วารสารวชาการศรปทม ชลบร128

การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ

ส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาปท 3

THE DEVELOPMENT OF COMPUTER ASSISTED INSTRUCTION

PROGRAM FOR A MANUAL OF PEACE 38 STEPS

FOR MATTHAYOMSUKSA 3

เมรสสาพรหมมาศ*Marissa Prommars

บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ ส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ใหไดประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 และเพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนบางระจนวทยา ส�านกงานเขตพนทการศกษาสงหบร เขต 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2554 จ�านวน 30 คน ไดจากการสม แบบกลม และทดลองใชโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอนในชวโมงวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม โดยใชเวลา 2 ชวโมงตอสปดาห รวมทงสน 4 สปดาห เครองมอทใชในการหาประสทธภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ และประเมนความพงพอใจ ของบทเรยนคอ 1) แบบฝกหดระหวางเรยน 10 เรอง เรองละ 10 ขอ รวมเปน 100 คะแนน 2) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 40 ขอ รวมเปน 40 คะแนน และ 3) แบบประเมนความ พงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ จ�านวน 16 ขอ สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน พบวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองหลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ มประสทธภาพ 82.37/84.92 ซงเปนไปตามเกณฑมาตรฐานทตงไว และความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนอยในระดบมาก คาเฉลย 4.27ค�าส�าคญ: บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน, หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ

* การศกษามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยบรพา ปการศกษา 2556

วารสารวชาการศรปทม ชลบร 129

ABSTRACT The objective of the this research was to develop a computer-assisted instruction program for a manual of peace 38 steps for Matthayomsuksa 3, to achieve the standard 80/80 and to study the satisfaction of the students towards the Computer Assisted program for a manual of peace 38 steps. The student sample group used is the Matthayomsuksa 3 students of Bangrajanwittaya, Singhburi Office of Education District 5, Semester 2 /2011, in the amount of 30 people, at random to form a group. The experiment was conducted using computer-assisted program in social studies religion and culture, in the amount of 2 hours per week, A total of 4 weeks. The tool used to determine the efficiency of computer-assisted program for a manual of peace 38 steps and the assessment of the satisfaction of the program are: 1) Exercise during the study, 10 stories, at 10 questions per story, a total of 100 point, 2) Educational achievement assessing test form of 40 questions, a total of 40 points, and 3) Satisfaction assessing form of students towards the computer-assisted program in the form of a 5-level scale, in the amount of 16 questions. The statistics used in analyzing the data are the standard deviation, percentages and average. The result of the research found that the computer-assisted program for a manual of peace 38 steps has the efficiency value of 82.37/84.92, in accordance to the standard set and the satisfaction of the students towards the computer-assisted program was at a high level, with an average of 4.27. Keywords: computer assisted instruction program, a manual of peace 38 steps.

บทน�า การจดการศกษาตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 หมวด 4 วาดวยแนวการจดการศกษา มาตรา 22 ก�าหนดแนวทางวา การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนส�าคญทสด กระบวนการจดการ ศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามแนวธรรมชาตและเตมศกยภาพ สอดคลองกบมาตรา 24 คอ การจดกระบวนการเรยนร ใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของตองสงเสรมสนบสนนใหผสอน สามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และสงอ�านวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบร ทงนผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมกนจากสอและแหลงวทยาการประเภทตาง ๆ และสามารถจดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลา ทกสถานท (กระทรวงศกษาธการ, 2548, หนา 23-25)

วารสารวชาการศรปทม ชลบร130

การศกษาระดบมธยมศกษาเปนการศกษาขนพนฐานทม งใหผ เรยนน�าประสบการณทไดจากการเรยนไปใชในชวตประจ�าวน พรอมทจะน�าความรความสามารถมาใชฝกฝน และพฒนาจตใจตนเองใหเปนผมน�าใจดงาม แตเนองจากการถายทอดคณธรรมจรยธรรมนนเปนเรองนามธรรม ยากตอความเขาใจส�าหรบเยาวชนซงมประสบการณนอย ดงนนการสอนจรยธรรมจงตองใชสอการสอนเปนสอกลางในการถายทอดความรจากผสอนไปยงผเรยน รวมถงชวยสงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมอนจะท�าใหผเรยนเกดความคดรวบยอดไดอยางรวดเรว ในปจจบนสอการสอนไดมการพฒนาในรปแบบตาง ๆ มากมาย อาท คอมพวเตอรชวยสอนระบบมลตมเดย ซงจะแสดงภาพกราฟก ภาพนง ภาพเคลอนไหว ตวอกษร และเสยงประกอบในลกษณะของสอหลายมต (hypermedia) ท�าใหผเรยนสนกไปกบการเรยน (กดานนท มลทอง, 2543, หนา 245) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสามารถตอบสนองการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส�าคญ โดยผเรยนเปนผปฏบตกจกรรมดวยตนเอง สวนครเปนผประสานงาน ใหค�าแนะน�า ชวยแกปญหา กระตนใหนกเรยนท�ากจกรรมและสรปบทเรยน (อาภรณ ใจเทยง, 2540, หนา 75) และสามารถน�ามาใชในการสอนเสรม การสอนแทนครในกรณทครไมอยหรอขาดแคลนคร หรอการเรยนนอกเวลาได ผวจยจงสนใจพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ ส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนบางระจนวทยา อ�าเภอบางระจน จงหวดสงหบร ส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 5 จงหวดสงหบร อนจะท�าใหเกดการเรยนรตามความสามารถของผเรยน โดยไมตองรอหรอเรงใหทนเพอน และหากผเรยนไมเขาใจในสวนใดกสามารถกลบไป เรยนซ�าได กอใหเกดประสทธภาพตอการจดการเรยนการสอนของวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม วตถประสงคของการวจย 1. เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ ส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาชนปท 3 ใหไดประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 2. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ

วธด�าเนนการวจย ใชกระบวนการออกแบบของ ADDIE Model ของ Strickland (มนตชย เทยนทอง, 2545, หนา 136-146) ประกอบดวย 5 ขนตอนคอ 1) ขนการวเคราะห (analysis) ก�าหนดลกษณะของบทเรยนเปนการสอนแบบเนอหา ผเรยนสามารถเลอกศกษาเนอหาทตองการได 2) ขนการออกแบบ (design) รปแบบการน�าเสนอประกอบดวยภาพ ขอความ และเสยงเพลงประกอบ 3) ขนการพฒนา (development) โปรแกรมทใชในการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไดแก Adobe Flash CS5

วารสารวชาการศรปทม ชลบร 131

และ Adobe Photoshop CS5 เชอมโยงเนอหาทง 3 หนวยการเรยนรกบแบบฝกหดระหวางเรยน และแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จากนนสรางแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอ บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 4) ขนการน�าไปใช (implementation) น�าไปทดลองแบบหนงตอหนง จ�านวน 3 คน กลมเลก 9 คน กลมใหญ 32 คน ซงไมใชกลมตวอยางจรง และ 5) ขนการประเมนผล (evaluation) น�าไปทดลองหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนโดยท�าแบบฝกหด ระหวางเรยนทง 10 หมมงคล หมมงคลละ 10 ขอ รวมเปน 100 คะแนน และท�าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จ�านวน 40 ขอ รวมเปน 40 คะแนน จากนนประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกบกลมตวอยางจรงคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3/1 โรงเรยนบางระจนวทยา ส�านกงานเขตพนทการศกษาสงหบร เขต 5 ปการศกษา 2554 ภาคเรยนท 2 ท ไมเคยเรยนเนอหาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ จ�านวน 30 คน ไดมาจากการสมแบบกลม (cluster or area sampling) ระยะเวลาในการทดลอง 4 สปดาห สปดาหละ 2 ชวโมง โดยผวจยเปนผด�าเนนการดวยตนเอง

ผลการวจย 1. ไดบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบสอนเนอหา (tutorial) เรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ แบงเนอหาเปนเรองยอย ๆ ได 10 หมมงคล คอ มงคลหมท 1 ไมคบคนพาล มงคลหมท 2 สรางความพรอมในการฝกตนเอง มงคลหมท 3 ฝกตนใหเปนคนมประโยชน มงคลหมท 4 บ�าเพญประโยชนตอครอบครว มงคลหมท 5 บ�าเพญประโยชนตอสงคม มงคลหมท 6 ปรบเตรยมสภาพใจใหพรอม มงคลหมท 7 มความเคารพ มงคลหมท 8 การแสวงหาธรรมะเบองสงใสตวใหเตมท มงคลหมท 9 การฝกภาคปฏบตเพอก�าจดกเลสใหสนไป มงคลหมท 10 ผลจากการปฏบตจนหมดกเลส บทเรยนมโครงสรางเปนแบบน�าเสนอเนอหาจากงายไปยาก ประกอบดวยขอความ ภาพ เสยงเพลงประกอบ มค�าแนะน�าในการใชบทเรยน มเมนเนอหาหลกและเมนควบคมการออกโปรแกรม เพอใหผเรยนเลอกเขาสบทเรยน เนอหาแตละเรองมแบบฝกหดระหวางเรยนแทรก โดยมการใหขอมลยอนกลบและการเสรมแรง ผเรยนสามารถควบคมบทเรยนไดดวยตนเองโดยเลอกเรยนเมนใดกอนกได ตวอยางหนาจอดงภาพท 1-7

วารสารวชาการศรปทม ชลบร132

ภาพท 1 หนาจอแสดงชอเรอง ภาพท 2 หนาจอแสดงเมนหลก

ภาพท 3 หนาจอแสดงบทเรยน ภาพท 4 หนาจอแสดงตวอยางเนอหา

ภาพท 5 หนาจอแสดงตวอยางแบบทดสอบ ภาพท 6 หนาจอแสดงเนอหาเสรม

ภาพท 7 หนาจอแนะน�าการใชบทเรยน

วารสารวชาการศรปทม ชลบร 133

2. การหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ ไดคาคะแนนเฉลยของผเรยนจากการท�าแบบฝกหดระหวางเรยนและแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน มประสทธภาพเทากบ 82.37/84.92 แสดงวาบทเรยนมประสทธภาพตามเกณฑทก�าหนดไว ดงตารางท 1

ตารางท 1 ผลการหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ

รายการทดสอบ จ�านวนผเรยน (N) คะแนนเตม คะแนนรวม (X) ประสทธภาพ

แบบทดสอบระหวางเรยน 30 100 2,471 E1 = 82.37

แบบทดสอบหลงเรยน 30 40 1,019 E2 = 84.92

3. ผลความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ ของผเรยนทง 4 ดาน โดยภาพรวมอยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 4.27 ดงตารางท 2

ตารางท 2 ผลการประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ โดยรวม 4 ดาน

รายการ คาเฉลยคาเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความพงพอใจ

ดานการออกแบบ 4.14 0.73 มาก

ดานเนอหา 4.28 0.75 มาก

ดานแบบทดสอบระหวางเรยนและแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

4.22 0.78 มาก

ดานการใชงานและการโตตอบ 4.41 0.64 มาก

รวม 4.27 0.73 มาก

วารสารวชาการศรปทม ชลบร134

อภปรายผล 1. การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ ไดผาน กระบวนการพฒนาตามขนตอนของการวจย มประสทธภาพเทากบ 82.37/84.92 เปนไปตามเกณฑทก�าหนดไวคอ 80/80 แสดงใหเหนวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบเนอหาเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ นบเปนพนฐานของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทใชโครงสรางบทเรยนเปนแบบสาขา ท�าใหผเรยนสามารถเรยนรเนอหาตาง ๆ ตามความถนดและความสามารถไดดยงขน เกดการเรยนรในลกษณะรายบคคล ผเรยนสามารถควบคมความเรวในการน�าเสนอเนอหาตามความสามารถของตนเอง สามารถจดจ�าเนอหาบทเรยนไดดยงขน สอดคลองกบบปผชาต ทฬหกรณ และคณะ (2544, หนา 32) ทกลาววา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในทกรปแบบสามารถน�าไปออกแบบ รวมกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบเนอหาได ซงความหลากหลายของรปแบบนหากใชอยางเหมาะสมกบผเรยนและทฤษฎการเรยนรจะเปนประโยชนตอการเรยนรเปนอยางยง การออกแบบและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ ไดศกษาตามแนวคดกระบวนการการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ ADDIE Model ของ Strickland (มนตชย เทยนทอง, 2545, หนา 136-146) เรมจากการศกษาและวเคราะหปญหาใน การเรยนการสอน ลกษณะของบทเรยน ลกษณะการน�าเสนอบทเรยนและเนอหาบทเรยน จงไดก�าหนด จดประสงคของบทเรยนเพอใหผเรยนมความรและความเขาใจตามจดประสงคทก�าหนดไว จากนนผวจยไดออกแบบและสรางแบบฝกหดระหวางเรยนและแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยครอบคลมเนอหาและจดประสงคการเรยนร โดยใหผเชยวชาญดานเนอหาตรวจสอบเพอความถกตอง โดยทผ เรยนสามารถเลอกทบทวนเนอหาไดตลอดดวยตนเอง โดยค�านงถงความสามารถในการ น�าเสนอผานหนาจอบทเรยน ความสะดวกในการตดตงและการใชงานบทเรยน ความถกตองของเนอหา ภาษา และขอความทน�าเสนอ (ฉลอง ทบศร, 2536, หนา 8) โดยยดหลกลกษณะการจดสภาพการเรยนการสอนของ Gange (1985) คอเราความสนใจ แจงจดมงหมายแกผเรยน ชแนะแนวทางการเรยน ใหผเรยนลงมอปฏบต และการย�าใหเกดความจ�าและการถายโอนความร อกทงสามารถ เรยนซ�าไปซ�ามาถาไมเขาใจในเนอหานน สอดคลองกบนพนธ ศขปรด (2528, หนา 63-65) ทกลาววา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนสอการเรยนการสอนของการเรยนรายบคคลทด สามารถจดกระบวนการการเรยนการสอนตามความสามารถของแตละบคคลทจะเรยนไดตามอตราความเรวของแตละคน โดยทผเรยนไมตองรอหรอเรงการตอบสนอง (response) และไมตองรอขอมลยอนกลบ จากคร 2. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรอง หลกธรรมมงคลชวต 38 ประการ อยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 4.27 อาจเปนเพราะบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทพฒนาขนเปนแบบน�าเสนอเนอหาในลกษณะมลตมเดยทมขอความอธบายเนอหา มเสยงดนตร

วารสารวชาการศรปทม ชลบร 135

ภาพนง ภาพวดทศน สามารถเราความสนใจใหผเรยนเกดแรงจงใจในการเรยนได สอดคลองกบ ถนอมพร เลาหจรสแสง (2542, หนา 7) ทกลาววา คอมพวเตอรชวยสอนเปนสอการสอนทางคอมพวเตอรทใชความสามารถของคอมพวเตอรในการน�าเสนอสอประสม ไดแก ขอความ ภาพนง กราฟก แผนภม ภาพเคลอนไหว เสยง และวดทศน เพอถายทอดเนอหาบทเรยนในลกษณะทใกลเคยง กบการสอนจรงมากทสด เปนสอทชวยใหเกดแรงจงใจในการเรยนไดมาก เมอพจารณาผลการ ประเมนความพงพอใจเปนรายขอพบวามคาเฉลยในระดบมากทกขอ อาจเพราะผวจยเนนการเรยนร ดวยตนเองเปนรายบคคล เมอนกเรยนท�าแบบฝกหดจะสามารถตรวจค�าตอบไดทนท ซงผลการท�า แบบฝกหดทถกตองจะเปนการเสรมแรงแกนกเรยน หากเกดความผดพลาดกสามารถยอนกลบไปเรยน เนอหานนใหมเพอชวยใหเกดความเขาใจและท�าแบบทดสอบวดผลสมฤทธในการเรยนไดถกตอง ตอมา ดวยเหตนนกเรยนจงมความพงพอใจตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนอยในระดบมาก สอดคลองกบประภา ตลานนท (2540, หนา 23) ทกลาวถงองคประกอบทมอทธพลตอความพงพอใจตอการเรยนประการหนงคอ ถามนษยไดเรยนในสงทพอใจกจะมความสขและท�าใหประสบผลส�าเรจ ความพอใจในการเรยนเกดจากผลการเรยนเปนทพอใจ การไดรบการเสรมแรงในทางบวกท�าใหเกดความพงพอใจในการเรยน

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป 1. การออกแบบและพฒนา 1.1 ควรสรางบทเรยนคอมพวเตอรทมการน�าเสนอเนอหา แบบฝกหดระหวางเรยน และแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทสอดคลองกน ควรใหนกเรยนเรยนรบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในหองคอมพวเตอรทมความพรอมในการเรยนร 1.2 ไมควรน�าเสนอบทเรยนในลกษณะการโปรยอกษรตอเนอง และการใชแถบเลอน (scroll bar) เพอการเลอนอานตวอกษรในสวนทเหลอ เนองจากโปรแกรม Macromedia Flash จะ พยายามปรบหนาจอคอมพวเตอรจงตดค�าภาษาไทยโดยไมใสใจตอพยญชนะและสระ อาจท�าใหบทเรยน ทสรางขนเกดค�าผดได 2. การน�าไปใช 2.1 ควรใหนกเรยนศกษาบทเรยนคอมพวเตอร 1 คนตอ 1 เครอง เพอใหนกเรยนไดศกษาและท�าความเขาใจในเนอหาของบทเรยน จากนนน�าความรทไดมาแลกเปลยนเรยนรกนภายในชนเรยน 2.2 เครองคอมพวเตอรทใหผเรยนใชศกษาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ควรตงเวนระยะหางพอสมควร เนองจากขณะศกษาบทเรยนนกเรยนจะหนเหความสนใจจากหนาจอบทเรยนของตนไปยงเครองคอมพวเตอรอน ๆ

วารสารวชาการศรปทม ชลบร136

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในลกษณะการน�าเสนอเนอหาในรายวชาตาง ๆ ทมทงการสอน การท�าแบบฝกหดระหวางเรยน และการแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 2. ควรวจยเปรยบเทยบประสทธภาพการเรยนรของผเรยน ในกรณการเรยนรบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในหองเรยนปกตกบในหองทจดเตรยมไว

บรรณานกรมกระทรวงศกษาธการ. (2548). แนวทางการด�าเนนงานโรงเรยนวถพทธ (พมพครงท 5). กรงเทพฯ:

ส�านกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา ส�านกคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.กดานนท มลทอง. (2543). เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม. กรงเทพฯ: อรณการพมพ.ฉลอง ทบศร. (2536). กระบวนการพฒนา CAI เอกสารประกอบการฝกอบรม ชดท 9 เรอง การ

พฒนา CAI ดวยมลตมเดย. ชลบร: มหาวทยาลยบรพา.ถนอมพร เลาหจรสแสง. (2542). คอมพวเตอรชวยสอน. กรงเทพฯ: วงกลมโพรดกชน.นพนธ ศขปรด. (2528). โสตทศนศกษา (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: โรงพมพพทกษอกษร.บปผชาต ทฬหกรณ และคณะ. (2544). ความรเกยวกบมลตมเดยเพอการศกษา. กรงเทพฯ: ศนย

พฒนาหนงสอ กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.ประภา ตลานนท. (2540). ความพงพอใจตอสภาพการเรยนการสอนของนกศกษาทางไกลสาย

สามญระดบมธยมศกษาตอนตน ในอ�าเภอชายแดนของจงหวดสระแกว. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาผใหญ, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มนตชย เทยนทอง. (2545). การออกแบบและพฒนาคอรสแวรส�าหรบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน. กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

อาภรณ ใจเทยง. (2540). หลกการสอน (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: โอ เอส พรนตงเฮาส.Gagne, Robert M. (1985). The conditions of learning and theory of instruction

(4th ed.). New York, NY: Holt, Rinehart & Winston.