การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

850

นวตกรรมทสงผลตอประสทธผลหวงโซอปทาน ในบรบทอตสาหกรรมการผลตเมดพลาสตก

Supply Chain Innovation Effects on Supply Chain Performance in Plastics Resin Industry

จนทรวรรณ กองมณ1* และ อรพรรณ คงมาลย2

Jantaravan Kongmanee1* and Orapan Khongmalai2

1*นกศกษปรญญาโท สาขาวชาการบรหารเทคโนโลย วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร 2อาจารยประจาหลกสตรการบรหารเทคโนโลย วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร

1*Graduate student in Master of Science Program in Technology Management, College of Innovation, Thammasat University 2Lecturer in Master of Science Program in Technology Management, College of Innovation, Thammasat University

*Corresponding author, E-mail: jantaravan.mtt31@gmail.com

บทคดยอ

เมดพลาสตกถอเปนสนคาสงออกทสาคญของไทย รฐบาลใหความสาคญและกาหนดเปนยทธศาสตร

อตสาหกรรมหลกตวหนงของประเทศ โดยการนาความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม มาใชเพอ

ยกระดบใหสามารถสรางมลคาใหสงขน งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษานวตกรรมทสงผลตอประสทธผลหวงโซ

อปทานในบรบทอตสาหกรรมการผลตเมดพลาสตก และเพอพจารณาปจจยทสนบสนนใหอตสาหกรรมนมการเตบโต

และพฒนามากยงขน โดยระเบยบวธวจยประกอบดวย (1) การทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ (2) การ

สมภาษณเชงลกกบผเชยวชาญ (3) การวเคราะหผล และ (4) การสรปผล ทงน จากการทบทวนวรรณกรรมงานวจยท

เกยวของ และจากการสมภาษณเชงลก ทาใหพบวานวตกรรมทสงผลตอประสทธผลหวงโซอปทาน ประกอบดวย 4

ปจจย ไดแก นวตกรรมการออกแบบ นวตกรรมการจดซอจดหา นวตกรรมการดาเนนการ และนวตกรรมการจดการ

การขนสง โดยประสทธผลหวงโซอปทานนประกอบดวย 4 สวน ไดแก การจดสงสนคาตรงเวลา คาใชจายการ

ดาเนนการโดยรวม คณภาพของผลตภณฑ และความพงพอใจของลกคา เพอใชเปนแนวทางในการบรหารงาน, การ

ปรบปรงและพฒนาดานหวงโซอปทานใหมประสทธผลสงขน

คาสาคญ : นวตกรรมหวงโซอปทาน, ประสทธภาพหวงโซอปทาน, ประสทธผลหวงโซอปทาน

Abstract

Plastics Resin is one of the export products from Thailand. Government are supporting plastics resin by

putting it into strategic plan by applying science, technology and innovation in order to increase its values. The

purposes of this research are to study supply chain innovation that affects supply chain performance in plastics resin

industry in Thailand, and to consider important factors supporting growth and developing its industry. The research

methodology consists of (1) literature review (2) in-depth interview (3) analysis and (4) conclusion. According to the

literature review and in- depth interview, the finding shows that supply chain innovations comprise designing

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

851

innovation, sourcing innovation, operation innovation, and logistics innovation. The supply chain performance

comprises on-time delivery, total cost, product quality and customer satisfaction which could be used as a guidance to

manage, adjust and improve supply chain performance.

Keywords: Supply Chain Innovation, Supply Chain Performance, Supply Chain Efficiency

1. บทนา

กลมอตสาหกรรมปโตรเคมและพลาสตก จดอยในกลมอตสาหกรรมพนฐานและอตสาหกรรมสนบสนน

เพอรองรบการเตบโตของกลมอตสาหกรรมเปาหมาย ซงเปนไปตามกรอบยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย 4.0

ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 - 2579) ทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และเปนเปาหมายการพฒนา ท

จะสงผลใหประเทศไทยสามารถขยบสการเปนประเทศรายไดสงไดภายในป 2579 และในการขบเคลอนยทธศาสตร

การพฒนาอตสาหกรรมระยะ 20 ปนน จาเปนตองปรบเปลยนอตสาหกรรม ไปเปนอตสาหกรรมรปแบบใหมทมการใช

ความคดสรางสรรค เทคโนโลย และนวตกรรมมากขน โดยเฉพาะกลมอตสาหกรรมปโตรเคมและพลาสตกใหปรบ

ไปสอตสาหกรรมปโตรเคมและพลาสตกทมคณสมบตเฉพาะและเปนมตรตอสงแวดลอม รวมถงมการกาหนดเปน

(ราง) แผนยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมพลาสตก 2560-2564 โดยไดวางยทธศาสตรการยกระดบผลตภณฑ

พลาสตกสตลาดมลคาสง กลาวคอ “มงเนนยกระดบการวจยและการออกแบบผลตภณฑพลาสตก เพอการสราง

มลคาเพมใหกบผลตภณฑพลาสตก” จงจะเหนไดวาการวางยทธศาสตรพฒนาอตสาหกรรมพลาสตกนน รฐบาลให

ความสาคญและกาหนดเปนยทธศาสตรอตสาหกรรมหลกตวหนงของประเทศ โดยการนาความรดานวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรม มาใชเพอยกระดบใหสามารถสรางมลคาใหสงขน เพอเปนรากฐานและสงเสรมใหเศรษฐกจ

ไทยมความเขมแขงมากขน สามารถแขงขนไดในตลาดทมศกยภาพ และสรางรายไดใหกบประเทศตอไป โดยยงเปน

อตสาหกรรมเชงนเวศน เปนมตรกบสงแวดลอม เพอเปนการพฒนาอยางย งยนทแทจรง ( ทมา : สานกงานเศรษฐกจ

อตสาหกรรม และ สถาบนพลาสตก , ศนยขอมลและวจยตลาดอตสาหกรรมพลาสตก )

โดยเมดพลาสตกถอเปนสนคาสงออกทสาคญของไทย ซงเมดพลาสตกตดอนดบ 1 ใน 4 ของสนคาทมมลคา

สงออกมากสดซงโดยปกตแลวไทยมการผลตเมดพลาสตกไดมากกวาปรมาณความตองการใชในประเทศคอนขางมาก

โดยเฉพาะในกลมเมดพลาสตกหลก อาท โพลเอทลน (PE), โพลโพรพลน (PP), โพลสไตรน (PS), โพลไวนลคลอไรด

(PVC) และโพลคารบอเนต (PC) เปนตน ทงนมลคาการสงออกของเมดพลาสตกของไทยในชวง 4 เดอน แรกของป

2560 นเตบโตจากชวงเดยวกนของปทแลวถง 8.3% และประเทศไทยนาจะมการสงออกเมดพลาสตกใกลเคยงกบปท

แลว ราว 5.9 ลานตน คดเปนมลคาราว 7,950 - 8, 150 ลานเหรยญสหรฐฯ (มลคาการสงออกสะสม 255,631 ลานบาท )

ดงนนจงจะเหนไดวาอตสาหกรรมเมดพลาสตกถอเปนหนงในอตสาหกรรมตนน า และเปนอตสาหกรรมพนฐานตาม

โครงสรางยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 - 2579) เพอสนบสนนภาคอตสาหกรรม

ตาง ๆ โดยถกนาไปใชเปนวตถดบและชนสวนประกอบในภาคการผลตตาง ๆ มากมาย เชน อตสาหกรรมยานยนต

อตสาหกรรมการแพทยและอตสาหกรรมเครองใชภายในบาน เปนตน ( ทมา : สายงานวชาการ สภาอตสาหกรรมแหง

ประเทศไทย, กระทรวงพาณชย รายงานมลคคาการสงออกไทย, เดอนมกราคมถงธนวาคม 2559 )

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

852

จงจาเปนอยางยงทภาคอดสากรรมและผ ประกอบการดานนจาเปนตองหนมาพฒนาโครงสรางใน

กระบวนการผลต กระบวนการดานหวงโซอปทานและการออกแบบผลตภณฑโดยใชความรดานเทคโนโลยและ

นวตกรรม เพอสรางรปแบบและกระบวนการใหมๆ ใชเทคโนโลยทลาสมยในการเปลยนแปลงจากการดาเนนงานบบ

เดม ทาใหเกดการสรางสรรคและ การทรานฟอรเมชนของผประกอบการพลาสตกไทย เพอเพมขดความสามารถการ

แขงขนของผประกอบการ สการพฒนาผลตภณฑพลาสตก เพอนาไปสการผลตสนคาทมมลคาสงขนและใสใจในเรอง

สงแวดลอมมากขน โดยเฉพาะในสวนโครงสรางดานหวงโซอปทาน (Supply Chain Process) นน ในปจจบน ยงม

โครงสรางทเปนขนตอนหลายขนตอน มความซบซอน และไมตอเนอง ตงแตสวนงานการจดหาวตถดบ ดานการตลาด

สวนการผลต สวนการจดการดานการขนสง จนถงบรการและการจดสงสนคาใหกบลกคา ยงขาดความเชอมโยงทงดาน

การประสานงาน โครงขายขอมลไมทวถงกน และยงเกดปญหาในการดาเนนตาง ๆ แตละขนตอน และจากนวตกรรม

ดานดจทลเรมเขามามบทบาทในอตสาหกรรมตาง ๆ มากขน อตสาหกรรมการผลตเมดพลาสตกไดมการนาเอา

Digitalization เขามาประยกตใชงานและสามารถลดขอจากด ลดขนตอนการทางานตาง ๆ เพอใหมความเชอมโยงแตละ

สวน มความชดเจนมากขน และยงสรางระบบทสมบรณและเออตอการดาเนนกจการ ตงแตซพพลายเออรวตถดบ

อปกรณและเครองมอการผลต ไปตลอดจนการขนสงสนถงลกคา ซงสรางความไดเปรยบในการแขงขนมากขน

"เครอขาย" แบบดจตอล (Digital Networking) ในหวงโซอปทานน จะนาเสนอความสามารถในการปรบตว

และตอบสนองใหม ๆ ทาให บรษท ตาง ๆ สามารถเอาชนะคแขงไดในครงแรกเพอใหลกคาไดรบบรการทม

ประสทธภาพและโปรงใสมากทสด ระบบเครอขายนจะขนอยกบเทคโนโลยทสาคญ ๆ หลายอยางทนามาใช เชน

ระบบการวางแผนและการปฏบตงานแบบบรณาการ การสรางระบบโลจสตกสทตรวจตดตามสถานะได การขนสงท

เปนอสระ การจดซอและคลงสนคาอยางชาญฉลาด รวมถงการจดการอะไหลและการวเคราะหขนสง เพอสราง

ประสทธผลในการดาเนนงานใหไดมากทสด ทงในดานความสามารถในการสรางกาไร กระบวนการมความยดหยน

และปรบตวไดสงตอสถานะการณทปรบเปลยนอยตลอดเวลา และลดผลกระทบหรอความเสยหายทอาจเกดขน และ

กระบวนการยงมความนาเชอถอสงอกดวย และดวยนวตกรรมดาน เครอขายดจทล (Digital Networking) นเอง ทาให

ขอมลความตองการจากลกคาสามารถสงถงใหกบกระบวนการในหวงโซอปทานทกสวนรบทราบและดาเนนการได

ทนท ขอมลทงหมดดงกลาวจะปรากฏใหเหนทวทงระบบในเวลาแบบ Real time ทาใหลดชองวางและขอผดพลาดจาก

ทเกดจากการสงตอระหวางกนทไมเหมาะสม กระบวนการประสานงานทซบซอน และไมชดเจน ซงเครอขายดจทลน

ประกอบไปดวยองคประกอบสาคญ 8 ประการ Integrated planning and execution, Logistics visibility, Procurement

4.0, Smart warehousing, Efficient spare parts management, Autonomous and B2C logistics, Prescriptive supply chain

analytics, and Digital supply chain enablers ซงจะไดรบประโยชนอยางมากในการบรการลกคา ความยดหยน

ประสทธภาพ และการบรหารตนทน ( ทมา : PwC Strategy& Analysis - How digitization makes the supply chain

more efficient, agile, and customer-focused)

ดงน นจงจะเหนไดวา อตสาหกรรมยคใหม พยายามเรงปรบตวและพฒนานาเรองของเทคโนโลย และ

นวตกรรม มาประยกตในกระบวนการหวงโซอปทานกนมากขน เชนเดยวกนกบอตสาหกรรมผลตเมดพลาสตก ถงแม

จะเปนอตสาหกรรมพนฐานหรออตสาหกรรมสนบสนน แตเนองดวยกระบวนการในการดาเนนกจการมความซบซอน

และเครองมอและรปแบบดาเนนงานทลาสมยสรางผลเสยในเรองการพฒนา การมภาระตนทนในการบรหารจดการท

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

853

สง และการบรหารความตองการและการจดสงสนคาทไมมประสทธภาพ อตสาหกรรมผลตเมดพลาสตก จงจาเปนตอง

มการปรบกลยทธและวธการดาเนนงาน เพอสรางโอกาส และความไดเปรยบในการแขงขนทสงขน

2. วตถประสงค

1. เพอศกษานวตกรรมทสงผลใหเกดประสทธผลหวงโซอปทานในบรบทอตสาหกรรมเมดพลาสตก

2. เพอศกษาแนวทางการบรหารนวตกรรมหวงโซอปทานใหเกดประสทธผลสงสด ในบรบทอตสาหกรรม

เมดพลาสตก

3. วธดาเนนการวจย

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษานวตกรรมหวงโซอปทานทสงผลตอประสทธผลหวงโซอปทาน และเพอ

ศกษาแนวทางการบรหารนวตกรรมหวงโซอปทานใหเกดประสทธภาพสงสด โดยมขนตอนการดาเนนงานวจย 4

ขนตอน คอ

3.1) การทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ (literature review) เพอใหทราบถงองคประกอบหลก

และองคประกอบยอยทเกยวของกบบรบทงานวจย โดยแนวคดและทฤษฎหลกของงานวจยนคอ (1) การจดการหวงโซ

อปทาน (Supply Chain Management) (2) ประสทธผลหวงโซอปทาน (Supply Chain Performance) (3) แนวความคด

ดานวตกรรม (Innovation Concept) (4) นวตกรรมหวงโซอปทาน (Supply Chain Innovation)

3.2) การสมภาษณเชงลกกบผเชยวชาญ (in-depth interview) โดยนาองคประกอบหลกและองคประกอบยอย

ทไดไปทาการสมภาษณผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความเหมาะสมและความสอดคลองระหวางองคประกอบหลก

องคประกอบยอย และวตถประสงคทต งไว โดยผวจยไดทาการสมภาษณผเ ชยวชาญทมประสบการณ 5 ทาน

ประกอบดวย ผบรหารระดบสงฝายการผลตและการจดสง 1 ทาน ผบรหารระดบสงฝายวางแผนและการจดซอจดจาง 1

ทาน ผจดการฝายการคลงและโครงการ 1 ทาน เจาหนาทฝายปฏบตการรบขอรองเรยนและบรการลกคา 1 ทาน และ

เจาหนาทฝายสนบสนนอปกรณเคลอนทและสารสนเทศ 1 ทาน เพอใหไดมมมองและขอมลท ครบทกดาน โดยในการ

ตรวจสอบความเกยวของของนวตกรรมหวงโซอปทาน และประสทธภาพหวงโซอปทาน ผวจยไดใชการหาคาความ

สอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) ระหวางองคประกอบหลกแลองคประกอบยอย (sub element)

กบบรบทงานวจย ซงจะตอวงมคา IOC ≥ 0.50 มสตรการคานวณหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) ดงน

IOC =

โดย IOC คอ คาดชนความสอดคลอง

R คอ คะแนนความเหนของผเชยวชาญตอคาถามแตละขอ

N คอ จานวนผเชยวชาญ

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

854

ท งน เกณฑคะแนนความเหนของผเ ชยวชาญตอองคประกอบแตละขอคอ ถา R = +1 หมายความวา

องคประกอบนนมความสอดคลองกบบรบทงานวจย, R = 0 หมายความวา ไมแนใจวาองคประกอบนนสอดคลองกบ

บรบทงานวจย, R = -1 หมายความวาองคประกอบนนไมสอดคลองกบบรบทงานวจย

3) การวเคราะหและสรปผล (analysis and conclusion) โดยการนาขอมลและผลทไดจากการสมภาษณเชงลก

กบผเชยวชาญมาวเคราะหและเทยบเคยงกบบทความงานวจยอน ๆ ทเกยวของกน เพอหาความสอดคลองของ

องคประกอบหลกและองคประกอบยอยกบบรบทงานทศกษา

ทงน ผเชยวชาญเหลานไดมสวนรวมในการสรางองคประกอบปจจยตาง ๆ ทงปรบแกปจจยทเกยวของและ

ไมเกยวของกบงานวจยน ทาใหไดมาซงกรอบแนวคดงานวจยทสามารถนามาศกษาตอเพมเตมในงานวจยนได ซง

สามารถสรปองคประกอบปจจยทเกยวของกบงานวจยน ออกมาเปน 2 กลม คอ ตวแปรแฝงภายนอก (exogenous

variable) ไดแก นวตกรรมหวงโซอปทาน (Supply Chain Innovation) สวนตวแปรแฝงภายใน (endogenous variable)

คอ ประสทธภาพหวงโซอปทาน (Supply Chain Efficiency) และประสทธผลหวงโซอปทาน (Supply Chain

Performance)

ตารางท 1 ตวแปรแฝงภายนอก (exogenous variable) จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

ปจจย ความหมาย แหลงอางอง

1. นวตกรรมหวงโซอปทาน (Supply Chain Innovation)

1 . 2 น วต ก ร ร ม ก า ร

ออกแบบผลตภณฑ

(designing innovation)

การออกแบบผลตภณฑและบรการใหกบลกคา

โดยใชเครองมอททนสมย และชองทางทสามารถ

เขาถงขอมลลกคา และตลาดใหไดมากทสด และ

เกดเปนการออกแบบสนคา และทางเลอกการ

บรการรปแบบใหม เพอตอบสนองตอแนวโนม

ทางการตลาด สรางความพงพอใจ และการ

ตดสนใจซอของลกคา เพอสงเสรมธรกจ และ

รายไดใหกบองคกรมากขน

Antony Paulraj (2015), Injazz J. Chen (2015),

Constantin Blome (2015), Mahmood

Movahedipour (2016), Mengke Yang (2016),

Jianqiu Zeng (2016), Xiankang Wu (2016), Shafaq

Salam (2016), Ajay Parulekar (2015),

Asha Verulkar (2015), Jay B. Barney (2012), Craig

R Carter (2017), Tobias Kosmol (2017), Luts

Kaufmann Whu (2017)., Patrick M. Kreiser (2010),

Emma Brandon- Jonesa (2015), Brian Squirea

(2015), Yvonne G. T. Van Rossenbergb (2015) ,

Gary Graham (2015), Glenn Hardaker (2015).

1.2 นวตกรรมการจดซอ

จดหา

(sourcing innovation)

การใชเทคโนโลยใหมททนสมย รวมถงการ

พฒนาความรวมมอระหวางสวนจดซอและผจด

จาหนาย (suppliers) ในกระบวนการการจดซอ

และจดหาวตถดบ เครองมอ เครองจกร และ

อปกรณ เพอเพมประสทธภาพและความรวดเรว

ในการใหบรการ มความแมนยา และราคามความ

โปรงใส เพอยกระดบความไววางใจระหวางกน

เ ช น Sourcing Application, e- Procurement ( e-

Pro) , Invoice- to- Pay ( I2 P) , and the broader

Procure-to-Pay (P2P) areas, (Strategic) Sourcing

เปนตน

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

855

ปจจย ความหมาย แหลงอางอง

1 . 3 น วต ก ร ร ม ก า ร

ดาเนนการ

(operation innovation)

ขนตอนและกระบวนการในการดาเนนงานโดย

ใชเทคโนโลยใหม เครองมอททนสมย และม

ประสทธภาพสงขน มการรายงานผลอตโนมต

ลดขอผดพลาด ขอมลเชอมโยงผานเนตเวรค และ

นาขอมลไปวเคราะหเพอการพฒนา สรางใหเกด

คณคาในงานไดดยง ขน เชน การใชอปกรณ

สอสารเคลอนท โปรแกรมซอรฟแวร ตาง ๆ เปน

ตน

1 . 4 น วต ก ร ร ม ก า ร

จดการ การขนสง

(Logistics innovation)

นว ตกรรมโลจสตกส ท มการใชเทคโนโลย

เชอมโยงความตองการ คลงสนคาและการจดสง

และสามารถตรวจตดตามสถานะของขนตอนจาก

จดสงไดอยางละเอยด รวดเรว ครบถวน พรอมทง

ส า ม า ร ถ ใ ช ข อ ม ล เ พ อ ก า ร ว า ง แ ผ น แ ล ะ

ปรบเปลยนรปแบบการใหบรการ ทตอบโจทย

ความตองการใหไดมากทสด เชน ระบบ GPS,

Mobile Application, Sensors, RFID, GIS เปนตน

Jie Yang (2012), Peyman Taebi (2017), Milad

Rezaeefard (2017) , Mohammad Rezaeefard (2017),

Peter M. Ralston (2015), Jennifer Blackhurst (2015),

David E. Cantor (2015), Michael R. Crum (2015),

Lina Anatan (2014), Maciej Stajniak (2 0 1 6 ) , Adam

Koliński (2016).

ตารางท 2 ตวแปรแฝงภายใน (endogenous variable) จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

ปจจย ความหมาย แหลงอางอง

1. ประสทธภาพหวงโซอปทาน (Supply Chain Efficiency)

1.1 ความสามารถใน

ก า ร ส ร า ง ผ ล ก า ไ ร

( Supply Chain

Profitability)

รปแบบการบรหารจดการหวงโซอปทาน เพอ

ส ร า ง ใ ห เ ก ด ก า ร บ ร ห า ร ต น ท น แ ล ะ

กระบวนการ เพอสรางโอกาสทางธรกจ และ

สรางมลคา รายได และผลกาไรใหเกดขนกบ

ธรกจไดมากทสด

Amelia S. Carr (2016), Laszlo Florian Gyula

(2015), Meisam Karami (2014), Shaghayegh

Malekifar (2014), Ali Beigi Nasiri (2014),

Mostafa Beigi Nasiri,Homayoun, Feli (2014), Saif

Ur Rehman Khan (2014), Siham Lakri (2014),

Yves Dallery (2014), Zied Jemai (2014), Sang M.

Lee (2011), DonHee Lee (2011),

Marc J. Schniederjans (2011), Maree Storer (2014),

Paul Hyland (2014), Mario Ferrer (2014),

Ricardo Santa(2014), Andrew Griffiths (2014) ,

Santanu MANDAL (2016), Navin K. Dev (2014),

Ravi Shankar (2014), Roma M. Debnath (2014),

Mohamed M. Mostafa (2010).

1.2 ความสามารถในการ

สรางความยดหยน

(Supply Chain Flexibility)

ความสามารถในการปรบตวตอสภาวะความ

เปลยนแปลงทมผลตอการดาเนนงานดานหวง

โซอปทาน โดยผนา ทมงาน และพนกงานใน

องคกร และมแผนการดาเนนงานรวมกน

ขบเคลอนการดาเนนธรกจใหผานพนสภาะ

การณน น ๆ ได เพอการวางกลยทธและ

แนวทาง ในการลดผลกระทบทอาจเกดขนได

1.3 ความสามารถในการ

สรางความนาเชอถอ

(Supply Chain Reliability)

คณสมบตของการดาเนนงานซวงโซอปทาน ท

มระบบการดาเนนงานอยางมประสทธภาพ จน

สรางความนาเชอถอ ความไววางใจ ใหเกดกบ

ธรกจ หรอองคกรได

2. ประสทธผลของหวงโซอปทาน (Supply Chain Performance)

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

856

ปจจย ความหมาย แหลงอางอง

2.1 การจดสงสนคาตรง

เวลา

(On time Delivery)

ขอบเขตระยะเวลากาหนดการจดสงสนคาให

ถงตามจดหมายปลายทาง ปรมาณ วนและเวลา

ไดตามทกาหนด

Claudine A. Soosay (2008), Paul W. Hyland

(2008), Mario Ferrer (2008), Bart L. MacCarthy

(2016), Constantin Blome, Jan Olhager (2016),

Jagjit Singh Srai (2016), Xiande Zhao (2016),

Blandine Ageron (2013), Olivier Lavastre (2013),

Alain Spalanzani (2013), Ricardo Zimmermann

(2016), Luís Miguel D.F. Ferreira (2016), Antonio

Carrizo Moreira (2016), Rania Abd Elmonem

(2015), Shamah Cairo Egypt (2015), Shaymaa M.

Elssawabi (2015), Mahour Mellat- Parast (2013),

Zbigniew Bigaj (2017), Adam Koliński (2017), Felix Reimannx (2017).

2.2 มลคาตนทนรวม

(Total Cost)

มลคาตนทนรวมดานการดาเนนงานสวนหวง

โซอปทานท งหมด ซงไดแก ตนทนดาน

วตถดบ อปกรณ เครองจกร การวาจาง แรงงาน

คาพลงงาน และอน ๆ ซงมลคาตนทนรวมนม

การวางแผน ขนตอนการดาเนนงาน และการ

ค ว บ ค ม ข น ต อน กา ร ดา เ น น งา น ท ด เ พ อ

กอใหเกดมลคาตนทนทคมคาสด

2.3 คณภาพสนคา

(Product Quality)

คณภาพสนคา ทสะทอนจากคณภาพการ

ดาเนนงานตงแตกระบวนการการออกแบบ,

จดซอ , การผลต, การเกบรกษา รวมถงขนตอน

การจดสง ทเปนไปตามแผนการทกาหนด และ

การความคมกระบวนการทกขนตอน เพอให

มนใจตอคณภาพสนคานนจรง ๆ

2.3 ความพงพอใจของ

ลกคา

(Customer Satisfaction)

การตอบรบเชงบวกตอสนคา การบรการ และ

การดาเนนธรกจ ทลกคา หนสวน หรอผ ท

เกยวของ แสดงใหเหนถงความประทบใจทม

ตอการใชสนคาและบรการนน ๆ เชน ลกคาม

การซอสนคาเดมและสนคาใหมอยางตอเอง

ลกคาจดทาการซอขายระยะยาวกบบรษท

ลกคาเสนอทางเลอกในการทาธรกจรวมกนใน

โปรเจคตาง ๆ เปนตน

หลงจากทาการสรปปจจยทเกยวของกบงานวจยดงแสดงในตารางท 1 แลว ผวจยไดทาการทดสอบความ

ถกตองของเนอหา (content validity) โดยนาองคประกอบทงหมดทไดไปทาการสมภาษณผเชยวชาญ เพอตรวจสอบ

ความเหมาะสมและความสอดคลองระหวางองคประกอบหลก องคประกอบยอย และวตถประสงคทตงไว ดวยการหา

คาดชนความสอดคลอง (index of item objective congruence : IOC) จากผเชยวชาญ 5 ทาน ซงเปนผเชยวชาญจาก

องคกรทมความเกยวของกบบรบททศกษาแตมตาแหนงหนาทและลกษณะงานทแตกตางกนออกไป เกณฑการเลอก

ผเชยวชาญจะตองไมนอยกวา 3 คน และเปนจานวนค และมประสบการณทางานทเกยวของไมนอยกวา 5 ป (สรพงษ

คงสตย และธรชาต ธรรมวงค, 2551) ทงน ผลการทดสอบความถกตองของเนอหา (content validity) ในงานวจยนอย

ระหวาง 0.60 – 1.00 ในแตละปจจย โดยคาทไดมมากกวา 0.50 ซงถอไดวาปจจยเหลานนมสอดคลองครอบคลมในแต

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

857

ละดานและครอบคลมวตถประสงคของงานวจย รวมถงมความเหมาะสมทนามาใชกบงานวจยครงน (กลยา วาณชย

บญชา, 2552) แสดงในตารางตอไปน

ตารางท 3 ความคดเหนของผเชยวชาญดวยการทดสอบความถกตองของเนอหา (content validity)

องคประกอบหลก

(Main Element)/

องคประกอบยอย

(Sub Element)

คาจากดความขององคประกอบ

(Definition)

จานวนความ

คดเหนจาก

ผเชยวชาญ

(ทาน) คา

IOC

การแปล

ผล

เหน

ดวย

ไม

เหน

ดวย

ตวแปรแฝงภายนอก (exogenous variable)

1. นวตกรรมหวงโซอปทาน (Supply Chain Innovation)

1 . 1 น วต ก ร ร ม ก า ร

ออกแบบผลตภณฑ

(designing innovation)

องคกร สรางชองทาง ( Web, Application) ทลกคาสามารถแสดงความ

ตองการ ดานการออกแบบผลตภณฑและบรการเพอตอบสนองได

อยางรวดเรวและเหมาะสม

5 0 1.0 ผาน

องคกร ประยกตใชเทคโนโลยการออกแบบผลตภณฑ และสราง

ผลตภณฑตวอยาง ( prototype) ตรงตามความตองการของลกคา อยาง

เหมาะสม เชน การใช CT scan และ 3D printing สรางเปนงานตนแบบ

, เครองวดสและออกแบบสตรการผลตอตโนมต เปนตน

5 0 1.0 ผาน

องคกรนาเทคโนโลย (Web, Application ) มาชวยเพอเพมชองทางรบ

ขอรองเรยนและขอเสนอแนะ ( Feedback ) ใหกบลกคา อยเสมอ

4 1 0.8 ผาน

1 . 2 น วต ก ร ร ม ก า ร

จดซอจดหา

(sourcing innovation)

องคกร นาเทคโนโลยใหมๆ มาใชในการจดซอและจดหา อยเสมอ

เชน Sourcing Application, Web Purchasing, e-Procurement (e-Pro),

Online web based เปนตน

4 1 0.8 ผาน

องคกร ประยกตใชฐานขอมลรวมกนกบซพพลายเออร (suppliers) อย

เสมอ เพอใหเหนสถานะและเหนขอมลทเหมอนกน

5 0 1.0 ผาน

องคกร มการวางแผนและตดสนใจรวมกนกบซพพลายเออร อยเสมอ

เชน การวางแผนรวมกนในการลดปรมาณการเกบสารองวตถดบ ทง

ขององคกรและซพพลายเอร ซงทาใหคาใชจายในการดาเนนงาน

ลดลง เปนตน

3 2 0.6 ผาน

1 . 3 น วต ก ร ร ม ก า ร

ดาเนนการ (operation

innovation)

องคกร นาเทคโนโลยมาใชเพอใหเกดการเชอมโยงขอมล real-time

ระหวางหนวยงานตาง ๆ อยางเปนระบบ เชน ERP-system (

Enterprise Resource Planning ) , DCS- system ( Distribute Control

System ) เปนตน

5 0 1.0 ผาน มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

858

องคประกอบหลก

(Main Element)/

องคประกอบยอย

(Sub Element)

คาจากดความขององคประกอบ

(Definition)

จานวนความ

คดเหนจาก

ผเชยวชาญ

(ทาน) คา

IOC

การแปล

ผล

เหน

ดวย

ไม

เหน

ดวย

องคกร นาอปกรณเคลอนท ( Handheld, Mobile Device ) มาใชในการ

บนทก รายงานผลอยเสมอ และแจงเตอนอตโนมตหากมขอผดพลาด

เกดขน

3 2 0.6 ผาน

องคกร ประยกตใชเทคโนโลยกระบวนการผลตใหมๆ อยเสมอ เพม

ประสทธภาพและลดตนทนการผลต

4 1 0.8 ผาน

องคกร มการนาแนวปฏบตทดมาประยกตใช ในกระบวนการอยเสมอ

เพอเพมประสทธภาพในการทางาน เชน Lean process, JIT, Six Sigma

(6σ) เปนตน

5 0 1.0 ผาน

1. 4 น ว ต ก ร ร ม ก า ร

จดการ การขนสง

(Logistics innovation)

องคกร นาเทคโนโลยใหมๆ ดานขอมลและระบบคลงสนคามาใชอย

เสมอ เชน Barcode, RFID, E-scanning, Auto warehouse เปนตน

5 0 1.0 ผาน

องคกร ประยกตใชขอมลแผนทสารสนเทศทางภมศาสตร (GIS) อยาง

มประสทธภาพ เชน การใชแผนทบอกสภาพการจราจร และคานวน

ระยะเวลาในการขนสง เปนตน

3 2 0.6 ผาน

องคกร ประยกตใชเครองมอเพอตดตาม การขนสงสนคา อยางเปน

ระบบ เชน ระบบตดตามและนาทาง (GPS) เปนตน

5 0 1.0 ผาน

ตวแปรแฝงภายใน (endogenous variable)

1. ประสทธภาพหวงโซอปทาน (Supply Chain Efficiency)

1.1 ประสทธภาพใน

ก า ร ส ร า ง ผ ล ก า ไ ร

( Supply Chain

Profitability )

ประสทธภาพในการสรางผลกาไรขององคกร จากการพฒนาสนคา

และสงถงมอลกคาไดรวดเรว เชน การสรางสนคาใหตรงความตองการ

ลกคาแตละกลม ( customized product to customers ) , ใชวสดทด

ภายในราคาทสมเหตสมผล และสรางรายไดทสงขน ตามเปาหมายท

กาหนดไว

5 0 1.0 ผาน

ประสทธภาพในการสรางผลกาไรขององคกร จากการวางแผนทาง

การเงนและการลงทนในการบรหารงานหวงโซอปทาน โดยกาหนด

คาใชจาย และตรวจตดตามการบรหารตนทนเปนไปตามแผนทวางไว

อยางเหมาะสม เชน มเกณฑการพจารณาโครงการลงทนทเหมาะสม,

มระบบการตรวจตดตามการใชจายจากภายในและภายนอกองคกร

เปนตน

4 1 0.8 ผาน

ประสทธภาพในการสรางผลกาไรขององคกร โดยการวางกลยทธ การ

ประเมนสถานกาณไดลวงหนา และสรางมลเพมใหกบสนคาได

5 0 1.0 ผาน

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

859

องคประกอบหลก

(Main Element)/

องคประกอบยอย

(Sub Element)

คาจากดความขององคประกอบ

(Definition)

จานวนความ

คดเหนจาก

ผเชยวชาญ

(ทาน) คา

IOC

การแปล

ผล

เหน

ดวย

ไม

เหน

ดวย

แตกตางจากคแขงรายอน เชน การรบรทศทางตนทนราคาวตถดบ

สงขน จงทาสญญาเพอยนยนราคาซอกอนทราคาจะสงขนจรง, การ

กาหนดราคาขายไดสงกวาราคาเฉลยของตลาด เปนตน

1.2 ประสทธภาพใน

การสรางความยดหยน

( Supply Chain

Flexibility)

ประสทธภาพในการปรบตวตอสภาวะความเปลยนแปลงจากภายนอก

องคกร โดยยงสามารถดาเนนงานหวงโซอปทานตอไปได ตามแผนท

วางไว และเกดผลกระทบตอลกคานอยทสด เชน ซพพลายเออรหยด

ระบบการผลตและจดสงวตถดบกระทนหน แตทางองคกรยงม

มาตรการและปรบทางเลอกเพอหาวตถดบมาทดแทนไดทนตาม

กาหนด เปนตน

5 0 1.0 ผาน

ประสทธภาพในการปรบตวตอสภาวะความเปลยนแปลงจากภายใน

องคกร โดยยงสามารถดาเนนงานหวงโซอปทานตอไปได ตามแผนท

วางไว และเกดผลกระทบตอลกคานอยทสด เชน การเปลยนแปลงทม

ผรบผดชอบสาคญในงาน แตกระบวนการหวงโซอปทานยงคงดาเนน

ตอไปได ตามแผนทวางไว เปนตน

4 1 0.8 ผาน

ประสทธภาพในการปรบแผนกลยทธ และแผนการดาเนนงานหวงโซ

อปทานขององคกร เพอลดผลกระทบตอธรกจและลกคา และสราง

โอกาสใหสงขน เชน การเปลยนการลทนดานคลงสนคาและการจดสง

ปรบเปนการทาธรกจรวมกบ หนสวนธรกจ ( partner/ 3rd-party) ผท

ชานาญตอการใหบรการคลงสนคาและการจดสง เปนตน

5 0 1.0 ผาน

1.3 ประสทธภาพใน

การสรางความ

นาเชอถอ

(Supply Chain

Reliability)

ประสทธภาพในการสรางความนาเชอถอขององคกร จากการมทมงาน

มออาชพในสายงานบรหารงานหวงโซอปทาน และสามารถ

ดาเนนงานตามแผนทวางไวไดอยางเหมาะสม

4 1 0.8 ผาน

ประสทธภาพในการสรางความนาเชอถอขององคกร จากการม

กระบวนการ และขนตอนปฏบตงานหวงโซอปทาน ไดอยางชดเจน

เปนระบบตามทกาหนดไว และเขาถงวธการดาเนนงานไดจากทกสวน

ทางาน

4 1 0.8 ผาน

ประสทธภาพในการสรางความนาเชอถอขององคกร จากการแสดงผล

และรายงานผลการดาเนนงาน เปนไปตามเปาหมาย ไดอยางชดเจน

ตามระยะเวลาทกาหนดไว

4 1 0.8 ผาน

2. ประสทธผลของหวงโซอปทาน (Supply Chain Performance)

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

860

องคประกอบหลก

(Main Element)/

องคประกอบยอย

(Sub Element)

คาจากดความขององคประกอบ

(Definition)

จานวนความ

คดเหนจาก

ผเชยวชาญ

(ทาน) คา

IOC

การแปล

ผล

เหน

ดวย

ไม

เหน

ดวย

2. 1 ป ร ะ ส ท ธ ผ ล ก าร

จดสงสนคาตรงเวลา

(On time Delivery)

ประสทธผลหวงโซอปทานในการจดสงสนคาไดตรงตามชนดและ

จานวน ทลกคากาหนดไวได

4 1 0.8 ผาน

ประสทธผลหวงโซอปทานในการจดสงสนคาไดตรงตามวนและเวลา

ทลกคากาหนดไวได

5 0 1.0 ผาน

2.2 ประสทธผลดาน

มลคาตนทนรวม

(Total Cost)

ประสทธผลหวงโซอปทานในการดาเนนงาน เพอการบรหารคาใชจาย

โดยรวม ไดอยางเปนระบบ

5 0 1.0 ผาน

ประสทธผลหวงโซอปทานในการลดตนทนการดาเนนงานดานหวง

โซอปทาน เปนไปตามแผนทวางไวได

5 0 1.0 ผาน

ประสทธผลหวงโซอปทานทาใหภาพรวมคาใชจายดานหวงโซ

อปทาน มความคมทนและสมเหตสมผล

3 2 0.6 ผาน

2.3 ประสทธผลดาน

คณภาพสนคา

(Product Quality)

ประสทธผลหวงโซอปทานในการควบคมและตรวจสอบคณภาพ

สนคา เปนไปตามมาตรฐานทกาหนดไว

4 1 0.8 ผาน

ประสทธผลหวงโซอปทานในทาใหสามารถรกษาคณภาพสนคา

ตลอดกระบวนการ ตามแผนทวางไว

5 0 1.0 ผาน

ประสทธผลหวงโซอปทานในสามารถสงมอบสนคาทมคณภาพให

ลกคา ตามแผนทวางไว

5 0 1.0 ผาน

2.4 ประสทธผลดาน

ความพงพอใจของ

ลกคา

(Customer

Satisfaction)

ประสทธผลหวงโซอปทานทาใหลกคา พงพอใจตอสนคาและการ

ใหบรการ ซงเปนไปตามเปาหมายทวางไวได

5 0 1.0 ผาน

ประสทธผลหวงโซอปทานทาใหลกคา ใหการตอบรบเชงบวก ยนด

และใหความรวมมอดาเนนงานทตกลงกนไว

4 1 0.8 ผาน

ประสทธผลหวงโซอปทานทาใหลกคา ซอสนคาอยางตอเนอง หรอม

การทาสญญาการซอขายระยะยาวกบองคกรและเปนไปตามขอตกลง

ได

4 1 0.8 ผาน

จากตารางท 3 เกยวกบแบบสอบและแนวปฏบตของแตละองคประกอบ ผวจยจงขอเสนอแนะแนวทางการ

พฒนารปแบบการสรางนวตกรรมเพอสามารถนาไปบรหารและจดการหวงโซอปทานในอตสาหกรรมตอไป โดย

เรยงลาดบตามขนตอนของกระบวนการหวงโซอปทาน ตามตารางท 4 ดงน

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

861

ตารางท 4 แผนการพฒนารปแบบการสรางนวตกรรมในการบรหารงานดานหวงโซอปทาน

3.1 แผนการพฒนา : นวตกรรมการออกแบบผลตภณฑ (designing innovation)

หวขอ รายละเอยด

วตถประสงคของกจกรรม เพอพฒนาและสรางนวตกรรมการออกแบบผลตภณฑ

ลกษณะการดาเนนงาน องคกรควร สรางชองทาง ( Web, Application) ทลกคาสามารถแสดงความตองการ ดานการออกแบบ

ผลตภณฑและบรการเพอตอบสนองไดอยางรวดเรวและเหมาะสม โดยการประยกตใชเทคโนโลยการ

ออกแบบผลตภณฑ และสรางผลตภณฑตวอยาง ( prototype) ตรงตามความตองการของลกคา อยาง

เหมาะสม เชน การใช CT scan และ 3D printing สรางเปนงานตนแบบ, เครองวดสและออกแบบสตรการ

ผลตอตโนมต เปนตน รวมถงการสรางชองทางรบขอรองเรยนเพอการแกไขและปรบปรงผลตภณฑให

ตรงตามความตองการลกคาอยตลอดเวลา

3.2 แผนการพฒนา : นวตกรรมการจดซอจดหา (sourcing innovation)

หวขอ รายละเอยด

วตถประสงคของกจกรรม เพอพฒนาและสรางนวตกรรมการจดซอจดหา

ลกษณะการดาเนนงาน องคกรควรมการนาเทคโนโลยใหมๆ มาใชในการจดซอและจดหา อยเสมอ เชน Sourcing Application,

Web Purchasing, e-Procurement (e-Pro), Online web based เปนตน และประยกตใชฐานขอมลรวมกน

กบซพพลายเออร (suppliers) อยเสมอ เพอใหเหนสถานะและเหนขอมลทเหมอนกนและรวมกนวางแผนท

เปนประโยชนตอกน เพอสรางความนาเชอถอและทาใหการบรหารงานดานหวงโซอปทานมความ

นาเชอถอมากยงขน

3.3 แผนการพฒนา : นวตกรรมการดาเนนการ (operationinnovation)

หวขอ รายละเอยด

วตถประสงคของกจกรรม เพอพฒนาและสรางนวตกรรมนวตกรรมการดาเนนการ

ลกษณะการดาเนนงาน องคกรควรนาเทคโนโลยมาใชเพอใหเกดการเชอมโยงขอมล real-time ระหวางหนวยงานตาง ๆ อยางเปน

ระบบ เ ชน ERP-system ( Enterprise Resource Planning ), DCS-system ( Distribute Control System )

เปนตน โดยการ ประยกตใชเทคโนโลยกระบวนการผลตใหมๆ อยเสมอ เพมประสทธภาพและลดตนทน

การผลต และเพมประสทธภาพ เชนการนาอปกรณเคลอนท ( Handheld, Mobile Device ) มาใชในการ

บนทก รายงานผลอยเสมอ และแจงเตอนอตโนมตหากมขอผดพลาดเกดขน เปนตน

3.4 แผนการพฒนา : นวตกรรมการจดการการขนสง (Logistics innovation)

หวขอ รายละเอยด

วตถประสงคของกจกรรม เพอพฒนาและสรางนวตกรรมนวตกรรมการจดการการขนสง

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

862

ลกษณะการดาเนนงาน องคกรควรนาเทคโนโลยใหมๆ ดานขอมลและระบบคลงสนคามาใชอยเสมอ เชน Barcode, RFID, E-

scanning, Auto warehouse เปนตน และการประยกตใชประยกตใชเครองมอการวางแผนการจดการขนสง

ลวงหนา และเพอตดตาม การขนสงสนคา อยางเปนระบบ เชน ระบบตดตามและนาทาง (GPS) เปนตน

และผลจากการสมภาษณผเชยวชาญในเรองของความเกยวของระหวางองคประกอบกบบรบทของงานวจย

พบวา ผเชยวชาญทง 5 ทานเหนดวยกบผลการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ รวมถงแสดงความคดเหน

เชงดานความถกตองของเนอหาโดยใหคะแนนจากขอคาถามของแตละปจจยวาสามารถนาแบบสอบถามทง 33 ขอตาม

ตารางท 3 น เพอไปใชสอบถามกบกลมประชากรทสนใจศกษาไดจรง วานวตกรรมหวงโซอปทานดงกลาวจะสงผล

ใหเกดประสทธภาพและประสทธผลหวงโซอปทานอยางไร

โดยผวจยนาผลจากปจจยและตวแปรทเกยวของมาสรปเปนแบบจาลองงานวจย และกาหนดสมมตฐาน

งานวจย เพอนาไปใชในการทดสอบโมเดลสมการเชงโครงสราง (Structural Equation Modeling: SEM) ดงน

สมมตฐานท 1 (H1): Supply Chain Innovation สงผลกระทบเชงบวกตอ Supply Chain Efficiency

สมมตฐานท 2 (H2): Supply Chain Efficiency สงผลกระทบเชงบวกตอ Supply Chain Performance

และสรปออกมาเปนกรอบแนวคดและสมมตฐานในการวจยไดดงรปท 1

รปท 1 กรอบแนวคดและสมมตฐานงานวจย

4. ผลการวจย

จากการทไดศกษาและดาเนนการทบทวนวรรณกรรม และบทความทเกยวของขางตน ทาใหไดมาซงปจจยท

สงผลใหเกดประสทธภาพและประสทธผลหวงโซอปทาน ซงสามารถสรปออกมาเปนโมเดลของงานวจยดงแสดงใน

ภาพท 1 โดยแตละปจจยมความสมพนธซงกนและกน ซงจากการเกบขอมลจากผเชยวชาญทง 5 ทานพบวา ผเชยวชาญ

ทกทานยอมรบใน 2 สมมตฐานทตงไว ไดแก สมมตฐานท 1(H1) : นวตกรรมดานหวงโซอปทานสงผลเชงบวกตอ

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

863

ประสทธภาพหวงโซอปทาน สมมตฐานท 2 (H2) : ประสทธภาพหวงโซอปทาน สงผลเชงบวกตอประสทธผลหวงโซ

อปทาน โดยนวตกรรมดานหวงโซอปทานมองคประกอบปจจยทเกยวของคอ นวตกรรมดานการจดซอจดหา

(Sourcing Innovation), นวตกรรมดานการดาเนนงาน (Operation Innovation), นวตกรรมดานการดาเนนการจดสง

( logistics Innovation) , นวตกรรมการออกแบบ (Designing Innovation ) และประสทธภาพหวงโซอปทานม

องคประกอบประกอบปจจยทเ กยวของ คอ ประสทธภาพในการสรางผลกาไร (Supply Chain Profitability) ,

ประสทธภาพในการสรางความยดหยน (Supply Chain Flexibility), ประสทธภาพในการสรางความนาเชอถอ(Supply

Chain Reliability) และประสทธผลหวงโซอปทานมองคประกอบปจจยทเกยวของ คอ ประสทธผลการจดสงสนคาตรง

เวลา (On time Delivery), ประสทธผลดานมลคาตนทนรวม (Total Cost), ประสทธผลดานคณภาพสนคา (Product

Quality), ประสทธผลดานความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfaction)

และผวจยจะนาแบบสอบถามทไดจากการยนยนความถกตองของเนอหาทง 33 ขอไปทาการเกบขอมลจาก

กลมประชากรและกลมตวอยางทสนใจ เพอนามาวเคราะหหาความสมพนธเชงสาเหต ของโมเดลสมการโครงสราง

(structural equation model) เพอเขาใจถงความสมพนธระหวางตวแปรภายนอกและตวแปรภายในและเพอพสจนขอ

สมมตฐานขางตนตอไป

ซงหากไดขอสรปจากสมมตฐานขางตนแลว สามารถไปดาเนนการตงสมมตฐานตอไปได เชน นวตกรรมใด

ทสงผลตอประสทธผลดานคาใชจายรวมสงสดเพอการลดสดสวนโครงสรางคาใชจายลงได, นวตกรรมใดทสรางให

เกดประสทธผลการจดสงสนคาตรงเวลามากทสด, นวตกรรมใดทสงผลตอคณภาพผลตภณฑสงสด และนวตกรรมใด

ทสงผลตอประสทธผลความพงพอใจของลกคามากทสด เพอนามากาหนดเปนกลยทธและการวางแผนสรางนวตกรรม

ใหเกดขนไดในองคกร และสงเสรมใหอตสาหกรรมเมดพลาสตกนมความแขงแรงและเตมโตมากยงขน

5. การอภปรายผล

จากโมเดลของงานวจยดงแสดงในภาพท 1 น น ผ วจยไดนาปจจยทเกยวของดงกลาวมาพฒนาเปน

แบบสอบถามเพอการทกสอบขอมลกบผเชยวชาญ ซงผลสรปจากผเชยวชาญท ง 5 ทานแสดงใหเหนวาเครองมอ

แบบสอบถามทง 33 ขอน สามารถนาไปสารวจเกบขอมลไดจรง หลงจากการเกบขอมลและนาคาทไดมาดาเนนการ

วเคราะหผลนน จะแสดงคาตาง ๆ ทสามารถยนยนสมมตฐานทง 2 ขอคอ 2 สมมตฐานทตงไว ไดแก สมมตฐานท

1(H1): นวตกรรมดานหวงโซอปทานสงผลเชงบวกตอประสทธภาพหวงโซอปทาน สมมตฐานท 2 (H2):

ประสทธภาพหวงโซอปทาน สงผลเชงบวกตอประสทธผลหวงโซอปทาน (ผลทางสถต ขอนาเสนอในลาดบถดไป) ซง

ผเชยวชาญท ง 5 ทาน ทอยในกระบวนการหวงโซอปทานและมประสบการณในไดใหความคดเหนวาสมมตฐาน

ดงกลาวมความเปนไปไดสง เนองจากนวตกรรมในกระบวนการหวงโซอปทาน จะสนบสนนใหเกดประสทธภาพการ

ดาเนนธรกจขององคกร และสนบสนนใหเกดประสทธผลกบลกคาทงในเรองของมลคา ความเทยงตรงของรบบขนสง

คณภาพทดตอผลตภณฑ และความพงพอใจของลกคา ทงนผเชยวชาญยง ใหความคดเหนเพมเตมในอตสาหกรรมเมด

พลาสตกในไทยกาลงมการขยายตว ทงในเรองการจดซอวตถดบทเกยวของ การเพมกาลงการผลต การขยายตลาดไปยง

อตสาหกรรมตอเนอง การดาเนนการขนสง ทเพมสงขน จงทาใหภาพรวมอตสาหกรรมนจาเปนตองมการปรบตวและ

พฒนารปแบบการดาเนนงานโดยการใชเทคโนโลยและนวตกรรมทสงขน โดยเฉพาะสวนงานดานหวงโซอปทาน เพอ

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

864

รองรบกบสถานการณทเปลยนแปลงดงกลาว และเพมความสามารถในการแขงขนทสงขนกบคแขงในภมภาคเดยวกน

ในขณะเดยวกนนภาคการตลาดและความตองการกมการขยายตวมากขน เนองจากอตสาหกรรมตอเนองทเกยวกบ

พลาสตกมการพฒนาและและขยายการใชงานไปยงอตสาหกรรมใหม ๆ และธรกจใหมๆ เพมสงขน สงผลใหความ

ตองการดานระยะเวลาการจดสงทสะดวกรวดเรว ตดตามสถานการณจดสงได ตนทนมลคาผลตภณฑทคมคาตอยอด

ในการสรางกาไร คณภาพสนคาทมความหลากหลายและตรงกบความตองการ และความพงพอใจในการทาธรกจ

รวมกนไดมากขน

และเนองจากปจจบนกจกรรมในหวงโซอปทานโดยเฉพาะกจกรรมทางดานโลจสตกสเรมมความซบซอน

มากขนเรอย ๆ โดยมาจากปจจยตาง ๆ โดยเฉพาะ “ความเรวในการจดสงสนคา (Speed of Delivery)” ธรกจตางหน

กลบมาทบทวนกลยทธการดาเนนงานของตนเพอใหมความคลองตว (Agile) หวงโซอปทานจะถกดาเนนการแบบ

อตโนมตมากขน (Autonomous/Self-orchestrated) เพยงพอทจะทาใหธรกจสามารถปรบเปลยนและเตบโตไดทนความ

ตองการของผบรโภค ซงขอเสนอแนะจากงานวจยควรมการศกษาเพมเตมดานวตกรรมหวงอปทานกบเทคโนโลย

ใหมๆ และแนวโนมทางธรกจในอนาคต เชน

1. รถขนสงแบบอตโนมต/ไรคนขบจะชวยเพมประสทธภาพในการดาเนนงาน เวลา และคาใชจาย

2. การประยกตใชขอมลเพอตอบสนองผบรโภคไดไวและรบรลวงหนาไดมากยงขน เปนการสรางตลาด

จากฐานขอมลลกคา

3. การสราง Business Model ทมสนทรพยนอยลงเปนสงทด (non-asset based/Less Asset-Centric)

4. กาเนดแพลตฟอรมใหม “E-brokerage” เพอเชอม Demand and Supply ไวดวยกน ซงจะตองปรบโมเดล

ทางธรกจใหเขากบ “Mobile-based application” ใหมากขน

5. การดาเนนธรกจทมประสทธภาพมากขนดวย “Blockchain Technology” ซงจะเปน Technology ทม

อทธพลมากขนในอนาคต

6. บทสรป

จากผลการสารวจและวจย จงจะเหนไดวานวตกรรมในกระบวนการทงดานการจดซอจดหา, กระบวนการ

ดาเนนกจกรรมในสวนการผลต การควบคมคณภาพ การจดเกบและคลงสนคา กระบวนการการจดสงสนคาและการ

ตดตามการขนสง, รวมถงกระบวนการสรางสรรคและออกแบบผลตภณฑ จะสงผลเชงบวกททาใหเกดประสทธภาพ

หวงโซอปทานทงดานการสรางกาไร ประสทธภาพในการสรางความยดหยน ประสทธภาพในตอความนาเชอถอ และ

ประสทธภาพหวงโซอปทานนจะสงผลเชงบวกตอประสทธผลดานการขนสงตรงเวลา ประสทธผลในตอมลคา

ผลตภณฑรวม ประสทธผลตอคณภาพสนคา และประสทธผลตอความพงพอใจของลกคาทงจากผลตภณฑและการ

บรการ องคกรและธรกจดานเมดพลาสตกจงจาเปนอยางยงทตองพฒนาและสรางนวตกรรมในกระบวนการหวงโซ

อปทานเพอความสมฤทธผลตอการดาเนนธรกจ และสรางความสามารถในการแขงขนทสงขน

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

865

7. กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบน ไดรบความอนเคราะหและการสนบสนนเปนอยางดจากอาจารยทปรกษา จงขอกราบ

ขอบพระคณอาจารย ผชวยศาสตราจารย ดร.อรพรรณ คงมาลย ทเสยสละเวลาอนมคาในการใหคาปรกษาเกยวกบ

แนวคดและแนวทางในการทาวทยานพนธ ใหคาแนะนาทางวชาการทดเสมอมา และถายทอดความรและทฤษฎทเปน

ประโยชนตอการนาเสนองานและการทาวจยในครงนเปนอยางด

8. เอกสารอางอง

กลยา วาณชยบญชา (2552). การวเคราะหสถต สถตสาหรบการบรการและวจย. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณ

สรพงษ คงสตย, ธรชาต ธรรมวงศ (2551). การหาคาความเทยงตรงของแบบสอบถาม, กรงเทพมหานคร: มหา

จฬาลงกรณ

Ajay Parulekar, Asha Verulkar ( 2015) , Supply Chain Management And Its Relationship With Organizational

Performance: A Literature Review, Journal of Commerce & Management Thought, Vol. 6-4, 2015, pp 770-

787

Antony Paulraj, Injazz J. Chen, Constantin Blame (2015). Motives and Performance Outcomes of Sustainable Supply

Chain Management Practices: A Multi-Theoretical Perspective, Springer Science Business Media Dordrecht,

pp.145: pp. 239–258

Amelia S. Carr (2016), Relationships among Information Technology, Organizational Cooperation and Supply Chain

Performance, JOURNAL OF MANAGERIAL ISSUES, Vol. XXVIII Number 3-4 Fall/Winter: pp. 171-190

Bart L. MacCarthy , Constantin Blome, Jan Olhager , Jagjit Singh Srai , Xiande Zhao (2016), Supply chain evolution

– theory, concepts and science, International Journal of Operations & Production Management Vol. 36

No.12, pp. 1696-1718

Blandine Ageron , Olivier Lavastre and Alain Spalanzani (2013), Innovative supply chain practices: the state of French

Companies, Supply Chain Management: An International Journal 18/3, pp. 265–276

Claudine A. Soosay, Paul W. Hyland, Mario Ferrer (2008) , Supply chain collaboration: capabilities for continuous

innovation, Supply Chain Management: An International Journal 13/2, pp. 160–169

Craig R. Carter, Tobias Kosmol, Luts Kaufmann Whu (2017), Toward a supply chain practice view, Journal of Supply

Chain Management, 53(1), pp. 114–122

Constantin Blomeab, Tobias Schoenherrc, Daniel Rexhausenb ( 2013) , Antecedents and enablers of supply chain

agility and its effect on performance: a dynamic capabilities perspective, International Journal of Production

Research, Vol. 51, No. 4, 15, pp. 1295–1318

Emma Brandon- Jonesa, Brian Squirea and Yvonne G. T. Van Rossenbergb ( 2015) , The impact of supply base

complexity on disruptions and performance: the moderating effects of slack and visibility, International

Journal of Production Research, Vol. 53, No. 22, pp. 6903–6918

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

866

Felix Reimannx (2017), Power in supply chain management, Journal of Supply Chain Management , 53(2), pp. 3–9

Gary Graham, Glenn Hardaker ( 2015) , Supply- chain management across the Internet, Asia Pacific Journal of

Marketing and Logistics Vol. 27 No. 3, pp. 486-498

Jay B. Barney (2012), Purchasing, supply chain management and sustained competitive advantage: The relevance of

resource-based theory, Journal of Supply Chain Management, Volume 48, Number 2, pp. 3-6

Jie Yang (2012) , A structural model of supply chain performance in an emerging economy, International Journal of

Production Research Vol. 50, No. 14, 15

Juin- Ming Tsaia, Shiu- Wan Hung ( 2016) , Supply chain relationship quality and performance in technological

turbulence: an artificial neural network approach, International Journal of Production Research, Vol. 54, No.

9, pp. 2757–2770

Laszlo Florian Gyula (2015) , Analysis of the impact of the supply chain performance on the overall organization

Performance, Economic Science Series is the property of Annals of the University of Oradea, JEL

classification: M10, C54, pp. 1505 -1510

Lina Anatan (2014), Factors Influencing Supply Chain Competitive Advantage and Performance, International Journal

of Business and Information, Volume 9, Number3, pp. 311-331

Maciej Stajniak, Adam Koliński (2016), The impact of transport process standardization on supply chain efficiency,

Scientific Journal of Logistics: LogForum , 12 (1), PP. 37-46

Mahmood Movahedipour, Mengke Yang, Jianqiu Zeng, Xiankang Wu, Shafaq Salam (2016), Optimization in Supply

Chain Management, the Current State and Future Directions - A Systematic Review and Bibliometric

Analysis, Journal of industrial engineering and management JIEM, 9(4): pp. 933-963

Mahour Mellat- Parast ( 2013) , Supply chain quality management An inter- organizational learning perspective,

International Journal of Quality & Reliability Management Vol. 30 No. 5, pp. 511-529

Maree Storer, Paul Hyland, Mario Ferrer , Ricardo Santa , Andrew Griffiths ( 2014) , Strategic supply chain

management factors influencing agribusiness innovation utilization, The International Journal of Logistics

Management Vol. 25 No. 3, pp. 487-521

Meisam Karami, Shaghayegh Malekifar, Ali Beigi Nasiri, Mostafa Beigi Nasiri,Homayoun Feli, Saif Ur Rehman Khan

(2014) , A conceptial mofrl of the relationship between market orientation and supply chain performance,

Global Business and Organizational Excellence, DOI: 10.1002, pp. 75-85.

Mohamed M. Mostafa (2010), Does efficiency matter? Examining the efficiency-profitability link in the US specialty

retailers and food consumer stores, International Journal of Productivity, and Performance Management Vol.

59 No. 3, pp. 255-273.

Navin K. Dev, Ravi Shankar, Roma M. Debnath (2014) , Supply chain efficiency: a simulation cum DEA approach,

Int J Adv Manuf Technol 72: pp. 1537–1549

มหาวท

ยาลยรงสต

การประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลยรงสต ประจาป ๒๕๖๑ (RSU National Research Conference 2018) วนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

867

Patrick M. Kreiser (2010): Entrepreneurial Orientation and Firm Performance: The Unique Impact of Innovativeness,

Proactiveness, and Risk-taking, Journal of Small Business and Entrepreneurship 23, no. 1 pp. 39–51

Peter M. Ralston, Jennifer Blackhurst, David E. Cantor, Michael R. Crum (2015) , A structure conduct performance

perspective of how strategic supply change integration affects firm performance, Journal of Supply Chain

Management, Volume 51, Number 2, pp. 47-64

Peyman Taebi , Milad Rezaeefard , Mohammad Rezaeefard (2017) , Developing a Model for Identification of the

Effect of Knowledge Levels on Supply Chain Performance, International Journal of Management,

Accounting and Economics Vol. 4, No. 2, pp. 188-199

Ricardo Zimmermann, Luís Miguel D.F. Ferreira and Antonio Carrizo Moreira (2016), The influence of supply chain

on the innovation process: a systematic literature review, 21/32, pp. 89–304

Rania Abd Elmonem Shamah, Cairo, Egypt, and ShaymaaM.Elssawabi (2015) , Facing the open innovation gap:

measuring and building open innovation in supply chains, Journal of Modeling in Management Vol.10No.1,

pp.50-75.

Sang M. Lee, DonHee Lee and Marc J. Schniederjans (2011), Supply chain innovation and organizational performance

in the healthcare industry, International Journal of Operations & Production Management Vol. 31 No. 11,

pp. 1193-1214.

Santanu MANDAL (2016) , An empirical competence-capability model of supply chain innovation, Verslas: Teorija

ir prakTika / Business: Theory and Practice, 17(2): pp. 138–149

Siham Lakri, Yves Dallery, Zied Jemai ( 2014) , Measurement and Management of Supply Chain Performance:

Practices in Today’s Large Companies, Supply Chain Forum An International Journal, Vol. 16 - N°4 , pp.

16-30

Zbigniew Bigaj, Adam Koliński (2017) , The analysis of the cold supply chain efficiency with the use of mobile

technology, Scientific Journal of Logistics : LogForum , 13 (1), pp. 77-90

มหาวท

ยาลยรงสต