32 BOT MAGAZINE

BOT MAGAZINE 33

Relax @ Reun Pae

ในแวดวงศลปะ ไมมใครไมรจกศลปน ชนครทชอ ‘ถาวร โกอดมวทย’ น อ ก จ า ก จ ะ เ ป น ศ ล ป น ช น น� า แถวหนาของเมองไทย อ.ถาวร ย ง ม อ ก ห ล า ก ห ล า ย บ ท บ า ท หนาท ทล วนแตสรางคณปการให กบวงการศลปะบานเรา โดยบ ท บ า ท ล า ส ด ใ น ช ว ต แ ห ง ก า ร รบใชศลปะของทานคอ การเปนภณฑารกษผ จดท�า ‘Virtual Art Museum’ ใหกบ ธปท.

‘BOT MAGAZINE’ ฉบบน ไดรบเกยรตจากศลปนชนเยยมสาขาภาพพมพ จากการประกวดศลปกรรมแหงชาต ป พ.ศ. 2535 มารวมบอกเลา ถงประสบการณนบตงแตทศลปะเขามามบทบาท ในชวต จนถงการอทศชวตเพอน�าศลปะมา รบใชสงคม ซงเชอวาผอานจะไดรบแงคดด ๆ จากมมมองชวตและผลกความคดของศลปนนกบรหารทานนไมนอยทเดยว

กาวแรกบนถนนสายศลปะ

ดวยแรงบนดาลใจทเหนพสาวซงวาดรปเกงมาก แตกลบตองเลอกเรยนทางดาน พาณชยศาสตร เพราะคณแมมองวาอาชพศลปนวาดรปไมใชอนาคตทสดใส บวกกบ ความมงมนทอยากเดนบนถนนสายศลปะ อาจารยถาวรจงลองขออนญาตจากคณแม

“เมอหลายสบปกอน ความเขาใจในเรองศลปะของครอบครวคนจนไมใชเรองงาย แตตอนนน ถาแมไมใหเรยนศลปะ เรากไมเรยน เพราะไมรจะเรยนอะไร เราไมไดชอบ ศาสตรอน เรารสกวาเรามตวตนไดเพราะการวาดรป”

สมยมธยมศกษาตอนตน อาจารยถาวรเคยมความฝนอยากเปนนกฟตบอลทมชาต แตล�าพงการเลนฟตบอลกบเพอนยงมฝเทาสคนอนไมได กลายเปนบคคล ‘No Profile’ ในสงคมโรงเรยน จนไดหดวาดรปตสเกล และวาดภาพแรกในชวตคอ พระบรมสาทสลกษณของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว โดยตสเกลจากธนบตร ซงท�าไดดมากจนครและเพอนยอมรบในศกยภาพดานศลปะ

หลงจากไดเขาเรยนทเพาะชาง อาจารยถาวรมงมนกบการเรยนอยางมาก เพอพสจน ใหครอบครวเหนวา การตดสนใจครงนเปนสงทถกตอง จนในทสดกสามารถเขาเรยนตอท ภาควชาภาพพมพ คณะจตรกรรมประตมากรรมและภาพพมพ มหาวทยาลยศลปากร ไดส�าเรจ

ศลปะรบใชชวตกบชวตแหงการรบใชศลปะของ

‘ถาวร โกอดมวทย’

34 BOT MAGAZINE

BOT MAGAZINE 35

Relax @ Reun Pae

“เรามความสขกบการทำางาน และเราทำางานดวยความมเกยรต ทจะภมใจในตวเอง ซงแมวาวนหนงเราจะจากไป แตเกยรตน จะมอบความหมายทลกซงใหกบคนทศรทธาและชนชมเราตลอดไป”

หลากบทบาทในวงการศลปะ

พอจบปรญญาตร อาจารยถาวรไดรบการบรรจเปนอาจารยมหาวทยาลยศลปากร ในวยเพยง 25 ป จากนนกไดรบทนไปดงานทตางประเทศจากมลนธรอกกเฟลเลอร กอนจะกลบมา ศกษาตอปรญญาโทสาขาภาพพมพจนจบ แลวกลบมาเปนอาจารยอกครง จนกระทงไดเลอนต�าแหนงเปนรองอธการบด มหาวทยาลยศลปากร (ครงแรก)

แมจะไมเคยมประสบการณดานการบรหารมากอน แตอาจารยถาวรเชอวาทานเคยไดรบ บทเรยนเกยวกบหลกการบรหารมาแลว จากการเรยนศลปะภาพพมพ เนองจากงานภาพพมพ จะมหลากองคประกอบและหลายขนตอนทเชอมโยงกน ตองใหทกองคประกอบและทกขนตอน ตองด ภาพพมพจงจะสมบรณ ซงนถอเปนภาพสะทอนหลกการบรหารทด

หลงรบหนาทผบรหารของมหาวทยาลย อาจารยถาวรไดหลกการใหมทนาสนใจทวา ตอนเปนศลปน คนอนคดอะไรกบเราไมส�าคญเทาเราคดอะไร แตพอเปนผบรหาร เราคดอะไรไมส�าคญ เทาผรวมงานของเราจะคดอะไร ทงน ระหวางท�าหนาทในรวมหาวทยาลย อาจารยถาวรกไมไดละทงบทบาทศลปน โดยมการรงสรรคงานศลปะออกมาอยเรอย ๆ พรอมกบน�าผลงานไปจดแสดง อยบอยครง ซงหลายชดถกน�าไปจดแสดงทแกลเลอรในตางประเทศ โดยเฉพาะญปน

เมอหมดวาระรองอธการบดยคแรก อาจารยถาวรไดท�าตามความฝนดวยการเปดแกลเลอรของ ตวเองชอวา ‘Ardel Gallery of Modern Art’ (หอศลปรวมสมยอารเดล) โดยพวงบทบาทการเปน ผบรหารจดการศลปนและงานแสดงศลปะผานหอศลปฯ อารเดล เพมเขามา

“เราฝนอยากมแกลเลอรด ๆ เพราะสมยเปนศลปน เวลาจะแสดงงานท เราตองการท�าเองหมด ซงในกระบวนของการจดแสดงมเปนรอยกระบวนการ ซงจรง ๆ ศลปนควรมกระบวนการเดยว คอสรางสรรคงานศลปะ ทเหลอเปนงานของผจดการแกลเลอร กเลยคดวาควรตองมแกลเลอรลกษณะน”

ผนตวส ‘เบองหลงความส�าเรจ’ ของศลปน

“อกแรงบนดาลใจในการท�าแกลเลอรคอ เราเคยไปทเคยวโกะแกลเลอร (ปจจบนชอ ‘100 ตนสน’) ซงดงมาก เขาเอาผลงานด ๆ ระดบโลกมาจดแสดง มศลปนอยากไป จดแสดงทนนเยอะมาก ซงตอนนนเรากถอวาเปนศลปนรนใหมทพอจะมชอเสยง กไปบอกวาอยากมาแสดงงานทน เขาตอบวา แกลเลอร นไม ใช พนทส�าหรบศลปนไทย มนร สกแปลบขางใน กเลยคดวาตองมแกลเลอรแบบนส�าหรบศลปนไทยรนใหม แตตอนนนยงไมมเงนสราง แตความคดนกฝงอยในใจตลอดเวลา”

กวาจะไดตวอาคารนนไมใชเรองงาย แตสงทยากกวาคอ การจดการบรหารศลปน โดย อาจารยถาวรใหเหตผลวา ยคนนศลปนถกมองวาม ‘อโก (Ego)’ สง พดจาไมรเรอง ไมตรงเวลา นกถงแตประโยชนและความพอใจของตนเปนหลก ไมเขาใจธรกจ ฯลฯ หลายคนจงปรามาสวาหอศลปแหงนนาจะอยไมนาน

ดวยประสบการณในการบรหารงานท มหาวทยาลยสอนใหอาจารยถาวรเขาใจวา บรบทใดควรจะเปนผบรหารทแขงกราว และ เมอใดควรจะโอนออน บวกกบการมอารมณขน และความเมตตาเปนหลกยด ท�าใหเพยง 2 ปแรก หอศลปฯ อารเดลไดรบการจดอนดบเปนแกลเลอรทดทสดแหงหนงในเมองไทย และตลอดเวลากวา 8 ปของหอศลปแหงน ไดเปดโอกาสและสรางศลปนร นใหมใหม ชอเสยงมาแลวหลายคน

มมมองตอพฒนาการ วงการศลปะไทย

“พฒนาการวงการศลปะบานเราดขนมาก จากการทเรามผอปการคณรายใหญหลายราย โดยตองขอบคณ คณบญชย เบญจรงคกล ททมเงนเปนพนลานเพอซองานศลปะไปใสพพธภณฑทสรางดวยเงนอกหลายรอยลาน นกลายเปนโมเดลท�าใหคนรวยทมงคงและหลงทาง ไดกลบมาใหความสนใจสนบสนนศลปะมากขน”

อาจารยถาวรกลาวเพมเตมวา ถอเปนเรองทดททกวนน นอกจากบรษทหางราน ยงมองคกรภาครฐหลายแหง รวมถง ธปท. ทหนมาใหการสนบสนนวงการศลปะดวยการซอและสะสมผลงานศลปะของศลปน โดยเฉพาะศลปนรนใหม ซงนนหมายถงโอกาสทจะสรางศลปน หนาใหมขนมาประดบวงการอกมหาศาล

“ผมอยากเหน ธปท. เอาผลงานศลปะทสะสมไวออกมาจดโชวเปนพพธภณฑ เพราะการแขวนถอเปนการเกบรกษาผลงานศลปะทดทสด นอกจากนผลงานยงจะถก เผยแพรเปนวทยาทาน และเปนแหลงสบคนเรยนร ซงถอเปนงานบรการชมชน ซงผม มองวา ธปท. มศกยภาพทจะท�าภารกจนไดอยางสมบรณ เพราะมทรพยากรเพยงพอ และทนกมผลงานด ๆ ของศลปนแถวหนาของเมองไทยเกบไวอยหลายชน”

สรางสมดลชวตดวยการรกษาใจ

แมจะท�างานหนกเพราะตองรบภาระหนาทในหลายบทบาท แตอาจารยถาวรกยง หมนดแลสขภาพกายดวยการเจยดเวลามาปนจกรยานไฟฟาในตอนเชาทกวน ควบคกบ การดแลเอาใจใสในเรองอาหาร ส�าหรบสขภาพใจ อาจารยถาวรเชอวา การมองโลกในแงดและการม อารมณขนเปนพสตราภรณ บวกกบการมความรกและความเมตตาเปนเครองรางปองกนตว จะชวยท�าใหชวตยนยาว ซงถอเปนเคลดลบความสขและความส�าเรจในชวตในแบบฉบบของอาจารยถาวร

“เคลดลบส�าคญคอ เรามความสขกบการท�างาน และเราท�างานดวยความมเกยรตทจะภมใจในตวเอง ซงแมวาวนหนงเราจะจากไป แตเกยรตนจะมอบความหมายทลกซงใหกบ คนทศรทธาและชนชมเราตลอดไป เหมอนเชน มหาตมะ คานธ ทความยงใหญของทานท�าให Ben Kingsley ทมาแสดงเปนทานไดรบการคารวะจากผทนบถอทานไปดวย”

มคนไมมากนกทสามารถแปลงสงทท�าแกเครยดใหกลายเปนรายไดมหาศาลได ซงอาจารยถาวรนบเปนหนงในผทโชคดนน โดยวธคลายเครยดของทานคอการสเกตชภาพไป เรอยเปอย ซงบางรปขายไดในราคาถงครงแสนกม นอกจากน ยงมวธแกเครยดดวยการฟงเพลง และเทยวภเขา โดยปจจบน ทานมบานพกทเขาใหญ ซงกลายเปนตวเลอกแรกในการบ�าบดฟนฟรางกายและจตใจของทานไปแลว

3 ภาพยนตรในดวงใจ และ 3 หนงสอแนะน�า

ส�าหรบรายชอภาพยนตรในดวงใจ ประกอบดวย ‘Life is Beautiful’ (1997) เนองจากมองวา บอยครงททานจ�าเปนตองรกษาใจใหมนคงและอยภายใตสถานการณกดดนใหได ดวยวธคดแบบพระเอกในเรองทมกจะเปลยนชวงเวลาเลวรายถงชวตใหกลายเปนเรองตลกไดทกครง

นอกจากน ไดแก ‘Braveheart’ (1995) โดยเหตผลทชอบเพราะเปนหนงทสะทอนภาพการตอสเพอปกปองอดมการณบางอยาง และ JFK (John F. Kennedy-1991) ซงอาจารยถาวรมองวาเรองราวคลายกบชวตของทาน ทสแหลกเมอถงเวลาตองสเพอหลกการทถกตอง แมวาจะตองยนอยเดยวดาย โดยเฉพาะกบเหตการณ ทางการเมองในชวงเกอบ 10 ปทผานมา

ขณะทหนงสอเลมโปรดทอยากแนะน�า เลมแรกมชอวา ‘Eat That Frog!’ โดย Brian Tracy ซงอาจารยถาวรเชอวาสวนหนงทท�าใหทาน ประสบความส�าเรจในฐานะนกบรหารกมาจาก แนวคดพนฐานทช แนะแนวทางจดล�าดบ ความส�าคญในการวางแผนชวตใหกบทานไดอยางมาก

แมจะไมนยมอานนวนยาย แตอาจารยถาวร แนะน�าเรอง ‘The Good Earth’ หรอ ‘ทรพยในดน’ แตงโดย Pearl S. Buck โดยใหเหตผลวา ม เ รองราวชวตอนแสนล�าบากของคนจน ในชงเตาผานมมมองของชาวตะวนตกทเขาไปในเมองจน เปนภาพสะทอนชวตยากล�าบากของคณพอของทานทเดนทางมาจากซวเถา ซงนาจะ ท�าใหหลายครอบครวไดเหนความล�าบากของบรรพบรษ

สดทายคอ หนงสอเขยนโดยกฤษณมรต แมจะอานยากสกหนอย แตคมคาแกการอาน เพราะจะชวยใหเหนมมคดใหม ๆ ทไมเคยมองและ ท�าใหมตคดกวางขนในหลาย ๆ เรอง ซงอาจารย ถาวรเชอวาทานเองกไดความคดเชงศลปะหลายอยางมาจากการอานหนงสอของทาน กฤษณมรต

ทงหมดนเปนเพยงเศษเสยวบางสวนของผลกชวตและมมคดของ ‘ถาวร โกอดมวทย’ ศลปนชนครผอทศตนเพอพฒนาวงการศลปะเมองไทยมายาวนานกวา 30 ป