32
Table of Contents Clár an Abhair Brollach Foreword Réamhrá Introduction Ullmhú agus Cur i bhFeidhm an Phlean – Sreabhchairt Plan Preparation & Implementation Process – Flow Chart Cuspóirí agus Gníomhaíochtaí Objectives and Actions Ráiteas Straitéise Statement of Strategy Aguisíní Appendices Comhaltaí Fhóram Oidhreachta Chontae Ros Comáin Membership of County Roscommon Heritage Forum Foirmliú an Phlean Process of Formulating the Plan Comhairliúchán Poiblí Public Consultation Process Reachtaíocht Oidhreachta Relevant Heritage Legislation 2 3 4 5 8 9 12 13 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 County Roscommon HERITAGE PLAN PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin inside 20/3/04 6:54 pm Page 1

Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Table of Contents Clár an Abhair

Brollach

Foreword

Réamhrá

Introduction

Ullmhú agus Cur i bhFeidhm an Phlean – Sreabhchairt

Plan Preparation & Implementation Process – Flow Chart

Cuspóirí agus Gníomhaíochtaí

Objectives and Actions

Ráiteas Straitéise

Statement of Strategy

Aguisíní

Appendices

Comhaltaí Fhóram Oidhreachta Chontae Ros Comáin

Membership of County Roscommon Heritage Forum

Foirmliú an Phlean

Process of Formulating the Plan

Comhairliúchán Poiblí

Public Consultation Process

Reachtaíocht Oidhreachta

Relevant Heritage Legislation

2

3

4

5

8

9

12

13

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

1

County Roscommon HERITAGE PLAN PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

inside 20/3/04 6:54 pm Page 1

Page 2: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Teachtaireacht ó Chathaoirleach Fhóram Oidhreachta Chontae Ros ComáinMar Chathaoirleach ar Fhóram Oidhreachta Chontae Ros Comáin, is mór mo shásamh fáilte a chur roimh chéad PhleanOidhreachta Ros Comáin, ar ócáid a fhoilsithe. Is é atá sa Phlean, toradh míonna oibre ag mórán daoine, grúpaí aguseagraíochtaí ar comhaltaí d’Fhóram Oidhreachta Ros Comáin iad, nó a bhí rannpháirteach sa phróiseas ullmhúcháin aguscomhairliúcháin phoiblí as ar eascair an Plean.

D’eascair na cuspóirí agus na gníomhaíochtaí sa Phlean seo as moltaí a tháinig chun cinn i gcomhairliúchándíograiseach poiblí ar ghlac líon mór daoine ar fud an chontae páirt ann, as díospóireachtaí an Fhóraim Oidhreachta agus nanGrúpaí Oibre um Oidhreacht Thógtha, Nádúrtha agus Chúltúrtha a d’fheidhmigh mar fhóram díospóireachta agus an Pleaná ullmhú. Cuirfear an Plean Oidhreachta i bhfeidhm i gcomhar leis an bhFóram Oidhreachta agus le páirtithe molta, mar aonle daoine agus grúpaí a bhfuil a gcuid eolais agus spéise um oidhreacht an chontae fíorluachmhar.

Is mian liom mo bhuíochas a chur in iúl do chomhaltaí uile Fhóram Oidhreachta Ros Comáin agus do na daoine aghlac páirt sna Grúpaí Oibre agus sa Chomhairliúchán Poiblí, as ucht a gcuid spéise i bPlean Oidhreachta Chontae RosComáin. Táim ag dúil le hobair a dhéanamh i gcomhar libh chun an plean seo a chur i bhfeidhm.

Tom Crosby, ComhairleoirTeachtaireacht ón MéaraMar Mhéara ar Chomhairle Contae Ros Comáin, is mór an chúis áthais dom fáilte a chur roimh Phlean Oidhreachta ChontaeRos Comáin, an chéad cheann dá shaghas i gcomhair an chontae. Is léiriú é ar thús ré spreagtha do Chomhairle Contae RosComáin, le bunú Fhóram Oidhreachta Chontae Ros Comáin chun comhairle a sholáthar, maidir le ullmhú agus le cur ibhfeidhm an Phlean Oidhreachta seo.

Oidhreacht mhór, luachmhar atá ag Contae Ros Comáin, idir thógtha, nádurtha agus chulturtha. Tháinig cuidmhór den oidhreacht sin anuas slán sábháilte chugainne. Bíonn líon mór daoine dilse agus grúpaí ag obair go dian ar fud anchontae, ag caomhnú na hoidhreacht sin agus ag tabhairt aire di. Oibreoidh Plean Oidhreachta an Chontae i gcomhar leis nadaoine agus na grúpaí sin, chun na gníomhaíochtaí a leagtar síos sa Phlean seo a chur i bhfeidhm, ar gníomhaíochtaí iad atháinig chun solais mar thoradh ar an gcomhairliúchán poiblí a cuireadh i gcrích i 2003.

Oidhreacht uathúil atá againn, nárbh fhéidir í a thabhairt thar n-ais i gcás a caillte. Tá súil agam go mbeidh cur ibhfeidhm an Phlean Oidhreachta ina chabhair chun cur le mórtas agus feasacht, maidir le gach gné den oidhreacht agus goligfidh sé do Chontae Ros Comáin leanúint dá fhás agus dá fhorbairt i modh inbhuanaithe, ag coinneáil a nasc leis an am atáthart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae Ros Comáin, agus táim ag dúil go mór lena chur i bhfeidhm.

John Connor, MéaraTeachtaireacht ó Bhainisteoir an ChontaeUllmhaíodh Plean Oidhreachta 2004-2008 Ros Comáin mar aitheantas ar oidhreacht shaibhir, iltréitheach Chontae RosComáin, agus ar a thábhachtai is atá an oidhreacht, chun braistint ar an rud is féiniúlacht áitiúil ann a choinneáil ar siúl igcontae le linn an tsíorfháis agus na síorfhorbartha.

Aithnítear stór oidhreachta Chontae Ros Comáin a bheith ar an gceann is leithne agus corraithí sa tír. Aithnítear,chomh maith, a thábhachtaí is atá, maidir le branda uathúil turasóireachta a fhorbairt do Chontae Ros Comáin, rud achuireann béim ar leith ar a riachtanaí is atá rialú agus cothú cúramach.

Is é seo an chéad Phlean Oidhreachta i gcomhair an chontae. Leagtar síos ann na cuspóirí agus na gníomhaíochtaíatá le cur i gcrích i gcomhair ár n-oidhreachta sna cúig bhliain seo romhainn. Ullmhaíodh an Plean i gcomhar le FóramOidhreachta Chontae Ros Comáin, a bhfuil a chuid comhaltaí ionadaíoch ar gach gné spéise oidhreachta sa chontae, agus is igcomhar leis an bhFóram a chuirfear i bhfeidhm é. Baineann foilsiú agus cur i bhfeidhm an Phlean seo, mar ghníomhaíochtaí,le Comhfhís Ros Comáin, atá ina straitéis 10 bliain, maidir le forbairt Gheilleagrach, Shóisialta agus Chultúrtha an chontae aréitigh Bord Forbartha Chontae Ros Comáin, agá bhfuil fís de Ros Comáin mar chontae bheoga le cúinsí maireachtana níosfearr. Cuirtear chun cinn inti, chomh maith, moladh i bPlean Oidhreachta Náisiúnta 2002, go réiteodh gach Údarás ÁitiúilPlean Oidhreachta Áitiúil dá chuid féin.

Is mian liom mo bhuíochas a chur in iúl do Chomhairle Contae Ros Comáin, d’Fhóram Oidhreachta Chontae RosComáin, don Oifigeach Oidhreachta agus don líon mór daoine agus grúpaí a chuir a gcuid ama agus a gcuid fuinnimhisteach mar rannpháirtíocht i bpróiseas ullmhaithe Phlean Oidhreachta Chontae Ros Comáin. Is léiriú an díograis agus anspéis sa phróiseas seo ar mhéid na spéise san Oidhreacht i gContae Ros Comáin. Ba mhaith liom mo bhuíochas a chur in iúl,chomh maith, don Chomhairle Oidhreachta, as tacú le hOifig Oidhreachta Chomhairle Contae Ros Comáin agus as ucht atacaíochta leanúnaí, maidir le hullmhú agus le cur i bhfeidhm an Phlean.Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae Ros Comáin, agus táim ag dúil go mór lena chur i bhfeidhm.

John Tiernan, Bhainisteoir an Chontae

Brollach

2

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

inside 20/3/04 6:54 pm Page 2

Page 3: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Foreword

3

Message from the Chairperson of the County Heritage ForumAs Chairperson of the County Roscommon Heritage Forum I am very pleased to welcome the publicationof the first ever County Roscommon Heritage Plan. It represents the culmination of months of work bymany individuals, groups and organisations who are members of the Roscommon Heritage Forum, or whoparticipated in the public consultation and preparation of this Plan.

The objectives and actions in this Heritage Plan are those suggested through public consultation withenthusiasm and involvement of many people around the County, through the discussions of the HeritageForum, and the Built, Natural and Cultural Working Groups which served as a discussion forum during theplan preparation stage. The implementation of the Heritage Plan will be achieved in co-operation with the

Heritage Forum, proposed partners, and individuals and groups whose knowledge and interest in the Heritage of the Countyis invaluable.I would like to thank all the members of the County Roscommon Heritage Forum, those who participated in Working Groupsand those who participated in Public Consultation for their interest in the County Roscommon Heritage Plan. I look forwardto working with you in the implementation of this plan.

Cllr Tom Crosby

Message from the MayorAs Mayor of Roscommon County Council I am delighted to welcome the County Roscommon HeritagePlan, the first of its kind for the County. It represents an exciting new era for Roscommon County Councilwith the establishment of the County Roscommon Heritage Forum to advise on the preparation andimplementation of this Heritage Plan.

County Roscommon has a huge wealth of heritage; built, natural and cultural. Much of this has survivedintact to this day. Many dedicated individuals and groups work very hard all around the County toconserve and care for this heritage. The County Heritage Plan will work in co-operation with theseindividuals and groups to achieve the actions set out in this Plan, actions which come to light as a result of

public consultation carried out in 2003.Our Heritage is irreplaceable, once lost it cannot be replaced. I hope the implementation of this Heritage Plan will help inraising pride and awareness on all aspects of Heritage and in allowing County Roscommon to continue to grow and developin a sustainable manner, while retaining its links to the past, links which contribute to who we are today. I wish the County Roscommon Heritage Plan every success and look forward to its implementation.

John Connor, Mayor.

Message from the County ManagerThe County Roscommon Heritage Plan 2004-2008 has been prepared in recognition of the rich anddiverse heritage to be found in County Roscommon, and the importance of heritage in retaining a senseof local distinctiveness in an ever growing and developing county.

The heritage repository of County Roscommon is recognised as the most extensive and exciting in thecountry. Its importance in terms of development of a unique tourism brand for County Roscommon is alsorecognised and this further emphasises the need for careful control and nurturing.

This is the first Heritage Plan for the County. It sets out the objectives and actions to be carried out forthe next five years in relation to our Heritage. The Plan has been prepared and will be implemented in co-

operation with County Roscommon Heritage Forum, whose diverse members represent all aspects of heritage interest in theCounty. The publication and implementation of this plan is an action of Roscommon Common Vision, a 10 year strategy forthe Economic, Social and Cultural development of the County, prepared by Roscommon County Development Board whichhas a vision of County Roscommon as a vibrant county with an enhanced quality of life. It also furthers the recommendationcontained in the National Heritage Plan 2002 that each Local Authority prepare a Local Heritage Plan.

I would like to thank the Roscommon County Council, County Roscommon Heritage Forum, the Heritage Officerand the many individuals and groups who gave their time and energy to participating in the preparation of the CountyRoscommon Heritage Plan. The enthusiasm and interest in this process is indicative of the high level of interest in Heritage inCounty Roscommon. I would also like to thank the Heritage Council for their support of the Heritage Office of RoscommonCounty Council and their continued support in the preparation and implementation of this Plan.I wish the County Roscommon Heritage Plan every success and look forward to its implementation.

John Tiernan, County Manager

County Roscommon HERITAGE PLAN

inside 20/3/04 6:54 pm Page 3

Page 4: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Is é is aidhm do Phlean Oidhreachta Chontae Ros Comáin, tuiscint, feasacht agus meas ar oidhreacht nádúrtha,thógtha agus chultúrtha Chontae Ros Comáin a thógáil agus a chur chun cinn, agus í a chaomhnú do na glúnta atáfós le teacht.

Déantar oidhreacht a shainmhíniú san Acht Oidhreachta, 1995 mar ní a chuimsíonn séadchomhartha, réadaseandálaíochta, réada oidhreachta, oidhreacht ailtireachta, fásra agus ainmhithe, gnáthóga fiadhúlra,tírdhreacha, muirdhreacha, longa briste, geolaíocht, bealaí uisce intíre, chomh maith le gáirdíní aguspáirceanna oidhreachta. Ina theannta sin, is gnéithe tábhachtacha d’oidhreacht an chontae, dar le FóramOidhreachta Chontae Ros Comáin an béaloideas, an oidhreacht thionsclaíoch agus an stair áitiúil.

Cuimsíonn teorainneacha Chontae Ros Comáin éagsúlachtaí móra, mar shampla, Sléibhte Airgnigh gona n-oidhreacht gheolaíoch agus traidisiúin mhianadóireachta; na haibhnte Suca agus Sionainn gona stairloingseoireachta agus a dtailte calaidh lán fiadhúlra; locha mar Loch Gara gona shaibhreas seandálaíoch;traidisiúin agus áitrithe na hÉireann Ceiltí, ar nós na láithreáin seandálaíochta Chruachna gona dtraidisiúinRíoga; na hardphortaigh ghníomhacha, atá chomh gann sin san Eoraip; saibhreas na hailtireachta ar fud anchontae, idir thithe móra agus thithe ceann tuí; na féaraigh gona fallaí cloch tirimeacha agus fálta, atá marbhonn le geilleagar talmhaíochta an chontae.

Is iad na gnéithe éagsúla aiceanta sin a thug ann do thírdhreach an chontae. Is iad is foinse do stair, dobhéaloideas agus do nósanna na háite agus a thugann féiniúlacht, tréithiúlacht agus sainiúlacht do gach áit. Isscátháin de ghníomhaíochtaí mhuintir Ros Comáin riamh anall iad. Caitear le gnéithe áirithe d’oidhreacht anchontae ar bhonn réigiúnda, náisiúnta agus, go fiú, le tábhacht idirnáisiúnta, agus déantar a gcosaint faoin dlí.Tá gnéithe áirithe eile ann, áfach, gur féidir neamhairt nó neamhshuim a dhéanamh dóibh, agus iad ag brathar fheasacht agus ar mhórtas a bheith méadaithe. Cuireann gach gné den oidhreacht le saol mhuintir anchontae; cuireann an oidhreacht le geilleagar an chontae, chomh maith, trí thionscal na turasóireachta, ach goháirithe.

Tugann gach ré a hathruithe féin léi, agus fágann gach glún a rian. Is é ár ndúshlán san 21ú haois, an t-athrú abhainistiú ar bhealach inbhuanaithe, chun go ndéanfar freastal i gcothromas ar an dá riachtanas, mar atá, ar anngá atá le hathruithe fónta agus ar an ngá atá le caomhnú réasúnta.

Aithníonn an Rialtas tábhacht na hoidhreachta sa Phlean Náisiúnta Oidhreachta agus sa Phlean NáisiúntaBithéagsúlachta, faoi seach. Is cuid thábhachtach de na Pleananna sin an ghairm chun pleananna áitiúla aullmhú. Ba sa chomhthéacs sin a hullmhaíodh Plean Oidhreachta Chontae Ros Comáin.

Ba iad an dream a d’ullmhaigh Plean Oidhreachta Chontae Ros Comáin ná Fóram Oidhreachta Chontae RosComáin, grúpa comhairleach a chuir Comhairle Chontae Ros Comáin ar bun chun comhairle a sholáthar,maidir le Plean Oidhreachta an Chontae a ullmhú agus a chur i bhfeidhm. Ionadaithe a bhaineann le rialtasáitiúil, le forbairt áitiúil, le gníomhaireachtaí stáit, le húinéirí talún, le hearnáil an phobail, leis an earnáildeonach agus le grúpai oidhreachta is ea comhaltai an Fhóraim Oidhreachta. Seo an chéad uair do nadreamanna spéise sin ar fad teacht le chéile ar an gcaoi seo, chun plean gnímh a fhorbairt, maidir lehoidhreacht sa chontae.

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

Réamhrá

4

inside 20/3/04 6:54 pm Page 4

Page 5: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Introduction

5

The aim of the County Roscommon Heritage Plan is to create and promote an increased knowledge, awareness and

appreciation of the natural, built and cultural heritage of County Roscommon, and to conserve it for future

generations.

The Heritage Act, 1995 defines heritage as including monuments, archaeological objects, heritage objects,

architectural heritage, flora, fauna, wildlife habitats, landscapes, seascapes, wrecks, geology, inland waterways

and heritage gardens and parks. The County Roscommon Heritage Forum also considers that folklore; industrial

heritage and local history are important aspects of the county’s heritage.

County Roscommon has great diversity within its boundaries, for example, the Arigna Mountains, with their

geological heritage and mining traditions; the rivers Suck and Shannon, with their navigational history and

associated callows rich in wildlife; lakes, such as Lough Gara, rich in archaeology; traditions and settlements of

Celtic Ireland, such as the archaeological sites at Rathcroghan with their associated Royal traditions; the active

raised bogs, so rare in Europe; the wealth of architecture found around the county, from great mansions to

thatched houses; and the grasslands, with their associated dry stone walls and hedgerows, which form the

basis of the agricultural economy of the county.

These diverse features form the landscape of the county. They are the source of local history, folklore and

traditions, giving each place its identity, character and distinctiveness. They reflect the activities of the people of

Roscommon down through history. Some aspects of the county’s heritage are considered regionally, nationally

or even internationally important and are protected by legislation. Other aspects may be overlooked or under

appreciated, dependant on increased awareness and pride. All aspects of heritage contribute to the quality of

life of the people of the county; heritage also contributes to the economy of the county, particularly through

the tourist industry.

However each era brings changes and each generation leaves its mark. The challenge facing us in the 21st

Century is to manage change in a sustainable manner so as to balance the need for legitimate change with the

need for reasonable conservation.

The importance of heritage has been recognised by the Government with the publication in 2002 of the

National Heritage Plan and the National Biodiversity Plan. A key element of those Plans is a call for the

preparation of local plans. It is in this context that the County Roscommon Heritage Plan has been prepared.

The County Roscommon Heritage Plan has been prepared by the County Roscommon Heritage Forum, an

advisory group established by Roscommon County Council to provide advice on the preparation and

implementation of the County Heritage Plan. The Heritage Forum is composed of representatives from local

government, local development, state agencies, landowner representatives, community and voluntary sector

and heritage groups. This is the first time that all these different interests have come together in this way to

develop an action plan for heritage in the county.

County Roscommon HERITAGE PLAN

inside 20/3/04 6:54 pm Page 5

Page 6: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Tugtar aird i bPlean Oidhreachta Chontae Ros Comáin ar cháipéis straitéise Bhord Forbartha an Chontae,‘Comhfhís Ros Comáin’, ina leagtar síos gníomhaíochtaí a bhaineann le forbairt gheilleagrach, shóisialta aguschultúrtha an chontae.

Agus an Plean seo le linn a ullmhaithe, leanadh de na treoirlínte atá leagtha síos ag an gComhairleOidhreachta, maidir le hullmhú Pleananna áitiúla Oidhreachta, agus bhí comhairliúchán fairsing poiblí ina chuidde sin. Ba sa phróiseas sin a leagadh méar ar eolas ar na gníomhaíochtaí atá le baint amach faoi PhleanOidhreachta an Chontae. Déantar iad sin a rangú ina gcuspóirí leathana, mar seo a leanas:

• Cuspóir 1: Cur le tuiscint an phobail i leith ár n-oidhreachtaCabhrú le feasacht, tuiscint agus taitneamh ar oidhreacht Ros Comáin a mhéadú.

• Cuspóir 2: Eolas oidhreachta a chruinniú agus a scaipeadhCabhrú le bunachar cuimsitheach sonraí oidhreachta don chontae a fhorbairt, an fhaisnéis sin a chur ar fáil dochách, agus úsáid éifeachtach na sonraí a chinntiú, maidir le gach polasaí le linn a fhoirmlithe agus gachcinneadh le linn a dhéanta.

• Cuspóir 3: An cleachtas is fearr um caomhnú agus bainistiú na hoidhreachta a chur chun cinnCaighdeáin a bhaineann leis an gcleachtas is fearr i gcaomhnú agus i mbainistiú oidhreachta a chur chun cinn,agus comhairle a chur ar fáil ina dtaobh.

Is e seo an chéad Phlean dá shaghas do Chontae Ros Comáin. Aithnítear ann na cuspóirí atá i gcoitinne againnagus na gníomhaíochtaí is gá lena gcur i gcrích. Soláthraítear ann frámaíocht chun cabhrú linn ár ndul chuncinn a mheas. Beidh gá le páirtíocht leanúnach chun na gníomhaíochtaí a chur i bhfeidhm. Déanfaidh FóramOidhreachta Chontae Ros Comáin maoirseacht ar chur i bhfeidhm an Phlean, le tacú agus comhordú OifigOidhreachta Chomhairle Contae Ros Comáin.

Giorrúcháin in Úsáid sa Phlean seoCDB Bord Forbartha ContaeCRHAS Cumann Staire & Seandálaíochta Chontae Ros ComáinDoEHLG An Roinn Comhshaoil, Oidhreachta agus Rialtais ÁitiúilDoMNR Roinn na Mara agus Acmhainní NádúrthaGMIT Institiúid Teicneolaíochta na Gaillimhe & Mhaigh EoGSI Suirbhé Geolaíoch na hÉireann NIAH An Fardal Náisiúnta um Ailtireacht OidhreachtaNRA An tÚdarás Náisiúnta um BóithreNRCF Fóram Pobail Dheisceart Ros ComáinNUIG Ollscoil Náisiúnta na hÉireann, GaillimhNUIM Ollscoil Náisiúnta na hÉireann, Ma NuadSAC Limistéar Speisialta Caomhantais SPC Coiste Polasaí Straitéisigh SRCF Fóram Pobail Thuaisceart Ros ComáinSRFB Bord Iascaigh Réigiún na SionainneVEC Coiste Gairmoideachais

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

6

inside 20/3/04 6:54 pm Page 6

Page 7: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

7

The County Roscommon Heritage Plan has taken into account the County Development Board strategy

document ‘Roscommon Common Vision’ which sets out actions for the economic, social and cultural

development of the county.

The preparation process followed guidelines set out by the Heritage Council for the preparation of local

Heritage Plans and included extensive public consultation. This has lead to the identification of actions for the

County Heritage Plan to achieve. These have been grouped into broad objectives of:

• Objective 1: To raise awareness of our heritageTo facilitate increasing awareness, understanding and enjoyment of Roscommon’s heritage.

• Objective 2: To collect and disseminate heritage informationTo facilitate the development of a comprehensive heritage database for the county, to make this information

available to all and to ensure effective use of data in policy formulation and decision-making.

• Objective 3: To promote best practice in heritage conservation and managementTo promote and advise on best practice standards for heritage conservation and management.

This is the first Plan of its kind for County Roscommon. It identifies our collective objectives and the actions

needed to achieve them. It provides a framework to enable us to measure our progress. It will require

continued partnership to fulfil the actions. The County Roscommon Heritage Forum will oversee

implementation of the Plan, which will be supported and co-ordinated by the Heritage Office of Roscommon

County Council.

Abbreviations Used in This Plan

CDB County Development Board

CRHAS County Roscommon Historical & Archaeological Society.

DoEHLG Department of Environment, Heritage & Local Government.

DoMNR Department of Marine & Natural Resources

GMIT Galway & Mayo Institute of Technology

GSI Geological Survey of Ireland

NIAH National Inventory of Architectural Heritage

NRA National Roads Authority

NRCF North Roscommon Community Forum

NUIG National University of Ireland, Galway

NUIM National University of Ireland, Maynooth

SAC Special Area of Conservation

SPC Strategic Policy Committee

SRCF South Roscommon Community Forum

SRFB Shannon Regional Fisheries Board

VEC Vocational Education Committee

County Roscommon HERITAGE PLAN

inside 20/3/04 6:54 pm Page 7

Page 8: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

Ullmhú agus Cur i bhFeidhm an Phlean

8

Gníomhaireachtaí Stáit• An tSeirbhís DoEHLG um

Shéadchomharthaí & Áitreabh Stairiúla • An tSeirbhís DoEHLG um Páirceanna

Náisiúnta & Fiadhúlra• An tSeirbhís DoMNR um Fhoraoiseacha• Teagasc

Grúpaí Oidhreachta• Cumann Staire & Seandálaíochta

Chontae Ros Comáin

Earnáil an Phobail & anEarnáilDeonach• NRCF• SRCF

Forbairt Áitiúil• LEADER Airgnigh• Comhlacht Forbartha Tuaithe Lár-

Dheisceart Ros Comáin Teo.

Ionadaí Úinéirí Talún • ICMSA

Rialtas Áitiúil• Comhalta Tofa• Rannán Pleanála• Seirbhís Leabharlainne• Turasóireacht Ros Comáin• An Oifig Oidhreachta

An FóramOidhreachta

An Plean Oidhreachta

Cuspóirí Páirtithe Molta

Gníomhartha a chur i bhfeidhm

Cruinnithe Comhairliúcháin Phoiblí& Aighneachtaí i Scríbhinn

Grúpaí Oibre• O. Thógtha• O. Nádurtha • O. Chultúrtha

inside 20/3/04 6:54 pm Page 8

Page 9: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

9

Heritage Plan Preparation & Implementation Process

State Agencies• National Monuments & Historic

Properties Service of DoEHLG• National Parks & Wildlife Service of

DoEHLG• Forest Service of DoMNR• Teagasc

Heritage Groups• County Roscommon Historical &

Archaeological Society.

Community & Voluntary Sector• NRCF• SRCF

Local Development• Arigna LEADER• Mid-South Roscommon Rural

Development Co. Ltd.

Land Owner Representative• ICMSA

Local Government• Elected Member• Planning Section• Library Service• Rosommon Tourism• Heritage Office

HeritageForum

Heritage Plan

Objectives Proposed Partners

Implementation of Actions

Public Consultation Meetings & Written Submissions

Working Groups• Built Heritage• Natural Heritage • Cultural Heritage

inside 20/3/04 6:54 pm Page 9

Page 10: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

10

Cuspóirí

inside 20/3/04 6:54 pm Page 10

Page 11: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

Objectives11

inside 20/3/04 6:54 pm Page 11

Page 12: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

12

Sprioc

1.1 ConairíOidhreachta aFhorbairt.

1.2 Teagmháil leclubanna agus leheagraíochtaí eile sachontae, d’fhonneolas a roinnt.

1.3 Úsáid a bhaintas an gcórasoideachais chunfeasacht i leith nahoidhreachta amhéadú, agustuiscint uirthi.

1.4 Méadú ar anbhfeasacht faoioidhreacht ChontaeRos Comáin.

Príomhghníomhartha

1.1.1 Teimpléad um chonair oidhreachta a chumadh.1.1.2 Conair oidhreachta a phíolótú.1.1.3 Píolótú limistéar fiadhúlra i mbailte a chur chun

cinn.1.1.4 Conair oidhreachta uile-chontae a chur le chéile.

1.2.1 Féachaint cé na clubanna agus eagraíochtaí ar mhaith leo imeachtaí oscailte a eagrú, nó freastal orthu.

1.2.2 Cabhrú chun imeachtaí oscailte a fhógairt, imeachtaí um Sheachtain Oidhreachta, mar shampla.

1.3.1 Iniúchadh a dhéanamh ar chórais oideachais oidhreachta ar fud an chontae.

1.3.2 Deiseanna a aithint, chun tuiscint ar an oidhreacht sa chóras oideachais a fheabhsú.

1.3.3 Cabhrú le tionscadal oidhreachta scoile, mar shampla, le daltaí idirbhliana.

1.3.4 Féach le cúrsaí foghlama a eagrú sa chontae, cosúil le Cúrsa NUI Mhá Nuad don Dioplóma sa Stair Áitiúil

1.4.1 Dul i dteagmháil leis na nuachtáin áitiúla, d’fhonn Colún comhordaithe Oidhreachta a fhoilsiú.

1.4.2 Lógó ‘oidhreachta’ a chumadh do thionscadail i bhfeidhm faoin phlean seo.

1.4.3 Taispeántas oidhreachta a eagrú ar fud an chontae uair sa bhliain.

1.4.4 Cur le tuiscint an phobail, maidir le heolas a eascraíonn as taighde um sheandálaíocht sa chontae.

1.4.5 Fógraíocht a dhéanamh agus eolas a chur ar fáil, maidir le boscaí ulchabhán, boscaí ialtóg agus boird éanlaithe.

1.4.6 Leabhrán a fhoilsiú uair sa bhliain, le cur síos mion ar ghné den oidhreacht, scéalta áitiúla san áireamh.

1.4.7 Sraith foilseachán, treoirleabhair don & léarscáileanna den chontae ina measc, gach ceann acu le béim ar ghné d’oidhreacht an chontae, mar shampla, láithreáin seandálaíochta, tobair, éanlaith, láithreáin ainmnithe, scríbhneoirí, geolaíocht, srl.

1.4.8 Féachaint le tuiscint ar cheol agus rince i dtraidisiún Ros Comáin a mhéadu.

1.4.9 Féachaint le gnáthleabhair staire áitiúla a athfhoilsiú, agus Statistical Survey of Co. Roscommon Weld.

1.4.10 Oiliúint oidhreachta a fhorbairt & comhairle comhleanúnach a sholáthar do Chomhairle Contae

Ros Comáin.

Páirtithe Molta

Fóraim de chuid an Phobail,Turasóireacht Ros Comáin,Coistí Bailtí Slachtmhara.

Fóraim de chuid an Phobail,LEADER.

VEC,NUIM,NUIG,GMIT,IT Shligigh,An Roinn Talmhaíochta,Comhairleoirí Talmhaíochta.

Fóraim de chuid an Phobail,Roscommon Champion,Roscommon Herald,An Fóram Oidhreachta,An Oifig Ealaíon,Turasóireacht Ros Comáin,Comhaltas Ceoltorí Éireann,Comhairle Chontae Ros Comáin, Comhairle Oidhreachta,DoEHLG,An Clár Fionnachtana,NRA.

Cuspóir 1

Cur le tuiscint i leith ár n-oidhreachaCur le heolas, le feasacht, le tuiscint agus le taitneamh i leith

oidhreacht Ros Comáin.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 12

Page 13: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

Objective 1

13

Target

1.1 Facilitate thedevelopment ofHeritage Trails.

1.2 Liaise with clubsand organisations inthe county to shareinformation.

1.3 Raise awarenessand understanding of heritage throughthe educationsystem.

1.4 Increaseawareness of CountyRoscommon’sheritage

Key Actions

1.1.1 Devise a template for a heritage trail.1.1.2 Pilot 1 heritage trail.1.1.3 Pilot promotion of areas for wildlife in towns.1.1.4 facilitate the production of a countywide

heritage trail.

1.2.1 Identify relevant clubs and organisations interested in hosting and attending open events.

1.2.2 Facilitate promotion of open events, as Heritage Week events.

1.3.1 Audit heritage education systems within the county1.3.2 Identify opportunities for improving heritage

awareness in the education system. 1.3.3 Facilitate a schools heritage project, e.g. with

transition year students. 1.3.4 Seek to organise courses, such as the NUI

Maynooth Local History Dip. Course, in the county

1.4.1 Liaise with local papers on the possibility of establishing a co-ordinated Heritage Column in local paper

1.4.2 Develop a ‘heritage’ logo for projects implemented under this plan.

1.4.3 Host 1 heritage exhibition around the county annually.

1.4.4 Raise public awareness about information gathered from archaeological research in the county.

1.4.5 Promote and provide information on owl boxes, bat boxes and bird tables.

1.4.6 Publish 1 booklet annually, detailing one aspect of the heritage, including associated local stories.

1.4.7 Produce a series of heritage promotion publications, such as guides & maps on the county, each highlighting separate aspects of the county’s heritage e.g. archaeological sites, wells, birds, designated sites, writers, geology etc.

1.4.8 Seek to raise awareness of the music and dance traditions of Roscommon.

1.4.9 Investigate the possibility of re-publishing standard local history books & Weld’s Statistical Survey of Co. Roscommon.

1.4.10 Develop heritage training and structured input of heritage advice for Roscommon County Council.

Proposed Partners

Community Fora.Roscommon Tourism.Tidy Towns Committees.

Community Fora.LEADER.

VECNUIMNUIGGMITSligo ITDepartment of Agriculture,Agricultural Consultants.

Community Fora,Roscommon Champion,Roscommon Herald,Heritage Forum,Arts Office,Roscommon Tourism,Comhaltas Ceoltorí Éireann,Roscommon Co.Co.DoEHLG, Heritage Council.Discovery Programme.NRA.

To raise awareness of our heritageTo increase knowledge, awareness, understanding and enjoyment of

Roscommon’s heritage.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 13

Page 14: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Cuspóir 2

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

14

Eolas oidhreachta a chruinniú agus a scaipeadhCabhrú le bunachar cuimsitheach sonraí oidhreachta don chontae a

fhorbairt, agus an fhaisnéis sin a chur ar fáil do chách.

Sprioc

2.1 Cabhair asholáthar, maidir lebunachar sonraí agcuimsiú reiligí anchontae.

2.2 Feabhas a churar bhealaí rochtanaláithreánoidhreachta anchontae.

2.3 Eolas aroidhreacht anchontae a chruinniúagus a scaipeadh.

Príomhghníomhartha

2.1.1 Iniúchadh a dhéanamh ar reiligí an chontae, ó thaobh suímh, stádais, seilbhe, taifead adhlactha agus inscríbhinní, agus léarscáileanna láithreacha uaigheanna a chur ar fáil, ag freagairt dóibh.

2.1.2 Seimineár a reáchtáil um chúram & caomhnú seanreiligí do mhuintir na háite agus do Lucht Foirne Údaráis Áitiúil a bhaineann le hábhar.

2.2.1 Iniúchadh ar gach láithreán oidhreachta sa chontae, cinn ar oscailt don phobal, ach go háirithe, agus lena mbaineann rochtain do riachtanais speisialta.

2.2.2 Láithreáin oidhreachta a aithint agus a rangú in ord tosaíochta, maidir lena riachtanais rochtana, comharthaíochta agus léirmhínithe.

2.2.3 Comhairle a sholáthar faoi roghanna a bhaineann le léirimhíniú ar an oidhreacht agus maoiniú a fháil do phainéil eolais agus do chomharthaí.

2.2.4 Fógraíocht a dhéanamh, a chuirfidh an Cód Iompraíochta um Thailte Feirme chun cinn, maidir le rochtain dúiche.

2.3.1 Fardal a thiomsú agus a scaipeadh, maidir le taighde ar gach gné d’oidhreacht an chontae.

2.3.2 Bearnaí faisnéise a aimsiú, agus cabhrú le taighde, mar a theastaíonn, chun sonraí bunlíne a chruinniú faoi gach gné d’oidhreacht an chontae.

2.3.3 Plean Gnímh um Bithéagsúlacht a ullmhú i gcomhair an chontae.

2.3.4 Imscrúdú a dhéanamh ar an tionchar a imríonn árthaigh phléisiúir, báid luais agus scairdscíanna ar fhásra, ar ainmnithe agus ar ghnáthóga uiscebhealaí an chontae, chun áiteanna i mbaol a aithint. Polasaí a fhoirmliú ina leith.

2.3.5 Tar éis don NIAH a bheith foilsithe, bearnaí faisnéise a aithint agus fardal eile a chur ar siúl ina dhiaidh, maidir le struchtúir agus an riocht ina bhfuilid.

2.3.6 Foilseachán a chur amach, ag dírithe ar oidhreacht an chontae, a dhíreoidh aird ar fhoirgintí, ar ghnáthstruchtúir, ar thithe scoile, ar thithe cónaithe,

ar gheataí iarainn, srl.2.3.7 Mic léinn taighde sna hollscoileanna a úsáid chun

na hoibre, más féidir. 2.3.8 Cabhrú le cruinniú agus caipeadh an bhéaloidis

agus an tseanchais trí ghréasán comhordaithe bailitheoirí ar fud an chontae.

Páirtithe Molta

DoEHLG,Comhairle Chontae RosComáin, Ionad Oidhreachta agusGinealaigh Chontae RosComáin.

Comhairle Chontae Ros Comáin,Fóraim de chuid an Phobail,CRHAS,Eagraíochtaí Feirmeoirí.

An Fóram Oidhreachta,Seirbhís Leabharlainne,Suirbhé Geolaíoch nahÉireann,DoEHLG,Bord Iascaigh Réigiún naSionainne, Uiscebhealaí Éireann, Comhairle Chontae RosComáin,CRHAS.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 14

Page 15: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

15

Target

2.1 To facilitate acomprehensivedatabase on thegraveyards of thecounty.

2.2 To improveaccess andinterpretation atheritage sites in thecounty.

2.3 To collect anddisseminateinformation on theheritage of thecounty

Key Actions

2.1.1 Carry out an audit of graveyards in the county to identify location, status, ownership, burial records, inscriptions and produce accompanying maps of plots.

2.1.2 Facilitate a seminar on the care and conservation of old graveyards for local communities and appropriate Local Authority Staff.

2.2.1 Carry out an audit of heritage sites in the county, to identify those that have public access, including special needs access.

2.2.2 Identify and prioritise heritage sites, which require access, signposting and interpretation.

2.2.3 Provide advice on heritage interpretation options & sourcing funding for information panels & signage.

2.2.4 Promote the existing Farmland Code of Conduct for access to the countryside.

2.3.1 Compile and disseminate an inventory of existing research and studies on all aspects of heritage in the county.

2.3.2 Identify gaps in knowledge and facilitate research studies as required to gather baseline data on all aspects of heritage in the county.

2.3.3 Prepare a county Biodiversity Action Plan.2.3.4.Investigate the impacts of pleasure craft, speedboats

and jet skis on the flora, fauna and habitats of the county’s waterways to identify any areas under threat. Produce policy for this.

2.3.5 Following the publication of the NIAH for county Roscommon, identify gaps in information and carry out a follow up inventory of structures, including their condition.

2.3.6 Produce a publication on architectural heritage around the county to highlight buildings and everyday structures including schoolhouses, vernacular houses, iron gates etc.

2.3.7 Seek to utilise research students from universities where possible.

2.3.8 Facilitate the collection and dissemination of folklore & oral history in the county through a co-ordinated network of collectors countywide.

2.3.9 Provide an equipment bank for recording folklore & oral history.

Proposed Partners

DoEHLG,Roscommon County Council,Co. Roscommon Heritage & Genealogy Centre.

Roscommon County CouncilCommunity Fora,CRHAS,Farm Bodies.

Heritage Forum,Library Service,Geological Survey of Ireland,DoEHLG,Shannon Regional FisheriesBoard, Waterways Ireland, Roscommon County Council,CRHAS.

County Roscommon HERITAGE PLAN

Objective 2

To collect and disseminate heritage informationTo facilitate the development of a comprehensive heritage database

for the county, to make this information available to all.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 15

Page 16: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

Cuspóir 2

16

Sprioc

2.4 Feabhas a churar na bealaí chunteacht ar eolasoidhreachta.

2.5 Tiomsú agustaifeadadh adhéanamh ar stairbailte, sráidbhailteagus láithreán eile,agus a stóráil igcartlann.

2.6 Faisnéis faoilogainmneacha achruinniú agus ascaipeadh, aguspolasaí a fhorbairtfaoi logainmneachaa nglacann an poballeo, lelogainmneachabunaidh aguslogainmneachastairiúla.

Príomhghníomhartha

2.3.9 Banc trealaimh a chur ar fáil, chun béaloideas agus seanchas a thaifeadadh.

2.3.10 Ceirdeanna agus Ceardaithe Láimhe an chontae a aithint.

2.3.11 Tacú le léachtanna a fhoilsiú, cinn le Cumann Staire & Seandálaíochta Ros Comáin, mar shampla.

2.3.12 Eolas a leathadh, maidir le toibreacha agus na traidisiúin a ghabhann leo.

2.3.13 Talmhaíocht & saghsanna oibre – cabhrú le cruinniú eolais faoi shaghsanna oibre sa chontae, mar shampla, muilteoireacht, ceártaí, tionsclaíocht,

baint na móna, meithleacha, déanamh bricí, srl.

2.4.1 Suíomh idirlín a chruthú i gcomhair oidhreacht an chontae.

2.4.2 Suímh idirlín a bhaineann le láithreáin oidhreachta i gContae Ros Comáin a iniúchadh.

2.4.3 Féachaint le Cartlannaí lánaimseartha Contae a cheapadh, le foireann tacaíochta sa chontae.

2.5.1 Bunachar sonraí a fhorbairt, mar aon le próiseas chun eolas staire atá ar fáil cheana a thiomsú.

2.5.2 Grúpa oibre a bhunú do threoirthionscadail, maidir l e faisnéis stairiúil a thiomsú.

2.5.3 Taighde a dhéanamh ar fhaisnéis stairiúil um thionchar cultúrtha Sionainne.

2.5.4 Féachaint le digitiú a dhéanamh ar stair áitiúil, mar shampla, seanrollaí scoile a bhaineann le scoileanna a dúnadh.

2.6.1 Grúpa oibre a bhunú chun páipéar polasaí a fhorbairt faoi logainmneacha an chontae, glacadh leis an bpáipéar, agus dul ag obair i gcomhar leis na contaetha mórthimpeall, chun an polasaí a fhorbairt.

2.6.2 Tionscadal a chur ar bun chun faisnéis a chruinniú faoi ainmneacha ar áiteanna agus ar pháirceanna, lonnaíocht i lár locha san áireamh.

Páirtithe Molta

Ionad Oidhreachta &Ginealaigh an Chontae,Seirbhís Leabharlainne anChontae,Comhairle Chontae RosComáin, DoEHLG.

Fóraim de chuid an Phobail, LEADER, Grúpaí um AoisGhníomhach, IonadOidhreachta & Ginealaigh RosComáin, Grúpaí Oidhreachta,Fáilte an Iarthair Teoranta, AnCoimisiún Logainmneachta,CRHAS,CDB.

Fóraim de chuid an Phobail, Glór na Gael, CRHAS, Fáilte an Iarthair Teoranta, An CoimisiúnLogainmneacha,An tOifigeach Gaeilge.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 16

Page 17: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Objective 2

17

Target

2.4 To improveaccess to heritageinformation.

2.5 To compile,record and archivethe history of towns,villages and otherlocations in thecounty.

2.6 To collect anddisseminateinformation onplacenames and todevelop a policy ontraditionallyaccepted, originaland historicalplacenames.

Key Actions

2.3.10 Identify/Investigate crafts & craftspersons still active in the county.

2.3.11 Support the publication of lecture papers, such as those of the County Roscommon Historical & Archaeological Society.

2.3.12 Disseminate available information on prominent wells around the county and the traditions associated with them.

2.3.13 Agriculture & trades – facilitate gathering of information on trades in the county e.g. milling, forges, industry, turf cutting –meitheal, brick making etc.

2.4.1 Create a website for heritage in the county. 2.4.2 Carry out an audit of existing websites relevant to

heritage in County Roscommon.2.4.3 Seek the appointment of a full time county

Archivist, with support staff in the county.

2.5.1 Develop a database and process for compilation of existing historical information.

2.5.2 Set up a working group to undertake pilot projects for the compilation of historical information.

2.5.3 Research historical information on the cultural impact of the river Shannon.

2.5.4 Seek to digitise information on local history, e.g. old school roll books from closed schools.

2.6.1 Establish a working group to develop and adopt a policy paper on place names in the county, work with neighbouring counties in developing the policy.

2.6.2 Establish a project to gather information on place & field names, to also include lake settlements.

Proposed Partners

Co. Heritage & Genealogical Centre,Co. Library,Roscommon County Council,DoEHLG.

Community Fora, LEADER,Active Age Groups, County Heritage & Genealogy Centre,Heritage Groups, Ireland West Tourism,Coimisiún Logainmneachta,CRHAS, CDB.

Community Fora, Glór na Gael, CRHAS, Ireland West Tourism, Coimisiún Logainmneachta,Oifigeach Gaeilge.

County Roscommon HERITAGE PLAN

inside 20/3/04 6:55 pm Page 17

Page 18: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

Cuspóir 3

18

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

An cleachtas is fearr um chaomhnú agus bainistiú nahoidhreachta a chur chun cinn.Caighdeáin a bhaineann leis an gcleachtas is fearr i gcaomhnú agus i mbainistiú

oidhreachta a chur chun cinn, agus comhairle a chur ar fáil ina dtaobh.

Sprioc

3.1 An cleachtas isfearr um chaomhnúagus bainistiú nahoidhreachta a churchun cinn.

3.2 Polasaí umChaomhnú Fál donchontae a fhorbairt,a chur i bhfeidhmagus a mheasúnú

Príomhghníomhartha

3.1.1 Oifigeach Caomhantais a cheapadh.3.1.2 Cabhrú le cúrsaí oiliúna um scileanna dúchais

tógála, togáil fallaí cloch tirimeacha, cothabháil fuinneog saise, úsáid riondrálacha agus moirtéar aoil, srl.

3.1.3 Clár Scileanna a thiomsú don chontae, scileanna dúchais tógála agus ceirdeanna san áireamh.

3.1.4 Seimineár a thionól, madir le cúram agus le caomhnú foirgintí dúchais.

3.1.5 Fógraíocht a thabhairt do ghluaiseachtaí athghinte foinsí bia fhiadhúlra, scéim ‘LINNET’, mar shampla, do bhia geimhridh, agus scéimeanna coillearnaigh, Scéim na Comharsanacht agus an Scéim um Choillearnach Dúchais san áireamh.

3.1.6 Imeachtaí cruinnithe síolta a chur chun cinn.3.1.7 Féachaint le plandlanna a bhunú chun síolta a

bailíodh a chur ag fás iontu, agus soláthar síolta áitiúla a chur ar fáil.

3.1.8 Cabhrú le tabhairt chun cinn agus le hullmhú pleananna, maidir le láithreáin sa chontae a bhfuil tábhacht ar leith ag baint leo.

3.1.9 Grúpa oibre a bhunú chun plean caomhantais a ullmhú do cheantar Chruachna, a chuimseoidh rochtain an láithreáin agus polasaí pleanála don tírdhreach tábhachtach.

3.1.10 Tacaú le Straitéis Treorach um Fhoraoiseacha don chontae.

3.1.11 Tacú le Measúnacht ar Thréithíocht Tirdhreacha don chontae.

3.1.12 Tacú leis an Treoir um Fhrámaíocht Uisce a chur i bhfeidhm sa chontae.

3.1.13 Tacú le Luacháil Oidhreachta agus le Measúnú Straitéiseach Timpeallachta ar Fhorbairt agus ar Phleananna Limistéar Áitiúla.

3.1.14 Féachaint le struchtúr a fhorbairt chun feabhas a chur ar fhreagraí ó Chomhairle Contae Ros Comáin, maidir le hathchuir agus le comhairliúcháin, mar shampla, ó na Seirbhísí Foraoiseachta.

3.1.15 Polasaí a fhorbairt, maidir le speicis ionraitheacha.

3.2.1 Sonraí bunlíne a chur ar fáil, maidir le hAcmhainní Fál an chontae, a chuimseoidh fásra, ainmnithe & luach seandálaíochta.

3.2.2 Plean bainistíochta fál a fhorbairt i gcomhair an chontae, a chuimseoidh síolta, toim fhásta, trácht,sábháilteacht agus oibreacha bóithre.

3.2.3 Úsáid a bhaint as sonraí a chruinneofar mar bhonn le polasaí pleanála agus le coinníollacha caighdeánacha pleanála.

Páirtithe Molta

Comhairle ChontaeRos Comáin,LEADER,An ChomhairleOidhreachta,FÁS,DoEHLG,Conservation VolunteersIreland, Grúpa Caomhnaithe Pháircan Mhóta, Grúpaí Úinéirí Talún,Fóraim de chuid an Phobail,Eagraíochtaí Eaglasta,Na Seirbhísí Foraoiseachta,SRFB.

Comhairle Chontae Ros Comáin,Cuideachtaí SoláthraitheFóntas,Networks for Nature,DoEHLG.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 18

Page 19: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

Objective 3

19

To promote best practice in heritage conservation and management.

To promote and advise on best practice standards for heritage

conservation and management within the county.

Target

3.1 To promote bestpractice heritageconservation andmanagement.

3.2 To developimplement &evaluate aHedgerowConservation Policyfor the County.

Key Actions

3.1.1 Appoint a Conservation Officer.3.1.2 Facilitate training courses on traditional buildings

skills such as -dry stone wall building, Mmaintenance of sash windows, use of lime renders & mortars.

3.1.3 Produce a Register of Skills in the county, to include traditional building skills and crafts.

3.1.4 Facilitate a seminar on the care and conservation of traditional buildings.

3.1.5 Promote regeneration of food sources for wildlife such as the ‘LINNET’ winterfeed scheme and woodland schemes, such as the Neighbourwood Scheme and the Native Woodland Scheme.

3.1.6 Promote seed collection events3.1.7 Investigate the possibility of establishing nurseries

for growing collected seed on and making available for supply local provenance seedlings.

3.1.8 Facilitate the prioritising and preparation of management plans for significant archaeological sites in the county.

3.1.9 Establish a working group to prepare a conservation plan for the Rathcroghan Area, to include access to the sites and planning policy for this important landscape.

3.1.10 Support the preparation of an Indicative Forest Strategy for the county.

3.1.11 Support the preparation of a Landscape Character Assessment for the county.

3.1.12 Support the implementation of the Water Framework Directive in the county.

3.1.13 Support the use of Heritage Appraisal and Strategic Environmental Assessment on Development and Local Area Plans.

3.1.14 Seek to develop a structure to improve the response from Roscommon Co.Co to referrals and consultations, such as from the Forest Service etc.

3.1.15 Develop policy regarding invasive species

3.2.1 Establish baseline data on the county’s hedgerow resource to incorporate flora, fauna and archaeological value.

3.2.2 Develop a hedgerow management plan for Co. Roscommon to cover management from seed to mature bush, traffic - safety and road works.

3.2.3 Use data gathered to inform planning policy & standard planning conditions.

Proposed Partners

Roscommon CountyCouncil,LEADER,Heritage Council,FAS,DoEHLG,Conservation VolunteersIreland.Mote Park ConservationGroup,Landowner groups,Community Fora,Church Bodies,The Forest Service,SRFB.

Roscommon CountyCouncil,Utilities Companies,Networks for Nature,DoEHLG.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 19

Page 20: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

Cuspóir 3

20

Sprioc

3.3 Tuiscint a churchun cinn, maidir leluacht oidhreachtafallaí a tógadh leclocha tirimeacha.

3.4 Déantúsáin atásan IarsmalannNáisiúnta a fháilagus a chur artaispeáint go poiblíin athuair i gContaeRos Comáin.

3.5 Tógáil ar abhfuil d’eolas agusde shaineolas sachontae.

3.6 Cleachtas isfearr a chur chuncinn i mbainistiúsealúchas le hÚdarás Áitiúil.

Príomhghníomhartha

3.3.1 Sonraí bunlíne a chur ar fáil, maidir le hacmhainn cloch tirimeacha an chontae, agus luach seandálaíochta, éagsúlachtaí áitiúla stíle agus luach gnáthóg san áireamh.

3.3.2 Na coda den chontae ina bhfuil tábhacht le fallaí cloch tirimeacha a aithint agus polasaí pleanála a cheapadh lena gcosaint.

3.4.1 Teagmháil a dhéanamh leis an Iarsmalann Náisiúnta, chun bunriachtanais a fhiosrú, maidir le déantúsáin a fháil ar iasacht agus a chur ar taispeáint.

3.4.2 Stóir a aithint a d’oirfeadh do dhéantúsáin atá san Iarsmalann Náisiúnta agus cabhrú lena bhforbairt de réir na gcaighdeán a theastaíonn chun Déantúsáin na hIarsmalainne Náisiúnta a chur ar taispeáint.

3.4.3 Cabhrú le cúrsa oiliúna um ‘Reáchtáil Iarsmalainne ar Bheagán Airgid’.

3.4.4 Aitheantas agus poiblíocht a thabhairt do dhéantúsáin áitiúla de chuid Ros Comáin atá san Iarsmalann Náisiúnta.

3.4.5 Staidéar indéantachta a chur á dhéanamh, maidir le seirbhís iarsmalainne a sholáthar don chontae, maille le caomhnóir agus foireann tacaíochta.

3.5.1 Gréasán oidhreachta a chur ar bun sa chontae.3.5.2 Féachaint le cumas a thógáil i measc grúpaí le spéis

san oidhreacht chun dul i mbun tionscadal oidhreachta agus eolas oidhreachta a bhailiú.

3.6.1 Iniúchadh a dhéanamh ar shealúchas leis an gComhairle Chontae, chun struchtúir agus láithreáin oidhreachta a aithint.

3.6.2 Grúpa chomhairliúcháin inmheánach a bhunú, chun dul i mbun maoirseachta ar a mbainistiú agus ar a gcothabháil.

Páirtithe Molta

Comhairle Chontae Ros Comáin,DoEHLG.

King House,Leabharlann an Chontae,CRHAS,An ChomhairleOidhreachta,Teach Páirce Bhaile namBuillí.

Fóraim de chuid an Phobail,An Fóram Oidhreachta.

Comhairle Chontae RosComáin,DoEHLG.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 20

Page 21: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

Objective 3

21

Target

3.3 To promoteawareness of theheritage value of drystonewalls.

3.4 Access NationalMuseum Artefactsand return to publicdisplay in Co.Roscommon wherepossible.

3.5 To build onexisting knowledgeand expertise in thecounty.

3.6 To facilitate best practicemanagement ofLocal Authorityproperty.

Key Actions

3.3.1 Establish baseline data on the county’s dry stonewall resource to incorporate archaeological value, local style variation, and habitat value.

3.3.2 Identify areas of the county where dry stonewalls are important and devise a planning policy for their protection.

3.4.1 Liaise with National Museum to investigate base line requirements for loan and display of artefacts.

3.4.2 Identify potential repositories for national museum artefacts and facilitate development to attain standards required to display National Museum artefacts.

3.4.3 Facilitate a ‘Running a Museum on a Shoestring’ course.

3.4.4 Identify and publicise locally Roscommon artefacts available in the National Museum.

3.4.5 Carry out a feasibility study for the provision of a county museum service with curator and support staff.

3.5.1 Establish a heritage network in the county.3.5.2 Seek to build capacity among interested groups to

take on heritage projects and gather heritage information.

3.6.1 Carry out a heritage audit of Co.Co. property to identify heritage structures and sites.

3.6.2 Establish an in-house advisory group to oversee their management and maintenance.

Proposed Partners

Roscommon CountyCouncil,DoEHLG.

King House,Co. Library,CRHAS,Heritage Council.Strokestown Park House.

Community Fora,Heritage Forum.

Roscommon CountyCouncil,DoEHLG.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 21

Page 22: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

RéamhráPlean uile-chontae is ea Plean Oidhreachta Chontae Ros Comáin, a bhfuil mórán páirtithe freagrach as a chur ibhfeidhm. Is é Fóram Oidhreachta Chontae Ros Comáin a dhéanfaidh maoirseacht ar chur i bhfeidhm anPhlean Oidhreachta. Tá Comhairle Chontae Ros Comáin ina páirtí rí-thábhachtach, agus beidh an tOifigeachOidhreachta ag feidhmiú mar chomhordaitheoir tionscadal, i gcásanna go leor. Iarrfaidh an Fóram Oidhreachtarannpháirtíocht príomhpháirtithe eile i ngach cuid dá chuid oibre.

Tréimhse AmaDéantar cur síos sa phlean seo ar ghníomhaíochtaí don tréimhse 5 bliain 2004-2009. Leagfar clármionsonraithe oibre amach gach bliain bunaithe ar na gníomhaíochtaí sa Phlean, ina sannófar tionscadail nabliana sin, na comhpháirtithe, an tráthchlár agus an eagraíocht atá freagrach as ucht a sheachadta. Is é anFóram Oidhreachta a mholfaidh an clár bliantúil oibre, i gcomhaontú lena páirtithe ar fad.

Cúrsaí AirgeadaisMeastar gur buiséad thart faoi €600,000 a bhainfidh le cur i gcrích na ngníomhaíochtaí thar ré saoil an Phlean,gan costais foirne a chur san áireamh.

Tugtar le fios sa Phlean Náisiúnta Oidhreachta go gcuirfear buiséad €12.7 milliún ar fáil thar thréimhse 5 bliain,chun Pleananna áitiúla Oidhreachta a chur i gcrích. Níl treoir ar bith tagtha go dtí seo ón Roinn Comhshaoil,Oidhreachta agus Rialtais Áitiúil go gcuirfear ciste maoinithe ar fáil mar thaca le Pleananna Oidhreachta i 2004.

Tá buiséad €700,000 ag an gComhairle Oidhreachta do 2004, maidir le Pleananna OidhreachtaContaetha/Cathracha a chur i bhfeidhm. Ní bhíonn teacht ar an gciste seo ach ag Údaráis Áitiúla a bhfuilOifigeach Oidhreachta ar fostú acu trí Chlár Oifigeach Oidhreachta na Comhairle Oidhreachta, mar atá déantaag Comhairle Chontae Ros Comáin.

Cuirfidh Comhairle Chontae Ros Comáin suim in áirithe i ndréachtmheastacháin 2004 do sheachadadh anPhlean le linn 2004. Leanfaidh Comhairle Chontae Ros Comáin dá tacaíocht do sheachadadh nangníomhaíochtaí sa Phlean seo tríd an obair a bhíonn ar siúl ag a hOifigeach Oidhreachta agus baill eile foirne.

Is féidir le heagraíochtaí páirtíochta gníomhaíochtaí a mhaoiniú a bhíonn ag teacht lena gcritéir airgeadaitheféin.

ComhpháirtithePáirtithe molta is ea na páirtithe thíosainmnithe. De réir mar a thiocfar chun aontaithe, maidir leis an gclárbliantúil oibre, glacfar gealltanais ó chomhpháirtithe a bhaineann le hábhar. Ceapfar páirtí ceannais ar gachtionscadal tar éis teacht ar chomhaontú i dtaobh tosaíochtaí.

Monatóireacht agus MeasúnóireachtI bPlean Oidhreachta Chontae Ros Comáin leagtar gníomhaíochtaí do thréimhse 5 bliain amach. Is é FóramOidhreachta Ros Comáin a dhéanfaidh monatóireacht ar an gclár bliantúil oibre. Déanfar an dul chun cinn amheasúnú go tráthrialta.

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

Ráiteas Straitéise

22

inside 20/3/04 6:55 pm Page 22

Page 23: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

Statement of Strategy

23

IntroductionThe County Roscommon Heritage Plan is a countywide plan with many partners responsible for implementingit. The County Roscommon Heritage Forum will oversee the implementation of the Heritage Plan. RoscommonCounty Council is a key partner and the Heritage Officer will, in many cases, act as co-ordinator for projects.The Heritage Forum will seek the participation of key partners in all the work it carries out.

TimeframeThe plan sets out actions for a five- year period, 2004-2009. Each year a detailed work programme will bedrawn up from the actions in this Plan, setting out the projects proposed for the year, the partners, the timeframe and the body responsible for delivery. The Heritage Forum will propose the annual work programme inagreement with all partners.

FinanceA budget of approximately €600,000 is estimated for the delivery of the actions over the lifetime of the Plan,excluding staff costs.

The National Heritage Plan indicates a budget of €12.7 million will be made available over a 5-year period forthe implementation of local Heritage Plans. There has been no indication to date, from the Department ofEnvironment, Heritage and Local Government, that funding allocations will be made to support Heritage Plansin 2004.

The Heritage Council, for 2004, has a budget of €700,000 for implementation of County/City Heritage Plans.This fund is available only to Local Authorities who have engaged a Heritage Officer through the HeritageCouncil’s Heritage Officer Programme, such as Roscommon County Council.

Roscommon County Council will include a sum of money in the draft estimates for 2004 to support thedelivery of this Plan in 2004. Through the Heritage Office, Roscommon County Council will continue tosupport the delivery of the actions in this Plan through the work of its Heritage Office and other staff.

Partner organisations may provide funding for actions, which fall within their own funding criteria.

PartnersThe partners listed are proposed partners. As the annual work programme is agreed, commitments will beobtained from relevant partners. The lead partner will be highlighted for each project when priorities areagreed.

Monitoring and EvaluationThe County Roscommon Heritage Plan sets out actions for a five- year period. The annual work programme willbe monitored by the County Heritage Forum. Progress will be evaluated at regular intervals.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 23

Page 24: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

AGUISÍN 1 - Comhaltaí Fhóram Oidhreachta Chontae Ros Comáin

24

Earnáil

Rialtas Áitiúil

GníomhaireachtaíStáit

Forbairt Áitiúil

Ionadaí Úinéirí Talún

Pobail & Deonach

Grúpaí Oidhreachta

Eagraíocht

Comhalta, Comhairle Chontae Ros Comáin.Leasphleanálaí Cúnta,Comhairle Chontae Ros Comáin.Seirbhís Leabharlainne,Comhairle Chontae Ros Comáin.Turasóireacht Ros Comáin.An tOifigeach Oidhreachta, Comhairle Chontae Ros Comáin.

DoEHLG, Séadchomharthaí Náisiúnta & Áitribh Stairiúla.

DoEHLG, Páirceanna Náisiúnta agus Fiadhúlra.Seirbhísí Foraoiseachta.Teagasc.

LEADER Airgnigh.Comhlacht Forbatha Tuaithe Lár-Dheisceart Ros Comáin Teo

Cumann Soláthróirí Bainne Uachtarlainne na hÉireann.

Fóram Pobail Thuaisceart Ros Comáin.Fóram Pobail Dheisceart Ros Comáin.

Cumann Staire & Seandálaíochta Chontae Ros Comáin.

Ainm

Tom Crosby, Comhairleoir.Mr. Frank Flanagan.Mr. E. Bolger/Mr. R. FarrellMr. Joe Bruen.

Ms. Nollaig McKeon.

Ms. Celine Walsh/Ms. LauraClaffey.Mr. Brendan O’ConnorMr. Matt Fallon.Mr. Oliver Burke.

Mrs. Helena Poole -Stapleton.Mrs. Rosaleen Fallon.

Mr. Percy Flynn.

Mrs. Dolores Neary.Mr. Noel Feeley.

Mrs. Mary O’Connell.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 24

Page 25: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

APPENDIX 1 - Membership of County Roscommon Heritage Forum

25

Sector

Local Government

State Agencies

Local Development

Land OwnerRepresentative

Community &Voluntary

Heritage Groups

Organisations

Member, Roscommon County Council.A/Senior Planner, Roscommon County Council.Library Service, Roscommon County Council.Roscommon Tourism.Heritage Office, Roscommon County Council.

DoEHLG, National Monuments & Historic Properties.

DoEHLG, National Parks & Wildlife.Forest Service of DoMNARTeagasc.

Arigna LEADERMid-South Roscommon Rural Development Co. Ltd.

Irish Creamery & Milk Suppliers Association.

North Roscommon Community Forum.South Roscommon Community Forum.

County Roscommon Historical & Archaeological Society.

Name

Cllr. Tom Crosby.Mr. Frank Flanagan.Mr. E. Bolger/Mr. R. FarrellMr. Joe Bruen.Ms. Nollaig McKeon.

Ms. Celine Walsh /Ms. LauraClaffey.Mr. Brendan O’Connor.Mr. Matt Fallon.Mr. Oliver Burke.

Mrs. Helena Poole -Stapleton.Mrs. Rosaleen Fallon.

Mr. Percy Flynn.

Mrs. Dolores Neary.Mr. Noel Feeley.

Mrs. Mary O’Connell.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 25

Page 26: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

AGUISÍN 2 - Foirmliú an Phlean

Fóram Oidhreachta Chontae Ros Comáin a d’ullmhaigh Plean Oidhreachta Chontae Ros Comáin. Lean anpróiseas seo den treoir a leagtar síos in A Methodology for Local Authority Heritage Officers on the Preparation ofCounty/City Heritage Plans mar a mhol an Chomhairle Oidhreachta, 2001.

26

Dáta

Meán Fómhair 2002

Mí na Nollag 2002

Mí na Bealtaine2003

Meitheamh 2003

Iúil 2003

Lúnasa 2003

Meán Fómhair 2003

Mí na Samhna 2003

Mí na Nollag 2003

Mír Oibre

Léiriú don SPC Tithíochta, Sóisialta, Cultúrtha agus Pobail, maidir leis an bPlean OidhreachtaContae a mholtar.Léiriú don SPC Pleanála agus Forbartha, maidir leis an bPlean Oidhreachta Contae a mholtar.

Léirithe ag cruinnithe de chuid na bhFóram Pobail, ag moladh go gcuirfí Plean OidhreachtaContae ar bun agus ag lorg tacaíochta dá leithéid.

Formheas Fhoireann Bhainistíochta Chomhairle Contae Ros Comáin, maidir le PleanOidhreachta Contae a ullmhú. Comhaltaí an Fhóraim Oidhreachta i ndiaidh a roghnaithe agusa gcomhaontaithe.

Ionadaí Úinéirí Talún i ndiaidh a roghnaithe. Cruinniú # 1 de Fhóram Oidhreachta Chontae Ros Comáin.Sainmhíniú ar cad is oidhreacht ann arna comhaontú ag an bhFóram Oidhreachta, mar aon lehaidhmeanna an Phlean Oidhreachta agus próiseas a ullmhaithe.Bunú 3 grúpa oibre – um Oidhreacht Thógtha, um Oidhreacht Nádúrtha agus um OidhreachtChultúrthaCruinniú # 1 de na Grúpaí Oibre um Oidhreacht Thógtha agus um Oidhreacht Nádurtha.Gairm arna cur amach go dtí baill an phobail agus grúpaí spéise, trí nuachtáin áitiúla agusstáisiúin raidió.Cruinnithe comhairliucháin phoiblí ar siúl i 3 toghcheantar.

Cruinnithe comhairliucháin phoiblí ar siúl i 3 toghcheantar.Cruinniú # 1 den Ghrúpa Oibre um an Oidhreacht Chultúrtha. Fuarthas aighneachtaí, cuirtear i gcóimheas na ceisteanna a ardaíodh ag cruinnithecomhairliúcháin phoiblí agus cuireadh ar aghaidh go dtí na grúpaí oibre iad.Cruinniú # 2 de gach grúpa oibre, chun aighneachtaí agus ceisteanna a ardaíodh le linncomhairliúcháin phoiblí a phlé.Cruinniú # 2 den Fhóram Oidhreachta le léiriú ó gach grúpa oibre, maidir lenangníomhaíochtaí féin.

Cruinniú # 3 den Fhóram Oidhreachta, comhaontú faoi chuspóirí agus gníomhaíochtaíleathana, an tOifigeach chun dréacht den Phlean Oidhreachta a réiteach.Cruinniú # 4 den Fhóram Oidhreachta, an Dréachtphlean Oidhreachta pléite, agus glactha leis.

Glacann an SPC Pleanála & Forbartha leis an Dréachtphlean Oidhreachta, agus glacannComhaltai Tofa Chomhairle Chontae Ros Comáin leis.

An Dréachtphlean Oidhreachta arna scaipeadh ar fud an chontae. Léirithe comhairliúcháinphoiblí den Dréachtphlean Oidhreachta arna reáchtáil i 6 toghcheantar. Gairm i gcomhairaighneachtaí i dtaobh an Phlean.

Cur i gcóimheas aighneachtaí scríofa agus mionleasuithe deiridh ar an DréachtphleanOidhreachta.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 26

Page 27: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

APPENDIX 2 - Process of Formulating the Plan

27

Date

September 2002

December 2002

May 2003

June 2003

July 2003

August 2003

September 2003

November 2003

December 2003

Task

Presentation to the Housing, Social, Cultural & Community SPC on the proposed CountyHeritage Plan.Presentation to the Planning and Development SPC on the proposed County HeritagePlan.

Presentations at Community Fora meetings, to introduce and seek support for theconcept of a County Heritage Plan.

Approval of Roscommon County Council Management Team for preparation of theCounty Heritage Plan. Heritage Forum Members selected and agreed.

Selection of Landowner representative. 1st Meeting of County Roscommon Heritage Forum.Heritage Forum agreed definition of heritage, aim of Heritage Plan and plan preparationprocess.Establishment of 3 working groups - Built Heritage, Natural Heritage and CulturalHeritage. 1st meeting of Built and Natural Heritage working groups.Call for submissions from the public and interest groups, through local press and radio.Public consultation meetings held in 3 electoral areas.

Public consultation meetings held in 3 electoral areas.1st meeting of Cultural Heritage working group. Submissions received and issues raised at public consultation meetings were collated and forwarded to working groups.2nd meeting of all working groups to discuss submissions and issues raised at publicconsultation.2nd meeting of Heritage Forum with presentation of actions from each working group.

3rd meeting of Heritage Forum, agreement of broad objectives and actions, HeritageOfficer to prepare draft Heritage Plan.4th meeting of Heritage Forum, discussion and adoption of draft Heritage Plan.

Draft Heritage Plan is adopted by the Planning & Development SPC and by the ElectedMembers of Roscommon County Council.

Draft Heritage Plan distributed around the county. Public consultation presentations ofdraft Heritage Plan held in 6 electoral areas. Call for submissions on draft Plan.

Collation of written submissions and final minor revisions to draft Heritage Plan.

The County Roscommon Heritage Plan was developed by the County Roscommon Heritage Forum. The processfollowed guidance set out in A Methodology for Local Authority Heritage Officers on the Preparation of County/CityHeritage Plans as proposed by the Heritage Council, 2001.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 27

Page 28: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

APPENDIX 3 AGUISÍN 3

Press releases were printed in local papers, advertisements were aired on local radio and posters were put up allaround the county. Two phases of public consultation were carried out. Phase one to identify heritage issuesand needs, phase two to publicly present the draft Heritage Plan and seek submissions on it.

Public Consultation Meetings June – July 2003Meetings were held in Drum, Roscommon, Castlerea, Tulsk, Ballaghaderreen and Boyle representing the sixelectoral areas in the county. Attendance Sheets at public meetings were signed by the following:

Foilsíodh preasráitis i nuachtáin áitiúla, craoladh fógraí ar stáisiúin áitiúla raidió agus cuireadh póstaeir in airdetimpeall an chontae. Cuireadh an comhairliúchán poiblí i gcrích ina dhá chéim. Díríodh i gCéim I archeisteanna agus ar riachtanais oidhreachta a aithint, agus díríodh i gCéim II ar an Dréachtphlean Oidhreachtaa léiriú go poiblí agus aighneachtaí a iarraidh ina leith.

Cruinnithe Comhairliúcháin Phoiblí, Meitheamh – Iúil 2003Tionóladh cruinnithe i nDruim, i Ros Comáin, sa Chaisleán Riabhach, i dTuilsce, i mBealach an Doirín agus saBhúille, ag freagairt do 6 toghcheantar an chontae. Shínigh na daoine seo a leanas Bileoga Tinrimh ag nacruinnithe sin:

Drum (Athlone Electoral Area) An Droim (Toghcheantar Bhaile Átha Luain)Liam Byrne, St. John’s Parish Heritage Group Edward Egan, Drum Heritage Group Babs Bohan, Drum Heritage Group Tom Harney, Kiltoom Heritage Group Noel Feeley, South Roscommon Community Forum

Roscommon (Roscommon Electoral Area) Ros Comáin (Toghcheantar Ros Comáin)Brian O’Carroll, Tom Geraghty, Matt Mannion, Donnie Gunning, John Macklin, Hugh Baxter, Sean Treacy, StephanConnaughton, Marian Harlow, Kathleen Shanagher, George Jameson, Arthur Iremonger, Mary O’Carroll, David Molloy, Martin Dunne, Eileen Fahey, Kenneth Roberts, Andy Onione, Maudie Kenny.

Castlerea (Castlerea Electoral Area) An Caisleán Riabhach (Toghcheantar an Chaisleáin Riabhaigh)Juliet Fishbourne, Robert Fishbourne, Liam F. Tierney, Tom Egan, Luke Flanagan, Gregory Tiernan, Eddie Bermingham, Paschal Fitzmaurice, Mary O’Connell, Anthony Towey, Breege Callaghan, Pat Conroy, Seamus Quinn, Sarah Kelly, RosaleenKeane, Sean Raftery, Lawrence Mannion, John J. O’Connor, Jacinta Greene-Beathy, James Ward, M. O’Conor Nash.

Tulsk (Strokestown Electoral Area) Tuilsce (Toghcheantar Bhéal na mBuillí)Mary O’Connell, Austin McKeon, Seamus Conway, James Murray, Pauline Jones, Michael Jones, Cynthia O’Connor, Eugene O’Connor, Carolyn Candish, H. Poole-Stapleton, John Stapleton, Nora Beirne,Eddie Flanagan, Hughie Baxter, M. Flanagan, Cllr. Sean Beirne, Owen Brady.

Ballaghaderreen (Ballaghaderreen Electoral Area) Bealach an Doirín (Toghcheantar Bhealach an Doirín)John Doyle, Margaret Garvey, Cllr. Michael Scally, Cllr. John Connor, Helen Doyle.

Boyle (Boyle Electoral Area) An Bhúill (Toghcheantar na Búille)Gene Anderson, David Gillespie, Craig Bullock, Patricia Golden, Neil Armstrong.

Written Submissions June – July 2003A call for submissions was posted to 70 organisations and individuals, and posted to all elected members ofRoscommon County Council. A call for submissions was emailed to all Roscommon County Council staff and to13 other organisations and individuals.

Aighneachtaí i scríbhinn, Meitheamh – Iúil 2003Cuireadh gairm ag iarraidh aighneachtaí chuig 70 eagraíocht, chuig daoine aonair agus chuig gach comhaltatofa de Chomhairle Contae Ros Comáin. Cuireadh glao ar aighneachtaí tríd an ríomhphost go dtí lucht foirneChomhairle Contae Ros Comáin agus go dtí 13 eagraíocht agus duine aonair.

Written submissions were received from 9 individuals as follows: Fuarthas aighneachtaí scríofa ón naonúr seo a leanas:Percy Flynn, Jacinta Carlos-Ward, John Doyle, Sile O’Connor, Mary Gallagher, Margaret Garvey, Vincent Byrne, John Roche,Brian Garvey.

28

inside 20/3/04 6:55 pm Page 28

Page 29: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

Public Consultation Process Comhairliúchán Poiblí

29

Written submissions were received from the following 9 organisations:Fuarthas aighneachtaí scríofa ó na 9 eagraíocht seo a leanas:Birdwatch Ireland, Geological Survey of Ireland, S.A.C. Alliance / Cudu Ltd., Shannon Regional Fisheries Board, Friends of the Irish Environment, Networks for Nature, Roscommon Heritage Group, Mote Park Conservation Group, National Wetlands Wilderness Park, Strokestown.

Public Consultation Presentations November 2003Presentations on the Draft Heritage Plan were given at public meetings in Drum, Roscommon, Castlerea, Tulsk,Ballaghaderreen and Boyle, representing the six electoral areas in the county. Attendance Sheets at thesemeetings were signed by the following:

Léirithe Comhairliúcháin Phoiblí, Mí na Samhna 2003Cuireadh léirithe i láthair, maidir leis an Dréachtphlean Oidhreachta ag cruinnithe poiblí i nDruim, i Ros Comáin,sa Chaisleán Riabhach, i dTuilsce, i mBealach an Doirín agus sa Bhúille, ag freagairt do sé thoghcheantar anchontae. Shínigh na daoine seo a leanas Bileoga Tinrimh ag na cruinnithe sin:

Drum (Athlone Electoral Area) An Droim (Toghcheantar Bhaile Átha Luain)Liam Byrne, John Rock, Micheál Moore, Tommie J. Seery, Liam Keogh, Johnny Lennon, Mary Lennon, Rosaleen Fallon, Edward Egan, Cllr. Anthony Geraghty.Roscommon (Roscommon Electoral Area) Ros Comáin (Toghcheantar Ros Comáin)Brian O’Carroll, Rebecca McManus, Donnie Gunning, Sean Treacy, Kathleen Shanagher, Carl Bryer, Mary O’Carroll, David MolloyCastlerea (Castlerea Electoral Area) An Caisleán Riabhach (Toghcheantar an Chaisleáin Riabhaigh)Martin Dunne, Jimmy Ward, Luke Flanagan, Mary O’Connell, Anthony Tuohey, Breege Callaghan, Pat Conroy,John J. O’Connor, Edmond Hester.Boyle (Boyle Electoral Area) An Bhúill (Toghcheantar na Búille)Gene Anderson, Tim Guilbride, Dan Lonergan, Tom Egan - Boyle Town Council, Mark Foley, Dr. Christina Fredengren, FelicityMacDermot, Maura Doherty, Rachel Doherty.Tulsk (Strokestown Electoral Area) Tuilsce (Toghcheantar Bhéal na mBuillí)Cllr. Valerie Byrne, Marian Harlow, Fr. Austin McKeon, Cllr. Tom Crosby, Mary O’Connell, Carolyn Candish,Hughie Baxter, Cllr. Sean Beirne, Bernie Connor.Ballaghaderreen (Ballaghaderreen Electoral Area) Bealach an Doirín (Toghcheantar Bhealach an Doirín)John Doyle, Margaret Garvey, Cllr. Michael Scally, Brian Garvey, Helen Doyle, Jimmy Cogan.

Written Submissions November 2003Details of public presentation meetings and a call for submissions was posted to organisations and individualswho participated in the first round of public consultation, to all elected members of Roscommon County Counciland to others who expressed an interest in the County Heritage Plan process.

Aighneachtaí i scríbhinn, Mí na Samhna 2003Cuireadh fógra faoi chruinnithe léirithe poiblí agus gairm ag iarraidh aighneachtaí eagraíochtaí agus daoineaonair a bhí rannpháirteach sa chéad bhabhta de chomhairliúchán poiblí, chuig gach comhalta tofa deChomhairle Contae Ros Comáin agus chuig gach duine eile a léirigh spéis i bpróiseas an Phlean Oidhreachta.

Written submissions were received from individuals & organisations as follows:Fuarthas aighneachtaí scríofa ó na daoine agus na heagraíochtaí seo a leanas:Hugh Baxter, Lough Ree Environmental Summer School (2 submissions) Scoil Samhraidh Comhshaoil Locha Riaich(2 aighneacht), Madam Felicity MacDermot. Liam Byrne, St. John’s Parish Heritage Group Grúpa Oidhreachta Pharóiste N. Eoin,Carolyn Candish, Cruachan Ai Visitor Centre, Tulsk (2 submissions) (2 aighneacht), Rebecca McManus, Roscommon HeritageGroup Grúpa Oidhreachta Ros Comáin, Professor An tOll John Waddell & Dr. Kieran O’Conor, Dept of Archaeology, NUIGRoinn na Seandálaíochta, NUIG, Mary McMahon, Industrial Heritage Association of Ireland Cumann Oidhreacht Tionsclaíochtana hÉireann, Dr. Christina Fredengren, The Discovery Programme An Clár Fionnachtana, Edward Egan, Drum Heritage GroupGrúpa Oidhreachta an Droma, Martin Dunne, Athleague Angling & Visitor Centre Láraonad Iascaireachta agus Cuairteoirí ÁthaLiag, Lorcán Scott, Heritage Officer, Carlow County Council Oifigeach Oidhreachta, Comhairle Chontae Cheatharlach, UnaCosgrave-Hanley, Heritage Officer, Kerry County Council Oifigeach Oidhreachta, Comhairle Chontae Chiarraí,Bernie Guest, Heritage Officer, Westmeath County Council Oifigeach Oidhreachta, Comhairle Chontae na hIarmhí.

inside 20/3/04 6:55 pm Page 29

Page 30: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

AGUISÍN 4 - Reachtaíocht Oidhreachta na hÉireann agus an AE

30

Oidhreacht agus Pleanáil An tAcht um Pleanáil agus Forbairt, 2000An tAcht Oidhreachta, 1995Measúnacht ar Thionchar Timpeallachta (Treoir Chomhairle 85/337/EEC, mar a leasaíodh)Measúnacht Straitéiseach Timpeallachta (Treoir Chomhairle 2001/42/EC)

Foirgintí OidhreachtaAchtanna um Shéadchomharthaí Náisiúnta 1930-1994An tAcht um Fhorais Chultúir Náisiúnta, 1997Acht na hOidhreachta Ailtireachta (Fardal Náisiúnta) agus na Séadchomharthaí Náisiúnta (ForálachaIlghnéitheacha), 1999An tAcht um Pleanáil agus Forbairt, 2000

Oidhreacht Nádúrtha agus Bealaí UisceAn tAcht um Fhiadhúlra, 1976An tAcht um Fhiadhúlra (Leasú), 2000Rialacháin na gComhphobal Eorpacha (Gnáthóga Nádúrtha), 1997An Treoir um Éanlaith (Treoir Chomhairle 79/409/EEC), 1979An Treoir um Ghnáthóga (Treoir Chomhairle 92/43/EEC), 1992Water Framework Directive (Treoir Chomhairle 2000/60/EC, 2000

Iarsmalanna agus CartlannaAn tAcht um Fhorais Chultúir Náisiúnta, 1997Achtanna Rialtais Áitiúil 1994 agus 2001

Tírdhreacha, Gáirdíní Oidhreachta agus Páirceanna OidhreachtaAn tAcht um Pleanáil agus Forbairt, 2000.

Coinbhinsiúin Idirnáisiúnta agus Comhaontuithe Idirnáisiúnta a shínigh agus a dhaingnigh Éire

GinearáltaCoinbhinsiún UNESCO um Chosaint Oidhreacht Chultúrtha agus Oidhreacht Nádúrtha an Domhain (arnadhaingniú 1992).

Foirgintí OidhreachtaAn Coinbhinsiún Eorpach um Chosaint Oidhreacht Ailtireachta na hEorpa (Coinbhinsiún Granada), 1997.An Coinbhinsiún Eorpach um Chosaint na hOidhreacht Ailtireachta (Coinbhinsiún Valletta), 1997.

An Oidhreacht Nádúrtha An Coinbhinsiún um Bogaigh le Tábhacht Idirnáisiúnta (Coinbhinsiún Ramsar), 1971 (arna dhaingniú, 1984)An Coinbhinsiún um Thrádáil Idirnáisiúnta Speiceas i mBaol (CITES), 1974.An Coinbhinsiún um Chaomhnú Fhiadhúlra agus Ghnáthóga Nádúrtha na hEorpa (Coinbhinsiún Berne), 1979(arna dhaingniú, 1982)An Coinbhinsiún um Chaomhnú Speiceas Imirceacha Fia-ainmnithe (Coinbhinsiún Bonn), 1979 (arnadhaingniú, 1983)An Coinbhinsiún um Éagsúlacht Bhitheolaíoch, 1992 (arna dhaingniú, 1996)An Comhaontú um Chaoimhnú Ialtóg san Eoraip (Coinbhinsiún Bonn), 1993 (arna dhaingniú, 1995)Comhaontú Idirnáisiúnta um Adhmad Trópaiceach, 1994.Comhaontú um Chaomhnú Éanlaithe Uisce Imirceacha Eor-Áisí (AEWA) (Coinbhinsiún Bonn), 1996.Straitéis Uile-Eorpach um Éagsúlacht Bhitheolaíoch agus Tírdhreacha (arna dhroimscríobh, 1995) Coinbhinsiún na hEorpa um Thírdhreacha, 2000, (arna dhaingniú, 2002)

inside 20/3/04 6:55 pm Page 30

Page 31: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN

APPENDIX 4 - National and EU Heritage Legislation

31

Heritage and PlanningPlanning and Development Act, 2000Heritage Act, 1995Environmental Impact assessment (Council Directive 85/337/EEC, as amended)Strategic Environmental Assessment (Council Directive 2001/42/EC)

Built HeritageNational Monuments Acts 1930-1994National Cultural Institutions Act, 1997Architectural Heritage (National Inventory) and Historic Monuments (Miscellaneous Provisions) Act, 1999Planning and Development Act, 2000

Natural Heritage and WaterwaysWildlife Act, 1976Wildlife (Amendment) Act, 2000European Communities (Natural Habitats) Regulations, 1997Birds Directive (Council Directive 79/409/EEC), 1979Habitats Directive (Council Directive 92/43/EEC), 1992Water Framework Directive (Council Directive 2000/60/EC, 2000

Museums and ArchivesNational Cultural Institutions Act, 1997Local Government Acts 1994 and 2001

Landscapes and Heritage Gardens & ParksPlanning and Development Act 2000.

International Conventions and Agreements which Ireland has signed and Ratified

GeneralUNESCO Convention for the protection of the World Cultural and Natural Heritage (ratified 1992).

Built HeritageEuropean Convention on the Protection of the Architectural Heritage of Europe (Granada Convention), 1997.European Convention on the Protection of the Archaeological Heritage (Valletta Convention), 1997.

Natural HeritageConvention on Wetlands of International Importance (Ramsar Convention), 1971 (ratified, 1984)Convention on International Trade in Endangered Species (CITES), 1974.

Convention on the Conservation of European Wildlife and Natural Habitats (Berne Convention), 1979 (ratified,1982)Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals (Bonn Convention), 1979 (ratified,1983)Convention on Biological Diversity, 1992 (ratified, 1996)Agreement on Conservation of Bats in Europe (Bonn Convention), 1993 (ratified, 1995)International Tropical Timber Agreement 1994.Agreement on the Conservation of African-Eurasian Migratory Waterbirds (AEWA) (Bonn Convention), 1996.Pan-European Biological and Landscape Diversity Strategy, (endorsed 1995).European Landscape Convention, 2000, (ratified, 2002)

inside 20/3/04 6:55 pm Page 31

Page 32: Table of ContentsClár an Abhair · 2018. 2. 26. · daoine agus na grúpaí sin, ... thart, as ar fáisceadh sinne, lucht an lae inniu. Guím gach rath ar Phlean Oidhreachta Chontae

County Roscommon HERITAGE PLAN PLEAN OIDHREACHTA Chontae Ros Comáin

Notes Notaí

32

inside 20/3/04 6:55 pm Page 32