LkuMfkuLke ònuhkík {wsçk Ëh ð»kuoMkÃxuBçkh {rnLkkLke ykX{e

íkkhe¾Lku ‘Mkkûkhíkk-rËLk’ íkhefuQsððk{kt ykðu Au. nwt {kLkwt Awt fuMkkûkhíkkLkk Vu÷kðk {kxu suLkk{kt Lkðwtðkt[ðkLke, Lkðwt òýðkLke ykíkwhíkk nkuÞyuðku ðk[f sYhe Au, Ãkhtíkw yuðku ðk[fçku-Ãkkt[ ð»ko{kt íkiÞkh Úkíkku LkÚke.

{Lku yu rËðMkku ÞkË Au fu y{khkÃkkzkuþe {Lkw¼kE þwõ÷Lkku Ëefhku rð¢{y{khu íÞkt çkk÷ MkkrníÞLkkt ÃkwMíkfku: MkkuxeÃkkuXe, Au÷ yLku Açkku, r{Þkt VqMkfe ðøkuhuZøk÷kuyuf ÃkwMíkfku yLku çkk÷ {krMkfkuðkt[ðk {kxu ¾hk çkÃkkuhu ykðíkku níkku yLkuf÷kfku MkwÄe ðktåÞk fhíkku níkku.MkkrníÞf]ríkykuLkku ðk[f yk heíkuçk[ÃkýÚke s íkiÞkh Úkíkku níkku.

yksu xeðeLkku s{kLkku Au. yksLkktAkufhk-Akufhe yur÷ÞLk (ÃkhøkúnðkMke)Lkeðkíkko xeðe{kt swyu Au, Ãkhtíkw ÃkwMíkfðkt[ðkLkwt ÃkMktË fhíkkt LkÚke. çkeS íkhVswrLkÞh fuS (çkk¤ÃkkuÚke)Úke {ktzeLku ËMkÄkuhý MkwÄe, yu çkÄkt yux÷k ¼kh Lke[unkuÞ Au fu yu{Lku çkeswt ðkt[ðkLkku Mk{Þ

¼køÞu s {¤u Au yLku øk¤kfkÃk nheVkELkkyk Mk{Þ{kt yu heíku SÔÞk rðLkk yu{LkuAqxfku s LkÚke nkuíkku. yksLke ÃkuZeLkktçkk¤fku ÃkkMkuÚke ykÃkýu yu{Lkwt çkk¤ÃkýAeLkðe hÌkk Aeyu. yksLkkt Akufhk-Akufhe ðÄw M{kxo nkuÞ Au, Ãkhtíkw ðÄkhuMk{sËkh nkuÞ Au ¾hkt?

yLku ykðe ÂMÚkrík{kt MksoLkkí{fMkkrníÞLkku ðk[f {¤ðku Ëw÷o¼ Au.

MksoLkkí{f MkkrníÞ{kt MkkiÚke ðÄw yMkhxqtfe ðkíkkoLku ÚkE Au. yuf Mk{Þ níkku ßÞkhuxqtfe ðkíkko rðï MkkrníÞ WÃkh AðkE økEníke. yk ðkík {kºk [u¾kuð fu {kuÃkkMkktLkkMk{ÞLke LkÚke. yk ðkík 1940-50{kt þYÚkÞu÷ yLku ÃkAe Äe{u Äe{u rþ¾h WÃkhÃknkU[u÷e ðkíkkoLkk Mk{ÞLke Au. yu ð¾íkuøkwshkíke{kt ðkíkkofkh Äq{fuíkwLkwt Lkk{økksíkwt níkwt. W{kþtfh yLku MkwtËh{T suðk

frðykuLku Ãký ðkíkkoyku ÷¾ðkLkwt sYhe÷køÞwt níkwt. yu Mk{Þ{kt s ÃkLLkk÷k÷ yLkusÞtík ¾ºke suðk «¾h ðkíkkofkhku ykÃkýLku{éÞk níkk yLku ÃkAe Ãký yu Mk{Þ ½ýku

÷ktçkku [kÕÞku níkku. òÃkkLkÚke ÷ELkuy{urhfk MkwÄe ðkíkkoLkku ztfku ðkøkíkku níkku.Exk÷eLkku Lkð÷fÚkkfkh ykÕçkxkuo{kuhurðÞk nkuÞ fu y{urhfkLkk

Lkð÷fÚkkfkhku nu®{øðu fu VkufLkh nkuÞ,¼køÞu s fkuE Lkð÷fÚkkfkh yuðku nþusuýu ðkíkko Lk ÷¾e nkuÞ.

xqtfe ðkíkkoLkku yu fk¤ ½ýku s ÷ktçkku[kÕÞku níkku. Mkkhtøk çkkhkux, [wLke÷k÷{rzÞk, rðê÷ Ãktzâk, ¼qÃkík ðzkuËrhÞk yuMk{Þ{kt s ykÃkýLku {éÞk níkk. yuMk{Þ{kt s ÷u¾Lk WÃkh Sððk{kt ðkíkkoyu{Lku {ËË fhe níke, fkhý fu ‘[ktËLke’,‘ykhk{’, ‘Mkrðíkk’ suðk {kºk xqtfe ðkíkkoWÃkh [k÷íkkt {krMkfku íÞkhu níkkt.‘y¾tzykLktË’ yLku ‘fw{kh’ suðkt

{krMkfkuLku Ãký ðkíkko AkÃkðkLkwt sYhe ÷køÞwtníkwt. yu Mk{Þ{kt Mkkhk ÷u¾fkuLkkðkíkkoMktøkúnLke çku fu yZe nòh Lkf÷kuAÃkkíke níke yLku íÞkh ÃkAe Ãký yuLke Lkðeykð]r¥kyku Úkíke níke. yu Mk{Þ{kt÷¾kÞu÷e ðkíkkoykuLkk {khk yrøkÞkhðkíkkoMktøkúnku çknkh Ãkzâk Au. yuLkk WÃkhÚkeðkíkkoLkwt Mkk{úkßÞ fux÷wt rðþk¤ nþu yuLkkuÏÞk÷ ykðe þfþu.

yu Mk{Þ{kt s [tÿfktík çkûke yLku{ÄwhkÞ suðk ðkíkkofkhku ykÃkýLku {éÞk.

CMYK

CMYK

* * * *

“nwt Mkw…hMxkh Awt...„kuz Awt „kuz...”

(Lkð÷fÚkk)

¢urzx Ãkkìr÷Mke :rhÍðo çkìLf

‘xÙuf’ çkË÷þu?

32(fku{Mko fkuLkoh)

yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 4 Ãkh

www.sandesh.com hrððkh, 16 MkÃxuBçkh, h012

{kunB{Ë {ktfz

fur÷zkuMfkuÃk

suLke yuf[¢e Mk¥kk níke yuðe[¢ðíkeo ðkíkko fu{ rð÷kE økE?ðkíkkoyku íkku yksu Ãký ÷¾kÞ AuyLku ÷¾kíke hnuþu, Ãký yuLkwt íkusnðu Ãknu÷ktLkk suðwt hÌkwt LkÚke.fkhý fu yuLkku ðk[fðøko hÌkkuLkÚke. ðkíkkoLkku Mkwðýofk¤ òýu fuÃkqhku ÚkE økÞku Au. ykðwt çkLkðkLkkt½ýkt fkhýku Au. yksu Ãkýðkíkkoyku ÷¾kÞ Au. çkk÷ ðkíkkoykuÃký ÷¾kÞ Au, Ãkhtíkw yuLkuðkt[Lkkh ÷kufku fu çkk¤fku õÞkt?

60Lkk økk¤k{kt YrZ[wMíky{urhfLk Mk{ksLku MkuõMk rðþu

çkkuÕz yr¼«kÞ yLku ‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’suðwt rðïrðÏÞkík {uøkurÍLk ykÃkLkkhnu÷Lk øk÷eo çkúkWLkLkwt íkksuíkh{kt yðMkkLkÚkÞwt. ’60Lkk Mk{Þ{kt ‘MkuõMk yuLz®Mkøk÷Mko’ Lkk{Lkk ÃkwMíkf îkhk nu÷Lkøk÷eoyu y{urhfk{kt ÄhíkeftÃk MkSo ËeÄkuníkku. nu÷Lk øk÷eoyu yu s{kLkk{kt yufyÃkrhýeík y{urhfLk Þwðíke fuðe heíkuMkuõMkLku {kýu Au, íkuðe [kUfkðLkkhe ðkík÷¾eLku y{urhfk{kt MºkeykuLku ÷økíkk‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’ {uøkurÍLkLku hkíkkuhkík÷kufr«Þ çkLkkðe ËeÄwt níkwt.

nu÷Lk øk÷eo ‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’{uøkurÍLkLkkt yurzxh çkLÞkt íku Ãknu÷kt íkuLkkuVu÷kðku ykX ÷k¾ Lkf÷kuLkku níkku. nu÷Lkøk÷eoyu yu Vu÷kðku 1980 MkwÄe{kt 30÷k¾ Lkf÷ku MkwÄe ÃknkU[kze ËeÄku níkku.yksu yk {uøkurÍLk yk Ãk]Úðe ÃkhLkwt MknwÚkeðÄw Vu÷kðku Ähkðíkwt Mkk{rÞf Au. rðïLkk64 sux÷k Ëuþku{ktÚke íkuLke yktíkhhk»xÙeÞykð]r¥kyku «økx ÚkkÞ Au. íku ¼khík,EÍhkÞu÷, ntøkuhe, nkUøkfkUøk, {kUøkku÷eÞkyLku ykÍkhçkiòLkÚke Ãký «økx ÚkkÞ Au.

nu÷Lk øk÷eoyu yk {uøkurÍLkLkwt íktºkeÃkËMkt¼kéÞwt íku ÃkAe ð»kkuo MkwÄe‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’ rðï¼hLke{rn÷kykuLkku yðks hÌkwt Au.

yk fkhýu nu÷Lk øk÷eoLku rðïLkk ÷kufku‘fkuM{ku øk÷o’ íkhefu Ãký yku¤¾íkk níkk.nu÷Lk øk÷eoyu Ãknu÷e ðkh ÷ÏÞwt níkwt fu “nwt{kLkwt Awt fu yuf Mºke {kxu íkuLkk ¾hkçkð»kkuo{kt ÷øLkLke sYrhÞkík yufRLMÞkuhLMk yÚkkoíkT ðe{k suðe Au. yufMºke {kxu íkuLkk Mkkhk Mk{Þ{kt ÃkríkLke sYhLkÚke.”

y{urhfk{kt çkeò rðïÞwØ ÃkAe suLkðe ÃkuZe sL{e íku{Lku nu÷Lk øk÷eoLke ykMk÷kn çknw s øk{e økE níke. nu÷Lk

øk÷eoyu SðLk{kt çkË÷kð {ktøkíkey{urhfLk ÞwðíkeykuLku yk {uøkurÍLk îkhkyuðe Mk÷kn ykÃke níke fu “çknkh òð,fk{-òuçk fhku yLku MkuõMk {kýku ÷øLkfhðkLke Wíkkð¤ fhþku Lknª.”

nu÷Lk øk÷eoyu Ãkkuíku 37 ð»koLke ðÞ MkwÄe÷øLk fÞwO Lknkuíkwt. çkeS ÞwðíkeykuLkuykÃku÷e Mk÷knLku ÃkkuíkkLkk SðLk{kty{÷e çkLkkðe níke. yk fkhýu‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’ {uøkurÍLkLke Lkf÷ku÷k¾ku{kt ðu[kðk {ktze níke. y÷çk¥k,nu÷Lk øk÷eoyu 37 ð»koLke ðÞunkur÷ðqzLkk ÷usuLzhe rVÕ{ rLk{koíkkzurðz çkúkWLk MkkÚku ÷øLk fÞkO níkkt.

zurðz çkúkWLk ‘Jaws’ yLku‘The Sting’ suðe rVÕ{kuLkkrVÕ{rLk{koíkk níkk. zurðz çkúkWLkMkkÚku ÷øLk fÞko çkkË nu÷Lk øk÷eo‘nu÷Lk øk÷eo çkúkWLk’ çkLke økÞkt.íkuyku ¾wË y{urhfk{kt yuf Mkur÷rçkúxe

çkLke økÞkt níkkt. nu÷Lk øk÷eoLkk ÃkwMíkfÃkhÚke Ãký yuf rVÕ{ çkLke níke su{ktLkkíkk÷e ðwz yLku xkuLke fŠxyu hku÷ fÞkuoníkku.

y{urhfLk {rn÷kykuLku WËkhðkËeçkLkkððk{kt {n¥ðÃkqýo hku÷ ¼sðLkkhnu÷Lk øk÷eoLkku sL{ íkk. 18 Vuçkúwykhe,1922Lkk hkus y{urhfk{kt økúeLkVkuhuMx, ykfkLMkkMk ¾kíku ÚkÞku níkku.íkuLkk rÃkíkk yuf rþûkf níkk ÃkýÃkrhðkh{kt ºký çknuLk Ãkife nu÷Lkøk÷eo MknwÚke LkkLke níke. íku{LkkuWAuh økheçke{kt ÚkÞku níkku. nu÷Lkøk÷eoLke ô{h 10 ð»koLke níke íÞkhus íkuLkk rÃkíkkLkwt yðMkkLk ÚkÞwt níkwt.rÃkíkkLkk yðMkkLk çkkË {kíkk ÃkkMkuçkk¤fkuLke Mkt¼k¤ ÷uðk {kxu ÃkqhíkkÃkiMkk Lknkuíkk. {kuxe çknuLkLku Ãkkur÷ÞkuÚkE síkkt íku yÃktøk çkLke økE níke.yk{ Aíkkt nu÷Lk øk÷eoyu ¼ýðkLkwt

[k÷w hkÏÞwt. xuõMkkMk Mxux fkì÷us Vkuhrð{uLk (nðu xuõMkkMk rð{uLMkÞwrLkðŠMkxe){kt yÇÞkMk þY fÞkuo, ÃkhtíkwVe ¼hðkLkk ÃkiMkkLkk y¼kðu yÇÞkMkyÄqhku Akuze íku ÷kuMk yuLs÷Mk økE. ÷kuMkyuLs÷MkLke MkufLzhe Mfq÷{kt «ðuþ{u¤ðe ¼ýðkLkwt þY fÞwO. 1941{kt íkuøkúußÞwyux ÚkE.

‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’ {uøkurÍLkLkk yurzxhçkLkíkk Ãknu÷kt nu÷Lk øk÷eoyu ÷¾u÷k‘MkuõMk yuLz Äe ®Mkøk÷Mko’ ÃkwMíkfuy{urhfkLku n[{[kðe ËeÄwt níkwt. 1965{ktnu÷Lk øk÷eoLku ‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’{uøkurÍLkLkk yurzxh çkLkkððk{kt ykÔÞkt.yk yuf yuðwt {uøkurÍLk níkwt suýu yus{kLkk{kt MkuõMk Ãkh {wõík [[ko þY fhe.ð¤e, yk {uøkurÍLk {q¤¼qík heíku{rn÷kyku {kxu níkwt. yk {uøkurÍLk{ktMºkeykuyu fuðe heíku MkwtËh Ëu¾kðwtÚke{ktzeLku fwtðkhe Þwðíkeyu fuðe heíku‘yVuh’{kt ykøk¤ ðÄðwt yu çkÄwtþe¾ððk{kt ykðíkwt níkwt. nu÷Lk øk÷eoyuy{urhfLk {rn÷kykuLku yuðe Ãkýrþ¾k{ý ykÃke fu fkuE Ãkwhw»k MkkÚku Mkux÷Úkðk ¾kíkh s Mkux÷ Úkðwt sYhe LkÚke yLkuíku{ fhðkLkk çkË÷u SðLkLkk ykLktËLke¾kus [k÷w hk¾ðe.

{òLke ðkík yu Au fu, nu÷Lk øk÷eoßÞkhu yÃkrhýeík níkkt íÞkhu yux÷u fu 20ð»koLke ðÞu íku{ýu yuf Ãkrhýeík Ãkwhw»kLku÷¾u÷k Ãkºkku íku{Lkk Ãkrík zurðz çkúkWLkLkknkÚk{kt ykðe økÞk yLku yu Ãkºkku ðktåÞkçkkË s íku{Lkk Ãkrík zurðz çkúkWLku nu÷LkLku‘MkuõMk yuLz Äe ®Mkøk÷Mko’ ÃkwMíkf ÷¾ðkMk÷kn ykÃke níke. nu÷Lku yu ÃkwMíkf ÷ÏÞwtyLku y{urhfkLkk ½h½h{kt nu÷Lk øk÷eoòýeíkkt çkLke økÞkt. yu s ÃkwMíkfLkkxkEx÷ ÃkhÚke rVÕ{ Ãký çkLke.

y÷çk¥k, nu÷Lk øk÷eo çkúkWLk‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’ {uøkurÍLkLku Vu÷kðkLkeçkkçkík{kt yuf Ÿ[kE Ãkh ÃknkU[kze ËeÄwt,Ãkhtíkw yu {uøkurÍLkLkku rðhkuÄ Ãký ÚkÞku.fux r{÷ux Lkk{Lkkt yuf {rn÷kyuÂõxrðMxu nu÷Lk øk÷eo çkúkWLkLkeykìrVMk{kt s çkuMke sELku Ähýkt fÞkO.

ËuðuLÿ Ãkxu÷huz hkuÍ

19

¾hkçk MMk{Þ{kt ÷÷øLk ððe{kLkeøkhs MMkkhu AAu. òòu MMkkhku MMk{ÞnkuÞ ííkku ÃÃkríkLke ssYh LLkÚke

ððkk[[ff õõÞÞkktt AAuu??

2 6

7

fkuMxkrhfk :: MMðøkoLkeyLkw¼qrík ffhkðíkku ËËuþ

ÃkkxoLkMko ððå[u ««u{ ¼¼¤u ííkkuhku{kt[f MMkuõMk ÷÷kRV {{¤u

Þwðk¾u÷kzeykuLkuø÷u{hLkk ßßðhyLku ßßðk¤kÚkeçk[kðku

rðrðÄ MktMf]rík EÂLx{Mke

Ãkuður÷ÞLk

ÞwyLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 4 Ãkh

Ãkkh-Wãkuøk Mkrník Mkki fkuELkeLksh ykðíkefk÷ WÃkh Au.

ykðíkefk÷u-17{e MkÃxuBçkhLkk hkus rhÍðoçkìLfLke r{®xøk Au. LkkýkfeÞ Lkerík furÄhký Lkerík {kxuLke yk yÄo-rºk{krMkfMk{eûkk{kt rhÍðo çkìLf þwt fhþu, íkuLkeykíkwhíkkÃkqðof hkn òuðkE hne Au. þwt ykð¾íku rhÍðo çkìLf huÃkkuhux yLku/yÚkðkMkeykhykh ½xkzþu? çkkÞ Ä ðu, çkìLfkuLkuxqtfkøkk¤k {kxu rhÍðo çkìLf ÃkkMkuÚke surÄhký {¤u íkuLkk WÃkhLkk ÔÞksËhLkuhuÃkkuhux fnu Au. çkìLfku {kxuLkku ykrÄhkýËh nk÷ ykX xfk Au. íku{kt ½xkzkuÚkkÞ yux÷u çkìLfku {kxu rÄhký ÷uðkLkwt MkMíkwtÚkkÞ Au. çkìLfkuLku MkMíkk ËhÚke ¼tzku¤ {¤uyux÷u ík{khk-{khk ykÃkýk {kxu Ãký ÷kuLkMkMíke çkLku Au, yuðwt Mkk{kLÞ heíku {LkkÞAu. çkeswt huÃkkuhux{kt ½xkzku ÚkkÞ íkuLkkÚkeðuÃkkh-WãkuøkLku þkuxo-{erzÞ{ x{o {kxuÔÞksËhLkku xÙuLz fuðku hnuþu, íkuLkku rLkËuoþ{¤u Au. ßÞkhu CRR fu fuþ-rhÍðohurþÞku yux÷u çkìLfkuyu íku{Lke ÚkkÃkýku{ktÚkerLkÞík Ëhu su rnMMkku rhÍðo çkìLf ÃkkMku s{khk¾ðku Ãkzu Au, íkuLkwt «{ký nk÷ yk Ëh4.75 xfk Au. ykLkk WÃkh rhÍðo çkìLffkuE ÔÞks [qfðíke LkÚke. yk hux ½xðkÚkeçkìLfkuLku rÄhký {kxu ðÄw ¼tzku¤ WÃk÷çÄÚkkÞ Au. íku{Lke LkVkþÂõík ðÄu Au.

EfkuLkku{e ¾hkçk nk÷ík{kt Au, íku rðþufkuE çku{ík LkÚke. økúkuÚkhux zkWLkðzo«uþh{kt Au. Vwøkkðku {[f ykÃkíkku LkÚke.fkuLku {n¥ð ykÃkðwt, rðfkMkËhLku fu ÃkAeVwøkkðkLku? yksLkku {q¤ Mkðk÷ yk Au.

rhÍðo çkìLfu íkuLke ¼qr{fk{kt Vwøkkðk-rLkÞtºkýLku yøkúíkk ykÃke Au. sÚÚkkçktļkðktfLke heíku íkuLkku ÷ûÞktf {k[o MkwÄe{ktÃkkt[ xfkLkk RLV÷uþLkLkku Au. Mkk{u yk ËhyíÞkhu Mkkíkuf xfkLkku Au. økúknf¼kðktfLke heíku Vwøkkðku çku yktfzkLke LkSfíkÚkk Vqz-RLV÷uþLk íkku ÷øk¼øk çkkhxfkLke ykMkÃkkMk Au. ykÃkýwt yÚkoíktºk‘RBÃkkuxo ELxuÂLMkð’ Au. {ík÷çk fu

rLkfkMkLke ykðf fhíkkt ykÞkíkLke òðfðÄw Au, yux÷u ðuÃkkh ÃkkMkwt nt{uþkt ¾kÄ{kthnu Au. ík{khe rLkfkMk fhíkkt ykÞkíkLkwt«{ký Þk ¾[o ðÄkhu nkuÞ íÞkhu ík{khefhLMke zkì÷h MkrníkLkk yøkúýe rðËuþe[÷ý Mkk{u økøkzu yux÷u ík{khwt RBÃkkuxorçk÷ ykÃkkuykÃk Ÿ[wt òÞ Au. ykÞkíkeÃkzíkh ðÄu yux÷u ½hyktøkýu VwøkkðkLku Lkðwtòuh {¤u. ¢qz suðe fux÷ef «kuzõxTMk‘yLk-E÷kÂMxf’ fuxuøkhe{kt ykðu Au. íkuLkeykÞkík ðøkh ykÃkýku Aqxfku LkÚke. ¢qzLkeÃkzíkh ðÄðkÚke ÃkuxÙku÷, zeÍ÷, yu÷ÃkeS,yurðyuþLk xçkkoELk RíÞkËe suðe

ÃkuxÙkur÷Þ{ ÃkuËkþkuLkk ¼kð ðÄu Au, MkkÚkuMkkÚku MkçkrMkzeLkku çkkus Ãký Ÿ[ku òÞ Au.

yk ð¾íku nðk{kLk «ríkfq¤ çkLÞwt Au.{kuLMkqLke {nuh{kt ¾kMMke f[kþ hne Au.ykìMxÙur÷ÞkÚke ÷E y{urhfk MkwÄeËkÞfkykuLkk ðMk{k Ëw»fk¤Lke ÂMÚkrík Au.õÞktf õÞktf yríkð]rüyu rðLkkþ ðuÞkuo Au.ykLke yMkh{kt ½ô, [ku¾k, þuhze,MkkuÞkçkeLk, {fkE MkrníkLke {kuxk¼køkLkef]r»k ÃkuËkþkuLkk ¼kðku{kt rðïMíkhu sçkhkufhLx ykÔÞku Au. yk Mk{økú ðMíkwÂMÚkríkLkuyLkw÷ûke rhÍðo çkìLf {kLku Au fu ykÃkýuíÞkt Vwøkkðku øk{u íÞkhu {kÚkwt Ÿ[fe þfu Au.íkuLku fkuE Ãký ¼kuøku fkçkq{kt hk¾ðku Ãkzþu.íku {kxu ykŠÚkf rðfkMkËhLkku Úkkuzkuf ¼kuøkykÃkðku Ãkzu íkku nhfík LkÚke.

ð¤e, íkuLke Ë÷e÷ yuðe Ãký Au fuøkúkuÚkhux{kt su ½xkzku ÚkÞku Au íku{ktÔÞksËh{kt ðÄkhkLkk Ãkrhçk¤Lkku Vk¤kuðLk-ÚkzoÚke ðÄw LkÚke. ÔÞksËh ½xkzðkÚkeM÷ku zkWLk Ëqh Úkþu íkuLke fkuE økuhtxe LkÚke.sqLk õðkxohLkku SzeÃke hux yuftËh yÃkuûkkíku{s yøkkWLkk rºk{krMkf økk¤kLkk{wfkçk÷u Mnus ðÄeLku 4.4 xfk ykÔÞkuíkuLkkÚkeÞ rhÍðo çkìLfLku Úkkuzef rLkhktík ÚkEAu. SzeÃke økúkuÚkhux Ãkkt[ xfk fu íkuLkkÚkeLke[u økÞku nkuík íkku ÔÞksËh ½xkzðkLkwt«uþh yð~Þ ðæÞwt nkuík.

yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 4 Ãkh

f]ríkf MkkIËÞoÚke {Zuu÷k {æÞy{urhfkLkk yk ÷urxLk Ëuþ

fkuMxkrhfkLku Ãk]Úðe ÃkhLkwt Mðøko nkuðkLkeWÃk{k {¤e Au. yk Ëuþ{kt rðrðÄ «fkhLkkMktøkeík {u¤kðzk yLku WíMkðkuLkku s{kðzkuÚkkÞ Au. fkuMxkrhfkLkwt økeík-MktøkeíkËwrLkÞk¼h{kt òýeíkwt Au. støk÷kuÚkeykåAkrËík nkuðk Aíkkt støk÷kuLkk ¼kuøkuLknª, Ãkhtíkw íkuLkwt síkLk-MktðÄoLk fheLkuxfkW rðfkMk fÞkuo Au. yk x[qfzk ËuþLkeVqxçkkì÷ xe{ rðï{kt òýeíke Au.fkuMxkrhfLkku{kt hk»xÙðkËLke ¼kðLkk «çk¤òuðk {¤u Au. LkðkELke ðkík yu Au fu ykËuþ ÃkkuíkkLkwt fkÞ{e ÷~fh Ähkðíkku LkÚke.fkuMxkrhfk rðLkkþf ÄhíkeftÃkLke Ãký ¼qr{Au. økÞk yXðkrzÞu yk Ëuþ{kt rðLkkþfÄhíkeftÃk ykÔÞku níkku. yk h{ýeÞ Ëuþ{kt«ðkMkeyku {kuxe MktÏÞk{kt ykðu Au.fkuMxkrhfkLkk huíke÷k çke[ MkuõMk xqrhMxíkhefu Ãký ftEf ytþu çkËLkk{ ÚkÞk Au.huZe MkhnËLkku WÃkÞkuøk Lkþk¾kuh Mkk{økúeLkenuhkVuheLkk MÚk¤ íkhefu Ãký ÚkkÞ Au.

RríknkMky{urhfkLkk þkuÄf s¤Þkºke fku÷tçkMku

fkuMxkrhfkLkk fktXu hkufkELku [khuçkksw zkufVuhðeLku òuÞwt íkku òýu fu MkkuLkkLkwt ËÃkoý nkuÞíkuðe MðÃLkþe÷ ¼qr{ nkuÞ yuðwt ÷køÞwt.íkuLkkÚke «uhkELku yk ËuþLkwt Lkk{ fkuMxkrhfkfu rh[ fkuMx Ãkzâwt nkuðkLkwt sýkÞ Au.WÃkrLkðuuþðkËe Þwøk{kt MÃkuLkLkk ykøk{LkÃknu÷kt yk Ëuþ{kt {q¤ rLkðkMke ÷kufku ynªðMkíkk níkk, suyku çknkhLke ËwrLkÞkÚke¾kMk Ãkrhr[ík Lk níkk. fkuMxkrhfk{uÂõMkfLk Mkk{úkßÞ{kt 1821Úke 1823MkwÄe yLku MkuLxÙ÷ y{urhfLk VuzhuþLk{kt1823Úke 1838Lke ðå[u hÌkwt. 1949{ktËuþ{kt ÷kufþkneLke MÚkkÃkLkk ÚkE íku

Ëhr{ÞkLk çktÄkhý ½zkÞwt yu Mk{Þ{ktÚkkuzef ®nMkk Ãký ÚkE níke. nk÷{kt yuf{sçkqík yLku rðfrMkík ÷kufþkne ËuþíkhefuLke yku¤¾ Ähkðu Au.

yÚkoíktºkfkuMxkrhfk {wõík yÚkoíktºk Ähkðíkku

nkuðkÚke çknkhLkk {qzehkufkýLku ykðfkhuAu. yMktÏÞ £e xÙuz ÍkuLk WÃkhktík xuõMknku÷e zu Ãký Mkhfkh ònuh fhu Au. ykÚkexqrhMx, fkuBÞwrLkfuþLk íkÚkk fBÃÞwxh[eÃkLkk WíÃkkËLk {kxu yLkuf òýeíkeftÃkLkeykuyu Mkkhwt yuðwt {qzehkufký fÞwO Au.1990Lkk ËkÞfk{kt ËwrLkÞk{kt fBÃÞwxh[eÃkLkwt MkkiÚke ðÄw WíÃkkËLk fkuMxkrhfk{kt

Úkíkwt níkwt. rðïçkìLf ÃkkMku Mkkhe þk¾Ähkðíkku yk Ëuþ ykŠÚkf rðfkMk{kt ½ýkuykøk¤ Lkef¤e økÞku Au. Ãknu÷ktLkks{kLkk{kt fkìVe, fu¤kt yLku {ktMkLke rLkfkMkfhíkk fkuMxkrhfk{kt yksu yLkuf {kuxenkExuf ftÃkLkeykuLke Mkt[k÷Lk f[uheykuMÚkÃkkÞu÷e Au. ykÚke s íkku fkuMxkrhfkLkwtçkeswt Lkk{ rh[ fkuMx Ãkkzðk{kt ykÔÞwt Au.

÷kufSðLkfkuMxkrhfk{kt Ãkrík-ÃkíLkeLkk AqxkAuzkLkwt

«{ký ¾qçk s Ÿ[wt Au. {kuxk ¼køkLkk Ãkwhw»kkuÃkhÛÞk Ãknu÷kt MkuõMkLkku yLkw¼ð ÷E [qõÞknkuÞ Au. Ãkrík-ÃkíLke{kt xtxkyku ðÄe Ãkzuyux÷u Ãkríkyu Ãknu÷e ÃkíLkeLke òýçknkhçkeS ËwrLkÞk ðMkkðe nkuÞ yuðk ÃkýrfMMkkyku Wå[ ðøko{kt òuðk {¤u Au.ynªLkwt LkuþLk÷ [kRÕz ðu÷Vuh çkkuzoÃkkuíkkLkk çkk¤fLku ¼hýÃkku»ký fhðk{ktrLk»V¤ nkuÞ íkuðk Ãkwhw»kLku ÃkhËuþ sðk ËuíkwtLkÚke. ynªÞkt yuf÷e LkkheykuLke Mk{MÞkrðfx Au. fkuMxkrhfkLke {rn÷kyku ÃkýMkknrMkf yLku MknLkþe÷ Au. íku ½hLkwthMkkuzwt ÃkfzeLku çkuMke hnuðkLku çkË÷u Ëuþ,ËwrLkÞkLke hksfeÞ, Mkk{krsf íkÚkkÔÞkðMkkrÞf økríkrðrÄyku Ãkh Lksh hk¾uAu. fkuMxkrhfk{kt çkk¤f íkuLke {hS {wsçkLkk{ ÃkkA¤ {kíkk fu rÃkíkkLkwt Lkk{ ÷¾kðeþfu Au. çkk¤f sL{u yux÷u íkuLku ¼usðk¤enðkÚke çk[kððk fÃkzk{kt ÷ÃkuxeLku Úkkuzkff÷kfku çkkË íkuLkk fkLk ðªÄðk{kt ykðu Au.çkk¤f 4Úke 5 ð»koLkwt ÚkkÞ íÞkhu íkuLku

rþMíkLkk ÃkkX¼ýkððk{kt ykðu Au.çkk¤fku ô{h÷kÞf ðze÷ku {kxu{kLkðk[f ¼k»kk ðkÃkhu Au. fkuMxkrhfLkkurðLk{ú íkÚkk Mk{sw nkuE htøk¼uuË{kt shk Ãký{kLkíkk LkÚke. fuÚkr÷f r¾úMíke Ä{eoyku½h{kt, økkze{kt Ä{oLkkt «íkefkuðøkuhuLkkt r[ºkku hk¾u Au.Mkk{krsf heíkrhðkòu yLkuÄ{o çkkçkíku MkwÄhu÷kuLkkøkrhf Ãký YrZ[wMíksýkÞ Auu. çkkrÃxÍ{,÷øLk íkÚkk {hýLkk «MktøkuMkøkkt-MktçktÄeyku ¼uøkkt ÚkkÞAu. ÃkhtÃkhkøkík heíkuhtøkðk{kt ykðíkwtykuõMk fkxo yufkuMxkrhfkLkeòýeíke ykxo Au.÷urxLk y{urhfLkMktMf]rík ÷¾LkkhyLkuf ÷u¾fkuíkÚkk frðykufkuMxkrhfkyu ykÃÞkAu. çkeS ykìøkMxLkkrËðMkLke ðŠsLk ykìV ÄyuLs÷ íkhefu Wsðýe fhu Au.Lkkíkk÷ Ëhr{ÞkLk ÷kufku fk{ÄtÄk,Lkkufheyku AkuzeLku hòyku ÃkhQíkhe òÞ Au. Lkkíkk÷LkeWsðýeLkk Lkþk{kt yk¾ku Ëuþzqçke òÞ Au.

Þk ytfu ykÃkýu økúknfLkkMktíkku»kLke rð¼kðLkk rðþu

MkrðMíkh òuE økÞk. ykÃkýu yu Ãký òuÞwtfu økúknf-Mktíkku»kLke rð¼kðLkkLku ÞÚkkÚkoYÃkuMk{S økúknf-Mktíkku»k Ãkqhe ÃkkzLkkheftÃkLkeyku Ãký økýeøkktXe nkuÞ Au, ÃkhtíkwøkúknfLkk Mktíkku»kÚke Ãký yuf fË{ ykøk¤Au- økúknfLke ykLktËrð¼kuhíkk(Customer’s Delight). ykÃkýkhkus-çk-hkusLkk SðLk{kt çknw ykuAkrËðMkku yuðk nkuÞ Au, su{kt ykÃkýuDelight yLkw¼ðeyu, su{ fu ½h{ktLkðòík rþþwLkw t ykøk{Lk yu MkkiLkuykLktËrð¼kuh fhe {qfu Au. fkuE Ãkýøkúknf ßÞkhu fkuE [esðMíkw fu MkuðkLke¾heËe fhu íÞkhu íku [esðMíkwLke økwýð¥kkfu MkuðkLkk Míkh Ãkhíðu íkuLku fux÷efyÃkuûkkyku nkuÞ Au. su íku [esðMíkwLke fuMkuðkLkk WÃk¼kuøk ÃkAeLkku íkuLkku yLkw¼ð òuíkuLke yÃkuûkk fhíkkt Qýku Qíkhu íkkuíkuLkkÚke yMktíkku»k sL{u, Ãkhtíkw íkuLkkuMðkLkw¼ð íkuLke yÃkuûkkykuLku õÞktÞ yktçkeòÞ íÞkhu íku ykLktËrð¼kuh çkLke òÞ.

fkuE Ãký [esðMíkw fu MkuðkLkeøkwýð¥kkLkk r¼LLk r¼LLk MíkhkuLku MkfuLÿeðíkwo¤ku îkhk Mk{Syu íkku MkkiÚke Ãknu÷wtðíkwo¤ yuðe økwýð¥kkLkku Míkh Mkq[ðu fu suLÞqLkík{ yux÷e íkku nkuðe s òuEyu. ÃkAeLkwtðíkwo¤ økwýð¥kkLkku su Míkh Ëþkoðu, suLkkÚke{kuxu ¼køku økúknfku Mktíkku»k yLkw¼ðu, ÃkhtíkwíÞkh ÃkAeLkwt AuÕ÷wt ðíkwo¤ yuðe økwýð¥kkLkkMíkh íkhV rLkËuoþ fhu Au, suÚke økúknfkuykLktËrð¼kuh çkLke òÞ! su íkuLkeyÃkuûkkykuÚke õÞktÞ ykøk¤ nkuÞ,yMkkÄkhý nkuÞ, íkuyku MkkLktËkùÞoÚke Íq{e

QXu, íkuyku hku{kt[ yLkw¼ðu!!-yk Míkhyux÷u Customer DelightLkku Míkh.

økúknfLku yk heíku ykLktËrð¼kuh fhe{qfðku yu ftÃkLkeyku {kxu yux÷wt Mkh¤LkÚke. Xk÷kt «÷ku¼Lkku ykÃkðkÚke yu «kÃíkÚkíkwt LkÚke fu {kºk rþük[kh-‘ykÃkLkkurËðMk Mkw¾{Þ çkLkku’-Úke Ãkíkíkwt LkÚke, fuÃkAe ‘yufLke ¾heËe WÃkh ºký {^ík’yuðe ykuVhkuÚke Ãký «kÃík Úkíkwt LkÚke. yuíkku ftÃkLkeLke MkÇÞíkkLkku yuf ytøk¼qík¼køk çkLke sðwt òuEyu, ftÃkLkeLkkf{o[kheykuLke høkuhøk{kt yu «Mkhe økÞu÷wt

nkuðwt òuEyu. íku îkhk økúknfku ykí{eÞíkkyLkw¼ðíkk Úkðk òuEyu, yu MktÃkqýoðkMíkrðf yLku yMkr÷ÞíkÚke ¼hu÷wt nkuðwtòuEyu, íku økúknfku {kxu ík{khe [esðMíkwfu MkuðkLke «þÂMíkLku yLkw{kuËLk ykÃkíkwtçkLke hnuðwt òuEyu.

su MkV¤ ftÃkLke fu ykiãkurøkf yuf{kuyk{ fhe þõÞk Au íku íku{Lkk fux÷kfyMkkÄkhý «ÞíLkkuÚke fhe þõÞk Au.ykðe ftÃkLkeykuyu íku{Lkk f{o[kheykuLku yuheíku íkk÷e{çkØ fÞko nkuÞ Au, suÚke íku MkkiÔÞÂõíkøkík heíku økúknfLkk ykðkyLkw¼ðLke sðkçkËkhe ÃkkuíkkLku rþhu ÷u Au.íkuyku yu swyu Au fu {kºk økwýð¥kkLkeárüyu Lknª, [esðMíkwLkk ¼kð íkuLkeMkh¤ «krÃíkLke árüyu Ãký íkuykuykLktËrð¼kuh Úkðk òuEyu. ykðe

ftÃkLkeyku økúknfkuLkk {Lk yLku {ÂMík»fLkkuyÇÞkMk fhíkkt Mkðuoûkýku ÞkuS, fÞk½xfLku fux÷e yrøkú{íkk ykÃkðe, ykðkøkúknfku ÷ktçkkøkk¤k MkwÄe xfu íkku ftÃkLkeLku¾[o ½xkzk{kt, çkòhrnMMkku yLkuLkVkð]rØÚke fuðk ÷k¼ku ÚkkÞ, íkuLkwtði¿kkrLkf rð&÷u»ký fhu Au. økúknfLkeykLktËrð¼kuhíkk yu yuf {wfhh Mk{ÞLke½xLkk{kºk LkÚke, íkuLku íkuLkk MkkíkíÞ{kt{q÷ððe òuEyu, økúknfkuLkk «rík¼kðLkkÃkrhÃkÚk (Feedback loop)Lkwt Mkíkíkyð÷kufLk Úkíkwt hnuðwt òuEyu.

Mkkzk ºký ð»koLke yuf LkkLke çkk¤fe÷e÷eyu çkúuz WÃkh ðk½ (Tiger)Lkwt r[ºkòuE «&™ fÞkuo fu ‘xkEøkh çkúuz’ fu{‘rshkV çkúuz’ fu{ Lknª? fkhý fu yu çkúuzíkuLku rshkV suðe ÷køkíke níke. ftÃkLkeLkk«kuzõx {uLkushu yk òÛÞwt, íkuLkku íku{ýuÔÞÂõíkøkík «íÞw¥kh ðkéÞku, íkuLku 3 zkì÷hLkwtrøkVx ðkW[h {kufÕÞwt!!

MkkWÚk ðuMx yuh÷kELMk{kt yuf LkkLkkçkk¤fu yuf r[ºk ËkuheLku yuhnkuMxuMkLkuçkíkkÔÞwt yLku yuhnkuMxuMku Mkki {wMkkVhkuLkwtæÞkLk ¾U[e ònuhkík fhe, ‘ykÃkýe MkkÚkuyuf {nkLk ¼krð f÷kfkh Au, swyku ykyuLkwt r[ºk,’ Ãku÷ku çkk¤f ykLktËrð¼kuhçkLke økÞku yLku yuLkkt {kíkk-rÃkíkk íkku¼kðrð¼kuh çkLke økÞkt!!

«íÞuf ÔÞðMkkÞ fu Wãkuøk ykðkLkkðeLÞMk¼h rð[khku fhe, íkuLku y{÷{kt{qfe, økúknfkuLku ykLktËrð¼kuh fhe þfu Au,fkuE yuðku rð[kh su økúknfLku íkuLke yÃkuûkkfhíkkt Wå[íkh yuðwt økúknf{qÕÞ ykÃku. ½ýeftÃkLkeyku íkku íku{Lkk f{o[kheykuLku yÃkkíke

yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 4 Ãkh

Lÿ Mkhfkh ÃkíLkeyku îkhk Úkíkkt½hfk{Lku {sqhe økýe yuLkk çkË÷u

Ãkøkkh {¤u yuðku fkÞËku ÷kðe hne Au, yk{ík÷çkLkk Mk{k[kh ík{u ðktåÞk nþu. ykfkÞËku ÷kðLkkhk Ãkkuíku Ãkhýu÷k Lknª nkuÞyuðwt y{khwt ytøkík {tíkÔÞ Au. òu ykfkÞËku nfefík çkLkþu íkku ÃkríkykuyuÃkkuíkkLkk Ãkøkkh{ktÚke {rnLku rVõMk hf{ÃkíLkeLkk ¾kíkk{kt s{k fhkððkLke hnuþu.òufu, ÃkíLkeyku ÃkríkLkk r¾MMkk{ktÚkeykzfíkhe heíku hf{ Wzkðíke s nkuÞ Au,su nðu fkÞËuMkh heíku ÷uðk{kt ykðþu, yk{ÃkríkykuLku yktfzkfeÞ heíku fkuE Vuh LknªÃkzu. òufu yk fkÞËk{kt ÄtÄku fhíkkt yLkuRLf{xuõMk rhxLko{kt fkÞ{ ¾kux Ëu¾kzíkktÃkríkyku ÃkíLkeyku (fu MkMkhk) ÃkkMkuÚke yk¾kux Ãkuxu YrÃkÞk ÷E þfþu fu fu{? yu ytøkuðuÃkkheðøko ÃkkuíkÃkkuíkkLkk [kxozo yufkWLxLxLkuÃkqAÃkhA fhe hÌkku Au.

Ãkøkkh ÷uLkkh {kºk Ãkøkkh ÷uíkkt LkÚke.fkÞ{e f{o[kheykuLku íkku Ãkøkkh WÃkhktíkçkeò nf {¤íkk nkuÞ Au. fuÍÞwy÷,{urzf÷ yLku yLko ÷eð {¤íke nkuÞ Au.

fLðuÞLMk yLku çkeòt ¼ÚÚkkt Ãký {¤íkktnkuÞ Au. nðu yk çkÄwt ÃkíLkeyku {køkþu.íkuyku {rnLku yuf nf hò ÷uþu, yu rËðMkuyu ½h{kt çkuMke xeðe òuþu. çkÃkkuhuçknuLkÃkýeyku MkkÚku hurzÞku MxuþLk îkhkykÞkursík fexe Ãkkxeo{kt sþu. Mkktsu ÃkkAe½h{kt çkuMkeLku s xeðe òuþu. fk{ðk¤kLkufk{ çkíkkððkLkwt fk{ Ãký yu rËðMku yuLknª fhu. çkÄwt ÃkríkËuðkuLku {kÚku. MkwfkÞu÷ktfÃkzktLke økze ðk¤ðkLkwt yLku EMºkeðk¤kLku

ykÃkðkLkwt fk{ Ãký Ãkrík fhþu. AkufhktykuLkuíkiÞkh fhðkLkwt yLku Mfq÷u {qfðk sðkLkesðkçkËkhe Ãký ÃkríkËuðLku {kÚku. MkðkhLke[k, çkúufVkMx, ÷t[ yLku rzLkh Ãký ÃkríkËuðMkt¼k¤þu. yk WÃkhktík ÃkíLke ÞwrLkÞLk{ktnkuÆuËkh nkuÞ íkuðe ÃkíLkeykuLku yk fkÞËkytíkøkoík ½hfk{{ktÚke fkÞ{e {wÂõík íkÚkk

ÞwrLkÞLkLke «ð]r¥kyku {kxu {kuf¤kþ íkÚkkMkøkðz ykÃkðkLke hnuþu.

fkÞËkLkwMkkh ÃkíLkeLku rÃkÞh sðk {kxufLðuÞLMk ¼ÚÚkwt ykÃkðkLkwt hnuþu. rÃkÞh òuçkeò hkßÞ{kt nkuÞ íkku xqtfk{kt xqtfk YxLkwtyuhuVuh ðhMk{kt yuf ðkh ykÃkðkLkwt Úkþu.hkßÞ{kt rÃkÞh nkuÞ íkku yuMke ðkuÕðku çkMk{kt

Ëh ºký {rnLku yuf ðkh sðkLkwt ¼ÚÚkwtykÃkðkLkwt hnuþu. òu økk{{kt rÃkÞrhÞwt yLkuøkk{{kt s MkkMkrhÞwt nkuÞ íkku Ëh {rnLku yufrËðMk yLku ðkhíknuðkhu f[f[ fÞko ðøkhÃkríkyu Ãký ÃkíLkeLke MkkÚku yuLkk rÃkÞhsðkLkwt hnuþu, yLku íÞkt sE Ëh ð¾íkMkkMkwLkk ½qtxýLkk Ëw¾kðkLke ðkíkku

MknkLkw¼qríkÃkqðof yLku MkMkhkLkk íkzkfkVzkfk íku{s økÃÃkkt hMkÃkqðof Mkkt¼¤ðkLkkthnuþu. ykÚke ðÄeLku òu V÷ux{kt rÃkÞrhÞwtyLku V÷ux{kt MkkMkrhÞwt nkuÞ íku Mktòuøkku{ktÃkríkyu MkkMkhk ÃkûkLkk R÷urõxÙf, xur÷VkuLk,{kuçkkE÷, økuMkLkkt rçk÷ Mk{ÞMkh ¼hðk{ktÃký MknÞkuøk ykÃkðkLkku hnuþu.

ÃkAe íkku ½høkÚÚkw fk{ çkÄk rLkÞ{ {wsçkÚkþu. Ãkøkkh Ãkrík-MkkMkw-MkMkhk WÃkhktík {kºkyuf ™ýtË yÚkðk yuf rËÞhLku ÷økíkk fk{Ãkqhíkku s ÷køkw Ãkzþu. ykLkkÚke ðÄkhu Vur{÷e{uBçkMko nþu íkku y÷økÚke [kso Úkþu.{nu{kLkkuLke ykøkíkkMðkøkíkk yXðkrzÞuyuf ð¾ík s fhðk{kt ykðþu. ðÄkhu{nu{kLkkuLke yðhsðh nkuÞ íkuðk Mktòuøkku{kt{nu{kLkËeX y÷øk [kso ÷uðk{kt ykðþu. ykWÃkhktík ÃkríkykuLke ¾hkçk ykËíkkuLku shkÞÃkku»kðk{kt Lknª ykðu. rËðMk{kt çku fhíkktðÄkhu ð¾ík [k yÚkðk ‘RÂLzÞk SíÞwt Auíkku ¼rsÞkt çkLkkð’ «fkhLke {Ähkíku ÚkíkeVh{kÞþ, [k yLku ¼rsÞktLkk çkòh¼kðuíku{s çkLkkðLkkhLke {hS {wsçk yLkuhkufz{kt s Ãkqhe fhðk{kt ykðþu.

Ãký su{ Mkhfkh{kt çkLku Au yu{,MÚkkÞe f{o[kheykuLke ËkËkøkehe,rLkr»¢Þíkk yLku ½hu çkuXkt Ãkøkkh ¾kðkLkeLkeríkÚke ftxk¤eLku Mkhfkh{kt fk{ykWxMkkuMko ÚkkÞ Au yu{ ½h{kt Ãký Úkþu.ÃkíLke nksh nþu íkku Ãký çkÄkt fk{ fhðk{kxu çknkhLkk {kýMkku hk¾ðk Ãkzþu. ykçkÄe çkçkk÷ku{ktÚke Aqxðk «ò{kt ÷eð-ELkrh÷uþLkrþÃk ðÄþu. yhu, Mkhfkh s su{MÚkkÞe f{o[kheykuLku çkË÷u y{wf-MknkÞf ¼híke fhu Au yu{ «ò ÃkýÃkíLkeLku çkË÷u ÃkíLke MknkÞfÚke fk{[÷kðe ÷uþu. yLku yk{ Úkþu íkku ykÃkýe{nkLk MktMf]ríkLkwt þwt Úkþu yuLkku fkuEyurð[kh fÞkuo Au? Ãkríkyku {kxu Lknª, ÃkýykÃkýe MktMf]rík {kxu ÚkELku Ãký ykÃkíLkeykuLku Ãkøkkh ¼ÚÚkwt ykÃkðkLkku fkÞËkuÃkkAku ¾U[e ÷uðku òuEyu yuðwt y{khwt áZÃkýu{kLkðwt Au. Ãký y{khwt Mkkt¼¤u Au fkuý?

adhir.amdavadi@gmail.com

CMYK

CMYK

2 www.sandesh.com

z-çkfkíkwt ©kðý, íkwt ðkˤkt, Lku íkwt s Vkuhkt çkfk;íkkhk rðLkk {khk [ku{kMkkt Mkkð fkuhkt çkfk.

yrLk÷ Ãkxu÷

fku{Mko fkuLkoh

ðu

rhÍðo çkìLf yíÞkh MkwÄe fzfLkkýkLkeríkLku ð¤øke hne Au. Ãkýnðu Ãke. r[ËBçkh{u Lkkýk¾kíkkLkkunðk÷ku Mkt¼kéÞku íkuLkkÚke Mk{efhýçkË÷kE þfu Au. AuÕ÷k yuf{rnLkk{kt rhÍðo çkìLfLkkøkðLkohLku çku-ºký ð¾ík rËÕneLkwt‘íkuzw’ ykðe økÞwt Au. Lkkýk«ÄkLkykŠÚkf rðfkMkLku Mkíkus fhðkLkefðkÞík{kt rhÍðo çkìLf Mkr¢Þ¼qr{fk ¼sðu íku{ RåAu Au

«k

nMk{w¾ økßsh

rðrðÄ MktMf]rík

fu

yÄeh y{ËkðkËe

÷ku÷{-l o l

hrððkh, 16 MkÃxuBçkh, h012

zkì. yu.Mke. çkúñ¼è

{uLkus{uLx

øk

ËuþLkwt Lkk{: rhÃkÂç÷f ykìVfkuMxkrhfkrðMíkkh: 51,100 [ku. rf{e.ðMkíke: 43,01,712Mk¥kkðkh ¼k»kk: MÃkurLkþhksÄkLke: MkkLk òuMkÄ{o: r¾úMíke{wÏÞ þnuhku: ÃÞwhxku ÷e{kuLk,y÷sTyu÷k, fkxkoøkku

fkuMxkrhfk{kt ¼kík yLku fk¤k[ku¤k, {fkE, fu¤ktLkku çknku¤ku WÃkÞkuøkÚkkÞ Au. fkuE ¾kMk «Mktøku ¼uøkk ÚkELku{u¤kðzku fheLku ¼kusLk Mk{kht¼økkuXððk{kt ykðu íkuLku øku÷ku rÃkLxku fnuAu. su{kt hkRMk yLku r[fLkLku MkhMk heíkuhktÄeLku ¾kðk{kt ykðu Au. hrþÞLk Mk÷kzyLku {kA÷e yLku ÃkkufoLkwt {ktMk Ãký¾ðkÞ Au. ÷t[ {kxuLke ÃkhtÃkhkøkík rzþLkufMkkzku fnu Au, su{kt ¼kík yLku [ku¤ky[qf nkuÞ Au. çkex, çkxkxk, fXku¤íkÚkk çkkVu÷kt #zkt ½ýkt s ÷kufr«Þ Au.su{kt [ku¤k, xk{uxkt, zwtøk¤e íkÚkkhkRMkLkku WÃkÞkuøk Úkíkku nkuÞ yuðeLkkMíkkLke Ãkkh ðøkhLke ðkLkøkeyku {¤uAu. fkuMxkrhfk{kt økh{køkh{ ¾kýwtÃkehMkðkLke «Úkk LkÚke. ¾kðkLkwt Xtztw ÚkEòÞ yu ÃkAe s ÷kufku ¾kÞ Au. íkuykuíke¾wt, ík{ík{íkwt ¾kðkLkk þku¾eLk LkÚke.rðLkuuøkh, økksh, ztwøk¤e íkÚkk çkeòtþkf¼kS ¼uøkkt fheLku [e÷uhkuMk Lkk{Lkeíke¾e ðkLkøke huMxkuhkt{kt {¤u Au. {ËwhkuLkk{Lke Mðex ^÷uðh íku÷{kt ík¤eLkuíkiÞkh fhðk{kt ykðu Au. íku{kt øk¤Ãkýíkhefu {Ä íkÚkk ¾ktzLkku WÃkÞkuøk ÚkkÞAu. Mðex fkuLkLke ÃkhtÃkhkøkík rzþeÍLkuÃkkuÍku÷ fnu Au. ÃkhtÃkhkøkík Ãkeýwt fkìVeçkÃkkuhu ºký ðkøÞk ÃkAe ÃkeðkLkwt ÃkMktËfhu Au. £qx [uheLke V÷uðhðk¤k MkqÃk Lkufku÷k Ëuþ¼h{kt òýeíkwt Au.fkuMxkrhfkLkwt hk»xÙeÞ Ãkeýwt økwyuhku Au.þuhzeLkk hMk{ktÚke çkLkkðkíkwt yk ÃkeýwtMkkuzk fu ßÞqMk r{õMk fheLku Ãkeðk{ktykðu Au. yk Ãkeýwt rçkÞhLkeMkh¾k{ýe{kt ½ýwt s Lkçk¤e økwýð¥kkLkwtAu. hasmukh108@gmail.com

¾kýeÃkeýe

økúknfLku ykLktËrð¼kuh fhðkLkwt fk{ yux÷wt Mkh¤ LkÚke, fkhý fu økúknfLkku ík{khe MkkÚkuLkku yufð¾íkLkku Mkw¾Ë yLkw¼ð, çkeS ð¾íku íkuLke yÃkuûkk çkLke síkku nkuÞ Au yLku ð¤e økúknfLke yÃkuûkkLkku Míkh Ãký Ÿ[ku síkku nkuÞ Au, íkuÚke økúknfLke ykLktËrð¼kuhíkk W¥khku¥kh Ÿ[u síkwt yuðwt, økríkþe÷ ÷ûÞ Au yLku yux÷u íkku ftÃkLke {kxu yuf ÃkzfkhYÃk Au

ßßÞÞkkhhuu ÃÃkkííLLkkeeyykkuuLLkkuuÃÃkkøøkkkkhh {{¤¤þþuu

rhÍðo çkìLf ‘xÙuf’ çkË÷þu?¢¢uurrzzxx ÃÃkkkkììrr÷÷MMkkee

yykkLLkkttËËrrðð¼¼kkuuhhøkúknf

ffkkuuMMxxkkrrhhffkk MðøkoLke yLkw¼qrík fhkðíkku Ëuþ

ØkÚko …xu÷ ™k{™k fkuE ¼kEík{™u {¤ðk ykÔÞk Au.”

{k™Mke f~Þ…™k MxkV{ktÚke yuf sýuRLxhfku{ …h {k™Mke™u ¾ƒh yk…e íÞkhu{k™Mke™e Ÿ½ nsw Qze ™nkuíke. rMkØkÚko…xu÷™wt ™k{ Mkkt¼¤e™u yu …÷t„{kt ƒuXeÚkE „E...

“yu ynª þwt fk{ ykÔÞku Au?” yuýuòík™u s …qAe ÷eÄwt. …Ae RLxhfku{ …hsðkƒ ykÃÞku, “yu™u ƒuMkkzku. [k…eðzkðku, nwt ykðwt Awt.” Q¼e ÚkE™u yuýuƒkÚkY{ íkhV sðk {ktzâwt. ƒksw{kt …zu÷kuMku÷Vku™ W…kze™u yuýu ™tƒh zkÞ÷ fÞkuo,“rMkØkÚko …xu÷ ynª MkwÄe …nkU[e „ÞkuAu.” Mkk{uÚke fkuEf sðkƒ {éÞku, su™ksðkƒ{kt {k™Mke™ku [nuhku ÷k÷ ÚkE „Þku,szƒkt ¼ªMkkE „Þkt, “ƒnw ™zþu íkku {khe…kMku …ý hMíkku ™nª hnu...” yuýuƒkÚkY{{kt sE™u …kýe Aktxðk {ktzâwt, …ýyu™k {™{kt nðu [uMk™e ƒkS „kuXðkðk÷k„e níke. MfkÞ ç÷q f÷h™kurðõxkurhÞkÍ rMk¢ux™ku zÙu®Mk„ „kW™nìL„h …h ÷xfíkku níkku. yuýu zÙu®Mk„„kW™ þheh …h ÷…uxâku, …èku ƒktæÞkuy™u Y{{kt ™ef¤e …„rÚkÞkt Qíkhðk÷k„e.

“ÞuMk...” MkkuVk …h ƒuMke™u ƒu[u™eÚke{k™Mke™e hkn òuE hnu÷k rMkØkÚko™e Mkk{usE™u yu y˃ ðk¤e™u Q¼e hne.

“yk …ºk ykÔÞku Au.” rMkØkÚkuo MkVuËht„™k Ã÷u™ fk„¤{kt xkR… fhu÷ku yu …ºk{k™Mke íkhV ÷tƒkÔÞku.

“þu™ku …ºk?” {k™Mke™e y˃ nS¼ezu÷e s níke. yuýu …ºk ÷uðk nkÚk …ý

÷tƒkÔÞku ™nª, Võík ÂMÚkh y™u …ÚÚkhsuðe ykt¾kuÚke rMkØkÚko™u òuíke hne,“…nu÷kt …kuíkk™e yku¤¾ký yk…ðe òuEyu.ík{u rzMkLx y™u Mkßs™ {kýMk ÷køÞknþku yux÷u {khk ðkì[{u™u ík{™u ytËhykððk ËeÄk. ƒkfe h½wƒeh f~Þ…™kƒt„÷k{kt «ðuþðwt Mknu÷wt ™Úke. fkuý Akuík{u y™u ynªÞkt fu{ ykÔÞk Aku?”

“ík{u …ý òýku Aku fu nwt fu{ ykÔÞkuAwt.” rMkØkÚkuo …ý yu™e ykt¾ku {k™Mke™k[nuhk …h yuðe heíku íkkfe, òýu yu™uykt¾kuÚke ðªÄe ™k¾ðk íkí…h nkuÞ.

“{™u fuðe heíku ¾ƒh nkuÞ? nwt íkkuík{™u yku¤¾íke …ý ™Úke.” {k™Mkeyu¾¼k W÷kéÞk, “ƒu r{r™x™e ytËhík{khe ðkík fne Ëku yÚkðk òð ynªÚke.ykðe heíku y…kuRLx{uLx ÷eÄk rð™kfkuE™k ½hu ™ sðkÞ yux÷eÞu ík{™u¾ƒh ™Úke ÷k„íke.” yu Äe{u Äe{urh÷uõMk Úkðk™ku - ƒurVfh Ëu¾kðk™ku«Þí™ fhe hne níke, …ý rMkØkÚko™e

nksheyu yu™u rð[r÷ík fhe ™k¾e níkeyux÷wt ™¬e. rMkØkÚko …ý {k™Mke™e…rhÂMÚkrík™u Mk{S hÌkku níkku. {kLkMkeyufkuE heíku yuðwt ™nkuíkwt ÄkÞwO fu rMkØkÚkoykðe heíku yu™k ½h{kt ½qMke ykðþu.yuýu „kuXðu÷e ƒkS{kt y[k™f ™nª

Äkhu÷ku ð¤ktf ykðíkkt fËk[ yu rð[r÷íkÚkE „E níke.

“{khu þwt fnuðk™wt Au yu™e ík{™u ¾ƒhs Au, fËk[. AíkktÞ ík{u nðu …qAku Aku íkkufne Ëô fu Ëwr™Þk™e fkuE íkkfkík {™u{wtƒE þnuh ™nª Akuzkðe þfu.”

yuf ûký {kxu {k™Mke™ku [nuhkuƒË÷kÞku. …Ae yuýu yòÛÞk nkuðk™kuzku¤ fÞkuo, “yk ðkík ík{u {™u þwt fk{ fnkuAku?”

“suÚke ík{u ÷k„íkk-ð¤„íkk MkwÄe…nkU[kze þfku.”

“ík{u y¬÷ ð„h™e ðkíkku fhe hÌkkAku. {kU-{kÚkk ð„h™e ík{khe ðkíkkuMkkt¼¤ðk {kxu {khe …kMku Mk{Þ ™Úke...”{k™Mkeyu …eX Vuhðe y™u yu VheÚkeW…h™e íkhV sðk ÷k„e.

“{k™Mke...” rMkØkÚko™k yðks™eƒw÷tËe y™u áZíkkyu {k™Mke™un[{[kðe ™k¾e. yuýu ÄkÞwO ™nkuíkwt furMkØkÚko yu™u ykðe heíku VMxo ™uE{Úke

íkwtfkhu MktƒkuÄþu. yu W…h síke yxfe„E, “ƒeò fkuE™u ™nª ¾ƒh nkuÞ, …ýnwt ík™u fne Ëô fu Mxe{Y{{kt síkk…nu÷kt h½wƒeh f~Þ…u AuÕ÷e ðkík íkkheMkkÚku fhe níke...”

{k™Mke rMkØkÚko íkhV Vhe. yu™k[nuhk …h ykùÞo fhíkkt ðÄkhu yk½kík™k¼kð níkk. yu ftE ƒku÷u íku …nu÷kt rMkØkÚkuoyk„¤ fnuðk {ktzâwt, “h½wƒeh{kuhurþÞMk „Þku yu™e yk„÷e Mkktsuík{khu ¼Þk™f ͽzku ÚkÞku níkku. íkUh½wƒeh™e Akíke …h ™nkuh ¼he ÷eÄkníkk. yu™wt þxo Vkze ™kÏÞwt níkwt... h½wƒehuík™u ík{k[ku {kÞkuo níkku...” {k™Mke™k[nuhk …h Vqxe hnu÷k …hMkuðk™k xrþÞknðu rMkØkÚko™u Ëu¾kíkk ™nkuíkk. yu™e ™shMkk{u Vhe yuf ðkh h½wƒeh f~Þ…™kƒuzY{{kt ¼sðkE hnu÷wt yu á~Þ rhÃ÷uÚkE hÌkwt níkwt...

“Þw ƒe[...” h½wƒehu yuf ÷kVkuͪfe ËeÄku. fMkkÞu÷k {sƒqík nkÚk™eÚkÃ…z {k™Mke™k [nuhk …h [khykt„¤k™e Ak… W…Mkkðe „E. ykx÷eòuhÚke ÚkÃ…z …ze nkuðk Aíkkt {k™MkeÍ™q™Úke h½wƒeh íkhV ÄMke „E. yuýu…nuhu÷e òtƒwze ht„™e rMkVku™ Mkkze™ku…k÷ð yu™k ¾¼k …hÚke Mkhfe „Þku.…k÷ð ™e[u ZMkzkíkku hÌkku. f{hW…h™wt ¾wÕ÷wt ÚkE „Þu÷wt þhehf{™eÞ níkw t. ºký ƒk¤fku™e {knkuðk™u fkhýu …ux™e [k{ze MknusZe÷e …ze „E níke... ƒkfe yu™kþheh™k ð¤ktfku yu™e ô{h™e fkuE…ý †e™u R»kko sL{kðu yuðk níkk.yuýu h½wƒeh™k þxo™k fkì÷h …fze÷eÄk. yu™k ðe-™uf™k ç÷kWÍ{ktÚkeËu¾kíkk yu™k „kih ð¤ktfku ðÄwykf»kof y™u M…ü Ëu¾kðk ÷køÞk,…ý yíÞkhu h½wƒeh™u yu{kt hMk™nkuíkku... yu™wt {„s Vkx-Vkx Úkíkwtníkwt. Mkk{u {k™Mke …ý W~fuhkx y™u¢kuÄ{kt …k„÷ ÚkE „E níke.

“ƒkMxzo... nhk{¾kuh... {™u {khkuyrÄfkh yk…e Ëu. íkkhe yiÞkþe{kt Yr…ÞkWzkzu Au yu™ku ðktÄku ™nª, …ý {™uyk…íkk òuh …zu Au ík™u.”

“íkwt su fhu Au yu™u {kxu …iMkk ™Úke {khe…kMku... íkkhkt yufkWLx {U ƒtÄ fÞkO Au...ðefe™u {U ™k …kze Au, ík™u Yr…Þkyk…ðk™e. {nu™ík fhwt Awt íÞkhu f{kô Awt.ƒçƒu-ƒçƒu rþ^x{kt fk{ fhwt Awt.ðhMk™k yzÄk {rn™k ½h™e ƒnkhðeíkkðwt Awt...”

“yu íkku …u÷e hktz MkkÚku hnuðk {kxu.yu™e …kA¤ Yr…Þk Wzkzu Au íÞkhu „ýðk™Úke ƒuMkíkku Mkk÷k...”

“nwt f{kô Awt ™u nwt Wzkzwt Awt... íkwt…qA™kh fkuý Au?”

“ƒihe Awt íkkhe... ºký Akufhkt sÛÞkt Auíkkhkt.”

“íku?” h½wƒeh™wt þxo [ehkE „Þwt níkwt.ƒktÞ …kMkuÚke Vkxu÷k þxo™ku ÷ehku ™e[u™eíkhV ÷ƒzíkku níkku. ¾wÕ÷e …zu÷esøÞk{ktÚke h½wƒeh™e Akíke™k ðk¤Ëu¾kíkk níkk, yu™k fMkkÞu÷k ¾¼k™ku yuf™k™fzku rnMMkku þxo{ktÚke zkurfÞk fhíkkuníkku, “ºký Akufhkt sÛÞkt Au íku W…fkh™Úke fÞkuo. ík™u …ý yux÷e s ÕkkÞ níke...{khe òuzu Mkqðk™e.”

“íÞkhu ¾ƒh ™nkuíke fu yk¾k „k{™wtyutXwt ¾kE hne Awt.”

“¾ƒh …zâk …AeÞu íkkhe ¼q¾ykuAe ™Úke ÚkE. nòh ðkh ™k …kze{U íkkuÞ {khk ƒuzY{{kt ykðe™u...Mð{k™ ™k{™ku þçË ¾ƒh s ™Úkeík™u.” h½wƒeh™ku [nuhku …þw suðkuËu¾kíkku níkku, “Akíke …h nkÚk Vuhðíkeð¾íku, [wtƒ™ku fhíke ð¾íku...” yuýu„tËe heíku [k¤k …kzâk, zkufwt Ÿ[wtfhe, ykt¾ku {ª[e y™u nkuX ¾wÕ÷khk¾e™u …Úkkhe{kt Mkt…qýo yk™tË ÷Ehnu÷e fkuE †e™e su{ yuýu fÌkwt,“yku h½w! yku h½w...òykykyk™...fnuíke ð¾íku íkku ykƒÄwt ÞkË ™Úke ykðíkwt.”

“íkwt íkku ƒnkh {kuZkt {khe ykðu Au, …ýnwt íkkhk sux÷e „tËe ™Úke... ƒòh™e„tËfe ½h{kt ÷E ykðwt yux÷e MkMíke …ý™Úke nwt.”

“yåAk! ™k{ yk…wt fu xur÷Vku™™tƒh?”

“þwt? þwt ƒfu Au?”“su yuMfkuxo MkŠðMkeMk{kt íkwt Vku™ fhu

Au yu™ku ™tƒh yk…wt? su {kýMkku™u íkwtƒku÷kðu Au yu™kt ™k{ yk…wt? ík{khenkE yìLz rfxe …kxeoÍ{kt þwt ÚkkÞ Auyu™e ¾ƒh ™Úke {™u?” ƒku÷íkktƒku÷íkkt yu™wt ðkuzohkuƒ ¾kuÕÞwt. þxo™eÚkÃ…eyku™u yk{íku{ ðª¾e ™k¾e™u™e[uÚke yuf fðh fkZâwt, “÷ku {k™Mkef~Þ…, ík{khkt fhíkqíkku™kt få[k r[êkAu yk{kt.” ™e[u VUfkíkk s fðh{ktÚkeƒu-[kh Vkuxk ƒnkh ™ef¤e™u Vþo …hMkhfe „Þk. xqtfwt Mfxo y™u M…„uxe xku……nuhu÷e, ƒúkEx r÷…ÂMxf ÷„kzu÷e{k™Mke f~Þ… íkMkðeh{kt Mknu÷kEÚkeyku¤¾kíke ™nkuíke. þxo fkZe™u,rsLMk™wt ƒx™ ¾ku÷e™u yzÄe Íe… ™e[uWíkkhe ™k[e hnu÷k yuf nkf™eçkktnku{kt Íq÷íke {k™Mke yíÞkhu Q¼eníke yu {k™Mke fhíkkt Mkkð swËe sËu¾kíke níke.

yuýu ™e[k ™{e™u íkMkðehku W…kze÷eÄe... æÞk™Úke yuf-yuf íkMkðeh òuðk{ktze. yu™k [nuhk …h™k ƒË÷kíkk ¼kðh½wƒeh ÍeýðxÚke òuE hÌkku níkku,“yk... yk...”

“Vkuxk {™u õÞktÚke {éÞk - yu{…qAðwt Au™u?” h½wƒehu yènkMÞ fÞwO,“fkuE {khe Mkk{u yuf ykt„¤e íkkfu™uíkku nwt yu™ku nkÚk ¾¼k{ktÚke W¾kze™uVUfe Ëô... {khwt ™k{ h½wƒeh f~Þ…Au. yk¾e rnLËe rMk™u{k™e ELzMxÙe{khe ykt„¤eyku™k Rþkhu ™k[u Au. nwtMkw…hMxkh Awt... „kuz Awt „kuz... ÷kufku½qtxrýÞu …zu Au {™u... Mk{S?” yuýu™Sf sE™u {k™Mke™k ðk¤ …fze÷eÄk. …ezk{kt {k™Mkeyu W…÷k Ëktík™e[u nkuX ˃kðe ËeÄku. yu™eykt¾ku{kt yktMkw ÄMke ykÔÞkt, …ý [eMk…kzâk ð„h yu …ezk Mkn™ fhíkehne. yuýu ykt¾ku {ª[e ËeÄe. h½wƒehuÄkÞwO níkwt fu yu rðÿkun fhþu, ƒq{ku…kzþu, …ý yuýu íkku fkuE hçƒh™eZª„÷e™e su{ …kuíkk™e òík™u r™Soðƒ™kðe™u h½wƒeh™k nkÚk{kt {qfeËeÄe, “íkwt {™u yku¤¾íke ™Úke... íkUnS h½wƒeh f~Þ…™e Mkkhe ƒksw s

òuE Au. {khk Akufhktyku™u fkhýu nwtƒku÷íkku ™Úke. yu™ku yÚko yuðku ™Úke funwt ™…wtMkf Awt...”

“…Úkkhe{kt íkku ƒÄkÞ …whw»k ÚkEòÞ...” {k™Mke™e ykt¾ku{ktÚke yk„ðhMke hne níke. ™Vhík y™u ríkhMfkh™ktƒký h½wƒeh™e Akíke ðªÄðk ÷køÞkt.

yuýu ðÄw òuhÚke {k™Mke™k ðk¤¾UåÞk, “Mkk÷e... {khe Mkk{u S¼ [÷kðuAu? yuf ðkík Mk{S ÷usu, nwt ßÞkt MkwÄeMkkhku Awt, nwt ßÞkt MkwÄe Mkn™ fhwt Awt íÞktMkwÄe...” yuýu {k™Mke™u Ĭku {kÞkuo. yus{e™ …h …AzkE. yu™e ykt¾{kt …kýeykðe „Þkt níkkt, …ý yuýu ônfkhkuÞ™ fÞkuo. h½wƒeh™e ytËh™wt ò™ðh ðÄw™u ðÄw W~fuhkíkwt níkwt. yuýu ™Sfykðe™u {k™Mke™e …eX …h ÷kík {khe,“yíÞkhu ¾kðk-…eðk {¤u Au... [u™Úkehnu Au íkwt... yu …ý ƒtÄ fhe ËEþ, òu{khe MkkÚku ykze-yð¤e Úkðk™ku «Þí™fÞkuo íkku yk ½h{ktÚke Ĭk {khe™u fkZe{qfeþ. fkuE Q¼wt …ý ™nª hk¾u.”

“nwt yk r{r™xu ™ef¤e sðk íkiÞkhAwt.” {k™Mke Q¼e ÚkE, …ý yuýu Auzku™k¾ðk™e íkMËe ™ ÷eÄe...

“íkku ò, fku™e hkn swyu Au? nwt Ĭk{khwt yu™e?”

“{khku yrÄfkh yk…e Ëu. íkkhe ykx÷eƒÄe f{kýe{kt yzÄku-yzÄ ¼k„ Au{khku, yk…e Ëu... íkkhwt {kuZwt òuðk …ý ™nªykðwt y™u yuf ðkík ÞkË hk¾su, MkzesEþ, {he sEþ, …ý …u÷e íkkhe Mk„÷eík™u Mkqt½ðkÞ ™nª ykðu.”

“þx y…” h½wƒehu Vhe yuf ík{k[kusze ËeÄku...

“r{rMkMk {k™Mke f~Þ…, ík{™u

fËk[ ÏÞk÷ …ý ™nª nkuÞ …ý ík{usu ftE fÞwO Au yu™ku sðkƒ y™urnMkkƒ ƒL™u {khe …kMku Au.” rMkØkÚkouykx÷wt fÌkwt íÞkt íkku {k™Mke™e ykt¾kuƒË÷kE „E.

“ç÷uf{uR÷ fhðk ykÔÞk Aku, ¾hwt?”“ç÷uf{uE÷? ík{u þwt yk…e þfþku

{™u? …iMkk ík{khe …kMku Au ™nª y™u yurMkðkÞ™e ƒkƒíkku{kt {™u hMk ™Úke...”…hMkuðu huƒÍuƒ ÚkE hnu÷e {k™Mke™eykt¾ku{kt ykt¾ku …hkuðe™u rMkØkÚkuo yu™ufÌkwt, “rð„íkku íkku Au {khe …kMku... Võík…whkðk þkuÄe hÌkku Awt. h½wƒeh f~Þ…™k{]íÞw™e ûkýku™e Mkkð ™Sf …nkU[e „ÞkuAwt. nðu ¾q™e y™u {khe ðå[u nwt nkÚk÷tƒkðwt yux÷wt s Auxwt hne „Þwt Au...”{k™Mke™e ykt¾ku …nku¤e ÚkE „E níke. yurMkØkÚko™e Mkk{u yuðe heíku òuE hne níkeòýu Mkk{u Q¼u÷k fkuE ¼qík-«uík™u òuEhne nkuÞ. (¢{þ:)

kaajalozavaidya@gmail.com

CMYK

CMYK

«fhý 35“rMk

www.sandesh.com 3 hrððkh, 16 MkÃxuBçkh, h012

“r{rMkMk {k™Mke f~Þ…, ík{™u fËk[ ÏÞk÷ …ý ™nª nkuÞ …ýík{u su ftE fÞwO Au yu™ku sðkƒ y™u rnMkkƒ ƒL™u {khe …kMkuAu.” rMkØkÚkou ykx÷wt fÌkwt íÞkt íkku {k™Mke™e ykt¾ku ƒË÷kE „E.

“ç÷uf{uR÷ fhðk ykÔÞk Aku, ¾hwt?” “ç÷uf{uE÷? ík{u þwtyk…e þfþku {™u? …iMkk ík{khe …kMku Au ™nª y™u yu rMkðkÞ™e

ƒkƒíkku{kt {™u hMk ™Úke...” …hMkuðu huƒÍuƒ ÚkE hnu÷e{k™Mke™e ykt¾ku{kt ykt¾ku …hkuðe™u rMkØkÚkuo yu™u fÌkwt, “rð„íkku íkkuAu {khe …kMku... Võík …whkðk þkuÄe hÌkku Awt. nðu ¾q™e y™u {khe

ðå[u nwt nkÚk ÷tƒkðwt yux÷wt s Auxwt hne „Þwt Au...”

“ƒkMxzo... nhk{¾kuh... {™u {khku yrÄfkh yk…e Ëu. íkkheyiÞkþe{kt Yr…Þk Wzkzu Au yu™ku ðktÄku ™nª, …ý {™u yk…íkkòuh …zu Au ík™u.” “íkwt su fhu Au yu™u {kxu …iMkk ™Úke {khe…kMku... íkkhkt yufkWLx {U ƒtÄ fÞkO Au... ðefe™u {U ™k …kzeAu, ík™u Yr…Þk yk…ðk™e. {nu™ík fhwt Awt íÞkhu f{kô Awt.ƒçƒu-ƒçƒu rþ^x{kt fk{ fhwt Awt. ðhMk™k yzÄk {rn™k

½h™e ƒnkh ðeíkkðwt Awt...” “yu íkku …u÷e hktz MkkÚku hnuðk {kxu.yu™e …kA¤ Yr…Þk Wzkzu Au íÞkhu „ýðk ™Úke ƒuMkíkku

Mkk÷k...” “nwt f{kô Awt ™u nwt Wzkzwt Awt... íkwt …qA™kh fkuý Au?”

“nwt MMkw…hMxkh AAwt... „„kuz AAwt „„kuz...”

001{kt yr{íkk¼çkå[Lk yLku þknY¾

¾kLk Mxkhh rVÕ{ ‘f¼e ¾wþef¼e øk{’{kt yr¼»kuf çkå[Lku¼qr{fk ¼sðe Au. rVÕ{ rËøËþof fhý òunhuyr¼»kuf ÃkkMku ¾kMk yuf økuMx hku÷ þqx fhkÔÞkuníkku. ÃkkA¤Úke yr¼»kufu fhý òunhLku fneLkuíku MkeLk fZkðe LkkÏÞku. rVÕ{{kt yr¼»kuf níkkus Ãký Ëu¾kÞku Lknª!

2

‘f¼e ¾¾wþe ff¼e øøk{’{ktyr¼»kuf ççkå[Lk?

ík{Lku ¾çkh Au?

sfk÷ hksfeÞ [[koyku{kt yufLkðku þçË ‘økXçktÄLk Ä{o’ çknw

[[koðk {ktzâku Au. fkhý MÃk»x Au-økXçktÄLkfÞko rðLkk fuLÿ íkku þwt {kuxk ¼køkLkkthkßÞku{kt Ãký Mkhfkh h[ðe þõÞ hÌkwtLkÚke. fxkufxe ÃkAe sLkíkk {kuh[kLkeøkXçktÄLk Mkhfkh fu 1989 ÃkAeLke {kuh[kMkhfkhkuLku [[ko{kt Mkk{u÷ Lk fheyu íkkuíkksuíkhLkk ¼qíkfk¤{kt ¼ksÃkLkk Lkuík]íð

nuX¤Lkk økXçktÄLkyuLkzeyuLkeMkhfkh

h[kE íÞkhu fnuðkíkwt níkwt fu MkhfkhLkuþkMkLk [÷kððk fhíkkt íkku ðÄkhu þÂõíkøkXçktÄLk [÷kððk {kxu ðkÃkhðe Ãkzu Au!ftEf yuðku s yLkw¼ð fkìtøkúuMku ßÞkhu ÞwÃkeyuøkXçktÄLk nuX¤ 2004{kt Mkhfkh h[e íÞkhufhðku Ãkzâku.

ÞwÃkeyu-1Lkk þkMkLkfk¤ Ëhr{ÞkLkykŠÚkf MkwÄkhkLkk «¾h rðhkuÄe

yuðk zkçkuhe ÃkûkkuLku fkhýufkìtøkúuMk ÃkkuíkkLke s ykŠÚkfLkeríkLku ykøk¤ ðÄkhe Lkþfe. Ãkh{kýw fhkh ð¾íku íkkuMkhfkhu heíkMkh ‘Mk{ÚkoLkLke

íkku yiMkeíkiMke’Lkku r{òsçkíkkððku

Ãkzâku.yíÞkhuÞwÃkeyu-2{kt ÃkýfkìtøkúuMkLkuík]íð

nuX¤LkeMkhfkh {kÚku

yLkufkLkuf fki¼ktzkuyLku ykŠÚkf Lkerík{kt

yðZðLku fkhýu ½ýeËuþe-rðËuþe økk¤ku(ytzh yr[ðh ðøkuhu)¾kðe Ãkzu Au. ð¤e, 2-S «fkhLkkt fki¼ktzku{ktÃký MkkÚke ÃkûkkuLkk{tºkeyku MktzkuðkÞu÷k nkuðkÚke íkuLke ÃkkMkuhkSLkk{k ÷uðkLkwt fk{ Ãký ÷kuZkLkk [ýk[kððk suðwt ÚkE Ãkzâwt níkwt. rhxu÷ ûkuºk{ktyuVzeykE Mkk{u {{íkk, fhwýkrLkrÄ yLkuMk{Þ Ãkkh¾eLku xufku ykÃkLkkhk {w÷kÞ{ðøkuhu ykzk Vkxu Au, ¾kãMkwhûkk rðÄuÞf{ktMkhfkhLku rðhkuÄ Ãkûk fhíkkt yuLkMkeÃke suðkMkkÚke ÃkûkkuLkk ðktÄkyku ðÄkhu Lkze hÌkk Au.

y÷çk¥k, su{ Mk¥kk Ãkûk økXçktÄLkÚke[k÷e hÌkku Au, íku{ rðÃkûk{kt Ãký ¼ksÃkLkkLkuík]íð nuX¤Lkwt yuLkzeyu økXçktÄLk Mk¢eÞAu. ¼ksÃk Mk¥kkYZ økXçktÄLkLkk Ãkûkku{ktMkòoíkk {ík¼uËkuLku fkhýu hkS Úkíkku hÌkku Au,

{VíkLkku ¾u÷ òuELkunh¾kíkku hÌkku AuyLku õÞkhuf ykríkhkzLku fkhýuMkhfkh íkqxe Ãkzþuíkku ÃkkuíkkLkku [kLMk

÷køkþu, yuðkt Ïðkçkku Ãký òuíkku hÌkku Au.òufu, AuÕ÷k fux÷kf Mk{ÞÚke yuLkzeyuLkkMkkÚke Ãkûkku Ãký ¼ksÃkLke ®[íkk ðÄkhe hÌkkAu. yuLkzeyu{kt hnu÷k {ík¼uËku hk»xÙÃkríkLke[qtxýeÚke ÷ELku MktMkËLkk [ku{kMkw Mkºk MkwÄeMkÃkkxe Ãkh Ëu¾kíkk hÌkk Au.

yuLkzeyuLkk MkkÚke Ãkûkku{kt MkkiÚke {sçkqíksLkíkk ˤ (Þw) s íkuLkk {kxu MkkiÚke {kuxku{kÚkkLkku Ëw¾kðku çkLke hÌkku Au. sLkíkk ˤ(Þw)Lkkt íkuðh òuíkkt ÷køku Au fu su{ {{íkkyuyuLkzeyu {kxu rðfÕÃkLkkt îkh ¾wÕ÷kt hkÏÞktAu, íku{ suzeÞw Ãký ykzfíkhe heíku ÞwÃkeyu{ktòuzkðkLke íkiÞkhe Ëþkoðíkwt ykÔÞwt Au.

hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{kt íkuýu ¼ksÃk MkkÚku fkuE[[ko fÞko rðLkk fkìtøkúuMke W{uËðkhLkuçkkhkuçkkh xufku ònuh fhe ËeÄu÷ku. AuÕ÷kfux÷kf Mk{ÞÚke íku yuLkzeyuLkk Ãkeyu{ÃkËLkk W{uËðkhLkk Lkk{Lkwt ŸçkkrzÞwt [ktÃÞkfhu Au. yÄqhk{kt Ãkqhwt AuÕ÷u íkuýu økwshkík{kt[qtxýe ÷zðkLke ònuhkík fhe ËeÄe Au.

rþðMkuLkkyu Ãký hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{ktçkkhkuçkkh «ýð {w¾hSLku xufku ònuh fheËeÄku níkku yLku nðu çkk¤ Xkfhu Mk÷kn ykÃkehÌkk Au fu ¼ksÃk{ktÚke fÞku Lkuíkk Ãkeyu{ ÃkË{kxu ÷kÞf Au! sÞ÷r÷íkkLkku Ãkûk Mk¥kkðkhheíku yuLkzeyuLkku ¼køk Lk nkuðkAíkkt ¼ksÃk Ãkh ÞuLkfuLk«fkhuý ÃkkuíkkLke ykýðíkkoðíkkt hÌkkt Au. yfk÷eˤ Ãký rðïkMkw MkkÚke Ãkûknkuðk Aíkkt fku÷Mkk fki¼ktzMkt˼uo ¼ksÃkLkk QnkÃkkunÚkerfLkkhku fhe ÷eÄku níkku yLku[[kofhkððkLkeíkhVuýfheníke.{{íkkçkuLkhSLkkfzf ð÷ýyLku Wøkú {ík¼uËkuòuíkkt ÞwÃkeyu økXçktÄLk

Lkçk¤wt sýkíkwt níkwt, Ãkhtíkw AuÕ÷k fux÷kfMk{ÞÚke yuLkzeyu{kt ðÄíkkt {ík¼uËkuLkufkhýu yuLkzeyuLke Lkçk¤kEyku Ãký AíkeÚkE hne Au.

xqtf{kt, MkkÚke Ãkûkku ÞwÃkeyuLkk nkuÞ fuyuLkzeyuLkk çkÄk ÃkkuíkÃkkuíkkLkku MðkÚko s òuEhÌkk Au yLku íkuLku fkhýu s økXçktÄLk Ä{oMk{òððku sYhe çkLÞku Au. y÷çk¥k,hksfeÞ Ãkûkku hk»xÙeÞ Ä{o Mk{su íkku çkeòÄ{kuo Mk{sðkLkesYh s õÞktAu?

huz hhkuÍ

‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’ {uøkurÍLkLkk MkuLxhÃkus Ãkh {rn÷kykuLku øk{e òÞ íkuðkÃkwhw»kkuLke LkøLk íkMkðehku Ãký õÞkhufAkÃkðk{kt ykðíke níke. íkuðk VkuxkuøkúkVMk{ktyuf VkuxkuøkúkV ykLkkuoÕz ïkÍoLkuøkhLkku Ãkýníkku.

{kºk Ãkkt[ Vqx [kh #[Lke Ÿ[kEÄhkðíkkt nu÷Lk øk÷eo çkúkWLk çkku÷ðk{ktyíÞtík Mkßs níkkt. øk{u íkuðk íkkuVkLke©kuíkkykuLku Úkkuze s ûkýku{kt íku{Lke MÃke[Úkeðþ fhe ÷uíkkt. ÷tzLk{kt ykuõMkVzo ¾kíkuíkuyku yuf rzçkux{kt ¼køk ÷uðk sE hÌkktníkkt yLku íku{Lke Mkk{u ‘yuÂLx-fkuM{ku’Ã÷ufkzo ÷E ÷kufku Q¼k níkk íÞkhu Ãkýíku{Lke Mkk{u sE Q¼k hnu÷k nu÷LkLku òuEçkÄk þktík ÚkE økÞk níkk.

÷tzLk{kt íku{ýu ‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’{uøkurÍLkLke ykð]r¥k þY fhe íÞkhu Ãknu÷krËðMku íku{kt MkuLxh Ãkus Ãkh Ãkwhw»kLkku LkøLkVkuxku AÃkkþu íkuðe yVðkLkk fkhýu Ãknu÷krËðMku s çkÃkkuh MkwÄe{kt Mkkzk ºký ÷k¾Lkf÷ku ðu[kE økE níke. Ãknu÷k ytf{ktyuðe fkuE íkMkðeh AÃkkE Lknkuíke. çkeòytf{kt yuðe íkMkðeh «økx fhðk{kt ykðeyLku r«Lx ykuzoh Mkkzk [kh MkwÄe ÷E sðkuÃkzâku níkku.

fnuðkÞ Au fu nu÷Lk øk÷eo çkúkWLkLkwtÔÞÂõíkíð s yuðwt níkwt fu ík{u íku{Lku {¤kuyLku Ãkkt[{e r{rLkxu s ík{u ík{khk SðLkLkeytøkík{kt ytøkík ðkík íku{Lku fnuðkLkeþYykík fhe Ëku. íku{Lke MkkÚku fk{ fhLkkh÷eLzk fuÕMke fnu Au fu íkuyku yuf ðkh÷tzLk ykÔÞkt níkkt. yk¾ku rËðMk íkuykurðrðÄ MÚk¤u «ð[Lkku ykÃkíkkt hÌkkt. xeðe[uLk÷kuLku RLxhÔÞq ykÃkíkkt hÌkkt. hkºkuy{khu MkkÚku rzLkh ÷uðkLkwt níkwt. íkuyku{khkÚke 30 ð»ko MkerLkÞh níkkt. 66 ð»koLkeðÞu nu÷Lk øk÷eo {khkÚke ÞwðkLk yLkuíkksøkeMk¼h ÷køkíkkt níkkt. nwt Úkkfe økEníke Ãkhtíkw íkuyku {æÞhkºku zkLMkV÷kuh Ãkhsðk íkíÃkh níkkt.

Ãkhtíkw Mk{Þ çkË÷kíkku økÞku. 1996{kt‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’ {uøkurÍLkLkwt MkhõÞw÷uþLk½xðk ÷køÞwt. nu÷Lk øk÷eo çkúkWLkLkkðkt[fkuLke yr¼hwr[ MkkÚkuLkku íkk÷{u÷ ½xðk÷køÞku. 1997{kt nu÷Lk øk÷eo çkúkWLku‘fkuM{kuÃkkur÷xLk’ {uøkurÍLkLkkt yurzxh ELk[eVLkku nkuÆku Akuze ËeÄku íku ÃkAe íku{LkwtMÚkkLk çkkuLke Vw÷hu Mkt¼kéÞwt. y÷çk¥k,íku{Lkk {uøkurÍLkLke yktíkhhk»xÙeÞykð]r¥kykuLkkt yurzxh íkhefu [k÷w hÌkkt.ÃkkA÷e ðÞ{kt íkuyku íku{Lke ykurVMk{kt çkuMkeþktríkÚke fk{ fhíkkt hÌkkt. íku{Lke f[uheLkeËeðk÷ku økw÷kçke-rMkÕfe htøkLke níke. íku{LkefkÃkoux Ãkh yuBçkúkuRzhe îkhk WÃkMkkððk{ktykÔÞwt níkwt: “Good girls go toheaven./ Bad girls goeverywhere” nu÷Lk øk÷eo çkúkWLkLkwtyðMkkLk ÚkÞwt íÞkhu íkuyku 90 ð»koLkktníkkt.

www.devendrapatel.in

fur÷zkuMfkuÃkyu Mk{Þ{kt s yíÞkhu ¼w÷kE økÞu÷k

fu ¼w÷kíkk síkk, ðLkw ÃkktÄe, LkkLkk÷k÷òuþe yLku fLkw yzkMke suðk ðkíkkofkhkuçkhkçkh ðt[kíkk níkk.

suLke yuf[¢e Mk¥kk níke yuðe [¢ðíkeoðkíkko fu{ rð÷kE økE? ðkíkkoyku íkku yksu

Ãký ÷¾kÞ Au yLku ÷¾kíke hnuþu, ÃkýyuLkwt íkus nðu Ãknu÷ktLkk suðwt hÌkwt LkÚke.

fkhý fu yuLkku ðk[fðøko hÌkku LkÚke.ðkíkkoLkku Mkwðýofk¤ òýu fu Ãkqhku ÚkE økÞkuAu.

ykðwt çkLkðkLkkt ½ýkt fkhýku Au. yuLke[[ko{kt ynª Lknª Qíkhwt. yksu Ãkýðkíkkoyku ÷¾kÞ Au. çkk÷ ðkíkkoyku Ãký÷¾kÞ Au, Ãkhtíkw yuLku ðkt[Lkkh rð¢{ suðktçkk¤fku Au ¾hkt fu su çkÃkkuhLkk Mk{ÞuÃkkzkuþeLkk ½hu sELku f÷kfku MkwÄe ðktåÞkfhu? yksu su Akufhk-Akufhe ðkt[u Au yufkur{õMk ðkt[u Au.

ÃkrhfÚkkyku ðkt[u Au yLku Úkkuze {kuxeô{h nkuÞ íkku nuhe Ãkkuxh ðkt[u Au yLku yuÃký su{Lkkt {k-çkkÃku ÃkiMkk ¾[eoLku yuðktÃkwMíkfku ðMkkÔÞkt nkuÞ yu s. ÃkkzkuþeLku íÞktíkku Xef Mfq÷Lke ÷kRçkúuhe{kt Ãký òuVhrsÞkík sðwt Ãkzu yu{ Lk nkuÞ íkku fkuý,fux÷kt òÞ Au?

yksLke ÞwðkLk ÃkuZe ðkt[ðkLkk çkË÷uMk‹Vøk fhðkLkwt ðÄkhu ÃkMktË fhu Au. òuyu{Lku xÃkkuhðk{kt Lk ykðu íkku f÷kfku MkwÄefBÃÞwxh fu xeðe Mkk{u çkuMke hnu Au.

yksu Ãký Mkkhe ðkíkkoyku yLkuLkð÷fÚkkyku ÷¾kÞ Au, Ãkhtíkw yksLkk÷u¾fLkk nkÚk{ktÚke Ëkuh Aqxe økÞku Au.çkòhLke heíku òuEyu íkku yksu çkòh÷u¾fLkwt LkÚke, Ãkhtíkw «fkþfLkwt Au. yksu¼køÞu s fkuE ÷u¾fLkk ðkíkkoMktøkúnLke çku fuyZe nòh Lkf÷ku AÃkkÞ Au. nS rËðk¤eytfku{kt çkeò ÷u¾ku MkkÚku ðkíkkoykuAkÃkðkLkku rhðks Au yux÷u ÷u¾fkuLkuyk{tºkýku {¤u Au, Ãkhtíkw yu íkku yuf rËLkfe Mkw÷íkkLke Au!

ðk[fLke yLku ÷u¾fLke ðkík fhíkeð¾íku nwt ðkíkko, Lkð÷fÚkk WÃkh yux÷k{kxu ¼kh {qfwt Awt fu yu{kt s SðLkLkwt Mkk[wt«rík®çkçk rÍ÷kÞwt nkuÞ Au. WÃkhktík yuðkt[íke ð¾íku ðk[f Ãkkuíku yu{kt ykuík«kuíkÚkE þfu Au. Mkk[e MkkrníÞf]rík ðk[fLku½zu Au. yu{kt çkkuÄ LkÚke nkuíkku Aíkktðk[fLkk SðLkLku çkË÷ðkLke yu{kt þÂõíknkuÞ Au.

Ãkhtíkw, ykøk¤ fÌkwt íku{ yksLkk÷u¾fLku «fkþf WÃkh ykÄkh hk¾ðku ÃkzuAu. yu s heíku yuLku rððu[fku yfkË{eyku,MkkrníÞ Ãkrh»kËku yLku yLÞ MkkrníÞMktMÚkkyku, ÞwrLkðŠMkxe{kt ÃkkXâÃkwMíkfkuLkeÃkMktËøke fhLkkhkyku WÃkh ykÄkh hk¾ðkuÃkzu Au. yksu Ãký y{wf {krMkfku{kt yLkuMkk{rÞfku{kt ‘ðkíkko’ rðþu [[ko ÚkkÞ Au,Ãkhtíkw yu{kt ðÄkhu íkku {k{fkykuLkef]ríkykuLkku s WÕ÷u¾ ÚkkÞ Au. “nwt íkkheÃkeX Úkkçkzwt yLku íkwt {khe ÃkeX Úkkçkz.”yuðwt [kÕÞk fhu Au yLku su çkeòLke ÃkeXÚkkçkze Lk þfu yuLke ÃkeX ÚkkçkzðkLke íkkuËqh hne yuLkk ™k{Lkku WÕ÷u¾ Ãký õÞkhuÞÚkíkku LkÚke.

ykðe ÂMÚkrík{kt ðkíkko-Lkð÷fÚkk fuLkkxâ f]ríkyku Vk÷eVq÷e Lk þfu yuMðk¼krðf Au. su f]ríkyku MkeÄe ðk[fÃkkMku ÃknkU[e Lk þfu yuðe f]ríkyku {ktË÷es hnu Au.

yLku ðk[fLku hMk íkhçkku¤ fhíke‘Lkð÷fÚkk’Lkku rð[kh fheyu íkku yuLkeÂMÚkrík Ãký ¾kMk Mkkhe LkÚke. yksLkk ¾qçks ðt[kíkk ÷u¾fkuLku ËirLkfku{kt Lkð÷fÚkkLkeÃkMktËøke fhLkkhkyku WÃkh ykÄkh hk¾ðkuÃkzu Au. ykÃkýu íÞkt nS ËirLkfÃkºkkuLkeMkkÃíkkrnf ykð]r¥kyku{kt Lkð÷fÚkkAkÃkðkLkku rhðks Au. WÃkhktík çku-ºkýyXðkrzfku Ãký nÃíkkðkh Lkð÷fÚkkykuAkÃku Au, Ãkhtíkw yu{ktLkk fÞk ÷u¾fLkeLkð÷fÚkk nÃíkkðkh Lk AÃkkE nkuÞ Aíkkt«fkþf yuLke yZe ºký nòh Lkf÷

AkÃkðk íkiÞkh ÚkkÞ Au? fÞk ÷u¾f fu÷ur¾fk yuðe Lkð÷fÚkk ÷¾ðkLke ®n{íkfhu Au?

{khk yLkw¼ðLke ðkík fhwt íkku, yuðeLkð÷fÚkkyku {U ÷¾e Au - ‘{kxeLke[kËh’, ‘ðu¤kLkkt ðAqxâkt’, ‘ÄwB{Mk’,‘Lkk{ Äe{uÚke ÷uòu.’ ‘¾u÷’, ‘çktÄLkøkh¼køk-1-2’ (fw÷ Ãkus 1350) ‘yïËkuz’ðøkuhu yu heíku ÷¾kÞu÷e Lkð÷fÚkkyku Au,su «fkþfkuyu AkÃke Au yLku ykð]r¥kykuÃký çknkh Ãkkze Au.

yíÞkhu Ãký ËirLkfku{kt nÃíkkðkh AÃkkíkeLkð÷fÚkkyku rMkðkÞLke Lkð÷fÚkkykuAkÃkðk {kxu «fkþfku íkiÞkh Úkíkk nkuÞ Au.òu yuLkk ÷u¾fku Mkhfkh{kt fkuEf nkuÆkWÃkh nkuÞ, fkuEf MkkrníÞMktMÚkk furþûkýMktMÚkk MkkÚku Mktf¤kÞu÷k nkuÞ fuðu[ký{kt «fkþfLku WÃkÞkuøke ÚkE þfu íku{nkuÞ, fkhý fu yksu s{kLkku YrÃkÞkLkku Au.yksu fhkuz çku fhkuz íkku òýu fkuErnMkkçk{kt LkÚke. ykðe ÂMÚkrík{kt «fkþfkuÃký ðÄw YrÃkÞk {¤e þfu íku{ nkuÞ yuðku{k÷ íkiÞkh fhðkLkwt s rð[khu Au. «fkþfkuÃkkMkuÚke ykÃkýu ‘MkkrníÞ Mkuðk’Lke ykþk Lkhk¾e þfeyu, Ãkhtíkw ÃkwMíkf «fkþLkLkkuÔÞðMkkÞ çkeò ÔÞðMkkÞ fhíkkt swËku Au.yuLke MkkÚku ‘MkhMðíke’Lkwt Lkk{ òuzkÞu÷wt Au.yu Lkk{ yøkkW õÞkhuÞ ykx÷wt y¼zkÞwtnkuÞ yuðwt ÞkË LkÚke. yksLkk {kýMkLkuykÞwðuoË{kt suLku ¼M{f hkuøk fnu Au yuðkuhkuøk ÷køkw Ãkzâku Au. fnu Au fu, suLku¼M{f hkuøk ÷køkw Ãkzâku nkuÞ yu {kýMkøk{u íkux÷wt ¾kÞ íkkuÞ yuLke ¼q¾ {xíkeLkÚke. ykLkku ytík õÞkhu ykðþu yu ykÃkýuòýíkk LkÚke.

ÃkwMíkf{u¤kyku Úkþu, yu{kt ÷k¾kuYrÃkÞkLkkt ÃkwMíkfku Ãký ¾Ãkþu yLku {kuxktþnuhkuLke yLku AuðkzkLkkt LkkLkkt økk{kuLke÷kRçkúuheyku{kt ÃkwMíkfku ¾zfkþu Ãký ¾hkt,Ãkhtíkw yu ÃkwMíkfku ðt[kþu Lknª. ykLkku yÚkoyu fu Mkhfkh øk{u íkuðe Mkkhe ÞkusLkkykufhu Ãký yu ÞkusLkkyku ÷kufkuLku ðkt[íkk fheþfíke LkÚke. ½kuzkLku ík{u LkËefktXu ÷E sEþfku Aku, Ãkhtíkw Ãkkýe Ãkeðzkðe þfíkkLkÚke.

ykÃkýu RåAeyu fu fhkuzkuøkwshkíkeykuLke {kík]¼k»kk økwshkíkeLku yuðe{kíkçkh MkkrníÞf]ríkyku yLku {kíkçkhðk[fku {¤e hnu!

ykx÷wt ÷ÏÞk ÃkAe yuf AuÕ÷e ðkíkfne Ëô. nwt nt{uþkt ykþkðkËe hÌkku Awt,yux÷u {Lku ©Øk Au fu ‘ðkíkko’, ‘fÚkk’õÞkhuÞ {hðkLke LkÚke. yu rðþu Úkkuzwt÷¾ðkLke RåAk Au. õÞkhu ÷¾kþu fkuLku¾çkh?! (÷ÏÞk íkk. 8-9-2012, Mkkûkhíkk rËLk)

{{uuLLkkuuss{{uuLLxxíkk÷e{{kt Ãký Lkðk ykÞk{ku W{uhe

økúknfLku ykLktËrð¼kuh fhðkLkk WÃkkÞkuþkuÄe fkZu Au. Ôn÷oÃkw÷ ftÃkLkeyu íkuLkk MkuÕMkrð¼køkLkk «ríkrLkrÄykuLku Úkkuzk rËðMkku{kxu yuf Vk{o nkWMk{kt s hkÏÞk suÚkeíkuyku íku{Lke òíku s Ôn÷oÃkw÷Lke[esðMíkwyku-hur£shuxh, rzþ-ðkìþh,{kE¢kuðuð, ðkìþMko, zÙkÞMko, fq®føk huLsLkkuMðÞt WÃkÞkuøk fhe íkuLke ¾krMkÞíkku-¾k{eyku ðÄw Mkkhe heíku Mk{S þfu.

økúknfLku ykLktËrð¼kuh fhðkLkwt fk{yux÷wt Mkh¤ LkÚke, fkhý fu økúknfLkkuík{khe MkkÚkuLkku yuf ð¾íkLkku Mkw¾ËyLkw¼ð, çkeS ð¾íku íkuLke yÃkuûkk çkLkesíkku nkuÞ Au. «íÞuf ð¾íku íkuLke yÃkuûkkLkuyktçku yu heíku [esðMíkwLke fu MkuðkLkeÕnký fhe, ík{u íkuLku su{ su{ykLktËrð¼kuh fhíkk òyku, íku{ íku{

W¥khku¥kh íkuLke yÃkuûkkLkku Míkh Ãký Ÿ[kusíkku nkuÞ Au, íkuÚke økúknfLkeykLktËrð¼kuhíkk W¥khku¥kh Ÿ[u síkwt yuðwt,økríkþe÷ ÷ûÞ Au yLku yux÷u íkku ftÃkLke{kxu yuf ÃkzfkhYÃk Au.

«ÏÞkík y{urhfLk ÷ur¾fk {kÞkyuLsu÷w, suýu yLkuf ykí{ð]¥kktíkku ÷ÏÞktAu. íku fnu Au fu, “people will forgetwhat you said, people will forgetwhat you did but people will neverforget how you made themfeel.”

(÷u¾f RÂLMxxâqx ykìV {uLkus{uLx,rLkh{k ÞwrLkðŠMkxe{kt «kuVuMkh Au.)

arvind@imnu.ac.in

fku{Mko ffkuLkohrhÍðo çkìLfu yíÞkh MkwÄe íkuLkwt ð÷ý

ò¤ðe hkÏÞwt Au. fzf LkkýkLkeríkLkuð¤øke hne Au. nðu ÂMÚkrík çkË÷kE Au.Lkkýk¾kíkkLkku nðk÷ku Ãke. r[ËBçkh{uMkt¼kéÞku íkuLkkÚke Mk{efhý çkË÷kE þfuAu. AuÕ÷k yuf {rnLkk{kt rhÍðo çkìLfLkkøkðLkohLku çku-ºký ð¾ík rËÕneLkwt ‘íkuzw’ykðe økÞwt Au. Lkkýk«ÄkLk ykŠÚkfrðfkMkLku Mkíkus fhðkLke fðkÞík{kt rhÍðoçkìLfLku Mkr¢Þ ¼qr{fk ¼sðu íku{ RåAu Au.ÔÞksËh fu huÃkkuhux{kt ½xkzkLkk rðfÕÃkíkhefu MkeykhykhLkk Ëh{kt ½xkzkLkeÞþõÞíkk rð[khkÞ Au. yk Ëh ½xðkÚkeçkìLfkuLku Íehku rhxLko ykÃkíkwt su ¼tzku¤rhÍðo çkìLf ÃkkMku Au íku rÄhký ykÃkðk {kxuWÃk÷çÄ çkLkþu. íku{Lke V®Lzøk fkuMx ½xþuíkuLke ykz-yMkh{kt ÔÞksËh Ãký yktrþfheíku Lke[k sE þfu Au. ðzk«ÄkLkLkeykŠÚkf Mk÷knfkh Mkr{ríkLkk ðzk zkì. Mke.htøkhksLku rhÍðo çkìLf xqtf{kt Mkeykhykh½xkzþu yuðe ykþk ÔÞõík fhe Au, íku ykMkt˼o{kt çknw Mkq[f Au. huÃkkuhux ½xu fu ÃkAeMkeykhykh ½xu, yk çktLku ÂMÚkrík{ktrÄhký Ëh ½xþu fu fu{, fux÷ku ½xþu íkuLke¾çkh LkÚke, Ãkhtíkw ÚkkÃkýËh íkku sYh½xþu.

yyuuxx ÷÷kkMMxxLke[ku ÔÞksËh ykŠÚkf rðfkMkLke

økuhtxe nkuík íkku ÃkAe ÞwhkuÃk-y{urhfkLke{tËe õÞkhLkeÞ ¼køke økE nkuík.

- {kfo Vuçkhapatel3110@yahoo.com

{Lkkuð ]r¥khnuðkLke ÞkíkLkkyku ¼kuøkððkLke ykðe

hne Au. fkuBÞwLk÷ hkÞxTMk nkuÞ fuAqxkAðkÞk rfMMkkyku nkuÞ, økUøkhuÃkrLknk¤LkkhkykuLke ÞkíkLkkyku ÃkkhkðkhyLku ytíkneLk nkuÞ Au. ‘fku-rðÂõx{’ WVuoMknÃkerzík ÔÞÂõíkyu su ¼kuøkððkLkwt ykðuAu íku ‘{Lkku{Lk’ yLku ‘ytËhLkwt’ nkuÞ Au.íkuLku ÃkkuíkkLke MkkÚku hnu÷e †eLku çk[kððkÃkkuíku ftE Lk fhe þõÞkLkwt Ëw:¾ yLku røkÕxnkuÞ Au.

yk yÃkhkļkð õÞkhuf ð»kkuo ÞkËkÞfkyku MkwÄe {LkLku fkuíkhíkku hnu Au.rðÂõx{Lke su{ s ‘fku-rðÂõx{’ Ãký íkeðúníkkþk, WËkMke, ÷k[khe, rLkhkþk, ø÷krLkðøkuhuLkku ¼kuøk çkLke þfu Au. yk yðMÚkkLku‘ÃkkuMx xÙku{urxf MxÙuMk rzMkykuzoh’ íkhefuyku¤¾ðk{kt ykðu Au. su{kt rðÂõx{ (Þkfku-rðÂõx{)Lku ð»kkuo MkwÄe rçknk{ýktMkÃkLkkt, þkherhf Ëw¾kðk, Ëw½oxLkkLke ÞkËku,^÷uþçkuf, ykí{níÞkLkk rð[khku,yrLkÿk, LkehMkíkk ðøkuhu Mkíkkðíkk hnu Au.fku-rðÂõx{ õÞkhuf rðÂõx{ fhíkktÞðÄkhu ÞkíkLkksLkf yLkw¼ð fhu Au, fu{fu rðÂõx{ «íÞu MðsLkku íkÚkk yLÞku

Ãkkhkðkh MknkLkw¼qrík Ëþkoðíkk nkuÞ Au.ykÚke fku-rðÂõx{ ¼w÷kE òÞ Au Þk íkkunktrMkÞk{kt Äfu÷kE òÞ Au. ð¤e, ‘fku-rðÂõx{’Lku fux÷ktf ÷kufku {Lkku{Lk ‘rðhkuÄLk fhðk çkË÷ sðkçkËkh’ Ãký XuhðíkknkuðkLku fkhýu íkuykuLke ÞkíkLkk{kt ðÄkhkuÚkkÞ Au. íkuykuLke ÃkezkLkku ynuMkkMk yLÞku¼køÞu s fhe þfu Au.

‘fku-rðÂõx{Lku’ ÷ktçkk økk¤uykí{rðïkMkLkku y¼kð, MkuÕVr¢rxrMkÍ{, MkkurþÞ÷, yuLfÍkExe,ûkku¼, ykí{ÃkezLk ðøkuhu suðeyLkw¼qríkyku Ãký ÚkE þfu Au. íku{kt Ãký òuíkuykuLkwt yk çkLkkð Ãknu÷ktLkwt ÔÞÂõíkíðytík{wo¾e, yÕÃkrðfrMkík Þk {tË nkuÞ íkkuíkuyku WÃkh økt¼eh {kLkrMkf çke{kheykððkLkwt òu¾{ Q¼wt ÚkE þfu Au. {U yuuðkurfMMkku òuÞku Au, su{kt økUøkhuÃkLkku ¼kuøkçkLku÷ †e íkuLke MkkÚku çkLkkð ð¾íkuWÃkÂMÚkík hnuLkkh Ãkwhw»kLku ykïkMkLk ykÃkehne nkuÞ.

‘fku-rðÂõx{’ «íÞu Mk{ksu òøk]íkÚkðkLke sYh Au. íkuLku hzeLku n¤ðku ÚkðkËuðku sYhe Au. íkuLke ÃkezkLkwt hufÂøLkþLkÃký íkuLku þkíkk ykÃkþu. íkuLkwt ‘{uLx÷fuÚkkMkeoMk’ sYhe Au. íkuLke MkkÚkuMk{sËkheÃkqðof ðíkoðwt sYhe Au. òu íku‘rðÂõx{’Lkku «u{e-Ãkrík fu rVÞkLMk nkuÞ íkkuíkuLke òíkeÞ ®sËøke{kt ykøk¤ síkkt ¾÷u÷Q¼e ÚkE þfu Au. íkuLkwt ‘LkðoMk çkúufzkWLk’fu ‘MkkEfkurxf çkúufzkWLk’ Ãký ÚkE þfuAu. suLkk rðÂõx{ MkkÚkuLkk «ýÞMktçktÄkuWÃkh yk yýçkLkkðLke økt¼eh yMkhkuÃknkU[e þfu Au. yufMxÙe{ rfMMkkyku{kt‘fku-rðÂõx{’ ykí{níÞk fu Ãkkøk÷ÃkýkMkwÄe Ãký ÃknkU[e sE þfu Au. íkuykuõÞkhuf níkkþkÚke Ëqh sðk þhkçk fuÄq{úÃkkLkLkk ÔÞMkLke Ãký çkLke sE þfu Au.‘fku-rðÂõx{’ yLku ‘rðÂõx{’ ðå[uLke‘MkuõMÞw÷ EÂLx{Mke’ yu økUøkhuÃk çkkËLkkuMkkiÚke zu÷efux {wÆku çkLke hnu Au.

fku-rðÂõx{u yk ðu¤k ÃkkuíkkLku yLku ¼kuøkçkLkLkkh †eLku yu{ çktLkuLku yuMkxo fhðkLkkhnu Au. íku òu {LkÚke MðMÚk, ÃkrhÃkfð nkuÞyLku yk½kík{ktÚke çknkh ykðe økÞku nkuÞíkku s yk fkÞo Mkkhe heíku Ãkkh Ãkkze þfuAu. su{ ËkYLkk ÔÞMkLkeLke ÃkíLke ‘fku-yurzõx’ nkuðkÚke ‘yurzõx’Lke LkþkLke xuðMkkÚku Mktf¤kÞu÷e nkuÞ Au. íku s heíku ykyýçkLkkð çkkË ‘fku-rðÂõx{’LkeòíkeÞíkk, {kLkrMkfíkk yLku Mkk{krsfíkkík{k{ rðÂõx{ MkkÚku fkuE Lku fkuE heíku÷ktçkk økk¤k MkwÄe Mktf¤kÞu÷k hnu Au.

fuð¤ yÃkðkËYÃk rfMMkk{kt s yuðwtçkLku Au fu rVÕ{Lkk nehkuLke su{ ‘fku-rðÂõx{’ økUøk hurÃkMxkuLku þkuÄe þkuÄeLku«ríkþkuÄ (çkË÷k)Lke ykøk{kt þufkELkuíkuykuLku ¾ík{ fhðkLkwt Lk¬e fhu Au. ykÚkeQ÷xwt {kuxk ¼køkLkk f{LkMkeçk rfMMkk{kt‘fku-rðÂõx{’ ‘ykÂMíkf’{ktÚke Ãk÷xkELku‘LkkÂMíkf’ Þk íkku «ku-÷kEV{ktÚke çkË÷kELku‘yurLx-÷kEV’ ÚkE síkk òuðk {¤u Au. ykËw½oxLkkLku SðLkLke fzðe ðkMíkrðfíkkøkýeLku Äe{u Äe{u yu{ktÚke çknkh ykðeLkku{o÷, Mkh¤ SðLk Sðíkk ÚkE sLkkh‘fku-rðÂõx{’ {LkÚke {sçkqík fneþfkÞ.

®[íkLkLke ÃÃk¤uíkuLke Ëhfkh LkÚke fhíkk, [kuÚkkyu fÌkwt

fu ík{khk y{wf þçËku y{Lku íkehLke su{ðkøÞk Au... çkeò ÷kufkuyu Ãký swËe swËeðkíkku fhe yLku fÌkwt fu òu ík{khk{ktykx÷k [uLSMk ÚkE òÞ íkku ík{khk suðwtfkuE Lk çkLke þfu. yrÄfkheyu AuÕ÷u fÌkwtfu, ÚkUõMk Vkuh LkkEMk Vuhðu÷ røk^x. ykE

«kur{Mk, nwt yk çkÄk{kt ÃkrhðíkoLk ÷kðeþyLku ¼rð»Þ{kt ßÞkhu {khe LkðesøÞkyuÚke rðËkÞ ÷uðkLke nþu íÞkhu {khkrðËkÞ Mk{khkun{kt yk{ktÚke yufuÞ ðkík{khk{kt Lknª nkuÞ.

ík{khku yurxxâwz s ík{Lku Mkkhk-LkhMkk, MkV¤-rLk»V¤, ÷kÞf-økuh÷kÞffu r«Þ-yr«Þ çkLkkðu Au. ykÃkýu fkuELkuykÃkýe ¾k{e ÃkqAíkkt LkÚke yLku fkuE fnuíkku ykÃkýu MknLk fhe þfíkk LkÚke. fkuELkeðkík Mkkt¼¤ðe yu MkkiÚke {kuxe f¤k Au. {LkuçkÄe s ¾çkh Ãkzu Au, ík{khu ftR fnuðkLkesYh LkÚke, yuðku yurxxâwz hk¾þku íkku÷kufku ík{Lku Mkk[e ðkík fnuðkLkwt çktÄ fheËuþu.

{kºk Mkkhe ðkík fnuðkðk¤k ÷kufkurhMfe nkuÞ Au. MkkÚkkuMkkÚk yu Ãký sYhe Aufu ík{u ík{khk ÷kufkuLku yux÷e MÃkuMk ykÃkkufu yu ÃkkuíkkLkk rË÷Lke ðkík ¾wÕ÷k rË÷u fheþfu.

ykÃkýu su {kLkíkk nkuEyu yu çkÄwt sMkk[wt nkuÞ yu sYhe LkÚke. nk, ykÃkýuykÃkýe Ëhuf ykËíkku yLku Mð¼kð çkË÷eþfíkk LkÚke. Ãký su çkË÷e þfkÞ yuðwtnkuÞ íkuLku çkË÷ðk{kt ftE «kuç÷u{ nkuíkkuLkÚke. Ëhuf {kýMk{kt Úkkuzkf ðÄw MkkhkÚkðkLke ûk{íkk nkuÞ s Au. ykur÷ÂBÃkfh{íkkuíMkð ÃkAe yuf ¾u÷kzeyu fnu÷e ðkíkMk{sðk suðe Au. íkuýu fÌkwt fu økkuÕzLk y™urMkÕðh ðå[u {kºk Úkkuzef ûkýkuLkku s VfonkuÞ Au, ík{khu çkMk yu çku-[kh Ãk¤Mkt¼k¤e ÷uðkLke sYh nkuÞ Au. çkuxh y™uçkuMx, çku{ktÚke fuðk hnuðwt yu ík{khu Lk¬efhðkLkwt nkuÞ Au.

fkuE ÃkhVuõþLk yufË{ MkeÄwt s ykðesíkwt LkÚke. çkÄkt s rLkþkLk yufË{ÃkhVuõx xkøkuox Ãkh ÷køkíkkt LkÚke. MkíkíkMkwÄkhku s {kýMkLku ÃkhVuõx çkLkkðu Au.ík{khe Lkçk¤kELku nxkðe Ëku yux÷u ík{kheMkçk¤kE ykuxku{urxf çknkh ykðþu. Vq÷LkwtÍkz ðkðku íkku MkkÚkkuMkkÚk ½kMk Ãký QøkeLkef¤íkwt nkuÞ Au. Vq÷Lku ¾e÷ððk {kxu ½kMkËqh fhðwt Ãkzu Au. ykÃkýe ®sËøke{kt yLkuykÃkýe {kLÞíkkyku{kt Ãký òu MkkVMkVkELk fheyu íkku ½kMk Qøke Lkef¤u Au y™uçkkðk Ík¤kt çkkÍe òÞ Au.

{U çkÄwt fhe ÷eÄwt yLku nwt su fhwt Awt yus çkuMx Au yuðwt ßÞkhu fkuE {kLkðk ÷køkuíÞkhu íkuLkku rðfkMk yxfe òÞ Au. {kuxk¼køku {kýMk ÃkkuíkkLke òíkLku s çkktÄe ÷uíkkunkuÞ Au. ÃkkuíkkLke Mke{k Ãkkuíku s Lk¬e fhe÷uíkku nkuÞ Au. ®sËøke{kt økku÷ Mkux fhku Ãkýòu yu økku÷ ðnu÷ku Mkux ÚkE òÞ íkku ðÄwŸ[ku yLku y½hku økku÷ Lk¬e fhku.

MktçktÄku{kt Ãký yuðwt s nkuÞ Au. MkkðLkkLke y{Úke ðkík s Lkzíke nkuÞ Au.ík{khe ÔÞÂõík{kt ík{Lku þwt LkÚke øk{íkwt? yurð[kh fhòu. ÃkAe Úkkuzkuf yu rð[kh Ãkýfhòu fu yuLkk{kt Mkkhwt þwt Au? ½ýwt {¤eykðþu. ík{u yuLke ¾k{eLku LkshytËksfhku íkku íkuLke MkkhÃk s Ëu¾kþu Ãký ykÃkýuyu LkÚke òuíkk. yk¾k MkVuË fÃkzk{kt yuffk¤ku zk½ s ykÃkýLku Ëu¾kíkku nkuÞ Au yLkuykÃkýu ykÃkýe Lksh íÞktÚke ¾Mkuzíkk sLkÚke. ®sËøke{kt shkf Lksh, shkf ðíkoLky™u shkf rð[kh çkË÷e þfkÞ íkku yk¾e®sËøke çkË÷e þfku Aku. Úkkuzkf çkË÷kðçkÄk ÷kufku{kt þõÞ Au. økktX Akuze Lkk¾kuíkku s {kuf¤kþ yLku n¤ðkþ Úkþu. ¾hkçkftE s LkÚke, òu Mkkhwt s òuðkLke ík{kheíkiÞkhe nkuÞ íkku.

AuÕ÷ku MkeLk: {LkLke þktrík yLkwfq¤ÃkrhÂMÚkríkyku îkhk Lknª, Ãkhtíkw yktíkrhfÃkrhðíkoLk îkhk «kó fhðe òuEyu.

- ©e {kíkkSkkantu@gmail.com

CMYK

CMYK

hrððkh, 16 MkÃxuBçkh, h012

yLkwMktÄkLk

www.sandesh.com 4

rËÔÞuþ ÔÞkMkÍehku yðh

yk

«kËurþf ÃkûkkuLkwt «¼wíð ðæÞk ÃkAe hk»xÙeÞ Ãkûkku økXçktÄLk fÞkorðLkk Mkhfkh h[e þfíkk LkÚke. fkìtøkúuMk -¼ksÃkLke yk {sçkqheLkku÷k¼ «kËurþf Ãkûkku WXkðíkk hÌkk Au. økXçktÄLkLkk Ëkuh{kt rðhkuÄÃkûk fhíkkt íkku MkkÚke ÃkûkÚke ‘Mkk[ððwt’ Ãkzu yuðe ÂMÚkrík Au!

fkìtøkúuMkLkk MMkkÚke ÃÃkûkku ¼ksÃkLkk MMkkÚke ÃÃkûkkuík]ý{q÷ fkìtøkúuMkzeyu{fuyuLkMkeÃkeLkuþLk÷ fkìLVhLMkykhyu÷zeykhsuze (çknkhÚkeMk{ÚkoLk)

÷kusÃkk (çknkhÚkeMk{ÚkoLk)MkÃkk (yrLkrùíkMk{ÚkoLk)çkMkÃkk (yrLkrùíkMk{ÚkoLk)

sË (Þw)rþðMkuLkkyfk÷e ˤxeykhyuMkyMk{ øký Ãkrh»kËsLkíkk Ãkkxeo

Lkkøkk÷uLz ÃkeÃkÕMk£txÍk{w{kuyuykEzeyu{fu(yrLkrùíkMk{ÚkoLk)

MkkÚke ÃÃkûkku ççkÄu MMkh¾k!

divyeshvyas.amd@gmail.com

{khk r«Þ sðknh÷k÷,y{ËkðkËÚke Ãkhík rËÕne ykÔÞkuyLku {kºk 15 r{rLkxLke xqtfe

LkkurxMkÚke çkku÷kðkÞu÷e furçkLkuxLker{®xøk{kt {khu nksh hnuðkLkwt ÚkÞwtyu{kt ¾hu¾h ykuAk Mk{ÞLkk ÷eÄu nwtr{®xøkLku ÷økíkk fkøk¤kuLkkuyÇÞkMk fhe þõÞku Lknkuíkku. yuçkkçkíkLkku {Lku ¾uË Au yux÷u {LkuÚkÞwt fu {khk {Lk{kt su rð[khku[k÷e hÌkk Au yuLkkÚke nwt ík{Lkuyðøkík fhkðwt yuðe {khe RåAkAu.

nwt ík{k{ ÃkºkÔÞðnkh ðkt[e økÞkuAwt, Ãkhtíkw {khu ¾uË MkkÚku fnuðwt Ãkzu Aufu yu ÃkºkkuLkku yÇÞkMk fhíkk yu{ sýkÞAu fu [eLke Mkhfkh yLku ykÃkýk [eLk¾kíkuLkk yu÷[e ðå[u fkuE íkk÷{u÷ fuMk{sqíke ÚkE sýkíke LkÚke. ykÃkýk þktrík{kxuLkk RhkËkykuLku [eLke Mkhfkhu[k÷kfeÚke ŸÄk ðkéÞk Au. {khe yuðe÷køkýe Au fu [eLke Mkhfkh ríkçkuxLkeMk{MÞk þktríkÃkqýo {køkuo n÷ fhðk {køku Auyuðku ¾kuxku ¼hkuMkku Lku ¾kuxku ykþkðkËykÃkýk yu÷[eLkk {Lk{kt XktMkeLku ¼he Ëuíkkyuf ¼ú{ Q¼ku fÞkou Au. yu{kt fkuE þtfkLkÚke fu ¼khík-[eLk ðå[uLkk ÃkºkÔÞðnkhLkkMk{Þøkk¤k Ëhr{ÞkLk [eLk (ykÃkýLku¼ú{{kt hk¾eLku) LkuÃkk¤ WÃkh yk¢{ýfhðkLkk «ÞkMkku Ãkh æÞkLk furLÿík fhehÌkwt níkwt. {khwt íkkhý yuðwt Au fu [eLkLkkyk¾he Ãkøk÷k{kt ÄiÞoLkku y¼kð Au. ykÃkrhÂMÚkríkLke fhwýíkk yu Au fu ríkçkuxe«òyu ykÃkýk{kt rðïkMk Lku ¼hkuMkku {qõÞkuAu. íkuyku ykÃkýk {køkoËþoLk Ãkh [k÷ðkLkwtÃkMktË fhu Au, Ãkhtíkw [eLkLke fwrx÷ hksLkeríkyLku yuLke ®nMkf [k÷{ktÚke ríkçkuxeykuLkuçk[kððk{kt ykÃkýu yþõÞ hÌkk Aeyu.AuÕ÷e ÃkrhÂMÚkrík òuEyu íkku ykÃkýuríkçkuxeykuLkk Ä{oøkwhw Ë÷kE ÷k{kLku ykÃkýu[eLkLke [wtøkk÷{ktÚke Wøkkhe Lknª þfeyu.[eLk su Ãkøk÷kt ÷E hÌkwt Au yu yLku yuLkeLkeríkyku ytøku su ¾w÷kMkk fhe hÌkwt Au yuòuELku ykÃkýk yu÷[e ¼khu ÔÞrÚkík Au.rðËuþ{tºkk÷Þu {kuf÷u÷k xur÷økúk{ ÃkhÚkeòýðk {¤u Au fu [eLk Mkhfkh íkhVLkehsqykíkku{kt ¼khík Mkhfkh ðíke su áZíkk,{¬{íkk Ëþkoððe òuEyu yuLkku y¼kðhÌkku Au Lku Q÷xwt ykÃkýe Mkhfkhu [eLkLkerçkLksYhe {kVe {køke Au.

AuÕ÷k fux÷kf {rnLkkyku Ëhr{ÞkLk

hrþÞkLke AkðýeLke çknkh hneLku ÞwLkkuMktMÚkk{kt [eLkLkk «ðuþ {kxu Íwtçkuþ[÷kððk{kt ykÃkýu yuf÷k Ãkze økÞk Aeyu.yLku Vku{kuoMkk xkÃkwLkk «&™ ytøkuy{urhfkLke ¾kíkhe {u¤ððk{kt Ãký yuf÷kÃkze økÞk Aeyu. Aíkkt Ãký [eLkLku ykÃkýerLk»ÃkûkíkkLke ðkík øk¤u Qíkhe LkÚke yLku[eLk ykÃkýLku þtfkLke Lkshu swyu Au. yux÷wts Lknª yuLke ykÃkýk {kxuLke þtfk ÚkkuzeËw~{Lkkðx{kt ÃkrhðŠíkík Úkíke sýkÞ Au.

ykÃkýu yks MkwÄe su ftE fÞwO AuyuLkkÚke nðu ykøk¤ ðÄe þfeþwt fu fu{ íkuytøku {Lku þtfk Au. ríkçkux{kt [eLke ÷~fheˤku ½qMke økÞk íku Mkk{uLkk ykÃkýkrðhkuÄLkk sðkçk{kt [eLku ykÃkýLku su AuÕ÷ku

xur÷økúk{ fÞkuo Au yu økwMíkk¾eLkku ãkuíkf Auyux÷wt s Lknª ykÃkýwt ð÷ý rðËuþeÃkrhçk¤ku îkhk «¼krðík nkuðkLkku yríkðktÄksLkf ykhkuÃk ykÃkýk Ãkh {qõÞku Au.yu{ ÷køku Au fu yu íkkhLke ¼k»kk yufr{ºkLke ¼k»kk LkÚke Ãký yuf ¼krðËw~{LkLke ¼k»kk çkku÷u Au.

yk Ãkùk˼q{kt ríkçkuxLkwt Lkk{kurLkþkLk¼qtMkkE síkk ykÃkýu fE ÃkrhÂMÚkrík{kt{wfkE sEþwt yu rð[khðkLkku yk Mk{Þ Au.RríknkMk Mkkûke Au fu ykÃkýu ¼khíkð»koLkeRþkLk MkhnË ytøku ¼køÞu s fËe ¾uðLkk

fhe Au fu ®[íkk fhe Au. yks MkwÄeW¥kh{ktÚke Úkíkkt fkuE Ãký yk¢{ýkuMkk{u rn{k÷Þ Ãkðoík{k¤k yuf y¼uãrfÕ÷ku çkLke hnu÷ Au.

ykÃkýu AuÕ÷e yÄeo MkËeËhr{ÞkLk ríkçkux MkkÚkuLke MkhnË yLkuÔÞkÃkkhe Mk{sqíke ytøku su þhíkku yLkuMk{sqíkeyku fheLku ÔÞðnkh [÷kðíkkníkk, yu ík{k{ þhíkku yLku rLkÞ{kuLku

[eLke Mkhfkh çknw xqtf Mk{Þ{kt sW÷kr¤Þku fheLku Vøkkðe Ëuþu yu{ ÷køku

Au. yk MktçktÄ{kt [eLkLke {n¥ðkfktûkk {kºkrn{k÷Þ Ãkðoík{k¤kLke ykÃkýe MkhnËíkhVLke ¾eýku yLku ÃknkzkuLkk Zku¤kð sLknª, Ãkhtíkw ykÃkýk ykMkk{Lkk {n¥ðLkk«Ëuþku Ãkh Ãký yuLkku y{tøk¤ zku¤ku hnu÷kuAu. [eLkLke {n¥ðkfktûkk çk{koLku Ãký Ãk[kðeÃkkzðkLke Au.

nsw íkku ykÃkýe Ãkrù{e yLku ðkÞÔÞMkhnËu (yux÷u fu LkðrLkŠ{ík ÃkkrfMíkkLk)íkhVÚke ¾íkhku nsw Ãknu÷ktLke su{ íkku¤kÞ AuíÞkhu W¥khLku RþkLk rËþk íkhVÚke [eLkeyk¢{ýLkku ¾íkhku hnu÷ku Au. yk{ MkËeykuçkkË Ãknu÷e ðkh ¼khíku yuf MkkÚku yuLke çku-çku MkhnËLke Mkwhûkk Ãkh æÞkLk furLÿíkfhðwt Ãkzþu. yksMkwÄe ykÃkýkt Mkthûkýˤkuuyu ÃkkrfMíkkLk fhíkkt MkðkÞk ÃkwhðkhÚkðkLke íkiÞkheyku fhe Au, Ãkhtíkw nðuykÃkýu W¥kh yLku RþkLk MkhnËu MkkBÞðkËe[eLkLkku Mkk{Lkku fhðk íkuLku ÷økíke MkthûkýˤkuLke íkiÞkheyku fhðe Ãkzþu, fu{ fu[eLkLkku ykÃkýk «ríkLkku ÔÞðnkh rçk÷fw÷r{ºkíkk¼Þkuo Ëu¾kíkku LkÚke.

{khwt íkkhý yuðwt Au fu yk ÃkrhÂMÚkríkyLku Mktòuøkku{kt ykÃkýu nkÚk òuzeLku fuyðZðLke ÂMÚkrík{kt çkuMke hnuðkLkwtykÃkýLku rçk÷fw÷ ÃkkuMkkÞ íku{ LkÚke.ykÃkýu þwt «kÃík fu rMkØ fhðk {køkeyuAeyu yu {kxu fE ÃkØrík yÃkLkkððe yuLkkuMÃk»x ¾Þk÷ ykÃkýe ÃkkMku nkuðku òuEyu.ykÃkýku WÆuþ fu æÞuÞ þwt nkuðku òuEyu íkuLk¬e fhðkLke rLkýoÞkí{fíkkLkku y¼kðykÃkýe LkeríkykuLkw t Ãkk÷Lk Lku y{÷fhðkLke rLk»V¤íkkÚke ykÃkýu Lkçk¤kÃkzeþwt yLku ykÃkýk ÃkhLkkt òu¾{ Lku¾íkhkyku ðÄe sþu.

r÷. ðÕ÷¼¼kE Ãkxu÷

Ãkýu íÞkt òÃkkLkLke MkkuLkefkuÃkkuohuþLk ytøku fux÷kf yuðwt

{kLku Au fu yk yuf xeðe çkLkkðíke ftÃkLkeAu, fux÷kf {kLku Au fu yu fu{uhk-÷uÃkxkuÃkçkLkkðíke ftÃkLke Au íkku fux÷kf yuðwt Äkhu Aufu yu yuf xeðe [uLk÷ ftÃkLke Au Ãký ykðkíkLkku ¾w÷kMkku ‘VkuçMko’ {uøkurÍLku çknwMkhMk heíku fÞkuo Au. VkuçMkoLkk òLÞwykhe-2012Lkk ytf{kt ÷ÏÞwt Au fu, “MkkuLkeËwrLkÞkLke yuf{kºk yuðe ftÃkLke Au fu suyuLxhxuL{uLx Mkufxh MkkÚku Mktf¤kÞu÷eík{k{ yux÷u fu çkkh MkŠðMk yLku [k÷eMk«kuzõx {uLÞwVuf[h fhu Au. ËwrLkÞkLke yufÃký ftÃkLke yk fk{ fhíke LkÚke.”

ðkík Mkku xfk Mkk[e Au. rVÕ{«kuzõþLkÚke ÷ELku rVÕ{ «kuMkuMkRrõðÃk{uLxTMk, fu{uhk, rVÕ{ yurz®xøk{kxuLkkt MkkuVxðuh yLku nkzoðuh, MkkWLxrMkMxBMk, MkkWLz Ãkq÷Mko, xeðe [uLk÷ yLkurVÕ{ rzMxÙeçÞwþLk MkwæÄkt MkkuLke økúqÃk fhuAu. MkkuLke ËwrLkÞkLke ºkeò LktçkhLke yuðeftÃkLke Au fu suLke ËwrLkÞkLkk ík{k{ Ëuþku{ktykìrVMk Au. MkkuLke ËwrLkÞkLke yuf{kºk yuðeftÃkLke Au fu suLkk økúqÃk{kt fw÷ 190ftÃkLkeyku ykðu Au. fkuE yuf sqÚk ykðzwt{kuxwt yLku ykðzk {kuxk V÷f Ãkh fk{fhíkwt nkuÞ yuðe yk yøkkW fkuEyufÕÃkLkk Ãký Lknkuíke fhe. MkkuLke fkuÃkkuohuþLkËwrLkÞkLkkt [kh nòhÚke ðÄw{uøkurÍLkLke fðhMxkuhe íkhefuÃkÂç÷þ ÚkE [qfe Au. økÞk ð»kuo‘xkR{’ {uøkurÍLku MkkuLke ftÃkLkeLku«kuzõx ykìV Äe MkuL[wheLkkuyuðkuzo ykÃÞku níkku. xkR{uykÃku÷k yktfzk {wsçk Ëh yufr{rLkxu MkkuLkeLkk ÃkuLkzÙkEðÚke{ktzeLku xeðe, ÷uÃkxkuÃk,fBÃÞwxhÚke ÷ELku MkkuLkeÃ÷uMxuþLkLke økuR{ MkwÄeLke fkuELku fkuE yuf «kuzõx {kfuox{ktðu[kÞ Au fu ¾heËkÞ Au.

þYykík yyuf ËËwfkLk{ktÚkeyuf LkkLkfze ËwfkLk{kt 530 zkì÷h

MkkÚku þY fhðk{kt ykðu÷e yk ftÃkLkeLkkuVkWLzh {Mkkhw Rçkwfk níkku. {Mkkhw ÃkkMkuykX yuBÃ÷kuÞe níkk, fk{ fhðkLke Äøkþníke Ãký ykx÷uÚke fk{ Ãkqhwt ÚkkÞ yu{Lknkuíkwt yLku yux÷u {Mkkhw çkeò s ð»kuoykurfyku {kurhxkLku ÃkkxoLkh íkhefu ÷EykÔÞku. íÞkhu yk ftÃkLkeLkwt Lkk{ xkurfykuíMkwrþLk fkurøkyku níkwt. yk ftÃkLkeyu çkuð»koLke {nuLkík ÃkAe òÃkkLkLkwt Ãknu÷wtxuÃkhufkuzoh çkLkkÔÞwt, su fkì{Lk{uLkLkuæÞkLk{kt hk¾eLku çkLkkðu÷wt. yk xuÃk {kfuox{kt{qfðkLkku Mk{Þ ykÔÞku íÞkhu çkúkLzLkk

Lkk{Lke ðkík ÚkE. yuf íkçk¬u ftÃkLkeLkwtLkk{ xqtfkðeLku ‘xexefu’ Lkk{Lke çkúkLzçkLkkððkLkku Ãký rð[kh ykÔÞku Ãký yuËhr{ÞkLk MkkuLkef yuðk òÃkkLkeÍ þçËÃkhÚke MkkuLke çkúkLz VkRLk÷ fhðk{kt ykðeyLku ÃkAe ßÞkhu ftÃkLkeyu y{urhfk{kt{kfuo®xøk þY fÞwO íÞkhu ftÃkLkeLkwt Lkk{çkË÷eLku MkkuLke fkuÃkkuohuþLk fhe LkktÏÞwt.

MkkuLke ftÃkLke {kxu {Mkkhwyu rË{køkLkwtfk{ fÞwO Au íkku ykurfykuyu ftÃkLkeLkefhkuzhßswLkwt fk{ fÞwO Au yLku yux÷u syksu Ãký yk ftÃkLkeLkk ík{k{ Mkðkuoå[yrÄfkheyku Mðefkhu Au fu {Mkkhw fuykurfyku rðLkk yk ftÃkLkeLkwt yÂMíkíð fkuErnMkkçku þõÞ Lknkuíkwt.

{Mkkhwyu çkLkkðu÷k xuÃkhufkuzohLku{kfuox{kt rLk»V¤ økÞwt yux÷u yu xuÃk ÃkkAkt¾U[ðk{kt ykÔÞkt. nfefík yu níke fu yu«kuzõx yuðk Mk{Þu {kfuox{kt ykðe níkeßÞkhu {kfuox{kt ÷kufku xÙkÂLÍMxh yux÷u fuhurzÞku ðkÃkhðkLke ykËík Ãký LknkuíkkÄhkðíkkt. {Mkkhw {kxu hurzÞku çkLkkððku yufkuE {kuxe ðkík Lknkuíke. {Mkkhwyu LkðuMkhÚkefk{ þY fÞwO. 1952{kt ËwrLkÞkLkk MkkiÚkeÃknu÷k £e r£fðLMkeLkk hurzÞku xÙkÂLÍMxh{kfuox{kt {qõÞk. Ãký çkLÞwt yuðwt fu íku{ýu{kfuox{kt {qfu÷k hurzÞku Ãkh çkìLk {wfkEøkÞku, fkhý fu yu £e r£fðLMke hurzÞkuyk{eo yLku Mkhfkhe ÷kELk Ãký Ãkfze hÌkkníkk. {Mkkhw yLku ykurfyku yíÞkh MkwÄe{kt

[kh nòh zkì÷hÚkeðÄw hf{Lkwt yktÄýfhe [qõÞk níkk yLku yu ÃkAe Ãký íku{Lkuzøk÷u Lku Ãkøk÷u íkf÷eVku Ãkze hne níke.ykurfykuyu fÌkwt níkwt fu, “fux÷kÞ ÷kufkuyuðk {éÞk fu su{ýu y{Lku ftÃkLke çktÄfhðkLke Mk÷kn ykÃke, {Mkkhw Ãký ftÃkLkeçktÄ fhðk {kxu íkiÞkh níkku. Ëuýwt yu nËuðÄe økÞwt níkwt fu çkÄwt ðu[e Lkk¾eyu íkkuÃkýyu ¼hÃkkE Lk ÚkkÞ, Ãký yu çkÄk ðå[uyuf ykþkðkË yu Sðtík níkku fu y{u su«kuzõx çkLkkðíkkt níkk yu «kuzõx yuzðkLMkníke. y{khu y{khe ÍzÃk Äe{e fhðkLkeníke. òu y{u ÃkAkík nkuík íkku VUfkE økÞknkuík Ãký ykøk¤ níkk yux÷u xfe þõÞk.”

ðÄw ÍÍzÃk nnt{uþkt LLkzíkh ççkLkeMkkuLkeLkku rnMxÙe swyku íkku Mk{òE

òÞ fu ftÃkLkeLku nt{uþkt yuLke nkExufTLkku÷kuSLke {uLxkr÷xe Lkze økE Au.xuÃkhufkuzohÚke ÷ELku xÙkÂLÍMxh MkwÄeLke

yk Þkºkk òuÞk ÃkAe Ãký MkkuLkeyuyuzðkLMk hnuðkLke ¼q÷kunt{uþkt fhe Au. 1968{ktßÞkhu MkkuLkeyu Ãknu÷e ðkhMkuxu÷kEx xeðe {kfuox{kt{qõÞkt níkkt, su {kºk ºkeMk s

rËðMk{kt ^÷kuÃk økÞkt yLku ftÃkLke ÃkkMku yuf÷k¾ Mkuxu÷kEx xeðeLkku ¼hkðku ÚkE økÞkuníkku. shk rð[khku fu 1975{kt MkkËk ç÷ufyuLz ÔnkEx xeðe ¼khík{kt ykÔÞkt íÞkhuyuLkkt Mkkík ð»ko Ãknu÷kt MkkuLke Mkuxu÷kExxeðeLkwt {kfuo®xøk fhðk {kxu Lkef¤e níke.yu Mk{Þu MkkuLke økúqÃku 40 r{r÷ÞLk zkì÷hLkwtËuðk¤wt VqtfðkLke íkiÞkhe fhe ÷eÄe níke.hkì {xerhÞ÷ yLku yuf ÷k¾ xeðeLkktÃkzu÷kt çkkuõMkLkk fkhýu ftÃkLkeLke LkkËkhe÷øk¼øk Lk¬e ÚkE økE níke Ãký ftÃkLkeLkkþuhLkk «kRðux Ã÷uMk{uLxu ftÃkLkeLku çk[kðe÷eÄe níke. yu rËðMkku{kt ftÃkLkeyu Mkkík

{rnLkk MkwÄe Mku÷uhe [qfðe Lknkuíke. «kRðuxÃ÷uMk{uLx ÃkAe Ãký ftÃkLkeyu Mkuxu÷kExxeðeLku ¼tøkkh{kt ðu[ðk Ãkzâkt níkkt.yVfkuMko, yu xeðe{ktÚke [k÷eMk xfkÃkkxoTMk fkZe ÷uðk{kt ykÔÞk, suLkku WÃkÞkuøkMkkËkt xeðe{kt fhðk{kt ykÔÞku níkku. ykðwts 3-ze xufTLkku÷kuS{kt ÚkÞwt níkwt. yksu 3-ze xeðeLke çkku÷çkk÷k Au yLku yk xeðeMxuxMk økýkÞ Au Ãký MkkuLkeyu 3-ze xeðe1995{kt {qõÞkt níkkt, su {kfuox{kt Vu÷økÞkt yLku ftÃkLkeyu 14 r{r÷ÞLk zkì÷hLkwtLkwfMkkLk MknLk fÞwO níkwt. ËwrLkÞkÚkeykøk¤ hnuðkLke yk ¼q÷ {kxu MkkuLkeLkuõÞkhuÞ yVMkkuMk LkÚke ÚkÞku, fkhý fuÃkAe ßÞkhu yu «kuzõxLkku s{kLkku ykÔÞkuAu íÞkhu MkkuLke MkkiÚke Ãknu÷wt yu «kuzõxMkkÚku ykÔÞwt Au.

Lku[h÷ rzÍkMxh yLku yuÂõMkzLx Ãkýnt{uþkt MkkuLkeLku Lkzíkkt hÌkkt Au. MkkuLkefkuÃkkuohuþLkLkk rnMxÙe{kt xkurfÞkuLkk Ã÷kLx{kt[kh ð¾ík MkkuLke{kt ykøk ÷køke Au íkku yufð¾ík yÚkoõðuf yLku yuf ð¾ík MkwLkk{eLkkfkhýu MkkuLkeLke Vuõxhe æðtþ ÚkE økE Au.y÷çk¥k, yu çkÄk ÃkAe Ãký yksu MkkuLkeËwrLkÞk¼hLke «kuzõxLku ntVkðu Au.

caketalk@gmail.com

CMYK

CMYK

5

ClassicLetters

yk

www.sandesh.com hrððkh, 16 MkÃxuBçkh, h012

nwt

çkkÞkuøkúkVe[eLk ¼¼krð ËËw~{LkLke¼k»kk ççkku÷u AAu!

¼khík-[eLkLkk ÞwØLku 50 ð»ko ÃkqhktÚkÞkt Au. yk ÞwØu LkunhwLke ykt¾kuW½kze níke, òufu, MkhËkhðÕ÷¼¼kEyu íkku Ãknu÷uÚke íku{Lku[uíkÔÞk níkk. 7{e LkðuBçkh,1950Lkk hkus MkhËkhu LkunhwLku÷¾u÷ku Ãkºk yiríknkrMkf {n¥ðÄhkðu Au. yk ÃkºkLkk Mktfr÷íkytþku òuEyu...

þwt ffnu AAu rrMkBçkku÷?

‘MkkuLke’ Ëu¾eíke heíku Lkk{ ÷køku Au, ykÃkýuíÞkt íkku MkkuLkefk{ fhLkkhkyku Ãký MkkuLkefnuðkÞ Au Ãký òÃkkLkLke ðkík fheyu íkku íÞktMkkuLkef þçËLkku yÚko Au - MÃkü yðks. ykMkkuLkef þçË ÃkhÚke s ‘MkkuLke’ çkúkLz çkLke Au.MkkuLke ftÃkLkeLkku ÷kuøkku òuþku íkku ík{Lku yu ÷kufkuyufË{ Mkh¤, MkeÄkuMkkËku yLku fkuE òíkLkerzÍkELkLke ¾xÃkx rðLkk çkLkkððk{kt ykÔÞkunkuÞ yuðwt Ëu¾kþu. rMkBçkku÷Lku ykðku çkLkkððkÃkkA¤Lkku nuíkw Ãký r¢Mx÷ õ÷eÞh Au. ykrMkBçkku÷ fnu Au fu, MkkuLkeLke «kuzõx Ãký yuLkkrMkBçkku÷ suðe MkeÄeMkkËe, Mkh¤ yLku fkuEÃký òíkLke ¾xÃkx rðLkkLke Au. MkkuLkeËwrLkÞkLke yuf{kºk yuðe ftÃkLke Au fu suýu1952 ÃkAe ÃkkuíkkLkk rMkBçkku÷Lku LkkLkku{kuxkufhðk rMkðkÞ fkuE {q¤¼qík VuhVkh fÞkoLkÚke.

MkkuLke {{ík÷çk MMktÃkqýoyuLxhxuL{uLx

yykkuurrffyykkuu{{kkuurrhhxxkkLLkkkkttõõððkkuuxxTTMMkk

su xufTLkku÷kuS ÌËÞ Mk{Sþfu yu xufTLkku÷kuSLku fkuEíkhAkuze Lknª þfu.òu {Lku ðÄw Mkku ð»ko Sððk{¤u íkku nwt Vuõxhe{kt{kýMk çkLkkðeLku Ëu¾kzwt.¼q÷Úke õÞkhuÞ zhðwt LknªÃký yux÷wt [ku¬Mk æÞkLkhk¾ðwt fu yu s ¼q÷ çkeSðkh õÞkhuÞ ÚkkÞ Lknª.fk{ ½xkzLkkhexufTLkku÷kuS fu fk{LkuykMkkLk fhíke xufTLkku÷kuSnt{uþkt ÷kufku MðefkhíkktnkuÞ Au.{Lku ¾kíkhe níke fu nwtMkV¤íkk {u¤ðe þfeþ.yVfkuMko, õÞkhuÞ yu {LkuLknkuíke ¾çkh Ãký {Lku{khe yk ¾kíkhe Ãkh fkuEþtfk Lknkuíke.

hÂ~{Lk þkn

VuõxMk yyuLz rrVøkMkoftÃkLkeLkwt nuz õðkxoh : r{Lkkxku, xkurfÞku, òÃkkLkftÃkLkeLke MÚkkÃkLkk : 7{e {u, 1946ykðf : 700 rçkr÷ÞLk zkì÷h (ð»ko 2011-12)LkVku : 156 rçkr÷ÞLk zkì÷h (ð»ko 2011-12)r{÷fík : 6.395 rxÙr÷ÞLk zkì÷h (ð»ko 2011-12)fw÷ MxkV : 1,62,700 ÔÞÂõíkfw÷ «kuzõx : 11,000 (ËwrLkÞk¼h{kt)fux÷k Ëuþ{kt fkÞohík : ËwrLkÞkLkk ík{k{ Ëuþku{kt

ynu{ËeLkuÍkË ¼ýðk{kt ¾qçk s nkurþÞkh níkk. íkuyku LkkLkÃkýÚke s ËuþËwrLkÞkLkk ½xLkk¢{kuÚke ðkfuV hnuðkLkku þku¾ Ähkðíkk níkk.íku{ýu ytzh økúußÞwyux rðãkÚkeo íkhefu 1976{kt RhkLkLke hk»xÙeÞÞwrLkðŠMkxe{kt «ðuþÃkheûkk ykÃke níke. íku{Lke ykí{fÚkk{kt sýkÔÞkyLkwMkkh 4 ÷k¾ ÃkheûkkÚkeoyku{ktÚke íkuyku 132{k Lktçkhu ÃkkMk ÚkÞk níkk.RhkLk ÞwrLkðŠMkxe ykìV MkkÞLMk yLku xufTLkku÷kuS{ktÚke yuÂLsrLkÞ®høk{ktyÇÞkMk fheLku 1997{kt rMkrð÷ yuÂLsrLkÞ®høk xÙkrVf xTÙkLMkÃkkuxo yuLzÃ÷k®Lkøk rð»kÞ Ãkh Ãkeyu[zeLke ÃkËðe {u¤ðe.12 sqLk, 1981Lkk hkus yÍ{ MkËkík Vhkne Lkk{Lke Þwðíke MkkÚku ÷øLkfÞkO. yÍ{ íku{Lke MkkÚku EhkLk ÞwrLkðŠMkxe ykìV MkkÞLMk yuLzxufTLkku÷kuS{kt õ÷kMk{ux níkkt.1980{kt ynu{ËeLkuÍkË LkkuÚko ðuMx{kt ykðu÷k yhËkçke÷ rsÕ÷kLkk {uÞhçkLÞk íÞkh ÃkAe hksfeÞ ûkuºku ÃkkAwt ð¤eLku òuÞwt LkÚke.ynu{ËeLkuÍkË íku{Lkk yLkwÞkÞeyku{kt MkkËøkeLkk {kýMk íkhefu òýeíkkçkLÞk Au. íkuyku yksu ËuþLkk «uurMkzuLx çkLÞk nkuðk Aíkkt íknuhkLk{kt íku{Lkkð»kkuo sqLkk MkkËk {fkLk{kt hnu Au.2003{kt íknuhkLk þnuhLkk {uÞh íkhefu MkwÄkhkðkËe nkuðk WÃkhktík W{ËkEM÷k{ Ä{oÃkk÷f Ãký sýkÞk níkk. íknuhkLkLke xÙkrVf ÔÞðMÚkkLku MkwÄkhðk{kxu ÃkkuíkkLkk Ãkeyu[ze rð»kÞLkk ¼ýíkhLku fk{u ÷økkzâwt níkwt. økheçkkuLkuLknkðkLkk {Vík Mkkçkw ðnutåÞk níkk.28 sqLk, 2005Lkk hkus {uÞh íkhefuhkSLkk{wt ykÃÞwt íÞkhu rðïLkk 65 Mkkhk {uÞh{kt íku{Lke økýLkk Úkíke níke. ynu{ËeLkuÍkË 1989Úke 1997 MkwÄe ÷uf[hh íkhefu Mkuðkyku ykÃke [qõÞkAu. íkuyku Mkkhk ðõíkk yLku ÷u¾f Ãký Au.‘RxTMk fuLk ÃkkurMkçk÷ yuLz ðe fuLk zw Rx’ yu íku{Lkwt [qtxýeMkqºk níkwt. íku{ýuÃkhtÃkhkðkËeyku, {æÞ{ðøko yLku MkwÄkhkðkËe yu{ çkÄkLku ykf»koðk «ÞíLkfÞkuo níkku. RhkLk{kt su ÃkuxÙkur÷Þ{ ÃkuËkþku Au íkuLkku ÷k¼ økheçkkuLku {¤ðkuòuRyu íkuLke yksu Ãký ®[íkk fhu Au.2005{kt 62 xfkLke ¼khu çknw{íkeÚke RhkLkLkk Aêk «urMkzuLx çkLÞk níkk.yfçkh nkþ{e hVMktòLkeLku nhkðeLku SíÞk çkkË 12 sqLk, 2009Lkk hkusíkuyku Vhe RhkLkLkk «urMkzuLx íkhefu [qtxkÞk níkk.RhkLkLku Ãkh{kýw þÂõíkþk¤e Ëuþ çkLkkððkLke íku{Lke ½u÷AkLkk ÷eÄu yLkufÃkrù{e Ëuþku Lkkhks hnu Au.ynu{ËeLkuÍkËu RÍhkÞu÷Lku LkuMíkLkkçkqË fhðkLke ðkík ÃkkuíkkLke ðuçkMkkRxÃkh ÷¾e nkuðkLkk Mk{k[khÚke nkuçkk¤ku {[e økÞku níkku. òufu, yufy{urhfe y¾çkkh îkhk íku{Lkk ÷¾kýLke yLkwðkË ¼q÷ Úkíkk yk¾e ðkíkLkwtðíkuMkh ÚkÞwt nkuðkLkwt çknkh ykÔÞwt níkwt.íku Ãknu÷k EM÷k{e hk»xÙÃkrík Au su{ýu [qtxýe ¼k»ký{kt ÞwyuMk íkÚkk ÞwyuLkLkeRM÷kr{f søkík{kt ðhðe ¼qr{fk ytøkuLke ðkík ÷kufkuLku sýkðe níke.

ynu{ËeLkuÍkËLku Ãkkt[ Ëuþku rðxku Ãkkðh ðzu ËwrLkÞk ðíke rLkýoÞku ÷uyuðe ðirïf ÔÞðMÚkk{kt shk Ãký rðïkMk LkÚke Ãkzíkku. íku{Lkwt

{kLkðwt Au fu ËwrLkÞk{kt 1.5 yçks RM÷k{eyku hnu Au íku{LkuÃký yk yrÄfkh nkuðku òuRyu.

ykìõxkuçkh - 2006{kt íku{ýu EhkLk{kt ðMíkerLkÞtºký {kxuLke Ãkkur÷Mke çkLkkðe níke su{kt EhkLkefÃk÷Lku çkuÚke ðÄkhu çkk¤fku Lk ÃkuËk fhðk Ãkh ¼kh{qõÞku níkku. òufu, íkuyku Ãkkuíku ºký çkk¤fkuLkk rÃkíkkAu. yuf Ãkwºke Vkíku{k yLku çku Ãkwºkku {nUËe yLkuyr÷huÍk, {kuxk Ãkwºk {nUËeLke MkkËe 2007{ktíku{Lkk [eV ykìV MxkVLke Akufhe MkkÚku fhðk{ktykðe níke.

ynu{ËeLkuÍkËyy{{uurrhhffkkLLkkuu yyff¤¤kkððLLkkkkhh EEhhkkLLkkee ««{{ww¾¾

¥kh {æÞ EhkLk{kt ykðu÷k yhËkLkLkk{Lkk økk{{kt {kunB{Ë

ynu{ËeLkuÍkËLkk rÃkíkk ÷wnkhe fk{ fhíkk níkk.4 ð»koLkk AkufhkLkk ðÄw Mkkhk ¼rð»Þ {kxu 84rf{e Ëqh ykðu÷k íknuhkLk þnuh{kt hnuðkykÔÞk. íknuhkLk{kt Mkk{krsf Ëhßòu ðÄkhðk{kxu fwxtwtçkLkwt Lkk{ çkË÷eLku ynu{Ëe fÞwO.

Lkk{ : {kunB{Ë ynu{ËeLkuÍkË

sL{ : 28 ykufxkuçkh, 1956

ðíkLk : yhËkLk -RhkLk

rÃkíkk : {kunB{Ë þçkkuhrsÞkLk

W

sLke ¼køkËkuzðk¤e íkýkðøkúMík®sËøke{kt fkuE ÔÞÂõík Úkkfu

Lknª íkku s LkðkE. ÚkkfLke «khtr¼fÃkrhÂMÚkrík{kt ÔÞÂõíkLke 9Úke 10 xfksux÷e fkÞoûk{íkk Ãkh Lkfkhkí{f «¼kðÃkzu Au. Ãký fkuE fkuE ðkh yk Úkkf ½ýk½kíkf hkuøkkuLku yk{tºký ykÃku Au. ykðk½kíkf hkuøkku{kt rz«uþLk, {kEøkúuLk,nkxoyuxuf yLku {kÚkkLkk Ëw¾kðkLke Mk{MÞk{wÏÞ Au. ½ýe ðkh íkku ÚkkfLku fkhýuÔÞÂõíkLkk Ãkux{kt yÕMkh, ÓËÞhkuøk,nkEç÷z«uþh, ÷kuneLke f{e,zkÞkrçkxeMk íkÚkk rfzLkeLkeçke{kheykuLkku Ãký Mkk{Lkku fhðku ÃkzuAu. yuðk{kt ÂMÚkrík çkøkze òÞ Au.

fkhýkuMÚkq¤íkkLkku fkhýu ÃkýÔÞÂõík ÚkkfLkku rþfkh çkLkuAu.òu ÷tçkkE fhíkkt {kýMkLkwtðsLk ykuAwt nkuÞ íkku Ãkýykðe ÔÞÂõík Úkkuzk fk{{ktÃký Úkkf yLkw¼ðu Au.íkkð yLku ðkRh÷økúMíknkuðkÚke Ãký Úkkf ÷køku Au.

Ÿ½ Ãkqhe Lk ÚkkÞ íkku Ãký Úkkf ÷køku Au.ÚkkRhkuEz nku{kuoLkLke yrÄfíkk

yÚkðk QýÃk Ãký ÚkkfLkwt fkhýnkuÞ Au.

fkuEfkuE ðkh þheh{kt ÞwrhfyurMkz ðÄe òÞ Au yk yðMÚkkÚke

Ãký Úkkf ÷køku Au.÷kune{kt rn{kuø÷kuçkeLkLke f{eLkufkhýu Ãký Úkkf ÷køku Au.

ykuÂMxÞkuÃkkuhkurMkMk yux÷ufu nkzfkt Lkçk¤ktnkuÞ íkku Ãký Úkkf

÷køke þfuAu.

íkýkð,ðÄw fkÞoçkkus fu

rz«uþLk suðk {kLkrMkf

fkhýkuÚke Ãký Úkkf ÷køku Au

rLkðkhýÃkkuíkkLke rËLk[ÞkoLku rLkÞr{ík hk¾ku.Mk{ÞMkh Ÿ½ku yLku Mk{ÞMkh òøkku.hkºku Mkkhe heíku Ÿ½ðkLke xuð hk¾ku.Mkqíke ð¾íku ÃkkuíkkLkk Ãkh íkýkð ykððkËuðku Lknª.ík{khku çkuzY{ yLku ÃkÚkkhe çktLku MkkVyLku MðåA nkuðkt òuEyu.¾kðk-Ãkeðk{kt [kuϾkELkku ykøkúnhk¾ku. MðåA Ãkkýe s Ãkeðwt.Mkðkh Mkkts xnu÷ðkLke xuð hk¾ku.ÃkkuíkkLkk ðsLkLku rLkÞtºký{kt hk¾ku.ÔÞkÞk{ fhðkLke xuð hk¾ku.Mkqíkk Ãknu÷kt yuf ø÷kMk ËqÄ ÃkeðkLke xuðhk¾ku ykLkkÚke Ÿ½ Mkkhe ykðþu.þkherhf ©{ fÞko ÃkAe ykhk{ sYhfhku.Mkfkhkí{f yLku h[Lkkí{f rð[khkuyÃkLkkðku.Úkkf Ëqh fhðk økh{ ÃkkýeÚke MLkkLkfhku.

Mktøkeík îkhk Ãký Úkkf Ëqh fhe þfkÞAu.ç÷z«uþhLku ðÄðk Ëuðwt Lknª. ðÄu÷wtç÷z«uþh íkýkð yLku ÚkkfLkku ynuMkkMkfhkðu Au.nt{uþkt ¾wþ hnuðkLke xuð hk¾ku ykLkkÚkeÚkkf shkÞ ÷køkíkku LkÚke.ykìrVMk{kt Úkkuze ðkh Mkex Akuzeyk{íku{ yktxk {khku ykLkkÚke Úkkf÷køkþu Lknª.MkðkhLkku LkkMíkku sYh fhðku.yuõMkhMkkEÍ {kxu Úkkuzku Mk{Þ sYhVk¤ðku. ykLkkÚke ík{khe fkÞoûk{íkkðÄþu yLku ík{u íkksøke {nuMkqMkfhþku.

ÞkuøkLku yyÃkLkkðkuÞkuøkLku yÃkLkkðe ík{u sYh ÚkkfLku Ëqh

¼økkze þfþku. Þkuøk{kt ½ýe íkkfkík Au.MkqÞo Lk{Mfkh, MkðkOøkkMkLk, MkðkMkLk yLkuçk÷kMkLk îkhk ÚkkfLku Ëqh fhe þfkÞ Au.yk çkÄkt ykMkLk íkLk yLku {Lk, çktLkuLkkuÚkkf Ëqh fhu Au.

sMÚkkLkLke MkíÞ½xLkk WÃkhykÄkrhík rVÕ{ ‘çkðtzh’Lkwt

yuf á~Þ ÞkË ykðu Au. su{kt økk{Lkeçknkh yðkðhwt søÞk ÃkkMkuÚke ÃkMkkhÚkíkkt Ãkrík-ÃkíLke WÃkh økk{Lkk {wr¾ÞkMkrník [kh {kuxkt {kÚkktyku ðkhkVhíkeçk¤kífkh fhe økUøkhuÃkLkwt rn[fkhwt f]íÞyk[hu Au. [khuÞ nuðkLkku ßÞkhu Ãku÷e÷k[kh †eLku [qtÚke hÌkk nkuÞ Au íÞkhuçkktÄe hk¾u÷ku Ãkrík ÷k[kheÚke ykf{f{kxe¼ÞwO neLk Ëw»f]íÞ òuE hnu AuyLku {Lkku{Lk ykíkoLkkË fhu Au.‘çkðtzh’{kt †e WÃkh çkË÷ku ÷uðk yks½LÞ f]íÞ fhkðkÞu÷wt ËþkoðkÞ Au.

yk á~Þ yux÷k {kxu ÞkË ykÔÞwt fuyksLkk Mk{Þ{kt ‘fku-rðÂõx{’Lke{LkkuËþk rðþu Ãký ðkík fhðe sYhe ÚkEÃkzu, yu{ ÷køku Au. ‘økUøkhuÃk’ suðk

çkLkkðku nðu ðÄw {kºkk{kt çkLke hÌkknkuðkÚke yk ðkík ðÄkhu «Míkwík çkLke hnuAu. økUøkhuÃk suðe Ëw½oxLkk ð¾íku AkufheLkeMkkÚku Ãkrík, «u{e, rÃkíkk, Ãkwºk, r{ºk ÞkyLÞ fkuE Mk¾e, Mknu÷e fu MðsLk nkuÞyLku íkuýu òu økUøkhuÃkLke Ëw½oxLkkrLknk¤ðkLke ykðu íkku yk ÔÞÂõíkLku‘yk½kíkLkku Mkn¼køke’ WVuo ‘fku-rðÂõx{’økýðk{kt ykðu Au.

yk ‘Mknþkur»kík’ yÚkðk ‘MknÃkerzík’ÔÞÂõík Ãkkuíku MkeÄuMkeÄe ‘MkuõMÞwy÷yuMkkuÕx’Lkku ¼kuøk LkÚke çkLkíke Ãký yk½xLkk{kt ‘÷k[kheÚke rLknk¤íke ºkeSÔÞÂõík’ íkhefu nkuðkÚke íkuLkk {kLkMkÃkxÃkh ½ýe økt¼eh yMkhku Ãkzíke nkuÞ Au.

‘fku-rðÂõx{’ rMktøk÷ ÃkMkoLk îkhk ÚkÞu÷huÃk{ktÞ nkuE þfu Au. Ãký yufkfe Ãkwhw»khuÃk fhíkku nkuÞ íkku ‘fku- rðÂõx{’«ríkfkh fhe þfu Au. ykÚkeçk¤kífkheLkku Mkk{Lkku ÚkE þfu Au, Ãkhtíkw‘økUøkhuÃk’{kt çk¤kífkheyku ºký, [kh fuðÄw nkuðkÚke †eLke MkkÚku hnu÷ku yuf÷kuÃkwhw»k ÷k[kheLke [h{Mke{kyu Q¼u÷kunkuðkLkwt {nuMkqMk fhu Au.

‘fku-rðÂõx{’ çkk¤f, íkhwý fu ð]Ø

nkuE þfu Au yLku yuf fu çku Ãký nkuEþfu Au. ‘fku-rðÂõx{’ †e, çkk¤fe,ÞkiðLkk fu ð]Øk Ãký nkuE þfu Au.{kLkðeÞ ÞkíkLkkykuLku fkuE Mke{kyku LkÚkenkuíke. Ãký yk yuf yuðe Mke{k Au, suLkeykøk¤ ftE s þõÞ LkÚke. yøkkWLkeMkËeyku fhíkkt nðuLke ÃkuZeykuyu ÞwØkuçknw òuðkLkkt ykðíkkt LkÚke. ykÚkeykt¾Lke Mkk{u hnUMkkE síkkt MðsLkkuLkeÞkíkLkkyku rðr¼r»kfkyku ykuAk «{ký{ktMkt¼ðu Au. Ãký nðuLke ÃkuZeykuyunðMk¾kuh þuíkkLkku îkhk yk[hkíkkøkUøkhuÃk Ëhr{ÞkLk LkshLke Mkk{u [qtÚkkEhnu÷k MðsLkLku Ãkhkýu òuE

«u{ {{u¤ððku LLknª,ykÃkðku ÃÃký ssYhe

fkuE Ãký MktçktÄ{kt «u{ {kºkyufíkhVe nkuÞ íkku íku ÍkÍku xfíkku LkÚke.çktLku ÃkkxoLkMkuo yufçkeòLkku «u{ {u¤ððku

yLku ykÃkðku ¾qçk s sYhe Au. íkuLkk {kxuyuf s çkkçkík æÞkLk{kt hk¾ku fu sux÷ku«u{ ík{u ÃkkxoLkhLku ykÃkþku, íkux÷ku yLkuíkuÚke Ãký ðÄkhu «u{ ík{Lku ík{khk ÃkkxoLkhíkhVÚke {¤þu. ík{khku ÃkkxoLkh ík{Lku½ýku rhMÃkkuLMk ykÃkíkku nkuÞ, Ãkhtíkw ík{uíkuLkk {kxu Mk{Þ Lk Vk¤ðe þfíkk nku furhMÃkkuLMkLkku Mkk{ku sðkçk Lk ykÃke þfíkknku íkku ykðku MktçktÄ ÷ktçkku Mk{Þ xfkððku{w~fu÷ çkLku Au. ÃkhMÃkhLkk «u{Lku ò¤ðehk¾ðk {kxu ík{khu ík{khk ÃkkxoLkhíkhVÚke sux÷wt {¤e hÌkwt nkuÞ, íkuLkkÚkeðÄkhu ÃkkAwt ykÃkðkLkku «ÞíLk fhku. «u{{u¤ððk fhíkkt ykÃkðk{kt ðÄw ykLktËykðíkku nkuÞ Au.

Mk{ÞLkwt {{n¥ðÃkrík-ÃkíLkeyu yufçkeòLku {kºk ðÄkhu

Mk{Þ ykÃkðkLke sYh LkÚke. ½ýkt fÃkÕMkyuðkt nkuÞ Au fu suyku f÷kfkuLkk f÷kfkuMkkÚku ðeíkkðu Au, Ãkhtíkw ½ýe ðkh íku{LkkÃkhMÃkhLkk «u{Lke ðkík fheyu íkku íkurçk÷fw÷ LkÚke nkuíkku. yuf ðkíkLkwt æÞkLkhk¾ku fu Ëhuf MkV¤ MktçktÄ Úkkuzk½ýkytþu Mk{kÄkLk Ãkh xõÞku nkuÞ Au. su{ktçktLku ÃkkxoLkMkoLke Mk{sËkhe yLku MktçktÄ«íÞuLkku ykËh ¾qçk s WÃkÞkuøke MkkrçkíkÚkkÞ Au. yufíkhVe «u{ MktçktÄ ðÄkhuMk{Þ LkÚke [k÷íkku. Úkkuze ûkýkuLkkuõðkìr÷xe xkE{ f÷kfku çkhkçkh Au.íkuLkkÚke ÃkkxoLkMko ÃkkuíkkLku ðÄkhu MkwhrûkíkyLku fBVxo yLkw¼ðu Au. fux÷ku Mk{ÞMkkÚku hÌkk yu Lknª Ãký MkkÚku hneLkuMk{ÞLku fuðe heíku rðíkkÔÞku yu {n¥ðLkwtnkuÞ Au.

{sçkqík MMktçktÄfkuE Ãký MktçktÄLku ò¤ðe hk¾ðk

{kxu Mk{ÞLke MkkÚku-MkkÚku ðkík[eík Ãký

sYhe Au. íkuLkk {kxu sYhe LkÚke fuík{u çknw ðÄkhu Mk{Þ ðkík[eík fhku.{kºk Úkkuzef r{rLkxkuLke ðkík[eík fuõðkìr÷xe xkE{ ík{khk MktçktÄkuLku{sçkqíke çkûkðk Ãkqhíkku Au. su ÃkýMk{Þ {¤u íku{kt ðkË-rððkË fhðkLkwtxk¤ku. yk Mk{Þ{kt «u{ ðÄkhu íkuðeðkíkku fhku. su{fu, ÷øLk Ãknu÷ktLkkuMk{Þ, ík{khe ÞkËøkkh ûkýku ðøkuhu.ykx÷wt fhðkÚke ÃkkxoLkMko ðå[uLkku «u{MktçktÄ ðÄkhu {sçkqík çkLku Au.

[nuhku nnMkíkku hhk¾kuÃkrík-ÃkíLkeLkk MktçktÄ{kt øk{u íkux÷k

VuhVkh ÚkkÞ, øk{u íkux÷e {w~fu÷eykuykðu, Ãkhtíkw ÃkkxoLkhu ÃkkuíkkLkku [nuhkunt{uþkt nMkíkku hk¾ðku òuEyu. yufn¤ðk ÂM{íkÚke ík{u øk{u íkux÷k ¾hkçkMktçktÄkuLku Ãký MkwÄkhe þfku Aku. [nuhkÃkhLkwt ÂM{ík yu yuf yuðku Mktfuík furLkËuoþ Au su ík{khe Mkkhe yLku ÃkkurÍrxð÷køkýeykuLku rh^÷uõx fhu Au yLkuík{khk íkýkð¼Þko MktçktÄkuLku Ãký MkwÄkhuAu. íkuÚke ßÞkhu ÃkkxoLkMko yufçkeòLku ¼÷uMk{Þ Lk ykÃke þfu, ðkík[eík Lk fheþfu, Ãkhtíkw ðå[u ðå[u [nuhk Ãkh n¤ðwtÂM{ík hu÷kððwt òuEyu. [nuhk ÃkhLkwtnkMÞ çktLku ÃkkxoLkhLku yufçkeòLke LkSf÷kðu Au.

ð¾kýLke hhkn LLk òòuþku½ýe ðkh ÷kufku ÃkkuíkkLkk ÃkkxoLkhÚke

yux÷k {kxu Lkkhks hnu Au, fkhý fuíkuyku íku{Lkk ð¾ký LkÚke fhíkkt. ík{uík{khk ð¾ký Mkkt¼¤ðk {kxu ÃkkxoLkhLkehkn Lk òuþku. ÞkuøÞ Mk{Þ ÷køku fu íkhíks ík{khe Mkkhe çkkçkík ÃkAe íku ík{khkuËu¾kð nkuÞ fu fkuE fk{ sýkðku yLku íkuytøku ÃkkxoLkhLkku {ík òýku. íku s heíku òuík{Lku ík{khk ÃkkxoLkhLke fkuE ðkík çknwÃkMktË ykðu, íkku íku{Lku íku ðkík sýkððkLkwtLk ¼q÷þku. yk heíku ík{khk MktçktÄku ðÄkhu{eXkþ yLku Mkw{u¤¼Þko çkLkþu, suLkeyMkh ík{khe MkuõMk ÷kEV Ãkh òuðk{¤þu.

†e nkuÞ fu Ãkwhw»k çktLkuLku MkuõMkLkeMkkÚku MkkÚku «u{Lke Ãký sYh nkuÞ Au.ÃkhMÃkhLkku MkkÚk-Mknfkh, rðïkMk,Mkt¼k¤, {ËË, ÷køkýeyku çktLku ðå[u «u{ðÄkhu Au, su MkuõMk ÷kEVLku ðÄkhuhku{kt[f çkLkkðu Au.

CMYK

CMYK

www.sandesh.com 6 hrððkh, 16 MkÃxuBçkh, h012

Þkuøk ¼økkðu hkuøkçkkçkk hk{Ëuð

h[Lkk fkuXkhe

{Lkkuð]r¥k

Ãkrík-ÃkíLkeLkk MktçktÄ{kt sux÷ku «u{ ðÄkhu nþu, íkux÷e s íku{LkeMkuõMk ÷kRV Ãký Mkkhe nþu. «u{ ðøkh fkuE MktçktÄ xfíkku LkÚke.òu ík{khe MkuõMk ÷kRV Úkkuze Ãký hku{kt[f Lk nkuÞ yÚkðk íkku

çkku®høk çkLke økE nkuÞ íkku íkuLkwt fkhý ÃkkxoLkMko ðå[u «u{LkeQýÃk nkuE þfu Au. yux÷wt ÞkË hk¾ku fu ÃkkxoLkMko ðå[uLkk

«u{Lke MkeÄe yMkh MkuõMk Ãkh Ãkzu Au. «u{ MktçktÄLku íktËwhMíkçkLkkðeLku s ík{u MkuõMk ÷kRVLku hku{kt[f çkLkkðe þfku Aku

fkr{Lke {kuxðkýeRÂLx{Mke

yk

f ðuÃkkhe yøkkWÚke VkuLk îkhkòý fheLku ÃkkuíkkLkk ÃkuxLkk

WÃk[khkÚkuo {¤ðk ykðu÷k. íku{ýu ÃkkuíkkLkkÃkuxLkkt Mkkík ð»ko sqLkk Ëw¾kðk rðþu yk«{kýu rnMxÙe ykÃÞku : ðiãhks, AuÕ÷ktMkkíkuf ð»koÚke ÃkuxLkk Ëw¾kðkÚke nwt nuhkLkÚkkô Awt. Lkkr¼Úke Lke[uLkk ¼køk{kt yux÷u fuÃkuzq{kt Ëw¾kðku ÚkkÞ Au. yk Ëw¾kðku MkíkíkÚkíkku LkÚke Ãký ßÞkhu Ãký [kh-A rËðMkuÚkkÞ íÞkhu MknLk Lk ÚkE þfu yuðku ÚkkÞ Au.yk Ëw¾kðku ÚkkÞ íÞkhu Ãkuzq ¼khu ÚkE òÞ.øk¼hk{ý yLku çku[uLke ÚkkÞ. Q÷xe-Qçkfk suðwt ÚkkÞ, Ãký ÚkkÞ Lknª. ¼q¾÷køku Lknª, Ÿ½ ykðu Lknª. {¤ Mkqfku ÚkEòÞ yLku òu ðkAqx ÚkkÞ íkku Ëw¾kðku ykuAkuÚkE òÞ. þuf fhðkÚke fu ®nøðküf fu÷ðý¼kMfh [qýoLke Vkfe ÷uðkÚke Úkkuzeðkhu çkÄwt þktík ÚkE òÞ. {¤ «ð]r¥k ½ýeyrLkÞr{ík hnu. íkkð ykðíkku LkÚke. ðsLkÃký ½xíkwt LkÚke. {¤{kt õÞkhuÞ ÷kune fu ÃkhwtÃkzíkwt LkÚke. çkurhÞ{ yuõMk-hu fhkÔÞkuníkku. yÕMkh fu Mkkuòu LkÚke. f]r{ nþu yu{{kLke WÃk[kh Ãký fhkÔÞku yLku {¤LkeíkÃkkMk Ãký fhkðe. yu rhÃkkuxo {wsçkf]r{yku LkÚke. yk Ëw¾kðkLkku ykÞwðuoËeÞ,nkur{ÞkuÃkÚke fu yu÷kuÃkÚke fkuE Ãký WÃk[khfhwt íkku Mkkhwt ÚkkÞ Au.

Ãkhtíkw, WÃk[kh çktÄ fhíkk Vhe Ëw¾kðkuQÃkzu Au. yk {kxu Mkkík ð»ko{kt {U ½ýkWÃk[kh fÞko Ãký hkuøkLkwt {q¤ Ãkfzkíkwt LkÚke.

{Lku ÷køku Au fu ík{khk {køkoËþoLk «{kýuLkkykÞwðuoËeÞ WÃk[khÚke s {khku ÃkuxLkkuËw¾kðku {xþu.

swyku ¼kE, ykÃkLke ykx÷e nfefíkÃkhÚke fne þfkÞ fu ykÃkLku ÃkuxLkk Ëw¾kðkMkkÚku yuðkt fkuE ®[íkk fhðkt suðkt ÷ûkýkuLkÚke yLku ðkAqxÚke Ëw¾kðku ykuAku ÚkkÞ AuíkÚkk {¤«ð]r¥k Ãký yrLkÞr{ík yLku fXýAu su ðkÞwLkku «fkuÃk Mkq[ðu Au. yux÷uWÃk[kh fhíke ð¾íku ‘ðkÞw’Lku Lksh Mk{ûkhk¾ðku òuEyu.

ykðk ðkÞwÚke Úkíkk WËh hkuøkku{kt y{uðiãku yuf ¾qçk s V¤«Ë Wfk¤ku ÃkeðkLkeMk÷kn ykÃkeyu Aeyu. yk Wfk¤kLkwt Lkk{Au ‘ÃkÚÞkrË õðkÚk’ ÃkÚÞk yux÷u nhzu yLkuõðkÚk yux÷u Wfk¤ku. yk nhzu MkkÚku çkeòtyki»kÄku{kt çknuzkt, yk{¤kt, n¤Ëh,øk¤ku,frhÞkíkwt yLku ÷e{zkLke ytík:Ak÷«ÞkuòÞ Au.

swyku ¼kE, ík{khu yk ÃkÚÞkrË õðkÚkyufÚke çku {rnLkk Mkðkhu yLku hkºku yu{rËðMk{kt çku ð¾ík Ãkeðku ÃkAe yufkË {rnLkkuyktíkhu rËðMku Ãkeðku. yk «{kýu ÃkÚÞkrËõðkÚkLkku fkuMko ík{khku Mkkík ð»ko sqLkkuðkÞwÚke Úkíkku ÃkuxLkku Ëw¾kðku {xkzþu yLku yuMkkÚku MkkÚku {¤«ð]r¥k rLkÞr{ík Úkþu.yknkhLkwt Wr[ík Ãkk[Lk Úkþu. ¼q¾ Mkkhe÷køkþu yLku yk fkhýkuLku ÷eÄu ík{khwtðsLk Ãký ðÄþu.

nk, yuf çkeS çkkçkík Ãký ÞkË hk¾ku.yk hkuøkLkwt {q¤ fkhý ‘ðkÞw’ Au yux÷uðkÞw ðÄkhu yuðk yknkh rðnkhLkku íÞkøk

fhðku. WÃkðkMk, yufxkýkt, Wòøkhkufhðk Lknª, fkhý fu íkuLkkÚke ðkÞwLkku«fkuÃk ÚkkÞ Au.

ÃkÚÞkrË õðkÚk çkLkkððkLke heík yk«{kýu Au. nhzu, çknuzkt, yk{¤kt,n¤Ëh, øk¤ku, frhÞkíkwt yLku ÷e{zkLkeytík:Ak÷, yk Mkkíku-yki»kÄku Mkzu÷kt LknkuÞ yuðkt Mkkhe òíkLkkt Mkku-Mkku økúk{ ÷uðkt.íkuLku yÄf[hk ¾ktze ¼w¬ku fhe çkhýe¼he ÷uðe. yk{ktÚke 15Úke 20 økúk{LkkuWfk¤ku fheLku Ãke sðku. Mkðkhu Mkktsu-hkºkuWfk¤ku íkksuíkkòu çkLkkðeLku Ãkeðku. ykWfk¤kÚke ðkÞwLkk «fkuÃkÚke Úkíkku WËhLkkuËw¾kðku {xu Au.

½høkÚÚkw WWÃk[khfð[Lkk {q¤Lkk [qýoLku Mknus ½e{kt

þufe ÷E, ËqÄ{kt ¼u¤ðe {Ä MkkÚkuÃkeðkÚke «[tz-«n»ko «kÃík ÚkkÞ Au. yu{fne fð[ {q¤Lke ðkSfhý þÂõíkçkíkkðe Au, ykLkkt çkes yLku Vq÷ ÃkýðkSfhý {kxu ðÃkhkÞ Au. {q¤ ÃkýMkkhkt {qºk÷ Au. ðkSfhý Au yux÷urfzLkeLkk hkuøk{kt yLku ðkíkrðfkhku{ktWÃkÞkuøke Au. {q¤, çkes, Vq÷ ðøkuhuLkkWÃkÞkuøkLke {kºkk LkSfLkk ðiãLke Mk÷kn«{kýu økkuXððe.

ÞÞkkuuøøkkLLkkee {{ËËËËÚÚkkee ÚÚkkkkffLLkkuu ffnnkkuu ççkkkkÞÞ ççkkkkÞÞ

yu

sfk÷ rðxkr{LkLke QýÃkLkufkhýu Ãkezkíkk ËËeoykuLke MktÏÞk

½ýe ðÄkhu Au. Ãknu÷kt yuðwt níkwt fu økheçkÔÞÂõíkLku Ãkku»ký ykuAwt {¤íkwt nkuE íkuLkk{ktrðxkr{LkLke QýÃk yLku íkuLku fkhýunkzfkLkku Ëw¾kðku ðÄkhu «{ký{kt òuðk{¤íkku. òufu, nðu íku Mkk{kLÞ yLku y{ehðøkoLkk ÷kufku{kt Ãký ðÄkhu òuðk {¤u Au.

Ëhuf ô{h-ðøkoLke ÔÞÂõík{kt rðxkr{LMkLkeQýÃk òuðk {¤u Au. rðxkr{LMkLke QýÃkLkufkhýu ËhËeyku þhehLkk rðrðÄ ¼køkLkktnkzfkt Ëw¾ðkLke VrhÞkË fhu Au.

fkhýkuykhyku ðkìxh{kt r{Lkh÷ ykuAkt ÚkEòÞ Au y™u íku{ktÚke sYhe çke-12MkrníkLkkt rðxkr{LMk {¤íkkt LkÚke.Ãku®føk{kt {¤íkwt ËqÄ fu su Ãknu÷uÚke sÃkkùhkEÍTz (y{wf ytþu økh{ fhu÷wt)nkuÞ Au íkuLku Wfk¤ðkÚke íku{ktÚkerðxkr{Lk ze síkwt hnu Au. íkuÚke ËqÄ ÃkeðkAíkkt Ãký þheh{kt rðxkr{Lk zeLkeQýÃk hnu Au.hku®sËkt ¾kLk-ÃkkLk{kt ÷e÷kt þkf¼kSyLku V¤ku Ãkqhíkkt Lk ¾kðk.MkðkhLkku MkqÞo«fkþ Lk {u¤ððku.

rLkËkLk yyLku ssYhe ííkÃkkMkËËeoLku nkzfkt ¾qçk s Ëw¾íkkt nkuÞ Au.

íkuÚke «kÚkr{f rLkËkLk íkku ÚkE s òÞ Au.yk rMkðkÞ ÷uçk{kt rðrðÄ íkÃkkMk fhkððk{ktykðu Au, suLkkÚke rðxkr{Lk ze, ze-3, çke-12, Vkur÷f yurMkz ðøkuhuLke þheh{ktQýÃk nkuÞ íkku òýe þfkÞ Au. ßÞkhuþheh{kt rðxkr{LkLke QýÃk ðhíkkÞ íÞkhuLke[u «{kýuLke íkÃkkMk fhðk{kt ykðu Au.

rMkh{.rðxkr{Lk ze-3 ÷uð÷.rðxkr{Lk çke-12 ÷uð÷.rMkh{ nku{kurMkÂMxLk.rMkh{ Ãkexeyu[ ÷uð÷.rMkh{ fuÂÕþÞ{ ÷uð÷.

MkkhðkhrLkËkLk ÚkE økÞk ÃkAe su-íku rðxkr{LkLke

QýÃk nkuÞ íkuLke Mkkhðkh fhðk{kt ykðu Au.

rðxkr{Lk zzerðxkr{Lk zeLke QýÃkÚke çkk¤fku{kt

rhfux Lkk{Lkku hkuøk ÚkkÞ Au, ßÞkhu {kuxeô{hLkk ÷kufkuLku ykuÂMxÞku{÷urþÞk Lkk{Lkkuhkuøk ÚkkÞ Au. su ÔÞÂõíkLkuykuÂMxÞkuÃkkuhkurMkMk nkuÞ íku{Lkkt nkzfktrðxkr{Lk zeLke QýÃkLku fkhýu ðÄkhu Ãkku[ktyLku Lkçk¤kt çkLku Au. rðxkr{Lk zeLkeQýÃkLke Mkkhðkh {kxu rðxkr{Lk zeLkktELsuõþLk ykÃkðk{kt ykðíkkt nkuÞ Au.sYh sýkÞ íkku yuhur[xku÷Lkkt RLsuõþLkÃký ykÃkðk{kt ykðu Au yÚkðk íkku rðxkr{Lkze-3Lke økku¤eyku ËhËeLku ykÃkðk{kt ykðuAu. ËËeo {kxu MkðkhLkku fqýku íkzfku ÷uðku ÃkýMkkhku hnu Au.

rðxkr{Lk ççke-112su ËhËe{kt rðxkr{Lk çke-12Lke QýÃk

nkuÞ íkuLku rðxkr{Lk çke-12Lkkt ELsuõþLkykÃkðk{kt ykðu Au. yk RLsuõþLk òËwEyMkh fhu Au. {kuxu¼køku Ãkkýe yLku¾kuhkf{ktÚke ÞkuøÞ {kºkk{kt yk rðxkr{Lk Lk{¤ðkÚke þheh{kt íkuLke QýÃk sýkÞ Au.{ktMkknkheykuLke Mkh¾k{ýe{ktþkfknkheyku{kt çke-12Lke QýÃk ðÄkhu

òuðk {¤u Au. LkËeLkwt [kuϾwt Ãkkýe ÃkeLkkhLkurðxkr{Lk çke-12 {¤e hnu Au.

½ýkt ËhËeyku{kt yuðe Mk{MÞk Ãký òuðk{¤u Au fu íku{Lkk Ãkux{kt rðxkr{Lk çke-12ykuçÍðo Úkíkwt s LkÚke nkuíkwt. íkuLku ELxÙkuÂLÍfVuõxh zurVrþÞLMke fnuðkÞ Au. íkuLkkÚkeþheh{kt ÷kuneLke xfkðkhe ½xe sðkÚkeÃkŠLkrþÞMk yurLkr{Þk Lkk{Lkku hkuøk ÚkkÞ Au.ykðk ËhËeLku {kuZuÚke ÷uðkLke økku¤eykÃkðkLkku fkuE yÚko hnuíkku LkÚke. íkuÚke íkuLkurðxkr{Lk çke-12Lkkt ELsuõþLk s ykÃkðk{ktykðu Au.

Vkur÷f yyurMkzVkur÷f yurMkzLke QýÃk nkuÞ íkku rMkh{

nku{kurMkÂMxLkLkwt ÷uð÷ nkE ykðu Au. íkuLkkÚkeþhehLkk MLkkÞwyku Ëw¾u Au, ¾kMk fheLkuÃkªzeyku ðÄkhu Ëw¾u Au. òu yk ÷uð÷ nswÃký ðÄkhu nkuÞ íkku ÓËÞLkk MLkkÞwyku ÃkhÃký yMkh fhu Au. íkuLke Mkkhðkh {kxuVkur÷f yurMkzLke økku¤eyku nkE zkuÍ{ktºkýuf {rnLkk {kxu ykÃkðk{kt ykðu Au.íkuLkkÚke nku{kurMkÂMxLkLkwt ÷uð÷ Lkku{o÷ ÚkEòÞ Au. yk rMkðkÞ ÷e÷kt þkf¼kS{ktÚkeVkur÷f yurMkz ðÄkhu {¤u Au.

fuÂÕþÞ{þheh{kt fuÂÕþÞ{Lke QýÃk nkuÞ íkku

ËqÄ, Ënª, ËqÄLke çkLkkðxku, fu¤kt ðøkuhuÃkqhíkk «{ký{kt ÷uðkÚke VkÞËku ÚkkÞ Au.sYh Ãkzu íkku fuÂÕþÞ{Lke økku¤eyku ÃkýykÃkðk{kt ykðu Au.

nuÕÚk RÍ ðuÕÚkzkì. rð¢{ þkn

ykrðxkr{LkLke QQýÃkÚke ÚÚkíkku nnkzfktLkku Ëw¾kðku

÷ûkýkuf{h Ëw¾ðe.½qtxý Ëw¾ðk.ÃkøkLke yuzeyku yLku Ãkªzeyku Ëw¾ðe.ÃkøkLkk Lk¤k Ëw¾ðk.yk¾k þhehLkkt nkzfkt Ëw¾ðk.Mð¼kð [erzÞku ÚkE sðku.Mkkts Ãkzíkkt s ¾qçk Úkkfe sðwt.

ÃÃkkkkxxooLLkkMMkkoo ððåå[[uu ««uu{{¼¼¤¤uu ííkkkkuu hhkkuu{{kktt[[ffMMkkuuõõMMkk ÷÷kkRRVV {{¤¤uu

ððkkÞÞwwÚÚkkee ÚÚkkííkkkk WWËËhhþþqq¤¤{{kktt yyuuff WWffkk¤¤kkuu

hk çk¤kífkhÃkerzíkkLkk ‘‘fku-rrðÂõx{’Lke {{LkkuËþk

yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 4 Ãkh

ðiã {Lkw¼kE økkiËkLke

ykÞwðuoË

íkMkðeh «íkefkí{f Au.

ðqze yu÷Lk: yk yufuzur{f yuðkuzorðLkh ÷u¾f, rLk{koíkk yLku rLkËuoþfLkuLÞq ÞkufoLke rMkxe fkì÷us yLku LÞq ÞkufoÞwrLkðŠMkxe{ktÚke Ãkkýe[wt {éÞwt níkwt. íkuytøkúuS{kt Ãký LkkÃkkMk ÚkÞku níkku.r÷ÞkuLk ÃkwrhMk: ‘yuõÍkuzTMk’ Lkk{LkeçkuMx Mku÷hLkku ÷u¾f nkEMfq÷{kt ºkýðkh LkkÃkkMk ÚkÞku níkku.rõ÷Lx RMx ðqz yLku çkxo huLkkuÕzTÍ:1959{kt yuf ÞwrLkðMko÷ rÃkõ[MkoLkk

yuÂõÍõÞwrxð rõ÷Lx RMx ðqz yLkuçkxo huLkkuÕzTÍLku yuf s r{®xøk{kt ykðktðkõÞku fÌkkt níkkt. çkxoLku fÌkwt, “íkwtLkfk{ku Au. íkkhk{kt fkuE «rík¼k LkÚke.”y™u Âõ÷LxLku fÌkwt fu, “íkkhk Ëktík{kt[eÃk Au, szçkwt çknkh Lkef¤e ykÔÞwt AuLku íkwt ¾qçk Äehu çkku÷u Au.” ÃkkA¤Úke ykçktLku ¾qçk {kuxk Lkk{e f÷kfkhku çkLÞkníkk.{uhur÷Lk {Lkhku: 1944{kt yur{÷eLkMLkeðu÷, ç÷q çkwf yusLMkeLke rzhuõxhuLkku{ko SLk çkufhLku fÌkwt fu íkwt Mku¢uxheyÚkðk nkWMkðkEV-yk çku{ktÚke fþwtfçkLke ò. yu®õxøk{kt íkkhwt fk{ Lknª.Lkku{ko SLk çkufh ÃkkA¤Úke ‘{uhur÷Lk{Lkhku’ íkhefu rðÏÞkík ÚkE.÷eð WÕ{kLk: ÷eð WÕ{kLkLke ©u»Xyr¼LkuºkeLkk yuðkuzo {kxu çku ðkh¼÷k{ý fhðk{kt ykðe níke.rLkýkoÞfkuLkku rLkýoÞ níkku: “íkuLkk{kt«rík¼k LkÚke.”{uõ÷ku{ VkuçMko: VkuçMko Mkk{rÞfLkk{wÏÞ MktÃkkËf níkk. «fkþLkLkeËwrLkÞk{kt íkuyku yríkþÞ MkV¤ ÔÞÂõíkøkýkÞ Au. íkuyku r«LMkxLkÞwrLkðŠMkxe{kt ¼ýíkk íÞkhu íku{Lkuþk¤kLkk Mkk{rÞf {kxu fk{ fhðkÃkMktË Lknkuíkk fhkÞk.‘rçkxÕMk’ økúqÃk: 1962{kt zu¬k hufku‹zøkftÃkLkeLkk yrÄfkheyku ÃkkMku [khÞwðkLkkuuyu zhíkkt øk¼hkíkkt ykurzþLkykÃÞwt. yrÄfkheykuLku ftE ¾kMk AkÃkÃkze Lknª. yk [khuyu ÃkAerðïrðÏÞkík ‘rçkxÕMk’ økúqÃk MÚkkÃÞwt.yuf yrÄfkheyu fnu÷wt, “ykÞwðkLkkuLkku yðks Xef LkÚke.”yuÂÕðMk r«M÷e: 1954{kt ‘økúkLz yku÷u

yku«u’Lkk {uLkush rs{e zu÷eyuyuÂÕðMk r«M÷eLku yuðwt fneLku fkZe{qõÞku fu, “íkwt õÞktÞ Lknª ÃknkU[eþfu, Ëefhk. íkwt xÙf [÷kðu íku sMkkhwt Au.” yk yuÂÕðMk r«M÷ey{urhfkLkku ¾qçk ÷kufr«Þ økkÞfçkLÞku.yu÷uõÍktzh økúunk{ çku÷: yu÷uõÍktzhøkúunk{ çku÷u xur÷VkuLkLke þkuÄ fhe.1876{kt fkuE VkuLk fhu íÞkhu s çkeò

VkuLkLke ®høk ðkøku íkuðwt nt{uþkt çkLkíkwtLknª. «{w¾ YÚkhVkuzo nkÞMkLku xur÷VkuLkçkíkkðkÞku íÞkhu íku{ýu fÌkwt, “þkuÄíkhefu íkku Xef Au, Ãký ykðkt MkkÄLkðkÃkhþu fkuý?”Úkku{Mk yurzMkLk: y{urhfkLkkRríknkMk{kt Úkku{Mk yurzMkLk MkkiÚke {kuxkuMktþkuÄf økýkÞ Au. ßÞkhu íku

r{rþøkLkLke þk¤k{kt ¼ýíkku íÞkhu íkuLkkrþûkfku íkuLku ‘yíÞtík Äe{ku’ yLku‘Mk{sðku {wÂ~f÷’ fnuíkk yurzMkLkLke{kyu íkuLku Mfq÷{ktÚke WXkze ½hu¼ýkððkLkwt Lk¬e fÞwO. íkuLku rð¿kkLkøk{íkwt. 10 ð»koLke ô{hu íkuýu yuf LkkLke«Þkuøkþk¤k Q¼e fhe níke. íkuLkk{kty¾qx þÂõík yLku çkwrØ níkkt. íku fnuíkku«rík¼k yux÷u yuf xfku «uhýk yLku 99xfk ÃkhMkuðku. íkuýu fw÷ 1300 sux÷ktMktþkuÄLkku fhu÷kt.Úkku{Mk ykÕðk yurzMkLk: Úkku{Mk ykÕðkyurzMkLku Ãknu÷ku ðes¤eLkku çkÕçk þkuæÞkuíku Ãknu÷kt 2000 sux÷k «Þkuøkku fÞkoníkk. yuf rhÃkkuxohu ÃkqAâwt fu ykx÷eçkÄe ðkh rLk»V¤ sðkLkwt fuðwt ÷køku Au?íkuýu fÌkwt, nwt yuf Ãký ðkh rLk»V¤økÞku LkÚke. {U çkÕçk þkuæÞku Au. íku2000 MxuÃkLke yuf «r¢ÞkLkwt Ãkrhýk{Au.[uMxh fk÷oMkLk: 1940{kt yuf MktþkuÄf[uMxh fk÷oMkLk ÃkkuíkkLkk yuf

MktþkuÄLkLku ÷E ËuþLkk ykøk¤ Ãkzíkk20 sux÷k fkuÃkkuohuþLkLku {éÞku. çkÄkyuíkuLku rLkhkþ fÞkuo. 1947{kt Mkkík ð»koLkfkh Mkkt¼éÞk ÃkAe íku LÞq ÞkìfoLkeLkkLke ftÃkLke ‘hku[uMxh’{kt økÞku íÞkhuíku ftÃkLkeyu íkuLke E÷uõxÙkuMxurxf ÃkuÃkh-fkuÃke#øk «kuMkuMkLkk yrÄfkhku ¾heãk.yu níkwt ÍuhkuõMk {þeLk. fkuÃkkuohuxh yLkufk÷oMkLk çktLku {k÷k{k÷ ÚkE økÞk.r{ÕxLk: 44 ð»koLke ô{hu r{ÕxLk ytÄÚkE økÞk níkk. íÞkh ÃkAe Mkku¤ ð»kuoíku{ýu ‘ÃkuhzkEÍ ÷kuMx’ ÷¾e.Ãkkç÷ku fuMk÷: Ãkkç÷ku fuMk÷ 95ð»koLkku ÚkÞku íÞkhu yuf rhÃkkuxohu fÌkwt,“Mkh, ík{u rðïLkk {nkLk h{íkðehMkkrçkík ÚkE [qõÞk Aku. nðu A õ÷kf«uÂõxMk fhðkLke sYh þe Au?” íkuýufÌkwt, “{khe h{ík MkwÄhíke hnuðeòuEyu.”rçkÚkkuðLk: ©ðýþÂõík ð»kkuo MkwÄe ÄehuÄehu ykuAe Úkíke níke. Auðxu 46 ð»koLkkus{oLk Mktøkeíkfkh ÷wzrðøk ðkLkrçkÚkkuðLk ÃkqhuÃkqhku ytÄ ÚkE økÞku.íÞkhÃkAe «ÏÞkík ‘VkEð rMkBVLkeÍ’Mkrník íku{ýu ÃkkuíkkLkwt ©uc MktøkeíkMkßÞwO.

÷kMx ÷kRLkRríknkMk yu ðkíkLke Mkkûke Ãkqhu Au fu

{nkLk rðsuíkkykuLku fk¤swt ftÃkkðLkkhktrðÎLkkuLkku Mkk{Lkku fÞko ÃkAe s rðsÞ «kÃíkÚkÞku Au. íkuyku ÃkkuíkkLkk {kxu rðsÞ {u¤ðeþõÞk, fkhý fu íkuyku nkÞko íÞkhuÞ íku{Lke®n{ík Lknkuíke nkhe.

- çke.çke. VkuÕMko(‘ykþkLkk ytfwh’ ÃkwMíkf{ktÚke,

«fkþf: ykh. ykh. þuX, y{ËkðkË)

Lkw»ÞLke MkV¤íkkLku yÚkoþkMºkÚkeËqh hk¾ðkLkwt fkÞo ykMkkLk LkÚke.

SðLk{kt MkV¤íkk {u¤ððk {kxu ¾qçk Mkt½»kofÞko çkkË su V¤ {¤u Au, íku ¾qçk {eXwt,y{]ík V¤ fûkkLkwt nkuÞ Au, Ãký fkuELkuyýÄkÞwO V¤ {¤u Au íÞkhu íkuLku Ãk[kððwt¾qçk fXeLk nkuÞ Au. fkuE íkuLku Ãk[kðe þfuíkku íkku ¼Þku ¼Þku...Ãký ykðwt Ãk[kðLkkhkyktøk¤eLkk ðuZu økýe þfkÞ íkux÷k nkuÞ Au.

fkuE Ãký ûkuºk{kt Ÿ[wt MÚkkLk, ÃkËðe fu{n¥ð {¤íkkt {Lkw»Þ ykMk{kLk{kt Qzðk÷køku Au. ÃkAe íku hksfeÞ ûkuºk nkuÞ,rMkLku{k ûkuºk nkuÞ fu ¾u÷fqËLkwt ûkuºk nkuÞ,Mk¥kk fu {kLk Lk Ãk[kðe þfu÷k ¾qçk ÍzÃkÚkes{eLk Ãkh ykðe òÞ Au. RríknkMk yuLkkuMkkûke Au. yksu yk ðkík ykÃkýk ËuþLkkW¼híkk ¾u÷kzeykuyu Mk{sðkLke sYh Au.[tÿf SíkeLku fu rðïfÃk rsíkkzeLku ËuþLkwtøkkihð ðÄkhLkkh yk ¾u÷kzeykuLku ykÃkýuÃknu÷kt Vq÷kuÚke yLku íÞkhçkkË LkkuxkuÚkeðÄkðeyu Aeyu, Ãký LkkLke ô{h{kt ÃkiMkkLkwtykf»koý yLku htøkeLk ®sËøkeLkwt «÷ku¼Lk{q¤ ÷ûÞÚke rð[r÷ík Lk fhe Ëu, íku òuðkLkwtykÃkýu ¼q÷e sEyu Aeyu.

¼khíkeÞ ¾u÷fqËLkk RríknkMk{kt LkshLkk¾eyu íkku 20{e MkËe{kt Þwðk¾u÷kzeykuuyu ËuþLku sux÷wt økkihð yÃkkÔÞwtníkwt íkuLkk fhíkkt yLkuf økýwt 21{e MkËeLkk«Úk{ Ëþf{kt yÃkkÔÞwt Au. fkì{LkðuÕÚkøkuBMk{kt 100 [tÿf, yurþÞLk økuBMk yLkuykur÷ÂBÃkf økuBMk{kt Ãký [tÿf, xe-20ðÕzofÃk, ykEMkeMke ðÕzofÃk yLku yLzh-19 ðÕzofÃk Ãký Þtøkrçkúøkuz yux÷u fuðAuhktykuyu s rsíkkzâku Au. yk rMkðkÞxurLkMk, fwMíke yLku {w¬kçkkS, þq®xøk,[uMk, rçkr÷ÞzoTMk yLku økkuÕV ûkuºku ÃkýÞwðkLkkuyu s ËuþLkwt Lkk{ hkuþLk fÞwO Au.

ËuþLku økkihð yÃkkðLkkh Þwðk¾u÷kzeykuLke ÞkËe çkLkkðeyu íkku çknw ÷ktçkeÚkkÞ Ãký {urhfku{Úke WL{wõík [ktË MkwÄeLkeðkík fheyu íkku yu{ ÷køku fu ËuþLkk¾u÷fqËLkwt ¼krð Qs¤wt Au. Ãký MkkÚku MkkÚkuyu Ãký òuðkLkwt hnuþu fu ÞkuøÞ heíkuÃk¤kuxkÞu÷k yk ¾u÷kzeyku ¾he rËþk¼q÷eLku yð¤e rËþk Ãkh [kÕÞk Lk òÞ.¼qíkfk¤{kt ½ýk yuðk çkLkkðku çkLÞk Au fuÃkkuíkkLkwt ûkuºk AkuzeLku çkeò ûkuºk{kt nkÚkys{kððk síkkt su neh Ëu¾kzðkLkwt níkwt íkuçkkswyu hne økÞwt.

yksLkk Þwðk ¾u÷kzeykuLku ÷kufkuyu yLkuMkhfkhu Vq÷kuÚke yLku ÃkiMkkÚke ÃkqßÞk Au,çkkfe níkwt íku {kuxe {kuxe ftÃkLkeykuyu fhkhfheLku Ãkqhwt fÞwO Au. ¾u÷kzeyku ykŠÚkf heíkuMkæÄh ÚkkÞ íku{kt fkuELkuÞ ðktÄku Lk nkuÞÃký Võík Lku Võík íkuLke ÃkkA¤ Ëkuzu yLkußÞkt ËkuzðkLkwt nkuÞ íÞkt Lk Ëkuzu íÞkhu Ëw:¾

ÚkkÞ. ¼qíkfk¤{kt yuðk ½ýk rfMMkkykuòuðk {éÞk Au fu çkeS çkkçkíkkuLku fkhýu¾u÷kzeLkk Ëu¾kð Ãkh íkuLke yMkh ÚkE nkuÞ.

r¢fux yLku rMkLkusøkíkLku Ãknu÷uÚke MktçktÄhÌkku Au. rVÕ{Lkk rzhuõxhku r¢fuxhkuLkku¼hÃkqh WÃkÞkuøk fhu Au, ¼÷u íkuLkuyËkfkhe ykðzíke nkuÞ fu Lknª yLku íkuÚkes íkku {urhfku{Lku Ãký ykuVh fhðk{ktykðe Au. yøkkW ½ýk r¢fuxhku yu®õxøkfhðk fu{uhk Mkk{u Q¼k ÚkE økÞk níkk.Ãký fkuELkkuÞ øks íku{kt ðkøÞku Lknª,MkwLke÷ økkðMfh, MktËeÃk Ãkkrx÷ yLkurðLkkuË fktçk÷eyu {hkXe rVÕ{{kt yr¼LkÞykÃÞku níkku. íkku Mk÷e{ ËwhkLke, fhþLk½kðhe, Mk÷e÷ ytfku÷k yLku ÃkkrfMíkkLkLkk{kunMkeLk ¾kLkLku rnLËe rVÕ{Lkku [Mkfku÷køÞku níkku.

¾u÷kzeykuLkku {kuxe {kuxe ftÃkLkeyku

ÃkkuíkkLke «kuzõx ðu[ðk {kxu WÃkÞkuøk fhíkknkuÞ Au. ftÃkLkeyku MkkÚku fkuLxÙkõx fheLku

¾u÷kze ÃkiMkk f{kÞ íku ¾kuxwtLkÚke, Ãký yrøkú{íkk¾u÷Lke s hnuðeòuEyu, suLkku yksu

y¼kð Au. yLzh-19ðÕzofÃk SíÞk çkkË WL{wõík[tËLku yux÷e çkÄe ykuVhku

{¤e Au fu íkux÷e ykuVh nk÷xuMx h{e hnu÷k ¾u÷kzeLku Ãký LkÚke

{¤e.r¢fuxLke ËwrLkÞk{kt MkwLke÷ økkðMfhu

yk «Úkk þY fhe níke, yLku íkuLku fkhýu syksu r¢fuxhku Lkkuxku{kt y¤kuxu Au, Mk[eLkíkUzw÷fhLke rLkð]r¥k çkkçkíku yksu ½ýkurððkË ÚkÞku Au, Ãký íku rLkð]¥k Lk ÚkkÞ íkuðwtr¢fux çkkuzo s RåAu Au, hLkLkk Zøk÷kfhLkkh Mk[eLk òu rLkð]r¥k ònuh fhe Ëu íkkuíkuLku ÃkkuíkkLku íkku fhkuzku økw{kððk Ãkzu Ãkýr¢fux çkkuzoLku Ãký {kuxwt LkwfMkkLk ÚkkÞ íku{Au, fkhý fu çkkuzuo ½ýe çkÄe ftÃkLkeykuMkkÚku fhkh fhu÷k Au.

r¢fuxhkuLku ø÷u{hLkku fuðku [Mkfku ÷køkuAu íkuLkku W¥k{ Ëk¾÷ku økÞk MkÃíkknu òuðk{éÞku, yuf fkÞo¢{{kt frÃk÷ Ëuð yLkuyÍnhwÆeLk MkkÚku ykÞkusfkuyu WL{wõík[tËLku Ãký yk{tºký ykÃÞwt níkwt, WL{wõík«uÂõxMk fhðkLkwt AkuzeLku íÞkt ÃknkU[e síkktfrÃk÷u íkuLke çkÄkLke nkshe{kt ÍkxfýefkZíkkt fÌkwt fu íkwt ynª fu{ ykÔÞku Au?íkkhk fku[ {uLkushu íkLku fu{ ykððk ËeÄku?{Lku ÷k¾ YrÃkÞk {éÞk nkuík íkku Ãký økÞkuLk nkuík. ÞkË hnu fu WL{wõík EÂLzÞk ‘yu’xe{ íkhVÚke LÞwÍe÷uLz h{ðk sðkLkku Au.yºku yu Ãký WÕ÷u¾LkeÞ Au. ònuhkíkLkkþq®xøk{kt ÔÞMík nkuðkLku fkhýu {nuLÿ®MknÄkuLke yswoLk yuðkuzo Mðefkhðk nksh hÌkkuLk níkku.

newsvnm@yahoo.com

rðíkkLkk fwAtËu [zu÷k nMkw¼kELkuyk¾ku rËðMk økk{ðk¤k ðuXíkk.

hkíku nu{kçknuLku yuf÷k nkÚku ͪf Íe÷ðeÃkzíke. òýu yu{Lku MkLkuÃkkík fu ð¤økkzÚkÞku nkuÞ yuðe nk÷ík níke. nMkw¼kE hkºkuQXeQXe ‘{khe frðíkk.. {khe frðíkk’yu{ çkku÷íkk yux÷u nu{kçknuLkykzkuþÃkkzkuþ{kt 14Úke 54 ðhMkLke sux÷er[. frðíkk, frðíkk¼k¼e yLkufrðíkkfkfe níke yu çkÄe MkkÚku ͽzeykÔÞkt. Ãký nMkw¼kE íkku ÃkkuíkkLkeþkÞheyku yLku zkÞheykuLkk «u{{kt níkk.yuf zkÞhe nu{kçknuLku çkk¤e Lkk¾e íkkuçkkfeLke zkÞheykuLke ËMk ËMk ÍuhkuõMkfhkðe ÷eÄe. fkuEyu nu{kçknuLkLkuçkkÄkyk¾ze fhkððkLke Mk÷kn ykÃke.Lkðk ©kuíkk {¤ðkLke ÷k÷[u nMkw¼kEyuÃkqhku Mknfkh ykÃÞku.

ßÞkurík»keykuyu yu{Lke fwtz¤e òuELku snkÚk Ÿ[k fhe ËeÄk íkku yu{Lku ¼qðk ÃkkMku÷E sðk{kt ykÔÞk. ¼qðkyu fÌkwt, “yu{LkkuÃkøk fqtzk¤k{kt Ãkze økÞku Au. yk {tºku÷kËkýk ¾ðzkðku, yu{Lke Mkkík ÃkuZe MkwÄe fkuEfrðíkk Lknª ÷¾e þfu.” ¼qðkyu ykÃku÷k{tºku÷k Ëkýk íkku nMkw¼kE ÃkkuÃkfkuLkoLke su{¾kE síkkt Aíkkt yu{Lkk {Lk{kt ÄkýeLke su{frðíkk Vqxíke s hne. nMkw¼kE ðkíkðkík{ktyu ¼qðkLku Úkkuzk MkªøkËkýk ykÃke ykÔÞkníkk. ðkíkðkík{kt ¼qðkyu çku[kh Ëkýk ¾kE÷eÄk ÃkAe fnu Au fu yu ¼qðku Ãký òËwxkuýk,stíkh{tíkh Akuze MkkuLkux yLku ¾tzfkÔÞkuLkkhðkzu [ze økÞku. yk{ fwtz¤eÚke fqtzk¤kMkwÄeLkk «ÞkMkku ^÷kuÃk økÞk.

ÃkAe nMkw¼kELku Ãkkøk÷kuLke nkuÂMÃkx÷{kt,Ãkkøk÷kuLkk zkìõxh ÃkkMku ÷E sðk{kt ykÔÞk.

zkìõxhu rnMxÙe þex fkZe ÃkuLk ÷EÃkqAâwt, “Lkk{?”

nMkw¼kE çkkuÕÞk, “þuõMkrÃkÞhu fÌkwt níkwtðkux RÍ Äuh RLk Lku{?”

zkìõxhLku íkku yk hkusLkwt níkwt. yux÷uyu{ýu ykøk¤ [÷kÔÞwt, “çku Mkøkkt, MktçktÄe,MðsLkLkkt Lkk{ ÷¾kðku.”

nMkw¼kE çkkuÕÞk, “fkr÷ËkMk, xkøkkuh..”zkìõxhu Ãknu÷ku Mkðk÷ ÃkqAâku, “fuðwt

÷køku Au?”

nMkw¼kEyu fÌkwt, “{Lk{kt ðMktík Au,{ò yLktík Au, Mk½¤wt Sðtík Au.”

zkìõxh fÌkwt, “fuMk ysoLx Au. økku¤e¾kðe Ãkzþu. ík{Lku {urLkÞk Lkk{Lke çke{kheÚkE Au.”

nMkw¼kE çkkuÕÞk, “Äkhku fu {Lku yuçke{khe nkuÞ íkku {Lku yu çke{kheÚke fkuE«kuç÷u{ s LkÚke. nwt íkku fnwt Awt ík{u Ãký ykçke{kheLke {ò {kýe swyku zkìõxhMkknuçk!

þwt s÷Mkk Au! yk¾ku rËðMk ÃkuþLxku òuEòuELku {kÚkwt LkÚke Ãkkfe síkwt ík{khwt?”

zkìõxh {kUÚke ‘Lkk’ çkkuÕÞk Ãký yu{Lkwtzkufwt ‘nk’{kt ÄqÛÞwt. nMkw¼kEyu Q÷xku ðkh

fÞkuo. “ík{u çkÄkLkuÃkqAku Aku fu ík{Lku fuðwt÷køku Au íkku ík{u sÃkkuíku fnku fu ík{Lku fuðwt÷køku Au?”

zkìõxhLkwt {kU shkÃkze økÞwt, yu fnuðk

÷køÞk, “swyku nwt zkìõxh Awt,ík{khe Mkkhðkh fhe hÌkku Awt yLku

ËËeo ík{u Aku. yk Mkðk÷ ÃkqAðkLkku nf Võík{Lku Au.”

“nwt {uLx÷e E÷ Awt, yuðwt ík{u fE heíkufne þfku?”

“swyku! þwt nwt ík{khe su{ fkhý ðøkhnMkwt Awt?”

nMkw¼kEyu sðkçk ykÃÞku, “Ãký nwtíkku fkhý ðøkh nMkwt Awt, yux÷u fu {khwtíkku Lkk{ s nMkw Au. Ãký Mkk[wt çkku÷ku

zkìõxhMkknuçk, ík{u nMke þfíkkLkÚke, fu{ fu ík{khku s {qz

¾hkçk Au. ËðkLkesYhík {Lku LkÚke,ík{Lku Au.”

fkuE ÃkuþLxLku fÚkLke Mkt¼¤kðíkk zq{ku¼hkÞ íkku ÃkuþLxLku Ãkeðk {kxu zkìõxh xuçk÷Ãkh çku ø÷kMk Ãkkýe {wfkðe hk¾íkkt.yòýíkkt s zkìõxh yu çktLku ø÷kMk ÃkkýeÃke økÞk. çkeswt fþwt nkuík íkku yu Ãký ÃkeøkÞk nkuík!

zkìõxhu fÌkwt, “yux÷u ík{u {Lku Mk÷knykÃkku Aku!”

nMkw¼kEyu fÌkwt, “Lkk Mkknuçk, nwtõÞktÚke ík{Lku Mk÷kn ykÃke þfwt? Mk÷knykÃkðkLkk ÃkiMkk íkku ík{u ÷eÄk Au yLku ík{khwtSðLk yk{uÞ {Lku íkku ¾hkçk ÷køku Au.ík{Lku fËe ykÃk½kík fhðkLkwt {Lk LkÚkeÚkíkwt?”

zkìõxhLkwt Aêu {k¤u Âõ÷rLkf níkwt. çkkhe¾wÕ÷e níke. zkìõxhu Q¼k ÚkE s÷Ëe çkkheçktÄ fhe ËeÄe. ÃkzËku çktÄ fhe ËeÄku yLkuAkíke Ãkh xÃk÷e {khe “ykì÷ EÍ ðu÷,ykì÷ EÍ ðu÷” çkku÷ðk ÷køÞk. Ãký ÂMÚkríkykì÷ ðu÷ Lk sýkíkkt ðkuzoçkkuÞLku çkq{ Ãkkze“fkr÷ËkMk, yk {heÍLku Ëk¾÷ fhku! Ãku÷khðeLÿLke çkksw{kt ÃkÚkkhe fhòu. fk÷u yuLkuþkuf ykÃkðkLkku Au.”

Ãký, Ëk¾÷ ÚkÞu÷k nMkw¼kEyu sçkhe˾÷ {[kðe. nMkw¼kEyu íkku hkºku s{uLx÷ nkuÂMÃkx÷{kt {wþkÞhku fÞkuo. çkÄkLkuô½kze ¼køkeLku ½hu ykðe økÞk.

MkkuMkkÞxe{kt nMkw¼kELke frðíkkykuLkkuºkkMk Vhe þY ÚkÞku. yux÷u ytrík{ WÃkkÞíkhefu {U Ërûký økwshkík LkðkurËík frðMktøkXLkLke yXðkrzf r{®xøk{kt sEyu{Lkku MktÃkfo fÞkuo yLku fÌkwt, “y{khkrçk®Õzøk{kt yuf fkÔÞ«u{e MkßsLk ðMku Au.òu ík{u yuLke yuf frðíkk Mkkt¼¤ku íkku yuík{khe yuf zÍLk frðíkk Mkkt¼¤u Au.”{khe ðkík Mkkt¼¤e yuf frð suLkku ÃkkuíkkLkkuAfzku níkku íku íkhík s yu{Lke yk¾e 23sýktLke {tz¤eLku Afzk{kt çkuMkkze ÷Eykðe økÞk. Ëhufu nMkw¼kELku rðLktíkefheLku yu{Lke yuf frðíkk ÄehsÚkeMkkt¼¤e yLku çkË÷k{kt çkkh çkkh frðíkk¾wLLkMkÚke Mkt¼¤kðe. ºkuðeMk økwÛÞk çkkhçkMkku Aku¥kuh frðíkk yufMkk{xe Mkkt¼¤eLkunMkw¼kELkku frðíkkßðh íkífk¤ QíkheøkÞku.

nðu MkkuMkkÞxe{kt fk{ðk¤e ykþkçkkEyLku Äkuçke, {k¤e Mkrník çkÄkyu yuf-çkufrðíkk {kuZu fhe ÷eÄe Au yLku suðknMkw¼kE Ëu¾kÞ fu íkhík s çkÄk ‘yufíkkS frðíkk Au’ fne [k÷w Ãkze sðkLkwt þYfÞwO. nðu nMkw¼kE ËkËh Ãkh s yðhsðhfhu Au yLku yuf rËðMk {Lku fnuíkk níkk fu½hkf {¤u íkku ^÷ux fkZe Lkk¾ðku Au.

amiraeesh@yahoo.co.in

ËqÄ - 1 r÷xhðŠ{rMk÷e (½ôLkk ÷kuxLkeçkkhef Mkuð) - 1 fÃk

fLzuLMz r{Õf - 1/2 fÃk¾ktz - 7Úke 9 xuçk÷MÃkqLkÃkeMku÷e yu÷[e - 2Úke 4

Lktøkfksw - 10Úke 12 LktøkrfMkr{Mk - yuf {wêe

çkËk{ 6Úke 8 Lktøk½e - 1 xuçk÷MÃkqLk

7 hrððkh, 16 MkÃxuBçkh, h012

CMYK

CMYK

f

www.sandesh.com

ykÃkýLku níkkþ-rLkhkþ fhe Ëu yuðk Mktòuøkku ®sËøke{kt ykÔÞk fhíkk nkuÞ Au. ynªyuðk ÷kufkuLke xqtfe ðkíkku Au, su{ýu Mktòuøkku Mkk{u nkh Lk {kLkeLku ftEf yuðwt fheçkíkkÔÞwt, suLku ËwrLkÞk õÞkhuÞ ¼q÷e þfu yu{ LkÚke. ík{khk {kLkMk ÃkhLkfkhkí{fíkk yLku rLkhkþkLkkt ðkˤku ½uhkÞ íkkuÃký õÞkhuÞ Lk ¼q÷þku fu....

ðkíkLkwt ðíkuMkhzkì. hEþ {Lkeykh

{

Mkk{økúe

xqtfe ðkíkko

1. yuf Ÿze fzkE{kt Äe{k íkkÃku ËqÄòzwt ÚkkÞ íÞkt MkwÄe (ËMkÚke ðeMkr{rLkx) Wfk¤ku yLku Mkíkík n÷kðíkkhnku suÚke ËqÄ fzkE{kt [kUxe Lk òÞ.

2. yk Ëhr{ÞkLk çkeS fzkE{kt ½eøkh{ fhku yLku íku{kt ðŠ{rMk÷eLkuhíkkþ Ãkzíke ÚkkÞ íÞkt MkwÄe þufku.

3. yk s fzkE{kt çkËk{, fkswLku híkkþÃkzíkk ÚkkÞ íÞkt MkwÄe þufe ÷ku. íÞkhçkkËrfMkr{Mk Lkh{ Ãkzu íÞkt MkwÄe ½e{kt þufe ÷kuyLku þufu÷k zÙkÞ£qxLku çkeS Ã÷ux{kt {qfku.

4. ËqÄ ßÞkhu ½kxtw ÚkE òÞ yux÷u íku{kt ðŠ{rMk÷eW{uhkuu. ßÞkt MkwÄe ðŠ{rMk÷e ËqÄLku þku»keLku Lkh{ LkÚkkÞ íÞkt MkwÄe Äe{k íkkÃku Mkkhe heíku n÷kðíkk hnku.

5. íÞkhçkkË íku{kt fLzuLMz r{Õf yLku ¾ktz W{uhku yLku Mkkheheíku n÷kðíkk hnku. ¾ktz çkhkçkh ykuøk¤e òÞ íÞkt MkwÄeËqÄLku Wfk¤ku. òu ðÄw ¾ktzLke sYrhÞkík ÷køku íkku W{uhe þfku Aku.

6. nðu økuMk çktÄ fheLku ËqÄLke fzkELku Lke[u Wíkkhe ÷ku yLku íkuLkk Ãkhyu÷[eLkku ÃkkWzh ¼¼hkðku.

7. Mk‹ðøk Ã÷ux{kt xÙkLMkVh fhku yLku þufu÷k Mkqfk {uðkÚke økkŠLkþ fhku.

ytíku nnMkw¼kELkku MMkLkuÃkkík ffuðe hheíku QQíkÞkuo?

MMkkuuððiiÞÞkk ÃÃkkkkÞÞMMkk{{{fkELkku ÷kux - 500 økúk{Lk{f MðkË {wsçk

ys{ku - 1 xeMÃkqLkíku÷ - ík¤ðk {kxu

Mk{khu÷kt ÷e÷kt {h[kt - 2 Lktøk

Úkkuzkt fkuÚk{ehLkkt íkkòt ÃkkLk÷ªçkwLkku hMk - 1 xeMÃkqLk

Mkk{økúe {{¬¬uu ffee {{XXhhee

Mkkík{ku çkku÷ònuhkíkku{ktÚke ÃkiMkk f{kððkLke h{ík

r÷x÷ {kMxhu þe¾ðkze Au, íku ßÞkhuh{íkku níkku íÞkhu yuðwt fnuðkíkwt fu íku hLkfhíkkt ÄLkLkku ðÄkhu ¼qÏÞku Au, Ãký{kMxh ç÷kMxh {kxu yu{ fnuðwt ðÄkhuMkk[wt Au fu íku hLk yLku ÄLk çktLkuLkku¼qÏÞku Au.

Þwðk ¾¾u÷kzeykuLku øø÷u{hLkkßðh yyLku ßßðk¤kÚke ççk[kðku

heík1. fkuÚk{eh, ÷e÷kt {h[kt yLku ÷ªçkwLkku

hMk r{õMk fheLku ÷e÷e [xýe çkLkkðe÷ku.

2. {fkELkk ÷kuxLku yuf [k¤ýeÚke [k¤e÷ku. íku{kt Lk{f, ys{ku, çku xuçk÷MÃkqLkíku÷ ÷kux{kt Mkkhe heíku r{õMk fhe Ëku.

3. ÷kux{kt ÷e÷e [xýeW{uhku yLku yuffzkE{kt Úkkuzwt Ãkkýeøkh{ fhku.4. økh{ ÃkkýeLke{ËËÚke ÷kux çkktÄe ÷ku.

5. ÷kux çkktæÞk çkkË íkuLku yzÄku f÷kfMkux Úkðk {kxu yuf çkksw {qfe Ëku.

6. yzÄk f÷kf çkkË ÷kuxLku {Mk¤eLku ðÄw{w÷kÞ{ çkLkkðku.

7. yuf fzkE{kt íku÷ økh{ fhku, ykËhr{ÞkLk {fkELkk çkktÄu÷k ÷kux{ktÚke{Xhe çkLkkðe ÷ku.

8. íku÷ økh{ ÚkE òÞ yux÷u íku{kt {XheLkuhíkkþ Ãkzíke yLku r¢MÃke ÚkkÞ íÞktMkwÄe ík¤e ÷ku.

9. økh{ økh{ {XheLku ÷e÷e [xýeyÚkðk xk{uxkt MkkuMk MkkÚku Mkðo fhku.

heík

{Äwh{T

Ãkuður÷ÞLkyu. ze. ÔÞkMk

fËe Lk ¼q÷ku...rçkÚkkuðLk

Í-3’yu çkkur÷ðqzLke yuðe rVÕ{Au, suLkku ºkeòu ¼køk rh÷eÍ ÚkÞku

nkuÞ. (yk Ãknu÷kt {kºk ‘økku÷{k÷-3’ çkLkeníke yLku yLÞ yurLk{uþLk rVÕ{ku) ‘hkÍ-3’ íkuLkk «Úk{ ¼køk ‘hkÍ’Lke Mkk{u yux÷ef{òuh Au fu íkuLkk rËøËþof rð¢{ ¼èLkuÃký òuðe Lkne øk{u. íkku ËþofkuLke íkku ðkíks õÞkt fhðe. ‘hkÍ-2’Lkk çkqhk nk÷ ÃkAe‘hkÍ-3’ fu{ çkLkkðe, yu íkku ¼è rLk{koíkks òýíkk nþu! ð¤e, rVÕ{ku ËþofkuLku ¼÷uÃkMktË Lk Ãkzu Ãký fhkuzkuLke f{kýe íkku fheykÃku AuLku. 2002Lke ‘hkÍ’yu çkkur÷ðqzLke©uc nkuhh rVÕ{ku{ktLke yuf Au. yLku‘hkÍ-3’ rð¢{ ¼èLku VheÚke Lkçk¤krËøËþof Mkkrçkík fhe çkíkkðu Au. ¼èrVÕBMku íkuLke rnx rVÕ{kuLke rMkõð÷çkLkkðeLku f{kýeLkwt MkkÄLk çkLkkðe ÷eÄwtÃký Mkkhe rVÕ{ku çkLkkðíkk ¼q÷e økÞk.nfefík{kt íkku íku{ýu rMkõð÷kuLkk Lkk{urVÕ{kuLkku Ëkx ðkéÞku Au. ‘{zoh’, ‘sLLkík’,‘hkÍ’ yLku ‘rsM{’ Ëhuf rVÕ{Lkku «Úk{¼køk MkhMk níkku Ãký íkuLkku ykøkk{e ¼køkík{Lku rÚkÞuxh{kt çkuMkkzeLku sw÷{ fhkðíkkunkuÞ íkuðku ynuMkkMk fhkðu Au. nðu íkku¼qíkfk¤{kt sELku 20 ð»ko Ãknu÷ktLkeBÞwrÍf÷ rnx ‘ykrþfe’Lke rMkõð÷çkLkkðu Au. çkkur÷ðqz{kt çkfðkMk rVÕ{kuLkeÃký rMkfð÷ku çkLku Au yLku íku fk{ yufíkkfÃkqh s fhe þfu. ‘õÞk fq÷ nI n{’LkerMkõ÷ð ‘õÞk MkwÃkh fq÷ nti n{’ rVÕ{ Aufu fku{uze MkfoMk{kt [k÷íkku MkuõMke fku{uzeþku, ¾çkh s Lk Ãkzu.

hk{ økkuÃkk÷ ð{koLku Mkkhk økýku fu ¾hkçkÃký íku rMkõð÷kuLkk {kMxh Auu. íku{Lke rVÕ{kurðþu ftEf fnuðwt yux÷u ‘Lkhku ðk fwtshkuðk’ suðwt Au. ‘Mkhfkh’ suðe ÷uLz{kfo rVÕ{çkLkkðLkkh ‘Mkhfkh hks’Lku MkhfkhMkkrçkík Lkk fhe þõÞk. ‘hõík[rhºk’ rVÕ{rh÷eÍ ÚkkÞ íku Ãknu÷kt s íku{ýu çktLku ¼køkíkiÞkh fhe LkkÏÞk níkk. ‘Vqtf’Lke rMkõð÷çkLkkðeLku hk{w Ãkkuíku Vqtf ÚkR økÞk. íku{LkuVheÚke ¼qík òøÞwt Au íkku íkuyku íku{Lke rnxnkuhh rVÕ{ ‘¼qík’Lkk Lkk{u ËþofkuLku çkuðfqVçkLkkððk ‘¼qík rhxLMko’ ÷ELku ykðe hÌkkAu. yk ¼kR ‘zhLkk {Lkk nI’Lke rMkõð÷‘zhLkk sYhe nI’ çkLkkðe þfu Au íkkurð[khku nS íkku íku þwt fhe þfu. ytíkÚke

þYykík íkhVLke rMkõð÷ku Ãký íku çkLkkðeòýu Au ‘ftÃkLke’Úke ‘ze’ yLku ‘fkuLxÙkõx’.rVÕ{ çkLkkððk{kt íkuyku MkV¤ hÌkkt ÃkýËþofku íkhVÚke {kºk Lkkhksøke s {¤e.

yLkwhkøk f~ÞÃku Ãký hk{wLke su{ çkuf xwçkuf ‘økUøMk ykìV ðkMkuÃkwh’ rVÕ{ çkLkkðeËeÄe. yLkwhkøkLke çktLku rVÕ{ku MkV¤ hneÃký ‘økUøMk ykìV ðkMkuÃkwh-1’ suðku íkuykuÃký çkeòu ¼køk Lknkuíkk çkLkkðe þõÞk.hkurník þuèeyu íkku ‘økku÷{k÷’Lkk Lkk{ ÃkhðkrnÞkík fku{uze rMkõð÷kuLke ÷kRLk fheykÃke. yk çkÄe rVÕ{kuyu fhkuzkuLke f{kýefhkðe ykÃke níke, su íkuLke {q¤ rVÕ{ ÃkýLknkuíke fhe þfe. 2006{kt ykðu÷e‘økku÷{k÷’Lke LkSf íkuLke yuf Ãký‘økku÷{k÷’ LkÚke ÃknkU[e þfu íku{.‘økku÷{k÷’ rMkðkÞ ‘®Mk½{’ suðe MkkherVÕ{ku íku çkLkkðe þfu Ãký rMkõð÷Lkk Lkk{uíkku íkuýu ËþofkuLku ½kMk[khku s ¾ðhkÔÞku.

¼khík{kt ©uc rMkõð÷ rVÕ{ku yLkurMkõð÷ fnuðkLkwt {Lk ÚkkÞ íkuðe rVÕ{çkLkkððkLkku Þþ hkfuþ hkuþLkLku ykÃkðkuÃkzu. ‘fkuR r{÷ økÞk’Lke MkV¤íkk ÃkAe Ãkýíku{ýu ‘r¢þ’yuðe rVÕ{ çkLkkðe su ‘fkuRr{÷ økÞk’ fhíkkt Mkkhe Mkkrçkík ÚkR. hksfw{kh rnhkýeLke ‘{wLLkk¼kE’ rMkheÍ yLkuÞþhks «kuzõþLkLke ‘Äq{’ rMkheÍ çkuMxAu. VhnkLk yghu ‘zkuLk-2’ fheLku rVÕ{rMkheÍLke Úkkuze Rßsík ò¤ðe hk¾e Au.Ëþofku Ãký yk rVÕ{kuLkk ykøkk{e ¼køkLkes hkn swyu Au. çkLke þfu yk MkkherMkõð÷ rVÕ{ku{kt ykøkk{e Mk{Þ{kt r{÷Lk÷wÚkrhÞkLke ‘ðLMk yÃkkuLk y xkR{ RLk{wtçkR yøkuRLk’ yLku yççkkMk-{MíkkLkLke

‘huMk-2’Lkku Mk{kðuþ ÚkkÞ.çkkur÷ðqz{kt nkur÷ðqz suðe rMkõð÷ku LkÚke

çkLkíke íku ðkík {kLkðe hne Ãký yuðwt sYhe

LkÚke fu íkuLke Ëhuf rMkõð÷ku Mkkhes çkLke Au. nkur÷ðqz{kt ‘÷kuzoykuV Ä ®høk’, ‘økkuzVkÄh’ yLku‘çkux{uLk’ suðe ©uc rMkõð÷kuçkLke Au íkku ‘ÃkkÞhuxTMk ykuV ÄfuhurçkÞLk’ suðe rVÕ{kuyurLkhkþ Ãký fÞkO Au. nkur÷ðqzLke‘çkkuLz 007’ rMkheÍ nkuÞ fu‘r{þLk RBÃkkurMkçk÷’Lke rMkheÍnkuÞ Ëhuf ð¾íku íkuyku ÃkýËþofkuLku ¾wþ fhðk{kt MkV¤LkÚke ÚkÞk. nk, íku{Lke rVÕ{ku{ktyuf ðkík sYh nkuÞ Au su

ykÃkýe rVÕ{ku{kt LkÚke nkuíke íku Au rVÕ{kuuLkeMk¤tøk Mxkuhe. òufu, ynª íkku {kºk f{kýefhðkLkku s nuíkw nkuÞ íkku ÃkAe õðkìr÷xeLkeyÃkuûkk fE heíku hk¾e þfkÞ?

vekariadivyesh@gmail.com

{Lku fkuE yu{ fnu fu ík{khk{kt½h fhe økÞu÷ku fkuE yuf

yðøkwý fnku, íkku ík{u fÞk yðøkwýLkwt Lkk{ykÃkku? çkeòu «&™ yu fu ík{u ík{khk ykyðøkwýLku Ëqh fhðk {kxu þwt «ÞíLk fÞkuo ?ykÃkýLku çkÄkLku ¾çkh Au fu fkuE {kýMkMktÃkqýo LkÚke, Ãkhtíkw fux÷k ÷kufkuLku yu ¾çkhnkuÞ Au fu ÃkkuíkkLkk{kt þwt ¾qxu Au? ÃkkuíkkLke¾k{e þkuÄðkLkwt fk{ MkkiÚke ðÄw y½hwt Au.y™u òu yu {¤e òÞ íkku íkuLku Ëqh fhðkLkwtfk{ ð¤e íkuLkkÚke Ãký y½hwt Au, fkhý fuykÃkýLku ykÃkýe ¾k{eyku y™u {ÞkoËkyku

Ãký Ôkksçke ÷køkíke nkuÞ Au.òu ¼kE, nwt suðku Awt yuðku Awt, {khk{kt

ftE Vuh Lknª Ãkzu, ÷kufkuLku {khk rðþu su{kLkðwt nkuÞ íku {kLku, {Lku ftE Vuh LkÚkeÃkzíkku, ykðe økktX ½ýk ÷kufku ÃkkuíkkLkk rðþus çkktÄe ÷uíkk nkuÞ Au. ykÃkýu õÞkhuÞ yurð[khíkk LkÚke fu su nwt Awt yu çkhkçkh Awt?su ðMíkw{kt ykhk{Úke çkË÷kð ÷kðe þfkÞyu{kt Ãký ykÃkýu çkË÷kð ÷kðe LkÚkeþfíkk. yuf yuðe Ãký AkÃk Au fu rsrLkÞMk÷kufku Úkkuzkf ¢uÍe yÚkðk íkku ¼uòtøkuÃk nkuÞAu. ÷kufku Ëk¾÷k yLku WËknhýku ykÃku Au.ykEÍuf LÞwxLkLke s ðkík fhkuLku!LÞwxLkLke rçk÷kzeLku çkå[kt ykÔÞkt.LÞwxLkLku ÚkÞwt fu yk çkå[wt nðu ½hLke çknkhfu{ sþu? Ëhðkò WÃkh rçk÷kzeLkeyðhsðh {kxu {kuxwt nku÷ níkwt íkuLke çkksw{ktLÞwxLku rçk÷kzeLkkt çkå[kt {kxu çkeswt LkkLkwtnku÷ çkLkkÔÞwt, çkå[ktLkk ykððk sðk {kxu.ykðzku {kuxku rð¿kkLke yuðwt Lknª rð[kheþõÞku nkuÞ fu {kuxk çkkfkuhk{ktÚke çkå[ktykhk{Úke yðhsðh fhe þfþu.LÞwxLkLke {nkLkíkk çkkswyu hk¾eLkurð[kheyu íkku fne þfkÞ fu yk íkku {q¾ko{eAu. çkeò fkuEyu fÞwO nkuík íkku ykÃkýu yu{fnuík fu, Mkkð çkwrØ ðøkhLkku Au. Ãký ykíkku LÞwxLk níkk yux÷u yuLku çkÄwt {kV. nk,ík{u {nkLk fk{ fhku íkku ËwrLkÞk ík{kheLkkLke LkkLke ¼q÷ yLku {q¾koE {kV fhe ËuíkenkuÞ Au Ãký {kºk {q¾ko{eÚke {nkLk ÚkEsðkíkwt LkÚke.

Ëhuf {kýMk{kt yuf rsrLkÞMk SðíkkunkuÞ Au Ãký ËhufLku yu {¤íkku LkÚke.ykÃkýe ¾qçke ½ýe ð¾ík ykÃkýLku s ¾çkhnkuíke LkÚke, òu ¾qçkeLke ¾çkh Lk nkuÞ íkku¾k{eLke íkku õÞktÚke ¾çkh nkuÞ? ËhufÃkkuíkkLke òíkLku ÃkhVuõx s {kLku Au,ykÃkýk{kt shkMkh¾ku [uLs ÷kððkLkeykÃkýe íkiÞkhe s LkÚke nkuíke. ík{u õÞkhuÞík{khk r{ºkLku fu ytøkík ÔÞÂõíkLku ÃkqAâwt Aufu íkLku {khk{kt þwt ¾k{e fu f{e ÷køku Au?

nwt þwt fhwt íkku ðÄw Mkkhku ÚkE þfwt? fEÃkíLkeyu ÃkríkLku yLku Ãkríkyu ÃkíLkeLku ÃkqAâwtAu fu nwt {khk{kt þwt çkË÷kð fhwt íkku íkLku ðÄwÔnk÷e fu Ônk÷ku ÷køkwt? «ÞíLk fhe òuòu.ík{Lku ¾çkh Lknª nkuÞ yuðe ELxhu®Mxøkçkkçkíkku ík{khe Mkk{u ykðþu.

ykÃkýLku yk¾e ËwrLkÞk ÃkkMku yuðeyÃkuûkk nkuÞ Au fu ykÃkýe RåAk {wsçkíku{kt ÃkrhðíkoLk yLku çkË÷kð ykðu. ykÃkýuçkÄwt s MkwÄkhe Ëuðwt nkuÞ Au. {kºk ykÃkýu sMkwÄhðwt nkuíkwt LkÚke. ËwrLkÞk ík{khe {hS{wsçk çkË÷kðkLke LkÚke. nk, ËwrLkÞk ík{khe{hS nkuÞ yuðe ÚkE þfu Au Ãký MkkÚkkuMkkÚkík{khu Ãký yuLke {hS {wsçkLkwt Úkðwt Ãkzu Au.ík{u ík{khe heíku s Sððk {ktøkku íkkuçkË÷kð þõÞ LkÚke.

yuf ftÃkLke{kt yuf rMkrLkÞhykurVMkhLke çkË÷e ÚkE. Mknf{o[kheykuyu

rðËkÞ Mk{khkun ÞkußÞku. çkÄkt ðkhkVíke yuyrÄfkheLkkt økwýøkkLk økkíkkt níkk. ík{khkuMð¼kð çknw Mkh¤ Au, ík{khe ÃkkMkuÚkey{Lku ½ýwt þe¾ðkLkwt {éÞwt, ík{khk sðkÚkey{Lku yuf W{Ëk rMkrLkÞhLke ¾kux Ãkzþu.ykðe çkÄe hkçkuíkk {wsçkLke ðkíkku ÚkE. yuyrÄfkhe þkýku {kýMk níkku. yuf ÔÞÂõíkçkku÷ðk økE íÞkt s íkuýu fÌkwt fu ík{LkuçkÄkLku nwt yuf rðLktrík fhwt Awt, {khk{kt þwtMkkhwt Au yu fnuðkLke sYh LkÚke, ík{u çkÄkÃ÷eÍ {Lku {khe yuf yuf ¾k{e fnku suÚkenwt Lkðe søÞkyu yuLku MkwÄkhe þfwt. nwt¾kíkhe ykÃkwt Awt fu nwt fkuELke ðkíkLkwt ¾hkçkLknª ÷økkzwt. yu ÃkAe çkÄk f{o[kheykuyu½ýe yuðe ðkík fhe su yuLku ÃkkuíkkLku ¾çkhLk níke. yufu fÌkwt fu, Mkknuçk, y{u ík{LkufkuE ðkík fheyu íÞkhu ík{khwt æÞkLk õÞktfçkesu nkuÞ Au, çkeòyu fÌkwt fu ík{u ykt¾{ktykt¾ r{÷kðeLku ðkík LkÚke fhíkk, ºkeòyufÌkwt fu VkuLk ykðu íkku ík{u fkuE Mkk{u çkuXwt Au

h{kt yuf ¼UMk níke. Ãkrhðkh{ktA sý: {kíkk-rÃkíkk yLku [kh

¼kE, ¾uíkhLkku yuf xwfzku su{kt ¾kMk ftEQøkíkwt Lk níkwt. ftEf Wøkkzðk {kxu ÃkiMkkòuEyu fu Lknª? ÷kux ˤðkLke yuf [¬eníke, su{kt økk{Lkwt yLkks ˤkíkwt. {k hkusðnu÷e Mkðkhu, ykt¾ ¾q÷u íku Ãknu÷kt ¼UMkËkunðk síke. ykt¾ ¾q÷u íÞkhu [q÷k Ãkh [kyLku hkux÷k íkiÞkh nkuÞ. ½hLkk ËqÄLke yu[k yLku hkux÷ku yu çkúufVkMx.

Mkktsu Ãký yu s ¢{, Mkqhs zqçku yLkuËeðkçk¥ke ÚkkÞ íÞkhu {k {kÚku Mxe÷Lke[{fíke Ãkðk÷e{kt ËqÄ ÷ELku ykðíkeËu¾kÞ. ËqÄ Lku hkux÷ku yu hkíkLkwt rzLkh.÷øk¼øk yk¾wt çk[Ãký yk ¢{{kt ðeíkeøkÞu÷wt. 2000Lke ðMíkeðk¤k økk{{kt ËqÄMknfkhe {tz¤e sççkh fwíkqn÷Lkku rð»kÞ.yuf ç÷uf yuLz ÔnkEx xeðe Ãký ykðu÷wt.su{kt ‘r[ºknkh’ («rík þw¢ðkh) òuðk {kxuËqÄ ¼hðk ykðu÷k ÷kufkuLke ¼ez ÚkE síke.ËqÄLke zuhe Ãkh ËqÄ ykÃkðkLkwt yLku ÃkiMkk÷uðkLkwt òuÞwt íÞkhu Ãknu÷e ðkh ‘ÄtÄku’ yux÷uþwt yuLke ¾çkh Ãkzu÷e.

A sýLkku Ãkrhðkh yuf ¼UMkLkk ykÄkhuçku xtf ¾U[e fkZeLku çkkfeLkku Mk{Þ Mkt½»kofÞko fhu yu ~Þk{ çkuLkuøk÷Lke rVÕ{‘{tÚkLk’ suðwt sYh ÷køku, Ãkhtíkw ykýtËLkSfLkk økkuÃkk÷Ãkwhk Lkk{Lkk {khk økk{Lkeyk fnkLke {khe Au yLku yu fnkLke{ktMkt½»koLku Úkkuzku MkÌk çkLkkÔÞku nkuÞ íkku yuðøkeoMk fwrhÞLku. ynª su ‘{tÚkLk’ rVÕ{Lkeðkík fhe, yu ÂM{íkk Ãkkrx÷ yLku røkheþfLkkozLke rVÕ{Lke ðkíkko Ãký fwrhÞLku s÷¾u÷e. y{heþ Ãkwheyu yu{kt fwrhÞLkLkk{køkoËþof yLku y{q÷Lku {qŠík{tík fhLkkhkrºk¼kuðLkËkMk Ãkxu÷Lke ¼qr{fk ¼sðu÷e.yk rVÕ{Lkk rLk{koý {kxu økwshkíkLkk÷øk¼øk 10 nòh ¾uzqíkkuyu ÞÚkkþÂõíkÃkiMkk ykÃku÷k.

{kuxk ÚkELku ‘yLLkËkíkk’ þçË {øks{ktykÔÞku íÞkhu ‘r{ÕfËkíkk’ þçË Ãký ykðeøkÞku. y{u yLku y{khe ÃkuZe yk r{ÕfËkíkkðøkeoMk fwrhÞLkLke ÃkuZe Aeyu. ËwrLkÞkyufwrhÞLkLke ïuík¢ktrík rðþu çknw ðktåÞwt Au.

y{u yu ¢ktríkLku çk[Ãký{kt s Sðe økÞu÷k.y{q÷ zuheLkku r{Õf Ã÷kLx þY ÚkÞku íÞkhuy{q÷Lkk Ëhðkò{kt ËqÄLkkt fuLk ÷ELku«ðuþðkðk¤e çkeS xÙf y{khk økk{Lke.Ãknu÷wt ËqÄ çkkswLkk ‘{wÂM÷{’ økk{{ktÚkeøkÞu÷wt. ËqÄLke yu øktøkk{kt Lkkík, òík yLkuÄ{oLkkt çkÄkt ÃkkÃk ÄkuðkE síkkt òuÞu÷kt.fwrhÞLku yuf ðkh ËqÄLke zuhe Ãkh Ëqļhðk {kxu Q¼u÷k økk{ðkMkeykuLkefíkkhLku WÆuþeLku yu{Lkk ÷kWzMÃkefh

yðks{kt fnu÷wt, “ynª yuf þwØçkúkñýLku nrhsLkLke ÃkkA¤ ÷kELk{kt Q¼khnuðwt Ãkzu, fkhý fu yu yuLkk ÃkAe ykÔÞkuníkku. ík{Lku þwt ÷køku Au, yk ¾k÷e ËqļhðkLke ÷kELk Au? yk¾e òrík ÔÞðMÚkkÃkhLkku yk yuf ½k Au.”

ÞuMk, fwrhÞLkLke yk økk{uøkk{Úke ËqÄyufXwt fhðkLke Mknfkhe ÞkusLkkLkku yufsççkh VkÞËku yu ÚkÞu÷ku fu [hkuíkhLkktøkk{zkt{kt Ÿzk Mkk{krsf ¼u˼kðLke ¾kE

fkVe nË MkwÄe ÃkwhkE økÞu÷e. yu ð¾íkLkkþnuhLkk yLku økk{rzÞk, Ÿ[ yLku Lke[,rnLËw yLku {wÂM÷{ yuðk [hkuíkrhÞkMk{ks{kt fwrhÞLkLkk ËqÄu rMk{uLxLkwt fk{fhu÷wt. ík{k{ ðøkoLkk ÷kufku ËqÄ ¼hðk÷kRLk{kt Q¼k nkuÞ yuðe Mk{kLkíkkfwrhÞLkLku yk¼khe Au.

yLku yk {kýMk Ãkkuíku 1949{kt 28ð»koLke ô{hu þnuhLkktMðÃLk AkuzeLku ykýtËxkWLk{kt ËqÄLkkt ðnuýçkË÷ðk ykðu÷ku.fwrhÞLk yk¾kçkku÷kyLku fkrík÷

h{qsðk¤k níkk. yuf Mkur{Lkkh{kt yunksh yLku ËuþLkk «rMkØ yÚkoþkMºke Mke.xe. fwrhÞLku nkÚk ÷tçkkðeLku ÃkkuíkkLkeyku¤¾ký ykÃke, “nuÕ÷ku ykE yu{ Mke.xe. fwrhÞLk,” sðkçk{kt ‘rMkxe’ þçË Ãkh&÷u»k fheLku zkì. ðŠøkMk çkkuÕÞk, “ykE yu{ðe. fwrhÞLk-rð÷us fwrhÞLk.”

fwrhÞLkLkku yuf s «kuç÷u{ níkku-yu{Lkkuíkus r{òs. ÃkkA÷e ®sËøke{kt yu Ëw:¾eyux÷u s ÚkÞu÷k. ykýtËLke f]r»kÞwrLkðŠMkxe{kt Eh{kLke yuf r{®xøk{ktyu{Lkk ykðíkk Ãknu÷kt MxkVu Y{{kt òM{eLkLkwtY{£uþLkh Aktxe hkÏÞwt níkwt. fwrhÞLk ykÔÞkyLku nðk Mkqt½ðk ÷køÞk. ÃkAe çkkuÕÞk, “ynªíkku ðu~ÞkLkk ½h suðe MkwøktÄ ykðu Au.”çkkuÕÞk ÃkAe yu{ýu çkÄkLkkt {kUZkt òuÞkt yLkuÃkAe ykMíkuÚke çkkuÕÞk, “ík{Lku Úkíkwt nþu fuðu~ÞkLkk ½h{kt fuðe MkwøktÄ nkuÞ yuLke {Lku¾çkh fuðe heíku Ãkze?”

yuf sýkLku yu{ýu fuLÿeÞ {tºkeLkenkshe{kt ¾¾zkðíkkt fnu÷wt, “Þw ç÷zeçkkMxzo, ynª ykðeLku yk {tºke Mkk{u sqXçkku÷e òu, nwt íkLku LkÃkwtMkf çkLkkðe ËEþ.”Eh{kLke s yuf çkkuzo r{®xøk{kt yuf{uBçkhu rMkøkkh Ãkeíkkt Ãkeíkkt fnu÷wt, “Mkku zkì.fwrhÞLk, ík{u y{khk økúußÞwyuxLku økk{zusE økkÞku fu{ Ëkunðe yu þe¾ðkLkwt fnkuAku?” fwrhÞLk Q¼k ÚkE çkkuÕÞk, “Lkku, ík{uyu{Lku rMkøkkh fu{ Ãkeðe yu s þe¾ðkzâkfhku.” yuf ð¾ík hk»xÙÃkríkrnËkÞíkwÕ÷knLkk ytøkúuS ¼k»ký ÃkAefwrhÞLku yu{Lkwt ytøkúuS ¼k»ký økwshkíke{ktyLkwðkrËík fheLku ðkt[e Mkt¼¤kðu÷wt.

rÄMk ðkuÍ rð÷us fwrhÞLk. ½h{kt yuf¼UMk níke. Ãkrhðkh{kt A sý: {kíkk-rÃkíkkyLku [kh ¼kE. ¾uíkhLkku yuf xwfzkusu{kt...

goswami_raj@yahoo.co.in

8 hrððkh, 16 MkÃxuBçkh, h012www.sandesh.com

CMYK

CMYK

Ëhuf {kýMk{kt yuf rsrLkÞMkSðíkku nkuÞ Au Ãký ËhufLku yu{¤íkku LkÚke. ykÃkýe ¾qçke ½ýeð¾ík ykÃkýLku s ¾çkh nkuíkeLkÚke, òu ¾qçkeLke ¾çkh Lk nkuÞíkku ¾k{eLke íkku õÞktÚke ¾çkhnkuÞ? Ëhuf ÃkkuíkkLke òíkLkuÃkhVuõx s {kLku Au, ykÃkýk{ktshkMkh¾ku [uLs ÷kððkLkeykÃkýe íkiÞkhe s LkÚke nkuíke.ík{u õÞkhuÞ ík{khk r{ºkLku fuytøkík ÔÞÂõíkLku ÃkqAâwt Au fuíkLku {khk{kt þwt ¾k{e fu f{e÷køku Au? nwt þwt fhwt íkku ðÄwMkkhku ÚkE þfwt?

f]»ýfktík WLkzfx

®[íkLkLke Ãk¤u

ík

rËÔÞuþ ðufrhÞk

{qrð {t[

ððÄÄww MMkkkkhhkk ÚÚkkððkkLLkkee ûûkk{{ííkkkkËËhhuuff {{kkýýMMkk{{kktt nnkkuuÞÞ AAuurMkíkkhk ¾hu fu ¾hu ÃkktËzkt, shk zk¤Lku íkwt n÷kðe íkku òu,h{ík ykËhe Au íkku ftE Ãký Úkþu, nÚku¤eÚke ÃkkMkkt Vøkkðe íkku òu.

- h{rýf Mkku{uïh

yLkwMktÄkLk ÃkkLkk Lkt. 4 Ãkh

‘hk

fwrhÞLkLke ykøkk{uøkk{Úke ËqÄ yufXwtfhðkLke MknfkheÞkusLkkLkku yufsççkh VkÞËku yuÚkÞu÷ku fu [hkuíkhLkktøkk{zkt{kt ŸzkMkk{krsf ¼u˼kðLke¾kE fkVe nË MkwÄeÃkwhkE økÞu÷e.

çkúu®føk ÔÞqÍhks økkuMðk{e

½

zkì. rð÷us fwrhÞLk

yíÞkhu Ëhuf rVÕ{ rLk{koíkk ÃkkuíkkLke rnxrVÕ{Lkwt xkRx÷ þkuÄeLku íkuLkk Lkk{urMkõð÷Lke çkLkkðe ËuðkLke nkuz{kt Au yLkufhkuzkuLke íkøkze fhe ÷uðe Au. Mkkhe rVÕ{kuLkerMkõð÷ çkLkðe s òuEyu Ãký íkurMkõð÷ku{kt Mk¤tøk Mxkuhe íkku nkuðe òuEyuLku.rMkõð÷kuLkk QÄEYÃke hkVzk{kt çkkur÷ðqz{kty{wf çkuMx rMkõð÷ku Ãký çkLke Au

rrMMkkõõðð÷÷:: rrMMkkLLkkuu{{kkLLkkee xxttffþþkk¤¤