Upload
lamnhi
View
222
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
sulfuric acid เปนของเหลวใสขน ไมมส ดดนำไดด เปนกรดแก มฤทธกดกรอนวตถเกอบทกชนด ทำใหเกดการระคายเคองตออวยวะทสมผส มพษเฉยบพลนโดยการสดดมระดบปานกลางในสตวเลยงลกดวยนม อาชพทตองสมผสกบไอหรอละอองsulfuric acid ถกจดเปนวตถอนตราย ชนดท 3 ตามพระราชบญญตวตถอนตรายพ.ศ. 2535
SULFURIC ACIDกรดกำมะถน
2
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
1.1 การบงลกษณะ (identification)(1) ชอสามญ sulfuric acid(2) CASRN (Chemical Abstract Service Registry Number)
7664-93-9(3) ชอเคม sulfuric acid(4) ชออน dipping acid hydrogen sulfate
oil of vitriol sulfur acidvitriol brown oil
(5) สตรโมเลกล H2SO4(6) สตรโครงสรางโมเลกล
OH O S O
OH
(7) นำหนกโมเลกล 98.08
1.2 คณสมบตทางเคมและกายภาพ (chemical and physical properties)เปนของเหลวใสขน ไมมส ดดนำไดด มฤทธเปนกรดแก (strong acid) และเปนสาร
ออกซไดสทด ในทางการคา sulfuric acid มความเขมขนรอยละ 93 – 98 มฤทธกดกรอนสงมาก เมอตงทงไวจะใหกาซ sulfur trioxide ออกมาซงมฤทธกดกรอนและทำใหเกดอาการระคายเคองเชนเดยวกบ sulfuric acid คณสมบตทางเคมและกายภาพของ sulfuricacid แสดงในตารางท 1
บทท 1การบงลกษณะและคณสมบต
identification and properties
= =
3
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
จดหลอมเหลว ( ซ) 10.31 Lide (1996)จดเดอด ( ซ) 290 Merck (1997)ความถวงจำเพาะ 1.84 Merck (1997)ความดนไอ (มลลเมตรปรอท) 5.93 x 10-5 (25 ซ) Daubert และ Danner (1989)ความหนาแนนไอ (อากาศ = 1) 3.4 NIOSH/OSHA (1981)
ตารางท 1 คณสมบตทางเคมและกายภาพของ sulfuric acid
4
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
การนำเขา sulfuric acid ระหวางป พ.ศ. 2536 – 2544 มปรมาณแตกตางกนอยางมากในแตละป ในป พ.ศ. 2536 และ 2537 มปรมาณนำเขา 42.1 และ 41.7 ลานกโลกรมปรมาณลดลงเปน 11.6, 0.8, 17.9, 0.74, 16.8, 33.1 และ 16.5 ลานกโลกรม ระหวางป พ.ศ. 2538 – 2544 ปรมาณนำเขา sulfuric acid ระหวางป พ.ศ. 2536 – 2544 แสดงในตารางท 2
บทท 2ผลตภณฑและการคา
production and trade
ตารางท 2 ปรมาณนำเขา sulfuric acid จากประเทศตางๆ ระหวางป พ.ศ. 2536-2544ประเทศ 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544
เกาหลใต - - - - 6,000 108 21 12,283,233 8,107,473จอรเจย - - - - - - - 1,295 -จน 10,092 - - 175 - - - - -ญปน 41,771,871 41,242,708 10,970,063 84,663 17,389,061 91,312 16,025,632 19,511,823 8,053,488ไตหวน 10,710 40,520 70,820 16,380 9,907 16,650 125,920 449,423 128,222เยอรมน 134,987 258,670 266,310 219,306 49,474 51,950 85,368 168,653 75,463ฝรงเศส - 21 30,068 52,728 117,984 77,928 9,673 - -สหรฐอเมรกา 74,611 150,701 174,140 169,469 79,810 68,887 18,727 30,142 13,994สหราชอาณาจกร 77,047 53,031 25,235 24,360 5,057 69,244 32,597 30,050 18,110สงคโปร - - - 222,100 222,800 344,900 523,400 612,200 143,440อตาล 26,256 26,772 50,366 44,143 26,425 26,396 35,364 15,580 9,221อนเดย 5,520 - 20,240 - - - - - -เนเธอรแลนด - 70 40 1 - - - - -ออสเตรเลย - - 16,055 32,577 31,108 - 15,921 - -เบลเยยม - - 2 - - - 20,764 - -ฮองกง - - - 50 90 - - 220 -ลาว - - - - 75 - - - -มาเลเซย - - - - - 21,700 1,766 - -รวม 42,111,094 41,772,493 11,623,339 865,952 17,937,791 749,545 16,895,153 33,102,619 16,549,531
ทมา: กรมศลกากร (2536-2544)
5
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
ในทางอตสาหกรรม sulfuric acid สามารถสงเคราะหไดโดยวธตางๆ ทสำคญ คอ- contact process เปนปฏกรยาระหวางกาซ sulfur dioxide และออกซเจน ทอณหภม
410 – 430 ซ โดยม vanadium pentoxide เปนตวเรงปฏกรยาไดกาซ sulfur trioxideซงจะถกดดซบโดยสารละลาย sulfuric acid sulfur trioxide ทำปฏกรยากบนำในสารละลายได sulfuric acid เพมขน ดงสมการ
SO2 + ½ O2 SO3SO3 + H2O H2SO4
- nitrogen oxide process เปนปฏกรยาระหวาง sulfur dioxide และnitrosyl hydrogen sulfate (NOHSO4) ซงละลายใน sulfuric acid ความเขมขนรอยละ 70 ในกระบวนการได sulfuric acid และกาซ nitric oxide (NO) ซงจะถกออกซไดสโดยออกซเจนได nitrogen dioxide (NO2) และ nitrogen sesquioxide (N2O3)ซงจะทำปฏกรยากบ sulfuric acid ได nitrosyl hydrogen sulfate กลบมาเชนเดม
SO2 + 2NOHSO4 + 2H2O 3H2SO4 + 2NONO + ½O2 NO2NO2 + NO N2O3N2O3 + 2H2SO4 2NOHSO4 + H2O
SO2 + ½ O2 + H2O H2SO4
บทท 3กรรมวธการผลต
production processes
6
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
sulfuric acid มประโยชน ดงน1. ใชในอตสาหกรรมผลตปย สยอมและเมดส วตถระเบด กาว ฟลม ผาเรยอน
และสารเคมหลายชนด2. ใชเปนสารดดนำออกจากปฏกรยาการผลตกลโคสจากเซลลโลส3. ใชในแบตเตอรรถยนต4. สารเคมพนฐานในหองปฏบตการ
บทท 4การใช
use
7
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 5ทางไปสสงแวดลอม
pathways into the environment
การเขาสส งแวดลอมของ sulfuric acid เกดไดทงโดยธรรมชาตและจากการกระทำของมนษย การระเบดของภเขาไฟ เปนสาเหตหลกของการเขาสสงแวดลอมของsulfuric acid ทเกดโดยธรรมชาต การเขาสสงแวดลอมของ sulfuric acid จากการกระทำของมนษยเกดขนไดจาก
1. การผลตสารประกอบของ sulfuric acid รวมทงการผสมปรงแตงผลตภณฑและการแบงบรรจ ถาโรงงานไมมระบบบำบดนำเสยทมประสทธภาพดพอ จะทำให sulfuric acidในนำทงจากโรงงานปนเปอนในแหลงนำธรรมชาตได
2. การเกบรกษาและการขนสง ซงเกดจากอบตเหต การหกรด หรอรวไหล3. การใชสารประกอบ sulfuric acid ถกนำมาใชอยางกวางขวางในทางอตสาหกรรม
เพอใชผลตสารประกอบตางๆ4. การจดการกากของเสย โรงงานและหองปฏบตการทมระบบบำบดนำเสยทไมม
ประสทธภาพในการกำจด sulfuric acid ทำให sulfuric acid ปนเปอนในแหลงนำธรรมชาตและตะกอนดน
8
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 6ความเขมขนในสงแวดลอม
concentrations
6.1 การสญสลายและการคงสภาพ (loss and persistence)sulfuric acid ถกขจดจากอากาศโดยกระบวนการ wet และ dry deposition
กระบวนการ wet deposition ซงรวมถง การชะลางดวยนำฝนในชนเมฆและใตชนเมฆถอวาเปนขนตอนการขจดซลเฟตจากชนบรรยากาศทสำคญ (Kellogg et al., 1972)ในบรรยากาศชน stratosphere ละอองลอยของ sulfuric acid (aerosols) จะอยในชนบรรยากาศนานถง 1.4 ถง 2.4 วน ทความสง 15 และ 20 กโลเมตร ตามลำดบ (Kellogget al., 1972) และจะสามารถอยไดถง 6 วน ในระดบบรรยากาศทมเมฆหมอก แตจะลอยอยทผวอากาศไดนอยกวา
6.2 ความเขมขน (concentrations)การเกด sulfuric acid จากซลเฟอรไดออกไซด จะถกจำกดหากความเขมขน
ของสารออกซเดนซนอยกวาความเขมขนของซลเฟอรไดออกไซด ขอจำกดของสารออกซแดนซตอการเกดของ sulfuric acid ไดมรายงานไวในการศกษาความเขมขนของซลเฟอรไดออกไซดและไฮโดรเจนเปอรออกไซด ในเมองโคลมบส รฐโอไฮโอ โดยพบวาสภาวการณดงกลาวพบไดโดยทวไป ในบรเวณพนทดานทศตะวนออกของสหรฐอเมรกา (Kleinman andDaum. 1991)
6.3 การรบสารของมนษย (human intake)ประชาชนมโอกาสไดรบ sulfuric acid ไดนอยมาก ประชากรกลมเสยงไดแก
คนงานททำงานในโรงงานผลตหรอนำ sulfuric acid ไปใชผลตสนคาอน
9
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 7การทดสอบ
การเปลยนแปลงในสงแวดลอม
environmental fate tests
7.1 การยอยสลายโดยชวภาพและการเปลยนรปโดยชวภาพ(biodegradation and biotransformation)sulfuric acid สามารถถกยอยสลายโดยแบคทเรย Thiobacilli ซงใชซลเฟอร
เปนแหลงพลงงานได แบคทเรยทไมใชออกซเจนในตะกอนและดน จะเปลยนซลเฟตเปนซลเฟอรและไฮโดรเจนซลไฟด
7.2 การยอยสลายโดยแสง (photodegradation)ไมพบขอมลการยอยสลาย sulfuric acid โดยแสง
7.3 การแตกสลายดวยนำ (hydrolysis)sulfuric acid จะแตกตวในนำและประจลบของซลเฟต อาจรวมกบประจบวกอนๆ
เชน แคลเซยม แมกนเซยม และอลมนม ซลเฟอรในนำอาจถกออกซไดซเปนกรดซลฟรคโดยซลเฟอร แบคทเรย (Thiobacilli) ซงซลเฟอรเปนแหลงพลงงานในการเตบโต (Takeuchiand Suzuki, 1994)
7.4 การรวมตว (sorption)อออนของซลเฟตและไฮโดรเจน สามารถจบกบอนภาคของดนหรอถกเปลยนเปนกาซ
(EPA, 1985)
10
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
7.5 การกลายเปนไอ (evaporation)sulfuric acid เปนสารอนนทรยและละลายไดดมาก ดงนน sulfuric acid
ทปนเปอนในแหลงนำจงระเหยกลายเปนไอไดนอยมาก
7.6 การเกดปฏกรยาออกซเดชน (oxidation)ไมพบขอมลการเกดปฏกรยาออกซเดชนของ sulfuric acid
7.7 การศกษารปแบบทางระบบนเวศ (model ecosystem studies)ไมพบขอมลการศกษารปแบบทางระบบนเวศของ sulfuric acid
11
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 8การเปลยนแปลงในสงแวดลอม
environmental fate
sulfuric acid จะเกดขนทชนบรรยากาศจะเกดกาซซลเฟอรไดออกไซดโดยปฏกรยาทงในสภาวะกาซและของเหลว ซงปฏกรยาในสภาวะกาซจะเกดขนประมาณรอยละ 5ของซลเฟอรไดออกไซดทถกออกซไดซในชวงฤดรอน (Pienarr and Helas, 1996)ซลเฟอรไตรออกไซดจะเกดขนในปฏกรยาการเกด sulfuric acid หลงจากนนซลเฟอรไตรออกไซดจะทำปฏกรยากบละอองนำและเกดเปน sulfuric acid ดงนนกระบวนการเกดซลเฟอรไตรออกไซดในชนบรรยากาศทมความชนจะถอวาเปนการเกดsulfuric acid ดวย (Pienarr and Helas, 1996)
12
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
9.1 การดดซม (absorption)การดดซมของ sulfuric acid สวนใหญเกดขนในระบบทอทางเดนหายใจ และทลำไส
สวนการดดซมทางผวหนงนนเกดขนไดนอย NIOSH (1974) รายงานวาประมาณ 6-8%ของ sulfuric acid ถกดดซมในรปของ sulfate และ hydrogen ions ผานเขาสระบบไหลเวยนเลอดไปทตบเพอเปลยนแปลงทางเคม แลวขบออกตอไป
9.2 การแพรกระจาย (distribution)เมอไดรบ sulfuric acid พบวาสามารถแพรกระจายไปยงปอด สมอง ตบ ไต
ลำไสเลก และฟนได (IPCS, 1979)
9.3 การสะสมในรางกาย (bioconcentration)เมอรางกายไดรบ sulfuric acid สวนใหญจะถกกำจดออกโดยการหายใจ และม
บางสวนแพรไปตามระบบนำเหลองและระบบการไหลเวยนเลอดกอนเกดการเปลยนแปลงทางเคมแลวขบออกทางปสสาวะ การสะสมในรางกายมรายงานวาพบการสะสมในฟนและทำใหฟนเกดการสกกรอน (IPCS, 1979)
9.4 เมทตาโบลซม (metabolism)sulfuric acid จะถกเมทตาโบไลทโดยกระบวนการ Oxidation เปนสำคญ
กอนเขาสกระบวนการ Conjugation ไดเปน Phenol, Cresol, Indale และ Skatoleแลวขบออกทางปสสาวะในรปของ Ethereal sulfates Chaney และคณะ (1980) ศกษาในคน 20 คนทไดรบ sulfuric acid ความเขมขน 100 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตรโดยการสดดม 4 ชวโมง/วน เปนเวลา 2 วนตดตอกน แลววดการเปลยนแปลงของคา
บทท 9การเปลยนแปลง
ทางชวเคมในสงมชวต
chemobiokineticss
13
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
ชวเคมในเลอด 7 คาภายหลงการสดดม 20 ชวโมง พบวาคาของ serum glutathione,glutathione reductase, RBC glucose-6-phosphate dehydro-genase,Lysozyme, glutamic oxaloacetic acid transaminase, serum vitamin E และ2,3-diphosphoglucerate ไมมการเปล ยนแปลงเม อเทยบกบกอนเกดการไดรบsulfuric acid
9.5 การขบออกจากรางกาย (excretion)sulfuric acid จะถกขบออกจากรางกายโดยอาศยการทำงานของเยอเมอกและขน
ทอยภายในระบบทางเดนหายใจเปนสวนใหญ และมบางสวนเขาสระบบไหลเวยนเลอดเพอเกดการเปลยนแปลงทางเคมเพอขบออกทางปสสาวะ (Spektor et al., 1989)Leikauf และคณะ (1984) ศกษาในคน 8 คน อายระหวาง 25 – 59 ป ทไดรบ sulfuricacid ความเขมขน 0, 100, 300 และ 1,000 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร โดยการสดดมเปนเวลา 1 ชวโมง แลววดอตราการกำจดสารออกจากรางกายดวยการทำเครองหมายกบFerric-oxide ขนาด 4.2 ไมครอน พบวาระยะเวลาครงหนงทกำจดสารออกโดยกลไกการหายใจมคา 80, 106, 110 และ 142 นาท เมอไดรบ sulfuric acid เขมขน 0, 100, 300และ 1,000 ไมโครกรม/ลกบาศกเมตร ตามลำดบ
NIOSH (1974) รายงานวา ethereal sulfates ทถกขบออกทางปสสาวะ ประมาณ85 – 90% อยในรปของซลเฟตทเปนสารอนทรย และ 4 – 6% อยในรปซลเฟอร
14
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 10ผลตอสตวเลยงลกดวยนม
mammalian toxicity
sulfuric acid มพษเฉยบพลนระดบปานกลางในสตวเล ยงลกดวยนม LC50โดยการสดดมในหนตะเภามคา 18 – 30 มลลกรม/ลกบาศกเมตร ท 8 ชวโมง โดยขนาดอนภาคของ sulfuric acid เทากบ 0.8 -1.0 ไมครอน (Environment Canada, 1984)
ความเขมขนของ sulfuric acid ททำใหมนษยเสยชวตไดทนทเทากบ 15 มลลกรม/ลกบาศกเมตร (NIOSH, 1997)
15
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 11การศกษาความเปนพษเฉพาะดาน
special toxicity studies
11.1 ปฏกรยาทางชวเคม (biochemical interactions)การไดรบ sulfuric acid โดยการกน มผลตอระบบเลอดโดยตรง คอทำใหรางกาย
เกดภาวะเปนกรด (acidosis) มการขบ albumin และเมดเลอดแดงออกในปสสาวะsulfuric acid มคณสมบตดดนำไดด จงทำใหอวยวะตางๆ ของรางกายอยใน
ภาวะขาดนำ (dehydrating) ได ซงทำใหผปวยอาจชอกได
11.2 การเปนสารกอมะเรง (carcinogenicity)การศกษาทางระบาดวทยา พบวาคนงานทสมผสกบไอของ sulfuric acid มอตรา
การเกดมะเรงระบบทางเดนหายใจทสำคญคอ โพรงจมก กลองเสยง และปอด สงกวาคนทวไป International Agency for Research on Cancer จงจดใหอาชพทตองสมผสกบไอหรอละออง sulfuric acid เปนอาชพทกอมะเรงในมนษยได (group 1,carcinogenic to humans)
11.3 การเปนสารกอเกดกลายพนธ (mutagenicity)ไมพบขอมลการเปนสารกอเกดการกลายพนธของ sulfuric acid
11.4 การเสรมพษ/การตอตานพษ (potentiation/antagonism)ไมพบขอมลการเสรมพษ/การตอตานพษของ sulfuric acid
16
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
11.5 ความเปนพษตอระบบประสาท (neurotoxicity)การสมผสกบ sulfuric acid เปนเวลานานๆ มผลตอระบบประสาท ซงแสดง
อาการทสำคญคอ ภาวะหายใจไมสงบ (agitation) อาการลงเลใจตดสนใจไมเดดขาดและออนเพลย
11.6 การระคายเคองเบองตน (primary irritation)sulfuric acid มฤทธกดกรอนอยางรนแรง สารละลายและไอ sulfuric acid
ทำใหเกดการระคายเคองตอผวหนง ตา และเยอบไดอยางรนแรง ถาไดรบ sulfuric acidทางปากจะกดเยอบทางเดนอาหารตงแตปาก คอหอย หลอดอาหาร ผปวยจะปวดอยางรนแรงและไมสามารถกลนอาหารได เซลลเยอบของอวยวะทสมผสกบ sulfuric acid จะตายและเปลยนเปนสขาว-เทา แลวจงเปลยนเปนสดำ เซลลทตายจะมขนาดเลกลงซงมกเรยกบรเวณทมเซลลตายวา “coagulation necrosis” ถากรดมความเขมขนสงอาจทำใหผนงของระบบทางเดนอาหารเปนแผลเปอย (ulceration) ได (Gosselin et al., 1984)
11.7 ผลตอการพฒนาของตวออน (embryotropic action)การศกษาในหน rat และกระตาย เพศเมย ไดรบ sulfuric acid โดยการสดดม
ทความเขมขน 20 มลลกรม/ลกบาศกเมตร ระหวางวนท 6 – 18 ของการตงทอง พบวาทำใหกระดกโครงสรางของตวออนผดไป ทำใหลกหนและลกกระตายทออกมามความผดปกต
11.8 ความเปนพษตอภมคมกน (immunotoxicity)sulfuric acid มผลตอการสงเคราะหแอนตบอดหลายชนด การศกษาในหน mouse
ไดรบ sulfuric acid โดยการสดดมทความเขมขน 1.4 มลลกรม/ลกบาศกเมตร3 ชวโมง/วน 5 วน/สปดาห เปนเวลา 20 สปดาห พบวามผลทำใหแอนตบอด IgG, IgG2a,IgM ลดลง แตทำให lgG2b เพมขน (Fenters et al., 1979)
11.9 ความผดปกตตอการสบพนธ (reproduction)ไมพบขอมลความผดปกตตอการสบพนธของ sulfuric acid
17
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
11.10 ความผดปกตทเกดในทารก (teratogenicity)การศกษาในหน rat และกระตายพบวา sulfuric acid กอใหเกดความผดปกต
ในทารกไดดงรายละเอยดในหวขอ 11.7 ผลตอการพฒนาของตวออน
11.11 พฤตกรรม (behavior)ดรายละเอยดผลของ sulfuric acid ตอพฤตกรรม ในหวขอ 11.5 ผลตอ
ระบบประสาท
18
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท12ผลตอสงมชวตในสงแวดลอม
effects on organisms in the environment
12.1 สงมชวตในนำ (aquatic)ไมพบขอมลผลของ sulfuric acid ตอสงมชวตในนำ
12.2 สงมชวตบนบก (terrestrial)ไมพบขอมลผลของ sulfuric acid ตอสงมชวตบนบก
19
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท13การเกบตวอยาง การเตรยมตวอยาง
และการวเคราะห
sampling/preparation/analysis
13.1 การเกบตวอยาง (sampling)นำ เกบตวอยางนำใหเตมขวดไมมฟองอากาศภายใน เกบตวอยางท 4 ซ แลวรบ
ตรวจวเคราะหทนท แตถาไมสามารถวเคราะหไดทนทใหเตม 6N HCl จำนวน 4 หยดตอตวอยางนำ 40 มลลลตร เพอปองกนการแตกสลายโดยสงมชวต ถาในตวอยางนำมคลอรนอสระ (residual chlorine) ปนเปอนอยใหเตมกรดแอสคอรบก (ascorbic acid)25 มลลกรม หรอโซเดยมไธโอซลเฟต (sodium thiosulfate) 3 มลลกรม หรอ โซเดยมซลไฟต (sodium sulfite) 3 มลลกรม/ตวอยางนำ 40 มลลลตร เกบตวอยางนำไวท 4 ซและควรวเคราะหภายใน 14 วน (Standard Methods, 1998)
13.2 การเตรยมตวอยางและการวเคราะห (preparation/ analysis)วธเตรยมตวอยาง วธวเคราะหหาปรมาณ และความเขมขนนอยทสดทวเคราะหได
ของ sulfate ion แสดงในตารางท 3
20
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
ตารางท 3 วธเตรยมตวอยาง วธวเคราะหหาปรมาณ และหาความเขมขนนอยทสดทวเคราะหได ของ sulfate ion
ตวอยาง วธเตรยมตวอยาง วธวเคราะหหาปรมาณ ความเขมขนนอยทสดทวเคราะหได
นำ ปรบสภาพตวอยางนำโดยเตม nepholometer 10 มลลกรม/ลตรglycerol, กรดเกลอ, แอลกอฮอลและ sodium chloride แลวเตมผลก barium chloride วเคราะหหาปรมาณโดยวดความขนเทยบกบสารมาตรฐาน
ทมา: AOAC (1990)
21
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 14การหกรด
spills
ขอเสนอแนะเมอเกดการหกรดหรออคคภย (กรมโรงงานอตสาหกรรม 2540)
14.1 การหกรด(1) ใหกนแยกบรเวณทมการหกรดของ sulfuric acid อยางนอย 25 – 50 เมตร
โดยรอบทนท ใหบคคลทไมเกยวของออกไปจากบรเวณ กรณทมการหกรดมาก ใหอพยพผทอยใตลมออกอยางนอย 100 เมตร
(2) หามแตะตองภาชนะบรรจทไดรบความเสยหายหรอ sulfuric acid ทหกรดโดยไมไดใสชดปองกน และถาไมเสยงทจะไดรบอนตรายใหรบหยดการหกรด
(3) ปองกนไมให sulfuric acid ไหลลงสแหลงนำ ทอระบายนำ ชนใตดน หรอบรเวณทอบอากาศ
(4) ดดซบ sulfuric acid ทหกรดดวย ดน ทราย และสารดดซบอนทไมตดไฟและเกบในภาชนะปดเพอดำเนนการจดการตอไป
14.2 การเกดอคคภยหรอระเบด(1) เมอ sulfuric acid ไดรบความรอนสงหรอเมอไหมไฟจะสลายตวใหควนทมฤทธ
กดกรอน ทำใหเกดการระคายเคอง และเปนพษ ในการดบเพลงจะสวมชดปองกนอนตรายจากสารเคมทปดมดชดทงตว พรอมเครองชวยหายใจชนดมถงอากาศในตว
(2) กรณเกดเพลงไหมเลกนอย ใชผงเคมแหง ทรายแหง หรอนำปรมาณมากๆถาไมเสยงตออนตราย ใหเคลอนยายภาชนะบรรจหรอหบหอทไมเสยหายออกจากบรเวณทเกดเพลงไหม กรณเกดเพลงไหมรนแรง ใชนำปรมาณมากๆ ในการดบไฟ ขณะเดยวกนใชนำฉดฝอยเพอคลมไอระเหย
(3) กรณเกดเพลงไหมภาชนะบรรจขนาดใหญ รวมถงภาชนะขนสงทางรถไฟ
22
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
และรถยนต ใหอพยพผคนหางออกไปอยางนอย 800 เมตร โดยรอบทนท หามอยบรเวณหวหรอทายของทอหรอภาชนะบรรจอาจระเบดเมอไดรบความรอนสง ใหดบเพลงในระยะไกลหรอใชสายฉดนำชนดทไมตองใชคนถอหรอใชหวฉดทมระบบควบคม ถาไดยนเสยงจากอปกรณระบายไอหรอเมอภาชนะบรรจเปลยนสใหออกจากบรเวณนนทนท เพราะอาจเกดระเบดได
(4) หลอเยนภาชนะบรรจดวยนำปรมาณมากๆ หลงจากทดบไฟไดแลว(5) นำจากการดบเพลงมฤทธกดกรอนอาจเปนพษ และกอใหเกดปญหานำเสยได
23
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 15การบำบดเมอเกดพษ
treatment of poisoning
15.1 การปฐมพยาบาล(1) นำผปวยไปในทมอากาศบรสทธ ถอดเสอผาและรองเทาทเปอน sulfuric acid
ออกทนท(2) ถาผปวยหยดหายใจหรอหายใจลำบากใหใชเครองชวยหายใจและใหออกซเจน(3) ถาผปวยกน sulfuric acid เขาไปหามใชวธผายปอดชนดเปาปาก(4) ใหใช Holger Nielson (back pressure armlift) หรออปกรณชวยหายใจ
เฉพาะทางแพทย(5) พยายามชวยผปวยโดยใหความอบอนและใหนอนนงๆ(6) ถาสมผส sulfuric acid เพยงเลกนอยใหรบลางสารออกทนท โดยนำ
ดวยนำไหลผานอยางนอย 15 นาท
24
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 16การจดการกากของเสย
waste management
วธจดการกากของเสย sulfuric acid ท International Register of PotentiallyToxic Chemicals แนะนำคอ การทำใหเปนกลางโดยคอยๆ รน sulfuric acidลงในสารละลายโซเดยมคารบอเนต [Na2Co3] และแคลเซยมไฮดรอกไซด [Ca(OH)2]พรอมทงคนตลอดเวลา แลวจงเทสารละลายทไดทง พรอมทงราดนำตามมากๆ (IRPTC, 1985)
25
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท 17ขอเสนอแนะและกลไกทางกฎหมาย
recommendations/legal mechanisms
17.1 ประเทศไทย17.1.1 กระทรวงมหาดไทยประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง ความปลอดภยในการทำงานเกยวกบภาวะแวดลอม
(สารเคม) ออกตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 103 ลงวนท 16 มนาคม 2515กำหนดให ตลอดระยะเวลาทำงานปกตภายในสถานทประกอบการทใหลกจางทำงานจะมปรมาณความเขมขนของ sulfuric acid ในบรรยากาศของการทำงานโดยเฉลยเกนกวา1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร มได
17.1.2 กระทรวงอตสาหกรรม(1) ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง บญชรายชอวตถอนตราย พ.ศ. 2538
ออกตามความในพระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535 กำหนดให sulfuric acid และsulfuric acid, fumuing (oleum) ทมความเขมขนมากกวารอยละ 50 โดยนำหนกเปนวตถอนตรายประเภทท 3 หมายความวาการผลต การนำเขา การสงออก หรอการมไวในครอบครองตองมใบอนญาต โดยใหกรมโรงงานอตสาหกรรม เปนหนวยงานผรบผดชอบ
(2) ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม ฉบบท 6 (พ.ศ. 2540) ออกตามความในพระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535 เรอง การกำจดสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลวกำหนดใหกากของเสย sulfuric acid ในรปของเกลอ dithallium (1+) เปน เคมภณฑทเปนอนตรายแบบเฉยบพลน (acute hazardous chemical) และ sulfuric acid, dimethylester เปน เคมภณฑทเปนอนตรายแบบเปนพษ (toxic hazardous chemical) การจดการกากของเสย sulfuric acid ตองเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกำหนดในภาคผนวกท2 ทายประกาศดงกลาว คอ การทำลายฤทธ กำจด ทง หรอฝงกากของเสย sulfuric acidนน ใหผประกอบกจการโรงงานดำเนนการโดยวธการบำบด (treatment) หรอการกำจด(disposal) วธการใดวธการหนงหรอหลายวธตอเนองกน (chain treatments) ขนกบลกษณะและคณสมบตของกากของเสยทม sulfuric acid ปนเปอนอย ซงตองไดรบ
26
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
ความเหนชอบจากอธบดกรมโรงงานอตสาหกรรมหรอผซงอธบดกรมโรงงานอตสาหกรรมมอบหมายวธการทกำหนดไว มดงน
1. การบำบดโดยวธฟสกส (physical treatment)2. การบำบดโดยวธเคม-ฟสกส (physical/ chemical treatment)3. การบำบดโดยวธเคม (chemical treatment)4. การบำบดโดยวธชวภาพ (biological treatment)5. การบำบดหรอการกำจดโดยกระบวนการใชความรอน (thermal process for
treatment and/or disposal)6. การบำบดโดยกระบวนการปรบเสถยร กระบวนการตรงสาร กระบวนการ
ทำใหเปนกอนแขง (stabilization/fixation/solidification processes)7. การบำบดหรอการกำจดแบบ land treatment and/or disposal8. วธการอนๆ ทตางไปจากทกำหนดไวในขอ 1 ถงขอ 7 หรอวธการอนๆ ทสามารถ
พสจนไดวาไดผลเทยบเทาหรอดกวาวธทกำหนดไว หรอเปนวธการทลดปรมาณของสงปฏกลและวสดทไมใชแลวซงจะตองนำไปกำจดไดโดยการปรบสภาพหรอคณสมบตของส งปฏกลและวสดท ไมใชแลวน นใหนำมาใชประโยชนใหม (reuse/recycle)ไดอยางปลอดภย ไดแก การนำกลบคนมาใชของตวทำละลาย (solvent recovery) นำมน(oil recovery) กรด (acid regeneration) และโลหะ (metals recovery) หรอการทำเชอเพลงผสม (fuels blending) เพอใชในการเผารวมในเตาเผาอตสาหกรรมประเภทอนๆ(co-incineration in industrial kilns/furnaces) หรอการแลกเปลยนของเสย (wastesexchange) เพอใชประโยชนในกระบวนการผลต ตลอดจนการใชบรการการดำเนนการตางๆดงกลาวของบคคลอนแทน
17.2 ตางประเทศกฎหมายและขอเสนอแนะทใชควบคม sulfuric acid ในตางประเทศแสดงใน
ตารางท 4
27
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
ตารางท 4 กฎหมายและขอเสนอแนะทใชควบคม sulfuric acid ในตางประเทศ
ประเทศ กฎหมาย/ มาตรฐาน วนทเรมบงคบใชขอเสนอแนะ
แคนาดา กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลาทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ 13 มนาคม 25291 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
ญปน กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา ไมมขอมลทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
เมกซโก กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา 28 พฤษภาคม 2527ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
เยอรมน ขอเสนอแนะ ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา ไมมขอมลทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร และปรมาณความเขมขนสงสดในชวงเวลาทกำหนดใหทำงานได 5 นาท เทากบ 2 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
สวเดน กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา 1 กรกฎาคม 2534ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร และปรมาณความเขมขนสงสดในชวงเวลาทกำหนดใหทำงานได 15 นาท เทากบ 3 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
สหราชอาณาจกร กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา 1 มกราคม 2534ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
สหรฐอเมรกา ขอเสนอแนะ ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา พ.ศ. 2532ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
อารเยนตนา กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา 29 พฤษภาคม 2534ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ1 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
ทมา: IRPTC (1992 – 1993)
28
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท18เอกสารอางอง
references
กระทรวงอตสาหกรรม (2538) ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง รายชอวตถอนตรายพ.ศ. 2538 ราชกจจานเบกษา เลม 112 ตอนพเศษ 13ง ลงวนท 1 พฤษภาคม 2538
กระทรวงอตสาหกรรม (2540) ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม ฉบบท 6 (พ.ศ. 2540) เรองการกำจดสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลว ราชกจจานเบกษา เลม 114 ตอนพเศษ 106งวนท 13 พฤศจกายน 2540
กรมโรงงานอตสาหกรรม (2540) คมอระงบอบตภยจากสารเคม กรมโรงงานอตสาหกรรมกระทรวงอตสาหกรรม กรงเทพ 240 หนา
วนย วนานกล (2541) พษจากตวทำละลายใน หลกการวนจฉยและรกษาภาวะเปนพษ/สารพษสมง เกาเจรญ และคณะบรรณาธการ ศนยพษวทยา คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด กรงเทพฯ
Chaney S., Blomquist W., Muller K., and Goldstein G. (1980) Biochemicalchanges in humans upon exposure to sulfuric acid aerosol andexercise. Govt Reports Announcementa and Index.
IARC (2002) Overall Evaluations of Carcinogenicity to Humans. InternationalAgency for Research on Cancer. Lyon, France.http:// 193.51.164.11/monoeval/cr thall.html. Last updated August 9, 2000.
IRPTC (1985) Treatment and Disposal Methods for Waste Chemicals. IRPTCFile. International Register of Potentially Toxic Chemicals. UnitedNations Environment Programme. Geneva, Switzerland.
IRPTC (1993) IRPTC Legal File 1992-1993. Regulations and Guidelines onChemicals. An Extract of the IRPTC Data Bank. Volume 1-3. InternationalRegister of Potentially Toxic Chemicals. United Nations EnvironmentalProgramme. Geneva, Switzerland.
29
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
IRPTC (1995) IRPTC Legal File 1994-1995. Regulations and Guidelines onPesticides. Volume 1-2. International Register of Potentially ToxicChemicals. United Nations Environmental Programme. Geneva,Switzerland.
IPCS (1979) Sulfuric oxides and suspended particulate matter. InternationalProgramme on Chemical Safety. Environmental Health Criteria 8.World Health Organization, Geneva, Switzerland.
Leikauf G.D., Spektor D.M., Albert R.E., and Lippmann, M. (1984) Dose-dependenteffects of submicrometer sulfuric acid aerosol on particle clearancefrom ciliated human lung airways. Am Ind Hyg Assoc J.5, 285-292.
Merck (1997) The Merck Index. An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, andBio-logicals. Twelfth Edition. Budavan’S. editor. Merck ResearchLaboratories, Whitehouse Station, New Jersey.
NIOSH (1974) Criteria Document : Sulfuric acid. National Institute forOccupational Safety and Health. US Dept of Health, Education andWelfare, Public Health Service, Center for Disease control, Washington,DC, USA.
Spekter D.W., Yen B.M., and Lippmann M. (1989) Effect of concentration andcumulative exposure of inhaled sulfuric acid on tracheobronchial particleclearance in health human. Environ Health Perpect. 79, 167-175.
30
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
LC50 (median lethal concentration) มความหมาย 2 แบบ คอ(1) หมายถง ความเขมขนของสารเคมในอากาศซงคาดวาจะทำใหสตวทดลอง
ทสดดมในระยะเวลาทระบไวตายไปเปนจำนวนครงหนง (50%) ของจำนวนเรมตน LC50เปนคาทคำนวณไดจากผลการศกษา การทดลองทำโดยแบงสตวทดลองออกเปนกลมจำนวนสตวในแตละกลมเทาๆ กน กลมละ 10 ตวหรอมากกวา ใหสตวทดลองไดรบสารกล มละหน งความเขมขน เน องจากปรมาณสารเคมท เขาส ร างกายของสตวทดลองขนอยกบระยะเวลาของการสดดม ดงนนการรายงานคา LC50 จงตองระบระยะเวลาของการทดลองดวย เชน LC50 (4 ชวโมง) ของ tris (2,3-dibromopropyl) phosphate ในหนrat เทากบ 44,660 มลลกรม/ลกบาศกเมตร
(2) หมายถง ความเขมขนของสารเคมในนำซ งคาดวาจะทำใหสตวนำตายไปเปนจำนวนครงหนง (50%) ของจำนวนเรมตน LC50 เปนคาทคำนวณไดจากผลการศกษาการทดลองทำโดยแบงสตวทดลองออกเปนกลม จำนวนสตวในแตละกลมเทาๆ กนกลมละ 10 ตวหรอมากกวา เลยงสตวทดลองในนำทมสารเคมทกำลงศกษาความเขมขนละหนงกลม เน องจากปรมาณสารเคมท เขาส รางกายของสตวนำข นอยกบระยะเวลาการอาศยอยในนำทมสารเคมละลายอย ดงนนการรายงานคา LC50 จงตองระบระยะเวลาการทดลองทแนนอนดวย โดยทวไปมกใชเวลาการทดลองเทากบ 24, 48, 72 หรอ96 ชวโมง เชน LC50 (96 ชวโมง) ของ acrylonitrile ในปลา fathead minnow(Pimphales promelas) เทากบ 18,100 มลลกรม/ลตร
LD50 (median lethal dose) หมายถงปรมาณ (dose) ของสารเคมซงคาดวาจะทำใหสตวทดลองทไดรบสารนนเพยงครงเดยวตายไปเปนจำนวนครงหนง (50%) ของจำนวนเรมตนLD50 เปนคาทคำนวณไดจากผลการศกษาซงใหสตวทดลองจำนวนหลายกลมไดรบสารเคมทปรมาณตางๆ กน ระยะเวลาทเฝาสงเกตการณตายของสตวประมาณ 2-3 วน แตจะไมเกน
1ภาคผนวก
อธบายคำศพท
31
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
2 สปดาห เพอใหสามารถเปรยบเทยบความเปนพษของสารเคมในสตวตางชนด ซงมนำหนกตวแตกตางกนได จงรายงานคา LD50 เปนนำหนกของสารเคมตอนำหนกตวของสตวทดลอง เชน LD50 (oral) ของ tris (2,3-dibromopropyl) phosphate ในหน ratเทากบ 4,900 มลลกรม/กโลกรมนำหนกตว
Klassen (1995) ไดเสนอวธระบระดบความเปนพษเฉยบพลนของสารเคมในมนษยโดยใชคา LD50 โดยการกน ในกรณทไมมคา LD50 ในมนษย จงอนโลมใชคา LD50โดยการกนในสตวทดลอง เพอระบระดบความเฉยบพลนของสารเคม ดงน
ทมา: Klaassen C.D. (1995) Principles of Toxicology. In: Casarett and Doull’s Toxicology.The Basic Science of Poisons. Third edition. Klaassen C.D., Amdur M.O., andDoull J. editors. Macmillan Publishing Co. New York, USA.
ระดบความเปนพษเฉยบพลน LD50 โดยการกน(มลลกรม/กโลกรมนำหนกตว)
พษอยางยงยวด (supertoxic) < 5พษสงมาก (extremely toxic) 5 – 50พษมาก (very toxic) 50 – 500พษปานกลาง (moderately toxic) 500 – 5,000พษนอย (slightly toxic) 5,000 – 15,000ไมมพษ (practically nontoxic) > 15,000
32
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
33
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
34
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
กรดกำมะถนกรดกำมะถนกรดกำมะถนกรดกำมะถนกรดกำมะถนSulfuric acid
เจาของ
พมพเมอ
กรมควบคมมลพษกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
กมภาพนธ 2551(พมพครงท 1)
978-974-286-402-6ISBN
จดพมพเผยแพรโดย สวนสารอนตรายสำนกจดการกากของเสยและสารอนตรายกรมควบคมมลพษ92 ซอยพหลโยธน 7ถนนพหลโยธน แขวงสามเสนใน เขตพญาไทกรงเทพฯ 10400โทรศพท 0 2298 2442, 0 2298 2439โทรสาร 0 2298 2442
หจก.ไอเดย สแควร86 ซอยจรลสนทวงศ 57/2 แขวงบางบำหรเขตบางพลด กรงเทพฯ 10700โทรศพท 0 2433 4791โทรสาร 0 2881 5839 กด 0
จดพมพ
(กรมควบคมมลพษเปนเจาของกรรมสทธและมลขสทธในเอกสารฉบบน)
35
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
คำนำปจจบนสารเคมจำนวนมากเขามามบทบาทสำคญตอการดำรงชวตประจำวน
ของมนษยในดานตางๆ เชน ใชเปนสวนประกอบหรอปรงแตงอาหาร ยารกษาโรคเครองสำอาง ใชเปนสารเคมปองกนกำจดศตรพชและสตว และใชในกระบวนการผลตทางดานอตสาหกรรมสารเคมชนดตางๆ ทมนษยนำมาใชประโยชนเหลาน ไดเขามาปนเปอนอยในสภาพแวดลอมและเขาสรางกายมนษย ทำใหสภาพแวดลอมและสขภาพเสอมโทรมลง
การปองกนและแกไขปญหาดงกลาว จำเปนตองทราบขอมลเก ยวกบสารเคมนนๆ สำนกจดการกากของเสยและสารอนตราย กรมควบคมมลพษ จงไดรวบรวมขอมลสารเคมในดานตางๆ คอ การบงลกษณะและคณสมบต ผลตภณฑและการคากรรมวธการผลต การใช ทางไปสสงแวดลอม ความเขมขนในสงแวดลอม การทดสอบการเปล ยนแปลงในส งแวดลอม การเปล ยนแปลงในส งแวดลอม การเปล ยนแปลงทางชวเคมในสงมชวต ความเปนพษตอสตวเลยงลกดวยนม การศกษาความเปนพษเฉพาะดาน ผลตอส งมชว ตในส งแวดลอม การเกบตวอยาง การเตรยมตวอยางและการวเคราะห การหกรด การบำบด เมอเกดพษ การจดการกากของเสย ตลอดจนขอเสนอแนะและกลไกทางกฎหมาย ทงนเพอประโยชนตอการจดการสารเคมอยางถกตองและปลอดภย
กรมควบคมมลพษ หวงเปนอยางยงวา เอกสารเผยแพรทางวชาการเลมนจะเปนประโยชนตอนกวชาการและผสนใจทวไป
สำนกจดการกากของเสยและสารอนตรายกรมควบคมมลพษกมภาพนธ 2551
36
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
37
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
สารบญบทท หนา1 การบงลกษณะและคณสมบต (identification and properties)...................... 22 ผลตภณฑและการคา (production and trade).................................................... 43 กรรมวธการผลต (production processes)............................................................. 54 การใช (use).................................................................................................................. 65 ทางไปสสงแวดลอม (pathways into the environment)................................. 76 ความเขมขนในสงแวดลอม (concentrations)........................................................ 8
6.1 การสญสลายและการคงสภาพ (loss and persistence).............................. 86.2 ความเขมขน (concentrations)........................................................................ 86.3 การรบสารของมนษย (human intake)........................................................... 8
7 การทดสอบการเปลยนแปลงในสงแวดลอม (environmental fate tests)....... 97.1 การยอยสลายโดยชวภาพและเปลยนรปโดยชวภาพ (biodegradation
and biotransformation).................................................................................. 97.2 การยอยสลายโดยแสง (photodegradation)................................................. 97.3 การแตกสลายดวยนำ (hydrolysis).................................................................. 97.4 การรวมตว (sorption)....................................................................................... 97.5 การกลายเปนไอ (evaporation)....................................................................... 107.6 การเกดปฏกรยาออกซเดชน (oxidation)......................................................... 107.7 การศกษารปแบบทางระบบนเวศ (model ecosystem studies)................. 10
8 การเปลยนแปลงในสงแวดลอม (environmental fate)...................................... 119 การเปลยนแปลงทางชวเคมในสงมชวต (chemobiokinetics).............................. 12
9.1 การดดซม (absorption).................................................................................... 129.2 การแพรกระจาย (distribution)........................................................................ 129.3 การสะสมในรางกาย (bioconcentration)...................................................... 12
38
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท หนา9.4 เมทตาโบลซม (metabolism)......................................................................... 129.5 การขบออกจากรางกาย (excretion).............................................................. 13
10 ความเปนพษตอสตวเลยงลกดวยนม (mammalian toxicity)............................. 1411 การศกษาความเปนพษเฉพาะดาน (special toxicity studies)......................... 15
11.1 ปฏกรยาทางชวเคม (biochemical interactions)..................................... 1511.2 การเปนสารกอมะเรง (carcinogenicity)..................................................... 1511.3 การเปนสารกอเกดการกลายพนธ (mutagenicity)..................................... 1511.4 การเสรมพษ/การตอตานพษ (potentiation/antagonism)........................ 1511.5 ความเปนพษตอระบบประสาท (neurotoxicity).......................................... 1611.6 การระคายเคองเบองตน (primary irritation).............................................. 1611.7 ผลตอการพฒนาของตวออน (embryotropic action)............................... 1611.8 ความเปนพษตอภมคมกน (immunotoxicity)............................................. 1611.9 ความผดปกตตอการสบพนธ (reproduction).............................................. 1611.10 ความผดปกตทเกดในทารก (teratogenicity)............................................. 1711.11 พฤตกรรม (behavior).................................................................................... 17
12 ผลตอสงมชวตในสงแวดลอม(effects on organisms in the environment)................................................. 1812.1 สงมชวตในนำ (aquatic)................................................................................. 1812.2 สงมชวตบนบก (terrestrial)........................................................................... 18
13 การเกบตวอยาง การเตรยมตวอยางและการวเคราะห(sampling/preparation/analysis)........................................................................ 19
14 การหกรด (spills)......................................................................................................... 21
39
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
บทท หนา15 การบำบดเมอเกดพษ (treatment of poisoning)............................................... 23
15.1 การปฐมพยาบาล................................................................................................. 2316 การจดการกากของเสย (waste management).................................................... 2417 ขอเสนอแนะและกลไกทางกฎหมาย
(recommendations/legal mechanisms)........................................................... 25เอกสารอางอง................................................................................................................................. 28ภาคผนวก 1.................................................................................................................................. 30
40
°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π°√¥°”¡–∂—π SULIFURIC ACID
รายการตารางประกอบ
ตารางท หนา
1 คณสมบตทางเคมและกายภาพของ sulfuric acid.......................................................... 32 ปรมาณนำเขา sulfuric acid จากตางประเทศระหวางป พ.ศ. 2536-2544.................. 43 วธเตรยมตวอยาง วธวเคราะหหาปรมาณ และความเขมขนนอยทสด
ทวเคราะหไดของ sulfuric acid......................................................................................... 204 กฎหมายและขอเสนอแนะทใชควบคม sulfuric acid ในตางประเทศ........................... 27