ทฤษฎเศรษฐศาสตรมหภาค

โครงการทบทวนวชาพนฐานทางเศรษฐศาสตร (REFRESHER COURSE) นกศกษาระดบปรญญาโท สาขาวชา

เศรษฐศาสตร คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

อ.วรทยา ชนกรรม

ความรเบองตนเกยวกบเศรษฐศาสตรมหภาค

เศรษฐศาสตรมหภาคเบองตน- หลกเศรษฐศาสตรมหภาค : วนรกษ มงมณนาคน- เศรษฐศาสตรมหภาคเบองตน : กฤตยา ตตรงสรรคสขเศรษฐศาสตรขนกลาง- เศรษฐศาสตรวเคราะห: จากทฤษฎสนโยบาย : รตนา

สายคณต- เศรษฐศาสตรมหภาค ทฤษฎ นโยบาย และการวเคราะห

สมยใหม : ตรณ พงศมฆพฒน

ความหมายของเศรษฐศาสตรมหภาค

เศรษฐศาสตรมหภาค เ ปนการศกษาถงพฤตกรรมและปรากฏการณทางเศรษฐกจโดยรวม เชนการวเคราะหรายไดประชาชาต การจางงาน ระดบราคาโดยเฉลย การสงออก การนาเขา เปนตน

ววฒนาการของวชาเศรษฐศาสตรมหภาค

สานกคลาสสค (Classical economics) มความเชอในระบบเศรษฐกจแบบเสรนยมหรอทนนยม คอ ใหทกคนทาในสงทดท สดแลวในทสดระบบเศรษฐกจจะดเอง หรอ กลไกตลาดสามารถแกไขปญหาทางเศรษฐกจทกอยางไดดวยตวของมนเอง รฐบาลไมควรเขาไปแทรกแซง โดยบดาเศรษฐศาสตร คอ อดม สมท (Adam Smith)

สานกเคนส ไดมอทธพลตอการดาเนนนโยบายเศรษฐกจของประเทศอตสาหกรรมตะวนตกชวงป 1930 ในการแกปญหาเศรษฐกจตกตา และปญหาการวางงาน โดยรฐบาลควรเขามาแทรกแซงระบบเศรษฐกจผานการใชนโยบายการเงนและการคลง เนองจากทฤษฎเศรษฐศาสตรกอนสานกเคนสไมสามารถอธบายได และ เคนสไดแบงเศรษฐศาสตรเปน เศรษฐศาสตรจลภาค และเศรษฐศาสตรมหภาค

ววฒนาการของวชาเศรษฐศาสตรมหภาค(ตอ)

สานกนโอคลาสสค (Neo - classical economics) ไดวจารณแนวนโยบายของสานกเคนส ในชวงป 1960 และ 1970 ทมปญหาเงนเฟอและการวางงานพรอมกน โดยนกเศรษฐศาสตรสานกนเนนความมอยอยางจากดของทรพยากร และมความเชอในระบบเศรษฐกจแบบทนนยม

ความสาคญ ประโยชน และจดประสงคของการศกษาเศรษฐศาสตรมหภาค

ปจจบนระบบเศรษฐกจมความซบซอนมากขน รฐบาลไ มสามารถปลอยใหระบบเศรษฐกจ เ ปนไปโดยเสร ไ ด โดยเฉพาะเมอมปญหาเศรษฐกจตกตา และการวางงาน ซงปญหาดงกลาวเปนปญหาเศรษฐกจทงระบบ การจะแกไขไดกตองทากนเปนระบบ ไมใชเนนทสวนใดสวนหนง จงเปนเหตผลททาใหมการศกษาวชาเศรษฐศาสตรมหภาค

ผลตภณฑและรายไดประชาชาต

กระแสการหมนเวยนของระบบเศรษฐกจ กระแสการหมนเวยนของระบบเศรษฐกจ คอ แผนภาพ

แสดงถงความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางหนวยเศรษฐกจตางๆ และ/หรอภาคเศรษฐกจตางๆวามการดาเนนกจกรรมทางเศรษฐกจกอใหเกดกระแสการผลต รายได และ การใชจายอยางไร

หนวยเศรษฐกจ คอ บคคลหรอสถาบน หนงทดาเนนกจกรรมทางเศรษฐกจเพอใหบรรลเปาหมายทตองการ

กจกรรมทางเศรษฐกจ เปนกจกรรมอะไรกแลวแตทเกยวการผลต การบรโภค การแลกเปลยน การจาหนายจายแจก

ภาคเศรษฐกจ ถารวมหนวยเศรษฐกจตางๆทมเปาหมายเหมอนกนทาหนาท เหมอนกนเขาดวยกนกจะเปนภาคเศรษฐกจ

ในระบบเศรษฐกจหนงๆ เราสามารถแบงภาคเศรษฐกจไดเปน 3 ภาคเศรษฐกจใหญๆคอ 1) ภาคเอกชน สามารถแบงออกเปน ภาคครวเรอน และ

ภาคธรกจ 2) ภาครฐบาล 3) ภาคตางประเทศ

กระแสการหมนเวยนของระบบเศรษฐกจ(ตอ) แบบจาลอง 2 ภาคเศรษฐกจแสดงความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางภาคครวเรอนและ ภาคธรกจ โดยแบงเปน 2 แบบ คอ

ก) ไมมสถาบนการเงน โดยมขอสมมตวา - ครวเรอนใชจายรายไดทงหมดจากการขายปจจยการผลต

ไปในการซอสนคาจากภาคธรกจ- ภาคธรกจนา เงนท ไ ดจากการขายสนคา จายเ ปน

คาตอบแทนใหแกภาคครวเรอนทงหมด - ภาคธรกจสามารถขายสนคาไดหมด - ไมมการลงทน

ภาคธรกจ ภาคครวเรอน

ปจจยการผลต (ทดน, แรงงาน, ทน, ผประกอบการ)

คาตอบแทนปจจยการผลต (คาเชา, คาจาง, ดอกเบย, กาไร)

สนคา & บรการ

รายจายซอสนคา & บรการ

มลคาของสนคาและบรการ = รายไดของภาคครวเรอน = รายจายในการซอสนคาและบรการ

ข) มสถาบนการเงนเขามาเกยวของ โดยมขอสมมตวา - ภาคครวเรอนใชจายรายไดใน 2 ทาง คอ เพอการบรโภค

และการออม โดยไมมการกยมเงนจากสถาบนการเงน - การกยมเงนจากสถาบนการเงนเปนไปเพอการลงทน

เทานน

สวนรวไหล (Leakage) คอ รายไดสวนทรวไหลออกนอก กระแสการหมนเวยน เชน การออม

สวนอดฉด (Injection) คอ รายไดสวนทเพมเขามาในกระแส การหมนเวยน เชน การลงทน

ภาคธรกจ

ภาคครวเรอน

ปจจยการผลต (ทดน, แรงงาน, ทน, ผประกอบการ)

คาตอบแทนปจจยการผลต (คาเชา, คาจาง, ดอกเบย, กาไร)

สนคา & บรการ

รายจายซอสนคา & บรการ

ผลตภณฑประชาชาต = รายจายเพอการบรโภค + รายจายในการลงทน

สถาบนการเงน

การออมการลงทน

แบบจาลอง 3 ภาคเศรษฐกจ

แสดงความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางภาคครวเรอน ภาคธรกจ และภาครฐบาล

ภาคธรกจ

ภาคครวเรอน

คาตอบแทนปจจยการผลต (คาเชา, คาจาง, ดอกเบย, กาไร)

รายจายซอสนคา & บรการ

ผลตภณฑประชาชาต = รายจายเพอการบรโภค + รายจายในการลงทน+รายจายของรฐบาล

สถาบนการเงน

การออมการลงทน

ภาครฐบาลภาษ ภาษ

รายจายของรฐบาล รายจายของรฐบาล

แบบจาลอง 4 ภาคเศรษฐกจ

แสดงความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางภาคครวเรอน ภาคธรกจ ภาครฐบาล และภาคตางประเทศ โดยมสมมตฐานวา - ภาคตางประเทศเปนทงอปสงคและอปทานของผลผลต- ภาครฐบาลไมมการตดตอกบตางประเทศ

ภาคธรกจ

ภาคครวเรอน

คาตอบแทนปจจยการผลต

รายจายซอสนคา & บรการ

ผลตภณฑประชาชาต = รายจายเพอการบรโภค + รายจายในการลงทน+รายจายของรฐบาล+รายจายเพอการสงออกสทธ

สถาบนการเงน

การออมการลงทน

ภาครฐบาลภาษ ภาษ

รายจายของรฐบาล รายจายของรฐบาล

ภาคตางประเทศ

นาเขา นาเขา

สงออก สงออกความสมพนธระหวางผลผลต รายจาย และรายไดประชาชาต ผลตภณฑประชาชาต คอ มลคารวมของสนคาและบรการ ขนสดทายทประเทศผลตขนไดในระยะเวลา 1 ป

สนคาและบรการ

ภาคธรกจ

ภาคครวเรอน

รายไดประชาชาต (คาจาง, คาเชา, ดอกเบย, กา ไร) รายจายประชาชาต

นยามของรายไดประชาชาตและความสมพนธระหวางกน 1. ผลตภณฑภายในประเทศเบองตน ณ ราคาตลาด (GDP at

market price)2. ผลตภณฑประชาชาตเบองตน ณ ราคาตลาด (GNP at

market price)3. ผลตภณฑประชาชาตสทธ ณ ราคาตลาด (NNP at market

price) 4. รายไดประชาชาต (NI) 5. รายไดสวนบคคล (PI)6. รายไดพงใชจาย (DI)7. รายไดเฉลยตอบคคล (per capita income)

1. ผลตภณฑภายในประเทศเบองตน ณ ราคาตลาด (GDP at market price)

หมายถง มลคารวมของสนคาและบรการขนสดทายในตลาดซงผลตขนภายในอาณาเขตของประเทศนน ๆ ภายในระยะเวลา 1 ป โดยไมคานงวาผผลตจะเปนพลเมองของประเทศนนหรอไม

- สนคาและบรการใดกตามทผลตขนภายในประเทศกถอวาเปนผลผลตภายในประเทศนน

- ชาวตางชาตทเขามาทาการผลตสนคาในประเทศไทย ผลผลตทไดกจดเปน GDP ของประเทศไทย

- ดงนนผลตภณฑภายในประเทศเบองตนของไทย คอ ผลผลตหรอรายไดของคนไทยในประเทศบวกดวยผลผลตหรอรายไดของคนตางประเทศในไทยนนเอง

2. ผลตภณฑประชาชาตเบองตน ณ ราคาตลาด (GNP at market price)

หมายถง มลคาสนคาและบรการขนสดทายในราคาตลาดทผลตขนดวยทรพยากรของประเทศภายในระยะเวลา 1 ป โดยททรพยากรของประเทศทใชในการผลตสนคาและบรการขนสดทายนจะอยภายในหรอนอกประเทศกได

ดงนน GNP at market price ของไทย คอผลผลตหรอรายไดของคนไทยในประเทศไทยบวกกบผลผลตหรอรายไดของคนไทยในตางประเทศนนเอง

GNP = GDP + รายไดสทธของปจจยการผลตจากตางประเทศ

โดยทรายไดสทธของปจจยการผลตทไดรบจากตางประเทศ คอผลตางระหวางมลคาของผลผลตทใชทรพยากรของประเทศนนในตางประเทศ กบมลคาของผลผลตทใชทรพยากรของตางประเทศในประเทศนน

3. ผลตภณฑประชาชาตสทธ ณ ราคาตลาด (NNP at market price)

หมายถง มลคาของสนคาและบรการขนสดทายในราคาตลาดทผลตขนดวยทรพยากรของประเทศในระยะเวลา 1 ป หลงหกคาใชจายในการใชทน

คอผลตภณฑประชาชาตเบองตน (GNP) หกดวยคาเสอมราคา

• คาใชจายในการใชทน หรอ คาเสอมราคาของทรพยสนถาวร คอ คาใชจายตาง ๆ ทสารองไวเปนคาซอมแซม คาเสอมราคาและคาทรพยสนเสยหาย หรอสญหาย

• เสอมราคาและคาทรพยสนเสยหายหรอสญหายดงกลาวรวมกนเรยกวา คาใชจายในการใชทน

NNP at market price = GNP at market price – คาใชจายในการใชทน

4. รายไดประชาชาต (NI)หมายถงผลตภณฑประชาชาตสทธ ณ ราคาตลาดหกดวยภาษ

ทางออมธรกจ (ภาษมลคาเพม ภาษศลกากร ภาษสรรพสามต ) เนองจากราคาตลาดจะรวมราคาทนกบภาษทางออมดวย

คอ รายไดทเกดขนจรงจากการผลต โดยพจารณารายไดตามราคาปจจยการผลต (NNP at factor cost)• โดยตนทนในราคาทน หมายถง คาใชจายโดยตรงในการผลต ซง

ไดแก คาจาง คาเชา ดอกเบย และกาไร

NI = NNP ราคาตลาด– ภาษทางออมของธรกจ

NI = คาจาง + คาเชา + ดอกเบย + กาไรหรอ

5. รายไดสวนบคคล (PI)คอ รายไดทงหมดทแตละบคคลไดรบกอนหกภาษ

PI = NI – (ภาษประกนสงคม + ภาษรายไดของบรษท + กาไรทยงไมไดจดสรร) + เงนโอน + ดอกเบย

ดอกเบย = ดอกเบยทเอกชนไดรบจากรฐบาล หรอดอกเบยทจายโดยผบรโภคและรฐบาล

6. รายไดพงใชจาย (DI)

คอ รายไดทแสดงถงอานาจซอทแทจรงของประชาชน

รายไดทงหมดทครวเรอนไดรบมาหลกจากเสยภาษเงนไดสวนบคคล

DI = PI - ภาษเงนไดสวนบคคล

ภาษเงนไดสวนบคคล = ภาษเงนไดบคคลธรรมดา + ภาษทรพยสน

7. รายไดเฉลยตอบคคล (per capita income)

• เปนรายไดถวเฉลยของบคคลภายในประเทศ

• แสดงถงฐานะทางเศรษฐกจของประชากรในประเทศโดยเฉลย และระดบการครองชพโดยเฉลยของคนในประเทศ มประโยชนสาหรบเปรยบเทยบฐานะเศรษฐกจระหวางประเทศ

• คานวณจากคา GNP, NI, PI หรอ DI หารดวยจานวนประชากรของปนน

การคานวณรายไดประชาชาต

สามารถคานวณรายไดประชาชาตได 3 วธ

1. การคานวณรายไดประชาชาตดานผลผลต (Product Approach)2. การคานวณรายไดประชาชาตดานรายได (Income Approach)3. การคานวณรายไดประชาชาตดานรายจาย (Expenditure

Approach)

การคานวณรายไดประชาชาตทง 3 วธจะใหมลคาเทากนเสมอ

เปนการคานวณหาผลรวมของมลคาสนคาและบรการขนสดทายทประเทศผลตขนไดในระยะเวลา 1 ป ซงมวธการคานวณ 2 แบบ คอ

1.1 การคดเฉพาะมลคาของสนคาและบรการขนสดทาย (Final Goods and Services)

1.2 การคดจากมลคาเพม (Value Added)

1. การคานวณรายไดประชาชาตดานผลผลต (Product Approach)

คดเฉพาะมลคาสนคาและบรการขนสดทายทหนวยธรกจขายใหแกผบรโภคโดยการคดจากผลรวมของมลคาสนคาและบรการขนสดทายทประชาชาตผลตขนในระยะเวลาหนงป

คดจากผลตางระหวางมลคาขายหกดวยมลคาวตถดบหรอสนคาขนกลางเพอเปนการหลกเลยงปญหาการนบซา (Double Counting)

การคานวณรายไดประชาชาตดานผลผลต (ตอ)ตวอยาง การคานวณทางดานผลผลตโดยคดจากมลคาเพม

ขนการผลต มลคาขาย มลคาขนกลาง มลคาเพมขาว 4 0 แปง 6 4ขนมปง 20 6แซนวซ 25 20รวม 55 30

เปนการคานวณดานรายไดรวมทเจาของปจจยการผลตไดรบจากการขายปจจยการผลตในระยะเวลา 1 ป

รายไดตาง ๆ ทเปนรายไดหรอผลตอบแทนจากการใช ปจจยการผลต ทจะตองนามาค านวณเปนรายไดประชาชาต ประกอบดวย คาตอบแทนแรงงาน รายไดของบคคลในรปคาเชา รายการดอกเบยสทธ กาไรของบรษทกอนหกภาษ รายไดขององคกรธรกจทไมใชนตบคคล รายไดของรฐบาล

2. การคานวณรายไดประชาชาตดานรายได (Income Approach)

(1) คาตอบแทนแรงงานหรอคาจาง

ไดแก คาจาง เงนเดอนและผลตอบแทนอนทนายจางจายเพมเตม - เปนตวเงน เชน โบนส เบยเลยง คารกษาพยาบาล เงน

ประกนสงคม- เปนสงของ เชน เสอผา ทอยอาศย อาหาร

(2) รายไดของบคคลในรปคาเชาหมายถง คาเชาทบคคลธรรมดาไดรบจากการใชทรพยสนเพอใชในการ

ผลตซงอาจเปน คาเชาท ดน สงปลกสรางและผลตอบแทนทไดรบจากทรพยากรธรรมชาต นอกจากนยงตองรวมถงคาเชาประเมนทเจาของใชประโยชนหรอยอาศยเองอกดวย

การคานวณรายไดประชาชาตดานรายได (ตอ)(3) รายการดอกเบยสทธ

ดอกเบยสทธ หมายถง ดอกเบยทบคคลไดรบ หกดวย- ดอกเบยทไดรบจากรฐบาล เชน ดอกเบยจากหน

สาธารณะ- ดอกเบยของการกยมเพอการบรโภค เชน ดอกเบยหน

ของผบรโภค

โดยเหตท หกดอกเบยทไดรบของรฐบาล เนองจากสวนมากรฐบาลกเงนไปใชในทางทไมทาใหผลผลตเพมขนหรอเพอนาไปบรโภคมากกวา

การคานวณรายไดประชาชาตดานรายได (ตอ)

(4) กาไรของบรษทกอนหกภาษเปนกาไรทบรษทไดรบจากการผลตสนคาและบรการ

โดยกาไรทนามาคดรวมนจะตองเปนกาไรของบรษทกอนหกภาษและกอนจกสรรจายเปนเงนปนผลใหแกผถอหนกาไรของบรษท = ภาษเงนไดนตบคคล + เงนปนผล + กาไร

ทมไดจดสรรเพอสงวนไวสาหรบบรษท

การคานวณรายไดประชาชาตดานรายได (ตอ)(5) รายไดขององคกรธรกจทมใชนตบคคล

หมายถง กาไรและรายไดของกจการทไมไดอยในรปของบรษท ไดแก การประกอบอาชพอสระ กจการเจาของคนเดยว หางหนสวน สหกรณประเภทตาง ๆ

(6) รายไดของรฐบาลรายไดของรฐบาลและรฐวสาหกจเปนผลตอบแทนทไดจาก

การเปนเจาของทรพยสนทใชในการผลตในรปของ คาเชา ดอกเบยและกาไร

การคานวณรายไดประชาชาตดานรายได (ตอ)

การคานวณรายไดประชาชาตดานรายได (ตอ)

สรปแลวสามารถเขยนเปนสมการไดดงน

รายไดประชาชาต = ผลตอบแทนของปจจยการผลต= คาจาง + คาเชา + ดอกเบย +

กาไร

รายไดในสวนทไมไดนามาคดในรายไดประชาชาต เงนโอน (Transfer Payments) หมายถง เงนตาง ๆ ทบคคล

หรอองคการธรกจหรอรฐบาลจายใหแกประชาชนโดยทผรบไมมสวนรวมในการผลต หรอไม-กอใหเกดผลทางการผลตสนคาและบรการเปนเพยง "การโอนอานาจซอ" (Purchasing Powers) จากผใหไปยงผรบเทานน

- เงนโอนสวนบคคล- เงนโอนนตบคคล- เงนโอนจากรฐบาล

เงนทไดรบจากการชาระหนหรอจากการขายทรพยสนทมอยแลว เงนทไดรบจากการกระทาผดกฎหมาย

การคานวณรายไดประชาชาตดานรายได (ตอ)

เปนการคานวณดานรายจายทหนวยเศรษฐกจใชจายในการซอสนคาและบรการในระยะเวลา 1 ป หาไดจาก

3. การคานวณรายไดประชาชาตดานรายจาย (Expenditure Approach)

GDP = C + I + G + (X – M)

C = รายจายในการอปโภคบรโภคของประชาชนI = รายจายในการลงทนของเอกชน

G = รายจายเพอซอสนคาและบรการของรฐบาลX-M = การสงออกสทธ

1. รายจายในการอปโภคบรโภคของประชาชน (Personal Consumption Expenditure)

รายจายในการอปโภคบรโภคของประชาชน (C) เปนรายจายในการซอสนคาและบรการของบคคลและสถาบนทตงขนโดยไมหวงผลกาไร เชน โรงเรยน โรงพยาบาล รายจายในการ ซอสนคาและบรการตาง ๆ ประกอบดวย

1. รายจายสาหรบสนคาถาวร เชน เตาแกส รถยนต ตเยน2. รายจายสาหรบสนคาไมถาวร เชน อาหาร เสอผา ยารกษาโรค3. รายจายสาหรบสนคาและบรการอน ๆ เชน คารกษาพยาบาล คา

เสรมสวย

ยกเวน คาใชจายในการซอสนคามอสอง, เงนโอน และคาใชจายในการซอบาน

2. รายจายในการลงทนในประเทศของเอกชน (Gross private Domestic Investment)

การลงทน (Investment: I) หมายถง การใชจายโดยมวตถประสงคสาคญ คอทาใหการผลตสนคาและบรการในอนาคตเพมขน ความหมายการลงทนในทางเศรษฐศาสตรจงมงพจารณาเพมสนคาทน ประกอบดวย

2.1 รายจายในสงกอสรางใหม เชน คากอสรางโรงงาน สรางถนน สนามบน

2.2 รายจายในการซอเครองมอเครองจกรใหม เชน เครองจกร รถบรรทก

2.3 สวนเปลยนมลคาสนคาคงเหลอ

ยกเวน - รายจายในการซอทดน- รายจายในการซอเครองจกรมอสอง

สวนเปลยนสนคาคงเหลอ = สนคาคงเหลอปลายป – สนคาคงเหลอตนป

ตวอยางการคานวณ สวนเปลยนสนคาคงเหลอเปนบวกกาหนดให บรษทมนโยบายจะทาการผลตสนคา 100 บาทตอปแสดงวารายไดประชาชาตทางดานผลผลต = 100 บาทสมมตวาสนคาคงเหลอตนป 2554 = 10 บาทสนคาคงเหลอปลายป 2554 = 12 บาทแสดงวาสวนเปลยนสนคาคงเหลอ = 12 – 10 = 2 บาทเนองจาก ป 2554 ขายสนคาได เทากบ 100 – 2 = 98 บาทดงนนรายไดประชาชาตทางดานรายจาย = คาใชจายในการซอสนคา+สวนเปลยนสนคาคงเหลอดงนนรายไดประชาชาตทางดานรายจาย= 98 + 2 = 100 บาท

ตวอยางการคานวณ สวนเปลยนสนคาคงเหลอตดลบกาหนดให บรษทมนโยบายจะทาการผลตสนคา 100 บาทตอปแสดงวารายไดประชาชาตทางดานผลผลต = 100 บาทสมมตวาสนคาคงเหลอตนป 2554 = 10 บาทสนคาคงเหลอปลายป 2554 = 7 บาทแสดงวาสวนเปลยนสนคาคงเหลอ = 7 – 10 = -3 บาทเนองจาก ป 2554 ขายสนคาได เทากบ 100 – (-3) = 103 บาทดงนนรายไดประชาชาตทางดานรายจาย = คาใชจายในการซอสนคา+สวนเปลยนสนคาคงเหลอดงนนรายไดประชาชาตทางดานรายจาย=103 +(-3) = 100 บาท

3. รายจายของรฐบาลในการซอสนคาและบรการ (Government Purchases of Goods and Service: G)

3.1 รายจายเพอการบรโภค เชน เงนเดอนและคาจาง คาวสดครภณฑ3.2 รายจายเพอการลงทน ไดแก คาใชจายในการกอสราง

สาธารณปโภค และสาธารณปการ3.3 รายจายประเภทเงนโอน เชน เงนบาเหนจบานาญ เงนสงเคราะห

ทหารผานศก เงนคารกษาพยาบาล

ยกเวน รายจายในรปเงนโอนตาง ๆ เ ชน รายจายเพอสวสดการสงคม และเงนบานาญ รายจายในการชาระหนเงนกและดอกเบย เนองจากเปนรายจายทไมกอใหเกดผลผลต

4. การสงออกสทธ (Net Export: X-M) การสงออกสทธ หมายถงรายไดสทธจากการสงออกสนคาและบรการ

คานวณไดจากมลคาสนคาและบรการสงออก (Export: X) หกดวยมลคาสนคาและบรการนาเขา (Import: M)

การสงออกสทธ = มลคาการสงออก – มลคาการนาเขา

ผลตภณฑประชาชาตในประเทศตามราคาประจาปและผลตภณฑประชาชาตในเทศตามราคาคงท

ผลตภณฑประชาตในประเทศตามราคาประจาป / ราคาตลาด / ราคาปจจบน

(GDP at current or market price) หรอเรยกวา “GDP ทเปนตวเงน” (money GDP) คอ ผลตภณฑประชาชาตทคานวณตามราคาปจจบนหรอ

ราคาตลาด ซงอาจเปลยนแปลงไดจากสาเหตใดสาเหตหนง คอ เกดการเปลยนแปลงในปรมาณผลผลต ราคาผลผลตเปลยนแปลง เกดการเปลยนแปลงของทงปรมาณและราคาผลผลต

ผลตภณฑประชาชาตในประเทศตามราคาประจาปและผลตภณฑประชาชาตในเทศตามราคาคงท (ตอ)

ผลตภณฑประชาชาตในประเทศตามราคาคงท (GDP at constant prices)

หรอเรยกวา “GDP ทแทจรง” (real GDP) คอ ผลผลตประชาชา ต ในประ เทศ ทแสดง ให เหน ถ งการ

เปลยนแปลงของปรมาณผลผลตในแตละป โดยขจดความผนผวนของราคาผลผลตดวยการใชดชนราคา (Price index) ในการปรบ

ดชนราคา (Price index) คอ ตวเลขทแสดงใหเหนถงการเปลยนแปลงของระดบราคาผลผลตในระยะเวลาหนง ๆ เมอเทยบกบปฐาน

k pni q0ii = 1

ดชนราคา = 100k p0i q0i

i = 1

เมอ p0i q0i = จานวนเงนทตองจายใน การซอสนคาในปฐาน

pni q0i = จานวนเงนทตองจายใน การซอสนคา (ปรมาณ เทากบปฐาน) ในปท ตองการหาคา

i = ชนดของสนคา ซงมอย k ชนด

ผลตภณฑประชาชาตในประเทศตามราคาประจาปและผลตภณฑประชาชาตในเทศตามราคาคงท (ตอ)

ดชนราคา

1. ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index : CPI) เปนดชนราคาทคดรวมเฉพาะราคาสนคาทผบรโภคซอหรอราคาขายปลก

2. ดชนราคาผขายสง (Wholesaler Price Index) เปนดชนราคาทคดเฉพาะราคาขายสงของผขายสงเทานน

3. ดชนราคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product or GDP deflator) ซงครอบคลมราคาสนคาทกชนดทรวมอยในผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ

ผลตภณฑประชาชาตในประเทศตามราคาประจาปและผลตภณฑประชาชาตในเทศตามราคาคงท (ตอ)

โดยดชนราคาทนยมใชในการปรบความผนผวนของราคาผลผลต คอ ดชนผลตภณฑประชาชาตภายในประเทศ (GDP deflator)

GDP ตามราคาตลาดปท nGDP deflator ปท n = x 100

GDP ตามราคาปฐาน

การปรบผลตภณฑประชาชาตภายในประเทศตามราคาตลาดใหเปนผลตภณฑประชาชาตภายในประเทศตามราคา

money GDP ปท n real GDP ปท n = x 100

GDP deflator ปท n

ผลตภณฑประชาชาตในประเทศตามราคาประจาปและผลตภณฑประชาชาตในเทศตามราคาคงท (ตอ) ตวอยาง กาหนดให money GDP ในป พ.ศ. 2546 มมลคา 1500

ลานบาท ดชนผลตภณฑประชาชาตภายในประเทศป พ.ศ. 2546 เทากบ 150 จงหา real GDP ของป พ.ศ. 2546

ประโยชนของบญชรายไดประชาชาต (ตอ)

• เปนสงทแสดงสถานภาพทางเศรษฐกจในรอบป

การคานวณรายไดประชาชาตทางดานผลผลต

การคานวณรายไดประชาชาตทางดานรายจาย

การคานวณรายไดประชาชาตทางดานรายได

– เปนดชนทใชวดและเปรยบเทยบฐานะทางเศรษฐกจในแตละชวงเวลา

– ใชเปนหลกในการกาหนดเปาหมายทางเศรษฐกจ และเปนเครองวดระดบความสาเรจของนโยบายและมาตรการตาง ๆ ของรฐบาล

• รายไดประชาชาตแตละรปแบบมประโยชนในการศกษาภาวะเศรษฐกจมหภาคแตกตางกน–GNP = ใชสาหรบวดความสามารถของระบบเศรษฐกจในการผลตสนคาและ บรการแบะระดบการจางงานในระยะสน

–NNP = ใชสาหรบวดอตราความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและระดบการจางงานในระยะยาว (NNP แสดงถงภาวะการลงทนสทธ)

–NI = ใชวดรายไดทเกดจากการผลตโดยตรง–DI = ใชคาดคะเนการใชจายในการบรโภคและเงนออมของบคคลภายในประเทศ

ประโยชนของบญชรายไดประชาชาต (ตอ)

1. รายไดประชาชาตแสดงเฉพาะมลคาของสนคาและบรการทผานระบบตลาดเทานน

2. รายไดประชาชาตไมไดคานวณและรวมการพกผอนหยอนใจของบคคลทไมตองเสยคาใชจาย

3. รายไดประชาชาตไมไดวดคณประโยชนของสนคาและบรการ

ขอพงระวงในการใชผลตภณฑประชาชาตเพอการวเคราะหภาวะเศรษฐกจ

แมวารายไดประชาชาตจะเปนเครองวดทมประโยชนและสามารถใชวดระดบกจกรรมทางเศรษฐกจของประเทศไดถกตองพอควรกตาม แตกไมใชเครองวดสวสดการทางเศรษฐกจ (economic welfare) ทสมบรณ

4. รายไดประชาชาตไมสามารถแสดงใหเหนสวนประกอบของผลผลต

5. รายไดประชาชาตไมแสดงใหเหนประสทธภาพในการผลต

6. รายไดประชาชาตไมแสดงใหเหนการกระจายรายไดระหวางบคคล

7. รายไดประชาชาตไมไดคานงถงคาเสยหายทเกดจากกระบวนการผลต

ขอพงระวงในการใชผลตภณฑประชาชาตเพอการวเคราะหภาวะเศรษฐกจ (ตอ)

การใชขอมลรายไดประชาชาตเพอศกษาปญหาความยากจนและความเหลอมลาของการกระจายรายไดในสงคม

เศรษฐกจไทย

– แนวคดและวธวดความยากจน

– ภาวะความยากจนในไทย

– ภาวการณกระจายรายไดของไทย

• เสนลอเรนซ (Lorenz curve) และการกระจายรายได

(1) แนวคดการวดความยากจนแบบสมบรณ (absolute poverty concept)

• คอ การพจารณาหาเกณฑแบงความยากจนและคนทไมยากจนออกจากกน

• โดยใชเกณฑแบบสมบรณทสะทอนระดบคาครองชพขนตาทมนษยจะยงชพอยได เกณฑดงกลาวนเรยกวา “เสนแหงความยากจน” (poverty line) โดยวธการวดตาง ๆ เชน คาจางขนตา ความตองการอาหารขนตา และความจาเปนขนพนฐาน

แนวคดและวธการวดความยากจน

(2) แนวคดการวดความยากจนแบบสมพทธ (relative poverty concept)

• คอ การพจารณาความยากจนโดยเปรยบเทยบระดบรายไดตาง ๆ ของประชากรแตละกลม หรออกนยหนงคอ การพจารณาสภาวะการกระจายรายไดนนเอง ม 2 แบบ

2.1 การกาหนดรอยละของครวเรอนทอยชวงระดบรายไดตาสดเปนครวเรอนยากจนทสด สวนรอยละของครวเรอนทอยชวงรายไดสงขนมากถอวายากจนนอยกวา

2.2 การกาหนดจากรอยละของรายไดเฉลยตอคน เชน สมมตรายไดเฉลยตอคนคอ 200 บาทอาจกาหนดวาผทมรายไดเทากบรอยละ 50 ของรายไดเฉลยตอคน (100 บาท) และตากวานนคอคนยากจน

แนวคดและวธการวดความยากจน (ตอ)

การศกษาความยากจนในไทยนยมใชวธการวดความจาเปนขนพนฐาน ซงคานวณจากจานวนเงนทใชในการจดหาสนคาและบรการทจาเปนขนพนฐาน

ภาวะความยากจนในไทย

2531 2539 2545 2550 2554เสนแหงความยากจน(บาท/คน/เดอน)ทวประเทศ (%)

881

65.26

1307

35.31

1607

32.64

2031

20.94

2422

13.15

ทมา : สภาพฒน (2556)

ภาวการณกระจายรายไดในไทย

สดสวนประชากร 2531 2539 2545 2550 2554กลม 20% ท 1 (จนทสด) 4.58 4.18 4.19 4.24 4.62กลม 20% ท 2 8.05 7.55 7.69 8.02 8.66กลม 20% ท 3 12.38 11.83 12.05 12.63 12.82กลม 20% ท 4 20.62 19.91 20.1 20.49 19.59กลม 20% ท 5 (รวยทสด) 54.37 56.53 55.97 54.61 54.31รวม 100 100 100 100 100สดสวนกลมท5/กลมท1(เทา) 11.88 13.52 13.36 12.87 11.77สมประสทธจน 0.487 0.513 0.508 0.496 0.484

เสนลอเรนซ (Lorenz curve) และการกระจายรายได• เปนเสนกราฟแสดงความสมพนธระหวางเปอรเซนตสะสมของจานวน

ประชากรกบเปอรเซนตสะสมของรายได เปนเครองมอทใชวดระดบของการกระจายรายได

• กาหนดใหแกนนอนแสดงเปอรเซนตสะสมของจานวนประชากร (ยากจนสดถงรวยสด)

• แกนตงแสดงเปอรเซนตสะสมรายได (รายไดตาสดจนถงสงสด)

• แตละจดบนเสนลอเรนซแสดงใหเหนวากเปอรเซนตของจานวนประชากรมรายไดคดเปนกเปอรเซนตของรายไดประชาชาต

• ถาระบบเศรษฐกจมการกระจายรายไดเทาเทยมกน เสนลอเรนซจะเปนเสนทแยงมม 45 องศา

0 20 40 60 80 100

20

40

60

80

100เปอรเซนตรายได

เปอรเซนตประชากร

เสนการกระจายรายไดเทาเทยมกน

เสนการกระจายรายไดไมเทาเทยม

กน

A

B

เสนลอเรนซ (Lorenz curve) และการกระจายรายได (ตอ) เสนลอเรนซ (Lorenz curve) และการกระจายรายได (ตอ)

• แตละจดบนเสนลอเรนซแสดงใหเหนวากเปอรเซนตของจานวนประชากรมรายไดคดเปนกเปอรเซนตของรายไดประชาชาต

• ถาระบบเศรษฐกจมการกระจายรายไดเทาเทยมกน เสนลอเรนซจะเปนเสนทแยงมม 45 องศา

• เครองมอทไดจากเสนลอเรนซทนยมใชในการวดความเหลอมลาของการกระจายรายได คอ “ คาสมประสทธจน ” (Gini Coefficient)

พนททงหมดระหวางเสนทะแยงมมกบเสนลอเรนซGini Coefficient =

พนทสามเหลยมทอยใตเสนทะแยงมม

• คาสมประสทธมคาอยระหวางศนยถงหนง

• ถาคาสมประสทธ จนมคาเทากบหนง แสดงวาการกระจายรายไดมความเหลอมลามากทสด

• ถาคาสมประสทธ จนมคาเทากบศนย แสดงวาการกระจายรายไดเทาเทยมกนสมบรณ

เสนลอเรนซ (Lorenz curve) และการกระจายรายได (ตอ) การคานวณรายไดประชาชาตดลยภาพ

รายจายเพอการบรโภคและการออม รายจายเพอการลงทน การใชจายของภาครฐบาล ความตองการสงออกและความตองการนาเขา ความตองการใชจายมวลรวม

การบรโภคและการออมรายจายในการบรโภค (Consumption Expenditure: C)

คอ รายจายของบคคลในการซอสนคาและบรการในระยะเวลาหนงการออม (Saving: S)

คอ รายไดสทธสวนบคคลทไมไดใชจายเพอการบรโภค

รายจายเพอการบรโภคและการออม

ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคและการออม

รายไดพงใชจาย (Disposable Income: DI)

สนทรพยของผบรโภค

สนคาคงทนทผบรโภคมอย

การคาดการณของผบรโภค

สนเชอเพอการบรโภคและอตราดอกเบย

คานยมทางสงคม

อตราการเพมของประชากรและโครงสรางอายของประชากร

Keynes พบวารายไดพงใชจาย (DI หรอ Yd) เปนปจจยทมอทธพลตอรายจายในการบรโภคมากทสด โดยสามารถเขยนเปนฟงกชนการบรโภคไดดงน C = f (Yd)

ฟงกชนการบรโภคและการออม (ตอ)

C = Ca + bYd

โดยท Ca = ระดบการบรโภคเมอรายไดพงใชจายเทากบศนย= รายจายเพอการบรโภคระดบตาสดทจะเปนไปได

สาหรบการดารงชวตb = สดสวนของรายจายเพอการบรโภคทเปลยนแปลงไป

เมอรายไดพงใชจายเปลยนแปลงไป 1 หนวย (MPC)= คาความชนของสมการ

สมการการออม

Yd = C + S

เมอ Yd = รายไดพงใชจายC = รายจายในการบรโภคS = การออม

Keynes พบวาปจจยทมอทธพลตอการออม กคอปจจยชดเดยวกบทมอทธพลตอรายจายในการบรโภค โดยปจจยทมอทธพลตอการออมมากทสดคอ รายไดพงใชจาย

S = f (Yd)

ฟงกชนการบรโภคและการออม (ตอ)

จาก S = Yd – C

S = Yd - (Ca + bYd)

S = -Ca + (1-b) Yd

โดยท S = การออม -Ca = เงนออมในอดตทถกใชไปในการบรโภคเมอ

รายไดพงใชจายมคาเทากบศนย(1-b) = สดสวนการออมทเปลยนแปลงไป เมอรายได

พงใชจายเปลยนแปลงไป 1 หนวย (MPS)

ฟงกชนการบรโภคและการออม (ตอ)

สมการการออม

ความโนมเอยงเฉลยและความโนมเอยงหนวยสดทายในการบรโภคและการออม

ความโนมเอยงเฉลยในการออม (Average Propensity to Save: APS)

ความโนมเอยงเฉลยในการบรโภค (Average Propensity to Consume: APC)

รายจายเพอการบรโภค CAPC = =

รายไดพงใชจาย Yd

การออม SAPS = =

รายไดพงใชจาย Yd

คอ อตราสวนระหวางรายจายเพอการบรโภคกบรายไดพงใชจาย

คอ อตราสวนระหวางการออมรายไดพงใชจาย

ความโนมเอยงเฉลยและความโนมเอยงหนวยสดทายในการบรโภคและการออม (ตอ)

ความโนมเอยงหนวยสดทายในการออม (Marginal Propensity to Save: MPS)

ความโนมหนวยสดทายในการบรโภค (Marginal Propensity to Consume: MPC)

สวนเปลยนของรายจายเพอการบรโภค CAPC = =

สวนเปลยนของรายไดพงใชจาย Yd

สวนเปลยนของการออม SAPC = =

สวนเปลยนของรายไดพงใชจาย Yd

คอ การวดคาของการบรโภคทเปลยนแปลงไปสบเนองจากการเปลยนแปลงของรายได 1 หนวย

คอ การวดคาของการออมทเปลยนแปลงไปสบเนองจากการเปลยนแปลงของรายได 1 หนวย

ตารางและเสนการบรโภคและการออม

Yd C S APC APS MPC MPS370390410430450470490510530

375390405420435450465480495

ตารางและเสนการบรโภคและการออม (ตอ)

เสนรายจายเพอการบรโภคจะตดแกนตงเทากบ Ca ณ ระดบรายไดเทากบศนย ซงเปนระดบรายไดทการออมตดลบและมคาเทากบ - Ca

ทจด a รายจายเพอการบรโภคเทากบรายไดพงใชจายและการออมเทากบศนย จดนเรยกวาจด “break-even point”

ทรายไดตากวา Yd1 ครวเรอนใชจายมากกวารายได >> การออมตดลบ

ทรายไดมากกวา Yd1 ครวเรอนใชจายนอยกวารายได >> การออมเปนบวก

ทระดบรายไดเทากบ Yd1 >> คา APC =1

ทระดบรายไดนอยกวา Yd1 >> คา APC >1

ทระดบรายไดมากกวา Yd1 >> คา APC <1

ตารางและเสนการบรโภคและการออม (ตอ)

1. APC และ MPC1.1. APC อาจมคามากกวา เทากบ หรอนอยกวา 1 กได1.2. 0 < MPC < 1 ณ ทก ๆ ระดบรายไดทใชจายได1.3. APC > MPC ณ ทก ๆ ระดบรายไดทใชจายได

2. APS และ MPS2.1. APS อาจมคามากกวา เทากบ หรอนอยกวา 0 กได2.2. 0 < MPS < 1 ณ ทก ๆ ระดบรายไดทใชจายได2.3. APS < MPS ณ ทก ๆ ระดบรายไดทใชจายได

ความสมพนธระหวาง APC, MPC, APS และ MPS

ความสมพนธระหวาง APC, MPC, APS และ MPS (ตอ)

3. APC และ APSAPC + APS =1

4. MPC และ MPSMPC + MPS =1

การเปลยนแปลงของเสนการบรโภคและการออม1. การเปลยนแปลงระดบการบรโภคหรอการออม (Change in the amount consumeor saving)

เปนการเปลยนแปลงปรมาณรายจายเพอการบรโภคหรอการออมเมอตวกาหนดโดยตรงเปลยนแปลง โดยเปนการยายจากจดหนงไปยงอกจดหนงบนเสนการบรโภคหรอเสนการออมเดยวกน

2. การเปลยนแปลงการบรโภคหรอการออม (Shift in consumption or saving)

คอการเปลยนแปลงระดบการใชจายเพอการบรโภคหรอการออม เนองจากการเปลยนแปลงของตวกาหนดโดยออมโดยทรายไดพงใชจายคงเดม จะทาใหเสนการบรโภคหรอการออมเคลอนยายไปจากตาแหนงเดมทงเสน

การเปลยนแปลงระดบการบรโภคและการออม

กฎวาดวยการบรโภคของเคนส

ณ ระดบรายไดทตากวารายไดเสมอตว (break-even) คา APC จะมากกวา 1 และ APS จะตดลบ

MPC หรอ Slope ของเสนการบรโภคจะมคาเปนบวกเสมอ

MPC มคานอยกวา 1 เสมอ และ APC จะมคาลดลง เมอรายไดพงใชจายเพมขน

MPC + MPS = 1 เสมอ

MPC ณ ระดบรายไดพงใชจายทสงจะมคานอยกวา MPC ณ ระดบรายไดพงใชจายทตา

การลงทน

รายจายเพอการลงทน

การลงทน (Investment: I)คอ การใชจายโดยมวตถประสงคเพอทาใหการผลตสนคาและ

บรการในอนาคตเพมขน

ปจจยทกาหนดการลงทน รายไดประชาชาตและการเปลยนแปลงรายไดประชาชาต อตราดอกเบย กาไรทคาดวาจะไดรบ ความกาวหนาทางดานเทคโนโลย นโยบายของรฐบาลและเสถยรภาพทางการเมอง

I = f (Y, B1, B2, B3, …)โดยท I = ปรมาณการลงทน

Y = ระดบรายไดประชาชาตB1 = อตราดอกเบยB2 = กาไรทคาดวาจะไดรบB3 = นโยบายของรฐบาลและเสถยรภาพทางการเมอง

I = f (Y)

ฟงกชนการลงทน

โดยปจจยทมอทธพลตอการลงทนมากทสด คอ รายไดพงใชจาย

ความสมพนธระหวางการลงทนกบรายไดประชาชาต

1. การลงทนแบบอสระ (Autonomous investment: Ia)เปนการลงทนทไมเปลยนแปลงตามระดบรายได แตเปนการ

ลงทนทเกดขนตามวตถประสงคทวางแผนไวแลว

2. การลงทนแบบชกจง (Induces investment: Ii)เปนการลงทนทแปรผนตามระดบรายได

ความสมพนธระหวางการลงทนกบรายไดประชาชาต (ตอ)

I = Ia + IiI = Ia + iY

โดยท I = การลงทนมวลรวมIa = การลงทนแบบอสระIi = การลงทนแบบชกจงi = ความโนมเอยงหนวยสดทายในการลงทน

(Marginal Propensity to Investment: MPI),

สมการการลงทน

ความสมพนธระหวางการลงทนกบรายไดประชาชาต (ตอ)

ความสมพนธระหวางการลงทนกบรายไดประชาชาต (ตอ) การเปลยนแปลงระดบการลงทนและการเปลยนแปลงการลงทน

2. การเปลยนแปลงการลงทน (Shift in investment curve)

คอการเปล ยนแปลงระดบการลงทน เน องจากการเปลยนแปลงของตวกาหนดโดยออม เชน อตราดอกเบย ในขณะทรายไดประชาชาตคงท

1. การเปลยนแปลงระดบการลงทน (Change in the amount invested)

คอการเปล ยนแปลงระดบการลงทน เน องจากการเปลยนแปลงของระดบรายไดประชาชาต เปนการยายจากจดหนงไปยงอกจดหนงบนเสนการลงทนเดยวกน

การเปลยนแปลงระดบการลงทนและการเปลยนแปลงการลงทน (ตอ)การเปลยนแปลงระดบการลงทน

การเปลยนแปลงระดบการลงทนและการเปลยนแปลงการลงทน (ตอ)การเปลยนแปลงการลงทน

การใชจายของรฐบาล ความตองการ สงออกและความตองการนาเขา

การใชจายของภาครฐบาล

การใชจายของรฐบาล (Government Expenditure: G)

แบงออกเปน

1. รายจายเพอการบรโภค

2. รายจายเพอการลงทน

3. รายจายประเภทเงนโอน

ปจจยทกาหนดการใชจายของรฐบาล

2. นโยบายการคลงของรฐบาล (Fiscal Policy) ซงแบงเปน- นโยบายการคลงแบบขยายตว(expansionary fiscal policy) หรอ งบประมาณขาดดล- นโยบายการคลงแบบหดตว (contractionary fiscal policy) หรอ งบประมาณเกนดล

1. รายรบของรฐบาล (Government revenue) ซงประกอบดวย - รายไดจากภาษอากร- รายไดทมใชภาษอากร- เงนก หรอหนสาธารณะ

เสนรายจายรฐบาลและการเปลยนแปลงรายจายของรฐบาล

รายจายของรฐบาลจะไมมความสมพนธกบระดบรายไดประชาชาตในชวงเวลา เดยวกน เนองจากงบประมาณรายจายประจาปมกจะมการกาหนดไวลวงหนา

ดงนนเสนรายจายของรฐบาลจงเปนเสนตรงขนานกบแกนนอน

เสนรายจายของรฐบาลจะเปลยนแปลงเมอตวกาหนดรฐบาลเปลยนแปลงไป นนคอ รายรบของรฐบาล และนโยบายการคลงของรฐบาล

เสนรายจายรฐบาลและการเปลยนแปลงรายจายของรฐบาล (ตอ)

เสนรายจายรฐบาลและการเปลยนแปลงรายจายของรฐบาล (ตอ)

การเปลยนแปลงรายจายของรฐบาล

ความตองการสงออกและความตองการนาเขา

ความตองการสงออก (Desired export: X) คอ มลคาสนคาและบรการทประเทศหนงผลตขนได และสงไป

จาหนายยงตางประเทศ ความตองการนาเขา (Desired import: M)

คอ มล คาสน คาและบรการ ทประเทศหนงน า เข าจากตางประเทศ

ความตองการสงออกสทธ (X-M)เปนผลตางระหวางความตองการสงออกและความตองการ

นาเขา

1. นโยบายสงเสรมการสงออกของรฐบาล2. ราคาของสนคาสงออก3. ความตองการสนคาของตลาดตางประเทศ

จะเหนวาปจจยทกาหนดความตองการสงออกนนเปนปจจยทไมไดกาหนดความตองการสงออกทางตรงเลย และความตองการสงออกกไมไดถกกาหนดจากรายไดประชาชาต

ดงนนเสนความตองการสงออกจงเปนเสนตรงขนานกบแกนนอน

ปจจยกาหนดความตองการสงออก

เสนความตองการสงออกและการเปลยนแปลงความตองการสงออก

เสนความตองการสงออกและการเปลยนแปลงความตองการสงออก

เสนความตองการสงออกและการเปลยนแปลงความตองการสงออก (ตอ)การเปลยนแปลงการสงออก

ปจจยกาหนดความตองการนาเขา

เปนปจจยชดเดยวกบทกาหนดความตองการบรโภคผลผลตภายในประเทศ เชน รายไดพงจาย สนเชอเพอการนาเขาและอตราดอกเบย สนเ ชอเ พอการบร โภคและอตราดอกเบย สนทรพยของผบรโภค การคาดการณของผบรโภค จานวนประชากร เปนตน

ในปจจยทกาหนดความตองการนาเขาเหลาน ปจจยรายไดประชาชาตเปนตวกาหนดโดยตรง

ความตองการนาเขาจะแปรผนโดยตรงกบรายไดประชาชาต

M = Ma + mYโดยท M = มลคาการนาเขา

Ma = มลคาการนาเขาเมอรายไดประชาชาตเทากบศนย

Y = ระดบรายไดประชาชาตm = ความโนมเอยงหนวยสดทายในการนาเขา (Marginal Propensity to Import: MPM)

ความสมพนธระหวางความตองการนาเขาทนกบรายไดประชาชาต (ตอ)

ความสมพนธระหวางความตองการนาเขาทนกบรายไดประชาชาต (ตอ)

การเปลยนแปลงมลคาการนาเขาและการเปลยนแปลงการนาเขา

1. การเปลยนแปลงมลคาการนาเขา (Change in the amount imported)

คอ การยายจากจดหนงไปยงอกจดหนงบนเสนความตองการนาเขาเสนเดม โดยเกดจากการเปลยนแปลงของระดบรายไดประชาชาต2. การเปลยนแปลงการนาเขา (Change in import)

คอ การทเสนความตองการนาเขายายไปจากเสนเดม ซงเกดจากการเปลยนแปลงในตวกาหนดโดยออมของการนาเขา เชน อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศในขณะทระดบรายไดประชาชาตคงท

การเปลยนแปลงมลคาการนาเขา

การเปลยนแปลงมลคาการนาเขาและการเปลยนแปลงการนาเขา (ตอ)

การเปลยนแปลงการนาเขา

การเปลยนแปลงมลคาการนาเขาและการเปลยนแปลงการนาเขา (ตอ)

ความตองการใชจายมวลรวม

ความตองการใชจายมวลรวม (Desired Aggregate Expenditure; DAE)

คอ ผลรวมของความตองการใชจายดานตาง ๆ ในระบบเศรษฐกจ ประกอบดวย

DAE = C + I + G + (X-M)

การกาหนดรายไดประชาชาตดลยภาพ

ความหมายของคาศพท

รายไดประชาชาตดลยภาพ (Equilibrium national income: YE)

คอรายไดประชาชาตทอยในระดบเดยวกบความตองการใชจายมวลรวม และจะไมเปลยนแปลงตราบเทาทองคประกอบของความตองการใชจายมวลรวมยงไมมการเปลยนแปลง

รายไดประชาชาตศกยภาพ (Potential GNP)

คอรายไดประชาชาต ณ ระดบทมการจางงาน รายไดประชาชาตศกยภาพจะเพมขนหากทรพยากรการผลตรวมทงเทคโนโลยการผลตกาวหนาขนและจะลดลงถาทรพยากรการผลตถกใชหมดไปเรอย ๆ

ความหมายของคาศพท (ตอ)

รายไดประชาชาตทเกดขนจรง (Actual GNP)

คอรายไดประชาชาตทเกดขนจรงในระบบเศรษฐกจ ซงอาจ เทากบ/สงกวา/ตากวา ระดบรายไดประชาชาตศกยภาพกได

เสน 45 องศา หรอเสน Y=DAE

เปนเสนทอยกงกลางระหวางแกนตงคอความตองการใชจายมวลรวมและแกนนอนคอ รายไดประชาชาต โดยทก ๆ จดบนเสน 45 องศานแสดงวาความตองการใชจายมวลรวมและรายไดประชาชาตมคาเทากน หรอเขยนสมการวา Y=DAE

การวเคราะหรายไดประชาชาตดลยภาพ

พจารณาจากแบบจาลอง ดงน

(1) แบบจาลองระบบเศรษฐกจ 2 ภาคเศรษฐกจ Y = C + I(2) แบบจาลองระบบเศรษฐกจ 3 ภาคเศรษฐกจ Y = C + I + G(3) แบบจาลองระบบเศรษฐกจ 4 ภาคเศรษฐกจ

Y = C + I + G + (X-M)

1. วเคราะหแนวรายไดประชาชาตเทากบความตองการใชจายมวลรวม

2. วเคราะหแนวสวนรวไหลเทากบสวนอดฉด

1. ระบบเศรษฐกจ 2 ภาคเศรษฐกจ(ก) การวเคราะหแนวรายไดประชาชาตเทากบความตองการใชจายมวลรวม

1. มเพยง 2 ภาคเศรษฐกจ ไดแก ภาคธรกจและภาคครวเรอน2. เปนระบบเศรษฐกจแบบปด ไมมการคาระหวางประเทศ 3. ไมมภาครฐบาล จงไมมการจดเกบภาษ ไมมการประกนสงคม ไมมรายจายของรฐบาล4. สมมตวาราคาสนคา อตราคาจาง และอตราดอกเบยอยคงทสมการแสดงระดบรายไดประชาชาตดลยภาพ

Y = DAE = C + I

รายไดประชาชาต

ความตองการบรโภค

การออม

ความตองการลงทน

ความตองการใชจายมวลรวม

สภาวะ การปรบตว

80 80 0 40 120 DAE > Y เพมการผลต

120 110 10 40 150 DAE > Y เพมการผลต

180 155 25 40 195 DAE > Y เพมการผลต

240 200 40 40 240 DAE = Y รายไดดลยภาพ

300 245 55 40 285 DAE < Y ลดการผลต

360 290 70 40 330 DAE < Y ลดการผลต

400 320 80 40 360 DAE < Y ลดการผลต

ตวอยาง ระบบเศรษฐกจ 2 ภาคเศรษฐกจ (ตอ)

(ข) การวเคราะหแนวสวนรวไหลเทากบสวนอดฉด

- การออมเปนสวนท “รวไหล” (withdrawal) ออกจากกระแสการหมนเวยนของระบบเศรษฐกจ

- ภาคธรกจนาเงนมาลงทนจงเปนสวนท “อดฉด” (injection)

S = I

จากดลยภาพ Y = DAEC + S = C + I

รายไดประชาชาต

การบรโภค

การออมทตงใจ

การลงทนทตงใจ

การลงทนทไมตงใจ

การออมทเกดจรง

การลงทนทเกดจรง การปรบตว

80 80 0 40 -40 0 0 เพมการผลต

120 110 10 40 -30 10 15 เพมการผลต

180 155 25 40 -15 25 25 เพมการผลต

240 200 40 40 0 40 40 ดลยภาพ300 245 55 40 15 55 55 ลดการผลต

360 290 70 40 30 70 70 ลดการผลต400 320 80 40 40 80 80 ลดการผลต

ตวอยาง 2. ระบบเศรษฐกจ 3 ภาคเศรษฐกจ(ก) การวเคราะหแนวรายไดประชาชาตเทากบความตองการใชจายมวลรวม

ในระบบเศรษฐกจม 3 ภาคเศรษฐกจ ความตองการใชจายมวลรวมประกอบดวย

1. ความตองการบรโภคมวลรวม (Desired aggregate consumption: C)2. ความตองการลงทนมวลรวม (Desired aggregate Investment: I)3. ความตองการใชจายของรฐบาล (Desired government expenditure:

G)สมการแสดงระดบรายไดประชาชาตดลยภาพ

Y = DAE = C + I + G

ตวอยาง

รายไดประชาชาต

การบรโภค การลงทน รายจายรฐบาล

รายจายมวลรวม

การปรบตว

80 80 40 15 135 เพมการผลต

120 110 40 15 165 เพมการผลต

180 155 40 15 210 เพมการผลต

240 200 40 15 255 เพมการผลต

300 245 40 15 300 ดลยภาพ360 290 40 15 345 ลดการผลต400 320 40 15 375 ลดการผลต

Y=DAE

DAE1 = C + I

DAE2 = C + I + G

240

300

300240

ระบบเศรษฐกจ 3 ภาคเศรษฐกจ (ตอ)

(ข) การวเคราะหแนวสวนรวไหลเทากบสวนอดฉด

‐ การเกบภาษเปนสวนท “รวไหล” ออกจากกระแสการหมนเวยนของระบบเศรษฐกจ

‐ ความตองการใชจายของรฐบาลเปนสวนท “อดฉด” กลบเขาสระบบเศรษฐกจ

S + T = I + G

จากดลยภาพ Y = DAEC + S + T = C + I + G

Y=DAE

S’ + TI + G

300

300

DAE2 = C + I + G

S

Y’

3. ระบบเศรษฐกจ 4 ภาคเศรษฐกจ(ก) การวเคราะหแนวรายไดประชาชาตเทากบความตองการใชจายมวลรวมในระบบเศรษฐกจม 4 ภาคเศรษฐกจ ความตองการใชจายมวลรวมประกอบดวย

1. ความตองการบรโภคมวลรวม (Desired aggregate consumption: C)2. ความตองการลงทนมวลรวม (Desired aggregate Investment: I)3. ความตองการใชจายของรฐบาล (Desired government expenditure: G)4. ความตองการสงออก (Desired export: X)5. ความตองการนาเขา (Desired import: M)

สมการแสดงระดบรายไดประชาชาตดลยภาพY = DAE = C + I + G + X - M

รายไดประชาชาต

การบรโภค

การลงทน รายจายรฐบาล

การสงออกสทธ

รายจายมวลรวม

การปรบตว

80 80 40 15 20 155 เพมการผลต

120 110 40 15 19 184 เพมการผลต

180 155 40 15 18 228 เพมการผลต

240 200 40 15 17 272 เพมการผลต

300 245 40 15 16 316 เพมการผลต

360 290 40 15 15 360 ดลยภาพ400 320 40 15 14 389 ลดการผลต

ตวอยาง

ระบบเศรษฐกจ 4 ภาคเศรษฐกจ (ตอ)(ข) การวเคราะหแนวสวนรวไหลเทากบสวนอดฉด

- การนาเขาเปนสวนท “รวไหล” ออกจากกระแสการหมนเวยนของระบบเศรษฐกจ รวไหลจากระบบเศรษฐกจภายในประเทศไปสตางประเทศ

- การสงออกเปนสวนท “อดฉด” กลบเขาสระบบเศรษฐกจ

S + T + M = I + G + X

จากดลยภาพ Y = DAEC + S + T + M = C + I + G + X

การเปลยนแปลงระดบรายไดประชาชาตดลยภาพระดบรายไดประชาชาตดลยภาพจะมการเปลยนแปลงเมอ

เกดการเปลยนแปลงในองคประกอบของความตองการใชจายมวลรวม

เชน ในระบบเศรษฐกจปดทไมมภาครฐบาล ถาองคประกอบตวใดตวหนงในความตองการใชจายมวลรวม เชน การลงทนเพมขนหรอลดลง จะสงผลใหความตองการใชจายมวลรวมเพมขนหรอลดลงดวย และทาใหระดบรายไดประชาชาตดลยภาพเปลยนแปลงไปในทสด

รายไดประชาชาต

ความตองการบรโภค

ความตองการลงทนเดม

DAE1

ภาวะเศรษฐกจ

เดม

ความตองการลงทนใหม

DAE1

ภาวะเศรษฐกจ

ใหม

80 80 40 120 DAE > Y 55 135 DAE > Y

120 110 40 150 DAE > Y 55 165 DAE > Y

180 155 40 195 DAE > Y 55 210 DAE > Y

240 200 40 240 DAE = Y 55 255 DAE > Y

300 245 40 285 DAE < Y 55 300 DAE = Y360 290 40 330 DAE < Y 55 345 DAE < Y

400 320 40 360 DAE < Y 55 375 DAE < Y

ตวอยาง

เดม ทระดบการลงทนเทากบ 40 ลานบาท รายไดประชาชาต

ดลยภาพเทากบ 240 ลานบาท เสน DAE0 เกดจดตดเสน DAE0 กบเสน 45 องศา ทจด E0

ตอมา ถาการลงทนเพมขนเปน 55 ลานบาท ทาใหความตองการ

ใชจายมวลรวมเพมขนเปนเสน DAE1 ทาใหเกดจดตดของเสน DAE1 กบเสน 45 องศา ทจด E1

ทาให รายไดประชาชาตดลยภาพเพมขนเปน 300 ลานบาท

Y=DAE

DAE1

DAE0

S

I1 = 55

300

360

240

I0 = 40

300

240 300

ตวทวคณและผลของตวทวคณ

ตวทวคณหรอตวคณ (Multiplier: k)

คอ คาสมประสทธตวหนง ซงมผลทาใหการเปลยนแปลงรายไดประชาชาตดลยภาพมคามากกวาสวนเปลยนแปลงของความตองการใชจายมวลรวม

โดยท Y = การเปลยนแปลงในรายไดประชาชาตDAE = การเปลยนแปลงของความตองการใชจายมวลรวม

(C, I, G, X, M)k = คาตวทวคณ

Y = k DAE

วธหาสตรตวทวคณ1. สตรตวทวคณในระบบเศรษฐกจแบบปดทไมมภาครฐบาล (2 ภาคเศรษฐกจ)

1.1 กรณการลงทนแบบอสระ1.2 กรณการลงทนแบบชกจง

2. สตรตวทวคณในระบบเศรษฐกจแบบปดมภาครฐบาล (3 ภาคเศรษฐกจ)

2.1 สตรตวคณคาใชจายของรฐบาลและตวคณภาษเงนได2.1.1 กรณการเกบภาษแบบเหมาจาย และการลงทนแบบอสระ2.1.2 กรณการเกบภาษแบบเหมาจาย และการลงทนรวม2.1.3 กรณการเกบภาษแบบอตราคงท และการลงทนแบบอสระ2.1.4 กรณการเกบภาษแบบอตราคงท และการลงทนรวม

2.2 สตรตวคณงบประมาณสมดล2.3 สตรตวคณเงนโอนรฐบาล

3. สตรตวทวคณในระบบเศรษฐกจแบบเปด (4 ภาคเศรษฐกจ)

ความขดแยงของการประหยด (Paradox of Thrift)

เกดขนเมอประชาชนทกคนหรอสวนใหญออมเงนเพมขน ซงนาจะมผลใหเงนออมรวมทงหมดในเวลาอนาคตเพมขน แตปรากฏวาเงนออมไมเพมขนและอาจลดลงอกดวย

ความขดแยงของการประหยดเปนปรากฏการณทางเศรษฐกจทแสดงใหเหนการขดแยงระหวางสวนยอยกบสวนใหญ (Fallacy of composition) พจารณา 2 กรณ ดงน

1. กรณการลงทนแบบอสระ (Autonomous Investment)2. กรณการลงทนแบบชกจง (Induced Investment)

พบว า ณ ระด บรายไดประชาชาตดลยภาพเดม หากการออมเพมขน จะทาใหการบรโภคลดลง และการบรโภคทลดลงนจะท า ให ร าย ได ประชาชา ตลดลงดวย จงทาใหเงนออมลดลงตามไปดวยในทสด

ความขดแยงของการประหยด (ตอ)1. กรณการลงทนแบบอสระ (Autonomous Investment)

S, I

Y

SS’

I

600440

∆S = 40

E1E2

0

50

90

ความขดแยงของการประหยด (ตอ)2. กรณการลงทนแบบชกจง (Induced Investment)

พบวา ถาทกคนออมเงนเพมขน โดยทก า รล ง ท น ไ ม เ พ ม ข นชดเชยในจานวนทเทากน จ ะ ม ผ ล ใ ห ร า ย ไ ดประชาชาตและเงนออมลดล ง และจะลดล งม า ก ก ว า ก รณ ท ก า รลงทนเปนแบบอสระ

S, I

Y

SS’

I

600360

∆S = 40E1

E2

0

50

90

40

ชวงหางการเฟอและชวงหางการฝด

คอ สภาวะทเสนความตองการใชจายมวลรวมทเกดขนจรงอยตากวาเสนความตองการใชจายมวลรวมทมการจางงานเตมท แสดงวาทรพยากรการผลตบางสวนยงมการวางงาน ทาใหประชาชนมรายไดตาและสงผลใหรายจายมวลรวมนอยตามไปดวย

1. ชวงหางการฝด (deflationary gap) DAE

Y

Y = DAE

DAE0

DAE1

300 = YF

300

B240

A

45๐0

ชวงหางการเฟอและชวงหางการฝด (ตอ)

คอ สภาวะทเสนความตองการใชจายมวลรวมทเกดขนจรงมคามากกวาเสนความตองการใชจายมวลรวมทมการจางงานเตมท เกดจากความตองการใชจายมวลรวมมคามากกวาผลผลตทระบบเศรษฐกจสามารถผลตได

ณ ระดบรายไดทมการจางงานเตมท ผลผลตทไดยงไมเพยงพอกบความตองการใชจายมวลรวม ภาคธรกจจงเรงผลตสนคามากขน ทาใหราคาปจจยการผลตสงขน ราคากสงขนตามดวย

2. ชวงหางการเฟอ (Inflationary gap)

ชวงหางการเฟอและชวงหางการฝด (ตอ)

DAE

Y

Y = DAE

DAE0

DAE2

300 = YF

300

C335A

45๐0

ชวงหางการเฟอและชวงหางการฝด (ตอ)

การเงน การธนาคาร และนโยบายการเงน

คาจากดความของเงน

เงน ( Money ) คอ สงใดไกได อาจเปนกอนหน แรธาต ท

สงคมยอมรบโดยทวไปขณะใดขณะหนงในแตละเขตหรอพนท

ใดพนทหนงเพอเปนสอกลางในการแลกเปลยนสนคาและ

บรการ โดยใชชาระคาสนคาและบรการทงยงใชเพอการชาระ

หนในอนาคต

หนาทของเงน

1. เปนสอกลางในการแลกเปลยน (medium of exchange)2. เปนมาตรฐานการวดคา (standard of value)3. เปนมาตรฐานการชาระหนภายหนา (standard of

deferred payments)4. เปนเครองเกบรกษามลคา (store of value)

สอกลางในการแลกเปลยน

เงนจะชวยทาใหระบบเศรษฐกจมความคลองตวขนมากกวาการนาเอาสนคามาแลกเปลยนกนเอง แตละคนจะไดทางานทตนถนด จงเกดการแบงงานกนทา ทาใหมประสทธภาพ และถาประกอบกบคาเงนมความมนคงเสถยรภาพ จะชวยใหมความนาเชอถอเปนสอกลางในการแลกเปลยนไดด

มาตรฐานการวดคา

ถาผคานาสนคาและบรการ มาแลกเปลยนกนโดยลาพง จะแลกกนไดไมทวถงไมแนนอน แตถาใชเงนเปนตวกลางวดมลคาของสนคาและบรการทกชนด ทเรยกหนวยนวาราคา จะทาใหการกาหนดราคาสนคาและบรการมความแนนอน ทาการซอขายแลกเปลยนเปนไปโดยสะดวก

มาตรฐานการชาระหนภายหนา

เมอบคคลยอมรบเงนเปนสอกลางในการเปลยน ทาใหการชาระหนดวยเงนถกยอมรบกนโดยทวไป ดงนนการชาระหนในปจจบนและอนาคต จะทาใหการตลาดตกลงซอขายทานตกรรมสญญาเกดความสะดวกคลองตว ซงเงนจะทาหนาทไดดถามเสถยรภาพราคาและคาเงนไมเปลยนแปลงมาก

เครองเกบรกษามลคา

ประชาชนโดยทวไปนยมสะสมเงนมากกวาสะสมทรพยสน เพราะเงนเปนทยอมรบกนโดยทวไป มสภาพคลองตวสง ผฝากไดรบดอกเบย และสถาบนการเงนสามารถนาเงนออมมาลงทน ซงจดวาเปนผลดตอระบบเศรษฐกจ

ประเภทของเงน : ววฒนาการของเงน

เงนฝากกระแสรายวน (Demand deposits)

ธนบตร (Paper money)

โลหะ และเหรยญ (Coins)

เงนทเปนสงของหรอสนคา (Commodity money)

ความสาคญของเงน

การเปลยนแปลงของปรมาณเงนสงผลตอการเปลยนแปลงของรายได ผลผลตและการจางงาน โดยหากปรมาณเงนเพมขนในขณะทสงอนคงททาให อตราดอกเบยลดลง สงผลตอการลงทนเพมขน ดงนนระดบรายไดประชาชาตเพมขนดวย

คาของเงน (Value of money)

คาภายนอก (External value) คอ ราคาของเงนตราสกลหนงเมอคดเปนราคาของเงนตราสกลอน

คาภายใน (Internal value) คอ อานาจซอ (Purchasing power) สนคาและบรการของเงนแตละหนวย

ปรมาณเงนคาของเงน = ราคาสนคา (ดชนราคา)

ปรมาณเงน (Money supply)

ปรมาณเงนตามความหมายแคบ (M1) หมายถงปรมาณของสนทรพยทางการเงนทใชเปนสอกลางในการแลกเปลยน ซงประกอบดวยเหรยญกษาปณ ธนบตรทงหมดทอยในมอประชาชน (ไมรวมธนาคารพาณชย) และเงนฝากกระแสรายวนของภาคเอกชน บรษท หางราน และองคกรธรกจอน ๆ ในขณะใดขณะหนง (ไมรวมเงนตราทอยในธนาคารกลาง และกระทรวงการคลง)

M1 = เหรยญกษาปณ + ธนบตร + เงนฝากกระแสรายวน

ปรมาณเงนตามความหมายกวาง (M2) ประกอบดวยปรมาณเงนตามความหมายแคบ (M1) และเครองมอทางการเงนทมสภาพคลองกงเงนสด (Quasi-Money) คอ เปนสนทรพยทางการเงนทใหผลตอบแทนและสามารถเปลยนเปนเงนทใชเปนสอกลางไดโดยงาย คอไมตองเสยคาใชจายหรอเสยคาใชจายเพยงเลกนอย หรออาจเรยกไดวาเปน

M2 = M1 + เงนฝากประเภทอนทสถาบนรบฝากเงน + ตราสารหน

ปรมาณเงน (ตอ)

การเปลยนแปลงปรมาณเงน • สาเหตจากรฐบาล (ดานการคลง)• สาเหตจากดานตางประเทศ• สาเหตจากดานการเงนภายในประเทศ

การเปลยนแปลงปรมาณเงน ทาใหระดบรายไดประชาชาต ผลผลต และการจางงานในระบบเศรษฐกจเปลยนแปลง

ตลาดการเงน (Financial Market)ตลาดการเงน คอ แหลงการเงนทมการดาเนนงาน

โดยสถาบนการเงนตางๆเพออานวยความสะดวกในการโอนเงนจากหนวยเศรษฐกจทมเงนออม(ใหก) ไปยงหนวยเศรษฐกจทตองการเงนออม เพอนาไปลงทน(ขอก) โดยตลาดการเงนสามารถจะจาแนกตามระยะเวลาของเงนทนหรอตราสารทางการเงน

ตลาดการเงนประกอบดวย-ตลาดเงน- ตลาดทน

ตลาดการเงน

ตลาดเงน ตลาดทน

ตลาดเงนในระบบ ตลาดเงนนอกระบบ ตลาดแรก ตลาดรอง

1. ตลาดเงน เปนแหลงระดมเงนทนและการใหสนเชอระยะสนไมเกน 1 ป ซงตราสารทางการเงนทใชในตลาดเงน ไดแก ตวสญญาใชเงน ตวแลกเงน และตวเงนคลง เปนตน โดยตลาดเงนสามารถแบงออกไดเปน

ก) ตลาดเงนในระบบ ประกอบดวยสถาบนการเงนทจดตงขนตามกฎหมาย เชน ธนาคารพาณชย บรษทเงนทนและหลกทรพย เปนตน

ข) ตลาดเงนนอกระบบ เปนแหลงทมการกยมเงนโดยไมมกฎหมายรองรบ การดาเนนการขนอยกบขอตกลงและความพอใจของผใหกและผก เชน การเลนแชร การใหก การฝากขาย เปนตน

ตลาดการเงน (ตอ)

2) ตลาดทน เปนแหลงระดมเงนออมระยะยาวและใหสนเชอระยะยาวตงแต 1 ปขนไป ซงตราสารทางการเงนทใชในตลาดทน ไดแก การกระยะยาว หนก หนสามญ พนธบตรทงของรฐบาลและเอกชน เปนตน โดยตลาดทนอาจแบงเปนตลาดสนเชอทวไป ซงประกอบดวยธนาคารพาณชยและบรษทเงนทน และตลาดหลกทรพย ซงแบงออกเปน

ตลาดการเงน (ตอ)

ก) ตลาดแรก (Primary market) คอ ตลาดทซอขายหลกทรพยออกใหม

ข) ตลาดรอง (Secondary market) คอ ตลาดทซอขายหลกทรพยเกา (ทเคยซอขายเปลยนมอกนมากอน)

ความสาคญของตลาดการเงน

เปนแหลงระดมทนจากหนวยเศรษฐกจทมเงนออมไปยงผทตองการเงนทน

กอใหเกดการจดสรรเงนทนอยางมประสทธภาพ

ชวยรกษาอตราความเจรญเตบโตของระบบเศรษฐกจ

สรางความมนคงและม เสถยรภาพให กบระบบเศรษฐกจ (สามารถใชนโยบายการเงนเพอแกปญหาเศรษฐกจ)

ธนาคารพาณชย

ธนาคารพาณชย (Commercial bank) หมายถง การประกอบธรกจประเภทรบฝากเงนทตองจายคนเมอทวงถาม หรอเมอสนระยะเวลาทกาหนดไว และใชประโยชนเงนนนในทางหนงหรอหลายทาง เชน ใหกยมเงน ซอขายหรอเกบเงนตามตวแลกเงนหรอตราสารเปลยนมออนใด ซอหรอขายเงนตราตางประเทศ เปนตน

ขอแตกตางจากสถาบนการเงนอน คอ รบฝากเงนกระแส-รายวน ซงจายโอนโดยเชค

หนาทของธนาคารพาณชย

1. ใหบรการทางการเงนทงในและตางประเทศ เชน รบฝากเงน โอนเงน ใหกเงน รบเกบรกษาของมคา รบแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ รบปรกษาและใหคาแนะนาดานการเงนและธรกจแกลกคา เปนตน

2. สรางและทาลายเงนฝาก ซงเปนหนาทพเศษโดยเฉพาะของธนาคารพาณชย สถาบนการเงนประเภทอนไมมอานาจและหนาทเชนน ซงทาใหธนาคารพาณชยแตกตางจากสถาบนการเงนประเภทอน

การสรางเงนฝากของระบบธนาคารพาณชยเงนฝากขนแรก (Primary deposits) คอ เงนสด

ทมผนามาฝากเขาบญชเงนฝากกระแสรายวนทธนาคารพาณชย เปนเงนฝากทเขาสระบบธนาคารเปนครงแรก

เงนฝากขนตอไป (Derivative deposits) คอ เงนฝากทเกดจากการใหลกคาของผานบญชเงนฝากกระแสรายวนธนาคารกยม เปนเงนฝากทระบบธนาคารพาณชยสรางขน

อตรา เ งนสดส ารองตามกฎหมาย (Legal reserve ratio) หรอ อตราเงนสดสารองทตองดารง เปนอตราทธนาคารกลางกาหนดขนคดเปนรอยละของเงนฝาก โดยธนาคารพาณชยทกแหงทมเงนฝากจะตองดารงเงนสดสารองโดยฝากไวทธนาคารกลางอยางนอยทสดไมตากวาอตราทกาหนดน

เงนสดสารองตามกฎหมาย หรอเงนสดสารองทตองดารง (Legal reserve or reserve requirement) คอ จานวนเงนสดทธนาคารพาณชยตองดารงเมอเทยบกบจานวนเงนฝาก

เงนสดสารองทงสน (Cash reserve) คอ เงนสดท งหมดทธนาคารพาณชยมอย ไดแก ผลรวมของเงนสดสารองทตองดารง และเงนสดสารองสวนเกน

เงนสดสารองสวนเกน (Excess reserve) คอ เงนสดทเหลอทงสนหลงจากหกเงนสดสารองทตองดารงออกแลว โดยเงนจานวนนธนาคารสามารถนาออกใหกหรอลงทนหาผลประโยชนได

เงอนไขททาใหธนาคารพาณชยจะสามารถสรางเงนฝากไดสงสด

1) ผกไมเบกเงนเปนเงนสด

2) ธนาคารพาณชยจะตองไมดารงเงนสดสารองไวเกนกวาทกฎหมายกาหนด

3) ธนาคารพาณชยจะตองใหกเทากบเงนสดสารองสวนเกนทมอยทงหมด

4) อตราเงนสดสารองตามกฎหมายตองตากวารอยละ 100

สตรคานวณการสรางเงนฝากP

M = R

เมอ D = จานวนเงนฝากทงหมดทธนาคารสรางขนได

P = เงนฝากขนแรก หรอจานวนเงนสดทฝากครงแรก

R = อตราเงนสดสารองตามกฎหมายM = เงนฝากรวมA = เงนสดสารองสวนเกน หรอ P-PR

1/R = ตวคณการสรางเงนฝาก

AD =

R

D = M - P

ตวอยางการคานวณการสรางเงนฝาก• เงนฝากขนตน เทากบ 100 บาท

• อตราสารองตามกฎหมาย เทากบ 10%

• เงนสดสารองสวนเกน เทากบ 90 บาท

ขอสงเกต

• การปรบเปลยนอตราเงนสดสารองตามกฎหมายสงผลกระทบตอ

ปราณเงนในระบบเศรษฐกจ

• ถาอตราเงนสดสารองสงขน ปรมาณเงนในระบบจะลดลง

• ถาอตราเงนสาสารองลดลง ปรมาณเงนในระบบจะสงขน

• ดงนน อตราเงนสดสารองจงเครองมอของธนาคารกลางในการ

ดาเนนนโยบายการเงนเพอควบคมปรมาณเงนในระบบ

เมอมการเบกถอนเงนฝาก ธนาคารพาณชยจะทาลายเงนฝากโดยเรยกเงนกกลบคนตามเงนสดสารองสวนเกนของธนาคารทลดลง

ปรมาณเงนทลดลง= เงนสดสารองสวนเกนทลดลง x ตวคณการสรางเงนฝาก

การทาลายเงนฝากของธนาคารพาณชย การวเคราะหดลยภาพในตลาดเงนดลยภาพในตลาดเงนจะกาหนดจากอปสงคตอ

การถอเงน (Demand for money) และอปทานของเงน (Supply of money)

ความตองการถอเงนหรออปสงคตอการถอเงน (Demand for money) หมายถง ปรมาณเงนทงหมดทระบบเศรษฐกจตองการถอไวในขณะใดขณะหนง ไมวาจะอยในรปของเงนสด (เหรยญกษาปณ และธนบตร) หรอเงนฝากกระแสรายวน ซงมสภาพคลองสง แตมคาเสยโอกาส (Opportunity cost)

ทฤษฎการเงนของเคนส

(1 ) ความตองการถอเ งนเ พอใชจายประจาวน (Transaction demand for money)

ซงขนอย กบระดบรายได และระยะเวลาการเบกจายรายได

(2) ความตองการถอเงนเพอใชจายยามฉกเฉน (Precautionary demand for money)

ซงขนอยกบระดบรายไดประชาชาต และความเสยง

แบงความตองการถอเงนออกเปน 3 ลกษณะ คอm1 = f (Y)

เมอ m1 = ความตองการถอเงนเพอใชสอยในชวตประจาวนและใชจายยามฉกเฉน

Y = ระดบรายไดประชาชาต

อตราดอกเบย(r)

ปรมาณเงน (M)

m1

0

ทฤษฎการเงนของเคนส (ตอ)

(3) ความตองการถอเงนเพอเกงกาไรหรอเพอหาผลตอบแทน (Speculative demand for money) ซงแปรผกผนกบอตราดอกเบย

เมอ m2 = ความตองการถอเงนเพอเกงกาไร

r = อตราดอกเบย

m2 = f (r)อตราดอกเบย(r)

ปรมาณเงน(M)

ทฤษฎการเงนของเคนส (ตอ)

m2

B

A

0

r1

r2

m*m**

ความตองการถอเงนเพอเกงกาไร

อตราดอกเบย(r)

ปรมาณเงน(M)

ทฤษฎการเงนของเคนส (ตอ)

0

ดงนนความตองการถอเงนทงหมด จงเทากบ

Md = m1 + m2

Md

อปทานของเงน (Supply of money) หมายถง ปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจในขณะใดขณะหนง ซงจะมจานวนเทาใดขนอย กบนโยบายการเงนของธนาคารกลาง และตวแปรนอกระบบตามทกลาวไปแลว

อตราดอกเบย(r)

ปรมาณเงน (M)0

MS2 MS3MS1

การกาหนดอตราดอกเบยดลยภาพ

อตราดอกเบยดลยภาพจะถกกาหนดโดยอปสงคตอการถอเงนและอปทานของเงนในขณะใดขณะหนง เมอกาหนดใหสงอน ๆ คงท โดยอตราดอกเบยดลยภาพจะถกกาหนดขนเมอความตองการถอเงนทงหมด (Md) เทากบปรมาณเงนทหมนเวยนอยในระบบเศรษฐกจ (Ms)

อตราดอกเบย(r)

ปรมาณเงน (M)0

MS

การกาหนดอตราดอกเบยดลยภาพ (ตอ)

Md

rE

M

E

ความสมพนธระหวางตลาดเงนและตลาดผลผลต

เมอปรมาณเงนหรออปสงคตอการถอเงนอยางใดอยางหนงหรอทงสองอยางเปลยนแปลง จะทาใหอตราดอกเบยดลยภาพเปลยนแปลงไป และยอมสงกระทบตอการลงทนซงเปนสวนหนงของความตองการใชจายมวลรวม (DAE) โดยการเปลยนแปลงของความตอ งก าร ใ ช จ า ยมวลรวมน จ ะส ง ผล ให เ ก ดก ารเปลยนแปลงในผลผลต รายได และการจางงานดวย

r

S, I

C

DAE

r

SIM

IY

Y

Y

0

0

0

0

0

0

Md

MS1 MS2

II1 I2S = I

(ก) (ข)

I1 I2

S1

S2

S1=I1S2=I2

S

C1

C2CY1

Y1

Y2

Y2

Y1 Y2

DAE1 (C1+I1)DAE2 (C2+I2)

r1r2r1r2

E1

E2

(ค)(ง)

(จ)

(ฉ)

ธนาคารกลางธนาคารกลาง (Central bank) คอ สถาบนท

ไดรบมอบอานาจจากรฐบาลใหควบคมดแลระบบการเงนและเครดตของประเทศใหอยในระดบทเหมาะสม เพอใหเกดประโยชนแกเศรษฐกจและสงคมสวนรวม

ขอแตกตางระหวางธนาคารกลางและธนาคารพาณชย

1. ธนาคารกลางทาหนาทเพอประโยชนของประเทศเปนหลก ไมใชแสวงหากาไรเหมอนธนาคารพาณชย

2. ธนาคารกลางไมดาเนนธรกจแขงขนกบธนาคารพาณชย

3. ลกคาของธนาคารกลางและธนาคารพาณชยเปนคนละประเภทกน

บทบาทและหนาทของธนาคารกลาง

เปนนายธนาคารของธนาคารพาณชย รกษาเงนฝากของธนาคารพาณชยตาง ๆ - รบฝากเงน

สดสารองทตองดารงและเงนสดนารองสวนเกนผาน สานกหกบญช (clearing house)

เปนสานกงานกลางในการหกบญช – ชวยใหธนาคารตาง ๆ ประหยดเวลาและสะดวกในการเรยกเกบเงน

ใหธนาคารพาณชยกยม – โดยอตราดอกเบยท ธ.กลางคดกบธ.พาณชย: อตราสวนลด

เปนศนยกลางการโอนเงน – สะดวกรวดเรวและเสยคาใชจายนอยสด ทาใหอตราดอกเบยในทองถนไมตางกน

บทบาทและหนาทของธนาคารกลาง (ตอ)

เปนนายธนาคารของรฐบาล รกษาบญชเงนฝากของรฐบาลและรฐวสาหกจ

ใหรฐบาลและรฐวสาหกจกยมเงน – การเบกเงนเกนบญช การขายตวเงนคลง และพนธบตรรฐบาล

เปนทปรกษาทางการเงนของรฐบาล – ในการดาเนนนโยบายการคลงและหนสาธารณะของรฐบาล

เปนตวแทนจดการการเงนตาง ๆ ของรฐบาล – เชน จาหนายพนธบตรรฐบาล การโอนเงนระหวางประเทศ

บทบาทและหนาทของธนาคารกลาง (ตอ)

ออกธนบตร – การออกธนบตรตองมทนสารองเงนตรา เพอใหมความมงคง เปนทเชอถอ โดยไมเกดเงนเฟอ

เปนผรกษาเงนสารองระหวางประเทศ – ทองคาและเงนตราตางประเทศ

เปนผใหกยมแหลงสดทาย – ของธนาคารพาณชยและสถาบนการเงนตาง ๆ : นาตวเงนทเชอถอไดขายลดแกธนาคารกลาง ขายตวเงนคลงและพนธบตรรฐบาลแกธนาคารกลาง

เปนผควบคมปรมาณเงนและเครดต เปนผควบคมธนาคารพาณชย – เจาหนาทตรวจสอบ

ยนรายงานกจการและทรพยสน มอานาจอนมตการจดตงธนาคารและสาขา

นโยบายการเงน

นโยบายการเงน (Monetary policy) คอ การดแลปรมาณเงนและสนเชอโดยธนาคารกลาง เพอใหบรรลเปาหมายทางเศรษฐกจประการใดประการหนงหรอหลายประการ ไดแก การรกษาอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ การรกษาเสถยรภาพของราคา การสงเสรมใหมการจางงานเพมขน การรกษาดลยภาพของดลการชาระเงนระหวางประเทศ และการกระจายรายไดท เปนธรรม

ประเภทของนโยบายการเงน

1 . นโยบายการ เ งนแบบ เ ขมงวด (Restrictive monetary policy) คอ การใชเครองมอตาง ๆ ทางการเงนเพอใหปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจลดลง ซงมกจะใชในกรณทระบบเศรษฐกจประสบปญหาเงนเฟอ (ภาวะราคาสนคาสงขน)2. นโยบายการเงนแบบผอนคลาย (Easy monetary policy)

คอ การใชเครองมอตาง ๆ ทางการเงนเพอใหปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจเพมขน ซงมกจะใชในกรณทระบบเศรษฐกจประสบปญหาเงนฝด (ภาวะเศรษฐกจซบเซา)

เครองมอของนโยบายการเงน1. การควบคมทางปรมาณหรอโดยทวไป

(Quantitative or general control)ซงเปนการควบคมปรมาณเครดต ไมใชชนดของ

เครดต จงสงผลกระทบตออตราดอกเบยทวไปในตลาด และปรมาณเครดตทงหมดในระบบเศรษฐกจ โดยเครองมอทใชในการควบคมทางปรมาณ ไดแก

ก . การ ซอข ายหล กทร พย (Open–market operation) โดยธนาคารกลางจะขายหลกทรพยเมอตองการลดปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ และซอหลกทรพยเมอตองการจะเพมปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ

ธนาคารกลางตองการเพมปรมาณเงน

ธนาคารกลางรบซอหลกทรพย

ประชาชนหรอสถาบนการเงนจะถอเงนเพมขน

ปรมาณเงนในระบบจะเพมขน

: ธนาคารกลางตองการเพมปรมาณเงน

อยางไรกตามการซอขายหลกทรพยของธนาคารกลางจะมผลในเปลยนแปลงปรมาณเงนและอตราดอกเบยในตลาดเงนได จาเปนตองมเงอนไขดงตอไปน

1. ตองมตลาดเพอใหธนาคารกลางซอหรอขายหลกทรพยไดอยางกวางขวางและจานวนมาก

2. ในตลาดตองมการซอขายหลกทรพยชนดทกฎหมายอนญาตใหธนาคารกลาง ซอขายได และหลกทรพยทธนาคารกลางซอหรอขายนนจะตองมตลาดเปนสวนประกอบทสาคญของตลาดหลกทรพยทวไป

ข) อตรารบชวงซอลด (Rediscount rate) โดยอตรารบชวงซอลด หมายถง ดอกเบยเงนกทธนาคารกลางเกบลวงหนาจากธนาคารพาณชย เมอธนาคารพาณชยนาตวเงนทรบซอลดไวไปขายตอใหกบธนาคารกลาง

โดยถาธนาคารกลางตองการเพมปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ กจะลดอตรารบชวงซอลด แตถาธนาคารกลางตองการลดปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจกจะเพมอตรารบชวงซอลด

นาย ก. มตวเงนมลคา 100 บาท

นาย ก. ขายตวเงนให ธ.พาณชย

นาย ก. ไดเงน 90 บาท

ธ.พาณชยขายตวเงนให ธ.กลาง

ธ.พาณชยไดเงน 95 บาท

ธ.พาณชยนาเงนไปปลอยกได

ธ.พาณชยคดอตราสวนลด(Discount Rate)10%

ธนาคารกลางคดอตรารบชวงซอลด(Rediscount Rate)5%

Discount Rate > Rediscount Rateธนาคารพาณชยจะไดกาไร

ค) อตราดอกเบยมาตรฐาน (Bank rate) ซงอตราดอกเบยมาตรฐาน หมายถง อตราดอกเบยทธนาคารกลางคดจากธนาคารพาณชยเมอมากยมเงนโดยมหลกทรพยรฐบาลคาประกน

โดยถาธนาคารกลางตองการเพมปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจกจะลดอตราดอกเบยมาตรฐาน แตถาหากตองการลดปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจกจะเพมอตราดอกเบยมาตรฐาน

ง ) เ ง น ส ด ส า ร อ ง ท ต อ ง ด า ร ง (Reserve requirement) โดยธนาคารกลางจะเพมอตราเงนสดสารองทตองดารงเมอตองการลดปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ และจะลดอตราเงนสดสารองทตองดารงเมอตองการเพมปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ

ถาอตราเงนสารองตามกฎหมาย (R) เทากบ 20%

: ธนาคารกลางตองการเพมปรมาณเงน

: ธนาคารกลางตองการลดปรมาณเงน

สารองสวนเกนเพมขน

ธนาคารพาณชยใหกยมเพมขน

ปรมาณเงนในระบบเพมขน

ลด R ลงเหลอ 10%สารองสวนเกนลดลง

ธนาคารพาณชยใหกยมลดลง

ปรมาณเงนในระบบลดลง

เพม R ขนเปน 25%

2. การควบคมทางคณภาพหรอโดยวธเลอกสรร (Qualitative or selective credit control)

เปนการควบคมชนดของเครดต ซงใชในกรณทธนาคารกลางจาเปนตองจากดเฉพาะเครดตบางชนดเทานน โดยชนดของเครดตทธนาคารกลางมกจะเลอกควบคม ไดแก

ก) การควบคมเครดตเพอการซอหลกทรพย โดยการกาหนดอตราตาสดของราคาหลกทรพยทผซอตองชาระเปนเงนสด (Margin requirement) นนคอ หากธนาคารกลางตองการจากดเครดตเพอการซอขายหลกทรพยกจะกาหนด margin requirement ใหสง

Margin = 40%

ชาระเงนสด 40% ของราคาหลกทรพยทเหลอ 60% กจากบรษทนายหนาโดยเอาหลกทรพยนนคาประกน

โดยการกาหนด Margin Requirement ธ.กลางกาหนดใหตลาดหลกทรพยลด Margin

ซอหนเพมขน

กเงนเพมขน

ปรมาณเงนเพมขน

: ธนาคารกลางตองการเพมปรมาณเงน

ข) การควบคมเครดตเพอการอปโภคบรโภค โดยถาธนาคารกลางตองการจากดเครดตเพอการอปโภคบรโภคกจะกาหนดเงนดาวนหรอจานวนเงนตาสดทตองชาระครงแรก (Minimum down payment) ใหสง และกาหนดระยะ เวลาการ ส งส ดของการ ผอน ชาระ (Maximum periods of payment) ใหสน

ค) การควบคมเครดตเพอการซอบานและทดน นนคอ เมอธนาคารกลางตองการจากดเครดตเพอการซอบานและทดนกจะทาเชนเดยวกบการจากดเครดตเพอการอปโภคและบรโภค

ลดเงนดาวน เพมจานวนงวดในการผอน(ใชเงนนอยลงในการผอนแตละงวด)+

ซอสนคาเพมขน

การกยมเพมขน

ปรมาณเงนเพมขน

: ธนาคารกลางตองการเพมปรมาณเงน

3. การชกชวนธนาคารพาณชยใหปฏบตตาม (Moral suasion) ซงจะไดผลมากนอยเพยงใดขนอยกบ

• จานวนธนาคารพาณชยทมอยในขณะนน

• ความเตมใจของธนาคารพาณชยทจะปฏบตตาม

• ความเคารพนบถอในตวผวาการธนาคารกลาง

• การตดตามผลอยางจรงจงของเจาหนาททางการเงน

เศรษฐกจขยายตวมาก เศรษฐกจตกตามากนโยบายการเงน

: ลดปรมาณเงน: แบบเขมงวด

นโยบายการเงน: เพมปรมาณเงน: แบบผอนคลาย

เชงปรมาณ เชงปรมาณ1. ธ.กลางขายหลกทรพย 1. ธ.กลางรบซอหลกทรพย2. เพมอตราเงนสดสารอง

ตามกฏหมาย2. ลดอตราเงนสดสารอง

ตามกฏหมาย3. เพมอตรารบชวงซอลด 3. ลดอตรารบชวงซอลด4. เพมอตราดอกเบยมาตรฐาน 4. ลดอตราดอกเบยมาตรฐาน

เชงคณภาพ เชงคณภาพ1. เพมเงนดาวน + ลดปผอน 1. ลดเงนดาวน + เพมปผอน2. เพม Margin 2. ลด Margin

นโยบายการเงนของไทยโดยสงเขปนโยบายการเงนของไทยแบงไดเปน 3 ชวง คอ

1) การผกคาเงนบาทกบคาเงนสกลอนหรอตะกราเงน (Pegged Exchange Rate) [ชวงหลงสงครามโลกครงท 2 –มถนายน 2540]

โดยนโยบายนเรมใชตงแตหลงสงครามโลกครงท 2 เปนตนมา โดยชวงแรกใชวธผกคาเงนบาทไวกบเงนตราสกลอนหรอทองคา และเปลยนเปนใชระบบผกคาเงนบาทไวกบตะกราเงนในชวงพฤศจกายน 2527 - มถนายน 2540 สาหรบการดาเนนนโยบายการเงนในชวงน มงเนนใหปจจยภายในประเทศสอดคลองกบการกาหนดคาเงนภายใตระบบดงกลาวเปนสาคญ

2 ) การก าหนดเ ปาหมายทางการเ งน (Monetary Targeting) [กรกฎาคม 2540 – พฤษภาคม 2543]

เปนการกาหนดเปาหมายทางการเงนองกบกรอบการจดทาโปรแกรมกบกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) เพอใหเกดความสอดคลองระหวางนโยบายการเงน นโยบายการคลง และเมดเงนจากภาคตางประเทศ หรอดลการชาระเงน และใหไดภาพการขยายตวทางเศรษฐกจและระดบราคาตามทกาหนดไว ซงจากการประเมนภาพเศรษฐกจดงกลาว ธปท. สามารถกาหนดเปาหมายฐานเงนรายไตรมาสและรายวน เพอใชเปนหลกในการบรหารสภาพคลองรายวน เพอปรบสภาพคลองและอตราดอกเบยในระบบการเงนไมใหเคลอนไหวเปลยนแปลงอยางผนผวนจนเกนไป

3) การกาหนดเปาหมายเงนเฟอ (Inflation Targeting) [23 พฤษภาคม 2543 – ปจจบน]

โดยธปท . ไดกาหนดใหอตราดอกเบยตลาดซอคนพนธบตรระยะ 14 วน เปนอตราดอกเบยนโยบาย (Key Policy Rate) ซงคณะกรรมการนโยบายการเงนจะสงสญญาณทางการเงนผานอตราดอกเบยดงกลาว โดยมวตถประสงคหลกในการรกษาเสถยรภาพดานราคา และเพอใหอตราเงนเฟอเปนไปตามเปาหมายทกาหนดไว

การคลงและนโยบายการคลง

ความหมายและวตถประสงคของนโยบายการคลง

นโยบายการคลง (Fiscal Policy)

คอ นโยบายเกยวกบการใชรายไดและรายจายของ

รฐบาล เปนเครองมอสาคญในการกาหนดเปาหมายและการ

ดาเนนงานเพอใหบรรลเปาหมายทางเศรษฐกจ คอ รกษา

เสถยรภาพทางเศรษฐกจใหอยในสภาวะทเหมาะสม รวมทงให

มผลตอการเรงรดความเจรญทางเศรษฐกจและระดบการจาง

งานของประเทศ และสงเสรมใหมการกระจายรายไดใหเปน

ธรรมยงขน

1 2

200

วตถประสงคของนโยบายการคลง

การจดสรรทรพยากร (Resource Allocation) ของชาตใหมประสทธภาพ

การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

เสถยรภาพของระบบเศรษฐกจ

การกระจายรายไดทเปนธรรม

เครองมอของนโยบายการคลง

เครองมอของนโยบายการคลง ไดแก งบประมาณแผนดน

งบประมาณแผนดน งบประมาณการรายรบรายจายของรฐบาลในรอบ 1 ป

ปงบประมาณ เรมตน จากวนท 1 ตลาคม และสนสดลงในวนท 30 กนยายนของปถดไป

งบประมาณป 2557 เรมตนตงแต วนท 1 ตลาคม 2556 และสนสดในวนท 30 กนยายน 2557

ประเภทของงบประมาณแผนดนงบประมาณสมดล (Balance Budget) งบประมาณทเปนรายไดของรฐรวมกนแลวเทากบรายจาย

ของรฐพอด

งบประมาณไมสมดล (Unbalance Budget) งบประมาณทเปนรายไดของรฐรวมกนแลวไมเทากบ

รายจายของรฐ ซงแบงออกเปนอก 2 ประเภทดงน

• งบประมาณขาดดล (Deficit Budget)

• งบประมาณเกนดล (Surplus Budget)สวนประกอบของงบประมาณแผนดน ไดแก

รายจายของรฐบาล รายรบของรฐบาล และหนสาธารณะ

1. รายจายของรฐบาล (Government expenditure)

(ก) การจาแนกรายจายของรฐบาลออกเปนงบลงทน (Capital expenditure) หรอรายจายในการลงทน (Investment expenditure) และงบประจา (Current expenditure) หรอรายจายในการบรโภค (Consumption expenditure)

สวนประกอบของงบประมาณแผนดน

จาแนกตามลกษณะเศรษฐกจไดเปน 2 วธยอย คอ

(ข) การจาแนกรายจายของรฐบาลออกเปนรายจายในการซอสนคาและบรการ และรายจายเงนโอน

โดยรายจายเงนโอนนเปนรายจายทรฐบาลจายใหแกบคคลหรอหนวยงานโดยไมมผลตอการสรางผลผลต แตเปนเพยงการโอนอานาจซอจากภาครฐบาลไปสภาคเอกชนเทานน ซงแบงยอยไดเปน 2 สวนคอ รายจายเงนโอนทไมมผลตางตอบแทน ไดแก เงน

บาเหนจ บานาญ เงนชดเชยการวางงาน เปนตน รายจายในการซอทรพยสน เชน การซอสงกอสรางเกา

การจายเวนคนทดน เปนตน

2. รายไดของรฐบาล (Government revenue) แบงเปน

(ก) รายไดจากภาษอากร (Tax revenue) เชน ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ภาษเงนไดนตบคคล ภาษศลกากร และภาษสรรพสามต เปนตน

(ข) รายไดทมใชภาษอากร (Non-tax revenue) ไดแก รายไดจากรฐพาณชย รายไดจากการขายหลกทรพย อสงหารมทรพยและคาธรรมเนยมประเภทตาง ๆ

นยามของภาษ

ภาษ คอ สงทรฐบาลบงคบจดเกบจากประชาชน และนามาใชเพอประโยชนของสวนรวม โดยไมมสงตอบแทนโดยเฉพาะแกผเสยภาษการจาแนกประเภทของภาษ

(1) ภาษทางตรง (Direct tax) คอ ภาษทผเสยภาษเปนผแบกรบภาระของภาษนนทงหมด หรอสวนใหญไมสามารถผลกภาระภาษไปยงผอนได โดยมกเกบจากฐานรายไดและทรพยสน

(2) ภาษทางออม (Indirect tax) คอ ภาษทผเสยภาษเปนผแบกรบภาระของภาษเพยงบางสวน หรออาจผลกภาระภาษทงหมดหรอสวนใหญไปยงผอนได โดยมกเกบจากฐานการใชจายหรอการซอขาย

1. อตรากาวหนา (Progressive rate) เปนอตราทเกบสงขนเรอย ๆ เมอฐานภาษขยายใหญขน เชน ภาษเงนได

คอ อตราภาษสวนเพม (Marginal tax rate) มคามากกวาอตราภาษเฉลย (Average tax rate) เมอฐานภาษใหญขน

2. อตราคงท (Proportional rate) เปนอตราทเกบคงทไมวาฐานภาษจะเปนอยางไร เชน ภาษมลคาเพม

คอ อตราภาษสวนเพมมคาเทากบอตราภาษเฉลย ไมวาฐานภาษจะใหญขนหรอลดลง

3. อตราถอยหลง (Regressive rate) เปนอตราทเกบลดลงเรอย ๆ เมอฐานภาษขยายใหญขน เชนภาษทดนบาง

ประเภท

คอ อตราภาษสวนเพมมคานอยกวาอตราภาษเฉลย เมอฐานภาษใหญขน

โครงสรางอตราภาษ แบงไดเปน 3 แบบ คอตวอยางโครงสรางอตราภาษ

โครงสรางอตราภาษ

ฐานภาษ(Y)

อตราภาษ

จานวนภาษ(T)

อตราภาษเฉลย(T/Y)

อตราภาษสวนเพม

(∆T/∆Y)อตราภาษ

แบบกาวหนา

1,0002,0003,000

71015

70200450

0.070.100.15

-0.130.25

อตราภาษแบบคงท

1,0002,0003,000

777

70140210

0.070.070.07

-0.070.07

อตราภาษแบบ

ถดถอย

1,0002,0003,000

15107

150200210

0.150.100.07

-0.050.01

3. หนสาธารณะ เงนทรฐบาลจดหา เมอรายไดนอยกวารายจาย

เงนก เกดขนเมอรฐบาลมรายไดไมเพยงตอรายจายมหลกการแบงประเภท เชน แบงประเภทตามระยะเวลาทก

• ระยะสน• ระยะปานกลาง• ระยะยาว

แบงประเภทตามทมาของเงนก• หนภายในประเทศ• หนภายนอกประเทศ

หนสาธารณะ (ข) การกอหนตางประเทศ

เพอเพมการลงทนทางดานอตสาหกรรมและโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ

เพอชาระคาสนคาทนและเทคโนโลยทนาเขามาจากตางประเทศ

วตถประสงคของการกอหนสาธารณะ(ก) การกอหนภายในประเทศ เพอชดเชยงบประมาณขาดดลชวคราว

เพอใชในการลงทนตามโครงการพฒนาเศรษฐกจ เพอสรางเสถยรภาพของระบบเศรษฐกจ

ผลกระทบของการกอหนสาธารณะ

(ก) การกอหนภายในประเทศ กอใหเกดผลกระทบทางเศรษฐกจหลายประการ โดยอาจแยกไดเปน

1. ผลกระทบทางเศรษฐกจโดยทวไป ไดแก

ผลกระทบตอการจดสรรทรพยากร

ผลกระทบตอตลาดเงนและการลงทน ผลกระทบตองบประมาณรายจายของรฐบาล ผลกระทบตอการกระจายรายได ผลกระทบตออปสงครวมและภาวะดลการคา

2. ผลกระทบตอปรมาณเงนและสนเชอของกเงนจากแหลงตาง ๆ

การกเงนจากธนาคารกลางและการใชเงนคงคลง

การกเงนจากธนาคารพาณชย

การกเงนจากสถาบนการเงนอนและประชาชน

(ข) การกอหนตางประเทศ จะสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ ดงน

ผลกระทบตอการใชทรพยากร ผลกระทบตองบประมาณรายจายของรฐบาล ผลกระทบตอดลการชาระเงน

ประเภทของนโยบายการคลง

1. นโยบายการคลงจาแนกตามลกษณะงาน แบงเปน

(ก ) นโยบายการค ล งแบบอ ต โนม ต (Non-discretionary fiscal policy or built-in-stabilizer)

เปนนโยบายการคลงทสามารถปรบตวเพอใหเกดเสถยรภาพหรอลดความผนผวนในระบบเศรษฐกจไดโดยอตโนมต โดยรฐบาลไมตองดาเนนการใด ๆ

เครองมอของนโยบายการคลงแบบอตโนมต ไดแก ภาษเงนไดและรายจายเงนโอนของรฐบาล

นโยบายการคลงสามารถแยกไดเปน 2 แบบ คอ

(ข) นโยบายการคลงแบบตงใจ (Discretionary fiscal policy)

ในกรณทเศรษฐกจเกดภาวะผนผวนเปนเวลานาน นโยบายการคลงแบบอตโนมต มกจะมประสทธภาพตาดงนนรฐบาลจงตองใชนโยบายการคลงแบบตงใจ

เครองมอของนโยบายการคลงแบบตงใจ ไดแก การเปลยนแปลงชนดของภาษ อตราภาษ และการเปลยนแปลงระดบการใชจายของรฐบาล

นโยบายการคลงจาแนกตามลกษณะงาน (ตอ)

(ข) นโยบายการคลงแบบหดตว (Contractionaryfiscal policy)

คอ นโยบายการคลงทลดงบประมาณรายจายและเพมภาษ หรอการจดทางบประมาณแบบเกนดล เพอใหระดบการใชจายมวลรวมลดลง

2. นโยบายการคลงจาแนกตามลกษณะปญหาเศรษฐกจทตองแกไข แบงเปน

(ก) นโยบายการคลงแบบขยายตว (Expansionary fiscal policy)

คอ นโยบายการคลงทเพมงบประมาณรายจายและลดภาษ เปนการใชงบประมาณแบบขาดดล เพอเพมระดบการใชจายมวลรวมของประเทศ

ประเภทของนโยบายการคลง

นโยบายการคลง

แบบขยายตว แบบหดตว

นโยบายการคลง

แบบตงใจ แบบอตโนมต

ดานรายได ดานรายจายภาษอตรากาวหนา

เงนชวยเหลอผวางงาน

GDP

GDP = C + I + G + (X - M)

ลกโปง GDP แฟบ(เศรษฐกจตกตา)

เปาลมเขาไปในลกโปง

ลกโปง GDP จะโตขน

ลกโปงสวยพอด

ลกโปง GDP ตงมาก(เศรษฐกจขยายตวมากเกนไป)

ปลอยลมออกจากลกโปง

ลกโปง GDP จะแฟบลง

ลกโปงสวยพอด

GDP = C + I + G + ( X - M )

ลกโปง GDP แฟบ เปาลมเขา

GDP = C + I + G + ( X - M )

ลกโปง GDP ตง ปลอยลมออก

เครองมอของนโยบายการคลงแบบอตโนมต(built-in-stabilizer)

เครองมอของนโยบายการคลงแบบอตโนมต ( built in stabilizer )

เครองมอทสามารถปรบตวเพอใหเกดเสถยรภาพหรอลดความผนผวนไดโดยอตโนมต

เครองมอทมผลทาใหรายไดจากภาษอากร และรายจายเปลยนแปลงไปเอง โดยรฐบาลไมตองดาเนนการใดๆ

มาตรการทสาคญ การจดเกบภาษในอตรากาวหนา การจายเงนชวยเหลอผวางงาน การจายเงนพยงราคาสนคา

เกษตรกรรม

การจดเกบภาษในอตรากาวหนา

รายได อตราภาษ (รอยละ)ตากวา 20,000 10

20,001 - 50,000 40

ถาเดมม รายได 30,000 บาท

เสยภาษ 2,000 + 4,000 = 6,000 บาท

รายไดสทธ 24,000 บาท

รายไดใหมเพมเปน รายได 50,000 บาท

เสยภาษ 2,000 + 12,000 = 14,000 บาท

รายไดสทธ 36,000 บาท

ลกโปง GDP ตงมาก (เศรษฐกจขยายตวมาก)

รายได C I Y

เพมจากเดม 12,000 บาท

เพมจากเดม 20,000 บาท

ไมเกบภาษ

เกบภาษ C I Yรายได

การจดเกบภาษในอตรากาวหนา

รายไดใหมลดลงเหลอรายได 20,000 บาท

เสยภาษ 2,000 บาท

รายไดสทธ 18,000 บาท

ลกโปง GDP แฟบ (เศรษฐกจตกตา)

รายได C I Y

ลดลงจากเดม 6,000 บาท

ลดลงจากเดม 10,000 บาท

ไมเกบภาษ

เกบภาษ รายได C I Y

เปรยบเทยบกรณทไมมการเกบภาษ และกรณมการเกบภาษอตรากาวหนา

ไมเกบภาษ รายไดเพมขนมาก

เกบภาษอตรากาวหนา รายไดสทธเพมขนจากชวงเศรษฐกจปกตไมมากนก (เพราะรายไดบางสวนถกหกภาษออกไป)

กรณเศรษฐกจขยายตวมากเกนไป

ไมเกบภาษ รายไดลดลงมาก

เกบภาษอตรากาวหนา รายไดสทธลดลงจากชวงเศรษฐกจปกตไมมากนก

กรณเศรษฐกจตกตา

การจายเงนชวยเหลอผวางงานลกโปง GDP ตงมาก (เศรษฐกจขยายตวมากเกนไป)วางงานนอย

ไมมการจายเงนชวงเหลอผวางงาน

รายได C I Y

มการจายเงนชวงเหลอผวางงาน

รายได C I Y

รฐจายเงนชวยเหลอผวางงานลดลง (G)

ลกโปง GDP แฟบ (เศรษฐกจตกตา)วางงานมาก

ไมมการจายเงนชวงเหลอผวางงาน

รายได C I Y

มการจายเงนชวงเหลอผวางงาน

รายได C I Y

รฐจายเงนชวยเหลอผวางงานเพมขน (G)

เครองมอของนโยบายการคลงแบบตงใจ(Discretionary fiscal policy)

เครองมอของนโยบายการคลงแบบตงใจ(Discretionary fiscal policy)

1. ทางดานรายได ก า ร เ ป ล ย น แปล ง ชน ด ข อ ง ภ า ษ ห ร อ ก า ร

เปลยนแปลงอตราภาษ

2. ทางดานรายจาย การเปลยนแปลงระดบการใชจายของรฐบาล

1.ทางดานรายได หรอการเปลยนแปลงอตราภาษ

ลกโปง GDP แฟบ

ลดอตราภาษ

ลดอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดา

รายไดสทธสวนบคคล (DI) เพมขน

รายจายเพอบรโภคสงขน (C) เพมขน

ลดอตราภาษเงนไดนตบคคล

รายไดกลมธรกจ เพมขน

รายจายเพอการลงทนสงขน (I) เพมขน

ลดภาษการคา ภาษมลคาเพม

ความตองการซอสนคา เพมขน

รายจายเพอการซอสนคาและบรการ เพมขน

GDP เพมขน

2. ทางดานรายจาย หรอการเปลยนแปลงปรมาณการใชจายของรฐบาล

การใชจายของรฐบาล G

*การใชจายของรฐบาลในทนจะรวมถงเงนโอนและเงนชวยเหลอ

นโยบายการคลงแบบขยายตว(Expansionary fiscal policy)

• ใชในกรณเศรษฐกจตกตา

• เครองมอ : เพมรายจาย และ ลดอตราภาษ

• งบประมาณรายได นอยกวา งบประมาณรายจาย

• การใชงบประมาณขาดดล

นโยบายการคลงแบบหดตวตว(Contractionary fiscal policy)

• ใชในกรณเศรษฐกจขยายตวมากเกนไป

• เครองมอ : ลดรายจาย และ เพมอตราภาษ

• งบประมาณรายได มากกวา งบประมาณรายจาย

• การใชงบประมาณเกนดล

237

เศรษฐกจตกตา เศรษฐกจขยายตวมาก

นโยบายการคลงแบบขยายตว นโยบายการคลงแบบหดตว

• เพมรายจาย• ลดรายได (เกบภาษเพม)

• ลดรายจาย• เพมรายได (เกบภาษลดลง)

งบประมาณแบบขาดดล งบประมาณแบบเกนดล

นโยบายการคลง

การคาและการเงนระหวางประเทศ

การคาระหวางประเทศคอ การแลกเปลยนสนคาและบรการระหวางประเทศ เ กดข น ได เ นองจากแตละประเทศมทรพยากรและปจจยการผลตทแตกตางกนทาใหมความสามารถในการผลตสนคาและบรการแตกตางกน

ประเทศตาง ๆ มทรพยากรธรรมชาตทแตกตางกน ทงทางดานปรมาณและคณภาพ

ประเทศตาง ๆ มเทคโนโลยทแตกตางกน

ความแตกตางดานตนทนทเกดจากการประหยดจากขนาด

สาเหตของการคาระหวางประเทศ

ขนาดการเปดประเทศทฤษฎความไดเปรยบโดยสมบรณ(Theory of Absolute Advantage)

Adam Smith

ประเทศใดทสามารถผลตสนคาชนดเดยวกนไดมากกวา ในขณะทใชปจจยการผลต (แรงงาน) จานวนเทากน จะผลตสนคานนสงออก

ทฤษฎการคาระหวางประเทศ

ผลตสนคาไดมากกวาเมอใชปจจยการผลตเทากน

ประเทศทผลตไดมากกวาเพราะมความชานาญมากกวา

ใชตนทนการผลตตากวา

ผลตสนคาชนดนนสงออก

ไทยชานาญในการผลต ขาวสหรฐชานาญในการผลต วทย

ผลผลตของแรงงาน 1 คน / 1 เดอนสนคา ไทย สหรฐขาว (ถง)

วทย (เครอง)5020

1080

ตวอยาง

ไทยและสหรฐตางผลตสนคาทง 2 ชนด โดยแบงแรงงานผลตอยางละครง จะได

สนคา ไทย สหรฐ รวมผลผลต

ขาว (ถง)วทย (เครอง)

2510

540

3050

แตถาไทยผลตขาวเพยงอยางเดยวและสหรฐผลตวทย เพยงอยาง เ ดยว แลวนามาแลกเป ลยนกน ผลผลตของโลกจะเพมขน

ผลผลตขาวเพมขน 50 – 30 = 20 ถง

ผลผลตวทยเพมขน 80 – 50 = 30 เครอง

จะทาใหผลผลตของโลกเพมขน

David Ricardo

แตละประเทศควรนาทรพยากรการผลตทมอยทงหมด มา

ผลตสนคาทตนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบมากทสด

แลวสงออกไปขายแลกกบสนคาทตนมความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบรองลงมา

ทฤษฎความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ(The Principle of Comparative Advantage)

ตวอยาง

สนคา ปจจยการผลต ผลผลตประเทศไทย ประเทศลาว

ขาวผา

แรงงาน 100 คนแรงงาน 100 คน

70 ลานเกวยน80 ลานเมตร

30 ลานเกวยน60 ลานเมตร

ตนทนคาเสยโอกาสในการผลต (โดยเปรยบเทยบ) ของขาวและผา

ประเทศ ขาว 1 ลานเกวยน ผา 1 ลานเมตร

ไทย

ลาว

ผา 1.14 ลานเมตร

ผา 2 ลานเมตร

ขาว 0.875 ลานเกวยน

ขาว 0.5 ลานเกวยน

Heckscher - Ohlin

ปจจยการผลตและทรพยากรของแตละประเทศทมอย

อยางมากมายนน จะทาใหประเทศนน ๆ สงออกสนคาท

ผลตดวยปจจยเหลานนเปนสาคญ และนาเขาสนคาทตน

ไมมปจจยทจะผลต

ทฤษฎสมยใหม (Modern Theory)

1. มการแบงงานกนทา

2. ใชทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนมากทสด

3. มการนาเขาสนคาทประเทศไมสามารถผลตได

4. เกดการถายทอดเทคโนโลยจากประเทศทพฒนาแลวไปสประเทศกาลงพฒนา

ผลดของการคาระหวางประเทศ

1. เกดการขาดดลการคาและขาดดลการชาระเงน

2. ประเทศผสงออกขาดแคลนสนคาเพอบรโภคภายในประเทศ หรอตองบรโภคสนคาทมราคาสงและคณภาพตา

3. ตองพงพาตางประเทศ

4. ปญหาดานอตราการคา (อตราการคา = ดชนราคาสนคาสงออก/ดชนราคาสนคานาเขา)

ผลเสยของการคาระหวางประเทศ

ดลการชาระเงน ระหวางประเทศ

ดลการชาระเงน (Balance of payment)

คอ บญชบนทกการทาธรกรรมทางเศรษฐกจ

(Economic transactions) ระหวางผพานกอาศย (Residents)

ของประเทศหนงกบผพานกอาศยทอยในประเทศอน ๆ ทว

โลกในชวงเวลาหนง (ปกตจะเปน 1 ป)

ดลการชาระเงนระหวางประเทศ

ผพานกอาศย (Residents) หมายถง บคคล หางราน องคกรธรกจ และหนวยงานตาง

ๆ ของรฐบาลทมภมลาเนาอยในประเทศนนอยางปกต (มระยะเวลาตงแต 1 ปขนไป)

ยกเวน หนวยเศรษฐกจตาง ๆ ทมาอาศยอยในประเทศใดเปน

การชวคราว เชน นกทองเทยว หนวยงานของรฐบาลตางประเทศ เชน สถานทต ฐาน

ทพทหาร สาขาของธรกจทมสานกงานใหญอยในตางประเทศ นกเรยนและคนไขทพานกอยในตางประเทศเกน 1 ป

ซงจะถอวาเปนผมถนฐานในประเทศเดมของตน ไมใชผมถนฐานในประเทศทตนเขาไปอาศย (ชวคราว)

เปนการดาเนนกจกรรมทางเศรษฐกจทกอใหเกดการโอน

อานาจความเปนเจาของสนคาบรการ และสนทรพยตาง ๆ ของผม

ถนฐานของประเทศหนง ไปยงผมถนฐานของอกประเทศหนง นน

คอ เกดสทธเรยกรองทางการเงน และหนสนทางการเงน

การทาธรกรรมทางเศรษฐกจ

ประเทศตองจายเงนใหกบตางประเทศ

รายจาย ( - )

ประเทศไดรบเงนจากตางประเทศ

รายรบ ( + )

1. บญชเดนสะพด (Current Account)

2. บญชทนและการเงน (Capital and financial

Account)

3. บญชทนสารองระหวางประเทศ (International

Reserve Account)

สวนประกอบและรายการตาง ๆ ในบญชดลการชาระเงนของไทย

แสดงรายรบ รายจายเงนตราตางประเทศทไมมขอผกผนตองใชคนในอนาคต แบงออกเปน 4 บญชยอย ไดแก

(ก) ดลการคา (Balance of trade)

(ข) ดลบรการ (Services Account)

(ค) บญชรายได (Income)

(ง ) บญช เ ง น โ อนและบ ร จ าค (Current Transfer)

1. บญชเดนสะพด (Current Account)

คอ บญชทแสดงผลตางระหวางมลคาสนคาสงออกและมลคาสนคานาเขาของประเทศ โดย

ถาผลตางสทธมคาเปนบวก

ถาผลตางสทธมคาเปนลบ

(ก) ดลการคา (Balance of trade)

รายรบจากการขายสนคาสงออก มากกวา รายจายในการสงสนคาเขา

“ดลการคาเกนดล (Trade Surplus)”

รายรบจากการขายสนคาสงออก นอยกวา รายจายในการสงสนคาเขา

“ดลการคาขาดดล (Trade Deficit)”

มลคาสนคาสงออก คานวณตามราคา f.o.b. (Free on board) f.o.b. หมายถง มลคาของสนคา ณ แหลงผลต

มลคาสนคานาเขา คานวณตามราคา c.i.f. (Cost Insurance and Freight)

c.i.f. หมายถง มลคาสนคาเมอถงมอผสงซอปลายทาง

c.i.f. = f.o.b. + คาระวางและคาประกนภยสนคา

(ข) บญชดลบรการ (Services Account)

คอ บญชทแสดงผลตางระหวางมลคาบรการสงออกและมลคาบรการนาเขา โดยท

ถาผลตางสทธมคาเปนบวก

ถาผลตางสทธมคาเปนลบ

มลคาบรการสงออก มากกวา มลคาบรการนาเขา

“ดลบรการเกนดล”

มลคาบรการสงออก นอยกวา มลคาบรการนาเขา“ดลบรการขาดดล”

ดลบรการประกอบดวย1. คาขนสง (Transportation)

• แบงเปน คาขนสงสนคา (freight) คาโดยสาร (passenger) และอน ๆ

2. การเดนทางระหวางประเทศ (Travel)• สวนใหญเปนคาใชจายเกยวกบการเดนทางทองเทยว

3. รายจายของรฐบาลทไมรวมอยในรายการอน ๆ (Government services)• นอกจากรายจายของรฐบาลในประเทศแลวยงมรายจายนอกประเทศ

อกดวย

4. บรการอน ๆ • คอ รายการอน ๆ ทอยนอกเหนอจากรายการขางตน เชน การสอสาร

การกอสราง ลขสทธ/สทธบตร และรายการเบดเตลดอน ๆ

ประกอบดวย

ผลตอบแทนการจางงาน ทงทเปนตวเงนและไมเปนตวเงน

รายไดจากการลงทน ทงทไดรบจากการลงทนโดยตรง การ

ลงทนในหลกทรพย และการลงทนอน ๆ

(ค) บญชรายได (Income Account) (ง) บญชเงนโอนและบรจาค (Current Transfer)

เงนโอน หมายถง เงนทผรบไดเปลา

ซงเปนธรกรรมทกอใหเกดการเปลยนแปลงสทธความเปนเจาของในทรพยสน ประกอบดวย

- เงนโอนเอกชน

- เงนโอนรฐบาล

2. บญชทนและการเงน (Capital and Financial Account)

แบงเปน 2 บญชยอย คอ

(ก) บญชทน (Capital Account) แสดงรายรบทเกดจาก ธรกรรมเคลอนยายเงนทน ทงในรปตวเงนและไมใชตว

เงน ไดแก การโอนยายเงนทนทเกดจากการซอขายสนทรพยถาวร การโอนสทธในทรพยสนถาวร และการยกเลกหนสนโดยเจาหน

การซอขายทรพยสนทไมกอใหเกดการผลต และไมใชทรพยสนทางการเงน เชน ทดน สทธบตร เครองหมายการคา

(ข) บญชการเงน (Financial Account)แสดงรายรบ รายจายทเกดจากธรกรรมทกอใหเกดการเปลยนแปลงในสนทรพยและหนสนทางการเงนระหวางประเทศ ประกอบดวย

(1) การลงทนโดยตรง (Direct investment)(2) การลงทนโดยออม (Indirect investment)

- การลงทนในหลกทรพย - การฝากเงนไวกบธนาคารพาณชยหรอบรษทเงนทน(3) การเคลอนยายเงนทนของรฐบาล(4) สทธสนเชอพเศษทประเทศไดรบจดสรรมา (Allocation of SDRs)

ประกอบดวย

ทองคาทเปนหลกทรพยเงนตรา (Monetary gold)

เงนตราตางประเทศบางสกลทไดรบการยอมรบ

หลกทรพยทมเงนตนและผลตอบแทนเปนเงนตราตางประเทศ

เงนฝากธนาคารพาณชย ซงตองชาระเงนตนและดอกเบยเปนเงนตราตางประเทศ

สทธถอนเงนจากกองทนการเงนระหวางประเทศ(SDR.)

3. บญชทนสารองระหวางประเทศ (International Reserve Account)

บญชนจะทาหนาทบนทกรายการเกยวกบการไหลเขาออกของทนสารองระหวางประเทศ เพอขจดจานวนแตกตางระหวางรายรบรายจายของบญชดลการชาระเงนใหเปนดลการชาระเงนทสมดล

500เงนฝากธนาคาร

500คาของขวญ

3,000คาอาหาร

5,000รวม

1,000คาของใช

5,000แมใหเงนมา

รายจาย( - )

รายรบ( + )รายการ

บญชรายรบรายจาย เดอนมกราคม

บญชเงนฝาก

5,000

เงนฝากเพมขน

- 500

รบ > จาย เงนเหลอ 500 ( + 500 )

500เงนฝากธนาคาร

1,000คาของขวญ

3,500คาอาหาร

5,000รวม

1,000คาของใช

5,000แมใหเงนมา

รายจาย( - )

รายรบ( + )รายการ

บญชรายรบรายจาย เดอนกมภาพนธ

บญชเงนฝาก

5,000

เงนฝากลดลง

+ 500

รบ < จาย เงนขาด 500 ( - 500 )

รายรบ มากกวา รายจาย

จาก 2 บญชแรก (บญชเดนสะพด + บญชทนและการเงน)

ดลการชาระเงนเกนดล

บญชทนสารองมคาตดลบ

ทนสารองระหวางประเทศเพมขน

รายรบ นอยกวา รายจาย

ดลการชาระเงนขาดดล

บญชทนสารองมคาเปนบวก

ทนสารองระหวางประเทศลดลง

1. เพมผลผลตภายในประเทศและสงเสรมการสงออก ปรบโครงสรางภาษอากรใหเออตอการผลตในประเทศ รฐตองใหความมนใจกบนกลงทนทงภายในและจาก

ตางประเทศ จดหาตลาดในตางประเทศ

2. ลดการนาเขาสนคาจากตางประเทศ รณรงคและปลกฝงใหคนไทยเปลยนคานยมหนมาใชสนคา และบรการทผลตในประเทศ

3. ทาใหดลบรการเกนดลมากขน4. การลดคาของเงน (Devaluation)

การแกปญหาการขาดดลบญชเดนสะพด

4. การลดคาของเงน (ตอ)

สงออกไดมากขน

ราคาสนคาสงออกในตลาดตางประเทศถกลง

ราคาสนคานาเขาตลาดในประเทศสงขน

นาเขาลดลง

การขาดดลลดลง หรอ อาจทาใหเกนดลได

การแกปญหาการขาดดลบญชเดนสะพด (ตอ)

การกาหนดอตราแลกเปลยนเงนตรา

ตางประเทศดลยภาพ

อตราแลกเปลยนเ งนตราตางประเทศ (Foreign

Exchange Rates) คอ จานวนของเงนตราของประเทศนนท

จะตองถกจายหรอเสยไปเพอแลกกบเงนตราตางประเทศสกล

ใดสกลหนงจานวน 1 หนวย

อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศจะถกกาหนดจาก

อปสงค และ อปทาน ของเงนตราตางประเทศ

อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

คอ ความตองการของบคคลในประเทศทมตอเงนตราตางประเทศเพอการดาเนนกจกรรมตาง ๆ

การซอสนคาและบรการจากตางประเทศ

การชาระเงนกจากตางประเทศ

คาใชจายในการเดนทางไปตางประเทศ

การสงเงนใหบตรหลานทศกษาตางประเทศ

การลงทนในตางประเทศ ฯลฯ

อปสงคตอเงนตราตางประเทศถาอตราแลกเปลยนเพมขน

ราคาเงนตราตางประเทศเพมขน

ความตองการเงนตราตางประเทศลดลง

ถาอตราแลกเปลยนลดลงราคาเงนตราตางประเทศลดลง

ความตองการเงนตราตางประเทศเพมขน

อปสงคตอเงนตราตางประเทศ (ตอ)

คอ ปรมาณของเงนตราตางประเทศทประเทศมอย จากการดาเนนกจกรรมตาง ๆ

การขายสนคาและบรการไปยงตางประเทศ

การกเงนจากตางประเทศ

การลงทนโดยตรงจากตางประเทศ

การทองเทยวจากตางประเทศ

แรงงานไทยสงเงนมาใหครอบครว

เงนบรจาค ฯลฯ

อปทานตอเงนตราตางประเทศถาอตราแลกเปลยนเพมขน

ราคาเงนตราตางประเทศเพมขน

ความตองการเงนตราตางประเทศเพมขน

ถาอตราแลกเปลยนลดลงราคาเงนตราตางประเทศลดลง

ความตองการเงนตราตางประเทศลดลง

อปทานตอเงนตราตางประเทศ (ตอ)

อตราแลกเปลยน(บาท/ดอลลาร)

ปรมาณเงนดอลลาร

อปทานตอเงนดอลลาร

อปสงคตอเงนดอลลาร

40

อปสงคตอเงนดอลลาร

45

พฒนาการของการกาหนดอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศของไทย

1. ระบบอตราแลกเปลยนคงทหรอตายตว (Fixed Exchange Rate) ระบบทองคาเงนไวกบเงนสกลเดยว (Single Peg System)

ระบบทผกคาเงนไวกบตะกราเงน (Multiple Peg System)

2. ระบบอตราแลกเปลยนเสร (Freely Fluctuating Exchange Rate) หรอระบบอตราแลกเปลยนลอยตว (Floating Exchange Rate)

ระบบอตราแลกเปลยนลอยตวเสร (Independent Float System) ระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบมการจดการ (Managed

Float System)

ระบบอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

เงนเฟอ เงนฝด และวฏจกรธรกจ

เงนเฟอ (Inflation) หมายถง ภาวะทระดบราคาสนคา

โดยทวไปในทองตลาดสงขนเรอย ๆ (ไมสนใจวาจะสงขนมากเพยงใด)

หรอสงขนอยางตอเนอง ทงนราคาสนคาบางชนดอาจเพมขน ในขณะท

ราคาสนคาบางชนดอาจลดลงกได แตถาโดยรวมแลวราคาสนคา

ทงหมดโดยเฉลยเพมขนเรอย ๆ กจะถอวาเกดภาวะเงนเฟอ

ระดบราคาโดยทวไป หมายถง ระดบราคาโดยเฉลยของสนคาและ

บรการประเภทตางๆ

เงนเฟอ

ระดบราคาสนคา สงขน (โดยทรายไดทเปนตวเงน

คงท)

รายไดทแทจรง ลดลง

อานาจซอ ลดลง

เงนเฟอ อานาจซอลดลง

การวดอตราเงนเฟอ

วดจากดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index: CPI)

CPI คอ ดชนทวดการเปลยนแปลงของราคาสนคาและบรการ

ประเภททผบรโภคโดยทวไป ซอมาบรโภคเปนประจาใน

ชวงเวลาหนงเมอเทยบกบปฐาน

ถา ป 2554 ม CPI เทากบ 127.8 และ ป 2555 ม CPI เทากบ 128.2 อตราการเปลยนแปลงของดชนราคาผบรโภค ป 2555 เทากบเทาใด เมอเทยบกบป 2554

ถา CPI ป 54 = 127.8 แลว CPI ป 55 เพมขน

ถา CPI ป 54 = 100 แลว CPI ป 55 เพมขน

อตราเงนเฟอ ป 2555

การคานวณอตราเงนเฟอ

อตราเงนเฟอปท n

CPIn - CPIn - 1=CPIn - 1

x 100

ดชนราคาผบรโภคป 2539 - 2546

-2546104.22545103.52544101.92543100.32542100.0254192.5254087.62539

อตราเงนเฟอCPIป

0.681.571.590.308.115.59-

-

ประเภทของเงนเฟอ

1. เงนเฟออยางออน (Mild inflation or Creeping inflation) คอ ภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปเพมขนอยางชา ๆ

(ประมาณปละ 1-5 เปอรเซนต)ผบรโภคไมรสกสนคามราคาแพงขนเทาไหรทาใหการบรโภคไมเปลยนแปลงทงทราคาสงขน เปนการกระตนการขยายการลงทน เพมการจางงานและระดบรายไดสงขน แสดงวาเศรษฐกจชวงนจะรงเรอง

2. เงนเฟออยางออน (Mild inflation or Creeping inflation) คอ ภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปเพมขนมากกวารอยละ

5 แตไมเกนรอยละ 20 ผบรโภครสกสนคามราคาแพงขน อานาจซอลดลง ประชาชนเดอดรอน

3. เงนเฟออยางรนแรง (Hyper inflation)คอ การทระดบราคาสนคาโดยทวไปเพมขนอยางรวดเรวและ

รนแรง สงเกนรอยละ 20 ผบรโภคไมกลาตดสนใจซอ เหตการณนมกเกดกบประเทศวกตหรอสงคราม เงนไมมคาในการใชแลกเปลยน จงหนมาใชระบบสงของแลกกบสงของ แทนการใชเงน

ประเภทของเงนเฟอ (ตอ)

สาเหตของเงนเฟอ

1. สาเหตจากดานอปสงคของสนคา (Demand – side Inflation)

2. สาเหตจากดานอปทานของสนคา (Supply - side Inflation)

3. สาเหตจากดานตางประเทศ

1. สาเหตจากดานอปสงคของสนคา (Demand-side inflation)

ก . เ ง น เฟ อจากแรงด ง ของอ ปสงค (Demand-pull

inflation)เปนภาวะทความตองการซอมวลรวม (AD) เพมขนอยาง

รวดเรวโดยผผลตไมสามารถขยายผลผลต (AS) ไดทนตามความตองการซอ ทาใหสนคาขาดแคลน ระดบราคาจงสงขนเรอยๆ จนเกดเงนเฟอ

P

Q

AS

AD1

P1AD2

P2

AD2

P2

Qf

เงนเฟอจากแรงดงของอปสงค

(1) ทฤษฎของนกเศรษฐศาสตรสานกคลาสสคMV = PQ

เมอ M = ปรมาณเงน (Money Supply)V = อตราการหมนเวยนของเงน (Velocity of money)P = ระดบราคาสนคาQ = ปรมาณสนคาทซอขายกนในตลาดในขณะใดขณะ

หนง

สาเหตททาใหอปสงครวมเพมขน สามารถอธบายไดดวย 2 ทฤษฎ คอ

รฐบาลดาเนนนโยบายงบประมาณขาดดล

รฐนาเงนคงคลงออกมาใช

ธนาคารกลางพมพธนบตรเพม

ธนาคารพาณชยขยายสนเชอเพม

ปรมาณเงนเพม ปรมาณเงนเพมขน

ใชจายเพอซอสนคาและบรการเพมขน

Aggregate Demand เพมขน

เกดภาวะเงนเฟอ

เคนสเชอวาสาเหตโดยตรงททาใหอปสงคมวลรวมเพมขนกคอ การทสวนประกอบของอปสงคนนเพมขน สวนการเพมขนของปรมาณเงนจะมผลกบระดบราคาโดยทางออมเทานน กลาวคอ เมอปรมาณเงนเพมขนจะมผลใหอตราดอกเบยลดลง ซงจะทาใหการลงทนเพมขน อปสงคมวลรวมเพมขน และทาใหราคาสนคาเพมขนในทสด

(2) ทฤษฎของเคนส (เกยวกบระดบราคา)

Aggregate Demand = C + I + G + (X – M)

เกดภาวะเงนเฟอ

ข. เงนเฟอจากการทโครงสรางของอปสงคเปลยนแปลง(Bottleneck or Structural inflation)

เงนเฟอชนดนเกดจากการทโครงสรางของอปสงคมวลรวมเปลยนแปลงอยางรวดเรวมากเกนไป จนปจจยการผลตไมสามารถปรบตวไดทน เชน ในภาวะสงคราม ภาวะทเกดภยธรรมชาต หรอการทอปสงคสาหรบสนคาบางอยางเพมขนอยางมาก

2. สาเหตจากดานอปทานของสนคา (Supply-side inflation)

เงนเฟอชนดนเกดจากแรงดนของตนทน (Cost-push inflation) หรอการทตนทนในการผลตสนคาเพมขนนนเอง ซงจะสงผลใหอปทานของสนคาและบรการ (ปรมาณสนคาและบรการในทองตลาด) ลดลง

P

Q

AS

AD

P1P2P3

AS1

AS2

AS3

(1) คาจางเพมขน (Wage-push inflation) เกดจากการเพมขนของคาจางโดยทอปสงคของแรงงานไมไดมมากกวาอปทานของแรงงานในขณะนน (Excess demand for labor)

(2) การเพมขนของราคาปจจยการผลต

(3) กาไรเพมขน (Profit-push inflation) เกดขนจากการทผประกอบการหรอผบรหารเรยกรองคาตอบแทนหรอเงนปนผลเพมขน ทาใหผผลตตองบวกกาไรทตองการเขาไปในตนทนการผลต ทาใหตนทนการผลตสงขน(mark-up inflation)

สาเหตททาใหตนทนการผลตสงขน

(1) คาจางเพมขน (Wage-push inflation)

แรงงาน

สนคาชนดหนง

กาหนดราคาโดยอปสงคและอปทาน

ระดบราคา (คาจาง) ทดลยภาพ

ถามการปรบคาจางแรงงานขนตาเพมขนในขณะทประสทธภาพของแรงงานคงเดม

อปสงคตอแรงงานคงเดม

ตนทนเพมขน

ลดปรมาณการผลตลดการจางงาน

ไมลดการจางงานแตปรบราคาเพมขน

P เพมขน

ราคานามนหรอราคาวตถดบเพมขน

ตนทนการผลตเพมขน

Supply ลด

ราคาเพมขน

(2) การเพมขนของราคาปจจยการผลต

ผผลตตองการกาไรสงกวาเดม

ตงราคาสนคาใหสงขน

เงนเฟอ

(3) กาไรเพมขน (Profit-push inflation)

เงนเฟอทเกดขนเนองจากมการเปลยนแปลงของอปสงคและอปทานมวลรวมพรอมกนAggregate Demand Aggregate Supply

มการลงทนเพมขน (I )รฐลงทนขนพนฐานมากขน (G )

AD เพม

โอเปคลดการผลตนามน

ราคานามนสงขน

ตนทนการผลตสงขน

AS ลดP

คอ เมอราคาสนคาในตางประเทศสงขน กอาจจะทาใหสนคา

ในประเทศมราคาสงขนดวย ซงอาจจะมสาเหตมาจากทงทางดานอป

สงคและอปทาน

3. สาเหตจากดานตางประเทศ

กรณมการคากบตางประเทศ (ตอ)ประเทศไทยมสนคาออกทสาคญคอ ขาว

ราคาขาวในตลาดโลกสงขน

ผคาขาวไดรายไดเพมขน

ใชจายเพมขน (สนคาทวไป)

AD เพม

ราคาสนคาโดยทวไปในประเทศสงขน

C

ประเทศ ก. ซอสนคาจากประเทศ ข.

ถาประเทศ ข. เกดเงนเฟอ

ราคาสนคาสงออกสงขน

ประเทศ ก. : ราคาสนคานาเขาจาก ข. สงขน

คาครองชพสงขน เรยกรองคาจางเพมขน

ตนทนเพมขน

ราคาสนคาใน ก. เพมขน

ภาวะเงนเฟอ

กรณมการคากบตางประเทศ (ตอ)

กรณตองนาเขาสนคาทนจากตางประเทศ

ถาราคาสนคาทนสงขน

ตนทนการผลตสงขน

ระดบราคาสนคาสงขน

AS ลด

กรณมการคากบตางประเทศ (ตอ)

• เมอเกดเงนเฟอขนไมวาจะดวยสาเหตใดกตาม อปสงครวมในประเทศจะสงขน ดงนน การแกไขปญหาเงนเฟอ จะตองทาโดยการพยายามลดอปสงคมวลรวม ( ลดการใชจายเพอซอสนคาและบรการใหนอยลง ) หรอเพมอปทานมวลรวม

• การแกปญหาเงนเฟอ อาจแบงไดเปน 3 ประเภทหลก ๆ คอ1. การแกปญหาเงนเฟอทางดานอปสงค2. การแกปญหาเงนเฟอทางดานตนทน3. มาตรการอนๆ

การแกปญหาเงนเฟอ

: ใชนโยบายการเงนหรอนโยบายการคลง

นโยบายการเงน นโยบายการเงนแบบเขมงวด

นโยบายการคลง นโยบายการคลงแบบหดตว

1. การแกปญหาเงนเฟอทางดานอปสงค

ลดอปสงคมวลรวมหรอลดการใชจายรวมของประเทศโดยใชนโยบายการเงนหรอนโยบายการคลง

– นโยบายทางการเงนตองใชแบบแบบหดตวคอลดปรมาณเงนโดยการออกพนธบตร เพอชกจงใหประชาชนหนมาสนใจออมเงนมากกวาทจะใชจายเงน

– กาหนดนโยบายเรองอตราดอกเบยเงนฝากและอตราดอกเบยเงนก โดยขอความรวมมอไปยงธนาคารพาณชย

– กาหนดอตรา เงนสารองตามกฏหมายใหมากขนทาใหธนาคารพาณชยสารองเงนมากขนเงนทจะสามารถปลอยกมจานวนนอยลง ซงจะทาใหการกเงนของภาคธรกจทจะนามาขยายกจการทาไดยากขน และขายพนธบตรรฐบาลมากและซอพนธบตรรฐบาลคนนอย เพอลดปรมาณการใชเงน

: นโยบายการเงน

– การใชมาตรการทางดานภาษ โดยการเกบภาษมากขนจะทาใหการจบจายใชสอยลดนอยลง

– รฐบาลจะตองลดคาใชจายลง เชน งดสรางสงสาธารณปโภค งดสรางงานทจะกอใหเกดการจางงาน

– รวมทงจดทางบประมาณแบบเกนดลคอเกบภาษใหมากแตรฐจายเงนนอยลง ซงเรยกวานโยบายการคลงแบบหดตว

: นโยบายการคลง

กระตนใหเกดการออม

ควบคมราคาสนคาและตนทนการผลต

ปรบปรงประสทธภาพในการผลต เพอเพมอปทานมวลรวมใหทนกบการเพมขนของอปสงคมวลรวม

คดคนวทยาการใหม

ฝกอบรมเพมทกษะแกแรงงาน

2. การแกปญหาเงนเฟอดานตนทนการเพมอปทานมวลรวม

: มาตรการในระยะยาว

ควบคมราคาสนคา โดยกาหนดราคาขายในทองตลาดของสนคาทสาคญบางชนดทจาเปนตอการครองชพ

มการลงโทษผกกตนสนคา

ควบคมสหภาพแรงงานไมใหเรยกรองคาแรงสงกวาผลตภาพของแรงงาน

3. มาตรการอน ๆ

คอ ภาวะทระดบราคาโดยทวไปของสนคาและบรการลดลงเรอยๆ อยางตอเนอง

• ดวยเงนหรอรายรบจานวนเทาเดมจะทาใหผบรโภคซอสนคาและบรการไดมากขน ทาใหผบรโภคมอานาจซอเพมขน

• อปสงคมวลรวมของระบบเศรษฐกจมนอยกวาปรมาณสนคาทนาออกขาย

เงนฝด

ระดบราคาสนคา ลดลง (โดยทรายไดทเปนตวเงน

คงท)

รายไดทแทจรง เพมขน

อานาจซอ เพมขน

เงนฝด อานาจซอเพมขน อปสงคมวลรวมของระบบเศรษฐกจมนอยกวาปรมาณสนคาทนาออกขาย

ผผลตตองลดราคาลงเรอยๆ

ลดปรมาณการผลตและการจางงาน

เกดการวางงาน

การวางงานคอ สภาวะของตลาดแรงงานทอปทานของแรงงานมากกวา

อปสงคของแรงงาน ทาใหประชากรในวยทางานจานวนหนงไมมงาน

ทาทง ๆ ทตองการทางาน ณ ระดบอตราคาจางในตลาด

ประเภทของการวางงาน

การวางงานโดยเปดเผย (Open Unemployment)

การวางงานแอบแฝง (Disguised Unemployment)

1. การวางงานชวคราว (Frictional unemployment)

2. การวางงานตามฤดกาล (Seasonal unemployment)

3. การวางงานเนองจากโครงสรางของระบบเศรษฐกจ (Structural unemployment)

4. การวางงานเนองจากวฎจกรธรกจ (Cyclical unemployment)

การวางงานโดยเปดเผย (Open Unemployment)

วฏจกรธรกจ (Business cycles) 1. ระยะเศรษฐกจรงเรอง (Prosperous period)2. ระยะเศรษฐกจหดตว (recession period)3. ระยะเศรษฐกจตกตา (depression period)4. ระยะเศรษฐกจฟนตว (recovery period)

Y

time

รงเรอง

หดตว

ตกตา

ฟนตว

รงเรอง

หดตว

I P วางงานตา

I วางงานลดลง

I P วางงานสง

I วางงานสงขน ตกตา

ฟนตว

1. ทฤษฎทเนนสาเหตภายนอก (External factors) เชน สงคราม ความไมสงบทางการเมอง การคนพบสงประดษฐใหมทใหประโยชนเชงพาณชย

2. ทฤษฎทเนนสาเหตภายใน (Internal factors) คอ เชอวากลไกภายในระบบเศรษฐกจเอง สรางทงปจจยดน และปจจยดงตามภาวะเศรษฐกจทเปลยนแปลงในแตละชวง

ทฤษฏวฏจกรธรกจ

• การวางงานทมองไมเหนวามการวางงานเกดขน

• บคคลนนยงคงทางานอยแตตองทางานตากวาระดบความร

ความสามารถ

การวางงานแอบแฝง (Disguised Unemployment)

ป 47 : ทง 7 คน ทานาในทดน 1 ไร ไดขาว 60 ถง

ครอบครวชาวนา มสมาชก 7 คน

ป 48 : ลก 2 คนไปทางานกรงเทพฯ

ป 48 : 5 คน ทานาในทดน 1 ไร ไดขาว 60 ถง

แสดงวา ป 47 มแรงงานแอบแฝง 2 คน

การแกปญหาการวางงาน

นโยบายการเงนหรอนโยบายการคลง

นโยบายการเงน นโยบายการเงนแบบผอนคลาย

นโยบายการคลง นโยบายการคลงแบบขยายตว

เพมอปสงครวมหรอการใชจายมวลรวม

ควบคมอตราการเพมของประชากร

นโยบายประชากร