ΜΕΛΕΤΗΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΙΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ ΤΟΥΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥΟΜΑΔΑ ΜΕΛΕΤΗΣΓΑΒΑΝΑΣ Ν., ΚΑΥΚΑΛΑΣ Γ., ΜΟΥΤΣΙΑΚΗΣ Ε., ΠΙΤΣΙΑΒΑ Μ.

Η παρουσίαση περιλαμβάνει 3 ενότητες:

ΕΝΟΤΗΤΑ Α: Αποτίμηση και αξιολόγηση

ΕΝΟΤΗΤΑ Β: Πλαίσιο προοπτικών

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: Στρατηγικές ανάπτυξης

1. Έρευνα εσωτερικού ερωτηματολογίου

2. Έρευνα εξωτερικού ερωτηματολογίου

3. Ανάλυση Delphi

4. Συναντήσεις Focus group

5. Συγκριτική αξιολόγηση Benchmarking

6. Διάγνωση SWOT

ΕΝΟΤΗΤΑ Α: ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΕΡΕΥΝΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ 1/2

Άρτια τεκμηριωμένο ερευνητικό υπόβαθροΥψηλή ποιότητα υφιστάμενων προϊόντων σεανοικτή πρόσβασηΔυνατότητα υποστηρικτικού ρόλου στονστρατηγικό σχεδιασμόΜη πλήρης αξιοποίηση από ΕΟΑΕ καιΔημόσιο τομέαΒασικό πρόβλημα η υποστελέχωση

ΕΡΕΥΝΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ 2/2

Αξιοποίηση τεχνογνωσίας, διεύρυνση αντικειμένων καιχωρικής εμβέλειας με την απαραίτητη θεσμικήκατοχύρωσηΕκσυχρονισμός και ολοκλήρωση ομογενοποιημένηςβάσης χωρικών δεδομένωνΣυστηματοποίηση παραγωγής και διάθεσης προϊόντων(επιχειρησιακά και φιλικά στους ενδιαφερόμενους)Βελτίωση λειτουργικότητας ιστότοπουΔικτύωση με οργανισμούς και Παρατηρητήρια, αναπτυξιακούς φορείς και ΕΛΣΤΑΤ για τροφοδότησηκαι ανταλλαγή δεδομένων και υπηρεσιών

ΕΡΕΥΝΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ 1/2

Ιδιαίτερα θετική αξιολόγηση από τους φορείς-χρήστες ως προς την κατανόηση, εγκυρότητα, επικαιροποίηση και χρησιμότητα των προιόντωντου για την υποστήριξη του αναπτυξιακούσχεδιασμού και της ερευνητικής και μελετητικήςδραστηριότητας που αναπτύσσουν. Το σύστημα δεικτών, το χαρτογραφικό υλικό

και ο ιστότοπος κρίθηκαν πολύ θετικά

ΕΡΕΥΝΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ 2/2

Περιορισμένος βαθμός αξιοποίησης απότοπική αυτοδιοίκηση και δημόσια διοίκησηΦθίνων βαθμός αξιοποίησης από το επίπεδοσυγκεκριμένων και εστιασμένων εφαρμογώνπρος το επίπεδο στρατηγικού σχεδιασμού καιχάραξης/υλοποίησης πολιτικώνΑνάγκη εκτενέστερης προβολής του ρόλου καιτων προϊόντων

ΑΝΑΛΥΣΗ DELPHI

Ανάγκη να ληφθούν υπόψη σε κάθε ενδεχόμενοεπανασχεδιασμό του Παρατηρητηρίου:

Ο μακροχρόνιος ορίζοντας των επιδράσεων τηςΕγνατίας

Ο υποστηρικτικός ρόλος του Παρατηρητηρίου για τηνπρογραμματική περίοδο 2014-2020 και πέραν αυτής

Οι θετικές ή πολύ θετικές επιδράσεις που συνδέονται μετην προσβασιμότητα και την εδαφική συνοχή

Η ενίσχυση της στελέχωσης του Παρατηρητηρίου σεσυνάρτηση με τον στρατηγικό προσανατολισμό της ΕΟΑΕ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ FOCUS GROUP 1/2

Το Παρατηρητήριο ως οργανικό τμήμα τηςΕΟΑΕ, συνδέθηκε εξ αρχής με την εξέλιξη τηςκατασκευής και τον αναπτυξιακό ρόλο τηςΕγνατίας Οδού εστιάζοντας στην ανάλυση τωνεπιδράσεων της λειτουργίας της στις περιοχέςάμεσης και ευρύτερης επιρροής της.

Μέχρι σήμερα το Παρατηρητήριο έχειανταποκριθεί ικανοποιητικά στους βασικούς τουστόχους. Εντοπίζονται ωστόσο δυσκολίες σεθέματα όπως η στελέχωση, η συστηματικήσυλλογή και επικαιροποίηση δεδομένων και ηαξιοποίηση της συσσωρευμένης τεχνογνωσίας.

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ FOCUS GROUP 2/2

Εξεύρεση κατάλληλου σχήματος ένταξης τουΠαρατηρητηρίου στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης της ΕΟΑΕμε στόχους:

Αξιοποίηση της υφιστάμενης τεχνογνωσίας και εδραίωσηστον χώρο με αναβάθμιση των υποδομών, τηςστελέχωσης και των υπηρεσιών

Εντατικότερη προβολή, δικτύωση και ενημέρωση

Υιοθέτηση ενός οικονομικά ανταγωνιστικού πλαισίουλειτουργίας

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ BENCHMARKING

Κατευθύνσεις και προοπτικές αναπροσαρμογής της στρατηγικήςτου Παρατηρητηρίου με βάση ποιοτικές κυρίως συγκρίσεις:

Δικτύωση (θεσμική/συνεργατική) με φορείς παραγωγήςδεδομένων και μεθοδολογιών για τη βελτίωση τηςτεχνογνωστικής βάσηςΕξωτερίκευση και διάθεση αποκλειστικών προϊόντων και

πρωτογενών στοιχείων για την ενίσχυση του ρόλουΣυστηματική συμμετοχή σε διαδικασίες και δράσεις της

στατιστικής κοινότητας της χώρας για την επιστημονικήεδραίωση και εξέλιξηΔιεύρυνση της άντλησης δεδομένων και συνεργασία με

ομοειδείς φορείς για την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT (1/6)

Μοναδικότητα και συστηματική παρακολούθηση και διάθεσηδεδομένων που δεν καλύπτονται από άλλους φορείς10ετής συμβολή στους στόχους της ΕΟΑΕ και στην προβολή τουαναπτυξιακού ρόλου της Εγνατίας ΟδούΣχετική ανεξαρτησία και υποστήριξη στην οργάνωση, λειτουργία, αντικείμενο και χρηματοδότηση από ΕΟΑΕΑνάπτυξη εξειδίκευσης ανθρώπινου δυναμικού, επιστημονικούυπόβαθρου και τεχνογνωσίαςΙκανοποιητική λειτουργία του ιστότοπουΑποδοτικό σύστημα δεικτώνΕκτεταμένη βιβλιοθήκη δεδομένων, μεθοδολογιών, μελετών, εκθέσεων, χαρτών και σύστημα διαχείρισης γεωχωρικώνδεδομένωνΠαραγωγή πρωτογενών δεδομένων με σημαντική προστιθέμενη αξίαλόγω ιδιαιτερότητας και σπανιότηταςΚαλή σχέση παραγόμενων προϊόντων και διαθέσιμων πόρων

ΔΥΝ

ΑΜΕΙΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT (2/6)

Σημαντικό έλλειμμα δικτύωσης του φορέα και προβολής τωνπροϊόντωνΕλλείψεις σε στελέχωσηΜη υλοποίηση σημαντικών ερευνών/μελετών σύμφωνα με τοπρόγραμμα δράσηςΔυσκολία στην ομογενοποίηση και ολοκλήρωση της βάσηςγεωχωρικών δεδομένωνΣχετικά αναποτελεσματική δομή του ιστότοπου σε σχέση με τηνοργάνωση της εκτεταμένης πλέον διαθέσιμης πληροφορίας και με τιςσύνθετες απαιτήσεις των χρηστώνΈλλειψη στοχευμένων αναλύσεων θεματικά και χωρικά ώστε νακαλύπτονται ανάγκες εξειδικευμένης πληροφορίας

ΑΔΥΝ

ΑΜΙΕΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT (3/6)

Αξιοποίηση των προϊόντων και κυρίως των δεικτών, των χαρτών καιτων εκθέσεωνΙκανοποίηση χρηστών για την ποιότητα των δεδομένωνΑπήχηση στο επίπεδο φορέων μελετών, υλοποίησηςπρογραμμάτων, συμβουλευτικής υποστήριξης καιακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτωνΑναθεώρηση των τάσεων ανάπτυξης και των πολιτικώνπροτεραιότητας σε Ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδοΝέα δομή οργάνωσης και λειτουργίας της ΕΟΑΕ - ένταξη τουΠαρατηρητηρίουΑξιοποίηση πρωτογενών δεδομένων και δικτύωση με τοΕλληνικό Στατιστικό Σύστημα για την εδραίωση της θεσμικής τουπροοπτικής

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

1/2

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT (4/6)

Δικτύωση και εμβάθυνση συνεργασίας με φορείς παραγωγήςστατιστικών δεδομένων και μεθοδολογιών επεξεργασίας, σύνθεσηςκαι επικοινωνίαςΠλαίσιο χρηματοδότησης των εθνικών προγραμματικώνπεριόδων για ανάθεση εξειδικευμένων μελετών επιδράσεωνΣχετικό ενδιαφέρον της δημόσιας διοίκησης, τουλάχιστον στιςΠεριφέρειες διέλευσης του άξονα, για ενσωμάτωση των στοιχείωνπου παράγει στη διαδικασία ολοκλήρωσης και παρακολούθησης τηςυλοποίησης των αναπτυξιακών προτάσεων και προγραμμάτωνΙσχυρή διασύνδεση των παραγόμενων προϊόντων (ειδικά αυτώνπου ενσωματώνουν εξειδίκευση και υψηλή αξία) με πλαίσιαχρηματοδότησης των εθνικών προγραμματικών περιόδων

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

2/2

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT (5/6)

Μικρότερος βαθμός αναγνωρισιμότητας από φορείς με έδρα εκτόςτης Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.Περιορισμένη απήχηση στο επίπεδο δημόσιας διοίκησης καιτοπικής αυτοδιοίκησηςΜοναδικότητα και κίνδυνος περιθωριοποίησης λόγω απουσίαςδυνατοτήτων ανταγωνιστικής εξέλιξηςΣταδιακή απαξίωση των εργασιών και προϊόντων υψηλήςπροστιθέμενης αξίας στην περίπτωση μη συστηματικής συνέχειαΜη ικανοποιητική διασύνδεση με φορείς και μηχανισμούςπαραγωγής μεθοδολογιών (σταδιακή δημιουργία τεχνογνωστικούχάσματος)

ΑΠΕΙΛΕ

Σ1/

2

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT (6/6)

Μη ικανοποιητική αξιοποίηση των αναλύσεων και δεδομένων στηλήψη αποφάσεων και διαμόρφωση πολιτικών χωρικής συνοχής καιχωροθέτησης δραστηριοτήτων:

o → υποβάθμιση της συμβουλευτικής λειτουργίαςo → χαμηλή διείσδυση στους μηχανισμούς υλοποίησης πολιτικών

Μη αξιοποίηση αποκλειστικών δεδομένων, χρήσεις γης, εγκατάσταση επιχειρήσεων, στοιχεία δόμησης κτλ

o → χαμηλή διείσδυση στους μηχανισμούς αναπτυξιακούσχεδιασμού

Μη ύπαρξη αναδράσεων από χρήστεςo → μη δυνατότητα ελέγχου στοιχείων και μεθοδολογιώνo → αδυναμία βελτιστοποίησης του παραγωγικού αποτελέσματος

ΑΠΕΙΛΕ

Σ2/

2

1. Οι βασικές παράμετροι

2. Ο προσανατολισμός των στρατηγικών

3. Τα στάδια μετάβασης

ΕΝΟΤΗΤΑ Β: Πλαίσιο προοπτικών

ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ

Ο χρονικός ορίζοντας του προγραμματισμού, εάνδηλαδή πρόκειται για βραχυπρόθεσμο ορίζοντα 3-ετίας(2013-2015) ή για μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα 8-ετίας(έως την λήξη της προγραμματικής περιόδου 2014- 2020).

Η γεωγραφική εμβέλεια των δραστηριοτήτων, εάνδηλαδή διατηρηθεί στη ζώνη των περιφερειών διέλευσηςτης Εγνατίας Οδού και των καθέτων αξόνων ή εάνδιευρυνθεί στο σύνολο του εθνικού χώρου ή/και ευρύτερα.

Ο βαθμός καθετοποίησης της Εγνατίας Οδού ΑΕ, εάνδηλαδή διατηρήσει το καθετοποιημένο χαρακτήρα της ωςφορέας επιτελικού σχεδιασμού, κατασκευής καιλειτουργίας οδικών αξόνων ή αν οδηγηθεί σε τμηματικήπαραχώρηση και αναδιάρθρωση.

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ

ΣΤΑΔΙΑ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

Οι εναλλακτικές στρατηγικές έχουν τον χαρακτήραδιαδοχικών σταδίων με τη βέλτιστη αξιοποίηση τωνδυνατοτήτων του Παρατηρητηρίου να επιτυγχάνεται στοτελικό στάδιο Δ με την ολοκληρωμένη προσαρμογή καιεξειδίκευση της οργανωτικής του δομής.

Το πλαίσιο προοπτικών παρέχει τη δυνατότητααυτοτελούς ή συνεχούς βελτίωσης ανάλογα με τον ρυθμόμετάβασης από το στάδιο Α (υλοποίησης τουπρογράμματος δράσης 2011-15), στο στάδιο Β (ενίσχυσητης δικτύωσης με φορείς τεκμηρίωσης και φορείς-χρήστες) και στο στάδιο Γ (θεματική και λειτουργική εξειδίκευση) πριν από την ολοκλήρωση της μετάβασης στο στάδιο Δ.

1.Εξωστρέφεια και ενσωμάτωση

2.Ο προγραμματισμός των δράσεων

3.Πιστοποίηση και επιχειρηματικό σχέδιο

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: Στρατηγικές ανάπτυξης

ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΚΑΙ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ

Η διάσταση της εξωστρέφειας υπογραμμίζει τιςδυνατότητες αξιοποίησης και διάδοσης τηςτεχνογνωσίας και των προϊόντων του Παρατηρητηρίου, ειδικά αυτών με υψηλή προστιθέμενη αξία, με στόχο τηνεδραίωση της αποδοχής και του ρόλου του.

Η διάσταση της ενσωμάτωσης, προβάλλει την ανάγκηενίσχυσης των εσωτερικών διαδικασιών παραγωγήςκαι λειτουργίας, ως μια διαδικασία βελτιστοποίησης καιενδυνάμωσης της τεχνογνωστικής του βάσης μεαξιοποίηση της διασύνδεσης, συμπληρωματικότητας καισυνέργειας πρωτίστως ενδογενώς (εντός ΕΟΑΕ καικυρίως με τα τμήματα Μεταφορών και Περιβάλλοντος) αλλά και ευρύτερα με ομοειδείς φορείς και φορείς-χρήστες.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΝ

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ

Η ΕΟΑΕ είναι πιστοποιημένη στο πρότυπο ISO 9001:2008. Στοπλαίσιο αυτό κρίνεται σκόπιμη η διερεύνηση των προϋποθέσεωνένταξης του Παρατηρητηρίου στο νέο πρότυπο μετά τη λήξη τουτρέχοντος πιστοποιητικού το 2015. Δηλαδή με την ολοκλήρωσητου τρέχοντος Προγράμματος Δράσης (στάδιο Α), θα πρέπει ναεξεταστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις ώστε να υλοποιηθούν οισχετικές ενέργειες.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

Οι συνιστώσες στις οποίες πρέπει να επικεντρωθεί τοεπιχειρηματικό σχέδιο του Παρατηρητηρίου μετά το 2015 αναφέρονται:α) στη σαφή διατύπωση των στόχων σε αντιστοιχία με τιςστρατηγικές ανάπτυξηςβ) στην ανάλυση και αποτίμηση των εσωτερικών και εξωτερικώνπαραγόντων διασφάλισης της βιωσιμότητας κάθε στρατηγικήςκαιγ) στη διερεύνηση και διασφάλιση των εναλλακτικών ροώνχρηματοδότησης.

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ

ΣΤΟΧΕΥΣΗ (Mission Statement)Βάσει παρούσας μελέτης αξιολόγησηςΒραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣΑνάλυση προϊόντων και υπηρεσιών Ανάλυση του κοινού – στόχο

• Κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών που παρέχει τοΠαρατηρητήριο σε σχέση με διατήρηση /επικαιροποίηση/ ανάπτυξη νέων

• Ανάλυση όλων των σταδίων της διαδικασίας παραγωγήςανά κατηγορία

• Περιγραφή υφιστάμενων και δυνητικών χρηστών (target group)

• Ανάλυση του κοινού ανά κατηγορία στην οποία ανήκεικαι σε σχέση με τα προϊόντα και υπηρεσίεςενδιαφέροντος

Κύκλος εργασιών Θέση στην αγορά• Πλήθος προϊόντων και υπηρεσιών ανά κατηγορία που

θα παρέχει το Παρατηρητήριο σε προκαθορισμένοχρονικό ορίζοντα

• Χρονικός προγραμματισμός και περιοδικότητα τηςδιαδικασίας παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών

• Συνθήκες παροχής προϊόντων και υπηρεσιών –Μοναδιαίο κόστος - Οικονομικό καθεστώς διάθεσης

• Αναγνώριση και αξιολόγηση του ανταγωνισμού – Ηυφιστάμενη μοναδικότητα στην Ελλάδα απαιτεί τηθέσπιση συγκριτικών προτύπων (benchmarking) σεδιεθνές επίπεδο και στόχων με συγκεκριμένο ορίζονταεπίτευξης – Η πιθανή αναθεώρηση του πεδίου δράσηςτου μπορεί να αναδείξει ανταγωνισμό

• Ανάλυση συνθηκών πλήρους αξιοποίησης τωνδυνατοτήτων ανάλογα με το target group

Ανάλυση εργασιών Εξωστρέφεια και καινοτομία• Ανάλυση και προγραμματισμός ενίσχυσης στελέχωσης

και εξειδίκευσης στον κύκλο εργασιών• Ανάλυση και προγραμματισμός αναβάθμισης

εξοπλισμού και υποδομών στον κύκλο εργασιών• Προγραμματισμός συμπληρωματικών εργασιών

• Διερεύνηση πιθανών πλαισίων συνεργασίας σεπεριφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο

• Ανάλυση δυνατοτήτων ανάπτυξης πρωτότυπων, επίκαιρων και καινοτόμων εργαλείων και προϊόντων

• Δυνατότητες πιστοποίησηςΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ

• Ανάλυση υφιστάμενων και δυνητικών τρόπων χρηματοδότησης• Ανάλυση σκοπιμότητας σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Η συσσωρευμένη τεχνογνωσία, η εμπειρία και το δίκτυοσχέσεων και συνεργασιών που έχει αναπτύξει τοΠαρατηρητήριο, δημιουργούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό σύστημακαταγραφής και επεξεργασίας δεδομένων καιπαρακολούθησης επιδράσεων των οδικών αξόνων.

Στο πλαίσιο αυτό το μέλλον του Παρατηρητηρίου ως έγκυρουτεχνογνωστικού μηχανισμού, μπορεί να συνδεθεί με τησταδιακή διεύρυνση της εμβέλειας των δραστηριοτήτων τουστο σύνολο του δικτύου οδικών αξόνων της χώρας και τηςευρύτερης περιοχής της ΝΑ Ευρώπης συνδέοντας τις αποφάσειςγια το δίκτυο των μεταφορικών υποδομών με τις προτεραιότητεςτης χωρικής ανάπτυξης.

Ευχαριστούμε γιατην προσοχή σας