Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
فنگلیجه
فنگلیجه
© E-Collaborative for Civic Education 2019
)Fang Lizhi( نویسنده:فنگلیجه
مترجم:آموزشکدهتوانا)آموزشکدهالکترونیکیبرایجامعهمدنیایران(
E-Collaborative for Civic Education:ناشر
حقوقبشردرچینHuman Rights in China
Portrait of a Man, painting by Joan Miro :نقاشیرویجلد
حقوقبشردرچین
)ECCE (E-Collaborative Civic Educationیکسازمانغیرانتفاعیدرایاالتمتحدهآمریکا،
تحت 501c3استکهازفنآوریاطالعاتوارتباطاتبرایآموزشوارتقایسطحشهروندیوزندگیسیاسیدموکراتیکاستفادهمیکند.
مابهعنوانبنیانگذارانومدیراناینسازماناشتیاقعمیقمشترکیداریمکهشکلدهندهوظیفه و مسئولیت شهروندی، دانش شهروند، ما، برای همچنین است. باز جوامع ایدههایشهروندییکفرددرمحافظتازجامعةسیاسیدموکراتیکپایهواساسکاراست؛همانطورECCE.کهحقوقعامبشرکههرشهروندیبایدازآنهابرخوردارباشد،اساسیوبنیادیهستندسیاسی و شهروندی ازآزادیهای کاملی طیف تأمین به قادر سیاسی نظام تنها را دموکراسیاز مجموعهای را دموکراسی ما میداند. عدالت و برابری امنیت و برایتکتکشهروندانارزشها،نهادهاوفرایندهامیدانیمکهمبشرصلح،توسعه،تحملومدارا،تکثرگراییوجوامعی
شایستهساالراستکهبهکرامتانسانیودستاوردهایانسانیارجمیگذارند.
ماپروژةاصلی ECCE یعنی»آموزشکدهتوانا:آموزشکدهمجازیبرایجامعةمدنیایران«رادرسال2010تأسیسکردیم.آموزشکدهتوانادرارایةمنابعوآموزشدردنیایمجازیدرایران،یکنهادپیشرواست.تواناباارایةدورههایآموزشیزندهدرحینحفظامنیتوباناشناسماندندانشجویان،بهیکجامعةآموزشیقابلاعتمادبرایدانشجویاندرسراسرکشورتبدیلشدهاست.ایندروسدرموضوعاتیمتنوعمانندنهادهایدموکراتیک،امنیتدیجیتال،حقوقزنان،وبنویسی،جداییدینودولتوتواناییهایرهبریارایةمیشوند.آموزشکدهتواناآموزشزندةدروسوسمینارهایمجازیرابابرنامههاییمثلمطالعاتموردیدرجنبشهایاجتماعیوگذارهایدموکراتیک،مصاحبهبافعاالنوروشنفکران،دستورالعملهایخودآموز،کتابخانةمطالبتوصیفی،ابزارهایکمکیوراهنماییبرایآموزشگرانایرانیوحمایتمداوموارایة
مشاورةآموزشیبرایدانشجویانتکمیلکردهاست.
تالشمابرایتوسعةتواناییهایآموزشکدهتوانامتوجهگردآوردنبهترینمتفکرانایرانیوصداهایحذفشدهاست.بههمینترتیب،بهدنبالانتشاروارتقایآثارمکتوبروشنفکران
ایرانیهستیمکهایدههایآناندرجمهوریاسالمیممنوعشدهاست.
ازنقاطتمرکزتالشتوانا،ترجمهمتونکالسیکدموکراسیومقاالتمعاصردر یکیاینبارهونیزترجمهآثارمرتبطباجامعهمدنی،حقوقبشر،حاکمیتقانون،روزنامهنگاری،کنشگریوفنآوریاطالعاتوارتباطاتاست.امیدماایناستکهاینمتونبتواندسهمیدرغنایفردیهموطنانایرانیوبرساختننهادهایدموکراتیکوجامعهایبازدرایرانداشتهباشد.
سپاسگزاربازتابنظراتوپیشنهادهایشما
اکبرعطریمریممعمارصادقی
حقوق بشر در چین 7
مقدمهفنگ اهداشد. لیجه2 فنگ به کندی1 اف. رابرت بشر جایزهحقوق سال١۹٨۹ درو بهار در چین دموکراتیک خیزش درخالل دانشجویان الهامبخش و مشوق لیجهنپیوست.اوبهخوبیآگاهبودکه بهتظاهراتکنندگان تابستان١۹٨۹بودولیهرگزدرصورتیکهدرمیدانتیانآنمنظاهرشوددولتاورامتهمخواهدکردکهطراحاعتراضاتبودهاستواصالتاعتراضاتدانشجوییرانفیخواهدکرد.هنگامیکهحکومتدر۴ژوئن١۹٨۹جنبشدموکراتیکراسرکوبکردفنگلیجههمراهبا
The Robert F. Kennedy Human Rights Award-1 یاجایزهحقوقبشررابرتاف.کندیرامرکزعدالتوحقوقبشررابرتفرانسیسکندی)1۹٢۵-1۹۶٨(،برادرپرزیدنتجاناف.کندیوسیاستمدارآمریکایی)سناتورودادستانکلکشور(،درسال1۹٨۴بنیاننهاد.اینجایزهبهافرادیاهدامیشودکهبانشاندادنشهامتوشجاعتدراشاعهحقوقبشردرکشورخودنقشقابلتوجهیایفا
کردهباشند.ازمخالفانحزبکمونیستچینبود )1۹3۶-2012(متخصصفیزیکنجومیو Fang Lizhi -2کهبهدنبالحوادثمیدانتیانآنمن)درماهآوریل١٩٨٩(همراهباهمسرشبهسفارتآمریکادرچینپناهندهشدوپسازحدودیکسالاقامتدرآنسفارت،درژوئن١٩۹٠موفقبهترککشورشد.اوپسازآنتازمانمرگشدرآوریلسال٢٠12درایالتآریزونا،کهعلتآنهرگزفاشنشد،دربهشخصیتیممتازو بهکارتدریسوتحقیقپرداخت.فنگلیجه ایاالتمتحدهآمریکا انگلستانو
پیشتازدرمیانمخالفانحکومتچینوحتیبهعنوان»ساخاروفچین«شناختهمیشد.
8فنگلیجه
پناهبرد.درزمستانهمانسالمطلعشدبهپاس همسرشبهسفارتآمریکادرپکناف. رابرت استجایزه داده انجام بشردرچین استیفایحقوق برای تالشهاییکهکندیبهاواهداشدهاست.اوکهامکانترکچینرابرایدریافتجایزهنداشتپیامی
درقبولآننوشتکهعینآنرادرادامهمیخوانید.به آنها کنند. ترک را چین یافتند اجازه همسرش و لیجه فنگ بعد سال یکایاالتمتحدهآمریکاپناهندهشدندوهردودرآنجابهحرفهخودبهعنوانفیزیکدان
ادامهدادند.
حقوق بشر در چین 9
حقوقبشردرچینازاینکهامروزفرصتصحبتباشمارادارمبسیارمفتخرموعمیقاتحتتاثیرقرارگرفتهام.درعینحالیکنوعاحساستألموشرمساریهممرافراگرفتهاست.تحتتاثیرقرارگرفتهامبهاینعلتکهمرابرایجایزهامسالحقوقبشررابرتاف.کندیبرگزیدهاید.انتخابشماگواهآناستکهمنتنهانبودمواکنونهمتنهانیستم.تألمامازایناستکهدرسرزمینیکهدرآنزادهشدهامحیثیتانسانیباردیگرپایمالشدهاست.منبهدلیلاینکهازحقوقاساسیخودمحرومشدهامکامالوبیشازهرزمانو راهیطوالنی هنوز بشریت به احترام پیشبرد برای اینحقیقتآگاهمکه به دیگر
کارهاییبسیاردرپیشداریم.ارزشهاییکهبنیادحیثیتانسانیبرآنهانهادهشدهبرایهمهمردمیکساناست.اینارزشهامشتملبرمعیارهایجهانیحقوقبشریاستکهفارغازهرگونهتمایزی-اعمازجنسی،زبانی،مذهبیوسایرباورها-است.اینمعیارهایجهانی،کهاعالمیهحقوقبشرسازمانمللمتحدتبلورآنهاست،کمابیشدرهمهدنیابهشکلفزایندهایشناختهشدهاستومحترمشمردهمیشود.درماهنوامبرسالگذشتههنگامیکهدرشهرپکنمراسمبزرگداشتچهلمینسالگردتصویباعالمیهجهانیحقوقبشربرگزارشدبسیاریازمابهوجدآمدیم؛چوندرآنزماناینرویدادراچنینتلقیکردیمکهباالخرهدراینسرزمینکهناصولحقوقبشرریشهدواندهوپایخواهدگرفت.
بااینحالایناولینبارنیستکهاینرویاهایشیریندررویاروییباواقعیتتلخدرهممیشکند.بانظربهتراژدیخونینتابستانگذشتهناگزیربایداعترافکنیمکه
10فنگلیجه
بیشازحدخوشبینبودیم.برخیازکسانیکهمسئولاینسرکوببودنداخیرادردفاعازرفتارخودگفتهاندکه»چیندرامرحقوقبشرمعیارهایخودشرادارد«.آنهاباامتناعازپذیرفتنماهیتجهانیحقوقبشرمحکومیتجهانیانرانسبتبهرفتارخودقاطعانهمردودشمردهاند.بهنظرمیرسدمقاماتچینیبراینباورندکهاگربرموضوعیبرچسب»مسئلهداخلی«بزنند،کهبایددرخودکشورمیانمردموحکومتحلوفصلشود،نادیدهگرفتنقوانینیکهبرحیثیتوکرامتانسانیحاکماستجایزخواهدبودومیتوانندبههراقدامیکهارادهکنندمبادرتکنند.اماایننگرشبدتریننوعمنطقفئودالیستیاست.درخاللدورانطوالنیانزوایچینازبقیهدنیا،تفکریکهمدعیبودچین»اربابهمهعالم«استشایدراهکاریموثربرایتحتفرماندرآوردنکشوربود،امادرنیمهدومقرنبیستممیالدیخاصیتبیاناتیدرباره»مسائلداخلی«فقطایناستکهماهیتذاتیکسانیراآشکارمیکندکهچنینمطالبیراعنوانمیکنندورا کسی نه دیگر بیانات اینگونه فئودالاند. دیکتاتورهای همان اینها میدهد نشان
میترساندونهگولمیزند.امروزشمارفزایندهایازچینیهابراینباورندکهبرایآنکهچینبهپایدنیایو است مترقی که - مدرنتر تمدن از جنبههایی باجذب ما است الزم برسد مدرنجهانیبودنآنثابتشدهاست-بهخصوصدردوحوزهعلومودموکراسی،تحولیدرجامعهخودایجادکنیم.ازجنبشبرایعلومودموکراسیدرسال١۹١۹تاموجفزایندهمطالباتبرایآزادیاندیشهدرسال1۹۵٧وازراهپیماییهایاعتراضی١۹٢۶کهباشمشیروتفنگبهآنهاپاسخدادهشدتاتظاهرات1۹٨۹کهدرآنباتانکبهبهداشتنیکجامعه اینکشور باتظاهراتکنندگانبرخاستند،میلوافرمردم مقابلهعادالنه،عقالنیومرفهکامالمشهوداست.باوجوداینکهچینمشکالتعمیقیداردکهموجبواپسماندگیآننسبتبهکشورهایپیشرفتهشدهاستتاریخمابهوضوحنشاندادهاستمردمچینخواهانهماننوعترقیوتوسعهایهستندکهمردمسایرکشورهافارغازنژادیاملیتبهدنبالآنند.امیالوآرزوهایمشترکمردمچینباامیالوآرزوهایمردمسایرکشورهایکساناست.مردمچینهمانندآحادنسلبشرازپوستواستخواناند،صاحبقدرتتفکروتشخیصاندوازروحواحساساتبرخوردارند.و همانحقوق،حیثیت از دیگران همانند میبایست و میتوانند بههمینسببآنها
آزادیهایسلبناشدنیبرخوردارشوند.اجازهبدهیدبهیکمقایسهتاریخیاشارهکنم.تبلیغاتاخیربااینمضمونکه»چیندرامرحقوقبشرمعیارهایخودشرادارد«شباهتاسرارآمیزیبااظهاراتحاکمان
حقوق بشر در چین 11
چیندرقرنهجدهممیالدیداردکهمضمونآنچنینبود:»چینستارهشناسیخودشرادارد.«٢٠٠سالپیشنجبایزمیندارمخالفستارهشناسیباپایهعلمیبودند.آنهاازپذیرفتناینکهعلمنجوممدرنکاربردجهانیداردیاحتیممکناستدرتدوینعلم قوانین که دلیل این به چرا؟ میزدند. سرباز کند ایفا نقشی بتواند چینی تقویم»حق که کرد روشن وضوح به است، جاری و ساری جا همه در که ستارهشناسی،الهیحکومتکردن«،کهاینافرادمدعیآنبودند،تخیلیبیشنیست.بههمینسیاقمیکند روشن صراحت به است، جهانی و همهجایی هم آن که بشر، حقوق اصول»حقحکومتکردن«،کهامروزبرخیمدعیآنهستند،بههماناندازهبیپایهاست.بههمیندلیلاستکهحاکماندرهرعصری،بااستفادهازامتیازاتویژهایکهازآنبرخورداربودهاند،بااصلبرابری-کهازاصولتفکیکناپذیرایناندیشههایجهانی
است-مخالفتکردهاند.پیشرفتتمدنبهمقیاسوسیعیمدیونکشفواشاعهمفاهیموقوانینیبودهاستکهکاربردجهانیداشتهاند.کسانیکهجهانیبودنعلومرامردودمیشمردنددرواقعنشاندادندازتمدنمدرنهراسداشتهاند.ازدیدنجبایفئودالدویستسالپیشعلمنوینستارهشناسیهمانفرهنگمدرنبودوبههمینسببکسانیراکهبهمطالعهعلمبیرحمانهآزارمیدادند.عمالدریکمورد نجوموشناختستارگانمیپرداختند،رسیدند. قتل به پکن رصدخانه ستارهشناسان از تن پنج چنیگ3 امپراتوری اوایل دراینبیرحمیبیشازآنکهقدرتعامالنقتلرانشاندهدنمایانگرترسآنهابود.دیکتاتورهایعصرمدرنهم،کهبههماناندازهازتبعاتحقوقبشرجهانیبیمدارند،کرد؛ تعبیر آنها قدرت از نمادی منزله به نباید را اقدام این میشوند. قتل مرتکب
همانطورکهاقداممشابهاسالفشاننمایانگرقدرتآنهانبود.برخیبراینباورندکهوحشتیکهازتابستانامسالشهرپکنرافراگرفتهاستهم من خود کنم اعتراف باید میشود. انسان در بدبینی حس برانگیختن موجبدستخوشچنیناحساسیشدهام.امادرعینحالمایلماندکیدلگرمیبهآنهابدهم.بهخاطرداشتهباشیدکهدرجّوترورحاکمکنونی،آنهاییکهبیشازهمهوحشتزدهاندشایدهمانکسانیباشندکهدستشانبهخونهموطنانشانآغشتهاست.امروزماراوادارکردهاندکهباترسزندگیکنیم،اماماازفرداترسینداریم.آنهاکهدستشانبهخونآغشتهاستنهفقطامروزرادرترسسپریمیکنند،ازفردایشانبیشازامروز
Qing dynasty -3یاسلسلهچینگآخرینخاندانامپراتوریدرچینبودکهاز1۶٣۶تا1۹١٢براینکشورحکومتکردوسپسجایخودرابهجمهوریچینداد.
12فنگلیجه
توسل با میتوان نداریم. باورهایمان ازدستدادن برای دلیلی ما بنابراین بیمناکاند.نهایت در جهالت اما شود، غالب کوتاهمدت در جهالت که شد موجب بهخشونتنمیتوانددرمقابلپیشرویقوانینجهانیمقاومتکند.چنینفرآیندیمحتوماست،بههماناندازهکهگردشزمین.البتهکهگردشزمینمستلزمزماناستوشایدبرای
چینهمهچیزبیشترزمانبرباشد.بهجوانانچینیکهدرجمعمخاطبانهستند را نکته مایلمچند اینمالحظات بابگویم.میدانمکهخیلیازشمازندگیخودراوقفازنوساختنکشورمانکردهاید.ازآنجاکهتولدیدوبارهراهیطوالنیخواهدبودمنباتماموجودامیدوارمشماازتا باشید علمکوشا ازگذشتهدرکسب بیش بلکهحتی نایستید، باز تحصیالتخودعمقدانستههایخودراژرفترودامنهآنراگستردهترکنید.ماهمگیهوادارعدماندازهمیتوانددرمقابلخشونتاسلحهدردنیا تاچه خشونتهستیم.عدمخشونتقدرتنماییومقاومتکند؟استراتژیهایعدمخشونتمتعددندامااساسیترینآنهاقدرتیاستکهسرچشمهآنآگاهیومعرفتاست.بدونمعرفت،عدمخشونتروبهزوالمیگذاردوبهدرخواستملتمسانهتقلیلمییابد؛وتاریخراضعیفاننمینویسند.برشانههایقوی پایمانرامحکم تغییردهیمکه تاریخرا فقطزمانیمیتوانیممسیرغولعظیمالجثهمعرفتبگذاریموبهآنتکیهکنیم.فقطبادانشاستکهمیتوانیمازریشهبرخشونتوجهلغلبهکنیم.فقطبادانشوشناختاستکهمیتوانیمدرخودحسشفقتالزمرابپرورانیمتاباکمکآن،کسانیراکهایمانیموهومبهتواناییمطلقخشونتدارندازبالهتیکهگریبانگیرشانشدهاسترهاییدهیم.همانطورکههنریکایبسن۴گفت:»اگرمایلیبرایجامعه،انسانارزشمندیباشیبهترینراهایناستکهازخودانسانیبسازیکهبرایجامعهموثرومفیدواقعشود.«امیدمنآناست
کههمهماتالشکنیمازخودچنینانسانهاییبسازیم.بسیاریازدوستانبهشدتازموقعیتفعلیمناظهارنگرانیکردهاند.همسرمومنمایلیمازاینموقعیتاستفادهکنیموصمیمانهازاینبابتازآنهاکهمیشناسیموآنانکههنوزمالقاتنکردهایمسپاسگزاریکنیم.بهدلیلویژگیشرایطکنونیزندگیمانبهشما بتوانمخبری اماشاید برایتانبگویم، ازجزئیاتزندگیروزمرهمان نمیتوانمبدهمکهممکناستموجبدلگرمیتانشود؛منتالشمیکنمبهبهترینوجهممکنبیشترینبهرهراازدوحقیکههنوزبرایمباقیماندهاستببرم؛یعنیحقاندیشیدنو
Henrik Johan Ibsen -۴)١٨٢٨-١٩٠6(نمایشنامهنویس،کارگردانتئاتروشاعرشهیرنروژیکهبعدازویلیامشکسپیرمهمتریننمایشنامهنویساروپامحسوبمیشود.
حقوق بشر در چین 13
حقپرسیدن.اینروزهابهکارتحقیقاتیامدرفیزیکنجومیادامهمیدهم؛ازماهژوئنتاکنوندومقالهتحقیقینوشتهاموهماکنوندرحالنوشتنمقالهسومهستم.
درعرصهعلمکیهانشناسیمدرن،اصلاول»اصلکیهانشناسی«خواندهمیشود.از عالم این ذرات همه و ندارد وجود هستی عالم در مرکزیتی اصل این موجب بهبرخوردار ازحقوقی مفهوم، این برخوردارند.هرذرهای،در یکسان و مشابه خواصاستکهکامالباحقوقسایرذراتیکساناست.چطورممکناستنژادبشر،کهدرچنینعالمیباچنینبرابریبنیادینیتکوینیافتهاست،برایرسیدنبهجامعهایفارغازخشونتوترستالشنکند؟چطورممکناستماقادرنباشیمدنیاییبسازیمکهدرآنحقوقسلبناپذیرآحادافراد،کهازبدوتولدحقمسلمآنهاست،محترمشمردهشود؟
آرزومیکنمهمگیازنعمتهایعالمهستیبهرهمندشویم!