http://www.pm.ac.th/benjawan/response.ppt

การตอบสนองของพื�ชต�อส��งแวดล้�อม 1. การเคล้��อนไหวเน��องจากการเจร�ญเต�บโต (growth movement) - การตอบสนองต�อส��งเร�าภายนอก (paratonic movement หร�อ stimulus movement ) - การตอบสนองที่#�เก�ดจากส��งเร�าภายใน (autonomic

movement ) 2 . การเคล้��อนไหวเน��องมาจากการเปล้#�ยนแปล้งแรงด&นเต�ง (turgor movement)

3. การตอบสนองของพื�ชต�อสารควบค'มการเจร�ญเต�บโต

การตอบสนองของพื�ชการตอบสนองของพื�ช

11. แบบม#ที่�ศที่างเก#�ยวข�องส&มพื&นธ์*ก&บส��งเร�า (tropism หร�อ tropic movement) การตอบสนองแบบน#+อาจจะที่-าให�ส�วนของพื�ชโค�งเข�าหาส��งเร�า เร#ยกว�า positive tropism หร�อ เคล้��อนที่#�หน#ส��งเร�าที่#�มากระต'�น เร#ยกว�า negative tropism จ-าแนกได�ตามชน�ดของส��งเร�าด&งน#+

การเคล้��อนไหวที่#�เก�ดเน��องจากการเจร�ญการเคล้��อนไหวที่#�เก�ดเน��องจากการเจร�ญ เต�บโต เต�บโต (growth movement)(growth movement)1. การตอบสนองที่#�เก�ดจากส��งเร�าภายนอก

(paratonic movement หร�อ stimulus movement ) ม# 2แบบ ค�อ

111. . โฟโที่ที่รอป/ซึ1ม (phototropism) เป2นการตอบสนองของพื�ชที่#�ตอบสนองต�อส��งเร�าที่#�เป2นแสง พืบว�าที่#�ปล้ายยอดพื�ช (ล้-าต�น ) ม#ที่�ศที่างการเจร�ญเต�บโตเจร�ญเข�าหาแสงสว�าง (positive phototropism) ส�วนที่#�ปล้ายรากจะม#ที่�ศที่างการเจร�ญเต�บโตหน#จากแสงสว�าง (negative phototropism)

112. . จ#โอที่รอป/ซึ1ม (geotropism) เป2นการตอบสนองของพื�ชที่#�ตอบสนองต�อแรงโน�มถ่�วงของโล้กโดยรากพื�ชจะเจร�ญเข�าหา แรงโน�มถ่�วงของโล้ก (positive geotropism) เพื��อร&บน-+าแล้ะแร�ธ์าต'จากด�น ส�วนปล้ายยอดพื�ช (ล้-าต�น ) จะเจร�ญเต�บโตในที่�ศที่างตรงข�ามก&บแรงโน�มถ่�วงของโล้ก (negative geotropism) เพื��อช4ใบร&บแสงสว�าง

113 เคมอที่รอป/ซึ1ม (chemotropism) เป2นการตอบสนองของพื�ชโดยการเจร�ญเข�าหาหร�อหน#จากสารเคม#บางอย�างที่#�เป2นส��งเร�า เช�น การงอกของหล้อดล้ะอองเรณู4 ไปย&งร&งไข�ของพื�ช โดยม#สารเคม#บางอย�างเป2นส��งเร�า

1.1.4 ไฮโดรที่รอป/ซึ1ม (hydrotropism) เป2นการตอบสนองของพื�ชที่#�ตอบสนองต�อความช�+น ซึ1�งรากของพื�ชจะงอกไปส4� ที่#�ม#ความช�+น

115 ที่�กมอที่รอป/ซึ1ม (thigmotropism) เป2นการตอบสนองของพื�ชบางชน�ดที่#�ตอบสนองต�อการส&มผั&ส เช�น การเจร�ญของ ม�อเกาะ (tendril) ซึ1�งเป2นโครงสร�างที่#�ย��นออกไปพื&นหล้&กหร�อ เกาะบนต�นไม�อ��นหร�อพื�ชพืวกที่#�ล้-าต�นแบบเล้�+อยจะพื&นหล้&กในล้&กษณูะบ�ดล้-าต�นไปรอบๆเป2นเกล้#ยว เช�น ต�นต-าล้1ง ต�นพืล้4 ต�นอง' �น ต�นพืร�กไที่ย เป2นต�น

การตอบสนองแบบน#+จะม#ที่�ศที่างคงที่#�ค�อ การเคล้��อนข1+นหร�อล้งเที่�าน&+น ไม�ข1+นก&บที่�ศที่างของส��งเร�า

การบานของดอกไม� (epinasty) เก�ดจากกล้'�มเซึล้*ด�านในหร�อด�านบนของกล้#บดอกย�ดต&วหร�อขยายขนาดมากกว�ากล้'�มเซึล้ล้*ด�านนอกหร�อด�านล้�าง

12. 12. แบบม#ที่�ศที่างที่#�ไม�ส&มพื&นธ์*ก&บแบบม#ที่�ศที่างที่#�ไม�ส&มพื&นธ์*ก&บที่�ศที่างของส��งเร�า ที่�ศที่างของส��งเร�า ((nasty nasty หร�อหร�อ nastic movementnastic movement))

การห'บของดอกไม� (hyponasty ) เก�ดจากกล้'�มเซึล้ล้*ด�านนอก หร�อด�านล้�างของกล้#บดอกย�ดต&วหร�อขยายขนาดมากกว�ากล้'�มเซึล้ล้*ด�านมนหร�อด�านบน ต&วอย�างเช�น - ดอกบ&ว ส�วนมากม&กห'บในตอนกล้างค�น แล้ะบานในตอนกล้างว&น - ดอกกระบองเพืชร ส�วนมากจะบานใน ตอนกล้างค�นแล้ะห'บในตอนกล้างว&น

การบานของดอกไม�ข1+นอย4�ก&บชน�ดของพื�ชแล้ะส��งเร�า เช�น อ'ณูหภ4ม� ความช�+น แสง เป2นต�น ถ่�าส��งเร�าเป2นแสงแล้�วที่-าให�เก�ดการตอบสนอง (เก�ดการเคล้��อนไหว ด�วยการบานการห'บของดอกไม� ) โฟโตนาสที่# (photonasty) ถ่�าอ'ณูหภ4ม�เป2นส��งเร�าก:เร#ยกว�า เที่อร*มอนาสที่# (thermonasty) ต&วอย�างเช�น ดอกบ&วส�วนมากม&กห'บในตอนกล้างค�นแล้ะบานในตอนกล้างว&น แต�ดอกกระบองเพืชร จะบานในตอนกล้างค�นแล้ะจะห'บในตอนกล้างว&น ที่#�เป2นเช�นน#+เน��องจากใน ตอนกล้างค�นจะม#อ'ณูหภ4ม�ต-�าหร�อเย:นล้ง ที่-าให�กล้'�มเซึล้ล้*ด�านในของกล้#บดอกเจร�ญมากกว�าด�านนอกจ1งที่-าให�กล้#บดอกบานออก แต�ตอนกล้างว&นอากาศอ'�นข1+น อ'ณูหภ4ม�ส4งข1+นจะที่-าให�กล้'�มเซึล้ล้*ด�านนอกเจร�ญย�ดต&วมากกว�าดอกจะห'บ การบานแล้ะการห'บของดอกไม�ม#เวล้าจ-าก&ด เที่�าก&บการเจร�ญของเซึล้ล้*ของกล้#บดอก เม��อเซึล้ล้*เจร�ญย�ดต&วเต:มที่#�แล้�วจะไม�ห'บหร�อบานอ#กต�อไป กล้#บดอกจะโรยแล้ะหล้'ดร�วงจากฐานดอก

โฟโตนาสที่# โฟโตนาสที่# ((photonastyphotonasty))

2. 2. การตอบสนองที่#�เก�ดจากส��งเร�าการตอบสนองที่#�เก�ดจากส��งเร�าภายในของต�นพื�ชเอง ภายในของต�นพื�ชเอง ((autonomic movementautonomic movement))เป2นการตอบสนองที่#�เก�ดจากการกระต'�นจากส��งเร�าภายในจ-าพืวกฮอร*โมนโดยเฉพืาะออกซึ�น ที่-าให�การเจร�ญของล้-าต�นที่&+งสองด�านไม�เที่�าก&น ได�แก� 21. การเอนหร�อแกว�งยอดไปมา (nutation movement) เป2นการเคล้��อนไหวที่#�เก�ดเฉพืาะส�วนยอดของพื�ช สาเหต'เน��องจาก ด�านสองด�านของล้-าต�น (บร�เวณูยอดพื�ช ) เต�บโตไม�เที่�าก&น ที่-าให�ยอดพื�ชโยกหร�อแกว�งไปมาขณูะที่#�ปล้ายยอดก-าล้&งเจร�ญเต�บโต

22. การบ�ดล้-าต�นไปรอบๆเป2นเกล้#ยว (spiral movement) เป2นการเคล้��อนไหวที่#�ปล้ายยอดค�อยๆบ�ดเป2นเกล้#ยวข1+นไป เม��อเจร�ญเต�บโตข1+น ซึ1�งเป2นการเคล้��อนไหวที่#�มองไม�เห:นด�วยตาเปล้�า โดยปกต�เราจะมองเห:นส�วนยอดของพื�ชเจร�ญเต�บโตข1+นไปตรงๆ แต�แที่�จร�งแล้�วในส�วนที่#�เจร�ญข1+นไปน&+นจะบ�ดซึ�ายขวาเล้:กน�อย เน��องจากล้-าต�นที่&+งสองด�านเจร�ญเต�บโตไม�เที่�าก&นเช�นเด#ยวก&บ น�วเที่ช&น ซึ1�งเร#ยกว�า circumnutation พื�ชบางชน�ดม#ล้-าต�นอ�อนที่อดเล้�+อยแล้ะพื&นหล้&กในล้&กษณูะการบ�ดล้-าต�นไปรอบๆ เป2นเกล้#ยวเพื��อพืย'งล้-าต�น เร#ยกว�า twining เช�น การพื&นหล้&กของต�นมะล้�ว&ล้ย* พืร�กไที่ย อ&ญช&น ต-าล้1ง ฯล้ฯ

การเคล้��อนไหวที่#�เก�ดเน��องจากการการเคล้��อนไหวที่#�เก�ดเน��องจากการเปล้#�ยนแปล้งแรงด&นเต�ง เปล้#�ยนแปล้งแรงด&นเต�ง ((turgor movementturgor movement))

ปกต�พื�ชจะม#การเคล้��อนไหวตอบสนองต�อการส&มผั&ส (ส��งเร�าจากภายนอก ) ช�ามาก แต�ม#พื�ชบางชน�ดที่#�ตอบสนองได�เร:ว โดยการส&มผั&สจะไปที่-าให�ม#การเปล้#�ยนแปล้งของปร�มาณูน-+าภายในเซึล้ล้* ที่-าให�แรงด&นเต�ง (turgor pressure) ของเซึล้ล้*เปล้#�ยนแปล้งไป ซึ1�งเป2นไปอย�างรวดเร:วแล้ะไม�ถ่าวร ซึ1�งม#หล้ายแบบ ค�อ

1. การห'บของใบจากการสะเที่�อน (contract movement) - การห'บใบของต�นไมยราบ ตรงบร�เวณูโคนก�านใบแล้ะโคนก�านใบย�อยจะม#กล้'�มเซึล้ล้*ชน�ดหน1�ง (เซึล้ล้*พืาเรงค�มา ) เร#ยกว�า พื&ล้ไวน&ส (pulvinus) ซึ1�งเป2นเซึล้ล้*ที่#�ม#ขนาดใหญ�แล้ะ ผัน&งเซึล้ล้*บาง ม#ความไวส4งต�อส��งเร�าที่#�มากระต'�น เช�น การส&มผั&ส เม��อส��งเร�ามาส&มผั&สหร�อกระต'�นจะม#ผัล้ที่-าให�แรงด&นเต�งของ กล้'�มเซึล้ล้*ด&งกล้�าวเปล้#�ยนแปล้งอย�างรวดเร:ว ค�อ เซึล้ล้*จะส4ญเส#ยน-+าให�ก&บเซึล้ล้*ข�างเค#ยงที่-าให�ใบห'บล้งที่&นที่# หล้&งจากน&+นส&กคร4�น-+าจะซึ1มผั�านกล้&บเข�าส4�เซึล้ล้*พื&ล้ไวน&สอ#ก แรงด&นเต�ง ในเซึล้ล้*เพื��มข1+นที่-าให�แรงด&นเต�งแล้ะใบกางออก

- การห'บของใบพื�ชพืวกที่#�ม#การเปล้#�ยนแปล้งร4ปร�างไปเพื��อจ&บแมล้ง ได�แก� ใบของต�นหม�อข�าวหม�อแกงล้�ง ต�นสาหร�ายข�าวเหน#ยว ต�นกาบหอยแครง ต�นหยาดน-+าค�าง เป2นต�น พื�ชพืวกน#+ถ่�อได�ว�าเป2นพื�ชก�นแมล้งจะม#การเปล้#�ยนแปล้งร4ปร�างของใบเพื��อที่-าหน�าที่#�จ&บแมล้ง ภายในใบจะม#กล้'�มเซึล้ล้*หร�อขนเล้:กๆ (hair) ที่#�ไวต�อส��งเร�าอย4�ที่างด�านในของใบ เม��อแมล้งบ�นมาถ่4กหร�อมาส&มผั&สจะเก�ดการส4ญเส#ยน-+า ใบจะเคล้��อนไหวห'บที่&นที่# แล้�วจ1งปล้�อยเอนไซึม*ออกมาย�อยโปรต#นของแมล้งให�เป2น กรดอะม�โน จากน&+นจ1งด4ดซึ1มที่#�ผั�วด�านในน&+นเอง

2. 2. การห'บใบตอนพืล้บค-�าของพื�ชตระก4ล้ถ่&�ว การห'บใบตอนพืล้บค-�าของพื�ชตระก4ล้ถ่&�ว ((sleep movementsleep movement))เป2นการตอบสนองต�อการเปล้#�ยนแปล้งความเข�มของแสงของพื�ชตระก4ล้ถ่&�ว เช�น ใบก�ามป4 ใบมะขาม ใบไมยราบ ใบถ่&�ว ใบแค ใบกระถ่�น ใบผั&กกระเฉด เป2นต�น โดยที่#�ใบจะห'บ ก�านใบจะห�อยแล้ะล้4�ล้งในตอนพืล้บค-�า เน��องจากแสงสว�างล้ดล้ง ซึ1�งชาวบ�านเร#ยกว�า ต�นไม�นอน“ ” แต�พือร'�งเช�า ใบก:จะกางตามเด�ม การตอบสนองเช�นน#+เก�ดจากการเปล้#�ยนแปล้ง แรงด&นเต�งของกล้'�มเซึล้ล้*พื&ล้ไวน&สที่#�โคนก�านใบ โดยกล้'�มเซึล้ล้*พื&ล้ไวน&สน#+เป2นกล้'�มเซึล้ล้*ขนาดใหญ�แล้ะผัน&งเซึล้ล้*บาง ม#ความไวส4งต�อส��งเร�าที่#�มากระต'�น เม��อไม�ม#แสงสว�างหร�อแสงสว�างล้ดล้ง ม#ผัล้ที่-าให�เซึล้ล้*ด�านหน1�งส4ญเส#ยน-+าให�ก&บช�องว�างระหว�างเซึล้ล้*ที่#�อย4�เค#ยงข�างที่-าให�แรงด&นเต�งล้ดล้งใบจ1งห'บล้ง ก�านใบจะห�อยแล้ะล้4�ล้ง พือร'�งเช�าม#แสงสว�างน-+าจะเคล้��อนกล้&บมาที่-าให�แรงด&นเต�งเพื��มข1+นแล้ะเซึล้ล้*เต�งด&นให�ที่#�ล้4�น&+นกางออก

3. 3. การเป/ดป/ดของปากใบ การเป/ดป/ดของปากใบ ((guard guard cell movementcell movement))การเป/ด-ป/ดของปากใบข1+นอย4�ก&บความ

เต�งของเซึล้ล้*ค'ม (guard cell) ในตอนกล้างว&นเซึล้ล้*ค'มม#กระบวนการส&งเคราะห*ด�วยแสงเก�ดข1+น ที่-าให�ภายในเซึล้ล้*ค'มม#ระด&บน-+าตาล้ส4งข1+น น-+าจากเซึล้ล้*ข�างเค#ยงจะซึ1มผั�านเข�าเซึล้ล้*ค'ม ที่-าให�เซึล้ล้*ค'มม#แรงด&นเต�งเพื��มข1+น ด&นให�ผัน&งเซึล้ล้*ค'มที่#�แนบช�ดต�ดก&นให�เผัยออก จ1งที่-าให�ปากใบเป/ด แต�เม��อระด&บน-+าตาล้ล้ดล้งเน��องจากไม�ม#กระบวนการส&งเคราะห*ด�วยแสง น-+าก:จะซึ1�มออกจากเซึล้ล้*ค'ม ที่-าให�แรงด&นเต�งในเซึล้ล้*ค'มล้ดล้งเซึล้ล้*จะเห#�ยวแล้ะปากใบก:จะป/ด

การตอบสนองต�อส��งเร�าของพื�ชด�วยการการตอบสนองต�อส��งเร�าของพื�ชด�วยการเคล้��อนไหวแบบต�างๆ ที่#�เก�ดข1+นจะม#ผัล้ต�อเคล้��อนไหวแบบต�างๆ ที่#�เก�ดข1+นจะม#ผัล้ต�อประส�ที่ธ์�ภาพืในการด-ารงช#ว�ตของพื�ช สร'ปได�ประส�ที่ธ์�ภาพืในการด-ารงช#ว�ตของพื�ช สร'ปได�ด&งน#+ด&งน#+

1. การห&นยอดเข�าหาแสงสว�าง ช�วยให�พื�ชส&งเคราะห*อาหารได�อย�างที่&�วถ่1ง 2 .การห&นรากเข�าส4�ศ4นย*กล้างของโล้ก ช�วยให�รากอย4�ในด�น ซึ1�งเป2นแหล้�ง ที่#�พื�ชได�ร&บน-+าแล้ะแร�ธ์าต'

3 . การเจร�ญเข�าหาสารเคม#ของล้ะอองเรณู4 ช�วยในการผัสมพื&นธ์'* การขยายกล้#บช�วยในการกระจายหร�อร&บล้ะอองเกสร 4 . การเคล้��อนไหวแบบ nutation , spiral movement แล้ะ twining movement ช�วยให�พื�ชเกาะพื&นก&บส��งอ��นๆสามารถ่ช4ก��งหร�อยอด เพื��อร&บแสงแดด หร�อช4ดอกแล้ะผัล้เพื��อการส�บพื&นธ์'*หร�อกระจายพื&นธ์'* 5. การห'บของต�นกาบหอยแครงช�วยในการจ&บแมล้งหร�ออาหาร การห'บของไมยราบช�วยในการหล้บหล้#กศ&ตร4

ฮอร*โมนพื�ช ฮอร*โมนพื�ช ( Plant ( Plant Hormones )Hormones )

ป>จจ&ยที่#�ม#ผัล้ต�อการเจร�ญของป>จจ&ยที่#�ม#ผัล้ต�อการเจร�ญของพื�ชพื�ช

สามารถ่แบ�งออกได�เป2น สามารถ่แบ�งออกได�เป2น 2 2 ป>จจ&ย ค�อป>จจ&ย ค�อ 1. 1. ป>จจ&ยภายนอก ป>จจ&ยภายนอก (External (External

-Signals) -Signals) Light, Gravity, Light, Gravity, Mechanical, Stress, Mechanical, Stress, Pathogens and Insects ….Pathogens and Insects ….

2. 2. ป>จจ&ยภายใน ป>จจ&ยภายใน ( Internal ( Internal Signals) -Signals) - HormonesHormones

กล้ไกการตอบสนองของพื�ชกล้ไกการตอบสนองของพื�ช

ไม�ว�าจะเป2นการตอบสนองต�อไม�ว�าจะเป2นการตอบสนองต�อ ป>จจ&ยป>จจ&ยภายนอกภายนอก หร�อหร�อป>จจ&ยภายในป>จจ&ยภายใน จะคล้�ายก&นในจะคล้�ายก&นในระด&บเซึล้ล้* ค�อ เก�ดโดยขบวนการที่#�เร#ยกว�าระด&บเซึล้ล้* ค�อ เก�ดโดยขบวนการที่#�เร#ยกว�า Signal Transduction Pathways Signal Transduction Pathways Model Model ซึ1�งสมารถ่สร'ปได�ด&งแผันภาพืถ่&ดซึ1�งสมารถ่สร'ปได�ด&งแผันภาพืถ่&ดไป แล้ะ ต&วอย�าง ในการตอบสนองต�อแสง ไป แล้ะ ต&วอย�าง ในการตอบสนองต�อแสง ในใน Light inducedLight induced Greening Greening ResponseResponse ผั�านการที่-างานของผั�านการที่-างานของ PhytochromePhytochrome

Signal Transduction Signal Transduction Pathways ModelPathways Model

Phytochrome and Phytochrome and Greening ResponseGreening Response

กล้ไกการตอบสนองของพื�ชกล้ไกการตอบสนองของพื�ช

โปรดระล้1กเสมอว�าโปรดระล้1กเสมอว�า ไม�ว�าจะเป2นการตอบไม�ว�าจะเป2นการตอบสนองต�อป>จจ&ยภายนอก หร�อ ป>จจ&ยสนองต�อป>จจ&ยภายนอก หร�อ ป>จจ&ยภายในพื�ช กระบวนการหร�อ กล้ไก ที่#�เก�ดภายในพื�ช กระบวนการหร�อ กล้ไก ที่#�เก�ดข1+น แล้ะ ข&+นตอนที่#�เก�ดข1+น แล้ะ ข&+นตอนที่#�เก�ด การตอบสนอง จะการตอบสนอง จะม#ความซึ&บซึ�อน มาก ม#ความซึ&บซึ�อน มาก (Complexity )(Complexity ) เสมอแม�ว�าจะเก�ดจากป>จจ&ยเพื#ยงป>จจ&ยเสมอแม�ว�าจะเก�ดจากป>จจ&ยเพื#ยงป>จจ&ย

เด#ยว ในตอนเร��มต�น เด#ยว ในตอนเร��มต�น

ฮอร*โมนพื�ช ค�อ อะไร ฮอร*โมนพื�ช ค�อ อะไร ? ? ( What is ( What is Plant Hormones ?Plant Hormones ? ) )

ฮอร*โมนพื�ช ฮอร*โมนพื�ช (Phytohormone) (Phytohormone) ค�อ ค�อ สารเคม#ที่#�พื�ชสร�างข1+นในปร�มาณูเพื#ยงเล้:กน�อย สารเคม#ที่#�พื�ชสร�างข1+นในปร�มาณูเพื#ยงเล้:กน�อย แล้ะ ม#ผัล้ต�อขบวนการ หร�อ ควบค'มการเจร�ญในแล้ะ ม#ผัล้ต�อขบวนการ หร�อ ควบค'มการเจร�ญในพื�ชพื�ช (Plant Development)(Plant Development)

ป>จจ'บ&นพืบว�า เราสามารถ่ส&งเคราะห*สารป>จจ'บ&นพืบว�า เราสามารถ่ส&งเคราะห*สารได� หล้ายชน�ด ที่#�ม#สมบ&ต�เหม�อน ฮอร*โมนพื�ช ได� หล้ายชน�ด ที่#�ม#สมบ&ต�เหม�อน ฮอร*โมนพื�ช จ1งจ&ดรวมก&บฮอร*โมนพื�ช เร#ยกว�าจ1งจ&ดรวมก&บฮอร*โมนพื�ช เร#ยกว�า สารควบค'มสารควบค'มการเต�บโตของพื�ช การเต�บโตของพื�ช ( Plant Growth ( Plant Growth Regulators Regulators หร�อ หร�อ Substances )Substances )

ฮอร*โมนพื�ช แบ�งเป2นก#�ชน�ด หร�อ ฮอร*โมนพื�ช แบ�งเป2นก#�ชน�ด หร�อ ก#�กล้'�ม ก#�กล้'�ม ??

ป>จจ'บ&น จะแบ�งฮอร*โมนพื�ชออกเป2น ป>จจ'บ&น จะแบ�งฮอร*โมนพื�ชออกเป2น 55 -6-6 กล้'�ม ด�วยก&น ค�อกล้'�ม ด�วยก&น ค�อ 1. 1. ออกซึ�น ออกซึ�น (auxin)(auxin) มาจากภาษากร#ก แปล้ว�า มาจากภาษากร#ก แปล้ว�า ที่-าให�เพื��ม ที่-าให�เพื��ม

(to increase)(to increase)2. 2. ไไซึโที่ไคน�น ซึโที่ไคน�น (cytokinin)(cytokinin) มาจาก เพื��มการแบ�งเซึล้ล้* มาจาก เพื��มการแบ�งเซึล้ล้*

cytokinesis cytokinesis 3. 3. จ�บเบอเรล้ล้�น จ�บเบอเรล้ล้�น (gibberellin)(gibberellin) มาจากช��อรา มาจากช��อรา

Gibberella fujikuroiGibberella fujikuroi4. 4. กรดแอบไซึซึ�ค กรดแอบไซึซึ�ค (abscisic acid)(abscisic acid) มาจาก การร�วงของ มาจาก การร�วงของ

ใบ ใบ abscissionabscission5. 5. เอที่�ล้#น เอที่�ล้#น (ethylene)(ethylene) เป2นชน�ดเด#ยวที่#�เป2น ก?าซึ เป2นชน�ดเด#ยวที่#�เป2น ก?าซึ ช�วยช�วยเร�งเร�ง

การส'กผัล้ไม�การส'กผัล้ไม�+ + นอกจากน#+ย&งม#พืวก นอกจากน#+ย&งม#พืวก Oligosaccharins, Oligosaccharins, BrassinosteroidsBrassinosteroids, Florigen, Vernalin , Florigen, Vernalin เป2นต�นเป2นต�น

การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดแรก การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดแรก ฮอร*โมนพื�ช แต�ล้ะชน�ด ม#ประว&ต�การค�นพืบที่#�แตกต�างก&นฮอร*โมนพื�ช แต�ล้ะชน�ด ม#ประว&ต�การค�นพืบที่#�แตกต�างก&น

ไปไป 1. 1. ออกซึ�น ออกซึ�น (auxin) - (auxin) - ฮอร*โมนพื�ชต&วแรกที่#�ค�นฮอร*โมนพื�ชต&วแรกที่#�ค�น

พืบพืบ

โดยเร��มจาก การศ1กษาเก#�ยวก& โดยเร��มจาก การศ1กษาเก#�ยวก&บกระบกระบวนการโค�งงอบวนการโค�งงอ เข�าหาแสงของ ยอดอ�อนต�นกล้�าของพื�ชใบเล้#+ยง เข�าหาแสงของ ยอดอ�อนต�นกล้�าของพื�ชใบเล้#+ยง

เด#�ยวเด#�ยว( coleoptile) ( coleoptile) ซึ1�งต�อมาเร#ยกว�า ซึ1�งต�อมาเร#ยกว�าPhototropismPhototropism

การที่ดล้องที่#�ม&กอ�างถ่1ง ได�แก� การที่ดล้องของ การที่ดล้องที่#�ม&กอ�างถ่1ง ได�แก� การที่ดล้องของชาร*ล้ ดาร*ว�น ก&บล้4กชายชาร*ล้ ดาร*ว�น ก&บล้4กชาย (Charles (Charles and Francis and Francis DaDa

rwin) rwin) ป@ คป@ ค..ศศ 1880 1880 แล้ะ แล้ะ ฟร�ตส* เวนต* ฟร�ตส* เวนต* (Frits (Frits W. Went) W. Went) ป@ คป@ ค..ศศ -1926 8 -1926 8

การเจร�ญเข�าหาแสงการเจร�ญเข�าหาแสงสว�างสว�าง

( Positive ( Positive Phototropism Phototropism

))

ของเย��อห'�มยอดของเย��อห'�มยอดอ�อนของ อ�อนของ

ข�าวโอ?ตข�าวโอ?ต((Oat seedling Oat seedling coleoptilecoleoptile))

การที่ดล้องของ การที่ดล้องของ Darwin Darwin แล้ะ แล้ะ -Boysen Jensen-Boysen Jensen

การที่ดล้องของ การที่ดล้องของ F. W. Went F. W. Went

ในป@ คในป@ ค..ศศ . 1926 . 1926

หร�อ ป@ พืหร�อ ป@ พื..ศศ . 2469 . 2469

เก#�ยวก&บการโค�งเข�าเก#�ยวก&บการโค�งเข�าหาแสงของ หาแสงของ เย��อห'�มยอดอ�อนเย��อห'�มยอดอ�อน

(coleoptile)(coleoptile) ของ ของ

ต�นกล้�าข�าวโอ?ตต�นกล้�าข�าวโอ?ต

Polar Polar Auxin Auxin TranspTransportort : A: A ChemiChemiosmotiosmoti

c c ModelModel

Auxin and Cell Elongation : Auxin and Cell Elongation : AA cid Growth Hypothesis cid Growth Hypothesis

Natural andNatural and Synthetic Synthetic AuxinAuxin

ออกซึ�น ธ์รรมชาต� ออกซึ�น ธ์รรมชาต� (Natural Auxin) (Natural Auxin) - - 3Indole Acetic Acid (IAA)- - 3Indole Acetic Acid (IAA) - - 3Indole Butyric Acid (IBA)- - 3Indole Butyric Acid (IBA)

ออกซึ�น ส&งเคราะห* ออกซึ�น ส&งเคราะห* (Synthetic Auxin)(Synthetic Auxin) NNNNNNNNNNN NNNNNN NNNN NNNNNNNNNNN NNNNNN NNNN (NAA)(NAA) -NNNNNNNNNNNNNN NNNNNN NNNN 2,4-NNNNNNNNNNNNNN NNNNNN NNNN 2,4 ((

-24, D)-24, D) - 245, , Trichlorophenoxy acetic- 245, , Trichlorophenoxy acetic

acid acid -245( , , T)-245( , , T)

แหล้�งที่#�สร�าง แล้ะ หน�าที่#�ส-าค&ญของแหล้�งที่#�สร�าง แล้ะ หน�าที่#�ส-าค&ญของออกซึ�นออกซึ�น

แหล้�งที่#�ส&งเคราะห*แหล้�งที่#�ส&งเคราะห* ในพื�ชช&+นส4ง ค�อในพื�ชช&+นส4ง ค�อ บร�เวณูเน�+อเย��อเจร�ญบร�เวณูเน�+อเย��อเจร�ญที่#� ปล้ายยอด ตายอด ใบอ�อน แล้ะ ต�นอ�อนในเมล้:ดที่#� ปล้ายยอด ตายอด ใบอ�อน แล้ะ ต�นอ�อนในเมล้:ด (seed embryo)(seed embryo)

หน�าที่#�ส-าค&ญหน�าที่#�ส-าค&ญ เร�งการขยายต&วของเซึล้ล้* แล้ะ กระต'�นการแบ�งเซึล้ล้*เร�งการขยายต&วของเซึล้ล้* แล้ะ กระต'�นการแบ�งเซึล้ล้* กระต'�นการออกรากกระต'�นการออกราก - - เร�งการออกดอกของพื�ชบางชน�ดเร�งการออกดอกของพื�ชบางชน�ด ย&บย&+งการเจร�ญของตาข�าง ย&บย&+งการเจร�ญของตาข�าง - - ปBองก&นใบร�วง ปBองก&นใบร�วง - - เปล้#�ยนเปล้#�ยน

เพืศดอกเพืศดอก - Phototropism & Gravitropism - Phototropism & Gravitropism สารก-าจ&ดสารก-าจ&ด

ว&ชพื�ช ว&ชพื�ช - - อ��น ๆอ��น ๆ......

การใช�การใช� ออกซึ�นออกซึ�น (IBA) (IBA) เร�งการออกเร�งการออกรากของก��งช-ารากของก��งช-า

การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดที่#� การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดที่#� 22

22 . . ไไซึโที่ไคน�น ซึโที่ไคน�น (cytokinin) (cytokinin) เป2นฮอร*โมนพื�ชที่#�เป2นฮอร*โมนพื�ชที่#�ค�นพืบเน��องมาจากการว�จ&ยด�านการเพืาะเล้#+ยงเน�+อเย��อค�นพืบเน��องมาจากการว�จ&ยด�านการเพืาะเล้#+ยงเน�+อเย��อ

พื�ช พื�ช (plant tissue culture) (plant tissue culture) โดยที่#มน&กว�จ&ยน-าโดยที่#มน&กว�จ&ยน-า โดย โดย F. Skoog F. Skoog มหาว�ที่ยาล้&ย มหาว�ที่ยาล้&ย Wisconsin Wisconsin พืบว�าน-+าพืบว�าน-+า

มะพืร�าว แล้ะ น-+าสะก&ดจากย#สต* จะสามารถ่ มะพืร�าว แล้ะ น-+าสะก&ดจากย#สต* จะสามารถ่ เร�งการแบ�งเร�งการแบ�งเซึล้ล้*เซึล้ล้*ในการเพืาะเล้#+ยงเน�+อเย��อพื�ชได� เม��อแยกแล้ะที่-าให�ในการเพืาะเล้#+ยงเน�+อเย��อพื�ชได� เม��อแยกแล้ะที่-าให�บร�ส'ที่ธ์�พืบว�าเป2น บร�ส'ที่ธ์�พืบว�าเป2น NN66-furfurylamino purine -furfurylamino purine

แล้ะเร#ยกว�า แล้ะเร#ยกว�า kinetin kinetin เน��องจากเป2นสารเร�งเน��องจากเป2นสารเร�งกระบวนกระบวน การแบ�งเซึล้ล้* การแบ�งเซึล้ล้* (cytokinesis) (cytokinesis) ซึ1�งถ่�อว�าเป2น ซึ1�งถ่�อว�าเป2น cytokinin cytokinin ต&วแรกที่#�ค�นพืบ แต�ชน�ดที่#�พืบมากต&วแรกที่#�ค�นพืบ แต�ชน�ดที่#�พืบมากที่#�ส'ดในพื�ชค�อ ที่#�ส'ดในพื�ชค�อ Zeatin (Zeatin (พืบคร&+งแรกในพืบคร&+งแรกในข�าวโพืดข�าวโพืด==Zea maysZea mays)) ช��อ ช��อ cytokinin cytokinin เสนอโดยเสนอโดย SS

koog koog แล้ะคณูะในป@ แล้ะคณูะในป@ 19651965

แหล้�งที่#�สร�าง แล้ะ หน�าที่#�ส-าค&ญของแหล้�งที่#�สร�าง แล้ะ หน�าที่#�ส-าค&ญของไซึโที่ไคน�นไซึโที่ไคน�น

แหล้�งที่#�ส&งเคราะห*แหล้�งที่#�ส&งเคราะห* ในพื�ชช&+นส4ง ค�อในพื�ชช&+นส4ง ค�อ บร�เวณูเน�+อเย��อบร�เวณูเน�+อเย��อที่#�ก-าล้&งเจร�ญ โดยเฉพืาะที่#�ราก ต�นอ�อน แล้ะ ผัล้ที่#�ก-าล้&งเจร�ญ โดยเฉพืาะที่#�ราก ต�นอ�อน แล้ะ ผัล้

หน�าที่#�ส-าค&ญหน�าที่#�ส-าค&ญ กระต'�นการแบ�งเซึล้ล้* แล้ะ เร�งการขยายต&วของกระต'�นการแบ�งเซึล้ล้* แล้ะ เร�งการขยายต&วของ

เซึล้ล้*เซึล้ล้* ส�งเสร�มการเจร�ญของตาข�าง ส�งเสร�มการเจร�ญของตาข�าง - - ชะล้อการแก�ของชะล้อการแก�ของ

ใบใบ ช�วยการงอกของเมล้:ด ช�วยการงอกของเมล้:ด - - ควบค'มการป/ดเป/ดปากควบค'มการป/ดเป/ดปาก

ใบใบ แล้ะ อ��น ๆ …แล้ะ อ��น ๆ … โดยที่-าหน�าที่#�ร�วมก&บ โดยที่-าหน�าที่#�ร�วมก&บ AuxinAuxin

การที่-างานร�วมก&นของ การที่-างานร�วมก&นของ Auxin Auxin แล้ะ แล้ะ CytokininCytokinin

การขยายพื&นธ์'*กล้�วยไม�ด�วยว�ธ์#การขยายพื&นธ์'*กล้�วยไม�ด�วยว�ธ์#เพืาะเล้#+ยงเน�+อเย��อเพืาะเล้#+ยงเน�+อเย��อ

การขยายพื&นธ์'*กล้�วยไม�ด�วยว�ธ์#การขยายพื&นธ์'*กล้�วยไม�ด�วยว�ธ์#เพืาะเล้#+ยงเน�+อเย��อเพืาะเล้#+ยงเน�+อเย��อ

การย�ายล้4กกล้�วยไม� หร�อ เอาออก การย�ายล้4กกล้�วยไม� หร�อ เอาออกจากขวดเพืาะเล้#+ยงจากขวดเพืาะเล้#+ยง

การย�ายล้4กกล้�วยไม� หร�อ เอาออก การย�ายล้4กกล้�วยไม� หร�อ เอาออกจากขวดเพืาะเล้#+ยงจากขวดเพืาะเล้#+ยง

การเล้#+ยงล้4กกล้�วยไม�ในกระถ่างในการเล้#+ยงล้4กกล้�วยไม�ในกระถ่างในโรงเร�อนโรงเร�อน

การเล้#+ยงล้4กกล้�วยไม�ในกระถ่างในการเล้#+ยงล้4กกล้�วยไม�ในกระถ่างในโรงเร�อนโรงเร�อน

การควบค'มตาข�างโดยตายอด การควบค'มตาข�างโดยตายอด (Apical Dominance)(Apical Dominance)

อ#กต&วอย�างของการที่-างานร�วมก&นของ อ#กต&วอย�างของการที่-างานร�วมก&นของ Auxin Auxin ก&บ ก&บ CytokCytokinininin

การที่ดล้อง แสดงการควบค'มตา การที่ดล้อง แสดงการควบค'มตาข�างโดยตายอดข�างโดยตายอด

การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดที่#� การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดที่#� 33

3. 3. จ�บเบอเรล้ล้�น จ�บเบอเรล้ล้�น (gibberellin)(gibberellin) เป2นฮอร*โมนพื�ช ที่#�ค�นพืบโดยป>ญหาที่#�พืบเป2นฮอร*โมนพื�ช ที่#�ค�นพืบโดยป>ญหาที่#�พืบ

โดยชาวนาญ#�ป'Cน เก#�ยวก&บโรคชน�ดหน1�งของโดยชาวนาญ#�ป'Cน เก#�ยวก&บโรคชน�ดหน1�งของข�าว ที่#�ที่-าให�ล้-าต�นส4งกว�าปกต� แล้ะ ให�ข�าว ที่#�ที่-าให�ล้-าต�นส4งกว�าปกต� แล้ะ ให�ผัล้ผัล้�ตต-�า ซึ1�งต�อมา น&กว�ที่ยาศาสตร*ชาว ผัล้ผัล้�ตต-�า ซึ1�งต�อมา น&กว�ที่ยาศาสตร*ชาว ญ#�ป'Cนช��อ ญ#�ป'Cนช��อ E. Kurosawa E. Kurosawa ในป@ ในป@ 1938 1938

พืบว�าสาเหต' เก�ดมาจากสารที่#�ผัล้�ตโดยเช�+อ พืบว�าสาเหต' เก�ดมาจากสารที่#�ผัล้�ตโดยเช�+อ รา ชน�ดหน1�งช��อ รา ชน�ดหน1�งช��อ Gibberella Gibberella

fujikuroifujikuroi ซึ1�งเม��อแยกแล้ะที่-าให�บร�ส'ที่ธ์�Dซึ1�งเม��อแยกแล้ะที่-าให�บร�ส'ที่ธ์�Dแล้�ว จ1งต&+งช��อ สารน#+ว�าแล้�ว จ1งต&+งช��อ สารน#+ว�า gibberellingibberellin

Gibberella fujikuroiGibberella fujikuroi

แหล้�งที่#�สร�าง แล้ะ หน�าที่#�ส-าค&ญของแหล้�งที่#�สร�าง แล้ะ หน�าที่#�ส-าค&ญของจ�บเบอเรล้ล้�นจ�บเบอเรล้ล้�น

แหล้�งที่#�ส&งเคราะห*แหล้�งที่#�ส&งเคราะห* ในพื�ชช&+นส4ง ค�อในพื�ชช&+นส4ง ค�อ บร�เวณูเน�+อเย��อที่#�บร�เวณูเน�+อเย��อที่#�ก-าล้&งเจร�ญ เช�นปล้ายยอด ปล้ายราก ใบอ�อน แล้ะ ต�นก-าล้&งเจร�ญ เช�นปล้ายยอด ปล้ายราก ใบอ�อน แล้ะ ต�นอ�อนอ�อน

หน�าที่#�ส-าค&ญของ หน�าที่#�ส-าค&ญของ GAGA เร�งการขยายต&วของเซึล้ล้* แล้ะ เร�งการขยายต&วของเซึล้ล้* แล้ะ การย�ดของล้-าต�นการย�ดของล้-าต�น เร�งการออกดอก เร�งการออกดอก - - การแสดงออกของเพืศดอก การแสดงออกของเพืศดอก - -

การต�ดผัล้การต�ดผัล้ ช�วยการงอกของเมล้:ด แล้ะ ตา ช�วยการงอกของเมล้:ด แล้ะ ตา (bud) (bud) - - ที่-าล้ายการที่-าล้ายการ

พื&กต&วของเมล้:ดพื&กต&วของเมล้:ด แล้ะ อ��น ๆ …แล้ะ อ��น ๆ … โดยที่-าหน�าที่#�ร�วมก&บ โดยที่-าหน�าที่#�ร�วมก&บ hormone hormone ชน�ดชน�ด

อ��น ๆอ��น ๆ

FoolishFoolish cabbages ! cabbages !

กระหล้-�าปล้#โง� กระหล้-�าปล้#โง� ! ! ที่#�ที่#�ฉ#ดพื�นด�วย ฉ#ดพื�นด�วย

กรดจ�บเบอเรล้ล้�กกรดจ�บเบอเรล้ล้�ก (GA(GA33))

GAGA33

ที่-าให�ล้-าต�นย�ดยาว แล้ะ ที่-าให�ล้-าต�นย�ดยาว แล้ะ ออกดอกออกดอก

( rosette genotype of ( rosette genotype of Brassica napusBrassica napus))

Gibberellin (GA) Gibberellin (GA) BioassayBioassay

ผัล้ของ ผัล้ของ GAGA33 ต�อต�อ

ความยาวช�อ ความยาวช�อ แล้ะ ขนาด แล้ะ ขนาด

ของผัล้อง'�น ของผัล้อง'�นชน�ดไม�ม#ชน�ดไม�ม#

เมล้:ดเมล้:ด

ผัล้ของ ผัล้ของ GAGA33 ต�อความยาวช�อ ต�อความยาวช�อ แล้ะ ขนาดขอ แล้ะ ขนาดของง ผัล้อง'�น ชน�ดไม�ม# ผัล้อง'�น ชน�ดไม�ม#

เมล้:ดเมล้:ด

การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดที่#� การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดที่#� 44

4. 4. กรดแอบไซึซึ�ค กรดแอบไซึซึ�ค (abscisic acid(abscisic acid หร�อ หร�อ ABA) ABA) ค�นพืบจากการศ1กษาสารเร�งค�นพืบจากการศ1กษาสารเร�งกระบวนกระบวน การร�วงของใบที่#�เร#ยกว�า การร�วงของใบที่#�เร#ยกว�าabscission abscission แล้ะ เม��อม#การที่-าให�บร�ส'ที่ธ์�พืบ แล้ะ เม��อม#การที่-าให�บร�ส'ที่ธ์�พืบ

ว�าเป2นสาร ต&วเด#ยวก&นก&บ สารย&บย&+งการ ว�าเป2นสาร ต&วเด#ยวก&นก&บ สารย&บย&+งการ เจร�ญของตา เจร�ญของตา (bud dormancy-(bud dormancy-

inducing substances) inducing substances) ที่#�เร#ยกที่#�เร#ยกก&นก&นว�าว�า dormin dormin แล้ะสารย&บย&+งการย�ดต&วของ แล้ะสารย&บย&+งการย�ดต&วของcoleoptile coleoptile โดย โดย auxin (IAA) auxin (IAA) ที่#�เร#ยกว�า ที่#�เร#ยกว�า

growth growth inhibitorinhibitor ช��อ ช��อ abscissic acid abscissic acid หร�อ หร�อ ABAABA เป2นที่#�ยอมร&บก&นในป@ เป2นที่#�ยอมร&บก&นในป@ 19671967

แหล่�งที่��สร้�าง แล่ะ หน้�าที่��ส�าคั�ญของ แหล่�งที่��สร้�าง แล่ะ หน้�าที่��ส�าคั�ญของ ABAABA แหล้�งที่#�ส&งเคราะห*แหล้�งที่#�ส&งเคราะห* ในพื�ชช&+นส4ง ค�อ ม#การในพื�ชช&+นส4ง ค�อ ม#การ

ส&งเคราะห*ได�ที่&+งที่#�ส&งเคราะห*ได�ที่&+งที่#�บร�เวณู ล้-าต�น ราก ใบ แล้ะ ที่#�บร�เวณู ล้-าต�น ราก ใบ แล้ะ ที่#�ผัล้ ผัล้ เป2นฮอร*โมนที่#�ต�างจาก เป2นฮอร*โมนที่#�ต�างจาก 3 3 ต&วแรก ค�อ เป2นต&วแรก ค�อ เป2นสารชน�ดเด#ยวค�อ สารชน�ดเด#ยวค�อ abscisic acidabscisic acid

หน�าที่#�ส-าค&ญของหน�าที่#�ส-าค&ญของABAABA เร��มต�นค�ดว�าที่-าหน�าที่#�เก#�ยวก&บการร�วงของใบ เร��มต�นค�ดว�าที่-าหน�าที่#�เก#�ยวก&บการร�วงของใบ

แล้ะการย&บย&+งการเจร�ญของตา แต�ในป>จจ'บ&นแล้ะการย&บย&+งการเจร�ญของตา แต�ในป>จจ'บ&นพืบว�าเก#�ยวก&บสองขบวนการน#+น�อยพืบว�าเก#�ยวก&บสองขบวนการน#+น�อย

การหน�าที่#�หล้&ของ การหน�าที่#�หล้&ของ ABA ABA ค�อ ย&บย&+งการเจร�ญ ค�อ ย&บย&+งการเจร�ญ หร�อ ย&บย&+ง การที่-างานของฮอร*โมนชน�ดอ��น หร�อ ย&บย&+ง การที่-างานของฮอร*โมนชน�ดอ��น ๆ ๆ - - ย&บย&+งการงอกของเมล้:ดย&บย&+งการงอกของเมล้:ด

กระต'�นการป/ดของปากใบเม��อขาดน-+ากระต'�นการป/ดของปากใบเม��อขาดน-+า

การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดที่#� การค�นพืบ ฮอร*โมนพื�ช ชน�ดที่#� 55 5. 5. เอที่�ล้#น เอที่�ล้#น (ethylene)(ethylene) เป2นที่#�ที่ราบก&นมานานเป2นที่#�ที่ราบก&นมานาน

แล้�วว�า ผัล้ไม�ส'ก หร�อ ผัล้ไม�ที่#�เน�าเส#ย จะม#ผัล้ไป แล้�วว�า ผัล้ไม�ส'ก หร�อ ผัล้ไม�ที่#�เน�าเส#ย จะม#ผัล้ไป เร�งให�ผัล้ไม�อ��นส'กเร:วข1+น ซึ1�งพืบว�าเก�ดจากการ เร�งให�ผัล้ไม�อ��นส'กเร:วข1+น ซึ1�งพืบว�าเก�ดจากการ

ปล้�อยสารระเหยบางชน�ดออกมา แล้ะ ใน ปล้�อยสารระเหยบางชน�ดออกมา แล้ะ ใน ป@ ป@1934 R. Gane 1934 R. Gane เป2นผั4�พื�ส4จน*ว�า สารน#+ค�อ เป2นผั4�พื�ส4จน*ว�า สารน#+ค�อ เอที่�ล้#น เอที่�ล้#น (C(C

22HH44

) ) ต�อมาพืบว�า นอกจากจะม#ผัล้ในต�อมาพืบว�า นอกจากจะม#ผัล้ในการกระต'�นการส'กของผัล้ไม�แล้�ว ย&งการกระต'�นการส'กของผัล้ไม�แล้�ว ย&งม#ผัล้ต�อพื�ชในม#ผัล้ต�อพื�ชในแง�อ��น ๆ อ#กหล้ายอย�าง แง�อ��น ๆ อ#กหล้ายอย�าง เช�น การร�วงของใบ การเช�น การร�วงของใบ การออกดอกของส&บปะรด การเพื��มปร�มาณูของน-+าออกดอกของส&บปะรด การเพื��มปร�มาณูของน-+ายางพืารา เป2นต�นยางพืารา เป2นต�น เป2นฮอร*โมนชน�ดเด#ยวที่#�เป2นก?าซึเป2นฮอร*โมนชน�ดเด#ยวที่#�เป2นก?าซึ

แหล้�งที่#�สร�าง แล้ะ หน�าที่#�ส-าค&ญแหล้�งที่#�สร�าง แล้ะ หน�าที่#�ส-าค&ญของ เอที่�ล้#น ของ เอที่�ล้#น (C(C

22HH44

)) แหล้�งที่#�ส&งเคราะห*แหล้�งที่#�ส&งเคราะห* ในพื�ชช&+นส4ง ค�อในพื�ชช&+นส4ง ค�อ เน�+อเย��อผัล้ไม�ที่#�ส'ก เน�+อเย��อผัล้ไม�ที่#�ส'ก

ใบแก� แล้ะ ดอกใบแก� แล้ะ ดอกหน�าที่#�ส-าค&ญของเอที่�ล้#นหน�าที่#�ส-าค&ญของเอที่�ล้#น

กระต'�นการส'กของผัล้ไม� กระต'�นการส'กของผัล้ไม� - - กระต'�นการร�วงของกระต'�นการร�วงของใบใบ

กระต'�นการออกดอก กระต'�นการออกดอก - - ย&บย&+งการย�ดต&วของย&บย&+งการย�ดต&วของล้-าต�นล้-าต�น

ย&บย&+ง หร�อ กระต'�นการออกราก ใบ หร�อ ดอก ย&บย&+ง หร�อ กระต'�นการออกราก ใบ หร�อ ดอก แล้�วแล้�วแต�ชน�ด ของพื�ช แล้ะ ม#ผัล้ต�ออ#กหล้ายๆ ขบวนการแต�ชน�ด ของพื�ช แล้ะ ม#ผัล้ต�ออ#กหล้ายๆ ขบวนการของพื�ชที่#�เก#�ยวก&บความแก� ของพื�ชที่#�เก#�ยวก&บความแก� (Aging or (Aging or Senescence) Senescence) โดยที่-าหน�าที่#�ร�วมก&บ โดยที่-าหน�าที่#�ร�วมก&บ hormone hormone ชน�ด อ��น ๆชน�ด อ��น ๆ

เอที่�ล้#นกระต'�นการออกดอกของเอที่�ล้#นกระต'�นการออกดอกของส&บปะรดส&บปะรด

เอที่�ล้#น ก&บ การส'กของผัล้ไม�เอที่�ล้#น ก&บ การส'กของผัล้ไม�เอที่�ล้#น ก&บ การส'กของผัล้ไม�เอที่�ล้#น ก&บ การส'กของผัล้ไม�

เอที่�ล้#น ก&บ การส'กของผัล้ไม�เอที่�ล้#น ก&บ การส'กของผัล้ไม�เอที่�ล้#น ก&บ การส'กของผัล้ไม�เอที่�ล้#น ก&บ การส'กของผัล้ไม�

Climateric & non-Climateric & non-climateric Respirationclimateric Respiration

Climateric & non-Climateric & non-climateric Respirationclimateric Respiration

ClimatericClimateric VS VS Non-Non-climateric Fruitsclimateric Fruits

กล้�วยกล้�วยมะม�วงมะม�วงมะล้ะกอมะล้ะกอแอปเป/ล้แอปเป/ล้สาล้#�สาล้#�มะเข�อเที่ศมะเข�อเที่ศ

ส�มส�มมะนาวมะนาวล้�+นจ#�ล้�+นจ#�ส&บปะรดส&บปะรดมะเข�อเที่ศมะเข�อเที่ศอง'�นอง' �น

อ#ที่#ฟอน อ#ที่#ฟอน (Ethephon) (Ethephon) เอที่�ล้#เอที่�ล้#น ส&งเคราะห*น ส&งเคราะห*

เน��องจาก เอที่�ล้#น เป2นก?าซึ ที่-าให�การใช�ไม�เน��องจาก เอที่�ล้#น เป2นก?าซึ ที่-าให�การใช�ไม�สะดวก ในหล้ายกรณู# จ1งม#การส&งเคราะห*สะดวก ในหล้ายกรณู# จ1งม#การส&งเคราะห*สารช��อ อ#ที่#ฟอนสารช��อ อ#ที่#ฟอน (Ethephon) (Ethephon) ซึ1�งค�อสารซึ1�งค�อสาร

- 2 chloroethyl phosphonic acid- 2 chloroethyl phosphonic acid ที่#�ที่#�เป2นสารก1�งแข:ง ที่#�สล้ายต&วให�ก?าซึเอที่�ล้#น เป2นสารก1�งแข:ง ที่#�สล้ายต&วให�ก?าซึเอที่�ล้#น ออกมา ใช�แที่น โดยม#ช��อที่างการค�าแตกออกมา ใช�แที่น โดยม#ช��อที่างการค�าแตกต�างก&นออกไป เช�นต�างก&นออกไป เช�น

อ#เที่รล้อ#เที่รล้ (Ethrel) ,(Ethrel) , อ#เที่รล้ ล้าเที่:กซึ* อ#เที่รล้ ล้าเที่:กซึ* (Ethrel latex),(Ethrel latex), ซึ#ฟาซึ#ฟา (Cepha)(Cepha) หร�อ หร�อ อ#โซึฟอนอ#โซึฟอน (Esophon)(Esophon) เป2นต�นเป2นต�น

อ#ที่#ฟอน อ#ที่#ฟอน (Ethephon) (Ethephon) เอที่�ล้#เอที่�ล้#น ส&งเคราะห*น ส&งเคราะห*

การใช� เอที่�ล้#น หร�อ เอที่�ล้#นส&งเคราะห* การใช� เอที่�ล้#น หร�อ เอที่�ล้#นส&งเคราะห* ป>จจ'บ&นใช�ก&นอย�างกว�างขวางป>จจ'บ&นใช�ก&นอย�างกว�างขวาง ในการ บ�มในการ บ�มผัล้ไม�ให�ส'กเร:วข1+น แล้ะ พืร�อมก&น การเร�งผัล้ไม�ให�ส'กเร:วข1+น แล้ะ พืร�อมก&น การเร�งดอกส&บปะรดให�ออกพืร�อมก&น การเร�งส#ดอกส&บปะรดให�ออกพืร�อมก&น การเร�งส#ขององ'�น แล้ะ มะเข�อเที่ศ เป2นต�นขององ'�น แล้ะ มะเข�อเที่ศ เป2นต�น

ในบางกรณู#ในบางกรณู# อาจใช� ถ่�านก?าซึ อาจใช� ถ่�านก?าซึ (Calcium (Calcium Carbide)Carbide) ซึ1�งปล้�อยซึ1�งปล้�อย ก?าซึอะเซึที่�ล้#น ก?าซึอะเซึที่�ล้#น (Acetylene) (Acetylene) บ�มผัล้ไม�แที่นได� แต�ไม�ด#บ�มผัล้ไม�แที่นได� แต�ไม�ด#เที่�า เที่�า

ฮอร*โมนของพื�ช ที่#�รอการค�นพืบ ฮอร*โมนของพื�ช ที่#�รอการค�นพืบ ? ?

1. Florigen1. Florigen ฮอร*โมน กระต'�นให�ออกดอกฮอร*โมน กระต'�นให�ออกดอกที่#� เก�ดจาก ช�วงแสง ที่#� เก�ดจาก ช�วงแสง (Photoperiodism) (Photoperiodism)

2. Vernalin 2. Vernalin ฮอร*โมน กระต'�นให�ออกดอก ฮอร*โมน กระต'�นให�ออกดอก จากอ'ณูหภ4ม�ต-�า จากอ'ณูหภ4ม�ต-�า (Vernalization)(Vernalization)

FlorigenFlorigen ฮอร*โมนของพื�ช ที่#�ฮอร*โมนของพื�ช ที่#�รอการค�นพืบ รอการค�นพืบ ? ?

การตอบการตอบสนองต�อสนองต�อ

ช�วงช�วงแสงแสง(Ph(Photoperiotoperiod)od) ต�อต�อ

การการ ออกดอก ออกดอก

ผั�านผั�าน FlorigeFlorigennฮอร*โมน ฮอร*โมน หร�อไม� หร�อไม� ??

Phytochromes as Phytochromes as PhotoreceptorsPhotoreceptors

Phytochrome Regulation Phytochrome Regulation of Seed Germination of Seed Germination

Defensive Response To Defensive Response To HerbivoreHerbivore

ข�อแตกต�างระหว�าง ฮอร*โมนพื�ช ข�อแตกต�างระหว�าง ฮอร*โมนพื�ช ก&บ ฮอร*โมนส&ตว* ก&บ ฮอร*โมนส&ตว*

1. 1. แหล้�งส&งเคราะห*ในพื�ช ไม�แน�นอน เหม�อนในส&ตว*แหล้�งส&งเคราะห*ในพื�ช ไม�แน�นอน เหม�อนในส&ตว*2. 2. ต-าแหน�งการที่-างานในพื�ช ไม�แน�นอน แล้ะ ไม� ต-าแหน�งการที่-างานในพื�ช ไม�แน�นอน แล้ะ ไม�

จ-าเป2นต�องเป2นคนล้ะที่#�ก&บแหล้�งสร�างจ-าเป2นต�องเป2นคนล้ะที่#�ก&บแหล้�งสร�าง3. 3. การที่-างานโดยความเข�มข�นของฮอร*โมน ไม� การที่-างานโดยความเข�มข�นของฮอร*โมน ไม�

ช&ดเจนช&ดเจน4. 4. การที่-างานของฮอร*โมนพื�ช แต�ล้ะต&วม#หล้าย การที่-างานของฮอร*โมนพื�ช แต�ล้ะต&วม#หล้าย

อย�าง แล้ะ ม&กที่-างานร�วมก&บก&บฮอร*โมนชน�ดอ��น อย�าง แล้ะ ม&กที่-างานร�วมก&บก&บฮอร*โมนชน�ดอ��น ๆ ด�วยเสมอ ๆ ด�วยเสมอ

* * ด&งน&+นบางคนจ1งไม�อยากเร#ยกว�า ฮอร*โมนพื�ช ด&งน&+นบางคนจ1งไม�อยากเร#ยกว�า ฮอร*โมนพื�ช( Plant Hormones)( Plant Hormones) แต�เร#ยกว�า สารควบค'ม แต�เร#ยกว�า สารควบค'มการการเต�บโตเต�บโต ( Plant Growth Regulators ( Plant Growth Regulators หร�อ หร�อ Substances )Substances ) แที่นแที่น