39
dwzwy-geologi-2010 Water (hydrology) Assoc. Prof. Dr. Wan Zuhairi Yaacob Program Geologi UKM 1 2/17/2010

Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Water

(hydrology)

Assoc. Prof. Dr. Wan Zuhairi Yaacob

Program Geologi

UKM

12/17/2010

Page 2: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Air dan agama• Islam

– Air Zam Zam

– Air sembahyang

– Air “tawar”

• Hindu– Sungai Ganges

• Kristian– Air suci “holy water”

2/17/2010 2dwzwy-geologi-2010

Page 3: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Kitaran air

3

"Allah, Dialah yang mengirim angin lalu angin itu menggerakkan awan dan

Allah membentangkannya di langit menurut yang dikehendakiNya, dan

menjadikannya bergumpal-gumpal: lalu kamu lihat hujan keluar dari celah-

celahnya. Maka apabila hujan itu turun menimpa hambaNya yang

dikehendakiNya menjadikan mereka gembira. (Surah Ar-Rum: 48)

Air bawah tanah

(hujan)

(pemejalwapan)

(evapo-transpirasi)

(resapan)(aliran bawah tanah))

2/17/2010

Page 4: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Taburan air di bumi

2/17/2010 4dwzwy-geologi-2010

Page 5: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

• Hidrogeologi

– Kajian air di bawah permukaan

– Geologi

– Hidrogeologist

• Hidrologi

– Kajian air permukaan sahaja

– Kejuruteraan awam dan environmental

scientist

5

2 jenis bidang kajian air

2/17/2010

Page 6: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Water resources in Malaysia

33

5

62

Groundwater utilization by sector

Industrial

Agricultural

Domestic

3

97

Water use by source

Groundwater

Surface water

2/17/2010 6dwzwy-geologi-2010

Page 7: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

GROUNDWATER

Groundwater is water located beneath the ground

surface in soil pore spaces and in the fractures of

lithologic formations.

Geologists

Hydrologists

Soil scientistsgeographers

Ecologists

Geotech Engineers

Mining engineerssanitary engineers

Petroleum reservoir analysts

Groundwater

72/17/2010

Page 8: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Slide from Mohd Hatta Abd. Karim (JMG)

b m3 = billion cubic meter

m m3 = million cubic meter

MLD = million liter per day

MGD = million gallon per day

Japan International Cooperation Agency (JICA)

2/17/2010 8dwzwy-geologi-2010

Page 9: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Aquifer and confining layers

Aquifer

– saturated permeable geologic unit that can transmit significant quantities of water .

– eg. Sandstone, gravel, fractured rocks

Aquiclude

– a zone of earth material that will hold water but not transmit it fast enough to be pumped from a well

– poor aquifer; few formation fit aquiclude

Aquitard

– the less permeable beds in a stratigraphic sequence

– Eg. Clay, shale, dense rock

9

@ Aquifuge

2/17/2010

Page 10: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Hydraulic conductivity

2/17/2010 dwzwy-geologi-2010 10

Page 11: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

• 2 jenis akuifer

– Unconfined aquifer (Tak terkekang)• There is no confining layer restricting

the upper surface of the zone

– Confined aquifer (Terkekang)• There is a confining layer restricting the

upper surface of the saturation zone. – exist where the groundwater is bounded

between layers of impermeable substances like clay or dense rock.

• Artesian condition (artesian well)

112/17/2010

Page 12: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

• Groundwater

recharge (in)• adds water to the

aquifer

• Groundwater

discharge (out)• removes groundwater

from an aquifer

122/17/2010

Page 13: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Groundwater

132/17/2010

Page 14: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

2/17/2010 dwzwy-geologi-2010 14

Page 15: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Sumber air tanah

• Faktor akuifer yang baik?

–Kuantiti

–Kualiti

• Sumber air tanah terbaik di dunia ialah

air zam-zam

152/17/2010

Page 16: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Apa yang mengawal kuantiti?

–Porositi (rongga) – menentukan

jumlah air yang boleh disimpan

–Saiz akuifer – ketebalan dan keluasan

–Ketertelapan – mempengaruhi kadar

recharge dan keupayaan untuk dipam

Ketertelapan (permeability) – keupayaan sesuatu

medium tanah untuk mengalirkan air melaluinya

Cth:

Pasir – ketertelapan tinggi (2 x 10-2 m/sec)

Lempung / lodak – ketertelapan rendah (1 x 10-9 m/sec)

2/17/2010 16dwzwy-geologi-2010

Page 17: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Kualiti air

• Kualiti akuifer– Air tanah mengandungi

pelbagai jenis bahan kimiainorganik dalam pelbagaikepekatan

– Kimia air dipengaruhi olehjenis batuan atau akuiferyang menakung air tersebut

– Cth: air bawah tanah dikawasan batu kapurberbeza dengan air tanah dikawasan granite

– Analisis kualiti air (water quality)

172/17/2010

Page 18: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010 18

Interaksi air / batuan / gas

Air tawar tanpa bahan terlarut selain

dari hasil sentuhan dengan udara

dan mineral (air tulen)

Disebabkan oleh hanya sedikit komponen

udara dan pepejal dalam air tulen,

ketidakseimbangan wujud dan tindakbalas

perlarutan berlaku yang membekalkan

komponen kepada air

CaCO3 (calcite) + H+ -- Ca2+ + HCO3-

CH2O (organic matter) + O2 CO2 (gas) + H2O2/17/2010

Page 19: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Water quality parameter

192/17/2010

1) Alkalinity

2) Ammonia (NH3)

3) Dissolved Oxygen (DO) BOD ; COD

4) Fecal Coliform Bacteria

5) Flow

6) Hardness

7) Nitrate (NO3)

8) Nitrite (NO2)

9. pH

10.Phosphorus

11.Specific Conductance

12.Temperature

13.Total Organic Carbon (TOC)

14.Total Dissolved Solids (TDS)

15.Total Suspended Solids (TSS)

16.Turbidity

Page 20: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010 20

Chemical composition of water in relation to rocks

Rock type Dominant ions

Granite, rhyolite Na2+, HCO3-

Gabbro, basalt Ca2+, Na2+, HCO3-

Sandstone, arkose,

graywacke

Ca2+, Mg2+, Na2+, HCO3-

Siltstone, clay, shale Ca2+, Mg2+, Na2+, HCO3-, SO4

2-, Cl-

Limestone, dolomite Ca2+, Mg2+, HCO3-

Slate, schist, gneiss Ca2+, Na+, HCO3-

2/17/2010

Page 21: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010 21

Typical Groundwater Dissolved Constituents

• Major Ions

Ca2+, Mg2+, Na+, K+, HCO3-/CO3, SO4

2-, Cl-

• Total concentration >90% !!

• Minor/Trace

Fe, Mn, Al, Ba, Cd, Cr, Pb, Zn, As, Se,

NH4, Co, Cu, Hg

2/17/2010

Page 22: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Plot groundwater quality

dwzwy-geologi-2010 22

Stiff Diagram

Piper Diagram

2/17/2010

Semua unit dalam Meq/L

Page 23: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

National Guidelines for Raw Drinking Water Quality from the

Ministry of Health, MOH or KKM (Revised December 2000)

Parameter unit value

Sulphate mg/l 400

Hardness mg/l 500

Nitrate mg/l 10

Coliform MPN 10

Manganese mg/l 0.2

Chromium, hexavalent mg/l 0.05

Zinc mg/l 1.5

Arsenic mg/l 0.05

Selenium mg/l 0.01

Chloride mg/l 250

Phenols mg/l 0.002

TDS mg/l 1500

Iron mg/l 1

Copper mg/l 1

Lead mg/l 0.1

Cadmium mg/l 0.005

Mercury mg/l 0.001

Ministry of Health, Malaysiadwzwy-2009

Page 24: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Multiparameter water quality meter

The YSI Multiparameter water

quality meter can provide

data on:-

• Dissolved Oxygen

• Temperature

• Conductivity

• Salinity

• pH (acidity)

242/17/2010

Page 25: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Total Solids (residue)

• Solids – (1) suspended (insoluble solids) or (2) dissolved (soluble solids)

• The solids remain after evaporating the water

• 1. Total suspended solids (TSS) – filterable solids

– Silt, clay, metal oxides, sulfides, algae, bacteria, fungi

• 2. Total dissolved solids (TDS) – nonfilterable solids

– Would pass through 0.45 um filter

– Dissolved minerals and salts

– Major contributors: carbonate, bicarbonate, chloride, sulfate, phosphate and nitrate salts.

– Taste problems – high TDS levels

• TDS ----- salinity ----- specific conductivity

252/17/2010

Page 26: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

TDS

• Simple groundwater classification based on TDS

Category TDS (mg/l)

Fresh water 0-1000

Brackish water 1000-10 000

Saline water 10 000-100 000

Brine water >100 000

Note: water with 2000-3000 mg/l TDS – too salty to drink

262/17/2010

Page 27: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

Oxygen-demanding waste

• Biochemical oxygen demand (BOD)

– The amount of oxygen used for bacterial decomposition

– Measure in water quality management

– Measured as mg/l of O2 consumed over 5 days at 20oC

– High BOD; high level of decaying organic matter in water

272/17/2010

Page 28: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

BOD Level

(in ppm)Water Quality

1 - 2

Very Good

There will not be much organic

waste present in the water

supply.

3 - 5 Fair: Moderately Clean

6 - 9

Poor: Somewhat Polluted

Usually indicates organic matter

is present and bacteria are

decomposing this waste.

100 or greaterVery Poor: Very Polluted

Contains organic waste.

Biochemical oxygen demand (keperluan oksigen biokimia)

282/17/2010

Page 29: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

DO (dissolved oxygen) @

oksigen terlarut

• Kandungan oksigen yang larut dalam

air @ yang berada dalam air (unit mg/L

atau ppm)

• Bukan kandungan atom Oksigen dalam

molekul air!!

dwzwy-geologi-2010 292/17/2010

Page 30: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010

DO Level

(in ppm atau mg/L)Water Quality

0.0 - 4.0

Poor

Some fish and

macroinvertebrate populations

will begin to decline.

4.1 - 7.9 Fair

8.0 - 12.0 Good

12.0 +

Retest

Water maybe artificially

aerated.

Water pollution; DO < 5mg/L

OKSIGEN TERLARUT (DISSOLVED OXYGEN)

302/17/2010

Page 31: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010 312/17/2010

Page 32: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

COD (chemical oxygen demand)

• Kandungan oksigen yang diperlukan

untuk tindakbalas kimia atau proses

kimia dalam air. (unit mg/L atau ppm)

• Contoh: tindakbalas luluhawa mineral

dalam air yg menggunakan oksigen.

dwzwy-geologi-2010 322/17/2010

Page 33: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Air Permukaan (surface water)

dwzwy-geologi-2010 332/17/2010

Not so bad ??

Page 34: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010 342/17/2010

Page 35: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

dwzwy-geologi-2010 352/17/2010

Page 36: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

ASMA (Alam Sekitar Malaysia Sdn Bhd)

Langat Basin

dwzwy-geologi-20102/17/2010 36

Item No. Item Description Qty. Unit price (RM) Total Value (RM)

Manual Water Quality Data at:

1. Sungai Buloh (1B01), Sg Klang (1K02,1K05,1K06),Sg Damansara (1K13), 20 135 2700.00

Sg Penchala (1K14), Sg Langat 1L01, 1L02), Sg Btg Labu (1L08),

Sg Semenyih(1L09), Sg Btag Benar (1L12,IL20),Sg Buan (1L21),

Sg Btg Nilai (1L22,1L23), Sg Jijan (1L25), Sg Air Hitam (1SR02),

Sg Btg Kali (1SR03), Sg Kerling (1SR06), Sg Sembah (1SR09)

Parameter: Complete

Period:2009

TOTAL 2700.00

Page 37: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

2/17/2010 dwzwy-geologi-2010 37

Page 38: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

Agensi berkaitan air di Malaysia

Pahang-Selangor Raw Water

Transfer (PPAMPS)

Interstate Water Transfer To

Meet Future Water Demand

For Selangor And Wilayah

Persekutuan Kuala Lumpur

2/17/2010 dwzwy-geologi-2010 38

JBA – Jabatan Bekalan Air

SPAN – suruhanjaya Perkhidmatan Air Negara

JPS – Jabatan Pengairan dan Saliran Malaysia

MWA – Malaysia Water Association

SYABAS - Syarikat Bekalan Air Selangor Sdn. Bhd.

NAHRIM - National Hydraulic Research Institute of

Malaysia

DOE & ASMA

Page 39: Official Portal of UKM - Soils and Environmentpkukmweb.ukm.my/zuhairi/Pengajaran/intranet/stag3072/... · 2010-02-17 · dwzwy-geologi-2010 Kitaran air 3 "Allah, Dialah yang mengirim

TAMAT

dwzwy-geologi-2010 392/17/2010