8/20/2019 Newsletter BIO-ETHICA January 2015

http://slidepdf.com/reader/full/newsletter-bio-ethica-january-2015 1/4

 

Σας καλωσορίζουμε στο μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο της Εθνικής Επιτροπής

Βιοηθικής (ΕΕΒ). Η ηλεκτρονική αυτή έκδοση έχει ως σκοπό να παρουσιάζει

ζητήματα βιοηθικής ή επιστημονικά νέα που απασχολούν τη διεθνή

επικαιρότητα  και δεν προβάλλονται σε ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Επίσης,

περιλαμβάνει νέα για τη δραστηριότητα της Επιτροπής, ενημέρωση για

συνέδρια σχετικά με τη βιοηθική και παρουσιάσεις βιβλίων. Περισσότερες

πληροφορίες για την Επιτροπή στην ιστοσελίδα: www.bioethics.gr. 

Στις 9 Ιανουαρίου 2015, στο πλαίσιο της εκδήλωσης "Η βιοηθική πάει σχολείο", η Επιτροπή βρέθηκε στο 6ο  ΓΕΛ

Αμαρουσίου. Μετά από πρωτοβουλία της καθηγήτριας Βιολογίας κ. Α. Πανταζή, 60 μαθητές ενημερώθηκαν για τη βιοηθική

και ακολούθησε συζήτηση για το θέμα «Παρένθετη μητρότητα», «Γενετικές εξετάσεις στο διαδίκτυο» και «Ευθανασία». 

Γαλλία: το Συμβούλιο της Επικρατείας επικυρώνει την Εγκύκλιο Taubira για την

παρένθετη μητρότητα 

Την Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου, το γαλλικό Συμβούλιο της Επικρατείας «επικύρωσε» την

Εγκύκλιο της Υπουργού Δικαιοσύνης Christiane Taubira, η οποία είχε εκδοθεί στις 25

Ιανουαρίου 2013, με σκοπό τη διευκόλυνση της έκδοσης πιστοποιητικών γαλλικής

υπηκοότητας σε παιδιά που γεννιούνται στο εξωτερικό από παρένθετη μητέρα. Περισσότερα 

Η.Π.Α.: Η απόκτηση παιδιών από διαφυλικούς 

Το πεδίο μελέτης που αφορά τους διεμφυλικούς* πάντα επιφυλάσσει εκπλήξεις. Πρόσφατα, τοενδιαφέρον έχει στραφεί στους άνδρες διαφυλικούς** που έχουν κάνει επέμβαση αλλαγής

φύλου και κυοφορούν. Πριν από κάποια χρόνια τέτοιες περιπτώσεις ήταν πολύ σπάνιες. Ο

Thomas Beatie ήταν ο πρώτος διαφυλικός που έφερε στον κόσμο και τα τρία του παιδιά. Ο ίδιος

είχε δηλώσει ότι αυτός είναι ο νέος ορισμός της διαφορετικότητας. Περισσότερα 

Γερμανία: Νοσηλευτής ομολόγησε ότι σκότωσε 30 ασθενείς 

 Ένας νοσηλευτής ομολόγησε ότι σκότωσε 30 ασθενείς του, χορηγώντας τουςκαρδιαγγειακά φάρμακα. Ο 38χρονος Niels H. είπε στους ψυχιάτρους του δικαστηρίου

ότι ήθελε να αποδείξει την επιδεξιότητά του στην ανάνηψη. Ενδέχεται να έχει σκοτώσει

συνολικά 178 ασθενείς που νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο Delmenhorst κοντά στη Βρέμη

από το 2003 έως το 2005. Περισσότερα 

ΒΙΟ-ΗΘΙΚΑ Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο 

Ιανουάριος 2015

ΝΕΑ 

ΝΕΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 

Περιεχόμενα   Νέα της Επιτροπής 

  Νέα 

  Βιβλιοπαρουσιάσεις 

   Άρθρα online 

  Συνέδρια/Σεμινάρια 

  Πρακτική άσκηση στην Επιτροπή 

  Ενημέρωση σχολείων 

  Περιοδικό Βιο-ηθικά 

8/20/2019 Newsletter BIO-ETHICA January 2015

http://slidepdf.com/reader/full/newsletter-bio-ethica-january-2015 2/4

 

Κόσμος: Ιός Έμπολα: Νέες εξελίξεις 

Μία νέα στρατηγική για την καταπολέμηση της επιδημίας του ιού Έμπολα   στη Δυτική

Αφρική είναι η μετάγγιση πλάσματος ή αίματος από επιζώντες από τον ιό σε άτομα που

έχουν προσβληθεί από την νόσο. Το σκεπτικό αυτής της κίνησης είναι ότι τα αντισώματα ή

άλλοι ανοσολογικοί παράγοντες που αναπτύχθηκαν στους επιζώντες θα μπορούσαν να

βοηθήσουν και άλλους ασθενείς που εξακολουθούν να υποφέρουν από τον ιό. Ήδη τρείς

δοκιμές αυτής της νέας στρατηγικής βρίσκονται σε εξέλιξη. Περισσότερα 

Λουξεμβούργο: Απόφαση για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας για βλαστοκύτταρα 

 Ένα ανθρώπινο ωάριο που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή βλαστοκυττάρων αλλά δεν

μπορεί να εξελιχθεί σε βιώσιμο έμβρυο μπορεί να κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας

σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

(Δ.Ε.Κ.) στο Λουξεμβούργο. Η απόφαση θεωρείται τεραστίου ενδιαφέροντος ειδικά για τις

εταιρείες βιοτεχνολογίας που επενδύουν στην έρευνα σε βλαστοκύτταρα.  Περισσότερα 

Η.Π.Α.: Νέες γενετικές εξετάσεις για εγκύους 

Νέες γενετικές εξετάσεις προσφέρονται σε εγκυμονούσες και γυναίκες που

προγραμματίζουν μία εγκυμοσύνη, ώστε να ελέγξουν εάν είναι φορείς εκατοντάδων

σπάνιων γενετικών ασθενειών. Μέχρι σήμερα εξετάσεις για τους φορείς μεταλλάξεων

παρέχονταν κυρίως σε ανθρώπους από συγκεκριμένες φυλετικές ομάδες, όπως οι

Ασκενάζι Εβραίοι, που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να φέρουν ασθένειες όπως η νόσος Tay-Sachs. Οι εταιρίες που

παρέχουν τις εξετάσεις υποστηρίζουν ότι πολλές σοβαρές ασθένειες, όπως η κυστική ίνωση και η νόσος Canavan, θα

μειώνονταν αποτελεσματικότερα εάν υπήρχε καθολικός έλεγχος. Περισσότερα 

Ην. Βασίλειο: Επιστήμονες δημιουργούν σπερματοζωάρια και ωάρια από

βλαστοκύτταρα 

Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Cambridge έχουν δημιουργήσει τεχνητά

ανθρώπινα ωάρια και σπερματοζωάρια. Είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο συμβαίνει με

τη χρήση εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων και κυττάρων του δέρματος. Η συγκεκριμένη

διαδικασία έχει χρησιμοποιηθεί ήδη σε αρουραίους αλλά είναι η πρώτη φορά που

υλοποιείται σε άνθρωπο. Τα ευρήματα έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό «Cell». Περισσότερα 

Ταϋλάνδη: Αναγνώριση του τρίτου φύλου στο νέο σύνταγμα 

Το νέο σύνταγμα της Ταϋλάνδης πρόκειται να περιλαμβάνει τον όρο ‘τρίτο φύλο’ για πρώτη

φορά, σε μία προσπάθεια να στηρίξει τις κοινότητες τρανς   και ομοφυλόφιλων ατόμων και να

τους εξασφαλίσει δικαιότερα νομικά δικαιώματα. Παρά την ύπαρξη μεγάλης LGBTQ (Lesbian,

Gay, Bisexual, Transgender, Queer) κοινότητας, ειδικά στον καλλιτεχνικό χώρο, η κοινωνία της

Ταϋλάνδης παραμένει συντηρητική. Περισσότερα 

8/20/2019 Newsletter BIO-ETHICA January 2015

http://slidepdf.com/reader/full/newsletter-bio-ethica-january-2015 3/4

 

Our Bodies, Whose Property? Anne Phillips. Princeton: Princeton University Press, 2013, σελ 216. 

Κανείς δεν επιθυμεί να αντιμετωπίζεται σαν αντικείμενο, σαν ένα είδος ιδιωτικής

περιουσίας, το οποίο υπόκειται σε κανόνες αγοραπωλησίας. Παρ’όλα αυτά, συχνά η ιδέα

της αυτονομίας διατυπώνεται με όρους ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων στους εαυτούς μας, με

ανθρώπους να θεωρούν ότι, ως ιδιοκτήτες του εαυτού τους, έχουν το δικαίωμα να κάνουνοτιδήποτε επιθυμούν με το σώμα τους. Ακόμα και όταν η ιδιοκτησιακή ορολογία

αποφεύγεται, συχνά τονίζονται τα δικαιώματα που έχουμε, στο όνομα της ελευθερίας, να

επιδιώξουμε τη συμμετοχή μας σε ερωτικές και αναπαραγωγικές συναλλαγές, καθώς και σε

αγοραπωλησίες οργάνων. Βασισμένο σε αναλύσεις σχετικά με τη σεξουαλική κακοποίηση,

την παρένθετη μητρότητα, και τις αγοραπωλησίες οργάνων, το «Our Bodies, Whose

Property?» αμφισβητεί τις θεωρίες ελευθερίας που βασίζονται στην ιδιοκτησία των

σωμάτων μας, και καταρρίπτει την κανονικοποίηση των εμπορικών συναλλαγών όσον

αφορά σωματικές υπηρεσίες και σωματικά μέλη. Η Anne Phillips διερευνά τους κινδύνους

των προκείμενων νομιμοποιήσεων και τους λόγους για τους οποίους η εμπορευματοποίηση

του ανθρώπινου σώματος παραμένει προβληματική. Το βασικό ερώτημα είναι, για ποιους

λόγους είναι λάθος να αντιλαμβανόμαστε τους ανθρώπους ως ιδιοκτήτες των σωμάτωντους; Γιατί δεν θα έπρεπε να επιτρέπεται η διάθεση των σωμάτων μας ή μελών τους, προς

ενοικίαση ή πώληση; Ποιά είναι η διαφορά ανάμεσα στις υπάρχουσες αγορές και τις αγορές που αντικειμενοποιούν το

ανθρώπινο σώμα; Υιοθετώντας μαρξιστικά ιδανικά, η Anne Phillips εντοπίζει και αναλύει τις ιδιαιτερότητες του σώματος,

συμπεραίνοντας πως η εμπορευματοποίησή του θα σήμαινε τον οριστικό κλονισμό της ισότητας.  

 Αρετή Θεοφιλοπούλου - Stagiaire EEB

Enhancing Evolution: The Ethical Case for Making Better People. John Harris. Oxford: Oxford University Press, 2007, σελ

272. 

Στο Enhancing Evolution, ο καταξιωμένος φιλόσοφος John Harris υπερασπίζεται την

αντικατάσταση της Δαρβινικής φυσικής επιλογής από την εσκεμμένη επιλογή που θα μπορεί

μελλοντικά να προσφέρει η τεχνητή βελτίωση. Για την επίτευξη αυτού του στόχου,

καταρρίπτει ενστάσεις σε επίμαχα βιοηθικά ζητήματα, όπως η γενετική μηχανική, η

κλωνοποίηση, η έρευνα σε ανθρώπινα έμβρυα, και ο σχεδιασμός παιδιών. Ταυτόχρονα, με

ισχυρά επιχειρήματα και παραδείγματα, κλονίζει τον υπάρχοντα διαχωρισμό ανάμεσα στις

γονιδιακές θεραπείες και τις βελτιώσεις, συμπεραίνοντας πως αν οι πρώτες είναι ηθικά και

νομικά επιτρεπτές, τότε θα πρέπει να είναι και οι τελευταίες. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με

τον Harris, οι γενετικές και χημικές βελτιώσεις είναι, συχνά, όχι μόνον επιτρεπτές, αλλά και

απαιτούμενες από τις ηθικές μας υποχρεώσεις. Το κεντρικό επιχείρημα βασίζεται σε

πρακτικές ηθικής, σωματικής, και νοητικής βελτίωσης που ήδη εφαρμόζονται καιυπερασπίζονται κοινωνικά: εφόσον η υψηλή νοημοσύνη, οι αυξημένες δυνάμεις και

δυνατότητες, και η βελτιωμένη υγεία είναι πράγματα που προσπαθούμε όλοι να

αποκτήσουμε μέσω της εκπαίδευσης και του συστήματος υγείας, γιατί να μην

προσπαθήσουμε να τα αποκτήσουμε, εάν αυτό είναι σχετικά ασφαλές, μέσω της

τεχνολογίας και της γενετικής; Σύμφωνα με  τον Harris, ο πραγματικός λόγος για τον οποίο είμαστε αρνητικά

προδιατεθειμένοι είναι η ενστικτώδης αποστροφή που συχνά αισθανόμαστε για την καινοτομία και την επιστημονική

επανάσταση, ακριβώς όπως συνέβη και με τους συμπατριώτες τους Γαλιλαίου. Παρ’όλα αυτά, υποστηρίζει, η φιλοσοφική

εξέταση αυτών των ζητημάτων αποκαλύπτει ισχυρούς λόγους για την υπεράσπιση της έρευνας και της παροχής όλων των

μορφών βελτιώσεων. 

 Αρετή Θεοφιλοπούλου - Stagiaire EEB

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ  

8/20/2019 Newsletter BIO-ETHICA January 2015

http://slidepdf.com/reader/full/newsletter-bio-ethica-january-2015 4/4

 

Παιδιατρική έρευνα 

Waligora M, Dranseika V, Piasecki J. Child's assent in research: age threshold or personalisation? BMC Med Ethics. 2014 Jun

13;15:44.

Γνωστοποίηση γενετικών δεδομένων μετά από συμμετοχή σε έρευνα 

Jarvik GP, Amendola LM, Berg JS, Brothers K, Clayton EW, Chung W, et al., Return of genomic results to research participants:

the floor, the ceiling, and the choices in between. Am J Hum Genet. 2014 Jun 5;94(6):818-26.

Μέσα κοινωνικής δικτύωσης και Ιατρική 

DeCamp M, Koenig TW, Chisolm MS. Social media and physicians' online identity crisis. JAMA. 2013 Aug 14;310(6):581-2.

Ελεύθερη πρόσβαση σε επιστημονικά περιοδικά 

Parker M. The ethics of open access publishing. BMC Med Ethics. 2013 Mar 22;14:16.

12-13 Μαρτίου 2015

Ohio, ΗΠΑ 

Genomics and Ethics in Research and

Medical Decision-Making

Διοργάνωση: University of Cincinnati,

Academic Health Center

Πληροφορίες 

7-9 Μαΐου 2015

Ermatingen, Ελβετία 

5th ICMM Military Medical Ethics

Workshop 2015

Διοργάνωση: ICMM Center of

Reference for Education on IHL &

Ethics, Swiss Armed Forces, Zurich

University

Πληροφορίες 

27-29 Μαΐου 2015

Manitoba, Καναδάς 

Shadow and Light: bioethics and human

rights

Διοργάνωση: Canadian Bioethics

Society annual meeting

Πληροφορίες 

Η Επιτροπή δίνει τη δυνατότητα πρακτικής άσκησης για θέματα του αντικειμένου της σε φοιτητές που έχουν ειδικό

ενδιαφέρον για τη βιοηθική, από σχολές και τμήματα τόσο των θετικών, όσο και των θεωρητικών επιστημών. Η άσκηση

μπορεί να διαρκέσει έως τρεις μήνες και είναι μη αμειβόμενη. Περισσότερα 

H Επιτροπή έχει ξεκινήσει από τον Νοέμβριο του 2011 μία σειρά ενημερωτικών εκδηλώσεων που απευθύνονται σε μαθητές

Γυμνασίων και Λυκείων  για θέματα βιοηθικής. Θα ανταποκριθούμε με χαρά σε κάθε  εκδήλωση ενδιαφέροντος.Περισσότερα 

Η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής αποφάσισε να προχωρήσει στην έκδοση ενός περιοδικού για τη Βιοηθική, σε ηλεκτρονική

μορφή, του πρώτου στην ελληνική επιστημονική κοινότητα. Με την ελπίδα να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες αυτού του

φιλόδοξου εγχειρήματος, καλούμε όχι μόνο καθιερωμένους, αλλά κυρίως νέους επιστήμονες να στείλουν τις συμβολές

τους. Περισσότερα 

Επιμέλεια ηλεκτρονικής έκδοσης: Βασιλική Μολλάκη. 

ΑΡΘΡΑ ONLINE

ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 

Για εγγραφή ή διαγραφή από το Newsletter ΒΙΟ-ΗΘΙΚΑ, καθώς και για οποιοδήποτε άλλο ζήτημα

επικοινωνήστε με την Επιτροπή μέσω της ειδικής φόρμας επικοινωνίας. 

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΧΟΛΕΙΩΝ 

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΒΙΟ-ΗΘΙΚΑ