساير بانك . در حد مطلوبي قرار داردو زودتر وارد عمل شوند، يعني زماني كه هنوز سود بانك كنندعمل

الوصـول، ارائـه بـرآوردي از مطالبـات سـوخت شـده در آينـده و كه هدف نهايي ذخيـره مطالبـات مشـكوك از آنجاالتفـاوت مقطعـي در رويـه محاسـبه ذخيـره مطالبـات تـوان مابـه هاست، مي گذاري معقول تسهيالت اعطايي بانك ارزش

در واقـع معيـاري از ،اين جزء غيرعادي يـا اختيـاري .ذخيره در نظر گرفت الوصول را براي تخمين جزء اختياري مشكوكمتغير جزء غيرعادي ذخيـره مطالبـات . شود الوصول محسوب مي عمال اختيار مديريت در برآورد ذخيره مطالبات مشكوكا

.شود الوصول در اين پژوهش نيز با توجه به موارد فوق تبيين مي مشكوك

هاي مالي از طريق گزارشگري مالي نواكنش مديران به بحرااگرچه . است هاي اخير در بازارهاي پولي و مالي جهان پرداخته به بحران ،ها توجهي از متون حسابداري بانك شايانبخش

مركزي بانك رسمي هاي بانكي اياالت متحده آمريكا در نظر گرفت، نشريه توان رخداد مشابهي براي بحران در ايران نمي تـا 1387 هـاي سال كه در مورد آخرين در. داده است خبر 1394 تا 1351 هاي سال فاصله در تب 4 وقوع از شيپژوه در

بـه هـا بانـك بـدهي رخ دهد و ارزي بحرانباعث شد كه ،المللي بين ارتباطات كاهش و اقتصادي هاي تحريم ،بود 1392 انديشمندان حوزه اقتصادي هاياين پژوهش و ساير نظر معيارهايبه چنانچه ). 1395نادعلي، ( افزايش يابد مركزي بانك

توانـد سـرآغاز تـب شـكنندگي و بحـران ها عليه ايران نيز مي و اعمال دور جديد تحريم 1397، سال كنيمدر ايران توجه و نـد مالي و اعتبـاري اعـالم ورشكسـتگي كرد هاي هبسياري از مؤسس اين سال،در ايران باشد، چنانكه در ديگري بانكيسـال آغـازين يـك 1397سـال كه فرضاين با اين توضيح و . باختگان را بازپرداخت كرد هاي مال اجبار سپردهبه دولت

جنبـه از ،هاي ايراني در مواجهه با بحـران پـيش رو ، بايد رفتار مديران بانكاست بحران يا تب شكنندگي در نظام بانكيشودالوصول بررسي وكعمال اختيار در برآورد ذخيره مطالبات مشكا .

هـاي هاي اعتبـاري و ايجـاد ذخيـره بـراي پوشـش زيـان تر زيان شناسايي سريع ،گذاري نيز نظارت و قانونجنبه از

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اعتباري و نحـوه هاي ههاي مؤسس بندي دارايي مي ايران؛ طبقهبانك مركزي جمهوري اسال 05/12/1385مورخ 2823/ بخشنامه شماره مب . 1 اعتباري هاي همحاسبه ذخيره مطالبات مؤسس

Page 6: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 439

توانـد جلـوي رشـد تسـهيالت و در نتيجه مي گذارد مياثر مستقيم هاي سرمايه اعتباري آتي بالقوه، بر سودآوري و نسبت

هـا بانـك ههرچـ كـه رود انتظـار مـي ،با توجه به اين مـوارد ). 2016، و همكاران جين( پرريسك در دوران رونق را بگيردپـذيري واسطه ريسك به ،عمال كنند، احتمال درماندگي و مشكلكاري بيشتري را در رويه حسابداري ذخيره خود ا محافظه

تـوان مشاهده شود، مـي ارتباطي مثبت دي ذخيره تر، اگر بين شاخص بحران و جزء غيرعا ساده بيانبه . كاهش يابد ،كمترو جزء غيرعادي ذخيـره مطالبـات اند گزارشگري مالي نيز دچار افت شدهلحاظ از ،هاي دچار بحران بانك كه نتيجه گرفت

هاي ارتباط گزارشگري مالي بـا ثبـات سيسـتم ، اما در چارچوب نظريهخواهد گذاشتالوصول آنها رو به افزايش مشكوكتوان نتيجـه ارتباطي منفي مشاهده شود، ميبين اين دو و سنجيده شوداگر ميزان جزء غيرعادي با شاخص بحران مالي،

جـزء ،كرده و در نتيجـه بـا وقـوع بحـران اقدام هاي قبل به ذخيره كافي در دوره ،بانك براي اجتناب از بحرانكه گرفت كارايي مـدل فعلـي در بازداشـتن بانـك از نايد شود، بايد به يأبرعكس اين مطلب ت چنانچهاختياري كاهش خواهد يافت،

.است شدهاين موضوع در فرضيه اول پژوهش بررسي . دادرأي ورود به ورطه بحران مالي

ارتباط كيفيت گزارشگري مالي با ثبات سيستم ماليدر بسـتر تئـوري ،سـتم مـالي شد، استدالل اصلي ارتباط كيفيت گزارشگري مالي با ثبـات سي بيانتر طور كه پيش همان

گيـري خردشـدن نقش ذخيره زيان تسهيالت در شـكل شاخص، پژوهشدو در تازگي به. گيرد خردشدن سرمايه انجام مي 500هـاي داراي سـرمايه بـيش از اي از بانـك با نمونـه ) 2011( 1بئاتي و ليائو پژوهش اول را. بررسي شده استسرمايه

متضـمن ذخـاير (هـا ، نسبت به سـاير بانـك افتاده دارند عقبذخاير ي كههاي نها دريافتند بانكآ. اند دادهميليون دالر انجام انجـام ) 2017( 2جايـارامن، اسـكونبرگر و وو را نيـز دوم پـژوهش .اند كمتري پرداخت كرده طي دوره بحران، وام) موقع به

. نـد اي اسـتفاده كرد عنوان شوك سرمايه به ،1999تا 1997هاي از بحران بدهي بازارهاي در حال ظهور طي سالدادند و پاسخ به شوك براي ، اند كردهاقدام الوصول به مديريت سود واسطه ذخيره مطالبات مشكوك كه به ييها آنها دريافتند بانك

.اند وام كمتري اعطا كرده ،و در نتيجه اند دهي ادواري شده درگير رفتار وام هاي ديگر از بانك اي فوق، بيشترسرمايهبايد ديد اين اختيار در نظام بانكي و اقتصاد كشور ،الوصول با توجه به وجود اختيار در برآورد ذخيره مطالبات مشكوك

عمال اختيار در حسابداري ذخيـره دارد كه اتأكيد بر اين ) 2012(بوشمن و ويليامز هاي بررسي، نتايج گذارد ميچه تأثيري تواند براي در نظر گرفتن ديگر، افزايش اختيار مي بيانبه . كند ميشمشير دولبه عمل صورت به ،الوصول مطالبات مشكوك

طلبانـه نيـز منتفـي عمال آن با مقاصد فرصتكار گرفته شود، اما امكان ا ههاي مورد انتظار آتي ب به زيان مربوطاطالعات رو يا مـديريت گير براي بحران پيش ايجاد ضربه(ه عمال اختيار در محاسبه ذخيرمقصود اصلي مديران از ا ،بنابراين. نيستدر بخـش ،هـاي مـالي عمال اختيار در مواجهه بـا بحـران ا ةنبودن انگيز مشخصاين .مشخص نيست) طلبانه سود فرصت

توانـد از بـروز موقع ذخيره مـي چرا كه بر اساس تئوري خردشدن سرمايه، شناسايي به ؛كند بانكي اهميت بيشتري پيدا مي ). 2016آچاريا، ( همراه آورد بهثبات را و براي سيستم بانكي ندكو ريسك جلوگيري بسيار سنگين يبده

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. Beatty, & Liao 2. Jayaraman, Schonbergera and Wu

Page 7: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

440 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

الوصـول بـا كنند كـه جـزء اختيـاري ذخيـره مطالبـات مشـكوك اين بحث را مطرح مي) 2016( شو همكاران جين

هـاي اعتبـاري و در نظـر گـرفتن موقـع زيـان هاي بحران در ارتباط است و افزون بر شناسايي به پذيري و شاخص ريسكرا و رشد تسـهيالت پرريسـك گذارد مي هاي سرمايه آوري و نسبت بر سود يهاي آتي بالقوه، اثر مستقيم ذخيره براي زيان

پذيري بانك بـا جـزء غيرعـادي ييد ارتباط معكوس ريسكأپس در صورت ت. كند محدود ميهاي رونق اعتباري طي دورهناشـي از (بانك از اختيار عمل خود در جهت انباشت ذخيره كافي براي بحـران احتمـالي كه گرفتتوان نتيجه مي ،ذخيره

از ايـن قلـم مهـم بـراي ،)2012(بر اساس نظريه بوشمن و ويليامز است، همچنين استفاده نكرده ) ريسك افزايش يافتهوان نتيجه گرفـت الگـوي بـرآورد و نحـوه ت مي ،يند موارد فوقااز بر. محدود كردن حد باالي ريسك استفاده نكرده است

يا اجتناب از (برقراري ثبات سيستم بانكي ودر جهت ايفاي كاركرد گزارشگري مالي ،فعلي اعطاي اختيار عمل به مديراناگر ارتباط مثبت بين اين دو مشاهده شود، با توجـه ،در مقابل .عمل نكرده و نيازمند تجديدنظر است) وقوع بحران بانكي

توان اسـتنباط مي ،)2018( 1و رايان) 2016(پژوهشگراني همچون آچاريا هاي گفته ظريه خردشدن سرمايه و همچنينبه نالوصول در راستاي استقرار و اطمينان از برقراري ثبات سيستم بانكي كرد كه الگوي فعلي برآورد ذخيره مطالبات مشكوك

. ضيه دوم پژوهش حاضر استموضوع اصلي فر ،ال مطرح شده در فوقؤس. كند عمل مي

الوصول روند مديريت سود از طريق ذخيره مطالبات مشكوكعمـال اختيـار خـود در تخمـين ذخيـره مطالبـات از ا ،دهد كه مديران در برخي موارد هاي قبلي نشان مي بررسي پژوهش

ه و پترونـي (ظار مين حداقل مقدار معيار مورد انتأت مانند اي طلبانه براي مقاصد فرصت ،الوصول مشكوك ؛ 2002، 2بئاتي، كـ و همكاران بئاتي. كنند نيز استفاده مي) 2014، 4كاناگرتنام، ليم و لوبو(و افزايش سود ) 2010، 3كاناگرتنام، كريشنان و لوبو

رمنظـو بـه براي مديريت سـود ييها از مشوق ،ها دارند كه مديران بانك بيان مي) 2010( و همكاران و كاناگرتنام) 2002(هـر . برخوردارند) هاي جزئي يا تحقق سود در سطح سال گذشته مثل اجتناب از زيان(تعيين شده دستيابي به معيار از پيش

هـاي حسـابداري حـاكم بـر ذخيـره مطالبـات بانـه سـود بـا اسـتفاده از رويـه لط براي مديريت فرصت ياد شدهدو مشوق . هاست ارشگري مالي بانكالوصول، در تضاد مستقيم با هدف شفافيت در گز مشكوك

هـاي نحوه عمل مديران براي مديريت ذخيره تسـهيالت در مواجهـه بـا بحـران «ال ؤبراي يافتن پاسخ كامل به سالوصول بـا رفتارهـاي مـديران بـانكي از منظـر بايد ارتباط بين جزء اختياري يا غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك ،»مالي

چنانچه مديران بانكي از بخش اختياري يـا غيرعـادي ذخيـره . شودبررسي ) فزايش سوداجتناب از زيان يا ا(مديريت سود كـه رود انتظـار مـي ،پيشين هاي پژوهش نتايج بر هاي اعتباري آتي استفاده كنند، بنا در قبال زيان يگير براي ايجاد ضربه

مديران بانكي از اختيار خـود چنانچهاما ؛مشاهده شودارتباط منفي بين جزء اختياري ذخيره و مديريت سود توسط مديران رود بـين جـزء انتظـار مـي ،طلبانه دستيابي به اهداف گزارشگري مالي استفاده كنند، بنابر مباحث فوق براي مقاصد فرصت

عنوان بررسي چگونگي نحوه توان به اين كار را مي. دشومشاهده ارتباطي مثبت اختياري ذخيره و مديريت سود توسط آنها به ديگر سـخن، آيـا مـديران از . الوصول نيز در نظر گرفت مال اختيار مديران بانكي در برآورد ذخيره مطالبات مشكوكعا

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Ryan 2. Beatty, Ke & Petroni 3. Kanagaretnam, Krishnan & Lobo 4. Kanagaretnam, Lim & Lobo

Page 8: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 441

در كنكـاش . جويند دهي از آن بهره مي كنند يا در جهت كارايي و عالمت طلبانه استفاده مي اين اختيار براي مقاصد فرصت

. شود ام ميدر قالب فرضيه سوم پژوهش انج خصوص اين سؤال،

ها پيشينه تجربي پژوهش. انـد كـرده الوصول، روي سه موضوع عمده متفاوت تمركز خصوص ذخيره مطالبات مشكوك تجربي قبلي در هاي پژوهش

د نده اين حوزه نشان مي هاي پژوهشاغلب . است بررسي شده گيري اي بودن ذخيره دوره ،جريان اول متون حسابداريدر ؛ بيكـر و 2003، 1بـراي مثـال الون و مـاجنوني (اسـت بـوده نگر و بسـيار ادواري گذشته ،اكثر مواردكه برآورد ذخيره در

و پـول، ديهـان و 2012، 5؛ بولـت و همكـاران 2010، 4؛ فـوس، نـوردن و وبـر 2008، 3؛ بواتير و لپتيـت 2005، 2متزماكرز). 2012، 7بـراي مثـال، پـاكر و ژو (انـد هنيز اسـتنتاجي بـرخالف جريـان فـوق داشـت هايي پژوهشالبته ). 2015، 6جاكوبزاجازه شناسايي ذخيـره تـا قبـل از وقـوع زيـان را طور عمده، بهيافته مدل زيان تحقق كه اند دادهقبلي نشان هاي پژوهش

افزايش اثر ادواري ذخاير شود موجب ميشده و عنوان شناسايي زيان كاهش ارزش با تأخير تلقي اين مدل نيز به. دهد نمي ها، پژوهشبرخي از . دنبال تشخيص جزء غيرعادي ذخيره و همچنين ميزان ادواري بودن آن است پژوهش حاضر به. بديا

بعـد از ). 2012بـواتير و لپتيـت، (دهنـد ميپيشنهاد نگر را هاي آينده كارگيري رويه هب ،براي كاهش اثر ادواري ذخاير فوقبـراي اي را پـروژه ،كشور بزرگ اقتصادي و كميته بال 20مالي، گروه متعاقب انجمن ثبات هايبحران جهاني و پيشنهاد

9المللي گزارشگري مـالي تدوين استاندارد بين به ،كردند كه در نهايتآغاز جايگزيني مدل فوق با مدل زيان مورد انتظار بـا ) 1396(دهنوي مقدسي نيكجه، حجازي، اكبري و دهقان پژوهش). 2014، 8گاستون و سانگ( انجاميد 2018در سال

، 9گزارشـگري مـالي ليلالم كارگيري روش زيان مورد انتظار طبق استاندارد بين هيك بانك نشان داد كه ب مطالعه موردياثر مقداري، اثر رفتـاري بر البته پژوهش حاضر عالوه. شود منجر ميبرابر شدن زيان اعتباري نسبت به مدل فعلي 3/2به

با استفاده از روش دلفي فازي و تكنيك تحليـل ) 1398(رضايي، جهانشاد و نتاج ملكشاه . كند يرا نيز بررسي ممدل فعلي اقـدام ايـران هـاي بانـك در موردانتظـار اعتباري زيان مدل سازي پياده هاي بندي چالش به شناسايي و رتبه ،مراتبي سلسهنيازهـاي مديريت ريسك خود را توسعه دهند تا پيش هاي بايد سيستم ايرانهاي هاي آنان نشان داد كه بانك يافته. كردند

دنبـال بـه ،از روش كمي و با رويكردي اجرايـي ،گفته البته پژوهش حاضر بر خالف پژوهش پيش. دشومدل فوق برآورده رو در كنـار نظري نيز اشاره شـد، پـژوهش پـيش مبانيطور كه در بخش همان. هاي رويه فوق است پيامدها و نه چالش

. استنگر در ايران هاي آينده سنجي استقرار مدل دنبال امكان ، بهشده گفتهي موارد بررساز . شـود مـي مربوطالوصول سازي تجربي رفتار تخمين ذخيره مطالبات مشكوك به مدل ،جريان دوم متون پژوهشي

. داشاره كر) 2014(بئاتي و ليائو پژوهشتوان به مي ،هاي شاخص در اين زمينه جمله پژوهشاختياري بودن يـا نبـودن بررسي به ،الوصول ذخيره مطالبات مشكوك مربوط به يها در نهايت، جريان سوم پژوهش

بر تصديق وجود جزء اختياري، از باب رفتارشناسي و زيادي عالوه هاي پژوهش. اند پرداخته شاخص نام برده) جزء اختياري( ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. Laeven, & Majnoni 2. Bikker, & Metsemakers 3. Bouvatier, & Lepetit 4. Foos, Norden, &Weber 5. Bolt, & et al 6. Pool, de Haan, & Jacobs 7. Packer, & Zhu 8. Gaston, & Song

Page 9: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

442 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

تواند در جهت مقاصـد مـديريتي عمال اختيار مزبور ميديگر، ا بيانبه . اند كرده بررسيگيري مديريت سود نيز آن را جهت

، 2؛ احمد، تاكـدا و تومـاس 1996، 1بيور و انگل(عمال شود يا مديريت سرمايه اريزي مالياتي، هموارسازي سود مثل برنامه ،6كارنت، ماركوس و تهرانيان، ؛ كوهن2012، 5؛ هوزينگا و الون2008، 4؛ فونسكا و گنزالس2003، 3شريويز و دال ؛1999هـاي از جملـه جنبـه ،مضامين رفتارشناسي مديريت سود از طريق ذخيره در ايران نيز ).2014، 7و نوردن و استويان 2014

. گيرد رو است كه در اين دسته قرار مي ديگر پژوهش پيشقانون تجارت منحل 141مفاد ماده حسب ،در بورس اي پذيرفته شده تاكنون بانك ،واسطه برخي عوامل به ،در ايران

هـا بـر ها محاسبه شود، وضعيت بانـك براي بانك) داز جمله شاخص زِ(فته شده اما اگر برخي معيارهاي پذير ؛نشده است ورشكستگي بيني پيش الگوي به تبيين) 1396(احمديان و گرجي ،براي مثال. اساس اين شاخص نيز مطلوب نخواهد بود

يعنـي شـمول شـركت در زمـره يادشـده، ارتبـاط شـاخص . خطـر پرداختنـد معرض در و سالم هاي بانك شناسايي برايبـراي . اسـت شـده هاي مربوط به كيفيت گزارشگري و مديريت سود نيز بررسي در پژوهش ،هاي مستلزم انحالل شركت

،پـژوهش ايـن در. داختنـد پر سـود كيفيـت بر مالي بحران اثر به بررسي) 1395(مثال، ابراهيمي، بهرامي نسب و ممشلي معيار و شده گيري اندازه تعهدي اقالم كيفيت و سود بيني پيش قابليت سود، پايداري شاخص سه از استفاده با سود كيفيت سـال هـر تقسـيمي سـود كـاهش متوالي؛ سال سه در زيان معيار، سه از يكي حداقل وجود شركت، در مالي بحران وقوعبحران مالي منفي اثر پژوهش نتايج. تجارت بود قانون 141 ماده شمول و درصد 40 از بيش ميزان به قبل سال به نسبت

نيز بـه مقايسـه دقـت ) 1396(آشتاب، حقيقت و كردستاني . را گزارش داده است سود بيني پيش قابليت و سود بر پايداريبـر .شـركت پرداختنـد 312اي مشـتمل بـر بيني بحران مالي و تأثير آن بر ابزارهاي مديريت سود با نمونه هاي پيش مدلبينـي بحـران از دقـت بيشـتري بـراي پـيش ،هاي آمـاري هاي يادگيري ماشين نسبت به مدل مدل پژوهش،نتايج اسسا

. صورت معكوس و معنادار تشخيص داده شد هاي نقدي عملياتي به و ارتباط آن با مديريت جريانبود برخوردارهـاي تـوان گفـت رويـه مـي ،ارتباط كيفيت گزارشگري مالي و ثبات نظام مـالي هاي مربوط به خصوص پژوهش در

تر تسهيالت غيرجاري و هزينـه مربـوط بـه آنهـا در د با شناسايي هر چه سريعنتوان مي ،ها كارانه بانك حسابداري محافظهگيـري پـژوهش نتيجـه اين نحوه عمل بـا . دنعنوان يك سيستم هشدار دهنده مؤثر وارد عمل شو به ،صورت سود و زيان

روي مجمـوع را يك زيـان تخمينـي كه ندمجاز ن بانكيكه مسئوالكند خواني دارد، وي بيان مي نيز هم) 2009( 8دوگان. هـاي بعـدي سـوخت خواهـد شـد تواند برآوردي از مبالغي باشد كه در دوره ، اين مبالغ تخميني ميبرآورد كنندتسهيالت

بـه بررسـي ،پـذيري بـر ثبـات بـانكي خصوص اثـر ريسـك طرح تئوري اوليه خود درچهار سال بعد از ) 2016( 9بوشمناثـر بسـيار مهمـي بر ثبات بانك ،عمال اختيار توسط مديرانتجربي اخير پرداخت و به اين نتيجه رسيد كه ا هاي پژوهش

كمبـود باعث مشكالت ،ي از ركودبا از بين بردن توانايي ذخيره براي پوشش زيان ناش )1: تواند اين اعمال اختيار مي. دارد

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Beaver, & Engel 2. Ahmed, Takeda & Thomas 3. Shrieves, & Dahl 4. Fonesca, & González 5. Huizinga, & Laeven 6. Cohen, Cornett, Marcus, & Tehranian 7. Norden, & Stoian 8. Dugan 9. Bushman

Page 10: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 443

ندكدار شفافيت در سطح بانك را خدشه )2؛ قرار دهد سنگين هاي ركود شود و بانك را در معرض بدهي سرمايه طي دوره . نظارتي را دور زده و نظام بازار آزاد را فلج كند هاي و مقامدهد اصطكاك تأمين مالي را افزايش ،و از اين طريق

نتـايج پـژوهش .ها برآمد بانك يثبات بيسود بانك يا كاهش سود با بودن پي بررسي ارتباط سيالدر ) 2018( 1گاشوجود دارد، اثر و نفوذ كاهش روند فوق بـر ارتباط مستقيمي اگرچه بين كاهش روند سود با بحران بانك كه وي نشان داد

توانـد روي كي نيز از جمله مواردي است كه مـي گذاري و نظارت بان كيفيت نهادهاي قانون. ورشكستگي بانك ناچيز استكشـور در حـال توسـعه و 69هـاي با در نظر گـرفتن بانـك ) 2018( 2برمي، كاليواس و نوين. ثبات بانك مؤثر واقع شود

. دارد ياثر مثبتكننده، بر ثبات بانك نوظهور به اين نتيجه رسيدند كه ثبات سياسي و جلوگيري از فساد در مقام نظارت

ها ح فرضيهطر

بخـش ارتبـاط ،مالي و همچنين گزارشگري طريق از مالي هايبحران به مديران واكنش طبق موارد بيان شده در بخش : كرد زير مطرحصورت هاي اول و دوم را به توان به ترتيب فرضيه مي ،بين كيفيت گزارشگري مالي و ثبات سيستم بانكي

.ارتباط معكوس وجود دارد ،ها الوصول و ثبات بانك بات مشكوكبين جزء غيرعادي ذخيره مطال :فرضيه اول . ارتباط مستقيم وجود دارد ،ها پذيري بانك الوصول و ريسك بين جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك :فرضيه دوم

: توان فرضيه سوم را بدين شكل تبيين كرد مي ،شده در بخش روند مديريت سود نيز بر اساس مباحث مطرح . ارتباط معكوس وجود دارد ،الوصول و رفتار اجتناب از زيان بين جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك :ه سومفرضي

شناسي پژوهش روش جامعه و نمونه آماري

،نمونه آمـاري . دهد تشكيل مي 1396تا 1385هاي فعال در بورس اوراق بهادار در دوره زماني جامعه اين مطالعه را بانكدر بورس و فرابورس 1396تا 1385هاي طي سال) 1: استده شعمال دو شرط تعيين سيستماتيك و با اصورت حذف به

بـراي بانك 15هاي ياد شده، در نهايت با اعمال گزينش. هاي موردنياز آنها در دسترس باشد داده) 2پذيرفته شده باشند؛ يعني اگر زيان انباشته ؛شود قانون تجارت تعيين مي 141اده طبق م ،زده نيز در اينجا بانك بحران. نمونه در نظر گرفته شد

و بايـد مجمـع شـود مـي زده محسـوب گذار، بحـران قانون ديدگاهدرصد سرمايه وي افزايش يابد، از 50بانكي به بيش از ايـن بنـابراين شـاخص بحـران در . گيري شود و درخصوص ابقا يا انحالل شركت تصميم داده العاده تشكيل عمومي فوق

. آيد دست مي انباشته بر سرمايه پرداخت شده به) زيان(از تقسيم منفي سود پژوهش،

پژوهشمدل هـاي پـژوهش الوصـول در ايـن پـژوهش، بـا پيـروي از براي محاسبه جزء اختياري يا غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك

بهاقدام شده است كه برآورد متغير مزبور به) 2016، و همكاران ؛ جين2013، 3همچون بك و نارايانامورتي(شاخص قبلي الوصول برحسب هزينه سوخت مطالبـات، تسـهيالت غيرجـاري، مانده رگرسيون مطالبات مشكوك باقي :است صورت اين

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Ghosh 2. Bermpei, Kalyvas & Nguyen 3. Beck, & Narayanamoorthy

Page 11: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

444 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

، رشد مجمـوع تسـهيالت و سـود قبـل از ماليـات و ذخيـره مطالبـات 1تسهيالت تجاري، اندازه، نسبت سرمايه اليه يك

پذيري مديران بررسـي برآورد جزء اختياري يا غيرعادي ذخيره، در گام بعدي ارتباط آن با ريسك پس از. الوصول مشكوك .خواهد شدارتباط بين جزء اختياري يا غيرعادي ذخيره با برخي از معيارهاي مديريت سود بررسي ،در نهايت .شود مي

الوصول محاسبه جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوكبـراي محاسـبه جـزء غيرعـادي ذخيـره ) 2013( 2بك و نارايانامورثي پژوهشو با توجه زيربه شرح 1 در گام اول، رابطهصـورت و بـه ) 2016( و همكـاران اين رابطه با در نظر گرفتن اصـالحات جـين . شود الوصول برآورد مي مطالبات مشكوك

شايان ذكـر اسـت كـه در . شود ذخيره تعيين مي عنوان جزء غيرعادي مانده آن به و در پايان جزء باقيشده تابلويي برآورد .متغيرهاي اين رابطه معرفي شده است 1جدول

, )1رابطه = + , + , + , + , + ,+ , + , +

الوصول در برآورد جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك شده تشريح متغيرهاي استفاده .1 جدول

شرح متغير نماد متغيرALL الوصول تقسيم بر مجموع تسهيالت پايان دوره ذخيره مطالبات مشكوك CHO شده تقسيم بر مجموع تسهيالت پايان دوره مطالبات سوخت NPL تقسيم بر مجموع تسهيالت پايان دوره) ناكارا(تسهيالت غيرجاري COM تسهيالت شركتي تقسيم بر مجموع تسهيالت پايان دوره SIZE ها در پايان دوره لگاريتم طبيعي مجموع دارايي

CAPRATIO ها بر حسب ريسك سرمايه اليه اول تقسيم بر ميانگين موزون دارايي(نسبت كفايت سرمايه( EBTP الوصول تقسيم بر مجموع تسهيالت پايان دوره سود خالص قبل از ماليات و ذخيره مطالبات مشكوك

GLOANS رشد تسهيالت نسبت به مانده تسهيالت ابتداي دوره

.شود در نظر گرفته مي، جزء غيرعادي ذخيره 1زده شده طبق رابطه مانده رگرسيون تخمين جزء خطا يا باقي

الوصول بحران بانك و جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك ارتباط بيناسـتفاده 2از رابطـه ،منظور بررسي اثر جزء غيرعادي ذخيره بر احتمال بحران بانك و آزمون فرضيه اول به ،در گام بعدي

و اركـانس، هانـگ و ) 2012( 3بلتراتـي و اسـتولز هـاي پـژوهش صورت تابلويي و با پيـروي از به هماين رابطه . شود مي .درج شده است 2جدول در اين رابطه،دهنده هاي تشكيل مؤلفه. زير استبه شرح و شكل گرفته ) 2012( 4ماتوس

, )2رابطه = + _ , + , + NPL ,+ , + , + , +

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Tier 1 Capital Ratio 2. Beck and Narayanamoorthy 3. Beltratti and Stulz 4. Erkens, Hung & Matos

Page 12: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 445

2دهنده رابطه تشريح متغيرهاي تشكيل .2 جدول

)الوصول مشكوك مطالبات رهيذخ يرعاديغ جزء و بانك بحران نيب ارتباط(

شرح متغير نماد متغير

ABNORMAL_ALL 1بطه مانده را باقي(الوصول جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك(

FB شده در پايان دوره منفي سود انباشته تقسيم بر سرمايه پرداخت: شاخص بحران

NPL تقسيم بر مجموع تسهيالت در پايان دوره) ناكارا(تسهيالت غيرجاري

GCOM رشد در تسهيالت شركتي تقسيم بر مجموع تسهيالت در پايان دوره

SIZE دوره ها در پايان لگاريتم طبيعي مجموع دارايي

CAPRATIO ها بر حسب ريسك سرمايه اليه اول تقسيم بر ميانگين موزون دارايي(نسبت كفايت سرمايه(

GLOANS رشد تسهيالت نسبت به مانده تسهيالت ابتداي دوره

الوصول پذيري بانك و جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك باط بين ريسكارتپـذيري عمال اختيار مديريت بر جزء غيرعـادي ذخيـره و ريسـك بررسي ا هينجا بدر ا. گام بعدي، آزمون فرضيه دوم است

همچـون كـار پژوهشـگراني پذيري بانـك بـه تبعيـت از براي سنجش ميزان ريسك ،در پژوهش حاضر. شود پرداخته ميتقسـيم الوصـول شكوكاز انحراف معيار سود قبل از ماليات و ذخيره مطالبات م ،)2015( 2كارسيوو ) 2013( 1كرايگ و دينگر

هـا گذاري دامنه تغييرات سود ناشي از سرمايه شاخص اين .شود ساله استفاده مي بر مجموع تسهيالت پايان دوره در بازه دهصورت رگرسيون تابلويي برآورد شده تا اثر جـزء غيرعـادي به 3رابطه . دهد پذير بانك را نشان مي و ساير عمليات ريسك

.مشاهده كرد 3توان در جدول را مي 3توضيح اختصاري متغيرهاي رابطه . ها بررسي شود بانكپذيري ذخيره بر ريسك

, )3رابطه = + _ , + , + ,+ , +

3دهنده رابطه رهاي تشكيلتشريح متغي. 3 جدول )الوصول مشكوك مطالبات رهيذخ يرعاديغ جزء و بانك يرپذي سكير نيب ارتباط(

شرح متغير نماد متغير

ABNORMAL_ALL 1برآورد بر حسب اطالعات بانك و ضرايب رابطه (ميانگين جزء غيرعادي ذخيره( RISK الوصول تقسيم بر مجموع تسهيالت شكوكانحراف معيار سود قبل از ماليات و ذخيره مطالبات م

ASIZE هاي بانك اندازه بانك؛ لگاريتم طبيعي مجموع دارايي ANPL تسهيالت غيرجاري تقسيم بر مجموع تسهيالت

ACHLOANS رشد در مجموع تسهيالت تقسيم بر مانده ابتداي دوره تسهيالت

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Craig, & Dinger 2. Curcio

Page 13: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

446 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

ديريت سودالوصول و م ارتباط بين جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك

بدين منظور ارتباط . الوصول و مديريت سود است آخرين فرضيه درباره ارتباط بين جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوكدر قالب يـك رگرسـيون 4رابطه . است شدهبين جزء غيرعادي ذخيره سال قبل با رفتار مديريت سود سال جاري آزمون

: برآورد شده است زيرصورت لجستيك به

, )4ه رابط = + _ , + , + ,+ , + Δ _ , +

ا دو روش بـرآورد و ب استشاخص مديريت سود ) 2016( شو همكاران جين روش كاربر اساس EMدر اينجا متغير در بازه ( كميهاي جزئي است و چنانچه بانك بازده دارايي اجتناب از زيان دهنده اين شاخص در روش اول نشان. شود مي

از ،شاخص ديگر براي مديريت سود. شود در نظر گرفته ميو در غير اين صورت صفر 1باشد، برابر با داشته ) 005/0تا 0تـا 0در دامنـه tتـا سـال t -1 تغيير در بازده دارايي از سـال اگر طوري كه است؛ به ر پذيرفتهرفتار سودافزايي بانك تأثي

3جزء غيرعادي ذخيره نيز همانند رابطـه . و در غير اين صورت برابر با صفر خواهد بود 1قرار داشته باشد، برابر با 005/0 .ده استآم 4شرح ساير متغيرها در جدول . و ماقبل آن محاسبه شده است

4دهنده رابطه متغيرهاي تشكيل .4 جدول )سود تيريمد و الوصول مشكوك مطالبات رهيذخ يرعاديغ جزء نيب ارتباط(

شرح متغير نماد متغير

SIZE هاي بانك لگاريتم طبيعي مجموع دارايي

GROWTH رههاي بانك تقسيم بر مجموع دارايي در ابتداي دو تغييرات ساالنه در مجموع دارايي

LOANS ها مجموع تسهيالت تقسيم بر مجموع دارايي

∆CASH_FLOW تقسـيم بـر جمـع ) الوصـول مطالبـات مشـكوك سود قبل از ماليـات و ذخيـره (هاي نقدي تغييرات ساالنه در جريان

هاي پايان دوره دارايي

پژوهشهاي يافتههـاي پـژوهش ارائـه فرضـيه نتيجـه از آن، و پـس هاي پـژوهش از آمار توصيفي داده كوتاهيدر اين بخش، ابتدا تحليل

. درج شده است 5آمار توصيفي متغيرهاي پژوهش در جدول . شود مياين متغيـر از تقسـيم منفـي .است) FB(مقدار حداكثر شاخص بحران مالي ،5از جمله نكات جالب توجه در جدول

مشـاهده ايـن، بـا وجـود .آيد دست مي قانون تجارت ايران به 141طبق ماده ،شده اشته بر سرمايه پرداختانب) زيان(سود هاي نمونه پژوهش حاضـر، بانكـ ديگر، در ميان سال بيانبه ؛است هم رسيده 7/1به يادشدهشود كه بيشينه متغير مي ،اش است و طبق مباني قـانوني كشـور ر سرمايه پرداخت شدهبراب5/1آن بيش از كه زيان انباشته داردبانكي وجود ـ سال

. نفع به ورطه ورشكستگي كشيده شود العاده بانك يا ساير اشخاص ذي ممكن است توسط مجمع فوق

Page 14: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 447

آمار توصيفي متغيرهاي پژوهش .5 جدول

كمينه بيشينه انحراف معيار ميانگين نماد متغير

CAPRATIO 0/129193 0/110244 0/94 -0/002

∆CASH_FLOW 0/03437 0/026174 0/152339 -0/04079

EM1 0/121212 0/328035 1 0

EM2 0/313131 0/466127 1 0

GROWTH 0/303485 0/294086 1/770566 -0/35127

FB -0/25819 0/31385 1/720855 -0/73001

GCOM 0/065053 1/125415 0/979284 -10/478

GLOAN 0/964418 5/098331 47/43109 -0/91279

NPL 0/194716 0/285396 2/78215 0

ABNORMAL_ALL -0/00098 0/029111 0/071811 -0/09905

RISK 0/051236 0/074521 0/258567 -0/13011

SIZE 12/60156 2/748024 15/25083 7/210922

ايـن متغيـر در بخـش . الوصـول اسـت ، جزء غيرعـادي ذخيـره مطالبـات مشـكوك 5ترين متغير در جدول اما مهممقادير . محاسبه شده است 1برآورد رابطه ازمانده رگرسيون ه بر اساس سري جزء باقيشناسي تعريف و تبيين شد ك روش .بيان شده است 6در جدول 1دهنده تخمين رابطه نشان

دسـت آوردن مقـدار سـري جـزء غيرعـادي مطالبـات بـراي بـه شـده مدل استفاده ،شود مشاهده مي همان طور كهدر ادامـه نتـايج . داردحكايت رخوردار بوده و آماره فيشر آن نيز از تناسب آن ب) 909/0( ييالوصول از برازش باال مشكوك

. شود ميهاي پژوهش ارائه آزمون هر يك از فرضيه

الوصول تخمين جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك .6 جدول

معناداري (t)آماره ضريب نماد متغير رديف

ضرايب متغيرها

C 0/029601 1/266022 0/2077 CAPRATIO 0/004717 0/251052 0/8022

CHO 0/415501 0/987208 0/3253 COM -0/01641 -0/93833 0/3498 EBTP 0/122586 1/458915 0/1469

GLOAN 0/000507 1/906721 0/0587 NPL 0/349737 16/07245 0/0000 SIZE -0/00224 -2/29044 0/0235

Adjusted R-squared 904730/0 ضرايب برازش مدل F-statistic 6421/193 R-squared 909426/0 Prob (F-statistic) 0000/0

Page 15: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

448 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

الوصول ارتباط بين بحران بانك و جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك

بانك ثبات و الوصولمشكوك مطالبات ذخيره غيرعادي دهنده وجود ارتباط مستقيم بين جزء نشان 1نتيجه آزمون فرضيه با توجه به تناسب قابل قبول مدل . است 7برآورد شد كه نتيجه آن به شرح جدول 2راي آزمون اين فرضيه، رابطه ب. است

تـر طور كه پيش همان. خصوص رد يا پذيرش فرضيه اول سخن به ميان آورد توان در مي ،و معناداري آماره فيشر) 55/0(دار و معكوس ارابطه معن ،هعني شاخص بحران و جزء غيرعادي ذخيري ،2رود بين متغير وابسته رابطه شد، انتظار مي مطرح

ايـن مسـئله از . دار اسـت اصورت مثبت و معنـ ارتباط بين اين دو به ،دست آمده وجود داشته باشد، حال آنكه طبق نتايج بهبحرانـي بانـك توضعيبه موازات اوج گرفتن ) عنوان شاخصي از افول كيفيت گزارشگري مالي به(افزايش جزء غيرعادي

.توان استنباط كرد كه فرضيه اول پژوهش رد شده است در نتيجه مي .كند حكايت مي

اولنتيجه آزمون فرضيه .7 جدول

معناداري (t)آماره ضريب نماد متغير رديف

ضرايب متغيرها

C -1/9306 -2/3116 0/0224 ABNORMAL_ALL 20/2164 3/4651 0/0007

NPL 15/0562 12/6968 0/0000 GCOM 3/4053 10/4765 0/0000 SIZE -0/1593 -2/4872 0/0142

CAPRATIO 5/9492 3/7730 0/0002 GLOAN -0/0689 -1/8074 0/0731

ضرايب برازش مدلAdjusted R-squared 556124/0 F-statistic 14576/28

R-squared 576611/0 Prob (F-statistic) 0000/0

الوصول پذيري بانك و جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك يسكارتباط بين رشـده اسـت اقدام 3الوصول، به تخمين رابطه پذيري و جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك خصوص ارتباط ريسك در

.است 8كه نتيجه آن به شرح جدول

دوم نتيجه آزمون فرضيه .8 جدول

معناداري (t)آماره ضريب نماد متغير رديف

ضرايب متغيرها

C -0/14334-0/45801 0/6481 ABNORMAL_ALL 0/6489262/14985 0/0343

SIZE 0/0097040/393741 0/6947 NPL 0/031577 1/335639 0/1851

GLOAN -0/00078 -0/56404 0/5741

Adjusted R-squared 2578528/0 ضرايب برازش مدل F-statistic 065339/3 R-squared 382699/0 Prob (F-statistic) 000245/0

Page 16: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 449

و معناداري آماره فيشر، مدل فوق حائز شرايط براي آزمـون فرضـيه دوم ) 38/0(با توجه به تناسب قابل قبول مدل

در صورت ارتباط مستقيم بـين آن و ،پذيري است و بر اساس تئوري خردشدن سرمايه ريسك 3متغير وابسته رابطه .استالوصول، رفتاري سازنده در جهت اجتناب از انسداد اعتبار و تسـهيالت در سيسـتم ك مطالبات مشكو ذخيره جزء غيرعادي

. شود دار متغير جزء غيرعادي، فرضيه دوم رد نمي امعن و با توجه به ضريب مثبت. بانكي رخ خواهد داد

الوصول و مديريت سود ارتباط بين جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوكرفتـار اول، .شـود مـي دو رفتار مـديريت سـود بررسـي در اينجا ،ديگر بياناست، به شدهبررسي جنبهسوم از دو فرضيه

تخمـين رابطـه فـوق بـا كه محاسبه شده است با اين توضيح جنبهاز اين 4اجتناب از زيان است كه متغير وابسته رابطه . است 9رح جدول شاخص اجتناب از زيان و با استفاده رگرسيون لجستيك به ش

اجتناب از زيانبا استفاده از شاخص سومنتيجه آزمون فرضيه .9 جدول

معناداري (t)آماره ضريب نماد متغير رديف

ضرايب متغيرها

C 1/024313 1/422199 0/155 ABNORMAL_ALL -17/7974 -1/96694 0/0492

∆CASH -109/783 -2/50383 0/0123 GLOAN -0/97463 -1/03097 0/3026 GASSET -1/0166 -1/68084 0/0928

McFadden R-squared 464457/0 ضرايب برازش مدل LR statistic 81693/49 Prob(LR statistic) 0000/0

الوصـول فرضيه ارتباط معكوس بين جزء غيرعادي ذخيره مطالبات مشكوك شود كه ميمشخص 9با بررسي جدول

هـا در صورت اقدام بانـك كه دهد اين موضوع نشان مي .است هاي ايراني تأييد شده يان در ميان بانكو رفتار اجتناب از زاين مطلب مؤيد كاهش ذخيره و در نتيجـه كـاهش هزينـه . يابد به رفتار اجتناب از زيان، جزء غيرعادي ذخيره كاهش مي

.خواني دارد پژوهشي هم منظور اجتناب از زيان در جهت هدف فوق بوده و با انتظارات متون بهمشخص اسـت كـه مـدل معيارهـاي 10يعني دستيابي به سود سال قبل، با عنايت به جدول ،درخصوص رفتار دوم

. دار نيستاو ضريب متغير مدنظر نيز معن نداردداري امعن

با استفاده از شاخص برآوردكردن سود سال قبل سومنتيجه آزمون فرضيه .10 جدول معناداري (t)آماره ضريب غيرنماد مت رديف

ضرايب متغيرها

C -1/08985 -4/0096 0/0001 ABNORMAL_ALL -12/9209 -1/48535 0/1375

∆CASH 3/604244 0/828779 0/4072 GLOAN -0/00702 -0/16184 0/8714 GASSET 0/227643 0/97934 0/3274

McFadden R-squared 0036055/0 ضرايب برازش مدل LR statistic 782761/4 Prob(LR statistic) 310322/0

Page 17: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

450 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

گيري نتيجهالوصـول توسـط عمال اختيار در برآورد ذخيـره مطالبـات مشـكوك ا نبود، وجود يا نخستال اصلي مقاله حاضر در گام ؤس

ل كيفيت گزارشـگري آن تواند به افو ديگر، آيا دچار شدن بانك به بحران مي بيانبه . است بوده هاي ايراني مديران بانكاما با يـافتن ارتبـاط مثبـت بـين جـزء ؛رد شد) دال بر ارتباط معكوس بين اين دو( هرچند فرضيه اول ؟شود يا خيرمنجر

ها بيشتر دچـار بحـران بانك ههرچ كه توان نتيجه گرفت مي ،هاي نمونه غيرعادي ذخيره و شاخص بحران در ميان بانكتواند زنگ خطري براي اين يافته مي. يابد ار گيرند، كيفيت گزارشگري آنها نيز كاهش ميو در آستانه ورشكستگي قر شدهتـاكنون بـدون 1385كـه از سـال را استانداردگذار كشور و همچنين بانك مركزي محسوب شود تا رويه فعلي هاي مقام

افزون بر ايـن، بـر . كنندبازنگري ،گري ماليالمللي گزارش سازي استانداردهاي جديد بين زمان با پياده هم ،مانده تغيير باقي مـالي گزارشـگري ارتباط هاي هنظري چارچوب در) 2018(و رايان ) 2016(همچون آچاريا پژوهشگراني هاي هاساس نظري

بـه ،بحران از اجتناب براي داشته باشد، بانك يمثبت ارتباط بحران شاخص با غيرعادي جزء چنانچه مالي، سيستم ثبات با مـدل از اين رو، ؛يافت افزايش خواهد اختياري جزء ،بحران وقوع با نتيجه در و نكرده اقدام قبل هايدوره در كافي ذخيرهدر ايـن خصـوص بـا اغلـب پژوهشـگران هـاي يافته .كارايي ندارد ،مالي بحران ورطه به ورود از بانك بازداشتن در فعلي

. خواني دارد هم )2012(؛ هوزينگا و الون )2008(ونسكا و گنزالس ؛ ف)2003(جمله شريويز و دال ازهاي مطرح، پژوهشچه تأثيري بر ثبـات ،پذيري عمال اختيار فوق از طريق ريسكدريابند ا كهدر پي اين بودند ،ن در گام دومااما محقق

شـايان اثـر ،ياري ذخيرهپذيري بانك و جزء اخت هاي ابتدايي مقاله نيز بيان شد كه ارتباط بين ريسك در بخش. بانكي دارد و همكـاران، جين(، چنانكه ارتباط مستقيم بين اين دو موجد رفتاري سازنده است گذارد ميبر ثبات سيستم بانكي يتوجه

دهـد اي رفتارشناسانه محسوب شـده و نشـان مـي با توجه به تأييد فرضيه دوم، اين مطلب صادق است كه يافته). 2016هـاي ايرانـي بـه تـر، مـديران بانـك ساده بيانكنند، به اين اختيار در جهت مثبت استفاده مي هاي ايراني از مديران بانك

بـراي آنهـا ،اند تا در زمان رويـايي بـا بحـران موازات پذيرش ريسك بيشتر، ذخاير اختياري بيشتري را نيز شناسايي كردهاختيار عمل بيشتر به مـديران يـا محـدودكردن در مجموع شايد بتوان گفت ترازوي منازعه موجود بين دادن. كارساز شود

اما شايد يافته . كند هاي مالي، در اينجا به نفع طرفداران اعطاي اختيار به مديران سنگيني مي آزادي در برآوردهاي صورتاز ذخيره براي مـديريت ريسـك اسـتفاده ،هاي ايراني مقاله حاضر نيز در همين مطلب نهفته است كه بانك مهمو اصلي الوصـول بـا پـذيري و ذخيـره مطالبـات مشـكوك هاي پژوهش حاضر از بابت ارتباط مستقيم بين ريسـك يافته. كنند نمي . خواني دارد هم) 2011( 1و لونتيس، ديميتروپولوس و آناندارجان) 2012(بوشمن و ويليامز هاي يافته

دو نوع رفتار با توجـه ،بدين منظور. ذخيره بودنحوه مديريت سود با استفاده از جزء اختياري ،ن نيزاال آخر محققؤسدر آزمون فرضيه سوم با برآورد . به متون پژوهشي تبيين شد كه اجتناب از زيان و دستيابي به سود سال قبل غايت آن بود

،زيـان رفتـار اجتنـاب از دارايهـاي بانـك ـ رفتار اجتناب از زيان و مشاهده ارتباط منفي بين جزء اختياري ذخيره و سالقلمـي تأثيرگـذار در هزينـه ،همراه با كاهش جزء غيرعـادي ذخيـره ،هاي نمونه مشخص شد كه اجتناب از زيان در بانك

.كنـد حكايـت مـي از نوعي رفتار سازنده ،هاي فرضيه دوم اين مطلب در مطابقت با يافته. الوصول است مطالبات مشكوك ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. Leventis, Dimitropoulos & Anandarajan

Page 18: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 451

هـاي پـژوهش بـا يافته اماهاي غيراروپايي مطابقت دارد، در بانك )2015( 1گيري فوق با مطالعات كورسيو و حسن نتيجه

خصوص ارتباط بين البته قسمت دوم فرضيه سوم در. خواني ندارد هاي اروپايي هم خصوص بانك نتايج همين پژوهش در . ييد نشدأمديريت سود در جهت دستيابي به سود سال قبل ت

نظارتي و اسـتانداردگذاران هاي مقام نيز، نفعان بازارهاي بانكي و تيار ذيهايي را در اخ بينش ،هاي اين پژوهش يافتهو در گـام دوم بـا توجـه بـه تجديد نظر كنندالوصول دهد تا ابتدا در مدل فعلي محاسبه ذخيره مطالبات مشكوك قرار مي

.كننداقدام هاي مديران گيري هاي رفتارشناسانه اين مقاله، به تصحيح سو يافتهمالي اعتباري كه حائز عنوان بانك از طرف بانك مركزي نشده يا پـيش از هاي هين نكته مهم است كه مؤسسذكر ا

كـه سـپرد بايـد بـه خـاطر اما، نگرفتنداند، در شمار جامعه اين مقاله قرار دوره پژوهش يا طي آن در بورس پذيرفته نشدهخصـوص آنهـا ضـرورت و پـژوهش در هسـتند ولي كشـور توجهي از بازار پ شايانبخش دهنده مزبور نشان هاي همؤسس

هـاي ايـن ، از عمـده محـدوديت يـاد شـده هـاي ههاي مالي مؤسس ها و صورت داده در دسترس نبودن. شود محسوب ميبـه اطالعـات بـراي نداشـتن دسترسي. دشمحقق ن يادشده، دستيابي به موارد پژوهشگرانرغم تمايل پژوهش بود و علي

پـژوهش در ايـن . رود شـمار مـي هاي عمـده پـژوهش بـه تي نيز مصداق داشته و از جمله محدوديتهاي دول برخي بانكمـدل را ندارد وحفظ ثبات سيستم بانكي براياز برخي جوانب كاركردهاي الزم ،گيري فعلي مشخص شد كه مدل ذخيره

يت گزارشگري مالي را تبيين و ثبـات توانند كيف ميپژوهشگران . مناسب و مطالعات بيشتر از اين بابت هنوز ضروري استو براي اجرا پيشنهاد شود تا چرخه ارائه سازي كنند، البته بايد مدل بديلي نيز از اين بابت سيستم مالي را در قالب آن مدل

.پرسش و پژوهش از اين بابت كامل شود

منابع ابزارهـاي بـر آن تـأثير و مـالي بحران بيني پيش ايه مدل دقت مقايسه). 1396( غالمرضا كردستاني، حميد؛ حقيقت، علي؛ آشتاب،

.172-147 ،)2(24 ،و حسابرسي حسابداري هاي بررسي. سود مديريت

و حسـابداري هـاي بررسـي . سـود كيفيـت بـر مـالي بحـران تأثير). 1395( رضا علي؛ ممشلي، نسب، بهرامي كاظم؛ سيد ابراهيمي، .434-415 ،)4(23 حسابرسي،

و يـي دارا يريتمد. سالم و در معرض خطر يها بانك ييجهت شناسا يمدل ورشكست يينتب). 1396. (مهسا, يگرج, اعظم, ياناحمد . 18-1, )3(5, يمال ينتأم

ييشناسا توقف نقطه درخصوص .09/09/1394 مورخ 258020/94 شماره بخشنامه .)1394(ي ايران اسالم يجمهور يمركز بانك .رياعتبا يها ؤسسهم و ها بانك درآمدهاي از برخي

، هـا الوصـول بانـك مطالبـات مشـكوك يـره ذخ ييعوامل مؤثر بـر ناكـارا ). 1395(حساس يگانه، يحيي؛ كوهي، حسن؛ عبدي، امير . 118-93، 2، فصلنامه مطالعات مالي و بانكداري اسالمي

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Curcio, & Hasan

Page 19: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

452 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

اعتباري زيان مدل سازي پياده هاي چالش بندي رتبه و شناسايي). 1398(رضايي، علي؛ جهانشاد، آزيتا؛ نتاج ملكشاه، غالمحسن تقي

.واسـپاس روش بـه كمـك راهكـار ارائـه و فازي مراتبي سلسله تحليل تكنيك از استفاده با هاي ايران بانك در موردانتظار .254- 239 ،)2( 26 ،و حسابرسي حسابداري هاي بررسي

و يازمان بـورس و اوراق بهـادار و پژوهشـكده پـول س IFRS يساز يادهدر پ EY يتجارب جهان ينارسم). 1396(فخاريان، ابوالقاسم . 1396، ارديبهشت ماه سال يرانا ياسالم يجمهور يبانك مركز يبانك

پورتفـوي منصـفانه ارزش بـرآورد تـأثير ). 1396(مقدسي نيكجه، مينا؛ حجازي، رضوان؛ اكبري، مرتضي؛ دهقان دهنـوزي؛ محمـد . )ايرانـي بانـك يـك : مـوردي مطالعـه (مـالي گزارشـگري المللـي بـين هاياستاندارد با رويكرد ها بانك اعطايي تسهيالت . 621-597 ،)4(24 ،و حسابرسي حسابداري هاي بررسي

رونـد ( رونـد . ربـا بـدون بانكداري در غيرجاري مطالبات استمهال راهكارهاي بررسي). 1392(اله روح سيدعباس؛ غالمي موسويان، .139 – 109، )64-63(20، )اقتصادي هاي پژوهش

،)48(13 ،يپژوهشنامه اقتصـاد . يراندر اقتصاد ا يعوامل مؤثر در بروز بحران بانك ييشناسا). 1392( يدسع ،يريمش؛ محمد ،ينادعل1-27.

References Acharya, V. (2016). Banks’ Financial Reporting and Financial System Stability. Journal of

Accounting Research, 54 (2), 277-340.

Ahmadyan, A., Gorji, M. (2017). Explaining the Model of Bankruptcy Prediction to Identify Healthy and Risky. Asset Management and Financing, 5(3), 1-18. (in Persian)

Ahmed, A.S., Takeda, C., Thomas, S. (1999). Bank Loan Loss Provisions: A Reexamination of Capital Management, Earnings Management and Signaling Effects. Journal of Accounting and Economics, 28(1), 1–25.

Ashtab, A., Haghighat, H. & Kordestani, G. (2017). Comparison of Financial Distress Prediction Models Accuracy and its Effect on Earnings Management Tools. Journal of Accounting and Auditing Review, 24(2), 147-17. (in Persian)

Basel Committee on Banking Supervision. (2011). Statement on Financial Instruments, July 19.

Beatty, A., & Liao S. (2011). Do Delays in Expected Loss Recognition Affect Banks’ Willingness to Lend? Journal of Accounting and Economics, 52(1), 1–20.

Beatty, A., Ke, B., & Petroni, K. (2002). Differential Earnings Management to Avoid Earnings Declines and Losses Across Publicly and Privately-Held Banks. The Accounting Review, 77(3), 547-570.

Beaver, W., Engel, E. (1996). Discretionary Behavior with Respect to Allowances for loan losses and the Behavior of security prices. Journal of Accounting & Economics 22, 177–206.

Beck, P., & Narayanamoorthy, G. (2013). Did the SEC Impact Banks' Loan Loss Reserve Policies and their Informativeness? Journal of Accounting and Economics, 56 (2-3), 42-65.

Beltratti, A., & Stulz, R. (2012). The Credit Crisis around the Globe: Why Did Some Banks Perform Better? Journal of Financial Economics, 105, 1-17.

Page 20: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 453

Bermei, T., Kalyvas, A. & Nguyen, T. (2018). Does Institutional Quality Condition the Effect

of Bank Regulations and Supervision on Bank Stability? Evidence from Emerging and Developing Economies. International Review of Financial Analysis, 54, 255-275.

Bikker, J.,& Metsemakers, P. (2005). Bank Provisioning Behavior and Procyclicality. Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, 15, 141–47.

Bolt, W., de Haan, L., Hoeberichts, M., van Oordt, M.R.C., Swank, J. (2012). Bank profitability during recessions. Journal of Banking and Finance 36(9), 2552–2564

Bouvatier, V., & Lepetit, L. (2008). Banks’ procyclical behavior: Does provisioning matter? Journal of international financial markets, institutions and money, 18(5), 513-526.

Bushman, R. & Williams, C. (2012). Accounting Discretion, Loan Loss Provisioning, and Discipline of Banks' Risk-Taking. Journal of Accounting and Economics, 54(1), 1-18.

Bushman, R. (2016). Transparency, Accounting Discretion, and Bank Stability. Economics Policy Review, 8(4), 129-149.

Central Bank of the Islamic Republic of Iran. (2013). Circular No. 258020/94 (in Persian).

Cohen, L.J., Cornett, M.M., Marcus, A.J., Tehranian, H. (2014). Bank earnings management and tail risk during the financial crisis, Journal of Money, Credit and Banking 46(1), 171–197.

Craig, B. R. & Dinger, V. (2013). Deposit market competition, wholesale funding, and Bank risk. Journal of Banking & Finance, 37, 3605-3622.

Curcio, H. & Hasan, I. (2015). Earnings and capital management and signaling: the use of loan-loss provisions by European banks. The European Journal of Finance, 21(1), 26-50.

Dahl, D. (2013). Bank Audit Practices and Loan Loss Provisioning. Journal of Banking & Finance, 37(9), 3577-3584.

Dugan, J. (2009). Loan Loss Provisioning and Pro-cyclicality. Remarks by John C. Dugan, Comptroller of the Currency, before the Institute of International Bankers, March 2, 2009.

Ebrahimi, S.E., Bahraminasab, A. & Mamashli, R. (2017). The Effect of Financial Crisis on Earnings Quality. Journal of Accounting and Auditing Review, 23(4), 415-434. (in Persian)

Erkens, D., Hung, M., & Matos, P. (2012). Corporate Governance in the 2007-2008 Financial Crisis: Evidence from Financial Institutions Worldwide. Journal of Corporate Finance, 18(2), 389-411.

Financial Accounting Standards Board. (2011). Impairment: Three-Bucket Approach, June 13. Financial Stability Forum. 2009. Report of the Financial Stability Forum on Addressing Procyclicality in the Financial System, Basel.

Fonesca, A. R. & González, F. (2008). Cross-country determinants of bank income smoothing by managing loan-loss provisions. Journal of Banking & Finance, 32(2), 217-228.

Foos, D., Norden, L., Weber, M. (2010). Loan growth and riskiness of banks. Journal of Banking and Finance, 34, 2929–2940.

Gaston, E. & Song, W. (2014). Supervisory Roles in Loan Loss Provisioning in Countries Implementing IFRS. IMF Working Paper. WP/14/170.

Page 21: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

454 ...در مواجهه با يرانيا هاي بانك الوصول مطالبات مشكوكرهيذختيفينقش ك

Ghosh, P. (2018). Bankruptcy via Earning Volatility: Does it integrate in Financial Institution?

Asian Economic and Financial Review, 8(1), 52-62.

Hasas Yeganeh, Y., Kouhi, H. & Abdi, A. (2017). Effective Factors on the Inefficiency of Banks Loan Loss Provisions. Islamic Finance and Banking Studies, 2(4), 93-118. (in Persian)

Huizinga, H., & Laeven, L. (2012). Bank Valuation and Accounting Discretion during a Financial Crisis. Journal of Financial Economics, 106(3), 614–34.

International Accounting Standards Board. (2011). Impairment: Three-Bucket Approach, June 13.

Jayaraman, S., Schonberger, B., & Wu, J. S. (2017). Good Buffer, Bad Buffer. Working paper.

Jin, J., Kanagaretnam, K., & Lobo, G. (2011). Ability of Accounting and Audit Quality Variables to Predict Bank Failures during the Recent Financial Crisis. Journal of Banking & Finance, 35, 2811-2819.

Jin, J.Y., Kanagaretnam, K., & Lobo, G. (2016). Discretion in bank loan loss allowance, risk taking and earnings management. Accounting and Finance, 58, 171- 193.

Kanagaretnam, K., Krishnan, G., & Lobo, G. (2010). An Empirical Analysis of Auditor Independence in the Banking Industry. The Accounting Review, 85, 2011-2046.

Kanagaretnam, K., Lim, C.Y., & Lobo, G. (2010). Auditor Reputation and Earnings Management: International Evidence from the Banking Industry. Journal of Banking & Finance, 34, 2318-2327.

Kanagaretnam, K., Lim, C.Y., & Lobo, G. (2014). Influence of National Culture on Accounting Conservatism and Risk Taking in the Banking Industry. The Accounting Review, 89(3), 1115-1149.

Laeven, L., & Majnoni, G. (2003). Loan Loss Provisioning and Economic Slowdowns: Too Much, Too Late? Journal of Financial Intermediation, 12 (2), 178-197.

Leventis, S., Dimitropoulos, P.E., & Anandarajan, A. (2011). Loan Loss Provisions, Earnings Management and Capital Management under IFRS: The Case of EU Commercial Banks. Journal of Financial Services Research, 40, 103–122.

Moghadasi Nikjeh, M., Hejazi, R., Akbari, M., & Dehghan Dehnavi, M. A. (2017). Impact of Estimating Fair Values of Bank Loans Using the Approach of the International Financial Reporting Standards (Case Study: An Iranian Bank). Journal of Accounting and Auditing Review, 24(4), 597-621. (in Persian)

Mousavian, S.B. & Gholami, R. (2013). Examination of Moratorium Solutions for non-performing Loans in Interest Free Banking; Economic Trends, 20 (64-63), 109-139. (in Persian)

Nadali, M., Moshiri, S. (2013). The Determinants of Banking Crises in Iranian. Economics Research, 13(48), 1-27. (in Persian)

Norden, L. & Stoian, A. (2013). Bank Earnings Management through Loan Loss Provisions: A Double-Edged Sword? De Nederlandsche Bank Working Paper, No. 404.

Packer, F. & Zhu, H. (2012). Loan loss provisioning practices of Asian banks. BIS Working Papers, No 375.

Page 22: The Role of Iranian Banks’ Loan Loss Provision Quality in ...estimating loan loss provision. We also seek to address the dispute in the literature about whether this discretion is

3، شماره26، دوره1398هاي حسابداري و حسابرسي، بررسي 455

Pool, S., de Haan, L., Jacobs, J. (2015). Loan loss provisioning, bank credit and the real

economy. Journal of Macroeconomics 45, 124–136.

Rezaei, A., Jahanshad, A., & Nataj Malekshah, GH. T. (2019). Identification and Ranking of Barriers to the Expected Credit Loss (ECL) Model Implementation in Iranian Banks Using the FAHP and WASPAS Technique. Journal of Accounting and Auditing Review, 26(2), 239-254. (in Persian)

Ryan, S. (2018). Recent Research on Banks’ Financial Reporting and Financial Stability. Annual Review of Financial Economics, 10, 101-123.

Shrieves, R.E. & Dahl, D. (1992). The relationship between risk and capital in commercialbanks. Journal of Bank Finance, 16(2), 439–457.

Wheeler, P. (2019). Loan Loss Accounting and Procyclical Bank Lending: The Role of Direct Regulatory Actions. Journal of Accounting and Economics, 67(2-3), 463-495.