เอกสารประกอบการสมมนาวชาการประจำาป 2559/2016 2016255925

The Wonder

That Was India

1

กาญจน ละอองศร บรรณาธการแปล

อนเดยมหศจรรย The Wonder that was Indiaกาญจน ละอองศร บรรณาธการแปล

[คำาปรารภ จากหนงสอ อนเดยมหศจรรย The Wonder that was India]

เอกสารประกอบสมมนาวชาการประจำาป 2559/2016 ASEAN: Siam-Thailand + Japan + China and + Indiaศกรท 25 พฤศจกายน พ.ศ. 2559ณ หองประชม ภกามยาว อาคารเรยนรวม (เดม) มหาวทยาลยพะเยา จงหวดพะเยา

พมพครงแรก : พฤศจกายน 2559

ออกแบบปกและรปเลม : DREAM CATCHER GRAPHIC CO., LTD. โทร. 0 2455 3932, 0 2455 3995

จดพมพโดย

มลนธโตโยตาประเทศไทย Toyota Thailand Foundation 186/1 หม 1 ถนนทางรถไฟเกา ต. สำาโรงใต อ. พระประแดง จ. สมทรปราการ 10130 โทรศพท 0 2386 1393-5 โทรสาร 0 2386 2880 186/1 Moo 1 Old Railway Road, T. Samrong Tai, A. Prapadaeng, Samutprakan 10130 Tel. 0 2386 1393-5 Fax. 0 2386 2880

มลนธโครงการตำาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร The Foundation for the Promotion of Social Sciences and Humanities Textbooks Project 413/38 ถนนอรณอมรนทร เขตบางกอกนอย กรงเทพฯ 10700 โทร/โทรสาร 0 2433 8713 413/38 Arun-amarin Road, Bangkoknoi, Bangkok, Siam 10700 Tel./Fax. 0 2433 8713 http://www.textbooksproject.com | http://www.textbooksproject.org

การตพมพหนงสอ The Wonder that was India ของศาสตราจารยเอ. แอล แบชม (A. L. Basham) ครงน เปนหมดหมายของการครบรอบ 50 ป จากการตพมพครงแรกเมอป 1954 โดยสำานกพมพ Sidgwick & Jackson แหงลอนดอน หนงสอของทานไดกลายเปนคลาสสกในสาขาวชาน มการอานกนทวไปตงแตเรมแรก เชน ในอเมรกา ฉบบปกออน ท Grove Press พมพ ป 1959 ขายไดเกน 10,000 เลม ภายในเวลาสองปแรก ผอานในเอเชยใตและยโรปกมเพมขนๆ เมอมการตพมพฉบบแปลในภาษาฮนด อรด ปญจาบ เตลก ทมฬ สงหล ฝรงเศส เยอรมน สเปน รสเซย โปลส และโครอต

ศาสตราจารยแบชมมชอสกลเตมวา Arthur Llewellyn Basham (1914-1986) จบการศกษาระดบปรญญาตร เกยรตนยมอนดบหนง ในสาขาวชาภาษาและวรรณคดสนสกฤต (สมยนนเรยกวา อนโด-อารยนศกษา) จาก School of Oriental and African Studies (SOAS) แหงมหาวทยาลยลอนดอน กอนทจะเรยนตอปรญญาเอก ดานประวตศาสตรโบราณของอนเดย ท SOAS โดยมอาจารยทปรกษา คอ แอล. ด บารเนตต (L.D. Barnett) ศาสตราจารยแบชมเขยนวทยานพนธปรญญาเอก วาดวยประวตศาสตรและลทธอาชวกะ ทตอมามการตพมพ และยงคงมประโยชนยงในแงการใหภาพรวม ของประเดนน1 ในป 1948 ทานไดเปนอาจารยสอนประวตศาสตรอนเดยท SOAS ทานสอนประวตศาสตรอนเดยโบราณอยหลายป จนถงป 1965

คำ�ปร�รภ

2 อนเดยมหศจรรย

ไดยายไปอย Australian National University และเกษยณอายในป 1980 ซงจากนน ทานกเปนอาจารยรบเชญบรรยายในอกหลายๆ มหาวทยาลย ทงในอนเดย สหรฐอเมรกา และเมกซโก ในสมยอนยาวนานของการทำางานนน ทานไดรบเกยรตยศนานาประการ ไดรบปรญญาดษฎจากมหาวทยาลยกรเกษตร และจากนวนาลนทามหาวหาร อกทงไดรบ Dr. B. C. Law Gold Medal ดานอนเดยวทยาของ The Asiatic Society เมองกลกตตา และเปนประธาน International Congress of Orientalists ครงท 28 ณ กรงแคนเบอรราในป 1971 ทานเสยชวตในประเทศอนเดย ในขณะทไดรบทนไปประจำาอยท The Asiatic Society และศพของทานกถกฝงไวท Old Military Cemetery ณ All Saints Cathedral ทเมองชลลอง (รฐเมฆาลย)

เคาโครงชวประวตสนๆ ขางตน อาจจะไมสอความหมายพเศษของคณลกษณะของศาตราจารยแบชมมากนก ทานเปนอาจารยทอบอน ใจด ประหนงเปนคณลงของนกศกษา ทานมลกศษยระดบหลงปรญญาตรจำานวนมากมาย สวนใหญมาจากอนเดยและปากสถานหลงจากประเทศเหลานไดเอกราชแลว หลายคนไดกลายเปนนกวชาการทประสบความสำาเรจ บางคนกเพงเรมตน ลกศษยทงหลายทงปวงไมคนเคยกบอากาศขององกฤษ อาหารองกฤษ ทพกอาศยแบบองกฤษ และการถอเนอถอตวแบบองกฤษ แตศาสตราจารยแบชมเองกไมถอเนอถอตว ทานใหเวลากบการแกไขขอขดเขยนของลกศษย ทานชวยสนบสนนลกศษยเมอมความยงยากกบฝายบรหาร ทานใหคำาปรกษาทเปนเชงปฏบต และเคยแมแตใหลกศษยยมเงน ศาสตราจารยแบชมเคยกลาววา ลกศษยของทานกวารอยคน เปนความสำาเรจททานภาคภมใจเปนทสด และวาไปแลว คนรนนนทงรนทเปนลกศษยทาน ไดเขาไปประจำาตำาแหนงชนนำาๆ ในหลายๆ มหาวทยาลยของอนเดย ปากสถาน และบงกลาเทศ ความอบอนททานมใหกบนกศกษา กเปนสวนหนงของความรสกอนเดยวกนกบททานมตออนเดย ดงปรากฏชดในหนงสอนของทาน

หนงสอเลมน กเหมอนกบหนงสอหลายๆ เลม ทเปนผลผลตทงชวตของผประพนธ ของกาลเวลา และสถานการณพเศษขณะทหนงสอเขยนขน สงแรกทควรกลาวถง กคอชอของหนงสอ ทผจดพมพขอรองแกมบงคบกบอาจารยแบชม และทานกคอนขางจะขวยเขน หนงสอ The Wonder that was India นเปนสวนหนงของชดหนงสอทไดรบการจดทำาดวยชอเหมอนๆ กน เชน The glory that was Greece, The grandeur that was Rome,

The Wonder that was India 3

The splendour that was Egypt, และ The greatness that was Babylon กลาวอกนยหนง คอ เปนสวนหนงของชดอารยธรรมโบราณ อาจารยแบชมเอง เคยกลาวตำาหนตเตยนนกเขยนอเมรกนสมยครสตศตวรรษท 19 นามวา เอดการ แอลเลน โพอ (Edgar Allen Poe) ทตงชอแบบเฟอๆ ไว กลาวคอ โพอเคยเขยนบทกวชอ ‘To Helen’ ซงเทาความถงวรรณกรรมคลาสสก ทเขาชนชอบ ทกรองเรยก โพอใหกลบคนไปยงบานเกดทางวฒนธรรม ดงทปรากฏอยในวรรณกรรมกรกและโรม กใหเขากลบจากการรอนเรพเนจร (ในดนแดนทนาจะเปนอนเดย) ดงน

On desperate seas long wont to roam,Thy hyacinth hair, thy classic face, Thy Niad airs have brought me homeTo the glory that was Greece, And the grandeur that was Rome.

ฉะนน สำานกพมพ Sidgwick & Jackson กเอาประโยคทวา the glory that was Greece and the grandeur that was Rome มาใช และยงขยายความคดแยๆ นออกไปอก ชอหนงสอของอาจารยแบชมเลยแตกตวเปนชออนๆ อกนานบชอ และหากเราจะดจากอนเทอรเนต เรากจะพบชอเหลานน เชน The wonder that is India หรอ A wonder of Ancient India: the Mahabharata หรอ Wondering wonder Ibn Batuta, และ Neem--- the wonder tree of India.

หนงสอแตละเลมในชดน คลาย ๆ กบงานหลก ๆ เกยวกบอารยธรรมโบราณ ในหนงสอเลมนของอาจารยแบชมกเชนกน คอ จะเขยนขนโดยผเชยวชาญ ซงมชอเสยงเปนหลกประกน ผลตขนอยางดเยยม มภาพประกอบเปนรอย และจำาหนายในราคาทพอซอได คอ 45 ชลลง ความจรงทวา หนงสอชดนเกยวกบเรองอารยธรรมโบราณ ซงอธบายไดจากคำาอดตกาลในชอวา The Wonder that was India ซงสำาหรบอารยธรรมอนๆ ในชดเดยวกนน มความหมายถง การสนสดสญสลายของอารยธรรมนนๆ ไปแลว แตกรณของอารยธรรมอนเดยนนไมใช จงไมคอยจะเขากนนกกบหนงสอในชดเดยวกน ดงนน การใชคำาอดตกาลในทนกไมสจะเหมาะสม ฉะนน ดวยเหตนหนงสอ

4 อนเดยมหศจรรย

ของอาจารยแบชมจงมชอรองวา A survey of the culture of the Indian sub-continent before the coming of the Muslims ซงสำาหรบอาจารยแบชมแลว คำาวา “การเขามาของมสลม” หมายถงการเขามาของภาษาและขอมลหลกฐานจากเปอรเซย ซงเปนเรองททานไมมความรนก ทานจงไมมความมนใจทจะพดถงอยางผเชยวชาญสำาหรบยคสมยหลงๆ และนกตรงตามความประสงคของผจดพมพ และกหาไดเกยวกบความรสกตอตานมสลม แตอยางใดไม

ในแงเนอหาหลกของหนงสอเลมน เราจะเหนไดวา นไมใชหนงสอประวตศาสตรตามความหมายปกตธรรมดาๆ ทบรรยายไปตามลำาดบเหตการณตอเนอง แตคลายๆ เปนสารานกรมอารยธรรมอนเดย โดยมบทกอนสมยประวตศาสตร บทประวตศาสตร บทวาดวยรฐ สงคม วงจรชวตประจำาวน ศาสนา ศลปะ ภาษาและวรรณคด และมรดกของอนเดย หนงสอนยงมภาคผนวก ทใหบทสรปเปนความรยอๆ ในหวขอเฉพาะ เชน จกรวาลวทยา ภมศาสตร ดาราศาสตร ปฏทน คณตศาสตร ฯลฯ ดงนน หนงสอเลมนกเปนการประมวลความรทมอยทงมวลเขาดวยกน หาใชงานเขยนทเปดพรมแดนใหม หรอพฒนาทฤษฎใหมๆ แตอยางใด แตทงๆ ทเปนหนงสอประเภทตำาราครโดยแทกตามท แตกมทงพนธกจและสงใหมสำาหรบเรองน ซงจะขอชใหเหนวาหนงสอเลมน มเคาโครงใหมๆ อยางไรเมอปรากฏตวออกมาในบรรณพภพ

เชนเดยวกบหนงสอประวตศาสตรเลมอนๆ ทเราจะเขาใจไดอยางดทสดดวยการมองใหเหนถงสงทเปนผลของทงสามสงทมาบรรจบกน นนคอ ความงอกงามทางปญญาของผประพนธ กบยคสมยทางประวตศาสตรทเขยนขน และความแตกตางจากหนงสออนๆ ทมมากอนหนาน

เรามาเรมกนทผประพนธกอน อาจารยแบชมมความเปนศลปนโดยพรสวรรค และกแสดงออกมาในหลายๆ ดาน ทานเลนเปยโนได และเคยแตงบทเพลงไวตงแตเปนวยรน ทานวาดเขยนได และถาเราเพงดภาพลายเสนทวาดไวในหนงสอเลมน เราจะเหนตวยอชอเลกๆ ของทาน ALB ปรากฏอย แตทานกโปรดปรานวรรณกรรมเปนพเศษ ทานอานทงบทกว อานนวนยาย อานจากหลายๆ ภาษา ทจรงแลว ทานไดเขยนและตพมพหนงสอบทโคลงกลอนเลมหนง กบนวนยายอกหนงเลม ในชวงทศวรรษ 1930 สมยททานยงหนมแนนอย และกอนทจะเลาเรยนภาษาสนสกฤตกบประวตศาสตรอนเดยโบราณ บดามารดาของทานเปนนกเขยน ความรกในวรรณกรรมของทานก

The Wonder that was India 5

มาจากบดามารดาอยางไมตองสงสย (บดาของทานเปนนกหนงสอพมพเคยทำางานอยในอนเดยในสมยสงครามโลกครงทหนง และเมอทานยงเปนเดกไดเรยนภาษาฮนดสถาน (ปจจบนคอภาษาฮนด-อรด) ขนพนฐานจากบดา ดงนน ดเหมอนวาความสนใจของทานตออนเดยนนกมาจากบดา) สงเหลานจะแสดงออกมาชดเจนในบททเกยวกบวรรณกรรม ทเตมไปดวยคำาแปลของทานจากวรรณกรรมภาษาสนสกฤต ภาษาปรากฤต และภาษาทมฬ สวนความสนใจทมากเปนอนดบสองของทาน กคอเรองศาสนาตางๆ ในอนเดย ทนาทงยงนกคอ บททเกยวกบศาสนาเปนบททยาวทสดในหนงสอเลมน และมเคาโครงเรองทกวางขวางยงในประเดนดงกลาว

เนองจากศาสตราจารยแบชมเปนบคคลทมาจากยค 1930 ซงสำาหรบชายหนมชาวองกฤษรนน กตองประสบกบสภาพเศรษฐกจตกตำาครงใหญ ตลอดจนการถดถอยจนแทบจะลมสลายของลทธเสรนยมประชาธปไตยในภาคพนทวปยโรป ทกดจะยงไมมคำาตอบสำาหรบปญหาของยคสมยนนก พรอมๆ กบทมการเตบโตของลทธคอมมวนสต กบลทธฟาสซสต และในขณะเดยวกนกมกระแสของขบวนการชาตนยมอนเดยเตบโตขนดวย และสงเหลาน เปนบรบทของงานเขยนของทานในชวงแรกๆ ศาสตราจารยแบชมมแนวโนมทจะตอตานจกรวรรด และนยมชมชนตอเอกราชของอนเดย ทานเขารวมกบพรรคคอมมวนสตเปนเวลาสนๆ เหมอนๆ กบบรรดาปญญาชนหนมๆ ของยคสมยนน แตลทธนนกไมเหมาะกบทาน ทำาใหเลกราไปภายในไมกเดอน ในชวงสงครามโลกครงทสอง ทานกลายเปนผปฏเสธสงครามดวยจตสำานก และไปเปนอาสาสมครรบใชอยในหนวยดบเพลงในลอนดอน รามจนทร คหะ กลาววา “ในความรสกนกคดของคนอนเดย มการตอสชวงชงความเปนใหญ ระหวางความเปนคานธ กบความเปนมารกซสต”2 และสงนกดเหมอนจะเปนจรงสำาหรบศาสตราจารยแบชม ในกรณของทานนน ทานละทงตวตนทเคยทดลองเปนมารกซสตไปแลว และแมวาทานจะไมไดทำาตนเปนแบบคานธ แตทานกชนชมคานธ และเปนนกสนตนยม

ชวงระยะเวลาทางประวตศาสตร ทศาสตราจารยแบชมเขยนหนงสอเลมน แตกตางจากทศวรรษ 1930 อนเปนชวงเวลาททานมอาชพเปนนกเขยน และในชวงทศวรรษ 1940 ทานกไดกลายเปนนกประวตศาสตรไปแลว ในทศวรรษ 1950 เศรษฐกจทตกตำาทวโลกไดสนสดลง ลทธฟาสซสตถอยกรดไปจากยโรปและญปน ทงอนเดย ปากสถาน ศรลงกา กไดรบเอกราชจาก

6 อนเดยมหศจรรย

จกรวรรดบรเตน นเปนยคสมยของปลดเปลองลทธอาณานคมของบรรดาจกรวรรดยโรปครงใหญ ทนำาโดยอนเดยกบปากสถาน สมยนนดเหมอนวาทกๆ เดอนเวนเดอน จะมอาณานคมองกฤษไดเขาเปนสมาชกใหมขององคการสหประชาชาตทไดรบการสถาปนาขนมาใหมๆ จกรวรรดบรเตนเองไดกลายสภาพเปนเครอจกรภพ พรอมกบขอเสนอใหมความสมพนธทสบเนองกน แตกแตกตางกนในหมบรรดาอดตอาณานคมกบจกรวรรดบรเตน หนงสอ The Wonder that was India ซงบดน (2004) มอายได 50 ป กมอายนอยกวาสาธารณรฐทเกดขนมาใหมจากการลมสลายของอนเดยของจกรวรรดบรเตน และศาสตราจารยแบชมกเขยนหนงสอนขนภายหลงการไดรบเอกราช และการแตกแยกออกเปนสองประเทศ (อนเดยและปากสถาน) ในครงนน หนงสอของศาสตราจารยแบชม เนนยำาถงโครงสรางในกระบวนการทางประวตศาสตร ของการปลดเปลองอาณานคม โดยมองจากทางดานของจกรวรรดบรเตนในเชงความสมพนธของบรเตนกบอนเดย เชนเดยวกบหนงสอหลายๆ เลมในชด History and culture of the Indian people ของอาร.ซ. มาชมดาร (R. C. Majumdar) ทเปนงานเขยนของนกวชาการอนเดย ทมองจากทางดานของอนเดย โดยตางกมจดมงหมายทจะใชทดแทนประวตศาสตรอนเดยเชงจกรวรรดนยม

สำาหรบศาสตราจารยแบชม ทานสงสญญาณอยางชดเจนวา หนงสอของทานจะมสถานะเชนใดในสถานการณใหมน ทานบอกเราวา ไดเขยนขน เพอตความอารยธรรมอนเดยใหผอานสามญชนชาวตะวนตกไดตระหนกเหนถงสภาพการณของโลก ทสามชาตเกดใหม (อนเดย ปากสถาน และศรลงกา) ทแยกออกมาจากจกรวรรดบรเตนในป 1947 และกำาลงเขามามบทบาทในโลก แตถงแมวาจะมจดมงหมายเพอชาวตะวนตกกตามท ทานกหวงวาจะเปนทนาสนใจสำาหรบผอานชาวอนเดย ผอานชาวปากสถาน และผอานชาวศรลงกาเชนกน ทงยงเปนการตความจากชาวตางชาตทเปนมตรดวย ทานคดวานาจะมพนทสำาหรบเคาโครงวาดวยวฒนธรรมอนเดย ทจะใชทดแทนงานเขยนชนเยยมอนๆ ทตอนนกจดหากนไมไดอกแลว ซงกจะชวยใหเกดความเขาใจในอารยธรรมของรฐใหมของโลกปจจบน และเราคงจะตองสำารวจงานเขยนเกาๆ เหลานน กบอธบายใหไดวาเกยวของสมพนธกบงานเขยนของศาสตราจารยแบชมอยางไร

ศาสตราจารยแบชมเหนชอบดวยแนๆ กบการสนสดของจกรวรรด

The Wonder that was India 7

บรเตน แตทานกภาคภมใจกบผลงานสรางสรรคประวตศาสตรอนเดยของนกวชาการบรเตน เชน เซอร วลเลยม โจนส (Sir William Jones) และชารลส วลคนส (Charles Wilkins) หรออเลกซานเดอร คนนงแฮม (Alexander Cunningham) กบเซอร จอหน มารแชล (Sir John Marshall) ดงททานกลาวไวชดในบทนำา สวนในบทอนๆ ทานวพากษอยางรนแรงตอวนเซนส สมธ (Vincent Smith) ผเขยนแบบเรยนเลมมโหฬาร ทใชขอมลฝายจกรวรรดอยางโจงแจง ศาสตราจารยแบชมตระหนกด และพยายามเขยนหนงสอสำาหรบยคสมยใหม และพยายามคนควาหาความสมพนธกบอนเดยในรปแบบใหมๆ ทวางรากฐานไวกบความนยมชมชอบ ทงน กเพอนกวชาการบรเตนนนเอง ทานเจบปวดยงในการทจะตองแกไขการประเมนอารยธรรมอนเดย ทเปนลบและรายแรง ทยอนกลบไปยงหวงเวลาของบทความ “of the Hindus” ของเจมส มลล (James Mill) ในหนงสอ History of British India (1817) หนงสอของแมคคอเลย (Macaulay) ทฉาวโฉเรอง “Minute on education” (1835) ตลอดจนบรรดาบทวพากษของเหลามชชนนารตอสงคมฮนด ในการเขยนเชนน ศาสตราจารยแบชมกรบเอาทศนคตแบบรกใครอนเดย (Indophilia) ของนกตะวนออกนยม (Orientalist) รนแรกๆ เขามาใช ทกอนหนานทศนคต แบบเกลยดกลวอนเดย (Indophobia) ไดกลายเปนทศนคตกระแสหลกในบรเตน ทงน เนองมาจากการตพมพหนงสอของมลล3 ศาสตราจารยแบชมไดเสนอความสมพนธในรปแบบใหม ระหวาง “ผศกษาชาวยโรป” กบคนอนเดย และทานคนพบขอมลหลกฐานทจะใชในความสมพนธใหมของนกตะวนออกนยมชาวบรเตน

ศาสตราจารยแบชมบอกกบเราไวในคำานำาวา หนงสอของทานนน ไดรปแบบมาจากหนงสอของอาจารยของทานคอ แอล. ด. บารเนตต เรอง Antiquities of India ทเขยนขนเมอกวา 40 ปกอน แตทานกไมไดบอกเราตรงๆ ทงๆ ทกเหนไดชดวา ทานเขยนหนงสอเลมนขนเพอโตกบงานเขยนของวนเซนต สมธ เรอง Early history of India (1904 ฉบบพมพครงท 4 ป 1924) ทกลายเปนแบบเรยนมาตรฐานในโรงเรยนและมหาวทยาลยในอนเดย ตอแบบเรยนดงกลาว ศาสตราจารยแบชมไดเสนอการศกษาทนาทง ประหนงคำาพพากษาทหนกแนนตอหนงสอของสมธผซงรบราชการพลเรอนอยในอนเดยถง 30 ป แต “ไมสามารถเขากนไดกบ ทงดนแดนและผคน” ของอนเดย ทานกลาววา---

8 อนเดยมหศจรรย

ความพยายามทจะใชทงจนตนาการและภมปญญาเปนทตองการอยางยง เพอทจะมองโลกดวยสายตาของประชาชนทวๆ ไป มใชการจมปลกอยกบวฒนธรรมทวางอยบนคมภรไบเบลและผลงานคลาสสกซงมมากเกนไปสำาหรบเขา ถาหากเขาไดเคยตระหนกถงความจำาเปนของความพยายามเหลานบางอนเดยเปนดนแดนแหงความลกลบอยตลอดเวลาและจะหางไกลจากตวเขา ในสวนของความสวยงามอยางประหลาด แตโดดเดยว มความแปลกแยกเปนทสด และดวยเหตนอนเดยจะดนากลว

ศาสตราจารยแบชมคดวา คำาพดทเสยๆ หายๆ ของสมธเกยวกบคนอนเดยนน ไมเปนเพยงการโฆษณาชวนเชอเทานน แตยงเปนการสบทอดการปกครองของบรเตนอกดวย

คำาสบประมาททไรเหตไรผลตอจตวญญาณของอนเดยนน คงไมมใครสงเกตเหนเทาไรในสมยของมลลและเอลฟนสโตน (Elphinstone) แตในหวงเวลาของสมธนนนาจะมาจากความตงใจ และการคดคำานวณไวแลววา ตองการปลกระดมใหเกดความรสกทเปนปฏปกษจากคนอานทเปนคนอนเดย ซงกเหนไดชดเจนในความหมายทผดปกตและทอ ทกดจะเปนประจกษพยานอยางดวา มความกลวฝงรากอยลก ไมอาจจะแสดงออกมาไดโดยตรง และมความรสกผด เปนบาปโดยไมรตว

ทานยงเสนอตออกวา มคำาอธบายทนาสนใจเกยวกบ “ความขดแยงทางจตพลวต” (psychodynamics) ของการปกครองแบบอาณานคมในไอรแลนด อนเปนดนแดนทสมธผซงเปนชนชนปกครององกฤษเตบโตขนมานนดวย4

ทฤษฎของสมธ วาดวยประวตศาสตรอนเดย คอ สงคมอนเดยถกสรางขนมาไดดวย “อณทฟดกนและกน” (mutually repellent molecules) ดงนน กตกอยตรงปากปลองของความจลาจลวนวาย คนอนเดยไมเคยเปนสข เทากบเมอไดอยภายใตกฎระเบยบอนดงาม ภายใตการปกครองทเขมแขงของ

The Wonder that was India 9

จกรวรรดทเปยมไปดวยเมตตา อยางเชน เมารยะ คปตะ มฆล และบรเตน ประวตศาสตรจกรวรรดทแสนจะยงใหญเหลาน เปนตำาราวาดวยอำานาจครอบงำา และเปนการตความททงแบชม กบมาชมดาร ทแมวาจะมาจากทศทางทแตกตางกน พยายามทจะเปลยนแปลงทดแทนเสยใหม และกประสบความสำาเรจดวย

ตอแบบฉบบทเปนเชงลบเชนนน ศาสตราจารยแบชมเสนอทจะแกไขใหม ซงผอานกจะพบไดในบทนำา ทไมจำาเปนตองกลาวซำา แตอยากอางถงประโยคสนๆ วาดวยปรชญาประวตศาสตร ททานเสนอไวเมอสองสามป ภายหลงการตพมพ The Wonder that was India ในปาฐกถานำา ทานไดกลาวไวในโอกาสททานไดรบตำาแหนงศาสตราจารยแหงมหาวทยาลยลอนดอน5 สาระของคำากลาวนน เลงเปาไปทแบบแผนสามประการตอประวตศาสตรอนเดย ททรงอทธพลอยในโลกตะวนตก กลาวคอจกรวรรดอนเดยไมสามารถดำารงอยไดเกนสองสามชวอายคน ศาสนาฮนดเปนเรองของจตวญญาณและของโลกอน และอารยธรรมอนเดยนน ดำารงอยแบบดงเดมนบแตสมยเมารยะ แมวาจะมการรกรานเขามาในอนเดยซำาแลวซำาอก กลาวอกนยหนง คอ ทานโจมตขอคดขอเขยน ทวาอนเดยไมมประเดนเรองการเมองเลย เปนแตเรองของจตวญญาณ และอนเดยกไมเคยมความเปลยนแปลง ปาฐกถารบตำาแหนงครงนน เปนกญแจไขเขาสเคาโครงของหนงสอ The Wonder that was India น

ดงนน ในสามบทแรกของหนงสอ วาดวยสมยกอนประวตศาสตร สมยประวตศาสตรและวาดวยรฐ กตองการแสดงใหเหนวา อนเดยนอกจากจะหางไกลจากความไมมการเมอง ไมมความเปลยนแปลง ทจรงอนเดยมประวตศาสตร ทมพลวต และมชดความคดวาดวยกาลเวลา วาดวยรฐ ทรวมกนเปนจตสำานกทางประวตศาสตร และนกคอแกนเรองในการสอนการบรรยายของศาสตราจารยแบชมดวย ซงพรอมกบทเนนถงความคดทางการเมองของอนเดยโบราณ รวมทงการเลาลำาดบประวตศาสตรของรฐ สวนในเรองศาสนา ทเดนและยาวเปนพเศษสดในหนงสอน กวาหนงรอยหนานน กเปนหนงในหลายๆ บท ทแสดงใหเหนวาศาสตราจารยแบชมไมตองการทจะรวบยอดอารยธรรมอนเดย ใหเปนเพยงประวตศาสตรศาสนาอยางทนกเขยนหลายตอหลายคนทำากน แททจรงแลว ในปาฐกถารบตำาแหนงครงนน ศาสตราจารยแบชมไดกลาวยนยนความเชอทวา “ระดบของความกระตอรอรน

10 อนเดยมหศจรรย

ทางดานศาสนาในอนเดย ไมมครงใดจะสงมากเทาในครสตศตวรรษท 19 และ 20” แนวความคดทวาอนเดย เปนเรองของจตวญญาณอยางลนเหลอ กเปนผลกระทบมาจากลทธชาตนยมสมยใหม ทายทสด ในบทอนๆ วาดวยสงคม วงจรชวตประจำาวน ศลปะ ภาษาและวรรณกรรม กบมรดกอนเดย จะบอกเลาถงความเชอของทานวา คนอนเดยนนโดยรวมมความเกยวพนอยางเรารอนกบสรรพสงในโลกใบนมาแตครงโบราณ หาไดเปนฤาษทปฏเสธเรองทางโลกไม

และนกคอโครงเรองของ The Wonder that was India และของงานเขยนอนๆ ของศาสตราจารยแบชม ทานผอานจะตดสนไดเองวา ทานอาจารยแบชมทำาเคาโครงเรองเชนวาน สำาเรจหรอไม และเคาโครงเรองเชนน ยงคงจะบอกเลาอะไรๆ ใหกบเราๆ มาตลอด 50 ปทหนงสอน ปรากฏออกมาในบรรณพภพหรอไม ขาพเจาเชอวาการบอกเลาเกาสบยงอยกบเรา และเปนการบอกเลา ทชดเจน งดงาม ในฐานะทเปนศษยของศาสตราจารยแบชม ขาพเจาไมไดเปนประจกษพยานเฉยๆ มไดมความสนอกสนใจ แตขาพเจาจะไมพยายามทจะชงนำาหนกของความสำาเรจ กบคณคาทยงคงอยของหนงสอเลมน ทานผอานสามารถจะประเมนไดดวยตวเอง ขาพเจาเพยงจะขอกลาววา นคอหนงสอทเปนผลงานทยงใหญของครทดเทานนเอง

ทอมส เทราทมนน (Thomas R. Trautmann)มหาวทยาลยมชแกน 2004

The Wonder that was India 11

เชงอรรถ

1 A.L. Basham, History and doctrine of the Ajivikas: a vanished Indian religion. London, 1951. 2 Ramachandra Guha, An anthropologist among the Marxists and other essays (Delhi Permanent Black, 2001), p. 1. 3 สำาหรบความรกใครอนเดยของนกตะวนออกนยมบรเตนรนแรกๆ และความเกลยดกลวอนเดยของมลล เฮเกล และนกตอตานนกนยมตะวนออกทงหลาย ด Thomas R. Trautmann, Aryans and British India (New Delhi: Sage India, 1997). 4 A.L. Basham, “Modern historians of ancient India”, in C.H. Philips, ed., Historians of India, Pakistan and Ceylon, pp. 260-293 (London: Oxford University Press 1961). ขอถกเถยงของวนเซนต สมธ เรมทหนา 266; ขอความทยกมาอางมาจากหนา 272. 5 A.L. Basham, The Indian sub-continent in historical perspective: an inaugural lecture delivered on 11 March 1958. London: School of Oriental and Africa Studies, University of London, 1958.

ร�ยน�มคณะกรรมก�รบรห�รมลนธโครงก�รตำ�ร�สงคมศ�สตรและมนษยศ�สตร ป 2559

นางเพชร สมตร ประธานและผจดการนายเกรกเกยรต พพฒนเสรธรรม รองประธานกรรมการนายพนส ทศนยานนท ทปรกษานายธเนศ อาภรณสวรรณ กรรมการนายรงสรรค ธนะพรพนธ กรรมการนายวทยา สจรตธนารกษ กรรมการนางสาวศรประภา เพชรมศร กรรมการนายประจกษ กองกรต กรรมการนางสาวอบลรตน ศรยวศกด กรรมการนายบดนทร อศวาณชย กรรมการนายชาญวทย เกษตรศร กรรมการและเลขานการนายธำารงศกด เพชรเลศอนนต กรรมการและผชวยเลขานการ

‡≈¢Õπÿ≠“µ ∑’Ë µ. ˆ/ÚıÒ˘

‡≈¢∑’˧”¢Õ ∑’Ë ˆ/ÚıÒ˘

„∫Õπÿ≠“µ®—¥µ—Èß ¡“§¡À√◊ÕÕߧ尓√

µ“¡∑’Ë π“¬ªÜ«¬ Õ÷Íß¿“°√≥剥â¢ÕÕπÿ≠“µ®—¥µ—Èß ¡Ÿ≈π‘∏‘‚§√ß°“√µ”√“ —ߧ¡»“ µ√å·≈–¡πÿ…¬»“ µ√å‚¥¬¡’«—µ∂ÿª√– ß§å‡æ◊ËÕ Ò.  à߇ √‘¡°“√®—¥∑”µ”√“¿“…“‰∑¬„π·¢πß —ߧ¡»“ µ√å·≈–¡πÿ…¬»“ µ√å

∑—Èß√–¥—∫¡À“«‘‘∑¬“≈—¬ ·≈–°àÕπ¡À“«‘∑¬“≈—¬Ú. ‡º¬·æ√ൔ√“¢Õß¡Ÿ≈π‘∏‘„πÀ¡ŸàºŸâ Õπ«‘™“ —ߧ¡»“ µ√å·≈–¡πÿ…¬»“ µ√å

∑—Ë«√“™Õ“≥“®—°√Û.  à߇ √‘¡°“√‡√’¬∫‡√’¬ßß“π«‘®—¬ ·≈–µ”√“™—Èπ Ÿß ·≈–√«∫√«¡‡Õ° “√

∑“ß«‘™“°“√ÕÕ°µ’æ‘¡æåÙ.  à߇ √‘¡°‘®°√√¡∑“ß«‘™“°“√¥â“π —ߧ¡»“ µ√å·≈–¡πÿ…¬»“ µ√åı. ‰¡à∑”°“√§â“°”‰√ ·≈–‰¡à‡°’ˬ«¢âÕß°—∫°“√‡¡◊Õß

·≈–¡’∑’˵—Èß ”π—°ß“π·Ààß„À≠à ≥ ¡À“«‘∑¬“≈—¬∏√√¡»“ µ√å ‡¢µæ√–π§√ °√ÿ߇∑æ¡À“π§√ π—Èπ

°√¡°“√»“ π“‰¥âæ‘®“√≥“·≈â« Õπÿ≠“µ„À⥔‡π‘π°“√®—¥µ—È߉¥â ·≈–¢Õ„ÀâªØ‘∫—µ‘µ“¡§” —Ëß·≈–¢âÕ∫—ߧ—∫¢Õß°√¡°“√»“ π“ ‚¥¬‡§√àߧ√—¥

Õπÿ≠“µ ≥ «—π∑’Ë Ú ¡°√“§¡ æÿ∑∏»—°√“™ ÚıÒ˘

(𓬫—™√– ‡Õ’ˬ¡‚™µ‘)Õ∏‘∫¥’°√¡°“√»“ π“

สมมน�ประจำ�ป 2559ASEAN: Siam-Thailand + Japan + China and + India

ศกรท 25 พฤศจก�ยน พ.ศ. 2559ณ หองประชม ภก�มย�ว อ�ค�รเรยนรวม (เดม)

มห�วทย�ลยพะเย� จงหวดพะเย�

08.00-09.00 ลงทะเบยน / รบประทานอาหารวาง Registration / Tea and Coffee Break09.00–09.30 พธเปดการสมมนา / Opening Ceremony - ศ. พเศษ ดร. มณฑล สงวนเสรมศร อธการบดมหาวทยาลยพะเยา กลาวตอนรบ / Welcoming - ศ. เกยรตคณ คณหญงไขศร ศรอรณ นายกสภามหาวทยาลย พะเยา กลาวแนะนำามหาวทยาลยพะเยา - ศ. เกยรตคณ เพชร สมตร ราชบณฑต ประธานมลนธโครงการ ตำาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร กลาวรายงาน / Report - คณนนนาท ไชยธรภญโญ รองประธานกรรมการบรษท โตโยตา มอเตอร ประเทศไทย จำากด และกรรมการมลนธโตโยตาประเทศไทย กลาวเปดงาน / Opening - มอบของทระลก และถายภาพหม / Souvenirs Exchange and Group Photos 09.30–12.00 อภปรายรวม / Panel “ASEAN + Japan: Social-Economic- Cultural Connectivity” / อาเซยน + ญปน : ความเชอมโยงสงคม เศรษฐกจ และวฒนธรรม คณสรศกด สทองวน | คณซนยา อาโอก | ดร. ชยนต วรรธนะภต | ผศ. ดร. ดวงใจ หลอธนวณชย | คณอดศกด ศรสม ดำาเนนรายการ และนำาอภปราย 12.00–13.00 อาหารกลางวน / Lunch13.00–14.30 แบงหองสมมนาหวขอเฉพาะ / Panels หองท 1 “ASEAN + China: ASEAN and SENO (sud/South, est/East, nord/North, ouest/West) Boundary” / อาเซยน + จน : อาเซยน และ เขตแดนทางบก ทะเล และอากาศ ศ. ดร. ยศ สนตสมบต | รศ. ดร. อกษรศร พานชสาสน |

อ. อครพงษ คำาคณ | อ. ปองขวญ สวสดภกด ดำาเนนรายการ และนำาอภปราย หองท 2 / Room 2 : “Water Scarcity: The Mekong, The Chao Phraya and The Salween Rivers” แมนำาโขง เจาพระยา สาละวน : ปญหานำาในอาเซยน คณเพยรพร ดเทศน | รศ. ดร. ปนแกว เหลองอรามศร | ดร. รอยล จตรดอน | ผศ. มนตรา พงษนล ดำาเนนรายการ และนำาอภปราย หองท 3 “ASEAN Beyond Boundary” / อาเซยนไรพรมแดน ดร. อษามาศ เสยมภกด | ผศ.ดร. ธำารงศกด เพชรเลศอนนต | คณพมพสร เพชรนำารอบ | อ. อกษราภค ชยปะละ | อ. พพฒน ธนากจ ดำาเนนรายการและนำาอภปราย 14.30–15.00 อาหารวาง / Tea and Coffee Break15.00–16.30 แบงหองสมมนาหวขอเฉพาะ / Panels หองท 1 / Room 1 : “ASEAN + India: Mahabharata and Southeast Asia” / อาเซยน + อนเดย : มหาภารตะ และอษาคเนย ศ. พเศษ ดร. ชาญวทย เกษตรศร | อ. คมกฤช อยเตกเคง | คณปยณฐ สรอยคำา | ดร. สงห สวรรณกจ | ผศ. กาญจน ละอองศร ดำาเนนรายการและนำาอภปราย หองท 2 / Room 2 : “State and Church: Buddhism in ASEAN”/ รฐกบศาสนจกร : พทธศาสนาในอาเซยน ภกษณธมมนนทา | คณวจกขณ พานช | อ. สรพศ ทวศกด | คณณฐพงศ ดวงแกว | อ. สมฤทธ ลอชย ดำาเนนรายการและ นำาอภปราย หองท 3 / Room 3 : “LGBT Rights in the ASEAN Community” / LGBT: เพศวถในอาเซยน ผศ. ดร. วศน ปญญาวธตระกล | คณชมาพร แตงเกลยง | คณชานนท ยอดหงษ | ผศ. ดร. อรรจน องคนนนท บณฑตย | อ. ดารารตน คำาเปง | ดำาเนนรายการและนำาอภปราย

พธกรประจำาตลอดงาน สมฤทธ ลอชย