69
II PARTE VERBUM IN ECCLESIA «A todos os que o receberam, deu-lhes o poder de se torarem !lhos de "eus# (Jo 1,12) 1

Texto Verbum in Ecclesia

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 1/69

II PARTEVERBUM IN ECCLESIA

«A todos os que o receberam, deu-lhes o poder de se torarem !lhos de "eus#

(Jo 1,12)

1

Page 2: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 2/69

A PALAVRA DE DEUS E A IGREJA

 A I$re%a acolhe a &ala'ra

50. O Senhor pronunc! ! "u! P!#!$r! p!r! %ue "e&! !co#h'! por!%ue#e" %ue or! cr!'o" prec"!en*e +por eo 'o Ver-o.+Veo !o %ue er! "eu (Jo 1,11) 'e"'e !" or/en", ! P!#!$r! *e !$er conno"co e ! cr!o o 'e"e&!'! nu! re#!o 'e!#!r'!'e co ! $'! '$n!. O Pr#o/o 'o %u!r*o E$!n/e#ho!pre"en*!3no" *!-4 ! re&eo '! P!#!$r! '$n! por p!r*e 'o"+"eu" %ue +no o rece-er! (Jo 1,11). o rece-63#o %uer '7erno ou$r ! "u! $o7, no "e con8/ur!r !o Lo$os. 9!", %u!n'o o "erhu!no, !pe"!r 'e r:/# e pec!'or, "e !-re "ncer!en*e !oencon*ro co ;r"*o, coe! u! *r!n"or!o r!'c!# +A *o'o"

o" %ue o rece-er!, (<) 'eu3#he" o po'er 'e "e *orn!re 8#ho" 'eDeu" (Jo  1,12). Rece-er o Ver-o "/n8c! 'e=!r3"e p#!"!r porE#e, p!r! "e *orn!r, pe#o po'er 'o E"p>r*o S!n*o, conore ! ;r"*o,!o +?#ho @nco %ue $e 'o P! (Jo 1,1). B o n>co 'e u! no$!cr!o n!"ce ! cr!*ur! no$!, u po$o no$o. A%ue#e" %ue cr6e,ou "e&!, !%ue#e" %ue $$e ! o-e'6nc! '! 4 +n!"cer! 'eDeu" (Jo  1,1C), "o e*o" p!r*cp!n*e" '! $'! '$n! !lhos o()lho (c. G# ,53 R F,2 131H). S!n*o A/o"*nho, coen*!n'oe"*e *recho 'o E'a$elho de *o+o, !8r! 'e o'o "u/e"*$o +Poreo 'o Ver-o o"*e e*o, !" 4 nece"":ro %ue por eo 'o Ver-o

"e&!" ree*o1H

.  Veo" e"-o!r3"e !%u o ro"*o '! I/re&! coore!#'!'e %ue "e 'e8ne pe#o !co#hen*o 'o Ver-o 'e Deu", %ue,enc!rn!n'o, co#ocou a sua teda etre s (c. Jo  1,1). E"*!or!'! 'e Deu" en*re o" "ere" hu!no" ! she)ah (c. E= 2,1), pre8/ur!'! no An*/o Te"*!en*o, re!#7!3"e !/or! co !pre"en! 'e8n*$! 'e Deu" no eo '! hu!n'!'e e ;r"*o.

Cotemporae)dade de Cr)sto a ')da da I$re%a

51. A re#!o en*re ;r"*o, P!#!$r! 'o P!, e ! I/re&! no po'e "ercopreen''! e *ero" 'e u !con*ecen*o "p#e"en*ep!""!'o, !" *r!*!3"e 'e u! re#!o $*!# n! %u!# c!'! 8e#,pe""o!#en*e, 4 ch!!'o ! en*r!r. Re!#en*e, !#!o" '! P!#!$r!'e Deu" %ue e"*: ho&e pre"en*e conno"co +Eu e"*!re "eprecon$o"co, !*4 !o 8 'o un'o (9* 2F,20). ;oo !8rou o p!p! Joo P!u#o II, +! con*epor!ne'!'e 'e ;r"*o co o "er hu!no

2

Page 3: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 3/69

'e c!'! 4poc! re!#7!3"e no "eu ;orpo, %ue 4 ! I/re&!. Por e"*!r!7o, o Senhor proe*eu !o" "eu" '"c>pu#o" o E"p>r*o S!n*o, %ue#he" h!$er! 'e #e-r!rK e !7er copreen'er o" "eu"!n'!en*o" (c. Jo 1,2) e "er! o prnc>po on*!# 'e u! no$!$'! no un'o (c. Jo  C,53F R F,131C)1H5.  A ;on"**uo

'o/:*c! "e) Verbum e=pre""! e"*e "*4ro co o" *ero"->-#co" 'e u ':#o/o nupc!# +Deu", %ue ou*ror! !#ou, '!#o/!"e n*errupo co ! e"po"! 'o "eu !!'o ?#ho e o E"p>r*oS!n*o por %ue re""o! ! $o7 'o E$!n/e#ho n! I/re&! e, pe#!I/re&!, no un'o n*ro'u7 o" cren*e" n! $er'!'e p#en! e !7 co%ue ! p!#!$r! 'e ;r"*o ne#e" h!-*e e *o'! ! "u! r%ue7! (c. ;#C,1)1H.

9e"*r! 'e e"cu*!, ! E"po"! 'e ;r"*o repe*e, co 4, *!-4ho&e +?!#!, Senhor, %ue ! $o""! I/re&! Vo" e"cu*!1HH. Por ""o, !;on"**uo 'o/:*c! "e) Verbum coe! co e"*e" *ero" +O

"!/r!'o ;onc>#o, ou$n'o re#/o"!en*e ! P!#!$r! 'e Deu" eproc#!!n'o3! co con8!n!<1HF

  ;o ee*o, *r!*!3"e 'e u!'e8no 'nc! '! $'! '! I/re&! +So p!#!$r!" co !" %u!" o;onc>#o n'c! u !"pec*o %u!#8c!n*e '! I/re&! e"*! 4 u!coun'!'e %ue e"cu*! e !nunc! ! P!#!$r! 'e Deu". A I/re&! no$$e 'e " e"!, !" 'o E$!n/e#ho e 'o E$!n/e#ho *r!, "ece""!r, oren*!o p!r! o "eu c!nho. Teo" !%u u!!'$er*6nc! %ue c!'! cr"*o 'e$e !co#her e !p#c!r ! " e"o "%ue "e co#oc! prero M e"cu*! '! P!#!$r! 4 %ue po'e 'epo"*orn!r3"e "eu !nunc!'or.1H

  ! P!#!$r! 'e Deu" proc#!!'! e

ou$'! e no" S!cr!en*o", Je"u" ho&e, !%u e !/or!, '7 ! c!'! u+Eu "ou *eu, 'ou3e ! *, p!r! %ue o "er hu!no o po""! !co#here re"pon'er3#he '7en'o por "u! $e7 +Eu "ou *eu1F0. A"", !I/re&! !pre"en*!3"e coo o -*o on'e po'eo", por /r!!,e=peren*!r o %ue '7 o Pr#o/o 'e Joo +A *o'o" o" %ue orece-er!, 'eu3#he" o po'er 'e "e *orn!re 8#ho" 'e Deu" (Jo1,12).

LITURGIA, LUGAR PRIVILEGIADO DA PALAVRA DE DEUS

 A &ala'ra de "eus a sa$rada L)tur$)a

52. ;on"'er!n'o ! I/re&! coo +casa da &ala'ra1F1,  'e$e3"e,!n*e" 'e *u'o, '!r !*eno M L*ur/! "!/r!'!. E"*! con"**u,

C

Page 4: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 4/69

eec*$!en*e, o -*o pr$#e/!'o on'e Deu" no" !#! nooen*o pre"en*e '! no""! $'! !#! ho&e !o "eu po$o, %uee"cu*! e re"pon'e. ;!'! !co #*Nr/c! e"*:, por "u! n!*ure7!,pre/n!'! '! S!/r!'! E"cr*ur!. ;oo !8r! ! ;on"**uoSacrosactum Coc)l)um, +4 enore ! por*nc! '! S!/r!'!

E"cr*ur! n! ce#e-r!o '! L*ur/!. Por%ue 4 ! e#! %ue "e $o-u"c!r !" #e*ur!" %ue "e e=p#c! n! ho#! e o" "!#o" p!r!c!n*!r co o "eu e"p>r*o e '! "u! n"pr!o n!"cer! !" prece",!" or!e" e o" hno" #*Nr/co" 'e#! *r! ! "u! c!p!c'!'e 'e"/n8c!o !" !ce" e o" "n!"1F2.  9!" !n'!, 'e$e3"e !8r!r%ue o prpro ;r"*o +e"*: pre"en*e n! "u! p!#!$r!, po" 4 E#e %ue!#! !o "er #'! n! I/re&! ! S!/r!'! E"cr*ur!1FC.  ;o ee*o, +!ce#e-r!o #*Nr/c! *orn!3"e u! con*>nu!, p#en! e e8c!7proc#!!o '! P!#!$r! 'e Deu". Por ""o, con"*!n*een*e!nunc!'! n! #*ur/!, ! P!#!$r! 'e Deu" per!nece $$! e e8c!7

pe#! or! 'o E"p>r*o S!n*o, e !ne"*! !%ue#e !or oper!n*e 'oP! %ue no ce""! &!!" 'e !/r e !$or 'e *o'! !hu!n'!'e1F. De !c*o, ! I/re&! "epre o"*rou *er con"c6nc!'e %ue, n! !co #*Nr/c!, ! P!#!$r! 'e Deu" 4 !cop!nh!'! pe#!!co >n*! 'o E"p>r*o S!n*o %ue ! *orn! oper!n*e no cor!o'o" 84". ! re!#'!'e, /r!!" !o P!r:c#*o 4 %ue +! P!#!$r! 'eDeu" "e *orn! un'!en*o '! !co #*Nr/c!, nor! e"u"*en*:cu#o '! $'! n*er!. A !co 'o prpro E"p>r*o S!n*o (<)"u/ere ! c!'! u, no >n*o 'o cor!o, *u'o !%u#o %ue, n!proc#!!o '! P!#!$r! 'e Deu", 4 '*o p!r! ! !""e-#e! n*er!

'o" 84" e, en%u!n*o reor! ! un'!'e 'e *o'o", !$orece *!-4! '$er"'!'e 'o" c!r"!" e $!#or7! ! !co u#*ore1F5.Por ""o, p!r! ! copreen"o '! P!#!$r! 'e Deu", 4

nece"":ro en*en'er e $$er o $!#or e""enc!# '! !co #*Nr/c!.E cer*o "en*'o, ! herme.ut)ca da /0, relat)'amete 1 Sa$radaEscr)tura, de'e ter sempre como poto de re/er.c)a a l)tur$)a ,on'e ! P!#!$r! 'e Deu" 4 ce#e-r!'! coo p!#!$r! !c*u!# e $$! +AI/re&!, n! #*ur/!, "e/ue 8e#en*e o o'o 'e #er e n*erpre*!r !"S!/r!'!" E"cr*ur!" "e/u'o pe#o prpro ;r"*o, %u!n'o, ! p!r*r'o ho&eK 'o "eu e$en*o, e=or*! ! per"cru*!r *o'!" !"

E"cr*ur!"1F

.A%u "e $6 *!-4 ! ":-! pe'!/o/! '! I/re&! %ue proc#!!e e"cu*! ! S!/r!'! E"cr*ur! "e/un'o o r*o 'o !no #*Nr/co.Veo" ! P!#!$r! 'e Deu" '"*r-u>'! !o #on/o 'o *epo,p!r*cu#!ren*e n! ce#e-r!o euc!r>"*c! e n! L*ur/! '!" or!".o cen*ro 'e *u'o, reu#/e o 9"*4ro P!"c!#, !o %u!# "e une *o'o"o" "*4ro" 'e ;r"*o e '! h"*r! '! "!#$!o !c*u!#7!'o"

Page 5: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 5/69

"!cr!en*!#en*e +;o e"*! recor'!o 'o" "*4ro" '!Re'eno, ! I/re&! oerece !o" 84" !" r%ue7!" '!" o-r!" eerecen*o" 'o "eu Senhor, ! pon*o 'e o" *orn!r coo %uepre"en*e" ! *o'o o *epo, p!r! %ue o" 84", e con*!c*o co e#e","e ench! 'e /r!!1FH. Por ""o, e=or*o o" P!"*ore" '! I/re&! e o"

!/en*e" p!"*or!" ! !7er co %ue *o'o" o" 84" "e&! e'uc!'o"p!r! "!-ore!r o "en*'o proun'o '! P!#!$r! 'e Deu" %ue e"*:'"*r-u>'! !o #on/o 'o !no n! #*ur/!, o"*r!n'o o" "*4ro"un'!en*!" '! no""! 4. T!-4 '"*o 'epen'e ! correc*!!-or'!/e '! S!/r!'! E"cr*ur!.

Sa$rada Escr)tura e Sacrametos

5C. Ocup!n'o3"e 'o *e! 'o $!#or '! #*ur/! p!r! ! copreen"o

'! P!#!$r! 'e Deu", o S>no'o 'o" Q"po" %u" "u-#nh!r *!-4 !re#!o en*re ! S!/r!'! E"cr*ur! e ! !co "!cr!en*!#. B u*oopor*uno !proun'!r o $>ncu#o en*re P!#!$r! e S!cr!en*o, *!n*on! !co p!"*or!# '! I/re&! coo n! n$e"*/!o *eo#/c!.1FF

;er*!en*e, +! #*ur/! '! P!#!$r! 4 u e#een*o 'ec"$o n!ce#e-r!o 'e c!'! u 'o" "!cr!en*o" '! I/re&!1F  n! pr:*c!p!"*or!#, por4, ne "epre o" 84" e"*o con"cen*e" 'e"*e$>ncu#o, $en'o ! un'!'e en*re o /e"*o e ! p!#!$r!. B +'e$er 'o"sacerdotes e d)2coos, "o-re*u'o %u!n'o !'n"*r! o""!cr!en*o", e$'enc!r ! un'!'e %ue or! P!#!$r! e

S!cr!en*o no n"*4ro '! I/re&!10

.  De !c*o, n! re#!o en*reP!#!$r! e /e"*o "!cr!en*!#, o"*r!3"e 'e or! #*Nr/c! o !/rprpro 'e Deu" n! h"*r!, por eo 'o car2cter per/ormat)'o '!P!#!$r!. ;o ee*o, n! h"*r! '! "!#$!o, no h: "ep!r!oen*re o %ue Deu" d)3 e /a3  ! "u! prpr! P!#!$r! !pre"en*!3"ecoo $$! e e8c!7 (c. e- ,12), coo !#:" n'c! o "/n8c!'o 'o*ero he-r!co dabar . Do e"o o'o, n! !co #*Nr/c!, $eo3no" co#oc!'o" '!n*e '! "u! P!#!$r! %ue re!#7! !%u#o %ue '7.u!n'o "e e'uc! o Po$o 'e Deu" p!r! 'e"co-rr o c!r:c*erperor!*$o '! P!#!$r! 'e Deu" n! #*ur/!, !&u'!o3#o *!-4 !

perce-er o !/r 'e Deu" n! h"*r! '! "!#$!o e n! $'! pe""o!#'e c!'! u 'o" "eu" e-ro".

&ala'ra de "eus e Eucar)st)a

5

Page 6: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 6/69

5. u!n*o o '*o 'e o'o /er!#, ! re"pe*o '! re#!o en*reP!#!$r! e S!cr!en*o", /!nh! !or proun''!'e !p#c!'o Mce#e-r!o euc!r>"*c!. A#:", ! un'!'e >n*! en*re P!#!$r! eEuc!r"*! e"*: r!'c!'! no *e"*eunho '! E"cr*ur! (c. Jo  Lc2), 4 !*e"*!'! pe#o" P!'re" '! I/re&! e re!8r!'! pe#o ;onc>#o

V!*c!no II11. A e"*e prop"*o, pen"eo" no /r!n'e '"cur"o 'e Je"u" "o-re o po '! $'!, n! "n!/o/! 'e ;!!rn!u (c. Jo ,223), %ue *e coo p!no 'e un'o o conron*o en*re 9o"4" e Je"u",en*re !%ue#e %ue !#ou !ce ! !ce co Deu" (c. E=  CC,11) e!%ue#e %ue re$e#ou Deu" (c. Jo 1,1F). De !c*o, o '"cur"o "o-re opo e$oc! o 'o 'e Deu" %ue 9o"4" o-*e$e p!r! o "eu po$o coo !n: no 'e"er*o, %ue, n! re!#'!'e, 4 ! 4orah, ! P!#!$r! 'e Deu"%ue !7 $$er (c. S# 11 Pr ,5). E " e"o, Je"u" *orn!re!#'!'e e"*! 8/ur! !n*/! +O po 'e Deu" 4 o %ue 'e"ce 'o ;4ue ': ! $'! !o un'o. (...) Eu "ou o po '! $'! (Jo ,CC.C5). A%u,

+! Le *ornou3"e Pe""o!. Encon*r!n'o Je"u", !#en*!o3no" por!"" '7er 'o prpro Deu" $$o, coeo" $er'!'er!en*e o po'o c4u12.  o '"cur"o 'e ;!!rn!u, !proun'!3"e o Pr#o/o 'e Joo "e, ne"*e, o Lo$os 'e Deu" "e !7 c!rne, n!%ue#e ! c!rne !73"e + p+o, '!'o p!r! ! $'! 'o un'o (c. Jo ,51), !#u'n'o !""!o 'o %ue Je"u" !r: 'e " e"o no "*4ro '! cru7,con8r!'o pe#! !8r!o !cerc! 'o "eu "!n/ue '!'o ! +beber (c. Jo ,5C). A"", no "*4ro '! Euc!r"*!, o"*r!3"e %u!# 4 o$er'!'ero !n:, o $er'!'ero po 'o c4u 4 o Lo$os 'e Deu" %ue"e e7 c!rne, %ue "e en*re/ou ! " e"o por n", no 9"*4ro

P!"c!#.A n!rr!o 'e Luc!" "o-re o" '"c>pu#o" 'e E!N" per*e3no" u! ree=o "u-"e%uen*e !cerc! 'o $>ncu#o en*re ! e"cu*! '!P!#!$r! e ! r!co 'o po (c. Lc 2,1C3C5). Je"u" o *er co e#e",no '! 'epo" 'o ":-!'o, e"cu*ou !" e=pre""e" '! "u! e"per!n!'e"#u''! e, !cop!nh!n'o3o" !o #on/o 'o c!nho, +e=p#cou3#he", e *o'!" !" E"cr*ur!", *u'o o %ue #he '7! re"pe*o (2,2H). Jun*!en*e co e"*e $!&!n*e %ue ne"per!'!en*e "e !ne"*!*o !#!r M" "u!" $'!", o" 'o" '"c>pu#o" coe! ! $er !"E"cr*ur!" 'e u no$o o'o. O %ue !con*ecer! n!%ue#e" '!" &:

no !p!rece coo u r!c!""o, !" cupren*o e no$o n>co. To'!$!, e"o e"*!" p!#!$r!" no p!rece !n'! "u8cen*e" p!r!o" 'o" '"c>pu#o". O E'a$elho de Lucas '7 %ue +!-rr!3"e3#he"o" o#ho" e reconhecer!3no (2,C1) "oen*e %u!n'o Je"u" *oouo po, !-enoou3o, p!r*u3o e #ho 'eu !n*e", +o" "eu" o#ho"e"*!$! pe''o" 'e o reconhecere (2,1). A pre"en! 'e Je"u", prero co !" p!#!$r!" e 'epo" co o /e"*o 'e p!r*r o

Page 7: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 7/69

po, *ornou po"">$e# !o" '"c>pu#o" reconhec63#o e !prec!r 'eo'o no$o *u'o o %ue *nh! $$'o !n*eroren*e co E#e +oe"*!$! o no""o cor!o ! !r'er c: 'en*ro, %u!n'o E#e no"e=p#c!$! !" E"cr*ur!" (2,C2).

55. V63"e, ! p!r*r 'e"*!" n!rr!e", coo ! prpr! E"cr*ur! #e$!! 'e"co-rr o "eu ne=o n'""o#N$e# co ! Euc!r"*!. +Porcon"e/un*e, 'e$e3"e *er "epre pre"en*e %ue ! P!#!$r! 'e Deu",#'! e proc#!!'! n! #*ur/! pe#! I/re&!, con'u7, coo "e 'e!#/u! or! "e *r!*!""e '! "u! prpr! 8n!#'!'e, !o "!cr>co '!!#!n! e !o -!n%ue*e '! $ra5a, ou "e&!, M Euc!r"*!1C. P!#!$r! eEuc!r"*! corre"pon'e3"e *o n*!en*e %ue no po'e "ercopreen''!" u! "e ! ou*r! ! P!#!$r! 'e Deu" !73"e c!rne,"!cr!en*!#en*e, no e$en*o euc!r>"*co. A Euc!r"*! !-re3no" Mn*e#/6nc! '! S!/r!'! E"cr*ur!, coo e"*!, por "u! $e7, #un!

e e=p#c! o 9"*4ro euc!r>"*co. ;o ee*o, "e o reconhecen*o'! pre"en! re!# 'o Senhor n! Euc!r"*!, per!nece ncop#e*! !copreen"o '! E"cr*ur!. Por ""o, +M P!#!$r! 'e Deu" e !o"*4ro euc!r>"*co ! I/re&! *r-u*ou e %u" e e"*!-e#eceu %ue,"epre e e *o'o o #u/!r, "e *r-u*!""e ! e"! $ener!o,e-or! no o e"o cu#*o. 9o$'! pe#o e=ep#o 'o "eu un'!'or,nunc! ce""ou 'e ce#e-r!r o "*4ro p!"c!#, reunn'o3"e nue"o #u/!r p!r! #er, e *o'!" !" E"cr*ur!", !%u#o %ue #he '7!re"pe*oK (Lc 2,2H) e !c*u!#7!r, co o eor!# 'o Senhor e o""!cr!en*o", ! o-r! '! "!#$!o1.

 A sacrametal)dade da &ala'ra

5. ;o o !pe#o !o c!r:c*er peror!*$o '! P!#!$r! 'e Deu", n!!co "!cr!en*!#, e o !proun'!en*o '! re#!o en*re P!#!$r! eEuc!r"*!, "oo" n*ro'u7'o" nu *e! "/n8c!*$o, reer'o'ur!n*e ! A""e-#e! 'o S>no'o ! sacrametal)dade da &ala'ra615

A e"*e re"pe*o, 4 N*# recor'!r %ue o p!p! Joo P!u#o II &: !#u'r!+!o hor7on*e sacrametal '! Re$e#!o e, 'e or! p!r*cu#!r, !o

"n!# euc!r>"*co, on'e ! uno n'$">$e# en*re ! re!#'!'e e ore"pec*$o "/n8c!'o per*e 'en*8c!r ! proun''!'e 'o"*4ro1.  D!%u "e copreen'e %ue, n! or/e '!"!cr!en*!#'!'e '! P!#!$r! 'e Deu", e"*e&! prec"!en*e o"*4ro '! enc!rn!o +o Ver-o e73"e c!rne (Jo  1,1), !re!#'!'e 'o "*4ro re$e#!'o oerece3"e ! n" n! +c!rne 'o?#ho. A P!#!$r! 'e Deu" *orn!3"e percep*>$e# M 4, !*r!$4" 'o

H

Page 8: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 8/69

+"n!# 'e p!#!$r!" e /e"*o" hu!no". A 4 reconhece o Ver-o 'eDeu", !co#hen'o o" /e"*o" e !" p!#!$r!" co %ue E#e e"o "eno" !pre"en*!. Por*!n*o, o hor7on*e "!cr!en*!# '! re$e#!on'c! ! o'!#'!'e h"*rco3"!#$>8c! co %ue o Ver-o 'e Deu"en*r! no *epo e no e"p!o, *orn!n'o3"e n*er#ocu*or 'o "er

hu!no, ch!!'o ! !co#her n! 4 o "eu 'o.A"", 4 po"">$e# copreen'er ! "!cr!en*!#'!'e '!

P!#!$r!, !*r!$4" '! !n!#o/! co ! pre"en! re!# 'e ;r"*o "o- !"e"p4ce" 'o po e 'o $nho con"!/r!'o".1H

  Apro=!n'o3no" 'o!#*!r e p!r*cp!n'o no -!n%ue*e euc!r>"*co, coun/!o"re!#en*e o ;orpo e o S!n/ue 'e ;r"*o. A proc#!!o '! P!#!$r!'e Deu" n! ce#e-r!o copor*! reconhecer %ue 4 o prpro ;r"*o%ue "e !7 pre"en*e e "e 'r/e ! n"1F

  p!r! "er !co#h'o.Reern'o3"e M !**u'e %ue "e 'e$e !'op*!r, *!n*o e re#!o MEuc!r"*! coo M P!#!$r! 'e Deu", So Jerno !8r! +Leo"

!" S!/r!'!" E"cr*ur!". Eu pen"o %ue o E$!n/e#ho 4 o ;orpo 'e;r"*o pen"o %ue !" "!n*!" E"cr*ur!" "o o "eu en"n!en*o. E,%u!n'o E#e !#! e comer a m)ha care e beber o meu sa$ueK(Jo ,5C), e-or! e"*!" p!#!$r!" "e po""! en*en'er 'o 9"*4roeuc!r>"*co, *o'!$! *!-4 ! p!#!$r! '! E"cr*ur!, oen"n!en*o 'e Deu", 4 $er'!'er!en*e o ;orpo 'e ;r"*o e o"eu S!n/ue. u!n'o $!o" rece-er o 9"*4ro euc!r>"*co, "e c!ru! /!#h! "en*o3no" per''o". E, %u!n'o e"*!o" ! e"cu*!r !P!#!$r! 'e Deu" e no" 4 'err!!'! no" ou$'o" ! P!#!$r! 'e Deu"%ue 4 c!rne 'e ;r"*o e "eu "!n/ue, "e no" '"*r!ro" co ou*r!

co"!, no ncorreo" e /r!n'e per/o1

. Re!#en*e pre"en*en!" e"p4ce" 'o po e 'o $nho, ;r"*o e"*: pre"en*e, 'e o'o!n:#o/o, *!-4 n! P!#!$r! proc#!!'! n! #*ur/!. Por ""o,!proun'!r o "en*'o '! "!cr!en*!#'!'e '! P!#!$r! 'e Deu"po'e !$orecer u! !or copreen"o un*:r! 'o "*4ro '!re$e#!o e +!ce" e p!#!$r!" n*!en*e re#!con!'!"200,"en'o 'e pro$e*o M $'! e"pr*u!# 'o" 84" e M !co p!"*or!# '!I/re&!.

 A Sa$rada Escr)tura e o Lecc)o2r)o

5H. Ao !cen*u!r o ne=o en*re &ala'ra  e Eucar)st)a, o S>no'o %u" &u"*!en*e e$oc!r *!-4 !#/un" !"pec*o" '! ce#e-r!oneren*e" !o "er$o '! P!#!$r!. uero encon!r, e prero#u/!r, ! por*nc! 'o Leccon:ro. A reor! 'e"e&!'! pe#o;onc>#o V!*c!no II201

 o"*rou o" "eu" ru*o", *orn!n'o !" rco o

F

Page 9: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 9/69

!ce""o M S!/r!'! E"cr*ur! %ue 4 oerec'! !-un'!n*een*e"o-re*u'o n!" #*ur/!" 'o 'on/o. A e"*ru*ur! !c*u!#, !#4 'e!pre"en*!r co re%u6nc! o" *e=*o" !" por*!n*e" '!E"cr*ur!, !$orece ! copreen"o '! un'!'e 'o p#!no '$no,!*r!$4" '! corre#!o en*re !" #e*ur!" 'o An*/o e 'o o$o

 Te"*!en*o, +cen*r!'! e ;r"*o e no "eu "*4ro p!"c!#202.;er*!" '8cu#'!'e" %ue "e "en*e !o %uerer 'en*8c!r !" re#!e"en*re !" #e*ur!" 'o" 'o" Te"*!en*o" 'e$e "er con"'er!'!" M#u7 '! #e*ur! c!nnc!, ou "e&!, '! un'!'e n*r>n"ec! '! Q>-#!n*er!. On'e "e "en*r ! nece""'!'e, o" or/!n"o" cope*en*e"po'e pro$er M pu-#c!o 'e "u-">'o" %ue *orne !" :c#copreen'er o ne=o en*re !" #e*ur!" propo"*!" pe#o Leccon:ro,%ue 'e$e "er *o'!" proc#!!'!" n! !""e-#e! #*Nr/c!, coopre$"*o pe#! #*ur/! 'o '!. E$en*u!" pro-#e!" e '8cu#'!'e""e&! !""n!#!'o" M ;on/re/!o p!r! o ;u#*o D$no e ! D"cp#n!

'o" S!cr!en*o".A#4 '""o, no 'e$eo" e"%uecer %ue o Leccon:ro !c*u!#

'o r*o #!*no *e *!-4 u "/n8c!'o ecu4nco, $"*o %ue 4u*#7!'o e !prec!'o e"o por con8""e" e counho !n'!no p#en! co ! I/re&! ;!*#c!. De o'o '$er"o "e !pre"en*! opro-#e! 'o Leccon:ro n!" #*ur/!" '!" I/re&!" ;!*#c!"Oren*!", %ue o S>no'o pe'e p!r! "er +e=!n!'o co!u*or'!'e20C, "e/un'o ! *r!'o prpr! e !" cope*6nc!" '!"I/re&!" su) )ur)s e *en'o e con*! *!-4 o con*e=*o ecu4nco.

&roclama5+o da &ala'ra e m))st0r)o do Le)torado

5F. ! !""e-#e! "no'!# "o-re ! Euc!r"*!, &: "e *nh! pe''o!or cu'!'o co ! proc#!!o '! P!#!$r! 'e Deu".20

 ;oo 4"!-'o, en%u!n*o o E$!n/e#ho 4 proc#!!'o pe#o "!cer'o*e oupe#o ':cono, ! prer! e ! "e/un'! #e*ur! n! *r!'o #!*n! "oproc#!!'!" pe#o #e*or enc!rre/!'o, hoe ou u#her. uero!%u !7er3e eco 'o" P!'re" "no'!" %ue "u-#nh!r!, *!-4n!%ue#! crcun"*nc!, ! nece""'!'e 'e cu'!r, co u!

!'e%u!'! or!o205

, o e=erc>co '! uno 'e #e*or n!ce#e-r!o #*Nr/c!20  e, 'e o'o p!r*cu#!r, o n"*4ro 'o

Le*or!'o %ue, en%u!n*o *!#, no r*o #!*no, 4 n"*4ro #!c!#. Bnece"":ro %ue o" #e*ore" enc!rre/!'o" 'e *!# "er$o, !n'! %ueno *enh! rece-'o ! n"**uo no e"o, "e&! $er3'!'er!en*e 'neo" e prep!r!'o" co epenho. T!# prep!r!o'e$e "er no !pen!" ->-#c! e #*Nr/c! !" *!-4 *4cnc! +A

Page 10: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 10/69

or!o ->-#c! 'e$e #e$!r o" #e*ore" ! "!-ere en%u!'r!r !"#e*ur!" no "eu con*e=*o e ! 'en*8c!re o cen*ro 'o !nNncore$e#!'o M #u7 '! 4. A or!o #*Nr/c! 'e$e counc!r !o"#e*ore" u! cer*! !c#'!'e e perce-er o "en*'o e ! e"*ru*ur!'! #*ur/! '! P!#!$r! e o" o*$o" '! re#!o en*re ! #*ur/! '!

P!#!$r! e ! #*ur/! euc!r>"*c!. A prep!r!o *4cnc! 'e$e *orn!ro" #e*ore" c!'! $e7 !" 'neo" n! !r*e 'e #ere e pN-#co,*!n*o co ! "p#e" $o7 n!*ur!#, coo co ! !&u'! 'o"n"*ruen*o" o'erno" 'e !p#8c!o "onor!20H.

 A )mport7c)a da hom)l)a

5. +A" *!re!" e une" %ue cope*e ! c!'! u, re#!*$!en*eM P!#!$r! 'e Deu", "o '$er"!" !o" 84" cope*e ou$3#! e

e'*:3#!, en%u!n*o ! "u! e=po"o c!-e "oen*e M%ue#e" %ue,e $r*u'e '! Or'e "!cr!, rece-er! ! *!re! 'o !/"*4ro, ouM%ue#e" ! %ue 4 con8!'o o e=erc>co 'e"*e n"*4ro20F, ou "e&!,-"po", pre"->*ero" e ':cono". D!%u "e copreen'e ! !*enop!r*cu#!r %ue, no S>no'o, o '"pen"!'! !o *e! '! ho#!. J: n!E=or*!o !po"*#c! p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s, recor'ecoo, +pen"!n'o n! por*nc! '! P!#!$r! 'e Deu", "ur/e ! ne3ce""'!'e 'e e#hor!r ! %u!#'!'e '! ho#! 'e !c*o, e"*!con"**u p!r*e n*e/r!n*e '! !co #*Nr/c!K, cu&! uno 4!$orecer u! copreen"o e e8c:c! !" !p#! '! P!#!$r! 'e

Deu" n! $'! 'o" 84"20

. A ho#! con"**u u! !c*u!#7!o '!en"!/e '! S!/r!'! E"cr*ur!, 'e *!# o'o %ue o" 84" "e&!#e$!'o" ! 'e"co-rr ! pre"en! e ! e8c:c! '! P!#!$r! 'e Deu" nooen*o !c*u!# '!" "u!" $'!". A%ue#! 'e$e #e$!r M copreen"o'o "*4ro %ue "e ce#e-r! con$'!r p!r! ! ""o, prep!r!n'o !!""e-#e! p!r! ! pro8""o 'e 4, ! or!o un$er"!# e ! #*ur/!euc!r>"*c!. ;on"e%uen*een*e, !%ue#e" %ue, por n"*4roe"pec>8co, e"*o ncu-'o" '! pre/!o #e$e $er'!'er!en*e! pe*o e"*! *!re!. De$e3"e e$*!r *!n*o ho#!" /en4rc!" e!-"*r!c*!" %ue ocu#*! ! "p#c'!'e '! P!#!$r! 'e Deu", coo

nN*e" '$!/!e" %ue !e!! !*r!r ! !*eno !" p!r! opre/!'or 'o %ue p!r! o cor!o '! en"!/e e$!n/4#c!. De$ere"u#*!r c#!r!en*e !o" 84" %ue !%u#o %ue o pre/!'or *e een*e 4 o"*r!r ;r"*o, %ue 'e$e e"*!r no cen*ro 'e c!'! ho#!.Por ""o, 4 prec"o %ue o" pre/!'ore" *enh! !#!r'!'e econ*!c*o !"">'uo co o *e=*o "!/r!'o210  prep!re3"e p!r! !ho#!, n! e'*!o e n! or!o, ! 8 'e pre/!re co

10

Page 11: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 11/69

con$co e p!=o. A !""e-#e! "no'!# e=or*ou ! *er pre"en*e !""e/un*e" per/un*!" +O %ue '7e !" #e*ur!" proc#!!'!" O %uee '7e ! , pe""o!#en*e O %ue 'e$o '7er M coun'!'e,*en'o e con*! ! "u! "*u!o concre*!211

. O pre/!'or 'e$e'e=!r3"e +n*erpe#!r prero pe#! P!#!$r! 'e Deu" %ue

!nunc!212,  por%ue coo '7 S!n*o A/o"*nho +"e/ur!en*e8c! "e ru*o !%ue#e %ue pre/! e=*eroren*e ! P!#!$r! 'e Deu","e ! e"cu*!r no "eu >n*o21C. ;u'e3"e, co !*eno p!r*cu#!r,! ho#! 'o" 'on/o" e "o#en'!'e" e, e"o 'ur!n*e !"e!n!, n!" 9""!" cum populo, %u!n'o po"">$e#, no "e 'e=e 'eoerecer -re$e" ree=e", !propr!'!" M "*u!o, p!r! !&u'!r o"84" ! !co#here e *orn!re ecun'! ! P!#!$r! e"cu*!'!.

Co'e).c)a de um ")rectr)o hom)l0t)co

0. Pre/!r 'e o'o !'e%u!'o, reern'o3"e !o Leccon:ro, 4$er'!'er!en*e u! !r*e %ue 'e$e "er cu#*$!'!. Por ""o, '!n'ocon*nu'!'e M "o#c*!o e*! no S>no'o !n*eror21,  peo M"!u*or'!'e" cope*en*e" %ue, corre#!*$!en*e !o Comp.d)oEucar8st)co215,  "e pen"e *!-4 e n"*ruen*o" e "u-">'o"!'e%u!'o" p!r! !&u'!r o" n"*ro" ! 'e"epenh!re '! e#horor! po"">$e# ! "u! *!re!, coo, por e=ep#o, u Drec*ro"o-re ! ho#!, 'e o'o %ue o" pre/!'ore" po""! encon*r!rne#e u! !&u'! N*#, ! 8 'e "e prep!r!re no e=erc>co 'o

n"*4ro. E 'epo", coo no" #e-r! So Jerno, ! pre/!o'e$e "er !cop!nh!'! pe#o *e"*eunho '! prpr! $'! +ue !"*u!" !ce" no 'e"n*! !" *u!" p!#!$r!", p!r! %ue no!con*e! %ue, %u!n'o *u pre/!re" n! /re&!, !#/u4 coen*e no"eu >n*o En*o por%ue 4 %ue *u no !/e" !""K (<) o"!cer'o*e 'e ;r"*o, 'e$e e"*!r 'e !cor'o ! en*e e !p!#!$r!21.

&ala'ra de "eus, Recoc)l)a5+o e U5+o dos "oetes

1. E-or! no cen*ro '! re#!o, en*re P!#!$r! 'e Deu" eS!cr!en*o", e"*e&! n'u-*!$e#en*e ! Euc!r"*!, *o'!$! 4 -o"u-#nh!r ! por*nc! '! S!/r!'! E"cr*ur! *!-4 no" ou*ro"S!cr!en*o", p!r*cu#!ren*e no" S!cr!en*o" 'e cur! !Reconc#!o ou Pen*6nc! e ! Uno 'o" Doen*e". e"*e"S!cr!en*o", u*!" $e7e", 4 ne/#/enc!'! ! reer6nc! M

11

Page 12: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 12/69

S!/r!'! E"cr*ur!, %u!n'o, !o con*r:ro, 4 nece"":ro '!r3#he oe"p!o %ue #he cope*e. De !c*o, nunc! "e 'e$e e"%uecer %ue +!P!#!$r! 'e Deu" 4 p!#!$r! 'e reconc#!o, por%ue, ne#!, Deu"reconc#! con"/o *o'!" !" co"!" (c. 2;or 5,1F320 E 1,10). Oper'o "ercor'o"o 'e Deu", enc!rn!'o e Je"u", re!-#*! o

pec!'or21H.  Pe#! P!#!$r! 'e Deu", +o 8e# 4 #un!'o p!r! po'erconhecer o" "eu" pec!'o" e 4 ch!!'o M con$er"o e M con8!n!n! "ercr'! 'e Deu"21F.  P!r! %ue "e !proun'e ! or!reconc#!'or! '! P!#!$r! 'e Deu", recoen'!3"e %ue o n'$>'uopen*en*e "e prep!re p!r! ! con8""o, e'*!n'o u *recho!propr!'o '! S!/r!'! E"cr*ur!, e po""! coe!r ! con8""o co! #e*ur! ou ! e"cu*! 'e u! !'$er*6nc! ->-#c!, coo !#:" e"*:pre$"*o no prpro r*u!#. Depo", !o !ne"*!r ! "u! con*ro, 4-o %ue o pen*en*e u*#7e +u! or!o copo"*! 'e p!#!$r!" '!S!/r!'! E"cr*ur!21,  pre$"*! pe#o r*u!#. Sepre %ue po"">$e#,

"er! -o %ue, e oen*o" p!r*cu#!re" 'o !no ou %u!n'ohou$er opor*un'!'e, ! con8""o n'$'u!# '! u#*'o 'epen*en*e" *enh! #u/!r no -*o 'e ce#e-r!e" pen*enc!",coo pre$"*o pe#o r*u!#, no re"pe*o '!" $:r!" *r!'e"#*Nr/c!", p!r! "e po'er '!r !p#o e"p!o M ce#e-r!o '! P!#!$r!co o u"o 'e #e*ur!" !propr!'!".

P!""!n'o !o "!cr!en*o '! Uno 'o" Doen*e", no "ee"%ue! %ue +! or! "!#u*!r '! P!#!$r! 'e Deu" 4 !pe#o $$o !u! con$er"o pe""o!# con"*!n*e 'o prpro ou$n*e220.  AS!/r!'! E"cr*ur! con*4 nuero"!" p:/n!" 'e conor*o, !p!ro

e cur!, %ue "e 'e$e M n*er$eno 'e Deu". E p!r*cu#!r,recor'e3"e ! !*eno '!'! por Je"u" !o" 'oen*e" e coo E#ee"o, Ver-o 'e Deu" enc!rn!'o, c!rre/ou !" no""!" 'ore" e"oreu por !or 'o "er hu!no, '!n'o !"" "en*'o M 'oen! e Mor*e. B -o %ue, n!" p!r%u!" e "o-re*u'o no" ho"p*!", "ece#e-re 'e"'e %ue !" crcun"*nc!" o per*! o S!cr!en*o'o" Doen*e", 'e or! coun*:r!. E *!" oc!"e", "e&! '!'o!p#o e"p!o M ce#e-r!o '! P!#!$r! e !&u'e3"e o" 84" 'oen*e"! $$er co 4 ! prpr! con'o 'e "oren*o, e uno co oS!cr>co re'en*or 'e ;r"*o %ue no" #-er*! 'o !#.

&ala'ra de "eus e L)tur$)a das 9oras

2. En*re !" or!" 'e or!o %ue e=!#*! ! S!/r!'! E"cr*ur!,con*!3"e, "e 'N$'!, ! L*ur/! '!" or!". O" P!'re" "no'!"!8r!r! %ue e"*! con"**u +u! or! pr$#e/!'! 'e e"cu*! '!

12

Page 13: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 13/69

P!#!$r! 'e Deu", por%ue pe o" 84" e con*!c*o co ! S!/r!'!E"cr*ur! e co ! Tr!'o $$! '! I/re&!221. An*e" 'e !" n!'!,h: %ue #e-r!r ! proun'! '/n'!'e *eo#/c! e ec#e"!# 'e"*!or!o. De !c*o, +n! L*ur/! '!" or!", ! I/re&! e=erce ! uno"!cer'o*!# '! "u! ;!-e!, oerecen'o nn*errup*!en*e (1T"

5,1H) ! Deu" o "!cr>co 'e #ou$or, ou "e&!, o ru*o 'o" #:-o" %ue/#or8c! o "eu noe (c. e- 1C,15)K. E"*! or!o 4 ! $o7 '!E"po"! ! !#!r !o E"po"o e *!-4 ! or!o %ue o prpro ;r"*o,un'o !o "eu ;orpo, e#e$! !o P!K222. A e"*e prop"*o, o ;onc>#oV!*c!no II !8r!r! +To'o" o" %ue re7! !"", cupre, por u#!'o, ! o-r/!o prpr! '! I/re&!, e, por ou*ro, p!r*cp! n!en"! honr! '! E"po"! 'e ;r"*o, por%ue e"*o e noe '!I/re&!, '!n*e 'o *rono 'e Deu", ! #ou$!r o Senhor22C. ! L*ur/!'!" or!", en%u!n*o or!o pN-#c! '! I/re&!, !ne"*!3"e o 'e!#cr"*o 'e "!n*8c!o 'o '! n*ero, r*!'o pe#! e"cu*! '!

P!#!$r! 'e Deu" e pe#! or!o 'o" S!#o", 'e o'o %ue *o'! !!c*$'!'e encon*re o "eu pon*o 'e reer6nc! no #ou$or pre"*!'o !Deu".

A%ue#e" %ue, e $r*u'e 'o prpro e"*!'o 'e $'!, "oo-r/!'o" ! re7!r ! L*ur/! '!" or!", $$! 8e#en*e *!#copro""o e -ene>co 'e *o'! ! I/re&!. O" -"po", o""!cer'o*e" e o" ':cono" !"pr!n*e" !o "!cer'co, %ue rece-er!'! I/re&! o !n'!*o 'e ! ce#e-r!r, *6 ! o-r/!o 'e re7!r'!r!en*e *o'!" !" or!"22.  Re#!*$!en*e M o-r/!*ore'!'e'e"*! #*ur/!, n!" I/re&!" Oren*!" ;!*#c!" su) )ur)s, "/!3"e o %ue

e"*: n'c!'o no 're*o prpro225

.  A#4 '""o, encor!&o !"coun'!'e" 'e $'! con"!/r!'! ! "ere e=ep#!re" n!ce#e-r!o '! L*ur/! '!" or!", ! 8 'e po'ere con"**ur upon*o 'e reer6nc! e n"pr!o p!r! ! $'! e"pr*u!# e p!"*or!#'e *o'! ! I/re&!.

O S>no'o e=pru o 'e"e&o 'e u! !or 'u"o no Po$o 'eDeu" 'e"*! or! 'e or!o, e"pec!#en*e ! rec*!o 'e L!u'e"e V4"per!". E"*e ncreen*o no 'e=!r: 'e !7er cre"cer no" 84"! !#!r'!'e co ! P!#!$r! 'e Deu". S!#en*e3"e *!-4 o $!#or'! L*ur/! '!" or!" pre$"*! p!r! !" Prer!" V4"per!" 'o

'on/o e '!" "o#en'!'e", p!r*cu#!ren*e n!" I/re&!" Oren*!";!*#c!". ;o *!# 8n!#'!'e, recoen'o %ue, on'e or po"">$e#, !"p!r%u!" e !" coun'!'e" 'e $'! re#/o"! !$ore! e"*!or!o co ! p!r*cp!o 'o" 84".

&ala'ra de "eus e Cer)mo)al das B.5+os

1C

Page 14: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 14/69

C. o u"o 'o ;eron!# '!" Q6no", pre"*e3"e !*eno *!-4!o e"p!o pre$"*o p!r! ! proc#!!o, ! e"cu*! e ! e=p#c!o '!P!#!$r! 'e Deu", !*r!$4" 'e -re$e" !'$er*6nc!". ;o ee*o, o/e"*o '! -6no, no" c!"o" pre$"*o" pe#! I/re&! e %u!n'o pe''o

pe#o" 84", no 'e$e !p!recer "o#!'o e " e"o, !"re#!con!'o, no /r!u %ue #he 4 prpro, co ! $'! #*Nr/c! 'o Po$o'e Deu". e"*e "en*'o, ! -6no, coo $er'!'ero "n!# "!/r!'o,+!'%ure "en*'o e e8c:c! '! proc#!!o '! P!#!$r! 'e Deu"22.Por ""o, 4 por*!n*e !pro$e*!r *!-4 e"*!" crcun"*nc!"p!r! "u"c*!r no" 84" oe e "e'e 'e *o'! ! P!#!$r! %ue "! '!-oc! 'e Deu" (c. 9* ,).

Su$est:es e propostas cocretas para a a)ma5+o l)t;r$)ca

. Depo" 'e *er #e-r!'o !#/un" e#een*o" un'!en*!" '!re#!o, en*re L*ur/! e P!#!$r! 'e Deu", %uero !/or! !""ur e$!#or7!r !#/u!" propo"*!" e "u/e"*e" %ue o" P!'re" "no'!"recoen'!r! p!r! !$orecer, no Po$o 'e Deu", u! cre"cen*e!#!r'!'e co ! P!#!$r! 'e Deu", no -*o '!" !ce"#*Nr/c!" ou 'e !#/u o'o re#!con!'!" co e#!".

a) Celebra5:es da &ala'ra de "eus

5. O" P!'re" "no'!" e=or*!r! *o'o" o" P!"*ore" ! 'un'r, n!"coun'!'e" ! e#e" con8!'!", o" oen*o" 'e celebra5+o da&ala'ra22H  "o oc!"e" pr$#e/!'!" 'e encon*ro co o Senhor.Por ""o, *!# pr:*c! no po'e 'e=!r 'e *r!7er /r!n'e pro$e*o !o"84", e 'e$e con"'er!r3"e u e#een*o por*!n*e '! p!"*or!##*Nr/c!. E"*!" ce#e-r!e" !""ue p!r*cu#!r re#e$nc! cooprep!r!o p!r! ! Euc!r"*! 'onc!#, 'e o'o %ue o" 84"*enh! po""-#'!'e 'e pene*r!r e#hor n! r%ue7! 'oLeccon:ro, p!r! e'*!r e re7!r ! S!/r!'! E"cr*ur!, "o-re*u'o

no" *epo" #*Nr/co" or*e" 'o A'$en*o e !*!#, '! u!re"! eP:"co!. En*re*!n*o, ! ce#e-r!o '! P!#!$r! 'e Deu" 4 $$!en*erecoen'!'! n!" coun'!'e" on'e no 4 po"">$e#, por c!u"! '!e"c!""e7 'e "!cer'o*e", ce#e-r!r o S!cr>co Euc!r>"*co, no" '!"e"*$o" 'e prece*o. Ten'o e con*! !" n'c!e" &: e=pre""!" n!E=or*!o !po"*#c! p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s,  "o-re !"!""e-#e!" 'onc!" M e"per! 'e "!cer'o*e22F,  recoen'o %ue

1

Page 15: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 15/69

"e&! re'/'o", pe#!" cope*en*e" !u*or'!'e", 'rec*ro" r3*u!", $!#or7!n'o ! e=per6nc! '!" I/re&!" p!r*cu#!re". A"", e*!" "*u!e", ho3'e !$orecer3"e ce#e-r!e" '! P!#!$r! %ue!#en*e ! 4 'o" 84", !" e$*!n'o %ue !" e"!" "e&!conun''!" co ce#e-r!e" euc!r>"*c!" +'e$e !n*e" *orn!r3"e

oc!"e" pr$#e/!'!" 'e or!o ! Deu" p!r! %ue !n'e"!cer'o*e" "!n*o" "e/un'o o "eu ;or!o22.

A#4 '""o, o" P!'re" "no'!" con$'!r! ! ce#e-r!r !P!#!$r! 'e Deu" *!-4 por oc!"o 'e pere/rn!e", e"*!"p!r*cu#!re", ""e" popu#!re", re*ro" e"pr*u!" e '!" e"pec!"'e pen*6nc!, rep!r!o e per'o. o %ue "e reere M" '$er"!"or!" 'e pe'!'e popu#!r, e-or! no "e&! !c*o" #*Nr/co" ne"e 'e$! conun'r co !" ce#e-r!e" #*Nr/c!", *o'!$!, 4 -o%ue "e n"pre ne#!" e "o-re*u'o %ue '6e e"p!o !'e%u!'o Mproc#!!o e e"cu*! '! P!#!$r! 'e Deu" 'e !c*o, +! pe'!'e

popu#!r encon*r!r: n!" p!#!$r!" '! Q>-#! u! on*e ne"/o*:$e#'e n"pr!o, o'e#o" n"uper:$e" 'e or!o e ecun'!"propo"*!" 'e '$er"o" *e!"2C0.

b) A &ala'ra e o s)l.c)o

. V:r!" n*er$ene" 'o" P!'re" "no'!" n""*r! "o-re o $!#or'o "#6nco p!r! ! recepo '! P!#!$r! 'e Deu" n! $'! 'o" 84"2C1.De !c*o, ! P!#!$r! po'e "er pronunc!'! e ou$'! !pen!" no

"#6nco, e=*eror e n*eror. O no""o *epo no !$orece oreco#hen*o e, M" $e7e", 8c!3"e co ! pre""o 'e *er e'o 'e"e "ep!r!r, por u " oen*o, 'o" n"*ruen*o" 'e counc!o'e !""!. Por ""o, ho&e 4 nece"":ro e'uc!r o Po$o 'e Deu" p!r!o $!#or 'o "#6nco. Re'e"co-rr ! cen*r!#'!'e '! P!#!$r! 'e Deu"n! $'! '! I/re&! "/n8c! *!-4 re'e"co-rr o "en*'o 'oreco#hen*o e '! *r!n%u#'!'e n*eror. A /r!n'e *r!'op!*r>"*c! en"n!3no" %ue o" "*4ro" 'e ;r"*o e"*o #/!'o" !o"#6nco2C2

  e " ne#e 4 %ue ! P!#!$r! po'e encon*r!r or!'! en", coo !con*eceu e 9!r!, u#her, n'$"$e#en*e, '!

P!#!$r! e 'o "#6nco. A" no""!" #*ur/!" 'e$e !c#*!r e"*!e"cu*! !u*6n*c! Verbo crescete, 'erba de!c)ut 2CC6

ue e"*e $!#or -r#he p!r*cu#!ren*e n! L*ur/! '! P!#!$r!,%ue +'e$e "er ce#e-r!'! 'e o'o ! !$orecer ! e'*!o2C.  O"#6nco, %u!n'o pre$"*o, 'e$e "er con"'er!'o +coo p!r*e '!ce#e-r!o2C5.  Por ""o, e=or*o o" P!"*ore" ! e"*u#!re o"

15

Page 16: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 16/69

oen*o" 'e reco#hen*o, no" %u!", co ! !&u'! 'o E"p>r*oS!n*o, ! P!#!$r! 'e Deu" 4 !co#h'! no cor!o.

c) &roclama5+o solee da &ala'ra de "eus

H. Ou*r! "u/e"*o e*! pe#o S>no'o o ! 'e "o#en7!r, "o-re*u'oe ocorr6nc!" #*Nr/c!" re#e$!n*e", ! proc#!!o '! P!#!$r!,e"pec!#en*e 'o E$!n/e#ho, u*#7!n'o o E'a$el)2r)o, con'u7'oproce""on!#en*e 'ur!n*e o" r*o" nc!" e 'epo" #e$!'o !o!-o pe#o ':cono ou por u "!cer'o*e p!r! ! proc#!!o.De"*e o'o, !&u'!3"e o Po$o 'e Deu" ! reconhecer %ue +! #e*ur!'o E$!n/e#ho con"**u o :pce '! prpr! #*ur/! '! P!#!$r! 2C.Se/un'o !" n'c!e" con*'!" no <rdeameto das Le)turas daM)ssa, 4 -o $!#or7!r ! proc#!!o '! P!#!$r! 'e Deu" co o

c!n*o, p!r*cu#!ren*e o E$!n/e#ho, 'e o'o e"pec!# e'e*ern!'!" "o#en'!'e". A "!u'!o, o !nNnco nc!#+E$!n/e#ho 'e o""o Senhor< e ! e=c#!!o 8n!# +P!#!$r! '!"!#$!o, "er! -o proer3#o" e c!n*o p!r! e$'enc!r !por*nc! 'o %ue 4 #'o2CH.

d) A &ala'ra de "eus o templo cr)st+o

F. P!r! !$orecer ! e"cu*! '! P!#!$r! 'e Deu", no "e 'e$e

eno"pre7!r o" eo" %ue po""! !&u'!r o" 84" ! pre"*!r !or!*eno. e"*e "en*'o, 4 nece"":ro %ue, no" e'>co" "!/r!'o",nunc! "e 'e"cu'e ! !cN"*c!, no re"pe*o '!" nor!" #*Nr/c!" e!r%u*ec*nc!". +! con"*ruo '!" /re&!", o" Q"po", $!#en'o3"e'! 'e$'! !&u'!, procure %ue "e&! #oc!" !'e%u!'o" Mproc#!!o '! P!#!$r!, M e'*!o e M ce#e-r!o euc!r>"*c!.O" e"p!o" "!/r!'o", e"o or! '! !co #*Nr/c!, re$"*!3"e'e e#o%u6nc!, !pre"en*!n'o o "*4ro cr"*o re#!con!'o co !P!#!$r! 'e Deu"2CF.

U! !*eno e"pec!# "e&! '!'! !o amb+o, en%u!n*o #u/!r

#*Nr/co 'on'e 4 proc#!!'! ! P!#!$r! 'e Deu". De$e e"*!rco#oc!'o e #u/!r -e $">$e#, p!r! on'e "e 'r&!e"pon*!ne!en*e ! !*eno 'o" 84" 'ur!n*e ! #*ur/! '! P!#!$r!.B -o %ue "e&! 8=o, e"cu#*ur!#en*e e h!ron! e"*4*c! co oaltar , 'e o'o ! repre"en*!r e"o $"$e#en*e o "en*'o*eo#/co '! dupla mesa da &ala'ra e da Eucar)st)a. A p!r*r 'o!-o, "o proc#!!'!" !" #e*ur!", o S!#o Re"pon"or!# e o

1

Page 17: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 17/69

Precno p!"c!# 'e #: po'e "er e*!" *!-4 ! ho#! e !#e*ur! '! or!o 'o" 84"2C.

A#4 '""o, o" P!'re" "no'!" "u/ere %ue, n!" /re&!", h!&!u #oc!# 'e honr! on'e "e po""! co#oc!r ! S!/r!'! E"cr*ur!e"o /ora da celebra5+o206  Re!#en*e 4 -o %ue o #$ro on'e

e"*: con*'! ! P!#!$r! 'e Deu" *enh! 'en*ro 'o *ep#o cr"*o u#u/!r $">$e# e 'e honr!, !" "e *r!r ! cen*r!#'!'e %ue cope*e!o S!cr:ro %ue con*4 o S!n*>""o S!cr!en*o21.

e) E=clus)')dade dos te=tos b8bl)cos a l)tur$)a

. O S>no'o re!8rou $$!en*e *!-4 !%u#o %ue, !#:", &:e"*: e"*!-e#ec'o pe#! nor! #*Nr/c! '! I/re&!22,  "*o 4, %ue asle)turas t)radas da Sa$rada Escr)tura uca se%am subst)tu8das por 

outros te=tos, por !" "/n8c!*$o" %ue e"*e" po""! p!recer 'opon*o 'e $"*! p!"*or!# ou e"pr*u!# +enhu *e=*o 'ee"pr*u!#'!'e ou 'e #*er!*ur! po'e !*n/r o $!#or e ! r%ue7!con*'! n! S!/r!'! E"cr*ur! %ue 4 P!#!$r! 'e Deu"2C.  Tr!*!3"e 'eu! '"po"o !n*/! '! I/re&! %ue "e 'e$e !n*er2.  ?!ce !!#/un" !-u"o", &: o p!p! Joo P!u#o II #e-r!r! ! por*nc! 'enunc! "e "u-"**ur ! S!/r!'! E"cr*ur! por ou*r!" #e*ur!"25.Recor'e3"e %ue *!-4 o Salmo Resposor)al 4 P!#!$r! 'e Deu",pe#! %u!# re"pon'eo" M $o7 'o Senhor e, por ""o, no 'e$e "er"u-"**u>'o por ou*ro" *e=*o" en*re*!n*o, 4 u*o opor*uno po'er

proc#!:3#o 'e or! c!n*!'!.

/ ) Cato l)t;r$)co b)bl)camete )sp)rado

H0. o -*o '! $!#or7!o '! P!#!$r! 'e Deu", 'ur!n*e !ce#e-r!o #*Nr/c!, *enh!3"e pre"en*e *!-4 o c!n*o no"oen*o" pre$"*o" pe#o prpro r*o, !$orecen'o o c!n*o 'e c#!r!n"pr!o ->-#c! c!p!7 'e e=prr ! -e#e7! '! P!#!$r! '$n!, poreo 'e u h!rono"o !cor'o en*re !" p!#!$r!" e ! N"c!.e"*e "en*'o, 4 -o $!#or7!r !%ue#e" cn*co" %ue ! *r!'o '!I/re&! no" #e/ou e %ue re"pe*! e"*e cr*4ro pen"op!r*cu#!ren*e n! por*nc! 'o c!n*o /re/or!no2.

$) &art)cular ate5+o aos ce$os e aos surdos

1H

Page 18: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 18/69

H1. e"*e con*e=*o, %uer! *!-4 recor'!r %ue o S>no'orecoen'ou u! !*eno p!r*cu#!r M%ue#e" %ue, por c!u"! '!prpr! con'o, "en*e '8cu#'!'e e p!r*cp!r !c*$!en*e n!#*ur/!, coo por e=ep#o o" ce/o" e o" "ur'o". ! e''! 'opo"">$e#, encor!&o !" coun'!'e" cr"*" ! pro$'enc!re

n"*ruen*o" !'e%u!'o" p!r! r !o encon*ro '! '8cu#'!'e %uep!'ece e"*e" ro" e r", p!r! %ue #he" "e&! po"">$e#*!-4 e"*!-e#ecer u con*!c*o $$o co ! P!#!$r! 'o Senhor2H.

A PALAVRA DE DEUS A VIDA E;LESIAL

Ecotrar a &ala'ra de "eus a Sa$rada Escr)tura

H2. Se 4 $er'!'e %ue ! #*ur/! con"**u o #u/!r pr$#e/!'o p!r! !proc#!!o, e"cu*! e ce#e-r!o '! P!#!$r! 'e Deu", 4/u!#en*e $er'!'e %ue e"*e encon*ro 'e$e "er prep!r!'o no"cor!e" 'o" 84" e "o-re*u'o por e#e" !proun'!'o e !""#!'o.De !c*o, ! $'! cr"* c!r!c*er7!3"e e""enc!#en*e pe#o encon*roco Je"u" ;r"*o %ue no" ch!! ! "e/u3#o. Por ""o, o S>no'o 'o"Q"po" !8rou $:r!" $e7e" ! por*nc! '! p!"*or!# n!"coun'!'e" cr"*" coo -*o !propr!'o on'e percorrer u*ner:ro pe""o!# e coun*:ro re#!*$o M P!#!$r! 'e Deu", 'e

o'o %ue e"*! e"*e&! $er'!'er!en*e no un'!en*o '! $'!e"pr*u!#. Jun*!en*e co o" P!'re" "no'!", e=pre""o o $$o'e"e&o 'e %ue ore"! +u! no$! e"*!o 'e !or !or pe#!S!/r!'! E"cr*ur! '! p!r*e 'e *o'o" o" e-ro" 'o Po$o 'e Deu",'e o'o %ue, ! p!r*r '! "u! #e*ur! or!n*e e 8e# no *epo, "e!proun'e ! #/!o co ! prpr! pe""o! 'e Je"u"2F.

! h"*r! '! I/re&!, no !#*! recoen'!e" 'o" S!n*o""o-re ! nece""'!'e 'e conhecer ! E"cr*ur! p!r! cre"cer no !or'e ;r"*o. Tr!*!3"e 'e u '!'o p!r*cu#!ren*e e$'en*e no"P!'re" '! I/re&!. So Jerno, /r!n'e +en!or!'o '! P!#!$r! 'e

Deu", n*erro/!$!3"e +;oo "er! po"">$e# $$er "e oconhecen*o '!" E"cr*ur!", "e 4 por e#!" %ue "e !pren'e !conhecer o prpro ;r"*o, %ue 4 ! $'! 'o" cren*e"2

. E"*!$!-e cen*e 'e %ue ! Q>-#! 4 o n"*ruen*o +pe#o %u!# '!r!en*eDeu" !#! !o" cren*e"250.  E" o" con"e#ho" %ue e#e '!$! ! Le*!,u! !*ron! ro!n!, p!r! ! e'uc!o '! 8#h! +A""e/ur!3*e 'e%ue e#! e"*u'e '!r!en*e !#/u! p!""!/e '! E"cr*ur!. (<) W

1F

Page 19: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 19/69

or!o !! "e/ur ! #e*ur!, e M #e*ur! ! or!o. (<) ue, e $e7'!" &!" e 'o" $e"*'o" 'e "e'!, !e o" L$ro" '$no"251.Per!nece $:#'o p!r! n" !%u#o %ue So Jerno e"cre$! !o"!cer'o*e epoc!no +L6 co u*! re%u6nc! !" E"cr*ur!"'$n!" !" !n'!, %ue !" *u!" o" nunc! !-!n'one o L$ro

"!/r!'o. Apren'e ne#e o %ue 'e$e" en"n!r252.  Se/un'o oe=ep#o 'e"*e /r!n'e S!n*o, %ue 'e'cou ! "u! $'! !o e"*u'o '!Q>-#!, *en'o '!'o M I/re&! ! *r!'uo #!*n! ch!!'! Vul$ata, e 'e*o'o" o" S!n*o" %ue co#oc!r! no cen*ro '! "u! $'! e"pr*u!# oencon*ro co ;r"*o, reno$eo" o no""o copro""o 'e!proun'!r ! P!#!$r! %ue Deu" 'eu M I/re&! po'ereo" !""*en'er p!r! !%ue#! +e''! !#*! '! $'! cr"* or'n:r!25C,'e"e&!'! pe#o p!p! Joo P!u#o II, no n>co 'o *ercero #4nocr"*o, %ue "e !#en*! con"*!n*een*e n! e"cu*! '! P!#!$r! 'eDeu".

 A a)ma5+o b8bl)ca da pastoral

HC. e"*! #nh!, o S>no'o con$'ou ! u e"oro p!"*or!# p!r*cu#!rp!r! %ue ! P!#!$r! 'e Deu" !p!re! e #u/!r cen*r!# n! $'! '!I/re&!, recoen'!n'o %ue +"e ncreen*e ! p!"*or!# ->-#c!K, noe &u"*!po"o co ou*r!" or!" '! p!"*or!#, !" cooa)ma5+o b8bl)ca da pastoral )te)ra25. o "e *r!*! "p#e"en*e'e !cre"cen*!r %u!#%uer encon*ro n! p!r%u! ou n! 'oce"e, !"

'e $er8c!r %ue, n!" !c*$'!'e" h!-*u!" '!" coun'!'e"cr"*", n!" p!r%u!", n!" !""oc!e" e no" o$en*o", "e*enh! re!#en*e ! pe*o o encon*ro pe""o!# co ;r"*o %ue "ecounc! ! n" n! "u! P!#!$r!. D!'o %ue +! /nornc! '!"E"cr*ur!" 4 ! /nornc! 'e ;r"*o255, en*o, po'eo" e"per!r %ue! !n!o ->-#c! 'e *o'! ! p!"*or!# or'n:r! e e=*r!or'n:r!#e$!r: ! u !or conhecen*o '! Pe""o! 'e ;r"*o, Re$e#!'or 'oP! e p#en*u'e '! Re$e#!o '$n!.

Por ""o, e=or*o o" p!"*ore" e o" 84" ! *ere e con*! !por*nc! 'e"*! !n!o "er: *!-4 o e#hor o'o 'e

enren*!r !#/un" pro-#e!" p!"*or!", reer'o" 'ur!n*e !!""e-#e! "no'!#, #/!'o" por e=ep#o M prol)/era5+o de se)tas,%ue 'un'e u! #e*ur! 'eor!'! e n"*ruen*!#7!'! '!S!/r!'! E"cr*ur!. u!n'o no "e or! o" 84" nuconhecen*o '! Q>-#! conore M 4 '! I/re&!, no "u#co '! "u! Tr!'o $$!, 'e=!3"e eec*$!en*e u $!7o p!"*or!#, on'e,re!#'!'e" coo !" "e*!" po'e encon*r!r :c# *erreno p!r!

1

Page 20: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 20/69

#!n!r r!>7e". Por ""o, 4 nece"":ro pro$er *!-4 ! u!prep!r!o !'e%u!'! 'o" "!cer'o*e" e 'o" #e/o", p!r! po'eren"*rur o Po$o 'e Deu" n! /enu>n! !-or'!/e '!" E"cr*ur!".

A#4 '""o, coo o "u-#nh!'o 'ur!n*e o" *r!-!#ho""no'!", 4 -o %ue, n! !c*$'!'e p!"*or!#, "e !$ore! *!-4 !

'u"o 'e  pequeas comu)dades, +or!'!" por !>#!" our!'c!'!" n!" p!r%u!" ou !n'! #/!'!" !o" '$er"o" o$en*o"ec#e"!" e no$!" coun'!'e"25,  n!" %u!" "e proo$! !or!o, ! or!o e o conhecen*o '! Q>-#!, "e/un'o ! 4 '!I/re&!.

")mes+o b8bl)ca da catequese

H. U oen*o por*!n*e '! !n!o p!"*or!# '! I/re&!, on'e

"e po'e "!pen*een*e 'e"co-rr ! cen*r!#'!'e '! P!#!$r! 'eDeu", 4 ! c!*e%ue"e, %ue, n!" "u!" '$er"!" or!" e !"e","epre 'e$e !cop!nh!r o Po$o 'e Deu". O encon*ro 'o"'"c>pu#o" 'e E!N" co Je"u", 'e"cr*o pe#o e$!n/e#"*! Luc!" (c.Lc 2,1C3C5), repre"en*!, e cer*o "en*'o, o o'e#o 'e u!c!*e%ue"e e cu&o cen*ro e"*: ! +e=p#c!o '!" E"cr*ur!", %ue"oen*e ;r"*o 4 c!p!7 'e '!r (c. Lc 2,2H32F), o"*r!n'o o "eucupren*o e " e"o25H.  A"", ren!"ce ! e"per!n!, !"or*e 'o %ue %u!#%uer re$4", %ue !7 '!%ue#e" '"c>pu#o"*e"*eunh!" con$c*!" e cre'>$e" 'o Re""u"c*!'o.

o ")rectr)o >eral da Catequese, encon*r!o" $:#'!"n'c!e" p!r! !n!r --#c!en*e ! c!*e%ue"e e, p!r! e#!", 'e-o /r!'o ree*o25F.  e"*e oen*o, 'e"e&o prncp!#en*e"u-#nh!r %ue ! c!*e%ue"e +*e 'e "er pre/n!'! e e-e-'! 'epen"!en*o, e"p>r*o e !**u'e" ->-#c!" e e$!n/4#c!", e'!n*eu con*!c*o !"">'uo co o" prpro" *e=*o" "!/r!'o" e recor'!r%ue ! c!*e%ue"e "er: *!n*o !" rc! e e8c!7 %u!n*o !" #er o"*e=*o" co ! n*e#/6nc! e o cor!o '! I/re&!25 e %u!n*o !""e n"pr!r n! ree=o e n! $'! -#en:r! '! e"! I/re&!. Por""o, 'e$e3"e encor!&!r o conhecen*o '!" 8/ur!",

!con*ecen*o" e e=pre""e" un'!en*!" 'o *e=*o "!/r!'o co*!# 8n!#'!'e, po'e "er N*# ! memor)3a5+o n*e#/en*e 'e !#/u!"p!""!/en" ->-#c!", p!r*cu#!ren*e e=pre""$!", 'o" "*4ro"cr"*o". A !c*$'!'e c!*e%u4*c! p#c! "epre !-er!r3"e '!"E"cr*ur!", n! 4 e n! Tr!'o '! I/re&!, 'e o'o %ue !%ue#!"p!#!$r!" "e&! "en*'!" $$!", coo ;r"*o e"*: $$o, ho&e, on'e'u!" ou *r6" pe""o!" "e reNne e "eu noe (c. 9* 1F,20). A

20

Page 21: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 21/69

c!*e%ue"e 'e$e counc!r co $*!#'!'e ! h"*r! '! "!#$!o eo" con*eN'o" '! 4 '! I/re&!, p!r! %ue c!'! 8e# reconhe! %ue !"u! $'! pe""o!# per*ence *!-4 M%ue#! h"*r!.

e"*! per"pec*$!, 4 por*!n*e "u-#nh!r ! re#!o en*re !S!/r!'! E"cr*ur! e o Catec)smo da I$re%a Catl)ca, coo !8r! o

")rectr)o >eral da Catequese +A S!/r!'! E"cr*ur!, cooP!#!$r! 'e Deu" e"cr*! "o- ! n"pr!o 'o E"p>r*o S!n*oK, e oCatec)smo da I$re%a Catl)ca, en%u!n*o por*!n*e e=pre""o!c*u!# '! Tr!'o $$! '! I/re&! e nor! "e/ur! p!r! o en"no '!4, "o ch!!'o" ! ecun'!r ! c!*e%ue"e n! I/re&!con*eporne!, c!'! u "e/un'o o "eu prpro o'o e ! "u!!u*or'!'e e"pec>8c!20.

(orma5+o b8bl)ca dos cr)st+os

H5. P!r! "e !#c!n!r o o-&ec*$o 'e"e&!'o pe#o S>no'o, 'e conerr!or c!r:c*er ->-#co ! *o'! ! p!"*or!# '! I/re&!, 4 nece"":ro %uee="*! u! !'e%u!'! or!o 'o" cr"*o" e, e p!r*cu#!r, 'o"c!*e%u"*!". A e"*e prop"*o, 4 prec"o pre"*!r !*eno !oapostolado b8bl)co, 4*o'o u*o $:#'o p!r! "e !*n/r *!#8n!#'!'e, coo 'eon"*r! ! e=per6nc! ec#e"!#. A#4 '""o, o"P!'re" "no'!" recoen'!r! %ue "e e"*!-e#e!,po""$e#en*e !*r!$4" '! $!#or7!o 'e e"*ru*ur!" !c!'4c!" &:e="*en*e", cen*ro" 'e or!o p!r! #e/o" e ""on:ro", no"

%u!" "e !pren'! ! copreen'er, $$er e !nunc!r ! P!#!$r! 'eDeu" e, on'e hou$er nece""'!'e, con"**u!3"e In"**u*o"e"pec!#7!'o" e e"*u'o" ->-#co", ! 8 'e 'o*!re o" e=e/e*!"'e u! "#'! copreen"o *eo#/c! e u! !'e%u!'!"en"-#'!'e p!r! o" !-en*e" '! "u! ""o21.

 A Sa$rada Escr)tura os $rades ecotros ecles)a)s

H. En*re !" N#*p#!" nc!*$!" %ue po'e "er *o!'!", o S>no'o

"u/ere %ue no" encon*ro", *!n*o ! n>$e# 'oce"!no coo n!con!#ou n*ern!con!#, "e ponh! e !or e$'6nc! ! por*nc! '!P!#!$r! 'e Deu", '! "u! e"cu*! e '! #e*ur! cren*e e or!n*e '!Q>-#!. Por ""o, no -*o 'o" ;on/re""o" Euc!r>"*co", n!con!" en*ern!con!", '!" Jorn!'!" 9un'!" '! Ju$en*u'e e 'e ou*ro"encon*ro" po'er3"e3: #ou$!$e#en*e re"er$!r !or e"p!o p!r!

21

Page 22: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 22/69

ce#e-r!e" '! P!#!$r! e p!r! oen*o" 'e or!o 'e c!r:c*er->-#co22.

&ala'ra de "eus e 'oca5:es

HH. O S>no'o, %u!n'o "u-#nhou ! e=/6nc! n*r>n"ec! %ue *e !4 'e !proun'!r ! re#!o co ;r"*o, P!#!$r! 'e Deu" en*re n",%u" *!-4 e$'enc!r %ue e"*! P!#!$r! ch!! c!'! u e*ero" pe""o!", re$e#!n'o !"" %ue a prpr)a ')da 0 'oca5+o ere#!o ! Deu". I"*o "/n8c! %ue %u!n*o !" !proun'!ro" !no""! re#!o pe""o!# co o Senhor Je"u", *!n*o !" no" '!o"con*! 'e %ue E#e no" ch!! M "!n*'!'e, !*r!$4" 'e ope"'e8n*$!", pe#!" %u!" ! no""! $'! re"pon'e !o "eu !or,!""un'o une" e n"*4ro" p!r! e'8c!r ! I/re&!. B ne"*e

hor7on*e %ue "e en*en'e o" con$*e" e*o" pe#o S>no'o ! *o'o"o" cr"*o" p!r! !proun'!re ! re#!o co ! P!#!$r! 'e Deu",no " coo -!p*7!'o" !" *!-4 en%u!n*o ch!!'o" ! $$er"e/un'o o" '$er"o" e"*!'o" 'e $'!. A%u, *oc!o" u 'o" pon*o"un'!en*!" '! 'ou*rn! 'o ;onc>#o V!*c!no II, %ue "u-#nhou !$oc!o M "!n*'!'e 'e *o'o o 8e#, c!'! u no "eu prpro e"*!'o'e $'!2C.  ! S!/r!'! E"cr*ur!, encon*r!o" re$e#!'! ! no""!$oc!o M "!n*'!'e +Se'e "!n*o", por%ue Eu, o Senhor $o""oDeu", "ou "!n*o (c. L$ 11, 1,2 20,H). Depo", So P!u#o pee e$'6nc! ! "u! r!7 cr"*o#/c! o P!, e ;r"*o, +e"co#heu3

no", !n*e" '! con"**uo 'o un'o, p!r! "ero" "!n*o" e!cu#!'o" '!n*e 'o" "eu" o#ho" (E 1,). De"*e o'o, po'eo"*o!r coo 'r/'! ! c!'! u 'e n" ! "!u'!o 'e#e !o" ro"e r" '! coun'!'e 'e Ro! +A *o'o" o" !!'o" 'e Deu"(<), ch!!'o" M "!n*'!'e Gr!! e p!7 $o" "e&! '!'!" '! p!r*e'e Deu" no""o P! e 'o Senhor Je"u" ;r"*o (R 1,H).

a) &ala'ra de "eus e M))stros <rdeados

HF. Dr/n'o3e e prero #u/!r !o" 9n"*ro" Or'en!'o" '!I/re&!, recor'o3#he" o %ue !8rou o S>no'o +A P!#!$r! 'e Deu" 4n'"pen":$e# p!r! or!r o cor!o 'e u -o p!"*or, n"*ro'! P!#!$r!2. Q"po", pre"->*ero" e ':cono" no po'e 'e or!!#/u! pen"!r $$er ! "u! $oc!o e ""o "e u 'ec''o ereno$!'o copro""o 'e "!n*8c!o, %ue *e u 'o" "eu"p#!re" no con*!c*o co ! Q>-#!.

22

Page 23: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 23/69

H. W%ue#e" %ue or! ch!!'o" !o ep)scopado e %ue "o o"!nunc!'ore" prero" e co !or !u*or'!'e '! P!#!$r!, 'e"e&ore!8r!r o %ue o p!p! Joo P!u#o II 'e=ou e"cr*o n! E=or*!o!po"*#c! p"3"no'!# &astores $re$)s P!r! nu*rr e !7er cre"cer !

$'! e"pr*u!#, o Q"po 'e$e co#oc!r "epre, e +prero #u/!r, !#e*ur! e ! e'*!o '! P!#!$r! 'e Deu". ;!'! Q"po 'e$er:"epre con8!r3"e e "en*r3"e con8!'o ! Deu" e M p!#!$r! '! "u!/r!! %ue *e o po'er 'e con"*rur o e'>co e 'e conce'er p!r*en! her!n! co *o'o" o" "!n*8c!'o"K (Ac* 20,C2). Por ""o, !n*e"'e "er *r!n"""or '! P!#!$r!, o Q"po, coo o" "eu" "!cer'o*e" ecoo %u!#%uer 8e# !" !n'!, coo ! prpr! I/re&! 'e$e "erou$n*e '! P!#!$r!. De$e 'e cer*o o'o e"*!r 'en*roK '! P!#!$r!,p!r! 'e=!r3"e /u!r'!r e nu*rr 'e#! coo 'e u $en*re!*erno25.  W *!o 'e 9!r!, V)r$o aud)es e R!nh! 'o"

Ap"*o#o", recoen'o ! *o'o" o" ro" no ep"cop!'o ! #e*ur!pe""o!# re%uen*e e o e"*u'o !"">'uo '! S!/r!'! E"cr*ur!.

F0. u!n*o !o" sacerdotes, %uero !pon*!r3#he" !" p!#!$r!" 'o p!p! Joo P!u#o II, %u!n'o, n! E=or*!o !po"*#c! p"3"no'!# &astoresdabo 'ob)s, recor'ou %ue, +!n*e" 'e !", o "!cer'o*e 4 m))stroda &ala'ra de "eus, 4 con"!/r!'o e en$!'o ! !nunc!r ! *o'o" oE$!n/e#ho 'o Reno, ch!!n'o c!'! pe""o! M o-e'6nc! '! 4 econ'u7n'o o" cren*e" ! u conhecen*o e counho "epre!" proun'o" 'o "*4ro 'e Deu", re$e#!'o e counc!'o ! n"

e ;r"*o. Por ""o, o prpro "!cer'o*e 'e$e "er o prero !'e"en$o#$er u! /r!n'e !#!r'!'e pe""o!# co ! P!#!$r! 'eDeu" no -!"*! conhecer o !"pec*o #n/u>"*co ou e=e/4*co, "e'N$'! nece"":ro 4 prec"o !-er!r3"e '! P!#!$r! co cor!o'c# e or!n*e, ! 8 'e %ue e#! pene*re ! un'o no" "eu"pen"!en*o" e "en*en*o" e /ere ne#e u! no$! en*!#'!'e o pen"!en*o 'e ;r"*oK (1;or 2,1)2. E, con"e%uen*een*e, !""u!" p!#!$r!", !" "u!" ope" e !**u'e" 'e$e "er c!'! $e7 !"u! *r!n"p!r6nc!, u !nNnco e u *e"*eunho 'o E$!n/e#ho+" per!necen'oK n! P!#!$r!, 4 %ue o pre"->*ero "e *orn!r:

pere*o '"c>pu#o 'o Senhor, conhecer: ! $er'!'e e "er:re!#en*e #$re2H.E "u!, ! $oc!o !o "!cer'co re%uer %ue "e&!

cosa$rados +a 'erdade6 O prpro Je"u" oru#! e"*! e=/6nc!reern'o3"e !o" "eu" '"c>pu#o" +;on"!/r!3o" n! $er'!'e. A *u!P!#!$r! 4 ! $er'!'e. A"" coo Tu e en$!"*e !o un'o,*!-4 Eu o" en$o !o un'o (Jo  1H,1H31F). O" '"c>pu#o", 'e

2C

Page 24: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 24/69

cer*o o'o, +"o !*r!>'o" p!r! ! n*'!'e 'e Deu", por eo '!"u! er"o n! P!#!$r! '$n!. E"*! 4, por !"" '7er, o -!nho %ueo" pur8c!, o po'er cr!'or %ue o" *r!n"or! no "er 'e Deu" 2F.E, $"*o %ue o prpro ;r"*o 4 ! P!#!$r! 'e Deu" e*! c!rne (c. Jo1,1), 4 +! Ver'!'e (Jo  1,), en*o ! or!o 'e Je"u" !o P!

+con"!/r!3o" n! $er'!'e %uer '7er un'!en*!#en*e +Torn!3o" u " co/o. Une3o" ! . A*r!3o" p!r! 'en*ro 'e . E 'e!c*o, e N#*! !n:#"e, h: !pen!" u Nnco "!cer'o*e '! o$!A#!n! o prpro Je"u" ;r"*o.2

  B nece"":ro, po", %ue o""!cer'o*e" reno$e "epre !" proun'!en*e, e ", !con"c6nc! 'e"*! re!#'!'e.

F1. uero reerr3e *!-4 !o #u/!r '! P!#!$r! 'e Deu" n! $'!'!%ue#e" %ue "o ch!!'o" !o d)acoado, no " coo /r!upr4$o '! Or'e 'o Pre"-*er!'o, !" *!-4 en%u!n*o "er$o

per!nen*e. O ")rectr)o para o d)acoado permaete !8r!%ue +'! 'en*'!'e *eo#/c! 'o ':cono 'er$! co c#!re7! o"*r!o" '! "u! e"pr*u!#'!'e e"pec>8c!, %ue "e !pre"en*!e""enc!#en*e coo e"pr*u!#'!'e 'e "er$o. O o'e#o pore=ce#6nc! 4 ;r"*o "er$o, %ue $$eu *o*!#en*e !o "er$o 'eDeu", p!r! o -e 'o" "ere" hu!no"2H0.  e"*! per"pec*$!,copreen'e3"e coo, n!" $:r!" 'en"e" 'o n"*4ro'!con!#, u +e#een*o c!r!c*er7!'or '! e"pr*u!#'!'e '!con!#"e&! ! P!#!$r! 'e Deu", %ue o ':cono 4 ch!!'o ! !nunc!r co!u*or'!'e, !cre'*!n'o n!%u#o %ue proc#!!, en"n!n'o !%u#o

%ue !cre'*!, $$en'o !%u#o %ue en"n!2H1

.  Por ""o, recoen'o!o" ':cono" %ue ncreen*e u! #e*ur! cren*e '! S!/r!'!E"cr*ur! n! prpr! $'!, co o e"*u'o e ! or!o. Se&! nc!'o"n! S!/r!'! E"cr*ur! e n! "u! rec*! n*erpre*!o, n! N*u!re#!o en*re ! E"cr*ur! e ! Tr!'o, e, p!r*cu#!ren*e, n!u*#7!o '! E"cr*ur! n! pre/!o, n! c!*e%ue"e e n! !c*$'!'ep!"*or!# e /er!# 2H2.

b) &ala'ra de "eus e cad)datos 1s <rdes Sacras

F2. O S>no'o 'eu p!r*cu#!r !*eno !o p!pe# 'ec"$o '! P!#!$r!'e Deu" n! $'! e"pr*u!# 'o" c!n''!*o" !o "!cer'con"*er!# +O" c!n''!*o" !o "!cer'co 'e$e !pren'er ! !!r! P!#!$r! 'e Deu". Por ""o, "e&! ! E"cr*ur! ! !#! '! "u!or!o *eo#/c!, e$'enc!n'o ! crcu#!r'!'e n'"pen":$e#en*re e=e/e"e, *eo#o/!, e"pr*u!#'!'e e ""o.2HC

 O" !"pr!n*e"

2

Page 25: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 25/69

!o "!cer'co n"*er!# "o ch!!'o" ! u! proun'! re#!ope""o!# co ! P!#!$r! 'e Deu", p!r*cu#!ren*e n! lect)o d)')a,por%ue 4 'e *!# re#!o %ue "e !#en*! ! "u! $oc!o 4 co ! #u7e ! or! '! P!#!$r! 'e Deu" %ue po'e "er 'e"co-er*!,copreen''!, !!'! e "e/u'! ! re"pec*$! $oc!o e #e$!'! !

c!-o ! prpr! ""o, !#en*!n'o no cor!o o" pen"!en*o" 'eDeu", 'e o'o %ue ! 4, coo re"po"*! M P!#!$r!, "e *orne o no$ocr*4ro 'e &u>7o e !$!#!o '!" pe""o!" e '!" co"!", 'o"!con*ecen*o" e 'o" pro-#e!"2H.

E"*! !*eno M #e*ur! or!n*e '! E"cr*ur! no 'e$e, 'e o'o!#/u, !#en*!r u! 'co*o! co o e"*u'o e=e/4*co %ue "ere%uer 'ur!n*e o *epo '! or!o. O S>no'o recoen'ou %ueo" "en!r"*!" "e&! concre*!en*e !&u'!'o" ! $er ! rela5+oetre o estudo b8bl)co e a ora5+o com a Escr)tura . O e"*u'o '!"E"cr*ur!" 'e$e *orn:3#o" !" con"cen*e" 'o "*4ro '!

re$e#!o '$n! e !#en*!r u! !**u'e 'e re"po"*! or!n*e !oSenhor %ue !#!. Por "u! $e7, u! $'! !u*6n*c! 'e or!o nopo'er: 'e=!r 'e !7er cre"cer, n! !#! 'o c!n''!*o, o 'e"e&o 'econhecer c!'! $e7 !" ! Deu" %ue "e re$e#ou n! "u! P!#!$r!coo !or n8n*o. Por ""o, 'e$er3"e3: procur!r co o :=ocu'!'o %ue, n! $'! 'o" "en!r"*!", "e cu#*$e e"*!rec)proc)dade etre estudo e ora5+o. P!r! *!# o-&ec*$o, 4 N*# %ueo" c!n''!*o" "e&! nc!'o" no e"*u'o '! S!/r!'! E"cr*ur!,"e/un'o 4*o'o" %ue !$ore! e"*! !-or'!/e n*e/r!#.

c) &ala'ra de "eus e ')da cosa$rada

FC. Re#!*$!en*e M $'! con"!/r!'!, o S>no'o #e-rou, eprero #u/!r, %ue e"*! +n!"ce '! e"cu*! '! P!#!$r! 'e Deu" e!co#he o E$!n/e#ho coo "u! nor! 'e $'!2H5. De"*e o'o, $$erno "e/uen*o 'e ;r"*o c!"*o, po-re e o-e'en*e 4 u!+e=e/e"eK $$! '! P!#!$r! 'e Deu"2H. O E"p>r*o S!n*o, por cu&!$r*u'e o e"cr*! ! Q>-#!, 4 o e"o %ue #un! +! P!#!$r! 'eDeu", co no$! #u7, p!r! o" un'!'ore" e un'!'or!". De#! -ro*ou

c!'! u 'o" c!r"!" e 'e#! c!'! re/r! %uer "er e=pre""o2HH

,'!n'o or/e ! *ner:ro" 'e $'! cr"* !rc!'o" pe#!r!'c!#'!'e e$!n/4#c!.

De"e&o #e-r!r %ue ! /r!n'e *r!'o on:"*c! "epre *e$ecoo !c*or con"**u*$o '! prpr! e"pr*u!#'!'e ! e'*!o '!S!/r!'! E"cr*ur!, p!r*cu#!ren*e n! or! '! lect)o d)')a. De/u!# o'o, ho&e, !" re!#'!'e" !n*/!" e no$!" 'e e"pec!#

25

Page 26: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 26/69

con"!/r!o "o ch!!'!" ! "er $er'!'er!" e"co#!" 'e $'!e"pr*u!# on'e "e h:3'e #er !" E"cr*ur!", "e/un'o o E"p>r*o S!n*on! I/re&!, 'e o'o %ue *o'o o Po$o 'e Deu" '""o e"o po""!-ene8c!r. Por ""o, o S>no'o recoen'! %ue nunc! !#*e n!"coun'!'e" 'e $'! con"!/r!'! u! "#'! or!o p!r! !

#e*ur! cren*e '! Q>-#!2HF.De"e&o !7er3e eco '! "o#c*u'e e /r!*'o %ue o S>no'o

e=pru pe#!" or!" 'e ')da cotemplat)'a, %ue, pe#o "euc!r"! e"pec>8co, 'e'c! -o! p!r*e '!" "u!" &orn!'!" ! *!r !9e 'e Deu" %ue e'*!$! !""'u!en*e !" p!#!$r!" e o" !c*o"'o "eu ?#ho (c. Lc 2,1.51) e 9!r! 'e Qe*n! %ue, "en*!'! !o"p4" 'o Senhor, e"cu*!$! ! "u! p!#!$r! (c. Lc 10,CF). Pen"o 'eo'o p!r*cu#!r no" on/e" e on&!" 'e c#!u"ur! %ue, "o- !or! 'e "ep!r!o 'o un'o, "e encon*r! !" n*!en*eun'o" ! ;r"*o, cor!o 'o un'o. A I/re&! *e e=*re!

nece""'!'e 'o *e"*eunho 'e %ue "e coproe*e ! +n!'!!n*epor !o !or 'e ;r"*o2H.  ;o re%u6nc!, o un'o !c*u!#$$e 'e!"!'!en*e !-"or$'o pe#!" !c*$'!'e" e=*erore", on'ecorre o r"co 'e "e per'er. A" u#here" e o" hoen"con*ep#!*$o", co ! "u! $'! 'e or!o, 'e e"cu*! e e'*!o'! P!#!$r! 'e Deu" #e-r!3no" %ue no " 'e po $$e o "erhu!no, !" 'e *o'! ! p!#!$r! %ue "! '! -oc! 'e Deu" (c. 9*,). Por ""o, *o'o" o" 84" *enh! -e pre"en*e %ue u! *!#or! 'e $'! +n'c! !o un'o 'e ho&e o %ue 4 !" por*!n*ee, no 8 'e con*!", ! Nnc! co"! 'ec"$! e="*e u! r!7o N#*!

pe#! %u!# $!#e ! pen! $$er, "*o 4, Deu" e o "eu !orper"cru*:$e#2F0.

d) &ala'ra de "eus e !0)s le)$os

F. O S>no'o concen*rou u*!" $e7e" ! "u! !*eno no" 84"#e/o", !/r!'ecen'o3#he" o /enero"o epenho co %ue 'un'eo E$!n/e#ho, no" $:ro" -*o" '! $'! ':r! no *r!-!#ho, n!e"co#!, n! !>#! e n! e'uc!o2F1.  T!# o-r/!o, %ue 'er$! 'o

Q!p*"o, 'e$e po'er 'e"enro#!r3"e !*r!$4" 'e u! $'! cr"*c!'! $e7 !" con"cen*e e c!p!7 'e '!r +r!7o '! e"per!n!%ue $$e e n" (c. 1Pe  C,15). Je"u", no E'a$elho de Mateus,n'c! %ue +o c!po 4 o un'o, ! -o! "een*e "o o" 8#ho" 'oReno (1C,CF). E"*!" p!#!$r!" !p#c!3"e 'e o'o p!r*cu#!r !o"#e/o" cr"*o", %ue re!#7! ! prpr! $oc!o M "!n*'!'e cou! $'! "e/un'o o E"p>r*o %ue "e e=pre +'e or! pecu#!r n!

2

Page 27: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 27/69

"u! )ser5+o as real)dades tempora)s e n! "u! part)c)pa5+o asact)')dades terreas2F2.  Prec"! 'e "er or!'o" ! '"cernr !$on*!'e 'e Deu", por eo 'e u! !#!r'!'e co ! P!#!$r! 'eDeu", #'! e e"*u'!'! n! I/re&!, "o- ! /u! 'o" #e/>*o" P!"*ore".Po""! e#e" -e-er e"*! or!o n!" e"co#!" '!" /r!n'e"

e"pr*u!#'!'e" ec#e"!", e cu&! r!7 e"*: "epre ! S!/r!'!E"cr*ur!. A" prpr!" 'oce"e", n! e''! '!" "u!" po""-#'!'e",proporcone opor*un'!'e" 'e u! *!# or!o !o" #e/o" cop!r*cu#!re" re"pon"!-#'!'e" ec#e"!"2FC.

e) &ala'ra de "eus, matr)m)o e /am8l)a

F5. O S>no'o "en*u nece""'!'e 'e "u-#nh!r *!-4 ! re#!oen*re P!#!$r! 'e Deu", !*rno e !>#! cr"*. ;o ee*o,

+co o !nNnco '! P!#!$r! 'e Deu", ! I/re&! re$e#! M !>#! cr"*! "u! $er'!'er! 'en*'!'e, o %ue e#! 4 e 'e$e "er "e/un'o o'e">/no 'o Senhor2F.  Por ""o, nunc! "e perc! 'e $"*! %ue a&ala'ra de "eus est2 a or)$em do matr)m)o (c. Gn 2,2) e %ueo prpro Je"u" %u" nc#ur o !*rno en*re !" n"**ue" 'o"eu Reno (c. 9* 1,3F), e#e$!n'o ! "!cr!en*o o %ueor/n!#en*e e"*!$! n"cr*o n! n!*ure7! hu!n!. +! ce#e-r!o"!cr!en*!#, o hoe e ! u#her pronunc! u! p!#!$r!pro4*c! 'e 'o!o rec>proc! "er u! " c!rneK, "n!# 'o"*4ro '! uno 'e ;r"*o e '! I/re&! (c. E 5,C13C2)2F5.  A

8'e#'!'e M P!#!$r! 'e Deu" #e$! *!-4 ! e$'enc!r %ue ho&ee"*! n"**uo "e encon*r!, e u*o" !"pec*o", "u&e*! ! !*!%ue"pe#! en*!#'!'e corren*e. Per!n*e ! 'un''! 'e"or'e 'o""en*en*o" e o 'e"pon*!r 'e o'o" 'e pen"!r %ue -!n!#7! ocorpo hu!no e ! 'eren! "e=u!#, ! P!#!$r! 'e Deu" re!8r! !-on'!'e or/n:r! 'o "er hu!no, cr!'o coo hoe e u#her ech!!'o !o !or 8e#, rec>proco e ecun'o.

Do /r!n'e "*4ro nupc!# 'er$! u! pre"cn'>$e#resposab)l)dade dos pa)s em rela5+o aos seus !lhos. De !c*o,per*ence M !u*6n*c! p!*ern'!'e e !*ern'!'e ! counc!o e

o *e"*eunho 'o "en*'o '! $'! e ;r"*o !*r!$4" '! 8'e#'!'e eun'!'e '! $'! !#!r, o" e"po"o" "o, p!r! o" "eu" 8#ho", o"prero" !nunc!'ore" '! P!#!$r! 'e Deu". A coun'!'e ec#e"!#'e$e "u"*en*:3#o" e !&u':3#o" ! 'e"en$o#$ere ! or!o e!>#!, ! e"cu*! '! P!#!$r!, o conhecen*o '! Q>-#!. Por ""o, oS>no'o 'e"e&! %ue cada casa teha a sua B8bl)a e ! con"er$e e#u/!r '/no p!r! po'er #63#! e u*#7:3#! n! or!o. A !&u'!

2H

Page 28: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 28/69

nece"":r! po'e "er ornec'! por "!cer'o*e", ':cono" e #e/o"-e prep!r!'o". O S>no'o recoen'ou *!-4 ! or!o 'epe%uen!" coun'!'e" en*re !>#!", on'e "e cu#*$e ! or!o e !e'*!o e cou 'e *recho" !propr!'o" '! S!/r!'!E"cr*ur!2F.  O" e"po"o" #e-re3"e 'e %ue +! P!#!$r! 'e Deu" 4

u !p!ro preco"o, nc#u"$e, n!" '8cu#'!'e" '! $'! con&u/!# e!#!r2FH.

e"*e con*e=*o, %uero e$'enc!r !" recoen'!e" 'oS>no'o %u!n*o M /u5+o das mulheres relat)'amete 1 &ala'ra de"eus. A con*r-uo 'o +/4no enno !"" #he ch!!$! op!p! Joo P!u#o II 2FF

  p!r! o conhecen*o '! E"cr*ur! e p!r! !$'! n*er! '! I/re&! 4 ho&e !or 'o %ue no p!""!'o e *e ! $erco o c!po 'o" prpro" e"*u'o" ->-#co". De o'o e"pec!#, oS>no'o 'e*e$e3"e "o-re o p!pe# n'"pen":$e# '!" u#here" n!!>#!, n! e'uc!o, n! c!*e%ue"e e n! *r!n"""o 'o" $!#ore".

;o ee*o, e#!" +"!-e "u"c*!r ! e"cu*! '! P!#!$r!, ! re#!ope""o!# co Deu" e counc!r o "en*'o 'o per'o e '! p!r*#h!e$!n/4#c!2F, coo *!-4 "er por*!'or!" 'e !or, e"*r!" 'e"ercr'! e con"*ru*or!" 'e p!7, counc!'or!" 'e c!#or ehu!n'!'e nu un'o %ue 'e!"!'!" $e7e" "e #*! ! !$!#!r!" pe""o!" co o" cr*4ro" ro" '! e=p#or!o e 'o #ucro.

Le)tura orate da Sa$rada Escr)tura e «#ec*o '$n!#

F. O S>no'o n""*u repe*'!en*e "o-re ! e=/6nc! 'e u!!-or'!/e or!n*e 'o *e=*o "!/r!'o coo e#een*o un'!en*!#'! $'! e"pr*u!# 'e *o'o o 8e#, no" '$er"o" n"*4ro" e e"*!'o"'e $'!, co p!r*cu#!r reer6nc! M lect)o d)')a 206 ;o ee*o, !P!#!$r! 'e Deu" e"*: n! -!"e 'e *o'! ! e"pr*u!#'!'e cr"*!u*6n*c!. E"*! po"o 'o" P!'re" "no'!" e"*: e "n*on! co o%ue '7 ! ;on"**uo 'o/:*c! "e) Verbum To'o" o" 84"+'e-ruce3"e, po", /o"*o"!en*e "o-re o *e=*o "!/r!'o, %uer!*r!$4" '! "!/r!'! L*ur/!, rc! 'e p!#!$r!" '$n!", %uer pe#!#e*ur! e"pr*u!#, %uer por ou*ro" eo" %ue "e $o e"p!#h!n'o *o

#ou$!$e#en*e por *o'! ! p!r*e, co ! !pro$!o e e"*>u#o 'o"p!"*ore" '! I/re&!. Le-re3"e, por4, %ue ! #e*ur! '! S!/r!'!E"cr*ur! 'e$e "er !cop!nh!'! 'e or!o21. A ree=o conc#!rpre*en'! re*o!r ! /r!n'e *r!'o p!*r>"*c! %ue "eprerecoen'ou !-er!r3"e '! E"cr*ur! e ':#o/o co Deu". ;oo'7 S!n*o A/o"*nho +A *u! or!o 4 ! *u! p!#!$r! 'r/'! ! Deu".u!n'o #6", 4 Deu" %ue *e !#! %u!n'o re7!", 4" *u %ue !#!" !

2F

Page 29: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 29/69

Deu" 22.  Or>/ene", u 'o" e"*re" ne"*! #e*ur! '! Q>-#!,'een'e %ue ! n*e#/6nc! '!" E"cr*ur!" e=/e, !n'! !" 'o %ueo e"*u'o, ! n*'!'e co ;r"*o e ! or!o re!#en*e 4 "u!con$co %ue o c!nho pr$#e/!'o p!r! conhecer Deu" 4 o!or, e 'e %ue no e="*e u! !u*6n*c! sc)et)a Chr)st) "e

en!or!r3"e 'e#e. ! Carta a >re$r)o, o /r!n'e *e#o/o!#e=!n'rno recoen'! +De'c!3*e M lect)o '!" '$n!" E"cr*ur!"!p#c!3*e ! "*o co per"e$er!n!. Epenh!3*e n! lect)o co !n*eno 'e crer e !/r!'!r ! Deu". Se, 'ur!n*e ! lect)o,  *eencon*r!" '!n*e 'e u! por*! ech!'!, -!*e e "er3*e3: !-er*! por!%ue#e /u!r'o 'e %ue !#ou Je"u" O /u!r'o !-rr3#h!3:.KAp#c!n'o3*e !"" M lect)o d)')a, procur! co #e!#'!'e en!-!#:$e# con8!n! e Deu" o "en*'o '!" E"cr*ur!" '$n!", %uene#!" !p#!en*e "e encerr!. 9!" no 'e$e" con*en*!r3*e co-!*er e procur!r p!r! copreen'er !" co"!" 'e Deu", *en"

nece""'!'e !-"o#u*! '! orat)o. Prec"!en*e p!r! no" e=or*!r !e#! 4 %ue o S!#$!'or no "e #*ou ! '7er procur! eencon*r!re"K e -!*e e "er3$o"3: !-er*oK, !" !cre"cen*ou pe'e rece-ere"K 2C.

A e"*e prop"*o, por4, 'e$e3"e e')tar o r)sco de umaaborda$em )d)')dual)sta, *en'o pre"en*e %ue ! P!#!$r! 'e Deu"no" 4 '!'! prec"!en*e p!r! con"*rur counho, p!r! no" unrn! Ver'!'e, no no""o c!nho p!r! Deu". Sen'o u! P!#!$r! %ue"e 'r/e ! c!'! u pe""o!#en*e, 4 *!-4 u! P!#!$r! %uecon"*r coun'!'e, %ue con"*r ! I/re&!. Por ""o, o te=to

sa$rado de'e-se abordar sempre a comuh+o ecles)al. ;oee*o, +4 u*o por*!n*e ! #e*ur! coun*:r!, por%ue o "u&e*o$$o '! S!/r!'! E"cr*ur! 4 o Po$o 'e Deu", 4 ! I/re&!. (<) AE"cr*ur! no per*ence !o p!""!'o, por%ue o "eu "u&e*o, o Po$o 'eDeu" n"pr!'o pe#o prpro Deu", 4 "epre o e"o e, por*!n*o,! P!#!$r! e"*: "epre $$! no "u&e*o $$o. En*o 4 por*!n*e #er !S!/r!'! E"cr*ur! e ou$3#! n! counho '! I/re&!, "*o 4, co*o'!" !" /r!n'e" *e"*eunh!" 'e"*! P!#!$r!, ! coe!r 'o"prero" P!'re" !*4 !o" S!n*o" 'e ho&e e !o 9!/"*4ro !c*u!#2.

Por ""o, n! #e*ur! or!n*e '! S!/r!'! E"cr*ur!, o lu$ar 

 pr)')le$)ado 0 a L)tur$)a, p!r*cu#!ren*e a Eucar)st)a, n! %u!#, !oce#e-r!r o ;orpo e o S!n/ue 'e ;r"*o no S!cr!en*o, "e !c*u!#7!no eo 'e n" ! prpr! P!#!$r!. E cer*o "en*'o, ! #e*ur!or!n*e pe""o!# e coun*:r! 'e$e "er $$'! "epre e re#!oco ! ce#e-r!o euc!r>"*c!. A"" coo ! !'or!o euc!r>"*c!prep!r!, !cop!nh! e pro#on/! ! #*ur/! euc!r>"*c!25,  !""*!-4 ! #e*ur! or!n*e pe""o!# e coun*:r! prep!r!,

2

Page 30: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 30/69

!cop!nh! e !proun'! o %ue ! I/re&! ce#e-r! co ! proc#!!o'! P!#!$r!, no -*o #*Nr/co. ;o#oc!n'o e re#!o *o e"*re*!lect)o e #*ur/!, po'e3"e 'en*8c!r e#hor o" cr*4ro" %ue'e$e /u!r e"*! #e*ur! no con*e=*o '! p!"*or!# e '! $'!e"pr*u!# 'o Po$o 'e Deu".

FH. o" 'ocuen*o" %ue prep!r!r! e !cop!nh!r! o S>no'o,!#ou3"e 'o" $:ro" 4*o'o" p!r! "e !-er!r, co ru*o e n! 4, '!"S!/r!'!" E"cr*ur!". To'!$! pre"*ou3"e !or !*eno M lect)od)')a, %ue +4 $er'!'er!en*e c!p!7 no " 'e 'e"$en'!r !o 8e#o *e"ouro '! P!#!$r! 'e Deu", !" *!-4 'e cr!r o encon*roco ;r"*o, P!#!$r! '$n! $$!2.  uero !%u #e-r!r,-re$een*e, o" "eu" p!""o" un'!en*!" coe! co ! #e*ur!(lect)o) 'o *e=*o, %ue "u"c*! ! n*erro/!o "o-re u !u*6n*coconhecen*o 'o "eu con*eN'o o que d)3 o te=to b8bl)co em s)

Se e"*e oen*o, corre3"e o r"co %ue o *e=*o "e *orne "oen*eu pre*e=*o p!r! nunc! u#*r!p!""!r o" no""o" pen"!en*o".Se/ue3"e 'epo" ! e'*!o (med)tat)o), 'ur!n*e ! %u!# no"per/un*!o" que os d)3 o te=to b8bl)co A%u, c!'! u,pe""o!#en*e, !" *!-4 coo re!#'!'e coun*:r!, 'e$e 'e3=!r3"e "en"-#7!r e pXr e %ue"*o, por%ue no "e *r!*! 'econ"'er!r p!#!$r!" pronunc!'!" no p!""!'o, !" no pre"en*e.Suce""$!en*e, che/!3"e !o oen*o '! or!o (orat)o), %ue"upe ! per/un*! que d)3emos ao Sehor, em resposta 1 sua&ala'ra A or!o, en%u!n*o pe''o, n*erce""o, !co 'e /r!!"

e #ou$or, 4 o prero o'o coo ! P!#!$r! no" *r!n"or!.?n!#en*e, ! lect)o d)')a conc#u3"e co ! con*ep#!o(cotemplat)o), 'ur!n*e ! %u!# !""uo" coo 'o 'e Deu" o"eu prpro o#h!r, !o &u#/!r ! re!#'!'e, e n*erro/!o3no" qual 0a co'ers+o da mete, do cora5+o e da ')da que o Sehor os

 pede So P!u#o, n! Carta aos Romaos, !8r! +o $o"conore" co e"*e "4cu#o, !" *r!n"or!3$o" pe#! reno$!o'! $o""! en*e, ! 8 'e conhecer'e" ! $on*!'e 'e Deu" o %ue 4-o, o %ue #he 4 !/r!':$e# e o %ue 4 pere*o (12,2). De !c*o, !con*ep#!o *en'e ! cr!r e n" u! $"o "!penc!# '!

re!#'!'e, "e/un'o Deu", e ! or!r e n" +o pen"!en*o 'e;r"*o (1;or 2,1). A%u, ! P!#!$r! 'e Deu" !p!rece coo cr*4ro'e '"cernen*o e#! 4 +$$!, e8c!7 e !" pene*r!n*e %ue u!e"p!'! 'e 'o" /ue" pene*r! !*4 '$'r ! !#! e o corpo, !" &un*ur!" e !" e'u#!" e '"cerne o" pen"!en*o" e n*ene" 'ocor!o (e- ,12). : %ue recor'!r !n'! %ue ! lect)o d)')a noe"*: conc#u>'!, n! "u! 'nc!, en%u!n*o no che/!r M !co

C0

Page 31: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 31/69

(act)o), %ue pe#e ! e="*6nc! 'o 8e# ! 'o!r3"e !o" ou*ro" n!c!r'!'e.

E"*e" p!""o" encon*r!o3#o" "n*e*7!'o" e re"u'o", 'eor! "u-#e, n! 8/ur! '! 9e 'e Deu". 9o'e#o p!r! *o'o o 8e#'e !co#hen*o 'c# '! P!#!$r! '$n!, e#! +con"er$!$! *o'!"

e"*!" co"!", pon'er!n'o3!" no "eu cor!o (Lc 2,1 c. 2,51), e"!-! encon*r!r o ne=o proun'o %ue une o" !con*ecen*o", o"!c*o" e !" re!#'!'e", !p!ren*een*e 'e"cone=o", no /r!n'e'e">/no '$no2H.

A#4 '""o, %uero #e-r!r ! recoen'!o e*! 'ur!n*e oS>no'o, re#!*$! M por*nc! '! #e*ur! pe""o!# '! E"cr*ur! coopr:*c! %ue pre$6 ! po""-#'!'e *!-4 'e o-*er, "e/un'o !"'"po"e" h!-*u!" '! I/re&!, ! n'u#/6nc! p!r! " prpro oup!r! o" 'eun*o"2F.  A pr:*c! '! n'u#/6nc!2

  p#c! ! 'ou*rn!'o" 4r*o" n8n*o" 'e ;r"*o %ue ! I/re&!, coo n"*r! '!

re'eno, conce'e e !p#c! , !" "upe *!-4 ! 'ou*rn! '!;ounho 'o" S!n*o", %ue no" o"*r! +coo 4 >n*! ! no""!uno e ;r"*o e %u!n*o ! $'! "o-ren!*ur!# 'e c!'! u po'e!u=#!r o" ou*ro"C00.  e"*! per"pec*$!, ! #e*ur! '! P!#!$r! 'eDeu" !po!3no" no c!nho 'e pen*6nc! e con$er"o, per*e3no" !proun'!r o "en*'o 'e per*en! ec#e"!# e con"er$!3no"nu! !#!r'!'e !" proun'! co Deu". ;oo !8r!$!S!n*o A-r"o, %u!n'o *o!o" n!" o", co 4, !" S!/r!'!"E"cr*ur!" e !" #eo" co ! I/re&!, ! pe""o! hu!n! $o#*! !p!""e!r co Deu" no p!r!>"oC01.

&ala'ra de "eus e ora5+o mar)aa

FF. Pen"!n'o n! re#!o n'$">$e# en*re ! P!#!$r! 'e Deu" e 9!r!'e !7!r4, con$'o, &un*!en*e co o" P!'re" "no'!", !proo$er en*re o" 84", "o-re*u'o n! $'! !#!r, !" or!e"!r!n!" %ue con"**ue u! !&u'! p!r! e'*!r o" "!n*o""*4ro" n!rr!'o" pe#! S!/r!'! E"cr*ur!. U eo u*o N*# 4,por e=ep#o, ! rec*!o pe""o!# ou coun*:r! 'o Ros2r)o C02, %ue

repercorre &un*!en*e co 9!r! o" "*4ro" '! $'! 'e ;r"*oC0C

 e%ue o p!p! Joo P!u#o II %u" enr%uecer co o" "*4ro" 'e #u7 C0.B con$enen*e %ue o !nNnco 'o" '$er"o" "*4ro" "e&!!cop!nh!'o por -re$e" *recho" '! Q>-#! "o-re o "*4roenunc!'o, p!r! !"" !$orecer ! eor7!o 'e !#/u!"e=pre""e" "/n8c!*$!" '! E"cr*ur! re#!*$!" !o" "*4ro" '!$'! 'e ;r"*o.

C1

Page 32: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 32/69

A#4 '""o, o S>no'o recoen'ou %ue "e proo$! en*re o"84" ! rec*!o '! or!o 'o  A$elus "om)). Tr!*!3"e 'e u!or!o "p#e" e proun'! %ue no" per*e +recor'!r '!r!en*eo Ver-o Enc!rn!'oC05. B opor*uno %ue o Po$o 'e Deu", !" !>#!"e !" coun'!'e" 'e pe""o!" con"!/r!'!" "e&! 84" ! e"*!

or!o !r!n!, %ue ! *r!'o no" con$'! ! re7!r !o !#$orecer,!o eo3'! e !o en*!r'ecer. ! or!o 'o  A$elus "om)),pe'o" ! Deu" %ue, pe#! n*erce""o 'e 9!r!, no" "e&! conce''o*!-4 cuprr ! $on*!'e 'e Deu" coo e#! e !co#her e n" !"u! P!#!$r!. E"*! pr:*c! po'e !&u'!r3no" ! n*en"8c!r u !or!u*6n*co !o "*4ro '! Enc!rn!o.

9erece "er conhec'!", !prec!'!" e 'un''!" *!-4!#/u!" !n*/!" or!e" 'o Oren*e cr"*o %ue, !*r!$4" 'e u!reer6nc! M 4heotoos, M 9e 'e Deu", percorre *o'! ! h"*r!'! "!#$!o. Reero3no" p!r*cu#!ren*e !o  Aath)stos e M

&arales)s. So hno" 'e #ou$or c!n*!'o" e or! 'e #*!n!,pre/n!'o" 'e 4 ec#e"!# e 'e !#u"e" ->-#c!", %ue !&u'! o"84" ! e'*!r &un*!en*e co 9!r! o" "*4ro" 'e ;r"*o. Deo'o e"pec!#, o $ener:$e# hno M 9e 'e Deu" 'enon!'o

 Aath)stos %uer '7er c!n*!'o per!necen'o 'e p4 , repre"en*!u! '!" !" !#*!" e=pre""e" 'e pe'!'e !r!n! '! *r!'o-7!n*n!C0.  Re7!r co e"*!" p!#!$r!" '#!*! ! !#! e '"pe3n!p!r! ! p!7 %ue $e 'o A#*o, 'e Deu" ! p!7 %ue 4 o prpro ;r"*o,n!"c'o 'e 9!r! p!r! ! no""! "!#$!o.

&ala'ra de "eus e 4erra Sata

F. Recor'!n'o o Ver-o 'e Deu" %ue "e !7 c!rne, no "eo 'e 9!r!'e !7!r4, o no""o cor!o $o#*!3"e !/or! p!r! !%ue#! Terr! on'e"e cupru o "*4ro '! no""! re'eno e 'on'e ! P!#!$r! 'eDeu" "e 'un'u !*4 !o" con8n" 'o un'o. De !c*o, por o-r! 'oE"p>r*o S!n*o, o Ver-o enc!rnou nu oen*o concre*o e nu#u/!r 'e*ern!'o, nu! or#! 'e *err! "*u!'! no" con8n" 'oIp4ro Ro!no. Por ""o, %u!n*o !" con*ep#!o" !

un$er"!#'!'e e ! unc'!'e '! pe""o! 'e ;r"*o, *!n*o !"o#h!o" !/r!'ec'o" p!r! !%ue#! Terr! on'e Je"u" n!"ceu, $$eu e"e en*re/ou ! " e"o por *o'o" n". A" pe'r!" "o-re !" %u!"c!nhou o no""o Re'en*or per!nece p!r! n" c!rre/!'!" 'erecor'!e" e con*nu! ! +/r*!r ! Qo!3o$!. Por ""o, o" P!'re""no'!" #e-r!r! ! e=pre""o e#7 '!'! M Terr! S!n*! +o %un*oE$!n/e#hoC0H.  ;oo 4 por*!n*e ! e="*6nc! 'e coun'!'e"

C2

Page 33: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 33/69

cr"*" n!%ue#e" #u/!re", !pe"!r '!" nNer!" '8cu#'!'e"Y OS>no'o 'o" Q"po" e=pre proun'! "o#'!re'!'e ! *o'o" o"cr"*o" %ue $$e n! Terr! 'e Je"u", '!n'o *e"*eunho '! 4 noRe""u"c*!'o. L:, o" cr"*o" "o ch!!'o" ! "er$r coo +u!ro# 'e 4 p!r! ! I/re&! un$er"!# e *!-4 coo eren*o 'e

h!ron!, "!-e'or! e e%u#>-ro n! $'! 'u! "oce'!'e %ue*r!'con!#en*e o e con*nu! ! "er p#ur!#"*!, u#*4*nc! eu#*rre#/o"!C0F.

A Terr! S!n*! con*nu! !n'! ho&e ! "er e*! 'e pere/rn!o'o po$o cr"*o, $$'! coo /e"*o 'e or!o e 'e pen*6nc!,coo o er! &: n! !n*/u'!'e, "e/un'o o *e"*eunho 'e !u*ore"coo So JernoC0.  u!n*o !" $o#*!o" o o#h!r e o cor!op!r! ! Jeru"!#4 *erren!, *!n*o !" "e n!! e n" o 'e"e&o'! Jeru"!#4 ce#e"*e, $er'!'er! e*! 'e *o'! ! pere/rn!o, e !p!=o 'e %ue o noe 'e Je"u" o Nnco e %ue "e encon*r! !

"!#$!o "e&! reconhec'o por *o'o" (c. Ac* ,12).

CC

Page 34: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 34/69

III PARTEVERBUM MUN"<

«N)$u0m %ama)s ')u a "eus?o ()lho ;)co, que est2 o se)o do &a),

0 que o deu a cohecer#(Jo 1,1F)

C

Page 35: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 35/69

A 9ISSZO DA IGREJAAU;IAR A PALAVRA DE DEUS AO 9UDO

 A &ala'ra que sa) do &a) e 'olta para o &a)

0. So Joo "u-#nh! or*een*e o p!r!'o=o un'!en*!# '! 4cr"*. Por u #!'o, !8r! %ue +nn/u4 &!!" $u ! Deu" (Jo1,1F c. 1Jo  ,12) 'e o'o nenhu po'e !" no""!" !/en",conce*o" ou p!#!$r!" 'e8nr ou c!#cu#!r ! re!#'!'e n8n*! 'oA#*>""o per!nece o "eus semper ma)or . Por ou*ro #!'o, '7 %uere!#en*e o Ver-o +"e e7 c!rne (Jo 1,1). O ?#ho un/4n*o, %uee"*: $o#*!'o p!r! o "eo 'o P!, re$e#ou o Deu" %ue +nn/u4 &!!" $u (Jo 1,1F). Je"u" ;r"*o $e ! n" +cheo 'e /r!! e 'e$er'!'e (Jo 1,1), %ue no" "o '!'!" por eo 'e#e (c. Jo 1,1H)

'e !c*o, +'! "u! p#en*u'e 4 %ue *o'o" n" rece-eo", /r!!"o-re /r!! (Jo  1,1). E !"", no Pr#o/o, o e$!n/e#"*! Joocon*ep#! o Ver-o 'e"'e o "eu e"*!r &un*o 'e Deu" p!""!n'o pe#o!7er3"e c!rne, !*4 !o re/re""o !o "eo 'o P!, #e$!n'o con"/o !no""! prpr! hu!n'!'e %ue !""uu p!r! "epre. e"*e "!r 'oP! e $o#*!r !o P! (c. Jo 1C,C 1,2F 1H,F.10), E#e !pre"en*!3"e3no" coo o +!rr!'or 'e Deu" (c. Jo  1,1F). De !c*o, o ?#ho !8r! S!n*o Ireneu 'e Lo +4 o Re$e#!'or 'o P!C10.  Je"u" 'e!7!r4 4, por !"" '7er, o +e=e/e*! 'e Deu" %ue +nn/u4 &!!" $u +E#e 4 ! !/e 'o Deu" n$">$e# (;# 1,15). ;upre3

"e !%u ! proec! 'e I"!>!" re#!*$! M e8c:c! '! P!#!$r! 'oSenhor !"" coo ! chu$! e ! ne$e 'e"ce 'o c4u p!r! re/!r e!7er /ern!r ! *err!, !"" *!-4 ! P!#!$r! 'e Deu" +no$o#*! "e *er pro'u7'o o "eu ee*o, "e *er e=ecu*!'o ! nh!$on*!'e e cupr'o ! "u! ""o (I" 55,10311). Je"u" ;r"*o 4e"*! P!#!$r! 'e8n*$! e e8c!7 %ue "!u 'o P! e $o#*ou ! E#e,re!#7!n'o pere*!en*e no un'o ! "u! $on*!'e.

 Auc)ar ao mudo o «Lo/o"# da Espera5a

1. O Ver-o 'e Deu" councou3no" ! $'! '$n! %ue *r!n"8/ur! !!ce '! Terr!, !7en'o no$!" *o'!" !" co"!" (c. Ap 21,5). A "u!P!#!$r! en$o#$e3no" no " coo dest)at2r)os '! re$e#!o'$n!, !" *!-4 coo "eu" arautos. E#e, o en$!'o 'o P! p!r!cuprr ! "u! $on*!'e (c. Jo 5,C3CF ,CF30 H,131F), !*r!3no"! " e en$o#$e3no" n! "u! $'! e ""o. A"", o E"p>r*o 'o

C5

Page 36: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 36/69

Re""u"c*!'o h!-#*! ! no""! $'! p!r! o !nNnco e8c!7 '! P!#!$r!e *o'o o un'o. B ! e=per6nc! '! prer! coun'!'e cr"*,%ue $! 'un'r3"e ! P!#!$r! por eo '! pre/!o e 'o*e"*eunho (c. Ac*  ,H). uero c*!r !%u p!r*cu#!ren*e ! $'!'o Ap"*o#o P!u#o, u hoe !rre-!*!'o cop#e*!en*e pe#o

Senhor (c. ?# C,12) +&: no "ou eu %ue $$o, 4 ;r"*o %ue $$e e (G# 2,20) e pe#! "u! ""o +A 'e "e eu noe$!n/e#7!rY (1;or ,1), cen*e 'e %ue e ;r"*o "e re$e#!re!#en*e ! "!#$!o 'e *o'!" !" n!e", ! #-er*!o '!e"cr!$'o 'o pec!'o p!r! en*r!r n! #-er'!'e 'o" 8#ho" 'e Deu".

;o ee*o, o %ue ! I/re&! !nunc! !o un'o 4 o +Lo$os daEspera5a (c. 1Pe  C,15) o "er hu!no prec"! '! +/r!n'eE"per!n! p!r! po'er $$er o "eu prpro pre"en*e ! /r!n'ee"per!n! %ue 4 +!%ue#e Deu" %ue po""u u ro"*o hu!no e %ueno" !ou !*4 !o 8K (Jo 1C,1) C11.  Por ""o, n! "u! e""6nc!, !

I/re&! 4 ""on:r!. o po'eo" /u!r'!r p!r! n" !" p!#!$r!" 'e$'! e*ern!, %ue rece-eo" no encon*ro co Je"u" ;r"*o "o p!r!*o'o", p!r! c!'! pe""o!. ;!'! pe""o! 'o no""o *epo %uer o"!-! %uer no *e nece""'!'e 'e"*e !nNnco. O=!#: o Senhor"u"c*e en*re o" hoen" e !" u#here", coo no" *epo" 'oproe*! A", no$! oe e no$! "e'e '!" p!#!$r!" 'o Senhor (c.A F,11). A n" c!-e ! re"pon"!-#'!'e 'e *r!n"*r !%u#o %uepor no""! $e7 *>nh!o", por /r!!, rece-'o.

"a &ala'ra de "eus der)'a a m)ss+o da I$re%a

2. O S>no'o 'o" Q"po" re!8rou co $ee6nc! ! nece""'!'e'e re$/or!r n! I/re&! ! con"c6nc! ""on:r!, pre"en*e no Po$o'e Deu" 'e"'e ! "u! or/e. O" prero" cr"*o" con"'er!r! o"eu !nNnco ""on:ro coo u! nece""'!'e 'er$!'! '!prpr! n!*ure7! '! 4 o Deu" e %ue !cre'*!$! er! o Deu"'e *o'o", o Deu" Nnco e $er'!'ero %ue "e !ne"*!r! n! h"*r!'e I"r!e# e, por 8, no "eu ?#ho, oerecen'o !"" ! re"po"*! %ue*o'o" o" "ere" hu!no", no "eu >n*o, !/u!r'!. A" prer!"

coun'!'e" cr"*" "en*r! %ue ! "u! 4 no per*enc! ! uco"*ue cu#*ur!# p!r*cu#!r, %ue '$er/e 'e po$o p!r! po$o, !"!o -*o '! $er'!'e, %ue '7 re"pe*o /u!#en*e ! *o'!" !"pe""o!".

 T!-4 !%u So P!u#o no" #u"*r!, co ! "u! $'!, o "en*'o'! ""o cr"* e ! "u! or/n:r! un$er"!#'!'e. Pen"eo" noep"'o 'o Arep!/o 'e A*en!", n!rr!'o pe#o"  Actos dos

C

Page 37: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 37/69

 Apstolos (c. 1H,13C). O Ap"*o#o '!" !e" en*r! e ':#o/oco /en*e" 'e cu#*ur!" '$er"!", n! cer*e7! 'e %ue o "*4ro 'eDeu", Cohec)do-"escohec)do, 'o %u!# *o'o o "er hu!no *eu! cer*! percepo e-or! conu"!, re$e#ou3"e re!#en*e n!h"*r! +O %ue $ener!" "e conhecer, 4 %ue eu $o" !nunco

(Ac*  1H,2C). De !c*o, ! no$'!'e 'o !nNnco cr"*o 4 !po""-#'!'e 'e '7er ! *o'o" o" po$o" +E#e o"*rou3"e. E#e epe""o!. E !/or! e"*: !-er*o o c!nho p!r! E#e. A no$'!'e 'o!nNnco cr"*o no con""*e nu pen"!en*o !" nu !c*o E#ere$e#ou3"e. C12

 A &ala'ra e o Re)o de "eus

C. Por con"e/un*e, ! ""o '! I/re&! no po'e "er con"'er!'!

coo re!#'!'e !cu#*!*$! ou "up#een*!r '! $'! ec#e"!#. Tr!*!3"e 'e 'e=!r %ue o E"p>r*o S!n*o no" !""#e ! ;r"*o,p!r*cp!n'o !"" n! "u! prpr! ""o +A"" coo o P! een$ou, *!-4 Eu $o" en$o ! $" (Jo 20,21), 'e o'o !counc!r ! P!#!$r! co ! $'! n*er!. B ! prpr! P!#!$r! %ue no"pe#e p!r! o" ro" 4 ! P!#!$r! %ue #un!, pur8c!, con$er*en" "oo" !pen!" "er$'ore".

Por ""o, 4 nece"":ro 'e"co-rr c!'! $e7 !" ! ur/6nc! e !-e#e7! 'e !nunc!r ! P!#!$r! p!r! ! $n'! 'o Reno 'e Deu", %ue oprpro ;r"*o pre/ou. e"*e "en*'o, reno$!o" ! con"c6nc!

*o !#!r !o" P!'re" '! I/re&! 'e %ue o !nNnco '! P!#!$r! *ecoo con*eN'o o Reno 'e Deu" (c. 9c 1,1315), "en'o e"*e a prpr)a pessoa de *esus (o  Autobas)le)a), coo "u/e"*$!en*e#e-r! Or>/ene"C1C.  O Senhor oerece ! "!#$!o !o" "ere"hu!no" 'e c!'! 4poc!. To'o" no" '!o" con*! 'e %uonece"":ro 4 %ue ! #u7 'e ;r"*o #une c!'! -*o '!hu!n'!'e ! !>#!, ! e"co#!, ! cu#*ur!, o *r!-!#ho, o *epo#$re e o" ou*ro" "ec*ore" '! $'! "oc!#C1. o "e *r!*! 'e !nunc!ru! p!#!$r! !ne"*e"!n*e, !" 'e"n"*!#!'or!, %ue ch!! Mcon$er"o, %ue *orn! !ce"">$e# o encon*ro co E#e, !*r!$4" 'o %u!#

ore"ce u! hu!n'!'e no$!.

4odos os bapt)3ados respos2'e)s do a;c)o

. U! $e7 %ue *o'o o Po$o 'e Deu" 4 u po$o +en$!'o, oS>no'o re!8rou %ue +! ""o 'e !nunc!r ! P!#!$r! 'e Deu" 4

CH

Page 38: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 38/69

'e$er 'e *o'o" o" '"c>pu#o" 'e Je"u" ;r"*o, e con"e%u6nc! 'o"eu -!p*"oC15. enhu! pe""o! %ue cr6 e ;r"*o po'e "en*r3"e !#he! ! e"*! re"pon"!-#'!'e %ue 'er$! 'o !c*o 'e e#!per*encer "!cr!en*!#en*e !o ;orpo 'e ;r"*o. E"*! con"c6nc!'e$e "er 'e"per*!'! e c!'! !>#!, p!r%u!, coun'!'e,

!""oc!o e o$en*o ec#e"!#. Por*!n*o, *o'! ! I/re&!, en%u!n*o"*4ro 'e counho, 4 ""on:r! e c!'! u, no "eu prproe"*!'o 'e $'!, 4 ch!!'o ! '!r u! con*r-uo nc"$! p!r! o!nNnco cr"*o.

B)spos e sacerdotes, "e/un'o ! ""o prpr! 'e c!'! u,"o o" prero" ch!!'o" ! u! $'! c!*$!'! pe#o "er$o '!P!#!$r!, p!r! !nunc!r o E$!n/e#ho, ce#e-r!r o" S!cr!en*o" eor!r o" 84" no conhecen*o !u*6n*co '!" E"cr*ur!". Sn*!3"e *!-4 o" d)2coos ch!!'o" ! co#!-or!r, "e/un'o ! prpr!""o, p!r! e"*e copro""o 'e e$!n/e#7!o.

 A ')da cosa$rada re"p#!n'ece, e *o'! ! h"*r! '! I/re&!,pe#! "u! c!p!c'!'e 'e !""ur e=p#c*!en*e o 'e$er 'o !nNncoe '! pre/!o '! P!#!$r! 'e Deu", n! m)ss)o ad $etes e n!""*u!e" !" '>ce", o"*r!n'o3"e '"pon>$e# *!-4 p!r! !"no$!" con'e" 'e e$!n/e#7!o, epreen'en'o co cor!/e e!u':c! no$o" percur"o" e no$o" 'e"!8o" p!r! o !nNnco e8c!7 '!P!#!$r! 'e Deu"C1.

Os !0)s le)$os "o ch!!'o" ! e=ercer ! "u! ""opro4*c!, %ue 'er$! 'rec*!en*e 'o Q!p*"o, e *e"*eunh!r oE$!n/e#ho n! $'! ':r! on'e %uer %ue "e encon*re. A e"*e

re"pe*o, o" P!'re" "no'!" e=prr! +! !" $$! e"*! e/r!*'o -e coo encor!&!en*o pe#o "er$o M e$!n/e#7!o%ue u*o" #e/o", e p!r*cu#!ren*e !" u#here", pre"*! co/enero"'!'e e '#/6nc! n!" coun'!'e" e"p!#h!'!" pe#oun'o, ! e=ep#o 'e 9!r! 'e 9!/'!#!, prer! *e"*eunh! '!!#e/r! p!"c!#C1H.  A#4 '""o, o S>no'o reconhece, co /r!*'o,%ue o" o$en*o" ec#e"!" e !" no$!" coun'!'e" con"**ue,n! I/re&!, u! /r!n'e or! p!r! ! e$!n/e#7!o ne"*e *epo,pe#n'o ! 'e"en$o#$er no$!" or!" 'e !nNnco 'o E$!n/e#hoC1F.

 A ecess)dade da «""o !' /en*e"#

5. Ao e=or*!r *o'o" o" 84" p!r! o !nNnco '! P!#!$r! '$n!, o"P!'re" "no'!" re!8r!r! ! nece""'!'e, no no""o *epo*!-4, 'e u 'ec''o epenho n! m)ss)o ad $etes. A I/re&!no po'e 'e o'o !#/u #*!r3"e ! u! p!"*or!# 'e

CF

Page 39: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 39/69

+!nu*eno p!r! !%ue#e" %ue &: conhece o E$!n/e#ho 'e;r"*o. O !r'or ""on:ro 4 u "n!# c#!ro '! !*ur'!'e 'e u!coun'!'e ec#e"!#. A#4 '""o, o" P!'re" e=prr! $$!en*e! con"c6nc! 'e %ue ! P!#!$r! 'e Deu" 4 ! $er'!'e "!#$>8c! '!%u!# *e nece""'!'e c!'! "er hu!no e *o'o o *epo. Por ""o,

o !nNnco 'e$e "er e=p#>c*o. A I/re&! 'e$e r !o encon*ro 'e *o'o"co ! or! 'o E"p>r*o (c. 1;or 2,5) e con*nu!r proe*c!en*e !'een'er o 're*o e ! #-er'!'e '!" pe""o!" e"cu*!re ! P!#!$r!'e Deu", procur!n'o o" eo" !" e8c!7e" p!r! ! proc#!!r,e"o "o- r"co 'e per"e/uoC1.  A *o'o" ! I/re&! "e "en*e'e$e'or! 'e !nunc!r ! P!#!$r! %ue "!#$! (c. R 1,1).

 A;c)o e o'a e'a$el)3a5+o

. O p!p! Joo P!u#o II, n! e"*er! 'e %u!n*o &: e=pre""!r! o p!p!P!u#o VI, n! E=or*!o !po"*#c! E'a$el)) ut)ad), *nh! 'eu*o" o'o" #e-r!'o !o" 84" ! nece""'!'e 'e u! no$!e"*!o ""on:r! p!r! *o'o o Po$o 'e Deu"C20.  ! !#$or!'! 'o*ercero #4no, no " e="*e u*o" po$o" %ue !n'! noconhecer! ! Qo!3o$!, !" h: *!-4 u*o" cr"*o" %ue *6nece""'!'e %ue #he" "e&! !nunc!'! no$!en*e, 'e o'o per3"u!"$o, ! P!#!$r! 'e Deu", p!r! po'ere !"" e=peren*!rconcre*!en*e ! or! 'o E$!n/e#ho. : u*o" ro" %ue "o+-!p*7!'o" !" no "u8cen*een*e e$!n/e#7!'o"C21.  B

re%uen*e $er n!e", ou*ror! rc!" 'e 4 e 'e $oc!e", %ue $oper'en'o ! prpr! 'en*'!'e, "o- ! nu6nc! 'e u! cu#*ur!"ecu#!r7!'!C22.  A e=/6nc! 'e u! no$! e$!n/e#7!o, *o"en*'! pe#o eu $ener!'o Pre'ece""or, 'e$e3"e re!8r!r "ee'o, n! cer*e7! '! e8c:c! '! P!#!$r! '$n!. A I/re&!, "e/ur! '!8'e#'!'e 'o "eu Senhor, no "e c!n"! 'e !nunc!r ! -o!3no$! 'oE$!n/e#ho e con$'! *o'o" o" cr"*o" ! re'e"co-rre o !"c>no'e "e/ur ;r"*o.

&ala'ra de "eus e testemuho cr)st+o

H. O" hor7on*e" en"o" '! ""o ec#e"!# e ! cop#e='!'e '!"*u!o pre"en*e re%uere ho&e o'!#'!'e" reno$!'!" p!r! "epo'er counc!r e8c!7en*e ! P!#!$r! 'e Deu". O E"p>r*o S!n*o,!/en*e pr:ro 'e *o'! ! e$!n/e#7!o, nunc! 'e=!r: 'e /u!r !I/re&! 'e ;r"*o ne"*! !c*$'!'e. An*e" 'e !" n!'!, 4 por*!n*e

C

Page 40: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 40/69

%ue c!'! o'!#'!'e 'e !nNnco *enh! pre"en*e ! re#!on*r>n"ec! en*re comu)ca5+o da &ala'ra de "eus e testemuhocr)st+o '""o 'epen'e ! prpr! cre'-#'!'e 'o !nNnco. Por u#!'o, 4 nece"":r! ! P!#!$r! %ue coun%ue !%u#o %ue o prproSenhor no" '""e por ou*ro, 4 n'"pen":$e# '!r, co o

*e"*eunho, cre'-#'!'e ! e"*! P!#!$r!, p!r! %ue no !p!re!coo u! -e#! 8#o"o8! ou u*op!, !" !n*e" coo u! re!#'!'e%ue "e po'e $$er e %ue !7 $$er. E"*! recproc'!'e, en*re P!#!$r!e *e"*eunho, recor'! o o'o coo o prpro Deu" "e councoupor eo '! enc!rn!o 'o "eu Ver-o. A P!#!$r! 'e Deu" !#c!n!!" pe""o!" +!*r!$4" 'o encon*ro co *e"*eunh!" %ue ! *orn!pre"en*e e $$!C2C.  P!r*cu#!ren*e, !" no$!" /er!e" *6nece""'!'e 'e "er n*ro'u7'!" n! P!#!$r! 'e Deu" +!*r!$4" 'oencon*ro e 'o *e"*eunho !u*6n*co 'o !'u#*o, '! nu6nc!po"*$! 'o" !/o" e '! /r!n'e cop!nh! %ue 4 ! coun'!'e

ec#e"!#C2.: u! re#!o e"*re*! en*re o *e"*eunho '! E"cr*ur!,

coo !*e"*!'o %ue ! P!#!$r! 'e Deu" ': 'e " e"!, e o*e"*eunho 'e $'! 'o" cren*e". U p#c! e con'u7 !o ou*ro. O*e"*eunho cr"*o counc! ! P!#!$r! !*e"*!'! n!" E"cr*ur!".Por "u! $e7, !" E"cr*ur!" e=p#c! o *e"*eunho %ue o" cr"*o""o ch!!'o" ! '!r co ! prpr! $'!. De"*e o'o, !%ue#e" %ueencon*r! *e"*eunh!" cre'>$e" 'o E$!n/e#ho "o #e$!'o" !con"*!*!r ! e8c:c! '! P!#!$r! 'e Deu" n!%ue#e" %ue ! !co#he.

F. e"*! crcu#!r'!'e, en*re *e"*eunho e P!#!$r!,copreen'e3"e !" !8r!e" 'o p!p! P!u#o VI, n! E=or*!o!po"*#c! E'a$el)) ut)ad). A no""! re"pon"!-#'!'e no "e#*! ! "u/err !o un'o $!#ore" %ue cop!r*#h!o" !" 4prec"o che/!r !o !nNnco e=p#>c*o '! P!#!$r! 'e Deu". S !"""ereo" 84" !o !n'!*o 'e ;r"*o +Por con"e/un*e, ! Qo!3o$!proc#!!'! pe#o *e"*eunho 'e $'! 'e$er:, !" ce'o ou !"*!r'e, "er !nunc!'! pe#! p!#!$r! 'e $'!. o h: $er'!'er!e$!n/e#7!o, "e o noe, ! 'ou*rn!, ! $'!, !" proe""!", oReno, o "*4ro 'e Je"u" 'e !7!r4, ?#ho 'e Deu", no ore

proc#!!'o" C25

.O !c*o 'o !nNnco '! P!#!$r! 'e Deu" re%uerer o*e"*eunho '! prpr! $'! 4 u '!'o -e pre"en*e n!con"c6nc! cr"*, 'e"'e !" "u!" or/en". O prpro ;r"*o 4 !*e"*eunh! 8e# e $er'!'er! (c. Ap  1,5 C,1), *e"*eunh! '!Ver'!'e (c. Jo 1F,CH). A e"*e prop"*o, 'e"e&o recor'!r o"nuer:$e" *e"*eunho" %ue *$eo" ! /r!! 'e ou$r, 'ur!n*e !

0

Page 41: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 41/69

!""e-#e! "no'!#. ?c:o" proun'!en*e pre""on!'o" co ore#!*o '!%ue#e" %ue "ou-er! $$er ! 4 e '!r #uno"o"*e"*eunho" 'o E$!n/e#ho, e"o "o- re/e" con*r:ro" !o;r"*!n"o ou e "*u!e" 'e per"e/uo.

 Tu'o "*o no no" 'e$e e*er e'o. O prpro Je"u" '""e !o"

"eu" '"c>pu#o" +U "er$o no 4 !or %ue o "eu "enhor. Se ! e per"e/ur! *!-4 $o" per"e/uro ! $" (Jo 15,20).Por ""o, 'e"e&o e#e$!r ! Deu", co *o'! ! I/re&!, u hno 'e#ou$or pe#o *e"*eunho 'e u*o" ro" e r" %ue, e"one"*e no""o *epo, 'er! ! $'! p!r! counc!r ! $er'!'e 'o!or 'e Deu" %ue no" o re$e#!'o e ;r"*o cruc8c!'o ere""u"c*!'o. A#4 '""o, e=pro ! /r!*'o '! I/re&! n*er! !o"cr"*o" %ue no "e ren'e per!n*e o" o-"*:cu#o" e !"per"e/ue" por c!u"! 'o E$!n/e#ho. Ao e"o *epo uno3no", co proun'! e "o#':r! e"*!, !o" 84" 'e *o'!" !"

coun'!'e" cr"*", p!r*cu#!ren*e n! ["! e n! [rc!, %ue,ne"*e *epo, !rr"c! ! $'! ou ! !r/n!#7!o "oc!# por c!u"!'! 4. Veo" re!#7!r3"e !%u o e"p>r*o '!" -e3!$en*ur!n!" 'oE$!n/e#ho p!r! !%ue#e" %ue "o per"e/u'o" por c!u"! 'o Senhor Je"u" (c. 9* 5,11). Ao e"o *epo no ce""!o" 'e er/uer !no""! $o7 p!r! %ue o" /o$erno" '!" n!e" /!r!n*! ! *o'o"#-er'!'e 'e con"c6nc! e 'e re#/o, nc#u"$e p!r! po'er*e"*eunh!r pu-#c!en*e ! prpr! 4C2.

PALAVRA DE DEUS E ;O9PRO9ISSO O 9UDO

Ser')r *esus os seus «)rm+os ma)s peque)os# (9* 25,0)

. A P!#!$r! '$n! #un! ! e="*6nc! hu!n! e #e$! !"con"c6nc!" ! re$ere e proun''!'e ! prpr! $'!, por%ue*o'! ! h"*r! '! hu!n'!'e e"*: "o- o &u>7o 'e Deu" +u!n'oo ?#ho 'o oe $er n! "u! /#r!, !cop!nh!'o por *o'o" o"

"eu" !n&o", "en*!r3"e3:, en*o, no "eu *rono 'e /#r!. Per!n*e E#ereunr3"e3o *o'!" !" n!e" (9* 25,C13C2). o no""o *epo,'e*eo3no" u*!" $e7e" "uper8c!#en*e no $!#or 'o n"*!n*e%ue p!""!, coo "e o""e rre#e$!n*e p!r! o u*uro. D$er"!en*e,o E$!n/e#ho recor'!3no" %ue c!'! oen*o '! no""! e="*6nc! 4por*!n*e e 'e$e "er $$'o n*en"!en*e, "!-en'o %ue c!'! u'e$er: pre"*!r con*!" '! prpr! $'!. o c!p>*u#o $n*e e cnco 'o

1

Page 42: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 42/69

E'a$elho de Mateus, o ?#ho 'o oe con"'er! coo e*o ouno e*o ! " !%u#o %ue *$ero" e*o ou 'e=!'o 'e !7er ! u "'o" "eu" +ro" !" pe%uenno" (25,0.5) +T$e oe e'e"*e"3e 'e coer, *$e "e'e e 'e"*e"3e 'e -e-er er!pere/rno e reco#he"*e"3e e"*!$! nu e 'e"*e"3e 'e $e"*r

!'oec e $"*!"*e"3e e"*$e n! pr"o e o"*e" *er co/o(25,C53C). De"*e o'o, 4 ! prpr! P!#!$r! 'e Deu" %ue no"recor'! ! nece""'!'e 'o no""o copro""o no un'o e ! no""!re"pon"!-#'!'e '!n*e 'e ;r"*o, Senhor '! "*r!. u!n'o!nunc!o" o E$!n/e#ho, e=or*!o3no" recproc!en*e ! cuprro -e e ! epenh!r3no" pe#! &u"*!, pe#! reconc#!o e pe#!p!7.

&ala'ra de "eus e comprom)sso a soc)edade pela %ust)5a

100. A P!#!$r! 'e Deu" pe#e ! pe""o! p!r! re#!e" !n!'!"pe#! rec*'o e pe#! &u"*!, con8r! o $!#or preco"o !o" o#ho" 'eDeu" 'e *o'!" !" !'/!" 'o "er hu!no p!r! *orn!r o un'o !" &u"*o e !" h!-*:$e#C2H. A prpr! P!#!$r! 'e Deu" 'enunc!, "e!-/u'!'e, !" n&u"*!" e proo$e ! "o#'!re'!'e e !/u!#'!'eC2F.  W #u7 '!" p!#!$r!" 'o Senhor, reconhe!o" po" o"+"n!" 'o" *epo" pre"en*e" n! h"*r!, no no" ur*eo" !ocopro""o e !$or 'e %u!n*o" "ore e "o $>*!" 'oe/o>"o. O S>no'o #e-rou %ue o copro""o pe#! &u"*! e !

*r!n"or!o 'o un'o 4 con"**u*$o '! e$!n/e#7!o. ;oo'7! o p!p! P!u#o VI, *r!*!3"e 'e +che/!r ! !*n/r e coo %ue !o'8c!r pe#! or! 'o E$!n/e#ho o" cr*4ro" 'e &u#/!r, o" $!#ore"%ue con*!, o" cen*ro" 'e n*ere""e, !" #nh!" 'e pen"!en*o, !"on*e" n"pr!'or!" e o" o'e#o" 'e $'! '! hu!n'!'e, %ue "e!pre"en*! e con*r!"*e co ! P!#!$r! 'e Deu" e co o 'e">/no'! "!#$!oC2.

;o e"*e o-&ec*$o, o" P!'re" "no'!" 'r/r! upen"!en*o p!r*cu#!r ! %u!n*o" e"*o epenh!'o" n! $'!po#>*c! e "oc!#. A e$!n/e#7!o e ! 'u"o '! P!#!$r! 'e Deu"

'e$e n"pr!r ! "u! !co no un'o M procur! 'o $er'!'ero-e 'e *o'o", no re"pe*o e prooo '! '/n'!'e 'e *o'! !pe""o!. ;er*!en*e no 4 *!re! 'rec*! '! I/re&! cr!r u!"oce'!'e !" &u"*!, e-or! #he c!-! o 're*o e o 'e$er 'en*er$r "o-re !" %ue"*e" 4*c!" e or!" %ue '7e re"pe*o !o-e '!" pe""o!" e 'o" po$o". ;ope*e "o-re*u'o !o" 84" #e/o"or!'o" n! e"co#! 'o E$!n/e#ho n*er$r 'rec*!en*e n! !co

2

Page 43: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 43/69

"oc!# e po#>*c!. Por ""o, o S>no'o recoen'! u! !'e%u!'!e'uc!o "e/un'o o" prnc>po" '! 'ou*rn! "oc!# '! I/re&!CC0.

101. A#4 '""o, %uero ch!!r ! !*eno /er!# p!r! ! por*nc!'e 'een'er e proo$er o" d)re)tos humaos de toda a pessoa,

%ue, coo *!", "o +un$er"!", n$o#:$e" e n!#en:$e"CC1.  AI/re&! !pro$e*! ! oc!"o e=*r!or'n:r! oerec'! pe#o no""o*epo p!r! %ue ! '/n'!'e hu!n!, !*r!$4" '! !8r!o 'e *!"'re*o", "e&! !" e8c!7en*e reconhec'! e proo$'!un$er"!#en*eCC2,  coo c!r!c*er>"*c! pre""! por Deu" cr!'orn! "u! cr!*ur!, !""u'! e re''! por Je"u" ;r"*o, !*r!$4" '!"u! enc!rn!o, or*e e re""urreo. Por ""o, ! 'u"o '!P!#!$r! 'e Deu" no po'e 'e=!r 'e reor!r ! con"o#'!o e ore"pe*o 'o" 're*o" hu!no" 'e c!'! pe""o!CCC.

 A;c)o da &ala'ra de "eus, recoc)l)a5+o e pa3 etre os po'os

102. Den*re o" nuero"o" -*o" 'e copro""o, o S>no'orecoen'ou $$!en*e ! prooo '! reconc#!o e '! p!7. ocon*e=*o !c*u!#, 4 /r!n'e ! nece""'!'e 'e 'e"co-rr ! P!#!$r! 'eDeu" coo on*e 'e reconc#!o e 'e p!7, por%ue ne#! Deu"reconc#! e " *o'!" !" co"!" (c. 2;or 5,1F320 E 1,10) ;r"*o+4 ! no""! p!7 (E 2,1), A%ue#e %ue 'erru-! o" uro" 'e '$"o.9u*o" *e"*eunho" no S>no'o copro$!r! o" /r!$e" e

"!n/ren*o" con*o" e !" *en"e" pre"en*e" no no""o p#!ne*!. W"$e7e", *!" ho"*#'!'e" p!rece !""ur o !"pec*o 'e con*on*er3re#/o"o. uero u! $e7 !" re!8r!r %ue ! re#/o nunc!po'e &u"*8c!r ! n*o#ernc! ou !" /uerr!". o "e po'e u"!r !$o#6nc! e noe 'e Deu"Y CC

. To'! ! re#/o 'e$! pe#r p!r!u u"o correc*o '! r!7o e proo$er $!#ore" 4*co" %ue e'8%ue! con$$6nc! c$#.

?4" M o-r! 'e reconc#!o re!#7!'! por Deu" e Je"u";r"*o, cruc8c!'o e re""u"c*!'o, o" c!*#co" e *o'!" !" pe""o!"'e -o! $on*!'e epenhe3"e por '!r e=ep#o" 'e reconc#!o

p!r! "e con"*rur u! "oce'!'e &u"*! e p!c>8c!CC5

.  unc!e"%ue!o" %ue +on'e !" p!#!$r!" hu!n!" "e *orn!po*en*e", por%ue pre$!#ece o *r:/co c#!or '! $o#6nc! e '!"!r!", ! or! pro4*c! '! P!#!$r! 'e Deu" no e"orece erepe*e3no" %ue ! p!7 4 po"">$e# e %ue 'e$eo", n" e"o", "ern"*ruen*o" 'e reconc#!o e 'e p!7CC.

C

Page 44: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 44/69

 A &ala'ra de "eus e a car)dade act)'a

10C. O copro""o pe#! &u"*!, ! reconc#!o e ! p!7 encon*r!! "u! r!7 N#*! e pereo no !or %ue no" o re$e#!'o e

;r"*o. Ou$n'o o" *e"*eunho" proer'o" no S>no'o, *orn:o3no"!" !*en*o" M #/!o %ue h: en*re ! e"cu*! !oro"! '! P!#!$r!'e Deu" e o "er$o 'e"n*ere""!'o !o" ro" %ue *o'o" o" 84"copreen'! +! nece""'!'e 'e *r!'u7r e /e"*o" 'e !or !p!#!$r! e"cu*!'!, por%ue " !"" "e *orn! cre'>$e# o !nNnco 'oE$!n/e#ho, !pe"!r '!" r!/#'!'e" hu!n!" %ue !rc! !"pe""o!"CCH.  Je"u" p!""ou por e"*e un'o !7en'o o -e (c. Ac*10,CF). E"cu*!n'o co no '"pon>$e# ! P!#!$r! 'e Deu" n!I/re&!, 'e"per*!3"e +! c!r'!'e e ! &u"*! p!r! co *o'o","o-re*u'o p!r! co o" po-re"CCF.  B prec"o nunc! e"%uecer %ue

+o !or car)tas "er: "epre nece"":ro, e"o n! "oce'!'e!" &u"*!. (<) ue %uer 'e"!7er3"e 'o !or, prep!r!3"e p!r!"e 'e"!7er '! pe""o! en%u!n*o "er hu!noCC.  Por ""o, e=or*o*o'o" o" 84" ! e'*!re co re%u6nc! o hno M c!r'!'e,e"cr*o pe#o Ap"*o#o P!u#o, 'e=!n'o3"e n"pr!r por e#e +Ac!r'!'e 4 p!cen*e, ! c!r'!'e 4 -en/n!, no 4 n$e&o"! !c!r'!'e no "e u!n!, no "e en"o-er-ece, no 4 ncon$enen*e,no procur! o "eu n*ere""e, no "e rr*!, no "u"pe*! !#, no "e!#e/r! co ! n&u"*!, !" re&u-#! co ! $er'!'e. Tu'o 'e"cu#p!,*u'o cr6, *u'o e"per!, *u'o "upor*!. A c!r'!'e nunc! !c!-!r:

(1;or 1C,3F).De"*e o'o o !or 'o pr=o, r!'c!'o no !or 'e Deu",'e$e "er o no""o copro""o con"*!n*e coo n'$>'uo" e coocoun'!'e ec#e"!# #oc!# e un$er"!#. D7 S!n*o A/o"*nho +Bun'!en*!# copreen'er %ue ! p#en*u'e '! Le, -e coo 'e*o'!" !" E"cr*ur!" '$n!", 4 o !or (<). Por ""o, %ue &u#/! *ercopreen''o !" E"cr*ur!", ou pe#o eno" u! p!r*e %u!#%uer'e#!", !" no "e epenh! ! con"*rur, !*r!$4" '! "u!n*e#/6nc!, e"*e 'up#o !or 'e Deu" e 'o pr=o, 'eon"*r!%ue !n'! no !" copreen'euC0.

 A;c)o da &ala'ra de "eus e os %o'es

10. O S>no'o re"er$ou u! !*eno p!r*cu#!r !o !nNnco '!P!#!$r! '$n! e*o M" no$!" /er!e". O" &o$en" &: "o e-ro"!c*$o" '! I/re&! e repre"en*! o "eu u*uro. 9u*!" $e7e",

Page 45: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 45/69

encon*r!o" ne#e" u! !-er*ur! e"pon*ne! M e"cu*! '! P!#!$r!'e Deu" e u dese%o s)cero de cohecer *esus. De !c*o, n! '!'e'! &u$en*u'e, "ur/e 'e o'o rrepr>$e# e "ncero !" quest:es"o-re o "en*'o '! prpr! $'! e "o-re ! 'reco %ue "e 'e$e '!rM prpr! e="*6nc!. A e"*!" %ue"*e" " Deu" "!-e '!r $er'!'er!

re"po"*!. E"*! "o#c*u'e pe#o un'o &u$en# p#c! ! cor!/e 'eu !nNnco c#!ro 'e$eo" !&u'!r o" &o$en" ! /!nh!recon8'6nc! e !#!r'!'e co ! S!/r!'! E"cr*ur!, p!r! %ue "e&!coo u! -N""o#! %ue n'c! ! e"*r!'! ! "e/urC1.  P!r! ""o,prec"! 'e *e"*eunh!" e e"*re", %ue c!nhe co e#e" e o"oren*e p!r! !!re e por "u! $e7 counc!re o E$!n/e#ho"o-re*u'o !o" '! "u! '!'e, *orn!n'o3"e e#e" e"o" !r!u*o"!u*6n*co" e cre'>$e"C2.

B prec"o %ue ! P!#!$r! '$n! "e&! !pre"en*!'! *!-4 n!""u!" p#c!e" $oc!con!", 'e o'o ! !&u'!r e oren*!r o"

 &o$en" n!" "u!" ope" 'e $'!, nc#un'o ! con"!/r!o *o*!#CC.Au*6n*c!" $oc!e" p!r! ! $'! con"!/r!'! e p!r! o "!cer'coencon*r! o "eu *erreno prop>co no con*!c*o 8e# co ! P!#!$r! 'eDeu". Rep*o !%u o con$*e %ue 87 no n>co 'o eu pon*8c!'op!r! !-rr 'e p!r e p!r !" por*!" ! ;r"*o +ue !7 en*r!r;r"*o, n!'! per'e, n!'! !-"o#u*!en*e n!'! '!%u#o %ue *orn! !$'! #$re, -e#! e /r!n'e. oY S ne"*! !7!'e "e !-re 'e p!re p!r !" por*!" '! $'!. S ne"*! !7!'e "e !-re re!#en*e !"/r!n'e" po*enc!#'!'e" '! con'o hu!n!. (<) uer'o" &o$en", no *enh!" e'o 'e ;r"*oY E#e no *r! n!'!, e ': *u'o.

ue "e en*re/! ! E#e, rece-e o c6n*up#o. S, !-r 'e p!r e p!r!" por*!" ! ;r"*o, e encon*r!re" ! $'! $er'!'er!C.

 A;c)o da &ala'ra de "eus e os m)$rates

105. A P!#!$r! 'e Deu" *orn!3no" !*en*o" M h"*r! e ! *u'o o %ue'e no$o /ern! ne#!. Por ""o, o S>no'o %u", ! prop"*o '!""o e$!n/e#7!'or! '! I/re&!, 8=!r ! !*eno *!-4 noeneno cop#e=o 'o" o$en*o" /r!*ro", %ue *e

!""u'o ne"*e" !no" propore" n4'*!". A%u, #e$!n*!3"e%ue"*e" -!"*!n*e 'e#c!'!", re#!*$!" M se$ura5a '!" n!e" e!o acolh)meto %ue "e 'e$e oerecer ! %u!n*o" -u"c! reN/o,e#hore" con'e" 'e $'!, "!N'e, *r!-!#ho. U /r!n'e nNero'e pe""o!", %ue no conhece ;r"*o ou po""u u! !/epere*! 'e#e, e"*!-e#ece3"e e p!>"e" 'e *r!'o cr"*. Aoe"o *epo, pe""o!" %ue per*ence ! po$o" !rc!'o"

5

Page 46: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 46/69

proun'!en*e pe#! 4 cr"* e/r! p!r! p!>"e" on'e h:nece""'!'e 'e #e$!r o !nNnco 'e ;r"*o e 'e u! no$!e$!n/e#7!o. E"*!" no$!" "*u!e" oerece no$!"po""-#'!'e" p!r! ! 'u"o '! P!#!$r! 'e Deu". A e"*e prop"*o,o" P!'re" "no'!" !8r!r! %ue o" /r!n*e" *6 o 're*o 'e

ou$r o er@$ma, %ue #he" 4 propo"*o, no po"*o. Se orecr"*o", nece""*! 'e u! !"""*6nc! p!"*or!# !'e%u!'! p!r!or*!#ecer ! 4 e "ere e#e" e"o" por*!'ore" 'o !nNncoe$!n/4#co. ;on"cen*e" '! cop#e='!'e 'o eneno, 4nece"":ro %ue *o'!" !" 'oce"e" n*ere""!'!" "e o-#7e p!r!%ue o" o$en*o" /r!*ro" "e&! con"'er!'o" *!-4 coooc!"o p!r! 'e"co-rre no$!" o'!#'!'e" 'e pre"en! e 'e!nNnco e "e pro$e&!, "e/un'o !" prpr!" po""-#'!'e", ! ucon'/no !co#hen*o e !n!o 'e"*e" no""o" ro" p!r! %ue,*oc!'o" pe#! Qo!3o$!, "e !! e#e" e"o" !nunc!'ore" '!

P!#!$r! 'e Deu" e *e"*eunh!" 'o Senhor Re""u"c*!'o,e"per!n! 'o un'oC5.

 A;c)o da &ala'ra de "eus e os doetes

10. Ao #on/o 'o" *r!-!#ho" "no'!", ! !*eno 'o" P!'re" 'e*e$e3"e *!-4 n! nece""'!'e 'e !nunc!r ! P!#!$r! 'e Deu" ! *o'o"!%ue#e" %ue e"*o e con'e" 'e "oren*o >"co, p">%uco oue"pr*u!#. De !c*o, 4 n! hor! 'o "oren*o %ue "e #e$!n*! !"

!cu*#!n*e" no cor!o '! pe""o! as quest:es ;lt)mas sobre oset)do da prpr)a ')da. Se ! p!#!$r! 'o "er hu!no p!receeu'ecer '!n*e 'o "*4ro 'o !# e '! 'or, e ! no""! "oce'!'ep!rece '!r $!#or M $'! !pen!" "e corre"pon'e ! cer*o" n>$e" 'ee8c6nc! e -e3e"*!r, ! P!#!$r! 'e Deu" re$e#!3no" %ue e"oe"*!" crcun"*nc!" "o "*ero"!en*e +!-r!!'!" pe#!*ernur! '$n!. A 4 %ue n!"ce 'o encon*ro co ! P!#!$r! '$n!!&u'!3no" ! con"'er!r a ')da humaa d)$a de ser ')')da

 pleamete, mesmo quado est2 deb)l)tada pelo mal. Deu" crou o"er hu!no p!r! ! e#c'!'e e ! $'!, en%u!n*o ! 'oen! e !

or*e en*r!r! no un'o e con"e%u6nc! 'o pec!'o (c. S-2,2C32). 9!" o P! '! $'! 4 o 4'co por e=ce#6nc! 'o "erhu!no e no ce""! 'e nc#n!r3"e !oro"!en*e "o-re !hu!n'!'e %ue "ore. ;on*ep#!o" o !po/eu '! pro='!'e'e Deu" !o "oren*o '! pe""o!, no prpro Je"u" %ue 4 +P!#!$r!enc!rn!'!. Soreu conno"co, orreu. ;o ! "u! p!=o e or*e,!""uu e *r!n"orou proun'!en*e ! no""! 'e-#'!'eC.

Page 47: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 47/69

 A pro=)m)dade de *esus aos doetes +o se )terrompeupro#on/!3"e no *epo, /r!!" M !co 'o E"p>r*o S!n*o n! ""o'! I/re&!, n! P!#!$r! e no" S!cr!en*o", no" hoen" e u#here"'e -o! $on*!'e, n!" !c*$'!'e" 'e !"""*6nc! %ue !"coun'!'e" proo$e co c!r'!'e r!*ern!, o"*r!n'o !""

o $er'!'ero ro"*o 'e Deu" e o "eu !or. O S>no'o ': /r!!" !Deu" pe#o *e"*eunho e"p#6n''o, re%uen*een*e e"con''o, 'eu*o" cr"*o" "!cer'o*e", re#/o"o" e #e/o" %ue epre"*!r!e con*nu! ! epre"*!r !" "u!" o", o" "eu" o#ho" e o" "eu"cor!e" ! ;r"*o, $er'!'ero 4'co 'o" corpo" e '!" !#!".Depo", e=or*! p!r! %ue "e con*nue ! cu'!r '!" pe""o!" 'oen*e",#e$!n'o3#he" ! pre"en! $$8c!'or! 'o Senhor Je"u" n! P!#!$r! en! Euc!r"*!. Se&! !&u'!'!" ! #er ! E"cr*ur! e ! 'e"co-rr %uepo'e, prec"!en*e n! "u! con'o, p!r*cp!r 'e u o'op!r*cu#!r no "oren*o re'en*or 'e ;r"*o pe#! "!#$!o 'o

un'o (c. 2;or ,F311.1)CH.

 A;c)o da &ala'ra de "eus e os pobres

10H. A S!/r!'! E"cr*ur! !ne"*! ! pre'#eco 'e Deu" pe#o"po-re" e nece""*!'o" (c. 9* 25,C13). ;o re%u6nc!, o" P!'re""no'!" #e-r!r! ! nece""'!'e 'e %ue o !nNnco e$!n/4#co e oepenho 'o" p!"*ore" e '!" coun'!'e" "e 'r&! ! e"*e"no""o" ro". ;o ee*o, +o" prero" %ue *6 're*o !o

!nNnco 'o E$!n/e#ho "o prec"!en*e o" po-re", nece""*!'o"no " 'e po !" *!-4 'e p!#!$r!" 'e $'!CF. A '!con! '!c!r'!'e, %ue nunc! 'e$e !#*!r n!" no""!" I/re&!", *e 'e e"*!r"epre #/!'! !o !nNnco '! P!#!$r! e M ce#e-r!o 'o" "!n*o""*4ro"C.  Ao e"o *epo 4 prec"o reconhecer e $!#or7!r o!c*o 'e %ue o" prpro" po-re" "o *!-4 !/en*e" 'ee$!n/e#7!o. ! Q>-#!, o $er'!'ero po-re 4 !%ue#e %ue "econ8! *o*!#en*e ! Deu" e, no E$!n/e#ho, o prpro Je"u" ch!!3o" 'e bem-a'eturados, +por%ue 'e#e" 4 o reno 'o" c4u" (9* 5,Cc. Lc ,20). O Senhor e=!#*! ! "p#c'!'e 'e cor!o 'e %ue

reconhece e Deu" ! $er'!'er! r%ue7!, co#oc! ne#e ! "u!e"per!n! e no no" -en" 'e"*e un'o. A I/re&! no po'e'e"#u'r o" po-re" +O" p!"*ore" "o ch!!'o" ! ou$3#o", !!pren'er 'e#e", ! /u:3#o" n! "u! 4 e ! o*$:3#o" p!r! "erecon"*ru*ore" '! prpr! h"*r!C50.

A I/re&! e"*: cen*e *!-4 'e %ue e="*e u!  pobre3a %ue4 $r*u'e ! cu#*$!r e ! !-r!!r #$reen*e, coo 87er! u*o"

H

Page 48: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 48/69

S!n*o", e h: ! m)s0r)a, u*!" $e7e" re"u#*!n*e 'e n&u"*!" epro$oc!'! pe#o e/o>"o, %ue pro'u7 n'/6nc! e oe e !#en*!o" con*o". u!n'o ! I/re&! !nunc! ! P!#!$r! 'e Deu" "!-e %ue 4prec"o !$orecer u +c>rcu#o $r*uo"o en*re ! po-re7! +que sede'e escolher  e ! po-re7! +que se de'e combater ,

re'e"co-rn'o +! "o-re'!'e e ! "o#'!re'!'e coo $!#ore""u#*!ne!en*e e$!n/4#co" e un$er"!". (<) I"*o o-r/! !ope" 'e &u"*! e 'e "o-re'!'eC51.

&ala'ra de "eus e de/esa da cr)a5+o

10F. O copro""o no un'o, re%uer'o pe#! P!#!$r! '$n!,pe#e3no" ! $er co o#ho" no$o" *o'o o un$er"o cr!'o por Deu"e %ue *r!7 &: e " o" $e"*>/o" 'o Ver-o, por ue *u'o o e*o

(c. Jo 1,2). ;o ee*o, h: u! re"pon"!-#'!'e %ue no" cope*ecoo 84" e !nunc!'ore" 'o E$!n/e#ho *!-4 ! re"pe*o '!cr!o. A re$e#!o, !o e"o *epo %ue no" ': ! conhecer o'e">/no 'e Deu" "o-re o un$er"o, #e$!3no" *!-4 ! 'enunc!ro" copor*!en*o" err!'o" 'o "er hu!no, %u!n'o noreconhece *o'!" !" co"!" coo ree=o 'o ;r!'or, !" er!!*4r! %ue "e po'e !npu#!r "e e"crNpu#o". De"*e o'o, !#*!!o "er hu!no !%ue#! hu#'!'e e""enc!# %ue #he per*ereconhecer ! cr!o coo 'o 'e Deu" %ue "e 'e$e !co#her eu"!r "e/un'o o "eu 'e">/no. Ao con*r:ro, ! !rro/nc! 'o "er

hu!no %ue $$e coo "e Deu" no e="*""e, #e$! ! e=p#or!r e'e*urp!r ! n!*ure7!, no ! reconhecen'o coo u! o-r! '!P!#!$r! cr!'or!. e"*e %u!'ro *eo#/co, 'e"e&o #e-r!r !"!8r!e" 'o" P!'re" "no'!", !o recor'!re %ue o !c*o 'e+!co#her ! P!#!$r! 'e Deu", !*e"*!'! n! S!/r!'! E"cr*ur! e n! Tr!'o $$! '! I/re&!, /er! u no$o o'o 'e $er !" co"!",proo$en'o u eco#o/! !u*6n*c!, %ue *e ! "u! r!7 !"proun'! n! o-e'6nc! '! 4, (<) e 'e"en$o#$en'o u! reno$!'!"en"-#'!'e *eo#/c! "o-re ! -on'!'e 'e *o'!" !" co"!", cr!'!"e ;r"*oC52. A pe""o! prec"! 'e "er no$!en*e e'uc!'! p!r! "e

!r!$#h!r, reconhecen'o ! $er'!'er! -e#e7! %ue "e !ne"*!n!" co"!" cr!'!"C5C.

PALAVRA DE DEUS E ;ULTURAS

F

Page 49: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 49/69

< 'alor da cultura para a ')da do ser humao

10. O !nNnco &o!nno reeren*e M enc!rn!o 'o Ver-o re$e#! o$>ncu#o n'""o#N$e# %ue e="*e en*re ! &ala'ra d)')a e !" pala'ras

humaas, !*r!$4" '!" %u!" "e no" counc!. ?o no -*o 'e"*!ree=o %ue o S>no'o 'o" Q"po" "e 'e*e$e "o-re ! re#!o en*reP!#!$r! 'e Deu" e cu#*ur!. De !c*o, Deu" no "e re$e#! M pe""o!!-"*r!c*!en*e, !" !""un'o #n/u!/en", !/en" ee=pre""e" #/!'!" M" '$er"!" cu#*ur!". Tr!*!3"e 'e u! re#!oecun'!, #!r/!en*e *e"*eunh!'! n! h"*r! '! I/re&!. o&e, *!#re#!o en*r! *!-4 nu! no$! !"e, 'e$'o M prop!/!o eenr!7!en*o '! e$!n/e#7!o 'en*ro '!" '$er"!" cu#*ur!" e n!"!" recen*e" e$o#ue" '! cu#*ur! oc'en*!#. I"*o p#c!, !n*e"'e !" n!'!, reconhecer ! por*nc! '! cu#*ur! coo *!# p!r! !

$'! 'e c!'! "er hu!no. De !c*o, o eneno '! cu#*ur!, no""eu" N#*p#o" !"pec*o", !pre"en*!3"e coo u '!'o con"**u*$o'! e=per6nc! hu!n! +O "er hu!no $$e "epre "e/un'o u!cu#*ur! %ue #he 4 prpr! e, por "u! $e7, cr! en*re !" pe""o!" u#!o, %ue #he" 4 prpro *!-4, 'e*ern!n'o o c!r:c*er n*er3hu!no e "oc!# '! e="*6nc! hu!n!C5.

A P!#!$r! 'e Deu" n"prou, !o #on/o 'o" "4cu#o", !" '$er"!"cu#*ur!", /er!n'o $!#ore" or!" un'!en*!", e=pre""e"!r*>"*c!" !/n>8c!" e e"*#o" 'e $'! e=ep#!re"C55.  A"", n!e"per!n! 'e u reno$!'o encon*ro en*re Q>-#! e cu#*ur!", %uero

re!8r!r ! *o'o" o" !/en*e" cu#*ur!" %ue n!'! *6 ! *eer '!"u! !-er*ur! M P!#!$r! 'e Deu", %ue nunc! 'e"*r ! $er'!'er!cu#*ur!, !" con"**u u e"*>u#o con"*!n*e p!r! ! -u"c! 'ee=pre""e" hu!n!" c!'! $e7 !" !propr!'!" e "/n8c!*$!".P!r! "er$r $er'!'er!en*e ! pe""o!, c!'! cu#*ur! !u*6n*c! 'e$ee"*!r !-er*! M *r!n"cen'6nc! e, e N#*! !n:#"e, ! Deu".

 A B8bl)a como $rade cd)$o para as culturas

110. O" P!'re" "no'!" "u-#nh!r! ! por*nc! 'e !$oreceru !'e%u!'o conhecen*o '! Q>-#!, en*re o" !/en*e" cu#*ur!",e"o no" !-en*e" "ecu#!r7!'o" e en*re o" no3cren*e"C5 n!S!/r!'! E"cr*ur!, e"*o con*'o" $!#ore" !n*ropo#/co" e8#o"8co" %ue nu>r! po"*$!en*e "o-re *o'! !hu!n'!'eC5H.  De$e3"e recuper!r p#en!en*e o "en*'o '! Q>-#!coo /r!n'e c'/o p!r! !" cu#*ur!".

Page 50: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 50/69

< cohec)meto da B8bl)a as escolas e u)'ers)dades

111. U -*o p!r*cu#!r 'o encon*ro en*re P!#!$r! 'e Deu" e

cu#*ur!" 4 o '! escola e '! u)'ers)dade. O" P!"*ore" *enh! ucu'!'o e"pec!# por e"*e" !-en*e", proo$en'o uconhecen*o proun'o '! Q>-#! p!r! "e po'er n'$'u!r, *!-4ho&e, !" "u!" ecun'!" p#c!e" cu#*ur!". O" cen*ro" 'e e"*u'oproo$'o" pe#!" re!#'!'e" c!*#c!" oerece u! con*r-uoor/n!# %ue 'e$e "er reconhec'! p!r! ! prooo '! cu#*ur! e'! n"*ruo. A#4 '""o, no "e 'e$e 'e"cu'!r o es)o darel)$)+o, or!n'o cu'!'o"!en*e o" proe""ore". E u*o"c!"o", "*o repre"en*! p!r! o" e"*u'!n*e" u! oc!"o Nnc! 'econ*!c*o co ! en"!/e '! 4. B -o %ue "e proo$!, ne"*e

en"no, o conhecen*o '! S!/r!'! E"cr*ur!, "uper!n'o !n*/o" eno$o" preconce*o" e procur!n'o '!r ! conhecer ! "u! $er'!'eC5F.

 A Sa$rada Escr)tura as d)'ersas e=press:es art8st)cas

112. A re#!o en*re P!#!$r! 'e Deu" e cu#*ur! encon*roue=pre""o e o-r!" 'e -*o" '$er"o", p!r*cu#!ren*e nomudo da arte. Por ""o, ! /r!n'e *r!'o 'o Oren*e e 'oOc'en*e "epre e"*ou !" !ne"*!e" !r*>"*c!" n"pr!'!" n!

S!/r!'! E"cr*ur!, coo, por e=ep#o, !" !r*e" 8/ur!*$!" e !!r%u*ec*ur!, ! #*er!*ur! e ! N"c!. Pen"o *!-4 n! !n*/!#n/u!/e e=pre""! pe#o" 8coes %ue, p!r*n'o '! *r!'ooren*!#, !o" pouco" "e o e"p!#h!n'o por *o'o o un'o. ;o o"P!'re" "no'!", ! I/re&! n*er! e=pre !preo, e"*! e!'r!o pe#o" !r*"*!" +en!or!'o" '! -e#e7!, %ue "e'e=!r! n"pr!r pe#o" *e=*o" "!/r!'o" con*r-u>r! p!r! !'ecor!o '!" no""!" /re&!", ! ce#e-r!o '! no""! 4, oenr%uecen*o '! no""! #*ur/!, e u*o" 'e#e" !&u'!r! !oe"o *epo ! *orn!r 'e !#/u o'o percep*>$e#, no *epo e no

e"p!o, !" re!#'!'e" n$">$e" e e*ern!"C5

. E=or*o o" or/!n"o"cope*en*e" ! proo$ere n! I/re&! u! "#'! or!o 'o"!r*"*!" "o-re ! S!/r!'! E"cr*ur!, M #u7 '! Tr!'o $$! '! I/re&!e 'o 9!/"*4ro.

&ala'ra de "eus e me)os de comu)ca5+o soc)al

50

Page 51: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 51/69

11C. L/!'! M re#!o en*re P!#!$r! 'e Deu" e cu#*ur!" e"*:*!-4 ! por*nc! '! u*#7!o cu'!'o"! e n*e#/en*e 'o"eo", !n*/o" e no$o", 'e counc!o "oc!#. O" P!'re" "no'!"recoen'!r! u conhecen*o !propr!'o 'e"*e" n"*ruen*o",

e"*!n'o !*en*o" !o "eu r:p'o 'e"en$o#$en*o e !o" '$er"o"n>$e" 'e n*er!co e n$e"*n'o !ore" ener/!" p!r! !'%urrcope*6nc! no" $:ro" "ec*ore", p!r*cu#!ren*e no" no$o" eo"'e counc!o, coo por e=ep#o ! )teret . Por p!r*e '! I/re&!, &: e="*e u! "/n8c!*$! pre"en! no un'o '! counc!o 'e!""!, e o prpro 9!/"*4ro ec#e"!# e=pru3"e $:r!" $e7e""o-re e"*e *e!, ! p!r*r 'o ;onc>#o V!*c!no II C0. A !%u"o 'eno$o" 4*o'o" p!r! *r!n"*r ! en"!/e e$!n/4#c! !7 p!r*e'! con"*!n*e *en"o e$!n/e#7!'or! 'o" 84", e ho&e ! re'e 'ecounc!o en$o#$e o un'o n*ero, *en'o !'%ur'o u no$o

"/n8c!'o o !pe#o 'e ;r"*o +O %ue $o" '/o M" e"cur!", '7e3o M#u7 'o '!, e o %ue e"cu*!" !o ou$'o, proc#!!3o "o-re o"*err!o" (9* 10,2H). P!r! !#4 '! or! e"cr*!, ! P!#!$r! '$n!'e$e re""o!r *!-4 !*r!$4" '!" ou*r!" or!" 'ecounc!oC1.  Por ""o, &un*!en*e co o" P!'re" "no'!",'e"e&o !/r!'ecer !o" c!*#co" %ue #u*! co cope*6nc! poru! pre"en! "/n8c!*$! no un'o 'o" mass med)a, "o#c*!n'ou epenh!en*o !n'! !" !p#o e %u!#8c!'oC2.

En*re !" no$!" or!" 'e counc!o 'e !""!, h: %uereconhecer ho&e u p!pe# cre"cen*e M )teret , %ue con"**u u

no$o ru on'e !7er re""o!r o E$!n/e#ho, n! cer*e7!, por4, 'e%ue o un'o $r*u!# nunc! po'er: "u-"**ur o un'o re!# e %ue !e$!n/e#7!o " po'er: u"urur '! ')rtual)dade oerec'! pe#o"no$o" eo" 'e counc!o p!r! n"*!ur!r re#!e" "/n8c!*$!","e "e che/!r !o ecotro pessoal %ue per!nece n"u-"**u>$e#. oun'o '! )teret , %ue per*e %ue -#e" 'e !/en" !p!re!"o-re #he" 'e on*ore" e *o'o o un'o, 'e$er: "o-re""!r orosto de Cr)sto e ou$r3"e ! "u! $o7, por%ue, +"e no h: e"p!op!r! ;r"*o, no h: e"p!o p!r! ! pe""o! hu!n!CC.

B8bl)a e )cultura5+o

11. O "*4ro '! enc!rn!o o"*r!3no" %ue Deu", por u #!'o,counc!3"e "epre nu! h"*r! concre*!, !""un'o o" c'/o"cu#*ur!" ne#! n"cr*o", !", por ou*ro, ! prpr! P!#!$r! po'e e'e$e *r!n"*r3"e e cu#*ur!" 'eren*e", *r!n"8/ur!n'o3!" !

51

Page 52: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 52/69

p!r*r 'e 'en*ro, !*r!$4" '!%u#o %ue P!u#o VI ch!!$! ae'a$el)3a5+o das culturasC6  De"*e o'o, ! P!#!$r! 'e Deu",coo !#:" ! 4 cr"*, !ne"*! u c!r:c*er proun'!en*e)tercultural, c!p!7 'e encon*r!r e !7er encon*r!r cu#*ur!"'$er"!"C5.

e"*e con*e=*o, copreen'e3"e *!-4 o $!#or '!)cultura5+o 'o E$!n/e#hoC. A I/re&! e"*: 8reen*e per"u!''!'! c!p!c'!'e n*r>n"ec! %ue *e ! P!#!$r! 'e Deu" 'e !*n/r*o'!" !" pe""o!" hu!n!" no con*e=*o cu#*ur!# on'e $$e +E"*!con$co 'er$! '! prpr! Q>-#! %ue, 'e"'e o #$ro 'o G4ne"",!""ue u! oren*!o un$er"!# (c. Gn  1,2H32F), !n*43n!'epo" n! -6no proe*'! ! *o'o" o" po$o", /r!!" ! A-r!o e M"u! 'e"cen'6nc! (c. Gn 12,C 1F,1F) e con8r!3! 'e8n*$!en*e%u!n'o e"*en'e ! *o'!" !" n!e"K ! e$!n/e#7!o.  CH

 Por ""o,! ncu#*ur!o no 'e$e "er conun''! co proce""o" 'e

!'!p*!o "uper8c!#, ne e"o co ! !:#/!! "ncre*"*!%ue '#u ! or/n!#'!'e 'o E$!n/e#ho p!r! o *orn!r !"!c#en*e !ce*:$e#CF. O !u*6n*co p!r!'/! '! ncu#*ur!o 4 !prpr! enc!rn!o 'o Ver-o +A !cu#*ur!oK ou ncu#*ur!oK"er: re!#en*e u ree=o '! enc!rn!o 'o Ver-o, %u!n'o u!cu#*ur!, *r!n"or!'! e re/ener!'! pe#o E$!n/e#ho, pro'u7r n!"u! prpr! *r!'o e=pre""e" or/n!" 'e $'!, 'e ce#e-r!o,'e pen"!en*o cr"*oC,  #e$e'!n'o coo o eren*o 'en*ro '!cu#*ur! #oc!#, $!#or7!n'o !" sem)a Verb) e *u'o o %ue 'e po"*$oh!&! ne#!, !-rn'o3! !o" $!#ore" e$!n/4#co"CH0.

4radu5:es e d)/us+o da B8bl)a

115. Se ! ncu#*ur!o '! P!#!$r! 'e Deu" 4 p!r*e pre"cn'>$e#'! ""o '! I/re&! no un'o, u oen*o 'ec"$o 'e"*eproce""o 4 ! 'u"o '! Q>-#! por eo 'o $!#o"o *r!-!#ho 'e*r!'uo n!" '$er"!" #>n/u!". A e"*e prop"*o, nunc! "e 'e$ee"%uecer %ue ! o-r! 'e *r!'uo '!" E"cr*ur!" +*e$e n>co 'e"'eo" *epo" 'o An*/o Te"*!en*o, %u!n'o o *e=*o he-r!co '! Q>-#!

o *r!'u7'o or!#en*e p!r! !r!!co (e  F,F.12) e, !" *!r'e,*r!'u7'o 'e or! e"cr*! p!r! /re/o. De !c*o, u! *r!'uo 4"epre !#/o !" 'o %ue u! "p#e" *r!n"cro 'o *e=*oor/n!#. A p!""!/e 'e u! #>n/u! p!r! ou*r! copor*!nece""!r!en*e u! u'!n! 'e con*e=*o cu#*ur!# o" conce*o"no "o '6n*co" e o !#c!nce 'o" ">-o#o" 4 'eren*e, por%ue

52

Page 53: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 53/69

pe e re#!o co ou*r!" *r!'e" 'e pen"!en*o e ou*ro"o'o" 'e $$erCH1.

Dur!n*e o" *r!-!#ho" "no'!", pX'e3"e con"*!*!r %ue $:r!"I/re&!" #oc!" !n'! no '"pe 'e u! *r!'uo n*e/r!# '!Q>-#!, n!" "u!" prpr!" #>n/u!". Ac*u!#en*e, %u!n*o" po$o" *6

oe e "e'e '! P!#!$r! 'e Deu", !", ne#7en*e, no po'e!n'! *er u +!ce""o p!*en*e M S!/r!'! E"cr*ur!CH2,  coo'e"e&!r! o ;onc>#o V!*c!no II. Por ""o, o S>no'o con"'er!por*!n*e, !n*e" 'e !" n!'!, ! or!o 'e e"pec!#"*!" %ue"e 'e'%ue ! *r!'u7r ! Q>-#! n!" '$er"!" #>n/u!"CHC. Encor!&o !%ue "e n$"*! recur"o" ne"*e -*o. De o'o p!r*cu#!r, %uerorecoen'!r %ue "e&! !po!'o o epenho '! ?e'er!o Q>-#c!;!*#c! p!r! u ncreen*o !n'! !or 'o nNero '!" *r!'ue"'! S!/r!'! E"cr*ur! e '! "u! nuco"! 'u"oCH. Qo "er: %ue*!# *r!-!#ho, pe#! "u! prpr! n!*ure7!, "e&! e*o n! e''! 'o

po"">$e# e co#!-or!o co !" '$er"!" Soce'!'e" Q>-#c!".

 A &ala'ra de "eus supera os l)m)tes das culturas

116. No debate sobre a relação entre Palavra de Deus e culturas,a assembleia sinodal sentiu necessidade de reafrmar aquilo queos primeiros cristãos puderam experimentar desde o dia dePentecostes (c. ct !,1"1#$. Palavra divina % capa& de penetrare exprimir"se em culturas e l'nuas dierentes, mas a pr)pria

Palavra transfura os limites de cada uma das culturas, criandocomun*ão entre povos diversos. Palavra do +en*or convida"nosa avançar para uma comun*ão mais vasta. +a'mos da estreite&adas nossas experi-ncias e entramos na realidade que %

 verdadeiramente universal. ntrando na comun*ão com a Palavrade Deus, entramos na comun*ão da /re0a que vive a Palavra deDeus. ($ 2 sair dos limites de cada uma das culturas para auniversalidade que nos vincula a todos, a todos nos une e a&irmãos3#45. Portanto, anunciar a Palavra de Deus começa semprepor nos pedir a n)s mesmos um renovado -xodo, deixando as

nossas medidas e as nossas imainaçes limitadas para abrirespaço em n)s 7 presença de 8risto.

P9:; D D<+ D/=9>?> /N@;";9/?/>+>

5C

Page 54: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 54/69

< 'alor do d)2lo$o )ter-rel)$)oso

114. /re0a recon*ece como parte essencial do anAncio daPalavra o encontro, o diBloo e a colaboração com todos as

pessoas de boa vontade, particularmente com aquelaspertencentes 7s diversas tradiçes reliiosas da *umanidade,evitando ormas de sincretismo e de relativismo e seuindo aslin*as indicadas pela Declaração do 8onc'lio :aticano //, Nostraaetate,  e desenvolvidas pelo Caist%rio sucessivo dos +umosPont'fcesCH.  O proce""o $e#o7 'e /#o-!#7!o, c!r!c*er>"*co '!no""! 4poc!, per*e $$er e con*!c*o !" e"*re*o co pe""o!"'e cu#*ur!" e re#/e" 'eren*e". Tr!*!3"e 'e u! opor*un'!'epro$'enc!# p!r! !ne"*!r coo o !u*6n*co "en*'o re#/o"opo'e proo$er en*re o" "ere" hu!no" re#!e" 'e r!*ern'!'e

un$er"!#. B u*o por*!n*e %ue !" re#/e" po""! !$orecer,n!" no""!" "oce'!'e", re%uen*een*e "ecu#!r7!'!", u!en*!#'!'e %ue $e&! e Deu" Onpo*en*e o un'!en*o 'e*o'o o -e, ! on*e ne=!ur>$e# '! $'! or!#, o "u"*en*:cu#o 'eu proun'o "en*'o 'e r!*ern'!'e un$er"!#.

! *r!'o &u'!co3cr"*, por e=ep#o, encon*r!3"e"u/e"*$!en*e con8r!'o o !or 'e Deu" por *o'o" o" po$o",%ue E#e, &: n! A#!n! e"*!-e#ec'! co o4, reNne nu Nnco e/r!n'e !-r!o "-o#7!'o pe#o +!rco n!" nu$en" (Gn,1C.1.1) e %ue, "e/un'o !" p!#!$r!" 'o" proe*!", pre*en'e

con/re/!r nu! Nnc! !>#! un$er"!# (c. I" 2,2"" 2, ,1F321 Jr ,2 S# H). ! re!#'!'e, !p!rece, e u*!" '!" /r!n'e"*r!'e" re#/o"!", *e"*eunho" '! #/!o >n*! %ue e="*een*re ! re#!o co Deu" e ! 4*c! 'o !or por *o'o o "erhu!no.

")2lo$o etre cr)st+os e mu5ulmaos

11F. Den*re !" '$er"!" re#/e", ! I/re&! o#h! co e"*! o"

uu#!no", %ue reconhece ! e="*6nc! 'e u Nnco Deu"CHH

!7e reeren*o ! A-r!o e pre"*! cu#*o ! Deu", "o-re*u'oco ! or!o, ! e"o#! e o &e&u. Reconheceo" %ue, n! *r!'o'o I"#o, h: u*!" 8/ur!", ">-o#o" e *e!" ->-#co". Econ*nu'!'e co ! por*!n*e !co epreen''! pe#o Vener:$e# Joo P!u#o II, 'e"e&o %ue !" re#!e" -!"e!'!" n! con8!n!, %uee"*o n"*!ur!'!" 'e"'e h: '$er"o" !no", en*re cr"*o" e

5

Page 55: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 55/69

uu#!no", con*nue e "e 'e"en$o#$! nu e"p>r*o 'e ':#o/o"ncero e re"pe*o"oCHF. e"*e ':#o/o, o S>no'o e7 $o*o" 'e %ue "epo""! !proun'!r o re"pe*o '! $'! coo $!#or un'!en*!#, o"'re*o" n!#en:$e" 'o hoe e '! u#her e ! "u! /u!#'/n'!'e. Ten'o e con*! ! '"*no en*re ! or'e "ocopo#>*c!

e ! or'e re#/o"!, !" re#/e" 'e$e '!r ! "u! con*r-uo p!r!o -e cou. O S>no'o pe'e M" ;oner6nc!" Ep"cop!" %ue "e!$ore!, on'e or opor*uno e pro>cuo, encon*ro" p!r! uconhecen*o rec>proco en*re cr"*o" e uu#!no" ! 8 'e "eproo$ere o" $!#ore" 'e %ue ! "oce'!'e *e nece""'!'e p!r!u! con$$6nc! p!c>8c! e po"*$!CH.

")2lo$o com as outras rel)$):es

11. A#4 '""o, 'e"e&o !%u !ne"*!r o re"pe*o '! I/re&! pe#!"!n*/!" re#/e" e *r!'e" e"pr*u!" 'o" $:ro" ;on*nen*e"con*6 $!#ore" %ue po'e !$orecer en"o ! copreen"o en*re!" pe""o!" e o" po$o"CF0. 9u*!" $e7e", con"*!*!o" "n*on!" co$!#ore" e=pre""o" *!-4 no" "eu" #$ro" re#/o"o", coo, pore=ep#o, o re"pe*o pe#! $'!, ! con*ep#!o, o "#6nco e !"p#c'!'e, no Qu'"o o "en*'o '! "!cr!#'!'e, 'o "!cr>co e'o &e&u, no n'u>"o e !n'! o" $!#ore" !#!re" e "oc!" no;onucon"o. Veo", !n'! nou*r!" e=per6nc!" re#/o"!", u!"ncer! !*eno M *r!n"cen'6nc! 'e Deu", reconhec'o coo

;r!'or, e *!-4 !o re"pe*o '! $'!, 'o !*rno e '! !>#!e !n'! u or*e "en*'o '! "o#'!re'!'e.

")2lo$o e l)berdade rel)$)osa

120. To'!$! o ':#o/o no "er! ecun'o, "e no nc#u>""e *!-4u $er'!'ero re"pe*o por *o'! ! pe""o! p!r! %ue po""! !'err#$reen*e M "u! prpr! re#/o. Por ""o, o S>no'o, !o e"o*epo %ue proo$e ! co#!-or!o en*re o" e=poen*e" '!"

'$er"!" re#/e", recor'! /u!#en*e +! nece""'!'e 'e %ue "e&!eec*$!en*e !""e/ur!'! ! *o'o" o" cren*e" ! #-er'!'e 'eproe""!r, pr$!'! e pu-#c!en*e, ! "u! prpr! re#/o, e*!-4 ! #-er'!'e 'e con"c6nc!CF1  'e !c*o +o re"pe*o e o':#o/o e=/e ! recproc'!'e e *o'o" o" c!po", "o-re*u'o no%ue '7 re"pe*o M" #-er'!'e" un'!en*!" e, 'e o'o u*o

55

Page 56: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 56/69

p!r*cu#!r, M #-er'!'e re#/o"!. T!# re"pe*o e ':#o/o !$orece !p!7 e ! h!ron! en*re o" po$o"CF2.

;O;LUSZO

 A pala'ra de!)t)'a de "eus

121. o *ero 'e"*!" ree=e", e %ue reun e !proun'e !r%ue7! '! \II A""e-#e! Ger!# Or'n:r! 'o S>no'o 'o" Q"po""o-re ! P!#!$r! 'e Deu" n! $'! e n! ""o '! I/re&!, 'e"e&o u!$e7 !" e=or*!r *o'o o Po$o 'e Deu", o" P!"*ore", !" pe""o!"con"!/r!'!" e o" 84" #e/o" ! epenh!re3"e p!r! %ue !"S!/r!'!" E"cr*ur!" "e #he" *orne c!'! $e7 !" !#!re".

unc! 'e$eo" e"%uecer %ue, n! -!"e 'e *o'! ! e"pr*u!#'!'ecr"* !u*6n*c! e $$!, e"*: a &ala'ra de "eus auc)ada,acolh)da, celebrada e med)tada a I$re%a. A n*en"8c!o 'ore#!con!en*o co ! P!#!$r! '$n! !con*ecer: co *!n*o !or'ec"o %u!n*o !" cen*e" e"*$ero" 'e no" encon*r!r, %uer n!E"cr*ur! %uer n! Tr!'o $$! '! I/re&!, e pre"en! '! P!#!$r!'e8n*$! 'e Deu" "o-re o un$er"o e ! h"*r!.

;oo no" #e$! ! con*ep#!r o Pr#o/o 'o E'a$elho de *o+o,*o'o o "er e"*: "o- o "/no '! P!#!$r!. O Ver-o "! 'o P! e $eh!-*!r en*re o" "eu" e re/re""! !o "eo 'o P! p!r! #e$!r con"/o

*o'! ! cr!o %ue ne#e e p!r! E#e or! cr!'!. A/or! ! I/re&! $$e !"u! ""o n! $eeen*e e=pec*!*$! '! !ne"*!o e"c!*o#/c!'o E"po"o +< Esp8r)to e a Esposa d)3em? Vem  (Ap 22,1H). E"*!e=pec*!*$! nunc! 4 p!""$!, !" *en"o ""on:r! 'e !nNnco'! P!#!$r! 'e Deu" %ue cur! e re'e *o'o o "er hu!no !n'!ho&e Je"u" re""u"c*!'o no" '7 +I'e pe#o un'o n*ero e !nunc!! Qo!3o$! ! *o'! ! cr!*ur! (9c 1,15).

No'a e'a$el)3a5+o e o'a escuta

122. Por ""o, o no""o 'e$e "er c!'! $e7 !" o *epo 'e u!no$! e"cu*! '! P!#!$r! 'e Deu" e 'e u! o'a e'a$el)3a5+o. B%ue 'e"co-rr ! cen*r!#'!'e '! P!#!$r! 'e Deu" n! $'! cr"* !73no" encon*r!r o "en*'o !" proun'o '!%u#o %ue Joo P!u#o IInc!n"!$e#en*e #e-rou con*nu!r ! m)ss)o ad $etes eepreen'er co *o'!" !" or!" ! no$! e$!n/e#7!o, "o-re*u'o

5

Page 57: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 57/69

n!%ue#!" n!e" on'e o E$!n/e#ho o e"%uec'o ou 4 $>*! '!n'eren! '! !or! por c!u"! 'e u 'un''o "ecu#!r"o. OE"p>r*o S!n*o 'e"per*e n!" pe""o!" oe e "e'e '! P!#!$r! 'eDeu" e !" *orne 7e#o"o" !nunc!'ore" e *e"*eunh!" 'oE$!n/e#ho.

W *!o 'o /r!n'e Ap"*o#o '!" !e", %ue 8cou*r!n"or!'o 'epo" 'e *er ou$'o ! $o7 'o Senhor (c. Ac* ,13C0),e"cu*eo" *!-4 n" ! P!#!$r! '$n! %ue no ce""! 'e no"n*erpe#!r pe""o!#en*e, !%u e !/or!. O E"p>r*o S!n*o re"er$oup!r! " n!rr! o" Actos dos Apstolos P!u#o e Q!rn!-4 p!r! !pre/!o e ! 'u"o '! Qo!3o$! (c. 1C,2). T!-4 ho&e, 'e /u!#o'o, o E"p>r*o S!n*o no ce""! 'e ch!!r ou$n*e" e!nunc!'ore" con$c*o" e per"u!"$o" '! P!#!$r! 'o Senhor.

 A &ala'ra e a ale$r)a

12C. u!n*o !" no" "ou-ero" co#oc!r M '"po"o '! P!#!$r!'$n!, *!n*o !" po'ereo" con"*!*!r coo o "*4ro 'oPen*eco"*e" "e e"*: ! re!#7!r !n'! ho&e n! I/re&! 'e Deu". OE"p>r*o 'o Senhor con*nu! ! 'err!!r o" "eu" 'on" "o-re !I/re&!, p!r! %ue "e&!o" /u!'o" p!r! ! $er'!'e *o*!#,'e"$en'!n'o3no" o "en*'o '!" E"cr*ur!" e *orn!n'o3no"!nunc!'ore" cre'>$e" '! P!#!$r! 'e "!#$!o. E !""re/re""!o" M &r)me)ra Carta de S+o *o+o. ! P!#!$r! 'e Deu",

*!-4 n" e"cu*:o", $o" e *oc:o" o Ver-o '! $'!. Por/r!!, !co#heo" o !nNnco 'e %ue ! $'! e*ern! "e !ne"*ou,'e o'o %ue !/or! reconheceo" %ue e"*!o" e counho un"co o" ou*ro", co %ue no" prece'eu no "n!# '! 4 e co *o'o"!%ue#e" %ue, e"p!#h!'o" pe#o un'o, e"cu*! ! P!#!$r!, ce#e-r!! Euc!r"*!, $$e o *e"*eunho '! c!r'!'e. Rece-eo" !counc!o 'e"*e !nNnco recor'!3no" o !p"*o#o Joo p!r!%ue +! no""! !#e/r! "e&! cop#e*! (c. 1Jo 1,).

A A""e-#e! "no'!# per*u3no" e=peren*!r *u'o "*o %uee"*: con*'o n! en"!/e &o!nn! o !nNnco '! P!#!$r! cr!

comuh+o e /er! ! ale$r)a. Tr!*!3"e 'e u! !#e/r! proun'! %ue-ro*! 'o prpro cor!o '! $'! *rn*:r! e 43no" counc!'! no?#ho. Tr!*!3"e '! !#e/r! coo 'o ne:$e# %ue o un'o nopo'e '!r. Po'e3"e or/!n7!r e"*!", !" no ! !#e/r!. Se/un'o !E"cr*ur!, ! !#e/r! 4 ru*o 'o E"p>r*o S!n*o (c. G# 5,22), %ue no"per*e en*r!r n! P!#!$r! e !7er co %ue ! P!#!$r! '$n! en*ree n" e ru*8%ue p!r! ! $'! e*ern!. Anunc!n'o ! P!#!$r! 'e

5H

Page 58: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 58/69

Deu" n! or! 'o E"p>r*o S!n*o, %uereo" counc!r *!-4 !on*e '! $er'!'er! !#e/r!, no u! !#e/r! "uper8c!# e e4er!,!" !%ue#! %ue -ro*! '! cer*e7! 'e %ue " o Senhor Je"u" *ep!#!$r!" 'e $'! e*ern! (c. Jo ,F).

«Mater Verb) et Mater laet)t)ae#

12. E"*! re#!o >n*! en*re ! P!#!$r! 'e Deu" e ! !#e/r!!p!rece e e$'6nc! prec"!en*e n! 9e 'e Deu". Recor'eo"!" p!#!$r!" 'e S!n*! I"!-e# +?e#7 '!%ue#! %ue !cre'*ou %ue*er! cupren*o !" co"!" %ue #he or! '*!" '! p!r*e 'oSenhor (Lc 1,5). 9!r! 4 e#7 por%ue *e 4, por%ue !cre'*ou, e,ne"*! 4, !co#heu no "eu $en*re o Ver-o 'e Deu" p!r! o '!r !oun'o. A !#e/r! rece-'! '! P!#!$r! po'e !/or! e"*en'er3"e !

*o'o" !%ue#e" %ue n! 4 "e 'e=! *r!n"or!r pe#! P!#!$r! 'eDeu". O E'a$elho de Lucas !pre"en*!3no" e"*e "*4ro 'e e"cu*!e 'e !#e/r!, e 'o" *e=*o". Je"u" !8r! +9nh! e e eu"ro" "o !%ue#e" %ue ou$e ! P!#!$r! 'e Deu" e ! pe epr:*c! (F,21). E, e re"po"*! M e=c#!!o 'u! u#her %ue, 'oeo '! u#*'o, pre*en'e e=!#*!r o $en*re %ue o *rou=e e o "eo%ue o !!en*ou, Je"u" re$e#! o "e/re'o '! $er'!'er! !#e/r!+D7 !n*e" ?e#7e" o" %ue e"cu*! ! p!#!$r! 'e Deu" e ! pe epr:*c! (11,2F). Je"u" !ne"*! ! $er'!'er! /r!n'e7! 'e 9!r!,!-rn'o !"" *!-4 ! c!'! u 'e n" ! po""-#'!'e '!%ue#!

-e3!$en*ur!n! %ue n!"ce '! P!#!$r! !co#h'! e po"*! epr:*c!. Por ""o, recor'o ! *o'o" o" cr"*o" %ue o no""ore#!con!en*o pe""o!# e coun*:ro co Deu" 'epen'e 'oncreen*o '! no""! !#!r'!'e co ! P!#!$r! '$n!. Por 8,'r&o3e ! *o'o" o" hoen" e u#here", e"o ! %u!n*o" "e!!"*!r! '! I/re&!, %ue !-!n'on!r! ! 4 ou %ue nunc! ou$r!o !nNnco 'e "!#$!o. O Senhor '7 ! c!'! u +E" %ue e"*ou Mpor*! e -!*o. Se !#/u4 ou$r ! nh! $o7 e !-rr ! por*!, en*r!ree "u! c!"! e ce!re co e#e, e e#e co/o (Ap C,20).

Por ""o, c!'! u 'o" no""o" '!" "e&! p#!"!'o pe#o

encon*ro reno$!'o co ;r"*o, Ver-o 'o P! e*o c!rne E#e e"*: non>co e no 8 'e *u'o, e ne#e *o'!" !" co"!" "u-""*e (c. ;#1,1H). ?!!o" "#6nco p!r! ou$r ! P!#!$r! 'o Senhor e e'*:3#!,! 8 'e %ue ! e"!, !*r!$4" '! !co e8c!7 'o E"p>r*o S!n*o,con*nue ! h!-*!r e ! $$er e n" e ! !#!r3no" !o #on/o 'e *o'o"o" '!" '! no""! $'!. De"*! or!, ! I/re&! "epre "e reno$! ere&u$ene"ce /r!!" M P!#!$r! 'o Senhor, %ue per!nece

5F

Page 59: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 59/69

e*ern!en*e (c. 1Pe 1,25 I" 0,F). A"" *!-4 n" po'ereo"en*r!r no e"p#6n''o ':#o/o nupc!# co %ue "e encerr! ! S!/r!'!E"cr*ur! +O E"p>r*o e ! E"po"! '7e VeKY E, !%ue#e %ueou$e, '/! VeKY (<) O %ue ': *e"*eunho 'e"*!" co"!" '7.S, Eu $enho e -re$eKY [en. Ve, Senhor Je"u"Y (Ap

22,1H.20).

D!'o e Ro!, &un*o 'e So Pe'ro, no '! C0 'e Se*e-ro er! 'e So Jerno 'e 2010, "e=*o !no 'e Pon*8c!'o.

!""n!*ur! 'o p!p!

o*!" '! p!r*e II e '!n*e

1H I Ioha)s E'a$el)um 4ractatus, I, 12 &L C5, 1CF5.

1H5 ;!r*! enc. Ver)tat)s spledor ( 'e A/o"*o 'e 1C), 25 AAS F5 (1C), 115C.1H . F.1HH Relat)o post d)sceptat)oem, 11.1HF . 1.1H QETO \VI, ")scurso o Co$resso Iterac)oal «A Sa$rada Escr)tura a ')da daI$re%a (1 'e Se*e-ro 'e 2005) AAS H (2005), 5.1F0 ;. Relat)o post d)sceptat)oem, 10.1F1 Mesa$em !al, III, .1F2 ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! Sacrosactum Coc)l)um, 2.1FC Ib)d6, H.1F <rdeameto das Le)turas da M)ssa, .1F5 Ib)d6, .1F Ib)d6, C c. Lc ,1321 2,253C5.3.

1FH ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! Sacrosactum Coc)l)um, 102.1FF ;. QETO \VI, E=or*. !p. p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s (22 'e ?e$erero 'e200H), 35 AAS (200H), 1C311.1F POT. ;O9ISSZO Q]QLI;A, A )terpreta5+o da B8bl)a a I$re%a (15 'e A-r# 'e 1C), IV, ;,1 Ech6 Vat6 1C, n. C12C.10 Ib)d6, III, Q, C o6c6, n. C05.11 ;. ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! Sacrosactum Coc)l)um, F.51.5 ;on"*. 'o/."o-re ! Re$e#!o '$n! "e) Verbum, 21.2 Decr. "o-re ! !c*$'!'e ""on:r! '!I/re&! Ad $etes, .15 Decr. "o-re o n"*4ro e ! $'! 'o" pre"->*ero" &resb@terorumord))s, 1F Decr. "o-re ! reno$!o '! $'! re#/o"! &er/ectae car)tat)s, . ! /r!n'e*r!'o '! I/re&!, !p!rece e=pre""e" "/n8c!*$!" coo +Corpus Chr)st) )tell)$)tur et)am (<) Scr)ptura "e) ! E"cr*ur! 'e Deu" *!-4 "e con"'er! ;orpo 'e ;r"*o^ALTRA9US, "e u)tate Eccles)ae coser'ada, 1, 1 (e'. .̂ Sch_en`en-echer,

!nno$er!e 1FFC), p. CC +A c!rne 'o Senhor 4 $er'!'ero !#en*o, e o "eu "!n/ue$er'!'er! -e-'! *!# 4 o $er'!'ero -e %ue no" e"*: re"er$!'o n! $'! pre"en*enu*rro3no" '! "u! c!rne e -e-er o "eu "!n/ue, no " n! Euc!r"*! !" *!-4 n!#e*ur! '! S!/r!'! E"cr*ur!. De !c*o, $er'!'ero !#en*o e $er'!'er! -e-'! 4 !P!#!$r! 'e Deu" %ue "e !-"or$e 'o conhecen*o '!" E"cr*ur!" SZO  JERaI9O,Commetar)us ) Eccles)aste, III &L 2C, 102 A.12 J. RATbIGER (QETO \VI), *esus de Na3ar0 (L"-o! 200H), CC.1C <rdeameto das Le)turas da M)ssa, 10.1 Ib)dem.15 ;. &ropos)t)o H.

5

Page 60: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 60/69

1 ;!r*! enc. ()des et rat)o (1 'e Se*e-ro 'e 1F), 1C AAS 1 (1), 1.1H ;. Catec)smo da I$re%a Catl)ca, 1CHC31CH.1F ;. ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! Sacrosactum Coc)l)um, H.1 In &salmum 1H CCL HF, CCH3CCF.200 ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. 'o/. "o-re ! Re$e#!o '$n! "e) Verbum, 2.201 ;. ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! Sacrosactum Coc)l)um, 10H310F.202 <rdeameto das Le)turas da M)ssa, .20C &ropos)t)o 1.20 ;. QETO \VI, E=or*. !p. p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s (22 'e ?e$erero 'e200H), 5 AAS (200H), 10311.205 ;. &ropos)t)o 1.20 ;. Cd)$o de ")re)to Ca)co, c!n. 2C032 2031.20H <rdeameto das Le)turas da M)ssa, 55.20F Ib)d6, F.20 .  AAS (200H), 11.210 ;. ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. 'o/. "o-re ! Re$e#!o '$n! "e) Verbum, 25.211 &ropos)t)o 15.212 Ib)dem.21C Sermo 1H, 1 &L CF, .21 ;. QETO \VI, E=or*. !p. p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s (22 'e ?e$erero 'e200H), C AAS (200H), 1HH.215 ;OGR. PARA O ;ULTO DIVIO E A DIS;IPLIA DOS SA;RA9ETOS, Comped)um Euchar)st)cum (25'e 9!ro 'e 200), ;'!'e 'o V!*c!no 200.21 Ep)stula 52, H CSEL 5, 232H.21H &ropos)t)o F.21F R)tual da &e)t.c)a. Pre#n!re", 1H.21 Ib)d6, 1.220 &ropos)t)o F.221 &ropos)t)o 1.222 &r)c8p)os e ormas para a L)tur$)a das 9oras , III, 15.22C ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! Sacrosactum Coc)l)um, F5.22 ;. Cd)$o de ")re)to Ca)co, c!nn. 2H3 C 11H3 1.225 ;. Cd)$o dos C7oes das I$re%as <r)eta)s, c!nn. CHH HC3 1 e 2d1. 5CF3 1

FF13 1.22 RITUAL RO9AO, Cer)mo)al das B.5+os. Pre#n!re" /er!", 21.22H ;. &ropos)t)o 1F ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! SacrosactumCoc)l)um, C5.22F ;. QETO \VI, E=or*. !p. p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s (22 'e ?e$erero 'e200H), H5 AAS (200H), 1231C.22 Ib)d., H5 o6c6, 1C.2C0 ;OGR. PARA O ;ULTO DIVIO E A DIS;IPLIA DOS SA;RA9ETOS, ")rectr)o sobre &)edade &opular e L)tur$)a6 &r)c8p)os e <r)eta5:es (1H 'e De7e-ro 'e 2001), FH Ech6 Vat6 20, n.21.2C1 ;. &ropos)t)o 1.2C2 ;. SATO I[;IO DE ATIOUIA,  Ad Ephes)os, \V, 2 &atres Apostol)c) (e'. ?. \. ?Uf , Tu-n/!e 101), I, 22.2CC ;. S!n*o A/o"*nho, Sermo 2FF, 5 &L CF, 1C0H Sermo 120, 2 &L CF, HH.2C <rdeameto >eral do M)ssal Romao, 5.2C5 Ib)d6, 5 c. ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! SacrosactumCoc)l)um, C0.2C <rdeameto das Le)turas da M)ssa, 1C.2CH ;. Ib)d6, 1H.2CF &ropos)t)o 0.2C ;. <rdeameto >eral do M)ssal Romao, C0.20 ;. &ropos)t)o 1.

0

Page 61: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 61/69

21 ;. QETO \VI, E=or*. !p. p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s (22 'e ?e$erero 'e200H),  AAS (200H), 15H.22 ;. <rdeameto >eral do M)ssal Romao, 5H.2C &ropos)t)o 1.2 Ve&!3"e o c!n. C 'o S8odo de 9)poa 'o !no 'e CC "S 1F.25 ;. JOZO PAULO II, ;!r*! !p. V)ces)mus qu)tus aus ( 'e De7e-ro 'e 1FF), 1C

 AAS F1 (1F), 10 ;OGR. PARA O ;ULTO DIVIO E A DIS;IPLIA DOS SA;RA9ETOS, In"*r. So-re!#/un" !"pec*o" %ue "e 'e$e o-"er$!r e e$*!r e re#!o M S!n*>""! Euc!r"*!Redempt)o)s sacrametum (25 'e 9!ro 'e 200), 2 Ech6 Vat6 22, n. 22F.2 ;. ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. "o-re ! "!/r!'! L*ur/! Sacrosactum Coc)l)um, 11<rdeameto >eral do M)ssal Romao, 1.2H ;. &ropos)t)o 1.2F &ropos)t)o .2 Ep)stula C0, H CSEL 5, 2.250 IDE9, Ep)stula 1CC, 1C CSEL 5, 20.251 IDE9, Ep)stula 10H, .12 CSEL 55, C00.C02.252 IDE9, Ep)stula 52, H CSEL 5, 2.25C JOZO PAULO II, ;!r*! !p. No'o m)lle)o )eute ( 'e J!nero 'e 2001), C1 AAS C(2001), 2FH32FF.25 &ropos)t)o C0 c. ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. 'o/. "o-re ! Re$e#!o '$n! "e)Verbum, 2.255 SZO JERaI9O, Commetar)orum ) Isa)am l)br), Pro#. &L 2, 1HQ.25 &ropos)t)o 21.25H ;. &ropos)t)o 2C.25F ;. ;OGR. PARA O ;LERO, ")rectr)o >eral da Catequese (15 'e A/o"*o 'e 1H), 3Ech6 Vat6 1, n. FH53FHF JOZO PAULO II, E=or*. !p. Cateches) tradedae (1 'e Ou*u-ro'e 1H), 2H AAS H1 (1H), 12F312.25 ;OGR. PARA O ;LERO, ")rectr)o >eral da Catequese (15 'e A/o"*o 'e 1H), 12H Ech6Vat6 1, n. C5 c. JOZO PAULO II, E=or*. !p. Cateches) tradedae (1 'e Ou*u-ro 'e 1H),2H AAS H1 (1H), 12.20 . 12F Ech6 Vat6 1, n. C.21 ;. &ropos)t)o CC.22 ;. &ropos)t)o 5.2C ;. ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. 'o/. "o-re ! I/re&! Lume $et)um, C32.2 &ropos)t)o C1.25 . 15 AAS (200), F3FH.2 . 2 AAS F (12), F.2H Ib)d6, 2 o6c6, F.2F QETO \VI, 9om)l)a a M)ssa Cr)smal ( 'e A-r# 'e 200) AAS 101 (200), C55.2 Ib)d6 o6c6, C5.2H0 ;OGR. PARA A EDU;AgZO ;ATaLI;A, Normas /udameta)s para a /orma5+o dos d)2coos

 permaetes (22 'e ?e$erero 'e 1F), 11 Ech6 Vat6 1H, nn. 1H31H5.2H1 Ib)d6, H o6c., 2C.2H2 ;. )b)d6, F1 o6c6, 2H1.2HC &ropos)t)o C2.2H ;. JOZO PAULO II, E=or*. !p. p"3"no'!# &astores dabo 'ob)s (25 'e 9!ro 'e 12), H

 AAS F (12), H03H2.2H5 &ropos)t)o 2.2H QETO \VI, 9om)l)a o ")a Mud)al da V)da Cosa$rada (2 'e ?e$erero 'e 200F) AAS100 (200F), 1CC c. JOZO PAULO II, E=or*. !p. p"3"no'!# V)ta cosecrata (25 'e 9!ro 'e1), F2 AAS FF (1), 5F30.2HH ;OGR. PARA OS ISTITUTOS DE VIDA ;OSAGRADA E AS SO;IEDADES DE VIDA APOSTaLI;A, In"*r.Recome5ar a part)r de Cr)sto6 Um reo'ado comprom)sso da ')da cosa$rada oterce)ro m)l0)o (1 'e 9!o 'e 2002), 2 Ech6 Vat6 21, n. H.2HF ;. &ropos)t)o 2.

1

Page 62: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 62/69

2H SZO QETO, Re$ra, IV, 21 SC 1F1, 535F.2F0 QETO \VI, ")scurso durate a ')s)ta 1 Abad)a de «9e)l)$ereu3# ( 'e Se*e-ro 'e200H) AAS (200H), F5.2F1 ;. &ropos)t)o C0.2F2 JOZO PAULO II, E=or*. !p. p"3"no'!# Chr)st)! deles la)c) (C0 'e De7e-ro 'e 1FF), 1H

 AAS F1 (1F), 1F.2FC ;. &ropos)t)o CC.2F JOZO PAULO II, E=or*. !p. (am)l)ar)s cosort)o (22 'e o$e-ro 'e 1F1),  AAS H(1F2), 10311.2F5 &ropos)t)o 20.2F ;. &ropos)t)o 21.2FH &ropos)t)o 20.2FF ;. ;!r*! !p. Mul)er)s d)$)tatem (15 'e A/o"*o 'e 1FF), C1 AAS F0 (1FF), 1H2H31H2.2F &ropos)t)o 1H.20 ;. &ropos)t)oes e 22.21 . 25.22 Earrat)oes ) &salmos, F5, H &L CH, 10F.2C OR]GEES, Ep)stola ad >re$or)um, C &> 11, 2.2 QETO \VI, ")scurso aos aluos do Sem)2r)o Ma)or Romao (1 'e ?e$erero 'e200H) AAS (200H), 25C325.25 ;. QETO \VI, E=or*. !p. p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s (22 'e ?e$erero 'e200H),  AAS (200H), 155315.2 Mesa$em !al, III, .2H ;. Ib)dem.2F +&lear)a )dul$et)a conce'*ur chr"*8 'e# %u S!cr! Scrp*ur!, u=*! *e=*u !cope*en* !uc*or*!*e !'pro-!*u, cu $ener!*one '$no e#o%uo 'e-*! e* !'o'u #ec*on" "pr*!#", per ''! "!#*e hor! #e/er* " per nu" *epu" 'e/er* )dul$et)a er* part)al)s ;once'e3"e ! )dul$.c)a ple2r)a !o 8e# %ue #er !S!/r!'! E"cr*ur!, nu *e=*o !pro$!'o pe#! !u*or'!'e cope*en*e, co ! 'e$oo'e$'! M p!#!$r! '$n! e ! o'o 'e #e*ur! e"pr*u!#, pe#o eno" e! hor! "e !#e*ur! 'ur!r eno" *epo, ! )dul$.c)a 4 parc)al PAEITETIARIA APOSTOLI;A, Ech)r)d)oIdul$et)arum6 Normae et cocess)oes (1 'e Ju#ho 'e 1), conce""o n. C03 1.2 ;. Catec)smo da I$re%a Catl)ca, 1H131H.C00 PAULO VI, ;on"*. !p. Idul$et)arum doctr)a (1 'e J!nero 'e 1H),  AAS 5 (1H),1F31.C01 ;. Ep)stula , C &L 1, 120A.C02 ;. ;OGR. PARA O ;ULTO DIVIO E A DIS;IPLIA DOS SA;RA9ETOS, ")rectr)o sobre &)edade&opular e L)tur$)a6 &r)c8p)os e <r)eta5:es (1H 'e De7e-ro 'e 2001), 1H3202 Ech6Vat6 20, nn. 2CF32C.C0C ;. &ropos)t)o 55.C0 ;. JOZO PAULO II, ;!r*! !p. Rosar)um V)r$))s Mar)ae (1 'e Ou*u-ro 'e 2002) AAS 5(200C), 53C.C05 &ropos)t)o 55.C0 ;. ;OGR. PARA O ;ULTO DIVIO E A DIS;IPLIA DOS SA;RA9ETOS, ")rectr)o sobre &)edade&opular e L)tur$)a6 &r)c8p)os e <r)eta5:es (1H 'e De7e-ro 'e 2001), 20H Ech6 Vat6

20, nn. 25325H.C0H ;. &ropos)t)o 51.C0F QETO \VI, 9om)l)a a Sata M)ssa %uto do Vale de *osa/at, em *erusal0m (12 'e 9!o'e 200) AAS 101 (200), HC.C0 ;. Ep)stula 10F, 1 CSEL 55, C23C25.C10 Ad'ersus haereses, IV, 20, H &> H, 10CH.C11 QETO \VI, ;!r*! enc. Spe sal') (C0 'e o$e-ro 'e 200H), C1 AAS (200H), 1010.C12 QETO \VI, ")scurso aos homes de cultura o «CollD$e des Berard)s# de &ar)s (12'e Se*e-ro 'e 200F) AAS 100 (200F), HC0.

2

Page 63: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 63/69

C1C ;. In E'a$el)um secudum Matthaeum 1H, H &> 1C, 11HQ S. JERaI9O, 4raslat)ohom)l)arum <r)$e)s ) Lucam C &L 2, C23C25.C1 ;. QETO \VI, 9om)l)a por ocas)+o da abertura da II Assemble)a >eral <rd)2r)a doS8odo dos B)spos (5 'e Ou*u-ro 'e 200F) AAS 100 (200F), H5H.C15 &ropos)t)o CF.C1 ;. ;OGR. PARA OS ISTITUTOS DE VIDA ;OSAGRADA E AS SO;IEDADES DE VIDA APOSTaLI;A, In"*r.Recome5ar a part)r de Cr)sto6 Um reo'ado comprom)sso da ')da cosa$rada oterce)ro m)l0)o (1 'e 9!o 'e 2002), C Ech6 Vat6 21, nn. FF31.C1H &ropos)t)o C0.C1F ;. &ropos)t)o CF.C1 ;. &ropos)t)o .C20 ;. JOZO PAULO II, ;!r*! enc. Redemptor)s m)ss)o (H 'e De7e-ro 'e 10) AAS FC(11), 23C0 IDE9, ;!r*! !p. No'o m)lle)o )eute ( 'e J!nero 'e 2001), 0 AASC (2001), 2325.C21 &ropos)t)o CF.C22 ;. QETO \VI, 9om)l)a por ocas)+o da abertura da II Assemble)a >eral <rd)2r)a doS8odo dos B)spos (5 'e Ou*u-ro 'e 200F) AAS 100 (200F), H5C3H5H.C2C &ropos)t)o CF.C2 Mesa$em !al, IV, 12.C25 PAULO VI, E=or*. !p. E'a$el)) ut)ad) (F 'e De7e-ro 'e 1H5), 22 AAS F (1H),20.C2 ;. ;O;. E;U9. VAT. II, Dec#. ")$)tat)s humaae, 2.H.C2H ;. &ropos)t)o C.C2F ;. QETO \VI, Mesa$em para o ")a Mud)al da &a3 de FGGH (F 'e De7e-ro 'e200F) Ise$amet) IVd2 (200F), H23F02.C2 E=or*. !p. E'a$el)) ut)ad) (F 'e De7e-ro 'e 1H5), 1 AAS F (1H), 1F.CC0 ;. &ropos)t)o C.CC1 JOZO \\III, ;!r*! enc. &acem ) terr)s (11 'e A-r# 'e 1C), I AAS 55 (1C), 25.CC2 ;. JOZO PAULO II, ;!r*! enc. Cetes)mus aus (1 'e 9!o 'e 11), H  AAS FC(11), F513F52 IDE9, ")scurso 1 Assemble)a >eral das Na5:es U)das (2 'e Ou*u-ro'e 1H), 1C AAS H1 (1H), 11523115C.CCC ;. Comp.d)o da "outr)a Soc)al da I$re%a, 152315.CC ;. QETO \VI, Mesa$em para o ")a Mud)al da &a3 de FGG (F 'e De7e-ro 'e

200) Ise$amet), IId2 (200), HF0.CC5 ;. &ropos)t)o F.CC QETO \VI, 9om)l)a (25 'e J!nero 'e 200) Ise$amet) Vd1 (200), 11.CCH QETO \VI, 9om)l)a por ocas)+o do ecerrameto da II Assemble)a >eral <rd)2r)a doS8odo dos B)spos (2 'e Ou*u-ro 'e 200F) AAS 100 (200F), HH.CCF &ropos)t)o 11.CC QETO \VI, ;!r*! enc. "eus car)tas est (25 'e De7e-ro 'e 2005), 2F AAS F (200),20.

C0 "e doctr)a chr)st)aa, I, C5, C C, 0 &L C, C.C1 ;. QETO \VI, Mesa$em para a I *orada Mud)al da *u'etude em FGGJ (22 'e?e$erero 'e 200) AAS F (200), 2F232F.C2 ;. &ropos)t)o C.CC ;. Ib)dem.C 9om)l)a (2 'e A-r# 'e 2005) AAS H (2005), H12.C5 ;. &ropos)t)o CF.C QETO \VI, 9om)l)a por ocas)+o da VII *orada Mud)al do "oete (11 'e ?e$erero 'e200) Ise$amet) Vd1 (200), 2C2.CH ;. &ropos)t)o C5.CF &ropos)t)o 11.C ;. QETO \VI, ;!r*! enc. "eus car)tas est (25 'e De7e-ro 'e 2005), 25 AAS F(200), 2C32CH.C50 &ropos)t)o 11.

C

Page 64: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 64/69

C51 QETO \VI, 9om)l)a (1 'e J!nero 'e 200) Ise$amet) Vd1 (200), 5.C52 &ropos)t)o 5.C5C ;. QETO \VI, E=or*. !p. p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s (22 'e ?e$erero 'e200H), 2 AAS (200H), 1H31HH.C5 JOZO PAULO II, ")scurso 1 UNESC< (2 'e Junho 'e 1F0),  AAS H2 (1F0), HCF.C55 ;. &ropos)t)o 1.C5 ;. Ib)dem.C5H ;. JOZO PAULO II, ;!r*! enc. ()des et rat)o (1 'e Se*e-ro 'e 1F), F0  AAS 1(1), H3F.C5F ;. L)eameta 2C.C5 ;. &ropos)t)o 0.C0 ;. ;O;. E;U9. VAT. II, Decr. "o-re o" n"*ruen*o" 'e counc!o "oc!# Iter m)r)!ca POT. ;OS. PARA AS ;O9UI;AgES SO;IAIS, In"*r. p!"*. Commu)o et pro$ress)o "o-reo" n"*ruen*o" '! counc!o "oc!#, pu-#c!'! por '"po"o 'o ;onc>#oEcu4nco V!*c!no II (2C 'e 9!o 'e 1H1) AAS C (1H1) 5C35 JOZO PAULO II, ;!r*!!p. < r2p)do dese'ol')meto (2 'e J!nero 'e 2005) AAS H (2005) 2532H POT.;OS. PARA AS ;O9UI;AgES SO;IAIS, In"*r. p!"*. "o-re !" counc!e" "oc!" no \\!n$er":ro '! + ;ouno e* pro/re""o  Aetat)s o'ae (22 'e ?e$erero 'e 12)

 AAS F (12) H3F IDE9, A I$re%a e )teret (22 'e ?e$erero 'e 2002) Ech6 Vat621, nn. 35 IDE9, B*c! n! n*erne* (22 'e ?e$erero 'e 2002) Ech6 Vat6 21, nn. 312H.C1 ;. Mesa$em !al IV, 11 QETO \VI, Mesa$em para o LIII ")a Mud)al dasComu)ca5:es Soc)a)s (2 'e J!nero 'e 200) Ise$amet) Vd1 (200), 12C312H.C2 ;. &ropos)t)o .CC JOZO PAULO II, Mesa$em para o VI ")a Mud)al das Comu)ca5:es Soc)a)s (2 'e J!nero 'e 2002), Ise$amet) \\Vd1 (2002), 35.C ;. E=or*. !p. E'a$el)) ut)ad) (F 'e De7e-ro 'e 1H5), 20 AAS F (1H), 1F31.C5 ;. QETO \VI, E=or*. !p. p"3"no'!# Sacrametum car)tat)s (22 'e ?e$erero 'e200H), HF AAS (200H), 15.C ;. &ropos)t)o F.CH POT. ;O9ISSZO Q]QLI;A, A Iterpreta5+o da B8bl)a a I$re%a (15 'e A-r# 'e 1C), IV, QEch6 Vat6 1C, nn. C112.CF ;. ;O;. E;U9. VAT. II, Decr. "o-re ! !c*$'!'e ""on:r! '! I/re&!  Ad $etes, 22POT. ;O9ISSZO Q]QLI;A,  A Iterpreta5+o da B8bl)a a I$re%a (15 'e A-r# 'e 1C), IV, QEch6 Vat6 1C, nn. C1113C11H.C JOZO PAULO II, ")scurso aos B)spos do Ku0)a (H 'e 9!o 'e 1F0),  AAS H2 (1F0),H.CH0 ;. Istrumetum labor)s, 5.CH1 POT. ;O9ISSZO Q]QLI;A, A Iterpreta5+o da B8bl)a a I$re%a (15 'e A-r# 'e 1C), IV, QEch6 Vat6 1C, n. C11C.CH2 ;O;. E;U9. VAT. II, ;on"*. 'o/. "o-re ! Re$e#!o '$n! "e) Verbum, 22.CHC ;. &ropos)t)o 2.CH ;. &ropos)t)o C.#45 N@> E:/, 9om)l)a durate a 9ora 40rc)a, o )8c)o da I Co$re$a5+o >eral doS8odo dos B)spos (6 de >utubro de !FFG$H AAS 1FF (!FFG$, 46F.#46 De entre as numerosas e diversif cadas intervençes, recorde"seH I>J> P <9> //,8arta enc. "om)um et ')')! catem (1G de Caio de 1KG6$H AAS 4G (1KG6$, GFK"KFFL/DC, 8arta enc. Redemptor)s m)ss)o (4 de De&embro de 1KKF$H AAS G# (1KK1$, !MK"#MFL /DC, Discursos e *omilias em ssis, por ocasião do Dia de >ração pela Pa& em !4de >utubro de 1KG6H Ise$amet), /E! (1KG6$, 1!MK"1!4#L /DC, Dia de >ração pelaPa& no Cundo (!M de Ianeiro de !FF!$H Ise$amet) EE:1 (!FF!$, K4" 1FGL 8>N?; .P; D><@;/N D O2, Decl. sobre a unicidade e universalidade salv'fca de Iesus 8ristoe da /re0a "om)us Iesus (6 de osto de !FFF$H AAS K! (!FFF$, 4M!"465.

Page 65: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 65/69

CHH ;. ;O;. E;U9. VAT. II, Dec#. "o-re !" re#!e" '! I/re&! co !" re#/e" no3cr"*"Nostra aetate, C.CHF ;. QETO \VI, ")scurso a Emba)=adores dos pa8ses ma)or)tar)amete mu5ulmaosacred)tados %uto da Sata S0 (25 'e Se*e-ro 'e 200) AAS F (200), H03H0.CH ;. &ropos)t)o 5C.CF0 ;. &ropos)t)o 50.CF1 Ib)dem.CF2  JOZO PAULO II, ")scurso o ecotro com os %o'es mu5ulmaos em Casablaca(9!rroco", 1 'e A/o"*o 'e 1F5), 5 AAS HF (1F), .

5

Page 66: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 66/69

]DI;E

ITRODUgZO 1 . . . . . . . . . . . . CP!r! %ue ! no""! !#e/r! "e&! pere*! 2. . . D! + De Ver-u !o S>no'o "o-re ! P!#!$r! 'e Deu" C . . . . . . . . . . . .

5O S>no'o 'o" Q"po" "o-re ! P!#!$r! 'e Deu" . . . . . . . . . . . . . . . . FO Pr#o/o 'o E$!n/e#ho 'e Joo por /u! 5 10

I PARTEVERQU9 DEIO DEUS UE ?ALA . . . . . . . . . . . 15Deu" e ':#o/o . . . . . . . . . . 15An!#o/! '! P!#!$r! 'e Deu" H. . . . . . 1Den"o c"c! '! P!#!$r! F . . . . . 1A cr!o 'o "er hu!no . . . . . . . . . 21O re!#"o '! P!#!$r! 10 . . . . . . . . 22;r"*o#o/! '! P!#!$r! 1131C. . . . . . . 2CDen"o e"c!*o#/c! '! P!#!$r! 'e Deu" 1 C0A P!#!$r! 'e Deu" e o E"p>r*o S!n*o 1531 C2 Tr!'o e E"cr*ur! 1H31F . . . . . . . CS!/r!'! E"cr*ur!, n"pr!o e $er'!'e 1 . CDeu" P!, on*e e or/e '! P!#!$r! 20321 . 1

A RESPOSTA DA PESSOA AO DEUS UE ?ALA . . C;h!!'o" ! en*r!r n! A#!n! co Deu" 22 CDeu" e"cu*! o "er hu!no e re"pon'e M" "u!" per/un*!"

2C . . . . . . . . . . . . . D!#o/!r co Deu" !*r!$4" '!" "u!" p!#!$r!" 2. . . . . . . . . . . . . . . . 5A P!#!$r! 'e Deu" e ! 4 25 . . . . . . . O pec!'o coo no e"cu*! '! P!#!$r! 'e Deu" 2. . . . . . . . . . . . . . . .H9!r! + 9!*er Ver- De e + 9!*er 8'e 2H32F F

A ER9EiUTI;A DA SAGRADA ES;RITURA A IGREJA. . . . . . . . . . . . . . . 51A I/re&!, #u/!r or/n:ro '! heren6u*c! '! Q>-#! 23C0 . . . . . . . . . . .. 51+ A !#! '! "!/r!'! *eo#o/! C1 . . . . . 55

De"en$o#$en*o '! n$e"*/!o ->-#c! e 9!/"*4ro ec#e"!# C23CC . . . . . . . . 5HA heren6u*c! ->-#c! conc#!r u! n'c!o ! !co#herC . . . . . . . . . . . . 0O per/o 'o 'u!#"o e ! heren6u*c! "ecu#!r7!'! C5 . . . . . . . . . . . .1?4 e r!7o n! !-or'!/e '! E"cr*ur! C . Sen*'o #*er!# e "en*'o e"pr*u!# CH . . .

Page 67: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 67/69

A nece"":r! "uper!o '! + #e*r! CF . . . FA un'!'e n*r>n"ec! '! Q>-#! C. . . . . H0A re#!o en*re An*/o e o$o Te"*!en*o 031 . . . . . . . . . . . . . . H1A" p:/n!" + o-"cur!" '! Q>-#! 2 . . . . H5;r"*o" e &u'eu", re#!*$!en*e M" S!/r!'!" E"cr*ur!" C . . . . . . . . . .

. HA n*erpre*!o un'!en*!#"*! '! S!/r!'! E"cr*ur! . . . . . . . . . . . . HFD:#o/o en*re P!"*ore", *e#o/o" e e=e/e*!" 5 F0Q>-#! e ecuen"o . . . . . . . . F1;on"e%u6nc!" "o-re ! or/!n7!o 'o" e"*u'o" *eo#/co" H . . . . . . .. . . . FCO" S!n*o" e ! n*erpre*!o '! E"cr*ur! F3 F5

II PARTEVERQU9 I E;;LESIAA PALAVRA DE DEUS E A IGREJA . . . . . . 1A I/re&! !co#he ! P!#!$r! 50 . . . . . . . 1;on*epor!ne'!'e 'e ;r"*o n! $'! '! I/re&! 51. . . . . . . . . . . . . . . .2

LITURGIA, LUGAR PRIVILEGIADO DA PALAVRA DE DEUS . . . . . . . . . . . . . . . A P!#!$r! 'e Deu" n! "!/r!'! L*ur/! 52 . S!/r!'! E"cr*ur! e S!cr!en*o" 5C . . . P!#!$r! 'e Deu" e Euc!r"*! 5355 . . . . FA "!cr!en*!#'!'e '! P!#!$r! 5 . . . . 101A S!/r!'! E"cr*ur! e o Leccon:ro 5H . . 10CProc#!!o '! P!#!$r! e n"*4ro 'o #e*or!'o 5F. . . . . . . . . . . . . . . .105A por*nc! '! ho#! 5 . . . . . . 10;on$en6nc! 'e u Drec*ro ho#4*co 0 10FP!#!$r! 'e Deu", Reconc#!o e Uno 'o" Doen*e" 1 . . . . . . . . . . . .10P!#!$r! 'e Deu" e L*ur/! '!" or!" 2 . . 111P!#!$r! 'e Deu" e ;eron!# '!" Q6no" C 11CSu/e"*e" e propo"*!" concre*!" p!r! ! !n!o #*Nr/c! . . . . . . . . . . 11C!) ;e#e-r!e" '! P!#!$r! 'e Deu" 5 . . . 11C-) A P!#!$r! e o "#6nco . . . . . . . 115c) Proc#!!o "o#ene '! P!#!$r! 'e Deu" H 11') A P!#!$r! 'e Deu" no *ep#o cr"*o F 11He) E=c#u"$'!'e 'o" *e=*o" ->-#co" n! #*ur/! . . . . . . . . . . . . . . . .11F) ;!n*o #*Nr/co --#c!en*e n"pr!'o H0 11/) P!r*cu#!r !*eno !o" ce/o" e !o" "ur'o" H1 120

H

Page 68: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 68/69

A PALAVRA DE DEUS A VIDA E;LESIAL . . . 120Encon*r!r ! P!#!$r! 'e Deu" n! S!/r!'! E"cr*ur! H2 . . . . . . . . . . . . .120A !n!o ->-#c! '! p!"*or!# HC . . . . 122Den"o ->-#c! '! c!*e%ue"e H . . . . 12

?or!o ->-#c! 'o" cr"*o" H5 . . . . . 12A S!/r!'! E"cr*ur! no" /r!n'e" encon*ro" ec#e"!" H . . . . . . . . . . . .12HP!#!$r! 'e Deu" e $oc!e" HH. . . . . . 12H!) P!#!$r! 'e Deu" e 9n"*ro" Or'en!'o" HF3F1 . . . . . . . . . . . . . . 12F-) P!#!$r! 'e Deu" e c!n''!*o" M" Or'en" S!cr!" F2 . . . . . . . . . . . . .1C2c) P!#!$r! 'e Deu" e $'! con"!/r!'! FC . . 1CC') P!#!$r! 'e Deu" e 84" #e/o" F . . . . 1Ce) P!#!$r! 'e Deu", !*rno e !>#! F5 1CHLe*ur! or!n*e '! S!/r!'! E"cr*ur! e + lect)o d)')a  F3FH . . . . . . . . .

. . 1CP!#!$r! 'e Deu" e or!o !r!n! FF . . . 15P!#!$r! 'e Deu" e Terr! S!n*! F. . . . . 1H

III PARTEVERQU9 9UDOA 9ISSZO DA IGREJA AU;IAR A PALAVRA DE DEUS AO 9UDO. . . . . . . . . . . 151A P!#!$r! %ue "! 'o P! e $o#*! p!r! o P! 0 151Anunc!r !o un'o o + Lo/o" '! E"per!n! 1. . . . . . . . . . . . . . . .152D! P!#!$r! 'e Deu" 'er$! ! ""o '! I/re&! 2. . . . . . . . . . . . . . . .15CA P!#!$r! e o Reno 'e Deu" C . . . . . 155 To'o" o" -!p*7!'o" re"pon":$e" 'o !nNnco . . . . . . . . . . . . . . . .15A nece""'!'e '! + m)ss)o ad $etes  5 . . 15HAnNnco e no$! e$!n/e#7!o . . . . 15FP!#!$r! 'e Deu" e *e"*eunho cr"*o H3F 15

PALAVRA DE DEUS E ;O9PRO9ISSO O 9UDO 12Ser$r Je"u" no" "eu" + ro" !" pe%uenno" (9* 25,0) . . . . . ..12P!#!$r! 'e Deu" e copro""o n! "oce'!'e pe#! &u"*! 1003101 . . . . . .1CAnNnco '! P!#!$r! 'e Deu", reconc#!o e p!7 en*re o" po$o"102 . . . . .1A P!#!$r! 'e Deu" e ! c!r'!'e !c*$! 10C . 1HAnNnco '! P!#!$r! 'e Deu" e o" &o$en" 10 1FAnNnco '! P!#!$r! 'e Deu" e o" /r!n*e" 105 . . . . . . . . . . . . . . . 1H0AnNnco '! P!#!$r! 'e Deu" e o" 'oen*e" 10 1H1

F

Page 69: Texto Verbum in Ecclesia

8/17/2019 Texto Verbum in Ecclesia

http://slidepdf.com/reader/full/texto-verbum-in-ecclesia 69/69

AnNnco '! P!#!$r! 'e Deu" e o" po-re" 10H 1HCP!#!$r! 'e Deu" e 'ee"! '! cr!o 10F . . 1H

PALAVRA DE DEUS E ;ULTURAS . . . . . . . 1HO $!#or '! cu#*ur! p!r! ! $'! 'o "er hu!no 10 1H

A Q>-#! coo /r!n'e c'/o p!r! !" cu#*ur!" 110 . . . . . . . . . . . . . . .1HHO conhecen*o '! Q>-#! n!" e"co#!" e un$er"'!'e" 111 . . . . . . . . . .. 1HHA S!/r!'! E"cr*ur! n!" '$er"!" e=pre""e" !r*>"*c!" 112 . . . . . . . . . .. 1HFP!#!$r! 'e Deu" e eo" 'e counc!o "oc!# 11C . . . . . . . . . . . . . . .1HQ>-#! e ncu#*ur!o 11 . . . . . . . . 1F1 Tr!'ue" e 'u"o '! Q>-#! 115 . . . . 1FCA P!#!$r! 'e Deu" "uper! o" #*e" '!" cu#*ur!"

11 . . . . . . . . . . . . . . . 1F

PALAVRA DE DEUS E DI[LOGO ITER3RELIGIOSO 1F5O $!#or 'o ':#o/o n*er3re#/o"o 11H . . . 1F5D:#o/o en*re cr"*o" e uu#!no" 11F . 1FD:#o/o co !" ou*r!" re#/e" 11 . . . 1FHD:#o/o e #-er'!'e re#/o"! 120 . . . . . 1FF

;O;LUSZO . . . . . . . . . . . . . . 11A p!#!$r! 'e8n*$! 'e Deu" 121 . . . . . 11o$! e$!n/e#7!o e no$! e"cu*! 122. . . 12

A P!#!$r! e ! !#e/r! 12C . . . . . . . . 1C+ 9!*er Ver- e* 9!*er #!e**!e 12 . . . 1