36
JUNE 2017 1 www.mizoramsynod.org

PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

  • Upload
    dangtu

  • View
    228

  • Download
    7

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 1

www.mizoramsynod.org

Page 2: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 2

www.mizoramsynod.org

Kum 23-na June 2017 Bu 273-naEditorUpa C. LalbiaktluangaManaging EditorRev. Dr. C. ChawnghminglianaJoint EditorsLalremmawiaUpa B. LalhmunlianaJohn LalhruaitluangaUpa Dr. C. VanlalhruaiaCirculation ManagerLalfakzuala

K R I S T I A NN A U P A N G

A man pe duh leh a bu la duhchuan Circulation Managerhriattir tur a ni.Kum khat lak man ` 50.

Synod Office First FloorMission Veng, Aizawl – 796 001Phone - 0389-2324590e-mail:[email protected]

Kristian Naupanga thu chhuahte hi Editor ngaih dan a ni vek kher lo.

A chhunga thu awmte Phek

1. Editorial ................... 1

2. Vanram Ticket ................... 2

3. Interview : Pu Robert Romawia Royte ................... 6

4. ‘Ka naupang’ ti suh ................... 14

5. Kristian naupang \hatepawimawhna leh mawhphurhna ................... 15

6. Thih hun lova thi ................... 17

7. Ka \hian \ha ber Isua ................... 20

8. Isua zirtir : Johana ................... 22

9. Hriatzauna Huang ................... 24

10. Hre thei rawh ................... 26

11. Hmutheitua ................... 27

12. Bible Thawnthu : Josefa kawrfual ................... 29

13. Crossword .................... 31

14. Cheichhuah .................... 32

Ka hmuh ang hmu thei rawh (Inside Cover)

Page 3: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 3

www.mizoramsynod.org

Mizoramah chuan nipui hun te, thlasik hunte, \hal hun te, fur hun te kan neihrang thliah a. June thla hi fur in\anthla a ni a, a chang chuan may thlaa\ang pawh hian ruahtui a tla tamhle tawh \hin. Kan rama nungchatehian note neih hun te, sava tui hunte, note hruai hun te an nei \hin ani. Sangha te pawh lui kamah tui

hun an nei thin a. Tun hma chuan luiasangha tui tur inhawrkhawm lo man turin luiah an kal \hin a,chutiang chu nghafuan veng an ti. Tunlaiah chuan kan fingtawh a, a tui hun laiin sangha man khap tlat a ni tawh.

Sava note neih laia a pui i perh thlak vaih chuan apawi hle ang, a note chu tu nge chawm ta ang? Ril\amin an\ap nileng ang a, vawt tiin zanah an hram zankhua mai dawna ni. An va khawngaihthlak dawn em. Silai leh sairawkherhlek chhuak suh.

SAVA VEH

E D I T O RKAM CHHUAK

Page 4: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 4

www.mizoramsynod.org

VANRAM TICKET

– Lalzuimawii TlauSynod Higher Secondary School

Vawi khat chu zirlaite nen study tour-a kan kal \uminAgra-ah, Mughal Emperor ropui Shah Jehan-an a nupui duhtak Mumtaz Mahal-i thlan, mawi leh ropui, kum 1653 veldaih tawha khawvel hriat tham khawpa lara a sak, Taj Mahalkan tlawh dawn a,kan intlar a, kan luh dawn chuan ticket lehkan ID te uluk takin an lo check a; tichuan, chu lai hmunmawi leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a.

Ka rilruah hei hi a lolang a, vanram luhna tur nenka tehkhin ta a, mi tam takluh tumin kan awm a, ticketnei lo chu kan lut thei dawnsi lo a, a hrehawm dan tur kangaihtuah vang vang a ni. Midangte, \hiante leh chhungteluh theihnaah lut thei lo bikila, a hrehawm dan tur chungaihtuah thiam phak bak ani.

Ticket pawimawhziachu kan hre \heuh awm e.Thlawhna chuan dawn chuanthlawhna ticket kan neih angai a, ticket neih loh chuaneng anga thil pawimawh lehhmanhmawhthlak tih tur neimah ila, a chuan theih miahloh a ni. Chutiang bawkin

zin dawn chuan bus ticket te,sumo ticket te kan neih a ngaia ni. Inkhel lian tham en turte, concert en turte pawhinluh theihna ticket kan neih angai a, a pawimawh em em ani. Kan sawi seng lo, a dangpawh tam tak a awm. Hengticket hi a \hen chu pawisatam tham taka lei a ngai a ni.Vanrama lut tur pawh hianticket kan neih a ngai a;amaherawhchu, khawvelticket ang erawh chu a ni lo .A hmasain vanram chu engnge a nih kan hre hmasaphawt dawn a ni.

Vanram: Vanramchu ringtute thih hnua kanawmna tur a ni. Hmun ropuileh nuam em em mai a ni a.

Page 5: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 5

www.mizoramsynod.org

Ni leh thla leh eng dang rengreng a awm a ngai lo. Achhan chu Pathian ropuinaengin vanram zawng zawngchu a chhun eng vek a ni.Current (power supply) pawh

a awm a ngai lo a nih chu.Zan pawh a awm tawh lo va,eng tik lai pawhin a eng rengmai a ni. Bible chuan vanramchu lunghlu man tam chi tinrenga chei mawi a nih thu minhrilh bawk a, a kawtlaite churangkachak thianghlim,darthlalang en tlang theih angmai hi a ni. Rangkachak leh

lunghlu tereuhte ringawtpawh a man a tam em em ani a, vanramah erawh chuankawtlai chu rangkachak hlira ni dawn a nia, a mawiturzia leh ropui turzia chu kan

ngaihtuah thiam mai awm e.Khawvela khawpui mawi lehropui tak tak nen chuantehkhin phak pawh a ni lo.

Vanramah chuanAngelte an awm a, Pathianan fak a, hlim takin an zaibawk a ni. Eng mah ei a ngaitawh lo, an ril\am tawh lovang a, vanrama awmte chu

Page 6: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 6

www.mizoramsynod.org

an tui pawh a hal tawh dawnlo a, pawisa neih a ngai tawhlo va, bank account neihpawh a ngai tawh lo a ni.Vanramah chuan Lalpan leiakan hrehawmna mittuite minlo hruk faisak vek ang a,lungngaih leh \ah a awm tawhlo vang a, natna a awm tawhbawk hek lo va, tu mah andam lo ngai tawh lo a,chuvangin damdawi in a awmpawh a ngai tawh lo va,thihna pawh a awm tawhdawn lo a ni. Tu mah aninhaw lo va, an insual ngailo va, inhmangaih takin anawm dial dial a, an inkawmngeih em em vek a, policepawh an awm a ngai lo va,jail pawh a awm tawh lo ani. Hetiang khawp hianvanram chu a nuam a,Pathian pawhin kan kal lohhlauin a fapa mal neih chhunLal Isua a rawn tir a nih kha.

Ticket chu:Vanramah hian a duh duh aluh theih loh a, Vanram ticketkan neih a ngai a ni. A hmalama kan sawi tawh ang khiankhawvel ticket nen erawhchuan a inang lo a ni.

Ngaihtuah mai chuan hetiangkhawpa ropui leh nuama reilo te pawh ni lo, chatuanacheng ve tur chuan ticket mantam lutuka lei a ngaiin arinawm. Mahse, kan Pathianchuan a fapa a rawn tir a,vanram kawngkhar mawi takluhna ticket hlu tak mai chupawisa ni loa lei theihin arawn zuar ta a ni. He ticketneih theih dan chu hetiang hia ni -* Lal Isua hi kan Lal lehchhandamtu a nih kan rina,thinlung taka kan pawmin.* Ni tin Pathian duh zawngkan tiha, a thu kan awihtlatin.* Nu leh pa thu kan awiha,kan zawm tlatin.* Thil kan ruk loh leh dawtkan sawi lohin.* Bible te kan chhiara, kaninkhawma kan \awng\ai tlatbawkin.* Kan hotute leh zirtirtute thukan awih tlatin.

Heng pawimawhdeuh deuh kan sawi hian ahuam zau hle a, heng hi kanzawm tlat chuan vanramticket kan nei tihna a ni a, kan

Page 7: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 7

www.mizoramsynod.org

thih hnuah emaw Lal Isua alo kal hunah vanramah hiankan kal ve ngei ngei dawn a,vanram kawngkhar min lohawnsak ang a, hlim takinkan lut ve thei dawn a ni,

Vanram ticket nei theimiah lo tur, vanrama lut theilo tur Bible-in chiang takinmin hrilh bawk a, chungtechu - nu leh pa thu awih lote, dawithiam te, inngaihhmang te, tual that te, milembia te leh dawt sawi \hin te hian ni. Anniho hi chu chatuanhremhmun, mei leh katawmnaah kumkhuain an awmang a, an hrehawm em emreng dawn a, a rapthlak takzet a ni.

Khawvelah hian kanawm reng dawn lo va, natnaemaw, chetsualna chi hranghrang vangin emaw kan la thidawn a, a nih loh pawhin LalIsua a lo kal thut thei reng ani. Chumi hunah chuanvanram ticket kan neih lohchuan vanramah kan lut theidawn lo va, hremhmunah kankal ngei ngei dawn a ni. Tumahin kan thih hun kan hrelawk lo va; chuvangin,vanrama kan kal ngei ngeitheih nan vanram ticket hi kankawl reng a ngai a; chuvangin,vanram ticket kan neih ngeingeina tur atana pawimawhkan sawi khi zawm ngei ngeikan tum dawn nia.

Page 8: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 8

www.mizoramsynod.org

PU ROBERT ROMAWIA ROYTEINTERVIEW-NA

Kristian Naupang – KN; Robert Romawia Royte – RRR

KN : Chibai le. A hmasain ipian leh murna leh tuna inkhawsak mekna min hrilh theiem?RRR : Chibai le. Ka pa chuThan |huama Royte (L) a nia (A hming chawiin T| Roytepawh hi phuah a ni), ka nuchu Lalbiakveli a ni thung.Hmawngchuan, Zampuitlang(Tripura)-ah ka piang a.Tunah hian Aizawl ChhingaVengah kan khawsa mek a ni.KN : Nupui fanaute i nei tawhniin ka hria a. I nupui hmingmin hrilh thei em? I fate chuKristian Naupang chhiar rualan ni ve tawhin, KristianNaupang hi in la ve em?RRR : Aw, nei tawh e. Kanupui chu LalrampariHnamte a ni. Ka fate pawhinKristian Naupang hi anchhiar ve \hin.KN : Zirna lamah eng nge ithlen le?RRR : M.Phil., B.Ed. ka zir zove a. M.Phil. hi Shillong-ah,B.Ed. hi CTE, Aizawlah ka zo.

KN :Tuna it h a w hmek hieng ngeni ber?Companya n gd e u h v ahma la i ni em? Hma i lakdan tlem azawng min hrilhtheih chuan a lawmawmkhawp ang.RRR : Sawrkar hna a\angabangin, North East Consul-tancy Services (NECS)-ahhian Chief Managing Direc-tor ka ni mek a. NECS hianConstruction te, ConsultancyServices leh Monitoring Ser-vices te kan thawk a ni.KN : Chhiartuten an hriatchak êm êm Aizawl FootballClub neitu i ni a. Tunah hianteam member eng zat nge ineih? Hnam dang i neihhotehi khawi rama mite nge?RRR:AFC hian I-Leagueteam ringawt pawh 4 (Senior,

Page 9: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 9

www.mizoramsynod.org

Women, Under 18 leh Un-der 16) kan nei a. Chu bakah,Football Academy 6 kan neibawk a. Team tinah player 30an awm a, Academy-ahnaupang 50 zel. Tichuan, I-League player 120 leh foot-ball zirlai 300 rual kan nei anih chu. Coaching staff 25kan nei bawk a. Heng zawngzawng enkawl tur hian ClubSecretariat mumal tak din ani a, mi thiam rual 7 lai anthawk bawk. Chu bakahsumdawnna hmun ‘Merchan-dising centre’ hi BazarBungkawn, Aizawlah kan neibawk a ni.

Kan team-a hnam dangawmte chu Indian 3 (Mumbai2, Goa 1) leh foreigner 4(Syria, Nigeria, Ivory Coast,Liberia) an ni.KN : In player-te hi enkawlan nuam em? Zuk leh hmuamleh zu lamah te hian an fihlimthei hlawm em?RRR : Kan player-te hienkawl an nuamin, ruihhlo,zuk leh hmuamah an fihlimvek a ni.KN : AFC logo-ah hianKristiante tana mit la tak,Mizoram map chhungah

kraws lem dah a ni a. Engvanga dah nge in nih le?RRR : AFC hian footballkhawvelah a sang thei ang berthlen kan tum bakah, footballhi kraws thu, Lal IsuaChanchin |ha puan darhnahmanrua atan kan hmang a.Chu chu football baka kanthupui ber a ni.KN : Player-te hi engtin ngein lak \hin? Thingtlang lamamite hi in la ve \hin em?RRR : Age level-ah chuantrial te neiin academy-ah kanluhtir \hin. Senior team-ahpawh kan academy chhuaktekan duhsak hmasa a, a bakchu coach leh technical direc-tor-ten an duh zawng anthlang \hin. AFC I-Leagueteam-ah hian thingtlang lammi pawh tam tak an awm.KN : India ram football-a aber kai pha tur hian AFC tanhian kawl a engin i hria em?RRR:Pathian leh Mizomipuite \awng\aina leh thawhhona azarah AFC hma lamhun hi a eng hlein ka hria.KN : Football hmangarawngbawlna hi MizoramSynod Mission Board hiankalpui ve chi niin i ring em?

Page 10: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 10

www.mizoramsynod.org

RRR :Tehreng mai, football hikhawvel pum puiah gamengaihsan ber a ni a, AFC pawhhian ‘Cross Mission’ tiin foot-ball hmangin rawng kan bawla, logo-ah pawh kraws kanhmang a, Vai ram chanchinbuleh TV lamah pawh kraws alar ta hle a nih hi. SMB-in foot-ball hmanga rawng a bawl hi anghahhlelhawmin, a tih chiviau ang.KN : Mizo tlangvalte hianJapan leh Korea ramte khifootball khelhah hian tluk vemai theih dan kawng a awmini ring em? Anni el pha turhian kum eng zat vel nge kanla mamawha i rin?RRR : Japanese leh Koreantlangvalten an tih theih chuMizo tlangvalte hian an tihtheih loh bikna tur ka hre lova. Insumtheihna, huaisenna,tumruhna, taimakna leh tihtak zetnate kan neih phawtchuan anni aiin an thleng sangtheiin ka ring. Tunah rih hichuan engkimah kaninchangkan hleihin kan lainthlau viau mai a, anni el phameuh tur chuan hun erawh ala duh rei deuh chuan ka ring.

KN : Football leh infiamnalama Mizoten hma kan sawnzel theihna turin tuna kan hmalak dan hi \ha tawk i ti em?|ha tawk lo ta se engtiangahma lak zel chi nge ni ang?RRR : Sawrkar leh pawlpawhin hma chu an la ve ngeia; mahse, hmalak meknaerawh a \ha tawk lo hle.Kawng engkimah nasalehzuala hmalak a ngai a ni.KN : AFC i enkawlnakawngah hian eng nge harsai tih ber? Tlakchham in neihlen ber nia i hriat min hrilhthei em?RRR : Kan harsatna ber chusum a ni a. Mizoramin teamhrang hrang tan qualifiedcoach kan nei lo hi a buaithlakhle bawk. A dang lehahchuan I league team ve meuhsiin practice-na ground duhang kan nei thei lo hi thil maktak a ni.KN : Mizo tlangval, Indiaram pum huap pawha langpha kan nei ve ta nual a,hengte hi AFC-ah hian sawmluh chi an ni em?RRR : AFC tana \ha tur a nihphawt chuan sawm luh te

Page 11: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 11

www.mizoramsynod.org

pawh kan la tum ve mahna.Keini chuan a \ha ber, a sangber thlen hi kan tum a ni tawpmai.KN : Mizo fate aia pumrawlian vak bik lo Japanese-tepawh Asia khawmualpui foot-ball-ah an champion thei a,Mizote hian kan thlen ve theihdan tur a awm em?RRR : Thufing chuan, “Engpawh tih kan tum tlat chuan

kan ti thei zel mai a ni,” a tia. Tumruhna, huaisenna,taimakna leh insumtheihnatekan neih phawt chuan Mizotlangval tan tih theih loh tura awm bik lo vang.KN : In company hnuaiahhian Mizo \halai eng zat ngei rawih?

RRR : Office-a thawk chi himi 170 zet an awm a, chungzinga 70 chu engineer leh ar-chitect-te an ni a. Heng mitebakah hian mi 1,000chuangin ni tin hna an thawkbawk a, chung zinga 200-300vel chu Mizo an ni.KN : Mizorama kan mihausate hian \halaiteeizawnna turin hnathawh turan siam tawkin i hria em?

RRR: |halai hnathawh turnei lo, kan tih kan tih danahhian an siam \ha tawk lo emmaw ni le aw, a tih theih a.Hei ai hian han inhawng zauleh deuh se a lawmawmlehzualin ka ring.KN: Hlawhfa chhawr theidinhmuna dingten Mizo aia

Page 12: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 12

www.mizoramsynod.org

vai an chhawr duh zawk tlatmai \hin hi eng nge a chhannia i hriat?RRR: Chhan tam tak a awmthei ang a. Hna an thiamzawk vang te, an rin tlakzawk vang te, hlawh an phuthniam zawk vang te bakahthu awihna leh a ruaitute zahchungchanga Mizote aia an\hat zawk vang pawh a ni theiang. Mizote hian zir tur kanngah hle a ni.KN : ‘I-League’-ah hianengtiangin nge State dangtehian \an an lak ve? MohunBagan Club te hi mi mal ta ani em?RRR : Mizoram aiin statedangte hi an \ang nasa zawkem maw tih mai tur a ni a.Chutih rualin kan statehmalakna pawh hi a ropuiina lawmawm takzet. MohunBagan hi mi mal ta a ni lovinka hria.KN : Football lamah hiankan tlan nasa sawt hle a,Pathianniah te hian ‘I-League’ te hi kan la khel vethuai mai lawng maw?RRR : 2nd Division I-League-ah kan champion a, I-League

kan tlin veleh khan AIFF-a anhotupa hnenah Pathianniahome match kan khelh theihloh thu ka hrilh a, mak a titakzet a. Chumi bawhzuichuan lehkha pawh vawiduailo ka thawn bawk a. Sea-son liam ta khan Pathianniahvawi khat mah home matchkan khel lo va, tun season-ahvawi khat (AFC vs East Ben-gal) kha Pathianni atan anrawn ruat zet a; mahse, nasataka kan dodala, “Tu mah kanduty thei lo,” kan tih buravangin Monday-ah an rawnsawn leh ta a ni.

Aizawlah chuan Pathian-nia khelh loh dan hi zawn zelkan tum.KN: Tunah hian AFC chu kanchampion ta mai si a. Engvang nge nia i hriat? Pointthum tal min han hrilh teh.RRR: (1) Pathianin championdila mi tam tak kan \awng\ainaleh malsawm tlaka coachingstaff leh player-te thawh rimnaleh thiamna.(2) Aizawl FC fan-te – Homematch leh Away match-ateam te au phura an chetna tekha chakpui tham a tling.

Page 13: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 13

www.mizoramsynod.org

(3) Team-ah \an rualna lehthawh hona a \ha takzet a,team-te an \awng\ai tam hlebawk.KN: In champion tih i hriatchiah khan engtin nge i awm?RRR: Pathian ropuizia leh rintlakzia ka rilruah a lo langchiang hle.KNP : AFC Player-te hiKristian an ni vek em?RRR: Ni vek lo ve, Kristianlo 2 an tel ve.KNP: Season khat chhunga insenso zawng zawng hi AFChmanga in sum lak luh hian aphuhru zo vem?RRR: Teuh nang le.KNP: Champion hianlawmman eng zat nge indawn?RRR: Champions Trophy lehPlayers/Coaching StaffMedal-te bakah cheng nuai zakan dawng.KNP : Inkhel apiangin matchmoney a awm ve em? Awm tase, khawi a\angin nge sum hipek a nih?RRR: Match-a chak hianMatch khatah ` 50,000/- andawng \hin a. Chak loh lehdraw chuan match money a

awm lo. Match money hiAIFF-in a pe thin.KN: Sum leh thil danghmanga thlemna hautakdeuh tawh te hi i nei ve tawhem?RRR : Mihring nih chhungchuan thlemna hautak tawhchang te chu a awm ve fova; mahse, Pathian hminginka la hneh zel thei a ni. AFC-in sum leh pai a mamawh emem laiin, zu company lianinsum tam taka AFC mainsponsor an rawn dil pawhCross Mission vangin kan lohnar a ni.KN : Hmanni khan NorthEast-a a hmasa ber ni turincar man to tak i lei niin kalo hria a. A hming leh a manzat te leh, a chanchin tlemazawng min hrilh thei em?RRR: Aw, North East-a ahmasa ber atan ka lei a. DCAvanti an ti a, a manah hiannuai 52 vel kan seng a. Aengine hi khawvel pawha larleh \ha, Renault companysiam a ni a, a body dang lehrem khawm vel hi India mi,car designer lar tak DilipChhabria design a ni. India-

Page 14: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 14

www.mizoramsynod.org

in a chhuan em em car a niphak ve a ni.KN : Mizo Kristian nau-pangte leh \halaiten kanzawm atana \ha i tih thurawnmin pe thei em?RRR : Kristian naupang leh\halaite hian tih tur leh tih lohtur tam tak kan nei a. Zukleh hmuam, ruih theih thilahfihlima, nu leh pa thu awihin,

kohhran leh sawrkar inkaih-hruainate kan zawm tur a nia. Faina leh thianghlimna kanngai pawimawh tur a ni.Kristian chu kan taima ang a,kan huaisen bawk tur a ni.KN : Kristian Naupangchanchinbu aiawha inkawm-na hun \ha tak min pekavangin ka lawm e.RRR : Kei pawh ka lawm e.

DC Avanti chu

(Pu Robert Romawia Royte, Aizawl Football Club Presi-dent leh Club neitu kan kawm thei hi kan lawm hle ani. Mizo faten kan beisei phak loh, mumang ramah pawhkan la chen phak lohna hmunah Aizawl Football Clubhmangin min chentir a, India ram ropui taka footballinelna sang bera Mizote min champion-pui hi Mizotechanchinah bung thar min kaitir a ni. Mizo mipuitehmun sang takah min \huttir a, hetiang ti thei Mizo pahi kan chhuangin a chungah lawm thu sawi kan ba ani. He club hmang hian Lal Isua Chanchin |ha hi hrilh

Page 15: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 15

www.mizoramsynod.org

darh zel a nih kan beisei a. India mi ringlo tam taktehian he Football Club hmang hian Chanchin |ha hi anhriat belh zel pawh kan beisei tlat a ni.

Pu Robert-a hian TV leh chanchinbu hmanga intihlarlam hi a duh vak lo va. Taihmakna, rinawmna lehhmasawnna lam hawi zawng erawh chuan a tam theiang bera inpho lan a pawiti lo thung. Mi tam tak rinphak baka Isua Chanchin|ha hril darh a ngai pawimawhte hi a ngaihsanawm lehzual a ni. Tih tur tam takin ahmuah mek karah Kristian Naupang la zawng zawngtenkan lo chhiar theih tura kawmna hun kan nei thei hikan lawm takzet a ni. – Editor)

2016-2017 SEASON I-LEAGUE CHAMPIONAIZAWL FOOTBALL CLUB

Page 16: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 16

www.mizoramsynod.org

‘KA NAUPANG’ TI SUH

- Upa C. Lalbiaktluanga

Kan naupan lai hun hi hun hlu tak a ni tih hre lo hinaupang eng emaw zat kan awm ngei ang. Sap thufing chuan“Hun hi tangka a ni,” a ti a. Hun \ha kan neih hi kan hman\hat hle chuan sum tam tak ai pawha hlu zawk, kan nun atanro hlu kan nei thei a ni. Bible chang byheart tam te, lehkhabu\ha chhiar tam te, mi dangte tana thil \ha tih te, mi dangte\anpui te, hna tangkai thawh te hi hun hman \hatna a ni a, apawimawh em em a ni. Kan naupan lai hun hi thu \ha byheart-na hun kan nei miah lo. He naupan lai hun tha hi a chhipsamai mana, i hman \angkai chuan i upat hun atan thil \ha i chhekkhawl dawn a ni.

D.L. Moody-a, evangelist ropui chu kum 17 mi a nihina piangthar a. Fanny Crosby-i, mitdel hla phuah thiam pawhkum 11 mi a nihin a piangthar a. Rawngbawltu lar JonathanEdwards-a pawh kum sarih mi a nihin a piangthar a. Hlaphuah thiam, Isaac Watts-a pawh kum kua a nihin a piangthara. J. Oswald Sanders-a, rawngbawltu lar pawh kum riat mia nihin a piangthar. Matthew Henry-a, Bible hrilhfiahna ziaktular pawh kum sawm leh pakhat a nihin a piangthar bawk.(Kristian Encyclopaedia)

Page 17: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 17

www.mizoramsynod.org

KRISTIAN NAUPANG |HATEPAWIMAWHNA LEH MAWHPHURHNA

“LALPA i Pathianin thu a pek che angin i nu leh pachawimawi rawh; tichuan, LALPAN ram a pekah che hian ihmuingil ang a, i dam rei dawn nia” (Ex. 20:12).

1. Naupangte pawimawhna :-

Naupangte hian chhungkuaah malsawmna leh

hmasawnna an thlentir thei.(1) An lo \han len hianchhungkua an tizahawmin antiropui \hin. Pathian thu lehnu leh pa thu an zawm chuan“Tu leh fate hi upatelallukhum an ni (Thuf. 17:6).(2) Naupangten chhungkuaan tihlim \hin. “Fapa finginpa lawm a siam a, (Thuf.

10:1) tih ziak a ni.(3) Fate hi nu leh pa \anpuitu\ha tak an ni (Sam 127:4).4) Fate hi nu leh pa aiawhtutur an ni a, an fel chuan

chhungkua in hma a sawn anga, fate an sual chuanchhungkua an rethei \hin.2. Kristian Naupang \hatechuan nu leh pa thu an awi\hin:-(1) Nu leh pa zah lehchawimawi chu dam reina lehmalsawm dawnna a ni, (Eph.6:1-3).

– Rev. R. LalengzauvaKulikawn

(

Page 18: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 18

www.mizoramsynod.org

(2) Fapa fing chuan a pathununna a pawisa \hin.hmuhsit ching mi erawhchuan zilhhauhna a ngaithladuh \hin lo. (Thuf 13:1)Chuvang chuan a tuar phah\hin.(3) Nu leh pa thuawi lo michungah chuan a tawpahchhiatna a thleng \hin.

4) Pathian thuawi chuan nuleh pa te thu pawh an zawm\hin.3. Naupang, nu leh pa thuawih lote chungah chuanchhiatna a lo thleng \hin.1) Mosia danah chuan nu lehpa thu awih lo chu tihhlum tura ni. (Ex 21: 15-17)2) Fapa hel hmang chulunga den hlum tur (Deut21:18-21)(3) A nu emaw, a pa emawanchhelawhtu chu, thimthamlai berah a khawnvar

tihmihsak a ni ang. (Thuf20:20).(4) A nu emaw a pa emawzah lo apiang chu anchhedawngin awm rawh se (Deut27:16).(5) A nu emaw, a pa emawvua apiang chu tih hlum ngeitur a ni (Ex 27:16).

Hetiang hian kan Bible-

ah kan hmu a, KristianNaupangte chuan kan nu lehpa te kan zah a, an thu kanawi hle a ngai a ni. Lal Isuapawhin ‘Tu pawh a pa emaw anu emaw sawichhia chu thimawlh rawh se,’ a ti mai a ni(Mt 15:4) .

Pathian malsawmna kandawn theih nan nu leh pate thu awihila i chawimawi \heuh ang u.

‘I pa, a hringtu che thupawm la, I nu chu a lo tarinhmusit suh” (Thuf 23:22) tih ani.

Page 19: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 19

www.mizoramsynod.org

THIH HUN LOVA THI

– Upa LalhriataJubili, Mission Vengthlang

Thil \henkhat chu puitling chauhvin an chan bik te,naupang chauhvin kan neih bik te a awm a. Mahse, puitlingleh naupangin kan in\âwm vek pakhat chu thihna hi a ni.Zing, chhun leh zan eng lai pawhin, thih hun leh hun lopawh a sawi theih loh va. Pathianni leh Krismas lai ngeipawhin kan thi leh mai \hin chu a ni a, a pawi \hin ngawt maitir’u?

Mitthi awm chânginpuitling \henkhatin, “Lalpana hun a tih si chuan kan hnialthei lo si va. A lungawi thiamapiang an nihlawh a ni maie,” an tih \hin hi in hre tawhang chu maw? Tuar thiamhrâm an tum \hin vang a nifo a. A tuar thiam apiang annihlawh chu a ni mai bawkrêng a ni.

Hei hi thu dik takpawh a ni rêng mai. Mahse,thihna hi Pathian remruat ani kan tih mek lai hianzawhna pawimawh tak a awmhian ka hre ve \hin. Nguntakin lo ngaihtuah ve teh uaw.

Naute duhawm tak,chum biang mai, nui iar iar

\hin hi in hmu tawh ngei anga. “He naute hi nakinah kum14 mi lekin nun ninga inawkhlum turin Pathianin a ruat ani,” ti ta mai sela, awih a harngawt ang a! Chutiangaremruattu chu eng Pathiannge maw ni ta ngai le, kan tingei ang le.

Pathian remruat danchu heti zâwng zâwk hi a nilo’ng maw? Mihring chu kâ(mouth) leh hnâr (nose)hmanga thaw turin a tir a\angrêngin Pathianin min siam a.Thaw lovin tu mah rei tak anawm thei lo a ni. Kanthâwkna chu titâwp tura kanhrawka kan hrên beh tlatchuan rei lo têa thi ngei ngeiturin Pathianin mihringte hi

Page 20: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 20

www.mizoramsynod.org

min lo siam a. Chuvangininawk hlum tura ruat sa lamni lovin, an thâwkna titâwptura an hrawka inrêk bet tlatapiang chu Pathian remruatfel sa ang ngeiin an thi thuaimai dawn a lo ni. Chutiangamahni thâwkna intitâwp turchuan a mi malin ruat bik anei dawn em ni le? A nei lovang ti r’u.

Zu leh ruihhlo chihrang hrangte hi mihringtetaksa tichhe veka, min tihlumthuai thei vek an ni a.Chutiang thil \ha lo taksaaluhtir \hin apiang chu an taksaa sawp chhe vek ang a, anthih phah hial ang tih hiPathian remruat dan ding laichu niin a lang. Mahse, tumah zu ngawl veia, hmaipuam ûk, dul kiar huar,mawng thêp zuih chungakhawlaia kal pai chhur chhurtura ruat bik an awm ka ringmiah lo, kei chu. Nangni engnge in ngaih dan ve le?

A nih leh khawlaiaruang an chhar ringawt maite hi? An pian tirh a\angachutianga thi tura Pathianina ruat sa rêng an ni bik dawnem ni le? An nih ka va ring

lo e, kei chu. Tûr (poison) chihrang hrangte hi a tir a\angrêngin mihringte tihlum theitura khawvela awm a ni a.Chutiang poison chu miin ain palh miau si chuan a thihmai loh nâkah, ti r’u maw!

Chuvangin naute u,Pathian remruat pawh nghâkzo lova mahni intihlum, thihhun lova thi hi kan tam mailo’ng maw le? Khawvela i lopiang ve hi OD tura ruat lâwkchu i nih ka ring miah lo. Itleirawl tituai nalh, taksamawi lai taka inawk hlumturin Pathianin a ruat che churing duh miah suh. Chutiangavanduaithlak taka thi tura ruatbik i nihte chuan Pathian chua che fair lo dawn êm asin.Hmangaihtu Pathian chuchutianga fair lo chu a nihauh lo a nia.

Thih dan tluangtlamlova thi tate kha an sual bikkan tihna chu a ni miah lo.An hneh loh sualin a thununa, an vanduai êm êm zâwk ani. Hmuhsit tur an ni lo va,kan khawngaih êm êm tur ani zâwk.

Nang erawh chuchutiang vanduaina chu i

Page 21: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 21

www.mizoramsynod.org

tawh ve loh nan fimkhur turinkan duh che a ni e. I fel si, ihmel pawh a \ha e. Vanglainun pawh hmang hman manglova vuai ral leh mai turchuan i uiawm êm asin.Chutiang tur chuan i inhmehbawk hek lo. Chu chuPathianin khawvela a awmtirve chhan che pawh a ni lo.Nun khawlo taka nung turanu pum chhung ata lâkchhuah i ni lo ve. Lalpanamah chawimawi turinkhawvel êng a hmuhtir ve chea ni zâwk.

AIDS te hi natnahlauhawm tak chu a ni ngeie. Mahse, boruaka hri lêng ani lo va, ruah do vâng emaw,hna thawh hah êm vangemaw, ei chhiat vang lehretheih vang ngawta vei chi

a ni miah lo. Hlau suh, khatia\ha taka i awm khan i invenghim a ni mai.

Sande Sikul kaitaima, inkhawm fo \hin,\awng\aisaktu tur nu leh paleh chhungte nei \ha bawk sitan chuan dam rei turinvanneihna kawng zau tak ainhawng e. Accident lehvanduaina bik thil erawh kansawi phak lo va. Nangma thuchuan i nun titawi lul lo turinka ngen duh che a ni. I nuleh pa thu kha lo awih zelphawt mai la. Tin, Pathian \ihla, kohhran bêl tlat la,Lalpa’n a pui duh che a, ahruai zel ang che. Nungchang\ha tak nei chunga rei tak damturin duhsakna ka hlan a che.Lo dam zel rawh aw!

Missionary ropui Adoniram Judson-a chuan, “Karawngbawlna hi ka ning lo va, mahse, Kristan min kohhunah chuan, sikul naupang, sikul bang châk taka in lamaa haw ang hian ka haw dawn a ni. Ka thih hnu hianlawmna in min hmuak a ni,” tiin a sawi.

Kristian Encyclopaedia

Page 22: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 22

www.mizoramsynod.org

KA |HIAN |HA BER ISUA

– Lallawmchhungi ChhakchhuakCl-VII, Mission Vengthlang

Mi zawng zawng hian \hian kan mamawh \heuh va,mangana nia min \anpui tur leh hlim nia min \awmpui turin.|hiante kan tih hian kan nu leh pate emaw mi hrang a huam telvek a, \hiante kan neih loh chuan kan nun hi a ho em em a,chuvang chuan, min tihlim turin an pawimawh em em a ni.

Ka \hian \ha ber chuIsua a ni. Amah chu hmu theilo mah ila eng tik lai pawnkan inbe reng a, ka bulah aawm reng \hin. Ka manganlaiin a hnenah ka thlen \hina, ka taksa a te ber a\anga alian ber, ka rilru chhungzawng zawng, tu mah ka

hrilh ngam loh te pawh anichuan min vawnsak vek a, kathu ruk zawng zawng ka hrilhvek a ni.

A nu leh pa chu Marileh Josepha te an ni a, 4 B.C.velah Bethlehem-ah a pianga, a pian chuan bawngin, ranchaw pekna thlengah a piang

Page 23: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 23

www.mizoramsynod.org

a, kan tan krawsah a thi a,nimahsela van a\angin min lathlir ran a, \awng\ainain kaninbe \hin. Mi tam takin anhria a, harsatna ka neihapiangin \awng\ainain ahnenah ka thlen \hin a, minpui \hin a ni. |hian dang tamtak chu nei mah ila nakinah

ani chuan engtik lai pawhinmin awmpui reng dawn a ni.Hla pawhin a tar lan angkhan, “Chhungten mintuithlar mah sela, \hiantenmin hmusit sela, Isua hnenah

thu thlen ila, kan phaw hianmin thlamuam ang” a ti. Anichuan kan damloh laiten mintidam a, hnem kan ngaihinmin hnem a, a aiawha rawnkal turte a rawn tir \hin a ni.Mi retheite a \anpui \hin bawka ni.

Mi zawng zawng tan

hian a pawimawh em em a,nimahsela, keima tan hian apawimawh lehzual ka ti a ni.Chuvangin, mi zawng zawnghian Isua hi kan nunah nei\heuh thei ila a \ha hle ang.

Page 24: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 24

www.mizoramsynod.org

Isua zirtirJOHANA

Johana chu Zededaia fapa Jakoba unau a ni a, sangha manaeizawng an ni. A pa hova dil kama an awm laiin Isuan a ko va,an zui ta nghal a ni (Mt. 4:21; Mk. 1:19).

Isua zirtir a nih hma hianbaptistu Johana zirtirah a lo awmtawh a rin theih a ni. “En teh u,Pathian Beramno, khawvel sualkalpuitu tur saw,” tia BaptistuJohana’n Lal Isua a kawhhmuhlai khan a zirtir pahnihte chuanIsua chu an zui ve ta tih kan hmua. Pakhat zawk hming chuAndria tiin Bible-ah kan hmu a.Heta pakhat hming sawi tak lohhi Johana a nih ring tam tak anawm (Joh. 1:35-40).

Johana hian Lal Isuakraws ler a\anga a thuchah “Enteh, i nu kha,” tih chu hlenin anu Mari chu a thih hma lohchuan a enkawl a ni (Joh.19:37) tiin ziaktu \henkhatchuan an sawi (Nicepborus,Ecclesiastical History 2:2).

Mari thih hnu chuanJohana chu Rom khawpuiah akal a, chutah chuan tihduh-dahna nasa tak a tuar a. Thirbellian puiah tel an chhuang so va,chutah chuan an thlak a; mahsea kang thei lo va, a lo chhuahleh chuan tûr an in luihtir leh a,chu pawh chuan eng mah a lati chuang lo a ni (Gerlulisone-DePracscriptione-35,36) (thirbel a\anga a chhuah thu hiBishop Jerome-a ziah dan a ni).

Chumi hnu chuan Patmosthliarkarah an tantir ta a ni tih chukohhran hotute thu inhlan chhawna\anga hriat a ni. Hetih lai hi, lalDomitiana a lal lai a ni a (Irenious

Page 25: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 25

www.mizoramsynod.org

Against Heresies - 5,30,31. TheEcclesiastical History 3:18, 1Jerome on illustrious-9).

Patmos thliarkar a\anghian chhuah a ni a, Ephesikhuaah a kal a, chutah chuankohhran hotu lu berah a awmleh a ni (He thu hi hmanlai patethu inhlan chhawn a\anga laka ni a, a thu hi a dangte nenpawh a inmil thlap a ni).

Johana hi a dam rei bawka, a chanchin han chhui takahchuan ngaihawm tak tak a tamhle a; mahse, kan ziak senglovah ngai mai ila.

Jerome-a ziah leh dan chuantar kun khup bih takmeuhvinEphesi khuaah a khawsa a.Inkhawm pawhin a kal thei tawhlo va, amah zuituten an zawn a,\huin thu a sawi hram hram a,sermon chu a sawi thei tawh lova. A sawi ber chu, “Naute u,inhmangaih tawn rawh u,” tihbak chu a sawi thei tawh lo va.Kohhran hruaitute chuan,“Engah nge chutiang thu hlir chui sawi le?” tiin an zawt a, “Lalpathupek a nih avangin,” tiin achhang a ni (Commentary onGalatians 6:10). A thih dawnpawhin Pathian thuchah dang

eng mah a hre chuang lo va,inhmangaihna bawk chu a sawihnuhnun ber a ni tho a ni.

Hmanlaia an inphum danhi, Mizoten khaukhurh kan tihang deuh hian lei vurnain a chimtheih loh tura awl zau \ha tak ansiam \hin ni awm taka sawina aawm a. Johana a thih pawh hianleiah phum ni ngeiin sawi \heuha ni. Johana hi an phum hnupawh hian a la nung a, a thawpawhin vaivut chu a la chhemkhu sat sat a ni, tiin Augustine-achuan a sawi. Hei hi thil rin theihloh leh rin harsain lang mah se,Augustine-a chuan, “A thlanngei hmutute sawi ngei a ni, mirin tlak lohte hnen a\ang chuankan dawng lo vang,” a ti ta zel ani (Thaetates on John 124,2).

Eng pawh ni se, Johanahian martara thihna khawp atuar tam hle a, Lalpan Chanchin|ha leh a hnathawh puang turinthlarau lam nun leh Lalpapawlna thuruk leh hun lo laawm turte hrilh lawkna,Thupuan chu Lalpaprogramme a nih angin ringtutehriat turin a rawn puang chhuaka, a lawmawm hle a ni.

(Source: Upa Thanmawia)

Page 26: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 26

www.mizoramsynod.org

Khawvela tuikhawhthlasang ber i hria em? Venezu-ela rama Bolivar stateramhnuaia awm Angel Falls,ft. 3,212 (metre 979)-a sangkhu khawvela tuikhawhthlasang ber a ni a. A hming hia hmuchhuaktu Americanthlawk mi (aviator), JimmyAngel-a (A hming tak JamesCrawford Angel) hmingchawia phuah a ni a. A Spa-nish hming Salto Ángelpawh a hmuchhuaktu Angel-a hming chawia phuah thoa ni.

Venezuela ram khuantourism lamah sum a hui luthnem hle a, chu chu AngelFalls vang khu a ni pakhat.

Nov. ni 18, 1933 khanJimmy-a chu khu tuikhawh-thla sang tak chungahkhuan thlawkin a hmuhmasa ber a. Oct. ni 9,1937-ah a vawi hnihna atanhe tuikhawhthla hi a tlawhleh a; mahse, a \um laichuan a thlawhna ke chudûmah a tang ta tlat mai a.Chumi \um chuan a nupuileh mi dang pahnihin an\awiawm a. An thlawhna chuhnutchhiahin ramhnuaiahchuan kein an kal ta ngatngat a, ni 11 hnuah khua anthleng thla leh ta chauh a ni.An thlawhna chu kum 33hnu, kum 1970-ah sipai he-licopter-in a han la thla a,

– Lalremmawia

Angel Falls chu

Jimmy Angel-a thlawhna

Page 27: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 27

www.mizoramsynod.org

Maracay-a Aviation Mu-seum-ah hmuh theihin a laawm.

Angel Falls hi a sangmai ni lovin a lian hle bawka, a bul\hutah metre 150zeta zau a ni. He tuikhawh-thla hi a san em avangin\hâlah chuan a tui tam takhi lei a thlen hmain tuihuaha chang hman \hin.

Khawvel thil mak dangteang lo takin Angel Falls hikum zabi 20-naa hmuh-chhuah a ni chauh va. Abulhnaia awm hnammawlho, KamarakotosPemon-ho chuan chu laituikhawhthla, an \awngaChurun-Vena an tihah chuanthlarau sual a chengin an ringa, a bulhnaiah khua pawh andin ngam ngai lo.

He tuikhawhthlaa lawnchhuah tumte \um li lai anhlawhchham hnuah May ni13, 1949 khan Americanphotojournalist leh Indopui2-na chanchin ziaktu RuthRobertson-i leh a hote lawnchhuakin an teh a, ft. 3,212-a sang niin khawvela tui-khawhthla sang ber a ni tihan hre ta a ni.

He tuikhawhthla hming hikum 2009 khan Venezuelasawrkar chuan a bula micheng, Pemon-ho \awnginKerepakupai Vena tiin a thlaka, chu chu ‘Tuikhawhthla thûkber’ (Waterfall of the deepestplace) tihna a ni. ParakupáVená tia koh a ni bawk a, chuchu ‘Hmun sang ber a\angalo luang thla’ (The fall from thehighest point) tihna a ni thung.

Angel-a te thianhovin Angel Falls hmuh-chhuah a nih thu chanchinbuah an chhiar

Jimmy Angel-a (1899–1956)

Page 28: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 28

www.mizoramsynod.org

HRE THEI RAWH

1. Isua zirtirte zinga martar-a thi hmasa ber tu nge?

_____________________________________________2. Bible, Thuthlung Hluiah bu eng zat nge awm?

_____________________________________________3. U.K. Prime Minister hming tu nge?

_____________________________________________4. Israel lal hmasa ber hming kha tu nge?

_____________________________________________5. Israel lal fing ber kha tu nge?

_____________________________________________6. U.S. Vice President hming?

_____________________________________________7. India President hming?

_____________________________________________8. Syria ram President hming? (Dictator)

_____________________________________________9. Isuan thingkung pakhat a hauh hlum hming?

_____________________________________________

1. Jakoba, 2. Bu 39, 3. Theresa May, 4. Saula, 5. Solomona,6. Mike Pence, 7. Pranab Mukherjee, 8. Bashar al-Assad,9. Theipui.

Page 29: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 29

www.mizoramsynod.org

Pathianni zinga Sunday School ka kai chu BiakIn ka thleng hma viau mai a, kil khatah ka lo \hu a, naupanginkhawm tur rawn kal te chu ka lo thlir reng a. Ka thil hmuh\henkhatte chu-

Naupang \henkhat chu ngil

takin an lo kal a, hla bu lehBible an rawn keng a, feltakin an \hu a, Pathian hnenahuluk takin an \awng\ai a,\henkhat chuan hla bu lehBible duh tawk mai lovin anzirlaibu rawn keng pawh kahmu a, ka va han ngaisang

tehreng em!‘Hetiang naupangchangkang takte hi an lo awmtawh a ni maw le,’ ka ti rilrua.

Naupang \henkhat lehchu an lo tlan lut thawt thawta, Pathian be tur ang pawhinan lang lo, eng mah an kenglo va, \hiante an rawn namthawt thawt a, mi dang lo\hutna karah an keu kua a,\hiante zahna nei miah lovinna takin an \hu a, ‘inkhawmtura Sunday School Hall-arawn kalah chuan an chemawi lo mah mah mangeaw,’! ka ti rilru a.

Hmuh nawm ka tihleh pakhat chu, naupangpakhat chuan an zirtirtuinhming a lam zawh chuanBible chang a byheart chu asawi zar zar mai a, ka beiseiaia thui daih a sawi lehnghala, kha naupang inchei dankha a felfaiin a chezia kha amawi ka ti reng a ni.

Syrian Kristian hmeichhe naupang

HMUTHEITUA

Page 30: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 30

www.mizoramsynod.org

Naupang pakhatlumeh hmuh hrehawm deuhmai chu \awng\ai laia \hiantekut a lo thlak avangin anzirtirtu chuan a man chhuaka, tlar hma lamah a ko pheia, zak taka a ding sen awpawp mai chu ka hmu bawk a,ka khawngaih angreng hle a,mahse, a lumeh dan ka enkhan amah a\angin thil ropuitak ka beisei lo reng a ni.

Kil khatah chuanninhlei deuh mai naupangpahnih ka va hmu leh pek a,thawhlawm khawn laia hla ansak chu an sa ve duh miah lo

a, an sa thiam lo nge ni angaw! tia ka ngaihtuah lai chuanzirtirtu chuan, “Ring taka zaivek tur,” a rawn ti a, chunaupang pahnih chuan hnuailam an en daih a, an zai luiduh chuang lo. Aw,hetiangnaupang luhlul, zirtirtute thuthua awm rual lek an la ni sia, mahse, tihluihna pawhin anduh loh tawh chu an tihluih

theih miah loh mai a nih hi,tiin ka ngaihtuah a.

Thil hmuh nuam takmai chu zirtirtuten\hahnemngai taka naupangtean \awng\aisak lai te, an zirtirlai te, hla sak dan an zirtir laite han hmuh chuan lawmavangin hnuk a ulh thei rumrum mai. Kan fate Isua ke bulkan hruai thleng a, Isua tanmi tak zet ni tura kan buatsaihtluka hlu hi a awm chuang lo.

Syrian Kristian hmeichhia

England Kristian hmeichhia

Chinese Kristian hmeichhia

Page 31: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 31

www.mizoramsynod.org

Bible Thawnthu

JOSEFA KAWRFUAL

Jakoba chuan fapa sawm leh pahnih a nei a;amaherawhchu, a fapa naupang ber dawttu, Josefa chua tar lam fa a nih avangin a fate zingah chuan a hmangaihbik a.

J o s e f a ’ nkum 17 a tlinchuan Jakobachuan kawrfualmawi tak a pe a.Chu kawrfualchu rawng chihrang hranga\ial, a b^n tl^wnhi a ni a.Chutiang kawrfual chufapa upa ber hnena duhsaktaka an pek \hin a ni.

Josefa chu a pa’n a duatbik a ni tih an han hriatchuan a ute chuan an haw\an ta a.

N a k i n a hchuan Josefac h u a nmumang maktak tak amang \hin a, aawmzia ahrilhfiah \hinbawk a. Nikhat chu a

Page 32: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

unaute hnenah amumang thar ber a hrilha. “Nizan ka mumangahchuan lovah buhphal kanlo t>l a. Ka buhphal chu ading ta luah a, inbuhphalte chuan chibaian rawn b<k a,” a ti a.

Josefa mumang maktak an hriat chuan a utechu an thinrim hle mai a,\awngkam \ha pawhin anbe duh ta lo va.

Josefa chuan mumanga nei leh a. A mumangahchuan ni te, thla te, arsi

sawm leh pakhatte khianchibai an lo buk a. Amumang chu a pa a hrilhchuan a pa chuan a zilh a,“Kei te, i nu te, i ute hianeng tik niah emaw lei siinchibai kan la b<k tehlulang che maw?” a ti a.

A mumang thar chu auten an lo hriat chuan anthinrim zual sauh va,hmun hla taka dah bo dantur an ngaihtuah \an ta a.

(Bible Thawnthu 100,Lalremmawia lehlin a\angalak chhuah a ni e. – Ed.)

KRISTIAN NAUPANG32

Page 33: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

A PHEI : 2. Kut d^wngdahin a thlen (Thuf. 10:4) (9); 3.Biak ina hmun pawimawh lai (7); 5. Mi dang ngaih dan .....luat a hlauhawm (Thuf. 11:6) (7); 7. Isua thih veleh a thler(7); 8. Lunghlu hming pakhat (Ex. 39:13) (7). 10. Rilrua thilawm (9).

A CHHUK : 1. Beiseinain hetiang hi a ti ngai lo (Rom 5:5)(9); 2. Hetiang nupui hi LALPA laka mi an ni (Thuf. 19:14)(7); 4. Ram hming (9); 6. Thupuanah sawi a ni a, mi\henkhatin an hlau hle (7); 9. Naupang zawk sawina (3).

1 2

3 4

5 6

7

8 9

10

CROSSWORD

Page 34: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 34

www.mizoramsynod.org

CHEICHHUAHHan chei leh phawt mai teh le...

Chei dan tur1 = Hring, 2 = Uk, 3 = Eng, 4 = Sen, 5 = Pawl

Page 35: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 35

www.mizoramsynod.org

aA chunga lemziak chi hnih khi ngun takin en la, a inan lohna chi rukhmu thei rawh.

A hnuaiah hian a chhanna lo ziak la1...................................................................................................2 ................................................................................................3.................................................................................................4..................................................................................................5.................................................................................................6.................................................................................................

KA HMUH ANG HMU THEI RAWH

Page 36: PERIODICALS - JU - mizoramsynod.org leh nuam, ropui tak chu kan lut fel ve thei ta a. Ka rilruah hei hi a lo ... khawvelah a sang thei ang ber thlen kan tum bakah, football hi kraws

JUNE 2017 36

www.mizoramsynod.org