86

proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ
Page 2: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

ขอมลทางบรรณานกรมของหอสมดแหงชาต วรวรรณ ชายไพฑรย. บก., 2554. เวทวชาการเพอมาบตาพด: ทศทาง ผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน. นนทบร: สถาบนสงแวดลอมไทย. 84 หนา.

ชอหนงสอ เวทวชาการเพอมาบตาพด: ทศทางผงเมองรวม

มาบตาพดและพนทกนชน ISBN 978-974-8479-63-7

ทปรกษา ดร. สมฤด นโครวฒนยงยง

บรรณาธการ วรวรรณ ชายไพฑรย

กองบรรณาธการ วรากร นอยพนธ

จดพมพโดย สถาบนสงแวดลอมไทย 16/151 เมองทองธาน ถนนบอนดสตรท ต. บางพด อ. ปากเกรด จ. นนทบร 11120 โทรศพท 02-5033333 ตอ 503, 529

โทรสาร 02-5044826-8 อเมล : [email protected]

สนบสนนการจดงานและการพมพ Swedish Environmental Secretariat for Asia (SENSA)

พมพครงท 1 กนยายน 2554 จานวน 500 เลม

ออกแบบปก และรปเลม วรวรรณ ชายไพฑรย

พมพท ส เจรญการพมพ โทรศพท 02-913-2080

หนงสอเลมนใชหมกพมพจากวสดธรรมชาต

Page 3: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ครงท 3 ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

Knowledge Forum for Map Ta Phut 3: Urban Planning and Buffer

วรวรรณ ชายไพฑรย บรรณาธการ

Vorawan Chaipaitoon Editor

สถาบนสงแวดลอมไทย

Thailand Environment Institute (TEI)

นนทบร

Nonthaburi, Thailand 2011

Page 4: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ
Page 5: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

3

คานา

ปญหาความขดแยงในพนทมาบตาพด ไมใชปญหาของคนมาบตาพดเทานน แตเปนปญหาของสงคมไทยโดยรวม ประเทศไทยมนกวชาการหลากหลายสาขา แตยงมปญหาชองวางระหวางนกวชาการกบประชาชน ‘มาบตาพด’ ไดสะทอนใหเหนประการหนงวาชาวบานขาดความรทจะรบมอกบสงทกาลงเกดขน ชมชนไมสามารถเขาถง-เขาใจขอมลขาวสารอยาง ทนการณ ชองวางของขอมลและความรระหวางภาคสวนตางๆ เปนปญหาทจดประกายใหเกดเครอขายวชาการเพอมาบตาพดขน โดยสถาบนสงแวดลอมไทยไดรบความรวมมอจากนกวชาการของหนวยงานตางๆ ทงจฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลยศลปากร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร สถาบนพระปกเกลา มลนธเพอการพฒนาทยงยน สานกงานศาลปกครอง กรมโยธาธการและผงเมอง สานกงานสาธารณสขจงหวดระยอง และสอมวลชน ในการจดตงเครอขายวชาการเพอมาบตาพด โดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางความรใหกบประชาชนในพนทมาบตาพด และลดชองวางดานขอมลขาวสารระหวางคนในภาคสวนตางๆ ทงน เพอสรางความเขาใจและลดความขดแยงในสงคม

เครอขายวชาการเพอมาบตาพด จงไดจด ‘เวทวชาการเพอ

มาบตาพด’ ขน โดยเชญผทรงคณวฒและนกวชาการจากสถาบน องคกรตางๆ รวมทงจากหนวยงานทรบผดชอบในเรองทเกยวของ มานาเสนอขอมลลาสดและประเดนหรอขอเสนอแนะใหประชาชนและภาคสวนตางๆ ในพนท มาบตาพดและพนทใกลเคยงไดทราบ และไดมโอกาสซกถาม แลกเปลยนความคดเหน

Page 6: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

4

นอกจากการจดทาเวทวชาการเพอมาบตาพดแลว ‘เครอขายวชาการเพอมาบตาพด’ ยงไดจดทาหนงสอบนทกขอมลและความรทนาเสนอในเวทดงกลาว เพอเผยแพรใหถงประชาชนไดกวางขวางยงขน โดยหนงสอเลมนเปนการบนทกเวทวชาการเพอมาบตาพด ครงท 3 เรองทศทางผงมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน โดยจดขนเมอวนท 23 มถนายน 2554 ทโรงแรมพ. เอม. วาย. บช รสอรท จงหวดระยอง

สถาบนสงแวดลอมไทย ขอขอบคณภาคนกวชาการจากหนวยงาน

ตางๆ และคณะทางานทกทานทชวยทาใหเวทวชาการเพอมาบตาพด ครงท 3 บรรลวตถประสงค สามารถเสรมสรางความรใหกบประชาชนในพนท มาบตาพด ขอขอบคณสานกงานเลขาธการสงแวดลอมแหงสวเดน ประจาภมภาคเอเชย (Swedish Environmental Secretariat for Asia หรอ SENSA) ทสนบสนนการจดเวทวชาการเพอมาบตาพด และการจดพมพเอกสารชดน และขอขอบคณทกทาน ทกองคกร ทไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน และขอเสนอแนะทเปนประโยชนแกมาบตาพดตอไป

ดร. สมฤด นโครวฒนยงยง ผอานวยการอาวโส สถาบนสงแวดลอมไทย

และผประสานงานเครอขายนกวชาการเพอมาบตาพด

Page 7: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

5

สารบญ

คานา 3กาหนดการ 61. รางผงเมองรวมมาบตาพดทเสนอโดยทองถน และความกาวหนาของการพจารณา โดย คณเจรญ ปาศร

รกษาการหวหนาฝายผงเมอง เทศบาลเมองมาบตาพด

9

2. ความเหนของกรมโยธาธการและผงเมอง และความเหนของคณะกรรมการผงเมอง ตอ การจดทาผงเมองรวมมาบตาพด โดย คณสมหมาย เอยมมงคลสกล

นกผงเมองชานาญการ สานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดระยอง

21

3. กฎหมายผงเมองและกฎหมายควบคมอาคารจะชวยกาหนดแนวกนชนอยางเปนรปธรรมทวประเทศไดอยางไร โดย คณวรพงษ บญญานสนธ

ผตรวจราชการกรม กรมโยธาธการและผงเมอง

45

4. คาถาม – คาตอบจากเวท 59ภาคผนวก 81

Page 8: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

6

กาหนดการเวทวชาการเพอมาบตาพดครงท 3/2554 “ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน”

จดโดย เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย สนบสนนโดย สานกงานเลขาธการสงแวดลอมแหงสวเดนประจาภมภาคเอเชย

(Swedish Environmental Secretariat for Asia, SENSA) วนพฤหสบดท 23 มถนายน 2554 เวลา 13:00 – 16:00

ณ หองแสงจนทร ชน 1 โรงแรมพ.เอม.วาย. บช รสอรท ระยอง จงหวดระยอง

13.00 - 13.30 ลงทะเบยน

13.30 - 13.40 ชแจงวตถประสงคการจดเวท โดย อาจารยชวทย สจฉายา อาจารยสถาบนอาศรมศลปและผแทน

เครอขายวชาการเพอมาบตาพด 13.40 - 14.10 1. รางผงเมองรวมมาบตาพดทเสนอโดยทองถน และความกาวหนาของ

การพจารณา โดย คณเจรญ ปาศร รกษาการหวหนาฝายผงเมอง

เทศบาลเมองมาบตาพด

14.10 – 14.40 2. ความเหนของกรมโยธาธการและผงเมองและความเหนของคณะกรรมการผงเมองตอการจดทาผงเมองรวมมาบตาพด

โดย คณสมหมาย เอยมมงคลสกล นกผงเมองชานาญการ สานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดระยอง

14.40 – 15.10 3. กฎหมายผงเมองและกฎหมายควบคมอาคารจะชวยกาหนดแนวกนชน อยางเปนรปธรรมทวประเทศไดอยางไร

โดย คณวรพงษ บญญานสนธ ผตรวจราชการกรม (อดตผอานวยการกองนตการ) กรมโยธาธการและผงเมอง

Page 9: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

7

15:10 – 15:45 ถาม-ตอบ และแลกเปลยนความคดเหน ดาเนนรายการ: โดย ผศ. ดร. มนสชา เพชรานนท อาจารยคณะสถาปตยกรรมศาสตร

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง และเครอขายนกวชาการเพอมาบตาพด

Page 10: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ
Page 11: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

9

รางผงเมองรวมมาบตาพดทเสนอโดยทองถน และความกาวหนาของการพจารณา

โดย เจรญ ปาศร รกษาการหวหนาฝายผงเมอง เทศบาลเมองมาบตาพด

สถานการณดาเนนการปจจบน

กฎกระทรวงผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน

จงหวดระยอง พ.ศ. 2546 ใชบงคบ 5 ป มการตออาย 2 ครง สนสดในวนท 11 พฤษภาคม 2553

• เทศบาลเมองมาบตาพด ไดแกไขปญหากฎกระทรวงผงเมอง

รวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง พ.ศ. 2546 หมดอาย โดยการออกเทศบญญตเทศบาลเมองมาบตาพด เรองกาหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลง ใชหรอเปลยนการใชอาคารบางชนดหรอบางประเภท ในทองทเขตเทศบาลเมองมาบตาพด อาเภอเมองระยอง จงหวดระยอง พ.ศ. 2553 ซงมผลใชบงคบตงแตวนท 4 พฤษภาคม 2553 และจะสนสดการใชบงคบเทศบญญตเทศบาลเมองมาบตาพด เมอกฎกระทรวงผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง (ปรบปรงครงท 3) มผลใชบงคบ

Page 12: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

10

• การวางและจดทาผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง (ปรบปรงครงท3) พ.ศ. ... เทศบาลเมองมาบตาพดไดวาจาง บรษท พสทธ เทคโนโลย จากด เปนทปรกษา ไดดาเนนการในขนตอนการจดทารางผงเมองรวม (ขนตอนท 2) ไดผานการพจารณาใหความเหนชอบจากคณะทปรกษาผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยองเมอวนท 9 ธนวาคม 2553 และไดเสนอรางผงเมองรวมตอกรมโยธาธการและผงเมองเพอดาเนนการในขนตอนท 3 ตอไปแลว กรมโยธาธการและผงเมอง ไดจดประชมคณะกรรมการพจารณาดานผงเมอง เพอพจารณารางผงเมอวนท 1 มนาคม 2554 ซงทประชมมมตใหนารางผงกลบไปวเคราะหสภาพพนทและหาขอมลเหตผลตางๆ ใหชดเจนตามคาแนะนาของคณะกรรมการฯ และนาเขาประชมหารอในคณะทางานเรงรดการดาเนนงานใหเปนไปตามมตคณะกรรมการพฒนาพนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออก (กพอ.) และมตคณะรฐมนตร กรณผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง ซงกรมโยธาธการและผงเมอง ไดจดประชมคณะทางานเรงรดการดาเนนงานใหเปนไปตามมตคณะกรรมการพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออก (กพอ.) และมตคณะรฐมนตร กรณผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยองเมอวนท 8 เมษายน 2554 เพอใหไดขอสรปเกยวกบการปรบปรงผงเมองรวมดงกลาว ขณะนเทศบาลเมองมาบตาพดใหบรษทฯ ทปรกษาดาเนนการปรบแกรางผง โดยการวเคราะหสภาพพนทและหาขอมลเหตผลตางๆ ตามคาแนะนาของคณะกรรมการพจารณาดานผงเมองและคณะทางานเรงรดฯ และจะจดสงรางผงใหกรมโยธาธการและผงเมองภายในเดอนมถนายน 2554 และคาดวาคณะกรรมการพจารณาดานผงเมองจะจดประชมพจารณารางผง ภายในเดอนกรกฎาคม 2554

Page 13: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

11

ปญหาและอปสรรค

กฎกระทรวงผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง ยงไมเคยมสญลกษณสและขอกาหนดการใชประโยชนทดนประเภทพนทแนวกนชน (Buffer Zone) เปนการเฉพาะ ซงการกาหนดเรองดงกลาวตองใชระยะเวลานานจงไมเหมาะในชวงทเรงจดทาผง การจดทาผงเมองรวมฯ เปนสวนหนงในมาตรการปองกนมลพษจากโรงงานอตสาหกรรม จงมการกาหนดระยะแนวกนชน ไวเปนมาตรฐานแลว จากขอเสนอเรองการจดการปญหาระยะหางระหวางอตสาหกรรมและชมชนในพนทมาบตาพดโดยคณะกรรมการแกไขปญหาการปฏบตตามมาตรา 67 วรรคสองของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ทงนระยะหางของแนวกนชนตามมาตรฐานอาจไมเหมาะสมกบสภาพพนท ทมการใชประโยชนทดนบางประเภทไปกอนแลว ระยะหางของแนวกนชน จงไมไดตามมาตรฐานทกาหนด ความปลอดภยของชมชนจงลดนอยลง

แนวกนชน (Buffer Zone) เปนพนทระยะหางระหวางยาน ซง

ประชาชนหรอผมสวนไดเสยตลอดจนภาครฐ (มตคณะรฐมนตรทเหนชอบตามมตคณะกรรมการพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออก) ตองการใหกาหนดในผงเมองรวมฯ เมอเทศบาลฯ ผดาเนนการวางและจดทาผงเมองรวมฯ ไดกาหนดในกฎกระทรวงผงเมองรวมฯ แลว จะมผลกระทบโดยตรงตอเจาของทดน หรอเจาของอสงหารมทรพยหรอผประกอบการในบรเวณดงกลาว ดงนนการสรางความเปนธรรมเพอลดปญหาความขดแยงจงควรพจารณาใหมการเยยวยา หากไมมมาตรการเยยวยาใหผทไดรบผลกระทบการจดทาผง

Page 14: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

12

เมองรวมฯ ทมแนวกนชนนอาจไมเปนทยอมรบได ซงการเยยวยานนอาจตองใชระยะเวลานาน เนองจากจะเกยวของกบงบประมาณและหรอกฎหมายอนๆ ท เกยวของ การแกไขปญหาเมองมาบตาพดกจะไมบรรลตามวตถประสงคและเปาหมาย และอาจมผลกระทบตอเนองเชอมโยงถงการพฒนาพนทบรเวณชายฝงทะเลภาคใต (land bridge / southern sea board) หรอการพฒนาพนทอนทมลกษณะเดยวกนกบมาบตาพด รปท 1 แผนผงท 6.8.11การใชประโยชนทดนตามทไดจาแนกประเภทใหใชบงคบผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชนจงหวดระยอง (ปรบปรงครงท 3)

Page 15: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

13

Page 16: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

14

รปท 2 แนวทางการปรบปรงผงเมองรวม

จากการเปรยบเทยบผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชนจงหวดระยอง พ.ศ. 2546 (ดานซาย) กบรางผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง (ปรบปรงครงท3) พ.ศ. ... (ดานขวา) จะเหนวาสงททาคอ

1. การแยกชมชนออกจากพนทอตสาหกรรม หวยโปง มาบชลด

หนองแฟบ ตากวนอาวประด ทาใหพนทสมวงหายไปมาก

2. ปรบลดพนทอตสาหกรรมกวารอยละ 40

Page 17: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

15

3. เพมพนทแนวกนชนโดยรอบพนทสมวง (สเขยวเขมกรอบสดา)

4. เพมแนวปองกน (Protection Strip) ระยะ 50 เมตร ในพนทนคมอตสาหกรรม และระยะ 0 - 50 เมตรนอกพนทนคม ซงขณะนยงไมเปนกฎหมาย สาหรบมาตรการแนวปองกนคอการจดพนทปลกตนไมในเขตพนทอตสาหกรรม สวนพนทแนวกนชนเปนพนทนอกเขตพนทสมวง คอจะเปนเขตของชาวบาน

5. เพมพนทอยอาศย (สเหลอง) บรเวณพนททบมาทางดานขวา เพมพนทสาธารณปโภค และสาธารณปการ (สนาเงน) รวมกบเขตทอยอาศย และจะมพนทอาศยมากขน ใกลบรเวณพนทตดทะเล สวนทดนประเภทพาณชยกรรมและทอยอาศยหนาแนน (สแดง) ทหายไป เนองจากทางสานกงานโยธาธการและผงเมองตรวจสอบแลววาทดนประเภทพาณชยกรรมและทอยอาศยหนาแนนเดมนนดาเนนการไมคอยไดตามผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชนจงหวดระยอง พ.ศ. 2546 สบเนองจากพนททตดกบผงเมองรวมฯ นเปนเขตพนทเกยวกบความมนคง (พนททหาร) ซงมขอกาหนดทางรศมการบนทาใหพนทสแดงถกลดบทบาทลง

6. สวนพนทเพอรกษาสภาพแวดลอม การทองเทยว และการประมง (สฟา) ซงผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชนจงหวดระยอง พ.ศ. 2546 ไมไดประกาศลงในทะเล แตรางผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง (ปรบปรงครงท 3) พ.ศ. ... (ผงใหม) ไดรวมพนททะเลในระยะขนานกบชายฝงลงไป 15 กโลเมตร ซงครอบคลมการใชประโยชนในทะเลดวย

Page 18: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

16

ตารางท 1 ตารางเปรยบเทยบประเภทการใชประโยชนทดน

Page 19: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

17

จากตารางเปรยบเทยบประเภทการใชประโยชนทดนระหวางรางผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง (ปรบปรงครงท3) พ.ศ. ... (ฉบบใหม) และผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชนจงหวดระยอง พ.ศ. 2546 (ฉบบเกา) โดยเทยบเปนสดสวน แสดงหนวยเปนไร จะพบวาพนทอตสาหกรรมและคลงสนคามการเปลยนแปลงลดลงรอยละ 43.39 ถาสงเกตใหด จะเหนวาผงเมองรวมฯ (ฉบบเกา) พนทสมวงทางฝงดานเหนอหายไป ดวยเหตผลคอ ในปจจบนนพนทเดมยงใชประกาศตามกฎหมายเดม คอ พระราชกฤษฎกา (พ.ร.ฎ.) กาหนดเขตหวงหามทดนในทองทตาบลหวยโปง และตาบลสานกทอน อาเภอเมอง จงหวดระยอง พ.ศ. 2492 ของกระทรวงมหาดไทย และมอบใหกรมปาไมดแล ซงยงไมยกเลกเพกถอนและมผลใชบงคบอย จงไมสมควรกาหนดเปนพนทเขตอตสาหกรรม เพราะทผานมามการกาหนดพนทสมวงไวแตไมสามารถนามาปฏบตไดจรง เนองจากประชาชนทอาศยอยในพนทไมมเอกสารสทธ เพราะเปนพนทปาไม ทาใหผประกอบการจงไมไปซอทดน ดงนน การกาหนดพนทสมวงบรเวณนจงลดลง และเพมบทบาทของชมชนตามจรง คอแยกพนทชมชนออกมาจากเขตอตสาหกรรม อยางเชนพนทชมชนหวยโปงทางดานเหนอและชมชนมาบชลด ทางดานใต คอ แยกพนทชมชนออกมาจากพนทอตสาหกรรม ทาใหมสดสวนพนททอยอาศย (สเหลอง) เพมขน จากเดมรอยละ 73.06 เมอเทยบพนทตอพนท

Page 20: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

18

แนวทางแกไขปญหา

• เหนควรใหกรมโยธาธการและผงเมอง พจารณาสญลกษณสและขอกาหนดเปนการเฉพาะตอการใชประโยชนทดนประเภทพนทแนวกนชน (Buffer Zone) ใหเกดความเขาใจทชดเจน เพอเปนแนวทางปฏบตในการจดทาผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง ฉบบปรบปรงครงท 3 ใหสอดคลองกบมตคณะรฐมนตรทเหนชอบตามมตคณะกรรมการพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออกซ งจะเปนตนแบบ (Maptaphut Model) ตวอยางในการจดทาผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน ในพนทอนๆ ตอไป

• ทาการศกษาหาขอมลรายละเอยดตางๆ ในพนทแนวกนชน เพอใหมหนวยงานหรอผรบผดชอบจดหาทดนพจารณาใหการเยยวยาหรอคาตอบแทน และการบรหารจดการพนท

• การกาหนดระยะแนวกนชน (Buffer Zone) ควรกาหนดในกฎกระทรวงผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง ฉบบปรบปรงครงท 3 เทาทจาเปนและสามารถนามาปฏบตไดจรง และเกดผลกระทบตอผทอยในเขตดงกลาวนอยทสด โดยคานงถงสภาพพนททมการพฒนาใชประโยชนในทดนนอยหรอเปนพนททวางโลงหรอรกราง เมอกาหนดแลวมระยะไมไดตามมาตรฐาน ควรเพมมาตรการกาหนดพนทระยะแนวปองกน (Protection Strip) ในกฎหมายอนทเกยวของเพอปลกตนไมหรอใชวธการทางเทคโนโลยทเทยบเทาชวย เพอใหเกดความปลอดภยมากขนอกระดบหนง

Page 21: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

19

• นโยบายภาครฐควรมมาตรการใหไดมาทดนแนวกนชน (Buffer Zone) เชน โดยการขอใชทดนของรฐ การซอทดน การเวนคน การโอนสทธ การเชาระยะยาว การใชเครองมอทางเศรษฐศาสตรเพอการจดการสงแวดลอม การใชสทธพเศษทางดานภาษ และการสรางแรงจงใจหรอมาตรการเยยวยาอนๆ ทมความเหมาะสมแกผเปนเจาของทดน หรอเจาของอสงหารมทรพย หรอผประกอบการทไดรบผลกระทบในเขตแนวกนชน ซงการใหไดมาทดนแนวกนชน ควรจะตองมงบประมาณและหนวยงานหลกทรบผดชอบโดยตรง เชน กรมโยธาธการและผงเมอง กรมธนารกษ หรอกรมควบคมมลพษ สวนการบรหารจดการพนทควรเปนหนาทขององคการปกครองสวนทองทในพนทนน ทงนการเยยวยาอาจจะตองใชเงนงบประมาณจานวนมาก ซงอาจมทมาจากงบประมาณหลก เงนกองทน การขายพนธบตร หรอรายไดจากภาษการปลอยมลพษ เปนตน

• หากไมมมาตรการเยยวยาแกผไดรบผลกระทบในเขตแนวกนชน ควรมขอกาหนดตอการใชประโยชนทดนประเภทรองในลกษณะทผอนปรนหรอใหใชประโยชนในทดนเพอกจการอนไดมากขน ซงอาจไมเปนไปตามเจตนารมณของแนวกนชน เพราะการกาหนดแนวกนชนเปนการควบคมการใชประโยชนทดน เพอเปนมาตรการปองกนและลดผลกระทบตอความปลอดภย สขภาพ ชวต ทรพยสน และสงแวดลอมของชมชน

Page 22: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ
Page 23: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

21

ความเหนของกรมโยธาธการและผงเมอง และความเหนของคณะกรรมการผงเมอง ตอการจดทาผงเมองรวม

บรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน โดย สมหมาย เอยมมงคลสกล นกผงเมองชานาญการ สานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดระยอง

กอนอนขอขยายความคาวา พนทกนชน หรอทเรยกกนวา Buffer

Zone จรงๆ แลวไมใชเรองทใหม เพราะมการดาเนนการมากอนหนานนานแลว แตความชดเจนยงไมชดเทากบวนน รปท 3 แนวปองกน (Protection Strip) และ ระยะแนวกนชน (Buffer Zone)

Page 24: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

22

วงรดานซายคอ พนทอตสาหกรรม ดานขวาคอชมชน พนทตรง

กลางสเหลยมแยกเปน 2 สวน ดานซาย คอพนทคดกรองและระยะปลอดภย ทาไมตองมสองสวน ความจรงมลภาวะทมาจากทางกลมอตสาหกรรมจะมาทงแนวราบและแนวดง เพราะฉะนนจงตองมแนวการปองกนถงสองแนวดวยกน ซงแนวตรงนถกสอความหมายในปจจบนคอ แนวดานซายเลกถกเรยกวา แนวปองกน (Protection Strip) เปนคาใหม ทนกวชาการไดบญญตศพทนขนมาเพอใช สวนแนวดานขวาทเปนสเหลยมใหญๆ เรากลบเรยกวา Buffer Zone แตจรงๆ แลวทงสองสวนรวมกนแลวคอระยะหางของพนทกนชนทเปนระยะปลอดภยทงของอตสาหกรรมและชมชน

Page 25: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

23

รปท 4 ผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง ฉบบท 102 (พ.ศ. 2534)

Page 26: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

24

แนวทางของการปฏบตในพนทการวางผงเมองรวม มแนวทางเสรมอยางทคณเจรญไดพดไปแลววา มการนาพนทสเขยวมาปรบเปนแนวกนชน ยอนกลบไปเมอ 20 ปทแลว ผงเมองรวมมาบตาพด เคยมการใชแนวคดเรองพวกนอยแลว แตยงไมมความชดเจนในเรองส สทเราใชในระยะ 200 เมตร เมอปพ.ศ. 2534 จากระยะพนทฝงซายของขอบถนน ทจะขยายตวไปทางนคมเอเชย และนคมผาแดง เรมแรกตอนนนมกลมพนทสเหลอง ซงตอนนคอแฟลตการเคหะ ชมชนมาบชลดทอยดานบน และตรงพนททเปนสมวงในปพ.ศ. 2546 นน อยากยกตวอยางใหเหนวาการดาเนนการของกรมโยธาธการและผงเมองในสมยกอนจะเหนวาเปนการดาเนนการทมาจากสวนกลาง โดยทมแนวความคดพวกนเขามาอยแลว โดยทตอนนนเราสอความหมายโดยใชพนทสเขยวออนคอทดนประเภทโลงเพอนนทนาการและการรกษาคณภาพสงแวดลอม ในการกาหนดระยะพนท ใชสงนมาเปนตวกรอง แตไมไดถกกาหนดใหมความชดเจนเหมอนวนนทเปน อนนคอสงทเราไดพฒนาในดานวชาการ และการบรณาการขอมลรวมกน

Page 27: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

25

รปท 5 ผงเมองรวมเมองระยอง ฉบบท 278 พ.ศ. 2539

Page 28: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

26

สวนหนงทผงเมองรวมระยองเองไดถกนาแนวคดเกยวกบแนวปองกน (Protection Strip) ไปใชในป พ.ศ. 2539 จรงๆ แลว ในพนทระยองมการใชแนวแถบพนทสเขยวออนและพนทสเขยวโดยรอบอยแลว เพยงแตการกาหนด หรอการเรยกชอ หรอการใหขอชชดกบพนทนนยงไมถกกาหนดอยางชดเจน กตกาคอการยนยนในพนทเขยวออน โดยหลกการควรจะอยในพนทของอตสาหกรรม ณ ตอนนนทกรมโยธาธการและผงเมองพจารณาคอเปนสวนพนทของอตสาหกรรมเอง พนทสเขยวออนจะเปนพนททลดพนทเขาไปในพนทของอตสาหกรรมเองไมวาจะเปน 30 – 50 เมตรแลวแตลกษณะของพนท ซงทางกรมโยธการและผงเมองไดใชเปนขอกาหนดเฉพาะ สวนพนทประเภทชนบทและเกษตรกรรมใชสาหรบในพนททวๆ ไป ซงตอนนนยงไมมขอกาหนดทชเฉพาะลงไปในพนท ณ วนนพอมการพดถงเรองมลภาวะ มลพษตางๆ ในพนท ประกอบกบในพนทมาบตาพดเองกมเรองเกยวกบการประกาศเขตควบคมมลพษในพนท ทาใหมหนวยงานตางๆ มาลงในพนท ซงผมถอวาเปนเรองทด เพราะการเกดเหตการณแบบนทาใหหนวยงานตางๆ มการแลกเปลยนและบรณาการขอมลรวมกน

Page 29: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

27

รปท 6 ขนตอนและกระบวนการวางและจดทาผงเมองรวม 18 ขนตอน

Page 30: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

28

ปญหาจากการดาเนนงานและการวางผง เฉพาะภารกจของกรมโยธาธการและผงเมอง ในการวางผงจะตองมขอมลเกยวกบสขภาวะ สขภาพในพนท มลพษในพนท ขดจากดของการรองรบอตสาหกรรมในพนท หรอมลภาวะในพนท ฯลฯ กอนหนานมปญหาวาขอมลตางๆ เหลานไมไดมการนามาบรณาการรวมกน ขาดการประสานงานกนระหวางหนวยงาน ในการวางผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง ปพ.ศ. 2546 ทางกรมโยธาธการและผงเมองไดวางผงสวนหนง และสงกลบมาใหจดประชมประชาชน และใหทางสานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดระยองจดทาตอกไดรบภารกจมาครงหนงของทกรมโยธาธการและผงเมองเคยทา ในสวนนนกมปญหาวา ขอมลตางๆ เราตองมาเรมทางานในพนท ในสวนภมภาค ขอมลกตองมาสะสม ถายทอดระหวางบคลากร ผมตองเรยนวา ผมอยทนมาได 7 ปแลว ผมไดรบวชาตางๆ จากพเจรญ จากรนพเกาๆ ซงตอนนกไมอยแลว ไดขอมลมาเยอะมาก จรงๆ แลว ขอมลสาหรบมาบตาพดและระยองเอง ตองมองยอนไป 10 ปถงจะคยกนรเรอง เพราะวามขอขดแยง มขอมลตางๆ อกหลายอยางทมากกวาวชาการเขามาอยในพนทแลวเราตองมการบรณาการขอมลตรงนรวมกนกเลยกลายเปนทมาของการจดทาผงเมองรวมฉบบน จรงๆ แลวเรามการวางผงเมองรวมมาบตาพดในพนทมาแลว 3 ฉบบ คอปพ.ศ. 2531 2534 และ2546 แตปญหาทผานมาคอ การทางาน ตองขอเรยนวา แตกอนการเรมปรบปรงผงลาสด ซงเดมเปนผงปพ.ศ. 2546 กเรมมการเตรยมดาเนนการมาตงแตปพ.ศ. 2538 - 2539 ซงตอนนนเพงจะมการกระจายกลมนกวชาการจากกรมโยธาธการและผงเมองเขาสพนทแตละจงหวด บางจงหวดเอง กลมนกวชาการเพงจะเขาเมอปพ.ศ. 2540 ดวยซา ทาใหมปญหาวา การดาเนนการจากสวนกลางทอยในกรงเทพมหานครอยางเดยว อาจจะไมไดรบขอมลทชดเจนบางสวน สงเหลานพอไดมาอยในพนทแลวก

Page 31: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

29

รบทราบวามปญหาจากพอแมพนองเวลาทไปประชมกน ทาใหไดขอคดขนมา อยางผงเมองรวมมาบตาพดเอง มการประชมกนไมตากวา 2 ครง จรงๆ ถานบการประชมกลมยอยอาจมากกวา 50 ครงดวยกน เพราะจะมการประชมของคณะตางๆ จากสานกงานเลขาธการนายกรฐมนตร หรอของคณะกรรมการสฝายเอง ทางเรากไดไปรวมดวยกนมาโดยตลอด ปญหาทสะทอนขนมาคอ หลกการทางวชาการอยางเดยวไมพอ มนตองมหลกความตองการจากทกภาคสวนมาบรณาการรวมกน ฉะนนจงเปนทมาของการออกแบบลกษณะการทางานขนมาใหมในพนทจงหวดระยอง คอการเขาประชมประชาชนในลกษณะของการประชมกลมยอย หลายคนทอยในทน ผมกเคยเจอในการประชมตางๆ บางคนกเปนทานผนาใหขอคดเหนตางๆ สะทอนความคดเหนมทงทมอารมณบาง.แตกถอวาเปนขอมลททาใหเราไดรบรความรสกและความคดของคนในพนทสาหรบภาคอตสาหกรรม มตวแทนจากหลายกลมเชน การนคมอตสาหกรรม หอการคา ทางกลมผลงทนตางๆ หรอแมกระทงจากสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยเองกมการเขาประชมใหขอมลตางๆ มาเปนลาดบและใหความเหนกน เรยกวาตกผลกในระดบหนง แตกยงไมเปนทสด แตตอนนคอเพมการมสวนรวมอยางชดเจนในลกษณะของการบรณาการในการจดทาผงเมองรวมขนมาใหมอยางในขนตอนท 4 และ 6 ทพเจรญพดถงกอนหนาน คอสวนททางกฎหมายออกแบบมาสาหรบ 18 ขนตอนในกระบวนการวางผงเมองรวม ซงสองขนตอนนเปนขนตอนตามกระบวนการทางกฎหมายททางกรมโยธาธการและผงเมองเองไดเปดโอกาสใหเกดการมสวนรวมของประชาชน แตอยางทเรยนใหทราบวาตงแตขนตอนศนยถงหนงนนมการประชมยอยกนมาไมนอยกวา 20 ครงแลว และในลาดบตอมาจะเปนในเรองทเราจะมการพดกนตอไป

Page 32: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

30

จากทเรามการประชมรบฟงความคดเหนจากคณะกรรมการของกรมโยธาธการและผงเมองเรยบรอยแลว จะมการปดประกาศ 15 วน ทเราเรยกวา การรบฟงความคดเหนของประชาชนภายในชวงเดอนสงหาคม ขอฝากทางผจดรายการวทยใหชวยประชาสมพนธใหดวย สาหรบหนงสอพมพทองถนจะมการแปะประกาศและแจกตามเทศบาลทองถนตางๆ ชวงประมาณ เดอนสงหาคมอาจจะมการประชมหรออาจจะชากวานนหนอย ขนกบคณะกรรมการระดบกรมโยธาธการและผงเมองวาจะใหความเหนกนอยางไร เนองจากเคยมการประชมแลวครงหนงแลวมความเหนขนมาวา ตองการขอมลเพม ปญหาทผานมาคอ หลกความคดททางบรณาการตองการกบหลกวชาการควรจะมจดทเหมาะสมและลงตว เพราะฉะนนการทเราคดวาตองการอะไรจงตองอยบนพนฐานของสงทเราอธบายได

รปท 7 ผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง พ.ศ.2546 และ(ราง) ผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชนจงหวดระยอง (ปรบปรงครงท 3)

Page 33: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

31

จากรปท 7 จะพบวา สทเรามการปรบลดพนทสมวงทางดานตอนบนทหายไปในผงเมองรวมบรเวณอตสาหกรรมหลกและชมชน จงหวดระยอง พ.ศ.2546 ทางบรษททปรกษาเองตองไปหาขอมลมารองรบวา ทาไมผงนจงตองปรบลดพนทสมวง เพอททางคณะกรรมการระดบกรมโยธาธการและผงเมองจะไดรบฟงขอคดเหนของเราไดอยางชดเจน เหตผลคอ การสะทอนใหเหนวาพนทบางสวนไมไดอยในพนทของภาคอตสาหกรรมจงตงตกตาขนมาวา หลกในการปรบลดดจากนโยบายระดบชาตวาพนทตรงนควรเปนเทาไหร และดจากเขตประกอบการทนคมอตสาหกรรมไดมการประกาศเอาไวในพนทวามเทาไหร และกจกรรมทมอยในเขตอตสาหกรรมเดมวามเทาไหร นามาประมวลผล รวมทงนาขอมลมลพษ หรอแมแตความตองการพนทของคนในชมชนทงสองสวนอยางพนทหวยโปง และมาบชลด ทพนทอยใตลม ในลกษณะทลมสวนใหญจะพดจากทะเลเขามา ซงมการพจารณาในจดนดวย แตวธการเยยวยาตองมการตกลงเจรจาและหามาตรการทชดเจนทสดตอไป

เรองรปแบบการปฏบตงาน ซงเรมประชมตงแตเดอนธนวาคม พ.ศ.

2552 เกอบสองปมาแลว ซงไดมการเรมบรณาการครอบคลมเรองตางๆ มการประชมในเรองผงเมอง หลายคนมองวามนเปนเรองทคอนขางใชเวลานาน แตผมขอเรยนอยางนวา อยากใหอดทนรอ อยาโกรธกน มนเปนเรองของกระบวนการทเราตองพจารณาทกภาคสวนจรงๆ ขอเรยนวาบางพนท อยางพนทสมวงทเราไปปรบลด เขากตองมการดสทธของเขาทมในพนทกอน ในภาคอตสาหกรรมเองบางคนกมการทาตามนโยบายทรฐวางเอาไว เคามาซอทซงมนไมใชแควนสองวน การวางแผนพนทใชเวลาปสองปทเราตองมาพจารณาวาพนทไหนตองมการปรบลด พนทไหนทเราตองม

Page 34: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

32

ขอพจารณาตางๆ จงเปนทมาของการประชมกลมยอยตางๆ และการประชมรบฟงความคดเหนในสวนตางๆ ในเรองของการจดการระดบลางเองเรากมการประชมอกหลายครงกบกลมตางๆ ทงทางดานวชาการ และกลมองคกรอสระทมาชวยใหขอมล และหลงจากนนกมอกเรองหนงทเราตองเอามาเกยวของดวยคอ หลงศาลปกครองประกาศใหทองทเขตเทศบาลเมอง มาบตาพดทงหมด รวมทงตาบลเนนพระ ตาบลมาบขา และตาบลทบมา อาเมองระยอง ตลอดจนทองทตาบลบานฉาง อาเภอบานฉาง เปนเขตควบคมมลพษ เพอดาเนนการควบคม ลด และขจดมลพษแลว กไดมการตงคณะกรรมการแกไขปญหาการปฏบตตามมาตรา 67 วรรคสองของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (คณะกรรมการสฝาย) ขนมาเกยวของในพนท และไดมการเสนอแนวความคดตอนายกรฐมนตรในขณะนน (นายอภสทธ เวชชาชวะ) ดงตารางท 2 และตารางท 31 ตารางท 2 การกาหนดระยะแนวปองกน (Protection Strip)

ระยะแนวปองกนกาหนดขนตามประเภทอตสาหกรรมซงแบงออกเปน 6 ระดบ โดยมระยะแนวปองกนในแตละระดบ ตงแต 0 - 50 เมตร

1 ประมวลผลงานคณะกรรมการแกไขปญหาการปฏบตตามมาตรา 67 วรรคสองของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย. 2553. กรงเทพฯ: สานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร. หนา 58-60

Page 35: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

33

ระดบ ประเภทอตสาหกรรม ระยะแนวปองกน

อยางนอย (เมตร)

1 งานบรการหรอการผลตสนคาขนาดเลกทไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม

0

2 อตสาหกรรมผลตรองเทา การผลตเสอผาสาเรจรป งานไม งานพมพ นคมอตสาหกรรมของอตสาหกรรมในระดบ 2 และกจการทมลกษณะคลายกน

3

3 อตสาหกรรมการผลตวสดกอสรางขนาดเลก การผลตสบ การประกอบชนสวนยานยนต ยาสบ อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมการผลตเซรามค อตสาหกรรมเหลก และโลหะทเปนการขนรป ตด พบ เชอม โรงผลตไฟฟาขนาดเลก (SPP) ทไมใชถานหนหรอขยะเปนเชอเพลง โรงผลตไฟฟาขนาดเลกมากทเปนประเภทพลงงานความรอน (VSPP) นคมอตสาหกรรมของอตสาหกรรมในระดบ 3 และกจการทมลกษณะคลายกน

6

4 อตสาหกรรมสงทอ อตสาหกรรมแกวและกระจก การผลตสนคาเครองโลหะและหนง การผลตอปกรณไฟฟา และวสดกอสราง อตสาหกรรมเหลกรดรอนและรดเยน นคม

10

Page 36: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

34

ระดบ ประเภทอตสาหกรรม ระยะแนวปองกน

อยางนอย (เมตร)

อตสาหกรรมของอตสาหกรรมในระดบ 4 และกจการทมลกษณะคลายกน

5 โรงแยกกาซธรรมชาต อตสาหกรรมปโตรเคม และอตสาหกรรมเคมทไมอยในระดบ 6 อตสาหกรรมเหลกและโลหะทมเตาหลอม อตสาหกรรมยานยนต การผลตเครองจกรขนาดใหญ อตสาหกรรมเยอและกระดาษขนาดใหญ อตสาหกรรมปนซเมนต โรงงานนาตาล โรงไฟฟาชวมวลทไมไดใชขยะ เปนเชอเพลงทไมอยในระดบ 3 การผลตสงกะส การผลตเสนใย asbestos อตสาหกรรมการจดการของเสยขนาดใหญ อตสาหกรรมอาหารและการผลตนามนปรงอาหารขนาดใหญ โรงไฟฟากาซธรรมชาต อตสาหกรรมเสนใยสงเคราะห นคมอตสาหกรรมของอตสาหกรรมในระดบ 5 และกจการทมลกษณะคลายกน

30

6 อตสาหกรรมกลนนามน อตสาหกรรมปโตรเคมขนตน และอตสาหกรรมเคมขนาดใหญ โรงถลงเหลก อตสาหกรรมผลตวตถระเบด

50

Page 37: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

35

ระดบ ประเภทอตสาหกรรม ระยะแนวปองกน

อยางนอย (เมตร)

เตาปฏกรณนวเคลยร การผลตยาปราบศตรพช อตสาหกรรมตอเรอขนาดใหญ การผลตกาวจากสตว โรงไฟฟาถานหน โรงไฟฟาจากขยะ นคมอตสาหกรรมของอตสาหกรรมในระดบ 6 และกจการทมลกษณะคลายกน

ทมา: ระยะแนวปองกน กาหนดตามแนวทางของประเทศญปนและรายงานการ

วเคราะหผลกระทบสงแวดลอมในพนทมาบตาพด ตารางท 3 การกาหนดระยะแนวกนชน (Buffer)

ระยะแนวกนชนกาหนดขนตามประเภทอตสาหกรรมซงจาแนกออกเปน 6 ระดบ โดยมระยะแนวกนชนในแตละระดบ ตงแต 0 – 2,000 เมตร

ระดบ ประเภทอตสาหกรรม ระยะแนวกนชน (เมตร)

1 งานบรการหรอการผลตสนคาขนาดเลกทไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม

0

2 อตสาหกรรมผลตรองเทา การผลตเสอผาสาเรจรป งานไม งานพมพ

50

Page 38: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

36

ระดบ ประเภทอตสาหกรรม ระยะแนวกนชน (เมตร)

3 อตสาหกรรมการผลตวสดกอสรางขนาดเลก การผลตสบ การประกอบชนสวน ยานยนต ยาสบ อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมการผลตเซรามค อตสาหกรรมเหลก และโลหะทเปนการขนรป ตด พบ เชอม โรงผลตไฟฟาขนาดเลก (SPP) ทไมใชถานหนหรอขยะเปนเชอเพลง โรงผลตไฟฟาขนาดเลกมากทเปนประเภทพลงงานความรอน (VSPP)

150

4 อตสาหกรรมสงทอ อตสาหกรรมแกวและกระจก การผลตสนคาเครองโลหะและหนง การผลตอปกรณไฟฟา และวสดกอสราง อตสาหกรรมเหลกรดรอนและรดเยน

500

5 โรงแยกกาซธรรมชาต อตสาหกรรมปโตรเคม และอตสาหกรรมเคมทไมอยในระดบ 6 อตสาหกรรมเหลกและโลหะทมเตาหลอม อตสาหกรรมยานยนต การผลตเครองจกรขนาดใหญ อตสาหกรรมเยอและกระดาษขนาดใหญ อตสาหกรรมปนซเมนต โรงงานนาตาล โรงไฟฟา ชวมวลทไมไดใชขยะเปนเชอเพลงทไมอยในระดบ 3 การผลตสงกะส การผลตเสน

1,000

Page 39: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

37

ระดบ ประเภทอตสาหกรรม ระยะแนวกนชน (เมตร)

ใย asbestos อตอเรอเลก อตสาหกรรมการจดการของเสยขนาดใหญ อตสาหกรรมอาหารและการผลตนามนปรงอาหารขนาดใหญ โรงไฟฟากาซธรรมชาต อตสาหกรรมเสนใยสงเคราะห

6 อตสาหกรรมกลนนามน อตสาหกรรม ปโตรเคมขนตน และอตสาหกรรมเคมขนาดใหญ โรงถลงเหลก อตสาหกรรมผลตวตถระเบด เตาปฏกรณนวเคลยร การผลตยาปราบศตรพช อตสาหกรรมตอเรอขนาดใหญ การผลตกาวจากสตว โรงไฟฟาถานหน โรงไฟฟาจากขยะ

2,000

หมายเหต:

1. ปรบปรงจาก Maas, F.M. “Town and Country Planning.” In Suess, M.J. and Craxford, S.R. (eds.) 1976. Manual on Urban Air Quality Management. WHO Regional Office for Europe. และ Environment Protection Authority, Victoria, Australia. 1990. Recommended Buffer Distances for Industrial Residual Air Emissions. Available from: http://www.epa.vic.gov.au

Page 40: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

38

2. เปนแนวคดเพอใหผปฏบตนาไปประกอบการพจารณาตอไป หากในอนาคตมเทคโนโลยทเปลยนไป สามารถพจารณาทบทวนระยะแนวกนชนไดตามความเหมาะสม

3. กรณทเปนนคมอตสาหกรรมและกจการทมลกษณะคลายกน ผประกอบการตองวางแผนการกาหนดการใชประโยชนทดนสาหรบโรงงานอตสาหกรรมในนคมนน ใหสอดคลองกบตารางในแตละระดบทกาหนดไว

สาหรบในสวนภารกจหลกทเกยวของกบกรมโยธาธการและผงเมอง

ม 3 สวน คอ 1. การใหหามาตรการการจดทาแนวการปองกน (Protection

Strip) ในพนทไมก 10 เมตร จรงๆ แลวมาตรการตวนไดถกสงการไปท 3 สวน คอ ทกระทรวงอตสาหกรรม การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และสานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จะมมาตรการตางๆ ทตองไปดาเนนการ ในสวนของกรมโยธาธการและผงเมองเองกมการหาแนวทางในดานกฎหมายมาพจารณาเพอหามาตรการควบคม โดยทอาจตงเปาเปนเรองของเทศบญญต หรอพระราชบญญตควบคมอาคารตางๆ แตตอนนยงไมมขอสรปทชดเจน อาจจะตองรอการพจารณาในเรองของผงเมองรวมกอน เพราะผงเมองรวมเปนเรองในระดบใหญกวา แลวคอยมาดวามความเหนทนงแลวคอยมาดกน ในการลงลกของการศกษา และคอยเพมความชดเจน

Page 41: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

39

ผงเมองรวม จะพดในเรองของภาพรวม แตอยางทพเจรญพดวามการตงงบประมาณ ตงแผนในการศกษาในพนทโดยรอบ ทเรยกวา พนทก-1 ซงตรงนยงมอกหลายอยางทตองศกษา และดาเนนการเพมเตม ซงผงเมองรวมเรารอไมได ซงโครงการตรงนนานแลว กพยายามจะทาใหเสรจเทาทจะทาได มการแลกเปลยนขอมล พยายามบรณาการไมใหตกหลนเรองตางๆ เรองผงเมองรวมเปนเรองของการลดรอนสทธ เพราะฉะนนการทตองไปลดรอนสทธใคร การผงเมองถอวาเราเอาเขาเขาไปอยในกฎหมายแลว อาจตองมการทบทวนกนอยางถถวนสกเลกนอย

2. การจดทาพนทกนชนแบบรปธรรม อยางทพเจรญเสนอเขาไป

ตอนนกยงเปนแนวทางททางกรมโยธาธการและผงเมอง ยงตองพจารณาอย คอสงททองถนเสนอไปวาอยากใหมสทชดเจน ทเปนสเฉพาะของbuffer จรงๆ ซงตอนนกรมฯ กยงใชหลกการของแนวทางมาตรฐานทมอย มโอกาสในชวงตอไปคงตองขอความเหนของทกทานในเรองน ในอนทจะใหขอมลตรงนเพมเตม ซงมนกมสวนสนบสนนกนตรงน เรากไดมการกนพนทตรงนไวแลว โดยหลกการของเรากนพนทนไวสกสวนหนง อาจไมเทากบพนททคณะ กรรมการสฝายเสนอไวแตนนกเปนตวชวดวาไดมการดาเนนการในสองสวนดวยกน อยางเชนทคณะกรรมการสฝายเสนอขอมลเกยวกบเรองแนวปองกน (Protection Strip) กบอกจดคอ Buffer Zone ทงสองสวนนพอเขามาจบในพนทจะมปญหาแนๆ แมแตแนว Protection Strip ของการจะทาพนทปลกตนไมเพมเตม พอเขาไปในพนท ปรากฏวาโรงงานไดดาเนนการไปแลว แลวเรามมาตรการตามมา เรากตองหามาตรการอนๆ ทพอแกไขใหมนชดเจนขน แตตวเลขตรงนเปนตวทจะบอกวา ควรตองมการพจารณา อยางสมมตวาเรากาหนดไว 50 เมตร พอเราไปวดในพนทจรง อาจเหลอแค 6 เมตร 10 เมตร

Page 42: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

40

อาจจะตองขอใหเขาปลกตนไมอยางแนนทสด หรออาจตองใชมาตรการเหมอน wind wall กนสงตางๆ ทจะเขามา ทาเหมอนกาแพงตนไมตางๆ มาเปนตวชวยกรอง เพมความหนาแนนเขาไป อนนคอสวนหนงทไดประโยชนจากตรงนนในการบรหารจรง

3. เรองระยะกนชน เปนตวชกลบมาวา พนทตางๆ ตองไดรบการแกไข อยางทพเจรญพดกมาจากหลกการนเชนกน แตเรากดงเฉพาะความจาเปนออกมา ซงพเจรญกรายงานแลววามนมปญหาเรองของการเยยวยาในพนท การใหเกดพนทเบาบางในชมชนเหลานนในพนททมชมชนมคนอยในพนทบางสวนมนเปนการลดรอนสทธเขาดวย เพราะฉะนนการทจะกาหนดอะไรกแลวแตเราตองดความเหมาะสมในพนทกอนจะนาเสนอเพอใหเกดผลในทางรปธรรมจรงๆ ทจะมผลกบในพนทคอแนวทางทเราพจารณาในเรองของผงเมองรวมทตอนนกาลงดาเนนการอย ยงเปนแคจดเรมตน เปนชวงตนของการพจารณาในขนตอนทมการรบฟงความคดเหน (ขนตอนทส) กบขนตอนปดประกาศ (ขนตอนทหก) นน ผมอยากใหมาดในขนตอนทสเยอะๆ ซงรวมทงการแลกเปลยนขอมลดวย ซงตองมการบรณาการ ผมเรยนอยางนวาอาจมขอระแวงของคนในพนทเอง ชมชนในพนท ไดกงวลกนไปโดยทไมไดมการแลกเปลยนขอมลหรอพดคยโดยทไมไดรบฟงความคดเหนจากชาวบาน ผมอยากใหสวนนพอเรามาพดคยกนมาเปนการแลกเปลยนความคดเหนแลวกขอเสนอแนะโดยเฉพาะแนวทางออกทควรจะเปนบนพนฐานของกระบวนการ ทเราจดการได เพราะวาการทมการประชมรบฟงความคดเหนของคนในพนทจะมการประมวลขอมลตางๆ ททานไดใหขอมลเอาไวกลบไปเสนอคณะ กรรมการผงเมอง เพอพจารณากจะมทเปนผทรงคณวฒตางๆ แตวาบางเรองทเสนอขนไปเปนเรองทหวงวาเราใชเพยงความรสกของประชาชนทไมมการให

Page 43: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

41

เหตผลทางวชาการเขาไปประกอบ ทาใหเกดปญหา ผมขอเรยนตรงนวาในสวนของการพจารณาของคณะกรรมการในสวนตางๆ นน ถาเรามขอมลทางวชาการมานาเสนอ ขอใหเราเกบรวบรวมขอมลเหลานนนาไปเปนเหตผลประกอบดวย

4. ปญหาหลกๆ เรมจากการแกไขขอกาหนดของนคมเอเซย ปญหาคอชาวบานมการคดคานคารอง จะเปนในแงของความรสก ซงตอนนนขอมลตางๆ ททางสานกงานไปหาคอขอมลดานระยะหางทควรจะเปนซงมนไมม ขอดของการมคณะกรรมการสฝายคอ มการเกบรวบรวมขอมลตางๆ เหลานนไว แตขอมลทเรามในเรองการกาหนดระยะนนไมมเลย มนเปนแคความคดเหนของผใหขอมลวา มนควรเปนระยะหาง 200 300 หรอ 500 เมตร หรออะไรตางๆ โดยทไมมการเปรยบเทยบคาสถต ขอดจากสวนนคอ เราไดขอมลจากนกวชาการตางๆ มาเพมเตมวาระยะตางๆ ควรจะเปนเทาไร ขอมลจาก สขภาวะ ขอมลจากลพษตางๆ เพมเตม เรมเอารวบรวมอย ณ จดๆ เดยว แทนทจะตองวงไปคยกบหนวยงานหลายๆ สวนการประมวลสงตางๆ เหลานมนทาใหเรามขอมลตางๆ มากขน ตรงนขอยอนกลบไปเรองนคมเอเซยอกครง มอกสวนหนงคอ ผรองทางฝงนคมเอเซยเองมขอมลของทางสถาบนปโตรเลยม หมายความวาเคามขอมลวชาการ วธการพจารณาของคณะกรรมการผงเมองเองกจะพจารณาจากพนฐานตรงนน ปญหากเลยเกดวา มนเหมอนกบขดแยงกบสงทมนเคยเปน จรงๆ แลวมนเคยมขอตกลงแปดขอกอนหนาน สาหรบการวางผงเมองมาบตาพด 2546 พดถงขอตกลงตางๆ แตเปนการพดถงระยะและชนดประเภททมอยนวาอะไรควรหาม ปญหากคอ การตกลงกนวาอะไรคอสงทเปนมลพษรายแรง ปรากฏวาเคามเอกสารยนยนวาอนนไมรายแรง แลวเรากสเคาดวยหลกฐานทางวชาการไมได กเลยมปญหาวา ตองพจารณาไป

Page 44: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

42

ตามหลกวชาการซงหนงในสองทยกมอคานคอ สานกโยธาธการและผงเมอง อกสวนคอผแทนกรมโยธาธการและผงเมอง ซงผแทนทงสองสวนนยกมอคานแลว ปญหากคอ การพจารณาตองดตามเอกสารสงทเปนอย ซงมนไมมหลกฐานทชดเจน มนกเลยจะตองมการพจารณาในขอมลทมอย ณ ตอนนน หากวนนใครมขอมลทแปลกๆ ใหมๆ ใหรวบรวมขอมลตรงน แมในเรองของขอมลทางอนเตอรเนททมมากมาย หากใครเปดเจอขอมลอะไรทเปนประโยชนอยากจะขอใหแชรขอมลเหลานใหทางกรมฯ สงตางๆ เหลานจะถกนามาพจารณาในเรองของขอมลทางวชาการ และการใหขอกาหนดตางๆ ในพนท ซงผมมองวาผงตรงนทเราเปนผเสนอไปนน คณะกรรมการในระดบผเชยวชาญของกรมฯ นนจะมองในลกษณะของเหตและผล อยางทเรยนไป เราเสนออะไรไป ผลกระทบคออะไร ผลเปนอยางไร ความสมเหตสมผลมากไหม แลวตองไปหาขอมลมาเพมไหม ถาจะตองกลบมาหาขอมลเพมอกรอบกคงตองขอความอนเคราะหจากในพนทดวยนะครบ วาถาใครมขอมลอะไรขอใหชวยสงกลบมาใหท

5. ในสวนของการขอเปดเผยรายงานการประชม จรงๆ แลวทางกรมโยธาธการและผงเมองไดดาเนนการอยแลวคอจะมเวบไซตของกรมฯอยแลวคอ www.dpt.go.th ซงในนนกจะมขอมลในเรองการเปดเผยผลการประชมในชวงตางๆ

6. ปญหาของมาบตาพดเองเปนปญหาระดบประเทศไปแลว อาจจะตองมการขอรายละเอยดตรงนมากขน ขอเสนอดานการจดการระยะหางระหวางอตสาหกรรมกบชมชนในพนทจรง ตอนนทางกรมโยธาธการและผงเมองไดใหขอมลไววา ในเรองนพยายามจะนาเรองเสนอปลดกระทรวง

Page 45: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

43

มหาดไทย วาจะแจงขอมลตรงนใหกบผวาราชการจงหวดทกจงหวดเพอเอาแนวทางนไปบรณาการไปปรบใช ประยกตใช เพราะวา อยางทเรยนใหทราบวา บางพนทถาทาไดเลยกด ถายงทาไมไดกเอาแนวทางนไปประยกตใช ผมเอาขอมลเปรยบเทยบมาใหดวา จรงๆ แลวถาหลายคนไดเขาประชมตงแตตอนแรกจะทราบวา พนฐานความตองการของประชาชนคอ ผงป 34 คอผงเมองรวมฉบบท 102 น ซงมเรองของชมชน มเรองของอะไรตางๆ ซงภาคอตสาหกรรมบางสวนเปนสงทประชาชนตองการ แตหลงจากประมวลผลตางๆ การทเราจะปรบเปลยนสตางๆ ทพอจะทาไดคอ เนองจากเปนพนทเศรษฐกจอยแลว ในฝงดายซายของถนนตอนลางแผนท กอาจจะตองคงสมวงเอาไว แตในภาพรวมจะเหนไดวา ลกษณะการลดของพนทสมวงในพนท ถกลดลงอยางมนยยะ พนทสมวงถกปรบลดลงอยางแนนอนกบผงทเราสงไป และการกลบมาของแนวคดแบบชมชนในพนท นคอขอเสนอททางจงหวดในทองถนเสนอไป ตรงนยงไมไดถกกรองกลบมา กตองรอทางกรมมขอเสนอแนะหรอความเหนกลบมา และสดทายกจะกลบมาในการประชมรบฟงความคดเหนของประชาชน ซงผมจะเอาเรองนมาบอกวา หลงจากทเราเสนอไปแลว วาทางกรมมขอคดเหนอยางไร และจะมาประมวลผลจากความคดเหนของเราอกท นนคอมาเรมนบหนงในขนตอนการวางผงทางกฎหมาย โดยการฟงความคดเหนของประชาชน

7. ขอสดทายอยากเรยนวาขอมลทกอยางมการเปลยนแปลงได ทานอาจจะรสกแย อยางผงป 46 กเปนของคณะกรรมการชดหนง ณ ปน ณ ตอนน สานกงานโยธาธการและผงเมอง เทศบาลเอง หรอแมแตคณะกรรมการชดตางๆ กมการเปลยนแปลง ณ วนนเราพยายามทาใหเกดการมสวนรวมของประชาชนมากทสด การบรณาการในเรองของความ

Page 46: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

44

ตองการเปนอยางดทสด อยในหลกการเหตผลของการบรณาการทดทสด ตรงนเอง ผมอยากใหละเลย หรอเกบความรสกไมดบางสวนทเราเคยมตอการดาเนนการทผานมา แต ณ วนน จากการมสวนรวมทมากขน จากขอมลทเขามามการเปดเผยมากขน จากขนตอนตางๆ ทไดมการประชมกนมากขน ผมอยากใหพนฐานของการแลกเปลยนขอมลกนอยในพนฐานของความคดเหนและนาเสนอแนวทางออกทดสาหรบพนทของมาบตาพดของเราเอง ของจงหวดระยองเอง ขอบคณมากครบ

Page 47: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

45

กฎหมายผงเมองและกฎหมายควบคมอาคารจะชวยกาหนดแนวกนชนอยางเปนรปธรรมทวประเทศไดอยางไร

โดย วรพงษ บญญานสนธ ผตรวจราชการกรม กรมโยธาธการและผงเมอง

สวสดครบทกทาน ผมเขามาทางานเกยวของกบผงเมองของพนทมาบตาพด จงหวดระยอง หลงจากการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยมาเวนคนทดนในบรเวณนเมอป 2527 ตอนนนเรามาพฒนาเมองใหมมาบตาพด จากการวางผงเมองเฉพาะเมองใหมมาบตาพด โดยไดเวนคนทดนเพอวางและจดทาผงเมองเฉพาะ ผมจบเรองมาบตาพดมาตงแตครงแรกๆ สงสยคงจะเกษยณไปกบมาบตาพด

ตอนทเราวางผงเมองรวมชมชนมาบตาพดในครงแรกนนยงไมมการ

พฒนาพนทชายฝงทะเลภาคตะวนออกหรออสเทรนซบอรด (Eastern Seaboard, ESB) พอมนโยบายนเกดขนทาใหเราตองปรบเปลยนผงใหมอกคร ง จากผงท เนนเกษตรกรรมเปลยนเปนเนนอตสาหกรรมตามมตคณะรฐมนตร (ครม .) และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทกาหนดใหพฒนามาบตาพดเปนเมองรองรบพนทอตสาหกรรมปโตรเคม ผงมาบตาพดจ ง ไม ใช ผ ง ระดบชมชน หากแต เปนผ งท ม ความ สา คญ

Page 48: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

46

ระดบประเทศรองรบการผลตดานพลงงานและอตสาหกรรมตอเนองของประเทศ

ในชวงเรมตนของการพฒนาพนทชายฝงทะเลภาคตะวนออกมการ

วางและจดทาผงใน 2 พนท คอ แหลมฉบง จงหวดชลบร (เปนเมองทาสงออก/ เมองหนาดานในการสงออก) กบ มาบตาพด จงหวดระยอง (เปนเมองอตสาหกรรมปโตรเคมของประเทศ) ผงเมองรวมมาบตาพดในชวงเรมตนมพนทอตสาหกรรมประมาณรอยละ 15 ของพนททวางผงเมองรวมมาบตาพด

ในดานแนวกนชนนน มความพยายามกาหนดแนวกนชนขน โดย

การวางผงเมองเฉพาะเมองใหมมาบตาพด ซงกาหนดแนวเวนคนทดนบรเวณโดยรอบพนทนคมอตสาหกรรม เปนรศม 500 เมตร เพอจดทาเปนแนวกนชน (Buffer) ปลกตนไมสงโดยรอบ แตเจาของทดนสวนมาก ไมยนยอมและตอรองใหกาหนดเปนทดนประเภทอนทสามารถใชประโยชนได ตอมาจงกาหนดเปนทดนประเภททโลงเพอนนทนาการและรกษาคณภาพสงแวดลอม (พนทสเขยวออน) จะเหนไดวาแนวคดเปลยนไปจากเดมทเคยจะกาหนดใหมแนวกนชน โดยการเวนคนทดนมาเปนของรฐ เพอสรางแนวกนชนทถาวร เปนการกาหนดเปนทดนประเภททโลงเพอการนนทนาการและรกษาคณภาพสงแวดลอมนน กรรมสทธยงคงเปนของเอกชน

ประเดนท ไดรบมอบหมายใหมาพดในวนน คอ ประเดนท ว า

พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 และ พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 จะชวยใหเกดแนวกนชนอยางเปนรปธรรมทวประเทศไดอยางไรบาง

Page 49: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

47

1. พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 กาหนดไวมาตรการทเออ

ตอเรองแนวกนชนไวอยแลว ใน มาตรา 17 คอ แผนผงกาหนดการใชประโยชนทดนตามทไดจาแนกประเภทและแผนผงแสดงทโลง

พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 มาตรา 17 ระบวา ผงเมองรวม ประกอบดวย

(1) วตถประสงคในการวางละจดทาผงเมองรวม (2) แผนทแสดงเขตของผงเมองรวม (3) แผนผงซงทาขนเปนฉบบเดยวหรอหลายฉบบพรอมดวย

ขอกาหนดโดยมสาระสาคญทก ประการหรอบางประการ ดงตอไปน (ก) แผนผงกาหนดการใชประโยชนทดนตามทไดจาแนกประเภท (ข) แผนผงแสดงทโลง (ค) แผนผงแสดงโครงการคมนาคมและขนสง (ง) แผนผงแสดงโครงการกจการสาธารณปโภค

(4) รายการประกอบแผนผง (5) นโยบาย มาตรการและวธดาเนนการเพอปฏบตตาม

วตถประสงคของผงเมองรวม ตวอยางกรณ ผงเมองรวมเมองระยองตรงบรเวณพนทของบรษท

อตสาหกรรมปโตรเคมกลไทย จากด (มหาชน) หรอTPI ปจจบนเปลยนชอ

Page 50: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

48

เปน บรษทไออารพซ จากด (มหาชน) หรอ IRPC เรากาหนดการใชประโยชนทดนโดยรอบพนทอตสาหกรรมเปนพนทสเขยวออน (ทโลงเพอนนทนาการและรกษาคณภาพสงแวดลอม) ซงสรางความไมเปนธรรมในการใชประโยชนทดนเพราะไปใชทดนของชาวบาน ในทสดผงเมองไดกาหนดทวางใหปลกตนไมไวในเขตทดนของบรษทฯ รอบบรเวณโรงงานทงหมด

เนองจากประเทศไทยยงไมมกฎหมายเพอสรางความเปนธรรมใน

การใชประโยชนทดน ทผานมามความพยายามเสนอ รางพระราชบญญตเกยวกบภาษทดนและทรพยสน แตยงไมผานการพจารณา ในตางประเทศจะมกฎหมายรองรบวาผทถกผงเมองกาหนดไวใหใชทดนเปนพนทแนวกนชนใหไดรบประโยชนจากการถกจากดการใชประโยชนทดน

ซงหากไมมมาตรการดงกลาวจะสรางความไมเปนธรรมแกเจาของ

ทดน และกลายเปนผโชครายทตองมาอยในพนทรอบบรเวณอตสาหกรรมทถกกาหนดใหเปนแนวกนชน ซงจะถกตงคาถามวาทาไมตองมาบงคบกบทดนทอยบรเวณรอบๆ นคมอตสาหกรรม หรอรอบโรงงานอตสาหกรรมใหเปนแนวกนชน ทาไมนคมอตสาหกรรมไมลงทนจดพนทแนวกนชนในพนทของตนเอง

แนวกนชนในผงเมองม 2 สวนทเกยวของ ซงในกฎหมายผงเมอง

เรยกวา ผงทโลง คอ

Page 51: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

49

1. สวนทผ ง เมองก าหนดไว ใหอย ด านในเขตพนท ของอตสาหกรรม สามารถควบคมไดโดยใชขอกาหนดการใชประโยชนทดนของผงเมอง เชน กาหนดใหบรเวณรมแนวเขตนคมกาหนดใหปลกตนไมเปนระยะกเมตร ในทางวชาการ เรยกวา แนวปองกน เปนตน

2. สวนทผงเมองกาหนดไวใหอยรอบนอกแนวเขตพนทของ

อตสาหกรรม ในทางวชาการ เรยกวา แนวกนชน โดยปกตจะหามอยอาศย ใหทาการเกษตร เพอปองกนการกระทบกระทงกนระหวางการใชทดนทอยในเขตนคมอตสาหกรรมกบทดนทอยรอบนคมอตสาหกรรม แตถาเปนอตสาหกรรมทมมลพษมากหรอมอนตรายมากจรงๆ อยางพนทมาบตาพดอาจทาการเกษตรไดยาก ผลผลตทไดสามารถบรโภคไดหรอเปลา ถาเปนตางประเทศจะหามคนเขาไปอยอาศยหรอทากจกรรมใดๆ ในระยะ 2,000 เมตร เมอครงทกรมการผงเมองวางผงเมองเฉพาะชมชนเมองใหมมาบตาพดมแนวคดวาจะตองเวนคนทดนแลวปลกตนไมสง โดยรวมเปนรศมระยะ 500 เมตร ของพนทนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย แตไมมใครยอม นนคอ อดตของเรา เนองจากประชาชนอยากคาขายทามาหากน ทาหองเชาอยรอบๆ การนคมฯ เราพยายามคดทาแลวในสมยนน แตเกดขนไมได เพราะไมมใครทราบผลกระทบของอตสาหกรรมปโตรเคม

ทผานมา เมองทกาหนดผงทโลงแลว คอ กรงเทพมหานคร ทแยก

เปนผงการใชประโยชนทดนออกจากผงทโลง และมขอกาหนดกากบวาตองดาเนนการอยางไร

Page 52: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

50

ประวตศาสตรของการผงเมองไทยทประกาศผงเมองรวมตามพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 ฉบบแรก คอ ผงเมองรวมเมองระยอง เปนกฎกระทรวง ฉบบท 5 (พ .ศ . 2526) สวนผง เมองรวมบร เวณอตสาหกรรมหลกและชมชน หรอ ผงเมองรวมมาบตาพด ประกาศใชเปนกฎกระทรวง ฉบบท 46 (พ.ศ. 2531) และไดมความพยายามวางผงเมองเฉพาะเมอง ใหมมาบตาพด ตามมาตรา 28 และมาตรา 29 ของ พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 แตไมสามารถทาไดสาเรจ

สรปวาเรามเครองมอ คอ ผงแสดงทโลง ตามมาตรา 17 ของ

พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. 2518 เราสามารถใสวตถประสงคลงไปไดวาจดทาเปนท โ ลงเพอสขลกษณะ เพอลดมลพษ เพอรกษาคณภาพสงแวดลอม หรอเพอเปนพนทรบนา เปนตน และระบขอกาหนดใหใชหรอหามใชทดนไวใหชดเจน ประเดนสาคญอยทวาเรากลาทาผงทโลงหรอไม 2. พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522

เมอภาพรวมผงเมองซงมองภาพรวมการใชทดนของเมองไดแลว ประเดนตอมาทตองพจารณา คอเรองของ “อาคาร” ซงมพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 กากบดแลอย เนองจากการใชทดนจะมสวนหนงซงจะตองเปนอาคาร ทงเปนทอยอาศย อาคารพาณชย อาคารโรงงาน การกอสรางอาคารทกชนด ทกประเภท จะตองปฏบตตามมาตรา 21 ของพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 ทระบวา ผใดจะกอสราง ดดแปลง หรอเคลอนยายอาคารตองไดรบอนญาตจากเจาพนกงานทองถน หรอแจงเจาพนกงานทองถน และดาเนนการตามมาตรา 39 ทว

Page 53: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

51

อยางไรกด ในเขตนคมอตสาหกรรมนน ตามพระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 บญญตไวในกฎหมายวา นคมทจดทะเบยนตามพระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมฯ ไมวาจะเปนของการนคมอตสาหกรรมฯ หรอวาเปนนคมอตสาหกรรมของเอกชน ผวาการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยจะเปนผใชอานาจตามกฎหมายควบคมอาคาร องคกรปกครองสวนทองถนไมมอานาจในเขตดงกลาวของนคมอตสาหกรรมทเกยวกบกฎหมายควบคมอาคาร อยางไรกด เมอมเรองอะไร ทางเทศบาลหรอองคการบรหารสวนตาบล (อบต.) หรอโยธาธการและผงเมองจงหวดมกจะโดนกอน จงนาเหนใจโดยเฉพาะเจาพนกงานทองถนไมวาจะเปนนายกองคการบรหารสวนตาบลหรอเทศบาล เพราะไมมอานาจเขาไปกาวกายในพนทดงกลาว พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 มาตรา 21 ระบวา

“ผใดจะกอสราง ดดแปลง หรอเคลอนยายอาคาร ตองไดรบอนญาตจากเจาพนกงานทองถน หรอแจงตอเจาพนกงานทองถน และดาเนนการตามมาตรา 39 ทว” (มาตรา 21 แกไขโดย พระราชบญญตควบคมอาคาร (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535 มาตรา 7) พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 มาตรา 42 ระบวา

“บรรดาการปลกสรางอาคาร การตงโรงงานและการประกอบกจการโรงงานในนคมอตสาหกรรม ใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยโรงงาน กฎหมายวาดวยการควบคมการกอสรางอาคาร และกฎหมายวาดวยการผงเมอง แต

Page 54: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

52

การอนญาตซงเปนอานาจหนาทของเจาหนาทตามกฎหมายวาดวยการนน ใหเปนอานาจหนาทของผวาการหรอผซงผวาการมอบหมาย” มาตรา 8 พระราชบญญต ระบวตถประสงคของการควบคมอาคารไววาเปนไป “เพอประโยชนแหงความมนคงแขงแรง ความปลอดภย ปองกนอคคภย รกษาคณภาพสงแวดลอม การผงเมอง การสถาปตยกรรม และอานวยความสะดวกแกการจราจร ตลอดจนการอนทจาเปนเพอปฏบตตามพระราชบญญตน...” ซงวตถประสงคขางตนนสามารถนามาเปนประโยชนในการกาหนดแนวกนชนได พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 มาตรา 8 (มาตรา 8 แกไขโดย พระราชบญญตควบคมอาคาร (ฉบบท 3) พ.ศ. 2543) ระบวา

“เพอประโยชนแหงความมนคงแขงแรง ความปลอดภย การปองกนอคคภย การสาธารณสข การรกษาคณภาพสงแวดลอม การผงเมอง การสถาปตยกรรม และการอานวยความสะดวกแกการจราจร ตลอดจนการอนทจาเปนเพอปฏบตตามพระราชบญญตน ใหรฐมนตรโดยคาแนะนาของคณะกรรมการควบคมอาคารมอานาจออกกฎกระทรวงกาหนด

(1) ประเภท ลกษณะ แบบ รปทรง สดสวน ขนาด เนอท และทตงของอาคาร

(2) การรบนาหนก ความตานทาน ความคงทน ตลอดจนลกษณะและคณสมบตของวสดทใช

(3) การรบนาหนก ความตานทาน ความคงทนของอาคาร และพนดน ทรองรบอาคาร

Page 55: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

53

(4) แบบและวธการเกยวกบการตดตงระบบประปา กาซ ไฟฟา เครองกล ความปลอดภยเกยวกบอคคภยหรอภยพบตอยางอน และการปองกนอนตรายเมอมเหตชลมนวนวาย

(5) แบบและจานวนของหองนาและหองสวม (6) ระบบการจดการเกยวกบสภาพแวดลอมของอาคาร เชน

ระบบการจดแสงสวาง การระบายอากาศ การปรบอากาศ การฟอกอากาศ การระบายนา การบาบดนาเสย และการกาจดขยะมลฝอยและสงปฏกล

(7) ลกษณะ ระดบ ความสง เนอทของทวางภายนอกอาคาร หรอแนวอาคาร

(8) ระยะหรอระดบระหวางอาคารกบอาคารหรอเขตทดนของทอนหรอระหวางอาคารกบถนน ตรอก ซอย ทางเทา ทาง หรอทสาธารณะ

(9) พนทหรอสงทสรางขนเพอใชเปนทจอดรถ ทกลบรถ และทางเขาออกของรถสาหรบอาคารบางชนดหรอบางประเภท ตลอดจนลกษณะและขนาดของพนทหรอสงทสรางขนดงกลาว

(10) บรเวณหามกอสราง ดดแปลง รอถอน เคลอนยาย และใชหรอเปลยนการใชอาคารชนดใดหรอประเภทใด

(11) หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการกอสราง ดดแปลง รอถอน เคลอนยาย ใชหรอเปลยนการใชอาคาร

(12) หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขออนญาต การอนญาต การตออายใบอนญาต การโอนใบอนญาต การออกใบรบรอง และการออกใบแทนตามพระราชบญญตน

Page 56: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

54

(13) หนาทและความรบผดชอบของผออกแบบ ผควบคมงาน ผดาเนนการ ผครอบครองอาคารและเจาของอาคาร

(14) คณสมบตเฉพาะของลกษณะตองหามของผตรวจสอบ ตลอดจนหลกเกณฑ วธการและเงอนไขในการขอขนทะเบยนและการเพกถอนการขนทะเบยนเปนผตรวจสอบ

(15) หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการตรวจสอบอาคาร ตดตงและตรวจสอบอปกรณประกอบของอาคาร

(16) ชนดหรอประเภทของอาคารทเจาของอาคารหรอผครอบครองอาคารหรอผดาเนนการตองทาการประกนภยความรบผดชอบตามกฎหมายตอชวต รางกาย และทรพยสนของบคคลภายนอก”

มาตรา 8 ม 16 อน ซงรวมทกเรองทเกยวของกบการควบคม

อาคารไวแลว หากเราจะกาหนดแนวกนชน กสามารถนามาตรา 8 มาพจารณาวาจะควบคมหรอกาหนดอยางไร ซงในทนสามารถพจารณานามาใชประโยชนไดทงในกรณการควบคมอาคารในทดนของตน (เชน ในทดนทเปนทตงโรงงานอตสาหกรรม) และการควบคมอาคารในพนทบรเวณรอบนอกเขตนคมอตสาหกรรม (ทดนของผอน) ทงนขนอยกบความเหมาะสม

ก. พนทในเขตทดนทเปนทตงอาคารโรงงาน (ทดนของตน) เมอจะสรางอาคารของโรงงานอตสาหกรรม มาตรา 8 จะชวยในการ

ควบคมใหเกดแนวกนชนได โดยสามารถกาหนดไดวา อาคารควรจะสรางไดในขนาดเทาไหร ควรสรางในระยะหางจากเขตรวทดนของตนเองเทาไหร ควรสรางในระยะหางจากทดนของผอนไดเทาไหร ทงน เพอใหพนทนอก

Page 57: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

55

อาคารเกดพนทเวนวางตอไป ยกตวอยางเชน การนามาตรา 8 (1) มาใชในการควบคมเรองตวอาคาร ขนาด ความสง เพอควบคมใหมขนาดทเหมาะสม เปนตน

ข. พนทนอกเขตนคมอตสาหกรรม (ทดนของผอน) พนทนอกเขตนคมอตสาหกรรม (ทดนของผอน) นน พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 ไดเปดชองทเออตอแนวกนชนไวในมาตรา 8 (10) ทระบใหสามารถกาหนด “บรเวณหามกอสราง ดดแปลง รอถอน เคลอนยาย และใชหรอเปลยน การใชอาคารชนดใดหรอประเภทใด” ได โดยรฐมนตรออกเปนกฎกระทรวง และในขณะน องคกรปกครองสวนทองถน (เชน เทศบาลและองคการบรหารสวนตาบล) สามารถออกเปนขอบญญตทองถนไดในหลายกรณ ไดแก

1. การออกขอบญญตทองถน โดยรฐมนตรยงมไดมการออกกฎกระทรวงในเรองดงกลาว ตามมาตรา 9 ของกฎหมายควบคมอาคาร

2. การออกขอบญญตทองถนเพอกาหนดรายละเอยดเพมเตม โดยไมขดหรอแยงกบกฎกระทรวง ตามมาตรา 10 (1) ของกฎหมายควบคมอาคาร

3. การออกขอบญญตทองถนทขดหรอแยงกบกฎกระทรวง โดยไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการควบคมอาคารและไดรบอนมตจากรฐมนตร ตามมาตรา 10 (2) ของกฎหมายควบคมอาคาร

Page 58: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

56

ถามวาเรามกฎหมายชวยในการกาหนดเรองแนวกนชนหรอไม ขอตอบวา ม แตประเดนสาคญ คอ เรากลาทาหรอไม กลายอมรบความจรงหรอไม และเมอดาเนนการไปแลวมทางเยยวยาใหแกผทไดรบผลกระทบอยางไร

นอกจากนแลว ขณะน กรมโยธาธการและผงเมองไดมอบหมายใหผมดเรองการแกไขปรบปรงกฎหมาย 2 ฉบบ เพอจดการปญหาความไมเปนธรรมในการใชประโยชนทดนในมตของกฎหมาย ซงเปนประโยชนตอการกาหนดแนวกนชนดวย คอ

1. กฎหมายเกยวกบการสรางความเปนธรรมในการใชประโยชน

ทดน เพราะทผานมาการใชทดนแตละประเภทนนมปญหาเรองความไมเปนธรรม สทธในการพฒนาทดนไมเทาเทยมกน เชน ทดนในพนทชนบทและเกษตรกรรมมราคาถก ในขณะททดนประเภทพาณชยกรรมมราคาทดนสงกวา

ในตางประเทศมกฎหมายรองรบเรองน บนพนฐานวาทกคนมสทธ

ในการพฒนาทดนเทาเทยมกน แตทไมสามารถใชทดนไดตามสทธ เพราะมกฎหมายผงเมองควบคมไว ดงนน ในกรณทผงเมองจากดการพฒนาทดน สทธของคณสามารถนาไปขายได หรอบางกรณตองการพฒนามากกวาสทธทมสามารถไปซอสทธไดจากเจาของทดนรายอนทถกจากดโดยผงเมอง

2. กฎหมายเกยวกบภาษทรพยสน บานเราเคยปรกษาหารอเรองน

กนหลายครง ทงทจฬาลงกรณมหาวทยาลย ตอนทกรมการปกครองเปนเจาภาพ แลวตอมา กระทรวงการคลงเปนเจาภาพ กฎหมายภาษทรพยสนจะ

Page 59: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

57

เปนตวเกลยทดน โดยการจดเกบภาษตามทผงเมองกาหนดการใชประโยชนทดน ในตางประเทศจะใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนผบรหารจดการการจดเกบภาษทรพยสนและในการวางผงเมองในตางประเทศ เชน ญปน คนจะขอใหทดนของตนเปนพนทเกษตรกรรมเพราะเสยภาษตาโดยตองทาการเกษตรจรงและไมอยากใหทดนของตนถกกาหนดเปนยานพาณชยกรรม เพราะเสยภาษมาก

Page 60: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ
Page 61: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

59

คาถาม – คาตอบจากเวท

Page 62: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

60

เสนห สนองพงษ ผอานวยการกองชางเทศบาลบานฉาง

ผมในฐานะเพอนของชาวมาบตาพด คอ

มอตสาหกรรมอยในเขตบานฉาง ตอนนเราทาถงขนท 5 คอ สงไปใหทางกรมพจารณาแลว ขอถามในสวนของประชาชนวา ถาหากประกาศ 90 วนในขนตอนท 6 ตามประกาศในราชกจจานเบกษาวาดวยวธการประกาศเชญชวนใหผมสวนไดสวนเสยไปดประกาศ ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการรบฟงความคดเหนของประชาชน พ.ศ. 2548 มนมหลกเกณฑอยางไรบาง ขอ 3 (2) อยากใหอธบายใหประชาชนเขาใจวาไปยนคารอง ตองมขอความในคารองอยางไรบาง ขอบคณครบ วระพงษ บญญานสนธ ผตรวจราชการกรม กรมโยธาธการและผงเมอง

เจาของทดน หรอเจาของอาคารเปนผมสวนไดสวนเสย ถาไมใชเจาของทดน ไมใชเจาของอาคารตองพสจนตวเองวามสวนไดสวนเสยกบชมชนอยางไร เจาคณะกรรมการผงเมองจะเปนผชวาทานเปนผมสวนไดสวนเสยหรอไม แตทานตองแสดงขอคดเหนในมาตรา 22 23 24 25 ไดบอกวา.ใหแสดงตววาเปนผมสวนไดสวนเสย จงสามารถยนขอแกไข

Page 63: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

61

เปลยนแปลงหรอยกเลกขอกาหนดการใชประโยชนทดน อกพวกหนงคอพวกทไมไดอยในเขตผงแตอยตดกบเขตผง กสามารถมสทธยนคารองได เพยงแตพสจนใหไดวามสวนไดสวนเสยอยางไร

วธการคอ ยนทเทศบาล สานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวด

หรอผงเมองจงหวด หรอ ทผวาราชการจงหวดกได ไมมรปแบบ แคพสจนใหไดวามสวนไดสวนเสยอยางไร โดย เจาหนาทสานกโยธาธการและผงเมองจะเปนผประสานหลกและรวบรวมขอมลจากทางเทศบาลสงใหคณะกรรมการผงเมองเปนผพจารณา วาจะแกตามทผมสวนไดสวนเสยรองขอเปลยนแปลงแกไขหรอไม และตองยนภายใน 90 วน

กรณถายนกอนหรอหลง 90 วน นบตงแตวนปดประกาศไปเลย

กรรมการผงเมองพจารณาดหรอไม กรรมการฯ กดใหครบ เพยงแตวาเปนขอมลเทานน เพราะถาทานไปเปดดกฎกระทรวงในเรองการโฆษณา การประชาสมพนธตามมาตรา 18 เรองการรบขอมลจากประชาชนจนถงวนทเขาคณะกรรมการผงเมองพจารณา ถาหลงจากคณะกรรมการผงเมองพจารณาไปแลว ปดคารอง 90 วนไปแลว จะนาขอมลทไดมาใหคณะกรรมการผงเมองดประกอบวาหลงตดประกาศไปแลว 90 วน มผลอะไรทชาวบานสะทอนมาบาง เพราะฉะนนไมไดปดกนอะไร

สรปยนทสานกงานเทศบาลได ไมมรปแบบกาหนดวาตองเขยน

อยางไร เพยงเขยนชอ ทอย ระบวาบานอยทตรงน มโฉนดตรงน ถาไมมโฉนดหรอไมมทดนอยในผง กตองบอกวาทานเกยวของอยางไร เชน เคยมาเทยวแลวเปนกลมเอนจโอทรกสงแวดลอม. เมอกอนมทวทศนสวยงาม. แต

Page 64: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

62

ตอนนเหนวาเปลยนแปลงไป เปนตน. กรรมการผงเมองจะพจารณาเองวาทานเกยวของหรอไม เปนดลยพนจของคณะกรรมการผงเมอง

เจรญ ปาศร รกษาการหวหนาฝายผงเมอง เทศบาลเมองมาบตาพด

ผมขอเพมอกนดครบ ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร “ผมสวนไดเสย” หมายความวา ผซงไดรบความเดอดรอนหรอความเสยหายโดยตรงจากการดาเนนตามโครงการของรฐ สมเกยรต กาญจนางกรพนธ ผไดรบผลกระทบจากการจดทาผงเมองใหม ผมเปนเจาของทดนทอยในเขตพนทกนชน ผมมคาถามสองสามคาถาม ฝากถามวทยากร 1. ระยะ Buffer Zone ทกาหนดจากเขตแนวสมวงอตสาหกรรม คอ ป1 มระยะรวมตามผงปจจบนทงหมดกเมตร

2. ถาสมมตถงขนตอนท 6 แลวมตดประกาศ 90 วนใหประชาชนผมสวนไดเสยไดยนคารอง แกไข เปลยนแปลง ยกเลก ไมทราบมความสาคญมาก

Page 65: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

63

นอยแคไหน ถาผมไปรองแลวจะไดรบความเหนใจหรอความเขาใจแคไหน และใครเปนผทพจารณา ผมวาคณะกรรมการผงเมอง พจารณาไมกคนกคงไมมปญญาชวยผมอยด

3. ทวทยากรวาจะตองมการประกาศทางหนงสอพมพ วทย และเมอกอนเคยเสนอมทว แตถกตดไปเพราะเหนวาไมจาเปน วนนผมคดวาผงเมองมาบตาพดเปนตนแบบทด อยากจะใหเสนอวา ควรจะออกประกาศทางทวดวยซา.เพราะวาเปนตนแบบของทงประเทศ..วทยากรกไดบอกไปแลววาผงเมองมาบตาพดมความสาคญ และพรอมทจะเปนตนแบบใหกบผงเมองทงประเทศ จงอยากใหเหนความสาคญ สาหรบคนทไมไดมาวนนเพราะวา ไมทราบขาว การประกาศทางหนงสอพมพหรอทางวทย บางคนไมไดอาน ไมไดฟงกไมร เลยคดวาใหออกสอทางทวเพราะเปนสอทถงประชาชนโดยแทจรง ขอบคณครบ

วระพงษ บญญานสนธ ผตรวจราชการกรม กรมโยธาธการและผงเมอง

ขอตอบเลย กรรมการผงเมองจะพจารณาลาดบสดทาย กอนหนากจะมประชมคณะกรรมการทปรกษา แลวจะมความเหนของทองถนทเกยวของ ตอนประชมพจารณาคารองคณะกรรมการผงเมอง ในกรมโยธาธการและผงเมอง จะมอนกรรมการผงเมอง จะมการพจารณาเปนขนขนไป พอประชมเสรจจะมการแจงผลใหประชาชนผรองไดทราบ ในเรองการชแจงประชาชนซงมกาหนดไวถงชองทางทจะใหประชาชนรบรมสามสวนคอ ประกาศทางหนงสอพมพ วทย และเวบไซต โดยประกาศตดตอกนไม

Page 66: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

64

เกน 7 วน ในสวนโทรทศนตามกฎกระทรวงฯ วาถาทองถนไหนจดทาใหขอทคณะกรรมการผงเมองเปนกรณไป กคงตองอาศยเทศบาลเสนอไปทกรมโยธาธการและผงเมอง วา ขอใหฝายเลขาฯทาเรองเสนอคณะกรรมการผงเมอง เพอพจารณาวา ถามาบตาพดเปนเรองระดบชาตอยางนสมควรทจะออกทวในการประชมประชาชน กนาจะเปนหนาทของทางเทศบาลและโยธาผงเมองจงหวดทจะเปนพเลยงใหชวงนนะครบ ขนกบวาเทศบาลเมองมาบตาพดมงบหรอไม

คารองททานยนชวงตอน 90 วนนน กรรมการผงเมองกากบสดทาย จะสงเกตเหนจากการประชมคณะทปรกษา จานวน 21 คนนทงทองถน ทงผทรงคณวฒในทองถนไดมาเปนทปรกษา กจะเปนตวกรองใหเหตผลวา ทองถนคดอยางไร กรมฯ คดอยางไร จงหวดคดอยางไร ถาแนวความเหนไปในแนวทางเดยวกน ชมชน หรอคนในพนทคยกนไดกรรมการผงเมองกจะผานไป ถาความเหนขดแยงกน กรรมการผงเมองกจะไปดอกทหนง บางครงกรรมการผงเมองจะลงพนทไปเชคขอมลเอง

เจรญ ปาศร รกษาการหวหนาฝายผงเมอง เทศบาลเมองมาบตาพด

เรองระยะ Buffer Zone ในทางเทคนคจะมการบอกวาระยะหาง 200 -500 เมตร โดยดสภาพแวดลอมรอบพนทดวย ทางดานสทแยงขาวกหาง 200 เมตร ขนอยกบลกษณะของพนท อยางตรงบรเวณปากอวน.ตงแตขอบของการนคมฯ จนถงแนวถนนขนอยกบการบรรยาย วธการผง

Page 67: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

65

เมองจะบรรยายพนทเพอใหงายตอการตรวจสอบจะมรปแบบทแตกตางกนไป บางทไปตามแนวถนนบาง ไปตามแนวขอบบาง ไปตามระยะทางบาง ขนกบความเหมาะสม แตตอนนเอาพนททมความจาเปนขนพนฐานกอน โดยเอาพนททมปญหาทอยในพนท ก1 ผมขอแนะนาวาใหทาอยางน เวลาเราจะใหขอมลกลบมาตอนรบฟงความคดเหน ใหแสดงเจตนาดวยวาเราจะมโครงการหรอจะทาอะไร แลวมนขดกบขอกาหนดเดมทมอยหรอไม คอถาขอกาหนดทเราอานแลวมนขดกบการดารงชวตของเราหรอมนไปขดแยงกนกชวยใหขอมลกลบมาดวย เพราะบางทมนเกดจากการทคนแสดงความคดเหนวาไมอยากไดพนทนแตเขาขายทดนไมไดเพราะไมมโครงการอะไรจะเกด หรอยงไมไดตกลงกน ในทางกลบกน ทางอตสาหกรรมกเชนกน เวลาเขาใหขอมลกบเรา ทาเรองมากจะบอกวาเขามโครงการหนง สอง สาม ส ผมกบอกวาผมขอแผนกอน แผนททานดาเนนการหรอแสดงวาทานไดมการดาเนนการมาแลว แตถาบอกวา แคมแผนเฉยๆ ผมกจะบอกวาทานเปนรปแบบบรษท ทานมการประชมคณะกรรมการใชไหม มการเชญประชม คอเอกสารตางๆทมนจะพสจนไดบาง ตรงนจะเปนสงประกอบการพจารณาความเหนของประชาชน

สวนในเรองของโทรทศน ผมเพมเตมนดหนงวา เรามกลมองคกร

ไมแสวงหาผลกาไร (NGOs) มกลมอะไรตางๆ ทออกทว เรากจะสามารถออกทงขาว ทงอะไรได ไมจาเปนตองไปขออนญาตโดยตรง ผมไมแนใจวาทาไดไหม แตนาจะทาไดวธการคอ เรากสงไปหานกขาวทเราคนเคยใหออกขาวใหเรา กชวยประชาสมพนธได

Page 68: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

66

เจรญ เดชคม

ตอนนถอวาผงเมองกมาแคในรปของทดน แตชาวบานบางครงกไมเขาใจในเรองของผงเมอง จรงๆแลวในเรอง Buffer Zone ผมมองในแงความคดของผม โรงงานอตสาหกรรม และชมชน โดยภาครฐควรใหคาชดเชยในแงของการใชทดนหนา Buffer Zone ในแงสทธของการซอ เวนคน การเชา การเชาระยะยาว การใชเครองมอทางเศรษฐศาสตร การใชสทธพเศษทางภาษ เพอเปนการชดเชยใหชมชน ตองมการชดเชย ในอนาคต ภาครฐตองคดวาจะใหโรงงานกบชมชนอยดวยกนไดอยางไร เปนคาประกนความเสยงใหชมชนในการอยในเขต Buffer Zone ซงคดมาแลวประมาณ 654 ลาน เพอการจดการดานสงแวดลอม ตองมการจดการในเรองของภาษ ผลกระทบของพนทตองใหองคการปกครองสวนทองถนไปทบทวนด ชวยใชดลยพนจวาเราจะอยอยางไรใหชมชนมความสข โรงงานอยได ชมชนอยได ขอฝากผงเมองไวแคน ขอบคณครบ

Page 69: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

67

อาจารยชวทย สจฉายา อาจารยสถาบนอาศรมศลป และผแทนเครอขายวชาการเพอมาบตาพด

ผมวาเรองนมการศกษามาเยอะแลว

แตวาความเขาใจจะตรงกนหรอไม ประเดนมนอยท ผมไดไปชแจงทกระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สานกนโยบายและแผนสงแวดลอมกอนทจะมการนาเสนอนายกรฐมนตรเรองทผมใชคาวา buffer instant ซง Buffer Zone กมการพดกน แตหวใจสาคญทเราพดกนคอ ระยะหาง ซงเคาบอกวาไดมการศกษาดานเทคนคกนมาแลว วาทาไมระยะหางตองเปน 2,000 เมตร และลดหลนกนลงมา 6 ประเภท ตงแตโรงไฟฟานวเคลยร และพวกสารทกอเบนซน พวกเหลานคอ ระยะ 2,000 และกลดหลนกนไปถง 500อนนคอ buffer instant อนทสองนเคามการศกษาทางเทคนคมาบางวาทาไมตองมระยะหางเทาน อนนคอหลกการนะครบ

เรองทสองคอเรอง Protection Strip คอระยะแนวปองกน อนน

ชดเจน โรงงานอตสาหกรรมตองทา มระยะตงแต 0 - 50 ถาไมพอคณตองสรางกาแพง หลกการคอปลกตนไมเปนปาไมใชปลกหรอมแหรม นคอ Protection Strip จะอยในพนทโรงงาน ไมใชปลกในพนทชาวบานนะครบ อนนชดเจนครบ แต buffer instant คอระยะหาง เพราะวาจากการศกษาพบวาสงทมนเกดคอ โรงงานแตละประเภทไมเหมอนกน อนนคอสงทเปน

Page 70: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

68

ขอเสนอ ซงผมเรยนชแจงตอทางสานกงานนโยบายและแผนทรพยากร ธรรมชาต. และสงแวดลอม

เรองสดทาย นายกรฐมนตรในขณะนน (นายอภสทธ เวชชาชวะ)

ไดสงการแลวใหเปนแนวปฏบต ประเดนคอ ถาทานมพนทสเขยวอะไรกแลวแตเปนพนทเกษตร ทานกมสทธปลกสรางเตมในพนทของทานไมไดรกลานะครบ ตามขอกาหนด อนนโดยหลกการนะครบ แตถาโรงงานจะปลกสรางโรงงานใหมจะตองมระยะหางตามประเภทของโรงงานวามการกอมลพษหรอไม มสารเบนซนหรอไม มสารวโอซหรอไม ตองไปตรวจสอบ นคอสงทคณเจรญพด ถากฎหมายออกมากสามารถดาเนนการไดหมด และถาผประกอบการออกกฎหมายมามาก อาคารหรออาคารบางชนดจะปลกสรางมได เพราะกฎหมายไมยอนหลง คณจะตองผานตามกฎหมายใหมทนายกรฐมนตรไดสงการไปแลว ชดเจน ไมไดไปลดรอนสทธกบพนทปลกสรางเดมนะครบ และไมไดอานวยสทธใหชาวบาน แตโรงงานสรางใหมไมได ทนประเดนเรองการเยยวยา มนมบางพนททชมชนกบโรงงานอยตดกน ซงแกไขไมได อนนตองมการชดเชยใหกบชาวบาน ถอวาชาวบานถกลดรอนสทธ คาวา ชมชน คอ พนททถกกาหนดใหเปนทอยอาศย เชน เรามการปลกสรางทอยอาศยเปนหมบานจดสรร อยางนแสดงวาพนทตรงนนตองระบเปนพนทสเหลอง สวนสเขยวคอพนททคณปลกบานเดยวหรอปลกอาคารพาณชย เดยวนกลายเปนวารฐบาลตองมาเวนคนในพนท บรเวณ Buffer Zone นไมใชหลกการ โรงงานจะตองถอยหลง ตองคยกน ตองดวาโรงงานมผลกระทบมากนอยขนาดไหนตอชมชน แต Protection Strip ตองทา อนนบงคบ ตองทาในทคณดวย แตถาคณเปนนคมอตสาหกรรมกตองทา

Page 71: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

69

Protection Strip 50 เมตรรอบพนทคณดวย นนคอในหลกการคณตองทากาแพง

ธงไชย พรมนาค เทศบาลชมชนบานบน

ในการศกษาเรองขอกาหนดอยางทพเจรญ เดชคมบอกเรองผงในทะเล ถารางผงเมองฉบบนผาน โรงงานอตสาหกรรมจะไมสามารถกอสรางในทะเลไดครบ

สนชย พรหมศร กรรมการชมชนชากลกหญา

ผมเปนหนงในครอบครวทเกดอาการผนขนเมอป 2529 - 2536 ตรงนกหวอก

เดยวกบลงนอย ใจตง ทโดนเวนคนในราคาทนอยนดมาก และภาคอตสาหกรรม.ภาครฐไมไดเอาไปใชประโยชนตอ.ในสวนของผงรางฉบบปจจบน จะเหนวา พนททผมอยตรงถนนสขมวทซอย12 – สขมวท 20 ตรง

Page 72: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

70

นนจะเปนพนทอยใตลมของนคมอตสาหกรรม อยากใหมการแกไขเรงดวนกอนทจะเลยระยะเวลาของกรมโยธาธการและผงเมอง ในสวนของพนททตองแกไข อยากใหไปดในพนทสมวง ซงเปนเขตพนทอตสาหกรรมและคลงสนคา พนททวานไปอยในพนทรอยตอระหวางชมชนชากลกหญาและชมชนมาบชะลด ซงมสถาบนการ ศกษาอย 3 แหง การจะเอาพนทนเปนพนทอนาคตใหกบผประกอบการทเปนโรงงานอตสาหกรรมนน ไปโอบลอมโรงเรยนนคมระยองวทยาคมนคมอตสาหกรรม อยซายมอตรงกลองสเหลยมระหวางถนนสขมวท 12 กบถนนสขมวท 20 ซงรางผงใหมนกตกสขมวท 14 กบสขมวท 16 ไปนะครบ ซงหมายถงวา พนทตรงนนเปนพนทสเหลอง คอเปนชมชนทมความหนาแนนนอย ชมชนชากลกหญาเปนชมชนอนดบสองของเทศบาลนครเมองมาบตาพดนะครบ แตวาบรษททปรกษาในการจดทารางผงนกลบละเลยไมลงใหวาพนทตรงนเปนพนทสเหลอง เปนชมชนทอาศยอยจรง ในสวนทอยากใหปรบเปลยนคอ ในสวนทอยในชมชนมาบชะลดกบชมชนชากลกหญา จะเหนวาม โรงเรยนระยองวทยาคมนคมอตสาหกรรมและโรงเรยนเทศบาล อยในผงพนทสมวง รวมทงโรงเรยนมาบชะลด วดมาบชะลดซงเปนผงอยในลกษณะของตนลม อนนนาจะปรบเปลยนใหเปนกนชนสาหรบนกเรยน ซงจะเปนอนาคตของชาตในอนาคต และสถาบนการศกษาทง 3 แหง กบวดใหเปนพนทสมวง ทาใหยายไปอยอกดาน อนนไมสมควรอยางยง ขอใหบรษททรบดาเนนการไปแกไขดวย ผมไมรวาป 3 เนยเปนอะไร ทางชมชนคงยอมไมไดหรอกทจะใหเอามลพษไปครอบสถาบนการศกษา และทางวด วนนพนองมาบชะลด มาหลายทานแตวากมองไมเหนปญหาทแสดง สวนประเดนทสอง ในเรองการกาหนดพนททเปนแนวปองกน อยากจะใหแจงในสวนทเปนแนวกนชนออกมาใหเหนใหชดเจน ป1-7 คอแนวกนชนซงแฝงอยในสแนวปองกน

Page 73: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

71

ตามทคณสมหมายบอก อยากใหออกมาใหชดเจนในสวนของแนวปองกนวา Protection Strip ทาแฝงอยในสเขยว ซงเปน Buffer Zone ตรงไหน ประเดนสดทายเกยวกบเรองการกาหนดผงสในเรองของ Protection Strip ใหทางบรษทผรบดาเนนการไปทาการบานมา ตรงนถอวามความพงพอใจตอในสวนของภาคประชาชนในระดบหนงแลว อยากจะใหทางบรษททางานสมกบคาจางทเปนเงนภาษของประชาชน ในการดาเนนงานตองใหคณะ กรรมการจดจางพจารณาดวยนะครบ สดทาย ถาไมมการแกไขในประเดนตางๆ ทกลาวมา ทเสนอแนะขนไป กคงตองมการคดคานกนระหวางชวงตดประกาศ 90 วน ยงไงกชวยพจารณาความเรงดวนทเสนอมาน และความเดอดรอนของพนองประชาชนโดยเฉพาะของเดกนกเรยนซงเปนอนาคตของชาตดวย ขอบคณครบ

สมหมาย เอยมมงคลสกล นกผงเมองชานาญการ สานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดระยอง

ประเดนแรกเรองถนน จรงๆ แลวในผงเมองรวม เราไมไดใสชอถนนทกเสนเราจะใสเฉพาะเสนหลกทเกยวกบคาบรรยาย หรอทเกยวกบพนทในลกษณะของการบรรยายขอบเขต จงไมไดใสชอถนนทกเสนนะครบ

สมวงทพด ป1 - 3 ททาโดยบรษททปรกษา จรงๆ คอ ทางนนรบ

ฟงเรองพวกนมาแลวและเคยเสนอแลววาพนทตรงนจะเปนพนทเหมอนกบเปน buffer แตเบาบาง เนองจากขอบเขตหลกการในการใหเขตนคมเปนส

Page 74: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

72

มวง ประกอบกบทางผวาการนคมมาบตาพดเองบอกวาจะขอรบผดชอบดแลในพนทตรงนในการประชมรวมกบคณะกรรมการจงหวด ผมเลยบอกใหใสเขาไปในรายงานการประชมดวย เพราเขาพดถงเรองขอบเขตและหลกเกณฑตรงน จรงๆ แลว ในแนวความคดของผวางผงเมองเองไมไดตงใจจะเอาพนทตรงนไปใสเปนพนทอตสาหกรรมนะครบ อาจจะมองแคถาเปนไปไดวา เจตนารมณของการนคมฯ เองวาจะประกาศเปนเขตนคม ซงการประกาศเขตนคมฯ จะมวตถประสงคในการดาเนนการของการนคมฯ อย ซงจะทาอะไรบางอยางไมได อยางเชน การเคหะฯ จะมาซอทของการนคมฯ เขากตองกนบางสวน เพราะวามนไมใชวตถประสงคของการประกาศเปนเขตนคมฯ ในการดาเนนการบางอยาง เขากอาจจะเกบสวนทตรงนไวเพราะมนไปเกยวพนกบสวนของอตสาหกรรม พนทตรงนอาจจะเปนสวนโลจสตกส หรอสวนสานกงาน ทมนพอจะทาไดในกรอบวตถประสงคของการนคมฯ เอง ซงตอนนในแผนแมบทของการนคมฯ เรองผงเมองทมอยนนมนยงไมเกดความชดเจนในสวนน เขาบอกวา เขาขอใหเปนบรเวณทเขาจะพจารณา แตในประเดนตรงนไมใชวาละเลยทพสนชยเสนอขนมาเรองสนะครบ แตวาประเดนเรองชมชนมจรง ในเรองของการแกไข ขอเรยนวา ตอนนเราแกไขโดยฉบพลนไมได เพราะผงตรงนถกผานไปสคณะกรรมการระดบจงหวดไปแลว แตมนจะกลบมาอกครง ผมขอยาวาชวงทมการประกาศ 15 วนจะประสานกลบไปทชมชนทมการพจารณาอกท กลบไปอกเพอเอาขอมลตรงนไป ตรงนหลงจากทผานการประชมประชาชนไปแลว ในเรองของชมชนตางๆทอยากแสดงตวตนเปนพนทสเหลองหรอสอะไรกแลวแต ถอเปนเพยงสวนหนง ในอกทางหนง ทางอตสาหกรรมหรอการนคมฯ เองกมเหตผลของเขาสวนหนง จากตอนนทประมวลผลซงเราพอจะทาไดนะ แตวาพอมขอมลทกลบมาอยางทพสน

Page 75: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

73

ชยบอกวา ชมชนพมความหนาแนนเปนอนดบทสองของเขตเทศบาล อนนเปนขอมลทพสามารถนาเสนอขอมลกลบมา และกมอกสวนหนง สมวงทตดกบตววดหรออะไรกแลวแต ในดานขอบ จรงๆ แลว สานกงานโยธาธการและผงเมอง จงหวดระยองเคยเสนอวาจะตองมสเขยวออนตรงนน แตดวยเหตผลทางเทคนค ผมกไมแนใจวากรมโยธาธการและผงเมองจะพจารณาอยางไร แตยงเปนขอมลทใหทางกรมโยธาธการและผงเมองพจารณาอย คอยงไมไดกลบมาเปนความคดเหน ตอนนมนมขอกาหนดวาพนท 50 เมตรหรอพนทตามระยะททางตารางของคณะกรรมการสฝายใหมาวาพนทควรจะเปนเทาไหร พนทถกกาหนดตรงตวทเปนส ตามความเหนของสานกงานโยธการและผงเมอง จงหวดระยองเองอยากใหใสเปนส แตทางเทคนคผเชยวชาญบางทานกบอกวามนยงอยในขอกาหนดได สจะมปญหาในเรองอะไรกแลวแต แต ณ ตอนนทมการแสดงความคดเหนแบบน กขอเกบความคดเหนนมาเปนขอมลสวนหนง อยากใหแสดงความคดเหนนะครบ ยกตวอยางเหมอนกบในผงเมองรวมระยอง หรอผงมาบตาพดทเคยมอยแลว คอไมไดละเลยขอมลทพวกทานใหมา แตวาบางสวนมนตองมลาดบขนตอนในการแกไข และการดาเนนงานครบ

ธงไชย พรมนาค เทศบาลชมชนบานบน

พนทสมวงลายซงเปนชมชนทผมอยตอนนนน เปนพนททถกกาหนดใหสรางโรงงานทไมกอมลพษ จงมคาถามวาโรงงานประเภทไหนบางทไมกอมลพษ เทาทเหนเดยวนแมกระทงโรงงานทรบซอของเกา กยง

Page 76: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

74

สรางปญหา สงกลนเหมน เผาขยะ กถอวาเปนการสรางมลพษแลว ขอสอง โรงงานทอยกอนหนานทสงผลกระทบโดยตรงจะทาอยางไร ขอสาม การประกาศตามขนตอนท 6 เขาใจวา ตอนนยงอยในขนตอนท 3 นะครบ กอนทจะถงขนตอนท 6 มนตองใชเวลานานอกกมากนอยแคไหน ในพนทจรงการเปลยนแปลงนมนจะมอะไรเกดขน และทบอกวามการใชพระราชบญญตการควบคมอาคารมาดาเนนงานอยในชวงน ผมจงอยากทราบวาระยะเวลาจนกวาจะถงขนตอนท 6 ตองใชเวลานานเทาไหร ทงนทงนน กอนทจะมการสรปสตางๆ โดยเฉพาะพนทกนชน ถามเครองมอหรอรปแบบในการเยยวยาทชดเจน อยากใหมาคยกบชมชนหรอประชาชนทไดรบผลกระทบและ/ หรอคาดวาจะอยในแนวเดยวกบพวกนใหเปนรปแบบหรอรปธรรมจรงๆ ไมใชไปกาหนดมากอนแลวคอยมาหาแนวทางแกไข มนเปนไปไดนอยมากครบทชาวบานจะยอม สดทายกคอ การผงเมองทผานมา ผมพดไดเลยวาผมไมเคยไดรบขอมลวามการทาผงเมอง ผมอยในมาบตาพดมา 30 ปแลวกเพงจะไดรบทราบในครงนแหละครบ ขอบคณครบ

สมหมาย เอยมมงคลสกล นกผงเมองชานาญการ สานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดระยอง

ขอความชดเจนหนอยครบทวา ไมเคยไดรบขอมลหมายความวาครงนไดรบขอมลไหมครบ

Page 77: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

75

ธงไชย พรมนาค เทศบาลชมชนบานบน

ครงนชดเจนครบ ทผานมาหมายความวา ตงแตผงเมองป 2541 ครงนแหละครบทกาลงทากนเพงไดรบขอมล

สมหมาย เอยมมงคลสกล นกผงเมองชานาญการ สานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดระยอง

เรยนอยางแรกเลยวา ในรปแบบการทาผงเมองทผานมา 3 ครง เปนการเปลยนแปลงการดาเนนการจากสวนกลางมาสสวนภมภาค ทนในสวนของชมชนบานบน คงตองเรยนอยางน ชมชนบานบนอยใตอารไอแอล ถกตองไหมครบ ผมคงตองเรยนอยางน เราดทพนฐานของเกาทมอยนะครบ ชมชนบานบนเปนสมวงเขมทมอยเดม เพราะฉะนน ในเรองแรกเลยคอกรรมสทธทดนหรอกจกรรมทมอย คอทโรงงานเขามอยกคดกรองเฉพาะบางประเภท ทนอะไรทาไดอะไรทาไมได จรงๆ ตอนปดประกาศ 15 วนจะมขอมลเอกสารแนบทายบญชประเภท ซงจะบอกวาโรงงานประเภทไหนทสมควรใหมอยในพนท ประเภทไหนไมสมควรใหมอยในพนท ทนในแตละชนดประเภทของโรงงานกมความเปนมลพษ มลภาวะทตางกนอาจจะเปนเรองเสยง หรอเรองอะไรกแลวแต ตรงนอยากจะขอสงผานกลบไปใหชมชนวา ปญหาตางๆ ทเกดขนในพนท คอตอนนเรามมาตรฐานอยสวนหนงจาก ขอมลสวนหนงจากโรงงานทมอยในพนท แตกยงขาด

Page 78: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

76

ขอมลอย อยางทพธงชยวา ฉะนน ในตอนทรบฟงความคดเหนอยากใหสงขอมลปญหาทพบตรงนกลบมาดวย เราจะไดนาไปเสนอตอคณะกรรมการวามนมปญหาในเรองน หรอในทางเทคนคมปญหาอยางไร ผมขอเรยนยกตวอยาง เชน รานเบเกอรกมอยหลายแบบ ในอตสาหกรรมคาวาโรงงานกมอยหลากหลาย พอใชคาวาโรงงาน เรากอาจจะมองวามนเปนเรองของโรงงานโดยเฉพาะเลย ซงมนไมใช มนมกจกรรมหลายอยางทเกยวของกบเครองจกรทเขามอย สวนทสอง การทเราพยายามเอาเรองของแนวปองกน (Protection Strip) ของคณะกรรมการสฝายเขาไปแทรกในขอมลตรงน เดยวคงจะมความชดเจนของขอมลกลบมา ผมขอใชคาวาขาวทแยงมวง บางคนใชคาวามวงลายในพนท พอมการตดประกาศโฆษณาแลว ผมอยากใหทานลองอานขอกาหนดด ถาไมเขาใจอยางไรสามารถตดตอไปทางเทศบาล หรอสานกกรมโยธาธการและผงเมองกได เบอรโทร. 038-694-038-9 โทรหาหรอปรกษากไดวา ปญหาคออยางน พอานแลวไมเขาใจ จะไดอธบายไดวามปญหาอยางไร จะเหนวาตอนทผมไดเขามาทางานแลวลาเรยนกลบไป อาจารยของผม คออาจารยชวทย ไดมการพดกนถงวาปญหาของผงเมองคอการสอสาร การพดคยกน และการสรางความเขาใจ เพราะการผงเมองถกมองเปนเรองยากเราตองทาความเขาใจใหตรงกน การทไดพดคย ไดมการอธบายจะทาใหเขาใจอะไรไดมากกวาและจะทาใหการทางานในขนตอๆ ไปมการพฒนา และมความเขาใจกน กอยากใหมการสอสารแบบนอก หากพอมขอกาหนดทมชดเจนผานทางกรมโยธาธการและผงเมองกลบมาแลว จะตองคยกนอกทวาความคดเหนของชมชนเปนอยางไร ของชาวบานเปนอยางไร และขอมลเหลานจะถกสงกลบไปใหคณะกรรมการผงเมองทกรมฯ พจารณาขอคดเหนตอไป

Page 79: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

77

ตอบคาถามขอ 2 ระยะเวลาตอนนนบไป ถาเดอนกรกฎาคมผานขนตอนของกรมโยธาธการและผงเมอง สงหาคม จะมการประชมอนกรรมการผงเมองกน และมอกชวงเวลาซงผมบอกไมไดแนขนกบวาทางนนมควทรออกเทาไหร แตวากรณนอาจจะตองจดใหเปนกรณพเศษ อาจจะตองใชเวลาอกประมาณ 2 – 4 เดอน แปลวา ในชวงของการตองตดประกาศ 90 วน อาจจะใชเวลา 4 - 6 เดอน อนนโดยคราวๆ นะครบ

คาถาม – คาตอบ

ในชวงการตดประกาศ 90 วน ถาโรงงานมการยนคารองเขามาขอใหปรบพนทเปนพนทสมวงดงเดมเหมอนอดตทเคยมมาจะทาอยางไร แลวกรรมการพจารณาใหเปลยน ประชาชนจะทาอยางไร

ถาตามกฎหมายคอจบ ฟองศาลปกครองกไมได แตเคยมกรณ

ตวอยางเชนนคอททบสะแก ซงเปนทของการไฟฟาฝายผลตทาโรงงานไฟฟา มเนอท 2,000 กวาไร ทางกรมโยธาธการและผงเมองกาหนดใหเปนพนทเกษตรหามทาโรงไฟฟา ชาวบานแหกนยนคารองขอใหกรมโยธาธการและผงเมองกาหนดใหเปนสเขยวอยางเดมตลอดไป พอเขาอนกรรมการพจารณาคารอง ทางฝายการไฟฟาฝายผลตกยนคารองใหเปนสมวง อนกรรมการฯ กพจารณายกคารองของการไฟฟาฝายผลต อนนขนอยกบเหตผลนะครบ ถากรรมการพจารณาแลวใหเปลยนกลบไปเปนสมวงกขนอยกบชมชนแลวครบ เพราะกระบวนการทางดานกฎหมายมนจบแลว ศาลปกครองกรบฟองไมไดเพราะมนไมใชคาสงศาลปกครอง ใน

Page 80: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

78

พระราชบญญตพจารณาคดศาลปกครองบอกวา การอทธรณตรงนตองเปนเรองคาสงของศาลปกครอง เพราะเมอกระบวนการเสรจจากตรงนตองไปออกกฎของกระทรวง สามารถดเหตผลไดในเวบไซตของกรมฯ ดกรณตวอยางนได ถาทานเหนวาคณะกรรมการฯ ออกกฎโดยมชอบกยนฟองไดวาออกกฎโดยไมชอบ (คณวระพงษ)

ปจจบนทบานคายมนคมเอกชนแหงหนงเสนอใหบานคายจดตงเปนเขตนคมอตสาหกรรม และเขาใจวาปจจบนผงเมองของบานคายหมดอาย จงมคาถามวาตวพระราชบญญตควบคมอาคารสามารถไปควบคมการนคมฯ ไดหรอไม ซงกคงไมไดอยางทคณวระพงษบอก จงอยากทราบวา ชมชนจะทาการใดไดบางทไมทาใหเกดนคม (ชมชนบานคาย)

ไมมการประกาศเขตนคมในผงเมองบานคายตงแตแรก และ

ตอนนพนททวางกอยในเขตผงเมองรวมจงหวดระยอง ไมอยในผงเมองบานคายดวยซา รางผงเมองรวมชมชน ฯ จงหวดระยอง พนทบานคายยงคงเปนสเขยวและสขาวทแยงเขยวอยเหมอนเดมครบ และขอมลปจจบนพนทตรงนนผมไมแนใจวาประกาศออกมาอยางไร แตทกประกาศกรวมพนทนคมไปสวนหนงแลว ผมไมรวาการประกาศเปนเขตนคมฯ มเงอนไขอะไรอยางไร ซงตรงนคงตองถามทางการนคมฯ แลววา มนเปนอยางไร แต ณ เบองตนตอนน ทางผงของจงหวดเองยงมหลกการทจะคงพนทสเขยวตามทเรยนไปครบ (คณสมหมาย)

Page 81: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

79

ขอประชาสมพนธนะครบ ถาทานสนใจเรองขอมลการจดทารางผงน เปนผงขนตอนท 2 ลองดทเวบไซตของเทศบาลเมองมาบตาพด http://www.maptaphutcity.go.th อนนกสามารถดได และอกประเดนหนง ผงเมองถกประกาศเปนโครงการทจะตองเปดเผยขอมลขาวสารนะครบ (คณเจรญ ปาศร)

ผศ. ดร. มนสชา เพชรานนท อาจารยคณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง และเครอขายนกวชาการเพอมาบตาพด

ในฐานะตวแทนเครอขายวชาการเพอมาบตาพด อาจารยและ

เจาหนาททกคนตองขอขอบคณทานผมารวมการสมมนาในวนน หวงวาเราคงมโอกาสมาคยกนอกในลกษณะแบบน และไดรบความรวมมอจากพนท และในเรองผงเมองทเกยวกบพนทกนชนและพนทปองกน เรากเหนวามนนาจะปฏบตไดจรง และขอเปนการบานฝากไปใหกบชมชนใหรวมกนพจารณาผงเมองทกาลงจะประกาศออกมานะคะ

Page 82: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ
Page 83: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

81

ภาคผนวก

Page 84: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เวทวชาการเพอมาบตาพด ทศทางผงเมองรวมมาบตาพดและพนทกนชน

82

หนงสอสานกเลขาธการนายกรฐมนตรท นร 0404/5361 ลงวนท 9 พฤษภาคม 2554 เรองมาตรการสรางความยงยนในการกาหนดแนวกนชน (buffer)

Page 85: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ
Page 86: proceeding เวทีผังเมือง 061254 · วรวรรณ ชายไพฑูรย์. บก., 2554. เวทีวิชาการเพ ื่อมาบตาพ

เครอขายวชาการเพอมาบตาพดรวมกบสถาบนสงแวดลอมไทย

83